16
Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013 ผ่านการรับรองคุณภาพจาก TCI (กลุ่มท่ 1) สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ลำาดับท่ 20 1 ความสำาเร็จของการม ส่วนร่วมในการจัดก จกรรม การท่องเท ่ยวโดยชุมชน : กรณ กษาชุมชนถนนคนเด นกาดกองต้า จังหวัดลำาปาง THE ACHIEVEMENT OF PARTICIPATION IN COMMUNITY-BASED TOURISM ACTIVITIES: A CASE STUDY OF KAD KONG TA WALKING STREET, LAMPANG PROVINCE ดวงพร พุทธวงค์ 1* และทรายทอง อุ่นนันกาศ 2 บทคัดย่อ การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพส่วนบุคคลและระดับความพึงพอใจของนักท่องเที่ยวและ ผู้มีส่วนร่วมในกิจกรรม ตลอดจนศึกษาผลส�าเร็จของการจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวโดยชุมชนถนนคนเดินกาดกองต้า จังหวัดล�าปาง โดยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ ใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งมีโครงสร้างเป็นเครื่องมือในการเก็บ ข้อมูลเชิงคุณภาพกับกลุ ่มตัวอย่าง จ�านวน 10 คน ใช้แบบสอบถามในการรวบรวมข้อมูลเชิงปริมาณกับกลุ ่มตัวอย่าง จ�านวน 300 คน และใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า ผลส�าเร็จของการจัด กิจกรรมการท่องเที่ยวโดยชุมชนต้องพิจารณาแนวทางการพัฒนาใน 2 ประการ คือ ประการแรกด้านการสร้างความ พึงพอใจให้แก่นักท่องเที่ยว พบว่าระดับความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมถนนคนเดินกาดกองต้าจังหวัดล�าปางในระดับดี ทุกด้าน ทั้งในด้านการบริหารจัดการ การอ�านวยความสะดวก สภาพแวดล้อม และการรักษาความปลอดภัย ประการทีสอง ด้านการสร้างการมีส่วนร่วมในผลประโยชน์ให้แก่ชุมชนท้องถิ่น ซึ่งพบว่าความส�าเร็จของการจัดกิจกรรม ถนนคนเดินกาดกองต้าจะเกิดขึ้นได้ด้วยปัจจัย 4 ประการ ได้แก่ ศักยภาพความพร้อมของพื้นที่ การรักษาความหลากหลาย ของสินค้าและบริการ การบริหารจัดการโดยชุมชนมีส่วนร่วม และการรวมการพัฒนาการท่องเที่ยวเข้าอยู ่ในการวางแผน พัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและหน่วยงานราชการในระดับจังหวัด ค�าส�าคัญ : การท่องเที่ยวชุมชน ถนนคนเดินกาดกองต้า ประชาคมอาเซียน 1 อาจารย์สาขาวิชาระบบสารสนเทศ คณะบริหารธุรกิจ วิทยาลัยอินเตอร์เทคล�าปาง 2 บรรณารักษ์ปฏิบัติการ ส�านักหอสมุดแห่งชาติ * E-mail: [email protected]

ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

1

ความสำาเรจของการมสวนรวมในการจดกจกรรมการทองเทยวโดยชมชน : กรณศกษาชมชนถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดลำาปางTHEACHIEVEMENTOFPARTICIPATIONINCOMMUNITY-BASEDTOURISMACTIVITIES:ACASESTUDYOFKADKONGTAWALKINGSTREET,LAMPANGPROVINCE

ดวงพร พทธวงค 1* และทรายทอง อนนนกาศ 2

บทคดยอการศกษาวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสภาพสวนบคคลและระดบความพงพอใจของนกทองเทยวและ

ผมสวนรวมในกจกรรม ตลอดจนศกษาผลส�าเรจของการจดกจกรรมการทองเทยวโดยชมชนถนนคนเดนกาดกองตา

จงหวดล�าปางโดยใชระเบยบวธการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณใชแบบสมภาษณกงมโครงสรางเปนเครองมอในการเกบ

ขอมลเชงคณภาพกบกลมตวอยางจ�านวน10คนใชแบบสอบถามในการรวบรวมขอมลเชงปรมาณกบกลมตวอยางจ�านวน

300คนและใชการวเคราะหขอมลเชงคณภาพและเชงปรมาณดวยสถตเชงพรรณนาผลการศกษาพบวาผลส�าเรจของการจด

กจกรรมการทองเทยวโดยชมชนตองพจารณาแนวทางการพฒนาใน 2 ประการ คอ ประการแรกดานการสรางความ

พงพอใจใหแกนกทองเทยวพบวาระดบความพงพอใจตอการจดกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปางในระดบด

ทกดานทงในดานการบรหารจดการการอ�านวยความสะดวกสภาพแวดลอมและการรกษาความปลอดภยประการท

สอง ดานการสรางการมสวนรวมในผลประโยชนใหแกชมชนทองถน ซงพบวาความส�าเรจของการจดกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตาจะเกดขนไดดวยปจจย4ประการไดแกศกยภาพความพรอมของพนทการรกษาความหลากหลาย

ของสนคาและบรการการบรหารจดการโดยชมชนมสวนรวมและการรวมการพฒนาการทองเทยวเขาอยในการวางแผน

พฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนและหนวยงานราชการในระดบจงหวด

ค�าส�าคญ : การทองเทยวชมชน ถนนคนเดนกาดกองตา ประชาคมอาเซยน

1อาจารยสาขาวชาระบบสารสนเทศคณะบรหารธรกจวทยาลยอนเตอรเทคล�าปาง2บรรณารกษปฏบตการส�านกหอสมดแหงชาต

*E-mail:[email protected]

Page 2: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

2

AbstractThisresearchstudyaimstoinvestigatethepersonalizationandsatisfactionleveloftourists

andparticipator,andevaluatetheachievementofthecommunity-basedtourismactivitiesinKadKongTa

WalkingStreet,Lampangprovince.Theresearchmethodologythatwasusedarebothqualitative

andquantitativeresearchmethods.Thesemi-structuredinterviewformisusedasatoolforqualitative

datacollectionwithasampleof10people.Thequestionnaireswereusedtocollectthequantitative

datawithrandomsamplingfrom300people.Inthequalitativeandquantitativedataanalysis,the

descriptivestatisticswasusedtoanalyzeandsummarizeresults.Thisresearchresultsdemonstrated

thatthedevelopmentalactivitiesinthecommunity-basedtourismwastobeconsideredin2aspects.

Thefirstis,tobuilduptouristsatisfactionandthesecondis,tobuildupbenefitparticipationtothe

localcommunity.However,thestudyresultalsofound4factorsthataffectedtheachievementof

thecommunity-basedtourismactivitiesinKatKongTaWalkingStreet.Firstly,thepotentialreadiness

of thearea, secondly, thediversityofproductsandservicesmaintenance, thirdly,management

bycommunityparticipationandfinally,theintegrationofthetourismdevelopmentintostrategic

planningoflocalgovernmentandgovernmentagenciesattheprovinciallevel.

Keywords : Community-basedTourism, KatKongTaWalkingStreet, ASEAN

บทนำาในขณะทประเทศไทยก�าลงมงสการเปนประชาคม

เศรษฐกจอาเซยน(AseanEconomicCommunity)ในป

พทธศกราช2558การทองเทยวเปนรากฐานส�าคญตอ

การพฒนาเศรษฐกจโดยภาพรวมของประเทศจากการ

ขยายตวอยางตอเนองของตลาดนกทองเทยวและแนวโนม

การฟนตวของเศรษฐกจจน เศรษฐกจเอเชย-อาเซยน

และบางประเทศในยโรปซงเปนกลมทนยมมาทองเทยว

ในประเทศไทย (เดลนวส, 2553: ออนไลน) สงผลตอ

การเพมขนของปรมาณนกทองเทยวทงชาวไทยและ

ชาวตางประเทศท�าใหหลายหนวยงานราชการในระดบ

จงหวดและหนวยงานราชการอนทเกยวของ โดยเฉพาะ

จงหวดล�าปางซงเปนจงหวดทมขนาดเศรษฐกจใหญ

เปนล�าดบ3ในภมภาคเหนอตอนบนของประเทศไทยไดม

การพฒนาแหลงทองเทยวใหมอย ตลอดเวลา ทงน

ภายใตแผนพฒนาจงหวดล�าปางทมงเนนการสงเสรมและ

พฒนาการทองเทยวใหมมลคาทางเศรษฐกจควบคกบ

การอนรกษทรพยากรการทองเทยวและสงแวดลอม

อยางยงยน(คณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ

จงหวดล�าปาง, 2555: 99) เพอใหภาคการบรการและ

การทองเทยวมอตราการขยายตวอยางตอเนอง

การจดกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวด

ล�าปาง เปนแนวทางการพฒนากจกรรมการทองเทยว

รปแบบใหมทสอดคลองกบศกยภาพเชงวฒนธรรมและ

ทรพยากรธรรมชาตทมอยในพนททงยงเปนการสงเสรม

ใหชมชนทองถนซงประกอบดวยผอยอาศยผคาขายวด

และกลมคณะกรรมการจดการ ไดเขามามสวนรวมใน

การบรหารจดการกจกรรมกาดกองตา(มกดาทวมเสน,

2554: 69) ซงตองอาศยกจกรรมทสอดคลองและ

เหมาะสมกบศกยภาพพนท“กาดกองตา”คอตลาดตรอกทาน�า

ทเคยรงเรองในอดตในยคทล�าปางเปนศนยกลางการท�า

ไมสกของภาคเหนอตงแตปพ.ศ.2383จนกระทงเรม

Page 3: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

3

ชะลอตวชวงสงครามโลกครงท 2 เลยบรมฝงแมน�าวง

ดานทศตะวนออกเดมเปนทาจอดเรอขนถายสนคาขนลง

และทาลองซงไปยงปากแมน�าโพจงหวดนครสวรรคจง

ขวกไขวไปดวยผคนหลากหลายทมาความผสมกลมกลน

ทางเชอชาตมตงแตชาวไทยใหญ ชาวอนเดย ชาวพมา

ทมาท�าปาไมชาวพนถนชาวองกฤษทไดสมปทานปาไม

และชาวขมทมาเปนแรงงานเกดเปนแหลงชมชนคาขาย

แลกเปลยนสนคาอยางคกคก (กตตศกด เฮงษฎกล,

2552:10)

กาดกองตาเคยเปนตลาดขายสนคาทมความเจรญ

รงเรองในยคของเจานรนนชยชวลตเจาครองนครล�าปาง

แตเดมจงหวดล�าปางถอเปนเมองศนยกลางทางการคาและ

การท�าไมสกทส�าคญของภาคเหนอการขนสงสนคานยมใช

การขนสงทางเรอเนองจากประหยดและสะดวกยานการคา

จงมกเกดขนตามรมฝงแมน�าใหญๆ ส�าหรบกลมประเทศ

ทเขามาคาขายไดแกองกฤษพมาและจนซงชาวจนเปน

กลมการคาทเขามาคาขายและตงถนฐานเปนสวนใหญ

สงผลท�าใหเกดชมชนการคาขายขนดงนนกาดกองตาจงถก

เรยกอกชอวา “ตลาดจน” ซงเปนตลาดทเคยรงเรอง

ในชวงเวลาหนงแลวกเรมร วงโรย เนองจากมการ

ขยบขยายขนไปอยบนถนนสายกลางหรอถนนทพยชาง

เพอหนสภาวะน�าทวมทคกคามทกปและเมอรถไฟขบวน

แรกมาถงจงหวดล�าปางกไดกอเกดความเปลยนแปลง

อนหลากหลายตามมาสงผลใหความเจรญยายไปอยทยาน

สถานรถไฟและกลายเปนชมชนการคาใหม ตลาดจนจง

แปรเปลยนสภาพไปเปนยานทอยอาศย และจนถงวนน

ตลาดจนเดนทางมาไกลมากจากจดเรมตน ผคนเปลยน

ผานจากรนสรน คงหลงเหลอเพยงอาคารเกาแกทยงคง

รปแบบสถาป ตยกรรมแบบต างๆ ไม ว าจะเป น

เรอนปนหยาเรอนมะนลาเรอนขนมปงขงและตกฝรงททก

อาคารแทบจะสรางชดกนหนหนาเขาหาถนนเปดหนา

รานเพอคาขาย และยงมการน�าอฐและปนมาใชในการ

กอสรางดวย ท�าใหมความแขงแรงทนทานหลายหลงจง

ยงยนหยดผานกาลเวลามาไดจนถงทกวนน (กตตศกด

เฮงษฎกล,2552:19,31,33)

ความเปนชมชนการคาแหงตลาดจน หรอทเรยก

วากาดกองตานน ถกรอฟนขนมาจากโครงการถนนคน

เดน“กาดกองตากองฮมวงอาหารฮมน�า”ครงแรกเมอ

ปพ.ศ.2541โดยงบของการทองเทยวแหงประเทศไทย

(ททท.) ทตองการใหเทศบาลนครล�าปางอนรกษถนน

ตลาดเกาเปนถนนสายประวตศาสตร หากแตไมประสบ

ความส�าเรจเทาทควร จงถกทงชวงไปนาน กระทงชวง

เทศกาลสงกรานตปพ.ศ.2548ถนนคนเดนกาดกองตา

กมาถงจดเปลยน เมอคนในชมชนมสวนรวมในการจด

ถนนคนเดนกาดกองตามากขน โดยชวยกนตกแตงถนน

เสนนอยางนาตนตาดวยโคม1,500ดวงเชญดร.นมตร

จวะสนตการ นายกเทศมนตรเทศบาลนครล�าปาง

มาเปดงานดวยความประทบใจน�าไปสการคดเลอกคณะ

กรรมการชมชนชมชนละ7คนมาเปนคณะกรรมการ

บรหารจดการกาดกองตาโดยนายขวญพงษคมสนไดรบ

เลอกเปนประธานและมวาระด�ารงต�าแหนง4ปซงคณะ

กรรมการชมชนและคณะกรรมการบรหารจดการ

กาดกองตาเปนอสระตอกนมไดมความเชอมโยงสมพนธกน

จนในทสดก เป ดตวอย างเป นทางการในวนท 5

พฤศจกายน2548(กตตศกดเฮงษฎกล,2552:104)

กจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง

ครอบคลมพนทบรเวณถนนตลาดจนและถนนอาหาร

ปลอดภย บรเวณถนนรมแมน�าวง ตงแตสะพานรษฏา

ถงสะพานรตนโกสนทร การจดกจกรรมถนนคนเดน

กาดกองตา ก�าหนดใหจดกจกรรมขนทกวนเสารและ

วนอาทตยตงแตเวลาประมาณ17.00–22.00น.บรเวณ

ชมชนกาดกองตา ถนนตลาดเกา แบงพนทออกเปน

2สวนคอสวนแรกเรยกวา“ชมชนกองตาเหนอ”จดสรร

พนทจากบรเวณสะพานรษฏาจนถงบรเวณหลงจนหมน

ขางวดเกาะวาลการาม บรเวณดงกลาวไดจดเปนสวน

กจกรรมการขายสนคาการแสดงดนตรพนเมองและศลป

วฒนธรรมของเดกเยาวชนชมชนตางๆ สวนทสอง

เรยกวา “ชมชนกองตาใต” จดสรรพนทจากบรเวณ

หลงจนหมนจนถงบรเวณรานRelaxระยะทางประมาณ

700เมตรรวมถงเสนทางยอยๆตามซอยตางๆเปนสวนจด

Page 4: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

4

กจกรรมการจ�าหนายสนคาศนยประชาสมพนธและกอง

อ�านวยการปจจบนมผประกอบการลงทะเบยนขายสนคา

ประมาณ500-700รายประเภทสนคาทน�ามาจ�าหนาย

ไดแกอาหารเสอผาของใชสนคาพนเมองและอาหาร

พนเมอง มเมดเงนหมนเวยนจากการจ�าหนายสนคา

ไมต�ากวาวนละ500,000–1,000,000บาทในหนงเดอน

จะมเงนสะพดรวม 10,000,000 บาท และตลอดป

กวา100,000,000บาท(ธตพลวตตะกมาร,2555:ออนไลน)

จากการทเทศบาลนครล�าปาง ไดด�าเนนโครงการ

กจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา โดยมวตถประสงคเพอ

ส งเสรมการทองเทยวและกระต นเศรษฐกจชมชน

ในเขตเทศบาลนครล�าปางและรองรบการคาขายรปแบบ

ถนนคนเดนและถนนอาหารปลอดภย (มกดาทวมเสน,

2554: 47) ตลอดจนเพอยอนยควฒนธรรมวถชวต

คนเมองและชมชนในอดตทเคยรงเรองซงเปนสวนหนงของ

แนวคดการพฒนาเมอง และไดก�าหนดใชพนทเมองให

สอดคลองกบวถชวตชมชน เพอเปนแนวทางการพฒนา

และการใชประโยชนพนทในเมอง ในหลายประเทศได

กลายเปนทรจกในฐานะแหลงรวมงานศลปะวรรณศลป

และจตรกรรม ตลอดจนเปนสถานททองเทยวเพอให

นกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตไดแวะมาเยยมชม

การจดกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง

ซงถอเปนแหลงทองเทยวแหงใหมของจงหวดล�าปาง

จงตองจดรปแบบกจกรรมใหสอดคลองกบแผนพฒนาเมอง

และสอดคลองกบความตองการของทองถนรวมถงตองม

การประเมนผลความส�าเรจจากการจดกจกรรม เพอให

สามารถพฒนาการบรหารจดการโครงการโดยหนวยงาน

ภาครฐ ใหมประสทธภาพยงขนได ดงนนเพอใหแนวคด

การพฒนาการทองเทยวโดยชมชนเปนไปอยางยงยน

นกวจยจงสนใจท�าการศกษาผลส�าเรจของการจดกจกรรม

การทองเทยวโดยชมชนถนนคนเดนกาดกองตา จงหวด

ล�าปาง ในมตด านการสร างความพงพอใจให แก

นกทองเทยวและดานการสรางการมสวนรวมในผลประโยชน

ใหแกชมชนทองถน ทงนเพอประโยชนตอการรองรบ

กจกรรมทางเศรษฐกจของทองถนโดยใหชมชนทองถน

มสวนรวมทางการทองเทยวอยางเตมทตลอดจนเพอสราง

ผลประโยชนและยกระดบคณภาพชวตใหแกประชาชน

ทองถนโดยรวม อนจะสงผลตอการพฒนาประเทศไปส

การเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนโดยสมบรณ

วตถประสงคของการวจย1. เพอศกษาสภาพสวนบคคลและระดบความ

พงพอใจของนกทองเทยวและผมสวนรวมในกจกรรมตอ

การจดกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปาง

2. เพอประเมนผลส�าเรจของการมสวนรวมใน

กจกรรมการทองเทยวของชมชนถนนคนเดนกาดกองตา

จงหวดล�าปาง ในมตดานการสรางความพงพอใจให

แกนกทองเทยว และมตดานการสรางการมสวนรวมใน

ผลประโยชนใหแกชมชนทองถน

วธดำาเนนการวจยขอบเขตการวจยครงนแบงออกเปน

1. ขอบเขตพนทศกษาครอบคลมพนทจดกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปางแบงพนทออกเปน

2สวนคอสวนชมชนกองตาเหนอและชมชนกองตาใต

2.  ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงนไดก�าหนด

ประเดนการศกษาใน 2 มต คอ ดานการสรางความ

พงพอใจใหแกนกทองเทยวและดานการสรางการมสวนรวม

ในผลประโยชนใหแกชมชนทองถน

2 .1 ด านการสร างความพ งพอใจให แก

นกทองเทยวเปนการศกษาความพงพอใจและความคดเหน

ของนกทองเทยวและผ จ�าหนายสนคาและบรการ

ในบรเวณกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปาง

ซงวดจากความพงพอใจในดานการบรหารจดการ

ดานชวงเวลาและสถานทในการจดกจกรรมดานสงแวดลอม

และดานความปลอดภย รวมถงปญหาอปสรรคในการ

ด�าเนนกจกรรม

2.2ดานการสรางการมสวนรวมในผลประโยชน

ใหแกชมชนทองถน เปนการศกษาผลส�าเรจของการ

จดกจกรรมทองเทยวโดยชมชนถนนคนเดนกาดกองตา

Page 5: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

5

จงหวดล�าปาง โดยพจารณาจากปจจยความส�าเรจจาก

การมสวนรวมในผลประโยชนของชมชนทองถนของ

ผมสวนรวมในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวด

ล�าปาง

3.  ขอบเขตดานประชากรและกล มตวอย าง 

ประชากรในการวจยคอนกทองเทยวและผมสวนรวม

ในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปางซงไดแก

ผจ�าหนายสนคาและบรการทตงรานถาวร ผจ�าหนาย

สนคาและบรการเฉพาะกจ คณะกรรมการบรหาร

กาดกองตาและสนทนาการซงไมสามารถระบขนาดประชากร

ทแนนอนไดจงใชวธการคดเลอกกล มตวอยางชนด

ไมทราบความนาจะเปน(NonprobabilitySampling)โดย

การเลอกตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Random

Sampling) และก�าหนดขนาดตวอยางตามโควตา

(Quota Sampling) จากกลมประชากรดงกลาว ทงน

เมอพจารณาความครอบคลมคณลกษณะกลมตวอยางทเปน

ตวแทนทดและงบประมาณสนบสนนการวจยแลวผวจย

จงไดก�าหนดขนาดตวอยางทเหมาะสมไวเทากบ300คน

แบงเปนนกทองเทยว120คนและผมสวนรวมในกจกรรม

ไดแก ผจ�าหนายสนคาและบรการทตงรานถาวร 80 คน

ผจ�าหนายสนคาและบรการเฉพาะกจ80คนคณะกรรมการ

บรหารกาดกองตา10คนและสนทนาการ10คน

1. วธการเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวม

ขอมลในการวจยครงน อาศยระเบยบวธการวจย

อย 2 ลกษณะ คอ ระเบยบวธการวจยเชงปรมาณ

(QuantitativeMethod)โดยใชการเกบรวบรวมขอมล

จากการส�ารวจ(SurveyResearch)ดวยแบบสอบถาม

(Questionnaire) และระเบยบวธการวจยเชงคณภาพ

(QualitativeMethod) โดยใชการรวบรวมขอมลจาก

เอกสารและหลกฐานทางวชาการ การสมภาษณ

เจาะลก(In-depthInterview)การสงเกตแบบมสวนรวม

(Participant Observation) ดงนนผ วจยจงได

เกบรวบรวมขอมลตามแหลงทมาของขอมลไดตามขนตอน

ตอไปน

1.1การเกบรวบรวมขอมลทตยภม(Secondary

Data) โดยการคนควาจากเอกสารทางวชาการหนงสอ

และงานวจยทเกยวของ โดยน�ามาใชในสวนของแนวคด

และทฤษฎทเกยวของ

1.2 การเกบรวบรวมขอมลปฐมภม (Primary

Data) โดยการเกบขอมลภาคสนาม ดวยการสอบถาม

กบกลมตวอยางทถกเลอกแบบโควตาใหตอบแบบสอบถาม

จ�านวน300คนและกลมตวอยางทถกเลอกอยางเฉพาะ

เจาะจง(PurposiveSampling)เพอตอบค�าถามจากการ

สมภาษณเจาะลกจ�านวน10คน

2. เครองมอทใชในการวจยการวจยครงนประกอบ

ดวยเครองมอทใชส�าหรบการรวบรวมขอมลภาคสนาม

ใน2วธการคอ

2.1 แบบสอบถาม (Questionnaire) ทมการ

ระบขอค�าถามใหกล มตวอยาง โดยมโครงสรางของ

แบบสอบถาม ประกอบดวยค�าถาม 4 สวน สวนแรก

เปนขอมลทวไปของผตอบสวนทสองเปนขอมลการจด

กจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา สวนทสาม เปนขอมล

ความพงพอใจของผ รบบรการจากการจดกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตาและสวนสดทายเปนขอเสนอแนะ

ทวไป

2.2 แบบสมภาษณกงมโครงสราง (Semi-

Structured Interview Form) ในการสมภาษณ

เจาะลกกลมตวอยาง ในประเดนค�าถามแนวเดยวกบ

แบบสอบถาม โดยมลกษณะค�าถามปลายเปดและไมม

โครงสรางตายตว ใหผถกสมภาษณมโอกาสตอบ และ

แสดงความคดเหนอยางเปนอสระภายใตวตถประสงค

ของการศกษา

3. วธประมวลผลและการวเคราะห ข อมล

การประมวลผลขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมล

จากแบบสอบถาม น�ามาวเคราะหโดยการใชโปรแกรม

ส� า เ ร จ ร ป ท า ง ส ถ ต ก อ น ก า ร ว เ ค ร า ะห ข อ ม ล

น�าแบบสอบถามทสมบรณทงหมดมาตรวจใหคะแนน

น�าหนกในระดบ 1 – 5 และท�าคะแนนเฉลยรายขอ

ดวยเกณฑการแปลความหมายของคาเฉลยโดยใชเกณฑ

Page 6: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

6

สมบรณ (Absolute Criteria) ตามแนวทางของเบสต

(Best,1981:204-208)จากนนอธบายลกษณะทวไป

ของกลมตวอยาง โดยใชสถตพรรณนา (Descriptive

Statistics) แสดงคาความถ คารอยละ คาเฉลย และ

คาเบยงเบนมาตรฐาน และในสวนขอมลทไดจากการ

สมภาษณจะถกประมวลเนอหาสาระเพอสรปและ

บรรยายความ

ผลการวจยและอภปรายผลการศกษาวจยครงน สามารถเสนอผลการวจยตาม

ประเดนการศกษา ไดเปน 2ประเดนตามวตถประสงค

ของการวจยไดดงน

ประเดนท 1 สภาพสวนบคคลและระดบความพง

พอใจของนกทองเทยวและผมสวนรวมในกจกรรมตอ

การจดกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง

จากการศกษาดวยวธการวจยเชงปรมาณผลการศกษาสภาพ

สวนบคคลของกลมตวอยางท�าใหทราบวาคณลกษณะ

ทวไปของนกทองเทยวสวนใหญเปนเพศหญงมรอยละ

64.0อายระหวาง26–30ปมรอยละ30.3สถานภาพ

โสด มรอยละ 52.0 จบการศกษาระดบปรญญาตร

มรอยละ39.0คาขาย/ท�าธรกจเปนอาชพหลกมรอยละ

28.7รายไดหลกจากการท�างานเฉลยตอเดอนประมาณ

5,001–10,000บาทมรอยละ54.3ภมล�าเนาอยใน

อ�าเภอเมองล�าปางนอกเขตเทศบาลนครล�าปางมรอยละ

44.3 ได รบข าวสารการจดกจกรรมถนนคนเดน

กาดกองตา จงหวดล�าปาง ผานสอซงสวนใหญไมระบ

แหลงทมาของสอมรอยละ58.3และเดนทางมาเทยวชม

ถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง โดยรถยนตสวน

บคคลมรอยละ61.3รายละเอยดดงตารางท1

ตารางท 1 แสดงคณลกษณะทวไปของนกทองเทยว

คณลกษณะทวไป รอยละ คณลกษณะทวไป รอยละ

เพศ

ชาย

หญง

*ไมระบ

35.7

64.0

0.3

สถานภาพสมรส

โสด

สมรส

หมาย/อยาราง

*ไมระบ

52.0

39.3

8.0

0.7

อาย

15–20ป

21–25ป

26–30ป

31–35ป

36–40ป

41–45ป

46–50ป

ตงแต51ปขนไป

7.0

19.0

30.3

16.7

12.0

7.7

5.3

2.0

ระดบการศกษา

ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย

อนปรญญา

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

อนๆ

9.0

9.7

11.0

25.7

39.0

3.0

2.7

Page 7: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

7

ส�าหรบผลการศกษาคณลกษณะของผมสวนรวมใน

กจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง พบวา

สวนใหญเขารวมกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา ตงแต

ปพ.ศ.2550รอยละ26.7สวนใหญเปนผจ�าหนายสนคา

และบรการเฉพาะกจ รอยละ 53.7 ขายสนคาประเภท

เสอผา รองเทา กระเปา รอยละ 37.0 และมทตงราน

ในถนนคนเดนกาดกองตาแนนอน รอยละ 84.4 โดย

สวนใหญมาจ�าหนายสนคาและบรการเปนประจ�า

รอยละ87.4รายไดจากการขายสนคาและบรการจะอยท

ประมาณ 5,001 – 10,000 บาท/เดอน รอยละ 64.1

ผจ�าหนายสนคาและบรการเฉพาะกจสวนใหญรบสนคา

มาจ�าหนายจากแหลงขายสงโดยตรง รอยละ 52.6 ซง

ลกษณะการท�าธรกจอย ในรปแบบเจาของคนเดยว

รอยละ92.3และไมเคยขาดทนจากการจ�าหนายสนคา

และบรการในถนนคนเดนกาดกองตา รอยละ 53.7

สวนสาเหตทมาจ�าหนายสนคาและบรการในกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตาเพราะตองการหารายไดเสรมจาก

รายไดหลก รอยละ 71.9 และนอกจากนนผจ�าหนายฯ

สวนใหญยงมสถานทจ�าหนายสนคาอนนอกบรเวณ

การจดกจกรรมอกดวยรอยละ59.6และมความเหนวา

ควรมการจดกจรรมถนนคนเดนกาดกองตาต อไป

รอยละ100.0รายละเอยดดงตารางท2

คณลกษณะทวไป รอยละ คณลกษณะทวไป รอยละ

อาชพ

นกเรยน/นกศกษา

ขาราชการ/รฐวสาหกจ

ลกจางบรษท/หางราน

รบจางทวไป

คาขาย/ประกอบธรกจ

อนๆ

17.3

11.0

21.7

19.7

28.7

1.7

รายไดเฉลยตอเดอน

ไมเกน5,000บาท

5,001-10,000บาท

10,001-15,000บาท

15,001-20,000บาท

20,001-25,000บาท

มากกวา25,001บาทขนไป

16.7

54.3

19.7

5.3

2.0

2.0

ภมล�าเนา

อ�าเภอเมองในเขตเทศบาลนครล�าปาง

อ�าเภอเมองนอกเขตเทศบาลล�าปาง

จงหวดใกลเคยง

อนๆ

41.0

44.3

12.7

2.0

สอทใชในการรบขาวสาร

วทย/โทรทศน

หนงสอพมพ/วารสาร

ใบปลว/สงตพมพ

อนๆ

20.3

14.3

7.0

58.3

การเดนทางมาเทยวชมงาน

เดนเทา

จกรยาน/จกรยานยนต

รถรบจางสาธารณะ

รถยนตสวนบคคล

อนๆ

2.7

31.0

4.3

61.3

0.7

Page 8: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

8

ตารางท 2 แสดงคณลกษณะของผมสวนรวมในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปาง

คณลกษณะทวไป รอยละ คณลกษณะทวไป รอยละ

ป พ.ศ. ทเขารวมกจกรรม

2547

2548

2549

2550

2551

2552

0.4

15.9

21.9

26.7

17.4

17.8

รายไดจากการขายสนคาและบรการเฉลย

ตอเดอน

ไมเกน5,000บาท

5,001-10,000บาท

10,001-15,000บาท

15,001-20,000บาท

20,001-25,000บาท

19.3

64.1

15.2

1.1

0.4

ประเภทของรานคาและบรการ

จ�าหนายสนคาและบรการเฉพาะกจ

จ�าหนายสนคาและบรการทมรานอยเดม

53.7

46.3

ลกษณะของธรกจ

เจาของคนเดยว

รวมกลมกน

92.3

7.4

ประเภทของสนคาและบรการ

เซรามค

เสอผารองเทากระเปา

งานไม

ของใชทวไป

เครองประดบ

อาหารเครองดม

บรการตางๆเชนนวด

ของฝาก/ของทระลก

อนๆ

2.6

37.0

1.9

11.5

14.1

17.4

1.0

5.6

8.9

การจ�าหนายสนคาและบรการนอกบรเวณ

การจดกจกรรม

จ�าหนาย

ไมจ�าหนาย

ความถในการขายสนคาและบรการ

เปนประจ�า

ไมแนนอน

59.6

40.4

87.4

12.6

ลกษณะของสนคาและบรการทจ�าหนาย

ผลตเพอขายเอง

รบจากผผลตมาขาย

รบจากแหลงขายสงมา

อนๆ

26.3

10.0

52.6

11.1

การขาดทนจากการจ�าหนายสนคาและบรการ

ไมเคย

บอยมาก

นานๆครง

ไมแนนอน

53.7

2.2

35.9

8.1

สาเหตทมาจ�าหนายสนคาและบรการ

ท�าใหจ�าหนายสนคาไดมากขน

ลดตนทนการโฆษณาสนคา

หารายไดเสรมจากรายไดหลก

ไมมทขายอน

อนๆ

17.8

3.3

71.9

1.9

5.2

การตงรานคา

แนนอน

ไมแนนอน

การจดกจกรรมตอไปในอนาคต

ควรจด

ไมควรจด

84.4

15.6

100.0

0.0

Page 9: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

9

ตารางท 3 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความพงพอใจของผมสวนรวมในกจกรรมตอการจดกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปาง

ขอค�าถาม x S.D.ระดบความคด

เหน

การบรหารจดการ

1.ความชวยเหลอของเจาหนาทในการประสานงาน

2.อธยาศยของเจาหนาท

3.การใหความรและค�าแนะน�า

4.ความกระตอรอรนในการใหบรการของเจาหนาท

5.ราคาคาเชาท

3.65

3.62

3.62

3.75

3.81

0.77

0.77

0.79

0.81

0.91

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

รวม 3.69 0.81 มาก

การอ�านวยความสะดวก

1.ความสวางของแสงไฟบรเวณงาน

2.คาเชาไฟฟาคาเชาท

3.สถานทจอดรถของคนทมาขายสนคาและบรการ

4.บรรยากาศและสถานทจดงาน

5.วนในการจดกจกรรม

6.ชวงเวลาในการจดกจกรรม

7.ขนาดของพนทขายสนคาและบรการ

8.ทตงในการขายสนคาและบรการ

9.ความเหมาะสมของสถานทจดกจกรรม

10.ชองทางเดนชมสนคาและบรการ

3.84

3.79

3.57

3.76

3.76

3.79

3.70

3.72

3.85

3.87

0.83

0.86

0.97

0.77

0.73

0.77

0.88

0.84

0.80

0.80

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

รวม 3.77 0.83 มาก

ในการศกษาระดบความพงพอใจตอการมสวนรวม

ในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง ผวจย

ใชแบบสอบถามในการรวบรวมขอมลความพงพอใจ

ตอการจดกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง

โดยท�าการเกบขอมลจากนกทองเทยวและผมสวนรวมใน

กจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง ผลการ

ศกษาท�าใหทราบวาระดบความพงพอใจของนกทองเทยว

และผมสวนรวมในกจกรรมอยในเกณฑดมคาเฉลยเทากบ

3.68และเมอพจารณาแตละดานพบวานกทองเทยวและ

ผมสวนรวมในกจกรรม มความพงพอใจในดานสงอ�านวย

ความสะดวกดวยคาเฉลยสงสดเทากบ 3.77 รองลงมา

พงพอใจในสภาพแวดลอมดวยคาเฉลยเทากบ3.71พงพอใจ

ในการบรหารจดการดวยคาเฉลยเทากบ3.69และมความ

พงพอใจในการรกษาความปลอดภยดวยคาเฉลยนอยทสด

เทากบ 3.57 (เมอเทยบกบประเดนอนๆ) รายละเอยด

ดงตารางท3

Page 10: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

10

ขอค�าถาม x S.D.ระดบความคด

เหน

สภาพแวดลอม

1.ความสะอาดของพนท

2.ความเพยงพอของจ�านวนถงขยะ

3.ระบบการกระจายเสยงภายในงาน

4.การถายเทอากาศภายในงาน

5.ระบบสาธารณปโภคภายในงานเชนหองน�า

4.01

3.48

3.73

3.83

3.51

2.44

1.03

0.86

0.81

1.13

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

รวม 3.71 1.25 มาก

การรกษาความปลอดภย

1.ระบบความปลอดภยภายในงาน

2.ความเพยงพอของเจาหนาทรกษาความปลอดภย

3.60

3.53

0.88

0.97

มาก

มาก

รวม 3.57 0.93 มาก

โดยจากการศกษาความคดเหนของนกทองเทยว

และผ มสวนรวมในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา

จงหวดล�าปาง ทงความคดเหนทางดานบวก และทาง

ดานลบทควรปรบปรง สรปสาระส�าคญทน�าไปสการ

พฒนาการทองเทยวแบบยงยนตามมตดานการสราง

ความพงพอใจใหแกนกทองเทยวได4ประการตอไปน

ประการท   1 การบรหารจดการถนนคนเดน

กาดกองตาจงหวดล�าปางเปนแหลงชมชนยานตลาดเกาทม

เอกลกษณของสถานท ความมเสนหของสถาปตยกรรม

บานเรอนเกาแก เปนสงทแสดงออกมาใหเหนเปน

รปธรรม การจดกจกรรมการทองเทยวโดยชมชน

จงถอเปนการสงเสรมการใชประโยชนจากพนทได

เปนอยางดทงนในระยะแรกของการด�าเนนการใหสทธแกคน

ในชมชนกอนโดยเจาของบานจะไดสทธในการจ�าหนาย

1แผงหนาหองแตถาเจาของบานมพนทมากกวา1หอง

ตองคนสทธครงหนงใหแกชมชน เพอใหคณะกรรมการ

จดสรรใหผจ�าหนายสนคาและบรการรายอนมาจ�าหนาย

ซงผ จ�าหนายสนคาและบรการตองมาจ�าหนายสนคา

ดวยตนเองทกครงไมอนญาตใหโอนสทธใหผอนรวมถงสนคา

ทจ�าหนายในกาดกองตา ตองผานการพจารณาจาก

คณะกรรมการกอนจ�าหนายและเนองจากสถานทจดกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตาเปนพนทสาธารณะ เทศบาล

นครล�าปางหรอคณะกรรมการบรหารจดการกาดกองตา

จงไมสามารถเกบคาเชาแผงจากผจ�าหนายไดยกเวนคาไฟฟา

ทตองเสยใหแกเจาของบานทแผงคานนตอไฟฟามาใช

นอกจากการจ�าหนายสนคาคณะกรรมการฯ ไดจดสรร

พนท ให มการแสดงตามจดต างๆ บนถนนคนเดน

กาดกองตาตลอดสายโดยไมตองเสยคาใชจายและมพนทหลก

อยบรเวณหนาอาคารหมองหงวยสนซงเปนเวทการแสดง

หรอลานกจกรรมทเนนดานวฒนธรรมส�าหรบเยาวชน

และหนวยงานทงภาครฐและเอกชน การบรหารจดการ

ทผานมาสงผลใหผเขารวมกจกรรมพงพอใจตอการจด

กจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาเปนอยางด หากแตม

ขอเสนอแนะใหปรบปรงระบบการบรหารจดการใหด

ยงขนอาทเชนความชดเจนและโปรงใสในการเชาพนท

จ�าหนายสนคาหรอการจดระเบยบและหลกเกณฑ

การใชพนทจ�าหนายสนคาการตดปายประชาสมพนธเพอ

เปนการสงเสรมการทองเทยวในจงหวด การปรบปรง

Page 11: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

11

สนคาทจ�าหนายใหมความหลากหลายการจดพนทส�าหรบ

จ�าหนายสนคาใหเปนระเบยบ การจดกจกรรมสาธต

การผลตสนคาหตถกรรมเพอเปนการสงเสรมอาชพ

การปรบปรงระบบเครองเสยง ไฟฟา น�าดม และหองน�า

ใหมอยางเพยงพอและการสรางบรรยากาศใหมเอกลกษณ

และจดเดนเปนตน

ประการท  2 การอ�านวยความสะดวก ถนนคนเดน

กาดกองตาจงหวดล�าปางเปนกจกรรมทจดขนทกวนเสาร-

อาทตยตงแตป2548เทศบาลนครล�าปางไดจดสงอ�านวย

ความสะดวกตางๆ ไวใหบรการแกนกทองเทยวและผม

สวนรวมในกจกรรมอยางเหมาะสมโดยผเขารวมกจกรรม

มความพงพอใจมากตอชวงเวลาและสถานทในการจด

กจกรรมการทองเทยวของชมชนถนนคนเดนกาดกองตา

จงหวดล�าปาง และคดวามความเหมาะสมมากแลว

หากแตมขอเสนอแนะใหเพมระยะเวลาในการจดการกจกรรม

อก1วนคอวนศกรและสงเสรมใหมการจดกจกรรมอน

เพมเตมรวมทงกจกรรมในโอกาสพเศษดวยเชนกจกรรม

ปใหม นอกจากนนเสนอแนะใหสงเสรมกจกรรมทางดาน

ศลปวฒนธรรมลานนาหรอกจกรรมของศนยคนพการหรอ

กจกรรมของหนวยงานอนๆมารวมแสดงใหมากขนดวย

ประการท 3 สภาพแวดลอมและสงอ�านวยความ

สะดวก บรรยากาศและสภาพแวดลอมโดยรวมของ

บรเวณถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง อย ใน

ระดบดมาก รวมทงบรเวณพนทจดกจกรรมมการรกษา

ความสะอาดและไดรบความรวมมอในการเกบขยะจาก

ผจ�าหนายสนคาและบรการเปนอยางด ซงสงผลตอความ

พงพอใจของผเขารวมกจกรรม หากแตมขอเสนอแนะให

ปรบปรงเรองการปลกฝงจตส�านกใหชมชนในการอนรกษ

สงแวดลอม โดยการปลกตนไมเพมขน และควรปรบปรง

ระบบการถายเทสงสกปรกมใหสงกลนเหมน อกทงยง

ควรมทนงพกเปนระยะ ๆ เพออ�านวยความสะดวกใหแก

นกทองเทยวมากขน

ประการท  4 ระบบรกษาความปลอดภย ผ เขา

รวมกจกรรมพงพอใจตอระบบรกษาความปลอดภย ซง

เทศบาลนครล�าปางรวมกบต�ารวจจราจรสถานต�ารวจภธร

เมองล�าปาง ไดด�าเนนการจดสรรพนทจอดรถยนตและ

รถจกรยานยนตเพอรองรบผจ�าหนายสนคาและนกทองเทยว

ไวในบรเวณใกลเคยง โดยไมเสยคาใชจาย ทงยงจดก�าลง

เจาหนาทต�ารวจมาคอยตรวจตราทกอาทตยทมกจกรรมเพอ

ปองกนปญหาการโจรกรรมรถและทรพยสนนอกจากนน

คณะกรรมการบรหารจดการกาดกองตาและอาสาสมคร

ในชมชน รวมเปนเจาหนาทกระจายตวอยโดยทวตลาด

เพอท�าหนาทรกษาความปลอดภยอยางเตมท หากแต

ผเขารวมกจกรรมมขอเสนอแนะใหเจาหนาทรกษาความ

ปลอดภยแตงกายใหถกตองชดเจนเพอไมใหสบสนปะปน

กบคนทวไปและควรจดใหมเจาหนาทดแลโซนทคอนขาง

อนตรายมากกวาน โดยเฉพาะบรเวณทจอดรถในซอยทม

ความสวางไมเพยงพอเปนตน

ประเดนท 2 ผลประเมนความส�าเรจของการมสวน

รวมในกจกรรมการทองเทยวของชมชนถนนคนเดน

กาดกองตา จงหวดล�าปางจากการศกษาดวยวธการวจย

เชง คณภาพ เพอศกษารปแบบและลกษณะการม

สวนรวมในผลประโยชนของชมชนทองถนและผมสวนรวม

ในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปางผลการ

ศกษาสามารถสรปสาระส�าคญทน�าไปสการพฒนาการ

ทองเทยวแบบยงยนตามมตดานการสรางการมสวนรวมใน

ผลประโยชนใหแกชมชนทองถน ซงสะทอนใหเหนถง

ความส�าเรจของการจดกจกรรมอนประกอบดวยปจจยส�าคญ

4ประการไดแก

1) ศกยภาพความพรอมของพนท ซงมความเปน

เอกลกษณเฉพาะถน เนองจากตลาดจนหรอกาดกอง

ตาเปนชมชนทมประวตมายาวนาน เคยเปนศนยกลาง

การคาของล�าปางแหงแรกอาคารบานเรอนเกาแกหลายหลง

ยงคงศลปะการกอสรางทสวยงามและยงคงกลนอายของ

วฒนธรรมเกาแกของจงหวดล�าปางรวมถงหอศลปล�าปาง

มลนธนยมปทมะเสว ทสรางขนเพอเปนแหลงเรยนรใหม

ของชมชนชาวล�าปาง เหลานลวนเปนความโดดเดนจาก

บรรยากาศทเปนเอกลกษณเฉพาะของทองถน

2) การรกษาความหลากหลาย เนองจากม

รปแบบการจดกจกรรมทองเทยวทคอนขางหลากหลายและ

Page 12: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

12

ตอเนอง ไมวาจะเปนการจดจ�าหนายสนคาและบรการ

กจกรรมนนทนาการอาทเชน“ยอดนกอานประจ�าเดอน”

“แอววดแอวเวยง” “โครงการหองสมดสญจร” เพอสง

เสรมการเรยนรของเดกและเยาวชน ตลอดจนกจกรรม

“การเลนดนตรพนเมอง”เพอการอนรกษศลปวฒนธรรม

ลานนา เหลานกจะชวยเตมเตมความมชวตชวาใหถนน

คนเดนกาดกองตา กรอปกบขนาดความยาวของถนน

ทพอเหมาะพอดตอการเดนพกผอนซงเปนสงชวยเสรมให

การเดนเลนบนถนนคนเดนกาดกองตาเปนไปอยางนารนรมย

ท�าใหเกดกจกรรมรวมกนระหวางคนในครอบครว และ

สรางเศรษฐกจรายไดระดบจงหวด

3) การบรหารจดการโดยชมชนมสวนรวม ถนน

คนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง เปนรปแบบกจกรรม

การทองเทยวทมการบรหารจดการโดยการมสวนรวมของ

ชมชนทองถนตงแตการศกษาคนควาหาความตองการของ

ชมชนเพอการเปนแหลงทองเทยว การรวมคดและหาวธ

การใชทรพยากรทองเทยวทมอยใหเปนประโยชนตอชมชน

ทองถนการรวมวางนโยบายและวางแผนตดสนใจจากการคด

เลอกตวแทนในชมชนกองตาเหนอและกองตาใต มารวม

เปนคณะกรรมการบรหารกาดกองตาเพอท�าหนาทในการ

ก�าหนดนโยบายและวางระเบยบการตงแผงจ�าหนายสนคา

และบรการรวมทงจดระบบการดแลรกษาความปลอดภย

ในชมชนถนนคนเดนกาดกองตา รวมปฏบตตามนโยบาย

หรอแผนงานใหบรรลตามทก�าหนดไว และรวมควบคม

ตดตามประเมนผลการบรหารจดการทมงใหคนในทองถน

ไดมสวนรวมในการตดสนใจโครงการทองเทยวจงสงผลตอ

คณภาพชวตของคนในชมชนทองถนทยงยน

4)การรวมการพฒนาการทองเทยวเขาอยในการ

วางแผนเปนการรวมแผนการพฒนาการทองเทยวเขากบ

แผนพฒนาทองถน โดยจากนโยบายสงเสรมของเทศบาล

นครล�าปาง ทไดรเรมและสงเสรมผลกดนท�าใหกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตา กลายเปนกจกรรมทสรางสรรค

ประโยชนแกชมชนไดอยางเปนรปธรรม หากแตทกวนน

เทศบาลนครล�าปางไมไดเขาไปมสวนเกยวของแลว

เนองจากนโยบายทพยายามถายโอนการบรหารจดการ

คนใหแกชมชน

นอกเหนอจากความส�าเรจดงกลาวแลวนนแนวทาง

การพฒนากจกรรมการทองเทยวโดยชมชนจากการ

สงเสรมการมสวนรวมในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา

จงหวดล�าปาง อนเปนแนวคดความรวมมอของชมชนทม

เจตนารมณเพอใหกาดกองตาไดกลบฟนคนชวตชวาอกครง

ยงควรตองค�านงถงปจจยสงเสรมอนอกดวย โดยเฉพาะ

การปรบแผนการบรหารจดการอาทเชนการบรหารความ

หลากหลายและการกระจกตวของสนคาและบรการ

การก�าหนดนโยบายและมาตรการการครอบครองพนท

ระยะยาวการจดระบบการจราจรและการบรหารจดการขยะ

มลฝอยเปนตน

Page 13: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

13

รปท 1:สถาปตยกรรมอาคารบานเรอนสมยเกาและบรรยากาศการจ�าหนายสนคาบรเวณถนนคนเดนกาดกองตา

จงหวดล�าปาง(กตตศกดเฮงษฎกล,มปป.:ออนไลน)

ผลการศกษาสะทอนใหเหนความส�าเรจของการ

พฒนาการทองเทยวแบบยงยนทตองอาศยการสรางความ

พงพอใจใหแกนกทองเทยวและการสรางความมสวนรวม

ในผลประโยชนใหแกชมชนทองถน(บญเลศตงจตวฒนา,

2545:19-20)โดยกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวด

ล�าปาง ไดถกสรางขนเพอวตถประสงคดานการทองเทยว

ทมงเนนการสรางความพงพอใจใหแกนกทองเทยวจากการ

ประเมนระดบส�าเรจของการจดกจกรรมโดยใชเกณฑ

ความพงพอใจ(Satisfaction)(วรเดชจนทรศรและไพโรจน

ภทรนรากล, 2541: 44) และจากการวดระดบความ

พงพอใจตามแนวคดของ CasterGoird (1973 อางใน

ธญกาญจนวฒนานนท,2547:21)ทวดระดบความพงพอใจ

จากความสนใจและทศนคตของบคคลตอคณภาพและ

สภาพของกจกรรม ดงนนความส�าเรจของกจกรรมจงไม

สามารถวดไดจากปจจยสภาพสวนบคคล แตสามารถ

วดไดจากความพงพอใจของผรบบรการนนกคอนกทองเทยว

ผจ�าหนายสนคาและบรการคณะกรรมการบรหารจดการและ

ผมสวนรวมในกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปาง

ทงนผลการศกษาพบระดบความพงพอใจตอการจดกจกรรม

ถนนคนเดนกาดกองตาจงหวดล�าปางในระดบดทกดาน

ทงในดานรปแบบการบรหารจดการ การอ�านวยความ

สะดวกสภาพแวดลอมและการรกษาความปลอดภยและ

พบปจจยความส�าเรจของการจดกจกรรมถนนคนเดน

กาดกองตาหลายประการไดแกศกยภาพความพรอมของพนท

การรกษาความหลากหลาย การบรหารจดการโดยชมชน

มสวนรวมและการรวมการพฒนาการทองเทยวเขาอยใน

การวางแผนพฒนาทองถน

การจดกจกรรมถนนคนเดนกาดกองตา จงหวด

ล�าปาง มแนวคดจากการพฒนาการทองเทยว เพมการ

จางงาน และกระจายรายไดสชมชน เปนแนวทางการ

พฒนากจกรรมการทองเทยวโดยชมชน (Community-

BasedTourism) รปแบบใหมทสอดคลองกบศกยภาพ

Page 14: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

14

เชงวฒนธรรมและทรพยากรธรรมชาตทมอย ในพนท

ทงยงเปนการสงเสรมใหชมชนทองถนเกดการเรยนรรวมกน

ในการดแลและรกษาทรพยากรของชมชนโดยใหทกภาค

สวนในชมชนไดเขามามสวนรวมในการบรหารจดการ

กจกรรมการทองเทยว(วญญาพชญกานต,2544อางใน

วชรวรรณศศผลน,2549:14)นนเพราะชมชนเปนผได

รบผลกระทบโดยตรงจากการทองเทยว จงตองใหชมชน

ซงเปนผรปญหาและความตองการของชมชนดกวาผอน

เขามามสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเพอประโยชน

และกรรมสทธของชมชนเอง(บญเลศจตตงวฒนา,2548:

155;Harold&Rosa,2009)โดยหนวยงานรบผดชอบ

ระดบทองถนเชนเทศบาลนครล�าปาง ไมตองเขาไปม

สวนรวมหรอเกยวของกบการบรหารจดการมากนกดงค�ากลาว

ของนายกเทศมนตรนครล�าปาง “บานเมองเปนของเขา

ตองใหเขามสวนรวมคด รวมจดการ รวมด�าเนนการเพอ

ประโยชนของเขาเอง” (นมตร จวะสนตการ,สมภาษณ

อางในกตตศกดเฮงษฎกล,2552:109)

สรปการศกษาวจยครงนมวตถประสงคหลกเพอประเมน

ผลส�าเรจของการมสวนรวมในกจกรรมการทองเทยวของ

ชมชนถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง โดยการ

ประเมนจากสภาพจรงจากการด�าเนนงานทผานมาทงท

เปนผลโดยตรงจากการจดกจกรรมเพอกระตนเศรษฐกจ

ชมชนอนรกษวฒนธรรมและวถชวตของชมชนกาดกองตา

ในอดต และผลทไมไดตงใจใหเกดขน แตมผลกระทบตอ

ประชาชนโดยรวม นนคอแหลงทองเทยวแหงใหมของ

จงหวดล�าปาง ซงเกดขนจากการจดกจกรรมทสอดคลอง

กบแผนพฒนาเมอง และสอดคลองกบความตองการของ

ทองถน

จากผลการศกษาน�ามาสบทสรปความส�าเรจในการ

จดกจกรรมการทองเทยวโดยชมชน : กรณศกษาชมชน

ถนนคนเดนกาดกองตา จงหวดล�าปาง ทวา การพฒนา

การทองเทยวชมชนแบบยงยนดวยกจกรรมถนนคนเดน

กาดกองตาจงหวดล�าปางตองพจารณาแนวทางการพฒนาใน

2 ประการ คอ ประการแรกดานการสรางความพงพอใจ

ใหแกนกทองเทยว และประการสองดานการสรางการม

สวนรวมในผลประโยชนใหแกชมชนทองถน ทงนชมชน

ซงมบทบาทในฐานะสมาชกของสงคมจะตองรวมมอกน

ในการท�ากจกรรมการทองเทยวของชมชน บทบาทของ

ชมชนทองถนในแหลงทองเทยวจะมความส�าคญสงมาก

โดยเฉพาะอยางยงองคกรปกครองสวนทองถนและหนวย

งานราชการในระดบจงหวดจะตองรวมกนรบผดชอบดแล

ชวยเหลอและวางแผนรวมกนอยางเปนระบบผลส�าเรจตอ

การพฒนาโดยรวมจงจะเกดขนทงนเพอประโยชนตอการ

ขยายตวทางเศรษฐกจและยกระดบคณภาพชวตของชมชน

และเพอการพฒนาการทองเทยวเชงรกของจงหวดล�าปาง

ใหมความไดเปรยบเชงการแขงขนและเพอยกระดบสการ

เปนศนยกลางทางเศรษฐกจในระดบอนภมภาคลมน�าโขง

และประชาคมเศรษฐกจอาเซยนโดยสมบรณ

Page 15: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

Panyapiwat Journal Vol. 5 No.1 July - December 2013

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

15

เอกสารอางองกตตศกดเฮงษฎกล.(2552).กาดกองตา ยานเกาเลาเรองเมองล�าปาง.พมพครงท2.นนทบร:มตชน.

คณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการจงหวดล�าปาง.(2555). แผนพฒนาจงหวดล�าปาง 4 ป (2557-2560).

ส�านกงานจงหวดล�าปาง.

เดลนวส.(2553).แนวโนมธรกจทไปไดด SMEs 8 กลม.สบคนเมอวนท24มกราคม2553,จาก:http://www.thai-

aec.com/682#ixzz2MpwHKzLT.

ธตพลวตตะกมาร. (2555).กาดกองตาดนแดนของคนลานนา.สบคนเมอวนท20กรกฎาคม2555,จาก:http://

donutphoto.multiply.com/photos/album/22/22.

ธญกาญจนวฒนานนท.(2547). การประเมนผลโครงการถนนคนเดน จงหวดเชยงใหม.วทยานพนธศลปศาสตรมหา

บณฑต(การจดการอตสาหกรรมการทองเทยว)เชยงใหม,บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม.

บญเลศตงจตวฒนา.(2548). การพฒนาการทองเทยวแบบยงยน.กรงเทพฯ:เพรสแอนดดไซน.

มกดาทวมเสน.(2554).การมสวนรวมของชมชนในการจดการถนนคนเดนกาดกองตา อ�าเภอเมองล�าปาง จงหวดล�าปาง.

วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต(การเมองและการปกครอง)เชยงใหม,บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม.

วรเดช จนทรศร และไพโรจน ภทรนรากล. (2541). การประเมนผลในระบบเปด. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร.

วชรวรรณ ศศผลน. (2549).การจดกจกรรมเพอการทองเทยว:  กรณศกษากจกรรมถนนคนเดนในจงหวดเชยงใหม. 

วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต (การจดการอตสาหกรรมการทองเทยว) เชยงใหม, บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยเชยงใหม.

Best,J.W.(1981). Research in education.EnglewoodCliff,NJ:PrenticeHall.

GoodwinH.&SantilliR.(2009).Community-Based Tourism: a Success?.Retrievedon10March2013,

fromhttp://www.andamandiscoveries.com/press/press-harold-goodwin.pdf

Page 16: ความสำาเร็จของการมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม การท่องเที่ยว ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/06/o_18qkablgrp39qmme3mf3vv1ui.pdf ·

วารสารปญญาภวฒน  ปท 5 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนกรกฏ�คม-ธนว�คม 2556

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ลำาดบท 20

16

Daungporn Puttawong received her Bachelor Degree of Scienceswith

amajor in Statistics from Chiangmai University in 1998. In 2005, she

graduatedMasterofSciencesinInformationTechnologyandManagement

fromChiangmaiUniversity.InJuly2013,sheisgraduatingwithaDoctorof

PhilosophyinDevelopmentAdministrationfromSuanSunandhaRajabhat

University.SheiscurrentlyafulltimeDirectorofResearchCenter,Lampang

Inter-TechCollege,Thailand.

Saithong OunnankatreceivedherBachelorofFacultyofSocialSciences

andHumanities,majorinLibrarySciencefromChiangRaiRajabhatInstitutes

in1998. In2006, shegraduated MasterofEducation inDepartmentof

EducationalCommunicationsandTechnologyfromSukhothaiThammathirat

OpenUniversity.In2012,shewasstudyingMasterofInformationStudies

from SrinakharinwirotUniversity. She is currently a full time librarian in

Special Service ISSN ISBN and Press Act Section, Information Resources

ServiceGroup,NationalLibraryofThailand.