Dastavard Magazine 32(Demo)

نخستين نشريه ي تخصصی طراحی صنعتی در ايرانسال بيست ودوم/ شماره ي 32/ تابستان 1391/ 4000 تومان

طرح روی جلد: اثر سپيده رحماني)طرح صندلي برگرفته از شمسه ي ايراني(

شماره پروانه انتشار: 124/4797ISSN:1025-0840 :شماره سریال استاندارد بين المللی

صاحب امتياز: دانشگاه هنرمدیر مسئول: دکتر سعيد مجيدی

سردبير: مهدی اصل فالحمدیر اجرایي: سينا خلخالي

هيئت تحریریه:- دکتر سعيد مجيدی/ عضو هيئت علمی دانشگاه هنر- دکتر محمد رزاقی/ عضو هيئت علمی دانشگاه هنر

- دکتر سيد رضا مرتضايی/ عضو هيئت علمی دانشگاه علم و صنعت- دکتر فرهاد گشايش

- مهندس مهدی اصل فالح/ عضو هيئت علمی دانشگاه هنر- مهندس سيد مسعود فرهنگ

مدیر هنری: محمدرضا ساختمانگرویراستار: سعيده جعفری

برندینگ: جواد يزدانيمسئول روابط عمومی: سيد ولي موسوي راد

ناشر: اداره انتشارات دانشگاه هنر

نمایندگان دستاورد در دانشگاه های ایران:دانشگاه تهران: نگين يشمی

دانشگاه هنر: نصيبه سلطانیدانشگاه علم وصنعت: محمدحسين شهاب

دانشگاه اميرکبير: سيدعباس صالحیدانشگاه الزهرا: فاطمه مصباح

دانشگاه آزاد اسالمی تهران، واحد مرکز: حميد علوی زادهدانشگاه هنر اسالمی تبريز: مريم بيدیدانشگاه اصفهان: سيدعلی قاسمی زاده

دانشگاه سمنان: ابراهيم باقریدانشگاه آزاد اسالمی مشهد: دالرام جهانشاهی

پرديس بين المللی کيش دانشگاه تهران: شايان جودکی

نش�انی: تهران، باالتر از چهارراه وليعص��ر )عج(، روبه روی خيابان بزرگمهر، دانشگاه هنر، گروه طراحی صنعتی

تلفن/ نمابر: 66463193 www.art.ac.ir/dastavard :نشانی اینترنتي

[email protected] :نشانی پست الکترونيکی استفاده از مطالب منتشر شده در این نشریه

با ذكر منبع آزاد است.

به نام پروردگار طراِح دانا

بخش ويژه: طراحي ايراني

سخن نخست 4

فرازی بر تاريخ شفاهی طراحی صنعتِی دانشگاهی در ايران / مهدی اصل فالح 8

زيبايي شناسي اشيای کاربردي دوران صفويه / محمد هادي هندي 22

نماد و اسطوره های مرتبط با آب و نور در هنر ايران قرون اوليه ی اسالمی /دکتر صمد سامانيان، دکتر سيد رضا مرتضايی، پرديس بهمنی 36

طراحی پارچه ی مبلمان داخلی منزل )با الهام از نقش مايه های سر در مسجد جامع اشترجان(سيد امير رجايی باغسرخی 48

گزارش مراحل ساخت خودروی برقی دو نفره / فاطمه جمالی دوگاهه 70

به سوی جامعه ی پساصنعتی موج چهارم توسعه / فريبا مصطفوی 98

نوجوان ايرانی با زيوری ايرانی / آزاده يوسفی، سارا خسروی 64

آناليز فرمي عناصر اصلي سازنده ی هويت بصري شکل محصول /ميثم خداشناس، محمد مهدی گروسی 86

وندالسيم چيست؟ وندال کيست؟ / کاوه زال نژاد 104

سرمقاله ي انگليسي 117

سال 22/ شماره 32 / تابستان 1391

3

■ نگارنده ی گرامي!خواهشمند است در تدوین مقاله ها، موارد زیر را رعایت فرمایيد:

* صفحه اي شامل عنوان کامل مقاله، نام و نام خانوادگی نويسنده يا نويسندگان به همراه آخرين رتبه ی علمی، شماره ی تلفن و نشانی پست الکترونيکي ضميمه ی مقاله شود.

* مقاله بايد شامل بخش هاي چکيده، کليدواژه ها، مقدمه، متن مقاله، نتيجه گيري، پي نوشت و فهرست منابع باشد.* تمامي اصطالح های زبان هاي خارجي و نام هاي خاص بايد در پي نوشت بيان شوند.

* ارجاع دهی در متن و فهرست منابع بايد به صورت زير تنظيم شوند:

- روش ارجاع دهی در متن مقاله:)نام خانوادگي نويسنده، سال انتشار، شماره ی صفحه(

مثال: ...پايان جمله )احمدی، 1377، ص.245(..)Papanek, 1985, p.122( پايان جمله...

- روش ثبت شناسنامه ی منابع و مآخذ در پایان مقاله:کتاب ها )تأليفی(:

نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده. )تاريخ انتشار(. عنوان کتاب )نوبت چاپ(. مترجم. محل انتشار: نام ناشر.مثال:

- احمدی، بابک. )1387(. معمای مدرنيته )چاپ پنجم(. تهران: نشر مرکز.- Mercer, P.A. and G. Smith. (1993). Private viewdata in the UK (2nd ed). London: Longman.

کتاب ها )کتاب مجموعه مقاله است که هر مقاله نويسنده ی جداگانه ای دارد(:نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده. )تاريخ انتشار(. عنوان مقاله . نام و نام خانوادگي گردآورنده ، عنوان کتاب )شماره ی صفحه های مقاله در کتاب(. محل

انتشار: نام ناشر.مثال:

- فرايدمن، کی. )2001(. آفرينش دانش طراحی: از تحقيق تا عمل. منتشرش��ده در: ايی.دابليو.ال. نورمن و پی.اچ. رابرتز، توس��عه و پژوهش در آموزش طراحی و تکنولوژی، ظهور سرفصل های تازه ی پژوهشی در دنيا )صص.31-69(. الفبرو: انتشارات دانشگاه الفبرو.

- Friedman, K. 2001. Creating design knowledge: from research into practice. In: E.W.L. Norman and P.H. Roberts, Design and Technology Education Research and Development: The Emerging International Research Agenda (pp.31-69). Loughborough: Loughborough University Press.

مجله ها:نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده. )تاريخ انتشار(. عنوان مقاله. نام مجله، شماره ی مجله، شماره ی صفحه های مقاله در مجله.

مثال:- گسيلی، عزيز. )1374(. ارگونومی. دستاورد، 2 و3، صص.75-62.

- Evans, W.A. (1994). Approaches to intelligent information retrieval. Information processing and management, 7, pp.147-168.

وبگاه ها:نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده. )تاريخ انتشار(. عنوان مطلب. نام وبگاه: آدرس وبگاه.

مثال:- پاکزاد، جهانشاه. )1390/12/7(. پياده رو، جايگاهی برای حضور شهروندان. سازمان زيباسازی شهرداری تهران:

www.zibasazi.ir/fa/commentarticle/item/1569-پياده-رو،-جايگاهی-برای-حضور-شهروندان.html

- Brook, A. (2008). Kant's view of the mind and consciousness of self. Stanford Encyclopedia of Philosophy: http://plato.stanford.edu/entries/kant-mind

* فهرست منابع فارسی بايد به ترتيب حروف الفبای فارسی و منابع التين در فهرست جداگانه و به ترتيب حروف الفبای التين تنظيم شوند.* تمامي تصاوير داخل مقاله بايد با وضوح dpi 300 و کيفيت مناسب براي چاپ، به طور جداگانه در اختيار مجله قرار گيرند.

* عکس ها، نمودارها و جدول ها بايد داراي شماره، توضيح و ارجاع دهي دقيق در داخل متن باشند.* مقاله ی ارسالي نبايد قباًل در هيچ نشريه ای چاپ يا به طور هم زمان براي نشريه ی ديگري ارسال شده باشد.

* مقاله ها پس از تأييد هيئت تحريريه و داوران نشريه چاپ مي شوند.* مسئوليت مطالب مطرح شده در مقاله ها برعهده ی نويسنده يا نويسندگان آن است.

* تمامي مقاله ها بايد از طريق پست الکترونيکي يا حضوري در اختيار نشريه قرار گيرند.* نشريه ی دستاورد در ويرايش متن از شيوه نامه ی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسي پيروي مي کند.

نشریه در ویرایش و تغيير رسم الخط مقاالت مختار است


4

هزاران طرح زیبا ساز كردیبه طراحی چو فکرآغاز كردیهفت اورنگ جامی، قرن نهم ه .ق.

می ت��وان يک منبع الهام گران بها برای اس��تخراج ايده های طراحانه در بسياری از طراحان برجسته ی بين المللی، آثار هنر و طراحی ايرانی را برخ��ی موارد الهام بخش طراحان غربی نيز بوده اند را دريابيم. به زعم و موش��کافی قرار دهيم و دس��تاوردهای غنی طراحی اين آثار که در آثار هنر و طراحی ايران را در دوره های مختلف تاريخی مورد بررسی باشيم. اهميت اين مسئله زمانی آشکار می شود که با نگاهی طراحانه، و کم توجهی به پيش��ينه ی طراحی و هنرهای کاربردی درکشور خود دانشگاهی طراحی صنعتی ايران نيز توسعه يابد و بعضًا شاهد کم لطفی اش��اره شد، نگارش يافته اند، باعث شده است که اين تفکر در جامعه ی آن ها توس��ط نويس��ندگان غربی و ب��ا توجه به رويک��ردی که بدان کتاب ها و منابع مکتوب موجود در رش��ته ی طراحی صنعتی، که اغلب بوده ان��د. طبيعی اس��ت که تدري��س تاريخ و مبان��ی طراحی برمبنای به س��هم خود در شکل گيری و توس��عه ی طراحی در جهان تأثيرگذار تزيينی و کاربردی کشورهای مشرق زمين نظير چين، هند و ايران نيز مترادف با تاريخ طراحی در غرب شده است، درحالی که آثار هنرهای و انکارناپذيری نيز داش��ته است. به عبارت ديگر تاريخ طراحی در دنيا، جه��ان، بی تأثير نبوده و در برخی حوزه ه��ا و قلمروها، نقش پررنگ درمی يابي��م که مش��رق زمين نيز در توس��عه ی فرهن��گ طراحی در انب��وه و باهاوس م��رور کنيم. حال آنکه با نگاه��ی دقيق تر و عميق تر در مغرب زمين و با کليدواژگانی چون رنسانس، انقالب صنعتی، توليد و آث��ار مکتوب موجود در اين زمين��ه، تنها می توانيم تاريخ طراحی را هرگاه س��خن از تاريخ طراحی در دنيا به مي��ان می آيد، در کتاب ها استفاده از مواد و فرايندهای ساخت هوشمندانه، توجه به فاکتورهای کارب��ردی، کارکردگرايی، ظرافت و جزءنگری در طراحی و س��اخت، ايران زمين در طی چندهزارس��ال گذشته هس��تند. استفاده از تزيينات داس��تان هايی گوي��ا، بازتاب��ی از ش��يوه ی زندگی و ني��ز تفکر مردم در موزه ه��ای مش��هور داخلی و خارجی نگهداری می ش��وند، همانند نش��ان می دهد. اين اش��يای کاربردی که هم اکنون نمونه هايی از آن ها و نجوم، ابزارآالت و وس��ايل ساخت وس��از و مواردی نظير آن ها را فراوری و ذخيره س��ازی محصوالت کشاورزی، تجهيزات مسيريابی و حيوانات اهلی، لوازم ش��کار، تجهيزات و لوازم کش��ت، برداش��ت، شخصی و آرايشی، پوشاک و لوازم جانبی آن، تجهيزات جانبی دام ها و ص��رف غذا، ان��واع ظروف، لوازم کارب��ردی و تزيينی منزل، لوازم ايران زمين را به اش��يای کاربردی زندگی روزم��ره نظير لوازم طبخ طراحی، دارای پيش��ينه ای چندهزارساله اس��ت که نگاه و تفکر مردم قابل طبقه بندی در ش��يوه و س��بکی ويژه هستند. اين سبک و شيوه ی ويژگی های تفکری، کالب��دی و محتوايی خاص و منحصربه فرد خود، بی ش��ماری از هنره��ای کاربردی و طراحی هس��تيم که ب��ا توجه به در ط��ی هفت هزارس��ال تمدن ايران زمين، ش��اهد تجل��ی نمودهای پروژه های طراحی امروزی قلمداد کرد.

مهدي اصل فالح

سخن نخست


5

صرف��ًا طراحی برمبنای الگوهای غربی، ب��رای طراحان ما همچون مثال ش��اخص و خاص در جامعه ی طراحی جهان��ی بيابد و درغيراين صورت ايران زمين اس��ت، می تواند برای طراحی و طراحان کش��ور ما جايگاهی که مبتن��ی بر الگوهای تاريخی، فرهنگی، اجتماع��ی، اقتصادی و صنعتی طراحی بومی در س��رزمين ما است. بدون ش��ک چنين نگاهی به طراحی امروزين بش��ر، راهکاری عملی در راس��تای هويت بخش��ی به نوعی از اس��ت و آميختن روح طراح��ی موجود در آن ها با همه ی پيش��رفت های موجود در آن ها، درواقع ادای احترام به ريشه و پيشينه ی غنی ما ايرانيان طراحی شده در اين مکتب طراحی هستند. شناخت اين آثار و تفکر طراحی با عملکرد، انتزاع و بيان تجريدی، بخشی از ويژگی های قابل توجه در آثار ارگونوميکی در طراحی، استفاده از بيان نمادين، بيان استه تيکی هماهنگ امتداد بيان ش��ده، در آينده ای نزديک ش��اهد شکل گيری و توسعه ی تفکر اميدوار اس��ت تا با هم گرايی خانواده ی طراحی صنعتی ايران در مسير و به عنوان يکی از سبک های بومی مطرح در جهان شناخته شود. دستاورد طراحی آلمان��ی، طراحی آمريکايی، طراحی ژاپنی و طراحی اس��کانديناوی، نمود که در کنار س��بک های ملی و منطق��ه ای ديگر نظير طراحی ايتاليايی، و شخصيتی مستقل و منحصربه فرد برای طراحی ايرانی امروزين تعريف گرفته و می گيرد، می توان همانند دوران گذش��ته ی اين س��رزمين، هويت معم��اری، طراحی لب��اس، طراحی جواه��رآالت و نظاي��ر آن ها صورت کاربردی و با تالش هايی که در س��اير زمينه ه��ای طراحی نظير طراحی نظ��ری و عملی اين مکت��ب طراحی بوم��ی در قلمروی طراحی اش��يای درنهايت می توان اين گونه بيان کرد که با ش��کل گيری و انسجام مبانی و ازسوی ديگر به روز و همگام با پيشرفت های همه جانبه ی بشری باشد.يک سو به ريشه های هنر و تمدن غنی ايرانی- اسالمی اتصال داشته باشد مختلف اجتماعی کش��ور ما بيابد. بنابراين طراحی ايرانی مطلوب، بايد از در مظاهر تکنولوژی داش��ته باش��د تا بتواند مقبوليتی عام در بين اقشار طراحی ايرانی بايد پاسخ های مناس��بی برای نيازهای کنونی انسان غرق هزاره ی سومِی کنونی بشر را نيز نبايد در اين فرايند ناديده گرفت. قاعدتًا برای آثار طراحی طراحان ايرانی بيافريند. ازسوی ديگر مؤلفه های زندگی انس��انی، محيطی و توليدی کشور ماس��ت که می تواند چنين شخصيتی و نقوش ايران قديم مصداق نمی يابد و فراتر از آن، تمرکز بر ظرفيت های نبايد فراموش کرد که اين تفکر طراحی، لزومًا با الهام و بازآفرينی طرح ها رويکردی، می توانند در اين فرايند نقشی جدی و تأثيرگذار ايفا نمايند. البته دهد. همچنين طراحان حرفه ای نيز ب��ا انجام پروژه های طراحی با چنين انجام پروژه های مطالعاتی و اجرايی طراحی با تفکر طراحی بومی سوق نظری و عملی، می تواند دانش��جويان رشته ی طراحی صنعتی را به سمت تأکيد و تمرک��ز ويژه بر اين مقوله در درس ها و کالس های دانش��گاهی عملی درراستای شکل دهی به بنيان های پژوهشی آن است. ازسوی ديگر توس��ط اساتيد و اهالی قلم رش��ته ی طراحی صنعتی از نخستين گام های مشخص نمودن ابعاد مختلف تفکر ايرانِی طراحی، در دوبعد نظری و عملی، بين دانش��گاهيان و طراحان حرفه ای کشور هستيم. شناسايی عميق تر و درراس��تای عملی س��ازی چنين ايده ای، نيازمند تالش��ی همه جانبه در »زيره به کرمان بردن« است.

مکتب »طراحی پارسی« باشيم.


8

فرازی بر تاريخ شفاهی* طراحی صنعتِی دانشگاهی در ايران

مهدی اصل فالحعضو هيئت علمی گروه طراحی صنعتی دانشگاه هنر

چکيدهاز آنج��ا ك��ه ش��ناخت و تعمق در گذش��ته، یکی از راه های یافتن بينش و تدوین راهبرد برای آینده اس��ت، ش��ناخت پيش��ينه ی دانش��گاهی طراحی صنعت��ی در ای��ران، می تواند راه را برای برنامه ریزی ها و تدوین راهبردهای آینده ی این رش��ته در حوزه ی آموزش عالی هموارتر س��ازد. براساس پژوهش های اوليه، نخستين بار در اواخر دهه ی چهل خورشيدی، این رشته وارد دانشگاه های ایران شده و این بدان معناست كه هنوز پس از چهل سال، هيچ سند مدونی در زمينه ی ورود این رشته به دانشگاه های ایران و چگونگی توسعه ی آن ایجاد نشده است! این پژوهش با تکيه بر تکنيک مصاحبه ی ژرف، اطالعات اس��اتيد، دانش آموختگان، طراحان و دست اندركاران رشته ی طراحی صنعتی را استخراج و روند ورود و

توسعه ی دانشگاهی این رشته را در ایران مستندسازی می كند.

كليدواژه ها: تاریخچه، دانشگاه، طراحی صنعتی


22

زيبايي شناسي اشيای كاربرديدوران صفويه

محمد هادي هنديكارشناس ارشد طراحی صنعتی

چکيدهاز آنجایي كه استفاده از عناصر زیباي شناختي تأثير كاركردي بسزایي در طراحي اشيای كاربردي دارد، در این نوشتار به بررسي عناصر دیداري، زیبایي شناختي در دوره ی صفویه، به عنوان دوران فاخر هنر ایراني، اسالمي مي پردازیم. در ابتدا چند مفهوم بنيادین متأثر از رویکردهاي زیبایي شناس��ي در طراحي اش��يا و بناها توصيف گردیده و پس از آن با بررسي شيوه ی اصفهاني به عنوان مؤثرترین شيوه ی هنري در خلق آثار دوره ی صفویه به بررسي عام عناصر زیبایي شناختي در این دوره مي پردازیم و در نهایت كاركرد مفهومي و بصري این

عناصر زیبایي شناختي در نمونه هاي متعددي از اشيای كاربردي دوران صفویه مورد تحليل و بررسي قرار مي گيرد.

كليدواژه ها:زیبایي شناسي، مفاهيم بنيادین بصري، شيوه ی اصفهاني، اشيای دوره ی صفویه.


36

نماد و اسطوره های مرتبط با آب و نوردر هنر ايران قرون اوليه ی اسالمی

)نمونه ی پژوهش: اشيای خانگی قرون دوم تا چهارم هجری(

دكتر صمد سامانيانعضو هيئت علمی گروه صنایع دستی دانشگاه هنر

دكتر سيد رضا مرتضاییعضو هيئت علمی دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه علم وصنعت ایران

پردیس بهمنیدانشجوی دكترای پژوهش هنر در دانشگاه هنر

چکيده»از طرفی، تمدن به همه ی تغييرات كمی و كيفی ای اطالق می شود كه در زندگی بشری حاصل شده و در عرصه ی حيات مشترک انسان هایی كه با هم در ارتباط اند مجال ظهور و بروز و ماندگاری و تحول یافته اس��ت. تمدن به نس��بت فرهنگ كه جزء خالص موجودیت گروه اجتماعی معينی را تش��کيل می ده��د، بر همه ی آثار و نش��انه ها و دس��تاوردهای مادی و معنوی راه یافته در زندگی تاریخی مردمی خاص و زمان و مکانی باالخص اشتمال می یابد«)شعبانی، 201(. در این رابطه، اشيا و لوازمی كه مردم در زندگی روزمره اس��تفاده می نمایند اهميت خاصی در تحقيق پيرامون زندگی و فرهنگ ایش��ان داشته و از بررس��ی آن ها می توان به شيوه ی

زندگی مردم دست یافت.در مقاله ی حاضر مي كوش��يم به تبيين نقش اسطوره و نماد در اشيای خانگ��ی بپردازیم. به عبارت دیگ��ر، كار اصلي این مقاله، نمایاندن نقش اسطوره ها و نمادها به خصوص نمادها و اسطوره های مربوط به آب و نور در شکل گيري و فرم اشيای خانگی است. با این حال فرضيه ی این تحقيق عبارت اس��ت از: نقش اس��طوره و نماد در روابط ميان اش��ياء و باورهای فرهنگ��ی. جهت نيل به این فرضيه، ابت��دا تعریف هاي مورد نظر خود را در مورد مفاهيم فرهنگ، نماد و اس��طوره بيان مي كنيم. سپس، كاركرد اسطوره و نماد را در اشيا تحليل و تبيين خواهيم كرد. در پایان مقاله، یک

جمع بندي از مباحث طرح شده در این نوشتار ارائه خواهيم داد.

كليد واژه ها:مفاهيم نماد، مفاهيم اسطوره، شيوه ی زندگی مردم، اشيای خانگی این دوران


48

طراحی پارچه ی مبلمان داخلی منزلبا الهام از نقش مايه های سر در مسجد جامع اشترجان

سيد امير رجایی باغسرخیكارشناس ارشد ارتباط تصویری، مدرس دانشکده ی هنر ادیان و تمدن ها، دانشگاه هنر اصفهان

طراح: مرضيه اجاقیكارشناس ارتباط تصویری

چکيدهتزیينات وابسته به معماری یکی از شاخه های هنرهای بصری ایران است كه دارای قابليت های بسياری در زمينه ی طراحی و ارتباطات بصری است. به منظور ایجاد پشتوانه ی فرهنگی هنری در هنرهای كاربردی معاصر كشور، استفاده از این گنجينه ی عظيم نه تنها الزم كه ضروری اس��ت. برای به كارگيری و اس��تفاده از این قابليت ها، نخستين مرحله، ش��ناخت دقيق نقش مایه هاست. مسجد جامع اشترجان واقع در روستای اشترجان استان اصفهان، یکی از بناهای به جا مانده از معماری با شکوه دوره ی ایلخانان مغول است. سر در رفيع این بنا در سمت شمال و سر در كوچک تر آن در سمت شرق بنا دارای تزیينات غنی آجركاری، كاشی كاری و گچ بری قابل توجه و در برخی موارد حتی نمونه های نادر و بی نظيری از تزیينات اس��ت. در این پژوهش س��عی شده است تا ابتدا تزیينات معماری سر در شمالی و سر در شرقی این بنا به وسيله ی عکاسی برداشت و با نرم افزار به طور دقيق تجزیه و تحليل گردد. پس از بررسی های انجام شده مشخص شد كه تزیينات انجام شده در سر در شمالی بنا با تکنيک های آجركاری و انواع كاشی كاری های معرق صورت گرفته و از گچ بری تنها در س��ر در ش��رقی بنا استفاده شده اس��ت. به غير از كتيبه ها، بيشتر نقوش سر در شمالی را نقوش هندس��ی و سر در ش��رقی را نقوش گياهی تش��کيل می دهند. عمده رنگ های به كار رفته در كاشی كاری های معرق سر در شمالی، رنگ های فيروزه ای، الجورد و سرمه ای است كه در كنار آجرهای بدون لعاب ُاكر قرار گرفته اند. در مرحله ی بعد، پس از شناخت و تحليل نقش مایه های مذكور، توانایی ها و قابليت های موجود در آن ها جهت طراحی پارچه مورد ارزیابی قرار گرفت. با انتخاب و گزینش نقش های مناسب و انجام تغييرات مختلف بر روی آن ها، مراحل طراحی پارچه های مبلمان منزل صورت پذیرفت. در این طراحی ها تالش شده است تا همواره پارچه های طراحی شده متناس��ب با كاربرد آن ها در مبلمان منزل طراحی و اجرا ش��وند. طراحی های ملهم از این نقش مایه ها نش��ان دهنده ی قابليت ه��ای كاربردی بس��يار زیاد آن ه��ا در هنرهای كاربردی جدی��د از جمله طراحی پارچ��ه و عناصر مبلمان داخلی

است.

كليد واژه ها: دوره ی ایلخانان، سر در مسجد جامع اشترجان، نقش مایه های هندسی، كتيبه، طراحی پارچه، مبلمان منزل


64

نوجوان ايرانیبا زيوری ايرانی

آزاده یوسفیعضو هيئت علمی گروه طراحی صنعتی دانشگاه هنر

سارا خسرویكارشناس طراحی صنعتی

چکيده جواهرات تركمن اصالتی دیرین به قدمت تاریخ دارد. این هنر سنتی زیبا كه نسل به نسل به صنعت گران امروز تركمن رسيده، متأسفانه از بازار فروش خوبی برخوردار نمی باشد و بيم آن می رود كه به زودی به فراموشی سپرده شود. این مقاله گزارشی از پروژه ی طراحی زیورآالت برای نوجوانان با الهام از جواهرات تركمن می باشد و هدف از انجام آن احيای جواهرات تركمن در بين

نسل جوان جامعه بوده است.

كليدواژه ها : طراحی زیورآالت، زیورآالت تركمن، نوجوان.


70

گزارش مراحل ساختخودروی برقی دو نفره

فاطمه جمالی دوگاههكارشناس ارشد طراحی صنعتی


86

آناليز فرمي عناصر اصلي سازنده یهويت بصري شکل محصول

ميثم خداشناس عضو هئيت علمي گروه طراحي صنعتي دانشگاه هنر اسالمي تبریز

محمد مهدی گروسیدانشجوي كارشناسي ارشد طراحي خودروي دانشگاه فورتهام آلمان

چکيدهش��کل محصوالت پيچيده، مانند خودرو، به طور س��نتي با ویژگي هاي مختلف تعاریف و روابط گوناگون بين اشکال آن را در گذر زمان به وجود آورده اس��ت. این روابط با تمركز بر پيش بيني، پذیرش و توس��عه ی این ویژگي ها براي عبور از مرزهاي قدیمي، محرک چگونگي ساخت محصول مي ش��ود. این مقاله از آناليز عناصر )اجزا( س��ازنده ي اصلي براي تعيين ویژگي هاي اساسي در كالس هاي وسایل نقليه استفاده مي نماید. نتایج این آناليز مي تواند با طراحي هاي جدید طراحان محصول بر اساس ارتباطات شکل هاي ناشي شده مشخص گردد. براي رسيدن به شناخت كافي نمونه هاي متنوع خودرو مورد ارزیابي قرار گرفته با بررس��ي و مقایس��ه ی یافته ها به ویژگي هاي یکس��ان و اشتراكات و وجه تمایز خودروها در

كالس هاي گوناگون پي برده شد. اجزای اصلي به دسته هاي مختلف خطوط تبدیل شده و شالوده طراحي را به وجود آوردند.

كليد واژه ها: طراحي خودرو، بررسي اجزاي اصلي1، طراحي محصول، روابط اشکال2


98

به سوی جامعه ی پساصنعتیموج چهارم توسعه

فریبا مصطفویكارشناس ارشد طراحی صنعتی

چکيدهدر قرن حاضر فناوری های نوین نقش حياتی و تعيين كننده ای را در پيش��رفت های علمی ، صنعتی، اقتصادی و اجتماعی كليه ی كش��ورها ایفا می كنند. به همان اندازه كه از اهميت و سهم حوزه های سنتی از قبيل فناوری مرتبط با توليدات و صادرات مواد خام و محصوالت سنگين به تدریج در اقتصاد كشورها كاسته مي شود، به اهميت و سهم فناوری های نوین و محصوالت فوق حساس و كوچک توليدشده توسط این فناوری های نوین

افزوده مي شود. این موضوع به ویژه در مورد اقتصاد كشورهای در حال گذار ، نظير ایران، صادق خواهد بود.بررسی ها به روشنی نشان مي دهد كه در كشورهای درجه ی دوم صنعتی در اروپا )مانند كشورهای سابق بلوک شرق، جنوب اروپا و استراليا( و در آسيا )چين، تایوان، كره ی جنوبی، اندونزی، ویتنام، هندوستان و مالزی( ایجاد و گسترش فناوری های نوین، در رده ی اولویت های بسيار باالی ملی قرار گرفته است. عدم فعاليت كشورهای منطقه ی خاورميانه در حوزه ی این فناوری ها از یک سو و اهميت راهبردی ایران به عنوان بزرگ ترین و با سابقه ترین كشور در منطقه از سوی دیگر، ما را ملزم به ارتباط با فناوری های نوین و ایجاد و گسترش سازمان یافته ی این فناوری ها می كند. پایه ریزی فناوری های نوین در كشور، می تواند موجب گشایش افق هایی نو برای گسترش علوم و فناوری و در نتيجه بازسازی اقتصاد كشور بر پایه هایی دانش محور باشد. هدف از این نوشتار بررسی وضعيت فناوری های نوین در سطح جهان و معرفی پارامترهای تعيين كننده ی موج چهارم توسعه و ترسيم خطوط كلی شرایط عينی است. در قرن حاضر كليه ی حوزه های فعاليت های اجتماعی از جمله هنر و به خصوص طراحی صنعتی با

اتکا به فناوری ها انجام پذیر است.

كليد واژه ها:نانو فناوری، جامعه ی دانش محور، فناوری های نوین، جامعه ی پسا صنعتی ،فناوری های هم گرا، موج چهارم توسعه.


104

وندالسيم1 چيست؟وندال2 كيست؟

مروری بر نقش و جايگاه مبلمان شهری و رابطه ی آن با رفتارهای ونداليستيک3

كاوه زال نژادكارشناس ارشد جغرافيا و برنامه ریزی شهری

چکيده ش��هر مدرن فضایی اس��ت كه در آن بس��ياری از مفاهيم از جمله زیبایی معنایی دگرگون می یابد. شهر مدرن متنی است مشحون از

نشانه های متنوع و متمایز و رسانه ای است گسترده. خواندن این متن و درک معانی مستتر در آن، راه های خاص خود را دارد.یکی از این راه ها، نگاه به متن شهر از منظر فرهنگ عامه پسند4 است، فرهنگی كه شاید بتوان آن را مهم ترین بنياد شهر مدرن تلقی كرد. مقاله ی حاضر از روش توصيفی- تحليلی با مرور بر برخی از ویژگی های ش��هر به معنای جدید آن به بررس��ی رابطه ی بين فرهنگ،

مبلمان شهری و رفتار وندال ها در محيط های شهری می پردازد.

كليدواژه ها: مبلمان شهری، ونداليسم، فرهنگ شهروندی


116

Picture 2) Iranian ID student inside the model making workshop in the 80’s

Picture 3) Some shots from Iranian ID competitions and exhibitions

sign Bachelor students, study some courses on Art and engineering such as Sketching, Visual Communication, Materials and Manu-facturing Methods, Technical Drawing, Form Generation, Presentation Techniques, Model Making, Design Fundamentals, Technical Design, Applied Mathematics, Applied Phys-ics, Photography, Geometry in Design, His-tory of Art, History of Design, Economics and Industrial Management, Industrial Sociology, Computer Aided Design, Design Process, Design Evaluation process, Creativity meth-ods, Packaging Design, Ergonomics, Sus-tainable Design, Furniture Design, Bio-De-sign and internship in an industrial complex. Also during the master’s, the students study some courses with more depth and with spe-cial focus on research methodology.Publishing different types of design articles and reports in Iran, there are two specialized Industrial Design magazines. One of them is

Dastavard which is Iranian first Design mag-azine with more than 20 years precedence. It’s published by University of Art. Another Iranian design Magazine is 4-Bagh which is an independent magazine with around 4 years precedence.At the recent years, the number of Persian books on Industrial Design is growing. Like-wise, the number of Iranian papers related to Design in international journals and con-ferences is increasing. Moreover, some Iranian talented ID students, continuously are winning world famous design awards like IF, Red-dot, IDEA, Interior Motives etc. These evidences shows that although there are various qualitative critics about Design education in addition to some gap between Industrial Design Departments and Iranian industries, the optimistic perspective lays ahead of Iranian design educational centers and designers.


117

Industrial Design in Iran has around forty years of history. It started in 70’s in Univer-sity of Tehran, which is Iran’s most compre-hensive educational center. At the beginning, Industrial Design was a branch in Visual Art major in UT faculty of Fine Arts. Since 1983, the independent major of Industrial Design was established in University of Tehran. Af-ter UT, Industrial Design expanded in other schools of Tehran such as University of Art, Al-Zahra University, Iran University of sci-ence and Technology, and since 1999, as the table 1 shows, it spread to other Iranian cities like Tabriz, Isfahan, Mashhad, Semnan and also Kish Island.

Picture 1) University of Tehran Faculty of Fine Arts, the birthplace of Industrial Design in Iran

For studying Industrial Design in Iranian Uni-versities, the applicants must participate in Iranian National University Entrance Exam called locally “Konkoor” in Iran. For entering Industrial Design major, they must pass Art Konkoor with two different types of exams including theoretical and practical questions. In theoretical exam they must answer some multiple choice questions and in practical exam they take part in a sketching contest. Generally, the Industrial Design major is a part of art faculties in Iranian universities, but exclusively in Tehran Polytechnic University, it is offered in engineering department.During their educational career, Industrial De-

History of Industrial Design in Iran’s Academia

Mehdi A.Fallah

No.1234567891011

MID Established199319942010200819952005

-2007

-2008

-

BID Established 1969198619861993199319992005

-200720072009

Name of the UniversityUniversity of Tehran

University of ArtAl-Zahra University

Iran University of Science and TechnologyIslamic Azad University, Central Tehran Branch

Tabriz Islamic Art UniversityIslamic Azad University, Mashhad Branch

Amir Kabir UniversityIsfahan University of Art

University of Tehran, Kish Int’l CampusSemnan University

In the name of God, the greatest designer...

DASTAVARDThe First Iranian Specialized

Industrial Design MagazineYear 22nd / Vol. 32 / Summer 2012

Cover: Designed by Sepideh Rahmani(Persian Sun)Back Cover: World Food Program, UNPublishing License No.: 124/4797ISSN: 1025-0840

Publisher: University of ArtManaging Director: Dr. Saeid MadjidiEditor in Chief: Mehdi A.FallahExecutive Manager: Sina Khalkhali

Editorial Staff:- Dr. Saeid Madjidi- Dr. Mohammad Razzaghi- Dr. Seyed Reza Mortezaei- Dr. Farhad Goshayesh- Mehdi A.Fallah- Seyed Masoud Farhang

Art Director & Layout Designer:M.Reza SakhtemangarEditor: Saeideh JafariBranding: Javad YazdaniPublic Relations: Seyed Vali Mousavirad

Delegates of Dastavard at Iran’s Universities:University of Art: Nasibeh SoltaniUniversity of Tehran: Negin YashmiScience & Industry University: Mohammad Hosein ShahabAmir Kabir University: Seyed Abbas SalehiAl-Zahra University: Fatemeh MesbahIslamic Azad University, Central Tehran Branch: Hamid AlavizadehTabriz Islamic Art University: Maryam BidiIsfahan Art University: Seyed Ali GhasemizadehUniversity of Semnan: Ebrahim BagheriIslamic Azad University, Mashhad Branch: Delaram JahanshahiUT Kish International Campus: Shayan Joodaki

Address: Industrial Design Dept., University of Art, in opposite of Bozorgmehr St., Vali-Asr Ave., Tehran, Iran.Tel/Fax: +98(21)66463193Website: www.art.ac.ir/dastavardEmail Address: [email protected]

Editorial

Special Issue: Iranian Design

The oral history of Industrial Design in Iran’s academia / Mehdi A.Fallah

Aesthetics of everyday objects in Safavid dynasty / Mohammad Hadi Hendi

The Icons & Legends of the Iranian Art, Related to Water & Light (Early in the Islamic Era) / Samad Samanian, Seyed Reza Mortezaei, Pardis Bahmani

Fabric Design for Home Furniture Inspired by the morph of the Chief Mosque of Oshtorjan / Seyed Amir Rajaei Baghsorkhi

Designing Persian jewelries for Iranian teenagers / Azadeh Yousefi, Sara Khosravi

Report: The Process of Manufacturing A Two-Passenger Electrical Car at Bahman motor Co. / Fatemeh Jamali Dogaheh

Morphological Analysis of the Main Elements of the Product Visual Identity / Meysam Khodashenas, Mohammad Mehdi Garousi

Towards a Post-Industrial society, the fourth wave of development / Fariba Mostafavi

What Is Vandalism? Who is Vandal? / Kaveh Zalnejad

Editorial (English): History of Industrial Design in Iran’s Academia

4

8

22

48

36

64

70

104

98

86

117

102

Documents

Dastavard Magazine 32(Demo)