Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
yovelTviuri literaturul _
sazogadoebrivi Jurnali
2015 / 8
misamarTi: Tbilisi, xidis q.#1
tel.: 2-98-36-43
[email protected]://www.facebook.com/ciskari1852
Jurnali gamodis
Tbilisis municipalitetis
finansuri mxardaWeriT
saredaqcio sabWo
andro bedukaZe
Tavmjdomare
vano amirxanaSvili
naira bepievi
levan bregaZe
daviT TedoraZe
zviad kvaracxelia
esma kokoskeria
giorgi lobJaniZe
avTandil nikoleiSvili
nino sadRobelaSvili
Tamaz tyemalaZe
rezo WeiSvili
Temur Wkuaseli
besik xaranauli
mTavari redaqtori
amiran gomarTeli
mT. redaqtoris moadgileebi
baRaTer arabuli
soso goliaZe
redaqtorTa jgufi
andro buaCiZe
Tamar gelitaSvili
elza metreveli
kompiuteruli uzrunvelyofa
qeTevan merkvilaZe
garekanis pirvel da meoTxe
gverdebze demiko lolaZis
ferweruli namuSevrebi.
meore da mesame gverdebze _
eliso virsalaZe
sviatoslav rixteri
Semosuli masalebi avtorebs ar ubrundebaT.
sarCevi
3
55
88
1313
3939
4242
4747
5353
5656
7070
8080
8989
9595
107107
115115
122122
128128
136136
mowinave mowinave vaJa-fSavela
sadReiso werili
megobarTan
poeziapoeziaandro buaCiZe
giorgi gabaiZe
prozaprozagiorgi cocaniZe
ludis moTxroba
poeziapoeziaoTar faliani
mari mirotaZe
prozaprozaanika lazviaSvili
Canaxatebi
• debiuti debiutidaviT dumbaZe
leqsebi
salome barbaqaZe
dumfarebiani gubura
moTxroba
interviuinterviuolga iusova
WeSmariti sidiade
eliso virsalaZe
saubrobs sviatoslav
rixterze
Targmna
nestan mesxma
kritika kritika • recenziarecenziadalila bedianiZe
miTosur-
folkloruli nakadi
jansuR Carkvianis
SemoqmedebaSi
`warsuli hkivis `warsuli hkivis ukuRmarTuli~ ukuRmarTuli~ dimitri lixaCovi
mogonebani
Targmna
oleg goliaZem
axali Targmanebi axali Targmanebi XX saukunis germanul-
enovani poeziis mozaika
Targmna
daTo barbaqaZem
vasili SukSini
ostati. moTxroba
Targmna
marine ambardniSvilma
ingrid tobua
Cven misamarTi Sevi cva-
leT. moTxroba.
Targmna
nana samWkuaSvilma
irvin Sou
gogonebi zafxulis
kabebSi. moTxroba.
inglisuridan Targmna
mirian rCeuliSvilma
Cveni ena qarTuliCveni ena qarTulilevan bregaZe
sityva Zveli, sityva axali
TeatriTeatrigiorgi yajriSvili
`an xvalindeli dRe ras
mpirdeba~
xelmowerebis gasaformeblad
dagvikavSirdiT telefonis
nomrebze:
591 20 25 40;
599 56 56 44;
591 30 75 09
3
waJa-
gSavela
sadReiso werili megobarTan*
megoba ro! dRes qa le bic Txo u lo-
ben ma ma ka ceb Tan Ta nas wor uf le bas.
sjobs, mi e ces, Tu ara, ras it yvi? me
ama sa kiT xze ga Wi a nu re buls pa suxs ar
mog cem da imis kvle vas, Tu ra rols
as ru leb da de da ka ci qvey nis is to ri-
ul cxov re ba Si, ra mniS vne lo ba aqvs
oja xis Tvis da sxv., ar ga mo vud ge bi,
rad gan amis gan mar tvas mTe li to me bi
mo un de ba, Cven ki dro ara gvaqvs amis-
Tvis sak mao. me mxo lod amas vit yvi:
di dad da di dad sa Wi roa dak ma yo fil-
des qal Ta moT xov ni le ba. mje ra, mwams
da ver ca vin Se mac vle i nebs am rwme nas.
dRes rom ma Ral bi u rok ra ti ul wre-
eb Si, gav le ni an ad gi leb ze mi nis tre-
bi sa da sxva, de da ka ce bi iy vnen, dRe-
van de li gam wva ve bu li da gam wa re bu li
cxov re ba ru se Ti sa ma la mos da i deb da
da sa Wi ro re for mebs ma le ve Rir se-
bo diT. de da ka ce bi am dens si ji u tes
ar ga mo i Cen dnen, ro gor sac dRes iCe-
nen ma Ra li sfe ros ma Ral ni pir ni _
isi ni xom ma ma ka ce bi ari an _ „kai bi Wo-
bad“, „gul-mag ro bad“ ar ga a sa Reb dnen
Ta vi anT si ji u tes, vi na id gan de da kac-
ni uf ro lmo bi er ni, grZno bi er ni ari-
an da dRe van de li cxov re ba yve la ze
me tad ras mo iT xovs, Tu gar da er Tis
grZno bi sa, ro mel sac ewo de ba S3e-
b r a l e b a, S e w y n a r e b a. ifiq-
re, Tu ase ar iyos. mi i xed-mo i xe de,
sad aris es Seb ra le ba?! ka ci Zval-
tya vad qce u li ge mu da re ba, gex ve we ba:
„ka co, Rmer Ti-rju li, mTe li er Ti
kvi raa mSi e ri var, su li amo dis, es ari
vkvde bi, wya lo ba moi Reo!“ me da Sen
imas yurs ar vaT xo vebT da Cvens qce-
vas ga va mar TlebT sxva das xva fi lo-
so fi u ris mo saz re biT; ga mov CxrekT
xri ki ans moZ Rvre bas da imis wya lo biT
wi na Se qvey ni sac Tavs ga vi mar TlebT
da Ta vis Tav Tan xom mar Tal ni varT
da mar Tal ni. mag ram de da ka ci amas
ar izams, erT groSs ma inc mi aw vdis…
mrwams me es da ami tom me nat re ba, rom
de da kacs mi e ces ise Ti ve uf le ba, rac
ma ma kacs, ro gorc swav la Si, ise sam sa-
xur Si… Sen ro gorc gne bavs, ifiq re;
sa Wi roa gaq va ve bu li gu li ma ma ka ci sa
ga aT bos de da ka cis xmam da mi si rwme-
na, rom me ma ma ka ci var, me ad vi lad ar
un da gav tyde, ar un da mo vi xa ro qe di
xal xis moT xov ni le bis wi na Se, ra Ta
si laC re ara vin dam wa mo so, un da mo-
a Tav sos ke Til go ni e re bis far gal Si
ima ve de da ka cis xmam…
hoi de da no,
ma rad ne tar no!
vinc Tqven gim te ros, Rmer Tma imas
um te ros.
* ibeWdeba almanax `pirimzeSi~ (# 5, 2002) gamoqveynebuli teqstis mixedviT.
4
•me go ba ro! mrwams sif li de dip lo-
ma ti i sa: ro gorc ube Si gve li ar da-
in do ba, ise dip lo ma tia, avs ake Tebs
Tu kargs, ma inc fli dia ma inc. ai, amas
wi nad rom ga mob rZan da da win wa mo im-
ZRva ra kac Tmoy va re o ba da… Se a ri ga
ru se Ti da ia po nia. ra iyo mi ze zi: kac-
Tmoy va re o ba, Tu sxva ra me? mrwams,
rom ara, aq kac Tmoy va re o ba saT val-
Tmaq co sit yvaa, mi ze zi sul sxvaa _
yve la da a fiq ra ia po ni is gaZ li e re bam.
yve la hgrZnob da, rom, Tu xar bin Ta-
nac ga i mar jveb da ia po nia, ra ic mo sa-
lod ne li iyo, ma Sin yve las, TviT ame-
ri ka sac, Ti Ti un da mo e kak va ia po ni is
wi na Se. ara gje ra, rom es asea? ga mar-
jve bu li ia po nia kai sit yve biT, kai
rCe viT da sa jes da ara nak le bi wi li
am saq me Si udevs TviT mis mo kav Si re
in gliss. am rCe va Si aS ka rad, cxa dad
er Ti mxo lod isa sCans: ru seTs rac
lax ti moh xvda eg eyo fa, da Senc, pa-
ta ra ia po ni av, Zli er win nu ga i wev, nu
gah Ro ni er de bi, ra Ta Cvenc ar mog vax-
ved ro igi ve lax tio.
di aR, mrwams, rom yo vel ers jer
Ta vi si Ta vi eni a ze ba, Ta vis Tvin un da
ke Ti li, Ta vis saq me e bis mo wes ri ge ba
e. i., ro gorc xal xi am bobs: yve la Ta-
vis cecxls uke Tebs da Ta vis kerZs
Cas cqe ris da sxvi saT vis xe i ri im de-
nad un da, ram de na dac Ta va dac ga mo-
ad ge ba igi. mxo lod erTs na wils qar-
Tve le bi sas ara swams, rom es asea da
ese ni gax la van „da se le bi“, ro mel nic
qa da ge ben sxva ga va bed ni e roT, ga vaZ-
li e roT da amiT Cvenc Zli er ni Se viq-
ne bi To. mo i go ne da se le bis moZ Rvre ba
de mok ra ti ul cen tra li za ci i sa. gaZ-
li e re bu lis ru se Ti sa gan isi ni mo e-
li an wya lo bas. aba, sa i dan sa da! nu-
Tu Zli e ri me zo be li ar aris sa Si Si
uZ lu ri saT vis?! nu Tu hgo ni aT, rom
ba to no bis mis wra fe ba da sur vi li
da mo ne bul mci re ere bi sa Se um cir-
de ba gaZ li e re buls ru seTs? ara da
cxra jer ara… Zli ers ba tons uZ lu-
ri ba to ni sjo bia da mo ne bul TaT vis.
vi sa hSurs Zli e re ba ru se Ti saT vis?
ag reT ve ara vis, oRond wvrils ereb-
sac hqon des mi ce mu li sa Su a le ba ama-
ve gaZ li e re bi sa… dRes mTe li qve ya na
amas ga i Za xis: di di Tu pa ta ra, qa li
Tu ka ci, gvin da mo vi po voT saR sa ri
bed ni e re bis, si mar Tlis mi saR we vad.
me ki Ce mad mrwams, da Senc, vi ci, ar
iu a reb, rom uxe i ro de cen tra li za-
cia sjo bia sa u ke Te sod mow yo bils
cen tra li za ci as. es rom ase ar iyos,
arc spen se re bi da am jo bi neb den (ix.
spen se ris Txz. „gan vi Ta re ba po li ti-
kur da we se bu le ba Ta“).
vis ara swams, rom mxo lod sru-
li TviTmar Tve lo ba ga a bed ni e rebs
xalxs, gah zrdis mis ener gi as, ga mo iw-
vevs da aay va vebs mas Si da ma luls ax-
als Za lebs? _ rom ape ku no ba, rac un-
da kar gi ape ku ni iyos igi, aC lun gebs
eris Zal Ro nes, TviT cno bi e re bas?! _
rom de da e na ze swav le ba srul hyofs,
zrdis, avi Ta rebs yo vel mxriv mo zard
Ta o bas?! es ise Ti WeS ma ri te baa, ro-
gorc or jel ori oT xia da ara oci.
5
bndro
cuaCiZe
poezia
Sexvedra
beso gilaSvilis xsovnas
Cveni Sexvedra iyo sruli SemTxveviToba,
Cven xom raRac gza gamoviareT am cxovrebis xveulebSi
da mere SevxvdiT erT ubralo wveulebaze,
sadac midixar xaTris, zrdilobis da sxvaTa gamo,
`gamoiare! _ Sen miTxari, _ `gamoiare~.
iqneb es iyo amoZaxili Seni daxSuli martoobidan?!.
me mindoda SenTvis momeTxro Cemi cxovreba _
elnaTurebi, varskvlavebi broses quCaze
rogor enTo da anaTebda... rogor mindoda momeyola
Cemi cxovreba _ erTaderTi, rac me gamaCnda
da rac TandaTan daudevrad gavaniave...
mindoda meTqva, SenTvis meTqva, ra azri aqvs
am Sexvedrebs, Tu mere mainc vikargebiT,
TviTon cxovreba gadagvisvris sxvadasxva mxares
an Cven TviTon gadavisvriT sadRac cxovrebas,
magram xom aris varskvlavebic, elnaTurebic,
SuaRamisas sizmrebidan Tavs rom amovyofT,
rom wamovdgebiT sawolidan, fanjaraSi rom gavixedavT,
da isev dganan ZeglebiviT, jer isev dganan
is varskvlavebi da isev is elnaTurebi...
ver mogiyevi. TiTqos raRac Zala arsebobs
erTmaneTisgan rom gvaSorebs, ar gvaaxlovebs,
rom ar gvaZlevs saSualebas, erTmaneTs vuTxraT
yvelaze ufro Rrmad nanaxi sizmrebis bJutva,
tvinSi gavlili cdunebebi, sinanulebi,
romelic marto CvenSia da TviTonve vxedavT
da romelic sizmrebidan RamiT anaTebs...
6 poezia
ver mogiyevi. mindoda ki momeyola Cemi cxovreba,
Tumca sxvebsac ver movuyevi. ver movuyevi
Cems RviZlebs da im Cems megobrebs, amqveynidan
rom gaikrifnen TanmiyolebiT, TiTqos
Soridan momiaxlovdnen, xeliT Semexnen,
mere damSordnen da gadaqrnen varskvlavebiviT,
TiTqos ar iyvnen, magram me ki mgonia, iyvnen
da ise Cumad SeeTvisnen maradisobas,
TiTqos es iyo maTi yofnis mudmivi azri.
ver mogiyevi. mosayoladac aRar miRirs...
rac ukve iyo, CemTan erTad nela berdeba
da kargavs Zalas gaxunebul xsovnaTa msgavsad.
aravin aris, miTxras azri yovelivesi,
aravin aris, miTxras `kmara~, radgan verasdros
am yovelives verc axsni da veRarc gaigeb...
mxolod mcire xniT SevxvdiT ase
gzajvaredinze, erT ubralo wveulebaze...
me axlac gxedav, magram ukve vici, rom sxvagan
gadainacvle, da mec wamovel Cems fiqrSi SenTan,
mxolod Cems fiqrSi, Cemi fiqris kvalSi viare.
ra ucabedad xdeba mainc imis gaqroba,
rac sakmao xans grovdeboda da arc elodi,
Sen ukve bewvze ekide da qari geZebda
martoobisgan pirdafCenil did da uazro
yru RameebSi, roca albaT geRviZeboda
da sizmrebidan pirdapir am realobaSi
gadmodiodi kidev erTxel da ar icodi,
ratom da risTvis gadmoxvel da gadmoabije.
Sen ver SeZeli, ver miTxari, ver momiyevi
Seni cxovreba, radgan cxovreba is aris, rac
vermoyolili, verSenaxebi gamudmebiT
SenSia mxolod, CveulebaTa wyeba aris,
derefania da derefnis bolos _ mricxveli,
karze kakunis molodini, sxva rameebic,
rasac eCvevi da rac TviTon Segexorceba
da ar gSordeba, viT niRabi Sewebebuli,
romelsac ixsni sikvdilis win da vermoyolils
xedav sinanuls, aqamde rom verc ki amCnevdi,
arc ki gaxsovda da aRarc ki geguleboda...
ver moaswari, veraferi ver moaswari,
radgan ver vaswrebT eWvianobas, gulisgaxsnas,
qarSi siaruls, Cveni saxlis fanjridan cqeras,
7andro buaCiZe
ver vaswrebT tanjvas, verc gandobas da
verc landSaftebs veRar vaswrebT.
mouswreblad, ase mivdivarT nawvimarze
neli nabijiT. ver moaswari imis Tqma,
rom ukve daRamda. ver moaswari isic,
rac sul erTxel gindoda, ver moaswari,
nasaRamovebs mze xeebSi... ver moaswari,
ho, ver aswreben erTmaneTTan siaxloves
qari da wvima, da Senc maTTan ver moaswari
kvlavac Sexvedra...
ver moaswari dedis xsovna, ver moaswari,
radgan verasdros ver vaswrebT dedebs,
radgan deda gvebedeba vermosaswrebad,
deda _ sveti qvamarilisa, Cveni codvebis
gaqvaveba, Cveni sindisis Cumad Senaxva
da gadamalva. ver moaswari mTvarianSi
Camyudroeba, radganac ukve samyudrood
ar gqonda saqme da mTvaresac ukve TavSi
raRas ixlidi?!
sada varT axla, erTmaneTTan gzadSeuyrelni,
Sen _ vermxedveli veRarafris, vermomswrebeli,
da me ki isev gzis piras mdgari...
8
hiorgi
habaiZe
poezia
apokrifi #1
TunTas
am vakuumSi mxolod sunTqva miSvelis Seni,
ar maxsovs, ase ganmecada asTma, arada
argasakvirad masac RamiT codnia qSena
(da ase sneuls mapovninebs Sen Tavs samyura),
vgrZnob am bolo dros, RmerTma SeniT damaavada,
Sen Tu ganmkurnav...
dedamiwaze zamTaria, maSasadame,
obobas qselze ukravs Sopens qaris orkestri,
zamTarma Wreli Semodgoma gaasadava,
zamTarma _ civma, unayofom, uRvTom, umiznom,
me ki mzes vxatav gulgamomSral yviTel flomastriT,
rom Sevexizno...
dro mova, vici, sixaruliT ver gavZleb cxra Tves,
dros ar vcnob!.. ver vcnob... averie sakuTar Tavsac,
me maSinaTve Se(n)gicani, me maSinaTve...
da mitom SenSi Semoparvas mpatiob mTis Svils,
sizmrebSi arakanonikur wignebis msgavsad,
me SenSi viSvi...
mere ki fonad SevirCie ferebi klimtis,
damCemda... _ Sopens, SigadaSig `Pink Floyd~-s vusmen...vkiTxulob markess, suli ufro Coxelze mimdis,
mxiblavs araTu erTi feri, simravle ferTa,
gaxsovs pirveli emocia `g-s+(plius)T~-ze,
me da Sen erTad...
9
gazafxulia, win gavuswreb movlenebs ise,
rom dro daimsxvres _ samasi wlis vercxlis
nargile...
ase mTavrdeba, Tu iwyeba mobnelebisas,
CxaveriT SemTvrals tanmaRali aRmarTi
mqancavs...
Cemi sisxlisgan gamTbar Tixas sunTqviT arbileb
da arqmev gvancas...
eqspromti TunTas
wamodi, morCa, ras memarTlebi?!
ginda, vicxovroT mxolod nabadze,
Tan gaviyoloT Taflis sanTlebi
da mere Tundac xatze gadagvcen.
ver dagveweva wyevla dilamde,
davtovoT ukan korianteli,
Tuki sulebi ise mivadneT,
rom CamovqeniT erTi sanTeli.
wyurvils, romelsac dRemde viTmendi,
moviklav am ciT, am wyliT, am mTebiT
da sanTlis Cemi wili siwmindiT
mag Seni gulis kovzze davdnebi.
gadaifiqre
es Cveni saxlia fardebis gareSe,
ca saxlSi pirdapir fanjridan Semodis,
Semova, iwvimebs da Senze damgeSavs,
mere ki damtovebs amara Cemodnis,
romelSic odesRac Sen bargi CakuWe,
cotaTi mogalbo kabebis sifiTrem,
mere ki daxede erekles baCuCebs
da... gadaifiqre...
giorgi gabaiZe
10
mdumare locva
vxedav anarekls, sakuTari Tavis naqurdals,
kviris mwuxridan vemzadebi kvlav sakviraod,
vdgavar miwaze da Tan vwevar CrdilSi sakuTar,
imitirebul freniT vcdilob, Sevkra irao.
Sevimosebi da aRsdgeba CemSi mesia,
davemgvanebi bnel uRranSi codviT datorils,
Rame koridas wesebiviT umkacresia,
iRbali Cemi emsgavseba beds matadoris.
mindeba, Tavi davaRwio uqirurgiod,
rogorc ionam, mesame dRes mucels veSapis,
jobs, sakuTar Tavs feri ufro muqi vurCio
da movixado sasjeliviT codvis etapi.
codva _ keTriviT damemarTa _ wlis ocdaori
oras ormocdaxuTi dRis da wuTebis ukan,
dabadebidan bedi miwvevs masTan saomrad
da matrialebs mis kolbaSi _ viT centrifuga.
bavSviviT TvalebamRvreuli vebRauWebi
sevdas, verafriT warmovidgen Cems Tavs umisod,
beduiniviT damskdari maqvs mzisgan tuCebi,
dedis rZesaviT masazrdoebs sevda kumisiT...
mindeba, Tavi damaRwios melanqoliam
da survilebis moZalebam SuaRamisas,
sicocxle raa, Tu sikvdilma amiyolia,
maSin survilebs mZivebiviT sulze avisxam.
Tvalis badurebs Seefinos nisli notio,
mwife sisveliT is yovelTvis axarebs rtoebs,
ityvian, guls ver moufrTxilda idiotio
da verc sicocxles _ isev guliT naxaverdovnebs.
mduRare sunTqvac siwmindeze ise davadne,
rom haerovnad srialebda sisxlSi stiqia,
sapnis buStiviT gaskda guli, ox, es _ sadarde,
am dasasrulis dasawyisic swored igia...
vwevar... viRviZeb... dila... RmerTi... locva... yava da...
codva... Sendoba... poezia... mere sxva dila...
warsuls, romelsac ukanasknel locvas gavatan,
bedi, romelic ubedobas jobda namdvilad.
poezia
11
bolos ki isev marto vrCebi _ CrdilTan sakuTar,
imitirebul freniT vcdilob, Sevkra irao...
vumzer anarekls, sakuTari Tavis naqurdals,
meRimeba da vemzadebi kvlav sakviraod!..
meZavis epilogi
gaumaZRari siqalwule miwas mivande,
axla vxvdebi, rom ufro mxiblavs RmerTTan siSore,
viare ase xelgawvdili idumiamde,
rwmena CamoSlil gumbaTebSi ufro viSove.
mere viweqi mTel qalaqTan nebiT Tu ZaliT,
da davdiodi quCa-quCa vualiT vidre,
vapureb sxeuls, STagonebiT uxorco ali,
mivdivar mZimed (meramdened), msubuq fexs viTrev.
ramdeni jgufis gadaReWa sisxli am gulma,
ZarRvebSi mware Jruantelad wveTavda Tovli,
sadenebiviT axlarTula Cemi fabula,
wavida bevri, magram vici, uTuod movlen.
survilSi gavcvli silamazes, aramarTali
viqnebi, Tumca es simarTle mZime rodia,
JRers aTZali da me ki vcekvav, me _ herodia
da codvis yvavi damtrialebs Tavze yrantaliT.
da aRar mTavrdeba...
zRvisferyanwelebs
wvimidan iwyeba da aRar mTavrdeba
wveTebis fexis xma,
baTumis sveli ca hgavs sasowarkveTils...
ikeTebs harakirs...
qalaqi daudga poetebs Tavdebad
da masSi Sexizna,
mas Semdeg Zvlebamde leqsebiT gaJRenTil
tkivils hgavs qalaqi...
giorgi gabaiZe
12
Tebervlis sizmarSi amindi mZafrdeba,
cas mwvane foni aqvs,
Senc aRar uyvebi, isedac xom icis,
Tovlia fantomis,
da stumrob simSvidiT gadaRlil kafe-bars,
yavas da koniaks
ukveTav... gareT ki Tovli(c) wvims,
esaa baTomi...
Cumdebi... wer dumils... fexis xma ar ismis,
deJaviu gaqvs, mgoni,
gawelil siCumes zomav (saxazaviT)...
(drodadro axveleb),
filtvebSi wyaliviT Cagidga qarizma,
sisxlSi ki argoni _
leqsiviT _ qalaqo da maTi nazaviT
akvirveb mnaxvelebs.
planeta dafara momdevno TariRiT
fantelTa samosma,
meti ra SeeZlo macxovris kvarTiviT
xelTuqmnel `sarwyuniss~
simSvidiT garTuli gonebas daiRli
da cdilob gamosvlas
sakuTar Tavidan, arc ise martivi
aris es, merwmune...
baTumis sveli ca hgavs sasowarkveTils...
ikeTebs harakirs...
daiwyo wvimiT da quCebis sisveliT,
fifqebis fexis xma,
mas Semdeg Zvlebamde Savi zRviT gaJRenTil
leqsebs hgavs qalaqi,
Tormeti poeti sulSi rom pirveli
TovliviT Sexizna.
poezia
13proza
hiorgi
docaniZe
ludis moTxrobavuZRvni nugzar SataiZis,
`puris moTxrobis~ avtoris xsovnas.
amboben, lu di To se ri o zu li sad-
Reg rZe lo e bi ar iT qmi so. Se iy re bi-
an je i le bi, Ca mo i ri ge ben qa fiT Tav-
mob mul lu di an kaT xebs, sva men, sa nam
Se uZ li aT _ ga sag ri leb la do. mag ram
ar mes mis, ro go ri gag ri le baa, ro-
ca Tav-pir ze da ga Re Ril mker deb-
ze of li na ka du leb lad gad mos diT.
mec Sev swre bi var lu dis moy va rul Ta
aseT sme u lo bebs da miT qvams: bi Wo,
am dens rom svamT, sad Reg rZe lo e bi
ma inc TqviT, an Rmer Ti ax se neT, an
mkvda ri, an coc xa li-meT qi da _ arao,
bi Zao, lu diT sad Reg rZe los verc
RmerTs va kad rebT, verc mkvdars,
verc coc xals da verc Cven Ta veb so
da ga nag rZo ben smas di di eS xiT, di-
di da ge mov ne biT usad Reg rZe lo e bod,
mxo lod kaT xe bis mi Wa xu ne biT da `aba
hes~ Se Za xi le biT. zog jer ki aiw yve-
ten da moh yve bi an e.w. `lu diT saT-
qmel sad Reg rZe lo ebs~: esao im kacs
ga u mar jo so, de das rom sa xels eZa-
xis da si ded ris su raTs ubis ji biT
da a ta reb so; es im ka cis sad Reg rZe lo
iyo so, de das rom sa qon lis jer Si ga-
uS vebs da si dedrs ve naxs uwam lav so;
im kac sac ga u mar jo so, de dis pen si is
fu liT si dedrs rom sac vals uyi di-
so; is ka cic vad Reg rZe lo To, qa Tams
rom fe xi mo ut yde ba da ar ta xe biT Se-
uk rav so; im kac sac nu da vi viw yebT,
Rors rom yels `druJ biT~ ga moW ris,
me zob leb ma Wyi vi li ar ga i go no no da
ege Tebs; ejib re bi an `sa lu de sad Reg-
rZe lo e bis~ Tqma Si. ici ni an, as kde bi an
er Tma neTs si ci liT; sva men vi sac ro-
gor un da da vi sac ram de ni un da. ri-
tu a lo bis ga na sa xi am sma Si araa. me ki
vam bob (ase it yo da xol me sul ga naT-
le bu li re zo ina niS vi li, ro ca ueW-
ve li WeS ma ri te bi sa da di dad sa gu-
lis xmo ra mis Tqmas da a pi reb da), di ax,
me vam bob, rom lu di saR vTo, wmin da
sas me lia da mi si ase ag de bu lad xse-
ne ba da sa laz Ran da ro ra med gax da
di di cod vaa, mkre xe lo baa. ase iyo
odiT gan ve qar Tvel Ta cno bi e re ba Si
da asea dRe sac sa qar Tve los mTi a-
neT Si, sa dac jer ki de vaa Se mor Ce ni-
li lu dis dam za de bis, vin icis sa i dan
da ra dro i dan mom di na re nam dvi li
xal xu ri tra di cia da sa dac igi jer
ki dev wmi da, saR vTo-sa ved re be li ze-
da Se e bis Tvis gan kuT vnil sas me la daa
miC ne u li. ar gje raT? ma Sin gu lis yu-
riT mo mis mi neT da eW vic ar me pa re ba,
rom da i je rebT.
14 proza
mo diT, imiT da viw yoT, rom
sa ga ni, ro me lic xal xis su li e re bis
iseT sfe ro Si da im kvid rebs ad gils,
ro go ric po e zi aa, am xal xis yo fi e re-
bis tra di ci u li, sa u ku ne e bis siR rmi-
dan wa mo su li mi si TviT myo fa di kul-
tu ris or ga nu li na wi lia. ma ga li Te bi
sa Zeb ni araa:
`wi Tels Rvi no sa, Savs lud sa
ga na er Tfe rad sma un da!?
ena ze mom dgar sit yva sa
ga na suy ve las Tqma un da!?~
`dgo mamc qna Sa vis lu di sa,
ga Ta ve ba imc ar iy va!
mos vlamc qna kar gis stum ri sa,
was vla im we sad ar iy va!~
es xal xu ri po e zi ida naa. ax la did
va Ja sac da vug doT yu ri:
`sas tum ros iy vnen xev sur ni,
lu di edu Ra wi qa sa;
is xdnen ban ze da Rre ob dnen,
Ta se biT svam dnen ima sa~.
es va Ja-fSa ve las mi To lo gi as Tan
di dad wil na ya ri di de bu li po e mis,
`gve lis mWa me lis~, da saw yi sia _ eq-
spo zi cia si u Je tu ra dac unak lod aw-
yo bi li li te ra tu ru li Txzu le bi sa:
xev sur ni sxe dan wi qas ban ze da Rre o-
ben _ mas pin Zlis mi er mir Tme ul luds
Ta se biT sva men. mag ram es araa sma smi-
saT vis _ ga sag ri leb lad an wyur vi-
lis mo sak la vad, ro gorc Tqven svamT
xol me ax lan del sa lu de ba reb sa Tu
dar ba zeb Si. es tra di ci u li wes ri gis
um kac res Car Co eb Si moq ce u li ri tu-
a lu ri smaa ri tu a lu ri sas me li sa ri-
tu a lu ri ve sas mi se biT, ro me lic Tan
ax lda Zve li xev su re Tis zne-Cve u-
le ba Ta sis te mis erT me tad mniS vne-
lo van mov le nas _ oja xis `sam xTos~.
`sam xTo~ xev su reT Si `Tav gzi a ni~ oja-
xis mi er mis Tvis ra i me did mniS vne lo-
va ni mov le nis aR sa niS na vad mow yo bi-
li wve u le ba iyo, ro me lic yve la ze
xSi rad ojax Si va JiS vi lis Se mo ma te-
bas eZ Rvne bo da xol me. ai es mov le naa
war mod ge ni li va Jas `gve lis mWa me lis~
Se sa val Si. isic nu dag va viw yde ba, rom
arc Tu SeT Si, arc fSav sa da arc xev-
su reT Si lu di ara so des ixar Se bo-
da sa Si na od, yo vel dRi u ri mox ma re-
bis Tvis. igi mxo lod Rir ssax so va ri
dRe e bis Tvis _ saR vTo, sa ze i mo da
mic va le bul Ta mo sax se ni e be li suf-
re bis Tvis iyo gan kuT vni li.
sve-fo ro bi dan jva ris kro bam de
1. sve-fo ri
Zvel Tu SeT Si yov lad war mo ud ge-
ne li iyo oja xi, ro mel sac `sve-fo-
ris~ _ lu dis da sam za de be li am ori
Se mad gen lis sa Wi ro ra o de no bis ma ra-
gi ar eq ne bo da. ua mi sod xom ver mo ix-
di da igi oja xur vals verc xat-Rmer-
Tis, verc coc xli sa da verc mkvdar-
Ta wi na Se. ua mi sod ki, aba, ro gor iq-
ne bo da. `ya nis das ve ne bis~ loc va Sic
xom am bob dnen: `sam xvdo, sa qor wi lo,
saj va ris kro imc xa ri~. ami tom, rac
un da xel mok led yo fi li yo oja xi,
wlis mo sav li dan Se mod go ma ze ve au-
ci leb lad ga moh yof da Wir na xu lis
sa Wi ro ra o de no bas, ri Tac ix di da igi
wmi da Ta wmi da vals RvTi sa da ka cis
wi na Se.
`fo ri~ _ lu dis mo sam za de be-
li daf qu li ne bis mi e ri pu re u lis gan
Se iZ le ba dam zad des, mag ram yve la ze
sa u ke Te so mar cva li sa a mi sod ma inc
qe ria. qe ri rom fo rad `ga keT des~,
man un da ga i a ros `da fo re bis~ ram de-
ni me sa fe xu ri, anu, Ta na med ro ve ter-
mi ni rom vix ma roT, `fo rad qmna do bis
15giorgi cocaniZe
teq no lo gi u ri pro ce si~. ami saT vis,
pir vel yov li sa, qe ri un da `da al bo~
_ Ca ya ro sa Wi ro mo cu lo bis xis Wur-
Wel Si da da as xa wya li ise, rom mas
ze mo dan mo ad ges. ase da to veb ori
dRis gan mav lo ba Si, rom mar cva li
kar gad dal bes. me re am qers kar gad
ga wu rav xis cxri liT ise, rom wya li
mTli a nad ga mo iw ri tos, oRond mar-
cva li aramc da aramc ar un da gaS res.
am svel mar cvals sqel fe nad (am bo-
ben er Ti ci dis sis qis fe na do) gaS li
ban ze _ mi wis ia tak ze _ da Tbi lad
da a fa reb flas-nab debs (amas `fo ris
Ca de bas~ eZa xi an). ase da to veb sa mi
dRe. am xnis gan mav lo ba Si mar cva li
ga Riv de ba da bor jsac (pa ta ra fes-
vebs) ga uS vebs. me re mar cvals iq ve
aag ro veb da kvlav Tbi lad da a fa reb.
er Ti-ori dRis gan mav lo ba Si igi Ca-
xur de ba da Cat kbe ba (e.i. sa xa me be li
Saq re bad gar da iq mne ba). amis me re mas
Txel `srav lad~ ga fen fla seb ze, kar-
gad ga aS rob, sa wis qvi led ga am za deb.
igi aramc da aramc ar un da ga a ni a vo,
To rem `ab ro Sas~ qa ri wa i Rebs da fo-
ri sit kbos da kar gavs. ro ca sa a mi sod
mo ic li, wa i Reb wis qvil Si da ma ril-
gu lad (msxvi lad) daf qvav. fo ri mza-
daa lu dis sa du Reb lad.
sve ve lu rad mo zar di mxvi a ra mce-
na rea, gir Ci se bur yva vi le bi a ni, mxo-
lod ba rad iz rde ba, mTa Si igi araa.
mi si lud Si ga mo sa ye neb lad mom za de-
ba mar ti via: yva vi lo ba Si ve, jer ki dev
mwva ne foT le bi ans Ca moW ri, xe ze an
Ro be eb ze ax ve uls, nam gliT. wal diT
an xel cu la Ti Ca ka fav, or-sam dRes
Tbi lad Se ax vev _ gro vad aqu Ce bul
an xak Si Cay rils Tbi lad da a fa reb
flas-nab debs. ama so ba Si igi CaT be ba,
Ca xur de ba. me re gaS li, ga aS rob (uke-
Te sia um ze od) da ase mSra lad Se i na-
xav ram de ni xa nic gin da. igi siZ ve lis
ga mo Tvi se bebs ar kar gavs. mi si na xar-
Si mwa rea.
2. qvab ki de ba ni
vTqvaT, rom lu di (alu di) mxo lod
sa gan ge bo da niS nu le bi saT vis ixar Se-
ba, ra i me Rir ssax so va ri sa ze i mo (Se-
iZ le ba sam glo vi a roc) dRe e bis ga sas-
tum reb lad. ase Ti sa gan ge bo dRe e bi
ki sa mia, ro mel Tac lu dis ga re Se ver
mo is tum reb, igi au ci leb lad ixar-
Se ba: `jvar Tad~ _ saR vTis msa xu ro
ri tu a le bi saT vis, `qor wi li sad~ da
`mkvdar Tad~ _ mic va le bu lis xsov nis
suf ris mo sas tum reb lad. am uka nas-
knel Ta gan um Tav re si da au ci leb lad
ga da sax de li wlis xar jia, ro mel sac
Tu SeT Si ise dac `aluds~ eZa xi an.
Tu ga i go nebT, rom sa gi or go bo,
sa wel wdo bo, sa aT ni ge no da a.S. an sa-
qor wi lo Tu xar jis Tvis `qva be bi iki-
de ba~, `qva bebs hki de ben~, `qva bi Seh ki-
des~, un da mix vde, rom am kon kre tu li
dRis Tvis sa ze da See lu di ixar Se ba an
mo i xar Sa.
3. saq va be
lu di saq va be Si ixar Se ba. saq va be
yo red na Se ni si pis cal far du la sa-
xu ra viT ga da xu ru li na xev rad Ria
na ge bo baa. er Ti uka na ke de li mTli-
a nia, gver di Ta da wi na ked le bi na xev-
rad Ri aa, kuT xe e bad da na xe var ked-
le bad amoy va ni li, rom leb ze dac sa-
xu ra vi ey rdno ba. igi wmi da na ge bo baa
_ iq `mrec xa vi~ asa kis qa le bis Ses vla
mkac rad ak rZa lu lia.
Tu SeT Si aluds `mgo la vi~ xar Savs.
`mgo la vi~ lu dis xar Svi sas `na Tes~
dam xma re pi ria, Tu lu di sa wel wdo-
bod, anu axa li wlis cik lis dRe sas-
wa u le bis Tvis ixar Se ba, `Sul ta si~ _
Tu lu di `sa aT ni ge no bod~, e.i. zaf-
xu lis xa to bis Tvis _ `saj va ris kro-
daa~ gan kuT vni li; ̀ me qor wi li sa~ _ Tu
igi sa qor wi loa da `Wi ris pat ro ni sa~
_ Tu lu di mic va le bu lis wlis xar-
16
jis, anu `alu dis Tvis~ un da mo i xar-
Sos. mgo la vo ba vin mes val de bu le ba
araa. is arc wi lis yri Taa ar Ce u li da
arc ra i me sxva val de bu le bis ga mo
dge ba `mgo la vad~. igi Ta vi si ke Ti li
ne biT ex ma re ba Sul tas, na Tes Tu im
pirs, vinc un da ga i Ros `sve-fo ris~
xar ji am kon kre tu li da niS nu le bis
`qva bis Tvis~.
im wels Cems so fel Si, bu xur Ta Si
`Sul ta o ba~ wi lis yriT af Ta ra uls
rge bo da, mTels go me war Si Ta vi si
pir qu So bi Ta da ga u cin ro biT cno bil
jmux be ri kacs. id ga 1946 wlis zaf-
xu li. so fe li `saj va ris krod~ _ ka-
ra tis jvris dRe o bis ga da sax de lad
em za de bo da. me ma Sin uk ve cxra-aTi
wlis bal Ri vi ya vi da im wlis `qvab-
ki de bac~ da Sem deg jva ris kro bis
mTe li msvle lo bac kar gad max sovs.
jva ris kro bas ka TaT vis na xe var Si, e.i.
Zve li sti liT iv li sis 12-dan 18 ric-
xvam dis xuT Sa baT dRes ix di an. es ori
sof lis _ bu xur Ti sa da ili ur Tis
_ zi a ri sa lo ca via ama Ti ve sa Su a lo-
ze, mwva qes go ris Tavs. ori ve so fe li
Tav-Ta vi an Ti `qvab-sak la viT~ amo dis
mis sab Za nis Si, `jva ris kar~ da er Tad
iye ne ben sa wes Cve u le bo wes-rigs.
qvab ki de bis wi na dRes ve Sul tam da
mgo la veb ma (mgo la ve bad af Ta ra uls
du bu ra da bi Za Ce mi qu la ex ma re bod-
nen) sa a lu de qva bi sa fuZ vli a nad ga-
recx-ga ap ri a les. mis ked lebs ka xu ri
qvev ris sar cxis mag va ri xel saw yo Ti
rec xav dnen. qva bi ise un da ga i rec xos,
rom mis na ke reb Si spi len Zis lur ji
na de bis na ta ma li ar dar Ces, To rem
alu di `mo si nu li~ ga mo va da mtri sas,
is rom mis dam levs saq mes dah mar Tebs.
ase gak ri a le bul qvabs kar gad ga rec-
xi li si pis sa fa re be li da a fa res, rom
qars mas Si mtve ri da na ga vi ar Ca e ya-
ra. wi na dRes ve da aT va li e res da Se-
a ke Tes `sam Wir-sa ye le bi~. sa ye la dag-
re xi li wne liT or mtkav lam de sig-
rZe ze dag re xi li wne liT ga dab mu li
da ax lo e biT na xe var met ri a ni jo xe bia,
ro mel sac yel ze Se mo u We ren dar kos
ga sa wur xa kebs; sam Wi ra ori or ka pi
xea, ag reT ve ka pe bis bo lo e biT dag-
re xi li wne le biT er Tma neTs ga dab mu-
li. es saw ne xi sa Su a le baa, rom li Tac
ga mo i wu re ba xa keb Si Cas xmu li dar kos
na xar Si `xo ti dan~ wmi da wve ni. sa mi
wyvi li `sam Wir-sa ye la~ ga am za des.
4. qvab ki de ba
di liT, ro ca iva ra u da, rom sof-
lis qa le bi oja xis sa di lao saq me ebs
mo i Ta veb dnen, af Ta ra u li ga mo vi da
sof lis sa an jmo Si da da i Za xa: di a ce-
bo, wya li mo i ta ne To. sul ma le 5-6
zur gze Tun ga ki de bu li qa li gam wkriv-
da `saw yle ve la xe vis ken~ mi ma val bi-
lik ze. sof lis wya ro ze Tun ge bis gav-
se bas di di dro das Wir de bo da. ami tom
wyals xe vi dan ezi de bod nen. Ti Tom
oT xi-xu Ti gzo ba ga a ke Ta da sa a lu de
qva bi sa Wi ro do nem dis wyliT ga iv so.
qa le bi, cxa dia, saq va be Si ver Se vi dod-
nen. maT ka reb Si mgo la ve bi xvde bod-
nen, Tungs qvab Si Cac lid nen da ca ri-
els mom tan sve ub ru neb dnen. Sem deg
af Ta ra ul ma kvlav sa an jmo dan gas Za xa
so fels, sve-fo ri mo i ta ne To. Cven qv-
abs ori ko di, anu oci lit ra fo ri
ey re ba. so fel Si 10 me ko mu ria. ase
rom, Ti To kom lma ori lit ra fo ri
da na xe va ri lit ra sve mo i ta na. Tan ve
yve la ojax ma mo i ta na sam-sa mi, oTx-
oT xi fe xi ga li Se Sa. saq va bis kar ze
Se Sis moz rdi li gro va dad ga. mgo la-
veb ma da iw yes mo ta ni li fo re bis qvab-
Si Cay ra. ro me li kvam lis fo ri an Wur-
Wel sac Cac lid nen qvab Si, Tan ve da i Za-
xeb dnen: ama da am ojaxs swya lob de so.
fo re bis Cac lis Sem deg qva bi am na re-
viT TiT qmis pi ram dis ga iv so. yverbs
cec xli Se un Tes. Tan ve rig-ri giT qv-
proza
17
abs im sar cxis na i ri amo sa re viT urev-
dnen. qva bi ise un da aduR des, rom na-
rev ma Zi ri ar da ig dos da Zirs wa su li
fo ri ar mi iw vas, To rem lu di mot ru-
su lis sun sa da ge mos da ik ravs da es
ki mgo la ve bis di di sir cxvi lia: xal xi
da ber da da alu dis du Re ba ver us wav-
li a To. qvab Si na re vi gac xe le bas rom
da iw yebs, igi maR la wa mo va. mgo la ve-
bis wa mo maR le bu li na re vi tar ko Se-
biT saw de-Wa Wu ka Si amo aqvT, ise rom,
qva bi dan gad mos vlis sa Su a le bas ar
aZ le ven. es ̀ amo nax va mia~, adu Re bam dis
igi ki na Ram or-sam kas ram dis ra o de-
no biT amo em xo ba. ro gorc ki qva bi wa-
mo duR de ba, mis re vas Se eS ve bi an, rad-
gan Zir ze mot rus vis sa SiS ro e ba aRar
aris. ama so ba Si qvab Si na xar Si `da Zir-
wver da~. mgo la veb ma `wve nis mo wur va~
da iw yes _ er Ti tar ko Sa Ti frTxi lad
iReb da suf Ta wvens ise, rom ar am-
Rvre u li yo da `Wa Wu ka Si~ as xam da, me-
o re ki am Wa Wu kas iq ve dad gmul saw-
de eb Si cli da. wve ni ise mo i wu ra, rom
sqe li na xar Si qva bis na xe vars Cas cda.
es sqe li na xar Si uk ve xa keb Si un da ga-
i wu ros. erTs, ker Zod du bu ras, es
sqe li ma sa tar ko Sa Ti Wa Wu ka Si amoh-
qon da, af Ta ra u li da bi Za Ce mi ki mas
Ca mo ki de bul xak Si as xam dnen, sa i da nac
ram de ni me na ka dad wa mo su li suf Ta
wve ni lax tba Si Ca e di ne bo da. ase amo i-
Res da ga a na wi les sam xak Si mTe li na-
xar Si. me re er Tma dac li li qva bi amo-
rec xa, amo a suf Ta va da mo wu ru li
suf Ta wve ni qvab Si ve Ca ab ru na, yverbs
kvlav cec xli Se u ke Ta, or ma ki xe li
mih yo xa keb Si Cas xmu li na xar Sis ga mo-
wur vas. Ti To xe li xa kebs sa ye le bi Se-
mo u Wi res, me re sa ye le bi Se mox snes,
Ca ber tyes, sa ye le biT kvlav mWid rod
mo uk res pi re bi da ga be ril xa kebs sam-
Wi re bi mo u Wi res. wa mo vi da mu qi mo ya-
vis fro wve ni. ax la ki dad ga Cve ni _
bav Sve bi sa da qa le bis je ric. es bo lo
ga mo na wu ri wve ni er Tob tkbi lia, Tan
isev sic xe le aqvs Ser Ce ni li. is qa le-
bi sa da bav Sve bis say va re li sas me lia.
qa le bi da bav Sve bi ki qvab ki de bi sas
blo mad iy ri an Tavs saq va bis kars. qa-
giorgi cocaniZe
18
le bi Ta vi an Ti xel saq miT sxe dan da
ur Ti er TSo ris Wo ra o biT da mgo la-
veb Tan ̀ Ra bi So biT~ ga le ven dros. bav-
Sve bic ar ari an ̀ usaq mu rad~, maT, moJ-
ri a mu le ebs, dro dad ro Se u Za xebs
xol me du bu ra, bal Re bo, Cu mad, nu
wa i ReT yu re bio. sam Wi ra Se mo Wi re bu li
xa ke bi dan rom wve nis msxvi li na ka de bi
wa mo vi da, du bu ram da i Za xa, aba, vi sac
dar ko un da, jam-wi wa ne bi mo i ta ne To.
Cvenc me ti ra gvin do da, Cav mwkriv diT
saq va bis kar ze Ti xis ja me bi Ta da fin-
jne biT xel Si. du bu ras erT xel Si rom
dar ko i a ni tar ko Sa eWi ra, me o re xel Si
er Ti nax Si ris na te xi da vi sac dag vis-
xam da, Tan Sub lze nax Si riT jvars gvi-
ke Teb da, vi Tom ar ame ri oT, vis da gis-
xiT da vis arao. bav Sveb ma rom gu li
vi je reT dar ko Ti, mgo la veb ma Cve ni ve
jam-wi wa ne biT dar ko qa leb Ta nac gag-
va ta nes. qa le bi da ge mov ne biT svam-
dnen, Tan mgo la vebs xe lo bas uqeb-
dnen, dar ko tkbi li ga mog svli aT da
Tu sviT ar `da a kom wa rebT~, alu dic
kar gi ga mo gi va To (lu dis xar Svi sas qa-
leb sa da ka cebs So ris ga u Ta ve be li
da vaa: ka cebs svi a ni lu di uy vars, qa-
lebs nak le bad svi a ni. qa le bi eC xu be-
bi an, bevr sves nu uS vre biT, nu am wa-
rebT, mar to Tqven Tvis nu xar Sav To.
ise ki, arc qa le bi am bo ben uars karg,
svi an lud ze da es da va me pi ra dad
mxo lod tra di ci u li for ma lo ba mgo-
nia). _ aba, Tu dar ko mog wonT, al baT,
arc xa vi wi an ta fas da ag vi a neb To, et-
yvi an di li dan pu ruW me li mgo la ve bi.
qa le bi er Tma neTs ga da xe da ven. ro me-
li me maT ga ni da ax vevs win dis Cxi rebs
ba wars, naq sov win das iq ve Ta vis naj-
dom ̀ fiC vze~ mi debs da wa va sax lis ken.
mgo la ve bi mTel tkbil wvens ̀ dar kos~
qvab Si Ca ab ru ne ben, svi as Ca ay ri an sa-
Wi ro ra o de no biT, Se u ke Te ben cecxls
da uk ve qa ra mo Re bul ni elo de bi an sa-
di lis mom tans. ga moC nda sa rac dmoS-
tiT xel Si. Su a Si ta fa dgas, cxel-
cxel xa vi wi a ni, dmoS tis ki de e bis ken
xa lis `cal xe la~ gun de bia Se mo la ge-
bu li, devs sa mi xis kov zi, dgas pa ta ra
xe la da da Zro xis rqis yan wi. mgo la-
veb ma mxi a ru lad isa di les, Ses ves sam-
sa mi yan wi ara yi, ad Reg rZe les sa ra,
mag ram arc xum ro ba da viw ye bi aT, er-
bo Si gi wuw ki ao. ara da, xa vi wi an ta fa Si
er bo gu bed dgas. cecxls ube ji Te ben
sa lu de qvabs, ro mel Sic uk ve duRs
svi a Cay ri li dar ko. ama so ba Si las tbis
kuT xe Si Cag rov da xa ke bi dan ga mo na wu-
ri dar ko. du bu ram is tar ko Sa Si amok-
ri fa. _ aba, bal Re bo, ex la gin daT am
tar ko Sa ze da ga We no To? Cven mxi a ru-
le bas saz Rva ri ara aqvs. eg re ve da vi-
Za riT `star tis ken~. _ da i caT, kar gad
da mig deT yu rio, _ gve ub ne ba du bu ra.
gax valT mwva qes gors, das wor de biT,
sa nam aq Tofs ar vax li, ar ga mo iq ce-
viT, To rem vinc `dat yu e biT~ ga mo iq-
ce va, ar Ca vuT vlio. xu Ti bi Wi varT.
Cven So ris Ti To-oro li we li gan sxva-
ve ba yve la Sia. uf ro si no da ria, imas
er Ti wliT me Ca mov rCe bi, Cem ze er Ti
wliT um cro se bi kos ta da io se bi ari-
an. sul pa ta ra Jo raa, ase eq vsi-Svi di
wli saa. mas jmu xi aR na go bis ga mo yve-
la ni ma ma mi sis gan Ser qme ul sa xels _
`je be xans~ _ ve Za xiT. yi Ji ni Ta da kun-
truS-kun tru SiT gav cviv diT mi Ti Te-
bu li ad gi li sa ken. man Zi li So ria. un-
da ga mo vi a roT mwva qes go ris fer di,
wyal TSu, jvar Txe vi, qal Tsa gor nao,
Ca ro xul wya ro, saq va be Zi ri da me re Ra
Se mo valT so fel Si. jvar Txe vam dis
swo ri sac xe ne gza ga mo dis, me re aR-
mar Ti iw ye ba. Cven gav grov diT mwaq ves-
gors da sa xa ris jvris niS Tan gav-
mwkriv diT. ve lo de biT To fis gas ro-
las da ai ga var da. uc bad yve la ni ad-
gils mov wydiT. am dros, ar vi ci, vin-
me da ve ja xeT Tu fe xi wa mok ra ra i mes,
je be xa ni pir qve wa var da da nod re,
me lo deo, aR ri al da. nod re mi si Zmaa,
mas ze ba re oT xi wliT uf ro si. mib-
proza
19
run da, wa mo a ye na, tan sac me li Ca u ber-
tya, Cvenc da vu ca deT. rom mo vid nen,
me re Ra ga mo vi qe ciT. jvar Txe vam dis
jgu fad mov di varT, er Ti me o ris ga-
das wre biT. aR mar Tze yve las ̀ Ca mog ve-
lia~ da gav mwkriv diT asa kis da mi xed-
viT. win nod re mir bis, me re er Ti aTi-
o de na bijT ukan me mov yve bi, am de ni-
ve Ti kos ta da io se bi Ca mom rCe bi an,
ro me li wi naa da ro me li _ ukan, aRar
max sovs. sul ukan je be xa ni mo dis al-
baT sul yel Si mob je ni li. Ca ro xul wya-
ros Tan ar vi ya viT mo su le bi, rom du-
bu ram Cag vir bi na. _ nu ge Si nia, Zi os
ka co, Sen amaT suy ve las ajo be bo, das-
ta ca je be xans xe li, Se mo is va ki ser ze
da wa mo vi da Zun Zu liT. cxa dia, ga mog-
vas wro. saq va bes rom mo u ax lov da. _
ax la Sen ga i qe cio, _ Ca mos va Zirs. ima-
nac hi, hi, hio, vi Tom cxen sa viT da ix-
vix vi na, er Ti-ori si lac Se mo ik ra ukan
da mi ir bi na saq va bis kar Tan, sa dac mas
dar ko Ti sav se tar ko SiT xel Si bi Za-
Ce mi qu la elo de bo da. Cven, Se jib ris
mo na wi le ebs, je be xa nis es ga mar jve ba
ar gag vip ro tes te bia. sa er To Jri a-
mul Si ga da e ca mas es tar ko Sa. tar ko-
Sa di dia, mi si pa ta ra xe le bi, cxa dia,
mas ver da i ka veb da. _ aba, Zi os ka co,
Tqvi, ka ra tis jva ri Se ge wi o To, du bu-
ram tar ko Sa mi u ta na pir Tan. ma nac
Tqva da mo e Zag ra. cxa dia, tar ko Sas
ara fe ri Se et yo. me re Cvenc mog va yu-
de bi nes tar ko Sa. 4-5 lit ri an am Wur-
Wels verc Cven mo va ke liT bev ri da
igi sa lu de qvab Si Ca i ca la.
mgo la veb ma svi a Cay ri li `dar ko~
im den xans xar Ses, sa nam igi qvab Si ki-
na Ram mtkav lam dis ar Ca i xar Sa. svi as-
Tan er Tad na xar Si `dar ko~ `zis wvnad~
ga da iq ca, ro mel mac svi is ga mo mom wa-
ro ge mo mi i Ro. mgo la ve bi am na xarSs
dro dad ro ge mos usin jav dnen da Tu
mo eC ve neb daT, rom sim wa re ak lia, svi-
as uma teb dnen, ra sac iq ve xel saq miT
msxdo mi qa le bi ap ro tes teb dnen, mag-
ram maT pro tests yurs ara vin ug deb-
da.
ro ca mgo la veb ma luds du Ri li
ak ma res, qvabs cec xli ga mo u ke Tes,
yver bSi wylis mis xmiT naR ver da lic
Ca aq res. am gva rad, qvab Si lu dis du-
Ri li ga a Ce res. me re lax tba ze dax ri-
lad mklav Si yar tis-Wva vis Ca lis _
ko na gaC ri li zar fu Si da des da svi-
i a ni na xar Sis mTe li ma sa am gziT ga-
wu res. ga mo vi da sak ma od Ca mu qe bu li
ya vis fe ri wve ni _ `zis wve ni~. qa leb ma,
rom le bic wi na aR mdeg ni iy vnen zis-
wvnis dam wa re bi sa, si a mov ne biT mi ir-
Tves es mwa re na xar Si. bav SvTa gan mi si
Ses mis msur ve li ara vin aR moC nda.
mgo la veb ma es ga wu ru li zis wve ni
saw de-sa ked veb sa da Cxu teb Si ga da-
as xes ga sa ci veb lad. maT ve xis pa ta-
ra kas rSi nel Tbi lo bam dis ga ci ve bu-
li zis wve ni Ca as xes, Ca u ri es wi nas war
dam ba li da am wven Si sa gul da gu lod
gaq ni li `Txle~ _ wi na wels aRe bu li
da sa gul da gu lod gam Sra li nam fu a-
ri alu dis Tav ze mog de bu li blan te
ma sa. kas ri Tbi lad Se fu Tes da dad-
ges saq va bis kuT xe Si. es `asa yu oa~,
ro me lic swra fad un da afuv des da
de dad Ca e ri os uk ve kar gad ga ci ve-
bul zis wvniT sav se kods.
me o re di liT mgo la veb ma `zis wve-
ni~ sa fu ar Si ga da i ta nes, wi nas war sa-
gul da gu lod Win WriT ga mo rec xil
kod Si Ca as xes da alu di `Ca a fuv les~.
kar gad afu e bu li da du Ril daw ye bu-
li `asa yuo~ Ca as xes, grZe li qaf qi riT
kar gad au ri es, ze mo dan jer suf Ta
ti los suf ra ga da a fa res, imis ze-
mo dan ki dev `fla si~ _ mat ylis sqe-
li nar Tis gan moq so vi li sa fe ni _ ko-
dis pirs sa be li Se mo ax vi es da da to-
ves. dRes kvi raa, lu di sa Ra mos Tvis
`ai Rebs~ _ fu ils da iw yebs, sa mi dRe
ifuv lebs da xuT Sa baTs uk ve mzad iq-
ne ba saj va ris kro `ko di~ _ lu di a ni
ze da Se.
giorgi cocaniZe
20
5. ko dis loc va
ga Ten da ka TaT vis na xev ris xuT Sa-
ba Ti dRe, dRe ka ra tis jvris dRe o-
bi sa.
`did sa di lo bas~ _ mze rom wa mo-
maR lda, naW re vis mTas ga us wor da,
mi si sxi ve bi Rrma xev-ru veb sac bo-
lom de mo e fi na da di lis gri lo e bi
klde-kun Wru xe bis Zi reb Sic bo lom-
dis da i Sa la (ro gorc aq it yvi an, mze-
eb gaS liT), af Ta ra u li sa fuv ris kar-
ze gad mod ga da so fels gas Za xa: he,
hei, bu xu re le bo, san Tel-ze da Se e bi
mo i ta ne To. de deb ma sam-sam sam yu ra
xmi ads Ti To san Te li da Ti To kal-
tis kve ri da a des, xel Si Ti To sa ze da-
See ara yi a ni boT li ka dag va ka ve bi nes
da bav Svebs sa fu ar Si gag va ta nes, bi-
Webs, cxa dia: san Tel-ze da Se sa fu ar-
Sic da jvar Sic `say mem~ un da mi i ta-
nos, `sa qa les~ san Tel-sa wir Tan xe li
ara aqvs. aq jer mxo lod af Ta ra u li
tri a leb da. lu di a ni ko dis Tvis fla-
si ae xa da da mi ta nil san Tel-ze da Se-
ebs `abi na veb da~. ko dis gver dze id ga
grZe li fe xe bi a ni xon Ca, ro mel ze dac
wi na dRes ve suf Tad ga rec xi li xa-
tis Wur We li ela ga. aq iyo xis ori
di di `tar ko Sa~, er Tic lu dis da sas-
xme li moz rdi li `koC xo~, sa mi-oT-
xi spi len Zis mo ka lu li bar Zi mi, xis
sxva das xva for ma ze gaT li li da daW-
re le bu li ko Wi a ni Ta se bi, kar ga blo-
mad `ji xu re bi~ da ver cxlis Si be biT
wyvil-wyvi lad ga dab mu li xa ris yan-
we bi, Zro xis rqis mom cro yan wu re bi
da ara yis da sa le vi ver cxlis pa ta ra
bar Zi me bi. af Ta ra u li Cven gan mi ta-
nil xmi a debs, kal tis kve reb sa da ze-
da Si an boT lebs ko dis gver dze dad-
gmul dmoS tze ala geb da, san Tleb sac
er Tad dmoS tis na pir ze deb da. ro ca
san Tel-ze da Se e bi yve la oja xi dan mo-
vi da, man kods TeT ri ti los suf rac
ga da xa da da xis grZel ta ri a ni qaf qi-
riT luds Tav ze mog de bu li Txle xis
jam Si mo xa da. es lu dis sa fu a ria. igi
mo ma va li wlis Sul tam un da ga aS ros
da Se i na xos sa mo ma val wleo qva beb-
Se ki de bi sas lu dis `asa yu os~ mo sam-
za deb lad. Txlis mox di sas ga moC nda
mo Sa vo siT xe, ro mel sac du Ri li jer
ki dev ar da em Tav re bi na da ze da pir ze
isev da isev Cnde bo da qa fis wvril-
wvri li buS te bi. af Ta ra ul ma oja xe-
bi dan mo ta ni li da er Tic sa Sul tao,
ga mor Ce u lad di di san Te li aan To.
isi ni ko dis pir ze Se mo am wkri va. ai Ro
er Ti tar ko Sa, ko di dan lu di amo i-
Ro da es na Ta u ra spi len Zis mom cro
Tun gSi _ vaS ra pa Si Ca as xa, xa tis kar-
ze ga sa ta nad ga dad ga. yve la fer amas
is di di krZal viT ake Teb da. pir ve-
lad vxe dav di af Ta ra uls uqu dod,
mi si ga nu So re be li `bar jRa las~ ga re-
Se. mTlad TeT ri Tma da bal ze hqon da
ga dak re Wi li. mi si si go ro ze sad Rac
gam qra li yo, sa xe ze TiT qos ra Rac
siw min dis na Te li ga das di o da.
ama so ba Si sa fu a ri xal xiT aiv so:
mog rov dnen sof lis ma ma ka ce bi, sa-
am dRe od ga rem xro bi dan Sin mo su le-
bi. mo vid nen, cxa dia, mo xu ci qa le bi
da bav Sve bic. Se mo ab ru nes ram de ni me
am vlel-Cam vle lic. max sovs, gza ze
ga da ud gnen da araf riT ar ga uS ves
fer mis gam ge la do go Ta i Ze da mec-
xva re bri ga di ri mur Ta zaS vi li lor-
sa mi. ori ves mxar ze ka ra bi ne bi eki da.
ia ra Ri Ca mo ar Tves, iq ve xis sa kid ze
da ki des, TviT isi ni ki sa pa tio ad gi-
las, ko dis si ax lo ves af Ta ra u lis-
gan mxar mar jvniv mi iw vi es. ko dis am
loc vi sas yve la iq dam swre fex ze id-
ga. af Ta ra ul ma yve la Ta si da yan wi
lu diT aav so. bi Wo ba Si Se ma val ma bav-
Sveb ma isi ni iq myo febs uf ro so bis mi-
xed viT Ca mo vu ri geT. bo los af Ta ra-
ul ma spi len Zis er Ti bar Zi mi, ro mel-
sac sa xe los no Tass eZax dnen, Tvi Ton
da i ka va da sa di de be li da iw yo:
proza
21
`Rmer To di de bu lo, di dad sa di de-
be lo, Zvi rad sax se ne be lo, mTa-ba ris
sa lo ca ve bo: iva ne naT lis mcem li sao,
sa ne ba sa xa ri sao, gi or gi go mew ri sao,
la Ro la Sa ris jva ro, gmi ro ko pa lev
ka ra ti sao, Tqven gex ve we bi anT, Tqven
ge ved re bi anT Tqven ni moy me ni, Tqvend
Se mo u wi rav sa fuv ris Ta vi, ce fis kve-
ri, rqa jan gi a ni, Tqvend ga u me te bav,
gu li Ta al ni Ta, gu li Ta mar Tli Ta;
Tqven Tqven mo ri ge RmerTs Ses wi ri-
di Ta, Su a ka cad Ca mo ux ved ni di Ta, wya-
lo ba ga mo uT xo vi di Ta, Tqven Rmer Ti
ga di debsT, ga gi mar jveb sTa, sa di de-
be li Tqve ni iyos, sam wya lob no ama Ti.
mTas ga u Wir des mTas da eS vel ni di Ta,
bars ga u Wir des bars da eS vel ni di Ta,
ze kal Ta da a fa ri di Ta mwyem ssa, mec-
xva re sa, mgzav rsa, mo laS qre sa, mo na-
di re sa; Tu ra sar ji el exed ve bo des an
ci Ta Ca mo su li, an zRvi Ta ga mo su li,
xme leT ze mo ri a lei _ av qars, av kvals,
av kacs moR ri di i Ta, gza u kuRm ga ub-
ru ni di Ta; da ic vni diT, da i far ni di Ta
ala Re bu lis mtri sa ga na, aR va re bu lis
wyli sa gan, mTis zva vis, mTis nap ra li-
sa ga na, Wa la is al To-yi nu li sa ga na; nu
Ca mo ag debT amaT saxl-yud ro Si mtris
Wkva sa, sik vdi lis xma sa, Tqven Rmer Ti
ga di debsT, ga gi mar jveb sTa; qals, qa-
lis wuls uma ti di Ta, cxvars, cxvris
kravs uma ti di Ta, furs, fu ris xbos
uma ti di Ta; jvar da u we ri di Ta cxen sa,
cxe nis mxe dar sa, xar sa, xa ris sax nav sa,
fu ris naw vel sa, nad Rveb sa, na Tib sa,
nam kal sa; ba ra qa da u dev ni di Ta, mSvi-
do bas aW mi i diT, mSvi do bas ax ma ri-
di Ta; Zal Ta gan Zal nu moR ri i di Ta,
swor Ta gan sa mar Tal nu da u kar gi di-
Ta; Sin mSvi do ba, vels _ ga mar jve ba
nu mo u Sa li di Ta; Tof ai Ron _ sa xel
mis ci di Ta, jox ai Ron _ vax Sam ga u-
Ci ni di Ta, miz dev dnen _ mis wiv ni di Ta,
moz dev den _ ga ma ax srwiv ni di Ta. ama Ta
am jo bi ni di Ta amaT mtri sa sa. cxvaT
na maT ra xal ze Su a ka cad Ca mo ux vid-
ni di Ta, Ta vis na maT ra xal ze lxi nis
wa mal da a ya ri di Ta, Tqven Rmer Ti ga-
di debsT, ga gi mar jveb sTa. iq ne bi Tamc
mcvel ni, mfar vel ni, mwya lo bel ni,
mSve lel ni~.
_ swya lob des! _ da i Za xa af Ta ra-
ul ma,
_ swya lob des! _ da i gu gu na dar-
baz ma,
_ ki dev da ki dev swya lob des! _ da-
i Za xa af Ta ra ul ma,
_ swya lob des! _ kvlav da i gu gu na
dar baz ma.
ase ga i me o res sam jer. af Ta ra ul-
ma Ta si da ca la. yve lam, vi sac Ta se bi
eWi ra, mok led war moT qva jvar-xat Ta
da gmi ri ko pa la ka ra ti sas sa di de be-
li da lu di da lia. lu di mo e wo naT.
Sul tas da mgo la vebs xe lo ba Se u qes.
lu di qa leb sa da bav Sveb sac dag va le-
vi nes.
_ ga i oz, Ce mi To fi ga i ta ne da ga-
is ro leo _ uT xra lo sam ma ga i ozs.
igi ma Sin 14-15 wlis ymaw vi li iyo. ga-
xa re bul ma Ca mox sna To fi sa ki di dan,
ga vi da ga reT da sam jer ze di zed ga-
ca la, ke xu, ke xu, ke xuu! sam jer wa i Ro
gas ro lis eqom CaR mis mxa res qu xi li
da sad Rac so ne xis mi da mo eb Si Ca i kar-
ga. Cven, bi Webs, di di ta ci a o ba Seg veq-
mna gil Zeb ze. er Ti me Sem xvda, er Ti _
nod res, er Tic _ kos tas. sxvebs gul-
daw yve ti li ga mo xed ve bi Ra dar CaT.
ka cebs pa ta ra yan we bi Ta da ver-
cxlis bar Zi me biT Ti To ara yic Se as mi-
es oT xiv kuT xiv mTa-ba ris sa lo ca ve-
bis sa di de be li, me re ki dev Ti To lu-
di da aq sme u lo ba ama ze dam Tav rda.
Sul tam so fel Si si di diT ga mor-
Ce u li ori saw yle Tun gi (Cve ni da fi-
do an Ti, Ti To fuT na xe var Cam di na re)
alu diT ga av so, saj va ris krod ga am-
za da.
ka ce bi stum re bi a nad sa an jmo Si ga-
vid nen, sa mu sa i fod Ca mos xdnen. diq-
tem stum re bis cxe nebs una gi re bi
giorgi cocaniZe
22
mo xa da, aR vi re bic wa moh ya ra, Ta vi si
aiv nis qveS da a bi na va. me re xel cu la-
Ti pa lo e bi da Ta la, cxe ne bis To kebs
bo lo eb ze Se a ba, cxe nebs sac xvi re bi
Ca ud va, er Tze me ga dam sva, me o re ze _
nod re _ xa gir Si da a bi To. me la dos
cxe ni Sem xvda, nod res _ lor sa mi sa.
aba, Tqven ici To, ga dag vik ra ga va ze
xe li da Cvenc gas wre ba ze da va oT xeT.
ar vi ci, cxe nis bra li iyo Tu mxed ri-
sa, nod rem kar ga gva ri a nad ga mas wro.
so fel Si ki yve la sa cec xlu ri dan
bo li amo di o da. de de bi saj va ris kro
suf re bi saT vis saW me le bis sam za diss
Ses dgo mod nen.
6. jva ris kro ba
ma le ve gar sof lel ma na Te sa veb mac
da iw yes mo de na. ves tom Ti dan Ca mo vi-
da mol xi na ri je i le bis jgu fi, qa-
le bi da bi We bi. moh yvaT gur ge na anT
Ti na, mTels go me war Si cno bi li mom-
Re ra li da va Ju rad mo cek va ve, Ta vi-
si ga nu So re be li gar mo niT. do Wu dan
de i da Ce mi da mi si me uR le de va no zi
gves tum rnen. de va noz ma ger ma ni a ze
ga mar jve bis me re ia po ne leb Ta nac io-
ma da Sin mog vi a ne biT dab run da. mTe-
li sof lis gan mo sak rZa le be li da pa-
tiv de bu li na o ma ri axal gaz rda ka ci,
pro fe si iT fi lo lo gi, qve mo al van Si
sko lis di req to rad iyo da yve la,
di di da pa ta ra di req tors eZax da.
bu xu re leb ma mi si stum ro ba gan sa-
kuT re bul pa ti vad mi i Res.
Sul ta yve la mo suls sa fu ar Si
epa ti Je bo da da alu diT umas pinZl-
de bo da.
kar gad mo Su ad Rev da. mzem ki dev
uf ro maR la ai wia, ga mo i va ka da ax la
uk ve sa al mis qe dis as wvriv da iw yo da-
sav le Tis ken moZ ra o ba. sak vi ra os mTas
ga us wor da. so fe li jva ris kris ken
da iZ ra. af Ta ra ul ma so lo ma ni (Cve ni
vi ri) mo may va ni na. qo We bi da ad ga. qo-
Web Si aqeT da iqiT xis sa co be biT Tav-
da co bi li alu di a ni Tun ge bi Ca ud ga,
ze mo dan da a do sa sof lo pu re bi a-
ni xa ki, ro mel Sic sa a lu de Ta se bic
ela ga, zed va da a pir qva va moz rdi li
sa ja la bo qva bi da yve la fe ri es sab-
liT qo Webs sa i me dod Ca ak ra. wa ve diT
jer ka ce bi da bav Sve bi, Tan wa viy va-
neT sa sof lo sak la vi _ kvam le u rad
Sek re bi li fu liT na yi di ci a TeT ri
We di li. me so lo mons miv sab lav di. na-
Ta u ri a ni vaS ra pa af Ta ra uls xe liT
moh qon da.
bu xur Ti sa da ili ur Tis sa Su a lo-
ze, mwva qes go ris sax na u ri fer do bis
as wvriv moz rdi li ta fo bia. esaa Cve-
ni zi a ri sa lo ca vis, ka ra tis jvris
sab rZa ne be li ad gi li. ta fo bis sa Ta ve
mxa res, aTi-TxuT me ti met riT maR la
TviT sa lo ca vis ni Sia, erT met ram de
si maR lis fi qa lis qviT mkvri vad na ge-
bi ku bu ri yo re sa san Tle Tax CiT. yo-
re si pis di di fi le bi Taa Se Ta ve bu li.
zed adevs mTis bro lis, `xin Wrik vas~,
di di lo di. mas ze ve ala gia siZ ve li-
sa gan Se xav sul-Se Jan ge bu li ir mis
rqe bi. rqebs abia mlo ca vi sa gan Se wi-
ru li `sam kad re o e bi~ _ ti los TeT ri
da pi ris fe ri len te bi. ama ve len te-
biT aqvs Seb mu li ori mom cro ue no
za ri, ro mel sac xe lo sa ni er Tur Tze
mir tymiT re kavs xol me. ni Sis yo ris
win fi qa li sa ve ked liT bo lo ga mag re-
bu li da fi le biT mo ge bu li or kvad-
ra tul met ram de si far Tis ba qa nia
ga mar Tu li. xe lo sa ni, ili ko, uk ve iq
iyo da qud mox di li tri a leb da xa tis-
kars. rom da i na xa, bu xu re li mlo ca vi
mo di so, da iw yo za re bis re ka da sa nam
Cve ni sak la vi Ta da sa wi riT jva ris-
kars ar ga ve diT, ga u Ce reb lad rek da.
jva ris kars ga su lebs dag vxvdnen
do Wu dan mo su li abu li Ze e bi. ni ko,
Ta vi si ax lad moy va ni li co liT, aRa-
To Ti da mi si ve Zma, ge de va ni, cxra me-
proza
23
ti-oci wlis je i li. amaT ̀ sa dis wu lo~
mo e ta naT da xa tis Tvis Ra me eTe ne bi-
naT (es Zme bi af Ta ra u lis dis wu le bia).
uwin, sa nam ko mu nis tu ri diq ta-
tu ra re li gi ur rwme na-war mod ge-
neb sa da sa xal xo tra di ci eb ze ma Ti
aR mof xvris miz niT ie riSs mi i tan da,
xe lo sa nic, Sul tac da mgo la ve bic
er Ti kvi ris win ve `ga niw min de bod nen~
_ ga ni ba ne bod nen da dRe da Ra me aq,
jva ris kars cxov rob dnen. aq iyo saq-
va be da sa a lu de dar ba zic, be Re lic,
sa dac ina xe bo da `jva ris ya na Si~ mo-
we u li su la di da xa tis Wur We li da
dro Sac, `sa be ro~ _ na ge bo ba Sul ta-
xe los ne bi sa da mgo la ve bis Ra mis sa-
Te vad. lu dic aq ve ixar Se bo da ori-
ve sof lis Tvis zi a rad, zi a ri ve iyo
sam sxver plo sak la vic. dRe o bis wi na
dRes ve xe lo sa ni dro Sas `aa bam da~ _
Su bis for mis dro Sis tars Se am kob da
`sam kad re o e biT~ _ jva ris Tvis Se na-
wi ri TeT ri da pi ris fe ri len te biT,
wver ze dah ki deb da za rebs da xa tis
kar ze mo sul mlo cavs am dro Sis rxe-
vi Ta da za re bis rek viT xvde bo da.
mTav ro bam Zal da ta ne biT es tra di cia
mo Sa la. sof leb ma sad Re o bo lu dis
mo xar Sva-da ye ne ba sof lis saq va be-
eb sa da sa fuv reb Si da iw yes. xe lo sa-
nic mxo lod dRe o bis dRes Ra amo dis
jvar Si da `iye nebs wes rigs~, ro me lic
Zve li sa da nam dvi lis aC rdil sRa war-
mo ad gens da ram de nad me sim bo lu ro-
bis STa beW di le bas to vebs. ai ase Ti
xe lo sa ni iyo aq dam xvdu ri ili ko bax-
tu ri Ze, met sa xe lad `cre ci la~.
amo vid nen ili u ri le bic. isi nic
jer ka ce bi da bav Sve bi. amo iy va nes sa-
sof lo sak la vi, amo i ta nes lu di da
sa sof lo pu re bi. Sul teb ma sak la ve-
bi xa tis kar ze mi iy va nes, Tan mi a yo-
les sam-sa mi xmi a di, sam-sa mi san Te li
da Ti To ara yi a ni ze da Sec. ase Ti ve
sak lav-sa wi riT war dgnen xe lo san Tan
abu li Ze e bic. xe lo san ma san Tle bi aan-
To, an Te bu li san Tle biT sak la vebs
Sub lze ba la ni Se ut ru sa da me re Ra
mi ak ra isi ni xa tis yo re ze. ze da Se e bi-
dan erT yan wSi ara yi Ca as xa, aR mo sav-
giorgi cocaniZe
24
le Tis mxa res Seb ru ne bul ma pir jva ri
ga mo i sa xa da sa di de be li da iw yo, ro-
me lic sit yvi e rad TiT qmis ime o rebs
ko dis loc vi sas naT qvams, oRond ax-
la xSi rad ga is mis sit yve bi: Sen Se e wie,
ga mar jve bu lo ili u rel Ta, bu xu rel-
Ta, wya lo ba ga a ta ne Sen kar ze mo sul
mlo cav sa, qu do san sa, man di lo san sa,
qal sa, qa lis Svil sa, da sa da dis wul-
sa, stu mar sa da mas pin Zel sa, ra sac
gu liT ge ved re bod nen, im gu liT Se-
i ved re, Se e wie da emeS vle. loc vis
dam Tav re bi sas aqac sam jer da i gu gu na
ma ma ka ce bis er Tob liv ma Se Za xil ma _
swya lob de so, ra sac xma mis ca gaR ma-
ga moR ma mTa-go re bis ga mo Za xil ma.
sak la vebs To ke bi Sex snes, pi riT
aR mo sav le Tis ken wa mo aq ci es da dak-
les, sis xli xa tis yo re ebs mi aS xe fes
da swya lob de so Za xi liT xa tis baq ni-
dan qve moT ga da is ro les. sak la veb ma
igo res da xa tis Cas wvriv ga mar Tul
sa cec xlu ris si ax lo ves ga Cer dnen.
ori ve sof lis TiT qmis yve la ma ma-
ka ci sa er To saq mi a no ba Si Ca e ba. Sul-
teb ma sak la ve bi ga at ya ves, aa feS xo-
ves, sa we so e bi _ mar jve na mxar-gver di
aaW res. mxre bi mxo lod sax sreb Si ga-
dax snes da eg re ve mTli a ne bi Ca ya res
qva beb Si mo sa xar Sad. kac Ta gan zog ma
tyi dan Se Sa mo i ta na, zo gi wyal ze wa-
vi da, zog ma cxvre bis Sig ne u li wa i Ro
xev ze ga sa rec xad, sa xa Sed ga sam za deb-
lad. zo gi Tav-fe xis ga tus va-ga suf-
Ta ve bas Se ud ga. zog mac jva ris tye Si
moW ri li to te bi an-foT le bi a ni ar-
ye bi gad mo i ta na da sa ja re Si saC rdi-
lob le bi ga mar Ta. mok led usaq mu rad
ara vin rCe bo da.
ama so ba Si sof le bi dan qa leb ma iw-
yes de na. ili u re lebs iva anT ma ro
moh yva Ta vi si ga nu So re be li gar mo-
niT. bu xu re lebs xom gur ge na anT Ti-
na hyav daT stum rad. ise rom, im dRes
Cvens jva ris kro bas ori gan Tqmu li
me gar mo ne es wre bo da. ueW ve lia, Ta-
vaw yve ti li lxi ni ga i mar Te bo da. bu-
xu re li da ili u re li qal-de da ka-
co ba di di mi kiT xva-mo kiT xvi Ta da
si xa ru liT xvde bo da er Ti me o res.
de debs sam xre xur ji ne biT sa ze i mo
suf ris Tvis nam za de bi moh qon daT.
ga am za des jvar Si mi sa ta ni sa kur Txi
suf re bi: sam-sa mi sam yu ra xmi a di, Ti-
To kal tis kve ri, san Te li da pa ta ra
boT liT ara yi. ese ni TeT ri box Ce biT
bav Svebs gag va ta nes xe lo san Tan. xe-
lo sa ni xmi a debs yu ebs wa am tvrev da,
am nam tvre vebs xa tis Tax Ca Si Sey ri da,
erT xmi ads, e.w. Tav naq ce va ras, ukan ve
Ca ab ru neb da box Ca Si. san Tels aan Teb-
da, ze da SiT ze da Sis pat rons da am wya-
lob neb da. co tas mos vam da da sxvas
ga das cem da an iq ve dad gam da yo ris
Tav ze. xmi a deb sa da kal tis kve reb sac
iq ve, ni Sis gver dze da de bul sip ze
ala geb da, sa dac am wmi da pu re bi sa da
`si TeT ris~ moz rdi li gro va dad ga.
iw yes mos vla cxe no san ma stum reb-
ma. yo ve li mo su li _ wya lo ba jva-
ri sao, cxe nis xa tis kar ze sir bi liT
mi ag deb da da gad mox te bo da. _ Se nic
mwya lo be li iyo so _ ze da Si an boTls
mi a ge beb dnen dam xvdur ni. cxe nebs mas-
pin Zle bi mox did nen, una gi rebs da a-
bi na veb dnen da ba lax ze da sab me lad
bav Svebs gag va tan dnen. Cvenc me ti ra
gvin do da! im dRes kar gad vi je reT
gu le bi cxe ne bis ji ri TiT.
ze da Se e bis da loc va dam Tav rda.
xor ci mo i xar Sa. Sul teb ma sa kur Txi
suf re bi da a ges. sa mi suf ra da i go:
ili u ri le bi sa, bu xu re le bi sa da abu-
li Ze e bi sa. sa ja ris Sua ad gi las TeT ri
ti los suf re bi da fi nes, zed sam gan
da a la ges fur nis sam-sa mi pu ri, gver-
dze mi u des sam-sa mi xmi a di da sam-sa mi
san Te li. sak la vis is mo xar Su li mar-
jve na mxre bi sa mad gaW res da pu rebs
ze mo dan xor cis Ti To na We ri da a des.
Ti To ko Wi a ni Ta si alu dis na Ta u ra-
Ti ga av ses da isi nic suf reb ze dad-
proza
25
ges. me re xe lo sans mo ux mes, suf re bi
da ge bu lia, mo di da lo ceo. xe lo sa ni
wa mo vi da xel Si sa xe los no ver cxlis
ko Wi a ni Ta siT. suf rebs mi u ax lov da,
sam jer pir jva ri ga mo i sa xa, san Tle bi
aan To, Ti To pu reb Si Ca ar Wo, Ti To
xmi a deb Si da Ti Toc alu dis na Ta u ri-
an Ta sebs mi ak ra pir ze. me re im Ta-
se bi dan na wi li Ta vis Tas Si gad mo as xa
da sa di de be li da iw yo: `di do ka ra-
tis jva ro, gmi ro ko pa lev ka ra ti sao,
lax ti a no da maT ra xi a no, dev Ta me o ma-
ro, dev ker pTa pi ris mSle lo, Se nad
sa di deb lad ga uS lia Sen Ta moy me Ta
es suf re bi, mo ur Tme via ZRve ni, san-
Tel-sam wki ni. sa di de be li Se ni iyos,
sam wya lob no Se ni mex ve wu ri sa. wya-
lo bas nu da u lev, ga mar jve bu lo, Sen
Rmer Ti ga di debs, ga gi mar jveb sa...~
da ase ga vi da bo lom dis. es sa di de be-
li mTel ma mlo cav ma fex ze dam dgar-
ma mo is mi na. xe lo sa ni rom pir jvars
ga mo i sa xav da, pir jvars iwer dnen isi-
nic. loc vis dam Tav re bis Ta na ve kvlav
ga ax mi a na ga re mo ma ma ka ce bis sam gzis
er Tob liv ma Se Za xil ma, swya lob de so.
ka ceb ma sa ja re Si or mwkri vad da-
saj do me bi ga mar Tes: zo gi fiW vis xe-
e bis mok le-mok le qor Tu ke bi mo i ta-
nes, ga mo i ye nes cxe nis una gi re bic. da-
saj do me bis am or rigs So ris TeT ri
ti los suf re bi ga fi nes da da jar dnen
_ ka ce bi cal ke, ze da mxa res, qa le bi
cal ke, qve moT sa ja ris ki de ze. ama-
so ba Si sa kurTx suf reb ze dan Te bu li
san Tle bi da iw va. ze dam de qeb ma pu re bi
daW res. is naW re bi, xmi a de bi xor cis
`wi lo be bi~ da yve lis naW re bi ka ce bi-
sa da qa le bis suf ra ze Ta nab rad ga-
a na wi les. di a sax li seb ma Sin nam za de bi
saW me le bi spi len Zis si neb sa da xis
xon Ceb ze ga aw yves da ka ce bis suf ra-
ze bav Sve bis xe liT Ta vi anT ka cebs
ga ug zav nes. Tan Se uT va les, Tef Se bi
ar da kar go To. Sul teb ma sa ja ris si-
ax lo ves ori saw de dad ges, alu di a ni
Tun ge bi Sig Ca ca les. am saw de eb Tan
eres te daj da mo ris mok le ga da na-
Wer ze xel Si alu dis da sas xme li koC-
xo Ti. mis ax lo id ga Ta se bi a ni xo ni.
ka ce bis suf ris Tav Si Ta ma dis-
Tvis dad gmul ver cxli an una gir ze
da saj do mad ia so ni mi iw vi es, ori ve
so fel Si Ta vi si enam Wev ro biT cno bi-
li Ta ma da. eres tem sa lu de Ta seb Si
jix vis yve la ze di di yan wi aar Cia da
Ta ma das ga ug zav na. ze dam de qe bi xel Si
or-ori Ta siT mi di od nen eres tes Tan,
is Ta sebs lu diT uv seb da, rom leb sac
isi ni suf ra ze msxdomT uri geb dnen.
erTs xel Si ara yi a ni xe la da eWi ra da
me suf re ebs er Ti yan wiT as mev da.
ia son ma am di di Ta siT pir ve li
sad Reg rZe lo war moT qva, ma nac ra Rac
sa di de bel sa viT: dRes dRe sin dels
ga u mar jo so, dRes nax se neb RvTiS vi-
leb so, gmi ris ko pa le ka ra ti sas sa-
di de be li iyo so, Se e wi o so, wya lo ba
ga a ta no so aq mo sul mlo cav so, mu xu-
re leb so, ili u re leb so, stu mar sa da
mas pin Zel so, qu do san so, man di lo san-
so, da sa da dis wul sao, qal sa da qa-
liS vil sao; rac ram sax ve war-sa ved re-
be li hqon des, suy ve la waR ma Se us ru-
lo so. me re Ses va oT xiv kuT xiv mTa-ba-
ris sa lo ca ve bis sa di de be li; ka ra tis
jvris mo de-moZ me fSav-xev su re Tis
sa lo ca ve bis sa di de be li; mo sa gon re-
bi bux rTa ili ur Tis wa su le bi sa, ima-
Ti, vi sac aq ulo cia, xa tis Tvis sam-
sa xu ri mi ur Tme via da dRes aRar ari-
an, imaT su lebs ul xi nos Rmer Tmao.
Tqva cod vi la-upat ro no Ta, Sin mZa xe
gaw yve til Ta, saxl-kar Ca moS lil Ta,
kar ga mo ja rul Ta Se san do ba ri. cal ke
da gan sa kuT re bu lad mo ix se ni es omis
be ga ra Si daR lil-da xar jul Ta su le-
bi, vinc brZo lis vel ze dar Ca, vi sac
mSob li u ri mi wa ver mi e ya ra gul zeo.
mo ix se ni es mol xi na ri axal gaz rde bis,
ud ro od wa sul Ta, si coc xliT ga u-
maZ Rar Ta su le bi.
giorgi cocaniZe
26
xal xis ja rad das xdo mi dan sul
co ta xa ni iyo ga su li, rom gors uka-
ni dan mo is ma cxen Ta fe xis Tqri a li
da mxe dar Ta yi Ji na. me ko de e bi mo di-
a no, Se CoC qol da xal xi. xa tis kar ze
xe lo san ma dro Sa Se ar xia, za re bi aaw-
kri a la, wu Tic da sa ja re Si xuT ma-eq-
vsma mxe dar ma cxe ne bi Se mo a gel va. maT
ja rad msxdo mi xal xis ken arc mo u xe-
davT, pir da pir xa tis ka ris ken da a oT-
xes cxe ne bi, wya lo ba jva ri sao. xa tis
kar ze da iq ve i Tes da da sa da ve bu li
cxe ne biT jvars gars Se mo u a res. di di
am biT Sex vdnen xa tis kars xe lo sa ni
da mas Tan er Tad myo fi xni e ri ka ce bi:
ra tom da ig vi a ne To, me ko de ebs dag vi-
a ne ba ar ekuT vne ba To. _ aba, pir wya-
la u Re bel ni xom ar wa mo vi do diT, so-
fe li Ca mo vi a reT, Ti To ga mar jve bi sa
yvel gan Sev sviT, axi a Si Seg vag vi an dao.
fiq ri araa, Tqve ni jva ri ma inc Seg ve-
we vao, upa su xeb dnen isi ni. suf ri dan
ram de ni me je i li wa mod ga, mo su lebs
mi e ax lnen, cxe ne bi Ca mo ar Tves, sa ja-
re Si Ca mo iy va nes, daR li li, aT qan Tqa-
re bu le bi ga a tar-ga mo a ta res, qa ri
amo a Re bi nes, una gi re bi mo xa des, ama-
so ba Si mo su le bi Ca mo vid nen. _ ara,
me ko de e bo, jer suf ra ze ver das xde-
biT, sa nam sa me ko deo tar ko Sas ar da-
lev To, alu di a ni tar ko Sa Ti Se e ge ba
maT eres te. win mo ma val mge la urs
tar ko Sa mi ar Tva. man mo wi we biT Ca-
mo ar Tva, igi Se Cer da, yu ri mig de To
da i Za xa. _ me ko de e bo, bu xu rel no da
ili u rel no, me ko de o bis wes rigs ga-
u mar jo so, nu mog vi Sa los Tqve ni da
Cve ni sa lo ca ve bis mad lma kod-me ko-
de o ba, er Tma ne Tis ime di da meS vlo ba.
vi sac es we se bi da u we se bia da uta re-
bia, ima Ti su le bi sa iyos, imaT su lebs
ul xi nos Rmer Tma aq ima Ti sax se ne be-
li ar da le u li yo so. lu di mos va da
mom dev nos mi a wo da, iman sxvas da is
tar ko Sa ase da ca les. mas pin Zel ma je-
i leb ma cxe ne bis da sab me lad pa lo e bi
da Ta les, sab lebs Se a bes, _ aba, bal-
Re bo, me ko de e bis cxe nebs karg ba lax-
Si un da dab ma, be ros wya ros Tan ga re-
ke To. Cvenc me ti ra gvin do da, ube-
lo ebs sac xvi re bi Ca vu deT, zur geb ze
mo vev leT da wa ve diT. _ ar aWe noT,
ise dac daR li le bi ari a no, mog va Za xes
pat ro neb ma. _ arao _ Cvenc. mag ram,
ro gorc ki Tvals mi ve fa re niT, jva-
ris tyi dan jva ris wya rom de da jva-
ris wya ro dan be ros wya rom de ise Ti
do Ri gav mar TeT, rom Tqve ni mo wo ne-
bu li.
pu ro ba eS xSi Se vi da. ga i mar Ta qal-
va Jebs So ris Tef Se bis gag zav na-ga-
mog zav na. qa le bis jar ze ma rom xe liT
mi mix mo, mo ma wo da Tef Si. Tef Sze ram-
de ni me maW ka ti ido, er Ti ga le ti da
er Tic fo Ci a ni kan fe ti. Tef Sze da-
pir qva ve bu li iyo ara yi a ni Wi qa. Tqven
war mo id gi neT, ara yi ar iR vre bo da. _
mit ros mi u ta neo. _ ro me lia-meT qi?
_ iqa da iq rom zi so. Tef Si mi vu ta-
ne. _ vin ga mo ga ta nao? _ Tum ca kar-
gad da i na xa, vinc ga ma ta na. vuT xa ri.
_ da mi ca de, ar wax vi deo. mit rom xi li
suf ra ze da a la ga. er Ti xe liT Tef-
Si da i ka va, me o ris ori Ti TiT Wi qis
fskers da aw va da ise amo at ri a la, rom
Tef Si Wi qis pirs ar mos ci le bia, ara-
yis wve Ti ar daq ce u la. ma ro Cven ken
iyu re bo da. mit rom Wi qa awia, aniS na,
Sen ga gi mar jo so da da lia. _ Wil ta
mo miy va neo. me iq ve ba la xeb Si moz rdi-
li wi Tel frTi a ni Wri Wi na da vi Wi re
da mi vuy va ne. mit rom ara yis meR vi nes
Wi qa Si ara yi da as xme vi na, Tef Sze dad-
ga. suf ri dan er Ti wi Te li vaS li ai-
Ro, isic Tef Sze da do. Cems miy va nil
Wil tas yel ze wu ru la ba la xi mo ak ra,
ba la xis ma ga ri bo lo vaS lSi Ca ar Wo
da es tyveW ri Wi ni a ni Tef Si ma ros Tan
ga ma ta na. me ar vi ci, vaS lze dab mu li
Wri Wi na ra mes niS nav da Tu ara. an ra
uT xres er Tma neTs Tef Se bis am gag-
zav na-ga mog zav niT da So ri dan Tva le-
proza
27
biT ma rom da mit rom. vi ci mxo lod
is, rom mom dev no jva ris kro ba ze ma-
ro qmar Tan, mit ros Tan er Tad mo vi da
da Tan sa mi maz lic mo i yo la.
axal gaz rdo ba `wa mo ze ze dav da~ _
lxi ni mos wyur daT, mag ram sof le bi
im zaf xuls mglo vi a red iyo. bu xu-
re lebs Sab li anT ma re hyav daT wlis-
xar jga da ux de li mic va le bu li, ili u-
re lebs ia ko bi anT Ti na, mTi e li ori ve
so fe li axal de das rom eZax da. ori ve-
ni me tad pa tiv de bu li man di los ne bi.
sof le bis uxu ce seb ma, ros tom ma da
iob ma, Ta ma das er Ti sad Reg rZe los
uf le ba sTxo ves. alu di a ni Ta se biT
xel Si sa ja re Si win wa mod gnen da Ti-
na si da ma res Se san do ba ri Tqves: mar-
Ta lia, sof le bi mglo vi a rea, mag ram
jva ris kro ba da ja ro ba ul xin rad
ise ve ar Se iZ le ba, ro gorc Wi ris dRe
utir la dao. mic va le bu le bi Rmer Tma
ac xo no so, mag ram ima Ti mi ze ziT rom
ja ro bis wes ri gi ar Ca tar des, ima Ti
su le bic uf ro Ses wux de bi a no. va i Tu,
jvar sac amiT uf ro vaw yi no To. mol-
xin re bo, da u ka riT ki de vac, im Re reT
da iTa ma Se To.
Ta se bi da ca les.
es Se san do ba ri ka ce bis jar ze yve-
lam Ses va.
co ta xvew nis Sem deg ma rom gar mo-
ni ga Wi ma, im Re ra ki de vac. me re Ti nam
da uk ra sa cek vao. qa le bis jar ma ta Si
aa yo la da Cer qe za da u pa ti Jeb lad ga-
dax ta sa Ta ma So Si, mi se bu rad msu bu qad
Se mo u a ra wre da eS xi a nad dat ri al-
da. cek vis nam dvi li cec xli da an To.
ram de ni me qa lic aa cek va da daj do-
ma rom da a pi ra, ka ci iSo veo, Ses Za xes
aqeT-iqi dan. bu xu re le bo, ax la Tqve ni
je ri ao da sa Ta ma Sod diq te ga da iw-
via. cek va-Ta ma Si gag rZel da. Ta ma da
dro dad ro lxins ga a Ce reb da da sad-
Reg rZe lo ebs it yo da, Zi ri Ta dad Se-
san dob rebs: cod vi la-upat ro no e bi sas,
zvav-wyal na le ve bi sas, cxen-sa ka ciT na-
Re be bi sas, mtris xe liT na xo ce bi sas;
imaT sa, vi sac Ta vi si qvey nis mi wa ar
eRir sa, uc xo cis qveS, uc xo mi wa Si
Ca i Sa la imi si Zval-ma li. Tqves ima Ti
giorgi cocaniZe
28
Se san do ba ric, vinc uc xo Tem-sof lis
ka ci Cvens mi wa ze iyos da mar xu lio,
vi sac aq Ta vi si sisxl-xor cis mom-
xse ne be li da suf ris gam Sle li ara-
vin hyvan de so. mas pin Zlad is Tor me-
ti fSa vel-xev su ri da u ye nes, Tu Se Tis
saS ve lad mo sul ni qva Tem Tis om Si rom
da i xoc nen da gog rul Tis sa ma ro van ze
rom ga nis ve ne be no.
mze da sav le Tis cis ki dur ze da-
qan da, `gri lo e bi ga mo i ya ra~. xal xi
suf re bi dan ai Sa la. qa leb ma suf re bi
aa la ges. stum reb ma cxe ne bis Se kaz-
mva da iw yes. cek va-Ta ma Si ki dev uf-
ro ga xur da. mo Ta ma Se ni uk ve fex zem-
dgom Ta wre Si tri a leb dnen. uk rav da
gar mo ni, Weq da ta Si da eS xSi Se sul
mo cek va ve Ta ga ki vils Rov ni sa da wi-
nat yis fer do be bi ux mob da. wre Si Ti-
na tri a leb da da si qas ac li da mas Tan
mo jib re je i lebs.
_ qor be Re la amo i ta neT, nu Rar ag-
vi a neb To, gad mos Za xa jva ris kri dan
xe lo san ma. qor be Re la. qor be Re lao,
Se CoC qol da sa ja re. aTi-Tor me ti je-
i li ga mo er Ca, zog ma fex sac me le bi ga-
i xa da, zog ma qa ma ric Se mo ix sna. dak-
vra da cek va ga Cer da. xu Ti Zeg le ga
je i li wred dad ga mxa ris mxars ga dax-
ve ul ni. xu Tic Se da re biT tan mor Ci-
li bi Wi maT mxreb ze Se ad ga ag reT ve
mxa rim xars gab mul ni. kar gad das wor-
dnen, wel Si da mux leb Si ga i Sal nen.
wris Su a Si `me ci xov ned~ bi Wia Cad ga
fan du riT xel Si. am or sar Tu li an ma
fer xul ma ne la da iw yo waR ma tri a-
li. sam jer ad gil ze Se mob run dnen,
me re ne la da iZ rnen jva ris na dar ba-
za lis Tav ze pa ta ra ta fo bis ken. cdi-
lob dnen, na bi je bi da ne li tri a li
sim Re ris taq ti saT vis ae yo le bi naT.
sim Re ras bi Wia am bob da, sxve bi amas ve
ime o reb dnen:
`dRe sam dRe o ba vi sia, wmi di si
gi or gi sia.
gi or gi ga la van ze da usar tylo
gad mo su li yo.
imi si-d gad mo na val zed xe al va-d
amo su li yo.
ze da mos xmi yo yur Ze ni, saW me lad
mo we u li yo,
ma gis Sem co de qal-va Ji ud ro od
da Sa u li yo.
yma TaR uma te, gi or gi, Tu gin dan
mo sa xe le ni,
cxvar saR uma te, gi or gi, Tu gin da
rqa jan gi a ni,
pur saR uma te, gi or gi, kod ni Tu
gin dan sam sve ni.
qal wyal ze dag vi an de ba, da ba nas
Ãel pi ri sa sa,
vaJ dar bazs dag vi an de ba, Ses ma sa
bar Zi mi sa sa,
gi or gis gaR mar jve bia, gi or gis
go mew ri sa sa~.
qor be Re lam va ke ga i a ra da fer-
dobs mo e ba. da i Zag ra wvi ve bi, da i Za-
ba ur Ti er Tga daW do bi li mkla ve bi.
mTe li sa ja re id ga da mRel va red
Seh yu reb da qor be Re las msvle lo bas.
zog ni pir jvar sac iwer dnen, Rmer To,
mSvi do biT aa ta ni neo, ga is mo da aqa-iq.
qor be Re la mZi med mi i wev da win, Tum-
ca sim Re ra ar fer xde bo da. axal gaz-
rde bis jgro fex da fer mih yve bo da da
Se Za xi le biT am xne veb da qor be Re la-
Si mdgomT. qor be Re lam da uS le lad
aaR wia da niS nul ad gi lam dis. mux-
leb sa da mxar-mkla vebs Sve ba mi e ca.
sim Re ra mac uf ro oma xi a nad das We qa.
ta fob Si kvlav sam jer Se mob run dnen
da me re maR la mdgo me bi Sig niT Cax-
tnen da qor be Re la da Sa les. qve moT,
sa ja re Si, mxi a ru li Se Za xi le biT ta-
Si das cxes. bi Wi am fan dur ze sa cek vao
da uk ra, ram de ni me je il ma `Se yo liT~
icek va. me re yve la ni jva ris ken wa vid-
nen. xe lo san ma ze da Se ni boT le bi mi a-
ge ba. Ses ves me qor be Re le Ta ga mar jve-
bi sa. me re `xmi a de bi daR re kes~. xe lo-
proza
29
san ma rom oja xe bis mo ta ni li or-ori
xmi a di da Ti To kal tis kve ri da to va
xa tis kar ze, kar ga di di gro va dad-
ga. iqi dan xmi a deb sa da kal tebs sa Ti-
Ta od iReb dnen da swya lob de so Za xi-
liT sa ja ris ken is rod nen. iq qve moT
ki Se iq mna mxi a ru li yi Ji na da ze da xo-
ra. yve la cdi lob da, nas ro li xmi a de-
bi dan rac Se iZ le ba me ti eg do xelT.
es, ma Ti az riT, jva ris met wya lo bas
niS nav da. xmi a debs da Te le bu li go go-
bi We bi er Tma neT ze ga da di od nen. id ga
er Ti ze da go ra da xor xo ci.
qor be Re lac da `xmi a de bis da re-
ke bac~ Tu SeT Si aT ni ge no beb Si yve la
jvar Si imar Te ba. qor be Re la ci xis
sim bo loa. ga u te xe li ci xe ki dev _
Tem-sof lis mter Ta gan ga u tex lo bis
ga ran tia. Tu qor be Re lam da uS le lad
ai a ra mTe li gza, es imis ni Sa nia, rom
mlo cav ma yve la wes-ri gi unak lod
Ca a ta ra da xa tic im wels ci xi sa da
Tem-sof lis mSvi do biT cxov re bis ni-
Sans iZ le va. jva ris kri dan nas ro li
xmi a de bi ki ci dan RvTis wya lo bad
mov le ni li ma na nas sim bo loa.
`xmi a de bis da re ke ba~ dam Tav rda,
CoC qo li co ta Caw ynar da, yve la fex-
ze tri a lebs, mag ram was vlas ara vin
Cqa robs. wa sas vle lad gam za de bul
stum rebs da kaz mu li da Zu a ga mok-
ru li cxe ne bi sa da ve e biT uWi ravT.
ga i o zi mi vi da lor sam Tan da ra Rac
uT xra. man cxe nis sa da ve ga u wo da. ga-
i o zi una gir ze mo eq ca, cxe ni ad gil-
ze Se a Ta ma Sa da da i Za xa, vi sac gu li
ger CisT da cxe nis ime di gaqvT, tar-
ko Sa ze ga mo mi We ne To. xu Ti-eq vsi je-
i li umal am xed rda da yve lam cxe ne-
bi mwva qes go ris ken da uS ves. eres tem
tar ko Sa alu diT aav so da sa ja ris ki-
de ze wad ga. mxed re bi sac xe ne gzam dis
Ca vid nen. sa xa ris jvris niS Tan ta-
fob Si Sej guf dnen, Se mob run dnen da
cxe ne bi aR ma da a oT xes, go ris Sua ad-
gi lam dis da oT xi le bi jgu fad mo di-
od nen, me re Zun Zul ze ga da vid nen da
da cal cal kev dnen. ga i o zi lor sa mis
cxe niT da wi na ur da, ve Ra ra vin da e-
wia da alu di a ni tar ko Sac mas Sex vda.
cxen-mxe dar Ta ga mar jve bi sa iyo so,
lu di mos va da tar ko Sa mom dev nos
ga das ca. ase am srbo la Si yve la mo na-
wi lem Ses va `cxen-mxe dar Ta ga mar jve-
bi sa~ da tar ko Sac da i ca la. daR li li
cxe ne bi bav Svebs mog vces sa ta reb lad.
Cvenc ma nam dis va ta reT, sa nam cxe neb-
ma su li kar gad ar mo iq ci es. Za li an
daR li li cxe ni uc bad rom ga a Ce ro,
Se iZ le ba wa iq ces da mok vdes.
sa ja re Si ki cek va-Ta ma Si da mxi a-
ru le ba kvlav grZel de bo da. Sua sa-
Ta ma So Si xir xa la diq tes eca da sa ja-
ris ki dis ken ili ur Tis mxa res da iT-
ria. diq tes bu xu re le bi mi eS vel nen,
xir xa las _ ili u re le bi da nam dvi li
ze da xo ra Se iq na. ili u re le bi Ta vis
mxa res aw ve bod nen, bu xu re le bi Ta-
vis ken. sa ja ro Zir ze pa ta ra zur go-
bia. es mij naa. vinc am zur go bi dan
Ta vis ken ga da iT revs mTel gro vas
Tu ro me li me erT kacs, ga mar jve ba
im so fels rCe ba. ga i oz ma imar jva. am
are u li qun dru zi dan gi go ga mo i ta ca,
sa ja ris pir ze das ca da fe xiT bu xur-
Tis mxa res da iT ria. am je rad ga mar-
jve ba bu xu re lebs dar CaT.
es ur Ti er Tga daT re va ar aris,
mxo lod Zal Ta ga moc da da Se jib ri
Se jib ri saT vis. saq me isaa, rom sa lo-
ca vis kar ze wes ri gis da ye ne bis Sem-
deg suf ra sa Ra mos sof leb Sic un da
da i gos da da i lo cos _ jer er TSi, me-
re _ me o re Si. da ai sad da i ge ba pir-
ve lad suf ra, sad wa va jva ris kri dan
stu ma ri, es Se jib ri amis Tvi saa. wels
es pir ve lo ba bu xu re lebs Sex vdaT.
yve la _ cxe no san-fe xo sa ni stu ma ri
da mol xi na ri bu xur Tis ken ga e mar Ta.
sof leb Si mxo lod uf ro se bi wa vid-
nen, ra Ta sa Ra mos Zro xa-sa qon lis-
Tvis mi e xe daT. bu xu re li Sul ta da
giorgi cocaniZe
30
ze dam de qe bi da wi na ur dnen. sa nam `mze
zRvad Se vi do da~ dak les sak la vi da
Se ud gnen sam za diss. sof lis sa ja re Si
cec xli da an Tes, sak la vis sa we so e bic
ise ve mo xar Ses da kar ga da Ra me bul ze
sa ja re Si suf ra ga i Sa la.
sa nam mas pin Zle bi sa er To suf ris
sam za dis Si iy vnen, stum reb ma oja xeb-
Si `axia ga a bes~, rig-ri giT Ca mo i a res
yve la oja xi. aq suf ras ara vin uS-
li da, mas pin Ze li Ti To-oro la yanw-
arays ki Ca mo u ri geb da. Zi ri Ta dad
mRe rod nen da Ta ma Sob dnen, il xen-
dnen mTe li gu liT. kar ga mog vi a ne biT
uk ve Sul tam mi iw via yve la ni sa ja re-
Si sa er To suf ras Tan, sa dac TiT qmis
Su a Ra mem dis gag rZel da Ta vaw yve ti li
mxi a ru le ba. na Su a Ra mevs ili u re le bi
stum re bi a nad da ad gnen gzas Ta vi si
sof lis ken. bu xu re le bo, xval dro ze
ga mo diT, `sa Za xu rad~ nu gag vix de biT,
ro gorc gCve vi aT xol meo, dag vi ba res
da wa vid nen.
cxvar moe da sa naT la ve bi
ma i sis dam degs, uf ro swo rad, ma i-
sis pir vel kvi ras ga moC nde ba Tu SeT-
Si sa zam Tro sa Zov re bi dan dab ru ne-
bu li pir ve li fa re bi. Zve li sti liT
ma i sis Svi dia miC ne u li cxvris mTa Si
amos vlis Ta ri Rad. es `cxvar mo ea~,
mec xva re Ta ba ri dan mTa Si amos vlis
pe ri o di.
sa ze i mo gan wyo bi le ba mo i cavs
xol me am dRe eb Si Tu SeTs: ga re mo Se-
i ber tye ba, sxva el fers da i debs mTe-
li mTa-ba ri. sa bos lo e bi dan sof-
leb Si gad mo su li oja xe bi cxov re bis
sa zaf xu lo ya i da ze ga da di an. qa le bi
sax lebs `ai gu le ben~ _ mze ze ga moh-
fe nen sa zam Trod Ca la ge bul lo gin-
sa da flas-far da gebs, da a suf Ta ve ben
Tax Ca-gan ji nebs da zed ga am wkri ve ben
sa gul da gu lod da rec xil-daw kri a-
le bul rva le uls _ spi len Zis Wur-
Wels. grZel tax teb ze `sa go ra vebs~
gaS li an, ked lebs far dag-xa li Ce biT
mor Ta ven, Tvi To nac mo ir Tve bi an, mo-
pe wi an de bi an.
vi sic un da iyos sof lis si ax lo ves
gav li li cxvris fa ra _ nac no bi sa Tu
uc no bi sa, xni e ri qa le bi ga e ge be bi an,
mec xva res ax lad ga mom cxvar Tu Sur
qa debs _ `kot rebs~ an `er bo an yvas~
ga u ta nen. `wi na a ra yi an~ Ca re qa sac mi a-
yo le ben, mSvi do biT mgzav ro bas mo u-
lo ca ven, Se as ve ne ben _ um Zi me si gziT
daR lil-da qan culs ori o de yan wi
ara yiT gu ne bas ga mo u ke Te ben, ka xe Tis
am bebs ga moh kiT xa ven, aqa ur sac et yvi-
an, ag reT ve cxvriT mo ma va li Ta vi an-
Ti qmar-Svi le bis Se sa xe bac ikiT xa ven.
Svi di-rva Tvis wa su li ma me bi, Zme-
bi, Svi le bi brun de bi an, Se mo di an
oja xeb Si. gad gmo id gme ba sa gan