208

รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย
Page 2: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ

โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอย กาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

เสนอตอ

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

จดท าโดย

มหาวทยาลยเชยงใหม

กนยายน 2557

Page 3: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม i

สารบญ บทท หนา บทท 1 บทน า 1-1 1.1 หลกการและเหตผล 1-1 1.2 วตถประสงค 1-2 1.3 เปาหมายของโครงการ 1-2 1.4 ขอบเขตการด าเนนงาน 1-3 1.5 ระยะเวลาการด าเนนงาน 1-4 1.6 การเสนอรายงาน 1-4 1.7 การเบกจายเงน 1-5 1.8 กรรมสทธ 1-6 บทท 2 รายละเอยดวธการและแผนการด าเนนงานโครงการ 2-1 2.1 สวนการรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต 2-2 2.2 สวนการวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล 2-2 2.3 สวนการจดประชม/สมมนา 2-3 บทท 3 การรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต 3-1 3.1 ทมาและความส าคญของการจดท าบญชกาซเรอนกระจก 3-1 3.2 การรวบรวมขอมลพลงงาน 3-3 3.2.1 การรวบรวมขอมลการใชพลงงานของประเทศไทย 3-4 3.2.2 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของประเทศไทย

และตางประเทศ 3-15 3.2.2.1 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของประเทศไทย 3-15 3.2.2.2 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของตางประเทศ 3-16

3.2.3 การรวบรวมขอมลคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission factor) 3-37 3.3 การจดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย 3-40 3.3.1 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอ 3-43 3.3.2 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกภาคพลงงาน (Energy Sectoral Table) 3-52 3.3.3 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามชนดเชอเพลง (Energy Background Table) 3-55 3.3.4 ผลการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอ 3-58 3.3.5 ผลการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกสาขาพลงงาน (Energy Sectoral Table) 3-66

Page 4: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ii

สารบญ(ตอ) บทท หนา

บทท 4 การวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล 4-1 4.1 การรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย 4-2 4.1.1 การรวบรวมขอมลคาความรอนสทธ (NCV) 4-3 4.1.2 การรวบรวมขอมลคาองคประกอบธาตของเชอเพลง 4-8 4.1.3 การรวบรวมขอมลคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลในประเทศไทย 4-12 4.2 การรวบรวมวธทใชในการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลตามวธการมาตรฐาน (Standard Method) 4-21 4.2.1 การวธการวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงแขง (ถานหนและถานโคก) 4-21

4.2.1.1 การวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) 4-21 4.2.1.2 มาตรฐานการวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis Standard) 4-24 4.2.1.3 การวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis) 4-30 4.2.1.4 มาตรฐานการวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis Standard) 4-34

4.2.2 วธการหาคาความรอนของเชอเพลงแขง (ถานหนและถานโคก) 4-40 4.2.2.1 การหาคาความรอนของเชอเพลงแขง 4-40 4.2.2.2 มาตรฐานในการหาคาความรอนของเชอเพลงแขง (ถานหนและลกไนต) 4-42

4.2.3 การวธการวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลว 4-44 4.2.3.1 การหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซธรรมชาต 4-44 4.2.3.2 การหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) 4-48

4.2.4 วธการหาคาความรอนของเชอเพลงกาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลว 4-50 4.3 ผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธ

การปลอยกาซคารบอนไดออกไซด 4-53 4.3.1 ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของลกไนต 4-53 4.3.2 ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของกาซธรรมชาต 4-56 4.3.3 ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) 4-57 4.3.4 ผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล 4-59 4.3.5 ผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต 4-59 4.3.6 ผลการวเคราะหเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) 4-62 4.4 การเปรยบเทยบผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ

และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดกบผลการศกษาในอดต 4-63 4.4.1 การเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต 4-64 4.4.2 การเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหของ กาซปโตรเลยมเหลว (LPG) 4-68 4.4.3 การเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหของกาซธรรมชาต 4-71 4.4.4 สรปผลการวเคราะหคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลและ คาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก 4-72

Page 5: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม iii

สารบญ(ตอ) บทท หนา บทท 5 การสมมนาสรปผลการศกษา 5-1 5.1 การจดการสมมนาสรปผลการศกษา 5-1 5.1.1 การจดเตรยมสถานทจดสมมนา 5-1 5.1.2 การเชญผเขารวมสมมนา 5-1 5.1.3 ผตอบรบเขารวมสมมนา 5-3 5.1.4 ก าหนดการจดสมมนา 5-3 5.1.5 เอกสารประกอบการจดสมมนา 5-4 5.1.6 ผลการจดสมมนา 5-5 5.1.7 ขอเสนอแนะจากการจดสมมนา 5-17 5.1.8 สรปแบบประเมนการสมมนา 5-19 ภาคผนวก ก-1 ก.1 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซ

คารบอนไดออกไซดของเชอเพลงลกไนต ก-1 ก.1.1 ขนตอนและวธการในการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธ

การปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงลกไนต ก-1 ก.1.2 ขนตอนและวธการในการค านวณค านวณคาซลเฟอร (Sulfur content) และคาสมประสทธ

การปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ก-2 ก.2 ขนตอนและวธการค านวณหาคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซ

คารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว ก-3 ก.2.1 ขนตอนและวธการในการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธ

การปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว ก-3 ก.2.2 ขนตอนและวธการในการค านวณค านวณคาซลเฟอร (Sulfur content) และคาสมประสทธ

การปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว ก-4 ก.3 ขนตอนและวธการค านวณหาคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซ

คารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซธรรมชาต ก-5 ก.3.1 ขนตอนและวธการในการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธ

การปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงกาซธรรมชาต ก-5 ก.3.2 ขนตอนและวธการในการค านวณค านวณคาซลเฟอร (Sulfur content) และคาสมประสทธ

การปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ของเชอเพลงกาซธรรมชาต ก-6 ข.1 ผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต ข-1 ข.2 ผลการวเคราะหของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว ข-2 ข.3 ผลการวเคราะหของเชอเพลงกาซธรรมชาต ข-2

Page 6: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม iv

สารบญตาราง ตาราง หนา

2.1 แผนการด าเนนงานโครงการและแผนการด าเนนงาน 2-7 3.1 แสดงคาศกยภาพการท าใหโลกรอน (Global Warming Potential: GWP) 3-2 3.2 ขอเสนอเปาหมายการลดการปลอยกาซเรอนกระจก 3-2 3.3 อตรารอยละของการใชพลงงานขนสดทายจ าแนกตามประเภทของพลงงานเชงพาณชย 3-7 3.4 ขอมลการผลตในประเทศและการน าเขากาซธรรมชาตป พ.ศ. 2552- 2556 3-7 3.5 แหลงทมาของการผลตกาซธรรมชาตภายในประเทศ 3-9 3.6 ขอมลการใชกาซธรรมชาตจ าแนกตามสาขาตงแตป พ.ศ. 2551-2556 3-9 3.7 รายละเอยดจ านวนโรงบรรจกาซของผคากาซปโตรเลยมเหลว 3-11 3.8 สรปขอมลการใชพลงงานแยกตามสาขาเศรษฐกจและชนดของเชอเพลง 3-14 3.9 ขอมลปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดป พ.ศ. 2551-25561 (พนตน) 3-15 3.10 ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศตางๆ 25 อนดบแรกในป พ.ศ. 2553 3-17 3.11 แสดงประเทศทใชเปรยบเทยบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจก 3-19 3.12 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกในรายงานแหงชาตของประเทศเยอรมนในป ค.ศ. 2011 3-22 3.13 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกในรายงานแหงชาตประเทศญปนในป ค.ศ. 2011 3-25 3.14 บ ญ ช ก า ร ป ล อ ย ก า ซ เร อ น ก ร ะ จ ก ส ท ธ ( ไ ม ร ว ม ก า ร ใช ท ด น แ ล ะ ป า ไม )

ของประเทศจนในป ค.ศ. 2005 3-28 3.15 ขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกสทธโดยรวมการใชทดนและปาไมและไมรวมการใชทดน

และปาไม ของประเทศจนในป ค.ศ. 2005 3-28 3.16 การปลอยกาซเรอนกระจกแบงตามสาขาเศรษฐกจและชนดของกาซเรอนกระจก

ของประเทศจนในป ค.ศ. 2005 3-29 3.17 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศอนโดนเซยของป ค.ศ. 2000 3-32 3.18 ขอสรปการเปรยบเทยบของการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

และประเทศทไดคดเลอก 3-34 3.19 ขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทเลอกเปรยบเทยบกบประเทศไทย 3-36 3.20 คาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกจาก 2006 IPCC Guidelines 3-39 3.21 แหลงปลอยกาซเรอนกระจกทเกดจากการเผาไหมเชอเพลงเพอการผลตพลงงาน (1A – Fuel combustion activities) 3-41 3.22 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรป (Summary Table) 3-44 3.23 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปยอ (Short Summary Table) 3-48 3.24 หลกการในการพจารณาการบรโภคเชอเพลงในรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจก 3-50 3.25 บญชกาซเรอนกระจกภาคพลงงานแยกตามชนดของกาซเรอนกระจก

(Energy Sectoral Table) 3-52 3.26 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามชนดเชอเพลง (Energy Background Table: 1A1-1A5) 3-56

Page 7: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม v

สารบญตาราง(ตอ) ตาราง หนา 3.27 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรป (Summary Table) 3-59 3.28 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปยอ (Short Summary Table) 3-64 3.29 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกสาขาพลงงาน (Energy Sectoral Table) 3-66 3.30 ผลการจดท ารายงานกจกรรมการเผาไหม เชอเพลง (Fuel combustion activities)

หมวดหมยอย 1A1 และ 1A2 แยกตามชนดของเชอเพลง 3-69 3.31 ผลการจดท ารายงานกจกรรมการเผาไหมเชอเพลง (Fuel combustion activities)

หมวดหมยอย 1A3 ถง 1A5 แยกตามชนดของเชอเพลง 3-70 3.32 ผลการจดท าบญชกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทย 3-71 4.1 คาความรอนสทธของเชอเพลงชนดตางๆ โดยกรมพฒนาพลงงานทดแทน

และอนรกษพลงงาน 4-3 4.2 คาทใชในการแปลงหนวยทวไป โดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 4-4 4.3 คาเรมตนของความรอนสทธ (NCV) ซงก าหนดขอบเขตบนและขอบเขตลาง

ทความมนใจ 95% 4-6 4.4 รายละเอยดขอมลคาความรอนสทธของแตละแหลงขอมล 4-7 4.5 คาปรมาณคารบอนของเชอเพลงชนดตางๆ 4-8 4.6 คาเบองตนของคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซคารบอนไดออกไซด 4-10 4.7 คณสมบตของกาซธรรมชาตทจดสงไปโรงไฟฟาทและสถานควบคมแรงดนและวดปรมาตร

กาซธรรมชาตตางๆ ของประเทศไทยประจ าเดอนมกราคม พ.ศ. 2556 4-13 4.8 คณสมบตของกาซธรรมชาตทสถานควบคมแรงดนและวดปรมาตรกาซธรรมชาต BV6 (123)

ประจ าเดอนมกราคม พ.ศ. 2556 4-14 4.9 ตวอยางขอมลของผลการวเคราะหถานหนลกไนตแบบ Proximate Analysis 4-17 4.10 ตวอยางขอมลของผลการวเคราะหถานหนลกไนตแบบ Ultimate Analysis 4-18 4.11 ขอก าหนดคณภาพน ามนส าเรจรปของประเทศไทยป พ.ศ. 2552 4-20 4.12 ชวงขอบเขตรอยละโดยโมลขององคประกอบกาซธรรมชาต 4-48 4.13 มาตรฐานสวนผสมอางองส าหรบกาซปโตรเลยมเหลวทใชเปนตวอยางทดสอบในสวนผสม

ตางๆ 4-49 4.14 เงอนไขของคอลมน (Column) ทใชในการทดสอบ 4-49 4.15 คณสมบตทางทฤษฏขององคประกอบกาซตางๆ 4-50 4.16 สรปขอมลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis ของลกไนต 4-54 4.17 สรปขอมลการวเคราะหแบบ Proximate analysis ของลกไนต 4-55 4.18 สรปขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาต 4-56 4.19 อตราสวนผสมของแกสแอลพจทใชในการทดสอบ 4-58 4.20 สรปผลการวเคราะหองคประกอบเชอเพลงลกไนตดวยวธ Proximate analysis 4-59 4.21 ผลการวเคราะหองคประกอบธาตของลกไนตดวยวธ Ultimate analysis 4-61

Page 8: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม vi

สารบญตาราง(ตอ) ตาราง หนา 4.22 ผลการวเคราะหองคประกอบของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว 4-62 4.23 ผลการค านวณคาความรอนของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว 4-63 4.24 ผลการเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต 4-64 4.25 ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด

(SO2 EF) 4-67 4.26 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอย

กาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) 4-68 4.27 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอย

กาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของกาซธรรมชาต 4-71 4.28 สรปผลการค านวณคาความรอนต า (NCV) คาคารบอนคงตว (Carbon content)

และคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก 4-73 4.29 ผลการรวบรวมคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกจากการค านวณในโครงการน

และจากคาทก าหนดโดย2006 IPCC Guideline 4-76 4.30 ผลการเปรยบเทยบผลการศกษาของโครงการนกบผลการศกษาในอดต 4-77 5.1 แสดงรายชอและหนวยงานทเชญเขารวมสมมนา 5-2 5.2 แสดงก าหนดการสมมนา 5-3 5.3 แสดงรายละเอยดผเขารวมสมมนา 5-9 5.4 จ านวนผประเมน (คน) ในระดบความคดเหนตางๆ แยกตามรายการประเมน 5-20 5.5 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความคดเหนแยกตามรายการประเมน 5-22 ข.1.1 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต Proximate Analysis ข-1 ข.1.2 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต Ultimate Analysis ข-1 ข.1.3 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว ข-2 ข.1.4 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงกาซธรรมชาต ข-2

Page 9: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม vii

สารบญรป รป หนา

2.1 แผนผงแสดงวธการในการด าเนนโครงการ 2-1 2.2 รายละเอยดทแสดงในรายงานฉบบสมบรณ 2-5 3.1 ปรมาณการผลตลกไนตตงแตป พ.ศ. 2531-2556 3-5 3.2 สดสวนการใชถานหนและลกไนตในป พ.ศ. 2555 3-5 3.3 ขอมลของการน าเขาถานหนแยกประเทศประจ าป พ.ศ. 2555 3-6 3.4 ปรมาณการน าเขาถานหนของประเทศไทยตงแตป พ.ศ. 2531-2555 3-6 3.5 แผนผงกาซธรรมชาตตงแตตนทางจนถงผบรโภค 3-8 3.6 การใชพลงงานขนสดทายจ าแนกตามประเภท 3-10 3.7 ขอมลการใชกาซปโตรเลยมเหลวแยกตามภาคสวนตางๆ ป พ.ศ. 2554 3-11 3.8 แผนภาพพลงงานของประเทศไทย ในการใชเชอเพลงทงดานการจดหา (Supply)

และการบรโภค (Demand) 3-13 3.9 สรปขอมลการใชพลงงานแยกตามสาขาเศรษฐกจและชนดของเชอเพลง 3-14 3.10 ปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดป พ.ศ. 2551-2556 3-16 3.11 การปลอยกาซเรอนกระจกแตไมรวมถงการใชทดนและปาไมเปรยบเทยบกบการใชพลงงาน 3-18 3.12 ปลอยกาซเรอนกระจกรวมของกลมประเทศอาเซยน 3-30 3.13 การบรโภคพลงงานของกลมประเทศอาเซยน 3-31 3.14 ขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทไดรบเลอกเปรยบเทยบกบประเทศไทย 3-37 3.15 รายละเอยดของล าดบขนตอนในการท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจก 3-43 3.16 ผลการจดท าบญชกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทย 3-71 4.1 แผนผงรายละเอยดในการรวบรวมวธการทใชในการวเคราะหคาปรมาณคารบอน

(Carbon Content) และคาความรอนสทธ (Net Calorific Value) 4-2 4.2 ตวแปรจากการวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) 4-21 4.3 เครองมอวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) 4-24 4.4 เครองทดสอบหาคารอยละความชน 4-25 4.5 ถวยเคลอบบรรจตวอยางทดสอบ 4-25 4.6 เตาเผาไฟฟา (Electric Furnace) ส าหรบหาคารอยละสารระเหย 4-26 4.7 เตาเผาแบบทออากาศ (Electric Muffle Furnace for Coal or Coke) 4-28 4.8 วธการหาคาคารบอนสทธ (Total Carbon) 4-30 4.9 เครองมอวเคราะหหาปรมาณซลเฟอร โดยวธ Infrared Detection 4-33 4.10 หลอดเผาไหม (Combustion tube) 4-36 4.11 เครอง CHNSO Analyzer ส าหรบหาคาองคประกอบธาต 4-39 4.12 หลกการของเครอง CHNSO Analyzer 4-39 4.13 สวนประกอบของตวบอมบ 4-41 4.14 สวนประกอบของเครองบอมบแคลอรมเตอร 4-41

Page 10: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม viii

สารบญรป(ตอ) รป หนา 4.15 เครองวเคราะห Gas Chromatography 4-44 4.16 ภาพ อปกรณ เส นทางการไหลของก าซต วอย างทดสอบ ภายใน เคร องว เคราะห

Gas Chromatography 4-45 4.17 ลกษณะของคอลมน (column) 4-46 4.18 ลกษณะของ chromatogram 4-46 4.19 Chromatogram ของกาซธรรมชาตทดสอบโดยใช 2 คอลมน 4-47 4.20 Chromatogram ของกาซธรรมชาตทดสอบโดยใช 3 คอลมน 4-47 4.21 สรปมาตรฐานทใชในการทดสอบเชอเพลง 4-53 4.22 สรปขอมลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis ของลกไนต 4-54 4.23 ขอมลองคประกอบลกไนตแบบ Proximate Analysis 4-55 4.24 ขอมลคาความรอนของลกไนตแบบ Proximate Analysis 4-55 4.25 สรปขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาต 4-56 4.26 คาความรอนสง (GCV) และคาความรอนต า (NCV) ของกาซธรรมชาต 4-57 4.27 สรปผลการวเคราะหองคประกอบเชอเพลงลกไนตดวยวธ Proximate analysis 4-60 4.28 ผลการวเคราะหคาความรอนของลกไนตดวยวธ Proximate Analysis 4-60 4.29 ผลการวเคราะหองคประกอบธาตของลกไนตดวยวธ Ultimate analysis 4-61 4.30 ผลการวเคราะหองคประกอบของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว 4-62 4.31 ผลการเปรยบเทยบขอมลคาความรอนต าและผลการวเคราะหความรอนต าของลกไนต 4-64 4.32 ผลการเปรยบเทยบคาคารบอนคงตวจากขอมลและผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต 4-65 4.33 ผ ล ก า ร เป ร ย บ เท ย บ ค า ส ม ป ร ะ ส ท ธ ก า ร ป ล อ ย ก า ซ ค า ร บ อ น ได อ อ ก ไซ ด

(CO2 EF) จากขอมลและผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต 4-66 4.34 ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) 4-67 4.35 ผลการค านวณ ค าความรอนต า (NCV) ของก าซป โตรเลยมเหลวเปรยบ เท ยบกบ

คาของ 2006 IPCC Guideline 4-69 4.36 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของกาซปโตรเลยมเหลว 4-69 4.37 ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) 4-70 4.38 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของกาซธรรมชาต 4-71 4.39 ผลการค านวณ ค าสมประสทธ การปลอยก าซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF)

ของกาซธรรมชาต 4-72 4.40 สรปผลการหาคาความรอนต า (NCV) ของเชอเพลงฟอสซล 4-73 4.41 สรปผลการหาคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของเชอเพลงฟอสซล 4-74 4.42 สรป ผลการห าค าส มป ระส ท ธ ก ารป ล อยก าซคารบ อน ไดออก ไซด (CO2 EF)

ของเชอเพลงฟอสซล 4-74

Page 11: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ix

สารบญรป(ตอ) รป หนา 4.43 สรป ผลการห าค าส มป ระส ท ธ ก ารป ล อย ก าซซ ล เฟ อร ได ออก ไซด (SO2 EF)

ของเชอเพลงฟอสซล 4-75 4.44 ผลการเปรยบเทยบคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) 4-78 4.45 ผลการเปรยบเทยบคาคารบอนคงตว (Carbon content) 4-78 4.46 ผลการเปรยบเทยบคาความรอนสทธ (NCV) 4-78 5.1 แสดงปกเอกสารประกอบการสมมนา 5-5 5.2 ผศ.วงกต วงศอภยผจดการโครงการ กลาวรายงาน 5-6 5.3 นายประพนธ กตจนทโรภาส รองอธบดกรมพฒนาพลงงานทดแทนและ

อนรกษพลงงาน กลาวเปดงาน 5-6 5.4 ผศ.วงกต วงศอภย และรศ.ดร.นคร ทพยาวงศ บรรยายสรปผลการศกษาฯ 5-6 5.5 แสดงภาพบรรยากาศกาจดงานสมมนา 5-7 5.6 คณวราภรณ คณาวนากจ จากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 5-17 5.7 คณรองเพชร บญชวยด จากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) 5-18 5.8 คณปพนธนย นนทชชวาลกล จาก GIZ 5-18 5.9 ดร.สกมล ประกอบชาต จากส านกวจย คนควาพลงงาน พพ. 5-18 5.10 แสดงสรปแบบประเมนการสมมนา 5-23 ก.1 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตว

และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงลกไนต ก-1 ก.2 ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอร

และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงลกไนต ก-2 ก.3 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตว

และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว ก-3 ก.4 ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอร

และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว ก-4 ก.5 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตว

และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซธรรมชาต ก-5 ก.6 ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอร

และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงกาซธรรมชาต ก-6

Page 12: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 1-1

บทท 1 บทน ำ

ในบทนไดแสดงรายละเอยดการทบทวนขอก าหนดและเงอนไขการวาจาง (Term of Reference:

TOR) เพอใหการด าเนนโครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน เปนไปดวยความถกตองครบถวน ตามวตถประสงคทกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ) กระทรวงพลงงาน ไดก าหนดไว โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1.1 หลกการและเหตผล

ประเทศไทยเปนประเทศหนงทตระหนกถงความส าคญของการแกไขปญหาภาวะโลกรอนรวมกบนานาประเทศ โดยประเทศไทยไดลงนามใหสตยาบนตออนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เมอวนท 28 ธนวาคม 2537 และลงนามใหสตยาบนในพธสารเกยวโตเมอวนท 28 สงหาคม 2545 ประเทศไทยถอเปนประเทศในกลมประเทศก าลงพฒนานอกภาคผนวก 1 (Non Annex I) จงไมมพนธะกรณในการลดกาซเรอนกระจก แตสามารถเขารวมการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก ภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) ซงเปนกลไกทชวยใหประเทศทพฒนาแลวในภาคผนวก 1 (Annex I) บรรลเปาหมายในการจ ากดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกและลดการปลอยกาซเรอนกระจกตามพนธกรณของตน และชวยสงเสรมการพฒนาทยงยนของประเทศก าลงพฒนา

ส าหรบประเทศไทย กระทรวงพลงงาน โดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานไดด าเนนการจดท าและตพมพรายงานขอมลเกยวกบการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานเปนประจ าทกปในรายงานสถตพลงงานของประเทศไทย โดยไดด าเนนการจดท าตามรปแบบของ 1996 Revised IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories ซงมรปแบบการค านวณและการแบงภาคสวนทแตกตางไปจากวธการทนานาประเทศนยมในปจจบนทใช คอรปแบบ 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories ท าใหอาจเกดความลาสมยและการไมเปนอนเดยวกนของการเปรยบเทยบขอมลกบนานาประเทศ อกทงในชวงทผานมาทางกระทรวงพลงงานไดมค าสงแตงตงคณะท างานประสานงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (CCC) และมคณะท างานยอยดานการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกภาคพลงงาน ซงประกอบดวยหนวยงานดานพลงงานทกหนวยงาน โดยมผแทนจากกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานเปนฝายเลขานการในคณะท างาน คณะท างานยอยดงกลาวมวตถประสงคหลกในการศกษา วเคราะห และเสนอแนะ กจกรรมทเกยวของกบการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงาน รวมถงเตรยมความพรอมในการเปนศนยขอมลทเกยวกบการด าเนนงานดานกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานเพอรองรบแนวทางบรหารจดการกาซเรอนกระจกในอนาคตอกดวย ท าใหการจดท าขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานทวความส าคญมากยงขน และถอเปนหนงในดชนหลกในแผนอนรกษพลงงานและแผนพฒนาพลงงานหมนเวยนอกดวย

จากการด าเนนงานทผานมา ประเทศไทยไดมการศกษาและเตรยมความพรอมในการจดท าบญชกาซเรอนกระจกของประเทศไทย (Greenhouse Gas Inventory) ซงในปจจบน การค านวณคาปรมาณการปลอย

Page 13: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 1-2

กาซเรอนกระจกในภาคพลงงานของประเทศไทยนน ไดใชคาสมประสทธ การปลอยกาซเรอนกระจก (Emission Factor: EF) ทเปนคาทวไป (Default EF) ทเสนอโดย IPCC Guideline ท าใหผลการค านวณทไดอาจไมสะทอนถงปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานของประเทศไทยอยางแทจรง เนองจาก คา Default EF ดงกลาวอาจมความแตกตางกนในแตละประเทศ หรอลกษณะเฉพาะของเชอเพลงประเภทตาง ๆ เชน ลกไนต เปนตน ซงจะสงผลใหขอมลการรายงานการปลดปลอยกาซเรอนกระจกท ปรากฏในรายงานพลงงานของประเทศไทย (Thailand Energy Situation) ทมการรายงานเปนประจ าทกปมคาทไมตรงกบความเปนจรง รวมถงจะสงผลตอการน าคาไปใชตอของผใชขอมลจากรายงานพลงงานของประเทศไทยอกดวย

ดงนน การศกษา รวบรวมขอมลและจดท าระบบฐานขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานอยางละเอยด และสอดคลองกบนานาประเทศจงมความส าคญและจ าเปน รวมถงการศกษาขอมลลกษณะทางเคมของเชอเพลงฟอสซลทใชในประเทศไทยโดยการทบทวน และสรปขอมลทเกยวของกบการจดการท าคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย เพอใชเปนขอมลในการเตรยมความพรอมส าหรบการจดท าคาสมประสทธฯ ดงกลาว รวมถงน าไปสการจดท าขอมลอางองเพอยกระดบการค านวณจาก Tier 1 ไปสระดบการค านวณทสงขน คอ Tier 2 หรอ Tier 3 ซงจะท าใหผลการค านวณปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศในภาคพลงงานของประเทศไทย และการรายงานคาการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานในรายงานสถตพลงงานของ พพ มคาความทนสมยและนาเชอถอมากยงขน

1.2 วตถประสงค 1.2.1 เพอด าเนนการศกษา รวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงาน และ

จดท าเปนฐานขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงาน 1.2.2 เพอศกษา วเคราะห และพฒนารปแบบและโครงสรางของการแสดงและรายงานผลการปลดปลอย

กาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานทจะแสดงไวในรายงานสถตพลงงานของประเทศไทย 1.2.3 เพอศกษาวเคราะหลกษณะทางเคมของเชอเพลงฟอสซล และขอมลทเกยวของกบการจดท าคา

สมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย เพอใช เปนขอมลในการเตรยมความพรอมส าหรบการจดท าคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของเชอเพลงฟอสซลทใชในประเทศไทย

1.3 เปาหมายของโครงการ

1.3.1 มขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงาน เพอจดท า เปนฐานขอมลรองรบการด าเนนงานในระยะยาว

1.3.2 เกดรปแบบและโครงสรางของการค านวณการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานทสอดคลองกบการรายงานขอมลในรายงานพลงงานของประเทศไทย

1.3.3 มขอมลปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลง ไดแก ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) และกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) เพอใชเปนขอมลอางองในการพฒนาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission Factor: FC) ของประเทศไทย

Page 14: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 1-3

1.4 ขอบเขตการด าเนนงาน

เพอใหบรรลตามวตถประสงคของโครงการฯ ทปรกษาตองด าเนนการโครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานในขอบเขตการด าเนนงาน ดงหวขอตอไปน

1.4.1 งานดานการรวบรวม วเคราะหและจดท าระบบรายงานขอมลสถต 1.4.1.1 ศกษา รวบรวม และทบทวน ขอมลพลงงาน ขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกและตว

แปรหลกอนๆ ทเกยวของกบการจดท าสถตการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานของประเทศไทย

1.4.1.2 ศกษา รวบรวมแนวทางการน าเสนอขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานในตางประเทศอยางนอย 3 ประเทศ โดยสรปเชงเปรยบเทยบกบกรณทประเทศไทยด าเนนการอยในปจจบน

1.4.1.3 จดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย โดยใหมความทนสมย ถกตองเปนไปตามหลกการทางวชาการทเปนปจจบน และสอดคลองกบทระบไวใน 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories

1.4.1.4 จดท าและเสนอแนะรปแบบ (Template) และโครงสรางของการแสดงผลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานทจะน าไปใชในรายงานสถตพลงงานของประเทศไทย

1.4.2 งานดานการวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล 1.4.2.1 ศกษา และรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย โดย

วธการทบทวน (Review) และจดท าเปนฐานขอมลคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลทส าคญ ประกอบดวยอยางนอย ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) และกาซปโตรเลยมเหลว (LPG)

1.4.2.2 ศกษา และรวบรวมวธทใชในการวเคราะหคาปรมาณคารบอน (Carbon Content) คาค ว า ม ร อ น ส ท ธ (Net Calorific Value) แ ล ะ ค า ส ม ป ร ะ ส ท ธ ก า ร ป ล อ ย ก า ซคารบอนไดออกไซด (CO2 Emission Factor) จากการสนดาป (Combustion) และน าเสนอวธวเคราะหท เปนไปตามวธการมาตรฐาน (Standard Method) ทไดรบการยอมรบ หรอวธทใชส าหรบการวเคราะหคา CO2 Emission Factor ของ IPCC ส าหรบการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล (ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) และกาซปโตรเลยมเหลว (LPG))

1.4.2.3 น ารปแบบการสมทดสอบและวเคราะหคาปรมาณคารบอน และเสนอผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดจากการสนดาปเชอเพลงฟอสซล (ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) และกาซปโตรเลยมเหลว (LPG)) ทไดจากการสมทดสอบ รวมถงวเคราะหคาความนาเชอถอของขอมล (Confidence Intervals) ตามหลกการทาง

Page 15: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 1-4

สถต โดยวธการทบทวนขอมล (Review) ของประเทศไทยกบรายงานของ 2006 IPCC Guideline

1.4.2.4 เปรยบเทยบผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดส าหรบเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย กบผลการศกษาในอดต พรอมทงวเคราะหผลทเกยวของตอประเทศไทยในกรณทคาสมประสทธตางๆ มการเปลยนแปลงจากคาเดมทมอย

1.4.3 งานดานการจดประชม/สมมนา จดใหมการประชม/สมมนาเพอรบฟงความคดเหนจากผทมสวนเกยวของโดยตรง (Focus Group Meeting) กบการน ารายงานสถตและคาสมประสทธการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานไปใชงาน

1.5 ระยะเวลาการด าเนนงาน ระยะเวลาด าเนนการ 10 เดอน นบจากวนลงนามในสญญา

1.6 การเสนอรายงาน

ทปรกษาจะท าการสงเอกสารแผนการด าเนนงาน รายงานความกาวหนา รายงานการศกษาฉบบสดทายและรายงานสรปส าหรบผบรหาร ใหกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ) ตามรายละเอยดดงตอไปน

1.6.1 รายงานเบองตน (Inception Report) รายงานเบองตน จ านวน 10 ฉบบ และแผนบนทกขอมล จ านวน 10 ชด ทแสดงถงแนวคด ขนตอนการ

ท างานและแผนการด าเนนงานโดยละเอยดอยางชดเจนทจะท าใหโครงการประสบความส าเรจตามขอบเขตการด าเนนงานในขอ 1.4 ภายในระยะเวลา 1 เดอน นบจากวนทลงนามในสญญา

1.6.2 รายงานความกาวหนาฉบบท 1 รายงานความกาวหนาฉบบท 1 จ านวน 10 ฉบบ และแผนบนทกขอมล จ านวน 10 ชด ประกอบดวย

ผลการด าเนนงานในชวงเวลาทผานมา แผนการด าเนนงานในชวงตอไป และตองครอบคลมรายละเอยดตามขอบเขตการด าเนนงานในขอ 1.4.1.1, 1.4.1.2 และ 1.4.2.1 ภายในระยะเวลา 3 เดอน นบจากวนทลงนามในสญญา

1.6.3 รายงานความกาวหนาฉบบท 2 รายงานความกาวหนาฉบบท 2 จ านวน 10 ฉบบ และแผนบนทกขอมล จ านวน 10 ชด ประกอบดวย

ผลการด าเนนงานในชวงเวลาทผานมา แผนการด าเนนงานในชวงตอไป และตองครอบคลม

Page 16: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 1-5

รายละเอยดตามขอบเขตการด าเนนงานในขอ 1.4.1.3 และ 1.4.2.2 ภายในระยะเวลา 6 เดอน นบจากวนทลงนามในสญญา

1.6.4 รายงานความกาวหนาฉบบท 3 รายงานความกาวหนาฉบบท 3 จ านวน 10 ฉบบ และแผนบนทกขอมล จ านวน 10 ชด ประกอบดวย

ผลการด าเนนงานในชวงเวลาทผานมา แผนการด าเนนงานในชวงตอไป และตองครอบคลมรายละเอยดตามขอบเขตการด าเนนงานในขอ 1.4.1.4, 1.4.2.3 และ 1.4.2.4 ภายในระยะเวลา 9 เดอน นบจากวนทลงนามในสญญา

1.6.5 รายงานฉบบสมบรณ รายงานฉบบสมบรณ ซงจะตองครอบคลมรายละเอยดทงหมดในขอ 1.4.1-1.4.2 ประกอบดวย

รายงานฉบบสมบรณภาษาไทย จ านวน 20 ฉบบ และรายงานสรปส าหรบผบรหารเปนภาษาไทย จ านวน 20 ฉบบ และรายงานสรปส าหรบผบรหารเปนภาษาองกฤษ จ านวน 20 ฉบบ พรอมแผนบนทกขอมล จ านวน 20 ชด หลงจากทจดใหมผลการสมมนาการด าเนนงานตามขอ 1.4.3 และรางรายงานฉบบสดทายไดรบความเหนชอบหรอแกไขเพมเตม (ถาม) รวมทงโปรแกรมส าเรจรป คมอการใช และคมอดแลระบบ ตามขอ 1.4.1.3 ภายในระยะเวลา 10 เดอน นบจากวนทลงนามในสญญา

1.7 การเบกจายเงน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ไดก าหนดเงอนไขการเบกจายเงนแกทปรกษาแบงเปน 5 งวด ดงตอไปน 1.7.1 งวดท 1 จายรอยละ 10 ของเงนคาจางทงหมด เมอทปรกษาได จดสงรายงานเบองตน และ

คณะกรรมการตรวจการจางไดพจารณาใหความเหนชอบเรยบรอยแลว 1.7.2 งวดท 2 จายรอยละ 20 ของเงนคาจางทงหมด เมอทปรกษาไดจดสงรายงานความกาวหนาฉบบท 1

และคณะกรรมการตรวจการจางไดพจารณาใหความเหนชอบเรยบรอยแลว 1.7.3 งวดท 3 จายรอยละ 30 ของเงนคาจางทงหมด เมอทปรกษาไดจดสงรายงานความกาวหนาฉบบท 2

และคณะกรรมการตรวจการจางไดพจารณาใหความเหนชอบเรยบรอยแลว 1.7.4 งวดท 4 จายรอยละ 20 ของเงนคาจางทงหมด เมอทปรกษาไดจดสงรายงานความกาวหนาฉบบท 3

และคณะกรรมการตรวจการจางไดพจารณาใหความเหนชอบเรยบรอยแลว 1.7.5 งวดท 5 จายรอยละ 20 ของเงนคาจางทงหมด เมอทปรกษาไดจดสงรายงานความกาวหนาฉบบ

สมบรณ และคณะกรรมการตรวจการจางไดพจารณาใหความเหนชอบเรยบรอยแลว โดยการจายเงนคาจางในแตละงวด กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานจะหกคาจางไว

รอยละ 10 เพอมารวมไวเปนเงนประกนผลงาน และจะจายคนใหทปรกษาภายหลงจากจายเงนงวดสดทาย แตทปรกษาอาจจะขอใหกรมจายเงนคาประกนผลงานคนแกทปรกษาได แตทปรกษาจะตองน าหนงสอค าประกนของธนาคาร ซงมวงเงนค าประกนเทากบจ านวนเงนประกนผลงานทขอรบคนมามอบใหแกกรมไวแทน หนงสอ

Page 17: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 1-6

ค าประกนดงกลาวจะตองออกโดยธนาคารในประเทศ หรอของบรษทเงนทนอตสาหกรรมแหงประเทศไทย บรษทเงนทน หรอบรษทเงนทนหลกทรพยทไดรบอนญาตใหประกอบกจการเงนทนเพอการพาณชยและประกอบธรกจค าประกนตามประกาศของธนาคารแหงประเทศไทย ตามรายชอบรษทเงนทนทธนาคารแหงประเทศไทยแจงเวยนใหสวนราชการตางๆ ทราบ และจะตองมอายการค าประกนตลอดไป จนกวาภาระหนาทของทปรกษาตามสญญาสนสดลง กรมจะคนหนงสอค าประกนดงกลาวใหแกทปรกษา

การปรบ หากทปรกษาไมสามารถท างานใหแลวเสรจตามเวลาทก าหนดไวในสญญาและกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานมไดบอกเลกสญญา กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานจะปรบทปรกษาเปนจ านวนเงนในอตรารอยละ 0.05 ของคาจางทงหมดตอวน นบถดจากวนทก าหนดแลวเสรจตามสญญา

1.8 กรรมสทธ

ทรพยสนทางปญญา ผลงาน ผลการศกษา เอกสาร อปกรณ ตลอดจนขอมลตางๆ ทไดจากการด าเนนงานตามสญญาน ไมวาจะจดเกบในรปแบบใด ใหตกเปนกรรมสทธของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ผใดจะน าไปใชในกจการอน เผยแพร ท าซ า หรอสงมอบใหแกผอนมได เวนแตจะไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรจากกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

Page 18: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

2-1

บทท 2

รายละเอยดวธการและแผนการด าเนนงานโครงการ จากวตถประสงค และ ขอบเขตการด าเนนงาน ตามทไดกลาวมาแลวในบทท 1 ทางทปรกษาไดน ามา

ตความเพอสรางความเขาใจในการปฏบตงาน และใหการด าเนนโครงการเปนไปอยางถกตอง จากนนจงน ามาก าหนดเปนแนวทางและวธการด าเนนงานในขนตอนตางๆ เพอใหการด าเนนโครงการเปนไปอยางมประสทธภาพ เกดประสทธผล ในการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน โดยมงหวงใหโครงการประสบความส าเรจลลวงตามวตถประสงคทวางไว และสามารถด าเนนการตามขนตอนการด าเนนงานตางๆ ไดอยางเหมาะสม โดยทปรกษาไดจดท าแนวความคดในการด าเนนโครงการ โดยการแบงออกเปน 3 สวนแสดงในแผนผงดงรปท 2.1 ซงในแตละสวนจะมรายละเอยดดงตอไปน

รปท 2.1 แผนผงแสดงวธการในการด าเนนโครงการ

จากรปท 2.1 แผนผงสรปขนตอนการด าเนนงานและกจกรรมตางๆ ของโครงการ สามารถน ามาอธบายเปนรายละเอยดวธการและแผนการด าเนนงานไดดงน

1. การรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต

1.1 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของประเทศไทย

กมภาพนธ 2557

1.2 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนก ร ะ จ ก จ า ก ภ า ค พ ล ง ง า น ข อ งตางประเทศ

กมภาพนธ 2557

1.3 การจดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

พฤษภาคม 2557

1.4 การจดท าและเสนอแนะรปแบบการแสดงผลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงาน

สงหาคม 2557

2. การวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล

2.1 การรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย

ขอมลดานคณสมบตของถานหน/ลกไนต ขอมลดานคณสมบตของกาซธรรมชาต/NGV ขอมลดานคณสมบตของกาซปโตรเลยมเหลว

(LPG) กมภาพนธ 2557

2.2 การรวบรวมวธท ใช ในการวเคราะหค าสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก

พฤษภาคม 2557 2.3 การวเคราะหคาสมประสทธการปลอยกาซ

เรอนกระจกตามหลกสถต สงหาคม 2557

2.4 การเปรยบเทยบคาสมประสทธการปลอย

กาซเรอนกระจกของประเทศไทยกบผลการศกษาในอดต

สงหาคม 2557

3. สวนการรบฟงความเหนและสรปผลการด าเนนโครงการ

3.1 แนวทางและกลยทธการสมมนารบฟงความคดเหน

3.2 แนวทางและกลยทธการจดท าแบบประเมนผลการจดการสมมนา

3.3 หลกการวเคราะหและประเมนผลการสมมนา

3.4 การสรปผลการสมมนา กนยายน 2557

3.5 การสรปผลการด าเนนโครงการ กนยายน 2557

วธการในการด าเนนโครงการ

Page 19: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

2-2

2.1 สวนการรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต สวนการรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต เปนการด าเนนงานตาม TOR ขอ 4.1

โดยในหวขอท 4.1.4 จะตองแสดงรายละเอยดผลการด าเนนงานในรายงานความกาวหนาฉบบท 3 ภายในวนท 20 สงหาคม 2557

ซงทางทปรกษาจะแสดงรายละเอยดวธการและแผนการด าเนนงานสวนการรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต ทเกยวของกบการจดท าสถตการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานของประเทศไทย

โดยในสวนการรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต จะมรายละเอยดแยกออกไดเปน 4 สวนหลกดงน

2.1.1 ศกษา รวบรวม และทบทวน ขอมลพลงงาน ขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกและตวแปรหลกอนๆ ทเกยวของกบการจดท าสถตการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานของประเทศไทย (รายงานความกาวหนาฉบบท 1 สงภายในวนท 20 กมภาพนธ 2557)

2.1.2 ศกษา รวบรวมแนวทางการน าเสนอขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานในตางประเทศอยางนอย 3 ประเทศ โดยสรปเชงเปรยบเทยบกบกรณทประเทศไทยด าเนนการอยในปจจบน (รายงานความกาวหนาฉบบท 1 สงภายในวนท 20 กมภาพนธ 2557)

2.1.3 จดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย โดยใหมความทนสมย ถกตองเปนไปตามหลกการทางวชาการทเปนปจจบน และสอดคลองกบทระบไวใน 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories (รายงานความกาวหนาฉบบท 2 สงภายในวนท 20 พฤษภาคม 2557)

2.1.4 จดท าและเสนอแนะรปแบบ (Template) และโครงสรางของการแสดงผลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานทจะน าไปใชในรายงานสถตพลงงานของประเทศไทย (รายงานความกาวหนาฉบบท 3 สงภายในวนท 20 สงหาคม 2557)

2.2 สวนการวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล สวนการวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล เปนการด าเนนงานตาม TOR ขอ 4.2 โดยในหวขอท 4.2.3 และหวขอท 4.2.4 จะตองแสดงรายละเอยดผลการด าเนนงานในรายงานความกาวหนาฉบบท 3 ภายในวนท 20 สงหาคม 2557

ซงทางทปรกษาจะแสดงรายละเอยดวธการและแผนการด าเนนงานสวนการวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล ทเกยวของกบการจดท าสถตการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานของประเทศไทย

Page 20: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

2-3

โดยในสวนการเตรยมการรองรบการศกษา จะมรายละเอยดแยกออกไดเปน 4 สวนหลกดงน 2.2.1 ศกษา และรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย โดย

วธการทบทวน (Review) และจดท าเปนฐานขอมลคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลทส าคญ ประกอบดวยอยางนอย ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) และกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) (รายงานความกาวหนาฉบบท 1 สงภายในวนท 20 กมภาพนธ 2557)

2.2.2 ศกษา และรวบรวมวธทใชในการวเคราะหคาปรมาณคารบอน (Carbon Content) คาความรอนสทธ (Net Calorific Value) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 Emission Factor) จากการสนดาป (Combustion) และน าเสนอวธวเคราะหทเปนไปตามวธการมาตรฐาน (Standard Method) ทไดรบการยอมรบ หรอวธทใชส าหรบการวเคราะหคา CO2 Emission Factor ของ IPCC ส าหรบการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล (ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) และกาซปโตรเลยมเหลว (LPG)) (รายงานความกาวหนาฉบบท 2 วนท 20 พฤษภาคม 2557)

2.2.3 น ารปแบบการสมทดสอบและวเคราะหคาปรมาณคารบอน และเสนอผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดจากการสนดาปเชอเพลงฟอสซล (ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) และกาซปโตรเลยมเหลว (LPG)) ทไดจากการสมทดสอบ รวมถงวเคราะหคาความนาเชอถอของขอมล (Confidence Intervals) ตามหลกการทางสถต โดยวธการทบทวนขอมล (Review) ของประเทศไทยกบรายงานของ 2006 IPCC Guideline (รายงานความกาวหนาฉบบท 3 วนท 20 สงหาคม 2557)

2.2.4 เปรยบเทยบผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดส าหรบเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย กบผลการศกษาในอดต พรอมท งว เคราะหผลท เกยวของตอประเทศไทยในกรณทคาสมประสทธตางๆ มการเปลยนแปลงจากคาเดมทมอย (รายงานความกาวหนาฉบบท 3 วนท 20 สงหาคม 2557)

2.3 สวนการจดประชม/สมมนา

สวนการจดประชม/สมมนาสรปผลการด าเนนโครงการเปนการด าเนนงานตาม TOR ขอ 4.3 ทตองแสดงรายละเอยดผลการด าเนนงานในรายงานฉบบสมบรณ ภายในวนท 18 กนยายน 2557

ซงทางทปรกษาจะจดสมมนาเผยแพรผลการด าเนนงาน ใหกบผทเกยวของซงครอบคลมหนวยงานดานพลงงาน ดานสงแวดลอม และดานอนๆ ทเกยวของ

Page 21: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

2-4

โดยในสวนการจดประชม/สมมนา จะมรายละเอยดแยกออกไดเปน 5 สวนหลกดงน 2.3.1 แนวทางและกลยทธการสมมนารบฟงความคดเหน 2.3.2 แนวทางและกลยทธการจดท าแบบประเมนผลการจดการสมมนา 2.3.3 หลกการวเคราะหและประเมนผลการสมมนา 2.3.4 การสรปผลการสมมนา 2.3.5 การสรปผลการด าเนนโครงการ จากทไดกลาวมาขางตน สามารถแสดงรายละเอยดทแสดงในรายงานฉบบสมบรณ ซงจะประกอบไป

ดวยการด าเนนงานตาม TOR ทงหมด โดยมรายละเอยดเปนไปตามรปท 2.2

Page 22: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

2-5

รปท 2.2 รายละเอยดทแสดงในรายงานฉบบสมบรณ

จดท าและเสนอแนะรปแบบ (Template) และโครงสรางของการแสดงผลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานทจะน าไปใชในรายงานสถตพลงงานของประเทศไทย

• น าเสนอรปแบบการสมทดสอบและวเคราะหคาปรมาณคารบอน

• เสนอผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด

• วเคราะหคาความนาเชอถอของขอมล ตามหลกการทางสถต โดยวธการทบทวนขอมล (Review) ของประเทศไทยกบรายงานของ 2006 IPCC Guideline

• เปรยบเทยบผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซ CO2 กบผลการศกษาในอดต

• วเคราะหผลท เกยวของตอประเทศไทยในกรณท คาสมประสทธตางๆ มการเปลยนแปลงจากคาเดมทมอย

ศกษา รวบรวม ขอมลพลงงานและขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

ศกษา รวบรวมแนวทางการน าเสนอขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานในตางประเทศอยางนอย 3 ประเทศ

ศกษา และรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย ประกอบดวย

- ลกไนต

- กาซธรรมชาต (NG)

- กาซปโตรเลยมเหลว (LPG)

รายงานความกาวหนาฉบบท 1 20 กมภาพนธ 2557

จดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย ใหสอดคลองกบทระบไวใน 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories

ศกษา และรวบรวมวธทใชในการวเคราะหคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ (NCV) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF)

สวนงานจดท าฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจก สวนงานการวเคราะหคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซล

รายงานความกาวหนาฉบบท 2 20 พฤษภาคม 2557

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 20 สงหาคม 2557

งานดานการจดประชม/สมมนา เพอรบฟงความคดเหนจากผทมสวนเกยวของโดยตรง (Focus Group Meeting) กบการน ารายงานสถตและคาสมประสทธการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานไปใชงาน

รายงานความกาวหนาฉบบสมบรณ 18 กนยายน 2557

Page 23: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

2-6

จากรายละเอยดของวธการและแผนการด าเนนงานโครงการทไดกลาวมาขางตน สามารถน ามาจดท าเปนแผนการด าเนนงานโครงการและแผนการด าเนนงานตามทไดมการปรบแผนใหม เทยบกบการด าเนนงานจรงจนถงปจจบน แสดงรายละเอยดไดดงตารางท 2.1

Page 24: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

2-7

ตารางท 2.1 แผนการด าเนนงานโครงการและแผนการด าเนนงาน

พ.ย.

22 2 9 16 23 30 6 13 20 27 3 10 17 24 3 10 17 24 31 7 14 21 28 5 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29

ลงนามในสญญาเลขท 106/57 ลงวนท 22 พฤศจกายน 2556 (ระยะเวลา 10 เดอน) - 22 พฤศจกายน 2556 l

1 สวนการเตรยมการ

2 การด าเนนงาน

2.1

2.2

3 งานดานการจดประชม/สมมนา

4 การจดท ารายงาน และการสงมอบงานs

l

s

l

s

l

s

l

s

l

หมายถงแผนการด าเนนงานหมายถงการด าเนนงานจรง

s หมายถงแผนการสงงาน

l หมายถงการสงงานจรง

4.6 การสงรายงานฉบบสมบรณ และเบกเงนงวดท 5 (งวดสดทาย) จ านวน 20% 18 กนยายน 2557 19 กนยายน 2557

1. ศกษา รวบรวม และทบทวน ขอมลพลงงาน ขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

2. ศกษา รวบรวม และทบทวน ขอมลพลงงาน ขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกของตางประเทศ

อยางนอย 3 ประเทศ3. จดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

4. จดท าและเสนอแนะรปแบบ (Template) การปลดปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

1. ศกษา และรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย

2. ศกษา และรวบรวมวธทใชในการวเคราะหคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธ

การปลอยกาซคารบอนไดออกไซด3. น ารปแบบการสมทดสอบและวเคราะหและเสนอผลการศกษา

4. เปรยบเทยบผลการศกษากบผลการศกษาในอดต พรอมทงวเคราะหผลทเกยวของตอประเทศไทย

20 กมภาพนธ 2557 18 กมภาพนธ 2557

20 กมภาพนธ 2557 18 กมภาพนธ 2557

พฤษภาคม

4.2 การสงรายงานความกาวหนาฉบบท 1 และเบกเงนงวดท 1 จ านวน 20% 20 กมภาพนธ 2557 18 กมภาพนธ 2557

19 ธนวาคม 2556จดท าแผนการด าเนนงานโดยละเอยด1.1

4.1 การสงรายงานเบองตน (Inception Report) และเบกเงนงวดท 1 จ านวน 10% 19 ธนวาคม 2556 17 ธนวาคม 2556

19 สงหาคม 2557

20 สงหาคม 2557 19 สงหาคม 2557

3.1

4.4 การสงรายงานความกาวหนาฉบบท 3 และเบกเงนงวดท 3 จ านวน 20% 20 สงหาคม 2557 19 สงหาคม 2557

3.2

16 กนยายน 25574 กนยายน 2557

17 กนยายน 2557 16 กนยายน 2557

จดใหมการประชม/สมมนา เพอรบฟงความคดเหน และประเมนผลการจดสมมนา

การสรปผลการด าเนนโครงการ

มถนายน

17 ธนวาคม 2556

4.3 การสงรายงานความกาวหนาฉบบท 2 และเบกเงนงวดท 2 จ านวน 30% 20 พฤษภาคม 2557 20 พฤษภาคม 2557

20 กมภาพนธ 2557 18 กมภาพนธ 2557

20 พฤษภาคม 2557 20 พฤษภาคม 2557

20 พฤษภาคม 2557 20 พฤษภาคม 2557

20 สงหาคม 2557 19 สงหาคม 2557

20 สงหาคม 2557

งานดานการรวบรวม วเคราะหและจดท าระบบรายงานขอมลสถต

งานดานการวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล

สงหาคม กนยายนล าดบ รายละเอยดการด าเนนงานวนทแลวเสรจ

ตามแผน

วนทแลวเสรจ

ตามจรงมกราคม กมภาพนธ กรกฎาคม

เดอน / 2557

ธนวาคม

2556

มนาคม เมษายน

Page 25: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 2-8

จากตารางท 2.1 ในสวนของการสรปผลการด าเนนงาน เพอแสดงรายละเอยดผลการด าเนนงานโครงการทผานมาทงหมดในรายงานฉบบสมบรณ ซงทางทปรกษาไดด าเนนการเปนท เรยบรอยแลว รายละเอยดไดแสดงไวในรายงานฉบบสมบรณ ทจดสงใหกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน มรายละเอยดดงทจะกลาวในบทตอไป

Page 26: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-1

บทท 3

การรวบรวม วเคราะห และจดท าระบบรายงานขอมลสถต เนอหาภายในบทท 3 จะแสดงรายละเอยดวธการและแผนการด าเนนงานสวนการรวบรวม วเคราะห

และจดท าระบบรายงานขอมลสถต ทเกยวของกบการจดท าสถตการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานของประเทศไทย พรอมทงแสดงรายละเอยดของทมาและความส าคญของการจดท าบญชกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทย

โดยการจดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย สามารถแบงเปนหวขอส าคญได 3 หวขอดงน

3.1 ทมาและความส าคญของการจดท าบญชกาซเรอนกระจก 3.2 การรวบรวมขอมลพลงงาน 3.3 การจดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

3.1 ทมาและความส าคญของการจดท าบญชกาซเรอนกระจก

ประเทศไทยเปนประเทศทใหความส าคญกบการแกปญหาสภาวะโลกรอนและการเปลยนแปลงภมอากาศ โดยไดลงนามใหสตยาบนตออนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เมอวนท 28 ธนวาคม 2537 และลงนามใหสตยาบนในพธสารเกยวโตเมอวนท 28 สงหาคม 2545 ซงสามารถเขารวมการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก ภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) เพอบรรลเปาหมายในการจ ากดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกและลดการปลอยกาซเรอนกระจกตามพนธกรณของตน และชวยสงเสรมการพฒนาทยงยนของประเทศก าลงพฒนา

จากประวตศาสตรของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ไดพบวามการด าเนนกจกรรมปลอยกาซเรอนกระจกจากมนษย ตงแตเรมสยคของการปฏวตอตสาหกรรมเรอยมาจนถงปจจบน โดยในชวงทศวรรษท 1980 โลกตองเผชญกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทรนแรงมากขนจากการเพมขนของปรมาณกาซเรอนกระจกเนองจากการด าเนนกจกรรมของมนษย จงมความรวมมอกนในการจดตงโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (United Nations Environment Programme: UNEP) รวมกบองคการอตนยมวทยาโลก (World Meteorological Organization: WMO) ไดจดตงคณะกรรมการระหวางรฐบาลดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Intergovernmental Panel on Climate Change: IPCC) ขนเมอป พ.ศ. 2531 โดยมวตถประสงคเพอศกษาวเคราะหขอมลทางวทยาศาสตรท เกยวของกบประเดนการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

การค านวณปรมาณกาซเรอนกระจก จะพจารณากาซเรอนกระจกตามพธสารเกยวโต ซงรายงานเทยบเปนคาคารบอนไดออกไซดเทยบเทาม 6 ประเภทไดแก คารบอนไดออกไซด (Carbon Dioxide: CO2), ม เท น (Methane: CH4), ไน ต ร ส อ อ ก ไซ ด (Nitrous Oxide: N2O), ไ ฮ โด ร ฟ ล อ อ โ ร ค า ร บ อ น (Hydrofluorocarbon: HFC), เปอรฟลออโรคารบอน (Perfluorocarbon: PFC) และ ซลเฟอร เฮกซะฟลออไรด (Sulfur Hexafluoride: SF6) กาซเหลาน มคาศกยภาพการท าใหโลกรอน (Global Warming

Page 27: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-2

Potential: GWP) ทเปนไปตามรายงานของ IPCC และมประสทธภาพในการแผรงสความรอน (Radiative Efficiency) ทแตกตางกน ทงนรายงานของ IPCC จนถงปจจบนไดออกมาแลว จ านวน 4 ฉบบ ซงมคา GWP ทแตกตางกน นยมใชคา GWP จากรายงานของ IPCC ฉบบท 2 เนองจากเปนคาทใชในโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) รายละเอยดดงแสดงในตารางท 3.1 ตารางท 3.1 แสดงคาศกยภาพการท าใหโลกรอน (Global Warming Potential: GWP)

Substance GWP (100 years) CO2 eq./substance

อายในชนบรรยากาศ (ป)

2nd Report (1995)

3rd Report (2001)

4th Report (2007)

4th Report (2007)

CO2 1 1 1 - CH4 21 23 25 12 N2O 310 296 298 114 SF6 23,900 22,200 22,800 3,200

HFCs 124 – 14,800 1.4-270 PFC 7,390 – 12,200 <1,000 – 50,000

ทมา: IPCC Fourth Assessment Report (2007) สวนคารบอนมอนอกไซด (Carbon Monoxide: CO), โมโนไนโตรเจนออกไซด (Nitrogen Oxides:

NOx), สารประกอบอนทรยทระเหยไดท ไม ใชม เทน (Non-Methane Volatile Organic Compounds: NMVOCs) และ ซลเฟอรไดออกไซด (Sulfur Dioxide: SO2) จะรายงานในภาคทมขอมลทชดเจนเทานน

การก าหนดเปาหมายในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกโดยรวมของโลกใหอยในระดบทเหมาะสม

เพอจดการปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลกรวมกนนน อยภายใตวตถประสงคสงสดทก าหนดไวของกรอบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (United Nations Framework Convention on Climate Change: UNFCCC) คอ “เพอรกษาระดบความเขมขนของกาซเรอนกระจกในชนบรรยากาศใหมคาคงท ในระดบทจะปองกนไมใหเกดการเปลยนแปลงทเปนอนตรายของระบบภมอากาศโลก อนเปนผลมาจากการกระท าของมนษย”

ตารางท 3.2 ขอเสนอเปาหมายการลดการปลอยกาซเรอนกระจก

ประเภทของเปาหมาย Peak year 2020 Reduction targets 2050 Reduction targets Annex I - 25-40% จากระดบป 1990 80-95% จากระดบป 1990

Non - Annex I - 15-30% จากระดบ BAU - CO2 - World 2000-2015 - 50-80% จากระดบป 2000

ทมา: Den Elzen and Hohne (2008) และส านกงานกองทนสนบสนนการวจย, ประเดนทาทายขอเสนอเชงนโยบายและการเจรจาของไทยเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลก, พฤศจกายน 2553

จากตารางท 3.2 ผลการศกษาของ IPCC พบวาหากประชาคมโลกตองการควบคมเปาหมายเชงความ

เขมขน ใหอยใกลเคยงระดบ 450 ppm CO2eq ควรจะตองปรบลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของ

Page 28: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-3

กลมประเทศตางๆ ในชวงป พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) และ ป พ.ศ. 2593 (ค.ศ. 2050) ในระดบตอไปน เปาหมายการลดกาซเรอนกระจกส าหรบป พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020)

o ประเทศในกลม Annex I (ประเทศพฒนาแลว) ควรลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกลง 25-40% เทยบกบปรมาณการปลอยทเกดขนในป พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990)

o ประเทศในกลม Non-Annex I (ประเทศก าลงพฒนา) ควรลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกลง 15-30% เทยบกบปรมาณการปลอยทนาจะเกดขนในป พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) ในการด าเนนงานตามปกต (Business as Usual: BAU)

เปาหมายการลดกาซเรอนกระจกส าหรบป พ.ศ. 2593 (ค.ศ. 2050) o ประเทศในกลม Annex I ควรลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกลง 80-95% เทยบกบ

ปรมาณการปลอยทเกดขนในป พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990) นอกจากน ในรายงานของ IPCC ยงไดมการรายงานปรมาณการลดกาซคารบอนไดออกไซดทจ าเปน

ในการบรรลเปาหมายความเขมขนในระดบตางๆ โดยพบวา หากประชาคมโลกตองการควบคมเปาหมายเชงความเขมขน ใหอยในระดบ 450 ppm CO2eq แลว ควรจะตองปรบลดปรมาณการปลอยกาซ CO2 รวมของโลกในระดบดงน (ทมา: IPCC, 2007)

ปรมาณการปลอยกาซ CO2 รวมของโลก ควรจะตองถกควบคมใหมคาสงสดและเรมลดลง (Peaking) ภายในชวงป พ.ศ. 2543-2558 (ค.ศ. 2000-2015)

ปรมาณการปลอยกาซ CO2 รวมของโลกในป พ.ศ. 2593 (ค.ศ. 2050) ควรจะตองลดลงในชวง 50-85% เทยบกบปรมาณการปลอยในป พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000)

จากเนอหาทไดกลาวมาขางตน ซงไดกลาวถงทมาและความส าคญในการจดท าบญชกาซเรอนกระจก

ตอไปจะกลาวถงหวขอการรวบรวมขอมลพลงงานของประเทศไทย 3.2 การรวบรวมขอมลพลงงานของประเทศไทย การจดท าฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจก มความจ าเปนอยางยงทตองใชขอมลการบรโภคพลงงาน เพอจดท าระบบรายงานขอมลสถตการปลอยกาซเรอนกระจก โดยใชขอมลปรมาณการใชพลงงานของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ) กระทรวงพลงงาน ซงปรมาณการใชพลงงานไดแบงไปตามขอบเขตของชนดเชอเพลงฟอสซล มรายละเอยดทจะกลาวดงหวขอตอไปน

3.2.1. การรวบรวมขอมลการใชพลงงานของประเทศไทย 3.2.2. การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของประเทศไทย และ

ตางประเทศ 3.2.3 การรวบรวมขอมลคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission factor)

Page 29: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-4

3.2.1 การรวบรวมขอมลการใชพลงงานของประเทศไทย

(ก) ขอบเขตของเชอเพลงฟอสซล โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานน ไดมขอก าหนดและเงอนไข

การวาจางทปรกษา ก าหนดใหท าการจดท าเปนฐานขอมลคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลทส าคญ ประกอบดวยอยางนอย คอ

ลกไนตหรอถานหนน าเขา กาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตในยานยนต (NGV) กาซปโตรเลยมเหลว (LPG)

ทางทปรกษาจงไดท าการก าหนดกฎเกณฑเพอเลอกชนดของเชอเพลงฟอสซล เพอใชเปนพนฐานในการรวมรวบขอมลทจ าเปน อกทงใชเปนตวอยางในการวเคราะหคณสมบตเชอเพลงฟอสซล ซงมรายละเอยดดงหวขอตอไปน (1.1) การเลอกเชอเพลงลกไนตหรอถานหนน าเขา

ทางทปรกษาไดมกฎเกณฑในการเลอกเชอเพลงระหวางลกไนตหรอถานหนน าเขา เพอทจะจดท าเปนฐานขอมลและใชเปนตวอยางในการวเคราะหคณสมบต โดยเมอรวบรวมขอมลของการผลตและการใชพลงงานขนสดทายของถานหนน าเขาและลกไนต แลวจงท าการเปรยบเทยบกบขอมลคณสมบตเชอเพลง เพอใชค านวณหาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกตอไป โดยมรายละเอยดดงน 1การผลตลกไนตในประเทศ ผลตไดจาก 2 ผผลตหลกคอ เหมองลกไนตของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) และเหมองลกไนตของบรษทเอกชน โดยเหมองของ กฟผ. ประกอบดวยเหมองแมเมาะ จงหวดล าปาง และเหมองกระบ จงหวดกระบ โดยเหมองกระบไดหยดการผลตแลวตงแตป พ.ศ. 2551 สวนลกไนตทผลตจากเหมองแมเมาะทงหมดจะถกน าไปใชเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟาของโรงไฟฟาแมเมาะ ส าหรบลกไนตทผลตจากเหมองของบรษทเอกชน ปจจบนเรมชะลอตวลงเนองจากแหลงสมปทานส าคญ ๆ ภายในประเทศทยอยหมดลง ทงนลกไนตทผลตจากเหมองเอกชนสวนใหญจะน าไปใชเปนเชอเพลงในภาคอตสาหกรรม ซงในป พ.ศ. 2555 มปรมาณการผลตลกไนตในประเทศรวมทงสน 18,066,429 ตน โดยรอยละ 92 เปนการผลตจากเหมองแมเมาะของ กฟผ. สวนทเหลอรอยละ 8 เปนการผลตจากเหมองของภาคเอกชน โดยปรมาณการผลตลกไนตตงแตป พ.ศ. 2531-2555 จากขอมลสถตพลงงานของประเทศไทย 2556 ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน2 แสดงดงรปท 3.1

1 รายงานสถตพลงงานของประเทศไทย 2556 ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 2 http://www.eppo.go.th/info/4coal_lignite_stat.htm กนยายน 2556

Page 30: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-5

รปท 3.1 ปรมาณการผลตลกไนตตงแตป พ.ศ. 2531-2556

การใชลกไนตและถานหนในป พ.ศ. 2555 มสดสวนการใชถานหน/ลกไนตเปนเชอเพลงในภาคการผลตไฟฟาและภาคอตสาหกรรม คดเปนสดสวนรอยละ 55 และรอยละ 45 ตามล าดบ (คดจากคาความรอน) โดยภาคอตสาหกรรมใชในอตสาหกรรมผลตปนซเมนตในกระบวนการผลตปนเมด (Clinker) และใชในอตสาหกรรมทใชหมอไอน าเปนหลก เชน อตสาหกรรมกระดาษ อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมสงทอ ฯลฯ ในป พ.ศ. 2555 มการใชลกไนตในการผลตไฟฟาคดเปนสดสวนรอยละ 25.3 ทเหลอใชในภาคอตสาหกรรมคดเปนรอยละ 4.7 สวนถานหนใชเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟาของผผลตไฟฟาอสระ Independent Power Producers (IPP) รอยละ 20.4 ของผผลตไฟฟาขนาดเลก Small Power Producers (SPP) รอยละ 9.2 และใชเปนเชอเพลงในภาคอตสาหกรรมรอยละ 40.4 โดยสดสวนการใชถานหนและลกไนตในป พ.ศ. 2555 แสดงดงรปท 3.2

ทมา : รายงานสถตพลงงานของประเทศไทย 2556 ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน

รปท 3.2 สดสวนการใชถานหนและลกไนตในป พ.ศ. 2555

ในสวนของขอมลปรมาณการน าเขาถานหนมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง โดยน าเขามาจากตางประเทศหลายแหลง เชน ออสเตรเลย แคนาดา จน อนโดนเซย เวยดนาม ลาว และอนๆ โดยขอมลของการน าเขาถานหนแยกประเทศประจ าป พ.ศ. 2555 ทมาจากกรมศลกากร มรายละเอยดแสดงดงรปท 3.3

Page 31: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-6

รปท 3.3 ขอมลของการน าเขาถานหนแยกประเทศประจ าป พ.ศ. 2555

จากสาเหตความตองการใชถานหนทเพมขนท าใหปรมาณถานหนในประเทศมไมเพยงพอตอความตองการ ประกอบกบแหลงสมปทานลกไนตภายในประเทศทยอยหมดลง รวมทงถานหนน าเขามคาความรอนสงและมก ามะถนนอยเมอเทยบกบถานหนทผลตไดภายในประเทศ และราคาถานหนถกกวาเมอเทยบกบพลงงานชนดอน ทงน ถานหนน าเขาทใชในประเทศสวนใหญเปนถานหนประเภท Sub-Bituminous และ Bituminous โดยปรมาณการน าเขาถานหนของประเทศไทยตงแตป พ.ศ. 2531-2555 แสดงดงรปท 3.4

ทมา : รายงานสถตพลงงานของประเทศไทย 2556 ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน

รปท 3.4 ปรมาณการน าเขาถานหนของประเทศไทยตงแตป พ.ศ. 2531-2555 จากสถตพลงงานของประเทศไทยป พ.ศ. 2556(เบองตน) พบวาขอมลอตรารอยละของการใชพลงงานขนสดทายจ าแนกตามประเภทของพลงงานเชงพาณชย จะพบวาการใชลกไนตมรอยละของการใชพลงงานขนสดทายมากกวาถานหนชนดอน ดงแสดงในตารางท 3.3

Page 32: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-7

ตารางท 3.3 อตรารอยละของการใชพลงงานขนสดทายจ าแนกตามประเภทของพลงงานเชงพาณชย

ทมา : สถตพลงงานของประเทศไทยป พ.ศ. 2556(เบองตน), กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

จากขอมลขางตนทางทปรกษาจงเลอกใชลกไนตเปนตวอยางเชอเพลงฟอสซล เพอใชในการรวบรวมขอมลและเพอใชในการวเคราะหหาคณสมบตเชอเพลง เนองจากลกไนตเปนเชอเพลงถานหนทมการผลตภายในประเทศสงสด และถานหนน าเขามการน าเขาจากตางประเทศหลายแหลง ซงท าใหคณสมบตเชอเพลงของถานหนน าเขาของแตละแหลงมขอมลทแตกตางกน และการเลอกใชลกไนตเนองจากมการใชเปนพลงงานขนสดทายมากกวาประเภทถานหนอน จากขอมลขางตนพบวามการผลตลกไนตสงสดจากแหลงแมเมาะ ทปรกษาจงเลอกใชตวอยางเชอเพลงลกไนตจากแหลงแมเมาะ แลวจงน าผลการวเคราะหไปเปรยบเทยบกบขอมลคณสมบตเชอเพลงจากขอมลทมอยตอไป (1.2) การเลอกเชอเพลงกาซธรรมชาตหรอกาซธรรมชาตส าหรบยานยนต (NGV) กาซธรรมชาตทจะใชเปนตวอยางเชอเพลง จะตองมขอมลของแหลงทมาของกาซธรรมชาต เพอเลอกใชตวอยางในการวเคราะหไดอยางเหมาะสม โดยจากขอมลการผลตในประเทศและการน าเขากาซธรรมชาตของส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน พบวามการผลตและสงออกกาซธรรมชาตป พ.ศ. 2552- 2556 แสดงดงตารางท 3.4 และในอตสาหกรรมกาซธรรมชาตมแผนผงตงแตตนทาง (Upstream) จนถงผบรโภค (End-User) แสดงดงรปท 3.5

ตารางท 3.4 ขอมลการผลตในประเทศและการน าเขากาซธรรมชาตป พ.ศ. 2552- 2556

Unit: MMSCFD * ขอมลในเดอนมกราคม-สงหาคม ป พ.ศ. 2556 ทมา : ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน

Page 33: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………….…………………………………………………………………………….……………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-8

ทมา : ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน

รปท 3.5 แผนผงกาซธรรมชาตตงแตตนทางจนถงผบรโภค

Page 34: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-9

การผลตกาซธรรมชาตนน ไดมาจากแหลงทมาจากหลายแหลง โดยตามขอมลของการผลตรวมภายในประเทศ มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.5

ตารางท 3.5 แหลงทมาของการผลตกาซธรรมชาตภายในประเทศ

เมอน าขอมลการใชกาซธรรมชาตจ าแนกตามสาขาของส านกงานนโยบายและแผนพลงงานตงแตป พ.ศ. 2551-2556 มาพจารณาแลว พบวามการน าไปใชในการผลตไฟฟาปรมาณมากทสด โดยภายในป พ.ศ. 2556 พบวามการใชกาซธรรมชาตในการผลตไฟฟาถง 81.1% ของปรมาณการใชทงหมด โดยขอมลการใชกาซธรรมชาตจ าแนกตามสาขา แสดงดงตารางท 3.6

ตารางท 3.6 ขอมลการใชกาซธรรมชาตจ าแนกตามสาขาตงแตป พ.ศ. 2551-2556

จากขอมลพลงงานเชงพาณชยป พ.ศ. 2556, ขอมลการผลตในประเทศและการน าเขากาซธรรมชาตป พ.ศ. 2552- 2556 และขอมลการใชกาซธรรมชาตจ าแนกตามสาขาตงแตป พ.ศ. 2551-2556 พบวาการผลตกาซธรรมชาตภายในประเทศมปรมาณมากกวาการน าเขา ซงมเสนทางจากแหลง

Page 35: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-10

กาซธรรมชาต เขาสโรงแยกกาซ และผานทางทอสงกาซ (Transmission Pipeline) และจากขอมลขางตนทางทปรกษาไดเลอกใชขอมลกาซธรรมชาต (NG) เนองจากมการใชมากกวากาซธรรมชาตส าหรบยานยนต (NGV) โดยกาซธรรมชาตมการน าไปใชในการผลตไฟฟาปรมาณมากทสด แลวจงค านวณหาคาการปลอยกาซเรอนกระจกตอไป

ส าหรบการหาตวอยางเชอเพลงเพอใชในการวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล ทางทปรกษาไดเลอกโรงอดกาซ (Gas Compressor) เนองจากเปนสวนตอจากทางทอสงกาซ กอนจะถงผบรโภค ท าใหไดผลการวเคราะหทใกลเคยงกบขอมลคณสมบตเชอเพลง และใกลเคยงกบการปลอยกาซเรอนกระจกทผบรโภคอกดวย

(1.3) การเลอกตวอยางกาซปโตรเลยมเหลว

เนองจากกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) ประกอบไปดวยกาซโพรเพนและบวเทน ผสมกนในอตราสวนใดๆ ตามผผลตและตามแหลงทมาของกาซธรรมชาต ดงนนกาซปโตรเลยมเหลวจงไดมาจากโรงแยกกาซ (Gas Separation Plant) เปนหลก โดยจากขอมลการใชพลงงานขนสดทายจ าแนกตามประเภท ของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน แสดงดงรปท 3.6 พบวากาซปโตรเลยมเหลวมแนวโนมในการใชเพมขนทกป

ทมา : สถตพลงงานของประเทศไทยป พ.ศ. 2556(เบองตน) , กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

รปท 3.6 การใชพลงงานขนสดทายจ าแนกตามประเภท จากขอมลของรายงานสถตพลงงานของประเทศไทยในป พ.ศ. 2555 จากส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน โดยขอมลการใชกาซปโตรเลยมเหลวแยกตามภาคสวนตางๆ ในป พ.ศ. 2554 พบวาภาคครวเรอนมสดสวนการใชมากทสด คดเปนรอยละ 39 ของปรมาณการใชทงหมด รองลงมาเปนการใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมปโตรเคม คดเปนรอยละ 36 การใชเปนเชอเพลงในรถยนตคดเปนรอยละ 13 โดยขอมลการใชกาซปโตรเลยมเหลวแยกตามภาคสวนตางๆ แสดงดงรปท 3.7

Page 36: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-11

ทมา : รายงานสถตพลงงานของประเทศไทยในป พ.ศ. 2555 จากส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน

รปท 3.7 ขอมลการใชกาซปโตรเลยมเหลวแยกตามภาคสวนตางๆ ป พ.ศ. 2554 เมอพจารณาขอมลของส านกบรการธรกจและการส ารองน ามนเชอเพลงป พ.ศ. 2554 พบวาม รายละเอยดจ านวนโรงบรรจกาซของผคากาซปโตรเลยมเหลวจ านวน 6 ราย ซงบรษท ปตท. จ ากด เปนผคาทมโรงบรรจกาซปโตรเลยมเหลว และมตวแทนในการบรรจกาซปโตรเลยมเหลวมากทสด แสดงดงตารางท 3.7

ตารางท 3.7 รายละเอยดจ านวนโรงบรรจกาซของผคากาซปโตรเลยมเหลว ผคากาซปโตรเลยมเหลว บรรจกาซเอง ตวแทนในการบรรจ รวม บรษท ปตท. จ ากด 7 162 169 บรษท ยนคแกส จ ากด 14 62 76 บรษท เวลดแกส จ ากด 19 56 75 บรษท สยามแกส จ ากด 8 71 79 บรษท ปคนค จ ากด - 40 40 บรษท แสงทอง จ ากด 1 2 3

จากขอมลขางตนพบวามการใชกาซปโตรเลยมเหลวเปนกาซหงตมในภาคครวเรอนมากทสด ทางทปรกษาจงใชกาซหงตมเปนตวอยางเชอเพลงเพอใชวเคราะหหาคณสมบตเชอเพลง และใชขอมลของคณสมบตกาซปโตรเลยมเหลวของบรษท ปตท. จ ากด ในขนตอนการบรรจลงถงเนองจากเปนผคากาซปโตรเลยมเหลวทมโรงบรรจมากทสด

(ข) ผลการรวบรวมขอมลการใชพลงงานของประเทศไทย

โดยรวบรวมขอมลเชอเพลงของประเทศไทยทงดานการจดหา (Supply) และการบรโภค (Demand)

ซงในระหวางดานการจดหาและการบรโภคจะมกระบวนการในการเปลยนรปแบบของพลงงานและการแยกประเภทเชอเพลง รวมถงการกระบวนการสงถายเชอเพลง

Page 37: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-12

ขอมลในแผนภาพพลงงานของประเทศไทยจะแสดงถงปจจยทเกยวของกบโครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน ซงประกอบไปดวยขอมลปรมาณการใชพลงงาน ขอมลคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (EF) และขอมลคณสมบตของเชอเพลง (องคประกอบธาต/คาความรอน) โดยมรายละเอยดแสดงดงรปท 3.11 โดยรายละเอยดของการใชพลงงาน ซงไดท าการเปลยนแปลงหนวยใหตรงกบหนวยทตองใชในการค านวณ (อางองคาความรอนสทธจากกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน) สามารถสรปขอมลการใชพลงงานแยกตามสาขาเศรษฐกจและชนดของเชอเพลง โดยท าการรวบรวมขอมลตงแตปพ.ศ. 2551-2556 โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.8 และแสดงเปนแผนภาพไดดงรปท 3.8

Page 38: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

3-13

รปท 3.8 แผนภาพพลงงานของประเทศไทย ในการใชเชอเพลงทงดานการจดหา (Supply) และการบรโภค (Demand)

Page 39: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-14

ตารางท 3.8 สรปขอมลการใชพลงงานแยกตามสาขาเศรษฐกจและชนดของเชอเพลง

หนวย TJ 2551 2552 2553 2554 2555 2556

การผลตไฟฟา LPG 0 0 0 0 0 0 NG 996,5571 988,3031 1,094,5461 882,872 942,105 975,710

Lignite 171,8131 165,6351 167,9391 179,6651 175,6871 176,664

อตสาหกรรมการผลต LPG 32,444 28,895 37,936 34,979 35,232 29,064 NG 105,417 97,360 91,581 103,223 121,658 111,059

Lignite 38,211 36,732 37,535 57,063 35,041 40,892

บานทอยอาศย และธรกจการคา

LPG 104,598 109,878 119,975 130,831 141,604 118,748 NG 0 0 42 84 84 42

Lignite 0 0 0 0 0 0

การขนสง LPG 38,189 32,866 33,542 45,328 47,525 87,487 NG 27,588 53,151 67,367 85,886 93,985 114,438

Lignite 0 0 0 0 0 0

อนๆ (เกษตร,กอสราง,เหมองแร)

LPG 127 84 84 127 127 84 NG 0 0 0 0 0 0

Lignite 0 0 0 0 0 0

รวม LPG 175,231 171,640 191,452 211,138 224,361 235,384 NG 1,058,478 1,095,015 1,203,356 1,072,066 1,157,832 1,201,250

Lignite 210,024 202,367 205,474 236,728 210,727 217,557 1รายงานประจ าปพ.ศ. 2553 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (EGAT)

รปท 3.9 สรปขอมลการใชพลงงานแยกตามสาขาเศรษฐกจและชนดของเชอเพลง

0

200,000

400,000

600,000

800,000

1,000,000

1,200,000

LPG NG

Lignit

e

LPG NG

Lignit

e

LPG NG

Lignit

e

LPG NG

Lignit

e

LPG NG

Lignit

e

การผลตไฟฟา อตสาหกรรมการผลต

บานทอยอาศยและธรกจการคา

การขนสง อนๆ (เกษตร,กอสราง,เหมองแร)

TJ

สรปขอมลการใชพลงงานแยกตามสาขาเศรษฐกจและชนดของเชอเพลง

2551

2552

2553

2554

2555

2556

Page 40: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-15

3.2.2 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของประเทศไทยตางประเทศ

ส าหรบการรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงาน ทเกยวของกบการจดท าสถตการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานของประเทศไทย และท าการรวบรวมแนวทางการน าเสนอขอมลการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากการผลตและใชพลงงานในตางประเทศอยางนอย 3 ประเทศ โดยสรปเชงเปรยบเทยบกบกรณทประเทศไทยด าเนนการอยในปจจบน ซงมรายละเอยดดงตอไปน 3.2.2.1 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของประเทศไทย

ส าหรบขอมลปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทยป พ.ศ. 2551-2556 โดยจ าแนกตาม

สาขาเศรษฐกจ มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.25 โดยจากสถตพลงงานของประเทศไทยปพ.ศ. 2556P ซงจดท าโดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน พบวาในป พ.ศ. 2556 มปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดเทากบ 216,495 พนตน ซงในปพ.ศ. 2556 ทภาคการผลตไฟฟามการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากท ส ดคอ 99,155 พนตน คดเปนรอยละ 45.8 ของปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทงหมด รองลงมาคอ ภาคการขนสง อตสาหกรรมการผลต บานทอยอาศยและธรกจการคา และสาขาเศรษฐกจอนๆ มรายละเอยดแสดงดงรปท 3.10

ตารางท 3.9 ขอมลปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดปพ.ศ. 2551-25561 (พนตน)

สาขาเศรษฐกจ 2551 2552 2553 2554 2555 2556P รวม 198,146 197,657 216,363 206,403 215,013 216,495 การขนสง 52,380 55,342 56,108 58,865 59,138 54,557 การผลตไฟฟา 83,370 81,797 97,384 86,382 94,092 99,155 อตสาหกรรมการผลต 45,023 42,786 44,514 42,425 41,392 41,567 บานทอยอาศยและธรกจการคา 6,389 6,916 7,234 7,222 8,898 9,092 อนๆ2 10,984 10,816 11,123 11,509 11,493 12,124

หมายเหต: 1 ไมรวมปรมาณการปลอยมลพษจากพลงงานหมนเวยน น ามนเตาทใชระหวางประเทศ น ามนดเซลและน ามนเครองบน 2 รวมเกษตรกรรม กอสรางและเหมองแร ทมา: สถตพลงงานของประเทศไทยป พ.ศ. 2556(เบองตน), กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

Page 41: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-16

ทมา: สถตพลงงานของประเทศไทยป พ.ศ. 2556(เบองตน), กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

รปท 3.10 ปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดปพ.ศ. 2551-2556

3.2.2.2 การรวบรวมขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของตางประเทศ

จากปญหาสภาวะโลกรอน ซงเปนปญหาทประชาคมโลกใหความส าคญ และมความรวมมอในการปองกนและแกปญหา อาทเชน กรอบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (United Nations Framework Convention on Climate Change: UNFCCC) ซงประเทศตางๆ รวมถงประเทศไทยไดรวมใหสตยาบนเปนภาคในกรอบอนสญญาฯ และไดมความกาวหนาของกจกรรมภายใตอนสญญาฯ ผานการประชมรฐภาคอนสญญาฯ ในครงตางๆ อยางตอเนอง เพอก าหนดเปนพธสาร ขอตกลง หรอ แนวทางความรวมมอตางๆ เชนใหประเทศก าลงพฒนามการจดท าแผนการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทเหมาะสมของประเทศ (Nationally Appropriate Mitigation Actions: NAMAs) ทครอบคลมการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทกดาน

โดยจากขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงานของประเทศไทย จะพบวากาซคารบอนไดออกไซด (CO2) จะเปนกาซเรอนกระจกทมปรมาณการปลอยออกมาเปนปรมาณมากทสด การจดท าขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในระดบนานาประเทศ จงใหความส าคญทกาซคารบอนไดออกไซดเปนหลก ซงจะแปลงคาหนวยของกาซเรอนกระจกชนดอนเทยบเทากาซคารบอนไดออกไซด โดยจากขอมลของ World Resources Institute (WRI) ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศตางๆ 25 อนดบแรกในปพ.ศ. 2553 (พจารณาตามการปลอยกาซเรอนกระจกรวมการใชทดนและปาไม) พบวาประเทศจนมปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกมากทสด คดเปนอตรารอยละ 21.36 ของปรมาณการปลอยรวมทงโลก และประเทศไทยมปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกเปนล าดบท 24 คดเปนอตรารอยละ 0.8 ของปรมาณการปลอยรวมทงโลก ซงมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.10

Page 42: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-17

ตารางท 3.10 ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศตางๆ 25 อนดบแรกในปพ.ศ. 2553 Country

(2010) Total GHG Emissions

Including LUCF (MtCO2e)

Total GHG Emissions Excluding LUCF

(MtCO2e)

Total CO2 (excluding

LUCF) (MtCO2e)

Energy Use (ktoe)

GDP-USD (Million US$

(2000))

World 47,182.6 44,542.7 33,155.4 12,515,723.0 51,133,366.3 1 China 10,081.5 10,385.5 8,895.7 2,516,731.0 3,838,001.2 2 United States 6,775.4 6,866.9 5,670.3 2,215,504.0 12,992,000.0 3 Russian 2,317.3 2,326.1 1,667.4 702,292.0 909,247.7 4 India 2,304.4 2,326.2 1,710.9 723,743.0 1,246,909.1 5 Brazil 2,136.2 1,162.6 480.4 265,887.0 1,096,754.0 6 Japan 1,297.8 1,298.9 1,205.5 499,092.0 4,648,481.2 7 Indonesia 1,170.0 823.4 439.7 211,296.0 377,853.8 8 Germany 926.7 926.7 808.2 329,769.0 2,959,061.7 9 Australia 736.6 587.5 427.9 122,512.0 797,319.4 10 Iran 727.0 727.0 592.0 210,678.0 - 11 Canada 726.6 726.6 552.8 250,992.0 1,203,891.3 12 Mexico 706.5 688.3 449.4 178,924.0 923,539.1 13 Korea, Rep. 679.4 678.3 604.6 249,964.0 1,019,086.1 14 United Kingdom 626.2 627.5 532.7 201,829.0 2,363,177.1 15 South Africa 559.7 559.7 478.4 142,291.0 289,661.4 16 Saudi Arabia 542.1 542.1 491.8 192,004.0 435,991.9 17 France 531.8 545.2 397.8 261,157.0 2,204,453.6 18 Italy 497.2 514.6 434.9 170,239.0 1,763,885.8 19 Nigeria 490.2 309.9 73.7 115,138.0 155,323.2 20 Argentina 450.5 359.0 179.7 78,162.0 - 21 Spain 393.2 408.0 337.3 127,749.0 1,178,904.1 22 Venezuela 387.1 262.5 178.4 75,502.0 174,550.9 23 Ukraine 382.9 390.3 285.8 132,308.0 90,585.8 24 Thailand 379.4 381.9 290.0 117,429.0 210,090.5 25 Poland 366.9 377.3 312.7 101539 383205.7 26 Turkey 354 385.8 300.6 105133 565091.5 27 Malaysia 337.3 287.3 200 72645 178221.2 28 Pakistan 333.3 313.5 159 84311 134030.1 29 Congo 316.3 171.3 3.1 23766 9438.8 30 Egypt 287.2 287.4 214.2 73575 121022.3

ทมา: CAIT 2.0 – WRI’s Climate Data Explorer (Beta) หมายเหต: LUCF ยอมาจาก Land Use Change and Forestry Sector

เมอพจารณาปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกแตไมรวมถงการใชทดนและปาไม เปรยบเทยบกบการใชพลงงาน จากขอมลภายในปพ.ศ. 2553 พบวาประเทศทใชพลงงานมากขน มแนวโนมทจะปลอยกาซเรอนกระจกมากขนตามไปดวย ซงประเทศจนเปนประเทศทใชพลงงานมากทสด โดยคดเปนรอยละ 21.2 ของการใชพลงงานทงหมดในโลก รายละเอยดของการปลอยกาซเรอนกระจกแตไมรวมถงการใชทดนและปาไม เปรยบเทยบกบการใชพลงงาน แสดงดงรปท 3.11

Page 43: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-18

รปท 3.11 การปลอยกาซเรอนกระจกแตไมรวมถงการใชทดนและปาไมเปรยบเทยบกบการใชพลงงาน

เพอใหการเปรยบเทยบเชงวเคราะหของขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในตางประเทศ เปรยบเทยบกบประเทศไทย เพอใหครอบคลมถงขอมลหลายดาน ทางทปรกษามเกณฑการเลอกขอมลการปลอยกาซเรอนกระจก จากประเทศทในขอบเขตดงตอไปน

ก.) กลมประเทศทพฒนาแลว ตวอยางเชน สหรฐอเมรกา สหราชอาณาจกร เยอรมน ญปน ฝรงเศส นอรเวย สวสเซอรแลนด แคนาดา เปนตน เนองจากกลมประเทศทพฒนาแลวมความตนตวในปญหาสงแวดลอม และมการด าเนนการในการแกปญหาทางสงแวดลอมไวหลายประเดน

ข.) กลมประเทศก าลงพฒนา ตวอยางเชน สาธารณรฐประชาชนจน รสเซย เกาหลใต อนเดย สงคโปร ไตหวน ฮองกง บราซล เมกซโก ตรก ไทย มาเลเซย อารเจนตนา เปนตน เนองจากกลมประเทศทก าลงพฒนาเรมมการด าเนนการแกปญหาทางสงแวดลอมบางสวน ซงประเทศไทยกถกระบอยในกลมประเทศทก าลงพฒนาเชนกน

ค.) กลมประเทศในอาเซยน (ASEAN) ซงประกอบดวย กมพชา ไทย บรไน พมา ฟลปปนส มาเลเซย ลาว เวยดนาม สงคโปร และอนโดนเซย เนองจากกลมประเทศในอาเซยนมลกษณะหลายอยางคลายๆ กน เชน ลกษณะของการใชพลงงาน ชนดของเทคโนโลยทสรางการปลอยกาซเรอนกระจก ชนดของเชอเพลงทใช เปนตน

จากรายละเอยดกลมประเทศทจะใชเปรยบเทยบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกขางตน ทางทปรกษาไดท าการรวบรวมขอมล และเลอกประเทศทจะน ามาเปรยบเทยบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจก ซงมประเทศทเลอกแสดงดงตารางท 3.11

0

500,000

1,000,000

1,500,000

2,000,000

2,500,000

3,000,000

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000C

hin

a

Un

ited

Sta

tes

Russ

ian

Ind

ia

Bra

zil

Jap

an

Ind

ones

ia

Ger

man

y

Au

stra

lia

Iran

Can

ada

Mex

ico

Ko

rea,

Rep

.

Un

ited

Kin

gd

om

So

uth

Afr

ica

Sau

di

Ara

bia

Fra

nce

Ital

y

Nig

eria

Arg

enti

na

Sp

ain

Ven

ezu

ela

Uk

rain

e

Th

aila

nd

MtC

O2e

Total GHG emissions excluding LUCF vs Energy use

Total GHG Emissions Excluding LUCF (MtCO2e) Energy Use (ktoe)

kto

e

Page 44: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-19

ตารางท 3.11 แสดงประเทศทใชเปรยบเทยบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจก กลมประเทศทพฒนาแลว กลมประเทศก าลงพฒนา กลมประเทศในอาเซยน

ประเทศเยอรมน ประเทศญปน

สาธารณรฐประชาชนจน อนโดนเซย

โดยหลกการในการเลอกประเทศทใชเปรยบเทยบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจก มรายละเอยด ดงตอไปน ประเทศเยอรมน

เยอรมนเปนผบรโภคพลงงานรายใหญทสดในยโรปไมรวมถงรสเซย และบรโภคพลงงานมากเปนล าดบทหกของโลก นอกจากนยงมเศรษฐกจทใหญทสดเปนอนดบสของโลก โดยมคา GDP ตามหลงแคสหรฐอเมรกา จนและญปน ขนาดและทตงท าใหเยอรมนมอทธพลดานพลงงานเหนอกวาประเทศอนในสหภาพยโรป

ประเทศเยอรมนเปนประเทศทปลอยกาซเรอนกระจกเปนอนดบท 7 ของโลก ท 926.67 ลานตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทา (MtCO2e) เมอพจารณาโดยไมรวมสาขา Land Use Change and Forestry Sector (LUCF) ในป พ.ศ. 2553 (ค.ศ. 2010) 3

ตงแตป พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008) โครงการความรวมมอดานสภาพภมอากาศ ( International Climate Initiative) โดยรฐบาลเยอรมนไดใหการสนบสนนดานเงนทนแกโครงการปกปองสภาพภมอากาศ โดยเฉพาะอยางยง ในประเทศก าลงพฒนาเชนประเทศไทย

รฐบาลเยอรมนเองไดตงเปาหมายวาภายในป พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) เยอรมนจะสามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกใหไดถง 40% เมอเทยบกบปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในป พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990) และมเปาหมายระยะยาวทจะผลตพลงงานโดยปราศจากการปลอยคารบอนไดออกไซด ความพยายามในดานนโยบายสภาพภมอากาศทวโลกไดกลายเปนหวขอหลกในนโยบายตางประเทศของเยอรมน

เยอรมนไดรเรมการจดตง International Renewable Energy Agency (IRENA) เพอสงเสรมการขยายการใชพลงงานหมนเวยนเพอบรรเทาผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

3 World Resources Institute (WRI), CAIT 2.0 – WRI’s Climate Data Explorer (Beta) สบคนขอมลจาก http://cait2.wri.org เมอ

วนท 12 มกราคม พ.ศ. 2557

Page 45: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-20

โดยไดมการเปดตวการจดตง IRENA ณ กรงบอนน ประเทศเยอรมน ในวนท 26 มกราคม พ.ศ. 2552 (ค.ศ. 2009)4

จากรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกป ค.ศ. 1990-2011 (National Inventory Report

for the German Greenhouse Gas Inventory 1990–2011) เพอสงเปนรายงานแหงชาตใหแกองคการสหประชาชาตภายใตกรอบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและพธสารเกยวโต ซงเปนรายงานประจ าป ค.ศ. 2013 (Submission under the United Nations Framework Convention on Climate Change and the Kyoto Protocol 2013) ซงประเทศเยอรมนเปนประเทศในกลมภาคผนวกท 1 (Annex 1) ภายใตอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยในรายงานระบวาไดจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอของ IPCC Guidelines ซงไดจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines, คมอ GPG (2000) และคมอ GPG-LULUCF ซงระบถงกจกรรมหลกทกอใหเกดการปลอยกาซเรอนกระจกไว 95% แตในรายงานแหงชาตของประเทศเยอรมนไดระบถงกจกรรมทกอใหเกดการปลอยกาซเรอนกระจกไวถง 98% ของกจกรรมหลก โดยตวอยางของบญชการปลอยกาซเรอนกระจกในรายงานแหงชาต ของประเทศเยอรมนในป ค.ศ. 2011 มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.12 (ไมนบรวมกาซ HFC, PFC และ SF6)

ในการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกในรายงาน National Inventory Report for the

German Greenhouse Gas Inventory 1990–2011 ได จ ดท าจากข อม ล 120 หมวดหม ประกอบดวยบญชกาซเรอนกระจกดวยวธการระดบ Tier 1 จ านวน 37 หมวดหม ระดบ Tier 2 จ านวน 8 หมวดหม ดงนนจงมหมวดหมทเปนกจกรรมหลก 45 กจกรรม ซงท าการค านวณจากคา Emission Factor (EF) ซ งไดมาจากคา Country-specific, จาก 1996 IPCC Guideline และจาก 2006 IPCC Guideline

โดยในรายงานระบวาไดจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอของ IPCC Guidelines

ซ งไดใชวธการในการค านวณการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines, คมอ GPG (2000) และคมอ GPG-LULUCF

4 กระทรวงการตางประเทศ , สหพนธสาธารณรฐเยอรมน สบคนขอมลจาก http://www.mfa.go.th/main/th/world/74/10410-

%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8 %AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B5.html เม อวนท 12 มกราคม พ .ศ . 2557

Page 46: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-21

จากขอมลขางตนพบวาประเทศเยอรมน มการใชพลงงานสงมากในยโรปและเปนประเทศทปลอยกาซเรอนกระจกสงเปนระดบตนๆ ของโลก แตประเทศเยอรมนมโครงการและเปาหมายทจะลดการปลอยกาซเรอนกระจกเปนนโยบายส าคญของประเทศ อกทงการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศเยอรมนมการท าบญชตามรปแบบของ IPPC Guideline และมการท าบญชทงในระดบ Tier 1 และ Tier 2 ซงสอดคลองกบการท าบญชกาซเรอนกระจกของประเทศไทยในโครงการน ทปรกษาจงเลอกขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศเยอรมนมาเปนขอมลในการเปรยบเทยบกบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกกบประเทศไทย

Page 47: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-22

ตารางท 3.12 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกในรายงานแหงชาตของประเทศเยอรมนในป ค.ศ. 2011

GREENHOUSE GAS SOURCE AND SINK CATEGORIES

Net CO2 Emissions/removals

CH4 N2O NOx CO NMVOC SO2

(Gg) Total National Emissions and Removals 807,118.16 2,325.97 184.34 1,288.32 3,303.85 1,006.41 444.58

1. Energy 743,425.60 548.58 18.15 1,087.35 2,550.95 286.61 358.32

A. Fuel Combustion Reference Approach (1) 721,655.88

Sectoral Approach (1) 742,029.91 145.94 18.15 1,080.74 2,549.35 207.56 342.93

1. Energy Industries 349,546.22 89.72 9.29 325.02 177.67 15.35 235.31

2. Manufacturing Industries and Construction 114,326.87 7.63 2.59 86.46 232.73 5.52 41.46

3. Transport 155,635.19 7.32 4.48 538.23 1,030.94 123.36 0.95

4. Other Sectors 121,319.55 41.07 1.75 125.48 1,085.72 60.88 65.01

5. Other 1,202.08 0.20 0.03 5.55 22.29 2.44 0.21

B. Fugitive Emissions from Fuels 1,395.69 402.64 0.00 6.61 1.60 79.06 15.39

1. Solid Fuels 2.93 125.50 NA,NO NA,NO 0.12 0.77 0.03

2. Oil and Natural Gas 1,392.77 277.13 0.00 6.61 1.48 78.29 15.35

2. Industrial Processes 53,126.23 0.25 11.20 88.48 752.90 35.22 86.24

A. Mineral Products 19,498.47 NA NA 38.10 IE,NA 3.97 20.36

B. Chemical Industry 16,680.45 0.03 11.15 27.89 2.27 4.82 31.73

C. Metal Production 16,947.31 0.22 0.05 20.80 750.63 4.12 32.92

D. Other Production (2) NO

1.69 IE 22.32 1.22

E. Production of Halocarbons and SF6 F. Consumption of Halocarbons and SF6 G. Other NO NO NO NO NO NO NO

3. Solvent and Other Product Use 1,506.05

1.13 NO NO 684.57 NO

4. Agriculture

1,222.65 144.14 112.35 NA,NO NA,NE,NO NO

A. Enteric Fermentation

985.37

B. Manure Management

237.28 9.07

NE,NO

C. Rice Cultivation

NO

NO

D. Agricultural Soils(3)

NA,NO 135.07

NA,NO

E. Prescribed Burning of Savannas

NO NO NO NO NO

F. Field Burning of Agricultural Residues

NO NO NO NO NO

G. Other

NA NA 112.35 NA NA NO

5. Land Use, Land-Use Change and Forestry 9,060.28 0.06 0.88 NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO

A. Forest Land -32,789.09 0.06 0.21 NE NE NE

B. Cropland 28,632.51 NO 0.67 NE NE NE

C. Grassland 8,768.43 NO NO NE NE NE

D. Wetlands 2,128.10 NE,NO NE,NO NE NE NE

E. Settlements 2,256.02 NE NE NE NE NE

F. Other Land NO NO NO NO NO NO

G. Other 64.32 NA,NE NA,NE NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO

6. Waste NO 554.44 8.83 0.14 NA,NE,NO 0.01 0.02

A. Solid Waste Disposal on Land NO 526.00

NA,NO NO IE,NO

B. Waste-water Handling

2.90 7.79 NA,NO NA,NO NA,NO

C. Waste Incineration NO NO NO 0.14 NE 0.01 0.02

D. Other NO 25.53 1.04 NO NO NO NO

7. Other (please specify)(4) NA NA NA NA NA NA NA

(1) For verification purposes, countries are asked to report the results of their calculations using the Reference approach and to explain any differences with the Sectoral.

Page 48: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-23

(2) Other Production includes Pulp and Paper and Food and Drink Production. (3) Parties which previously reported CO2 from soils in the Agriculture sector should note this in the NIR. (4) If reporting any country-specific source category under sector "7. Other", detailed explanations should be provided in

Chapter 9: Other (CRF sector 7) of the NIR. Denote NO: Not Occurring, NE: Not Estimated, NA: Not Applicable, IE: Included Elsewhere, C: Confidential

ประเทศญปน ญปนมเศรษฐกจใหญเปนอนดบสามของโลกรองจากสหรฐอเมรกาและจน ญปนปลอยกาซเรอนกระจกเปนอนดบท 5 ของโลก ท 1 ,298.89 MtCO2e เมอพจารณาโดยไม

รวมสาขา Land Use Change and Forestry Sector (LUCF) ในป ค.ศ. 2010

ญปนปลอยกาซเรอนกระจกอยท 1,307.00 MtCO2e ในป ค.ศ. 2011 (เพมขน 3.4% เมอเทยบกบป ค.ศ. 2010 และเพมขน 3.6% เทยบกบปฐาน ค.ศ. 1990)

ในป ค.ศ. 2007 รฐบาลญปนประกาศใช Cool Earth 50 เพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกทว

โลกใหได 50% ภายในป ค.ศ. 2050 โดยก าหนดการทจ าเปนเพอใหบรรลเปาหมายเหลานจะถกก า ห น ด ไว ใ น Cool Earth Innovative Energy Technology Programme ซ ง ร ว ม ถ ง Roadmap ดานเทคโนโลยนวตกรรมพลงงาน (Innovative Energy Technology Roadmap) และ Roadmap ดานการพฒนาเทคโนโลย (Technology Development Roadmap)

ทประชม United Nations Summit วาดวยการเปลยนแปลงภมอากาศในเดอนกนยายน ค.ศ.

2009 นายกรฐมนตรยกโอะ ฮาโตยามะ ไดใหปฏญญาวาญปนจะลดการปลอยกาซเรอนกระจกใหได 25% เมอเทยบกบป ค.ศ. 1990 ภายในป ค.ศ. 2020 เปาหมายด งกลาวถกอางองกบการจดตงกรอบการท างานระหวางประเทศทเปนรปธรรมและมประสทธภาพ

ทประชม COP 18 ในเดอนธนวาคม ค.ศ. 2012 รฐบาลญปนโดยกระทรวงสงแวดลอม (Ministry

of the Environment: ME) ไดประกาศเปาหมายระยะยาวของการลดการปลอยกาซเรอนกระจกลง 80% เทยบกบป ค.ศ. 1990 ใหไดภายในป ค.ศ. 2050

ภาษส าหรบสนบสนนการตอบโตภาวะโลกรอน มผลบงคบใชเมอวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2555

(ค.ศ. 2012) ภาษนจะเรยกเกบจากน ามนดบและผลตภณฑน ามน กาซ และถานหน โดยมอตราภาษอยท 289 เยนตอตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทาผลตภณฑแตละประเภท รายไดจากภาษนจะน ามาใชส าหรบการด าเนนมาตรการตางๆ เพอสงเสรมประสทธภาพการใชพลงงานและการใชพลงงานหมนเวยน ตลอดจนการใชเชอเพลงฟอสซลทสะอาด

Page 49: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-24

ญปนเปนประเทศสมาชกกลม Asian-Pacific Partnership on Clean Development and

Climate5 (กลมประเทศเอเชยแปซฟก วาดวยความรวมมอดานการพฒนาทสะอาดและสภาพภมอากาศ) ซงประกอบไปดวยประเทศ สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย จน อนเดย ญปน และเกาหล ใต ซงมขอตกลงวาดวยการลดการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบใหม

จากรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกแหงชาตป ค.ศ. 2013 (National Greenhouse

Gas Inventory Report of JAPAN) โดยใชขอมลป ค.ศ.1990 เปนปฐาน เพอสงเปนรายงานแหงชาตครงท 4 ใหแกองคการสหประชาชาตภายใตกรอบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและพธสารเกยวโต ซ งเปนรายงานประจ าป ค.ศ. 2013 (Submission under the United Nations Framework Convention on Climate Change and the Kyoto Protocol 2013) ซงประเทศญปนเปนประเทศในกลมภาคผนวกท 1 (Annex 1) ภายใตอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยในรายงานระบวาไดจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอของ IPCC Guidelines ซงไดใชวธการในการค านวณการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines, คมอ GPG (2000) และคมอ GPG-LULUCF อกทงประเทศญปนยงใชคา Country-specific มาค านวณในบางกรณ (ตวอยางเชน การค านวณการปลอยกาซ CH4 จากการเพาะปลกขาว)

จากขอมลขางตนพบวาประเทศญปนเปนประเทศทปลอยกาซเรอนกระจกสงเปนระดบตนๆ ของโลก แตเปนประเทศทมสวนส าคญในการผลดดนโครงการทจะลดการปลอยกาซเรอนกระจกในระดบนานาชาต โดยมเปาหมายและปฏญญาทจะลดกาซเรอนกระจกในอนาคต อกทงการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศญปนมการท าบญชตามรปแบบของ IPPC Guideline ซงใชคา Emission Factor ในการค านวณการปลอยกาซเรอนกระจกบางสวนจากคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines อกทงยงอางองถงคมอ GPG (2000) และคมอ GPG-LULUCF ซงบญชการปลอยกาซเรอนกระจกในรายงานแหงชาตของประเทศญปน มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.13 (ไมนบรวมกาซ HFC, PFC และ SF6) ทางทปรกษาจงเลอกขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศญปนมาเปนขอมลในการเปรยบเทยบกบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกกบประเทศไทย

5 สมาชกกลมประเทศเอเชยแปซฟกวาดวยความรวมมอดานการพฒนาทสะอาดและสภาพภมอากาศ (Asian-Pacific Partnership on

Clean Development and Climate: APP) ประกอบไปดวยประเทศสมาชกจ านวน 6 ประเทศ ไดแก ออสเตรเลย จน อนเดย ญปน เกาหลใต และสหรฐอเมรกา เมอป ค.ศ. 2005 มจดประสงคเพอการรวมมอกนอยางสมครใจในการสรางการพฒนาทสะอาด และการตอบสนองตอปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การสรางเสถยรภาพดานพลงงาน และลดมลภาวะทางอากาศอนๆ

Page 50: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-25

ตาราง 3.13 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกในรายงานแหงชาตของประเทศญปนในป ค.ศ. 2011

GREENHOUSE GAS SOURCE AND SINK CATEGORIES

Net CO2 Emissions /removals

CH4 N2O NOx CO NMVOC SO2

(Gg) Total National Emissions and Removals 1,165,239.66 966.88 70.92 1,678.74 2,409.04 1,573.76 940.87

1. Energy 1,186,637.01 58.73 21.32 1,566.51 2,311.32 306.22 874.24 A. Fuel Combustion Reference Approach(1) 1,181,302.73

Sectoral Approach(1) 1,186,604.49 40.91 21.32 1,566.51 2,311.32 85.07 874.24 1. Energy Industries 466,617.15 1.76 6.42 306.51 98.67 4.80 229.07 2. Manufacturing Industries and Construction 335,186.40 22.04 6.08 459.00 1,661.40 30.25 249.64 3. Transport 222,132.59 7.70 7.78 623.78 492.36 41.82 257.09 4. Other Sectors 162,668.34 9.41 1.04 177.22 58.89 8.20 138.43 5. Other NO NO NO NO NO NO NO B. Fugitive Emissions from Fuels 32.52 17.83 0.00 NE,NO NE,NO 221.15 NE,NO 1. Solid Fuels NE,NO 2.13 NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO 2. Oil and Natural Gas 32.52 15.70 0.00 NE,NO NE,NO 221.15 NE,NO 2. Industrial Processes 41,134.67 5.73 2.54 75.26 IE,NE,NO 46.81 44.59 A. Mineral Products 38,343.73 NA,NO NA,NO 16.01 NE,NO NE,NO 1.44 B. Chemical Industry 2,629.25 5.01 2.54 4.43 IE,NE IE,NE 10.38 C. Metal Production 161.70 0.72 NO 54.53 NE NE 31.75 D. Other Production (2) IE

0.29 NO NE,NO 1.03

E. Production of Halocarbons and SF6 F. Consumption of Halocarbons and SF6 G. Other NO NO NO NO NO 46.81 NO

3. Solvent and Other Product Use NA,NE

0.31 NE NE 1,220.68 NE

4. Agriculture

675.46 37.33 NA,NE,NO 55.49 NE,NO NO

A. Enteric Fermentation

312.75

B. Manure Management

101.31 17.33

NE

C. Rice Cultivation

258.75

NE,NO

D. Agricultural Soils(3)

NA 19.95

NE,NO

E. Prescribed Burning of Savannas

NO NO NO NO NO

F. Field Burning of Agricultural Residues

2.66 0.05 NE 55.49 NE

G. Other(5)

NO NO NO NO NO NO

5. Land Use, Land-Use Change and Forestry(4) -75,444.81 0.25 0.02 0.06 2.23 IE,NA,NE,NO NA,NE

A. Forest Land(4) -78,091.31 0.25 0.00 0.06 2.23 IE,NE,NO

B. Cropland(4) 1,781.12 NE,NO 0.02 NE,NO NE,NO NE,NO

C. Grassland(4) -90.21 NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO

D. Wetlands(4) 60.13 NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO

E. Settlements(4) 411.10 NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO NE,NO

F. Other Land(4) 237.58 NO NO NO NO NO

G. Other 246.78 NA,NE NA,NE NA,NE NA,NE NA,NE NA,NE

6. Waste(5) 12,912.79 226.70 9.39 36.90 29.15 0.05 22.04

A. Solid Waste Disposal on Land NA,NE,NO 147.28

NA,NE,NO NA,NE,NO NA,NE,NO

B. Waste-water Handling(5)

72.27 3.94 NE,NO NE,NO NE,NO

C. Waste Incineration 12,390.51 0.46 5.05 36.90 29.15 0.05 22.04

D. Other 522.28 6.69 0.40 NA,NO NA,NO NA,NO NA,NO

7. Other (please specify)(6) NA,NO NA,NO NA,NO NA,NO 10.86 NA,NO NA,NO

Other non-specified NO NO NO NO NO NO NO

Smoking NA NA NA NA 10.86 NA NA

(1) For verification purposes, countries are asked to report the results of their calculations using the Reference approach and to explain any differences with the Sectoral approach in the documentation box to Table 1.A.(c). For estimating national total emissions, the results from the Sectoral approach should be used, where possible.

Page 51: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-26

(2) Other Production includes Pulp and Paper and Food and Drink Production. (3) Parties which previously reported CO2 from soils in the Agriculture sector should note this in the NIR. (4) For the purposes of reporting, the signs for removals are always negative (-) and for emissions positive (+). (5) CO2 from source categories Solid Waste Disposal on Land and Waste Incineration should only be included if it stems

from non-biogenic or inorganic waste streams. Only emissions from Waste Incineration Without Energy Recovery are to be reported in the Waste sector, whereas emissions from Incineration With Energy Recovery are to be reported in the Energy sector.

(6) If reporting any country-specific source category under sector "7. Other", detailed explanations should be provided in Chapter 9: Other (CRF sector 7) of the NIR.

Denote NO: Not Occurring, NE: Not Estimated, NA: Not Applicable, IE: Included Elsewhere, C: Confidential

สาธารณรฐประชาชนจน ประเทศจนมระบบเศรษฐกจทใหญเปนอนดบสามของโลกรองจากสหรฐอเมรกาและญปน อกทง

เปนผผบรโภคบรโภคพลงงานอนดบหนงของโลก6 โดยในป ค.ศ. 2010 มการบรโภคพลงงาน 2,516,731 ktoe นอกจากนประเทศจนยงมการปลอยกาซเรอนกระจกเปนอนดบหนงของโลก โดยรวมจากสถตป ค.ศ. 2010 ประเทศจนมการปลอยกาซเรอนกระจกรวมทงสน 10,385.5 MtCO2e (ไมรวมสาขา LUCF) ประเทศจนจงไดใหความสนใจในดานนโยบายการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เนองจากความส าเรจและลมเหลวของการลดการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศจน จะสงผลตอปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกโดยรวมของทงโลก

จากสถตการปลอยกาซเรอนกระจกตอจ านวนประชากรของประเทศจนในป ค.ศ. 2005 ของประเทศจนใกลเคยงกบประเทศไทย โดยประเทศจนอยในล าดบท 71 และประเทศไทยอยในล าดบท 72 (WRI 2005) อยางไรกตาม จากสถตในป ค.ศ. 2010 ประเทศจนมการปลอยกาซเรอนกระจกตอจ านวนประชากรอยในล าดบท 71 และประเทศไทยอยในล าดบท 94

ประเทศจนเปนประเทศสมาชกกลม Asian-Pacific Partnership on Clean Development and Climate (APP) และเปนผรบผดชอบโครงการผลตไฟฟาและระบบสายสงไฟฟา อกทงโครงการพลงงานฟอสซลสะอาด

ประเทศจนถงแมจะเปนประเทศในกลมนอกภาคผนวกท I ซงไมมพนธกรณภายใตอนสญญา

สหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (UNFCCC) แตประเทศจนกมเปาหมายและจดประสงคทจะลดกาซเรอนกระจก โดยไดรวมลงนามใหสตยาบนในพธสารเกยวโตและในเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 (ค.ศ. 2013) และประเทศจนยงมสดสวนของโครงการกลไกการ

6 World Resources Institute (WRI), CAIT 2.0 – WRI’s Climate Data Explorer (Beta) สบคนขอมลจาก

http://cait2.wri.org/wri/Country%20GHG%20Emissions?indicator=Total%20GHG%20Emissions%20Excluding%20LUCF&indicator=Total%20GHG%20Emissions%20Including%20LUCF&year=2010&sortIdx=&sortDir=&chartType=pie เมอวนท 19 กรกฎาคม 2556

Page 52: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-27

พฒนาทสะอาด (CDM) ทไดรบการขนทะเบยนสงกวาประเทศอน โดยมจ านวนถ ง 3,652 โครงการจากทงหมด 6,989 โครงการ7 คดเปนรอยละ 52.25 ของโครงการทขนทะเบยนทงหมด และหากพจารณาถงศกยภาพในการลดกาซเรอนกระจก จากโครงการทขนทะเบยน พบวาจะสามารถลดกาซเรอนกระจกไดสงถงรอยละ 64 ของโครงการ CDM ทไดรบการขนทะเบยนทงหมด

ประเทศจนมนโยบายดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ตามแผนหาปฉบบท 12 (12th Five-

Year Plan) ระหวางป พ.ศ. 2554-2558 (ค.ศ. 2011-2015) เพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลก

ส าหรบประเทศซงอยนอกภาคผนวกท I นน แตมกรอบความรวมมอในการจดท ารายงานบญช

การปลอยกาซเรอนกระจกในกลม “National Communications (Non-Annex I)” สงเปนรายงานแหงชาตใหแก UNFCCC ซงมประเทศทสงรายงานฉบบแรกเปนจ านวน 146 ประเทศ และสงรายงานฉบบทสองเปนจ านวน 99 ประเทศ ซงประเทศไทยและประเทศจนเปนประเทศนอกภาคผนวกท I โดยประเทศจนไดสงรายงานแหงชาตฉบบทสองไปในวนท 8 พฤศจกายน ค.ศ. 2012 และประเทศไทยไดสงรายงานแหงชาตฉบบทสองไปในวนท 24 มนาคม ค.ศ. 2011

รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของกลม National Communications (Non-Annex I)

ซงตองปรบปรงขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกและระดบการบรโภคตามคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories ซงในรายงานแหงชาตฉบบทสองของประเทศไทย ไดจดท าในรปแบบของ Revised 1996 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories เชนกน

จากรายงาน “Second National Communication on Climate Change of The People’s

Republic of China” ของประเทศจนไดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจก โดยใชขอมลของป ค.ศ. 2005 เปนปฐาน โดยมการปลอยกาซเรอนกระจกสทธ 7.467 GtCO2eq (ไมรวมการใชทดนและปาไม) ซงประกอบไปดวย กาซคารบอนไดออกไซดรอยละ 80.03 กาซมเทนรอยละ 12.49 กาซไนตรสออกไซดรอยละ 5.27 และกาซฟลโอรเนตรอยละ 2.21 โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.14

7 UNEP Risoe Centre, CDM Pipeline overview, http://cdmpipeline.org/

Page 53: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-28

ตารางท 3.14 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกสทธ (ไมรวมการใชทดนและปาไม) ของประเทศจนในป ค.ศ. 2005

จากการดดซบกาซเรอนกระจกสทธจากสาขาการใชทดนและปาไม ซงมประมาณ 421 MtCO2eq ซงมผลใหการปลอยกาซเรอนกระจกสทธโดยรวมการใชทดนและปาไมมปรมาณ 7.046 GtCO2eq ซงมรายละเอยดในการเปรยบเทยบระหวางขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกสทธโดยรวมการใชทดนและปาไม และไมรวมการใชทดนและปาไม แสดงดงตารางท 3.15

ตารางท 3.15 ขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกสทธโดยรวมการใชทดนและปาไมและไมรวมการใชทดนและปาไม ของประเทศจนในป ค.ศ. 2005

ส าหรบขอมลปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกแบงตามสาขาเศรษฐกจโดยมสาขาหลกไดแก สาขาพลงงาน สาขาอตสาหกรรม สาขาการเกษตร สาขาการใชทดนและปาไม และสาขาการบ าบดของเสย อกทงแบงตามชนดของกาซเรอนกระจก ไดแก กาซคารบอนไดออกไซด กาซมเทน และกาซไนตรสออกไซด (ไมนบ

Page 54: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-29

รวมกาซ HFC, PFC และ SF6) ซงประเทศจนไดท าขอมลในปฐานคอป ค.ศ. 2005 โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.16 ตารางท 3.16 การปลอยกาซเรอนกระจกแบงตามสาขาเศรษฐกจและชนดของกาซเรอนกระจกของประเทศจนในป ค.ศ. 2005

GHG source and sink categories CO2

(104 ton) CH4

(104 ton) N2O

(104 ton)

Total national emission (net emission) 555,404 4,445 127 1 Energy activities 540,431 1,543 13 A. Fuel combustion 540,431 229 13 1) Fuel production, processing and conversion 240,828 - 3 2) Manufacturing industries and construction 211,403 - - 3) Transport 41,574 13 4 4) Business 13,680 - - 5) Residents 26,273 - - 6) Agriculture 6,673 - - 7) Biomass combustion (for energy uses) - 216 6 B) Fugitive emissions from fuels - 1,314 - 1) Oil and natural gas systems - 22 - 2) Coal mining - 1,292 - 2. Industrial processes 56,860 - 11 A. Cement 41,167 - - B. Lime 8,562 - - C. Iron and steel 4,695 - - D. Calcium carbide 1,032 - - E. Limestone and dolomite uses 1,404 - - F. Adipic acid - - 6 G. Nitric acid - - 5 3. Agricultural activities - 2,517 94 A. Enteric fermentation - 1,438 - B. Manure management - 286 27 C. Rice cultivation - 793 - D. Agricultural lands - - 67 4. Land-use change and forestry -42,153 3.1 0.02 A. Change in forest and other woody biomass stocks -44,634 - - B. Forest conversion 2,481 3.1 0.02 5. Waste treatment 266 382 9 A. Sold waste disposal on land - 220 - B. Wastewater treatment - 162 9 C. Waste incineration 266 - - Memo items - - - International aviation 995 - - International navigation (marine) 1,122 - -

Page 55: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-30

จากขอมลขางตนพบวาประเทศจนเปนประเทศทมการใชพลงงานและปลอยกาซเรอนกระจกสงทสดของโลกถงรอยละ 21.37 ดงนนความพยายามในลดการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศจน จงมนยส าคญตอการลดประมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของโลก ซงประเทศจนมความมงมนในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกโดยเปนประเทศทมโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ทไดรบการขนทะเบยนสงทสดในโลก ประเทศจนเปนประเทศในกลม National Communications (Non-Annex I) เชนเดยวกบประเทศไทย ซงมการจดท ารายงานแหงชาตสงใหแก UNFCCC โดยจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories ทางท ปรกษาจ งเลอกขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศจนมาเปนขอมลในการเปรยบเทยบกบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกกบประเทศไทย ประเทศอนโดนเซย

ประเทศอนโดนเซยเปนประเทศทปลอยกาซเรอนกระจกเปนอนดบท 8 ของโลก และเปนอนดบหนงของกลมประเทศอาเซยน 823.41 MtCO2e (ไมรวม LUCF) ในป ค.ศ. 2010 ซงมากกวา คดเปนรอยละ 34.82 ของการปลอยกาซเรอนกระจกรวมทงกลมประเทศอาเซยน มรายละเอยดแสดงดงรปท 3.12

รปท 3.12 ปลอยกาซเรอนกระจกรวมของกลมประเทศอาเซยน

ประเทศอนโดนเซยมระบบเศรษฐกจทใหญทสดในกลมอาเซยน อกทงเปนประเทศทบรโภค

พลงงานเปนอนดบหนงในกลมประเทศอาเซยน8 โดยในป ค.ศ. 2010 มการบรโภคพลงงาน 211,296 ktoe คดเปนรอยละ 37.91 ของการบรโภคพลงงานรวมทงกลมประเทศอาเซยน โดยรายละเอยดของการบรโภคพลงงานของกลมประเทศอาเซยนแสดงดงรปท 3.13

8 World Resources Institute (WRI), CAIT 2.0 – WRI’s Climate Data Explorer (Beta) สบคนขอมลจาก

http://cait2.wri.org/wri/Country%20GHG%20Emissions?indicator=Total%20GHG%20Emissions%20Excluding%20LUCF&indicator=Total%20GHG%20Emissions%20Including%20LUCF&year=2010&sortIdx=&sortDir=&chartType=pie เมอวนท 19 กรกฎาคม 2556

Page 56: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-31

หมายเหต: ไมมขอมลพลงงานของประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

รปท 3.13 การบรโภคพลงงานของกลมประเทศอาเซยน

ประเทศอนโดนเซยมความมงมนทจะลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก โดยไดลงนามใหสตยาบนในพธสารเกยวโตในเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 (ค.ศ. 2013) และประเทศอนโดนเซยมสดสวนโครงการ CDM ทไดรบการขนทะเบยนล าดบตนๆ ของกลมประเทศเปนรองแคประเทศเวยดนาม โดยมจ านวน 137 โครงการ9 และหากพจารณาถงศกยภาพในการลดกาซเรอนกระจกจากโครงการทขนทะเบยนแลว พบวาจะสามารถลดกาซเรอนกระจกไดสงถงรอยละ 1.9 ของโครงการ CDM ทไดรบการขนทะเบยนทงหมดซงเปนตวเลขทสงกวาประเทศอนในกลมประเทศอาเซยน

ประเทศอนโดนเซยเปนประเทศในกลมนอกภาคผนวกท I ซงไมมพนธกรณภายใตอนสญญา

สหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (UNFCCC) แตมกรอบความรวมมอในการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกในกลม “National Communications (Non-Annex I)” สงเปนรายงานแหงชาตใหแก UNFCCC เชนเดยวกบประเทศไทยและประเทศจน โดยประเทศอนโดนเซยไดสงรายงานแหงชาตฉบบทสอง “ Indonesia Second National Communication Under The United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC)” ไปในวนท 14 มกราคม ค.ศ. 2011 ซงตองจดท าบญชการปลอยกาซเรอนก ร ะ จ ก ต า ม ค ม อ Revised 1996 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories เชนเดยวกบประเทศไทย

ประเทศอนโดนเซยมนโยบายดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ The National Action

Plan for Greenhouse Gas Emission Reduction (RAN-GRK) ซงด าเนนการในป พ.ศ. 2554 (ค.ศ. 2011) เพอด าเนนงานกจกรรมตางๆ ในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทงทางตรงและทางออม เพอใหสอดคลองกบเปาหมายการพฒนาในระดบภมภาค

9 UNEP Risoe Centre, CDM Pipeline overview, http://cdmpipeline.org/

Page 57: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-32

ส าหรบขอมลปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกแบงตามสาขาเศรษฐกจโดยมสาขาหลกไดแก สาขาพลงงาน สาขาอตสาหกรรม สาขาตวท าละลาย สาขาการเกษตร สาขาการใชทดนและปาไม และสาขาการบ าบดของเสย อกทงแบงตามชนดของกาซเรอนกระจกหลกตามภาคผนวก A ของพธสารเกยวโต ไดแก กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) กาซมเทน (CH4) และกาซไนตรสออกไซด (N2O) และกาซเรอนกระจกรองอน คอ กาซคารบอนมอนอกไซด (CO), กาซไนโตรเจนออกไซด (NOx) และกาซเปอรฟรออโรคารบอน (PFC) โดยใชปฐานในการจดท าบญชกาซเรอนกระจกคอป ค.ศ. 2000 ซงประเทศอนโดนเซยไดใชวธจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines แตมในบางสาขากจกรรมทเลอกท าตามคมอ 2006 IPCC Guidelines เนองจากไมไดรวมอยใน Revised 1996 IPCC Guidelines โดยบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศอนโดนเซยของป ค.ศ. 2000 มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.17 จากขอมลเบองตนดงกลาว พบวาประเทศอนโดนเซยเปนประเทศทบรโภคพลงงานสงสดและปลอยกาซเรอนกระจกสงสดในกลมประเทศอาเซยน แตเปนประเทศทมความมงมนทจะลดการปลอยปรมาณกาซเรอนกระจกโดยไดลงนามใหสตยาบนในพธสารเกยวโต อกทงยงมกรอบความรวมมอในการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกในกลม “National Communications (Non-Annex I)” สงเปนรายงานแหงชาตใหแก UNFCCC เชนเดยวกบประเทศไทย ซงในรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกประเทศอนโดนเซยไดมความพยายามในการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกใหเปนรปแบบ 2006 IPCC Guidelines ทางทปรกษาจงเลอกขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศจนมาเปนขอมลในการเปรยบเทยบกบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกกบประเทศไทย ตารางท 3.17 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศอนโดนเซยของป ค.ศ. 2000

Source and sink Categories CO2

removal (Gg)

CO2 emission

(Gg)

CH4 (Gg)

N20 (Gg)

CO (Gg)

NOX (Gg)

NMVOC (Gg)

SOX (Gg)

Total National Emission and Removals -296,794.38 1,352,471.68 11,256.59 91.42 2,335.71 85.66 NE NE 1. Energy (without Biomass) 247,522.25 1,436.89 10.45 NE NE NE NE A Fuel Combustion Activity 240,876.89 455.51 10.4 NE NE NE NE 1. Energy production (electricity, heat, oil & gas refining) 84,011.42 1.89 0.64 NE NE NE NE 2. Manufacturing Industries and Construction 63,032.48 7.39 1.1 NE NE NE NE 3. Transportation 55,689.23 14.32 2.68 NE NE NE NE 4. Commercial/Institutional 3,320.84 2.14 0.03 NE NE NE NE 5. Residential 23,878.82 428.26 5.86 NE NE NE NE 6. Non Specified 10,944.09 1.5 0.09 NE NE NE NE B. Fugitive Emissions 6,645.36 981.38 0.05 NE NE NE NE 1. Solid Fuels 17.22 NE NE NE NE 2. Oil and Natural Gas 6,645.36 964.17 0.05 NE NE NE NE 2. Industrial Processes and Product Use 40,342.41 104.44 0.43 NE NE NE NE A. Mineral 28,923.82 NE NE NE NE 1. Cement Production 25,006.12 NE NE NE NE 2. Lime Production 3,688.15 NE NE NE NE 3. Glass Production 170.00 NE NE NE NE 4. Other Process Uses of Carbonates 59.55 NE NE NE NE B. Chemical 9,938.97 9.54 0.43 NE NE NE NE

Page 58: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-33

Source and sink Categories CO2

removal (Gg)

CO2 emission

(Gg)

CH4 (Gg)

N20 (Gg)

CO (Gg)

NOX (Gg)

NMVOC (Gg)

SOX (Gg)

1. Ammonia Production 8,092.32 NE NE NE NE NE NE 2. Nitric Acid Production NE NE 0.21 NE NE NE NE 3. Caprolactam, Glyoxal and Glyoxylic Acid NE NE 0.22 NE NE NE NE 4. Carbide Production 21.02 0.32 NE NE NE NE 5. Petrochemical and Carbon Black Production

Methanol 305.87 1.83 NE NE NE NE NE Ethylene 1,122.97 1.5 NE NE NE NE NE Ethylene Dichloride 149.15 0.23 NE NE NE NE NE Carbon Black 247.64 5.67 NE NE NE NE NE C. Metal 1,152.98 94.9 NE NE NE NE NE Iron and Steel Production 623.91 94.9 NE NE NE NE NE Ferroalloys Production 2.39 NE NE NE NE NE NE Alumunium Production 384 NE NE NE NE NE NE Lead Production 19.05 NE NE NE NE NE NE Zinc Production 123.62 NE NE NE NE NE NE D. Others 326.65 NE NE NE NE NE NE Lubricant Use 307.07 NE NE NE NE NE NE Paraffin Wax Use 19.57 NE NE NE NE NE NE 3. Solvent and Other Product Use NE NE NE 4. Agriculture 2,178.30 2,419.06 72.39 2,294.68 84.67 A Enteric Fermentation 607.89 B Manure Management 79.69

C Rice Cultivation

1,660.03 NE

D Agriculture Soils NE 1. Direct N2O Soils NE 50.11 2. Indirect N2O Soils NE 18.34 3. Direct N2O from manure NE 0.40 4. Indirect N2O from manure NE 0.11 E Prescribed Burning of Savanna/grassland 24.05 2.20 679.78 40.79 F Prescribed Burning of Agriculture Residues 47.39 1.23 1,614.90 43.88 G Others 1. Limimg 218.02 NO NE NO NO NO NO 2. Urea Fertilization 1,960.28 NO IE NO NO NO NO 5. Land Use Change and Forestry -296,794.38 1,232,766.22 2.68 0.08 41.04 0.99 A Changes in forest and other woody biomass stocks -215,154.48 B Forest and grassland conversion 729,655.23 NE NE NE NE C Abandonment of croplands, pastures ,plantation forests, or other managed lands -81,639.89 D CO2 emission and removals from soils NE 216,312.51 E Others : Forest Burning 2.68 0.08 41.04 0.99 Peat Fire* 172,000 NE NE NE NE

Page 59: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-34

Source and sink Categories CO2

removal (Gg)

CO2 emission

(Gg)

CH4 (Gg)

N20 (Gg)

CO (Gg)

NOX (Gg)

NMVOC (Gg)

SOX (Gg)

6. Waste 1,662.49 7,293.52 8.07 NE NE A1 Unmanaged Waste Disposal Sites NE 612.83 NE NE NE NE A2 Unmanaged Dumpsite NE 249.72 NE NE NE NE B Biological Treatment of Solid Waste NE 4.42 0.33 NE NE NE NE C Open Burning Waste 1,662.49 62.34 1.44 NE NE NE NE D1 Domestic Wastewater Treatment and

Discharge 459.59 6.3 NE NE NE D2 Industrial Wastewater Treatment and

Discharge 5,904.63 NE NE NE NE 7. Others 176,765.69 NE NE NE NE NE NE International bunkers NE NE NE NE NE NE NE Aviation NE NE NE NE NE NE NE Marine NE NE NE NE NE NE NE Biomass 176,765.69

NO: Not Occurring, NE: Not estimated, NA: Not Applicable, IE: Including Elsewhere, C: Confidential

จากขอมลขางตน ทางทปรกษาไดท าขอสรปการเปรยบเทยบของการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทเลอก เพอมาใชเปรยบเทยบกบขอมลการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกในโครงการน โดยรายละเอยดของขอมลทใชในการพจารณาประกอบดวยหลายปจจย ซงได แกกลมเศรษฐกจ กลมในภาคผนวกของพธสารเกยวโต ประเภทรายงานการปลอยกาซเรอนกระจกทสงให UNFCCC รปแบบของขอมลทใชในการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจก และปฐานของขอมลทใชในการท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจก โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.18 ตารางท 3.18 ขอสรปการเปรยบเทยบของการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทยและประเทศทไดคดเลอก

กลมเศรษฐกจ

กลมภาคผนวก ของพธสารเกยวโต

ประเภทรายงาน ของ UNFCCC

คมอในการจดท า บญชกาซเรอนกระจก

ปฐานของ ขอมล (ค.ศ.)

เยอรมน กลมประเทศพฒนาแลว Annex-I National Inventory

- Revised 1996 IPCC Guidelines - GPG-LULUCF - 2006 IPCC Guidelines - GPG (2000)

1990

ญปน กลมประเทศพฒนาแลว Annex-I National Inventory

- Revised 1996 IPCC Guidelines - GPG-LULUCF - 2006 IPCC Guidelines - GPG (2000)

1990

สาธารณรฐ ประชาชนจน

กลมประเทศก าลงพฒนา Non Annex-I National

Communications - Revised 1996 IPCC Guidelines

2005

อนโดนเซย กลมประเทศอาเซยน Non Annex-I National

Communications

- Revised 1996 IPCC Guidelines - 2006 IPCC Guidelines 2000

ไทย กลมประเทศอาเซยน

/กลมประเทศก าลงพฒนา Non Annex-I

National Communications

- Revised 1996 IPCC Guidelines 2000

Page 60: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-35

โดยจากขอมลการท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทเลอกมาเปรยบเทยบ พบวาประเทศนอกกลม Annex-I มการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกแตกตางกน โดยจะอางองรปแบบตามคมอ Revised 1996 IPCC Guidelines เปนหลก อกทงจะไมพจารณาหรอไมไดประมาณคาของกาซเรอนกระจกชนดรองไดแก กาซไนโตรเจนออกไซด (NOx), กาซคารบอนไดออกไซด (CO), กาซประเภท Non-Methane Volatile Organic Compounds (NMVOC) และกาซซล เฟอรไดออกไซด (SO2) โดยขอมลเปรยบเทยบการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทเลอก มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.19 และการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดแยกตามสาขาเศรษฐกจ มรายละเอยดแสดงดงรปท 3.14

Page 61: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-36

ตารางท 3.19 ขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทเลอกเปรยบเทยบกบประเทศไทย GREENHOUSE GAS SOURCE AND SINK

CATEGORIES Country

Total National Emissions

and Removals Energy

Industrial Processes

Solvent and Other Product

Use Agriculture

Land Use ,Land-Use Change

and Forestry

Waste Others

Net CO2 (Gg)

German 807,118.16 743,425.60 53,126.23 1,506.05 9,060.28 NO

Japan 1,165,239.66 1,186,637.01 41,134.67 NA,NE 0.00 -75,444.81 12,912.79

China 5,554,040 5,404,310 568,600 0.00 -421,530 2660

Indonesia 1,055,677.30 247,522.25 40,342.41 NE 2,178.30 935,971.84 1,662.49 176,765.69

Thailand 157,857.2 149,914.6 16,059.3 0.0 -8,139.9 23.3 0.0

CH4 (Gg)

German 2,325.97 548.58 0.25 1,222.65 0.06 554.44

Japan 966.88 58.73 5.73 675.46 0.25 226.70

China 44,450 15,430 0 25,170 31 3820

Indonesia 11,256.59 1,436.89 104.44 2,419.06 2.68 7,293.52 NE

Thailand 2,801.50 413.9 6.4 1,977.0 10.4 393.8 0.0

N2O (Gg)

German 184.34 18.15 11.20 1.13 144.14 0.88 8.83

Japan 70.92 21.32 2.54 0.31 37.33 0.02 9.39

China 1270 130 110 940 0.2 90

Indonesia 91.42 10.45 0.43 NE 72.39 0.08 8.07 NE

Thailand 40.0 2.5 0.6 0.0 33.4 0.1 3.3 0.0

NOX (Gg)

German 1,288.32 1,087.35 88.48 NO 112.35 NE,NO 0.14

Japan 1,678.74 1,566.51 75.26 NE NA,NE,NO 0.06 36.90

China

Indonesia 85.66 NE NE 84.67 0.99 NE NE

Thailand 907.0 873.3 1.2 29.9 2.6 0.0 0.0

CO (Gg)

German 3,303.85 2,550.95 752.90 NO NA,NO NE,NO NA,NE,NO

Japan 2,409.04 2,311.32 IE,NE,NO NE 55.49 2.23 29.15

China

Indonesia 2,335.71 NE NE 2,294.68 41.04 NE NE

Thailand 5,624.4 4,773.00 6.3 754.1 91.0 0.0 0.0

NMVOC (Gg)

German 1,006.41 286.61 35.22 684.57 NA,NE,NO NE,NO 0.01

Japan 1,573.76 306.22 46.81 1,220.68 NE,NO IE,NA,NE,NO 0.05

China

Indonesia NE NE NE NE NE

Thailand 759.5 668.1 91.4 0.0 0.0 0.0 0.0

SO2 (Gg)

German 444.58 358.32 86.24 NO NO NE,NO 0.02

Japan 940.87 874.24 44.59 NE NO NA,NE 22.04

China

Indonesia NE NE NE NE

Thailand 618.8 605.7 13.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

NO: Not Occurring, NE: Not estimated, NA: Not Applicable, IE: Including Elsewhere, C: Confidential

Page 62: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-37

รปท 3.14 ขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทไดรบเลอกเปรยบเทยบกบประเทศไทย

จากการเปรยบเทยบขอมลระหวางประเทศตางๆ พบวาการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดแยกตามสาขาเศรษฐกจของประเทศจนมคาสงทสด และในทกประเทศจะมคาการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดสงสดในสาขาพลงงาน ยกเวนประเทศอนโดนเซยซงมคาการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดสงสดในสาขาการใชทดนและปาไมซงโดยมสดสวนรอยละ 66.64 ของปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทงหมด ส าหรบประเทศไทยนนมการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดในสาขาพลงงานสงสดโดยมรอยละ 90.1 ของปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทงหมด 3.2.3 การรวบรวมขอมลคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission factor)

สมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission Factor: EF) เปนคาทจ าเปนในการใชในการค านวณการปลอยกาซเรอนกระจก ซงการค านวณปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกไดดงสมการตอไปน ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกi = ขอมลกจกรรม (Activity Data: AD)i × สมประสทธการปลอยกาซเรอน

กระจก (Emission Factor: EF)i คาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกสามารถหาขอมลไดจากงานวจยในประเทศ วารสารปรทศน ตลอดจนการปรกษาจากผเชยวชาญ โดยในล าดบแรกจะใชคาเฉพาะของประเทศ หากไมสามารถหาไดจะใชขอมลจากเอกสารอางองทเหมาะสม และจะเลอกใชคากลางของ IPCC (Default value) เมอไมสามารถหาคาทเหมาะสมได โดยคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกจาก 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories โดยก าซ เรอนกระจกท เก ดจากภาคพล งงานท ระบ ใน 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories ไดแก คารบอนไดออกไซด (CO2) มเทน (CH4) และไนตรสออกไซด (N2O) แตภาคการขนสงในประเทศตางๆ สวนมาก สงผลท าใหเกดกาซ ไนตรสออกไซด (N2O) และ คารบอนมอนอกไซด (CO) อกทงภาคการผลตไฟฟาเปนสาเหตหลกในการเกด กาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) ดงนนกาซทอยในขอบเขตทตองการหาขอมลคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก ไดแก

-1,000,000

0

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

5,000,000

6,000,000

7,000,000

China Japan Indonesia German Thailand

Net CO2

Gg

Others

Waste

Land Use,Land-Use Change and Forestry

Agriculture

Solvent andOther Product Use

IndustrialProcesses

Energy

Page 63: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-38

คารบอนไดออกไซด (CO2) มเทน (CH4) ไนตรสออกไซด (N2O) คารบอนมอนอกไซด (CO) ซลเฟอรไดออกไซด (SO2)

ซงการรวบรวมขอมลคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกในระดบประเทศ จะตองรวบรวมแยกตามชนดของสาขาเศรษฐกจและชนดเชอเพลง โดยจ าแนกสาขาเศรษฐกจตามขอมลการใชพลงงานเปนหวขอไดดงตอไปน

3.3.1 การผลตไฟฟา 3.3.2 อตสาหกรรมการผลต 3.3.3 บานทอยอาศย 3.3.4 ธรกจการคา

3.3.5 การขนสง 3.3.6 การกอสราง 3.3.7 เหมองแร 3.3.8 เกษตรกรรม

โดยค าส มประส ทธ ก ารปลอยก าซ เรอนกระจกจาก 2006 IPCC Guidelines for National

Greenhouse Gas Inventories แตละสาขาเศรษฐกจและชนดเชอเพลง มรายละเอยดการรวบรวมคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.20

Page 64: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-39

ตารางท 3.20 คาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกจาก 2006 IPCC Guidelines

โดยในคมอ 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories ไดอธบายถงลกษณะของการเผาไหมเชอเพลงฟอสซลไววา เชอเพลงฟอสซลเปนเชอเพลงประเภทไฮโดรคารบอน (CnHm) สวนใหญ เมอเผาไหมแลวจะแปรเปลยนเปนกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และน า (H2O) เปนสวนใหญ โดยเปนกาซคารบอนไดออกไซดเกนกวา 90% ของปรมาณกาซเรอนกระจกทปลอยออกมาทงหมด และส าหรบในสาขาพลงงานจะมการปลอยกาซเรอนกระจกถง 70% ของสาขาทงหมด ซงจะเกดกาซเรอนกระจกชนดอนนอยมากเมอเทยบกบกาซคารบอนไดออกไซด แตส าหรบโครงการนจะพจารณาคาการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) ซงสามารถหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกไดจากปรมาณซลเฟอรทอยในเชอเพลง ซงสามารถใชเปนคา Country-specific ในระดบ Tier-2 ได

หลงจากทไดรวบรวมขอมลของคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก ทางทปรกษาจะน าคาดงกลาวไปใชในการเปรยบเทยบกบผลการคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกทค านวณไดจากโครงการนตอไป

Default Lower Upper Default Lower Upper Default Lower Upper Default Lower Upper Default Lower Upper

LPG 63,100 61,600 65,600 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 56,100 54,300 58,300 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 101,000 90,900 115,000 1.0 0.3 3.0 1.5 0.3 3.0 NA NA NA NA NA NA

Bituminous 94,600 89,500 99,700 1.0 0.3 3.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

LPG 63,100 61,600 65,600 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 56,100 54,300 58,300 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 101,000 90,900 115,000 10.0 3.0 30.0 1.5 0.50 5.0 NA NA NA NA NA NA

Bituminous 94,600 89,500 99,700 10.0 3.0 30.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

LPG 63,100 61,600 65,600 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 56,100 54,300 58,300 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 101,000 90,900 115,000 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

Bituminous 94,600 89,500 99,700 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

LPG 63,100 61,600 65,600 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 56,100 54,300 58,300 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 101,000 90,900 115,000 10.0 3.0 30.0 1.5 0.50 5.0 NA NA NA NA NA NA

Bituminous 94,600 89,500 99,700 10.0 3.0 30.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

LPG 63,100 61,600 65,600 62.0 NA NA 0.2 NA NA NA NA NA NA NA NA

NG 56,100 54,300 58,300 92.0 50.0 1540.0 3.0 1.0 77.0 NA NA NA NA NA NA

Lignite NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA

Bituminous NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA

LPG 63,100 61,600 65,600 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 56,100 54,300 58,300 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 101,000 90,900 115,000 10.0 3.0 30.0 1.5 0.50 5.0 NA NA NA NA NA NA

Bituminous 94,600 89,500 99,700 10.0 3.0 30.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

LPG NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA

NG NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA

Lignite NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA

Bituminous NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA

LPG 63,100 61,600 65,600 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 56,100 54,300 58,300 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 101,000 90,900 115,000 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

Bituminous 94,600 89,500 99,700 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA NA NA NA

เหมองแร

เกษตรกรรม

SO2EF (kg/TJ)CO2 CH4 N2O CO

การผลตไฟฟา

อตสาหกรรม

บานทอยอาศย

ธรกจการคา

การขนสง

การกอสราง

Page 65: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-40

3.3 การจดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทย

การจดท าระบบฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทยนน ไดจดท าในรปแบบ 1996 Revised IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories ซงมรปแบบการค านวณและการแบงภาคสวนทแตกตางไปจากวธการทนานาประเทศนยมในปจจบนทใช โดยในรายงานความกาวหนาฉบบท 2 ไดเสนอวธการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามทระบไวใน 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories เพอใหสอดคลองกบทใชในนานาประเทศ โดยมรายละเอยดตามหวขอดงตอไปน (ก) ขอบเขตของกาซเรอนกระจกในบญชกาซเรอนกระจก ขอบเขตของกาซเรอนกระจกในรายการบญชกาซเรอนกระจกในคมอ 2006 IPCC Guidelines จะตองเปนกาซเรอนกระจกทมคาระดบศกยภาพทท าใหโลกรอนขน (GWP) ตามทระบในรายงานการประเมนผลครงท 3 (Third Assessment Report : TAR) และถกระบในคมอ 1996 IPCC Guidelines จะอยในรายการบญชกาซเรอนกระจกในคมอ 2006 IPCC Guidelines เวนแตถกครอบคลมในพธสารมอนทรออล ซงกาซเรอนกระจกในรายการบญชกาซเรอนกระจกประกอบไปดวย

• Carbon dioxide (CO2) • Methane (CH4) • Nitrous oxide (N2O) • Hydroflurocarbons (HFCs: e.g., HFC-23 (CHF3), HFC-134a (CH2FCF3), HFC-152a (CH3CHF2)) • Perfluorocarbons (PFCs: CF4, C2F6, C3F8, C4F10, c-C4F8, C5F12, C6F14) • Sulphur hexafluoride (SF6) • Nitrogen trifluoride (NF3) • Trifluoromethyl sulphur pentafluoride (SF5CF3) • Halogenated ethers (e.g., C4F9OC2H5, CHF2OCF2OC2F4OCHF2, CHF2OCF2OCHF2 ) • Other halocarbons not covered by the Montreal Protocol including CF3I, CH2Br2, CHCl3,

CH3Cl, CH2Cl2. (ข) หนวยและทศนยมในบญชกาซเรอนกระจก ส าหรบหนวยและทศนยมของคาปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในบญชกาซเรอนกระจกนน ใหใชหนวย SI (International System of Units) โดยปรมาณการปลอยและการดดซบกาซเรอนกระจกใหใชในหนวยของมวลคอ gigagram (Gg) ส าหรบทศนยมใหก าหนดตามคาทปรากฏในรายงาน โดยใหมความแมนย า 0.1% ของคาในแตละกาซเรอนกระจกนน (ค) สาขาและกลมของกจกรรมการปลอยกาซเรอนกระจก ตารางการรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกในคมอ 2006 IPCC Guidelines ไดรบการออกแบบเพอใหแนใจวาผจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจก สามารถรายงานขอมลเชงปรมาณในรปแบบ

Page 66: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-41

มาตรฐานและเพอความสะดวกในการเปรยบเทยบขอมลระหวางประเทศ ทงหมวดหม, ชนดของก าซเรอนกระจกและปฐานในการจดท า ซงคณะกรรมการระหวางรฐบาลวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Intergovernmental Panel on Climate Change: IPCC) ไดก าหนดสาขาและกลมของกจกรรมการปลอยกาซเรอนกระจกไวหลายสวน โดยในโครงการนไดจดอยในภาคพลงงาน (Energy) กลมการเผาไหมเชอเพลง (1A Fuel combustion activities) ซงแบงออกเปน 5 สาขา ดงตอไปน

1 สาขาอตสาหกรรมผลตพลงงาน (1A1 Energy Industries) 2 สาขาอตสาหกรรมและกอสราง (1A2 Manufacturing Industries and Construction) 3 สาขาขนสง (1A3 Transport) 4 สาขาอนๆ (1A4 Other sectors) 5 สาขาการเผาไหมเชอเพลงอนทไมสามารถจดกลม (1A5 Non-specified) โดยในแตละสาขากจกรรมจะแบงกจกรรมยอยออกไปอก ซงมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.21

ตารางท 3.21 แหลงปลอยกาซเรอนกระจกทเกดจากการเผาไหมเชอเพลงเพอการผลตพลงงาน (1A – Fuel combustion activities)

1.A.1 - Energy Industries •1.A.1a - Main Activity Electricity and Heat Production •1.A.1.a.i - Electricity Generation •1.A.1.a.ii - Combined Heat and Power Generation (CHP) •1.A.1.a.iii - Heat Plants •1.A.1.b - Petroleum Refining •1.A.1.c - Manufacture of Solid Fuels and Other Energy industries •1.A.1.c.i - Manufacture of Solid Fuels •1.A.1.c.ii - Other Energy Industries

1.A.2 - Manufacturing Industries and Construction •1.A.2.a - Iron and Steel •1.A.2.b - Non-Ferrous Metals •1.A.2.c – Chemicals •1.A.2.d - Pulp, Paper and Print •1.A.2.e - Food Processing, Beverages and Tobacco •1.A.2.f - Non-Metallic Minerals •1.A.2.g - Transport Equipment •1.A.2.h – Machinery •1.A.2.i - Mining (excluding fuels) and Quarrying •1.A.2.j - Wood and wood products •1.A.2.k – Construction •1.A.2.l - Textile and Leather •1.A.2.m - Non-specified Industry

1.A.3 – Transport •1.A.3.a - Civil Aviation •1.A.3.a.i - International Aviation (International Bunkers)

Page 67: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-42

•1.A.3.a.ii - Domestic Aviation •1.A.3.b - Road Transportation •1.A.3.b.i – Cars •1.A.3.b.i. 1 - Passenger cars with 3-way catalysts •1.A.3.b.i. 2 - Passenger cars without 3-way catalysts •1.A.3.b.ii - Light-duty trucks •1.A.3.b.ii. 1 - Light-duty trucks with 3-way catalysts •1.A.3.b.ii. 2 - Light-duty trucks without 3-way catalysts •1.A.3.b.iii - Heavy-duty trucks and buses •1.A.3.b.iv - Motorcycles •1.A.3.b.v - Evaporative emissions from vehicles •1.A.3.b.vi - Urea-based catalyst •1.A.3.c – Railways •1.A.3.d - Water-borne Navigation •1.A.3.d.i - International water - borner navigation (International Bunkers) •1.A.3.d.ii - Domestic water - borne navigation •1.A.3.e - Other Transportation •1.A.3.e.i - Pipeline Transport •1.A.3.e.ii - Off-road

1.A.4 - Other Sectors •1.A.4.a - Commercial / Institutional •1.A.4.b – Residential •1.A.4.c - Agriculture / Forestry / Fishing / Fish Farms •1.A.4.c.i – Stationary •1.A.4.c.ii - Off-road Vehicles and Other Machinery •1.A.4.c.iii - Fishing (mobile combustion)

1.A.5 - Non-Specified •1.A.5.a – Stationary •1.A.5.b – Mobile

(ง) รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจก ขอมลในรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจก ไดมาจากแผนงานรวบรวมขอมลการใชพลงงานและผลการค านวณปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก ซงในโครงการนมขอบเขตในการศกษาวเคราะหการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน ดงทถกระบในภาคพลงงาน (1 : Energy sector) หมวดกจกรรมการเผาไหมเชอเพลง (1A : Fuel combustion activities) ซงไดนยามไวในคมอ 2006 IPCC Guidelines วาเปนการปลอยกาซเรอนกระจกจากกระบวนการเผาไหม (ออกซเดชน) เชอเพลงดวยเครองมอหรออปกรณทออกแบบมาเพอใหความรอนหรอเปลยนความรอนเปนพลงงานกล โดยรายละเอยดของล าดบขนตอนในการท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามคมอ 2006 IPCC Guidelines แสดงไดดงรปท 3.15

Page 68: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-43

รปท 3.15 รายละเอยดของล าดบขนตอนในการท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจก

รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกจะประกอบไปดวย รายงานสรปและรายงานสรปฉบบยอ ซงรวบรวมขอมลปรมาณการปลอยและการดดซบกาซเรอนกระจกเปนภาพรวมระดบประเทศ ตามปทท ารายงานนนๆ โดยรายงานสรปและรายงานสรปฉบบยอในคมอ 2006 IPCC Guidelines มรายละเอยดดงตอไปน

3.3.1 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอ

ระบถงรายละเอยดโดยรวมของรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกแยกตามสาขาและสาขายอยตางๆ พรอมทงรายงานปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกแยกตามชนดของกาซ โดยขอมลทระบในรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอนน

โดยมรายละเอยดของรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรป (Summary Table) แสดงดงตารางท 3.22 และรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปยอ (Short Summary Table) แสดงดงตารางท 3.23

2006 Guideline

Short Summary

Table

Summary Table

1. ENERGY

2. INDUSTRIAL PROCESSES AND

PRODUCT USE

3. AGRICULTURE, FORESTRY AND OTHER LAND USE

4. WASTE

5. OTHER

1A Fuel Combustion Activities 1A1 Energy Industries

1A2 Manufacturing Industries

and Construction

1A3 Transport

1A4 Other Sectors

1A5 Non-Specified

Page 69: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-44

ตารางท 3.22 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรป (Summary Table)

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

Total National Emissions and Removals

1 ENERGY

1A Fuel Combustion Activities

1A1 Energy Industries

1A2 Manufacturing Industries and Construction

1A3 Transport

1A4 Other Sectors

1A5 Non-Specified

1B Fugitive Emissions from Fuels

1B1 Solid Fuels

1B2 Oil and Natural Gas

1B3 Other Emissions from Energy Production

1C Carbon Dioxide Transport and Storage

1C1 Transport of CO2

1C2 Injection and Storage

2 INDUSTRIAL PROCESSES AND PRODUCT USE

2A Mineral Industry

2A1 Cement Production

2A2 Lime Production

2A3 Glass Production

2A4 Other Process Uses of Carbonates

2A5 Other (please specify)

2B Chemical Industry

2B1 Ammonia Production

2B2 Nitric Acid Production

2B3 Adipic Acid Production

2B4 Caprolactam, Glyoxal and Glyoxylic Acid Production

2B5 Carbide Production

2B6 Titanium Dioxide Production

2B7 Soda Ash Production

2B8 Petrochemical and Carbon Black Production

Page 70: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-45

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

2B9 Fluorochemical Production

2B10 Other (please specify)

2C Metal Industry

2C1 Iron and Steel Production

2C2 Ferroalloys Production

2C3 Aluminium Production

2C4 Magnesium Production

2C5 Lead Production

2C6 Zinc Production

2C7 Other (please specify)

2D Non-Energy Products from Fuels and Solvent Use

2D1 Lubricant Use

2D2 Paraffin Wax Use

2D3 Solvent Use

2D4 Other (please specify)

2E Electronics Industry

2E1 Integrated Circuit or Semiconductor

2E2 TFT Flat Panel Display

2E3 Photovoltaics

2E4 Heat Transfer Fluid

2E5 Other (please specify)

2F Product Uses as Substitutes for Ozone Depleting Substances

2F1 Refrigeration and Air Conditioning

2F2 Foam Blowing Agents

2F3 Fire Protection

2F4 Aerosols

2F5 Solvents

2F6 Other Applications

2G Other Product Manufacture and Use

2G1 Electrical Equipment

2G2 SF6 and PFCs from Other Product Uses

2G3 N2O from Product Uses

2G4 Other (please specify)

Page 71: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-46

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

2H Other (please specify)

2H1 Pulp and Paper Industry

2H2 Food and Beverages Industry

2H3 Other (please specify)

3 AGRICULTURE, FORESTRY AND OTHER LAND USE

3A Livestock

3A1 Enteric Fermentation

3A2 Manure Management

3B Land

3B1 Forest Land

3B2 Cropland

3B3 Grassland

3B4 Wetlands

3B5 Settlements

3B6 Other Land

3C Aggregate Sources and Non-CO2 Emissions Sources on Land

3C1 Biomass Burning

3C2 Liming

3C3 Urea Application

3C4 Direct N2O Emissions from Managed Soils

3C5 Indirect N2O Emissions from Managed Soils

3C6 Indirect N2O Emissions from Manure Management

3C7 Rice Cultivations

3C8 Other (please specify)

3D Other

3D1 Harvested Wood Products

3D2 Other (please specify)

4 WASTE

4A Solid Waste Disposal

4B Biological Treatment of Solid Waste

4C Incineration and Open Burning of Waste

4D Wastewater Treatment and Discharge

Page 72: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-47

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

4E Other (please specify)

5 OTHER

5A Indirect N2O Emissions from the Atmospheric Deposition of Nitrogen in NOx and NH3

5B Other (please specify)

Memo items (5)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers)

International Water-borne Transport (International Bunkers)

Multilateral Operations

(1) CO2 net emissions (emissions minus removals)

(2) Total amount of CO2 captured for long-term storage is to be reported separately for domestic storage and for export in the documentation box. (3) The other halogenated gases for which the CO2 equivalent conversion factor is not available should not be included in this column. Such gases should be reported in the column ‘Other halogenated gases without CO2 equivalent conversion factors’.

(4) When this column is used, gases should be listed separately (in IPPU Background Tables and Table 2.11) and the name of the gas should be given in the documentation box.

(5) Emissions that are not included in the national total should be reported as memo items.

* Cells to report emissions of NOx, CO, NMVOC and SO2 have not been shaded although the physical potential for emissions is lacking for some categories.

Documentation box:

Page 73: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-48

ตารางท 3.23 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปยอ (Short Summary Table)

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

Total National Emissions and Removals

1 ENERGY

1A Fuel Combustion Activities

1B Fugitive Emissions from Fuels

1C Carbon Dioxide Transport and Storage

2 INDUSTRIAL PROCESSES AND PRODUCT USE

2A Mineral Industry

2B Chemical Industry

2C Metal Industry

2D Non-Energy Products from Fuels and Solvent Use

2E Electronics Industry

2F Product Uses as Substitutes for Ozone Depleting Substances

2G Other Product Manufacture and Use

2H Other

3 AGRICULTURE, FORESTRY AND OTHER LAND USE

3A Livestock

3B Land

3C Aggregate Sources and Non-CO2 Emissions Sources on Land

3D Other

4 WASTE

4A Solid Waste Disposal

4B Biological Treatment of Solid Waste

4C Incineration and Open Burning of Waste

4D Wastewater Treatment and Discharge

4E Other (please specify)

5 OTHER

5A Indirect N2O emissions from the Atmospheric Deposition of Nitrogen in NOx and NH3

5B Other (please specify)

Page 74: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-49

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

Memo items (5)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers)

International Water-borne Transport (International Bunkers)

Multilateral Operations

(1) CO2 net emissions (emissions minus removals)

(2) Total amount of CO2 captured for long-term storage is to be reported separately for domestic storage and for export in the documentation box. (3) The other halogenated gases for which the CO2 equivalent conversion factor is not available should not be included in this column. Such gases should be reported in the column ‘Other halogenated gases without CO2 equivalent conversion factors’.

(4) When this column is used, gases should be listed separately (in IPPU Background Tables and Table 2.11) and the name of the gas should be given in the documentation box.

(5) Emissions that are not included in the national total should be reported as memo items.

* Cells to report emissions of NOx, CO, NMVOC and SO2 have not been shaded although the physical potential for emissions is lacking for some categories.

Documentation box:

Page 75: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-50 3-50

ส าหรบหลกการในการพจารณาการบรโภคเชอเพลง ขอมลการบรโภคเชอเพลงทจะน าไปใชในการค านวณปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก และระบในรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกนน มรายละเอยดของหลกการในการพจารณาการบรโภคเชอเพลงแสดงดงตารางท 3.24 ตารางท 3.24 หลกการในการพจารณาการบรโภคเชอเพลงในรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจก

Fuel1 Activity data

Liquid Fuels

Crude Oil Only the amount used as a fuel should be included.

Orimulsion Only the amount used as a fuel should be included.

Natural Gas Liquids Only the amount used as a fuel should be included.

Motor Gasoline Generally, all consumption is used as a fuel.

Aviation Gasoline In unusual circumstances small quantities may be burned as a fuel in stationary sources.

Jet Gasoline In unusual circumstances small quantities may be burned as a fuel in stationary sources.

Jet Kerosene In unusual circumstances small quantities may be burned as a fuel in stationary sources.

Other Kerosene Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the fraction used as petrochemical feedstock.

Shale Oil Only the amount used as a fuel should be included.

Gas/Diesel Oil Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount used as petrochemical feedstock.

Residual Fuel Oil Generally, all consumption is used as a fuel.

Liquefied Petroleum Gases Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount used as petrochemical feedstock.

Ethane Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount used as petrochemical feedstock.

Naphtha Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount used as petrochemical feedstock.

Lubricants Only include the amount of fuel that is mixed with gasoline for 2-stroke

engines.

Petroleum Coke Only the amount used as a fuel should be included. The amount used as a feedstock (e.g. in coke ovens for the steel industry, for electrode manufacture and for production of chemicals) should not be included.

Refinery Feedstocks Generally used as a feedstock. The amount used as petrochemical feedstock should not be included.

Refinery Gas Only the amount used as fuel should be included. Do not include the amount used as petrochemical feedstock.

Paraffin Waxes Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount that is burned as waste.

Other Petroleum Products Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount used as petrochemical feedstock.

Solid fuel

Anthracite Only the amount used as a fuel should be included.

Coking Coal Only the amount used as a fuel should be included.

Other Bituminous Coal Only the amount used as a fuel should be included.

Sub-Bituminous Coal Only the amount used as a fuel should be included.

Lignite Only the amount used as a fuel should be included.

Oil Shale / Tar Sands Only the amount used as a fuel should be included.

Brown Coal Briquettes Generally, all consumption is used as a fuel.

Patent Fuel Generally, all consumption is used as a fuel.

Coke Oven Coke / Lignite Coke Do not include amount delivered to industrial processes (e.g. metal production).

Gas Coke Generally, all consumption is used as a fuel.

Coal Tar Do not include amount delivered to the chemical and petrochemical industries or for construction.

Gas Works Gas Only the amount used as a fuel should be included.

Page 76: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-51 3-51

Fuel1 Activity data

Coke Oven Gas Include the amount that is used as a fuel except the gas used in the iron and steel industry since these emissions are accounted for in the IPPU sector.

Blast Furnace Gas Include the amount that is used as a fuel except the gas used in the iron and steel industry since these emissions are accounted for in the IPPU sector.

Oxygen Steel Furnace Gas Include the amount that is used as a fuel except the gas used in the iron and steel industry since these emissions are accounted for in the IPPU sector.

Natural Gas

Natural Gas (Dry) Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount used as petrochemical feedstock or used for reducing purposes in blast furnaces or direct reduction processes.

Other Fossil Fuels

Municipal Wastes (non-biomass fraction)

Only the non-biomass fraction that is used as a fuel should be included.

Industrial Wastes

Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount that is burned without energy recovery. For waste gas from the petrochemical industry, do not include the amount combusted since these emissions are accounted for in the IPPU sector.

Waste Oils Only the amount used as a fuel should be included.

Peat Only the amount used as a fuel should be included

Biomass

Wood/Wood Waste Only the amount used as fuel should be included.

Sulphite lyes (Black Liquor) Only the amount used as fuel should be included.

Other Primary Solid Biomass Only the amount used as fuel should be included.

Charcoal Only the amount used as fuel should be included.

Biogasoline In unusual circumstances small quantities may be burned as a fuel in stationary sources.

Biodiesels In unusual circumstances small quantities may be burned as a fuel in stationary sources.

Other Liquid Biofuels Only the amount used as fuel should be included.

Landfill Gas Only the amount used as fuel should be included.

Sludge Gas Only the amount used as fuel should be included.

Other Biogas Only the amount used as fuel should be included.

Municipal Wastes (biomass fraction)

Only the amount used as a fuel should be included. Do not include the amount that is burned without energy recovery.

1Fuels not burned for energy purposes are not included in this table (e.g. bitumen and white spirits).

จากตารางท 3.24 จะพบวาเชอเพลงทอยในขอบเขตโครงการน ซงไดแก ลกไนต กาซธรรมชาต และกาซปโตรเลยมเหลว มหลกการในการพจารณาการบรโภคเชอเพลงดงตอไปน

- ลกไนต : ปรมาณการบรโภคจรงเทานนทระบในรายงาน - กาซธรรมชาต (แหง) : ปรมาณการบรโภคจรงเทานนทระบในรายงาน ซงไมนบรวมปรมาณการเกบ

เพอเปนวตถดบส าหรบปโตรเคม หรอเพอจดประสงคในการลดออกซเจนของกระบวนการถลงเหลก - กาซปโตรเลยมเหลว : ปรมาณการบรโภคจรงเทานนทระบในรายงาน ซงไมนบรวมปรมาณการเกบ

เพอเปนวตถดบส าหรบปโตรเคม

Page 77: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-52 3-52

3.3.2 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกภาคพลงงาน (Energy Sectoral Table)

ขอบเขตของโครงการนคอการหาคาการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน โดยส าหรบแผนงาน

ของบญชกาซเรอนกระจกภาคพลงงานแยกตามชนดของกาซเรอนกระจก (Energy Sectoral Table) มรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.25 ตารางท 3.25 บญชกาซเรอนกระจกภาคพลงงานแยกตามชนดของกาซเรอนกระจก (Energy Sectoral Table)

Categories CO2 CH4 N2O NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg)

1 ENERGY

1A Fuel Combustion Activities

1A1 Energy Industries

1A1 a Main Activity Electricity and Heat Production

1A1 ai Electricity Generation

1A1 aii Combined Heat and Power Generation (CHP)

1A1 aiii Heat Plants

1A1 b Petroleum Refining

1A1 c Manufacture of Solid Fuels and Other Energy Industries

1A1 ci Manufacture of Solid Fuels

1A1 cii Other Energy Industries

1A2 Manufacturing Industries and Construction

1A2 a Iron and Steel

1A2 b Non-Ferrous Metals

1A2 c Chemicals

1A2 d Pulp, Paper and Print

1A2 e Food Processing, Beverages and Tobacco

1A2 f Non-Metallic Minerals

1A2 g Transport Equipment

1A2 h Machinery

1A2 i Mining (excluding fuels) and Quarrying

1A2 j Wood and Wood Products

1A2 k Construction

1A2 l Textile and Leather

1A2 m Non-specified Industry

1A3 Transport

1A3 ai International Aviation (International Bunkers) (1)

1A3 aii Domestic Aviation

1A3 b Road Transportation

1A3 bi Cars

1A3 bi Passenger Cars with 3-way Catalysts

1A3 bi2 Passenger Cars without 3-way Catalysts

1A3 bii Light-duty Trucks

1A3 bii1 Light-duty Trucks with 3-way Catalysts

Page 78: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-53 3-53

Categories CO2 CH4 N2O NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg)

1A3 bii2 Light-duty Trucks without 3-way Catalysts

1A3 biii Heavy-duty Trucks and Buses

1A3 biv Motorcycles

1A3 bv Evaporative Emissions from Vehicles

1A3 bvi Urea-based Catalysts

1A3 c Railways

1A3 d Water-borne Navigation

1A3 di International Water-borne Navigation (International Bunkers) (1)

1A3 dii Domestic Water-borne Navigation

1A3 e Other Transportation

1A3 ei Pipeline Transport

1A3 eii Off-road

1A4 Other Sectors

1A4 a Commercial/Institutional

1A4 b Residential

1A4 c Agriculture/Forestry/Fishing/Fish Farms

1A4 ci Stationary

1A4 cii Off-road Vehicles and Other Machinery

1A4 ciii Fishing (mobile combustion)

1A5 Non-Specified

1A5 a Stationary

1A5 b Mobile

1A5 bi Mobile (aviation component)

1A5 bii Mobile (water-borne component)

1A5 biii Mobile (other)

1A5 c Multilateral Operations (1) (2)

1B Fugitive Emissions from Fuels

1B1 Solid Fuel

1B1 a Coal Mining and Handling

1B1 ai Underground Mines

1B1 ai1 Mining

1B1 ai2 Post-mining Seam Gas Emissions

1B1 ai3 Abandoned Underground Mines

1B1 ai4 Flaring of Drained Methane or Conversion of Methane to CO2

1B1 aii Surface Mines

1B1 aii1 Mining

1B1 aii2 Post-mining Seam Gas Emissions

1B1 b Uncontrolled Combustion, and Burning Coal Dumps

1B1 c Solid Fuel Transformation

1B2 Oil and Natural Gas

1B2 a Oil

1B2 ai Venting

1B2 aii Flaring

1B2 aiii All Other

Page 79: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-54 3-54

Categories CO2 CH4 N2O NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg)

1B2 aiii1 Exploration

1B2 aiii2 Production and Upgrading

1B2 aiii3 Transport

1B2 aiii4 Refining

1B2 aiii5 Distribution of Oil Products

1B2 aiii6 Others

1B2 b Natural Gas

1B2 bi Venting

1B2 bii Flaring

1B2 biii All Other

1B2 biii1 Exploration

1B2 biii2 Production

1B2 biii3 Processing

1B2 biii4 Transmission and Storage

1B2 biii5 Distribution

1B2 biii6 Others

1B3 Other Emissions from Energy Production

1C Carbon Dioxide Transport and Storage

1C1 Transport of CO2

1C1 a Pipelines

1C1 b Ships

1C1 c Other (Please specify)

1C2 Injection and Storage

1C2 a Injection

1C2 b Storage

Memo items (3)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers)

International Water-borne Transport (International Bunkers)

Multilateral Operations

Information items

CO2 from Biomass Combustion for Energy Production

(1) To be reported as a memo item, and not part of the national inventory. (2) Multilateral operations pursuant to the Charter of the United Nations: including emissions from fuel delivered to the military in the

country and delivered to the military of other countries. (3) Emissions that are not included in the national total should be reported as memos. * Cells to report emissions of NOx, CO, NMVOC and SO2 have not been shaded although the physical potential for emissions is lacking

for some categories

Documentation box:

Page 80: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-55 3-55

3.3.3 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามชนดเชอเพลง (Energy Background Table)

ส าหรบแผนงานของบญชกาซเรอนกระจกภาคพลงงานทเปนไปตามขอบเขตของชนดเชอเพลงฟอสซล

สามารถจดท าตามรปแบบของ บญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามชนดเชอเพลง (Energy Background Table: 1A1-1A5) ซงมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.26

Page 81: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-56

ตารางท 3.26 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกตามชนดเชอเพลง (Energy Background Table: 1A1-1A5)

Categories

Activity (TJ) Emissions (Gg)

LPG Natural gas Lignite Bituminous Total

LPG Natural

gas Lignite Bituminous CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2

1A Fuel Combustion Activities

1A1 Energy Industries

1A1a Main Activity Electricity and Heat Production

1A1ai Electricity Generation

1A1aii Combined Heat and Power Generation (CHP)

1A1aiii Heat Plants

1A1b Petroleum Refining

1A1c Manufacture of Solid Fuels and Other Energy Industries

1A1ci Manufacture of Solid Fuels

1A1cii Other Energy Industries

1A2 Manufacturing Industries and Construction

1A2a Iron and Steel

1A2b Non-Ferrous Metals

1A2c Chemicals

1A2d Pulp, Paper and Print

1A2e Food Processing, Beverages and Tobacco

1A2f Non-Metallic Minerals

1A2g Transport Equipment

1A2h Machinery

1A2i Mining and Quarrying

1A2j Wood and Wood Products

1A2k Construction

1A2l Textile and Leather

1A2m Non-specified Industry

1A3 Transport

1A3a Civil Aviation

1A3ai International Aviation (International Bunkers) (2)

1A3aii Domestic Aviation

1A3b Road Transportation

1A3bi Cars

1A3bi1 Passenger Cars with 3-way catalysts

1A3bi2 Passenger Cars without 3-way Catalysts

1A3bii Light-duty Trucks

1A3bii1 Light-duty Trucks with 3-way Catalysts

1A3bii2 Light-duty Trucks without 3-way Catalysts

1A3biii Heavy-duty Trucks and Buses

1A3biv Motorcycles

1A3bv Evaporative Emissions from Vehicles

1A3bvi Urea based Catalyst (3)

1A3c Railways

Page 82: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-57

Categories

Activity (TJ) Emissions (Gg)

LPG Natural gas Lignite Bituminous Total

LPG Natural

gas Lignite Bituminous CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2 CO2 CH4 NO2 SO2

1A3d Water-borne Navigation

1A3di International Water-borne Navigation (International Bunkers) (2)

1A3dii Domestic Water-borne Transport

1A3e Other Transportation

1A3ei Pipeline Transport

1A3eii Off-road

1A4 Other Sectors

1A4a Commercial/Institutional

1A4b Residential

14Ac Agriculture/Forestry/Fishing/Fish Farms

1A4ci Stationary

1A4cii Off-road Vehicles and Other Machinery

1A4ciii Fishing (mobile combustion)

1A5 Non-Specified

1A5a Stationary

1A5b Mobile

1A5bi Mobile (aviation component)

1A5bii Mobile (water-borne component)

1A5biii Mobile (other)

1A5c Multilateral Operation

Memo items (4)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers)

International Water-borne Transport (International Bunkers)

Multilateral Operations (5)

(1) Although peat is not strictly speaking a fossil fuel, the CO2 emissions from combustion of peat are included in the national emissions as for fossil fuels. See Chapter 1 of Energy Volume, page 1.15. (2) To be reported as a memo item, and not part of the national inventory.

(3) Report the amount of urea-based additive used and its purity in the documentation box. (4) Emissions that are not included in the national total should be reported as memo items. (5) Multilateral operations pursuant to the Charter of the United Nations: including emissions from fuel delivered to the military in the country and delivered to the military of other countries.

Documentation box:

Page 83: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-58

จากเนอหาทกลาวมาขางตน ทางทปรกษาไดอธบายถงวธการจดท าบญชกาซเรอนกระจกทอยในขอบเขตของภาคพลงงาน โดยมรปแบบสอดคลองตามรปแบบของคมอ 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse gas Inventories และไดระบถงรายละเอยดของบญชกาซเรอนกระจกของประเทศไทยทไดจดท าไวแลว 3.3.4 ผลการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอ

ผลการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอ จะระบถงรายละเอยดโดยรวมของรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกแยกตามสาขาและสาขายอยตางๆ พรอมทงรายงานปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกแยกตามชนดของกาซ โดยขอมลทระบในรายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอนน

โดยมรายละเอยดของผลการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรป (Summary Table) แสดงดงตารางท 3.27 และผลการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปยอ (Short Summary Table) แสดงดงตารางท 3.38

Page 84: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-59

ตารางท 3.27 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรป (Summary Table)

Categories Net CO2 (1) (2) CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

Total National Emissions and Removals

1 ENERGY 107,766 18.47 0.98

1,265

1A Fuel Combustion Activities 107,766 18.5 0.98

1,265

1A1 Energy Industries 76,270 1.25 0.51

1029.4

1A2 Manufacturing Industries and Construction 12,844 0.67 0.09

235.2

1A3 Transport 11,184 16.0 0.36

0

1A4 Other Sectors 7,467 0.59 0.01

0

1A5 Non-Specified

1B Fugitive Emissions from Fuels

1B1 Solid Fuels

1B2 Oil and Natural Gas

1B3 Other Emissions from Energy Production

1C Carbon Dioxide Transport and Storage

1C1 Transport of CO2

1C2 Injection and Storage

2 INDUSTRIAL PROCESSES AND PRODUCT USE

2A Mineral Industry

2A1 Cement Production

2A2 Lime Production

2A3 Glass Production

2A4 Other Process Uses of Carbonates

2A5 Other (please specify)

2B Chemical Industry

Page 85: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-60

Categories Net CO2 (1) (2) CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

2B1 Ammonia Production

2B2 Nitric Acid Production

2B3 Adipic Acid Production

2B4 Caprolactam, Glyoxal and Glyoxylic Acid Production

2B5 Carbide Production

2B6 Titanium Dioxide Production

2B7 Soda Ash Production

2B8 Petrochemical and Carbon Black Production

2B9 Fluorochemical Production

2B10 Other (please specify)

2C Metal Industry

2C1 Iron and Steel Production

2C2 Ferroalloys Production

2C3 Aluminium Production

2C4 Magnesium Production

2C5 Lead Production

2C6 Zinc Production

2C7 Other (please specify)

2D Non-Energy Products from Fuels and Solvent Use

2D1 Lubricant Use

2D2 Paraffin Wax Use

2D3 Solvent Use

2D4 Other (please specify)

2E Electronics Industry

Page 86: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-61

Categories Net CO2 (1) (2) CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

2E1 Integrated Circuit or Semiconductor

2E2 TFT Flat Panel Display

2E3 Photovoltaics

2E4 Heat Transfer Fluid

2E5 Other (please specify)

2F Product Uses as Substitutes for Ozone Depleting Substances

2F1 Refrigeration and Air Conditioning

2F2 Foam Blowing Agents

2F3 Fire Protection

2F4 Aerosols

2F5 Solvents

2F6 Other Applications

2G Other Product Manufacture and Use

2G1 Electrical Equipment

2G2 SF6 and PFCs from Other Product Uses

2G3 N2O from Product Uses

2G4 Other (please specify)

2H Other (please specify)

2H1 Pulp and Paper Industry

2H2 Food and Beverages Industry

2H3 Other (please specify)

3 AGRICULTURE, FORESTRY AND OTHER LAND USE

3A Livestock

3A1 Enteric Fermentation

Page 87: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-62

Categories Net CO2 (1) (2) CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

3A2 Manure Management

3B Land

3B1 Forest Land

3B2 Cropland

3B3 Grassland

3B4 Wetlands

3B5 Settlements

3B6 Other Land

3C Aggregate Sources and Non-CO2 Emissions Sources on Land

3C1 Biomass Burning

3C2 Liming

3C3 Urea Application

3C4 Direct N2O Emissions from Managed Soils

3C5 Indirect N2O Emissions from Managed Soils

3C6 Indirect N2O Emissions from Manure Management

3C7 Rice Cultivations

3C8 Other (please specify)

3D Other

3D1 Harvested Wood Products

3D2 Other (please specify)

4 WASTE

4A Solid Waste Disposal

4B Biological Treatment of Solid Waste

4C Incineration and Open Burning of Waste

Page 88: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-63

Categories Net CO2 (1) (2) CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

4D Wastewater Treatment and Discharge

4E Other (please specify)

5 OTHER 5A Indirect N2O Emissions from the

Atmospheric Deposition of Nitrogen in NOx and NH3

5B Other (please specify)

Memo items (5)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers) International Water-borne Transport

(International Bunkers)

Multilateral Operations

(1) CO2 net emissions (emissions minus removals)

(2) Total amount of CO2 captured for long-term storage is to be reported separately for domestic storage and for export in the documentation box. (3) The other halogenated gases for which the CO2 equivalent conversion factor is not available should not be included in this column. Such gases should be reported in the column ‘Other halogenated gases without CO2 equivalent conversion factors’.

(4) When this column is used, gases should be listed separately (in IPPU Background Tables and Table 2.11) and the name of the gas should be given in the documentation box.

(5) Emissions that are not included in the national total should be reported as memo items.

* Cells to report emissions of NOx, CO, NMVOC and SO2 have not been shaded although the physical potential for emissions is lacking for some categories.

Documentation box:

Page 89: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-64

ตารางท 3.28 รายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปยอ (Short Summary Table)

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

Total National Emissions and Removals

1 ENERGY 107,766 18.5 0.98 1,265

1A Fuel Combustion Activities 107,766 18.5 0.98 1,265

1B Fugitive Emissions from Fuels

1C Carbon Dioxide Transport and Storage

2 INDUSTRIAL PROCESSES AND PRODUCT USE

2A Mineral Industry

2B Chemical Industry

2C Metal Industry

2D Non-Energy Products from Fuels and Solvent Use

2E Electronics Industry

2F Product Uses as Substitutes for Ozone Depleting Substances

2G Other Product Manufacture and Use

2H Other

3 AGRICULTURE, FORESTRY AND OTHER LAND USE

3A Livestock

3B Land

3C Aggregate Sources and Non-CO2 Emissions Sources on Land

3D Other

4 WASTE

4A Solid Waste Disposal

4B Biological Treatment of Solid Waste

4C Incineration and Open Burning of Waste

4D Wastewater Treatment and Discharge

4E Other (please specify)

5 OTHER

5A Indirect N2O emissions from the Atmospheric Deposition of Nitrogen in NOx and NH3

5B Other (please specify)

Page 90: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-65

Categories

Net CO2 (1) (2)

CH4 N2O HFCs PFCs SF6

Other halogenated gases with CO2

equivalent conversion factors(3)

Other halogenated gases without CO2

equivalent conversion factors(4)

NOx CO NMVOCs SO2

(Gg) CO2 equivalents (Gg) (Gg) (Gg)

Memo items (5)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers)

International Water-borne Transport (International Bunkers)

Multilateral Operations

(1) CO2 net emissions (emissions minus removals)

(2) Total amount of CO2 captured for long-term storage is to be reported separately for domestic storage and for export in the documentation box. (3) The other halogenated gases for which the CO2 equivalent conversion factor is not available should not be included in this column. Such gases should be reported in the column ‘Other halogenated gases without CO2 equivalent conversion factors’.

(4) When this column is used, gases should be listed separately (in IPPU Background Tables and Table 2.11) and the name of the gas should be given in the documentation box.

(5) Emissions that are not included in the national total should be reported as memo items.

* Cells to report emissions of NOx, CO, NMVOC and SO2 have not been shaded although the physical potential for emissions is lacking for some categories.

Documentation box:

Page 91: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-66

3.3.5 ผลการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกสาขาพลงงาน (Energy Sectoral Table)

ขอมลทตองระบในผลการจดท ารายงานบญชการปลอยกาซเรอนกระจกฉบบสรปและฉบบสรปยอนน ไดจากการระบในบญชการปลอยกาซเรอนกระจกสาขาพลงงาน (Energy Sectoral Table) โดยไดแยกกาซเรอนกระจกชนดตางๆ แยกตามสามาการใชพลงงานซงไดรวมจากการใชพลงงานจากเชอเพลงฟอสซลทกชนดแลว รายละเอยดของบญชการปลอยกาซเรอนกระจกสาขาพลงงาน (Energy Sectoral Table) แสดงดงตารางท 3.29 ตารางท 3.29 บญชการปลอยกาซเรอนกระจกสาขาพลงงาน (Energy Sectoral Table)

Categories CO2 CH4 N2O NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg)

1 ENERGY 107,766 18.5 0.98 1,265

1A Fuel Combustion Activities 107,766 18.5 0.98 1,265

1A1 Energy Industries 76,270 1.25 0.51 1,029

1A1 a Main Activity Electricity and Heat Production

1A1 ai Electricity Generation

1A1 aii Combined Heat and Power Generation (CHP)

1A1 aiii Heat Plants

1A1 b Petroleum Refining

1A1 c Manufacture of Solid Fuels and Other Energy Industries

1A1 ci Manufacture of Solid Fuels

1A1 cii Other Energy Industries

1A2 Manufacturing Industries and Construction 12,844 0.67 0.094 235

1A2 a Iron and Steel

1A2 b Non-Ferrous Metals

1A2 c Chemicals

1A2 d Pulp, Paper and Print

1A2 e Food Processing, Beverages and Tobacco

1A2 f Non-Metallic Minerals

1A2 g Transport Equipment

1A2 h Machinery

1A2 i Mining (excluding fuels) and Quarrying

1A2 j Wood and Wood Products

1A2 k Construction

1A2 l Textile and Leather

1A2 m Non-specified Industry

1A3 Transport 11,184 15.95 0.361 0

1A3 ai International Aviation (International Bunkers) (1)

1A3 aii Domestic Aviation

1A3 b Road Transportation

1A3 bi Cars

1A3 bi Passenger Cars with 3-way Catalysts

1A3 bi2 Passenger Cars without 3-way Catalysts

Page 92: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-67

Categories CO2 CH4 N2O NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg)

1A3 bii Light-duty Trucks

1A3 bii1 Light-duty Trucks with 3-way Catalysts

1A3 bii2 Light-duty Trucks without 3-way Catalysts

1A3 biii Heavy-duty Trucks and Buses

1A3 biv Motorcycles

1A3 bv Evaporative Emissions from Vehicles

1A3 bvi Urea-based Catalysts

1A3 c Railways

1A3 d Water-borne Navigation

1A3 di International Water-borne Navigation (International Bunkers) (1)

1A3 dii Domestic Water-borne Navigation

1A3 e Other Transportation

1A3 ei Pipeline Transport

1A3 eii Off-road

1A4 Other Sectors 7,467 0.59 0.01 -

1A4 a Commercial/Institutional 2,412 0.19 0.00 0

1A4 b Residential 5,050 0.40 0.01 0

1A4 c Agriculture/Forestry/Fishing/Fish Farms 5 0.00 0.00 0

1A4 ci Stationary

1A4 cii Off-road Vehicles and Other Machinery

1A4 ciii Fishing (mobile combustion)

1A5 Non-Specified

1A5 a Stationary

1A5 b Mobile

1A5 bi Mobile (aviation component)

1A5 bii Mobile (water-borne component)

1A5 biii Mobile (other)

1A5 c Multilateral Operations (1) (2)

1B Fugitive Emissions from Fuels

1B1 Solid Fuel

1B1 a Coal Mining and Handling

1B1 ai Underground Mines

1B1 ai1 Mining

1B1 ai2 Post-mining Seam Gas Emissions

1B1 ai3 Abandoned Underground Mines

1B1 ai4 Flaring of Drained Methane or Conversion of Methane to CO2

1B1 aii Surface Mines

1B1 aii1 Mining

1B1 aii2 Post-mining Seam Gas Emissions

1B1 b Uncontrolled Combustion, and Burning Coal Dumps

1B1 c Solid Fuel Transformation

1B2 Oil and Natural Gas

1B2 a Oil

1B2 ai Venting

Page 93: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-68

Categories CO2 CH4 N2O NO2 CO NMVOCs SO2

(Gg)

1B2 aii Flaring

1B2 aiii All Other

1B2 aiii1 Exploration

1B2 aiii2 Production and Upgrading

1B2 aiii3 Transport

1B2 aiii4 Refining

1B2 aiii5 Distribution of Oil Products

1B2 aiii6 Others

1B2 b Natural Gas

1B2 bi Venting

1B2 bii Flaring

1B2 biii All Other

1B2 biii1 Exploration

1B2 biii2 Production

1B2 biii3 Processing

1B2 biii4 Transmission and Storage

1B2 biii5 Distribution

1B2 biii6 Others

1B3 Other Emissions from Energy Production

1C Carbon Dioxide Transport and Storage

1C1 Transport of CO2

1C1 a Pipelines

1C1 b Ships

1C1 c Other (Please specify)

1C2 Injection and Storage

1C2 a Injection

1C2 b Storage

Memo items (3)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers)

International Water-borne Transport (International Bunkers)

Multilateral Operations

Information items

CO2 from Biomass Combustion for Energy Production

จากตารางท 3.29 ซงไดแสดงผลการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกสาขาพลงงาน (Energy Sectoral Table)b ซงไดจากการรวมหากาซเรอนกระจกของการใชเชอเพลงฟอสซล ส าหรบการจดท าบญชกาซเรอนกระจกแยกตามเชอเพลงฟอสซลทใชนน คมอ 2006 IPCC ใหระบตามรายงานกจกรรมการเผาไหมเชอเพลง (Fuel combustion activities) แยกตามชนดของเชอเพลง ซงเชอเพลงทอยในขอบเขตโครงการน ซงไดแก ลกไนต กาซธรรมชาต และกาซปโตรเลยมเหลว ซงไดจดท ารายงานบญชกาซเรอนกระจกจากหมวดหมยอย 1A1 และ 1A2 โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 3.30 และการจดท ารายงานบญชกาซเรอนกระจกจากหมวดหมยอย 1A3- 1A5 แสดงดงตารางท 3.31

Page 94: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-69

ตารางท 3.30 ผลการจดท ารายงานกจกรรมการเผาไหมเชอเพลง (Fuel combustion activities) หมวดหมยอย 1A1 และ 1A2 แยกตามชนดของเชอเพลง

LPG Natural gas Lignite Bituminous CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 N2O SO2

1A Fuel Combustion Activities 235,384 1,201,250 217,557 122,965 14,787 6.047 0.032 - 59,706 11.615 0.452 - 23,200 0.59 0.33 1,232 28,724 16.8 0.5 33.0 107,766 18.47 0.98 1,265

1A1 Energy Industries - 975,710 176,664 97,584 - - - - 48,496 0.976 0.098 - 18,839 0.18 0.26 1,000 8,935 0.10 0.15 29.3 76,270 1.25 0.51 1,029

1A1a Main Activity Electricity and

Heat Production

1A1ai Electricity Generation

1A1aii Combined Heat and Power

Generation (CHP)

1A1aiii Heat Plants

1A1b Petroleum Refining

1A1c Manufacture of Solid Fuels

and Other Energy Industries

1A1ci Manufacture of Solid Fuels

1A1cii Other Energy Industries

1A2 Manufacturing

Industries and Construction29,064 111,059 40,892 12,420 1,826 0.029 0.003 - 5,520 0.111 0.011 - 4,361 0.41 0.06 231 1,137 0.12 0.02 3.7 12,844 0.67 0.09 235

1A2a Iron and Steel

1A2b Non-Ferrous Metals

1A2c Chemicals

1A2d Pulp, Paper and Print

1A2e Food Processing,

Beverages and Tobacco

1A2f Non-Metallic Minerals

1A2g Transport Equipment

1A2h Machinery

1A2i Mining and Quarrying

1A2j Wood and Wood Products

1A2k Construction

1A2l Textile and Leather

1A2m Non-specified Industry

Total

Emissions (Gg)

Categories LPG LigniteNatural gas BituminousActivity (TJ)

Documentation box:

Page 95: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานความกาวหนาฉบบท 3 โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-70

ตารางท 3.31 ผลการจดท ารายงานกจกรรมการเผาไหมเชอเพลง (Fuel combustion activities) หมวดหมยอย 1A3 ถง 1A5 แยกตามชนดของเชอเพลง

LPG Natural gas Lignite Bituminous CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 N2O SO2 CO2 CH4 NO2 SO2

1A3 Transport 87,487 114,439 - - 5,496 5.424 0.017 - 5,688 10.53 0.34 - - - - - - - - - 11,184 15.95 0.36 -

1A3a Civil Aviation

1A3ai International Aviation (International Bunkers)

(2)

1A3aii Domestic Aviation

1A3b Road Transportation

1A3bi Cars

1A3bi1 Passenger Cars with 3-way catalysts

1A3bi2 Passenger Cars without 3-way Catalysts

1A3bii Light-duty Trucks

1A3bii1 Light-duty Trucks with 3-way Catalysts

1A3bii2 Light-duty Trucks without 3-way Catalysts

1A3biii Heavy-duty Trucks and Buses

1A3biv Motorcycles

1A3bv Evaporative Emissions from Vehicles

1A3bvi Urea based Catalyst (3)

1A3c Railways

1A3d Water-borne Navigation

1A3di International Water-borne Navigation

(International Bunkers) (2)

1A3dii Domestic Water-borne Transport

1A3e Other Transportation

1A3ei Pipeline Transport

1A3eii Off-road

1A4 Other Sectors 118,832 42.2 - - 7,465 0.594 0.012 - 2.10 0.0 0.0 - - - - - - - - - 7,467 0.594 0.012 -

1A4a Commercial/Institutional 38,358 42.2 - - 2,410 0.192 0.004 - 2.10 0.0 0.0 - - - - - - - - - 2,412 0.192 0.004 -

1A4b Residential 80,390 - - - 5,050 0.402 0.008 - - - - - - - - - - - - - 5,050 0.402 0.008 -

14Ac Agriculture/Forestry/Fishing/Fish

Farms84.5 - - - 5.3 4.2E-04 8.4E-06 - - - - - - - - - - - - - 5.31 4.2E-04 8.4E-06 -

1A4ci Stationary

1A4cii Off-road Vehicles and Other Machinery

1A4ciii Fishing (mobile combustion)

1A5 Non-Specified

1A5a Stationary

1A5b Mobile

1A5bi Mobile (aviation component)

1A5bii Mobile (water-borne component)

1A5biii Mobile (other)

1A5c Multilateral Operation

Memo items (4)

International Bunkers

International Aviation (International Bunkers)

International Water-borne Transport (International

Bunkers)

Multilateral Operations (5)

Total

emissions

Documentation box:

LPG Natural gas LigniteCategories

(1) Although peat is not strictly speaking a fossil fuel, the CO2 emissions from combustion of peat are

Emissions (Gg)

BituminousActivity (TJ)

Page 96: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3-71

จากตารางท 3.30 เนองจากผลของการใชพลงงาน (Activity data) ไมไดมการระบถงการใชพลงงานตามสาขายอย ในโครงการนจงไดระบถงการจดท ากาซเรอนกระจกแยกเฉพาะสาขาหลกเทานน (หวขอหลก 1A1-1A5 เทานน)

ผลการจดท าบญชกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทยตามรปแบบ 2006 IPCC Guideline โดยใชขอมลการใชพลงงานปพ.ศ. 2556 เปนปฐาน สามารถสรปรายละเอยดผลการจดท าไดดงตารางท 3.32 และรปท 3.16 ตารางท 3.32 ผลการจดท าบญชกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทย

Sector Energy

Consumption(1) Emission

(Gg) TJ CO2 CH4 NO2 SO2

Energy Industries 1,152,374 76,270.38 1.25 0.51 1,029.41 Manufacturing Industries and Construction 181,015 12,843.77 0.67 0.09 235.22 Transport 201,926 11,184.18 15.95 0.36 0.00 Other Sectors 118,875 7,467.47 0.59 0.01 0.00 Total 1,654,191 107,765.81 18.47 0.98 1,264.63

(1) ขอมลการใชพลงงานปพ.ศ. 2556 เปนปฐาน

รปท 3.16 ผลการจดท าบญชกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทย

จากผลการจดท าบญชกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทยพบวากาซเรอนกระจกทปลอยออกมา

สงสดคอกาซคารบอนไดออกไซดคดเปนสดสวน 93.4% ของปรมาณการปลอยรวมทกกาซ อกทงสาขาอตสาหกรรมพลงงาน (การผลตไฟฟา : Energy Industries) มการปลอยกาซเรอนกระจกสงทสด เนองจากมการใชพลงงานสงสด โดยคดเปนสดสวน 30.3% ของปรมาณการใชพลงงานทงหมด

TJ

Page 97: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-1

บทท 4 การวเคราะหลกษณะเชอเพลงฟอสซล

ในบทนไดแสดงถงรายละเอยดการเตรยมงานดานการศกษา และรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐาน

ของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย รวมถงการรวบรวมวธทใชในการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลตามวธการมาตรฐาน (Standard Method) เพอน าผลการศกษาทไดไปเปรยบเทยบกบผลการศกษาในอดต โดยรายละเอยดดงหวขอตอไปน

4.1 การรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย 4.2 การรวบรวมวธทใชในการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลตามวธการมาตรฐาน (Standard Method) 4.3 ผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซ

คารบอนไดออกไซด 4.4 การเปรยบเทยบผลการศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการ

ปลอยกาซคารบอนไดออกไซดกบผลการศกษาในอดต ส าหรบหวขอของเนอหาในรายงานบทนสามารถเขยนเปนแผนผง โดยมรายละเอยดแสดงดงรปท 4.1

Page 98: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-2

รปท 4.1 แผนผงรายละเอยดในการรวบรวมวธการทใชในการวเคราะหคาปรมาณคารบอน (Carbon Content) และคาความรอนสทธ (Net Calorific Value)

4.1 การรวบรวมขอมลดานคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลจะประกอบไปดวยขอมลองคประกอบและคาความรอน เพอทใชในการอางองเปรยบเทยบคาปรมาณคารบอน (Fixed carbon) และคาความรอนของเชอเพลงฟอสซลของโครงการน ซงขอบเขตของเชอเพลงประกอบไปดวย เชอเพลงลกไนต กาซธรรมชาตและกาซกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) ซงมความจ าเปนทตองใชตวแปรเหลานในการค านวณเพอจดท าบญชกาซเรอนกระจก โดยขอมลของคณสมบตเชอเพลงฟอสซลรายละเอยดมดงตอไปน

ค านวณแปลงหนวยการบรโภคพลงงาน การบรโภคพลงงาน (Activity data)

ผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล - ลกไนต (ศนยเครองมอวทยาศาสตร ม.สงขลานครนทร

และคณะวศวกรรมศาตร ม.เชยงใหม) - กาซปโตรเลยมเหลว (สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน

นครพงค ม.เชยงใหม)

ขอมลคณสมบตของเชอเพลงฟอสซล - ลกไนต (โรงไฟฟาแมเมาะ) - กาซธรรมชาต (บรษท ปตท. จ ากด)

เปรยบเทยบ

บญชการปลอยกาซเรอนกระจก รปแบบ 2006 IPCC

คาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของ IPCC (ใชเปนคาส าหรบประเทศไทยทมอยแลว)

ค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission Factor)

เปรยบเทยบ

Page 99: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-3

4.1.1 การรวบรวมขอมลคาความรอนสทธ (NCV)

จากรายงานพลงงานของประเทศไทยป พ.ศ.2555 ของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) กระทรวงพลงงาน ซงไดท าขอมลคาทใชในการแปลงหนวยพลงงานของเชอเพลงชนดตางๆ ทงในหนวยของ กโลแคลอร (kcal), ตนเทยบเทาน ามนดบ (toe), เมกะจล (MJ) และบทย (BTU) ซงคาทระบเปนคาความรอนต า (Lower heating value : LHV) หรอทเรยกอกอยางวาคาความรอนสทธ (Net Calorific value) โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.1 และคาทใชในการแปลงหนวยทวไปแสดงดงตารางท 4.2 ตารางท 4.1 คาความรอนสทธของเชอเพลงชนดตางๆ โดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

Page 100: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-4

ตารางท 4.2 คาทใชในการแปลงหนวยทวไป โดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

ส าหรบคาความรอนสทธทระบในคมอ 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories จะระบเปนคาความรอนต า (Lower heating value : LHV) โดยส าหรบเชอเพลงถานหนและน ามนนน คาความรอนต าจะมคาต ากวาคาความรอนสงประมาณ 5% และส าหรบเชอเพลงกาซธรรมชาตและกาซทใชในโรงงานนน คาความรอนต าจะมคาต ากวาคาความรอนสงประมาณ 10% ในคมอ 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories ไดระบถงวธในการหาคาความรอนต า (LHV) และคาความรอนสง (Higher Heating value : HHV) หรอทเรยกอกอยางหนงวาคาความรอนรวม (Gross Calorific value : GCV) โดยมรายละเอยดดงน

- คาความรอนรวม (GCV) : หาคาไดจากหองปฏบตการวเคราะหเชอเพลง ซงวเคราะหเชอเพลงตามมาตรฐานทเกยวของ

- คาความรอนสทธ (NCV) : ซงเปนคาทเหมาะเพอใชในการค านวณส าหรบการเผาไหมแบบคงท เชน โรงหมอตมน า ซงมความแตกตางกบคาความรอนรวมคอ คาความรอนรวมจะมคาความรอนแฝงในการกลายเปนไอของน ารวมอยดวย ซงคาความรอนสทธ (NCV) หาไดจากสมการ

𝑁𝐶𝑉 = 𝐺𝐶𝑉 − 0.212𝐻 − 0.0245𝑀 − 0.008𝑌

เมอ M คอ คารอยละความชน (%) H คอ คารอยละไฮโดรเจน (%) Y คอ คารอยละออกซเจน (%) โดยคารอยละของตวแปรเหลานไดจากการวเคราะหปรมาณธาตแบบ Ultimate analysis ดวยพนฐานการทดสอบจากสภาพตามทเปน (As Received Basic) ซงคาทไดจากการวเคราะหจะประกอบดวย คารบอน, ไฮโดรเจน, ออกซเจน, ไนโตรเจน และซลเฟอร

Page 101: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-5

จากคมอ 2006 IPCC Guidelines ซ งไดรวบรวมคาความรอนสทธ (NCV) โดยวธทางสถตจากแหลงขอมล 3 แหลงคอ

- ร าย งาน Annual greenhouse gas inventory submissions of Annex-I Parties: ซ ง เป นรายงานของกลมอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพอากาศ (UNFCCC) โดยรวบรวมขอมลคาความรอนสทธของสมาชกในกลม Annex-I มากกวา 33 ประเทศ

- Emission factor database: ซงรวบรวมขอมลคาความรอนสทธจากคมอ Revised 1996 IPCC Guideline และคาความรอนสทธแบบ country-specific ไวหลายประเทศ รวมถงขอมลของประเทศทพฒนาแลว

- IEA Database: เปนองคกรทรวบรวมฐานขอมลคาความรอนสทธของเชอเพลงทกชนด ซงไดรวบรวมคาความรอนสทธแบบ country-specific ไวหลายประเทศ รวมถงขอมลของประเทศทพฒนาแลว

รายละเอยดของคาทวไปของความรอนสทธ (NCV) ซงก าหนดขอบเขตบนและขอบเขตลางทความมนใจ 95% จากคมอ 2006 IPCC Guidelines แสดงดงตารางท 4.3

Page 102: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-6

ตารางท 4.3 คาเรมตนของความรอนสทธ (NCV) ซงก าหนดขอบเขตบนและขอบเขตลางทความมนใจ 95%1

Notes: 1 The lower and upper limits of the 95% confidence intervals, assuming lognormal distributions, fitted to a dataset, based on national inventory reports, IEA data and available national data. A more detailed description is given in section 1.5. 2 Japanese data; uncertainty range: expert judgment 3 EFDB; uncertainty range: expert judgment

Page 103: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-7

4 Coke Oven Gas; uncertainty range: expert judgment 5-7Japan and UK small number data; uncertainty range: expert judgment 8 For waste oils the values of "Lubricants" are taken 9 EFDB; uncertainty range: expert judgment 10 Japanese data; uncertainty range: expert judgment 11 Solid Biomass; uncertainty range: expert judgment 12 EFDB; uncertainty range: expert judgment 13-14Ethanol theoretical number; uncertainty range: expert judgment; 15 Liquid Biomass; uncertainty range: expert judgment 16 -18 Methane theoretical number uncertainty range: expert judgment;

เมอเปรยบเทยบขอมลคาความรอนสทธของแตละแหลงขอมลจะพบวาขอมลจากกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) มรายละเอยดของคาความรอนสทธทระบมากกวาขอมลของคมอ 2006 IPCC Guidelines ซงทางทปรกษาไดตดสนใจใชขอมลของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน เพอใชในการอางองเปรยบเทยบกบการหาคาความรอนสทธของโครงการน โดยรายละเอยดขอมลคาความรอนสทธของแตละแหลงสามารถสรปแสดงไดดงตารางท 4.4 ตารางท 4.4 รายละเอยดขอมลคาความรอนสทธของแตละแหลงขอมล

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 2006 IPCC Guidelines

ชนดเชอเพลง kcal/UNIT toe 106/UNIT MJ/UNIT 103 Btu/UNIT (TJ/Gg) กาซธรรมชาต 48

ชน (ft3) 248 24.57 1.04 0.98

แหง (ft3) 244 24.18 1.02 0.97

กาซปโตรเลยมเหลว (lite) 6,360 630.14 26.62 25.24 47.3 ลกไนต 11.9

ล (kg.) 4,400 435.94 18.42 17.46

กระบ (kg.) 2,600 257.6 10.88 10.32

แมเมาะ (kg.) 2,500 247.7 10.47 9.92

แจคอน (kg.) 3,610 357.67 15.11 14.32

Page 104: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-8

4.1.2 การรวบรวมขอมลคาองคประกอบธาตของเชอเพลง

ในกระบวนการเผาไหมทท าให เกดพลงงานสงสดตอหน งหนวยมวล จะเกดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดสงสด โดยการเผาไหมทมประสทธภาพนนจะท าให เกดปฏกรยาออกซเดชนสงสดกบปรมาณของคารบอนทมอยในเชอเพลง อกทงคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกส าหรบการเผาไหมเชอเพลงนนไมไดขนตรงกบการเผาไหมเพยงเทานน แตจะแปรผนกบคาปรมาณคารบอนเปนสวนหลก คาปรมาณคารบอนสามารถแปรผนตามปรมาณและชนดของเชอเพลง บนพนฐานมวลหรอพนฐานปรมาตร โดยมรายละเอยดดงน

- ส าหรบกาซธรรมชาต คาปรมาณคารบอนจะขนกบองคประกอบของกาซ โดยในขนตอนการขนสงจะเปนกาซมเทนเปนหลกผสมดวยสวนเลกนอยของ อเทน, โพรเพน, บวเทน และไฮโดรคารบอนทหนกกวา แตส าหรบกาซธรรมชาตทตดไฟจะเกดปรมาณของกาซ non-methane hydrocarbons ซงจะหาปรมาณคารบอนแตกตางกบตอนทไมไดขนตอนการขนสง

- คาปรมาณคารบอนตอหนวยพลงงานของผลตภณฑทไดจากกระบวนการกลนน ามนดบ ทออกมาไดกอนเชน น ามนเบนซน จะมคาปรมาณคารบอนตอหนวยพลงงานนอยกวาผลตภณฑทกลนออกมาไดทหลงเชน น ามนเตา

- ส าหรบถานหน การปลอยปรมาณคารบอนตอตน แปรผนตามองคประกอบธาต ของถานหน คารบอน ไฮโดรเจน ซลเฟอร ขเถา ออกซเจน และไนโตรเจน

ส าหรบคาปรมาณคารบอนของเชอเพลงชนดตางๆ ทระบในคมอ 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories ซงทางทปรกษาจะใชเปนคาอางองในการเปรยบเทยบกบคาปรมาณคารบอนของเชอเพลงทหาไดในโครงการน มรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.5 ตารางท 4.5 คาปรมาณคารบอนของเชอเพลงชนดตางๆ

Fuel type Default carbon content1 (kg/GJ)

Lower Upper

Crude Oil 20.0 19.4 20.6 Orimulsion 21.0 18.9 23.3 Natural Gas Liquids 17.5 15.9 19.2 Motor Gasoline 18.9 18.4 19.9 Aviation Gasoline 19.1 18.4 19.9 Jet Gasoline 19.1 18.4 19.9 Jet Kerosene 19.5 19.0 20.3 Other Kerosene 19.6 19.3 20.1 Shale Oil 20.0 18.5 21.6 Gas/Diesel Oil 20.2 19.8 20.4 Residual Fuel Oil 21.1 20.6 21.5 Liquefied Petroleum Gases 17.2 16.8 17.9 Ethane 16.8 15.4 18.7 Naphtha 20.0 18.9 20.8 Bitumen 22.0 19.9 24.5

Page 105: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-9

Fuel type Default carbon content1 (kg/GJ)

Lower Upper

Lubricants 20.0 19.6 20.5 Petroleum Coke 26.6 22.6 31.3 Refinery Feedstocks 20.0 18.8 20.9 Refinery Gas2 15.7 13.3 19.0 Paraffin Waxes 20.0 19.7 20.3 White Spirit & SBP 20.0 19.7 20.3 Other Petroleum Products 20.0 19.7 20.3 Anthracite 26.8 25.8 27.5 Coking Coal 25.8 23.8 27.6 Other Bituminous Coal 25.8 24.4 27.2 Sub-Bituminous Bituminous 26.2 25.3 27.3 Lignite 27.6 24.8 31.3 Oil Shale and Tar Sands 29.1 24.6 34.0 Brown Coal Briquettes 26.6 23.8 29.6 Patent Fuel 26.6 23.8 29.6 Coke Oven Coke and Lignite Coke 29.2 26.1 32.4 Gas Coke 29.2 26.1 32.4 Coal Tar3 22.0 18.6 26.0 Gas Works Gas4 12.1 10.3 15.0 Coke Oven Gas5 12.1 10.3 15.0 Blast Furnace Gas6 70.8 59.7 84.0 Oxygen Steel Furnace Gas7 49.6 39.5 55.0 Natural Gas 15.3 14.8 15.9 Municipal Wastes (non-biomass fraction)8 25.0 20.0 33.0 Industrial Wastes 39.0 30.0 50.0 Waste Oils9 20.0 19.7 20.3 Peat 28.9 28.4 29.5 Wood/Wood Waste10 30.5 25.9 36.0 Sulphitelyes (black liquor)11 26.0 22.0 30.0 Other Primary Solid Biomass12 27.3 23.1 32.0 Charcoal13 30.5 25.9 36.0 Biogasoline14 19.3 16.3 23.0 Biodiesels15 19.3 16.3 23.0 Other Liquid Biofuels16 21.7 18.3 26.0 Landfill Gas17 14.9 12.6 18.0 Sludge Gas18 14.9 12.6 18.0 Other Biogas19 14.9 12.6 18.0 Municipal Wastes (biomass fraction)20 27.3 23.1 32.0

Notes: 1 The lower and upper limits of the 95 percent confidence intervals, assuming lognormal distributions, fitted to a dataset, based on national

inventory reports, IEA data and available national data. A more detailed description is given in section 1.5 2 Japanese data; uncertainty range: expert judgement; 3 EFDB; uncertainty range: expert judgement 4 Coke Oven Gas; uncertainty range: expert judgement 5 Japan & UK small number data; uncertainty range: expert judgement 6,7 Japan & UK small number data; uncertainty range: expert judgement 8 Solid Biomass; uncertainty range: expert judgement 9 Lubricants; uncertainty range: expert judgement 10 EFDB; uncertainty range: expert judgement

Page 106: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-10

11 Japanese data; uncertainty range: expert judgement 12 Solid Biomass; uncertainty range: expert judgement 13 EFDB; uncertainty range: expert judgement 14 Ethanol theoretical number; uncertainty range: expert judgement 15 Ethanol theoretical number; uncertainty range: expert judgement 16 Liquid Biomass; uncertainty range: expert judgement 17-19Methane theoretical number; uncertainty range: expert judgement 20 Solid Biomass; uncertainty range: expert judgement

โดยคาเบองตนของคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซคารบอนไดออกไซด ทระบโดยคมอ 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories แสดงดงตารางท 4.6 ตารางท 4.6 คาเบองตนของคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซคารบอนไดออกไซด1

Effective CO2 emission factor

(kg/TJ)2

Fuel type

Default carbon

content (kg/GJ)

Default carbon

oxidation factor

Default

value3

95% confidence

interval

A B C=A*B*44/

12*1000 Lower Upper

Crude Oil 20.0 1 73,300 71,100 75,500

Orimulsion 21.0 1 77,000 69,300 85,400

Natural Gas Liquids 17.5 1 64,200 58,300 70,400

Gas

oli

ne Motor Gasoline 18.9 1 69,300 67,500 73,000

Aviation Gasoline 19.1 1 70,000 67,500 73,000

Jet Gasoline 19.1 1 70,000 67,500 73,000

Jet Kerosene 19.5 1 71,500 69,700 74,400

Other Kerosene 19.6 1 71,900 70,800 73,700

Shale Oil 20.0 1 73,300 67,800 79,200

Gas/Diesel Oil 20.2 1 74,100 72,600 74,800

Residual Fuel Oil 21.1 1 77,400 75,500 78,800

Liquefied Petroleum Gases 17.2 1 63,100 61,600 65,600

Ethane 16.8 1 61,600 56,500 68,600

Naphtha 20.0 1 73,300 69,300 76,300

Bitumen 22.0 1 80,700 73,000 89,900

Lubricants 20.0 1 73,300 71,900 75,200

Petroleum Coke 26.6 1 97,500 82,900 115,000

Refinery Feedstocks 20.0 1 73,300 68,900 76,600

Oth

er

Oil

Refinery Gas 15.7 1 57,600 48,200 69,000

Paraffin Waxes 20.0 1 73,300 72,200 74,400

White Spirit & SBP 20.0 1 73,300 72,200 74,400

Other Petroleum Products 20.0 1 73,300 72,200 74,400

Anthracite 26.8 1 98,300 94,600 101,000

Coking Coal 25.8 1 94,600 87,300 101,000

Other Bituminous Coal 25.8 1 94,600 89,500 99,700

Sub-Bituminous Coal 26.2 1 96,100 92,800 100,000

Lignite 27.6 1 101,000 90,900 115,000

Oil Shale and Tar Sands 29.1 1 107,000 90,200 125,000

Brown Coal Briquettes 26.6 1 97,500 87,300 109,000

Patent Fuel 26.6 1 97,500 87,300 109,000

Page 107: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-11

Effective CO2 emission factor

(kg/TJ)2

Fuel type

Default carbon

content (kg/GJ)

Default carbon

oxidation factor

Default

value3

95% confidence

interval

A B C=A*B*44/

12*1000 Lower Upper

Co

ke

Coke oven coke

and lignite Coke 29.2 1 107,000 95,700 119,000

Gas Coke 29.2 1 107,000 95,700 119,000

Coal Tar 22.0 1 80,700 68,200 95,300

Der

ived

Gas

es

Gas Works Gas 12.1 1 44,400 37,300 54,100

Coke Oven Gas 12.1 1 44,400 37,300 54,100

Blast Furnace Gas4 70.8 1 260,000 219,000 308,000

Oxygen Steel Furnace Gas5 49.6 1 182,000 145,000 202,000

Natural Gas 15.3 1 56,100 54,300 58,300

Municipal Wastes (non-biomass fraction) 25.0 1 91,700 73,300 121,000

Industrial Wastes 39.0 1 143,000 110,000 183,000

Waste Oil 20.0 1 73,300 72,200 74,400

Peat 28.9 1 106,000 100,000 108,000

So

lid

Bio

fuel

s

Wood/Wood Waste 30.5 1 112,000 95,000 132,000

Sulphitelyes (black liquor)5 26.0 1 95,300 80,700 110,000

Other Primary Solid Biomass 27.3 1 100,000 84,700 117,000

Charcoal 30.5 1 112,000 95,000 132,000

Liq

uid

Bio

fuel

s Biogasoline 19.3 1 70,800 59,800 84,300

Biodiesels 19.3 1 70,800 59,800 84,300

Other Liquid Biofuels 21.7 1 79,600 67,100 95,300

Gas

bio

mas

s Landfill Gas 14.9 1 54,600 46,200 66,000

Sludge Gas 14.9 1 54,600 46,200 66,000

Other Biogas 14.9 1 54,600 46,200 66,000

Oth

er n

on

-

foss

il f

uel

s

Municipal Wastes

(biomass fraction) 27.3 1 100,000 84,700 117,000

1 The lower and upper limits of the 95 percent confidence intervals, assuming lognormal distributions, fitted to a dataset, based on national inventory reports, IEA data and available national data. A more detailed description is given in section 1.5 2 TJ = 1000GJ 3 The emission factor values for BFG includes carbon dioxide originally contained in this gas as well as that formed due to combustion of this gas. 4 The emission factor values for OSF includes carbon dioxide originally contained in this gas as well as that formed due to combustion of this gas. 5 Includes the biomass-derived CO2 emitted from the black liquor combustion unit and the biomass-derived CO2 emitted from the kraft mill lime kiln.

Page 108: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-12

4.1.3 การรวบรวมขอมลคณสมบตพนฐานของเชอเพลงฟอสซลในประเทศไทย

เชอเพลงฟอสซลทนยมใชอยในประเทศไทยเชน กาซธรรมชาต กาซปโตรเลยมเหลว และลกไนต จะมการวเคราะหทงคาความรอนและองคประกอบธาต เพอท าการควบคมคณภาพกอนทจะน าไปใช ส าหรบกาซธรรมชาตของประเทศไทยไดมการน าเขาและผลตภายในประเทศจากหลายแหลง โดยหลงจากทเขาสโรงแยกกาซแลวสงไปใชในกระบวนการตางๆ ซงจะมคณสมบตเชอเพลงใกลเคยงกน โดยในโครงการนไดเลอกกาซธรรมชาตทสงไปใชในโรงไฟฟาผานสถานควบคมแรงดนและวดปรมาตรกาซธรรมชาต เนองจากมสดสวนการใชสงทสด โดยขอมลคณสมบตของกาซธรรมชาตทจดสงไปโรงไฟฟาทตางๆ ของประเทศไทยประจ าเดอนมกราคม พ.ศ. 2556 ซงเกบผลการวเคราะหกาซธรรมชาตแบบ Online Gas Chromatograph โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.7 จากการทกาซธรรมชาตจะมคณสมบตเชอเพลงใกลเคยงกนหล งจากทออกจากโรงแยกกาซ ทางทปรกษาจงยกตวอยางขอมลคณสมบต เชอเพลงทจดหนาสถานควบคมแรงดนและวดปรมาตรกาซธรรมชาต BV6(123) โดยเกบผลการว เคราะหก าซธรรมชาต แบบ Online Gas Chromatograph ประจ าเดอนมกราคม ปพ.ศ. 2556 โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.8 จากขอมลของกาซธรรมชาตทมอยจะมผลการวเคราะหปรมาณกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และคาความรอนสทธ (NCV) ซงจะใชในการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกเพอใชเปนคา Country-specific ตอไป

Page 109: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-13

ตารางท 4.7 คณสมบตของกาซธรรมชาตทจดสงไปโรงไฟฟาทและสถานควบคมแรงดนและวดปรมาตรกาซธรรมชาตตางๆ ของประเทศไทยประจ าเดอนมกราคม พ.ศ. 2556

Summary : Composition (Data from Online Gas Chromatograph)

Location CH4 C2H6 C3H8 i-C4H10 n-C4H10 i-C5H12 n-C5H12 C6H14 CO2 N2 netHVdry HVsat SG H2O

mole % Btu/scf - lb/MMscf COCO2 87.166 2.900 1.118 0.273 0.225 0.107 0.059 0.048 5.829 2.274 892.569 972.355 0.6574 2.33 Bowin 86.739 3.012 1.163 0.285 0.237 0.111 0.061 0.051 6.085 2.258 892.934 972.321 0.6613 1.57 IPT 86.736 2.979 1.178 0.290 0.239 0.118 0.064 0.051 6.072 2.273 893.360 972.769 0.6615 0.96 BV6(123) 87.247 2.925 1.109 0.272 0.223 0.109 0.060 0.049 5.783 2.223 893.922 973.479 0.6568 1.57 BV6 (456) 87.348 2.918 1.095 0.269 0.221 0.110 0.060 0.047 5.716 2.216 894.188 973.784 0.6558 0.98 BV12 87.170 2.917 1.118 0.270 0.225 0.110 0.060 0.050 5.798 2.283 893.335 972.834 0.6572 0.53 BV20 87.402 2.902 1.085 0.265 0.217 0.109 0.060 0.048 5.638 2.274 893.597 973.505 0.6550 1.57 Kaengkoi 87.413 2.901 1.081 0.266 0.221 0.109 0.061 0.048 5.648 2.253 893.743 973.695 0.6551 1.57 RECGO 87.409 2.862 1.097 0.266 0.221 0.104 0.058 0.048 5.673 2.262 893.203 973.115 0.6553 1.15 Wangnoi 80.852 3.193 1.073 0.247 0.236 0.106 0.058 0.064 6.018 8.152 838.713 913.522 0.6847 1.31 Ratchaburi 72.806 3.509 1.068 0.215 0.259 0.098 0.053 0.083 6.328 15.581 770.231 838.635 0.7198 1.50 TECO 72.846 3.518 1.039 0.216 0.249 0.099 0.055 0.083 6.315 15.579 769.906 838.324 0.7194 1.55 SBMR 72.794 3.513 1.045 0.222 0.258 0.100 0.056 0.087 6.372 15.554 770.193 838.612 0.7202 1.11

Page 110: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-14

ตารางท 4.8 คณสมบตของกาซธรรมชาตทสถานควบคมแรงดนและวดปรมาตรกาซธรรมชาต BV6(123) ประจ าเดอนมกราคม พ.ศ. 2556

Summary BV6(123) Composition (Data from Online Gas Chromatograph)

Report Number : OGC701-13-01

OGC Period : January 1-31, 2013 Date CH4 C2H6 C3H8 i-C4H10 n-C4H10 i-C5H12 n- C5H12 C6H14 CO2 N2 netHVdry HVsat SG H2O unnormmin unnormmax chromat Unit mole % Btu/scf - Lb/MMscf mole % run

1 92.283 1.481 0.576 0.143 0.114 0.082 0.040 0.026 2.800 2.456 893.862 974.380 0.6116 1.71 100.186 101.100 360 2 91.061 1.811 0.739 0.186 0.147 0.101 0.050 0.031 3.457 2.416 895.562 975.954 0.6228 1.82 100.465 100.955 360 3 88.041 2.631 1.052 0.261 0.210 0.129 0.067 0.045 5.092 2.471 895.124 974.900 0.6492 1.58 100.576 101.454 360 4 87.230 3.212 1.163 0.278 0.224 0.120 0.063 0.043 5.352 2.315 900.157 980.161 0.6551 1.39 100.455 101.443 360 5 88.413 2.828 0.974 0.238 0.194 0.113 0.059 0.041 4.901 2.240 897.656 977.712 0.6454 1.42 100.258 101.168 360 6 88.826 2.715 0.921 0.223 0.182 0.109 0.058 0.037 4.676 2.254 897.158 977.262 0.6417 1.41 100.316 101.228 360 7 87.911 2.888 1.042 0.256 0.211 0.123 0.066 0.050 5.214 2.238 897.757 977.712 0.6505 1.39 100.469 101.357 360 8 84.954 3.460 1.425 0.351 0.286 0.134 0.075 0.061 7.114 2.141 895.395 974.594 0.6782 1.53 100.780 101.380 360 9 85.752 3.221 1.314 0.326 0.263 0.122 0.067 0.057 6.747 2.132 893.813 973.060 0.6711 1.43 100.587 101.308 360 10 86.064 3.100 1.266 0.314 0.254 0.122 0.066 0.058 6.612 2.145 892.946 972.189 0.6685 1.37 100.562 101.219 360 11 85.789 3.177 1.307 0.325 0.263 0.111 0.063 0.062 6.766 2.136 892.944 972.137 0.6709 1.36 100.511 101.392 360 12 86.834 3.042 1.173 0.289 0.233 0.107 0.058 0.051 6.065 2.148 894.299 973.803 0.6608 1.38 100.497 101.200 360 13 89.184 2.661 0.887 0.218 0.175 0.088 0.047 0.039 4.495 2.208 897.255 977.443 0.6384 1.43 100.184 101.124 360 14 90.144 2.529 0.776 0.185 0.149 0.087 0.044 0.028 3.817 2.241 898.884 979.383 0.6290 1.47 100.342 101.012 360 15 88.396 2.867 1.016 0.241 0.198 0.101 0.053 0.036 4.862 2.229 898.482 978.600 0.6453 1.64 100.501 101.214 360 16 89.455 2.588 0.788 0.188 0.157 0.085 0.044 0.031 4.350 2.314 894.226 974.267 0.6351 1.57 100.438 101.182 360 17 89.125 2.650 0.819 0.198 0.165 0.082 0.044 0.034 4.635 2.248 893.517 973.443 0.6384 1.41 100.603 101.319 360 18 86.724 2.899 1.134 0.280 0.231 0.100 0.056 0.050 6.231 2.294 889.385 968.521 0.6615 1.61 100.940 101.684 360 19 87.139 2.777 1.089 0.270 0.223 0.095 0.053 0.048 6.045 2.260 889.171 968.372 0.6581 1.58 100.730 101.506 360 20 89.895 2.284 0.758 0.188 0.154 0.080 0.043 0.035 4.274 2.289 892.453 972.437 0.6324 1.60 100.350 101.430 360 21 88.256 2.552 0.940 0.235 0.192 0.105 0.057 0.044 5.239 2.380 890.562 970.077 0.6474 1.59 100.538 101.556 360 22 84.670 3.331 1.375 0.342 0.284 0.129 0.074 0.068 7.525 2.202 889.320 968.032 0.6812 1.65 100.686 101.586 360 23 84.104 3.459 1.448 0.358 0.300 0.129 0.075 0.075 7.904 2.147 889.266 967.862 0.6866 1.70 100.788 101.568 360 24 84.350 3.408 1.404 0.350 0.294 0.136 0.079 0.077 7.717 2.185 889.746 968.419 0.6844 1.65 100.929 101.448 360 25 84.586 3.470 1.411 0.346 0.289 0.118 0.069 0.064 7.533 2.115 891.143 969.978 0.6817 1.69 100.950 101.439 360

Page 111: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-15

Summary BV6(123) Composition (Data from Online Gas Chromatograph)

Report Number : OGC701-13-01

OGC Period : January 1-31, 2013 Date CH4 C2H6 C3H8 i-C4H10 n-C4H10 i-C5H12 n- C5H12 C6H14 CO2 N2 netHVdry HVsat SG H2O unnormmin unnormmax chromat Unit mole % Btu/scf - Lb/MMscf mole % run 26 86.024 3.447 1.232 0.292 0.245 0.103 0.059 0.058 6.461 2.078 895.556 975.011 0.6672 1.60 100.791 101.411 360 27 87.845 2.828 0.985 0.234 0.197 0.087 0.048 0.041 5.589 2.145 891.370 970.887 0.6511 1.64 100.749 101.407 360 28 87.345 2.847 1.048 0.255 0.212 0.098 0.054 0.045 5.932 2.163 890.486 969.830 0.6562 1.67 100.656 101.327 322 29 85.101 3.427 1.390 0.338 0.282 0.120 0.068 0.054 7.079 2.140 893.820 972.947 0.6765 1.89 100.657 101.308 360 30 84.875 3.516 1.443 0.349 0.290 0.130 0.073 0.056 7.163 2.106 895.643 974.849 0.6788 1.84 100.557 101.291 360 31 84.295 3.576 1.494 0.372 0.304 0.138 0.078 0.067 7.612 2.064 894.620 973.631 0.6848 1.66 100.797 101.345 360

AVG. 87.247 2.925 1.109 0.272 0.223 0.109 0.060 0.049 5.783 2.223 893.922 973.479 0.6568 1.57

Page 112: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-16

ส าหรบเชอเพลงลกไนตทใชในประเทศไทยนน จะมสดสวนการผลตสงสดทแหลงแมเมาะ และมการใชสงสดในการผลตไฟฟาทโรงไฟฟาถานหนแมเมาะเชนกน โดยขอมลของผลการวเคราะหถานหนลกไนตเปนการวเคราะหแบบ Proximate Analysis ความถรายวน ซงมขอมลตงแตปพ.ศ. 2549-2554 แบงเปนสายการผลต 5 สาย โดยสายการผลตท 1 และ 2 จะวเคราะหถานหนลกไนตรวมกน ซงในขอมลผลการวเคราะหถานหนลกไนตจะมผลของปรมาณคารบอนคงตว (Fixed Carbon) และคาความรอนสทธ ทไวใชในการค านวณปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกตอไป โดยตวอยางขอมลของผลการวเคราะหถานหนลกไนตประจ าเดอนมกราคม ปพ.ศ. 2554 มรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.9 แต เนองจากผลการวเคราะหถานหนล กไนตแบบ Proximate Analysis อาจท าให เกดความคลาดเคลอนในการค านวณ เนองจากปรมาณธาตคารบอนอาจจะมปรากฏในคาความชน ขเถา และสารละเลย ซงผลการวเคราะหถานหนลกไนตจะมการใชผลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis เพอความแมนย า โดยตวอยางผลการวเคราะหลกไนตแบบ Ultimate analysis ซงแสดงขอมลในปพ.ศ. 2556 แสดงดงตารางท 4.10

Page 113: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-17

ตารางท 4.9 ตวอยางขอมลของผลการวเคราะหถานหนลกไนตแบบ Proximate Analysis

Mae Moh Power Plant Lignite Proximate Analysis Report From Sampling Station Line1-5

Start Date 1-Jan-2011 End Date 31-Dec-2011

Date Line

As Received Basis Dry Basis Air Dry

HGI Remark

Moisture Ash Volatile Fixed

Carbon Sulfur HHV LHV Ash Volatile Sulfur HHV LHV Moisture

mm/dd/yy Sampling (%) (%) (%) (%) (%) Cal/gm Cal/gm (%) (%) (%) Cal/gm Cal/gm (%) 1/1/2011 Line 1-2 30.14 28.96 26.73 14.17 3.37 2,637 2,349 41.45 38.26 4.82 3,774 3,611 16.41 - - 1/1/2011 Line 3 30.9 26.15 26.36 16.59 2.97 2,818 2,527 37.84 38.14 4.3 4,078 3,915 16.42 - - 1/1/2011 Line 4 30.23 27.45 26.43 15.89 2.98 2,751 2,463 39.34 37.88 4.27 3,943 3,780 15.21 - - 1/1/2011 Line 5 29.86 27.97 26.56 15.61 2.93 2,725 2,438 39.88 37.87 4.18 3,885 3,722 14.65 - - 1/2/2011 Line 1-2 30.82 28.47 27.17 13.54 3.53 2,643 2,353 41.16 39.27 5.1 3,821 3,658 15.71 - - 1/2/2011 Line 3 32.04 26.28 26.16 15.52 2.92 2,741 2,445 38.67 38.5 4.3 4,033 3,870 16.91 - - 1/2/2011 Line 4 31.07 26.91 26.89 15.14 2.86 2,738 2,446 39.03 39.01 4.15 3,972 3,808 16.45 - - 1/2/2011 Line 5 30.74 27.03 26.88 15.36 2.86 2,749 2,459 39.02 38.81 4.12 3,969 3,805 17.05 - - 1/3/2011 Line 1-2 31.55 27.68 26.95 13.82 3.52 2,678 2,384 40.43 39.38 5.14 3,912 3,749 18.31 79 - 1/3/2011 Line 3 30.25 27.2 26.36 16.19 2.86 2,819 2,531 39 37.79 4.1 4,042 3,879 16.64 69 - 1/3/2011 Line 4 30.98 24.96 26.32 17.74 2.9 2,943 2,652 36.17 38.14 4.21 4,263 4,100 17.27 65 - 1/3/2011 Line 5 30.55 25.33 26.66 17.47 3 2,955 2,666 36.47 38.38 4.32 4,255 4,092 17.9 66 - 1/4/2011 Line 1-2 31.07 28.34 27.53 13.06 3.6 2,616 2,324 41.11 39.94 5.23 3,795 3,632 17.13 - - 1/4/2011 Line 3 31.4 27.18 26.38 15.04 3.2 2,686 2,393 39.62 38.45 4.66 3,916 3,752 16.94 - - 1/4/2011 Line 4 31.63 26.21 25.71 16.45 3.02 2,768 2,474 38.34 37.6 4.41 4,048 3,885 17.92 - - 1/4/2011 Line 5 31.06 25.99 26.26 16.69 3.09 2,814 2,523 37.7 38.09 4.48 4,083 3,919 17.4 - -

Page 114: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-18

ตารางท 4.10 ตวอยางขอมลของผลการวเคราะหถานหนลกไนตแบบ Ultimate Analysis Ultimate Analysis LHV

mm/dd/yy %CARBON %HYDROGEN %NITROGEN %OXYGEN %SULFUR %ASH %MOISTURE Cal/gm 7/1/2013 29.4 2.4 1.2 5.0 2.8 29.9 29.5 2,220

14/1/2013 27.8 1.7 1.2 5.0 3.2 31.1 30.0 2,390 21/1/2013 29.4 1.7 1.2 1.4 2.8 34.2 29.5 2,257 4/2/2013 29.5 1.3 1.2 4.6 2.8 28.8 31.8 2,010

11/2/2013 27.9 1.3 1.1 8.4 2.8 28.0 30.5 2,311 18/2/2013 28.5 1.6 1.1 9.1 2.9 31.1 25.7 2,447 25/2/2013 30.3 1.7 1.4 4.0 2.8 31.3 28.6 2,416 4/3/2013 31.4 1.7 2.0 6.9 2.9 25.7 29.5 2,271

11/3/2013 26.7 1.6 1.1 6.9 2.9 30.3 30.4 2,726 25/3/2013 27.7 1.8 1.0 7.5 3.4 35.0 23.7 2,300 31/3/2013 28.2 2.9 1.6 2.7 3.2 38.9 22.5 2,410 8/4/2013 28.9 2.1 1.5 6.2 3.4 34.2 23.8 2,158

15/4/2013 29.8 1.5 1.6 6.7 3.0 29.6 27.8 2,433 22/4/2013 27.2 1.3 1.5 6.9 3.0 31.3 28.8 2,496 29/4/2013 27.0 1.3 1.5 9.5 2.9 30.8 27.0 2,277 6/5/2013 30.7 1.9 1.7 3.4 2.8 31.5 28.1 2,473

13/5/2013 29.6 1.7 1.6 5.6 2.7 30.5 28.3 2,322 20/5/2013 30.1 1.2 1.6 3.2 2.6 31.1 30.3 2,385 27/5/2013 31.9 1.4 1.7 3.8 2.9 29.6 28.8 2,165 3/6/2013 32.4 2.0 1.7 6.3 2.3 27.2 28.0 2,450

10/6/2013 32.1 2.0 1.6 5.3 3.2 25.2 30.7 2,652 17/6/2013 31.8 1.9 1.7 4.9 2.9 30.3 26.7 2,638 24/6/2013 28.7 1.7 1.4 5.7 3.3 31.4 27.9 2,506 1/7/2013 27.3 1.9 1.1 5.6 2.8 33.3 28.0 2,329 8/7/2013 29.3 1.7 1.1 5.6 2.8 30.1 29.4 2,206

15/7/2013 27.8 1.6 1.1 5.7 2.7 33.2 28.0 2,325 22/7/2013 28.9 1.4 1.1 3.3 2.8 34.2 28.5 2,198

Page 115: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-19

Ultimate Analysis LHV mm/dd/yy %CARBON %HYDROGEN %NITROGEN %OXYGEN %SULFUR %ASH %MOISTURE Cal/gm

5/8/2013 28.3 2.2 1.0 7.7 2.7 30.5 27.5 2,064 12/8/2013 26.4 2.1 1.0 7.0 2.9 31.6 29.1 2,414 19/8/2013 26.3 2.1 0.9 6.8 2.9 31.6 29.3 2,229 26/8/2013 24.7 2.0 0.9 7.4 2.4 34.2 28.3 2,240 16/9/2013 26.3 2.1 0.9 7.5 2.6 31.4 29.3 2,041 23/9/2013 26.0 2.1 0.9 7.1 2.6 32.0 29.3 2,162 30/9/2013 24.7 2.0 0.9 6.8 2.7 33.2 29.7 2,186

21/10/2013 25.1 2.0 0.9 7.2 2.7 32.8 29.2 2,051 18/11/2013 25.9 2.1 0.9 7.2 2.6 32.8 28.6 2,100 25/11/2013 24.5 2.0 0.9 7.2 2.5 34.0 28.9 2,165 2/12/2013 27.6 2.2 1.0 7.2 2.8 29.5 29.8 2,050

16/12/2013 26.6 2.1 0.9 8.1 2.3 29.3 30.7 2,319 23/12/2013 26.2 2.1 0.9 6.9 2.8 30.6 30.5 2,258 24/12/2012 30.1 1.6 1.2 5.4 2.9 30.3 28.5 2,180 31/12/2012 30.8 1.5 1.3 5.6 3.1 29.8 28.0 2,537

Page 116: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-20

ส าหรบคาความรอนของกาซปโตรเลยมเหลวนน จะอางองคาความรอนสทธของเชอเพลงชนดตางๆ โดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ทกลาวไวขางตน สวนคณสมบตของกาซปโตรเลยมเหลวอนๆ ทก าหนดคณภาพโดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ทระบไวในขอก าหนดคณภาพน ามนส าเรจรปของประเทศไทยปพ.ศ. 2552 โดยมรายละเอยดดงตารางท 4.11

ตารางท 4.11 ขอก าหนดคณภาพน ามนส าเรจรปของประเทศไทยปพ.ศ. 2552

จากขอมลของคณสมบตเชอเพลงฟอสซล ทงคาความรอนสทธและคาปรมาณธาตของเชอเพลง ซงจะใชเปนคาเปรยบเทยบกบคาทไดจากการวเคราะหคณสมบตเชอเพลงฟอสซลในโครงการน และใชในการหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกและปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในล าดบตอไป

Page 117: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-21

4.2 การรวบรวมวธทใชในการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลตามวธการมาตรฐาน (Standard Method) การวเคราะหคาปรมาณคารบอน (Fixed carbon) ของเชอเพลงฟอสซลสามารถท าไดหลายวธ โดยวธในการวเคราะหทจะใชในโครงการน จะหาองคประกอบธาตของเชอเพลงใหไดองคประกอบใหละเอยดทสด ซงในเชอเพลงฟอสซลจะประกอบดวยธาตพนฐาน ไดแก คารบอน (C), ไฮโดรเจน (H), ออกซเจน (O), ไนโตรเจน (N) และซลเฟอร (S) การวเคราะหเชอเพลงแตละชนดจะมวธทแตกตางกนไปตามลกษณะของเชอเพลง โดยในโครงการนจะอางองตามคมอมาตรฐาน American Society for Testing and Materials (ASTM) ซงตองใชการอางองสาขาท 5 เรองผลตภณฑปโตรเลยม สารหลอลน และเชอเพลงฟอสซล โดยในสวนของเชอเพลงฟอสซลทเกยวของกบโครงการนจะแบงวธการวเคราะหเชอเพลงออกเปน 2 กลม ไดแก

วธการวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงถานหนและถานโคก (Coal and Coke) วธการวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซ (Gaseous Fuel)

วธการวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงตามมาตรฐาน ASTM มรายละเอยดดงตอไปน 4.2.1 วธการวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงแขง (ถานหนและถานโคก)

การวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงถานหนและถานโคก สามารถแบงการวเคราะหไดเปน 2 ประเภท คอ การวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) และการวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis) ซงมรายละเอยดของแตละวธการดงตอไปน 4.2.1.1 การวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) การวเคราะหโดยประมาณเปนการวเคราะหโดยการเผาถานหนภายใตเงอนไขทแตกตางกน เพอหาความสมพนธของคณสมบตเชอเพลง โดยมตวแปรทตองการเพอใชในการวเคราะหหาคาคารบอนคงตว (Fixed carbon) ดงรปท 4.2 และมรายละเอยดดงตอไปน

รปท 4.2 ตวแปรจากการวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis)

ความชน (Moisture)

สารระเหย (Volatile matter)

ขเถา (Ash)

คารบอนคงตว (Fixed carbon)

การวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis)

Page 118: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-22

a) ความชน (Moisture): ถานหนโดยทวไปจะมสวนประกอบของความชน ซงสามารถแบงออกไดเปน 4 ประเภท โดยมรายละเอยดดงตอไปน

(1) ความชนทผวถาน (Surface moisture, Free moisture, Extraneous water) คอ ความชนทอยทชนผวหนาของถาน โดยความชนสามารถระเหยออกมาไดโดยการผงถานหนไวในบรรยากาศ เมอผงจนน าหนกของถานหนคงทแลว แสดงวาความชนของถานหนสมดลกบความชนของบรรยากาศแลว โดยวธการนเรยกวา การท าใหแหงดวยอากาศ (Air Drying)

(2) ความชนในเนอถานหน (Inherent Moisture) คอ ความชนทอยภายในรเลก ๆ (Microspores) ภายในโครงสรางของถานหน ซงสามารถท าการขจดความชนออกไดดวยวธอบแหง

(3) Water of hydration คอ ความชนทเปนผลก (crystallizations water) เกดจากการระเหยของสารพวก Mineral Matter (Water of Hydration) เปนความชนทอยภายในรพรนของถานหนหรอพวกดนเหนยว หรอสารพวก Mineral Matter อนๆ ทสามารถระเหยออกมาได Hydration Water เปนสวนหนงของโครงสรางของสารอนนทรยของ Mineral Matter ของถานหน เชน สวนประกอบของดนเหนยว และหนดนดาน เปนตน การหาความชนชนดนตองใชความรอนสง เชน ถานหน Kaolinite ตองใช อณหภมอยางนอย 500°C แตความชนประเภท Inherent Moisture และ Hydration Moisture จะระเหยออกโดยการอบถานหนทอณหภม 105°C ภายใตบรรยากาศของกาซเฉอย (Inert Atmosphere) เชน บรรยากาศของกาซไนโตรเจน เปนตน โดยการขจดความชนประเภทนจะใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมง จนน าหนกของถานหนคงทและหาน าหนกทหายไป

4. ความชนทเกดจากการสลายตว (Decomposition Moisture) คอ ความชนทเกดจากการสลายตวของพวกสารอนทรย (Organic Matter) เชน Hydroxyl Unit (-OH group) ทจะระเหยเมอถกความรอนประมาณ 200 - 250°C ซงความชนประเภท Decomposition Moisture เปนสวนหนงของสารระเหย (Volatile Matter) และจะตองวเคราะหแยกตางหากจากการวเคราะหหาปรมาณความชนประเภทอน ๆ

วธการทนยมใชในการวเคราะหหาความชนของถานหน มรายละเอยดดงหวขอตอไปน

1) วธการค านวณน าหนกถานหน: ท าไดโดยการค านวณหาน าหนกของถานหนทหายไป หลงจากอบถานหนในบรรยากาศของอากาศหรอกาซเฉอย เชน กาซไนโตรเจน ทอณหภม 1,050-1,100°C จนน าหนกคงท

2) วธการกลน (Distillation Method): ท าไดโดยการน าผงตวอยางถานหนผสมกบของเหลวอนทรย (Organic Liquid) เชน Xylene, Toluene แลวจงกลนของเหลวอนทรยเพอหาปรมาณน าทไดรบจากผลตวอยางถานหน

ส าหรบการค านวณคาความชนสทธ (Total Moisture) ซงเปนผลรวมของปรมาณความชนทผวถานและปรมาณความชนในเนอถานหน สามารถหาไดดงความสมพนธ

Page 119: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-23

𝑇𝑜𝑡𝑎𝑙 𝑀𝑜𝑖𝑠𝑡𝑢𝑟𝑒 = 𝑆𝑢𝑟𝑓𝑎𝑐𝑒 𝑀𝑜𝑖𝑡𝑢𝑟𝑒 + 𝐼𝑛ℎ𝑒𝑟𝑒𝑛𝑡 𝑀𝑜𝑖𝑠𝑡𝑢𝑟𝑒

หรอสามารถหาไดจากความสมพนธ

𝑇𝑜𝑡𝑎𝑙 𝑀𝑜𝑖𝑠𝑡𝑢𝑟𝑒 = 𝐴𝑖𝑟 𝐷𝑟𝑦𝑖𝑛𝑔 𝐿𝑜𝑠𝑠 + 𝐼𝑛ℎ𝑒𝑟𝑒𝑛𝑡 𝑀𝑜𝑖𝑠𝑡𝑢𝑟𝑒 ซงคาความชนสทธจะมสวนเกยวของทางดานอตสาหกรรมการตลาด การขนสงถานหนและการโมถานหน นอกจากนยงใชในการค านวณเพอแปลงฐานผลวเคราะหจากฐานหนงไปยงอกฐานหนงไดดวย สวน ความชนในเนอถานหน จะใชในการค านวณผลวเคราะหในรปของ Air Dried Basis b) สารระเหย (Volatile matter): สวนประกอบของกาซและน ามนดน (Tar) ทอยในถานหน เปนตวกลางทท าใหถานหนเกดการตดไฟกอนทจะเผาไหมธาตคารบอนซงอยในถานหน ถานหนทมปรมาณสารระเหยสงจะท าใหเกดการตดไฟไดงายและลกไหมอยางรวดเรว แตถานหนทมปรมาณสารระเหยต าจะเกดการตดไฟยากและท าใหถานหนลกไหมอยางชา ๆ โดยสารระเหยสามารถหาเปนรอยละน าหนกของถานหนทสญเสยไปหลงจากหกคาความชนของถานหนออกไปแลว เมออบถานหนท อณหภม 900°C เปนเวลา 7 นาท ในเตาเผาทใชส าหรบหาสารระเหยโดยเฉพาะ (เตาใหความรอนทควบคมไมใหมอากาศ) ซงสารระเหยมาจากการสลายตวของพวกสารอนทรย (Organic matter) รวมกบสวนประกอบบางตวของแรธาต (Mineral matter) ทสามารถสลายตวไดเมอถกความรอน เชน กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ทมาจากสารประกอบคารบอเนท (Carbonate:CO3) เปนตน ปรมาณสารระเหยนนใชเปนตวแปรในการแยกประเภทของถานหน เกณฑการเลอกถาน และเกณฑการเลอกอปกรณในการเผา (Burning Equipment) ใหเหมาะสม นอกจากนยงใชเปนคาในการประเมนผลดชน ความแห ง (Coke Yield) และการเล อกวธการและเงอน ไขส าหรบการท า Gasification และ Liquefaction ของถานหนอกดวย c) ขเถา (Ash): เปนกากทเหลอจากการเผาไหม เมอถานหนถกเผาในบรรยากาศทอณหภม 815°C เปนเวลา 90 นาท ขเถานไดมาจากการเปลยนแปลงทางเคมของแรธาต (Mineral Matter) และ สารอนทรย (Organic Matter) โดยขเถาแบงออกเปน 2 ประเภทดงตอไปน

1. เถาภายนอก (Extraneous หรอ Adventitious Mineral Matter) ซงจะประกอบไปดวยสารพวกดนเหนยว (Clay), หนดนดาน (Shale), แคลไซท (Calcite), ไพไรท (Pyrite), มารคาไซท (Marcasite) หรอสวนประกอบอนๆ ทอยในรปของอนนทรยซลเฟต (Inorganic Sulphate), คลอไรด (Chlorides) และ ฟลออไรด (Fluorides)

2. เถาภายใน (Inherent Ash) ซ งจะประกอบดวยสารอนนทรย ( Inorganic) ท รวมตวอยกบสารอนทรย (Organic) ทเปนสวนประกอบของถานหน ซงเกดจากพช (Plant Material)

ผลการวเคราะหขเถา จะใชเปนปจจยสวนหนงในการเลอกอปกรณในการบดถานหน เพราะยงมปรมาณขเถามากเทาใด กจะท าใหคาความรอนทจะไดรบจากถานหนลดลงมากเทานน นอกจากนจะท าใหม

Page 120: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-24

ปญหาในการล าเลยงขเถาจากการเผาไหมไปทงดวย แตสามารถแกปญหาไดดวยการลางถานหนเพอลดปรมาณขเถาในถานหนไดบางสวน เพอใหถานหนมคณภาพเหมาะสมทจะน าไปใชตอไป

d) คาปรมาณคารบอนคงตว (Fixed carbon): เปนสารประกอบของคารบอน (Carbonaceous residue) ทไมรวมขเถาทเหลอจากสารอนทรย (Organic Matter) หลงจากทสารระเหยถกขจดออกไปแลว โดยปรมาณคารบอนในถานหนสามารถหาไดดงสมการ

ปรมาณคารบอนในถานหน = 100 – (ความชน + ขเถา + สารระเหย)

โดยคาปรมาณคารบอนคงตวเปนคาทวดปรมาณสารทสามารถเผาได (Solid Combustible Material) ทเหลออยในอปกรณในการเผาและเปนคาทใชในการค านวณหาประสทธภาพในการเผาไหมของอปกรณในการเผาดวย โดยเครองมอวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) แสดงดงรปท 4.3

ทมา: http://maemohmine.egat.co.th

รปท 4.3 เครองมอวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis)

4.2.1.2 มาตรฐานการวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis Standard) มาตรฐานทใชในการวเคราะหเชอเพลงโดยวธการวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) สามารถอางองการทดสอบไดหลายมาตรฐาน ส าหรบหองปฏบตการในประเทศไทยนยมอางองถงมาตรฐานของสมาคมทดสอบและวสดแหงสหรฐอเมรกา (American Society for Testing and Materials : ASTM) ท าหนาทสงเสรมสนบสนน ทางดานวชาการ เพอเปนการชวยเหลออตสาหกรรม หนวยงานของรฐและสาธารณชนทวไป โดยการพฒนามาตรฐานทเกยวของกบลกษณะและการท างาน ของการผลตวสด ผลตภณฑการบรการ และระบบการใชงาน กอตงมาตงแตปค.ศ.1898 และเปนมาตรฐานทไดรบยอมรบทวโลก การวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) อางองการทดสอบตามมาตรฐานดงตอไปน

a) ASTM D3173 (Standard Test Method for Moisture in the Analysis Sample of Coal and Coke): เปนมาตรฐานท ใชในการทดสอบหาคารอยละความชนของเชอเพลงถานหนและถานโคก มรายละเอยดโดยสรปคอ คารอยละความชนสามารถหาไดจากน าหนกทหายไปของตวอยางทดสอบ เมอท าการควบคมสภาวะอยางเครงครด อนไดแก อณหภม เวลา ความดน น าหนกทดสอบ และขอก าหนดของอปกรณทดสอบ

Page 121: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-25

อปกรณทดสอบเปนเครองอบแหงทท าจากชนสวนทท าใหอณหภมสม าเสมอกนทวทงเครอง (Uniform temperature) ถกออกแบบใหมพนทวางของอากาศนอยทสด และสามารถท าอณหภมคงตวในชวง 104-110°C และมถวยเคลอบบรรจตวอยางทดสอบขนาดเสนผานศนยกลาง 44 ม.ม. และมความลก 22 ม.ม. โดยเครองอบแหงเปนเตาเผาไฟฟา อาจมลกษณะดงรปท 4..4 และลกษณะของถวยเคลอบบรรจตวอยางทดสอบลกษณะดงรปท 4.5

รปท 4.4 เครองทดสอบหาคารอยละความชน

รปท 4.5 ถวยเคลอบบรรจตวอยางทดสอบ

ส าหรบวธการในการทดสอบจะบรรจตวอยางทดสอบ 1 กรม (±5 กรม) ลงในถวยเคลอบบรรจตวอยางทดสอบแลวจงน าไปชงน าหนกกอนอบแหง แลวจงท าการอบแหงเบองตน (preheated) ทอณหภม 104-110°C โดยการอบผานลมแหง จากนนปดเครองอบแหงและอบแหงเปนเวลา 1 ชวโมง จงน ามาชงน าหนกเพอหาน าหนกของตวอยางทดสอบหลงการอบแหง โดยคารอยละความชนทไดจากการทดสอบในมาตรฐานน สามารถค านวณไดดงความสมพนธ

𝑀𝑜𝑖𝑠𝑡𝑢𝑟𝑒, % = [(𝐴 − 𝐵)

𝐴] × 100

Page 122: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-26

เมอ A คอ น าหนกของตวอยางทดสอบ (g) B คอ น าหนกของตวอยางทดสอบหลงการอบแหง (g)

b) ASTM D3175 (Standard Test Method for Volatile Matter in the Analysis Sample of Coal and Coke): เปนมาตรฐานทใชในการทดสอบหาคารอยละสารระเหย สามารถหาไดจากน าหนกทหายไปของตวอยางทดสอบประกอบการค านวณจากคารอยละความชน ตามมาตรฐาน ASTM D3173 เมอท าการควบคมสภาวะอยางเครงครด ส าหรบเครองมอทใชทดสอบเปนเตาเผาไฟฟา (Electric Furnace) ซงสามารถควบคมอณหภมในชวงระหวาง 950 ± 20°C และใชเบาแพทตนมหรอนเกล-โครเมยมส าหรบใสตวอยางทดสอบในชวงของปรมาตร 10-20 mL มลกษณะดงรปท 4.6

รปท 4.6 เตาเผาไฟฟา (Electric Furnace) ส าหรบหาคารอยละสารระเหย

Page 123: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-27

วธการในการทดสอบส าหรบเชอเพลงทสามารถเผาไหมได จะท าการชงตวอยางทดสอบ 1 กรม ลงในเบาใสตวอยางทดสอบ หลงจากนนท าการอบแหงเบองตนทอณหภม 600 ± 50°C เปนเวลา 6 นาท หลงจากนนท าการอบแหงท อณหภม 950 ± 20°C เปนเวลา 6 นาทถวน ถาเกดการลกไหมของตวอยางภายในเวลา 6 นาท ใหท าเปลยนตวอยางและท าการทดสอบใหม ถาตวอยางท าการอบแหงโดยไมเกดการลกไหม ใหน าออกมาจากเครองอบแหงแลวระบายความรอนไมเกน 15 นาท จากนนท าการชงน าหนกของตวอยางทดสอบหลงการอบแหง โดยคารอยละสารระเหยท ไดจากการทดสอบในมาตรฐานน สามารถค านวณไดดงความสมพนธ

𝑉𝑜𝑙𝑎𝑡𝑖𝑙𝑒 𝑚𝑎𝑡𝑡𝑒𝑟 𝑖𝑛 𝑎𝑛𝑎𝑙𝑦𝑠𝑖𝑠 𝑠𝑎𝑚𝑝𝑙𝑒, % = (𝐶 − 𝐷)

เมอ C คอ คารอยละน าหนกสญเสยของตวอยางทดสอบ (%) D คอ คารอยละความชน (%) โดยคารอยละน าหนกสญเสยของตวอยางทดสอบนน สามารถค านวณไดดงความสมพนธ

𝑊𝑒𝑖𝑔ℎ𝑡 𝑙𝑜𝑠𝑠, % = [(𝐴 − 𝐵)

𝐴] × 100

เมอ A คอ น าหนกของตวอยางทดสอบ (g) B คอ น าหนกของตวอยางทดสอบหลงการอบแหง (g) c) ASTM D3174 (Standard Test Method for Ash in the Analysis Sample of

Coal and Coke from Coal): เปนมาตรฐานทใชในการทดสอบหาคารอยละขเถา สามารถหาไดจากน าหนกทหายไปของตวอยางทดสอบจากการใหความรอน เมอท าการทดสอบดวยการควบคมสภาวะอยางเครงครด

เครองมอหลกทใชในการทดสอบคอเตาเผาแบบปด (Electric Muffle Furnace for Coal or Coke) ซงมการควบคมปรมาณการไหลของอากาศอยางเพยงพอ และสามารถควบคมอณหภมท 500°C 750°C และ 950°C กาซเผาไหมจะตองมาจากการควบคมในหองทดลอง ทางเขาและทางออกของจะตองมการไหลทไมท าใหเกดการหมนวนของตวอยางทดสอบ ตวอยางของเตาเผาทใชในการทดสอบมลกษณะดงรปท 4.7

อปกรณท ใชบรรจตวอยางทดสอบเปนถวยเคลอบบรรจตวอยางทดสอบขนาดเสนผานศนยกลาง 44 ม.ม. และมความลก 22 ม.ม.

Page 124: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-28

รปท 4.7 เตาเผาแบบทออากาศ (Electric Muffle Furnace for Coal or Coke)

วธในการทดสอบจะท าการบรรจตวอยางทดสอบน าหนก 1 กรมในถวยเคลอบ แลวน าไปวางในพนทเผาไหมของเตาเผา จากนนท าการเพมอณหภมอยางชาๆ จนกระทงมอณหภม 500 ± 10°C ภายในเวลา 1 ชวโมง จากนนท าการเพมอณหภมอยางชาๆ จนกระทงมอณหภม 750 ± 15°C ภายในเวลา 1 ชวโมง หลงจากครบเวลาทก าหนด ใหน าตวอยางมาระบายความรอนในพนทปราศจากความชนและชงน าหนก โดยคารอยละขเถาทไดจากการทดสอบในมาตรฐานน สามารถค านวณไดดงความสมพนธ

𝐴𝑠ℎ 𝑖𝑛 𝑎𝑛𝑎𝑙𝑦𝑠𝑖𝑠 𝑠𝑎𝑚𝑝𝑙𝑒, % = [(𝐴 − 𝐵)

𝐶] × 100

เมอ A คอ น าหนกของถวยบรรจ ฝา และสงตกคาง (g) B คอ น าหนกของถวยเปลาบรรจและฝา (g) C คอ น าหนกของตวอยางทดสอบ (g)

d) ASTM D3172 (Standard Practice for Proximate Analysis of Coal and Coke): เปนมาตรฐานทใชในการหาคารอยละคารบอนคงตว ซงสามารถหาคาไดจากการค านวณผลทไดจากพนฐาน 100% ขององคประกอบตวอยางเชอเพลง โดยใชตวแปรดงน

- คารอยละความชน จากมาตรฐาน ASTM D3173 - คารอยละขเถา จากมาตรฐาน ASTM D3174 - คารอยละสารระเหย จากมาตรฐาน ASTM D3175

Page 125: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-29

โดยคารอยละคารบอนคงตวในการทดสอบตามมาตรฐานน สามารถค านวณไดด งความสมพนธ

𝐹𝑖𝑥𝑒𝑑 𝑐𝑎𝑟𝑏𝑜𝑛, % = 100 − (𝑚𝑜𝑖𝑠𝑡𝑢𝑟𝑒, % + 𝑎𝑠ℎ% + 𝑣𝑜𝑙𝑎𝑡𝑖𝑙𝑒 𝑚𝑎𝑡𝑡𝑒𝑟, %)

เมอ Moisture คอ คารอยละความชน (g) Ash คอ คารอยละขเถา (g) Volatile matter คอ คารอยละสารระเหย (g)

จากเนอหาทไดกลาวมาขางตน เปนมาตรฐานเพอใชในการหาคณสมบตของเชอเพลงแขง (ถานหน) ดวยวธการวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) โดยส าหรบเชอเพลงกาซ (กาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลว) จะไมมมาตรฐานดวยวธการวเคราะหโดยประมาณ (Proximate analysis) ซงจะใชวธการวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis) ในการหาคณสมบตของเชอเพลงกาซเทานน

Page 126: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-30

4.2.1.3 การวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis) การวเคราะหขนสดทายเปนการวเคราะหสวนประกอบของเชอเพลงเพอใชในการหาคาความรอนทไดจากการเผาไหมและองคประกอบธาตของเชอเพลง โดยจะรายงานเปนปรมาณรอยละตอน าหนกของธาตองคประกอบตาง ๆ ทประกอบขนเปนถานหน ซงมองคประกอบหลกๆ ดงตอไปน

a) คารบอน (Carbon, C): เกดจากสารประกอบอนทรย (Organic Compound) ทงพวกสารประกอบอะโรมาตก (Aromatic) ,สารประกอบเอลฟาตก (Aliphatic) และสารประกอบคารบอเนตของแรธาตตาง ๆ (Carbonate Mineral) กาซทมองคประกอบของธาตคารบอนสวนใหญคอกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) โดยเกดจากสารอนนทรยคาบอเนต (Inorganic Carbonate) จ าพวกแคลไซท (Calcite) และซเดอไรต (Siderite) ซงจะถกวเคราะหแลวน าไปหกออกเพอหาคาคารบอนอนทรย (Organic Carbon) และคารบอนสทธ (Total Carbon) ซงวธการหาคาคารบอนมรายละเอยดดงรปท 4.8

รปท 4.8 วธการหาคาคารบอนสทธ (Total Carbon)

b) ไฮโดรเจน (Hydrogen, H): เกดจากสารประกอบอนทรยและจากความชนในถานหน รวมทงในสารประกอบอนทรยในหมไฮดรอกซล (Hydroxyl Groups : -OH) ทมอยในแรดนเหนยว (Clay Minerals) ส าหรบการวเคราะหคาคารบอน (C) และไฮโดรเจน (H) ท าไดโดยการเผาถานหนใหธาตคารบอนถกเปลยนเปนกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และกาซไฮโดรเจนจะเกดปฏกรยาถกเปลยนเปนน า (H2O) ภายใตการควบคมสภาวะการเผาไหมทเหมาะสม ผลตภณฑจากการเผาทไดจะถกดดซบดวยสารดดซบ (Absorber) ทเหมาะสม แลวจงน ามาค านวณหาปรมาณธาตคารบอนและธาตไฮโดรเจน โดยการชงน าหนกของสารดดซบนน ๆ ธาตคารบอนและธาตไฮโดรเจนจะใชเปนดชน

คารบอนอนทรย (Organic Carbon) หรอ

คารบอนสทธ (Total Carbon)

สารประกอบอนทรย (Organic Compound)

อะโรมาตก (Aromatic)

เอลฟาตก (Aliphatic)

คารบอเนตของแรธาต (Carbonate

Mineral)

สารอนนทรยคาบอเนต (Inorganic Carbonate)

แคลไซท (Calcite)

ซเดอไรต (Siderite)

Page 127: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-31

ในการแยกประเภทของถานหน และใชในการค านวณหาคาความรอน (Calorific Value) และการสมดลความรอน (Heat Balance) ในการทดสอบประสทธภาพของหมอไอน า c) ออกซ เจน (Oxygen, O): เกดจากสารประกอบอนทรย , สารประกอบอนนทรย , ความชน และแรธาต เชน ดนเหนยว , สารประกอบคารบอเนตและซลเฟต ซงในสารประกอบ อนนทรย ออกซเจนจะรวมอยในรป ซล เกต (Silicates), คารบอเนต (Carbonates), ออกไซด (Oxides) และสารประกอบซลเฟตในน า ซงจะมาจากความชนในเนอถานหนและความชนทเปนผลกของแรธาต วธการในการหาปรมาณออกซเจน สามารถหาไดจากสมการดงน

𝑂𝑥𝑦𝑔𝑒𝑛% = 100 − (𝐶 + 𝐻 + 𝐶𝑙 + 𝑆 + 𝐴)

เมอ C = รอยละของคารบอนในถานหน H = รอยละของไฮโดรเจนในถานหน Cl = รอยละของคลอรนในถานหน S = รอยละของซลเฟอรในถานหน A = รอยละของขเถาในถานหน

เราสามารถวเคราะหคาปรมาณออกซเจนโดยตรงไดโดยการเผาแบบไพโรไรซส (Pyrolysis) ซงเปนกระบวนการเผาไหมแบบไมใชออกซเจนหรอใชออกซเจนนอย โดยตวอยางถานหนและผลตภณฑทไดจากการเผาจะแปลงออกซเจนทไดไปเปนกาซคารบอนมอนอกไซด (CO) กาซนจะถกดดซบเอาไว ท าใหสามารถหาปรมาณออกซเจนทถกดดซบไวได คาปรมาณออกซเจนในถานหน สามารถใชในการค านวณสมดลความรอน (Heat Balance) ส าหรบหาคาประสทธภาพของหมอไอน า พรอมทงใชหาสมประสทธคาแก (Correction) ของกระบวนการ Carbonization โดยทวไปแลวถานหนทมออกซเจนต า มความเหมาะสมทจะท าเปนถานโคก ทใชในการถลงโลหะไดดกวาถานหนทมปรมาณออกซเจนสง ส าหรบการท าถานหนใหเปนกาซ (Gasification) และการท าถานหนใหเปนเชอเพลงเหลว (Liquefaction) นน ถานหนทมปรมาณออกซเจนสง (ถานหนทมคณภาพต า) จะท าปฏกรยาไดดกวา และท าใหกลายเปนไอหรอของเหลวไดนอยกวาถานหนทมปรมาณออกซเจนต า

d) ไน โตรเจน (Nitrogen, N): เปนธาตต วเดยวท เกด ในถานหน ในลกษณะท เป นสารประกอบอนทรย สารประกอบของไนโตรเจนจะอยในสภาวะคงตวและเปนสารประเภทสารประกอบเฮเทอโรไซคลก (Heterocyclic) และสารประกอบซบซอนไมเปนวฎจกร (Complex Non Cyclic Compound) สวนมากไนโตรเจนจะเกดจากซากพช ซากสตว และโปรตนของสตว ซงเรยกวาไนโตรเจนอนนทรย (Inorganic Nitrogen) การวเคราะหหาปรมาณไนโตรเจน โดยทวไปใชวธ Kjeldahl Macromethod ซงไนโตรเจนจะถกเปลยนเปนแอมโมเนยมซลเฟต Ammonium Sulphate (NH2)2SO4 โดยการยอยสลายดวยกรดซลฟรคเขมขน (H2SO4) หรอสามารถวเคราะหโดยการไลไนโตรเจนออกจากสารประกอบอนทรยกอน แลวเปลยนเปน Ammonia (NH3) หรอกาซไนโตรเจน (N2) ผลการวเคราะหปรมาณไนโตรเจน

Page 128: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-32

จะใชในการเปรยบเทยบคณภาพของถานหน และจากงานวจยพบวาการเผาไหมทอณหภมสงจะท าใหเกดสารประกอบของไนโตรเจนออกไซด (NOX) ไดงาย ซงมผลท าใหเกดมลพษทางอากาศ

e) ก ามะถน (Sulphur, S): ก ามะถนหรอซลเฟอรทประกอบอยในในถานหนเกดไดจากทง สารประกอบอนทรยและสารประกอบอนนทรย ซงอยในรปแบบของแรไพไรท (Pyrite), มารคาไซท (Marcasite) และซลเฟต (Sulphate) ซงโดยทวไปแลว ซลเฟอรจะแบงเปน 3 แบบหลก คอไพไรทคซลเฟอร (Pyritic Sulphur: FeS2, FeS), ซลเฟอรซลเฟต (Sulphate Sulphur) และซลเฟอรอนทรย (Organic Sulphur) ซง ไพไรทคซลเฟอร และซลเฟอรซลเฟตนเราสามารถวเคราะหหาปรมาณได เมอน าคาปรมาณทไดไปลบออกจากคาซลเฟอรสทธ (Total Sulphur) ในการวเคราะหก ามะถนสามารถแยกออกไดเปน 2 วธการไดแก การวเคราะหหาปรมาณซลเฟอร (Total Sulphur) และการว เคราะหประเภทของซลเฟอร (Form of Sulphur) ซ งมรายละเอยดดงตอไปน การวเคราะหหาปรมาณซลเฟอรสทธ (Total Sulphur) การวเคราะหเพอหาปรมาณซลเฟอรสทธ (Total Sulphur) มหลายวธการในการวเคราะห ซงวธการทเปนทนยมใชมรายละเอยดดงตอไปน - Eschka Fusion Method: เปนวธการวเคราะหโดยการผสมตวอยางถานหนกบ Eschka Mixture

ซงเปนสวนผสมของโซเดยมคารบอเนต (Na2CO3) และ แมกนเซยมออกไซด (MgO) แลวเผาทอณหภม 800-850°C ในสภาวะบรรยากาศ เพอเปลยนซลเฟอรในถานหนใหเปนซลเฟต

- Bomb Washing Method: เปนวธการวเคราะหโดยการน าตวอยางถานหนไปวเคราะหคาความ

รอน หลงจากนนน าตวอยางไปลาง แลวจงใชสารออกซแดนท (Oxidant) เชน น าโบรมน (Bromine Water) เพอท าปฏกรยาออกซไดซเปลยนซลเฟอรทงหมดใหเปนซลเฟต

- High Temperature Combustion Method: เปนวธการวเคราะหโดยการเผาตวอยางถานหน

ทอณหภม 1,350°C และใชสารดดซบประเภทไฮโดรเจนเพอรออกไซด (Hydrogen Peroxide: H2O2) ท าการดดซบผลตภณฑจากการเผาไหม จากนนจะเกดปฏกรยาออกซไดซเปลยนซลเฟอรใหเปนซลเฟต

- Infrared Method: เปนวธการวเคราะหโดยการเผาตวอยางถานหนทอณหภม 1,350°C และท า

การตรวจจบกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) ทไดรบดวยอปกรณตรวจจบอนฟาเรด ซงอปกรณตรวจจบจะค านวณและแปลงผลการวเคราะห แลวรายงานออกมาเปนคาซลเฟอรสทธ (Total Sulphur) ซงคาซลเฟอรสทธนเปนคาทมความส าคญตอการก าหนดราคาซอ-ขาย และยงใชในการค านวณปรมาณแรธาต ผลการวเคราะหคาซลเฟอรสทธจะใชเปนแนวทางในการลดปรมาณซลเฟอรของถานหนดวยการลาง เนองจากมเพยงไพไรทคซลเฟอรเทานนทสามารถก าจดออกไดโดยการแยก

Page 129: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-33

ออกโดยใชความถวงจ าเพาะ (Specific Gravity Separation) โดยเครองมอวเคราะหหาปรมาณซลเฟอร โดยวธ Infrared Detection แสดงดงรปท 4.9

ทมา: http://maemohmine.egat.co.th

รปท 4.9 เครองมอวเคราะหหาปรมาณซลเฟอร โดยวธ Infrared Detection การวเคราะหประเภทของซลเฟอร (Form of Sulphur)

การวเคราะหเพอหาประเภทของซลเฟอรมหลายวธการในการวเคราะห ซงวธการทเปนทนยมใชมรายละเอยดดงตอไปน - ซลเฟอรซลเฟต (Sulphate Sulphur): สามารถวเคราะหไดโดยการสกดซลเฟอรซลเฟตออกจาก

ถานหน โดยใชกรดเกลอเจอจาง (Diluted Hydrochloric Acid) และท าการตกตะกอนดวยแบเรยมคลอไรด (Barium Chloride: BaSO4) หลงจากนนกรองตะกอนแบเรยมซลเฟตทได ใหท าการลางตะกอนแบเรยมซลเฟตทไดแลวน าจงไปเผา เพอชงหาน าหนกตะกอนทไดเปนซลเฟอรซลเฟตตอไป

- ไพไรตกสซลเฟอร (Pyritic Sulphur) สามารถวเคราะหไดโดยการสกดไพไรตกสซลเฟอรออกจาก

ถานหนไดโดยใชกรดไนตรกเจอจาง (Diluted Nitric Acid) - ซลเฟอร อนทรย (Organic Sulphur) สามารถวเคราะหหาไดโดยหกคา Pyritic Sulphur,

Sulphate Sulphur ออกจากคาซลเฟอรสทธ (Total Sulphur) โดยหาไดจากสมการดงน

Organic Sulphur = (Total Sulphur) – (Pyritic Sulphur) – (Sulphate Sulphur)

ปรมาณสดสวนของซลเฟอรอนทรยในถานหนเปนคาทคอนขางคงท ถานหนทมคาซลเฟอรอนทรยสงจะแสดงถงความผดปรกตของคณสมบตของถานหน โดยเฉพาะอยางยงคณสมบตทจะท าเปนถานโคก การตรวจสอบสวนทเหลอ (Residue) ทเกดจากการวเคราะหไพไรตกสซลเฟอร จะแสดงใหเหนวามไพไรตกสซลเฟอรอยเพยงเลกนอย และปรมาณซลเฟอรสวนมากจะอยในรปของซลเฟอร

Page 130: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-34

อนทรยมากกวารปอน ในการลางถานหน จงพจารณาเฉพาะไพไรตกสซลเฟอร และซลเฟอรอนทรย เปนหลก จากการวเคราะหประเภทของซลเฟอร จะพบวามกมสารประเภทจลธาต (Trace Element) รวมอยกบไพไรตกสซลเฟอรในถานหนดวย

f) คลอรน (Chlorine, Cl): คลอรนเปนสารประกอบในถานหน ซงมอย 2 รปแบบ คอ รปแบบของสารอนนทรย (Inorganic Chloride) และรปแบบของสารประกอบอนทรย (Organic Matter) โดยวธวเคราะหปรมาณคลอรน มวธทนยมใชอย 3 วธ คอ 1). Eschka Method 2). Bomb Calorimeter Method 3). High Temperature Combustion Method

ซงทง 3 วธ มหลกการคลายคลงกนคอ การท าลายโมเลกลของถานหน และเปลยนคลอรนใหเปนคลอไรดอออน (Cl-) ตวอยางเชนวธ High Temperature Combustion Method ซงถานหนจะถกเผาในบรรยากาศของออกซเจนทอณหภมประมาณ 1,350 °C แลวไอของคลอรนจะถกดดซบเอาไวและหาปรมาณคลอรนโดยวธเชนเดยวกบการวเคราะหปรมาณซลเฟอร คลอรนในถานหนเปนสาเหตของการเกดสนม (Corrosion) กบอปกรณทใชในกระบวนการตางๆ นอกจากนคลอรนในถานมกถกคดวาเปนสาเหตของการ เกดตะกรน (Slag) ในหมอไอน าทมอณหภมสง ซงความจรงแลวคลอรนอาจเปนเพยงปจจยของแรธาตตวอน ๆ ซงสรางปญหาโดยตรงมากกวาสารคลอรนเอง เชน คลอรนอาจอยในรปคลอไรดของโซเดยมและโปแตสเซยม หรออน ๆ ซงเปนสวนประกอบสวนใหญของการเกดโลหะเจอ (Eutectic Mixture) ซงเปนสาเหตของการเกดตะกรนมากกวาคลอรนเอง คาคลอรนนใชประโยชนในการวเคราะหแบบ Ultimate Analysis เพอหาคาของปรมาณออกซเจนในถานหนตอไป

4.2.1.4 มาตรฐานการวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis Standard) วธการในการวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis) ส าหรบเชอเพลงแขง (ถานหนและลกไนต) เพอหาองคประกอบธาตมดงน

a) ASTM D3176 (Standard Practice for Ultimate Analysis of Coal and Coke): เปนมาตรฐานทใชในการหาคารอยละออกซเจน ซงสามารถหาคาไดจากการค านวณผลทไดจากพนฐาน 100% ขององคประกอบตวอยางเชอเพลง โดยใชตวแปรดงน

- คารอยละขเถา จากมาตรฐาน ASTM D3174 - คารอยละซลเฟอร จากมาตรฐาน ASTM D3177 - คารอยละคารบอนและไฮโดรเจน จากมาตรฐาน ASTM D3178 - คารอยละไนโตรเจน จากมาตรฐาน ASTM D3179

โดยคารอยละออกซเจนท ไดจากการทดสอบในมาตรฐานน สามารถค านวณไดด งความสมพนธ

Page 131: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-35

𝑂𝑥, % = 100 − (𝐴 − 𝐶 − 𝐻 − 𝑁 − 𝑆)

เมอ A คอ คารอยละขเถา (%) C คอ คารอยละคารบอน (%) H คอ คารอยละไฮโดรเจน (%) N คอ คารอยละไนโตรเจน (%) S คอ คารอยละซลเฟอร (%)

b) ASTM D3177 (Standard Test Method for Total Sulfur in the Analysis Sample of Coal and Coke): เปนมาตรฐานทใชในการหาคารอยละซลเฟอร ซงสามารถหาคาไดจากการทดสอบ 2 วธไดแก 1) Eschka Method: เปนวธการทดสอบดวยการผสมตวอยางทดสอบกบสวนผสม Eschka (สวนผสมของแมกนเซยมออกไซด (MgO) และโซเดยมคารบอนเนต (NaCO3)) แลวจงท าการจดไฟใหสวนผสมไหม หลงจากนนละลายในน ารอนเพอใหตกตะกอนเปน แบเลยมซลเฟต (BaSO4) น าตะกอนไปกรองและชงน าหนก 2) Bomb Washing Method: ซลเฟอรจะตกตะกอนเปนแบเลยมซลเฟต (BaSO4) จากน าทใชลาง Oxygen-bomb calorimeter ของตวอยางเชอเพลงทใชทดสอบ หลงจากนนน าไปกรองและชงน าหนก โดยคารอยละซลเฟอรทไดจากการทดสอบในมาตรฐานน สามารถค านวณไดดงความสมพนธ

𝑆𝑢𝑟𝑓𝑢𝑟 𝑖𝑛 𝑎𝑛𝑎𝑙𝑦𝑠𝑖𝑠 𝑠𝑎𝑚𝑝𝑙𝑒, % =(𝐴 − 𝐵) × 13.738

𝐶

เมอ A คอ น าหนกของสงตกตะกอน (g) B คอ น าหนกของ BaSO4 (g) C คอ น าหนกของตวอยางทดสอบทใช (g) c) ASTM D3178 (Standard Test Method for Carbon and Hydrogen in the

Analysis Sample of Coal and Coke): เปนมาตรฐานทใชในการทดสอบหาคารอยละคารบอนและคารอยละไฮโดรเจน ซงสามารถหาคาไดจากการเผาตวอยางทดสอบในระบบปด แลวดกจบผลตภณฑทไดดวยวธ Absorption train ซงจะไดผลของคารอยละคารบอนและไฮโดรเจนในความชนทดกจบโดยสารซลเคต (Silicates)

เครองมอหลกทใชในการทดสอบคอ หลอดเผาไหม (Combustion tube) ซงเปนสวนการเผาไหม แบงการเผาไหมเปนสวนๆ มลกษณะแสดงดงรปท 4.10

Page 132: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-36

รปท 4.10 หลอดเผาไหม (Combustion tube)

โดยในสวนเผาไหมท 1 (Furnace Section 1) มความยาวประมาณ 130 ม.ม. เปนสวนทใหความรอนดวยอณหภม 850-900°C สวนเผาไหมท 2 (Furnace Section 2) มความยาวประมาณ 330 ม.ม. บรรจสารท าขนจากสารผสมทองแดง (Cupric Oxide: CuO) เปนสวนทใหความรอนดวยอณหภม 850 ± 20°C สวนเผาไหมท 3 (Furnace Section 3) มความยาวประมาณ 230 ม.ม. บรรจสารท าขนจากตะกวโครเมต (Fuse Lead Chromate: PbCrO4) หรอเงน (Silver Gauze 99.9%) สามารถใหความรอนทอณหภม 500 ± 50°C ในสวนของการดกจบผลตภณฑทไดดวยวธ Absorption train แบงสวนดกจบเปนสวนๆ ดงตอไปน 1) First Water Absorber: เปนสวนทบรรจสารดดซบความชน ทมการออกแบบใหออกซเจนสามารถไหลผานไปได ซงบรรจสาร Anhydrous magnesium perchlorate (Mg(ClO4)2) มขนาดประมาณ 0.35-2.38 ม.ม. 2) Carbon Dioxide Absorber: เปนสวนทบรรจสารดดซบคารบอนไดออกไซด ทมการออกแบบใหออกซเจนสามารถไหลผานไปไดเชนกน โดยในสวนนจะดกจบคารบอนไดออกไซดไดอยางสมบรณ บรรจดวยสารโซเดยม (NaOH) หรอ โปแตสเซยมไฮดอกไซด (KOH) มขนาดประมาณ 0.84-2.38 ม.ม. 3) Second Water Absorber: เปนสวนทบรรจสารดดซบความชน มลกษณะเชนเดยวกบ First Water Absorber

ขนตอนการทดสอบ มล าดบดงตอไปน 1) เรมจากการชงตวอยางทดสอบ 0.2 กรม ใสในถวยบรรจ 2) น าถวยบรรจใสในหลอดเผาไหมประมาณ 20 ม.ม. จากจด P1 3) ปดหลอดเผาไหม ปรบอตราการไหลของออกซเจนท 50-100 มลลลตรตอนาท

Page 133: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-37

4) ใหความรอนสงสดทสวนเผาไหมท 1 ใหอณหภมอยระหวาง 850-900°C โดยใชเวลาประมาณ 10-20 นาท หลงจากนนใหถวยบรรจเลอนไปในสวนเผาไหมท 2 โดยใชเวลาประมาณ 5-10 นาท แลวจงเลอนถวยบรรจกลบมาทต าแหนงเดม 5) ปลอยใหออกซเจนไหลผานไปอก 10 นาท หลงจากนนใหน าตวอยางทดสอบออกมาชงน าหนก โดยในระหวางขนตอนทท าการทดสอบใหดกจบผลตภณฑทไดโดย Absorption train โดยคารอยละคารบอนท ไดจากการทดสอบตามมาตรฐานน สามารถค านวณไดจากความสมพนธ

𝐶𝑎𝑟𝑏𝑜𝑛, % =(𝐴 × 27.289)

𝐵

เมอ A คอ น าหนกทเพมขนของสวนบรรจสารดดซบคารบอนไดออกไซด (g) B คอ น าหนกของตวอยางทดสอบทใช (g)

โดยคารอยละคารบอนท ไดจากการทดสอบตามมาตรฐานน สามารถค านวณไดจากความสมพนธ

𝐻𝑦𝑑𝑟𝑜𝑔𝑒𝑛, % =(𝐶 × 11.19)

𝐵

เมอ B คอ น าหนกของตวอยางทดสอบทใช (g) C คอ น าหนกทเพมขนของสวนบรรจสารดดซบความชน (g) d) ASTM D3179 (Standard Test Method for Nitrogen in the Analysis Sample

of Coal and Coke): เปนมาตรฐานทใชในการทดสอบหาคารอยละไนโตรเจน ซงสามารถหาคาไดจากการใหความรอนแกตวอยางทดสอบเพอใหเกดการเปลยนแปลงโครงสราง โดยสารละลายสวนผสมกรดซลฟรคเขมขนและโปแตสเซยมซลเฟต ไนโตรเจนจะถกดดซบดวยเกลอแอมโมเนยแลวจงน าเกลอแอมโมเนยไปยอยสลายอกครงดวยสารละลายดาง และท าการตรวจวเคราะหดวยวธการไทเทรตดวยเบส (Alkalimetric titration) หรอวธการไทเทรตดวยกรด (Acidimetric titration)

ขนตอนในการทดสอบหาคารอยละไนโตรเจน มดงตอไปน 1) ชงตวอยางทดสอบ 1 กรม ใสขวดยอยโปรตน (Kjeldahl flask) ทมสาร K2SO4 ปรมาณ 7-

10 กรม และปรอท 0.6-0.8 กรม 2) เตมสาร H2SO4 ปรมาณ 30 มลลลตร แลวคนใหเขากน 3) เอยงขวดดวยมม 45°-60° ใหความรอนดวยเครองท าความรอน โดยระวงไมใหไอระเหยของ

สาร H2SO4 ควบแนนเกนครงหนงของคอขวด 4) ใหความรอนจนกระทงตวอยางทดสอบเกดปฏกรยาออกซไดซ โดยสงเกตไดจากตวอยาง

ทดสอบมสคลายกบสารละลาย หรอใหความรอนเปนเวลา 2 ชวโมง

Page 134: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-38

5) กระบวนการยอยสลายจะใชเวลาประมาณ 3-6 ชวโมง หลงจากนนปลอยใหสารละลายเยนตวลงแลวจงเตมผลก KMnO4 เลกนอยเพอใหเกดปฏกรยาออกซเดชนโดยสมบรณ

6) ท าการเจอจางสารละลายดวยน าเยน 300 มลลลตร แลววดปรมาณโดยใชปเปต 250 หรอ 300 มลลลตร ใสในขวดทดลองทรงชมพ (Erlenmeyer flask) แลวเตมสาร 0.2N H2SO4 ปรมาณ 20 มลลลตร แลวเตมสาร Methyl red หรอ Bromcresol green ปรมาณ 6 หยด

7) น าขวดทดลองทรงชมพตดตงทอแกวไวกบเครองควบแนน โดยใชยางอดรอยรวอนใหสนท เอยงขวด Kjeldahl flask โดยทอแกวอยในระดบความลกสงสด

8) เตมสงกะสเมด 1-2 กรม แลวเตมดางอยางชาๆ 100 มลลลตร จนกระทงเกดชนของสารขนบนสารละลาย

9) ท าการเอยงขวด Kjeldahl flask เพอเทสารละลายดางออกจากขวด (ระวงไมใหชนเกดการแตกตว ซงน าไปสการสญเสยแอมโมเนยได)

10) ตดตงทอแกวกบเครองควบแนนอยางรวดเรว แลวคนสารทเหลอในขวดใหเปนเนอเดยวกน 11) น าเนอสารในขวดไปตม จากนนกลนใสในขวด Erlenmeyer flask 12) ท าการกลนดวยอตรา 350 มลลลตรตอชวโมง จนกระทงรวบรวมสารได 150-175

มลลลตร 13) หยดการใหความรอนแลวลางดวยน ากลน แลวเกบรวบรวมน าลางในขวด Erlenmeyer

flask 14) ท าการไทเทรตแบบกลบ (Back-Titrate) กบสารทเหลอดวยสารละลาย NaOH 0.1-0.2 N 15) ท าการตรวจหาสารทตกคาง (Blank determination) ดวยวธการเดมตงแตตน โดยใช

ซโคสเปนตวอยางทดลอง โดยคารอยละไนโตรเจนทไดจากการทดสอบตามมาตรฐานน สามารถค านวณไดจากความสมพนธ

𝑁𝑖𝑡𝑟𝑜𝑔𝑒𝑛, % = [(𝐵 − 𝐴)𝑁 × 0.014

𝐶] × 100

เมอ A คอ ปรมาณของสารละลาย NaOH ทใชในการไทเทรตตวอยางทดสอบ (mL)

B คอ ปรมาณของสารละลาย NaOH ทใชในการไทเทรตหาสารตกคาง (Blank determination) (mL)

N คอ จ านวนกรมสมมลของสารละลาย NaOH (g) C คอ น าหนกของตวอยางทดสอบ (g)

ส าหรบการวเคราะหขนสดทาย (Ultimate analysis) ในปจจบน มเครองมอในการทดสอบททนสมย และทดสอบไดตามมาตรฐาน ASTM ซงในเครองทดสอบตวเดยวสามารถหาคาองคประกอบธาตไดทง 5 ธาต ทเปนตวแปรทตองการในการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก โดยเครองทนยมใชในการทดสอบคอเครอง CHNSO Analyzer โดยมลกษณะดงรปท 4.11

Page 135: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-39

รปท 4.11 เครอง CHNSO Analyzer ส าหรบหาคาองคประกอบธาต

หลกการของเครอง CHNSO Analyzer คอการเผาตวอยางทดสอบทความรอนสงหลงจากนนน าผลตภณฑทไดไปตรวจจบท Gas Chromatography Column (GC Column) แลวจงวเคราะหผลโดยใชคอมพวเตอร แสดงผลเปนกราฟซงมความแตกตางกนในแตละกาซทตรวจจบไดเพอหาคาองคประกอบธาต โดยหลกการของเครอง CHNSO Analyzer มรายละเอยดแสดงดงรปท 4.12

รปท 4.12 หลกการของเครอง CHNSO Analyzer

หลงจากทไดท าการหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงแขง (ถานหนและลกไนต) ล าดบตอไปเปนวธการในการหาคาความรอนสทธของเชอเพลงแขง ดงหวขอถดไป

Page 136: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-40

4.2.2 วธการหาคาความรอนของเชอเพลงแขง (ถานหนและถานโคก)

4.2.2.1 การหาคาความรอนของเชอเพลงแขง จดประสงคในการหาคาความรอนของเชอเพลง เพอทจะใชในการแปลงหนวยของปรมาณของเชอเพลง

ทใช (ลกบาศกเมตร, กโลกรม) เปนหนวยของความรอน (จล, แคลอร) โดยคาความรอนของเชอเพลงม 2 ประเภทคอ

- คาความรอนรวม (GCV) หรอคาความรอนสง (HHV) - คาความรอนสทธ (NCV) : ซงเปนคาทใชในการค านวณการแปลงหนวยของคาการใชพลงงาน

วธการในการหาคาความรอนมวธการหลายวธ โดยวธการทนยมทสดคอใช เครองแคลอรมเตอร ซงมหลายประเภท ไดแก

- บอมบแคลอรมเตอร (Bomb Calorimeter) - เฟลมแคลอรมเตอร (Flame Calorimeter) - โซลชนแคลอรมเตอร (Solution Calorimeter)

โดยบอมบแคลอรมเตอร เปนเครองมอทใชในการหาคาความรอนทนยมทสด มความนาเชอถอ และมวธการใชทไมยงยาก โดยบอมบแคลอรมเตอรมรายละเอยดดงตอไปน 1 บอมบแคลอรมเตอร (Bomb Calorimeter) เปนอปกรณท ใชส าหรบการค านวณหาคาการเปลยนแปลงพลงงานภายใน (internal energy) อนเนองมาจากการเกดปฏกรยาเคม ซงการวดพลงงานภายในนจะเกยวของกบพลงงานอเลกตรอน (electron energy) โดยตรง สสารเคมทมพลงงานอเลกตรอนในระดบสงยอมจะมพลงงานภายในสงตามไปดวย เมอธาตสองตว เชน ไฮโดรเจน กบ ออกซเจน ท าปฏกรยากนเกดเปนน า (2H2 + O2 => 2H2O) พลงงานจะถกปลดปลอยออกมาและจะท าใหอณหภมของน าในอางน าควบคมอณหภม (water bath) สงขน ซงอณหภมทสงขนนจะแสดงถงการเปลยนแปลงของพลงงานภายในทเกดขน บอมบแคลอรมเตอร อาศยหลกการของ “Calorimetry” ซงเปนหลกการทางวทยาศาสตรในการวดคาความรอน (q) ทถกปลดปลอยหรอดดซบโดยกระบวนการเปลยนแปลงทางเคมหรอฟสกส ถาหากกระบวนการเปลยนแปลงดงกลาว เกดขนในสภาวะทปรมาตรคงท (constant-volume conditions) คาความรอนทวดไดคอ qv ซงคานจะเทากบการเปลยนแปลงพลงงานภายใน ( U) ดวย และในบอมบแคลอรมเตอร ปรมาตรจะถกจ ากดใหมคาคงทตลอดการเกดปฏกรยาเคม สวนประกอบหลกของบอมบแคลอรมเตอร คอ

1) บอมบ (Bomb Cylinder) เปนสวนทบรรจตวอยาง (sample) และกาซออกซเจนส าหรบปฏกรยาการเผาไหม

1 การทดสอบหาค าความรอนของเชอเพล ง (Heating Value of Fuel Test), อ . วภาวด วงษ ส วรรณ , ภ าควชา

วศวกรรมเครองกล, คณะวศวกรรมศาสตร, มหาวทยาลยเชยงใหม

Page 137: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-41

2) ถงโลหะ (Steel bucket) เปนภาชนะเพอวดปรมาตรของน า และเปนทตดตงเทอรโมมเตอรและบอมบ

3) เสอฉนวน (Jacket) เปนฉนวนกนความรอนส าหรบอปกรณทงหมด

ส าหรบบอมบแคลอรมเตอรแบบอเดยบาตก (Adiabatic) นน จะมตวบอมบทเปนโลหะบรรจอยขางในถงน า ซงถงน าจะตงอยางหลวมๆ อยขางในเสอฉนวนอกท โดยจะมใบพดกวน (Stirrer) ตดตงอยใหลอมรอบดวยน าทบรรจอยในถงน า ซงใบพดกวน จะขบเคลอนดวยมอเตอรทางดานนอกของแคลอรมเตอร เทอรโมมเตอรทตดตงไวใชส าหรบวดการเปลยนแปลงอณหภมระหวางการเกดปฏกรยา สายไฟตอจากสวนบนของบอมบสดานนอกใชเพอจายกระแสไฟเพอเรมตนการเกดปฏกรยาหรอจดระเบดนนเอง ตวบอมบจะจ ากดใหปฏกรยาการเผาไหมตวอยางเกดขนในปรมาตรคงท ตวอยางทจะท าการทดสอบจะถกวางบนถวยส าหรบการสนดาป (Ignition cup) และลวดฟวส (Fuse wire) จะตองตดตงใหสมผสกบตวอยางทจะทดสอบ ซงจะกระท าอยางระมดระวง บอมบจะถกปดอยางหนาแนนดวยฝาปด และกาซออกซเจนความดนสงจะถกเตมเขาไปเพอใหเกดปฏกรยาเผาไหมอยางสมบรณ ลกษณะของตวบอมบและบอมบแคลอรมเตอรแสดงดงรปท 4.13และ รปท 4.14

รปท 4.13 สวนประกอบของตวบอมบ

รปท 4.14 สวนประกอบของเครองบอมบแคลอรมเตอร

Page 138: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-42

4.2.2.2 มาตรฐานในการหาคาความรอนของเชอเพลงแขง (ถานหนและลกไนต) การทดสอบหาคาความรอนตามมาตรฐาน ASTM ของเชอเพลงแขง (ถานหนและลกไนต) มมาตรฐานทเกยวของดงตอไปน

- ASTM D2015: Test Method for Gross Calorific Value of Coal and Coke by the Adiabatic Bomb Calorimeter

- ASTM D5865: Standard Test Method for Gross Calorific Value of Coal and Coke - ASTM D3286: Test Method for Gross Calorific Value of Coal and Coke by the

Isoperibol Bomb Calorimeter

โดยมาตรฐานทตรงตามวธการทดสอบหาคาความรอนของหองปฏบตการ คอ มาตรฐาน ASTM D2015: Test Method for Gross Calorific Value of Coal and Coke by the Adiabatic Bomb Calorimeter ซงเปนวธทดสอบหาคาความรอนของเชอเพลงโดยการเผาตวอยางทดสอบ ภายใตสภาวะควบคม แลวจงน าผลการบนทกอณหภมกอนและหลงการเผาไหมค านวณหาคาความรอนของตวอยางทดสอบ เครองมอทใชหาคาความรอนโดยวธการบอมบแคลอรมเตอร มอปกรณหลกดงตอไปน

- ตวบอมบภายในเครองทดสอบ จะตองรบแรงดนไฮโดรสแตตก (Hydrostatic pressure) ท 20 MPa (3000 psi) โดยไมเกดการเสยรปใดๆ และไมเกดการรวของกาซจากการเผาไหม

- เครองบอมบแคลอรมเตอรท าจากโลหะเคลอบดวยวสดปองกนการสะทอนแสง สามารถจมตวบอมบในน าไดอยางสมบรณ แลวตองมอปกรณส าหรบคนน า โดยการคนภายใน 10 นาท จะตองไมท าใหน าในเครองบอมบแคลอรมเตอรมอณหภมสงเกน 0.01°C (0.02°F)

- ลวดจดระเบดควรมความยาว 10 ซ.ม. และขนาดเสนผานศนยกลาง 0.16 ม.ม. (No.34 B &S gage) ท าจากวสด นเกล-โครเมยม

ขนตอนในการทดสอบคาความรอน ตามมาตรฐาน ASTM มขนตอนดงตอไปน

1) ผสมกรด benzoic กบตวอยางทดสอบใหเปนกอน โดยมน าหนกในชวง 0.9-1.3 g ท าการชงน าหนกกอนทจะน าไปใสในตวบอมบ 2) เตมน า 1 มลลลตรลงในตวบอมบ 3) ตอลวดจดระเบดกบขวตอ ใหมความยาวเพยงพอทจะแตะกบตวอยางทดสอบ 4) ประกอบตวบอมบกบเครองบอมบแคลอรมเตอร อดออกซเจนชาๆ เพอปองกนไมใหตวอยางและลวดจดระเบดถกเปา ใหมความดน 2-3 MPa 5) ใสน าลงในเครองบอมบแคลอรมเตอร 2000±0.5 มลลลตร 6) ทงเครองไว 3 นาท แลวบนทกคาอณหภมน าภายในเครองบอมบแคลอรมเตอร และใชเปนคาอณหภมเรมตน (initial temperature) ซงเทากบอณหภมหองทถกควบคมไวท 20°C 7) ท าการจดระเบดดวยสวทซ จดบนทกอณหภมทกๆ 1 นาท จนกระทงอณหภมเทากนใน 1 ชวงการจดบนทก และใชเปนคาอณหภมสดทาย (final temperature) 8) น าตวบอมบออกมา คอยๆ เปดฝาใหความดนตกลงอยางชาๆ โดยใชเวลาไมนอยกวา 1 นาท

Page 139: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-43

9) ท าการชงน าหนกและวดความยาวลวดจดระเบด โดยเทยบกบความยาวเรมตน เพอใชหาคาความรอนทแทจรงของการเผาไหมลวดจดระเบด

ส าหรบการค านวณหาคาความรอนของเชอเพลงในการทดสอบน สามารถหาคาความรอนรวม (GCV) จากความสมพนธ

𝑄𝑣(𝑔𝑟𝑜𝑠𝑠) =[(𝑡𝐸) − 𝑒1 − 𝑒2 − 𝑒3]

𝑔

เมอ 𝑄𝑣(𝑔𝑟𝑜𝑠𝑠) คอ คาความรอนรวม (GCV) (BTU/ib) 𝑡 คอ อณหภมเปลยนแปลง (°C, °F) 𝐸 คอ พลงงานเทยบเทา (Energy equivalent) 𝑒1, 𝑒2, 𝑒3 คอ คาแก 𝑔 คอ มวลตวอยางทดสอบ (g)

โดยสามารถหาคาอณหภมเปลยนแปลง (temperature rise) ไดจากความสมพนธ

𝑡 = 𝑡𝑓 − 𝑡𝑖 + 𝐶𝑒 + 𝐶𝑠

เมอ 𝑡 คอ อณหภมเปลยนแปลงทแทจรง (°C, °F) 𝑡𝑓 คอ อณหภมเรมตน (°C, °F) 𝑡𝑖 คอ อณหภมสดทาย (°C, °F) 𝐶𝑒 คอ คาแกส าหรบอณหภมกานเทอรโมมเตอร (ถาจ าเปนตอง calibrate) 𝐶𝑠 คอ คาแกส าหรบอณหภมเทอรโมมเตอร (ถาจ าเปน calibrate)

โดยสามารถหาคา พลงงานเทยบเทา (Energy equivalent) ไดจากความสมพนธ

𝐸 =[(𝐻𝑔) + 𝑒1 + 𝑒2]

𝑡

เมอ 𝐻 คอ ความรอนจากการเผาไหมของกรด benzoic ก าหนดโดย National Institute of

Standard and Technology (BTU/lb เมอเผาไหมในอากาศ) 𝑔 คอ มวลของกรด benzoic (g) 𝑒1 คอ คาแกของความรอนในการเกดปฏกรยาของ HNO3 (10 BTU/mL) 𝑒2 คอ คาแกของการเผาไหมลวดจดระเบด (0.41 BTU/mm หรอ 2.6 BTU/mg ส าหรบ

ลวดจดระเบดชนด No.34 B&S gage Chromel C 𝑡 คอ อณหภมเปลยนแปลง

Page 140: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-44

หลงจากทท าการหาคาความรอนรวม (GCV) ของเชอเพลงแขงแลว การเปลยนคาใหเปนคาความรอนสทธ (NCV) สามารถหาไดดงความสมพนธ

𝑄𝑝(𝑛𝑒𝑡) = 𝑄𝑣(𝑔𝑟𝑜𝑠𝑠) − 5.72(𝐻 × 9)

เมอ 𝑄𝑝(𝑛𝑒𝑡) คอ คาความรอนสทธ (NCV) (kJ/kg) 𝑄𝑣(𝑔𝑟𝑜𝑠𝑠) คอ คาความรอนรวม (GCV) (kJ/kg) 𝐻 คอ คารอยละไฮโดรเจน (%)

จากเนอหาทกลาวมาขางตนเกยวกบการหาคาองคประกอบธาตและคาความรอน ของเชอเพลงแขง (ถานหนและลกไนต) ในหวขอถดไปจะกลาวถงการหาคาองคประกอบธาตและคาความรอน ของเชอเพลงกาซ (กาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลว) 4.2.3 วธการวเคราะหองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลว

4.2.3.1 การหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซธรรมชาต การหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซธรรมชาต สามารถหาไดโดยวธ Gas Chromatography ซงเปนเทคนคส าหรบแยกสารตวอยางทเปนสารผสม โดยเปลยนสารผสมใหเปนไอทอณหภมหนง แลวใหไอของสารเหลานนผานเขาไปยง column ทบรรจดวยเฟสคงท (stationary phase) โดยอาศยการพาไปของเฟสเคลอนท (mobile phase) หรอ carrier gas องคประกอบของสารผสมทมความสามารถในการเคลอนทและการกระจายตวผานเฟสคงทตางกนจะแยกออกจากกน โดยมลกษณะของเครองวเคราะหดงรปท 4.15 ซงเปนวธท เปนทนยมและหาผลการวเคราะหทแมนย า โดยสามารถอางองตามมาตรฐาน ASTM D1945: Standard Test Method for Analysis of Natural Gas By Gas Chromatography ซ งม รายละ เอ ยดดงตอไปน

รปท 4.15 เครองวเคราะห Gas Chromatography

Page 141: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-45

คาองคประกอบธาตสามารถท าได โดยการแยกตวอยางทดสอบทางกายภาพดวยวธ Gas Chromatography แลวน ากาซทแยกออกมาไดไปเปรยบเทยบกบขอมลอางอง ทถกระบดวยกาซทมองคประกอบททราบคาแนชด โดยเปรยบเทยบคาทตรวจวดไดจากกาซของตวอยางทดสอบดวยผลการวเคราะหทออกมาเปนกราฟแบบ chromatogram ซงวธหาคาความสงของกราฟ (Peak heights) หรอพนทของกราฟ (Peak area) หรอทงสองอยาง สวนประกอบหลกของเครองวเคราะห Gas Chromatography มดงตอไปน

ตวตรวจจบ (Detector): ตวตรวจจบควรเปนประเภท Thermal-conductivity และควรมการตอบสนองอยางนอย 0.5 mV ส าหรบ 1 mol% ของ n-butane ในตวอยางทดสอบขนาด 0.25 mL อปกรณบนทกผล (Recording Instrument): อปกรณบนทกผลทใชตองบนทกผลเปนแผนภาพเสน โดยมคณสมบตดงน

- อตรา 5 mV เปนอยางนอย - มระยะการบนทกไมนอยกวา 150 mm. - เวลาทตอบสนองในการบนทกผลภายในเวลา 2 วนาท - อตราเรวการบนทกต าสด 10 mm/min และสงสด 100 mm/min

ภาพ อป กรณ เส น ท างการไห ลของก าซต วอย า งท ดสอบ ภ าย ใน เค ร อ งว เค ราะห Gas Chromatography มลกษณะดงรปท 4.16

รปท 4.16 ภาพอปกรณเสนทางการไหลของกาซตวอยางทดสอบ ภายในเครองวเคราะห

Gas Chromatography

ในการวเคราะห สารผสมจะถกใหความรอนจนกลายเปนไอแลวถกพาเขาไปในคอลมน (column) ดวยเฟสเคลอนท องคประกอบของสารผสมจะแยกออกจากกนเมอเคลอนผาน column และถกตรวจวดโดย detector สญญาณการตรวจวดทไดจาก detector จะถกบนทกและแสดงออกมาในรปของ chromatogram โดยคอลมนและ chromatogram มลกษณะดงรปท 4.17 และรปท 4.18

Page 142: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-46

รปท 4.17 ลกษณะของคอลมน (column)

รปท 4.18 ลกษณะของ chromatogram

โดยวธในการหาคาองคประกอบธาตจะระบโดยความสงของกราฟ (Peak heights) หรอพนทของกราฟ (Peak area) หรอทงสองอยาง เปรยบเทยบกบกราฟอางองของกาซทรองคประกอบแนชด ตวอยาง chromatogram ของกาซธรรมชาต แสดงดงรปท 4.19 และรปท 4.20

Page 143: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-47

รปท 4.19 Chromatogram ของกาซธรรมชาตทดสอบโดยใช 2 คอลมน

รปท 4.20 Chromatogram ของกาซธรรมชาตทดสอบโดยใช 3 คอลมน

ส าหรบการค านวณหาคาองคประกอบ สามารถหาจากการวดคาความสงของกราฟ (Peak heights) ของแตละองคประกอบ ซงผลทไดจากวธวเคราะหแบบ Gas Chromatography ผลการวเคราะหจะออกมาเปนรอยละโดยโมลขององคประกอบ ซงการค านวณหาคาองคประกอบของกาซ หาไดจากความสมพนธ

𝐶 = (100𝑉𝑓)(𝐴 𝐵⁄ )(𝑃𝑏 𝑃𝑎⁄ )

เมอ 𝐶 คอ รอยละโดยโมลขององคประกอบ (%)

Page 144: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-48

𝐴 คอ คาความสงกราฟขององคประกอบของตวอยางทดสอบ 𝐵 คอ คาความสงกราฟขององคประกอบของสารบรสทธ 𝑃𝑎 คอ ความดนขณะทดสอบของตวอยางทดสอบ (kPa) 𝑃𝑏 คอ ความดนขณะทดสอบขององคประกอบของสารบรสทธ (kPa) 𝑉𝑓 คอ คาแกปรมาตรของสารบรสทธ

ผลของคารอยละโดยโมลขององคประกอบทไดจากการค านวณ ตองมคาอยในชวงขอบเขตทระบไวตามมาตรฐาน ASTM โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.12 ตารางท 4.12 ชวงขอบเขตรอยละโดยโมลขององคประกอบกาซธรรมชาต

4.2.3.2 การหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) การหาคาองคประกอบธาตของเช อ เพลงกาซป โตรเลยมเหลว สามารถหาได โดยวธ Gas Chromatography เชนเดยวกบการหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซธรรมชาต โดยอางองตามมาตรฐาน ASTM D2163: Standard Test Method for Analysis of Liquefied Petroleum (LP) Gases and Propane Concentrates by Gas Chromatography มาตรฐาน ASTM D2163 ระบการหาคาองคประกอบธาตของกาซปโตรเลยมเหลว โดยการแยกองคประกอบทางกายภาพดวยวธ Gas Chromatography ภายใตสภาวะควบคมโดยเปรยบเทยบกาซตวอยางทดสอบกบกาซทมองคประกอบททราบคาแนชด หรอเปรยบเทยบกบสารไฮโดรคารบอนบรสทธ โดยเปรยบเทยบคาทตรวจวดไดจากกาซของตวอยางทดสอบดวยผลการวเคราะหทออกมาเปนกราฟแบบ chromatogram ซงวธหาคาความสงของกราฟ (Peak heights) หรอพนทของกราฟ (Peak area) หรอทงสองอยาง ส าหรบเครองมอท ใชทดสอบสามารถใชเครองวเคราะห Gas Chromatography ทมลกษณะเดยวกบทใชในการหาคาองคประกอบธาตของเชอเพลงกาซธรรมชาต ซงขอมลของมาตรฐานสวนผสมอางองส าหรบกาซปโตรเลยมเหลวทใชเปนตวอยางทดสอบในสวนผสมตางๆ มรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.13

Page 145: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-49

ตารางท 4.13 มาตรฐานสวนผสมอางองส าหรบกาซปโตรเลยมเหลวทใชเปนตวอยางทดสอบในสวนผสมตางๆ

อกทงไดมการระบถงเงอนไขของคอลมน (Column) ทใชในการทดสอบ ใหมความยาวเปนไปตามชนดของคอลมนทใชในการทดสอบ โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.14 ตารางท 4.14 เงอนไขของคอลมน (Column) ทใชในการทดสอบ

ส าหรบการค านวณหาคาองคประกอบ สามารถท าการค านวณจากคาความสง (peak height) ของกราฟ chromatogram โดยท าการปรบคาความสงของกราฟใหตรงกบสวนผสมอางอง และค านวณหาคา รอยละโดยโมลขององคประกอบไดดงความสมพนธ

𝐶𝑜𝑛𝑐𝑒𝑛𝑡𝑟𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛, 𝑚𝑜𝑙 % = (𝑃𝑠 𝑃𝑜⁄ ) × 𝑆

เมอ 𝑃𝑠 คอ คาความสงขององคประกอบในตวอยางทดสอบ 𝑃𝑜 คอ คาความสงขององคประกอบในสวนผสมอางอง 𝑆 คอ คารอยละโดยโมลของสวนผสมอางอง

Page 146: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-50

4.2.4 วธการหาคาความรอนของเชอเพลงกาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลว

วธการในการหาคาความรอนของเชอเพลงกาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลวนน สามารถหาไดโดยวธการเดยวกน โดยอางองถงมาตรฐาน ASTM D3588: Practice for Calculating Heat Value, Compressibility Factor, and Relative Density (Specific Gravity) of Gaseous Fuels. มาตรฐาน ASTM D3588 จะกลาวถงการหาคาความรอนโดยวธการค านวณหาคาความรอนของเชอเพลงตามหลกการทางทฤษฏ โดยการค านวณความสมพนธของคาความรอนทเงอนไขพนฐานคอ ความดน 14.696 psi และอณหภมท 60°F (5.6°C) ซงค านวณตามพนฐานของสวนประกอบโดยโมล ประกอบดวยคาเศษสวนโดยโมล (mole fraction) รวมถงคาความรอนรวมทางทฤษฏขององคประกอบกาซตางๆ มรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.15 ตารางท 4.15 คณสมบตทางทฤษฏขององคประกอบกาซตางๆ

ส าหรบการค านวณคาความรอนรวมทางทฤษฏ (GCV) ตอหนงหนวยมวลตามมาตรฐาน ASTM D3588 สามารถหาไดจากความสมพนธ

Page 147: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-51

𝐻𝑚𝑖𝑑 = ∑ 𝑥𝑗

𝑛

𝑗=1

𝑀𝑗𝐻𝑚,𝑗𝑖𝑑 ∑ 𝑥𝑗

𝑛

𝑗=1

𝑀𝑗⁄

เมอ 𝐻𝑚

𝑖𝑑 คอ คาความรอนรวมทางทฤษฏตอหนงหนวยมวล (kJ/kg) 𝑥𝑗 คอ เศษสวนโดยโมลขององคประกอบ j 𝑀𝑗 คอ มวลโมเลกลขององคประกอบ j 𝐻𝑚,𝑗

𝑖𝑑 คอ คาความรอนรวมทางทฤษฏของกาซองคประกอบ (kJ/kg) ส าหรบการค านวณคาความรอนรวมทางปฏบต จะตองหาเปนคาความรอนรวมทางปฏบตตอหนงหนวยปรมาตร สามารถหาไดจากความสมพนธ

𝐻𝑣 = 𝜌𝐻𝑚𝑖𝑑

เมอ 𝜌 คอ ความหนาแนนของกาซ (kg/m3)

ความหนาแนนของกาซทใชในการค านวณ สามารถหาไดจากความสมพนธ

𝜌 =𝜌𝑖𝑑

𝑍

เมอ 𝑍 คอ คา compressibility factor 𝜌𝑖𝑑 คอ ความหนาแนนของกาซทางทฤษฏ

โดยคา compressibility factor เปนคาการอดตวไดตามทฤษฏของกาซผสม ซงจะแปรผนตามความดนและอณหภม หาไดจากความสมพนธ

𝑍(𝑇, 𝑃) = 1 − 𝑃 [∑ 𝑥𝑗√𝛽𝑗𝑗

𝑛

𝑗=1

]

2

เมอ 𝑃 คอ ความดนทพจารณา (psi) 𝛽𝑗𝑗 คอ คา summation factor ส าหรบองคประกอบ j

ในสวนของคาความหนาแนนของกาซทางทฤษฏ ซงตามทฤษฏแลว จะแปรผนตามความดนและอณหภม หาไดจากความสมพนธ

Page 148: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-52

𝜌𝑖𝑑 = 𝑃 𝑅𝑇⁄ ∑ 𝑥𝑗𝑀𝑗

𝑛

𝑗=1

เมอ 𝑅 คอ คาคงทกาซ (Gas constant) (kJ/kg·K)

หลงจากทท าการหาคาความรอนรวม (GCV) ของเชอเพลงกาซแลว การเปลยนคาใหเปนคาความรอนสทธ (NCV) สามารถหาไดดงความสมพนธ

ℎ𝑒𝑎𝑡𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒 (𝑔𝑟𝑜𝑠𝑠) − ℎ𝑒𝑎𝑡𝑖𝑛𝑔 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒 (𝑛𝑒𝑡) = 𝐻𝑤(𝑖𝑑) − 𝐻𝑤(𝑙)

เมอ 𝐻 คอ เอนทาลป (kJ/kg) 𝑙 คอ สถานะของเหลวอมตว 𝑤 คอ น า

ซงคา 𝐻𝑤(𝑖𝑑) − 𝐻𝑤(𝑙) หมายถงคาเอนทาลปของการกลายเปนไอของน าหรอคาความรอนแฝง (Latent heat) ของน านนเอง โดยผลทไดจากการค านวณคาความรอนของเชอเพลงจะใชในการแปลงคาการใชเชอเพลงในหนวยมวลหรอปรมาตร เปนหนวยพลงงาน (J) จากเนอหาทไดกลาวมาขางตน ซงไดอธบายถงการหาคาองคประกอบธาตและคาความรอนของเชอเพลงแขง (ถานหนและลกไนต) และเชอเพลงกาซ (กาซธรรมชาตและกาซปโตรเลยมเหลว) ซงสามารถสรปมาตรฐานทใชในการทดสอบเชอเพลงดงรปท 4.21 ล าดบตอไปโดยจะใชตวแปรเหลานในการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกและค านวณปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก เพอใชในการจดท าบญชการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทยตอไป

Page 149: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-53

รปท 4.21 สรปมาตรฐานทใชในการทดสอบเชอเพลง

4.3 ผลการศกษาคาปรมาณ คารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธ การปลอยกาซคารบอนไดออกไซด

ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลจะประกอบไปดวยขอมลองคประกอบและคาความรอน เพอทใชในการอางองเปรยบเทยบคาปรมาณคารบอน (Fixed carbon) และคาความรอนของเชอเพลงฟอสซลของโครงการน ซงขอบเขตของเชอเพลงประกอบไปดวย เชอเพลงลกไนต กาซธรรมชาตและกาซกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) โดยจะน าไปเปรยบเทยบกบผลการวเคราะหคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลในเชงสถต ซงขนตอนของการค านวณตวแปรทส าคญแสดงดงภาคผนวก ก. และผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลแสดงดงภาคผนวก ข.

4.3.1 ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของลกไนต

โครงการนไดอางองถงขอมลคณสมบตเชอเพลงลกไนต โดยทางทปรกษาไดท าการรวบรวมขอมลจาก

โรงไฟฟาแมเมาะ ซงมการผลตสงสดภายในประเทศ และน ามาเปรยบเทยบกบผลการวเคราะหลกไนต โดยมขอมลคณสมบตของลกไนตจากโรงไฟฟาแมเมาะ เปนขอมลทง Proximate analysis และ Ultimate analysis ซงระบถงการหาคาความรอน และคาคารบอนคงตว ซงเปนการทดสอบรายเดอนของสายการผลตลกไนต 4 สายการผลต ซงจะท าการเฉลยรวมขอมลคณสมบตเชอเพลงลกไนต เนองจากมาจากแหลงผลตเดยวกน

โดยขอมลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis มขอมลตงแต ธนวาคม พศ.2555 ถง มกราคม พศ. 2557 มจ านวนขอมล 193 ขอมล รายละเอยดแสดงดงตารางท 4.16 และรปท 4.22

Page 150: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-54

ในสวนของขอมลการวเคราะหแบบ Proximate analysis มขอมลตงแต ธนวาคม พศ.2555 ถง มกราคม พศ. 2557 มจ านวนขอมล 4,189 ขอมล รายละเอยดแสดงดงตารางท 4.17 และรปท 4.23-4.24

ตารางท 4.16 สรปขอมลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis ของลกไนต

%CARBON %HYDROGEN %NITROGEN %OXYGEN %SULFUR %ASH %MOISTURE

คาสงสด 36.5 2.9 2.5 16.1 4.3 38.9 33.4 คาต าสด 23.2 0.8 0.9 0.0 2.3 19.1 22.5 คาเฉลย 29.2 1.7 1.3 6.5 2.8 29.3 29.1

รปท 4.22 สรปขอมลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis ของลกไนต

จากตารางท 4.16 และรปท 4.22 พบวาขอมลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis ของลกไนต

โรงไฟฟาแมเมาะนน มรอยละองคประกอบของขเถา (Ash) สงทสด และมรอยละองคประกอบของปรมาณคารบอนรองลงมา ซงรอยละองคประกอบของปรมาณคารบอน จะบงบอกถงปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในการสนดาป

0

10

20

30

40

50

60

%CARBON %HYDROGEN %NITROGEN %OXYGEN %SULFUR %ASH %MOISTURE

%

สรปขอมลการวเคราะหแบบ Ultimate analysis ของลกไนต

Page 151: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-55

ตารางท 4.17 สรปขอมลการวเคราะหแบบ Proximate analysis ของลกไนต

As Received Basis Dry Basis Air Dry Moisture

(%) Ash (%)

Volatile (%)

Fixed Carbon

(%)

Sulfur (%)

HHV (Cal/g)

LHV (Cal/g)

Ash (%)

Volatile (%)

Sulfur (%)

HHV (Cal/g)

LHV (Cal/g)

Moisture (%)

คาสงสด 35.4 39.9 31.8 27.7 4.3 3,560 3,278 55.4 44.5 6.0 5,000 4,836 20.3 คาต าสด 21.4 18.2 13.6 8.7 1.8 1,977 1,698 26.4 19.4 2.6 2,745 2,582 6.0 คาเฉลย 30.1 28.7 26.2 15.1 3.0 2,687 2,400 41.0 37.5 4.2 3,848 3,685 14.1

รปท 4.23 ขอมลองคประกอบลกไนตแบบ Proximate Analysis

รปท 4.24 ขอมลคาความรอนของลกไนตแบบ Proximate Analysis

จากสรปขอมลการวเคราะหแบบ Proximate analysis ของลกไนตโรงไฟฟาแมเมาะ ซงโรงไฟฟาแม

เมาะจะท าการวเคราะหตวอยาง 3 ชนด ซงมรายละเอยดดงน ก) As Received Basis : เปนตวอยางลกไนตทไดจากการขดขนมาแลวน าไปวเคราะหทนท

0

10

20

30

40

50

60

Moisture Ash Volatile Fixed Carbon Sulfur Ash Volatile Sulfur Moisture

As Received Basis Dry Basis Air Dry

%

ขอมลองคประกอบของลกไนตแบบ Proximate Analysis

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

GCV NCV GCV NCV

As Received Basis Dry Basis

Cal/g

ขอมลคาความรอนของลกไนตแบบ Proximate Analysis

Page 152: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-56

ข) Dry Basis : เปนตวอยางลกไนตทท าการอบแหงอยางสมบรณกอนท าการวเคราะห ค) Air Dry : เปนตวอยางลกไนตท าการเปาลมใหแหงเพยงภายนอกกอนท าการวเคราะห เพอสะทอนถงการการใชลกไนตในความเปนจรง ทางทปรกษาไดเลอกขอมลของการวเคราะห

ตวอยางแบบ As Received Basis ในการหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก ขอมลการวเคราะหแบบ Proximate analysis น จะมตวแปรทใชในการหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกคอคาความรอนต าของลกไนต (NCV) โดยมคาเฉลยของขอมลคาความรอนต า 2,400 Cal/g 4.3.2 ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของกาซธรรมชาต

โครงการนไดท าการรวบรวมขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาต (Natural Gas: NG) โดยทางท

ปรกษาไดท าการรวบรวมขอมลจากเวปไซตคณภาพกาซธรรมชาต (online gas quality) ของบรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) ซ งสามารถดาวนโหลดจากเวปไซต http://pttweb2.pttplc.com/csc_gas/ ขอมลคณสมบตของกาซธรรมชาตจากสถานตรวจวดกาซธรรมชาต 9 แหงของบรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) จะประกอบไปดวยคาขององคประกอบกาซและคาความรอนของกาซธรรมชาต

จากการเกบขอมลกาซธรรมชาตความถ 5 นาท ตงแต พฤษภาคม พศ.2557 ถง สงหาคม พศ.2557 รวมจ านวนขอมล 199,554 ขอมล รายละเอยดของขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาตแสดงดงตารางท 4.18 และรปท 4.25-4.26 ตารางท 4.18 สรปขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาต

CO2

(%) CH4

(%) C2H6

(%) C3H8

(%) iC4H10

(%) C4H10

(%) iC5H12

(%) C5H12

(%) C6+ (%)

N2 (%)

LHV(dry) (BTU/SCF)

HHV(dry) (BTU/SCF)

SG.

คาสงสด 13.0 89.9 6.8 81.9 0.7 1.2 17.9 0.2 0.5 17.0 2,639.0 2,864.6 1.7 คาต าสด 4.3 75.8 2.7 0.9 0 0 0 0 0.0 1.3 752.0 833.1 0.6 คาเฉลย 7.4 78.8 3.9 1.4 0.3 0.3 0.1 0.1 0.1 7.6 844.3 935.2 0.7

รปท 4.25 สรปขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาต

0

20

40

60

80

100

CO2 CH4 C2H6 C3H8 iC4H10 C4H10 iC5H12 C5H12 C6+ N2

%

สรปขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาต

Page 153: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-57

รปท 4.26 คาความรอนสง (GCV) และคาความรอนต า (NCV) ของกาซธรรมชาต

จากการสรปขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซธรรมชาต กาซมเทน (CH4) เปนกาซทมสดสวนใน

องคประกอบกาซธรรมชาตสงสดทประมาณ 80% และกาซอนๆ เปนองคประกอบนอยมาก ซงการหาคาคารบอนคงตวจะท าดลสมการทางเคมของคาคารบอนจากกาซองคประกอบทมธาตคารบอนเหลาน ซงจะกลาวในหวขอถดไป ส าหรบคาเฉลยของคาความรอนของกาซธรรมชาต พบวาคาความรอนต าทจะน าไปใชในการค านวณหาคาคารบอนคงตวมขอมลทเกาะกลมกน โดยคาเฉลยมความแตกตางกบคาต าสดและคาสงสดทประมาณ 10% 4.3.3 ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตของกาซปโตรเลยมเหลว (LPG)

โครงการนไดอางองถงขอมลคณสมบตเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) โดยทางทปรกษาไดท า

การรวบรวมขอมลจากโครงการการทดสอบสมรรถนะเตาหงตมแอลพจในประเทศไทย จดท าโดยวศวกรรมเครองกล รวมกบภาควชาวศวกรรมเคม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) และสถาบนพฒนาและฝกอบรมโรงงานตนแบบ (สรบ.) มรายละเอยดดงตอไปน กาซปโตรเลยมเหลวทท าการทดสอบหาคณสมบตขององคประกอบ มผลการทดสอบแสดงดงตารางท 4.4 ซงมคาความรอน (Heating value) ของแกส เทากบ 107.7 MJ/m3 ทสภาวะอางอง (15.56 O C, 1.013 bar)

0

200

400

600

800

1,000

1,200

NCV(dry)(BTU/SCF)

GCV(dry)(BTU/SCF)

(BTU

/SCF

)คาความรอนสง (GCV) และคาความรอนต า (NCV) ของกาซธรรมชาต

Page 154: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-58

ตารางท 4.19 อตราสวนผสมของแกสแอลพจทใชในการทดสอบ

LPG Composition %Vol.liq Methane,CH4 0.037 Ethane, C2H6 2.17 Propylene, C3H6 < 0.1 Propane, C3H8 25.19 n-Butane, n-C4H10 42.33 iso-Butane, i- C4H10 30.2 Butene, C4H8 < 0.1

จากตารางท 4.19 พบวามองคประกอบของกาซบวเทน (รวมกนทง n-Butane และ iso-Butane) มรอยละขององคประกอบสงสดเทากบ 67.52 โดยปรมาตรของสถานะของเหลว รองลงมาคอกาซโพรเพนทมรอยละขององคประกอบ 25.19 ซงมความแตกตาง 68%

จากขอมลคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลทงหมด ล าดบตอไปจะกลาวถงการผลการวเคราะหเชอเพลง

ฟอสซลของโครงการนเพอใชในการเปรยบเทยบขอมลคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลทกลาวมาขางตนในหวขอถดไป

Page 155: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-59

4.3.4 ผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล

ผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลเพอใชในการเปรยบเทยบขอมลคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลท

รวบรวมกอนหนาน โดยทปรกษาไดท าการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลซงมรายละเอยดดงตอไปน ก) ลกไนต : วเคราะหเชอเพลงลกไนตโดยศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

(SECPSU) เพอหาผลของคาคารบอนคงตวและคาความรอนของลกไนต และท าการหาคาความรอนโดยคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

ข) กาซธรรมชาต : ไมสามารถท าการวเคราะหเชอเพลงกาซธรรมชาตได เนองจากกาซธรรมชาตผลตออกจากโรงแยกกาซและสงถงผบรโภค ผานทางทอสงกาซหรอระบบขนสงทไมสามารถแยกตวอยางกาซธรรมชาตออกจากระบบได

ค) กาซกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) : วเคราะหเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว โดยสถาบนวจยและพฒนาพลงงานนครพงค มหาวทยาลยเชยงใหม (ERDI-Nakornping)

โดยผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซลมรายละเอยดแยกตามหวขอของเชอเพลง ดงตอไปน

4.3.5 ผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต

ผลการวเคราะหลกไนตจะท าการวเคราะหทงวธ Proximate analysis และ Ultimate analysis เพอ

หาผลของคาความรอนและองคประกอบธาตของลกไนต โดยการสงตวอยางไปทดสอบจะแบงตวอยางลกไนตเปน 3 ตวอยาง เพอใชในการหาคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และขอบเขตความเชอมน 95% โดยสรปผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนตดวยวธ Proximate analysis แสดงดงตารางท 4.20 และรปท 4.27-4.28

ตารางท 4.20 สรปผลการวเคราะหองคประกอบเชอเพลงลกไนตดวยวธ Proximate analysis

%Weight HHV (Cal/g)

LHV (Cal/g) Moisture Volatile matter Fixed carbon Ash Total

ตวอยางท 1 24.83 28.26 22.78 24.14 100.0 4,990 4,775 ตวอยางท 2 28.56 26.64 27.04 17.76 100.0 4,108 3,912 ตวอยางท 3 28.39 26.64 25.08 19.90 100.0 3,969 3,788

Page 156: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-60

รปท 4.27 สรปผลการวเคราะหองคประกอบเชอเพลงลกไนตดวยวธ Proximate analysis

จากสรปผลการวเคราะหองคประกอบเชอเพลงลกไนตดวยวธ Proximate analysis พบวาองคประกอบเชอเพลงลกไนตมสวนผสมของ ความชน สารระเหย และคารบอนคงตว ในปรมาณทใกลเคยงกน แตมขเถาในปรมาณทต ากวาเลกนอย อยางไรกตามในการหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก จะใชคารอยละคารบอนจากการวเคราะหแบบ Ultimate analysis กบคาความรอนจากการวเคราะหแบบ Proximate analysis ซงจะกลาวในหวขอถดไป

รปท 4.28 ผลการวเคราะหคาความรอนของลกไนตดวยวธ Proximate Analysis

ผลการวเคราะหคาความรอนของลกไนตดวยวธ Proximate Analysis พบวาคาความรอนของแตละ

ตวอยางมความแตกตางกน โดยมคาเฉลยของคาความรอนสง (GCV) ท 4,355.8 cal/g และมคาเฉลยของคาความรอนต า (NCV) ท 4,158.8 cal/g

0

20

40

60

80

100

Moiture Volatile matter Fixed carbon Ash

%W

eight

ผลการวเคราะหองคประกอบเชอเพลงลกไนตดวยวธ Proximate analysis

ตวอยางท 1 ตวอยางท 2 ตวอยางท 3

-

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

ตวอยางท 1 ตวอยางท 2 ตวอยางท 3

cal/g

ผลการวเคราะหคาความรอนของลกไนตดวยวธ Proximate Analysis

GCV (Cal/g) NCV (Cal/g)

Page 157: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-61

ส าหรบการผลการวเคราะหองคประกอบธาตของลกไนตดวยวธ Ultimate analysis เพอหาผลขององคประกอบธาต โดยใชวธ Gas Chotomography มผลการวเคราะหแสดงดงตารางท 4.21 และรปท 4.29

ตารางท 4.21 ผลการวเคราะหองคประกอบธาตของลกไนตดวยวธ Ultimate analysis

SEC. PSU Ultimate analysis

%N %C %H %S %O

ตวอยางท 1 1.68 45.02 3.61 3.60 15.49 ตวอยางท 2 1.39 35.61 3.24 3.63 18.84 ตวอยางท 3 1.36 34.96 2.96 3.47 14.76

รปท 4.29 ผลการวเคราะหองคประกอบธาตของลกไนตดวยวธ Ultimate analysis

ผลการวเคราะหลกไนตดวยวธ Ultimate analysis พบวาลกไนตมรอยละคารบอนสงทสด โดยม

คาเฉลยของทง 3 ตวอยางเทากบ 38.53% โดยการหาคาความแปรปรวนจะกลาวถงในหวขอการเปรยบเทยบผลวเคราะหเชอเพลงฟอสซลกบขอมลเชอเพลงฟอสซลในล าดบตอไป

0102030405060708090

100

%N %C %H %S %O

%

ผลการวเคราะหองคประกอบธาตของลกไนตดวยวธ Ultimate analysis

ตวอยางท 1

ตวอยางท 2

ตวอยางท 3

Page 158: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-62

4.3.6 ผลการวเคราะหเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว (LPG)

ผลการวเคราะหเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) โดยใชวธ Gas Chotomography เพอหา

องคประกอบธาตของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว มรายละเอยดของผลการวเคราะหองคประกอบของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลวแสดงดงตารางท 4.22 และรปท 4.30 ตารางท 4.22 ผลการวเคราะหองคประกอบของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว

องคประกอบ (%Mole) ตวอยางท 1 ตวอยางท 2 Methane CH4 0 0 Carbon dioxide CO2 0 0.03 Carbon monoxide CO 0 0 Hydrogen H2 0 0 Nitrogen N2 7.1 3.52 Oxygen O2 1.8 0.84 Hydrogen Sulfide H2S 0 0 Ethane C2H6 0 0.02 Propane C3H8 37.6 39.49 n-Butane nC4H10 30.2 23.92 i-Butane iC4H10 22.5 31.53 n-Pentane nC5H12 0.6 0.66 i-Pentane iC5H12 0 0

รปท 4.30 ผลการวเคราะหองคประกอบของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว

ผลการวเคราะหองคประกอบของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลวพบวาองคประกอบของกาซบ

วเทน C4H10 (รวมกนทง n-C4H10 และ i-C4H10) มปรมาณรอยละมากทสดเทากบ 52.7 และมปรมาณรอยละ

Page 159: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-63

ของโพรเพน C3H8 รองลงมาเทากบ 37.6 ซงมความแตกตางกน 40.2% สอดคลองกบขอมลคณสมบตกาซกาซปโตรเลยมเหลว ทรอยละองคประกอบของกาซบวเทนมากกวารอยละองคประกอบของกาซโพรเพน

ส าหรบคาความรอนของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว สามารถหาไดจากการค านวณตามมาตรฐาน ASTM D3588 โดยผลการค านวณมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.23 ตารางท 4.23 ผลการค านวณคาความรอนของเชอเพลงกาซกาซปโตรเลยมเหลว

LPG Calorific value NCV

(kJ/kg) ตวอยางท 1 43,579.34 ตวอยางท 2 44,836

จากผลการวเคราะหคณสมบตเชอเพลงฟอสซลทกลาวมาขางตน ล าดบตอไปทปรกษาจะท าการ

เปรยบเทยบผลทไดจากการรวบรวมขอมลคณสมบตเชอเพลงฟอสซล และผลการวเคราะหคณสมบตเชอเพลงฟอสซล ซงจะกลาวในหวขอถดไป

4.4 การเปรยบเทยบผลศกษาคาปรมาณคารบอน คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดกบผลการศกษาในอดต

การเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงฟอสซลกบผลการการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล เพอทจะท าการเลอกขอมลทเหมาะสมทสดในการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission factor) และปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission) ของกาซเรอนกระจกตางๆ โดยมรายละเอยดดงหวขอตอไปน

Page 160: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-64

4.4.1 การเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต

จากขอมลคณสมบตเชอเพลงลกไนตและผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต ทางทปรกษาไดท าการวเคราะหทางสถตและเปรยบเทยบกบขอมลคณสมบตเชอเพลงทรวบรวมมา โดยคาความรอนต า (NCV) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) มรายละเอยดดงตารางท 4.24 และรปท 4.31 ตารางท 4.24 ผลการเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต

Lignite

Lignite NCV (TJ/Gg)

Lignite carbon content (kg/GJ)

Lignite CO2 EF (kg/TJ)

Mae Moh data

SEC PSU test

CMU test

2006 IPCC

Thailand Energy data

Mae Moh data

SEC PSU test

2006 IPCC

Mae Moh data

SEC PSU test

2006 IPCC

จ านวนขอมล (n) 157 3 4 - - 157 3 - 157 3 - Mean 10.14 17.47 13.54 11.90 10.47 29.08 30.8 27.6 106,638 112,875 101,000 Upper 10.21 21.25 14.87 21.60 - 29.25 34.7 31.3 107,264 127,296 115,000 Lower 10.07 13.69 12.20 5.50 - 28.91 26.9 24.8 106,012 98,453 90,900 Mae Moh : ขอมลของโรงไฟฟาแมเมาะ SEC SPU : วเคราะหลกไนตทศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร CMU : วเคราะหลกไนตทคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม Thailand Energy data: ขอมลจากรายงานสถตพลงงานของประเทศไทย ปพ.ศ. 2556, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

รปท 4.31 ผลการเปรยบเทยบขอมลคาความรอนต าและผลการวเคราะหความรอนต าของลกไนต

จากการเปรยบเทยบขอมลคาความรอนต า (NCV) ของเชอเพลงลกไนต พบวาขอมลคาความรอนต า

ของโรงไฟฟาแมเมาะมความคลาดเคลอนมาตรฐานบนความเชอมน 95% นอยทสด และมคาเฉลยอยในชวงขอบเขตของคาท 2006 IPCC Guideline ก าหนด โดยมคาเฉลยขอมลคาความรอนต าของโรงไฟฟาแมเมาะมคานอยกวาคาเฉลยของ 2006 IPCC เทากบ 14.8% จากจ านวนขอมลในทางสถต 157 ขอมล

ก า ร ท ด ส อ บ ค า ค ว า ม ร อ น ต า ด ว ย ว ธ bomb calorific โด ย ค ณ ะ ว ศ ว ก ร ร ม ศ า ส ต ร มหาวทยาลยเชยงใหม แมจะมคาเฉลยขอมลคาความรอนต ามากกวาคาเฉลยของ 2006 IPCC เทากบ 12.1%

0

5

10

15

20

25

Mae Mohdata

SEC SPUtest

CMUtest

2006IPCC

Thailandenergy data

(TJ/

Gg)

ผลการเปรยบเทยบขอมลคาความรอนต าและผลการวเคราะหความรอนต าของลกไนต

Page 161: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-65

แตจ านวนตวอยางทท าการทดสอบมเพยง 4 ขอมล และการคาความรอนต าโดยศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร มคาเฉลยขอมลคาความรอนต ามากกวาคาเฉลยของ 2006 IPCC เทากบ 31.8% แตจ านวนตวอยางทท าการทดสอบมเพยง 3 ขอมล ทางทปรกษาจงเลอกใชคาเฉลยความรอนต า (NCV) ของโรงไฟฟาแมเมาะเปนตวแทนในการหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก และปรมาณการลอยกาซเรอนกระจกส าหรบประเทศไทยตอไป

ส าหรบผลการเปรยบเทยบคาคารบอนคงตวจากขอมลและผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต พบวาคาคารบอนคงตวจากขอมลของโรงไฟฟาแมเมาะ มคาเฉลยมากกวาคาเฉลยของ 2006 IPCC เทากบ 5.4% และมคาเฉลยอยในขอบเขตขอบเขตของคาท 2006 IPCC Guideline ก าหนด โดยมรายละเอยดแสดงดงรปท 4.32

รปท 4.32 ผลการเปรยบเทยบคาคารบอนคงตวจากขอมลและผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต

ส าหรบคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) โดยผลการเปรยบเทยบคา CO2 EF จากขอมลและผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต พบวาคา CO2 EF จากขอมลของโรงไฟฟาแมเมาะ มคาเฉลยมากกวาคาเฉลยของ 2006 IPCC เทากบ 5.29% และมคาเฉลยอยในขอบเขตขอบเขตของคาท 2006 IPCC Guideline ก าหนด ทางทปรกษาจงใชเปนคาทสามารถใชเปนคาเฉพาะส าหรบประเทศไทย (Country specific) ส าหรบการจดท าบญชกาซเรอนกระจกในระดบ Tier-2 ตอไป โดยมรายละเอยดแสดงดงรปท 4.33

05

10152025303540

Mae Mohdata

SEC SPUtest

2006IPCC

(kg/

GJ)

ผลการเปรยบเทยบคาคารบอนคงตวจากขอมลและผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต

Page 162: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-66

รปท 4.33 ผลการเปรยบเทยบคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) จากขอมลและผล

การวเคราะหของเชอเพลงลกไนต ส าหรบคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกอนนอกเหนอจากกาซคารบอนไดออกไซด ในบญชกาซเรอนกระจกตามคมอ 2006 IPCC Guideline ยงก าหนดกาซเรอนกระจกอก 3 ประเภทไดแก กาซมเทน (CH4) กาซคารบอนมอนอกไซด (CO) กาซไนตรสออกไซด (N2O) และกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) แตเนองจากการหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซมเทน กาซคารบอนมอนอกไซด และกาซไนตรสออกไซด เปนการหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกทตองใชการค านวณระดบ Tier-3 ซงขนกบเทคโนโลยทใชในการสนดาปเชอเพลงฟอสซล โดยจะใชคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกทก าหนดตามคมอ 2006 IPCC Guideline ในระดบ Tier-1 แตส าหรบกาซคารบอนมอนอกไซด (CO) นนคมอ 2006 IPCC Guideline ไมไดก าหนดคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก และตองหาในระดบ Tier-3 เทานน จงไมสามารถหาปรมาณการปลอยกาซคารบอนมอนอกไซดได

ส าหรบการค านวณเฉพาะคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) ทางทปรกษาไดท าการค านวณโดยตงสมมตฐานใหเกดการปฏกรยาในการสนดาปของกาซซลเฟอรไดออกไซด 100% (Sulfur oxidation factor=1) โดยมรายละเอยดของผลการค านวณดงตอไปน การค านวณหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ตามคมอ 2006 IPCC ไดระบถงวธการหาอางองตาม 1996 IPCC Guideline สามารถหาไดจากสมการดงตอไปน

𝐸𝐹 𝑆𝑂2 = (64

32) (

%𝑆

100) (

1

𝑁𝐶𝑉) (

100 − 𝑅

100) (

100 − 𝑁

100)

เมอ

EF SO2 = สมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด [kg/TJ] 64/32 = สดสวนน าหนกโมเลกลของซลเฟอร (SO2/S) [kg/kg] %S = ปรมาณรอยละซลเฟอรในเชอเพลง [%] R = รอยละของซลเฟอรในเถา (Retention of sulfur in ash) [%] NCV = คาความรอนต า [TJ/kg]

80,000

90,000

100,000

110,000

120,000

130,000

Mae Mohdata

SEC SPUtest

2006IPCC

(kg/

TJ)

ผลการเปรยบเทยบคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) จากขอมลและผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต

Page 163: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-67

N = ประสทธภาพในการลดมลพษ (Efficiency of abatement technology and/or reduction efficiency) [%]

ส าหรบการค านวณส าหรบโครงการน ไมสามารถหาขอมลของคารอยละของซลเฟอรในเถา และ

ประสทธภาพในการลดมลพษ เนองจากเปนคาทขนอยกบเทคโนโลยการใชสนดาปเชอเพลง จงพจารณาใหมคาเทากบศนย ซงในคมอ 2006 IPCC Guideline ไมไดก าหนดคา default ส าหรบใชอางอง เนองจากคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) จะแปรผนตามเทคโนโลยทใชในการสนดาปเชอเพลงฟอสซล ซงตองใชการค านวณระดบ Tier3 การค านวณหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซไนตรสออกไซด (N2O EF) ไมสามารถหาไดโดยพจารณาใหธาตไนโตรเจนทงหมดของเชอเพลง สนดาปแลวเปลยนเปนกาซไนตรสออกไซดอยางสมบรณ จงใชคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซไนตรสออกไซด (N2O EF) ตามคมอ 2006 IPCC Guideline จากการค านวณหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) เมอวเคราะหทางสถตไดผลการค านวณเปรยบเทยบกบคา default จากคมอ 2006 IPCC Guideline แสดงรายละเอยดดงตารางท 4.25 และรปท 4.34 ตารางท 4.25 ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF)

Lignite SO2 EF (kg/TJ) Mae Moh SO2 EF SEC PSU SO2 EF

จ านวนขอมล (n) 157 3 Mean 5,661 4,159 Upper 5,707 5,059 Lower 5,614 3,259

รปท 4.34 ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2)

1,0002,0003,0004,0005,0006,0007,000

Mae Mohdata

SEC SPUtest

(kg/

TJ)

ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF)

Page 164: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-68

จากผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) พบวาคาทค านวณไดจากขอมลของโรงไฟฟาแมเมาะ มความคลาดเคลอนมาตรฐาน (Standard Error) ในขอบเขตความเชอมน 95% ทนอยมากเมอเทยบกบผลจากการวเคราะห เชอเพลงของศนยเครองมอวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร โดยคาเฉลยของคา SO2 EF จากการค านวณขอมลของโรงไฟฟาแมเม า ะ ม ค า ม า ก ก ว า ค า SO2 EF จ า ก ก า ร ค า น ว ณ ข อ ม ล ข อ ง ศ น ย เค ร อ ง ม อ ว ท ย า ศ า ส ต ร มหาวทยาลยสงขลานครนทร 36.1% ทปรกษาจงเลอกใชคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ทค านวณไดจากโรงไฟฟาแมเมาะในการจดท าบญชกาซเรอนกระจก เนองจากมความนาเชอถอมากทสดเพราะมจ านวนขอมลมากทสด (จ านวน 157 ขอมล)

ส าหรบขนตอนและวธการในการค านวณหาคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงลกไนตมรายละเอยดแสดงดงภาคผนวก ก.1

4.4.2 การเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหของกาซปโตรเลยมเหลว (LPG)

โครงการนไดท าการวเคราะหเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว โดยสถาบนวจยและพฒนาพลงงานนครพงค มหาวทยาลยเชยงใหม (ERDI-Nakornping) เพอใชในการเปรยบเทยบกบขอมลคณสมบตกาซปโตรเลยมเหลวทไดท าการรวบรวมไว แตเนองจากขอมลคณสมบตกาซปโตรเลยมเหลวทรวบรวมมาจากโครงการการทดสอบสมรรถนะเตาหงตมแอลพจในประเทศไทย ซงมผลการวเคราะหทไมสามารถน ามาเปรยบเทยบกบผลการวเคราะหของโครงการนได เนองจากเปนการวเคราะหกาซปโตรเลยมเหลวจากสถานะของเหลว ซงไมสอดคลองกบโครงการนทท าการวเคราะหกาซปโตรเลยมเหลวในสถานะกาซ อยางไรกตามผลการวเคราะหทงสองโครงการสามารถใชเพอเปรยบเทยบแนวโนมของปรมาณองคประกอบของกาซปโตรเลยมเหลว เนองจากตวอยางกาซปโตรเลยมเหลวทสงไปวเคราะห เปนกาซปโตรเลยมเหลวเนอเดยวกนในถงบรรจ ซงท าใหมคณสมบตทางเคมเทากนทงเนอสาร ทางทปรกษาจงท าการวเคราะหกาซปโตรเลยมเหลวดวยผลการทดสอบหนงครง ซงท าใหไมสามารถหาคาความคลาดเคลอนมาตรฐาน (Standard Error)

ผลการค านวณ ค าคารบอนคงต ว (Carbon content) และค าส มประสทธ การปล อยก าซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) เปรยบเทยบกบคาทก าหนดโดย 2006 IPCC Guideline มรายละเอยดขององคประกอบกาซปโตเลยมแสดงดงตารางท 4.26 และรปท 4.35-4.36

ตารางท 4.26 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF)

LPG

LPG NCV (TJ/Gg)

LPG carbon content (kg/GJ)

LPG CO2 EF (kg/TJ)

ERDI test

2006 IPCC

Thailand energy data

ERDI test

2006 IPCC

ERDI test

2006 IPCC

Mean 44.20 47.3 49.30 17.9 17.2 62,823 63,100 Upper 48.20 44.8 - 18.0 17.9 62,991 65,600 Lower 40.20 52.2 - 17.9 16.8 62,654 61,600

ERDI : วเคราะหเชอเพลงโดยสถาบนวจยและพฒนาพลงงานนครพงค มหาวทยาลยเชยงใหม

Page 165: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-69

รปท 4.35 ผลการค านวณคาความรอนต า (NCV) ของกาซปโตรเลยมเหลวเปรยบเทยบกบคาของ

2006 IPCC Guideline จากรปท 4.35 พบวาคาความรอนต า (NCV) ของกาซปโตรเลยมเหลวทหาไดจากการค านวณในโครงการนมคานอยกวาคาเฉลยท 2006 IPCC Guideline ก าหนดประมาณ 6.55% โดยมคาความรอนต า (NCV) นอยกวาขอบเขตลางท 2006 IPCC Guideline ก าหนดเลกนอย ทางทปรกษาจงเลอกใชคาทค านวณไดจากผลการทดสอบกาซปโตรเลยมเหลว เปนตวแทนในการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ตอไป

รปท 4.36 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของกาซปโตรเลยมเหลว

จากรปท 4.36 พบวาคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของกาซปโตรเลยมเหลวทหาไดจากการ

ค านวณในโครงการนมคามากกวาคาเฉลยท 2006 IPCC Guideline ก าหนดประมาณ 4.1% โดยมคาคารบอนคงตวมากกวาขอบเขตบนท 2006 IPCC Guideline ก าหนดนอยมาก (นอยกวา 1%) ทางทปรกษาจงเลอกใช

2025303540455055

ERDI test 2006 IPCC Thailandenergy data

TJ/G

gผลการค านวณคาความรอนต า (NCV) ของกาซปโตรเลยมเหลวเปรยบเทยบกบคาของ

2006 IPCC Guideline

15.015.516.016.517.017.518.018.519.019.520.0

ERDI test 2006 IPCC

kg/G

J

ผลการค านวณคาคารบอนคงตวของกาซปโตรเลยมเหลว

Page 166: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-70

คาทค านวณไดจากผลการทดสอบกาซปโตรเลยมเหลว เปนตวแทนในการค านวณคาคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ตอไป

รปท 4.37 ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF)

จากรปท 4.37 พบวาคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของกาซปโตรเลยม

เหลวทหาไดจากการค านวณในโครงการนมคามากกวาคาเฉลยท 2006 IPCC Guideline ก าหนดประมาณ 0.4% โดยคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดอยในชวงขอบเขตความเชอมน 95% ท 2006 IPCC Guideline ก าหนด ทางทปรกษาจงใชเปนคาทสามารถใชเปนคาเฉพาะส าหรบประเทศไทย (Country specific) ส าหรบการจดท าบญชกาซเรอนกระจกในระดบ Tier-2 ตอไป ส าหรบคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกอนนอกเหนอจากกาซคารบอนไดออกไซด ส าหรบเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว เนองจากการวเคราะหไมพบองคประกอบกาซทมธาตซลเฟอร จงไมสามารถเกดกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) จากการสนดาปได แตถาการวเคราะหสามารถตรวจหาองคประกอบกาซทมธาตซลเฟอรกสามารถหาโดยใชวธเดยวกนกบการหาคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) ของเชอเพลงลกไนต และการค านวณหาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซไนตรสออกไซด (N2O EF) ไมสามารถหาไดโดยพจารณาใหธาตไนโตรเจนทงหมดของเชอเพลง สนดาปแลวเปลยนเปนกาซไนตรสออกไซดอยางสมบรณ จงใชคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกของกาซไนตรสออกไซด (N2O EF) ตามคมอ 2006 IPCC Guideline เชนเดยวกบเชอเพลงลกไนต ส าหรบขนตอนและวธการในการค านวณหาคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลวมรายละเอยดแสดงดงภาคผนวก ก.2

60,000

62,000

64,000

66,000

68,000

70,000

ERDI test 2006 IPCC

kg/T

J

ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF)

Page 167: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-71

4.4.3 การเปรยบเทยบขอมลคณสมบตเชอเพลงและผลการวเคราะหของกาซธรรมชาต

โครงการนไดท าการรวบรวมขอมลณสมบตของเชอเพลงกาซธรรมชาต (Natural Gas: NG) จากนนไดท าการค านวณหาคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) และท าการเปรยบเทยบกบคาทก าหนดในคมอ 2006 IPCC Guideline โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.27 และรปท 4.37-4.38 ตารางท 4.27 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของกาซธรรมชาต

LPG

NCV (TJ/Gg)

carbon content (kg/GJ)

CO2 EF (kg/TJ)

PTT data

2006 IPCC

Thailand energy data

PTT data

2006 IPCC

PTT data

2006 IPCC

Mean 44.52 48.0 52.46 13.56 15.3 49,703 56,100 Upper 44.53 50.4 - 13.56 15.9 49,705 58,300 Lower 44.51 46.5 - 13.55 14.8 49,701 54,300

PTT data: ขอมลจากบรษท ปตท. จ ากด (มหาชน)

รปท 4.38 ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของกาซธรรมชาต

จากรปท 4.38 พบวาผลการค านวณคาคารบอนคงตวของกาซธรรมชาตมความคลาดเคลอนมาตรฐาน (Standard Error) ในขอบเขตความเชอมน 95% ทนอยมาก โดยมคาเฉลยจากการค านวณขอมลของบรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) นอยกวาคาเฉลยท 2006 IPCC Guideline ก าหนดประมาณ 11.4% เนองมาจากความแตกตางขององคประกอบกาซของประเทศไทยและของสากล จากนนทางทปรกษาจงน าคาทไดไปค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของกาซธรรมชาตตอไป

05

10152025303540

PTT data 2006 IPCC

kg/G

J

ผลการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของกาซธรรมชาต

Page 168: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-72

รปท 4.39 ผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของกาซธรรมชาต

เมอท าการเปรยบเทยบผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของกาซธรรมชาต ระหวางขอมลทไดจากบรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) และ2006 IPCC Guideline จากรปท 4.38 พบวาคาเฉลยของขอมลท ไดจากบรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) นอยกวาคาเฉลยท 2006 IPCC Guideline ก าหนดประมาณ 11.4% โดยมความคลาดเคลอนมาตรฐาน (Standard Error) ในขอบเขตความเชอมน 95% ทนอยมาก จงใชคานในการจดท าบญชกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานส าหรบประเทศไทยตอไป ส าหรบขนตอนและวธการในการค านวณหาคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงกาซธรรมชาตมรายละเอยดแสดงดงภาคผนวก ก.3 4.4.4 สรผผลการวเคราะหคณสมบตของเชอเพลงฟอสซลและคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก

ผลการรวบรวมขอมลคณสมบตเชอเพลงฟอสซลประกอบกบผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล เพอหาคาความรอนต า (NCV) คาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก ทไดกลาวมาขางตน ทางทปรกษาไดท าการสรปผลทไดจากการรวบรวมขอมลและวเคราะหเชอเพลง โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.28 และรปท 4.40- 4.42

30,000

35,000

40,000

45,000

50,000

55,000

60,000

PTT data 2006 IPCC

kg/T

Jผลการค านวณคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF)

ของกาซธรรมชาต

Page 169: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-73

ตารางท 4.28 สรปผลการค านวณคาความรอนต า (NCV) คาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก

Mean Upper Lower

Lignite

NCV (TJ/Gg) 10.1 10.2 10.1 Carbon content (kg/GJ) 29.1 29.2 28.9

CO2 EF (kg/TJ) 106,637 107,263 106,011 SO2 EF (kg/TJ) 5,661 5,707 5,614

LPG

NCV (TJ/Gg) 44.2 48.2 40.2 Carbon content (kg/GJ) 17.9 17.9 17.9

CO2 EF (kg/TJ) 62,822 62,991 62,654 SO2 EF (kg/TJ) - - -

NG

NCV (TJ/Gg) 44.5 44.5 44.5 Carbon content (kg/GJ) 13.6 13.6 13.6

CO2 EF (kg/TJ) 49,703 49,705 49,701 SO2 EF (kg/TJ) - - -

รปท 4.40 สรปผลการหาคาความรอนต า (NCV) ของเชอเพลงฟอสซล

05

101520253035404550

Lignite LPG NG

TJ/G

g

สรปผลการหาคาความรอนต า (NCV) ของเชอเพลงฟอสซล

Page 170: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-74

รปท 4.41 สรปผลการหาคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของเชอเพลงฟอสซล

รปท 4.42 สรปผลการหาคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงฟอสซล

0

5

10

15

20

25

30

35

Lignite LPG NG

kg/G

J

สรปผลการหาคาคารบอนคงตวของเชอเพลงฟอสซล

-

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

Lignite LPG NG

kg/T

J

สรปผลการหาคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงฟอสซล

Page 171: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-75

รปท 4.43 สรปผลการหาคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ของเชอเพลงฟอสซล

จากรปท 4.38-4.42 พบวาเมอคาคารบอนคงตว (Carbon content) ของเชอเพลงฟอสซลมคาสง จะสงผลท าใหคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงฟอสซลมคาสง ซงเชอเพลงลกไนตเปนเชอเพลงทมคาคารบอนคงตวสงทสดของเชอเพลงทงสามชนด จงมผลท าใหมคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) สงสด ส าหรบสรปผลการหาคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ของเชอเพลงฟอสซล จากรปท 4.43 พบวามเพยงเชอเพลงลกไนตเทานนทมคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) เนองจากเชอเพลงกาซธรรมชาตและเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลวไมพบองคประกอบธาตซลเฟอรในองคประกอบ เมอท าการรวบรวมคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกจากการค านวณในโครงการนและจากคาทก าหนดโดย 2006 IPCC Guideline ของกาซเรอนกระจกชนดตางๆ ซงจะท าการแบงตามสาขาการใชพลงงานเพอใชในการจดท าบญชกาซเรอนกระจกตอไป โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.14 ส าหรบการเปรยบเทยบคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission factor) ทค านวณจากโครงการนเปรยบเทยบกบคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกทประเทศไทยเคยใชในอดตนน เนองจากมการจดท าบญชกาซเรอนกระจกของประเทศไทยเสนอตอส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ส าหรบรายงานแหงชาตฉบบท 2 จดท าโดยบณฑตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลา ธนบร เพอเสนอตอสหประชาชาต ภายใตพนธกจของประเทศนอกภาคผนวกท 1 ของประเทศภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยสภาพภมอากาศเปลยนแปลง (United Nation Framework Convention on Climate Change: UNFCCC) ซ ง ใน ร า ย ง าน ฉ บ บ น ได ใช ค าสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกในระดบ Tier-1 ซงเปนคาทก าหนดโดย 2006 IPCC Guideline ซงมการเปรยบเทยบกบโครงการน โดยมรายละเอยดแสดงดงตารางท 4.29

- 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000 6,000

Lignite LPG NG

kg/T

J

สรปผลการหาคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF) ของเชอเพลงฟอสซล

Page 172: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-76

ตารางท 4.29 ผลการรวบรวมคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกจากการค านวณในโครงการนและจากคาทก าหนดโดย2006 IPCC Guideline

ขดเสนใต : คาทก าหนดโดย 2006 IPCC Guideline NA : Not applicable (ไมพจารณาหรอขอมลไมเพยงพอ)

Default Lower Upper Default Lower Upper Default Lower Upper Default Lower Upper Default Lower Upper

LPG 62,823 62,991 62,654 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 49,703 49,705 49,701 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 106,638 107,264 106,012 1.0 0.3 3.0 1.5 0.3 3.0 NA NA NA 5,661 5,707 5,614

Bituminous 91,566 NA NA 1.0 0.3 3.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 300.4 NA NA

LPG 62,823 62,991 62,654 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 49,703 49,705 49,701 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 106,638 107,264 106,012 10.0 3.0 30.0 1.5 0.50 5.0 NA NA NA 5,661 5,707 5,614

Bituminous 91,566 NA NA 10.0 3.0 30.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 300.4 NA NA

LPG 62,823 62,991 62,654 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 49,703 49,705 49,701 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 106,638 107,264 106,012 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 5,661 5,707 5,614

Bituminous 91,566 NA NA 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 300.4 NA NA

LPG 62,823 62,991 62,654 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 49,703 49,705 49,701 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 106,638 107,264 106,012 10.0 3.0 30.0 1.5 0.50 5.0 NA NA NA 5,661 5,707 5,614

Bituminous 91,566 NA NA 10.0 3.0 30.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 300.4 NA NA

LPG 62,823 62,991 62,654 62.0 NA NA 0.2 NA NA NA NA NA NA NA NA

NG 49,703 49,705 49,701 92.0 50.0 1540.0 3.0 1.0 77.0 NA NA NA NA NA NA

Lignite NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA

Bituminous 91,566 NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA 300.4 NA NA

LPG 62,823 62,991 62,654 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 49,703 49,705 49,701 1.0 0.3 3.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 106,638 107,264 106,012 10.0 3.0 30.0 1.5 0.50 5.0 NA NA NA 5,661 5,707 5,614

Bituminous 91,566 NA NA 10.0 3.0 30.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 300.4 NA NA

LPG 62,823 62,991 62,654 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

NG 49,703 49,705 49,701 5.0 1.5 15.0 0.1 0.03 0.3 NA NA NA NA NA NA

Lignite 106,638 107,264 106,012 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 5,661 5,707 5,614

Bituminous 91,566 NA NA 300.0 100.0 900.0 1.5 0.5 5.0 NA NA NA 300.4 NA NA

เกษตรกรรม

ธรกจการคา

การขนสง

การกอสราง

การผลตไฟฟา

อตสาหกรรม

บานทอยอาศย

SO2EF (kg/TJ)CO2 CH4 N2O CO

Page 173: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-77

จากขอบเขตการด าเนนงาน ทระบถงการเปรยบเทยบผลการศกษาคาคารบอนคงตว คาความรอนสทธ และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดส าหรบเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย กบผลการศกษาในอดต พรอมทงวเคราะหผลทเกยวของตอประเทศไทยในกรณทคาสมประสทธตางๆ มการเปลยนแปลงจากคาเดมทมอย ทางทปรกษาไดท าการเปรยบเทยบและวเคราะหผล โดยมรายละเอยดดงตอไปน

- ส าหรบคาคารบอนคงตว และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดส าหรบเชอเพลงฟอสซลของประเทศไทย ในรายงานแห งชาตฉบบท 2 (Thailand Second National Communication under the United Nation Framework Convention on Climate Change) ไดระบไววาเปนการจดท าบญชกาซเรอนกระจก โดยใชรปแบบของ 1996 IPCC และใชคาปรมาณคารบอนและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทก าหนดโดย1996 IPCC ทางทปรกษาจงยดคาดงกลาวเปนเกณฑในการเปรยบเทยบกบคาทไดศกษาในโครงการน

- ส าหรบคาความรอนสทธ (NCV) ทางทปรกษาไดใชคาปรมาณพลงงานของเชอเพลง (คาความรอนสทธ) ทระบในสถตพลงงานของประเทศไทยปพ.ศ. 2556 จดท าโดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน เปนผลการศกษาในอดตเพอใชในการเปรยบเทยบกบคาความรอนสทธทไดศกษาในโครงการน

โดยผลการเปรยบเทยบผลการศกษาของโครงการนกบผลการศกษาในอดต มรายละเอยดแสดงดง

ตารางท 4.30 และรปท 4.44-4.46

ตารางท 4.30 ผลการเปรยบเทยบผลการศกษาของโครงการนกบผลการศกษาในอดต

CO2 EF (kg/TJ) Carbon content (kg/GJ) NCV (TJ/Gg)

Calculation 1996 IPCC Calculation 1996 IPCC Calculation Thailand

energy data

Lignite 106,637 63,100 29.1 27.6 10.1 10.47 LPG 62,822 56,100 17.9 17.2 44.2 49.30 NG 49,703 101,000 13.6 15.3 44.5 52.46

Page 174: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-78

รปท 4.44 ผลการเปรยบเทยบคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF)

รปท 4.45 ผลการเปรยบเทยบคาคารบอนคงตว (Carbon content)

รปท 4.46 ผลการเปรยบเทยบคาความรอนสทธ (NCV)

0

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

Calculating 1996 IPCC

kg/T

J

ผลการเปรยบเทยบคา CO2 Emission Factor

Lignite

LPG

NG

0

5

10

15

20

25

30

Calculating 1996 IPCC

kg/G

J

ผลการเปรยบเทยบคา Carbon content

Lignite

LPG

NG

0

10

20

30

40

50

60

Calculating Thailandenergy data

TJ/G

g

ผลการเปรยบเทยบคา NCV

Lignite

NG

NG

Page 175: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-79

จากการเปรยบเทยบผลศกษาของโครงการนกบผลการศกษาในอดต รายละเอยดดงตอไปน เชอเพลงลกไนต

- คาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ทศกษาไดในโครงการนมากกวาผลการศกษาในอดต 5.3% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากขน เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

- คาคารบอนคงตว (Carbon content) ทศกษาไดในโครงการนมากกวาผลการศกษาในอดต 5.2% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากขน เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

- คาความรอนสทธ (NCV) ทศกษาไดในโครงการนนอยกวาผลการศกษาในอดต 3.2% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากขน เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

เชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

- คาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ทศกษาไดในโครงการนนอยกวาผลการศกษาในอดต 0.4% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดนอยลง เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

- คาคารบอนคงตว (Carbon content) ทศกษาไดในโครงการนมากกวาผลการศกษาในอดต 3.9% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากขน เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

- คาความรอนสทธ (NCV) ทศกษาไดในโครงการนนอยกวาผลการศกษาในอดต 10.3% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากขน เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

เชอเพลงกาซธรรมชาต

- คาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ทศกษาไดในโครงการนนอยกวาผลการศกษาในอดต 11.4% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดนอยลง เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

- คาคารบอนคงตว (Carbon content) ทศกษาไดในโครงการนนอยกวาผลการศกษาในอดต 11.1% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดนอยลง เมอใชคานในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

- คาความรอนสทธ (NCV) ทศกษาไดในโครงการนนอยกวาผลการศกษาในอดต 15.1% เปนผลท าใหปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากขน เมอใชคาน ในการค านวณรวมกบคาขอมลการใชพลงงานเดยวกน

จากผลการศกษาในโครงการนสามารถสรปไดวา การค านวณเพอหาคาความรอนสทธ (NCV) คา

คารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) สะทอนถงคาปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทมากขน เมอเปรยบเทยบกบคาของผลการศกษาในอดต

Page 176: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4-80

หลงจากไดท าการจดท าบญชกาซเรอนกระจกในรปแบบ 2006 IPCC Guideline พรอมทงแสดงผล

การค านวณคาความรอนสทธ (NCV) คาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) เพอเปรยบเทยบกบผลการศกษาในอดต

Page 177: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-1

บทท 5

การสมมนาสรปผลการศกษา

บทท 5 แสดงรายละเอยดผลการจดการสมมนาสรปผลการศกษาโครงการศกษาวเคราะหขอมลการ

ปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน มรายละเอยดในการด าเนนงานดงน

5.1 การจดการสมมนาสรปผลการศกษา ทปรกษาไดจดสมมนาเผยแพรผลการด าเนนงาน ใหกบผทเกยวของซงครอบคลมหนวยงานดาน

พลงงานทดแทน ดานอนรกษพลงงาน ดานพลงงานอนๆ ทเกยวของ และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ตลอดจนสถาบนการศกษา และผทสนใจ จ านวน 1 ครง โดยแบงรายละเอยดการจดการสมมนาสรปผลการศกษาไดดงน

การจดเตรยมสถานทจดสมมนา การเชญผเขารวมสมมนา ผตอบรบเขารวมสมมนา ก าหนดการจดสมมนา

เอกสารประกอบการสมมนา ผลการจดสมมนา สรปแบบประเมนการสมมนา ขอเสนอแนะจากการสมมนา

5.1.1 การจดเตรยมสถานทจดสมมนา

การจดเตรยมสถานทจดสมมนา ทสะดวกตอการเดนทางของผเขารวมสมมนา โดยไดก าหนดใหม

การจดสมมนาท หองกษตรยศก 3 ชน 4 โรงแรม เดอะ ทวน ทาวเวอร กรงเทพฯ

5.1.2 การเชญผเขารวมสมมนา การเชญผเขารวมสมมนา ประกอบไปดวยผทเกยวของซงครอบคลมหนวยงานดานพลงงาน

ทดแทน ดานอนรกษพลงงาน ดานพลงงานอนๆ ทเกยวของ และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ตลอดจนสถาบนการศกษา และผทสนใจ

ทปรกษาไดสงหนงสอเชญเขารวมสมมนาสรปผลการศกษาโครงการศกษาวเคราะหขอมลการ

ปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน ในองคารท 16 กนยายน 2557 ณ หองกษตรยศก 3 ชน 4 โรงแรม เดอะ ทวน ทาวเวอร กรงเทพฯ ตามหนงสอเชญเขารวมสมมนาฯ ท พน 0507/ว 95 ลงวนท 4 กนยายน 2557 ไปยง 31 หนวยงาน รายละเอยดรายชอและหนวยงานทเชญเขารวมสมมนา แสดงดงตารางท 5.1

Page 178: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-2

ตารางท 5.1 แสดงรายชอและหนวยงานทเชญเขารวมสมมนา ล าดบ รายชอ หนวยงาน

1 ผอ านวยการ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงพลงงาน 2 อธบด กรมเชอเพลงธรรมชาต 3 อธบด กรมธรกจพลงงาน 4 ผอ านวยการ ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 5 ผวาการ การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 6 กรรมการผจดการใหญ บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) 7 เลขาธการ ส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน 8 ผวาการ การไฟฟานครหลวง 9 ผวาการ การไฟฟาสวนภมภาค 10 ผอ านวยการ องคการบรการจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) 11 ผอ านวยการ ส านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร 12 เลขาธการ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 13 เลขาธการ ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 14 ประธาน สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย 15 ประธานกรรมการ สภาหอการคาแหงประเทศไทย 16 กรรมการผจดการใหญ บรษท บางจากปโตรเลยม จ ากด (มหาชน) 17 กรรมการผจดการใหญ บรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) 18 อธบด กรมโรงงานอตสาหกรรม 19 อธบด กรมสงเสรมอตสาหกรรม 20 อธบด กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม 21 ผอ านวยการ ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย 22 เลขาธการ ส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต 23 คณบด คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (วทยาเขตบางเขน) 24 ผอ านวยการ บณฑตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอม

เกลาธนบร 25 ผอ านวยการ วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร 26 คณบด คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต 27 คณบด คณะสงแวดลอมและทรพยากรศาสตร มหาวทยาลยมหดล 28 ผอ านวยการ สถาบนเทคโนโลยนานาชาตสรนธร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต 29 ผอ านวยการ สถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย 30 ผอ านวยการบรหาร มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม 31 ผอ านวยการ องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

นอกจากน ยงไดเชญหนวยงานภายใน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.)

ผานบนทกขอความภายใน ประกอบดวย กองแผนงาน ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทน

และอนรกษพลงงาน

กลมพฒนาระบบบรหาร ส านกวจย คนควาพลงงาน ส านกพฒนาพลงงานทดแทน

Page 179: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-3

ส านกพฒนาพลงงานแสงอาทตย ส านกพฒนาเชอเพลงชวภาพ ส านกก ากบและอนรกษพลงงาน

ส านกสงเสรมการอนรกษพลงงาน ส านกพฒนาทรพยากรบคคลดานพลงงาน ส านกถายทอดและเผยแพรเทคโนโลย

โดยก าหนดใหผรบเชญในการเขาประชม/สมมนา ตอบรบเขารวมสมมนาภายในวนท 11

กนยายน 2557 และมรายละเอยดของผตอบรบการสมมนาดงหวขอถดไป

5.1.3 ผตอบรบเขารวมสมมนา ภายหลงก าหนดตอบรบเขารวมสมมนาในวนท 11 กนยายน 2557 มผสนใจตอบรบเขารวม

สมมนาจ านวน 96 คน จาก 22 หนวยงาน แบงเปน หนวยงานภายใน พพ. จ านวน 55 คน หนวยงานอนๆ ตามกลมเปาหมาย จ านวน 41 คน จาก 21 หนวยงาน

5.1.4 ก าหนดการจดสมมนา รายละเอยดก าหนดการจดสมมนาเผยแพรผลการสรปผลการศกษา ประกอบไปดวย 3 หวขอ

ใหญ คอ ทมาและความส าคญของโครงการ และ ภาพรวมของระบบพลงงานและกาซเรอนกระจก

ของไทย สรปผลการศกษารปแบบและโครงสรางของการแสดงและรายงานผลการปลดปลอยกาซ

เรอนกระจกจากภาคพลงงาน สรปผลการศกษา คาความรอนสทธ (Heating value) และ คาสมประสทธการปลอย

กาซเรอนกระจก (Emission Factor: EF) ของเชอเพลงพาณชยในประเทศไทย โดยรายละเอยดของก าหนดการจดสมมนาเผยแพรผลการสรปผลการศกษา แสดงดงตารางท 5.2

ตารางท 5.2 แสดงก าหนดการสมมนา เวลา ก าหนดการ

08.30-09.00 น. ลงทะเบยน 09.00-09.30 น. เปดการสมมนา

โดย นายประพนธ กตจนทโรภาส รองอธบดกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

Page 180: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-4

เวลา ก าหนดการ 09.30-10.30 น. (1) ทมาและความส าคญของโครงการ และ ภาพรวมของระบบพลงงานและกาซ

เรอนกระจกของไทย โดย ผศ.วงกต วงศอภย

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม (2) สรปผลการศกษารปแบบและโครงสรางของการแสดงและรายงานผลการ

ปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงาน โดย ผศ.วงกต วงศอภย

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 10.30-10.45 น. รบประทานอาหารวาง 10.45-11.30 น. (3) สรปผลการศกษา คาความรอนสทธ (Heating value) และ คาสมประสทธการ

ปลอยกาซเรอนกระจก (Emission Factor: EF) ของเชอเพลงพาณชยในประเทศไทย โดย รศ.ดร.นคร ทพยาวงศ และ ผศ.วงกต วงศอภย

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 11.30-12.00 น. ถาม-ตอบ 12.00-13.00 น. รบประทานอาหารกลางวน

5.1.5 เอกสารประกอบการสมมนา ส าหรบเอกสารประกอบการสมมนา ทด าเนนการพมพใหแกผเขารวมสมมนาทกทาน โดยม

เนอหากลาวถงการสรปผลการศกษาทไดด าเนนการตลอดโครงการ ซงมปกแสดงดงรปท 5.1

Page 181: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-5

รปท 5.1 แสดงปกเอกสารประกอบการสมมนา

5.1.6 ผลการจดสมมนา ผลของการจดสมมนา ปรากฏวามผเขารวมการสมมนาจ านวน 81 ทาน จาก 21 หนวยงาน โดย

แบงเปน หนวยงานภายใน พพ. จ านวน 44 คน หนวยงานอนๆ ตามกลมเปาหมาย จ านวน 37 คน จาก 20 หนวยงาน

ภาพบรรยากาศระหวางการจดงานสมมนา มรายละเอยดดงแสดงในรปท 5.2 - 5.5

Page 182: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-6

รปท 5.2 ผศ.วงกต วงศอภยผจดการโครงการ กลาวรายงาน

รปท 5.3 นายประพนธ กตจนทโรภาส รองอธบดกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

กลาวเปดงาน

รปท 5.4 ผศ.วงกต วงศอภย และรศ.ดร.นคร ทพยาวงศ

บรรยายสรปผลการศกษาฯ

Page 183: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-7

รปท 5.5 แสดงภาพบรรยากาศกาจดงานสมมนา

Page 184: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

5-8

รปท 5.5 แสดงภาพบรรยากาศการจดงานสมมนา (ตอ)

ในการเขารวมสมมนา ผเขารวมสมมนาจะตองท าการลงทะเบยนและใหขอมล โดยรายละเอยด

ผเขารวมสมมนา แสดงดงตารางท 5.3

Page 185: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 9

ตารางท 5.3 แสดงรายละเอยดผเขารวมสมมนา

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

1 คณพสมย เสถยรยานนท ผเชยวชาญดานพลงงานทดแทน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-223-0021-9 ตอ

1205

[email protected] /

2 นายสมชาย สถากลเจรญ ผเชยวชาญเฉพาะดานพลงงานทดแทน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

[email protected] /

3 นางสาวจรสพรรรณ พมพวง ผอ านวยการ ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

4 นางสทศา สงวนตระกล นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-2216724 [email protected] /

5 นางสาวล าใย มงปนกลาง นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

/

6 คณพชร ยงเจรญ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-225-8918 /

7 คณวศษฐ เหลอมน นกวชาการคอมพวเตอรช านาญการพเศษ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

8 คณสายพณ เพขรแกว เจาพนกงานสถตช านาญงาน

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-225-8918 /

9 นางเพชรสดา สทธพล นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-221-0139 [email protected] /

10 นางสาวชนญญา พานชพงศ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-221-0139 /

11 นางสาวธมาลย ธาน นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

[email protected] /

Page 186: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 10

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

12 นางสาวรศม ปยะสงกา นกจดการงานทวไปช านาญการ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

082-977-8139

[email protected] /

13 นางสาวลกขณา แยมเพง เจาพนกงานสถตช านาญงาน

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-225-8918 /

14 นายนราพนธ ยามาล นกวชาการคอมพวเตอรช านาญการพเศษ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

/

15 นายอศศวศ ศรบาง นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-225-8918 /

16 นางสาวจนทรา ศรเจยม พนกงานพฒนาระบบฐานขอมลพลงงาน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

17 นางสาวนศากานตมณ พมพสธ นกภมสารสนเทศ กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

18 นางสาวประนอม พงวธนะ เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผนพลงงาน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

19 นางสาวพชรนทร ใจเสงยม นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-223-0021-9 ตอ

1279

/

20 นางสาวพชามญช คลงแกว เจาหนาทบรหารงานทวไป

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

[email protected] /

21 นางสาวภสรนทร เพชรช าล นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-2230021-9

[email protected] /

22 นางสาววภาวด นชถาวร นกคอมพวเตอร กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

Page 187: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 11

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

23 นางสาวอรอนงค ผองแผว นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-223-0021-9 ตอ

1279

[email protected] /

24 นายณฐพงศ แกวศร นกวทยาศาสตรปฏบตการ

ส านกถายทอดและเผยแพรเทคโนโลย 02-223-0021-9 ตอ

1285

[email protected] /

25 นายส าราญ ปรมานนท นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกถายทอดและเผยแพรเทคโนโลย 02-2236561 [email protected] /

26 ดร.พงศพนธ วรสายณห วศวกรช านาญการ ส านกก ากบและอนรกษพลงงาน 02-2230021 ตอ 1086

[email protected] /

27 นายวศรต เมธาสทธ วศวกรปฏบตการ ส านกก ากบและอนรกษพลงงาน 095-4402885 [email protected] / 28 คณธนท ศรวชย ผอ านวยการส านกบรหาร

กลาง ส านกบรหารกลาง 086-9022489 [email protected] /

29 คณมตรชย วงษชะอม นตกร ส านกบรหารกลาง 02-2250990 [email protected] / 30 นางมณฑา ตรสาคร วศวกรโยธาช านาญการ ส านกพฒนาเชอเพลงชวภาพ 02-223-0021

ตอ 1354 [email protected] /

31 นายวรชย วรชยธรรม นกทรพยากรบคคลปฏบตการ

ส านกพฒนาทรพยากรบคคลดานพลงงาน

02-577-7036 ตอ 215

[email protected] /

32 นางกมลา สพรรณ นกวชาการสงแวดลอมช านาญการ

ส านกพฒนาพลงงานทดแทน 02-2218855 [email protected] /

33 นางศรลกษณ นจสนกจ เศรษฐกรช านาญการพเศษ

ส านกพฒนาพลงงานทดแทน 02-2265536 [email protected] /

34 นางสาวอนธดา จนทะเอ วศวกรปฏบตการ ส านกพฒนาพลงงานทดแทน 02-223-0021 ตอ 1334

[email protected] /

Page 188: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 12

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

35 นายเธยรชย สทธนนทน วศวกรโยธาช านาญการ ส านกพฒนาพลงงานทดแทน 02-2266080 [email protected] / 36 นายภมร บวทม วศวกรเครองกล

ปฏบตการ ส านกพฒนาพลงงานทดแทน /

37 นายสพจน จอมเขยว วศวกรเครองกลปฏบตการ

ส านกพฒนาพลงงานทดแทน 02-2230021 ตอ 1372

[email protected] /

38 นางสาวธญลกษณ มทรพย วศวกรช านาญการ ส านกพฒนาพลงงานแสงอาทตย 02-223-0021 ตอ 1246

39 นางสกมล ประกอบชาต นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกวจย คนควาพลงงาน [email protected] /

40 นางสาวกานตนลน ธรรตนานนท

วศวกรช านาญการ ส านกวจย คนควาพลงงาน [email protected] /

41 นางจรรตน สาตราวาหะ นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกวจย คนควาพลงงาน 087-9883775 [email protected] /

42 นางสาวกญญาวร จนทรเดช วศวกรเครองกลปฏบตการ

ส านกวจย คนควาพลงงาน [email protected] /

43 นางสาวจรยา บตรเนตร วศวกรปฏบตการ ส านกวจย คนควาพลงงาน 44 นางสาวธนยพร วมไตรเมต เศรษฐกรช านาญการ ส านกวจย คนควาพลงงาน 45 นางสาวธารทพย เศรษฐชาญ

วทย นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกวจย คนควาพลงงาน [email protected] /

46 นางสาวรงระว ยงยวด นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกวจย คนควาพลงงาน 02-2230021-9 ตอ 1408

[email protected] /

47 นายชาญยทธ ทองจนดา วศวกรเครองกลปฏบตการ

ส านกวจย คนควาพลงงาน

Page 189: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 13

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

48 นายชนวฒน ฮนศร นกวทยาศาสตรปฏบตการ

ส านกวจย คนควาพลงงาน 086-9468930 [email protected] /

49 นายเทอดศกด ทองค าธรรมชาต

วศวกรช านาญการ ส านกวจย คนควาพลงงาน 085-3292282 [email protected] /

50 นายศกดชย ทรพยประเสรฐ วศวกรช านาญการ ส านกวจย คนควาพลงงาน 085-9452721 [email protected] / 51 นางสาวเพญนภา จรสแสงกล

กจ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

กองแผนงาน 02-2259745 [email protected] /

52 นายชวลต มทาพร เจาหนาทประสานงานดานพลงงาน

กองแผนงาน

53 นายพฤฒพงศ สาระเกษตรน นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-2230021-9 ตอ 1428

[email protected] /

54 นายดนย เอกมล ผอ านวยการ ส านกก ากบและอนรกษพลงงาน / 55 นางสาววภา คปตวาทนกล นกวเคราะหนโยบายและ

แผนช านาญการ กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

02-2230021 ตอ 1207

[email protected] /

56 นายกว สทธจนทร เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน

กรมธรกจพลงงาน 091-3596901 [email protected] /

57 คณนลภา แพมณ หวหนาแผนกบรหารการลดกาซเรอนกระจก ฝายสงแวดลอมโครงการ

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 02-436-1140

58 คณพนต เทอดสทธรณภม วศวกรระดบ 5 แผนกบรหารการลดกาซเรอนกระจก ฝายสงแวดลอมโครงการ

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 02-436-1140 [email protected] /

Page 190: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 14

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

59 คณวราภรณ คณาวนากจ หวหนากองบรหารจดการกาซเรอนกระจก ฝายสงแวดลอมโครงการ

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 02-436-1140 [email protected] /

60 นายวลลภ เรองดวยธรรม ผจดการทวไป-พลงงาน บรษท มตรเทคนคลคอนซลแทนท จ ากด 02-679-9079 ตอ 555

[email protected]

61 คณชาตร ชนชมสกล ผอ านวยการส านกงานพฒนาอยางยงยน

บรษท เอสซจ เคมคอลส จ ากด 089-814-8457

[email protected] /

62 ดร.วกานดา วราหบณฑรวทย นกวจย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 081-558-8880

[email protected] /

63 คณกฤตภาส มงคลธ ารงกล นสตปรญญาเอก วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร

055-963-182 [email protected] /

64 ผศ.ดร.ประพธาร ธนารกษ อาจารย วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร

[email protected] /

65 ดร.วรนทร หวงจรนรนดร นกวจย สถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย

02-218-8097 /

66 นางนนทน โอภาสกตต นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกคณภาพน ามนเชอเพลง กรมธรกจพลงงาน

02-794-4208 [email protected] /

67 นางสาวกาญจน กลวาไชย นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกคณภาพน ามนเชอเพลง กรมธรกจพลงงาน

02-794-4210 [email protected] /

68 นางสาวจรยา ปดถานะ นกวทยาศาสตรช านาญการ

ส านกคณภาพน ามนเชอเพลง กรมธรกจพลงงาน

02-794-4213 [email protected] /

69 นางสาวพชรนทร ปนทอง นกวทยาศาสตรปฏบตการ

ส านกคณภาพน ามนเชอเพลง กรมธรกจพลงงาน

02-794-4212 [email protected] /

Page 191: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 15

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

70 นางสาวพรพฒน อนทรชบ ผอ านวยการส านกคณภาพน ามนเชอเพลง

ส านกคณภาพน ามนเชอเพลง กรมธรกจพลงงาน

02-794-4224 [email protected]

71 นางสาวนสา แกวแกมทอง เจาหนาทบรหารโครงการ ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย 02-2788230-31

[email protected]

72 นางสาวดาเรศ แกวเกต นกวชาการสงแวดลอมปฏบตการ

ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

02-2656500 ตอ 6783

[email protected] /

73 นางสาวธญญารตน ปทมพงศา นกวเคราะหนโยบายละแผนช านาญการ

ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 02-612-1555 ตอ 405

[email protected] /

74 นางสาวสกลยา ตรวทยานรกษ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ

ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 02-612-1555 ตอ 406

[email protected] /

75 นายรองเพชร บญชวยด นกวชาการอาวโส องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

02-141-9849 [email protected] /

76 รศ.ดร.กมปนาท ภกดกล คณบด คณะสงแวดลอมและทรพยากรศาสตร มหาวทยาลยมหดล

088-6506446 [email protected] /

77 นายวเชยร สงหนกร วศวกรเครองกล 8 การไฟฟานครหลวง 02-2205663 [email protected] / 78 นายนฐพล แสนสวาท วศวกรสงแวดลอม บรษท เอสซจ เคมคอลส จ ากด 038-937135 [email protected] / 79 นายนฤชย คณทอง พนกงานบรหาร

สงแวดลอม บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) 084-5020820 [email protected] /

80 นางสาวณฐธดา เทยมราช ผชวยนกวจย บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) 084-6292536 [email protected] / 81 นางทพวด ธนาพงษภชาต นกวเคราะหนโยบายและ

แผน ช านาญการพเศษ กรมธรกจพลงงาน 02-7944103 [email protected] /

82 นายนพพร จรงเกยรต นกวเคราะหนโยบายและแผน ช านาญการ

ส านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร

02-2151515 ตอ 2023

[email protected] /

83 นายฉลอง กาญจนาศรโรจน วศวกรโครงการ บรษท มตรเทคนคลคอนซลแทนท จ ากด 086-4023148 [email protected] /

Page 192: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5 - 16

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง หนวยงาน โทรศพท อเมล เขารวม

84 นายอาวธ นตพน บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) [email protected] /

85 นายปพนธนย นนทชชวาลกล ผประสานงานโครงการ GIZ 081-

92014242 [email protected] /

86 Rungtip Junlah Junior GIZ 089-1298521 [email protected] /

87 นางสาววรรณภา คลายสวน นกวเคราะหช านาญการพเศษ

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

02-2804085 ตอ 2512

[email protected] /

88 นางสาวญาณ แกวประสทธ นกวชาการสงแวดลอม กรงเทพมหานคร 02-2455095 [email protected] / 89 นายบญศร ขนธวงศ นกวชาการสงแวดลอม กรงเทพมหานคร 02-2455095 [email protected] /

90 นายจกรพงศ พงศธไนศวรรย นกวจยนโยบายอาวโส ส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

02-1605432 ตอ 302

[email protected] /

91 นางสาวน าทพย เหมอนทองแท วศวกรปโตรเลยมปฏบตการ

กรมเชอเพลงธรรมชาต 084-1003414 [email protected] /

92 นางสาววรางคณา ประภาตกล นกวทยาศาสตรปฏบตการ

กรมเชอเพลงธรรมชาต 02-7943409 [email protected] /

93 นางสาววชราภรณ จตรวธวงศ นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 02-6121555 [email protected] /

94 นางสาวเมธวรรณ เกยรตกระจาย

นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ

ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 02-6121555

ตอ 400 [email protected] /

95 นางสมศร สวรรณจรส ผอ านวยการ ส านกควบคมวตถอนตราย กรมโรงงานอตสาหกรรม

02-2024205 [email protected] /

96 นางวาสนา เลกสมบรณ นกวทยาศาสตรช านาญการพเศษ

ส านกควบคมวตถอนตราย กรมโรงงานอตสาหกรรม

02-2024230 [email protected] /

Page 193: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-17

5.1.7 ขอเสนอแนะจากการสมมนา ภายหลงการบรรยายสรปผลการศกษาฯ ทางผบรรยายสรปผลการศกษาไดเปดโอกาศใหผรบฟง

แสดงขอเสนอแนะและตงค าถามเกยวกบผลการศกษาฯ โดยมรายละเอยดสรปไดดงน คณวราภรณ คณาวนากจ จากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

มขอเสนอแนะวา การค านวณคาความรอนของเชอเพลงลกไนตจากเหมองแมเมาะ ควรใชคาทค านวณตามพนฐาน As-receive basis ซงเปนคาทสะทอนความเปนจรง

คณรองเพชร บญชวยด จากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

มขอเสนอแนะวา การใชคา Oxidation factor ในการค านวณหาปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกควรใชคา default เทากบ 1 ซงในคา default จะใชคาอน เมอมการค านวณหาคา Oxidation factor จากเทคโนโลยทใชในการเผาไหมจรง เพอสะทอนคาทเปนจรง

คณปพนธนย นนทชชวาลกล จาก GIZ

มขอเสนอแนะวา ควรมการทดสอบคณสมบต LPG ทงภายในประเทศและภายนอกประเทศ (ประเทศเพอนบาน) เพอท าการเปรยบเทยบคาคณสมบตตอไป

ดร.สกมล ประกอบชาต จากส านกวจย คนควาพลงงาน พพ.

มขอเสนอแนะวา โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน เปนการจดประกายเพอตงคณะท างาน ทจดท าขอมลคณสมบตเชอเพลงของประเทศไทยทสะทอนกบความเปนจรง และสามารถน าไปใชโดยทคามความทนสมยและสะทอนความเปนจรง

โดยภาพบรรยากาศของการแสดงขอเสนอแนะและตงค าถามเกยวกบผลการศกษาฯการให

ขอเสนอแนะตอผลการศกษาฯ มรายละเอยดแสดงดงรปท 5.6 – 5.9

รปท 5.6 คณวราภรณ คณาวนากจ จากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

Page 194: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-18

รปท 5.7 คณรองเพชร บญชวยด จากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

รปท 5.8 คณปพนธนย นนทชชวาลกล จาก GIZ

รปท 5.9 ดร.สกมล ประกอบชาต จากส านกวจย คนควาพลงงาน พพ.

Page 195: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-19

5.1.8 สรปแบบประเมนการสมมนา ภายหลงการสมมนา มผสงแบบประเมนจ านวน 49 ทาน คดเปนรอยละ 60.5 สรปผลจากแบบ

ประเมน โดยไดด าเนนการไดดงน ทปรกษา ไดรวบรวมประเมนผลการจดอบรมทงหมดจากผเขาสมมนามาไดแลว จะใชวธทางสถตเพอ

ชวยในการวเคราะห เพอจะไดทราบวาการสมมนาแตละครงบรรลวตถประสงคทตงไวหรอไม มสงหนงสงใดบกพรองหรอไม เพอจะไดน าไปแกไขในการด าเนนการตอไป โดยการวเคราะหขอมลการประเมนจะใชการประเมนคาแบบมาตราสวน โดยใชหลกวธทางสถต ดงน

อตรารอยละ (Percentage) การค านวณหาคาเฉลยเลขคณต (Arithmetic mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation)

โดยมรายละเอยดของการค านวณดงตอไปน

1) อตรารอยละ (Percentage) อตราสวนทมฐานเปน 100 ซงโดยทวไปนยมเสนอขอมลเบองตน ดวยคารอยละ

คารอยละ = N100X x

เมอ X คอ คาความถของรายการนน

N คอ จ านวนเตมหรอจ านวนทงหมด

2) คาเฉลยเลขคณต (Arithmetic mean) คาเฉลยเลขคณตของคะแนนทเกบรวบรวมไดทงหมด ซงเปนจดสมดลของคะแนนใน

ตวอยาง คาเฉลยนหาไดจากการรวมคะแนนทงหมดหารดวยจ านวนตวอยาง

NFX

x

เมอ X คอ คาความถของรายการนน N คอ จ านวนเตมหรอจ านวนทงหมด

3) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation)

การกระจายโดยคาเฉลยทคะแนนแตละจ านวนเบนหางออกจากคาเฉลย ซงเปนการวดการกระจายทนยมใชมากทสดในการวเคราะหขอมล คาเบยงเบนมาตรฐานนใชเพอประกอบการพจารณาวาลกษณะขอมลเปนอยางไร มการกระจายออกจากคาเฉลยมากนอยเพยงใด

Page 196: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-20

NFX

NFX

S.D.2

หรอ X

NFX 2

เมอ S.D. คอ คาเบยงเบนมาตรฐาน

X คอ คาคะแนน F คอ จ านวนผตอบ N คอ จ านวนทงหมดของกลมตวอยาง

ซงสามารถสรปผลการประเมนการสมมนาสรปผลการศกษา มรายละเอยดไดดงตารางท 5.4-5.5 และ

รปท 5.6 ตารางท 5.4 จ านวนผประเมน (คน) ในระดบความคดเหนตางๆ แยกตามรายการประเมน

รายการประเมน ระดบความคดเหน จ านวนผประเมน

(คน) 1. เนอหาในการสมมนาตรงกบวตถประสงคมากนอยเพยงใด 5 10

4 35 3 4 2 0 1 0

2. เนอหาของการสมมนามประโยชนสามารถน าไปเปนแนวทางในการปฏบตงานของทานไดมากนอยเพยงใด

5 4 4 34 3 10 2 1 1 0

3. ระยะเวลาในการจดสมมนาเหมาะสมเพยงใด 5 13 4 27 3 9 2 0 1 0

4. รปแบบและวธการสมมนาเหมาะสมเพยงใด 5 11 4 34 3 4 2 0 1 0

5. คณภาพของเอกสารประกอบการสมมนา 5 14 4 32 3 3 2 0 1 0

Page 197: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-21

รายการประเมน ระดบความคดเหน จ านวนผประเมน

(คน) 6. วทยากรโดยรวมมคณภาพและมประสทธภาพในการเสรมความร ทกษะ ประสบการณใหแกทานเพยงใด

5 21 4 28 3 0 2 0 1 0

7. โสตทศนปกรณมเหมาะสมเพยงใด 5 9 4 35 3 5 2 0 1 0

8. สถานทตงการจดสมมนาเหมาะสมเพยงใด 5 12 4 27 3 9 2 1 1 0

9. การจดหองสมมนาเหมาะสมเพยงใด 5 11 4 28 3 8 2 1 1 1

10. อาหารเครองดมมคณภาพเพยงใด 5 7 4 28 3 14 2 0 1 0

11. ภาพรวมของการจดสมมนาครงนเหมาะสมเพยงใด 5 14 4 33 3 2 2 0 1 0

Page 198: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-22

ตารางท 5.5 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความคดเหนแยกตามรายการประเมน รายการประเมน คาเฉลย SD ระดบความคดเหน

1. เนอหาในการสมมนาตรงกบวตถประสงคมากนอยเพยงใด 4.12 0.53 มาก 2. เนอหาของการสมมนามประโยชนสามารถน าไปเปนแนวทางในการปฏบตงานของทานไดมากนอยเพยงใด

3.84 0.59 มาก

3. ระยะเวลาในการจดสมมนาเหมาะสมเพยงใด 4.08 0.67 มาก 4. รปแบบและวธการสมมนาเหมาะสมเพยงใด 4.14 0.54 มาก 5. คณภาพของเอกสารประกอบการสมมนา 4.22 0.55 มาก 6. วทยากรโดยรวมมคณภาพและมประสทธภาพในการเสรมความร ทกษะ ประสบการณใหแกทานเพยงใด

4.43 0.50 มาก

7. โสตทศนปกรณมเหมาะสมเพยงใด 4.08 0.53 มาก 8. สถานทตงการจดสมมนาเหมาะสมเพยงใด 4.02 0.72 มาก 9. การจดหองสมมนาเหมาะสมเพยงใด 3.96 0.82 มาก 10. อาหารเครองดมมคณภาพเพยงใด 3.86 0.65 มาก 11. ภาพรวมของการจดสมมนาครงนเหมาะสมเพยงใด 4.24 0.52 มาก

คาเฉลยรวม 4.08 0.63 มาก

โดยในการประเมนจะใหระดบความพงพอใจ/ระดบความส าคญ โดยใชคาเฉลยในชวงตางๆ กรณใหคะแนนในชวง 1-5 มความหมายดงน

คาเฉลยระหวาง 4.50-5.00 หมายถง พงพอใจมากทสด/ใหความส าคญมากทสด คาเฉลยระหวาง 3.50-4.49 หมายถง พงพอใจมาก/ใหความส าคญมาก คาเฉลยระหวาง 2.50-3.49 หมายถง พงพอใจปานกลาง/ใหความส าคญปานกลาง คาเฉลยระหวาง 1.50-2.49 หมายถง พงพอใจนอย/ใหความส าคญนอย คาเฉลยระหวาง 1.00-1.49 หมายถง พงพอใจนอยทสด/ใหความส าคญนอยทสด

Page 199: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-23

รปท 5.10 แสดงสรปแบบประเมนการสมมนา

นอกจากนยงมขอเสนอแนะ และความคดเหนตอการสมมนาดงน

ประโยชนทผเขารวมสมมนาไดรบ o ด o ไดรบทราบขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานทคอนขางสมบรณ แต

นาจะน าเสนอลงลกขอมลมากกวาน แตมขอจ ากดของเวลา o ไดรบประโยชน ไดทราบถงทมาของการท า Thailand Energy Data o ใชขอมลมาด าเนนการกบงานทปฏบตไดเหมาะสม o ไดรบประโยชนมากในเรองความร ควรน าผลการศกษาและขอคดเหนไปปรบใชใน

การท า BUR ปตอๆ ไป o สามารถน าไปประยกตใชในการค านวณการปลอยกาซเรอนกระจกในอนาคตตอไป o ไดความรเพมเตมนอกเหนอจากงานประจ าทท า o ไดรบความรเปนอยางมากจากการสมมนาครงน o ไดรบความร ท าใหมความรเรองการปลอยกาซเรอนกระจกมากขนโดยเฉพาะในภาค

พลงงาน o ไดรบความรทเปนปจจบนของการปรบปรงคาสมประสทธการปลอยกาซเรอน

กระจก (Emission Factor:EF)

4.12

3.84

4.08

4.14

4.22

4.43

4.08

4.02

3.96

3.86

4.24

4.08

0 1 2 3 4 5

1. เนอหาในการสมมนาตรงกบวตถประสงคมากนอยเพยงใด

2. เนอหาของการสมมนามประโยชนสามารถน าไปเปนแนวทางในการปฏบตงานของทานไดมากนอยเพยงใด

3. ระยะเวลาในการจดสมมนาเหมาะสมเพยงใด

4. รปแบบและวธการสมมนาเหมาะสมเพยงใด

5. คณภาพของเอกสารประกอบการสมมนา

6. วทยากรโดยรวมมคณภาพและมประสทธภาพในการเสรมความร ทกษะ ประสบการณใหแกทานเพยงใด

7. โสตทศนปกรณมเหมาะสมเพยงใด

8. สถานทตงการจดสมมนาเหมาะสมเพยงใด

9. การจดหองสมมนาเหมาะสมเพยงใด

10. อาหารเครองดมมคณภาพเพยงใด

11. ภาพรวมของการจดสมมนาครงนเหมาะสมเพยงใด

คาเฉลยรวม

คาเฉลยระดบการประเมน

สรปแบบประเมนการสมมนาสรปผลการศกษาโครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

Page 200: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5-24

ขอเสนอแนะอนๆ o ทนงคบแคบ นงไมสบาย o หากมการสมมนาครงตอไปหรอตองการสงเอกสารหรอขอขอมล รบกวนสงใน

email แนบมาดวย เพราะการสงเอกสารเพยงอยางเดยวอาจลาชา เนองจากผานหลายหนวยงาน

o เนองจากเนอหาของการสมมนามรายละเอยดคอนขางมาก ดงนนการจะอธบาย/น าเสนอใหลงลกในดานเนอหา อาจตองใชเวลามากกวาน จงควรขยายเวลาสมมนาใหมากขน

o เหนควรด าเนนการวาจางศกษาวเคราะหเรองขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานทดแทน เพอใชเปรยบเทยบกบแผน AEDP ทด าเนนแผนดงกลาววามการลด CO2/kg/ป เทาไร

o ควรน ารายงานฉบบเตมเผยแพรลงในเวบไซตของกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานดวย

o เสยงของไมโครโฟนทใหผสอบถามไมชดเจน ฟงยาก o ผลการศกษาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก EF ตางๆ จะมการน าไปใช

โดยทวไปหรอไม เปนสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจกทใชค านวณการปลอย GHG ในระดบโรงงานอตสาหกรรมหรอไม

o ควรพฒนาคาสมประสทธการปลอยกาซเรอนกระจก ส าหรบแกสโซฮอลเพมเตม o คณะผวจยควรใหความส าคญกบเครองมอและปรมาณการทดสอบใหมความ

นาเชอถอในระดบสากล เพอความนาเชอถอ / การใชหลกการทางสถตเขามาใชมากขน เชนหลกการสมตวอยาง การ cut off

o การคดค านวณจะใชเฉพาะหนวยงานทเกยวของ แตการเกยวเนองกบสวนอนหรอระดบชาตไมมการพดถงเทาทควร

o ควรวเคราะหถงคาการค านวณทได ควรเนนทจดดจดเสยตอประเทศหรอตอโลกใหมากทสด

Page 201: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ก-1

ภาคผนวก ก ขนตอนและวธการค านวณหาคาคารบอนคงตว (Carbon content)

และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ก.1 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของ

เชอเพลงลกไนต

ก.1.1 ขนตอนและวธการในการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงลกไนต

รปท ก.1 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตว

และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงลกไนต

ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงลกไนต

Ultimate Analysis (%W) %CARBON = f % %HYDROGEN = g % %NITROGEN = h % %OXYGEN = i % %SULFUR = j % %ASH = b % %MOISTURE = a % %Total mass = a% + b% + f% + g% + h% + i% + j%

Cmass ratio = (%Carbon) / (%Total mass)

Carbon content (kg/GJ) = (Cmass ratio) / (คาพลงงานความรอนสทธ GJ/kg)

CO2 Emission factor (kg/TJ) = (Carbon content kg/GJ) x (Carbon Oxidation factor) x (44/12) x 1000

Emission CO2 (CO2 kg) = (Fuel Consumption TJ) x (CO2 Emission factor kg/TJ)

Proximate Analysis คาพลงงานความรอนสทธ (NCV)

(GJ/kg)

ผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต

Page 202: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ก-2

ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอรและคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงลกไนต

Ultimate Analysis (%W) %CARBON = f % %HYDROGEN = g % %NITROGEN = h % %OXYGEN = i % %SULFUR = j % %ASH = b % %MOISTURE = a % %Total mass = a% + b% + f% + g% + h% + i% + j%

Smass ratio = (%Sulfur) / (%Total mass)

Sulfur content (kg/GJ) = (Smass ratio) / (คาพลงงานความรอนสทธ GJ/kg)

SO2 Emission factor (kg/TJ) = 64

32 × Sulfur content (kg/GJ) ×

100 − r

100 ×

100 − n

100 × 1000

Emission SO2 (SO2 kg) = (Fuel Consumption TJ) x (SO2 Emission factor kg/TJ)

Proximate Analysis คาพลงงานความรอนสทธ (NCV)

(GJ/kg)

ผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต

ก.1.2 ขนตอนและวธการในการค านวณค านวณคาซลเฟอร (Sulfur content) และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF)

รปท ก.2 ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอร และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงลกไนต

Page 203: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ก-3

ก.2 ขนตอนและวธการค านวณหาคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

ก.2.1 ขนตอนและวธการในการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

รปท ก.3 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

Emission CO2 (CO2 kg) = (Fuel Consumption TJ) x (CO2 Emission factor kg/TJ)

CO2 Emission factor (kg/TJ) = (Carbon content kg/GJ) x (Carbon Oxidation factor) x (44/12) x 1000

Carbon content (kg/GJ) = (Cmass ratio) / (คาพลงงานความรอนสทธ GJ/kg)

Mole percent (%Mole) %Mole C = (%CO2 x 1) + (%CO x 1) + (%C3H8 x 3) + (%nC4H10 x 4) + (%iC4H10 x4) + (%C5H12x5) %Mole H = (%C3H8 x 8) + (%nC4H10x10) + (%iC4H10 x 10) + (%C5H12x 12) + (%H2Sx 2) %Mole O = (%CO2 x 2) + (%CO x 1) %Mole N = (%N2 x 2) %Mole S = (%H2S x 1) %Total mole = (mole C) + (mole H) + (mole O) + (mole N) + (mole S) %C by mole = [(mole C) x 100]/Total mole %S by mole = [(mole S) x 100]/Total mole

Cmass ratio = (%Carbon) / (%Total mass)

ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

ผลการวเคราะหเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

Mass percent (%W) Mass C (g) = (%mole C) x 12 Mass H (g) = (%mole H) x 1 Mass O (g) = (%mole O) x 16 Mass N (g) = (%mole N) x 14 Mass S (g) = (%mole S) x 32 Total mass (g) = (mass C) + (mass H) + (mass O) + (mass N) + (mass S) % C by mass = [(mass C) x 100] / Total mass % S by mass = [(mass S) x 100] / Total mass

Molecular Weight (MW) C3H8 MW = 44 g/mole nC4H10 MW = 58 g/mole iC4H10 MW = 58 g/mole C5H12 MW = 72 g/mole N2 MW = 28 g/mole H2S MW = 34 g/mole CO2 MW = 44 g/mole CO MW = 28 g/mole

คาพลงงานความรอนสทธ (NCV) (GJ/kg)

Ultimate Analysis (%Mole) %C3H8 %nC4H10 %iC4H10 %C5H12 %N2 %O2 %H2S %CO2 %CO

Page 204: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ก-4

ก.2.2 ขนตอนและวธการในการค านวณค านวณคาซลเฟอร (Sulfur content) และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF)ของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

รปท ก.4 ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอร และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

Emission SO2 (SO2 kg) = (Fuel Consumption TJ) x (SO2 Emission factor kg/TJ)

SO2 Emission factor (kg/TJ) = 64

32 × Sulfur content (kg/GJ) ×

100 − r

100 ×

100 − n

100 × 1000

Sulfur content (kg/GJ) = (Smass ratio) / (คาพลงงานความรอนสทธ GJ/kg)

Mole percent (%Mole) %Mole C = (%CO2 x 1) + (%CO x 1) + (%C3H8 x 3) + (%nC4H10 x 4) + (%iC4H10 x4) + (%C5H12x5) %Mole H = (%C3H8 x 8) + (%nC4H10x10) + (%iC4H10 x 10) + (%C5H12x 12) + (%H2Sx 2) %Mole O = (%CO2 x 2) + (%CO x 1) %Mole N = (%N2 x 2) %Mole S = (%H2S x 1) %Total mole = (mole C) + (mole H) + (mole O) + (mole N) + (mole S) %C by mole = [(mole C) x 100]/Total mole %S by mole = [(mole S) x 100]/Total mole

Smass ratio = (%Sulfur) / (%Total mass)

ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอรและคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

ผลการวเคราะหเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

Mass percent (%W) Mass C (g) = (%mole C) x 12 Mass H (g) = (%mole H) x 1 Mass O (g) = (%mole O) x 16 Mass N (g) = (%mole N) x 14 Mass S (g) = (%mole S) x 32 Total mass (g) = (mass C) + (mass H) + (mass O) + (mass N) + (mass S) %C by mass = [(mass C) x 100] / Total mass %S by mass = [(mass S) x 100] / Total mass

Molecular Weight (MW) C3H8 MW = 44 g/mole nC4H10 MW = 58 g/mole iC4H10 MW = 58 g/mole C5H12 MW = 72 g/mole N2 MW = 28 g/mole H2S MW = 34 g/mole CO2 MW = 44 g/mole CO MW = 28 g/mole

คาพลงงานความรอนสทธ (NCV) (GJ/kg)

Ultimate Analysis (%Mole) %C3H8 %nC4H10 %iC4H10 %C5H12 %N2 %O2 %H2S %CO2 %CO

Page 205: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ก-5

ก.3 ขนตอนและวธการค านวณหาคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซธรรมชาต

ก.3.1 ขนตอนและวธการในการค านวณคาคารบอนคงตว (Carbon content) และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 EF) ของเชอเพลงกาซธรรมชาต

รปท ก.5 ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตว

และคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซธรรมชาต

Emission CO2 (CO2 kg) = (Fuel Consumption TJ) x (CO2 Emission factor kg/TJ)

CO2 Emission factor (kg/TJ) = (Carbon content kg/GJ) x (Carbon Oxidation factor) x (44/12) x 1000

Carbon content (kg/GJ) = (Cmass ratio) / (คาพลงงานความรอนสทธ GJ/kg)

Mole percent (%Mole) %Mole C = (%CO2 x 1) + (%CH4 x 1) + (%C2H6 x 2) + (%C3H8 x 3) + (%nC4H10 x 4) + (%iC4H10 x4) + (%nC5H12x5) + (%iC5H12 x 5) %Mole H = (%CH4 x 4) + (%C2H6 x 6) + (%C3H8 x 8) + (%nC4H10x10) + (%iC4H10 x 10) + (%nC5H12x 12) + (%H2Sx 2) %Mole O = (%CO2 x 2) + (%SO2 x 2) %Mole N = (%N2 x 2) %Mole S = (%SO2 x 1) %Total mole = (%mole C) + (%mole H) + (%mole O) + (%mole N) + (%mole S) %C by mole = [(mole C) x 100]/Total mole %S by mole = [(mole S) x 100]/Total mole

Cmass ratio = (%Carbon) / (%Total mass)

ขนตอนและวธการค านวณคาคารบอนคงตวและคาสมประสทธการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดของเชอเพลงกาซธรรมชาต

ผลการวเคราะหเชอเพลงกาซธรรมชาต

Mass percent (%W) Mass C (g) = (%mole C) x 12 Mass H (g) = (%mole H) x 1 Mass O (g) = (%mole O) x 16 Mass N (g) = (%mole N) x 14 Mass S (g) = (%mole S) x 32 Total mass (g) = (mass C) + (mass H) + (mass O) + (mass N) + (mass S) % C by mass = [(mass C) x 100] / Total mass % S by mass = [(mass S) x 100] / Total mass

Molecular Weight (MW) CO2 Mw = 44 g/mole CH4 Mw = 16 g/mole C2H6 Mw = 28 g/mole C3H8 Mw = 44 g/mole nC4H10 Mw = 58 g/mole iC4H10 Mw = 58 g/mole nC5H12 Mw = 72 g/mole iC5H12 Mw = 72 g/mole N2 Mw = 28 g/mole SO2 Mw = 32 g/mole

คาพลงงานความรอนสทธ (NCV) (GJ/kg)

Ultimate Analysis (%Mole) %CO2 %CH4 %C2H6 %C3H8 %nC4H10 %iC4H10 %nC5H12 %iC5H12 %N2 %SO2

Page 206: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ก-6

ก.3.2 ขนตอนและวธการในการค านวณค านวณคาซลเฟอร (Sulfur content) และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2 EF)ของเชอเพลงกาซธรรมชาต

รปท ก.6 ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอร และคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงกาซธรรมชาต

Emission SO2 (SO2 kg) = (Fuel Consumption TJ) x (SO2 Emission factor kg/TJ)

SO2 Emission factor (kg/TJ) = 64

32 × Sulfur content (kg/GJ) ×

100 − r

100 ×

100 − n

100 × 1000

Sulfur content (kg/GJ) = (Smass ratio) / (คาพลงงานความรอนสทธ GJ/kg)

Mole percent (%Mole) %Mole C = (%CO2 x 1) + (%CH4 x 1) + (%C2H6 x 2) + (%C3H8 x 3) + (%nC4H10 x 4) + (%iC4H10 x4) + (%nC5H12x5) + (%iC5H12 x 5) %Mole H = (%CH4 x 4) + (%C2H6 x 6) + (%C3H8 x 8) + (%nC4H10x10) + (%iC4H10 x 10) + (%nC5H12x 12) + (%H2Sx 2) %Mole O = (%CO2 x 2) + (%SO2 x 2) %Mole N = (%N2 x 2) %Mole S = (%SO2 x 1) %Total mole = (%mole C) + (%mole H) + (%mole O) + (%mole N) + (%mole S) %C by mole = [(mole C) x 100]/Total mole %S by mole = [(mole S) x 100]/Total mole

Smass ratio = (%Sulfur) / (%Total mass)

ขนตอนและวธการค านวณคาซลเฟอรและคาสมประสทธการปลอยกาซซลเฟอรไดออกไซดของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

ผลการวเคราะหเชอเพลงกาซธรรมชาต

Mass percent (%W) Mass C (g) = (%mole C) x 12 Mass H (g) = (%mole H) x 1 Mass O (g) = (%mole O) x 16 Mass N (g) = (%mole N) x 14 Mass S (g) = (%mole S) x 32 Total mass (g) = (mass C) + (mass H) + (mass O) + (mass N) + (mass S) % C by mass = [(mass C) x 100] / Total mass % S by mass = [(mass S) x 100] / Total mass

Molecular Weight (MW) CO2 Mw = 44 g/mole CH4 Mw = 16 g/mole C2H6 Mw = 28 g/mole C3H8 Mw = 44 g/mole nC4H10 Mw = 58 g/mole iC4H10 Mw = 58 g/mole nC5H12 Mw = 72 g/mole nC5H12 Mw = 72 g/mole N2 Mw = 28 g/mole SO2 Mw = 32 g/mole

คาพลงงานความรอนสทธ (NCV) (GJ/kg)

Ultimate Analysis (%Mole) %CO2 %CH4 %C2H6 %C3H8 %nC4H10 %iC4H10 %nC5H12 %iC5H12 %N2 %SO2

Page 207: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ข-1

ภาคผนวก ข

ผลการวเคราะหเชอเพลงฟอสซล

ข.1 ผลการวเคราะหของเชอเพลงลกไนต

ตารางท ข.1.1 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต Proximate Analysis

ตารางท ข.1.2 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงลกไนต Ultimate Analysis

% by weight

%CARBON %HYDROGEN %NITROGEN %OXYGEN %SULFUR %ASH %MOISTURE

Average 29.5 1.8 1.3 6.4 2.9 29.3 28.9

Max 36.5 2.9 2.5 16.1 4.3 38.9 32.7

Min 24.5 0.9 0.9 0.0 2.3 19.1 22.5

Air Dry 

Moisture Ash Volatile Fixed Carbon Sulfur HHV LHV Ash Volatile Sulfur HHV LHV Moisture

(%) (%) (%) (%) (%) Cal/gm Cal/gm (%) (%) (%) Cal/gm Cal/gm (%)

Average 29.1 29.5 26.3 15.1 2.9 2,698 2,414 41.6 37.1 4.0 3,808 3,645 13.5

Max 32.5 38.9 29.9 21.9 4.3 3,560 3,278 50.2 43.0 5.7 4,998 4,834 18.1

Min 22.5 19.9 21.6 10.7 2.3 2,295 2,010 28.0 30.9 3.3 3,116 2,952 8.2

As Received Basis  Dry Basis 

Page 208: รายงานฉบับสมบูรณ์e-lib.dede.go.th/mm-data/Bib15423FinalReport.pdf · โครงการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลการปล่อย

รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษาวเคราะหขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ข-2

ข.2 ผลการวเคราะหของเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

ตารางท ข.1.3 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงกาซปโตรเลยมเหลว

องคประกอบ ชอทางเคม % Narmolize

ตวอยาง 1 ตวอยาง 2 Methane CH4 0 0 Carbon dioxide CO2 0 0.03 Carbon monoxide CO 0 0 Hydrogen H2 0 0 Nitrogen N2 7.1 3.52 Oxygen O2 1.8 0.84 Hydrogen Sulfide H2S 0 0 Ethane C2H6 0 0.02 Propane C3H8 37.6 39.49 n-Butane nC4H10 30.2 23.92 i-Butane iC4H10 22.5 31.53 n-Pentane nC5H12 0.6 0.66 i-Pentane iC5H12 0 0 คาความรอนสทธ NCV (MJ/kg) 43.6 44.8

ข.3 ผลการวเคราะหของเชอเพลงกาซธรรมชาต

ตารางท ข.1.4 สรปผลการวเคราะหเชอเพลงกาซธรรมชาต

CO2 C1 C2 C3 iC4 nC4 iC5 nC5 C6+ N2LHV(dry)

(BTU/SCF)

HHV(dry)

(BTU/SCF)SG.

WI

(BTU/SCF)C2+

Average 7.4 78.8 3.9 1.4 0.3 0.3 0.1 0.1 0.1 7.6 844.3 935.2 0.7 1115.4 6.2

MAX 13.0 89.9 6.8 2.7 0.7 1.2 0.2 0.2 0.2 17.0 939.2 1038.8 0.8 1262.3 11.1

MIN 3.9 71.8 2.7 0.8 0.2 0.1 0.1 0.0 0.0 1.3 752.0 833.1 0.6 980.0 4.0

GAS COMPOSITION FROM ONLINE GC