046

อาเซยนมพฒนาการดานการรวมกลมทางเศรษฐกจเรอยมา เรมตงแตการจดตงเขตการคาเสรอาเซยนหรอ AFTA ตงแตป 2535 และพยายามสงเสรมใหมความรวมมอครอบคลมดานอนๆ ดวย เชน การคาบรการ การลงทน ซงมการจดทำกรอบความ ตกลงดานการคาบรการของอาเซยน (ASEAN Framework Agreement on Services: AFAS) และกรอบความตกลงวาดวย เขตการลงทนอาเซยน (Framework Agreement on the ASEAN Investment Area: AIA) เมอป 2538 และ 2541 ตามลำดบ นอกจากน อาเซยนยงไดจดตงโครงการความรวมมอดานอตสาหกรรมของอาเซยน (ASEAN Industrial Cooperation Scheme) เพอเพมศกยภาพในการผลตสนคาอตสาหกรรม และสนบสนนการแบงสรรการผลตและการใชวตถดบภายในภมภาค

ตอมาผนำอาเซยนไดเหนชอบใหจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ซงประกอบดวย 3 เสาหลก คอ การเมองความมนคง เศรษฐกจ และสงคมและวฒนธรรม และไดประกาศปฏญญาเซบวาดวยการเรงรดการจดตงประชาคม อาเซยนใหบรรลผลจากเดมทกำหนดไวใน ป 2563 (ค.ศ. 2020) เปนป 2558 (ค.ศ. 2015) โดยในสวนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ไดจดทำแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) เปนแผนงานบรณาการการดำเนนงานในดานเศรษฐกจ ตางๆ เพอใหเหนการดำเนนงานในภาพรวมทจะนำไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในป 2558 (ค.ศ. 2015)

1. ภมหลง

อาเซยนตงเปาหมายการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ.2015) โดยไดวางแผนงานในการ ผลกดนการกาวไปสภมภาคทเปนตลาดและฐานการผลตเดยว ซงจะกอใหเกดการเคลอนยายทรพยากรการผลตระหวางกนไดอยาง เสร เชน ในดานการเคลอนยายสนคา อาเซยนจะดำเนนการลดภาษศลกากรและยกเลกมาตรการกดกนทางการคาทมใชภาษ ใหหมดสนไป สำหรบการคาภาคบรการและการลงทนนน อาเซยนมงหนาดำเนนการเปดตลาดระหวางกน รวมถงการจดทำความตกลงยอมรบรวมในบรการวชาชพตางๆ และสนบสนนการลงทนรวมกนภายใตกฎระเบยบและขนตอนการลงทนทมความโปรงใส

นอกจากน อาเซยนยงเรงสรางความสามารถในการแขงกนใหเกดขนในภมภาค และลดชองวางการพฒนาของประเทศ สมาชก โดยมงเนนใหประเทศสมาชกอาเซยนซงยงมการพฒนาทลาหลงกวา สามารถรบประโยชนอยางเทาเทยมกนจากการรวม กลมทางเศรษฐกจของอาเซยน และอาเซยนยงเดนหนาเจรจาขยายการรวมกลมทางเศรษฐกจกบประเทศนอกภมภาค โดยจดทำ ขอตกลงการคาเสรหรอ FTA กบจน ญปน เกาหลใต อนเดย ออสเตรเลย นวซแลนด และสหภาพยโรป ซงจะทำใหไทยไดรบ ประโยชนเพมเตมจากขอตกลง FTA ทไทยไดทำกบประเทศคคาตางๆ เหลานไปแลวในระดบทวภาค ในแงของขอบเขตสนคาทไดรบสทธประโยชนและการใชแหลงกำเนดสนคาสะสมภายในอาเซยนทเพมขน AEC Blueprint ประกอบดวย 4 สวนหลก ซงอางองมาจากเปาหมายการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนตาม แถลงการณบาหล ฉบบท 2 (Bali Concord II) ไดแก 2.1 การเปนตลาดและฐานการผลตเดยว โดยใหมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน และแรงงาน มฝมออยางเสร และการเคลอนยายเงนทนอยางเสรมากขน รวมทงการสงเสรมการรวมกลมสาขาสำคญของอาเซยนใหเปนรปธรรม 2.2 การสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของอาเซยน ซงใหความสำคญกบประเดนดานนโยบายทจะชวยสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจ เชน กรอบนโยบายการแขงขนของอาเซยน การคมครองผบรโภคสทธใน ทรพยสนทางปญญา พาณชยอเลกทรอนกส นโยบายภาษ และการพฒนาโครงสรางพนฐาน (การเงน การขนสง เทคโนโลยสารสนเทศ และพลงงาน) 2.3 การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค โดยการพฒนา SMEs และการเสรมสรางขดความสามารถผาน โครงการตางๆ เชน โครงการรเรมเพอการรวมกลมของอาเซยน (Initiative for ASEAN Integration: IAI) เพอลดชองวาง การพฒนาทางเศรษฐกจ 2.4 การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก เนนการปรบประสานนโยบายเศรษฐกจของอาเซยนกบประเทศ ภายนอกภมภาค เพอใหอาเซยนมทาทรวมกนอยางชดเจน เชน การจดทำเขตการคาเสรของอาเซยนกบประเทศคเจรจาตางๆ เปนตน รวมทงสงเสรมการสรางเครอขายในดานการผลต/จำหนายภายในภมภาคใหเชอมโยงกบเศรษฐกจโลก

ทงน ในการดำเนนงานสามารถกำหนดใหมความยดหยนในแตละเรองไวลวงหนาได (pre-agreed flexibilities) แตเมอตกลงกนไดแลว ประเทศสมาชกจะตองยดถอและปฏบตตามพนธกรณทไดตกลงกนอยางเครงครดดวย

2. เปาหมายและองคประกอบ

โดย : กองอาเซยน 3

047

ภายหลงจากการลงนามในแถลงการณ AEC Blueprint แลว ไทยมพนธกรณทจะตองปฏบตตามแผนงานดงกลาว ทงในดานการเปดตลาดสนคา การเปดตลาดการคาบรการ และการลงทนใหกบประเทศสมาชกอาเซยน รวมถงความรวมมอ ในดานเศรษฐกจตางๆ ซงการดำเนนงานจะเกยวของกบหลายหนวยงานภายในประเทศ รวมถงการแกไขกฎหมายภายในทเกยวของ เพอใหสามารถปฏบตตามพนธกรณทไดตกลงกบอาเซยนได โดยเฉพาะการดำเนนงานเพอใหบรรลการเปนตลาดและฐานการผลตเดยวของอาเซยน ซงจะเกยวของกบพนธกรณสำคญ ดงน 3.1. การเปดเสรการคาสนคา ไทยไดผกพนสนคาทกรายการ จำนวน ไวภายใตเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area - AFTA) โดยแบงเปนสองสวน คอ 1) สนคาในบญชลดภาษ จำนวน 8,287 รายการ ซงไดลดภาษลงเหลอ 0% ตงแต 1 มกราคม 2553 และ 2) สนคาในบญชออนไหว ประกอบดวย กาแฟ มนฝรง มะพราวแหง และไมตดดอก จำนวน 13 รายการยอย ซงลดภาษลงเหลอ 5% ตงแต 1 มกราคม 2553 ทงน การจะไดสทธลดภาษในการสงออกหรอนำเขาตามอตราดงกลาวนน มเงอนไขวา 1) สนคาทจะสงออกหรอนำเขาตองอยในบญชลดภาษของทงประเทศผสงออกและนำเขา 2) ตองเปนสนคาทมการผลตในอาเซยนในประเทศใดประเทศหนงหรอมากกวาหนงประเทศ (ASEAN Content) รวมกนเปนมลคาอยางนอย 40% ลาสด อาเซยนไดปรบปรงความตกลง AFTA ใหมความทนสมยยงขน และไดจดทำความตกลงการคาสนคาของอาเซยน(ASEAN Trade in Goods Agreement - ATIGA) ซงมผลบงคบใชแลวเมอ 17 พฤษภาคม 2553 โดยเปนความตกลงทครอบคลมมาตรการสำคญตอการการสงออกและนำเขาสนคาอยางเสร ไดแก ตารางการลดภาษตามพนธกรณในอาฟตา การกำหนดใหใช มาตรการทมใชภาษเฉพาะในเรองทจำเปน การสงเสรมการอำนวยความสะดวกทางการคา หลกปฏบตดานศลกากรกฎระเบยบ ทางเทคนค กระบวนการตรวจสอบและรบรองมาตรการสขอนามยและสขอนามยพช มาตรการเยยวยาทางการคา

3.2 การเปดเสรการคาบรการ อาเซยนวางเปาหมายจะทำการเปดเสรการคาบรการเพมเตมจาก 65 สาขายอย ทไดดำเนนการแลวในขอผกพนชดท 7 โดยจะเปดเสรรวมทงสน 12 สาขาใหญ ประกอบดวย 128 สาขายอย ภายในป 2558 โดยการยกเลกอปสรรคในการใหบรการ ทกรปแบบและเปดใหนกลงทนอาเซยนถอหนได อยางนอยรอยละ 70 โดยแผนงานการเปดเสรการคาบรการม ดงน สาขาบรการเรงรด (Priority Integration Sector: PIS) ไดแก e-ASEAN (สาขาโทรคมนาคมและคอมพวเตอร) สาขาสขภาพ สาขาทองเทยว และสาขาขนสงทางอากาศ ในป พ.ศ. 2553 ตองอนญาตใหผใหบรการมสดสวนการถอหนของนกลงทนอาเซยนไมตำกวา 70% และยกเลกขอจำกดการเขาสตลาดและขอจำกดในการปฏบตเยยงคนชาตทงหมด สาขาโลจสตกส ในป พ.ศ. 2553 ตองอนญาตใหผใหบรการมสดสวนการถอหนของนกลงทนอาเซยนไมตำกวา 51% และลดขอจำกดการเขาสตลาด (Market Access - MA limitations) ใหเหลอ 2 ขอจำกด

3. ขอผกพน

ป ค.ศ. (ป พ.ศ.) 2010 (2553) 2013 (2556)

สดสวนการถอหนของนกลงทนอาเซยน 51% 70%

จำนวน MA limitations อนๆ ทคงไวได 2 0

สาขาบรการอน (Non-Priority Services Sector) ตองอนญาตใหนกลงทนอาเซยนถอหนไดไมนอยกวารอยละ 70 ในทกสาขาบรการและยกเลกอปสรรคทกรปแบบ

ป ค.ศ. (ป พ.ศ.) 2010 (2553) 2013 (2558)

สดสวนการถอหนของนกลงทนอาเซยน 51% 70%

จำนวน MA limitations อนๆ ทคงไวได 3 0

ขณะนไดมการลงนามในพธสารอนวตขอผกพนชดท 8 ในชวงการประชมผนำอาเซยนครงท 17 โดยทกประเทศกำลง อยในระหวางการจดทำตารางขอผกพนชดท 8 และในระหวางนจะใชตารางขอผกพนชดท 7 ซงมผลใชบงคบในการผกพนการเปดตลาดบรการ 65 สาขา ใหนกลงทนอาเซยนถอหนไดไมเกนรอยละ 49 ตามทกฎหมายกำหนด

048

4.1 อาเซยนเปนกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจทมความใกลชดไทยมากทสด ประเทศสมาชกอาเซยนหลายประเทศ เปนเพอนบาน มพรมแดนตดกน มวฒนธรรมทคลายคลง มสนคาและบรการทสามารถเสรมซงกนและกนได หรอมสนคาบรการ ทคลายคลงกนซงหากสามารถรวมมอกน กจะสามารถสรางความแขงแกรงในดานอำนาจการตอรอง อนจะนำมาซงการขบเคลอนทางเศรษฐกจการคาทมความสำคญยง

4.2 การรวมกลมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทำใหเกดตลาดในภมภาคทมขนาดใหญ โดยสามารถนำจดแขง ของแตละประเทศมาเสรมกบจดแขงของประเทศไทยเพอสรางประโยชนสงสดในการผลต สงออกและบรการ ซงจะเกดไดกตอเมอมการเคลอนยายปจจยการผลตไดอยางเสรมากขน นอกจากน การเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะชวยใหประเทศสมาชกม ความเปนปกแผนและชวยสรางอำนาจการตอรองในเวทตางๆ มากขน

4.3 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะชวยสงเสรมใหเกดการขยายตวในดานการคาและการลงทนของไทย เนองจาก การผลกดนมาตรการตางๆ เพอเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะกอใหเกดการยกเลกหรอลดอปสรรคในการเขาสตลาด ไมวา จะเปนอปสรรคดานภาษหรอมาตรการทางการคาอนๆ ทมใชภาษ เนองจากประเทศสมาชกจะแสวงหาความรวมมอเพอลด/ขจดอปสรรคตาง ๆ เหลานน รวมถงอำนวยความสะดวกทางการคาและการลงทนระหวางกน

4. ประโยชนทไทยจะไดรบ

3.3 การเปดเสรการลงทน อาเซยนไดลงนามกรอบความตกลงวาดวยเขตการลงทนอาเซยน (Framework Agreement on the ASEAN Investment Area : AIA) ในป 2541 โดยมวตถประสงคเพอใหอาเซยนเปนแหลงดงดดการลงทน ทงจากภายในและภายนอกอาเซยน และม บรรยากาศการลงทนทเสรและโปรงใส ตอมา เพอใหบรรลวตถประสงค และเปาหมายในการเปดเสรการลงทนในป 2558 อาเซยนไดทบทวนความตกลงดานการลงทน AIA ใหเปนความตกลงดานการลงทนของอาเซยน (ASEAN comprehensive Investment Agreement: ACIA) ทมขอบเขตทกวางขน โดยผนวกความตกลงวาดวยการสงเสรมและคมครองการลงทนของอาเซยนเขาอย ภายใน ACIA

ความตกลง ACIA ครอบคลม 4 ประเดนหลกใหญคอ การเปดเสร การสงเสรม การอำนวยความสะดวกและการคมครอง การลงทน โดยครอบคลมทงการลงทนทางตรง (Foreign Direct Investment: FDI) และการลงทนในหลกทรพย (Portfolio Investment) นอกจากน ขอบเขตของการเปดเสรครอบคลมธรกจ 5 ภาคและบรการทเกยวเนอง ไดแก เกษตร ประมง ปาไม เหมองแร และภาคการผลต

พนธกรณหลกของ ACIA ไดแก การใหการปฏบตเยยงคนชาต (National Treatment) และการปฏบตเยยงคนชาต ทไดรบความอนเคราะหยง (Most-Favored –Nation Treatment) การหามกำหนดเงอนไขการลงทน (Prohibition of Performance Requirements) และเงอนไข การดำรงตำแหนงบรหารอาวโส และคณะกรรมการ (Senior Management and Board of Directors) ทงน หากไมตองการเปดเสร ประเทศสมาชกกสามารถเขยนขอสงวนมาตรการ / ธรกจไวในรายการขอสงวนได โดยใหเปนไปตาม ความสมครใจ แตระดบการเปดเสร จะตองไมนอยกวาทเปดไวเดมภายใต AIA สวนดานการคมครองการลงทนใน ACIA ประกอบดวย การปฏบตทเปนธรรม การชดเชยในกรณเกดเหตการณไมสงบ การชดเชยในกรณทมการเวนคน การระงบขอพพาทระหวางรฐ การระงบขอพพาทระหวางรฐกบนกลงทน เปนตน

3.4 การเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร อาเซยนมเปาหมายในการสงเสรมการเคลอนยายแรงงานเสร โดยอำนวย ความสะดวกการเดนทางของบคคลทเกยวของกบการคาสนคา บรการ และการลงทน ในดานตางๆ อาท การตรวจลงตรา การออกใบอนญาตทำงานสำหรบผประกอบวชาชพและแรงงานฝมออาเซยนทเกยวของกบการคาขามพรมแดน และกจกรรม ทเกยวเนองกบการลงทนการเคลอนยายแรงงานฝมอภายในภมภาค โดยไดดำเนนการ 2 แนวทาง คอ 1) การจดตงกรอบทกษะฝมอแรงงานระดบประเทศ เพอใชเปนแนวทางในการนำไปสกรอบการยอมรบฝมอ แรงงานของอาเซยน และ 2) การจดทำขอตกลงยอมรบรวม (MRA) สำหรบผประกอบวชาชพบรการ

การจดทำรางขอตกลง MRA เปนการดำเนนการเพอเสรมการเปดเสรการคาบรการภายใตกรอบความตกลงดานการคาบรการของอาเซยน (AFAS) โดย MRA ทจดทำขนภายใตกรอบการคาบรการของอาเซยน จะเปนพนธกรณใหอาเซยนยอมรบ รวมกนเรองคณสมบตของแรงงานฝมอ ประวตการศกษาและประสบการณการทำงาน ซงทง 3 ปจจยเปนคณสมบตสำคญทเปน เงอนไขในการขอรบอนญาตใหประกอบวชาชพ ทงน เพออำนวยความสะดวกในขนตอนการขอใบอนญาต ทผานมา อาเซยนไดม การจดทำขอตกลง MRA แลวทงหมด 8 ฉบบ ไดแก วศวกรรม พยาบาล สถาปตยกรรม ชางสำรวจ ทองเทยว แพทย ทนตแพทย การบญช

3.5 การดำเนนงานตามความรวมมอรายสาขาอนๆ เชน ความรวมมอดานเกษตร อาหารและปาไม ความรวมมอ ดานทรพยสนทางปญญา การพฒนาดานโครงสรางพนฐาน (การคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศ พลงงาน) ความรวมมอดานเหมองแร พาณชยอเลกทรอนกส ความรวมมอดานการเงน ความรวมมอดานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และการพฒนาเพอการรวมกลมของอาเซยน (IAI) สวนใหญเปนการดำเนนงานตาม แผนงาน / ขอตกลงทไดมการเหนชอบรวมกนไปกอนหนานแลว เชนกน โดยมรฐมนตรรายสาขาทเกยวของเปนผรบผดชอบ

049

โอกาส

5.1 ไทยสามารถขยายการสงออกสนคาไปยงประเทศในกลมอาเซยน เนองจากอปสรรคทางการคาทงทเปนภาษและ มใชภาษจะลดลงหรอหมดไป และกฎระเบยบตางๆ จะมการปรบประสานเพอใหสอดคลองและเออประโยชนในกลมสมาชกมากขน 5.2 การรวมตวเปนตลาดเดยว จะชวยดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) เขามาในอาเซยนรวมทงไทยมากขน 5.3 ผประกอบการไทยในสาขาทไทยมความเขมแขง เชน ผลตภณฑอาหาร ยานยนต อเลกทรอนกส การทองเทยว การบรการดานสขภาพและดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตองเรงศกษาหาลทางการปรบตว และใชโอกาสจากการลดอปสรรค ทางการคาและการลงทนตางๆ ใหเกดประโยชนอยางเตมท

ความทาทาย

5.4 สำหรบสาขาอตสาหกรรมทไมพรอมในการแขงขน หรอทไทยไมมความไดเปรยบในดานตนทน คงไดรบผลกระทบ ทจะเกดขนจากการรวมตวและเปดเสรทางการคาในกลมประเทศอาเซยน ภาครฐจงไดพยายามเจรจาผลกดนในประเดนทจะชวย รกษาผลประโยชน ในขณะเดยวกนกมงเนนการสรางความพรอมใหกบภาคเอกชนทงในดานโครงสรางพนฐาน กฎเกณฑและ กฎระเบยบทเกยวของ รวมไปถงการจดตงกองทนเพอใหความชวยเหลอในการเตรยมพรอมและปรบตวสำหรบอตสาหกรรม ทไดรบผลกระทบจากการเปดเสร

5.5 การเปดตลาดภายในอาเซยนเปนเรองทมการหารอ ประสานงาน และผลกดนมาอยางตอเนอง ซงในชวงเวลาน ยงมความยดหยนและผอนปรนใหกบสาขาทออนไหวสงของประเทศสมาชก ซงหนวยงานภาครฐของไทยกจะเจรจาตอรองดวย ความระมดระวงสงสดเพอผลประโยชนของผประกอบการไทยเปนสำคญ และเพอลดโอกาสของการเกดผลกระทบในทางลบใหไดมากทสด

4. ประโยชนทไทยจะไดรบ 5. โอกาสและความทาทายตอผประกอบการไทย

4.4 ประชาคมเศรษฐกจจะทำใหผประกอบการไทยไดเรมปรบตวและเตรยมความพรอม กบสภาวะแวดลอมทาง เศรษฐกจทเปลยนแปลงไป ผประกอบการจำเปนตองเรงปรบตวและใชโอกาสทเกดจากการลดอปสรรคทางการคาและการลงทน ตางๆ ใหเกดประโยชนอยางเตมท โดยเฉพาะสาขาทไทยมความพรอมและมขดความสามารถในการแขงขนสง

4.5 เสรมสรางขดความสามารถของผประกอบการภายในประเทศ จากการใชทรพยากรในการผลตรวมกนและ การเปนพนธมตรในการดำเนนธรกจระหวางประเทศ จากการขจดอปสรรคในดานการคาและการลงทนระหวางประเทศสมาชก

4.6 ยกระดบความเปนอยของประชาชน ภายในประเทศจากการดำเนนงานตามแผนงานในดานการลดอปสรรค ทงดานการคาและการลงทน และการพฒนาทางเศรษฐกจอยางเสมอภาค

6.1 หนวยงานทเกยวของ โดยเฉพาะกระทรวงพาณชยไดดำเนนการประชาสมพนธและเผยแพรขอมลขาวสารมาอยาง ตอเนอง ทงในรปของการจดสมมนารบฟงความเหน การจดทำหนงสอเผยแพรขอมลการดำเนนงาน การออกขาวประชาสมพนธ ทางสอวทย โทรทศน และหนงสอพมพ รวมถงการออกไปบรรยายใหความรกบผประกอบการ และคณาจารยจากสถาบนตางๆ เพอใหสามารถถายทอดประสบการณตอไปได

6.2 การจดตงกองทนเพอการปรบตวของภาคการผลตและบรการทไดรบผลกระทบจากการเปดเสรทางการคา (ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 8 พฤษภาคม 2550) เพอใหความชวยเหลอแกผผลตและผประกอบการในสนคาเกษตรแปรรป สนคาอตสาหกรรม และบรการ ทไดรบผลกระทบจากการเปดเสรการคา โดยมกรมการคาตางประเทศเปนหนวยงานรบผดชอบหลก

6.3 ปจจบน รฐบาลไดจดตงคณะอนกรรมการกำกบดแลการเจรจาความตกลงการคาเสร ซงกไดแตงตงคณะทำงานขนมาโดยเฉพาะเพอดแลการเยยวยาแกผทไดรบผลกระทบ โดยคณะทำงานดงกลาวมประธานผแทนการคาไทยเปนประธานและ มหนวยงานทเกยวของเปนกรรมการ ไดแก กระทรวงพาณชย กระทรวงการคลง กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงแรงงาน รวมทงภาคเอกชนและผทรงคณวฒ โดยคณะทำงานฯ มหนาทศกษาและประเมนผลกระทบ รวมทงพจารณามาตรการเยยวยา ผไดรบผลกระทบในทางลบ ตลอดจนบรณาการมาตรการเยยวยาของหนวยงานตางๆ ใหสอดคลองกน

6.4 ปจจบนมมาตรการเยยวยาทางการคาหลก 2 มาตรการ ไดแก โครงการชวยเหลอเพอการปรบตวของภาคการ ผลตและภาคบรการทไดรบผลกระทบจากการเปดเสรทางการคา ซงดำเนนการโดยกระทรวงพาณชย และกองทนปรบโครงสราง การผลตภาคเกษตรเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ซงดำเนนการโดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ นอกจากน ผ ไดรบผลกระทบอาจเขารวมโครงการภายใตแผนแมบทเพ อการเพ มประสทธภาพและผลตภาพของภาคอตสาหกรรม พ.ศ. 2551-2555 ซงดำเนนการโดยกระทรวงอตสาหกรรมไดอกทางหนง

6. แนวทางการรองรบผลกระทบของไทย

050

สรางความเชอมโยงในอาเซยนเพอประโยชนของประชาชน ชาวไทยโดย เอกอครราชทตประดาป พบลสงคราม ผแทนไทยในคณะกรรมการประสานงานของอาเซยน

“ในชวงทไทยเปนประธานอาเซยน เมอป 2552

มการเสนอแนวความคดรเร มแบบใหมท จะชวยพลกโฉมของ

อาเซยน นนกคอ การผลกดนใหอาเซยนมความเช อมโยง

ระหวางกน (ASEAN Connectivity) อยางเปนรปธรรม

ภายในระยะเวลา 5 ป ขางหนา ทงน เพอนำไปสการเปนประชาคม

อาเซยน ในป 2558 (ค.ศ. 2015) และเพอสงเสรมขดความ

สามารถในการแขงขนในเวทโลก”

ประเทศสมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศเหนชอบ

กบขอเสนอของไทย และทประชมสดยอดอาเซยนครงท 15

ทชะอำ-หวหน ในป 2552 ไดออกแถลงการณเรองการ

เชอมโยงระหวางกนในอาเซยน และมมตใหจดตงคณะ

ทำงานระดบสงฯ (High Level Task Force on ASEAN

Connectivity: HLTF-AC) เพ อจดทำแผนแมบทฯ

(Master Plan on ASEAN Connectivity) ใหแลวเสรจ

ภายในการประชมสดยอดอาเซยนครงท 17 ทกรงฮานอย

ในป 2553

ไทยมขอไดเปรยบทางดานภมศาสตรอยแลว

ในเรองของการสงเสรมความเชอมโยงในภมภาค เนองจาก

ประเทศเราอยในทซงเปนจดศนยรวมของเสนทางคมนาคม

ทางบกในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต อกทงเปน

ตวเชอมเสนทางการคาและการเดนทางระหวางเอเชยใต

กบเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ และระหวางตลาดการคา

ของอนเดยกบตลาดของจน แตความทาทายของไทยคอ

ทำอยางไรฝายไทยจะสามารถรวมความไดเปรยบดงกลาว

ในแผนแมบทฯ นอกจากน การเช อมโยงในอาเซยน

จะประสบความสำเรจหรอไมนน ยงขนอยกบกฎระเบยบ

ฐานขอมล และปจจยอ นๆ ดวย ในการน กระทรวง

การตางประเทศและสวนราชการท เก ยวของกวา 20

หนวยงาน รวมทงภาคเอกชนไดรวมกนพจารณาหารอ

ทาทของประเทศไทยอยางใกลชด

051

หากจะใหยกตวอยางปญหางายๆ กคอ แมวาเราจะม

ถนนหนทางทดทสด แตหากพอคาหรอนกทองเทยวตองใช

เวลารอควเปนชวโมงตามจดผานชายแดนตางๆ ระหวาง

ประเทศสมาชกอาเซยน ผลประโยชนของความเชอมโยง

ในอาเซยนกจะไมไปถงประชาชนอยางทนทวงท

อกปญหาหนงทเราตองจบตามองคอ การทอาเซยน

จะตองมระบบบรหารการผานแดนทด เพอชวยปองกนมให

เกดอาชญากรรมขามชาตและปญหาขามแดนตางๆ รวมถง

โรคตดตอระหวางกน

ดงนน ไทยจงไดตดสนใจมบทบาทในเชงรกตงแต

ตน โดยไดเสนอ Concept Paper วาดวยการเชอมโยง

ระหวางกนในอาเซยนตอทประชมรฐมนตรตางประเทศ

อาเซยน (ASEAN Foreign Ministers’ Retreat)

ทเมองดานง ประเทศเวยดนาม เมอเดอน มกราคม 2553

ซงไดรบการตอบรบจากประเทศสมาชกอนๆ และเปน

จดกำเนดของการจดทำรางแผนแมบทฯ ในเวลาตอมา

แผนแมบท วาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน (Master Plan on ASEAN Connectivity)

หลงจากทคณะ HLTF-AC ไดประชมกนมาหลาย

ครงในชวงเวลา 6-7 เดอน ในป 2553 โดยไดรบการ

สนบสนนจากธนาคารเพอการพฒนาเอเชย ธนาคารโลก

คณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงเอเชยและแปซฟก

และ Economic Research Institute for ASEAN and

East Asia (ERIA) และสามารถเสนอรางแผนแมบทฯ

ใหทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 17 ณ กรงฮานอย ในป

2553 ใหการรบรอง โดยความเชอมโยงดงกลาวจะครอบ

คลมดานโครงสรางพ นฐาน ดานกฎระเบยบและดาน

ประชาชน แผนแมบทฯ น จงเปรยบเสมอนแผนท ทจะชวย

นำอาเซยนไปสการเปนประชาคมอาเซยนในป 2558 ท

เหนไดชดอยางเปนรปธรรม

ดานโครงสรางพนฐาน มโครงการตางๆ เชน

การลงทน กอสรางถนน เสนทางรถไฟ การขนสงทางนำ

การขนสงทางอากาศ รวมทงการเชอมโยงดานไอซท และ

การเช อมโยงดานพลงงานตางๆ เช นทอกาซ และ

ระบบไฟฟา

ดานกฎระเบยบ แผนแมบทฯ จะมสวนชวยในการ

ขามแดน เชน พธการดานศลกากร พธการตรวจคนเขาเมอง

ฯลฯ ใหมความสะดวกรวดเรว โปรงใส และนอกจากน

ยงมองถงการวางกฎระเบยบเพ อรบมอกบผลกระทบ

ดานลบทจะเกดขนจากความเชอมโยงระหวางกน เชน

อาชญากรรมขามชาต และแรงงานผดกฎหมาย

ดานประชาชน แผนแมบทฯ จะชวยเสรมสราง

การไปมาหาส ระหวางกนของประชาชนใหสะดวกข น

การเชอมโยงทางสงคม วฒนธรรม และการสรางความรสก

ของการเปนประชาคมอาเซยนทเปนอนหนงอนเดยวกน

มากขน โดยเรยนรวถชวตและ ประวตศาสตร ตลอดจน

สถานทสำคญของกนและกนใหดขน

กาวตอไปของอาเซยน

อาเซยนจงไดจดตงคณะกรรมการประสานงาน

ของอาเซยนวาดวย การเชอมโยงระหวางกนในภมภาค

(ASEAN Connectivity Coordinating Committee – ACCC)

เพอตดตามการดำเนนการใหเปนไปอยางราบรน รวมถง

การชวยเจรจาจดสรรทนจากประเทศคเจรจา

นอกจากน ไทยไดเสนอแนวคด Connectivity

Plus หรอ Connectivity Beyond ASEAN โดยกลาวถง

ความสำคญของการเช อมโยงไปภมภาคตางๆ อาท

เอเชยตะวนออก เอเชยใต และอนๆ ตอไป โดยเสนอใหจดตง

ASEAN + 3 Connectivity Partnership เปนตน โดยแนวคดน

ไดรบการตอบรบอยางดจากประเทศสมาชกอาเซยนอนๆ

ทเลงเหนเชนเดยวกนวา การเชอมโยงทกวางขนจะนำ

ผลประโยชนหลายดาน เชน การคา การลงทน และการ

แลกเปลยนทางวฒนธรรม ในเวลาเดยวกน อาเซยนจะตอง

จดระบบการควบคมผลขางเคยงทางลบของการเชอมโยง

เชน อาชญากรรมขามชาต การคกคามขามพรมแดน

และปญหาตางๆ เชน มลพษ และโรคระบาด ฯลฯ เปนตน

เขามาสภมภาค

ขอสรป

ในปจจบน อาเซยนเปนคคาอนดบ 1 ของไทย

การดำเนนการใหบรรลผลตาม แผนแมบทฯ จะทำใหการ

ตดตอดานการขนสงและคมนาคมระหวางไทยกบประเทศ

อาเซยนอน ๆ มประสทธภาพมากขน ซงยอมเปนจดดงดด

ใหไทยเปนแหลงการลงทน ธรกจทนาสนใจยงขนในสายตา

ของประชาคมโลก โดยเฉพาะไทยตงอยในทำเลทเปน

จดเชอมตอกบจนและอนเดย สองประเทศซงจะชวยผลกดน

การเตบโตของเศรษฐกจโลกใหยาวนานตอไป

052

053

โดย : อรวรรณ เพมพล

นอกจากน น การไมม อ ตราแลกเปล ยนระหวาง 2 ประเทศ ยอมหมายถง การขาดกลไกทางการเงนทจะปรบสมดล ทางเศรษฐกจระหวางกน ในกรณทอตราแลกเปลยนเคลอนไหวไดอยางเสร ประเทศทเศรษฐกจตกตำ คาเงนจะออนตวลง อนจะเปนการชวยกระตนการสงออกของประเทศนนและเปน ปจจยเสรมในการฟนตวทางเศรษฐกจ เมอไมมกลไกทางการเงนยอมหมายความวา การปรบตวตองเกดในภาคเศรษฐกจจรง เชน การเคลอนยายแรงงานและฐานการผลต ซงมความยงยากและ ใชเวลานานกวา แตทงน การเคลอนยายแรงงานอยางเสรได กลายมาเปนเกณฑอกขอหนงในการพจารณาความเหมาะสม ของการใชเงนสกลเดยวกน อยางไรกตาม หากเศรษฐกจมลกษณะ

เปดมาก หรออกนยหนง ภาคตางประเทศอนมสนคานำเขาและสงออกเปนหลก มขนาดใหญเมอเทยบกบภาคเศรษฐกจโดยรวม เมอคาเงนออนตวลงจะทำใหสนคานำเขามราคาสงขน และเงน เฟอเพมขนตามลำดบ เปนผลใหราคาสนคาสงออกเพมขนลบ ลางผลทเกดจากการปรบตวของอตราแลกเปลยน ดงนน การไมมอตราแลกเปลยนไวปรบสมดลเศรษฐกจ จงไมเปนตนทนทสงนก สำหรบประเทศทมสดสวนการคาสง ซงโดยทวไปจะเปนประเทศ ขนาดเลก

กระนนกตาม แมวาจะยงไมเขาเกณฑขางตนกยง ไมเปนไร เนองจากเปาหมายสดทายของการจดการระบบเศรษฐกจกเพอความอยดกนดของผบรโภค ดงนน แมวาสภาพเศรษฐกจ

054

เราจะพจารณาความเหมาะสมในการใชเงนสกลเดยวได

อยางไร ตามหลกทฤษฎแลว พนทเศรษฐกจทใชเงนสกลเดยวกนหมาย

ความวาใชนโยบายการเงนเดยวกนดวย ซงจะถกกำหนดโดยธนาคาร

กลาง ผควบคมปรมาณเงนสกลนน ดงนน เขตเศรษฐกจเหลานจงควร

จะตองม วงจรเศรษฐกจท ไปในทศทางเด ยวก นในระดบหน ง

(synchronized business cycle) กลาวคอ หากเศรษฐกจในพนท

หนงอยในภาวะตกตำ แตในอกเขตหนงอยในภาวะขยายตว การใช

นโยบายการเงนเพอกระตนเศรษฐกจในทหนงกจะทำใหเกดเงนเฟอ

ในอกทหนงได อยางไรกตาม แตละเขตเศรษฐกจกสามารถใชนโยบาย

การคลงของตนเองเพ อปรบสภาพเศรษฐกจตามความเหมาะสมไปพรอมกน กล มประเทศสกลเง นยโรกมเกณฑของ

Maastricht Treaty ซงเปนขอกำหนดดานเศรษฐกจสำหรบประเทศทจะเขารวมใชเงนยโรจะตองทำใหได

ในชวงทประเทศยโรปเตรยมความพรอมไปสการใชเงนยโร ซงเปนเงนสกลใหมของโลกทเกดขนในป 2542 นน

นกวชาการกเร มมองหา ‘optimum currency area’ แหงอ นในโลกท จะสามารถใชเง นสกลเดยวรวมกนได

เปนทตอไป ซงอาเซยนกเปนหนงในเขตทไดรบความสนใจและมการศกษาความเปนไปไดอยางแพรหลาย

Optimum currency area (OCA) คออะไร กลาวงายๆ คอ อาณาเขตทมความเหมาะสมกบการ

ใชเงนสกลเดยวกน ซงจะเปนการประหยดตนทนธรกรรมในการแลกเปลยนเงน ถาจะมองภาพงายๆ วา

มมลคาเทาใดกอาจจะพจารณาจากรายไดของธนาคารในการปรวรรตเงนตรา รวมถงคาธรรมเนยม

ในการประกนความเสยงจากอตราแลกเปลยน เชนการซอขายอนพนธเงนตราอยาง option ทมมลคา

หลายหมนลานดอลลารสหรฐตอวน ดงนน เงนกจะทำหนาทในการเปนสอกลางในการแลกเปลยน

(medium of exchange) และหนวยวดคา (numeraire) ไดดขน ผลทจะตามมากคอ จะมการคาการลงทน

ระหวางประเทศมากขน ผทสนบสนนการคาเสรกคงจะชนชอบเพราะจะทำใหผบรโภคมทางเลอกในสนคามากขนดวยราคาทถกลง

จะยงคงทางใครทางมน แตหากประชาชนในแตละทมการ

บรโภคทไมผนแปรตามสภาพเศรษฐกจ กยงอนโลมใหใชเงน

สกลเดยวไดอย ปจจยสำคญในทนคอ เขตเศรษฐกจเหลานตองม

การรวมตวทางการเงน (financial integration) ทผบรโภค

สามารถปองกนความเสยงได (ex ante) อาท เมอรายไดลดลงตาม

สภาพเศรษฐกจ กยงมเงนปนผลจากหนของบรษททอย ใน

ประเทศทเศรษฐกจอยในชวงขาขนมาชดเชย ในทน การท

ประเทศใน OCA มสภาพเศรษฐกจทแตกตางกนกลบเปนผลด

ในการสรางเสถยรภาพทางรายไดใหผถอหน (กรณนถอวาเปนสง

ทเปนไปเอง (natural hedge) ไมตองมการใชนโยบายปรบสมดล

จากทางการ ดงเชนในกรณ synchronized business cycle

ขางตน) รวมทง สามารถรกษาระดบการบรโภคไดตามตองการ

ดวยการกยมหรอใหกในตลาดทนภายหลงมสงมากระทบ(ex

post) การเช อมโยงของตลาดหลกทรพยในอาเซยนและ

การสรางตลาดพนธบตร ในภมภาคทกำลงดำเนนการอยในปจจบน

กเปนตวอยางทดของการรวมตวทางการเงน

055

มาถงจดน เขตเศรษฐกจไหนท ยงไมเขา

เกณฑทงหมดเสยทเดยวกยงคงมความหวงอย เพราะการใชเงน

สกลเดยวกนกสงผลใหประเทศทเขารวมปรบตวใหเขาเกณฑไปเอง

หรอเรยกวา endogenous OCA โดยเงนสกลเดยวจะชวยเพม

ปรมาณการคา ซงเปนกลไกสงผานสงทมากระทบเศรษฐกจ

(หรอ shocks) ไปยงประเทศอน (ตวอยางงายๆ คอ เมอเศรษฐกจใด

ถดถอย หากไมมอตราแลกเปลยนชวยปรบสมดล ประเทศคคา

กจะสงออกไดนอยลง เศรษฐกจกจะซบเซาตามไปดวย) ทำให

เศรษฐกจของประเทศในกลมเปนไปในทศทางเดยวกนมากขน

นอกจากนน การประหยดตนทนปรวรรตเงนตรายงจะกระตน

ธรกรรมในตลาดทน และชวยใหประเทศขนาดเลกมชองทาง

ทจะระดมเงนจากตลาดทนตางประเทศไดมากขน จากเดมทเปน

การยากในการทจะออกตราสารเพอกยมในเงนสกลของตนเอง

(original sin) สหรฐอเมรกาซงมเขตเศรษฐกจทแตกตางกน

ทงอตสาหกรรมยานยนตในยาน Mid-West และเกษตรกรรม

ในตอนกลางและใตเปนตวอยางของ OCA ทมการคลงสวนกลาง

(fiscal federation) ซงมการปรบตวมาเปนระยะเวลากวา 200 ป

แนวคด endogenous OCA น ช ใหเหนถงปจจยสำคญ

อกประการหนง คอ ความมงมนทางการเมอง ซงตวเลขกลม

ประเทศยโรตามเกณฑ Maastricht ในขณะนน กอยในระดบกลางๆ

สำหรบประเทศในยโรปแลว เหตผลเบองหลงประการหนง คอ

การใชเงนยโรจะทำใหผลประโยชนจากการรวมกลมมมากจน

แนใจวาจะไมเกดสงครามขน (unthinkable) ประเทศทไม

สามารถทำตามเกณฑไดในขณะนน กพยายามจะเขารวม เพราะ

เกรงวาจะกลายเปนพลเมองชนสอง (second class citizen)

ในสหภาพยโรปไป นอกจากนน การละทงเงนสกลตนมาใชเงน

สกลรวมยงไดผลดจากความนาเชอถอในแงของการประกนวา

ประเทศจะผกกบอตราแลกเปลยนคงทตลอดไป (irreversible fix)

อนหมายถง การรบวนยดานเศรษฐกจจากภายนอก และจะได

รบความชวยเหลอจากธนาคารกลาง ซงมเงนทนสำรองของ

ประเทศในกลมทงหมด

สำหรบอาเซยน ผลการศกษาทผานมาสวนใหญยง “ไมคงท” (not robust) โดยเปลยนแปลงตามเทคนคทาง

เศรษฐมตทใช และงานวจยสวนใหญศกษาเกยวกบความเปนไปไดของอาเซยน +3 (จน ญปน สาธารณรฐเกาหล) เนองจาก ภายใน

อาเซยนยงไมมประเทศซงเปนผนำ (hegemony) อยางชดเจน ดงเชน เยอรมน ซงมบทบาทเปนแกนหลกของเงนยโร เนองจาก มวนยทาง

การเงนเปนเลศ และเงน Deutsche Mark ทเปนเงนสกลหลกมเสถยรภาพสง ในขณะทความสอดคลองของเศรษฐกจของอาเซยน

สวนใหญจะอยในกลมของประเทศสมาชกทมขนาดใหญ

นอกจากน การรวมตวทางการเงนในภมภาคยงอยในระดบตำ และทสำคญ ประเทศในอาเซยน

ยงมความเปนอธปไตยสง จงนาจะเปนไปไดยากวา ประเทศในภมภาคจะยอมยกเลกการใชเงนตรา

ของตน ซงเปนหนงในสญลกษณของประเทศ และยอมใหนโยบายการเงนกำหนดจาก

ภายนอก อกทง เจตนารมณทางการเมองของประเทศในอาเซยนตอแนวคดการใชเงน

สกลเดยว ยงถอวาอยในระดบตำเมอเทยบกบแรงผลกดนของประเทศกลมยโร

ในชวงทไปสการใชเงนยโร ทงน ปญหาวกฤตหนของบางประเทศในยโรปไดชให

เหนแลววา แมความตงใจทางการเมองจะเปนจดเรมตนทสำคญของการใชเงนสกล

เดยว แตปจจยทางเศรษฐกจตางหาก ทจะเปนตวกำหนดวาเงนสกลดงกลาว

จะคงอยในระยะยาวไดหรอไม

1. การพฒนามนษย (Human Development)

2. การคมครองและสวสดการสงคม (Social Welfare and Protection)

3. สทธและความยตธรรมทางสงคม (Social Justice and Rights)

4. ความยงยนดานสงแวดลอม (Environmental Sustainability)

5. การสรางอตลกษณอาเซยน (Building an ASEAN Identity)

6. การลดชองวางทางการพฒนา (Narrowing the Development Gap)

โดยมองคประกอบยอยของแตละดาน คอ

A. การพฒนามนษย

A1. ใหความสำคญกบการศกษา

A2. การลงทนในการพฒนาทรพยากรมนษย

A3. สงเสรมการจางงานทเหมาะสม

A4. สงเสรมเทคโนโลยสารสนเทศ

A5. การอำนวยความสะดวกในการเขาถงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเชงประยกต

A6. เสรมสรางทกษะในการประกอบการสำหรบสตร เยาวชน ผสงอาย และผพการ

A7. พฒนาสมรรถภาพของระบบราชการ

B. การคมครองและสวสดการสงคม

B1. การขจดความยากจน

B2. เครอขายความปลอดภยทางสงคมและความคมกนจากผลกระทบดานลบจากการรวมตวอาเซยนและโลกาภวฒน

B3. สงเสรมความมนคง และความปลอดภยดานอาหาร

B4. การเขาถงการดแลสขภาพและสงเสรมการดำรงชวตทมสขภาพ

B5. การเพมศกยภาพในการควบคมโรคตดตอ

B6. รบประกนอาเซยนทปลอดยาเสพตด

B7. การสรางรฐทพรอมรบกบภยพบตและประชาคมทปลอดภยยงขน

C. ความยตธรรมและสทธ

C1. การสงเสรมและคมครองสทธและสวสดการสำหรบสตร เยาวชน ผสงอาย และผพการ

C1. การคมครองและสงเสรมแรงงานโยกยายถนฐาน

C1. สงเสรมความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ

D. สงเสรมความยงยนดานสงแวดลอม

D1. การจดการปญหาสงแวดลอมของโลก

D2. การจดการและการปองกนปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดน

2. สาระสำคญของแผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

ใหอาเซยนเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลาง สงคมทเอออาทรและแบงปน ประชากรอาเซยนมสภาพความ

เปนอยทดและมการพฒนาในทกดาน เพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใหทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน

รวมทง สงเสรมอตลกษณของอาเซยน

1. เปาหมาย

โดย : กองอาเซยน 4

056

แบงเปน 3 ระดบ

3.1 คณะมนตรประชาคมสงคมและวฒนธรรม ประชมปละ 2 คร งและรายงานผลความคบหนาในการ

ดำเนนการตาม ASCC Blueprint ตอผนำในการประชม Summit - รมว.กต.เปนผแทนไทย

3.2 คณะกรรมการเจาหนาทอาวโสดานสงคมและวฒนธรรม (Socio-Cultural Committee of the Senior Officials

of - SOCA) ประชมประมาณ 4 ครงตอป โดยจะสรปรายงานผลการดำเนนการของ ASCC Blueprint ตอ ASCC Council

3.3 Sectoral bodies ใน ASCC ขบเคลอนการดำเนนการตาม ASCC Blueprint โดยกรอบการประชมระดบ

รฐมนตรและเจาหนาทอาวโส (ปลดกระทรวงฯ) ทเกยวของ ไดแก

1. สารนเทศ (กรม ปชส. เปน National Focal Point)

2. วฒนธรรมและศลปะ (กระทรวงวฒนธรรม)

3. การศกษา (ศธ)

4. ภยพบต (มท - กรมปองกนและบรรเทาสาธารณะ) - ระดบกรรมการ ACDM

5. สงแวดลอม (ทส)

6. สมชชารฐภาคความตกลงอาเซยนเรองมลพษหมอกควน (ทส)

7. สาธารณสข (สธ)

8. แรงงาน (รง)

9. พฒนาชนบทและขจดความยากจน (มท)

10. สวสดการสงคมและการพฒนา (พม)

11. เยาวชน (พม)

12. ขาราชการพลเรอน (กพ)

13. สตร (พม)

14. กฬา (ก.ทองเทยวและกฬา)

3. กลไกของประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

D3. สงเสรมการพฒนาทยงยนโดยการศกษาดานสงแวดลอม และการมสวนรวมของประชาชน

D4. สงเสรมเทคโนโลยดานสงแวดลอม (อเอสท)

D5. สงเสรมคณภาพมาตรฐานการดำรงชวตในเขตเมองตางๆ ของอาเซยน และเขตเมอง

D6. การทำการประสานกนเรองนโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมล

D7. สงเสรมการใชทรพยากรชายฝง และทรพยากรทางทะเลอยางยงยน

D8. สงเสรมการจดการเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และความหลากหลายทางชวภาพอยางยงยน

D9. สงเสรมความยงยนของทรพยากรนำจด

D10. การตอบสนองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการจดการตอผลกระทบ

D11. สงเสรมการบรหารจดการปาไมอยางยงยน

E. การสรางอตลกษณอาเซยน

E1. สงเสรมการตระหนกรบรเกยวกบอาเซยน และความรสกของการเปนประชาคม

E2. การสงเสรมและการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยน

E3. สงเสรมการสรางสรรคดานวฒนธรรมและอตสาหกรรม

E4. การมสวนเกยวของกบชมชน

F. การลดชองวางทางการพฒนา

057