1

สารบญ หนา

ตอนท 1 ความร พนฐานดานการวจยเชงปฏบตการ และการวจยในชนเรยน ตรวจสอบความรพนฐาน 2 ความรพนฐานทางการวจยเชงปฏบตการ (action research) 3 ตอนท 2 การปฏบตจรงของการวจยเชงปฏบตการ 6 กจกรรมท 2.1 เรยนรข นตอนการด าเนนการวจย 7 กจกรรมท 2.2 การวางแผนการวจย (plan) 11 แบบบนทกกจกรรม 2.2.1 วเคราะหปญหาวจย 17 กจกรรมท 2.2.2 การวเคราะหสาเหตของปญหาวจย 18 แบบบนทกกจกรรม 2.2.2 การวเคราะหสาเหตของปญหา 19 กจกรรมท 2.2.3 การออกแบบการวจย 20 แบบบนทกกจกรรม 2.2.3 การออกแบบการวจย 26 กจกรรมท 2.4 การด าเนนการตามแผนการวจย และการสะทอนความคด 28 ตวอยางการสะทอนความคดในรายงานการวจยดวยรปแบบการสงเคราะห

งานวจย 29

ตอนท 3 การเผยแพรผลการวจย 33 แนวการเขยนเอกสารการวจย 35

2

ตอนท 1 ความร พนฐานดานการวจยเชงปฏบตการ และ

การวจยในชนเรยน

องคประกอบกจกรรม

กจกรรมท 1.1 ตรวจสอบความรพนฐาน

กจกรรมท 1.2 ความรพนฐานทางการวจยปฏบตการ

3

ค าชแจง โปรดกาเครองหมาย หนาขอทถกตามความคดรวบยอดของทานดานการท าวจยในชนเรยน

1. การวจยในชนเรยนเปนความจ าเปนทครตองท าตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต 2. งานวจยหนาเดยวใชวธด าเนนการวจยทไมยงยากซบซอนเทางานวจยทเขยน 5 บท 3. การวจยทไมเนนขอมลเชงปรมาณ และไมตองใชสถตการตรวจสอบสมมตฐานการวจย 4. ขอมลสวนใหญมาจากการสงเกต การพดคย และใชการวเคราะหเนอหา 5. ไมตองทบทวนวรรณกรรมทเกยวของทเขมขนเพอก าหนดกรอบความคดการวจย 6. ใชเวลาท าวจยไมนาน ขนอยกบสาเหตของปญหา และจ านวนคนทตองการการแกไข 7. การวจยตองเรงด าเนนการใหทนกบความตองการของผเรยน 8. เนนทการปรบปรง หรอพฒนาความสามารถ/พฤตกรรมทพงประสงคผเรยน 9. ตองมการระบประชากร กลมตวอยาง และวธการสมตวอยางทชดเจน 10. ไมจ าเปนตองมการทดสอบกอน และหลงการใชนวตกรรม 11. ไมมตวแปรอสระ และตวแปรตามทชดเจน 12. จ าเปนตองมกลมทดลอง และกลมควบคมเพอเปรยบผลการวจย 13.ใชวธศกษาเชงคณภาพ (qualitative research) มากกวาเชงปรมาณ (quantitative

research) 14. นวตกรรมทใชตองสอดคลองกบสาเหตส าคญของปญหาวจย 15. นวตกรรมอาจเปนแผนการสอนเดมทยงไมเคยใชกบนกเรยนกลมเปาหมายวจยมากอน 16. เปนความพยายามแกปญหาทครท าขณะท างานดวยตนเองจนกวาจะบรรลผล 17. ขนตอนสดทายของการท าวจยคอ การสรปผลการทดลองใหชดเจน 18. จดหมายการท าคอ ผลงานประกอบการเพอเลอนฐานะต าแหนงครช านาญการตางๆ 19. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจยคอ ผลทตองการตามวตถประสงคการวจย 20. ขนการสะทอนความคด (reflection) เปนขนทผวจยตองทบทวนความรจากประสบการณ

ดานนวตกรรมทใชในการวจย และวธด าเนนการวจย

หมายเหต ตวแปร คอ ลกษณะใดๆ ทสนใจศกษา และเปลยนแปลงคาได

ตรวจสอบความร พนฐาน

4

การวจยเชงปฏบตการ (action research) คอ กระบวนการทผประกอบวชาชพด าเนนการศกษาวเคราะหเกยวกบวธการปฏบตงานของตน เพอพฒนาผลการปฏบตงานของตนใหมคณภาพและประสทธภาพดมากขนกวาเดม โดยใชวธทมระเบยบวธการเฉพาะ ประกอบดวย การก าหนดปญหาในการปฏบตงาน การแสวงหาลทางการแกปญหา การใชวธการตาง ๆ ในการแกปญหา การบนทกรายละเอยดผลการปฏบตการ การสรปและการเสนอผลการแกปญหา ในขนตอนของการด าเนนการวจยนนกวจยตองมการปฏบตการใชวธการตาง ๆ ทคาดวาจะแกปญหาได และเมอพบวาวธการนน ๆ แกปญหาไดจรง กตองมการปรบปรงวธการปฏบตงานเดมตามวธการใหม อนจะสงผลใหการด าเนนงานมคณภาพ และประสทธภาพดมากยงขน ผปฏบตงานจงตองท าการวจยเชงปฏบตการอยางสม าเสมอ ตอเนองเพอพฒนางานของตน (นงลกษณ วรชชย, 2548)

ในยคปฏรปการศกษาการวจยเชงปฏบตการถกก าหนดใหเปนเครองมอเพอใชยกระดบคณภาพการจดการเรยนรสมาตรฐาน/ตวชวดตามทก าหนดไวในหลกสตร ดงความในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา ดงน มาตรา 24 (5) ก าหนดใหสถานศกษา และหนวยงานทเกยวของ สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และการอ านวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนร และมความรอบร รวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ทงนผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมกนจากสอการเรยนการสอน และแหลงวทยาการประเภทตางๆ มาตรา 30 ก าหนดใหสถานศกษาพฒนากระบวนการเรยนการสอนทมประสทธภาพ รวมทงการสงเสรมใหผสอนสามารถวจยเพอพฒนาการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนในแตละระดบการศกษา

เจตนาของพระราชบญญตตามมาตราดงกลาวแสดงใหเหนบทบาทหนาทหนงของครในฐานะนกวจย (teacher as researcher) ทตองท าวจยเพอพฒนาความสามารถในการจดการเรยนร และใหใชการวจยเปนอกหนงเทคนควธจดการเรยนรใหกบผเรยน ครจงตองมความรดานการวจยทกระจางชดเพอประสทธภาพของการปฏบตหนาทตามบทบาททพงมดงกลาว

รปแบบของการวจยเชงปฏบตการ

การวจยเชงปฏบตการในชนเรยนมกมรปแบบทข นอยกบขอบเขตของปญหาวามวงกวางครอบคลมกลมเปาหมายการวจย และผทมภาระหนาทรบผดชอบโดยตรงระดบใด ตามแนวคดของ Miller (2000) Bennett, Foreman – Peck and Higgins (1996) Stringer (1996) Robinson (1994) ไดใชขอบเขตของปญหาเพอก าหนดรปแบบของการวจยเปน 4 รปแบบ ดงภาพ 1

ความร พนฐานทางการวจยเชงปฏบตการ (action research)

5

1. การวจยปฏบตการในชนเรยน (Classroom Action Research หรอ CAR) การวจยรปแบบนเปนการวจยปฏบตการทท าโดยครผสอนเพอคนหาวธแกไข ปรบปรง และพฒนาผลการปฏบตงานในหนาททรบผดชอบใหดขน 2. การวจยปฏบตการแบบรวมพลง (Collaborative Action Research) การวจยนเปนการวจยปฏบตการทด าเนนงานโดยครหลายคนรวมกนท าวจยเพอปรบปรง เปลยนแปลงชนเรยนหลายชน หรอกลมสาระวชา/ภาควชา ทมงานนกวจยมกเกดจากการรวมตวกนของครผมความสามารถ ความช านาญเฉพาะดานแตกตางกน รวมมอกนท างานวจยโดยมจดมงหมายรวมกน การรวมมอรวมพลงท างานจงท าใหครเกดการเรยนรแบบลมลก(deep learning) ซงกนและกนไดมากกวาการท าวจยคนเดยว 3. การวจยปฏบตการระดบโรงเรยน (School Wide Action Research) รปแบบการวจยนด าเนนงานโดยผบรหารโรงเรยน และบคลากรของโรงเรยน อาจรวมหนวยงานภายนอกโรงเรยนดวย มเปาหมายทจะปรบปรงและพฒนา โรงเรยนและสภาพแวดลอมของโรงเรยน 4. การวจยปฏบตการองชมชน (Community-Based Action Research) รปแบบการวจยนยดตามแนวคดของ Stringer (1996) ซงมความชอวาโรงเรยนและชมชนมความสมพนธกนแยกกนไมออก ครมหนาททจะตองสรางความสมพนธแบบสองทางระหวางโรงเรยนและชมชน ดงนนการท าการวจยเชงปฏบตการจงตองใชความรวมมอและรวมพลงจากชมชน เพอใหมการระดมทรพยากรจากทกแหลงในการพฒนาการศกษา และพฒนาชมชนไปพรอมกนไดอยางมประสทธภาพ การวจยปฏบตการองชมชน การวจยปฏบตการระดบโรงเรยน การวจยปฏบตการแบบรวมพลง

การวจยปฏบตการในชนเรยน

ภาพ 1 รปแบบการวจยในชนเรยน

ทมา (นงลกษณ วรชชย อางถงใน ทศนา แขมมณ และนงลกษณ วรชชย, 2546)

6

ตาราง 1 ตวอยางการวจยเชงปฏบตการทง 4 รปแบบ น าเสนอโดย Ferrance รายการ ลกษณะของการวจยแตละรปแบบการวจย

ในชนเรยน แบบรวมพลง ระดบโรงเรยน องชมชน

ขอบเขตของปญหาวจย

นกเรยน 1-2 คน ออนภาษาไทย

นกเรยนสวนใหญอานจบใจความไมไดในการเรยนทกวชาทตองใชทกษะการอาน เชน ภาษาแม สงคมศกษา คณตศาสตร เปนตน

-นกเรยนไมสนใจใฝ

ร ศกษาดวยตนเอง -ผลการสอบโดยรวมของโรงเรยนตอง ปรบปรง

ผปกครองสวนใหญไมสามารถชวยสอนการบาน หรอชวยงานวชาการอนๆของโรงเรยนได

สาเหตส าคญ

ไมสนใจเรยน ไมชอบเรยนวชาภาษาแมเพราะนาเบอ การสอนไมจงใจใหเรยน

พนฐานความรเดมดานภาษาไทยไมด ครผสอนไมเนนการอานมากกวาเนอหาสาระตามหลกสตรในรายวชาทตนเองสอน

-ครไมเนนให นกเรยนศกษาคนควาดวยตนเอง -โรงเรยนขาดสอการเรยนเรยนการสอน

-ผปกครองสวนหนงไมไดเรยนหนงสอ หรอเรยนมานอย -ไมมเวลา (เปนสาเหตทไมใชเชงปฏบตการ)

คณะผวจย ครสอนภาษาแม ครในกลมสาระภาษาแม และครประจ าชน

ผบรหาร และครทกคน

-องคกรพฒนาชมชน และ/หรอโรงเรยน

ตวอยางงานวจย

การพฒนาความสามารถกาออกเสยงพยญชนะทยาก ของนกเรยนเปาหมายทง 2 คน

การพฒนาความสามารถในการอานหนงสอของนกเรยนระดบชน ….. โดยความรวมมอของครผสอนทกคนในระดบชน

การพฒนาบรรยากาศทางวชาการ แหลงเรยนร และสอนวธเรยนรดวยตนเอง ของนกเรยน โดยความรวมมอของผบรหาร และครผสอนทกคน

1.พฒนารปแบบจดการเรยนรแบบมสวนรวมของชมชน 2. พฒนาความสามารถในการสอนการบานใหผปกครอง

ทมา (Ferrance, 2000, 6)

7

ตอนท 2 การปฏบตจรงของการวจยเชงปฏบตการ

องคประกอบกจกรรม

กจกรรมท 2.1 เรยนร ขนตอนการด าเนนการวจย

กจกรรมท 2.2 การวางแผนการวจย (plan)

กจกรรมท 2.3 การด าเนนการวจย (action)

กจกรรมท 2.4 การรวบรวมขอมลวจย (observe)

กจกรรมท 2.5 การสะทอนผลการวจย (reflection)

8

การวจยเชงปฏบตการในโรงเรยนควรเกดขนพรอมๆ กบการปฏบตงานตามปกตของคร เพอให

มการปรบปรง/พฒนางานอยางตอเนอง ครทท าวจยเชงปฏบตการในชนเรยนจงมบทบาทเปนทงนกวจย (researcher) นกปฏบต (practitioner) และครผสอนในเวลาเดยวกน จงมค าเรยกวา “teacher as researcher” (Bell, 1993) โดยมระบบการท างานทคาบเกยวกน (overlap) ระหวางสองบทบาทคอ มการจดกจกรรมพฒนาผเรยนรตามแผน การวดและประเมนผลสมฤทธการเรยน ทตอเนองดวยกจกรรมของกระบวนการวจยในชนเรยนทมการปฏบตทส าคญตามล าดบ 4 ขน แตละขนมตวบงชผลผลตส าคญของการปฏบต หรอ Key Performance Indicator (KPI) ดงน ขนวางแผนการวจย (Plan) ม KPI คอ โครงการวจยทมรายละเอยด ถงแผนการใชนวตกรรมกบนกเรยนเปาหมายการวจย

ขนปฏบตการ (implementation) ม KPI คอ รายงานผลการใชนวตกรรมตามวตถประสงคการวจยทก าหนดไว ลกษณะของขอมลทรายงานอาจเปนไดทงขอมลเชงปรมาณ เชน คะแนนผลสมฤทธ คณลกษณะ และสมรรถนะ และขอมลเชงคณภาพ เชน ความเรยงเชงเนอหาผลการสงเกต และการสมภาษณ

ขนสะทอนผล (reflection) ม KPI คอ ความรจากการปฏบต 2 ดาน ไดแก วธปฏบตงานใหม และเทคนควธวจยในชนเรยน

ขนเผยแพรผล (disseminate) ม KPI คอ การน าเสนอความรจากการปฏบตดานการปฏบตงานใหม และเทคนควธวจยในชนเรยน โดยใชเอกสารเผยแพรความร และการน าเสนอปากเปลาแกบคลากรครภายใน และภายนอกโรงเรยน รายละเอยดของกจกรรม วธการ และเทคนคการปฏบต จะถกน าเสนอพรอมตวอยางแบบปฏบตทด อยางเปนล าดบขนตอนเพอความสะดวกในการศกษาดวยตนเองและปฏบตตามไดงาย

กจกรรมท 2.1 เรยนร ข นตอนการด าเนนการวจย

9

เรมตน

ขนตอน นกเรยน ผมสวนไดเสย

คร กลมสาระ โรงเรยน (วชาการ)

ตวชวดการปฏบตงาน (KPI) ขน

1 วา

งแผน

(PLA

N)

KPI :โครงการวจยในชนเรยน ทมสาระส าคญของ 1.ขอมลสารสนเทศจากแหลงขอมลปฐมภม และ ทตยภมทสะทอนสภาวะ ดงน 1.1 ปญหา ผลกระทบทางการเรยนร และบทบาทหนาทของผวจยทเกยวของกบปญหา 1.2 สาเหตทแทจรง และส าคญของปญหา 2. นวตกรรมทเหมาะสมกบสาเหตของปญหา 3. เครองมอรวบรวมขอมลผลการใชนวตกรรม 4.แผนการใชนวตกรรม และการรวบรวมขอมลตามหลกการวจยทชดเจน และสามารถปฏบตตามได แหลงขอมลปฐมภมและทตยภม : 1.รายงานผลสมฤทธประจ าภาค/ปการศกษาตามมาตรฐาน ตวชวดกลมสาระ 2.รายงานการตดตามพฒนาการ และคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน 3. ผลการวเคราะหเชงเนอหา ของบนทกการสอน และการสงเกต/วเคราะหผเรยนรายบคคล 4. ผลการประเมนภายในประจ าป (SAR) ฯลฯ

ขน 2 ปฏ

บตกา

ร

(Impl

emen

tatio

n)

KPI: ขอมลของผลการเรยนรท เปนปญหาวจยและผลการวเคราะหตามวตถประสงคการวจย: 1. ขอมลผลการเรยนรกอนใชนวตกรรม 2. ขอมลผลการเรยนรหลงใชนวตกรรม 3. รายงานผลการวเคราะหขอมลผลการเรยนร ตามวตถประสงคการวจย 4.บนทกขอสงเกตทพบระหวางการใชนวตกรรมกบกลมเปาหมายการวจย

ขน 3 สะ

ทอนผ

ล

(Ref

lectio

n)

KPI : ความร/แนวคดใหมทเกดจากปฏบต: 1. วธการจดการเรยนร/สอ ในการปรบปรง/ พฒนาผลทเปนปญหาวจย 2. วธวจยเชงปฏบตการเพอพฒนาการจดการ เรยนร 3. ประเดนปญหาวจยในครงตอไป

ขน 5 เผยแ

พร

(Diss

emin

atio

n)

KPI: เอกสาร/วธการเผยแพรผลการวจย: 1. รายงานการวจยทมหวขอส าคญตามรปแบบ การเขยนแบบเปนทางการ และมหวขอสะทอนผลการวจย 2. บทความวจย/เอกสารแผนพบ/power point น าเสนอผลการวจย

ภาพ 2 ผงกระบวนการจดการเรยนร ตามรปแบบการจดการเรยนรควจย (สชรา มะหเมอง, ผเขยน)

วเคราะหสาเหตของปญหา

-นเทศ

ตดตาม

ภายใน

โรงเรยน

-สนบสนน

การวจย

-สนบสนน

การแลก

เปลยน

เรยนร

พฒนานวตกรรม & เครองมอ

วดและประเมนผล

ร วางแผนการใชนวตกรรมและตดตามประเมนผล

จดการเรยนรตามแผนทก าหนด

ใหขอมลส าคญ

ประเมนผลสมฤทธ ผาน

ไมผาน

จดล าดบและคดเลอก

ใหขอมลส าคญ

รวมจดกจกรรม

สนบสนน

การปฏบต

วด/ประเมนผลกอนใช

นวตกรรม

ประเมนผลหลงใช

นวตกรรม

ใชนวตกรรมตามแผน

(ประเมนผลระหวางใช)

วเคราะห และน าเสนอผล

ทบทวนหลงการปฏบต (After Action Review, AAR) ความรปฏบต: - แนวทางใหมการจดการเรยนร/สอ และผลการใช - การวจยเชงปฏบตการ

- ขอเสนอแนะจากการวจย

เผยแพรผลการวจย

ผลการวจย

สนสด

ไมผาน

ผาน

วเคราะหปญหาการจดการเรยนร

10

ขนตอนท 1 วเคราะหปญหาการจดการเรยนร เปนการวเคราะหสภาพ ขอบเขต ขนาดของปญหา โดยใชการสงเกต และวเคราะหขอมล/สารสนเทศทเกยวของ เชน ผลการประเมนปญหานกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานทขาดทกษะทางการคดวเคราะหจากการสงเกต วเคราะหสถตผลการทดสอบมาตรฐานทวดความสามารถทางการคดวเคราะห จะท าใหสามารถรบรไดถงขอบเขตของปญหาวาเกดขนกบนกเรยนกลมใด ขาดทกษะมากนอยเพยงใดเมอเทยบกบเกณฑมาตรฐานทก าหนดไว (ตามหลกสตรสถานศกษา) มแนวโนมของปญหาแตละปการศกษาเปนอยางไร เปนตน

หมายเหต หากพบปญหามากกวา 1 อาจตองจดล าดบความส าคญ และคดเลอกปญหาทเรงดวน ขนตอนท 2 วเคราะหสาเหตของปญหา (Etiology or Causation) เปนการศกษาถงสาเหต หรอปจจยเสยงทท าใหเกดปญหา ซงบางปญหากมสาเหตปรากฏอยางชดเจน บางปญหากอาจมปจจยทเปนสาเหตหลายอยาง (multiple causal factors) เชน ปญหานกเรยนขาดทกษะการคดวเคราะหทอาจมปญหาทเกดจากการจดกจกรรมการเรยนร การอบรมเลยงด การมแหลงเรยนรทไมเหมาะสม เปนตน (ดภาพปจจยทางพลวตประสทธผลการจดการเรยนรประกอบ) ขนตอนท 3 พฒนานวตกรรม และเครองมอวดและประเมนผล เมอทราบถงปญหาและสาเหตส าคญของปญหาแลว ขนตอนตอไปกคอ การแสวงหาแกสาเหตส าคญของปญหาและเลอกแนวทางทเหมาะสม ซงเมอมทางเลอกหลายทางกอาจจ าเปนตองมการประเมนทางเลอกตางๆ เพอประกอบการตดสนใจ ในขนตอนนจงอาจตองมกระบวนการศกษาประสทธภาพของวธการแกปญหา วาเปนวธการทด ทใชได และมความคมทนในการน าไปปฏบตหรอไม ขนตอนท 4 วางแผนการใชนวตกรรม และการตดตามประเมนผล ปกตแลวการใชนวตกรรม (Do) และการตดตามประเมนผลดวยเครองมอรวบรวมขอมลวจย หรอทในวงจรการวจยเชงปฏบตการใชค าวา สงเกตผล (Observe) จะเกดขนพรอมๆ กน และใชชอเรยกแผนการดงกลาวนวา แบบแผนการทดลอง (experimental design) ซงตองเลอกใชใหสอดคลองกบวตถประสงคการวจยทก าหนดไว ในทนขอเสนอแนะไวสองแบบแผน โดยค านงถงหลกการส าคญของการวจยเชงปฏบตการในชนเรยนทมงผลสงสดคอ การปรบปรง/พฒนาการเรยนรของผเรยน ซงตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 แบงเปน 3 มต ไดแก มตทางความร (Knowledge) การปฏบต (Practice) และเจตคต (Attitude) นอกจากนในสงเกต และรวบรวมผลการเรยนรแตละมตการเรยนรดงกลาว ยงตองใชเครองมอวดและประเมนผลตามหลกการวดและประเมนผลตามสภาพจรง (authentic assessment) ทเนนความเปนไปตามสภาพจรงของผลทเกดขน และเนนทความหลากหลายทงนเพอใหไดผลการวดและประเมนทตรงตามสภาพจรงของการเรยนรทเกดขน (ดภาพแบบแผนการทดลองประกอบ)

ขนตอนท 5 การปฏบตตามแผนการวจย (Implementation) เปนการด าเนนการ ใชนวตกรรม พรอมกบการสงเกต และรวบรวมผลทเกดขนโดยใชเครองมอวดและประเมนตามวน/เวลาทก าหนดในแบบแผนการทดลอง เชน ในภาพผวจยไดก าหนดแบบแผนการทดลองชนดกลมเปาหมายกลมเดยวมการทดสอบกอน-หลง การใชนวตกรรม ผวจยกตองด าเนนการใหตรงตามแผนการอยางมประสทธภาพสงสด และพยายามควบคมก ากบตดตามผลการปฏบตงานเปนระยะ (monitoring) โดยวธ

11

เปรยบเทยบผลของการปฏบตงานตามขนตอนทก าหนดในแผนการเกบรวบรวมขอมล จะท าใหการด าเนนการวจยเปนไปตามแผนทก าหนด และสามารถแกปญหาทเกดขนจากปจจยแทรกซอนระหวางการท าวจยใหได เชน เวลาในการจดกจกรรม การหายไปของกลมเปาหมายการวจย เปนตน ขนตอนท 6 การสะทอนความคด (reflection) ทเกดจากประสบการณตรงขณะด าเนนการวจย จงเปนความรทผสมผสานกบทกษะทเกดจากการปฏบตดวยตนเอง ซงผเขยนขอใชค าวา “ความรปฏบต” การสะทอนความคดทเปนความรปฏบตนแบงไดเปนสองดาน คอ วธจดกจกรรมการเรยนร และสอการเรยนรใหมทผานการทดลองใชกบกลมเปาหมายการวจย และวธการด าเนนการวจยเชงปฏบตการในชนเรยน ขนตอนท 7 การเผยแพรผลการวจย (dissemination) ตามสภาพการปฏบตจรงทผานมา พบวาการเผยแพรผลการวจยเชงปฏบตการในชนเรยนของครมสองรปแบบ คอ การเขยนรายงานการวจย และการน าเสนอในทประชมทางวชาการ ส าหรบการเขยนรายงานการวจยนนยงมแบบแผนการเขยนแบบเปนทางการ และแบบไมเปนทางการ (รายละเอยดมในเนอหาการฝกอบรมตอนท 3 การเขยนรายงานการวจย)

12

กจกรรมท 2.2 การวางแผนการวจย (plan)

2.2.1 การวเคราะหปญหาวจย

1. นยามของ “ปญหา”

1.1 นยามทวไป คอ ชองวาง (gap) หรอความตางระหวางสภาพความจรงทเปนอยมคานอยกวาความคาดหวง หรอพดอยางงายคอ “สงทเปนอยขณะนนไมเปนไปตามทควรจะเปน”

1.2 นยามในบรบทของการเรยนการสอน คอ การทผลของการจดการเรยนรเพอพฒนาผเรยนทไมบรรลผลตามความคาดหวงทก าหนดไวในมาตรฐาน/ตวชวดของหลกสตร(สถานศกษา) 2. ระดบของปญหาวจย

2.1 ปญหาเชงปรบปรง/ แกไข

เปนปญหาทเกดจากผลการจดการเรยนรตามจรงอยในระดบทต ากวาความคาดหวงทก าหนดไวเปนมาตรฐาน/ตวชวด ในหลกสตรสถานศกษา หรอจดประสงคการเรยนรในแผนจดการเรยนร ดงภาพ

ภาพ 3 ปญหาเชงปรบปรง/แกไข 2.2 ปญหาเชงปองกน

เปนปญหาทเกดจากการวเคราะหผลการจดกจกรรมพฒนาผเรยน แลวพบวามแนวโนมลดลงอยางตอเนอง และคาดวาจะต ากวาความคาดหวงทก าหนดไวเปนมาตรฐาน/ตวชวด ในหลกสตรสถานศกษา

ภาพ 4 ปญหาเชงปองกน 2.3 ปญหาเชงพฒนา เปนปญหาทเกดจากการวเคราะหแลวพบวา ความคาดหวงตอพฤตกรรมของผเรยนมแนวโนม

ตองปรบเพมขนตามความตองการและจ าเปนทเกดจากความเปลยนแปลงของสงคม เศรษฐกจ และเทคโนโลย จงจ าเปนตองเรงยกระดบผลการจดกจกรรมพฒนาผเรยนใหเทาเทยมความคาดหวงทเปลยนไป ดงภาพ

ผลตามความคาดหวง

ชองวางบงชสภาวะปญหา

ผลตามจรงในปจจบน

ผลตามจรงในอดต ผลตามจรงในปจจบน

ผลตามความคาดหวง

แนวโนมผลตามจรงในอนาคต

13

ภาพ 5 ปญหาเชงพฒนา

ตวอยางปญหา 3 ระดบ

ปญหาเชงปรบปรง/แกไข

1. ผลสมฤทธทางการเรยนไมผานเกณฑการประเมน 2. นกเรยนขาดทกษะการคดเชงเหต-ผล 3. นกเรยนมคณลกษณะใฝเรยนรไมผานเกณฑการประเมน

ปญหาเชงปองกน 1. คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนอยในภาวะทลดลงอยางตอเนอง เชน ความรบผดชอบตอตนเองและตอผอน และการแตงกายทสภาพ 2. ทกษะการเขยนสอความหมายไดอยางมประสทธภาพ

ปญหาเชงพฒนา 1. ทกษะการสอสารดวยภาษาท 2 ภาษาท 3 …เชน ภาษาภาคพนอาเซยน 2. การเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองตลอดชวต

3.ความคาดหวงของการจดการเรยนร ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2551

ความคาดหวงของการจดการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2551 ไดถกก าหนดไวเปนเปาหมายอยางชดเจนในรปของมาตรฐาน และตวชวด โดยเฉพาะอยางยง ตวชวด ทหมายถงสงทผเรยนแตละระดบชนพงรและปฏบตได รวมทงการมคณลกษณะทสะทอนถงมาตรฐานการเรยนรทม ความเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรม เพอน าไปใชในการก าหนดเนอหา จดท าหนวยการเรยนร จดการเรยนการสอน และเปนเกณฑส าคญส าหรบการวด และประเมนผลเพอตรวจสอบคณภาพตามมาตรฐานของผเรยน

เปาหมายการเรยนรทเปนความคาดหวงตามหลกสตรฯ ตามแนวคดของ Stiggins (2005 อางถงใน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2552)

แบงกลมเปาหมายเรยนร เปน 3 ดาน ไดแก 1. ดานความรความเขาใจ (knowledge and understanding targets) เกยวกบ

ความรความเขาใจในเนอหา ไดแก ขอเทจจรง เหตการณ กรอบความคด กฎเกณฑ หลกการ ตลอดจนความรวากระบวนการ วธการ ขนตอน กลาวไววาอยางไร ค าส าคญทบงบอกเปาหมายดานน ไดแก อธบาย เขาใจ พรรณนา ระบ บอก (บอกชอบอกรายการ) นยาม จบค เลอก จ า ระลกได เปนตน

2. ดานการคดอยางเปนเหตเปนผล (reasoning targets) เกยวกบความสามารถในการคด โดยก าหนดใหตองน าความรมาแกปญหา ความรนจะไดมาจากการคดอยางลกซง คดดวยรปแบบตางๆ ไดแก การวเคราะห เปรยบเทยบความเหมอน ความแตกตาง สงเคราะห จดประเภท

ผลตามความคาดหวงในอนาคต

ผลตามจรงในปจจบน

ผลตามความคาดหวงในปจจบน

14

อปนย นรนย ตดสน ประเมนคา เมอคดแลวตองแสดงออกมาใหเหนวาร โดยผานผลผลตทเปนไดทงชนงาน หรอการกระท า ผลผลตทเปนชนงาน เชน ประเดนค าถามปลายเปดทผเรยนสรางขนเพอสอบถามความคดเหน หรอการกระท า คอสาธตใหด ฉะนนเครองมอประเมนประเภทเลอกตอบ เชน ขอสอบแบบเลอกตอบจงไมเพยงพอทจะบอกไดถงกระบวนการคดรปแบบตาง ๆ ขางตน 3. ดานทกษะการปฏบต (performance targets) แสดงถงความสามารถในการปฏบต หรอใชวธการตาง ๆ เพอใหเกดการเรยนรทย งยน การประเมนการปฏบตมกประเมนผานการเหน หรอไดยน ค าส าคญทบงบอกเปาหมายดานน ไดแก สงเกต ทดลอง แสดง ตงค าถาม ประพฤต ท างาน ฟง อาน พด ปฏบต ใช สาธต วด ส ารวจ เปนแบบอยาง รวบรวม การจะมทกษะการปฏบตไดจะตองผานเปาหมายดานความรมากอนเสมอ และในหลายกรณตองผานเปาหมายดานการคดอยางเปนเหตเปนผล ส าหรบความคาดหวงทเปนการคดวเคราะหมค าส าคญ (keywords) ของพฤตกรรมบงชตามแนวคดของ Bloom’s Revised Taxonomy ดงน (ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2552)

ทกษะทแสดงออก ค าส าคญ (keywords) ของพฤตกรรมบงช - การเหนรปแบบ - การจดสวนยอยตาง ๆ เขาดวยกน - การเขาใจนยของความหมายแฝง - การระบสวนประกอบตาง ๆ

วเคราะห (analyze) จดประเภท (classify) แยก (separate) จดเรยง (arrange) จดล าดบ (order) แบง (divide) อธบาย (explain) เปรยบเทยบ (compare) เชอมโยง (connect) เลอก (select) พาดพง (infer)

4. การก าหนดปญหาวจย

ผท าวจยทกคนไมวาจะเปนนกวจยมอใหม หรอแมแตนกวจยมออาชพ ตางตองเผชญกบก าแพงดานแรกคอ การก าหนดประเดนวจย (research issues) ทเปนปมปญหาวจยไดอยางชดเจนเพอปอนเขาสกระบวนการวจย ซงหากจะมองในบรบทของการจดการเรยนรแลวประเดนวจย กคอบรรดาปมปญหาทงหลายทวนเวยนอยกบค าวา “มาตรฐานการเรยนร” หรออกมตหนงคอ “คณภาพผเรยน” ดงนนหากเรมจาการวเคราะหปจจยทเกยวของกบการตดสนใจการเรยนรของโรงเรยนจะท าใหเหนวาโรงเรยนมความคาดหวงอยางไรบาง และการไลตามความคาดหวงนนประสบความส าเรจ หรอมปญหาเกดขนอยางไร

ตาราง 2 ปจจยทเกยวของกบการตดสนใจจดการเรยนรของโรงเรยน ปจจยทเกยวของ พลวตของการปฏบต

นโยบายการปฏบตจากสวนกลาง: ระดบประเทศ/ เขตพนท

1. พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต (หมวด 4 มาตรา 24 และ 30) 2. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน (2551) 3. SMART Schools 4. การศกษาไทยในอาเซยน

นโยบายการปฏบตระดบโรงเรยน: วสยทศน/ค าขวญ /จดเนนของโรงเรยน

ค าขวญ: “ลกอนบาลสามเสน ประพฤตด มความร สงาน บรการสงคม” อตลกษณ : ยมใส ไหวสวย พดจาไพเราะ สรรสรางและสรางสรรค เอกลกษณ มมารยาทไทย ใสใจการเรยน

14

ตาราง 2 (ตอ) ปจจยทเกยวของ พลวตของการปฏบต

ประสบการณทผานมาของโรงเรยน: (ตามทก าหนดในหลกสตรสถานศกษา)

จดกจกรรมหลก 6 กจรรม: 1. กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ 2. กจกรรมสรางสรรค 3.กจกรรมเสรและ มมการเรยนร 4.กจกรรมเสรมสราง ประสบการณ 5. กจกรรมการเลนกลางแจง 6.กจกรรมเกมศกษา

รปแบบของกจกรรมการเรยนร: 1. หลกสตรแบบเปดกวาง (opened-frame work) 2. เรยนรเชงปฏบตการ (action learning) 3. การเรยนรแบบโครงการ (project-based learning) 4. การพฒนาพหปญญา (multiple intelligent) 5. การสอนภาษาแบบธรรมชาต (whole language learning) 6. การจดประสบการณโดยความรเรองสมอง (brain-based learning)

คานยม เอกลกษณทเปนความตองการของโรงเรยนและทองถน: มมารยาทไทย ใสใจการเรยน เปนผสรรสรางและสรางสรรค

ขอมลสารสนเทศ 1. ผลการประเมนแบบกาวหนา (formative test): บนทกหลงสอน ชนงาน/ภาระงาน บนทกพฒนาการ ฯลฯ

2. ผลการประเมนรวบยอด (summative test): การทดสอบปลายภาค/ป โดยคร และโรงเรยน

3. ผลการประเมนระดบเขตพนท และระดบประเทศ เชน TIMSS, PISA 4. ความตองการเรงดวนจากการกาวเขาสประชาคมอาเซยน

จากตารางบงชใหเหนประเดนทมกเกดขนในขณะก าหนดปญหาวจย คอ ปญหาการจดการ

เรยนรมมากจนเลอกไมถกวาจะท าอะไรกอน “ครหลายรายเลอกทจะความาครงละหลายๆ ปญหาเพอท าวจยเพยงเรองเดยว” ทถกคอควรคดเลอกปญหามาครงละหนงโดยมเกณฑพจารณา ดงน 1. มประโยชนตอการจดกจกรรมการเรยนรใหกบนกเรยนในรนปจจบนและในอนาคต 2. มนกเรยนจ านวนมากทตกอยสภาวะปญหาดงกลาว 3. มความจ าเปนเรงดวนทตองรบด าเนนการ เพราะอาจมผลกระทบเชงลบอนๆ ตามมา เชน ปญหานกเรยนอานหนงสอไมออกและจบใจความส าคญไมได เปนทมาของผลกระทบเชงลบคอ ขาดความสามารถในการเรยนรทกวชาท าใหคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนไมผานเกณฑ 4. เปนปญหาทเกดขนชวงเวลาหนงจนผวจยสามารถระบลกษณะเชงพฤตกรรมการเกดของปญหาไดอยางชดเจน และสามารถสบสวนหาสาเหตทแทจรงของปญหาได (ไมใชปญหาทเกดจากเหตสดวสย/เหตบงเอญ)

15

5. ไมเกนศกยภาพของผท าวจยทงในแงของ ความร ประสบการณ เวลา และภาระหนาททรบผดชอบ

6. เปนปญหาทเมอไดรบการแกไข/พฒนาดวยกระบวนการวจยแลว จะใหประโยชนตอการพฒนาผลสมฤทธการปฏบตงาน และองคความรดานการปฏบตงานของครผสอนทท าวจยเรองนนๆ ตวอยาง การวเคราะหการปฏบตงานทก าหนดตามนโยบายโรงเรยน ในการพฒนา

คณลกษณะการใฝเรยนร

ตวชวด (ผลการเรยนรทคาดหวง) นกเรยนเขารวมกจกรรมการเรยนรดวยความกระตอรอรนมการ

ถาม/ตอบ และท างานทไดรบมอบหมายอยางมคณภาพ

นโยบายการปฏบตทผานมาของโรงเรยน

ตวชวด(ผลการเรยนรทคาดหวง)

การปฏบตทผานมาของคร

ประเดน และลกษณะปญหาทพบ

1. กจกรรมเสร และมมการเรยนร 2. นกเรยนคนควาตามภาระงาน/โครงการ

1. นกเรยนสามารถคนควาหาความรไดอยางเหมาะสมกบความสามารถตามวย > นกเรยนตงใจท ากจกรรมทมมหาความร ขณะทครเปนผน ากจกรรม > นกเรยนคนควาหาความร และทบทวนบทเรยนไดตามเกณฑมาตรฐานทก าหนด

คร A สอนวชาคณตศาสตร ใชกจกรรมการเรยนรแบบโครงการพฒนาทกษะทางคณตศาสตรใหกบผเรยน

- นกเรยนไมสามารถตอยอดความรไดมากกวาการเรยนรในหองเรยน > นกเรยนรอยละ 80 ของแตละหองไมสามารถตอบค าถามทบทวนเนอหาขณะน าเขาสบทเรยนในเนอหาทเกยวเนองกน รอยละ 60 ไมสงการบาน รอยละ 50 สงการบานแตไมเรยบรอยหรอท าผดเปนสวนมาก

5. ก าหนดนยามศพทเฉพาะของปญหาวจย

นยามศพทเฉพาะ คอ การอธบายความหมายของค าศพทนนๆ ในเชงปฏบตการ (operational definition) ซงประยกตมาจากแนวคด/ทฤษฎทเกยวของ แตไดปรบตามบรบทจรงของการปฏบตงาน ควรมองคประกอบของการอธบายทกลาวถง ลกษณะบงชทสามารถสงเกตหรอวดได และเครองมอวดทจะน ามาใชเปนเครองมอรวบรวมขอมลในการวจยครงนน

6. การวเคราะหสภาวะปญหาวจย และแหลงขอมลอางอง

ขนการวเคราะหสภาพปญหา และสาเหตจะท าใหครมองเหนปญหาในลกษณะทกวาง แตยงไมลงลกในรายละเอยดของปญหา เชน ในการศกษาปญหาทพบวา นกศกษาประมาณ 1 ใน 4 ของชนมผลสมฤทธทางการเรยนดานการวเคราะหโจทยปญหาทางคณตศาสตรไมผานเกณฑ และเปนนกเรยนทขาดความกระตอรอรนในการเรยน เขาหองเรยนชา ไมชอบตอบค าถามหรอแสดงความคดเหนขณะเรยน ดงนนครจงตองส ารวจปญหาและสาเหตเพมเตมจากแหลงขอมลทตยภมหลายๆ แหลง เชน แบบ

16

บนทกผลสมฤทธระหวางเรยนของนกเรยนคนดงกลาวในตวชวดอนๆ ของวชาคณตศาสตร วชาอนๆ ทเกยวของ เชน ภาษาไทย และอาจตองมการรวบรวมขอมลเพมเตมดวยการสมภาษณนกเรยน และอาจารยผสอนวชาอน เพอใหไดขอมลเกยวกบวธเรยนร เจตคตตอการเรยน และอปสรรคตอการเรยนของนกเรยนดงกลาวรวมทงการใชขอมลทสงเกตพฤตกรรมการเรยนร

ตวอยางเอกสารใหขอมลยอนกลบชนด “แบบรายงานผลสมฤทธระหวางเรยน”

การประเมนผลการเรยน ภาคเรยนท 1

หนวยการเรยนร การเขยนบรรยายความรสก/ประสบการณสวนตว

เวลา 9 สปดาห

วนทประเมน 11/04/2008 ระดบ 1 วตถประสงค/ผลการเรยนรเฉพาะ เกณฑการประเมน คะแนน

1. วาดแผนภาพโครงเรอง ดเลศ 4 2. เขยนเรองจากประสบการณของตน/เลอกหวขอเรอง บรรลผล 3 3. เขยนดวยอกษรตวพมพอยางถกตอง ก าลงพฒนา 2 ยงไมบรรลผล 1

เลขท/ชอนร. ผลการประเมน

วตถประสงค/ผลการเรยนรเฉพาะ

1 2 3 1. …………… 4 4 3 2………………. 2 4 2

วธการประเมน [ ] แบบทดสอบ [ ] ทดสอบทกษะการปฏบต [] สมดแบบฝกหด [ ] การน าเสนอ [ ] ประเมนตนเอง [ ] การสงเกตของคร [] เพอนประเมนเพอน [ ] อน ๆ...........................................................

ขอเสนอแนะจากการประเมน การเขยนขาวยงคงเปนจดเนนหลกทนกเรยนตองท าทกวน ซงจะท าใหนกเรยนไดฝกประสบการณทจ าเปนในการสรางโครงเรองและเขยนเรองงาย ๆ การเชอมโยงผลการเรยนรจะท าใหนกเรยนเหนวาจะพฒนาตนใหเปนนกเขยนทเกงไดอยางไร ลายมอฝกใหเหนแบบอยางทด แตกยงมสงทตองพฒนาอกมาก

การด าเนนการขนตอไป จดประสบการณและโอกาสใหนกเรยนไดเหนวา จะรวมแนวคดตาง ๆ มาเขยนไดอยางไร โดยใหท าตามตวอยาง และชวยกนแตงเรอง ตลอดจนใหเวลานกเรยนในการแตงเรองดวยตนเอง โดยคอยชวยเหลอและพดคยกนเชงลก ทงนตองท าทกวน

นกเรยนทยงมปญหา

(ระบชอนกเรยน ใครบาง) ยงตองชวยในทกเรองอยางใกลชด และ (ระบชอนกเรยน) ตองการค าแนะน าในการเขยนโครงเรอง.......................

นกเรยนทมจดแขง

(ระบชอนกเรยน ใครบาง) เขยนนทานงาย ๆ ทแตงเองไดโดยไมตองชวยเหลอ (ระบชอนกเรยน) ก าลงพฒนาทกษะ ตองการการชวยเหลอเพยงเลกนอยในการเขยนโครงเรอง

17

ตวอยาง การศกษาขอมลยอนกลบดวยการคดสะทอนผลการเรยนรเปนรายบคคล เลขท

ผลการประเมน ขอเสนอแนะเพอการปรบปรง/พฒนา สรป

ระดบ ผลการเรยนรเฉพาะ/ตวชวด 1 2 3 4 5

1 B 4 3 4 2 3 ตองเพมเนอหา และบรรณาธการ 2 B+ 4 4 3 2 4 อานใหม และแกไขปรบปรงบรรณาธการ 3 A 4 4 4 2 4 เพมแผนภาพ (diagram) 4 B- 3 2 3 2 4 ยงไมสมบรณ อานใหม และบรรณาธการ

1. แหลงขอมลสะทอนผลการเรยนรททานนยมใชโรงเรยน (ระบ 3 อนดบแรกทมการใชสงสด) .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. กรอกขอมลในตารางโดยใชขอมลจากแหลงความร ประเดน และลกษณะปญหาทพบ

ตวชวด (ผลการปฏบตทคาดหวง)

ผลการปฏบตทไดตามจรง

วธปฏบต และวธการแกไขทท าไปแลว

..................................

....................................

....................................

...................................

...................................

...................................

....................................

....................................

...................................

....................................

..................................

..................................

....................................

....................................

...................................

...................................

...................................

....................................

....................................

...................................

....................................

..................................

..................................

....................................

....................................

...................................

...................................

...................................

....................................

....................................

...................................

....................................

..................................

..................................

....................................

....................................

...................................

...................................

...................................

....................................

....................................

...................................

....................................

.................................. 3.จากขอมลในตารางน ามาเขยนเปนความเรยง ตามล าดบหวขอตอไปน

3.1 นโยบาย/ตวชวดตามหลกสตรแกนกลาง (หลกสตรสถานศกษาทก าหนดไว 3.2 ผลการปฏบตทไดรบ และผลการสรปเชงประเมนถงความส าเรจตามตวชวด 3.3 วธปฏบตทผานมา และการแกไขปญหาทท าไปแลว 3.4 ใหขอสรปถงปญหาทตองการปรบปรง/พฒนา

แบบบนทกกจกรรมท 2.2.1 วเคราะหปญหาวจย

18

นร. อานหนงสอไมออก

ภมหลงของ นร.

ขาดสอฝกฝน

ความพรอมของ ร.ร.

การสอนของคร

เนอหาการเรยนร

ไมฝกฝนอยางตอเนอง

ไมมกจกรรมสงเสรมการอาน

ภมหลงของ นร. มากเวลาฝกจงนอยลง

จากประสบการณของผเขยนมกพบเสมอวา นกวจยมอใหมมกแยกไมออกระหวางปญหาวจยกบสาเหตของปญหา และบางรายแมจะแยกออกแตจดล าดบความส าคญเรงดวนของปญหาไมเปนจงมกก าหนดปญหาวจยหลายๆ ประเดนในเรองเดยว การวเคราะหใหออกถงสงทเรยกวา “แกนของปญหา” ทเปนไปตามบรบทจรงระหวางผล (effects) และเหต (cause) จงเปนสงจ าเปน ในศาสตรดานการจดการคณภาพมเครองมอคณภาพทจะชวยใหการวเคราะหแกนของปญหามความชดเจนขน คอ ผงเหตผล (cause-effect diagram) หรอผงกางปลา และผงความคด (mind mapping) ดงตวอยาง

จากภาพตวอยางแสดงสาเหตของปญหาวจยนกเรยนอานหนงสอไมออกทงสองภาพ อธบายได

วา ปญหาเรงดวนทผท าวจยไดเลอกมาเปนประเดนวจยคอ นกเรยนอานหนงสอไมออก และมสาเหตส าคญซงควรไดมาจากการทบทวนการปฏบตทผานมาดวยวธรวบรวมขอมลทนาเชอถอ จากนกเรยนทอานหนงสอไมออกกลมนน รวมทงผทเกยวของกบนกเรยน โดยวธการสงเกต การสมภาษณ และการระดมความคด (brain storming) ระหวางผสอน จงท าใหผวจยพบวามปจจยทเกยวของ ไดแก ดานการสอนของคร ดานเนอหาการเรยนร ดานภมหลงของนกเรยน และดานความพรอมของโรงเรยน แตละ

2.2.2 การวเคราะหสาเหตของปญหาวจย

ภาพ 6 ตวอยางผงความคดแสดงเหต-ผลของปญหาวจยนกเรยนอานหนงสอไมออก

นร. อานหนงสอไมออก

ภมหลงของ นร.

ขาดสอฝกฝน

ความพรอมของ ร.ร.

การสอนของคร

เนอหามากไมมเวลาฝกฝน

ไมฝกฝนอยางตอเนอง

ไมมกจกรรมสงเสรมการอาน

ภาพ 7 ตวอยางผงเหตผลแสดงสาเหตของปญหาวจยนกเรยนอานหนงสอไมออก

19

ปจจยมตวแปรบงชสาเหต ไดแก ขาดสอฝกฝน เนอหามากท าใหไมมเวลาฝกฝน ไมมการฝกฝนดวยตนเองอยางตอเนอง และไมมกจกรรมสงเสรมการอาน

การคดเลอกสาเหตส าคญของปญหาวจย

การแกไขปญหาการวจยทเทยงตรง และมคณภาพอยางยงยนนน ตองแกท “สาเหต” แตบางครงผวจยหรอครผสอนอาจมขอจ ากดตามศกยภาพ และบทบาทหนาท ท าใหไมสามารถแกไขบางสาเหตได ดวยเหตนจงตองมการเลอกเฉพาะบางสาเหตโดยมเกณฑพจารณา ดงน

1. เปนสาเหตหลกทสงผลตอสาเหตดวยกนอกหลายสาเหต 2. เปนสาเหตรายแรงทตองรบแกไข สงเกตจากจ านวนกลมตวอยาง (นร.) ทอยในกลมสาเหตนสงสด 3. เปนสาเหต “เชงปฏบตการ” ทอยในวสยทครผวจยสามารถแกไขไดตามศกยภาพ ทงดานงบประมาณ ความร อ านาจหนาท และการบรหารจดการ

ค าชแจง วเคราะหสาเหตส าคญของปญหาวจยทเลอกศกษา (วธทเหมาะสมของการวเคราะหสาเหตส าคญของปญหาคอ การรวบรวมขอมลประกอบการตดสนใจโดยการ สงเกต สมภาษณผ เรยน/ผปกครอง/ครผสอนวชาอน และวเคราะหจากผลการวดประเมนระหวางเรยนทผานๆ มา)

ผลของการรวบรวมขอมลทเกยวของกบปญหา (ระบชอปญหาวจย) ..........................................ดวยวธ (ระบชอแหลงขอมลยอนกลบสาเหตของปญหา) ...................................................................... ...........................................................................................................................................................จากขอมลดงกลาว พบวาสาเหตส าคญของปญหาดงกลาว ไดแก...........................................................................................................................................................

คร

นกเรยน

โรงเรยน

แบบบนทกกจกรรมท 2.2.2 การวเคราะหสาเหตของปญหา

วจย

…………………………

20

การออกแบบการวจย มขนตอนการปฏบตงานทเทยบเคยงไดกบการวางแผนการสอน มรายการส าคญทตองก าหนดใหชดเจน ไดแก 1. นวตกรรมทสอดคลองกบสาเหตส าคญของปญหา 2. เครองมอรวบรวมขอมลผลการวจย 3. แบบแผนการทดลอง 4. วตถประสงคการวจย

1. การเลอกนวตกรรมการเรยนร

นวตกรรมการเรยนร หมายถง วธการจดการเรยนร และสอ/เทคโนโลย ทจดขนใหมส าหรบกลมเปาหมายทตองการน าไปใชในครงนนๆ การเลอกนวตกรรมทตองการน าไปใชกบกลมเปาหมายการวจย มหลกการส าคญคอ ตองสอดคลองกบสาเหตส าคญทสรปไวในขนการวเคราะหสาเหตของปญหา แมวาสาเหตของปญหาจะมความหลากหลาย นวตกรรมการเรยนรในงานวจยเชงปฏบตการในชนเรยนจงตองมความหลากหลายมการน ามาใชอยางผสมผสาน แบบบรณาการ (สอดคลองกบหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ) ครผท าวจยจงควรศกษาเอกสารทเกยวของกบศาสตรการจดการเรยนร เชน วารสาร บทความ หลกสตร ผลงานวจย หนงสอ ต ารา คมอ ตลอดจนใชประสบการณตรงของตนเอง และครช านาญการอน จะท าใหครเหนแนวทางในการกจกรรมการเรยนรทหลากหลาย ตวอยางนวตกรรมเชน บทเรยนเสรม ชดการสอน เกม บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (CAI) โมเดลการเรยนแบบรวมมอตางๆ และสอ/เทคโนโลยการเรยนรตางๆ เปนตน (ศกษาเพมเตมจากเอกสาร สกศ. เรองการพฒนาทกษะการคดวเคราะห) โดยสรปการเลอกนวตกรรมทจะใชในการวจยเชงปฏบตการ มเกณฑพจารณา ดงน 1. ความสอดคลองกบสาเหตแทจรงของปญหา ดวยเหตนหากงานวจยใดพบวามสาเหตส าคญทจ าเปนตอการแกไขในขณะเดยวกนมากกวา 1 สาเหต กมความเปนไปไดทตองมนวตกรรมการเรยนรมากวา 1 อยาง 2. ความสอดคลองกบหลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของ เชน สอดคลองกบหลกจตวทยาพฒนาการตามวย การสรางแรงจงในการเรยนร และธรรมชาตของสาระการเรยนร เปนตน 3. ความสอดคลองกบหลกการประสทธภาพคอ ประหยดเงน และเวลา

2. การสรางและพฒนานวตกรรม

หลงจากการเลอกนวตกรรมทเหมาะสมกบสาเหตส าคญของปญหาวจยอยางครบถวนแลว ขนตอมาคอ การสรางหรอจดหานวตกรรมทจะใชกบกลมเปาหมายวจย นวตกรรมนนๆ ควรผานกระบวนการพฒนาจนมคณภาพระดบหนง เชน หากนวตกรรมทจะใชคอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ครอาจตองศกษาวธพฒนาและจดท าตนแบบใหเสรจสมบรณ จากนนจงน าไปใหผรเรองสอชนดน

กจกรรมท 2.2.3 การออกแบบการวจย

21

ประเมนคณภาพเบองตน เชน ความตรงตามเนอหาทตองการสอน ความเหมาะสมกบกลมเปาหมายการใช เปนตน

3. การก าหนดเครองมอรวบรวมขอมลวจย

เครองมอรวบรวมขอมลวจย คอ เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรทเปนจดหมายของการปรบปรง/พฒนา หรออกนยหนงคอเครองมอวดทก าหนดไวแลวในนยามศพทเฉพาะของตวแปรทเปน ปญหาวจยนนเอง การก าหนดเครองมอวดและประเมนผลการเรยนรจงตองสอดคลองกบหลกการวดและประเมนผล และกระบวนทศนทางการศกษาในสมยปจจบนทเนนการวดและประเมนตามสภาพจรง

การไดมาซงขอมลวจยทมคณภาพนน นอกจากจะขนอยกบวธ/เครองมอทมคณภาพ แลวยงขนอยกบแหลงผใหขอมลทเชอถอ วธการวเคราะหและน าเสนอผลอยางถกตองตามหลกการ เปนตน (ดตาราง 2.2) อยางไรกตามการเลอกเครองมอและวธน าเสนอมเกณฑพจารณา ดงน 1. สอดคลองกบวตถประสงค และการใชประโยชนของผวจย 2. มความเปนไปไดในการปฏบตจรง ประหยด คมคา และเหมาะสม 3. วธ/เครองมอทใชตองไมสงผลเชงลบตอผทเกยวของกบการประเมน เชน ผใหขอมล 4. วธ/เครองมอทใชนนตองมความถกตอง มประสทธภาพดานความตรง (validity) และความเทยง (reliability) มความสมบรณครบถวนนยามศพทเฉพาะของการวจย 5. ชนดของวธ/เครองมอทใช มความเหมาะสมตามหลกการ/กบชนด/ประเภทของขอมลทตองการรวบรวม (ดตาราง....) ตาราง 3 วธการวดและประเมนผลตามสภาพจรงทสอดคลองกบประเภทของจดประสงคการเรยนร

วธการวด เครองมอทตองใช พสยของการเรยนร การวเคราะห และวธ

น าเสนอผล พทธพสย ทกษะพสย จตพสย การทดสอบ - แบบทดสอบขอเขยน

- แบบทดสอบภาคปฏบต - แบบวด

นบคะแนน วเคราะหคารอยละ และคาเฉลย และน าเสนอดวยตาราง

แบบสมภาษณ

- แบบสมภาษณ วเคราะหเนอหา (สรปใจความส าคญ) และน าเสนอแบบบรรยาย

การสอบถาม - แบบสอบถาม วเคราะหคาเฉลยและน าเสนอดวยตาราง

การสงเกต แบบสงเกตชนด - แบบตรวจสอบรายการ - แบบมาตรประเมนคา - แบบบนทก

นบความถจากแบบตรวจสอบรายการ หรอวเคราะหคาเฉลยจากมาตรประมาณคาน าเสนอดวยตาราง

การตรวจผลงาน

- แบบประเมนผลงาน เชน เกณฑประเมนรบค

ใชวธเดยวกบคะแนนจากการทดสอบ

22

ตาราง 3 (ตอ)

วธการวด เครองมอทตองใช พสยของการเรยนร การวเคราะห และวธ

น าเสนอผล พทธพสย ทกษะพสย จตพสย การตรวจแบบฝกหด

- แบบฝกหด - ใบงาน

ใชวธเดยวกบคะแนนจากการทดสอบ

การใชแฟมสะสมผลงาน

- แบบวด - แบบบนทก - แบบประเมนผลงาน - แบบประเมนตนเอง

ใชวธเดยวกบคะแนนจากการทดสอบ

ตวอยางการคดเลอกนวตกรรมทสอดคลองกบสาเหตส าคญของปญหา และวธการสงเกตผลการใช สาเหตของปญหา วธแกไข นวตกรรมทใช วธสงเกตผล ดานคร 1. ไมไดใชค าถามกระตนใหนกเรยนคดระหวางเรยน

1. ครผสอนหมนฝกฝนใหนกเรยนใชกระบวนการคดโดยใชค าถามเรมจากระดบงายขนระดบทซบซอนขน 2. นกเรยนท าสมดจดบนทกค าถามและค าตอบทพบในชนเรยน 3. นกเรยนสรางค าถามเพมเตม พรอมค าถาม เพอใชเลนเกมถาม-ตอบในชนเรยน 4. ใหรางวลตามขอตกลงรวมกน

1. ชดค าถามกระตนการคดวเคราะห 2. เงอนไขการเลนเกมถาม-ตอบ 2. การเสรมแรงทางบวกโดยการใหรางวล/ชมเชย และการตดบอรดประกาศชมเชย

- ประเมนค าตอบในชนเรยน -ประเมนค าถามทนกเรยนสราง -สงเกตบรรยากาศในชนเรยน และสรปผลประจ าสปดาห

4. การก าหนดแบบแผนการทดลอง

ดวยเหตทเปาหมายหลกของการวจยในชนเรยน คอ การแกไข/พฒนาปญหาการเรยนการสอนดวยนวตกรรมทสมเหตสมผลกบปญหาและสาเหต ดงนนกลมเปาหมายการวจยจงอยทผเรยนทมสภาวะทตองการแกไข แบบแผนการทดลองทเหมาะสมจงเนนเฉพาะกลมนกเรยนทตองการแกไข/พฒนา ดงน 1. One group Pretest-Posttest Design

Pretest - คาของตวแปรตามทไดจากการทดสอบกอนไดรบตวแปรจดกระท า X (คาของตวแปรตามกรณน เชน คะแนนผลสมฤทธกอนการทดลอง) Posttest - คาของตวแปรตามทไดจากการทดสอบหลงไดรบตวแปรจดกระท า X (คาของตวแปรตามกรณน เชน คะแนนผลสมฤทธหลงการทดลอง)

Pretest ----------------- x ---------------- Posttest (T1) (T2)

23

เปนแบบแผนการวจยซงมหนวยการศกษากลมเดยว ไมวาจะมจ านวนคนเทาใดกตาม มการทดสอบตวแปรทสนใจศกษา กอน (pretest) และหลง (Posttest) การใชนวตกรรมการเรยนร จดออนของรปแบบนกคอ อาจมตวแปรแทรกซอนอนทสงผลใหความแตกตางระหวางคะแนนการทดสอบกอนและหลง อาจมใชมาจากนวตกรรมการเรยนรทใชในการวจยเทานน เชน ผลจากตวแปรแทรกซอนดานการใชเวลาในการเรยนดวยตนเองของนกเรยน และการเรยนกวดวชา เปนตน

นอกจากน การทดสอบกอนอาจท าใหผเรยนจ าขอสอบได ดงนนทางแกกคอ การทดสอบกอนไมจ าเปนตองวดตวแปรตวเดยวกบการทดสอบภายหลง ตวอยาง เชน ครผหนงตองการทดสอบวาวธการสอนคณตศาสตรทตนคดขนจะกอใหเกดพฒนาการในตวผเรยนสงกวาวธอนหรอไม การทดสอบกอนอาจใชแบบทดสอบความถนดทางคณตศาสตรสวนการทดสอบภายหลงใชแบบทดสอบผลสมฤทธทางคณตศาสตรซงเปนตวแปรตามทตองการศกษา

2. A Longitudinal Time Design (Longitudinal Single Group Design)

T1 - การทดสอบกอนไดรบตวแปรจดกระท า X ครงท 1 T2 - การทดสอบกอนไดรบตวแปรจดกระท า X ครงท 2 T 3 - การทดสอบหลงไดรบตวแปรจดกระท า X ครงท 1 T4 - การทดสอบหลงไดรบตวแปรจดกระท า X ครงท 2

X - ตวแปรอสระ หรอตวแปรจดกระท า (เชน สอการสอนแบบใหม) เปนแบบแผนทคลายแบบท 1 คอ เปนการเปรยบเทยบกบตวเอง แตสามารถตรวจสอบ

ไดวามการเรยนรขอสอบกอนเรยนทท าใหผลการทดสอบหลงเรยนสงกวาทควรเกดขนหรอไม แตวธนไมสามารถปองกนเรองระยะเวลาทเพมขนอาจสงผลใหกลมตวอยางมวฒภาวะ (maturation) สงขนตามวย เนองจากวธนตองใชระยะเวลาในการทดสอบระหวางทดลองถง 4 ครงแตละครงตองทงชวงหางเพอไมใหเกดปญหาการจดจ าขอสอบได ท าใหความกาวหนาในตวแปรตามอาจมใชเนองมาจากตวแปรอสระ เพยงอยางเดยว แตอาจเกดจากวฒภาวะดงกลาวแลว

3. Single – Subject Design A B A B พนฐานเดม ให treatment ถอน treatment ให treatment

20

15

10

5

จ านวนวน 0 5 10 15 20

T1 -------T2 ------- X ------ T3 ------ T4

จ านวนครงทตเพอน

ใน 1 ชวโมง

24

เปนแบบแผนการวจยทมหนวยการศกษาเพยง 1 หนวย เชน นกเรยน 1 คน มประโยชนอยางยงในการศกษาเดกเปนรายกรณ เพอตองการชวยเหลอ หรอการแกไขขอบกพรองของนกเรยน ถงแมวาจะมเดกทตองการความชวยเหลอมากกวา 1 คน กยงสามารถใชแบบนได เพยงแตตองแยกขอมลของนกเรยนแตละคน แบบแผนชนดนมหลายรปแบบ เชน A-B design, A-B-A design และ AB-AB design ส าหรบตวอยางทน าเสนอครงนคอ แบบ AB-AB design ซงเปนทนยมใชกนมากทสด (Ferguson & Rosales-Ruiz, 2001 อางถงใน Leedy & Ormrod, 2005, 248-9)

AB-AB design เปนแบบแผนทใชในการสงเกต บนทกหรอวดพฤตกรรม/การปฏบตงานของเดกตามตวแปรตามทสนใจศกษา โดยสญลกษณทส อความได ดงน

A ตวแรก หมายถง พฤตกรรมของนกเรยนตามพนฐานเดม (baseline) B ตวแรก หมายถง พฤตกรรมของนกเรยนระหวาง และหลงการไดรบตวแปรจดกระท า

หรอตวแปรอสระ เพอปรบปรงหรอแกไขหรอเปลยนแปลงพฤตกรรม A ตวหลง หมายถง พฤตกรรมของนกเรยนเมอหยดการใหตวแปรจดกระท า B ตวหลง หมายถง พฤตกรรมของนกเรยนเมอไดรบตวแปรจดกระท าใหมอกครง รปแบบ AB-AB design เปนรปแบบทรวบรวมขอมลจากเดกเปนรายบคคลอยางเจาะลก ดงนน

จงไมตองวเคราะหคาสถต เพยงแตใชกราฟเสนแสดงคาของตวแปรตามทวดไดกสามารถวเคราะหไดวา ตวแปรอสระ หรอตวแปรจดการจดกระท านน กอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมไดมากนอยเพยงใด

ตวอยาง ครผหนงตองการปรบเปลยนพฤตกรรมของนกเรยนคนหนงทชอบรงแกเพอน จงคดวธทจะปรบเปลยนพฤตกรรมของนกเรยนคนนโดยการใหรางวลเพอไมใหรงแกเพอน (เชน ใหขนม) และวางแผนวา จะสงเกตและบนทกพฤตกรรมของนกเรยนคนนทกวนเปนเวลา 1 สปดาห (A) สปดาหท 2 เรมใหรางวล คอ ใหขนมเพอไมใหเดกรงแกเพอนและบนทกพฤตกรรมของเดก (B) สปดาหท 3 งดให รางวล สงเกตและบนทกพฤตกรรมเดก (A) สปดาหท 4 กลบมาใหรางวล อกครงสงเกตและบนทกพฤตกรรมเดก (B)

5. การก าหนดวตถประสงคการวจย

วตถประสงคการวจย คอ คาคาดหวงของสภาวะเกดจากการปรบปรง/พฒนาโดยใชนวตกรรม วธการก าหนดจะพจารณาจากสภาพปญหาปจจบนอนเปนสภาวะเรมตนกอนการพฒนา (base-line) แลวเทยบกบความเปนไปไดจรงหลงการปรบปรง/พฒนา ซงอาจก าหนดเปนขน หรอเปนพฒนาการของผเรยนในดานตางๆ ใหชดเจน หรอมเจตคตทดตอนวตกรรมอยางไร หรอหากเปนงานวจยและพฒนาทมงพฒนาสอ/เทคโนโลยกก าหนดวาตองการศกษาประสทธภาพของสอ/เทคโนโลยทคาเกณฑมาตรฐานระดบใด ดงน

25

ตวอยางการเขยนวตถประสงคการวจยทสอดคลองกบแบบแผนการทดลอง แบบแผนการวจย ตวอยางวตถประสงคการวจย

1. One group Pretest-Posttest Design

1. เพอเปรยบเทยบ..(ผลทตองการปรบปรง/พฒนา).........ระหวางกอนและหลงใช.....(นวตกรรม).............. 2. เพอพฒนา .(ผลทตองการปรบปรง/พฒนา)..ใหผานเกณฑรอยละ..

2. A Longitudinal Time Design 3.Single – Subject Design

เพอศกษาพฒนาการของ ..(ผลทตองการปรบปรง/พฒนา).......ในระยะ (....สปดาห/เดอน/ภาคเรยน) ทมการใช (นวตกรรม)

4. R & D research 1.เพอประเมนประสทธภาพของ (นวตกรรม) กบเกณฑประสทธภาพทรอยละ ..../...... 2. เพอเปรยบเทยบ..(ผลทตองการปรบปรง/พฒนา).........ระหวางกอนและหลงใช.....(นวตกรรม)..............

5. อนๆ เพอศกษาความพงพอใจของ (กลมเปาหมาย) ทมตอ (นวตกรรม)

26

ค าชแจง การด าเนนการวจยเชงปฏบตการ เพอปรบปรง/พฒนาความสามารถทางการคดวเคราะหบนฐานของปญหาวจย และสาเหตส าคญของปญหาวจยตามทก าหนดไว การออกแบบการวจยทมรายการส าคญดงน วตถประสงคการวจย ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ การด าเนนการวจย

กลมเปาหมายการวจย คอ .............................................................................................. ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

เครองมอวจย ไดแก กจกรรมและสอทเหมาะสมกบสาเหตส าคญของปญหาแตละดาน และเครองมอรวบรวมผลของการใช แสดงดงตารางตอไปน

ตาราง เครองมอวจยทใชแกไขปญหาวจย และเครองมอรวบรวมผลการใชนวตกรรม สาเหตของปญหา

วธแกไข ชอนวตกรรมทใช วธสงเกตผล

ดานนกเรยน:…. ……………….. ………………. ……………….

………………………………………… ………………………………………… ……………………………………….. ……………………………………….

………………….. ………………….. ………………….. ……………………

………………….. ………………….. ………………….. ……………………

ดานคร ……………….. ………………. ……………….

………………………………………… ………………………………………… ……………………………………….. ……………………………………….

………………….. ………………….. ………………….. ……………………

………………….. ………………….. ………………….. ……………………

ดานโรงเรยน ……………….. ………………. ……………….

………………………………………… ………………………………………… ……………………………………….. ……………………………………….

………………….. ………………….. ………………….. ……………………

………………….. ………………….. ………………….. ……………………

ดานครอบครว ……………….. ……………….

………………………………………… ………………………………………… ………………………………………..

………………….. ………………….. …………………..

………………….. ………………….. …………………..

แบบบนทกกจกรรมท 2.2.3 การออกแบบการวจย

27

การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลด าเนนการตามแบบแผนการทดลองดวยรปแบบ………………………….

………………………………………………………………………………………………………………… และผวจยไดวางแผนการเกบรวบรวมขอมลดงน ตวอยางเรองท 1 แผนการเกบรวบรวมขอมลตามแบบแผนการทดลอง one-group pretest-

posttest

กจกรรมทท า เครองมอวจย เวลาทใช เวลาทด าเนนการ (วนท/สปดาห)

1. ทดสอบกอนเรยน (แบบทดสอบ 30 ขอ) (40 นาท) (15 ก.ค.57) 2. ปฐมนเทศ และวางแผนการท ากจกรรมรวมกบกลมเปาหมายการวจย

(แบบแผนการเกบขอมล) (15 นาท)

(15 ก.ค.57)

3. จดการเรยนแผนท1 และเรองสน ท 1

- แผนการเรยนร และเรองสนท 1 -แบบทดสอบยอยท1

(50 นาท) (22 ก.ค.57)

(......จดการเรยนแผนท 11......) …………………. ………… …………………. ..... ทดสอบหลงเรยน แบบทดสอบ 30 ขอ (40 นาท)

28

การจดกจกรรมตามแผนการวจย (implementation) เปนการจดกจกรรมตามแผนการเรยนรทได

พฒนาขนตามนวตกรรมทใชในการวจย พรอมกนนจะมการรวบรวมขอมลผลของการใชนวตกรรม โดยใชหลกการวดและประเมนตามสภาพจรง ดงน 3.1 ขอมลดานความรความสามารถ ไดแก ขอมลดานความร ความคด และขอมลดานทกษะการปฏบตงาน และผลงาน มกใชการทดสอบ 3.2 ขอมลดานความรสก ไดแก ความคดเหน อารมณ เจตคต บคลกภาพ และคานยม มกใชการสงเกต การสมภาษณ และการส ารวจดวยแบบสอบถาม 3.3 ขอมลดานพฤตกรรม ไดแก พฤตกรรมขณะเรยน นสยในการเรยน พฤตกรรมการท างาน และกจนสยในการท างาน มกใชวธสงเกต 3.4 ขอมลดานปฏสมพนธในชนเรยน ไดแก ปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผเรยน และปฏสมพนธระหวางครกบผเรยน มกใชวธสงคมมต

การสะทอนความคด (reflective thinking)

การสะทอนความคด เปนการคดไตรตรองทบทวนการปฏบตทท าไปแลว ท าใหเกดการเรยนรซ าในสงทเรยนร (learning about learning) ในการวจยปฏบตการในชนเรยนมสงทผท าวจยควรเรยนรจากการปฏบตของตนเอง คอ นวตกรรม และการท าวจย เทคนควธทจะท าใหไดความคดสะทอน การทบทวนหลงการปฏบตงาน (after action review, AAR) ทผท าวจยควรรวบรวมขอสงเกตทพบจากการปฏบตตามแผนการในปจจบน และใหขอสรปเปนแนวทางใหมในท างานตอไป ตวอยาง เรองท 1 ผลการทบทวนหลงการจดกจกรรมตามแผนการเรยนรประกอบเรองสน 11 เรอง

การปฏบตในปจจบน ทบทวนหลงการปฏบต แนวทางใหมของการปฏบต 1.แผนการจดการเรยนรท 1 1.1กจกรรมการเรยนรข นท1..... ----------------- 2. เรองสนเรองท 1 (อธบาย...) 3.การวดประเมนผลแผนฯ ท 1 ........ถงเรองท 11…………….. การด าเนนการวจย 1. การวเคราะหปญหาวจย 2.การวเคราะหสาเหตปญหา...... .......................................... ผลกระทบทเกดจากกจกรรม: 1. ความรสกของผเกยวของ

การด าเนนการตามแผนการวจย และการสะทอนความคด

29

(ตวอยางการสะทอนความคดในรายงานการวจยดวยรปแบบการสงเคราะหงานวจย)

ปรบน าเสนอจากเรอ ง การสงเคราะหงานวจยดานการแกปญหาพฤตกรรมเบยงเบน

ทางการเรยน ของนกเรยนชวงชนท 1

บทคดยอ การสงเคราะหงานวจยในชนเรยน 5 เรอง ทมประเดนปญหาเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนจาก

กระบวนการเรยน 4 เรอง และปญหาพฤตกรรมเบยงเบนชนดกอกวนชนเรยน 1 เรอง ผลการสงเคราะห พบวา เรองทศกษาเปนเรองเกยวกบการแกปญหาการออกเสยง ร ไมชด การเขยนค าผด การเขยนเรยงความไมถกตอง การทองสตรคณไมได และการชอบแกลงเพอน ส าหรบวธการแกปญหาทใชในการวจยทง 5 เรอง เปนการใชกลวธการฝกใหท าซ า ๆ กนจนสามารถแกปญหาได รวม 4 เรอง และใชกลวธการท าสญญาวาจะไมท าพฤตกรรมนนอก 1 เรอง ผลการวจยพบวาการแกปญหาการเรยนการสอนสามารถท าไดส าเรจในชวงเวลา 7-20 วน โดยสามารถแกปญหาในตวเดกนกเรยนไดเกนกวารอยละ 90 งานวจยทงหมดท าในชวงภาคเรยนแรก การด าเนนการตอเน องสวนใหญเปนการเผยแพรโดยการพมพ ตดบอรด และเสนอในทประชม ความเปนมาและความส าคญของปญหาวจย ในชวงภาคเรยนทผานมา นกเรยนในหองเรยนของผวจยมปญหาเรองพฤตกรรมเบยงเบนหลายคนและหลายแบบนกเรยนทเรยนออนหลายคนมปญหาทางการเรยนภาษาไทย และคณตศาสตร จงไดใชวธการแกปญหาซงใชไดผลด และไดเขยนเปนรายงานวจยในชนเรยนไวทกครงทแกหรอลดปญหาได เมอมเวลาวาผวจยจงไดน างานวจยในชนเรยนมาอานทบทวนและตงค าถามวาในการแกปญหาแตละครงไดใชวธการอะไร ประสบความส าเรจตางกนหรอไม

วรรณกรรมทเกยวของ

ผวจยไดก าหนดกรอบการคนควาเพอสรางแนวคดในการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมเบยงเบน เปนสามประเดน ไดแก 1. แนวคดเกยวกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ส าหรบนกเรยนชวงชนท 1 2. แนวคดเกยวกบการเสรมแรง 3. แนวคดเกยวกบการสงเคราะหงานวจยตามแนวคดของ Freeman (1998) ซงไดขอสรปวา ในการด าเนนการวจยปฏบตการโดยวธการอาน และใชประโยชนจากผลงานวจยของนกวจยอนๆ มค าถามส าคญทตองคนหาค าตอบระหวางการศกษางานวจยเหลานน 7 ค าถาม ไดแก what-why-where-who-how-

when และ so what ในแตละค าถามมประเดนส าคญทตองคนหา ดงน ค าถามท 1 อะไร (what)? การระบเปาหมายของงานวจย ปญหาวจย

ค าถามท 2 ท าไม (why)? การระบเหตผล ความจ าเปน และความส าคญของงานวจย ค าถามท 3 ทไหน (where)? การระบสถานท หรอ พนททใชในงานวจย

30

ค าถามท 4 ใคร (who)? การระบตวผมสวนรวม และ บทบาทในงานวจย

ค าถามท 5 อยางไร (how)? การระบวธการรวบรวม วเคราะห และผลงานวจย ค าถามท 6 เมอไร (when)? การระบชวงเวลา หรอก าหนดการในการด าเนนงานวจย

ค าถามท 7 แลวท าอะไร (so what)? การระบงาน (action) ทท าตอเนองเพอพฒนางาน ส าหรบการบนทกค าตอบ หรอสาระทไดจากงานวจยปฏบตการแตละเรองท าไดเปนสามกรณ กรณแรกเปนการสงเคราะหงานวจยจ านวนไมมากนก สามารถใชตารางสรปผลการสงเคราะห กรณทสอง การสงเคราะหงานวจยจ านวนมาก 20-30 เรอง การท าตารางสรปผลอยางเดยวอาจไมสะดวก ขนแรกจงควรบนทกขอมลลงการด เรองละ 5-10 การด ตามค าถามส าคญทตองการศกษา จากนนจงน าการดแตละใบทบนทกสาระจากงานวจยทกเรองมาจดกลมสงเคราะห จะท าไดขอสรปทสามารถน าเสนอโดยตารางได กรณทสามในการสงเคราะหงานวจยจ านวนมากเปนรอยเรอง ผวจยควรตองใชสถตวเคราะหดวยโปรแกรมคอมพวเตอรโดยอาจท าแบบลงรหสขอมลแลวท าการบนทกเปนไฟลขอมลจากนนจงใชสถตเชงบรรยายวเคราะห ส าหรบการวจยครงนมงานวจยจ านวนนอยชนผวจยจงเลอกแบบกรณแรก

การด าเนนการวจย

กลมเปาหมายการวจย คอ รายงานการวจยปฏบตการในชนเรยน ทเจาะจงเฉพาะงานวจยในชนเรยนทผวจยท าขนเพอแกปญหาพฤตกรรมเบยงเบนชนดกอกวนชนเรยน และมปญหาทางการเรยนร ของนกเรยนชวงชนท 1 (ป.1-ป.3) จ านวน 5 เรอง ประกอบดวย รายงานวจยแกปญหาพฤตกรรมเบยงเบนชนดกอกวนชนเรยน 1 เรอง คอ นกเรยนชอบแกลงเพอนเวลาเรยน/คยเสยงดง และรายงานการวจยทแกปญหาพฤตกรรมเบยงเบนชนดปญหาการเรยนร จ านวน 4 เรอง คอ การเขยนไมได การออกเสยง ร และ ล ไมชดเจน/ไมถกตอง คณเลขไมเปน และเขยนเรยงความไมได

การเกบรวบรวมขอมลการวจย ด าเนนการตามแนวคดของ Freeman (1998) ทใชประเดน

ส าคญเปนกรอบในการสงเคราะหค าตอบจากรายงานวจยทผานมา 7 ประเดน ไดแก (1) การระบเปาหมายของงานวจย ปญหาวจย (2) การระบเหตผล ความจ าเปน และความส าคญของงานวจย (3) การระบสถานท หรอ พนททใชในงานวจย (4) การระบตวผมสวนรวม และ บทบาทในงานวจย (5) การระบวธการรวบรวม วเคราะห และผลงานวจย (6) การระบชวงเวลา หรอก าหนดการในการด าเนนงานวจย และ (7) การระบงาน (action) ทท าตอเนองเพอพฒนางาน วธวเคราะหขอมล ในการวเคราะหงานวจยครงน ผวจยใชวธอานทบทวน และวเคราะหแยกประเดนวธการแกปญหาทถกใชในงานวจยทง 5 เรอง โดยจดกลมตามประเดนค าถามส าคญ จากนนจงเปรยบเทยบผลทไดและน าเสนอขอคนพบ ดงตาราง

31

ตารางแสดงผลสรปการสงเคราะหตามประเดนทศกษาจากรายงานการวจยกลมเปาหมาย ประเดนส าคญท ตองการสงเคราะห

รายงานการวจยในชนเรยนทเปนกลมเปาหมาย

เรองท 1 เรองท 2 เรองท 3 เรองท 4 เรองท 5

ปญหาวจย - ตวแปรตาม แกลงเพอน เขยนไมได ออกเสยง ร ทองสตรคณ การเขยน - ตวแปรตน ท าสญญา ท าซ าๆ ฝกทกวน ฝกทกวน เรยงความ ท าไมจงท า ไมเรยบรอย มปญหา พดไมชด เดกสอบตก เดกสอบตก ท าทไหน ป. 3 ป. 2 ป. 1 ป. 3 ป.3 ท าอยางไร - จ านวนเดกมปญหา 16 คน 1 คน 9 คน 5 คน 7 คน - อปกรณทใช สญญา แบบฝก ไมม ไมม แบบฝก - จ านวนวนททดลอง 7-20 วน 15 วน 5 วน 18 วน 9 วน - จ านวนเดกทแกปญหาได

14 คน 1 คน 9 คน 5 คน 5 คน

ท าเมอไร พค. พค. มย. สค. มย. กจกรรมตอเนอง ไมระบ ตดบอรด เสนอท

ประชมคร พมพเผย แพร

พมพเผย แพร

ผลการวเคราะหขอมล นกเรยนทมพฤตกรรมเบยงเบนทง 5 ประเภท มจ านวนแตกตางกน นกเรยนทชอบคยเสยงดงมจ านวนมากทสดคอ 9 คน และนกเรยนทชอบแกลงเพอนม 7 คน วธการทแกปญหาทพบมอยสองแบบ คอ วธการพดท าความเขาใจกบนกเรยนทเปนปญหา และท าความตกลงวาถาเขามพฤตกรรมทเปนปญหาอกจะลงโทษ หรอถาเขาไมท าพฤตกรรมนนอกเลยเปนเวลาหนงสปดาหจะใหรางวล แตมขอแมวาเขาตองไมท าพฤตกรรมทเปนปญหาอกเลย ถาท าจะตองเอารางวลทใหมาคนดวย ซงระยะเวลาทใชนนการคยเสยงดงสามารถแกปญหาไดในระยะหนงสปดาห แตการแกลงเพอนตองใชเวลา 20 วน และใชการลงโทษเพราะนกเรยนยงชอบแกลงเพอน เวลาทครเผลออยหลายวน

ส าหรบการปรบปรงพฤตกรรมเบยงเบนทเปนปญหาในการเรยนร นกเรยนทออกเสยง ร และ ล ไมชด ม 9 คน นกเรยนทยงเขยนไมได ม 1 คน นกเรยนทไมสามารถทองสตรคณได 5 คน ไดใชวธเรยกนกเรยนทมปญหามาพดคยและใหนกเรยนเสนอวธการทจะแกปญหา นกเรยนเสนอใหใชเวลาพกเทยงชวงหลงจากรบประทานอาหารเสรจแลวมาเรยนเพมเตม โดยใหครอธบายใหฟงอกครงหนง และนกเรยนฝกปฏบตออกเสยง และฝกการเขยนเรยงความ ในเรองการทองสตรคณวธนไมไดผลเพราะเวลามนอยเกนไป ในทสดตกลงกนวาจะใหเพอนชวยเพอน โดยใหเพอนนกเรยนมาคอยทองสตรคณกบนกเรยนทมปญหาทกครงทมเวลาวาง เมอนกเรยนสามารถแกปญหาไดมการประกาศชมเชยและใหรางวลเปนสมดนทานทผวจยท าขนเอง ปรากฏวาตองใชเวลา 18 วนจงท าใหนกเรยนสามารถทองสตรคณไดคลอง และเพอนทเปนพเลยงกทองสตรคณไดดขนดวย สวนการออกเสยงตว ร และ ล กบการเขยนเรยงความสามารถแกปญหาไดใน 5 และ 9 วน ตามล าดบ

32

สะทอนความคด

สงทผท าวจยไดเรยนรหลงจากการสงเคราะหงานวจยครงน คอ การแกปญหาทใชเปนแบบเดยวกน มทงหลกการใหรางวล และการลงโทษ รวมกบการฝกท าซ าๆ กนจนเกดความช านาญ ซงเมอกลบไปทบทวนต าราจตวทยา กพบวาสอดคลองกบหลกการเสรมแรง (reinforcement) ซงยงมวธการอกหลายแบบทควรไดน ามาทดลองใชในโอกาสตอไป อกประเดนหนงทไดเรยนร คอ นกเรยนสวนใหญเรยบรอย นกเรยนทเปนปญหาเปนเดกกลมเดมทมปญหาทงปญหาพฤตกรรมเบยงเบนกอกวนชนเรยน และปญหาการเรยนรทชากวาปกต เมอแกปญหาเรองหนงได ปญหาอนๆ ของเดกคนนนกดเหมอนจะแกไขไดงายและรวดเรวขน ตอนใกลปดภาคเรยนผท าวจยจงรสกวาหองเรยนเรยบรอยกวาเมอตอนเปดภาคเรยน

33

ตอนท 3 การเผยแพรผลการวจย

กจกรรมท 3.1 การเขยนเอกสารการวจย

34

การเขยนชอเรองการวจย (title)

ชอเรองการวจย เปนสวนทแสดงกรอบการวจยแบบกวางๆ ทมกแสดงดวย ตวแปรตามทเปนประเดนปญหาวจย นวตกรรมทน ามาใช กลมเปาหมายการวจย และสถานท ม 3 รปแบบการเขยน ดงน แบบท 1 เนนทนวตกรรมทน ามาใชในการวจย หรอตวแปรอสระ และกลมเปาหมายการวจย แบบท 2 เนนทปญหาวจยทปรบปรง/พฒนา หรอตวแปรตาม และกลมเปาหมายการวจย แบบท 3 เนนทตวแปรอสระ และตวแปรตามทงสองตว และกลมเปาหมายการวจย ตวอยาแสดงการเขยนชอเรองการวจย ทง 3 รปแบบ แบบท 1 - ผลของการใชสมดโนตชวยจ าค าศพทภาษาองกฤษ กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5/3

โรงเรยนอนบาลสามเสน แบบท 2 - การพฒนาทกษะการจ า และการเขยนค าศพทภาษาองกฤษ ของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1/7 โรงเรยนวมตยารามพทยากร กรงเทพมหานคร - - การพฒนาความสามารถในการเขยนภาษาองกฤษใหกบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 5/4

โรงเรยนเบญจมบพตร แบบท 3 - การใชเทคนคเบยอรรถกรควบคกบการปรบสนไหม เพอปรบปรงพฤตกรรมกอกวน

ชนเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1/3 โรงเรยนเบญจมบพตร

หลกการเขยนทด 1. เนนความกะทดรดมความชดเจนในตวเอง 2. เนนขอบเขตของการวจย เชน ตวแปร และกลมตวอยางการวจย 3. ใชค า หรอภาษาทางการทเชอถอไดในวชาชพนนๆ 4. ชอเรองอาจเปนประโยคทสมบรณ หรอขอความ หรอวลกได

รปแบบการเขยนเอกสารการวจย

1. รปแบบการเขยนเชงวชาการ คอ การเขยนรายงานการวจยทนยมแบงบท และหวขอส าคญอยางชดเจนตามหลกสากล นยมแบงเปน 5 บท แตอาจมจ านวนเปลยนแปลงตามความเหมาะสมของเนอหา

2. รปแบบการเขยนทไมใชรปแบบเชงวชาการ คอ การเขยนรายงานการวจยทน าเสนอตามหวขอส าคญตามทหนวยงานเฉพาะกจไดก าหนดไว เชน รปแบบรายงานการวจยในชนเรยนของแตละโรงเรยน และเขตพนทการศกษา ซงมกมรปแบบคลอยตามความเหนของนกวชาการ ตามทมการปฏบตกนมาบางครงมการก าหนดหวขอเพยง 2-3 หวขอ จนท าใหรายงานทเขยนสนมากจนถกเรยกวา “งานวจยหนาเดยว” แนวการเขยนรายละเอยดในเอกสารการวจย 2 รปแบบ แสดงดงตาราง 4

ใบความร กจกรรมท 3.1 การเขยนเอกสารการวจย

35

ตาราง 4 แนวการเขยนเอกสารการวจยแบบเปนทางการ และไมเปนทางการ และขนตอนการด าเนนการวจยทเกยวของ

รายงานการวจยแบบ 5 บท แนวการเขยนรายละเอยดตามหวขอ ขนตอนการด าเนนการวจยทเกยวของ

บทท 1 บทน า ประกอบดวยหวขอตาง ๆ ดงน(ความยาวประมาณ 2-3 หนา) ความเปนมาและความส าคญของปญหา วตถประสงคของการวจย ขอบเขตของการวจย แบงเปน 1) ขอบเขตเนอหา (กลาวถงเนอหาการเรยนร และลกษณะเฉพาะของโมเดลการสอนทใช) 2) ขอบเขตกลมเปาหมายการวจย 3) ขอบเขตเวลา (ชวงเวลาทท าการวจย) ประโยชนทคาดวาจะไดรบ (ผลพลอยไดทเกดจากผลผลตของการวจย)

ความเปนมาและความส าคญของปญหา (บรรยายความคาดหวง/มาตรฐานทเกยวของกบปญหาวจย สภาวะปญหาทพบจากอดตถงปจจบน วธปฏบตทเกยวของ และแนวทางทคาดวาจะทดลองในการวจย) วตถประสงคการวจย ขอบเขตการวจย 1. ขอบเขตกลมเปาหมายการวจย (นกเรยนกลม/คนใดทตองการปรบปรง/พฒนา) 2. ขอบเขตเนอหา (นวตกรรมทใชคออะไร ลกษณะทศกษาคออะไร) 3. ขอบเขตเวลา (ภาคเรยน และปการศกษาทท าวจย)

ขนวางแผน ขนตอนท 1 ศกษาสภาวะทบงชถงปญหาในการปฏบตงาน มการเปรยบเทยบกบความคาดหวงตามมาตรฐาน/ตวชวด ความตองการ และคดเลอกปญหาเรงดวนทจ าเปน (priority setting) ขนตอนท 2 วเคราะหสาเหตของปญหา (โดยอาจใชผงกางปลาเปนเครองมอในการวเคราะห) ขนตอนท 3 ก าหนดขอบเขตการแกไข/พฒนา และวตถประสงคการวจย (พจารณาจากสาเหตเชงปฏบตการ) ขนตอนท 4 คนหานวตกรรมทสอดคลองกบสาเหต 4.1 จากประสบการณ การแลกเปลยนเรยนร และแหลงความรปฐมภม รวมทงการวจยกอนปฏบตการ (pre-research)

36

ตาราง 4 (ตอ)

รายงานการวจยแบบ 5 บท แนวการเขยนรายละเอยดตามหวขอ 8 ขนตอนการท าวจย

บทท 2 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ (คนควาเอกสารตามความเหมาะสมกบเนอหา) บทนเปนการน าเสนอแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของทใชเปนกรอบในการวจยตองเรยบเรยงสรปกรอบความคด หลกการ การเขยนตองเปนการเรยบเรยงเนอหาเหมอนกบการเขยนบทความทางวชาการไมควรลอกเนอหามาตอกนเปนทอนๆ เนอหาและการน าเสนอ อาจประกอบดวย - แนวความคดหรอทฤษฎทเกยวของทน ามาใชใน งานวจย - ผลการวจยทเกยวของกบกรอบความคดทประกอบ ดวยตวแปรส าคญทตองการศกษา

วรรณกรรมทเกยวของ (น าเสนอความรทน ามาใชในการวจย ควรจดล าดบการน าเสนอเรมจาก ความรเกยวกบปญหาวจย หรอตวแปรตาม นวตกรรมทจะใชในการวจย และสาระส าคญจากหลกสตรฯ เนนเฉพาะทเกยวของกบมาตรฐาน/ตวชวดทเกยวของกบปญหาวจย และจบดวยกรอบความคดการวจย)

สาเหต วธแกไข สอ (นวตกรรม) แนวคด/ทฤษฎ

ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

4.2 จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของจากเอกสาร ต ารา และผลการวจยทผานมา ขนตอนท 5. คดคน สรางและพฒนาเครองมอวจย ไดแก 1. แผนการเรยนร หรอแผนการกจกรรมพฒนาผเรยน 2. เครองวดประเมนผลตามสภาพจรง เพอรวบรวมขอมลผลการใชนวตกรรมตามวตถประสงคการวจย

37

ตาราง 4 (ตอ) รายงานการวจยแบบ 5 บท แนวการเขยนรายละเอยดแตละหวขอ 8 ขนตอนการท าวจย

บทท 3 วธด าเนนการวจย บทนเปนการน าเสนอถง 1. กลมเปาหมายการวจย 2. เครองมอทใชในการวจย (ระบทกชนพรอมการอธบาย

วธการขนตอนในการด าเนนการสรางและพฒนา โดยอาจน าเสนอดวยวธบรรยาย หรอน าเสนอเปนแผนภาพการด าเนนงาน (Flow Chart) ประกอบดวยค าบรรยายกได

3. การเกบรวบรวมขอมลวจย อธบายถงกระบวนการ พฒนาผเรยนตามล าดบขนเรมจากการเกบขอมลกอนใชนวตกรรม (pretest) ขนการใชนวตกรรม และการทดสอบหลงใช (posttest) (แนวการเขยนเชนเดยวกบแผนบรหารการสอน)

4. การวเคราะหขอมล คอ การค านวณขอมลจากการวดและประเมนดวยวธการทเหมาะสมกบธรรมชาตของขอมลทอาจเปนคะแนนจากการทดสอบภาคความร ทกษะการปฏบต ความรสกจากการสมภาษณ พฤตกรรมจากการสงเกต ฯลฯ)

กลมเปาหมายการวจย (คดลอกจากขอบเขตกลมเปาหมายการวจย) เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1. แผนการเรยนร/ แผนพฒนาผเรยน (หรอเครองมอแกไขสาเหตส าคญของปญหาวจย: ระบจ านวนชน/อะไรบาง/ แตละชนมลกษณะเฉพาะอยางไร และมทมา หรอวธสราง/พฒนาอยางไร ) 2. เครองมอรวบรวมขอมลวจย (ระบจ านวนชน/อะไรบาง แตละชนมลกษณะเฉพาะอยางไร และมทมา หรอวธสราง/พฒนาอยางไร) 3. การเกบรวบรวมขอมลวจย (วางแผนการด าเนนการวจย) ขนท

การจดกจกรรม

(ระบตามล าดบทจด) วธวด/ประเมน

ชวงเวลาท จดกจกรรม

ขนตอนท 5 คดคน สรางและพฒนาเครองมอวจย ไดแก (1) แผนการเรยนร หรอแผนการกจกรรมพฒนา (2) เครองวดประเมนผลตามสภาพจรง เพอรวบรวมขอมลผลการใชนวตกรรมตามวตถประสงคการวจย 3. แผนการเกบรวบรวมขอมล หรอแบบแผนการทดลอง อยางเปนล าดบขน เรมจากทดสอบกอนใชนวตกรรม (pretest) การใชนวตกรรม และการตดตามผลระหวางใช และการทดสอบหลงใช (posttest)

38

ตาราง 4 (ตอ) รายงานการวจยแบบ 5 บท แนวการเขยนรายละเอยดแตละหวขอ 8 ขนตอนการท าวจย

บทท 4 ผลการวจย บทนเปนการน าเสนอผลการวจย แบงเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลพนฐาน (แสดงรายละเอยดของกลมเปาหมายการวจยดาน อาย เพศ ระดบชน ผลสมฤทธเดม หรอคะแนนความประพฤต ฯลฯ) ตอนท 2 ขอมลผลการวจย (ใชหลกการน าเสนอ ดงน - เรยงดบตามวตถประสงคการวจย - ใชตาราง แผนภาพ กราฟ ตามความเหมาะสมกบลกษณะของขอมล และบรรยายขอมลเดนประกอบโดยใชภาษาทเขาใจงาย และกระชบตรงประเดน - กรณทเปนขอมลเชงคณภาพ/ขอความจากการสงเกต การสมภาษณ ใหสรปโดยวเคราะหเนอหา และน าเสนอเปนตาราง หรอกราฟ บรรยายประกอบดวยความเรยงแสดงประเดนส าคญ)

ผลการวจย มการน าเสนอเปนตอนๆ ดงน ตอนท 1 เกรนน า (ทบทวนวตถประสงคการวจย) ตอนท 2 ขอมลพนฐานของกลมเปาหมายการวจย (จ านวนกลมเปาหมาย ขอมลพนฐานดานภมหลงทส าคญ) ตอนท 3 ผลการวจย (น าเสนอผลการวเคราะหขอมลทจดล าดบตาม วตถประสงคการวจย) (ภาคผนวก ขอมลดบผลการวจย (เชน คะแนนจากการทดสอบทดสอบกอน หลง และระหวางใชนวตกรรม ขอความทบนทกจากการสมภาษณ) นกเรยน... ผลครงท 1 ผลครงท 2 ผลครงท.....

คาเฉลยรายคน

คนท 1 คนท 2

คาเฉลยรายครง (รปแบบการน าเสนอขอมลดบ และผลการวจยตามวตถประสงคการวจย ไดแก ตาราง กราฟ แผนภาพ และความเรยงตามล าดบเหตการณ)

ขนตอนท 6 ด าเนนงานตามแผนและรวบรวมผลทเกดขนจากการใชนวตกรรมแกไข/พฒนาปญหา และบนทกขอสงเกตทเกดขนนอกเหนอจากวตถประสงคการวจย ขนตอนท 7 วเคราะห และสรปผลตามวตถประสงค (ใชวธเชนเดยวกบการรายงานผลการวดการประเมนการเรยนร)

ขอมลระหวางใชนวตกรรม

39

ตาราง 4 (ตอ) (เปนหวขอเฉพาะในรายงานการวจยเชงปฏบตการ) แนวการเขยนรายละเอยดแตละหวขอ 8 ขนตอนการท าวจย

ตอนท 3 บทสะทอนผลการวจย (เปนการแจกแจงถงความรจากประสบการณทผวจยไดรบ ความรสกทเกดขนทงทางบวกและทางลบ ปญหาอปสรรคทผวจยพบและแนวทางการแกปญหาอปสรรคเหลาน เนนการเลาถงการเรยนรจากประสบการณในการท าวจยทมคณคาตอผวจยในการท างานของตนเอง และหนวยงาน) ตวอยางการเขยน การทฉนไดคด/ไดวางแผน และไดด าเนนการแกปญหา เพอกระตนสงเสรมจงใจใหนกเรยนอยากเรยนในการวจยครงนเปนประโยชนกบฉนมาก การน าแผนการวจยมาปฏบตจรงและตดตามเฝาดความส าเรจในการปฏบตตามแผนการวจยท าใหฉนรสกวาประสบความส าเรจ การสอนโดยการชมเชย และใหค าวจารณเชงบวกท าใหนกเรยนอยากเรยนตอ อยางไรกตามการชมเชยหรอวจารณเชงบวกตลอดเวลาเปนสงทท าไดคอนขางยาก ฉนมกเผลอตวใชค าตวจารณเชงลบ ผลการวจยครงนมผลดตอการสอนวชาอนของฉนดวย ฉนเรมพบวาฉนเรมใชค าวจารณเชงบวกมากขน และมความเปนธรรมชาต นกเรยนมความสนกและพอใจการเรยนมากขน แมวาจะยงมนกเรยนบางคนทตองเขมงวดเรองวนย แตนกเรยนคนกท าตวดขน ในชมชนทนกเรยนสวนใหญไมคอยสนใจเรยนภาษาตางประเทศ เชนในโรงเรยนของฉนนเมอไดเหนนกเรยนแสดงความสนใจทจะเรยนภาษากรกกประทบใจมาก

ตอนท 4 สะทอนผลการวจย ขนท

การจดกจกรรม (ระบตามล าดบ)

ขอสงเกตขณะปฏบต

แนวทางใหม

1. ขอสงเกตขณะปฏบต (ผลทเกดขนนอกเหนอจาก ผลการวจยตามวตถประสงคทงในเชงบวกและเชงลบ และ วธแกไขปญหาเฉพาะหนาของผวจยตามล าดบขนตอน) 2. แนวทางใหม คอ วธการจดกจกรรม หรอการใชสอ/เทคโนโลยการเรยนร ทควรจะเปนในครงตอไป (แสดงถงกจกรรม/สอ ทคงไว ทควรปรบปรง ทควรเพม) 3. ระบปญหาทคงเหลอ (เขยนถงกลมเปาหมายทไมเปนไปตามวตถประสงคการวจย ปญหาใหมทพบ วธตอยอดผลทได ฯลฯ) 4. การเรยนรเกยวกบวธวจย (เขยนวธปฏบตตามขนตอนการวจยทผวจยไดรบความร/ประสบการณเพมเตม)

ขนตอนท 8 สะทอนผลการวจย (ทบทวนหลงการปฏบตงาน เพอใหไดขอสรปวาผท าวจยไดเรยนรอยางไรบางเกยวกบนวตกรรมทใช และวธการด าเนนการวจย)

40

ตาราง 4 (ตอ) รายงานการวจยแบบ 5 บท แนวการเขยนรายละเอยดแตละหวขอ 8 ขนตอนการท าวจย

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ (ประมาณ 5-10 หนา) บทนเปนการน าเสนอขอสรปจากทกบททผานมาและขอคนพบทไดจากการวจย การเขยนโดยทวไปจะเรมจากวตถประสงคการวจย และตามดวยหวขอหลก อยางนอย 3 หวขอ ดงน 5.1 สรปผลการวจย (ควรเขยนในลกษณะการตความจากขอคนพบ หรอ

ผลการวจยทไดจากบทท 4 ใหสน กระชบ และเรยงล าดบตามวตถประสงคของการวจย) (ไมนยมแสดงผลเชงตวเลขซ ากบบทท 4)

5.2 อภปรายผลการวจย (ควรแยกอภปรายเปนประเดนตามวตถประสงคการวจย วธเขยนคอ กลาวผลการวจยทละประเดน และอธบายเชงวเคราะหตามหลกเหต-ผล วาสอดคลองหรอไมสอดคลองกบทฤษฎหรอผลการวจยทผานมาหรอไมอยางไร)

5.3 ขอเสนอแนะจากการวจย โดยมากจะแยกเปน 2 ประเภท คอ 5.3.1 ขอเสนอแนะในการปฏบตงาน หรอขอเสนอแนะเชงนโยบาย (เปนการน าเสนอประเดนทควรน ามาปรบปรงการปฏบตงาน) 5.3.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป (เปนการเสนอความคดเหนท

ไดจากการวจยถงประเดนส าคญทควรท าการวจยตอเนอง)

สรปผลการวจย (เขยนเชนเดยวกบการวจย 5 บท)

อภปรายผลการวจย (เขยนเชนเดยวกบการวจย 5 บท)

ขอเสนอแนะจากการวจย 3.1 ขอเสนอแนะในการปฏบตงาน (หรอเชง นโยบาย) (เขยนสรปขนตอนการจดกจกรรมทประสบความส าเรจอยางเปนล าดบ พรอมเสนอแนะกลยทธของความส าเรจ/การแกไขหรอปองกนหลมพราง) 3.2 ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป (เขยนสรปถงปญหาทคงเหลอ และวธวจยทควรท าตอเนอง)

ขนตอนท 8 ระบปญหาทคงเหลออย หรอหวขอทจะปรบปรงตอไป

41

สารบญ หนา

ตอนท 1 ความร พนฐานดานการวจยเชงปฏบตการ และการวจยในชนเรยน ตรวจสอบความรพนฐาน 2 ความรพนฐานทางการวจยเชงปฏบตการ (action research) 3 ตอนท 2 การปฏบตจรงของการวจยเชงปฏบตการ 6 กจกรรมท 2.1 เรยนรข นตอนการด าเนนการวจย 7 กจกรรมท 2.2 การวางแผนการวจย (plan) 11 แบบบนทกกจกรรม 2.2.1 วเคราะหปญหาวจย 17 กจกรรมท 2.2.2 การวเคราะหสาเหตของปญหาวจย 18 แบบบนทกกจกรรม 2.2.2 การวเคราะหสาเหตของปญหา 19 กจกรรมท 2.2.3 การออกแบบการวจย 20 แบบบนทกกจกรรม 2.2.3 การออกแบบการวจย 26 กจกรรมท 2.4 การด าเนนการตามแผนการวจย และการสะทอนความคด 28 ตวอยางการสะทอนความคดในรายงานการวจยดวยรปแบบการสงเคราะห

งานวจย 29

ตอนท 3 การเผยแพรผลการวจย 33 แนวการเขยนเอกสารการวจย 35