47
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN İLAÇLAR’DA PROF DR BERKSOY ŞAHİN ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 1

HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

  • Upload
    builiem

  • View
    242

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ

HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN İLAÇLAR’DA

PROF DR BERKSOY ŞAHİN

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 1

Page 2: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Sunum Planı

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 2

• Histon deasetilaz inhibitörleri (HDAC)

• Proteosom inhibitörleri-Bortezomib

• m-TOR inhibitörleri-Everolimus

• Thalidomid

• Lenalidomid

• Bleomisin

• Dekarbazin

• PARP-inhibitörleri

Page 3: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

İlaç Etkileşiminde Risklerin Dereceleri(kategorileri)

• Risk A ve B

– Akademik düzeyde

– Klinik yansıması yok

• Risk grubu C, D, veya X

– Daima klinik olarak dikkate almak gerekli

– Moniterize edilmeli

– Değişiklik yapılmalı

– Spesifik ajanlar birbirlerine etki edebilirler

– ¨kar ve zarar¨ dikkate mutlaka alınmalıdır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 3

Lexi-Comp's Comprehensive Drug-to-Drug, Drug-to-Herb and Herb-to-Herb Interaction Analysis Program, 2014

Page 4: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 4

Risk Etkileşim Tanım

A Bilinen yok Farmakodinamik veya farmakokinetik etkileşime dair veri yok

B Müdahale etmeğegerek yok

Verilere göre spesifik ajanlar birbirlerine etki edebilirler ama bununklinik bir önemi yoktur.

C Tedaviyi Takip et Verilere göre spesifik ajanlar birbirlerine etki edebilirler ve bununklinik bir önemi vardır. Etkileşen 2 ajanın beraber kullanımında yarar, risklerini genelikle karşılar ama uygun şekilde olası negative etkileraçısından takip edilmelidir. Az bir hastada bir veya 2 ilaçta birdendoz ayarlanması gerekebilir.

D Tedavi değişikliğinidikkate al

Verilere göre spesifik ajanlar birbirlerine etki edebilirler ve bununklinik bir önemi vardır. Beraber kullanımında ¨kar ve zarar¨ dikkatemutlaka alınmalı ve etkileşim açısından agresif bir takip, ampirik dozdeğişiklikleri ve/veya alternative ajanların kullanımı dikkatealınmalıdır.

X Kombinasyondankaçın

Verilere göre spesifik ajanlar birbirlerine etki edebilirler ve bununklinik bir önemi vardır. Etkileşen 2 ajanın beraber kullanımında zarar, risklerini genelikle karşılamaz. Genellikle bu ajanların beraberkullanımı kontra-endikedir.

Lexi-Comp's Comprehensive Drug-to-Drug, Drug-to-Herb and Herb-to-Herb Interaction Analysis Program

Page 5: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

HDAC-inhibitörleri: Vorinostat

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 5

Risk C Risk D Risk-X

• Orta Risk QTc-

uzatan ajanlar

• Valproic Acid ve

Deriveleri

• Vitamin K

Antagonistleri

• En yüksek riskliQTc-uzatan ajanlar:

• Mifepristone:

• CloZAPine

Cutaneous T-cell lymphoma (CTCL): Oral: 400 mg /gün

Page 6: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

HDAC-inhibitörleri: VorinostatRisk C: Tedavi Takip Et

• Orta Risk QTc-uzatan ajanlar– Etkisini artırır

– EKG’de QT’de uzama olur

• Valproic Acid ve Deriveleri: – Trombositopenik etkisi

– Gastrointestinal kanama riski artar.

• Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulanetkisini artırır (Örnek, warfarin)

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 6

Page 7: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

HDAC-inhibitörleri: VorinostatRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 7

• En yüksek riskli QTc-uzatan ajanlar:

– QT uzar, uzak durulmalı veya zorunda kalınırsayakın kardiyak monitorizasyon ile verilmeli

• Mifepristone: – Kombinasyonu ile QTc-uzatan ajanlarların etkisini artırmakta

• Risk X: Kombinasyondan Kaçın

– CloZAPine ile agranulositoz riskiartmakta

Page 8: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Özetle; HDAC-İnhibitörleri

• EKG’de QT süresini uzatan ilaçlarla,

• Diğer anti-neoplastik olmayan HDAC ilaçlarla

• K-vit antagonistleri ilaçların beraberkullanımına dikkat edilmeli

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 8

Page 9: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Proteosom inhibitörleri: BortezomibBortezomib-Multiple myeloma’da endikedir

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 9

Risk C Risk D Risk-X

• Aripiprazole• Bosentan• CYP2C19 substratları• CYP3A4 inhibitörleri

(güçlü)• Deferasirox• Dofetilide• Orta risk QTc-uzatan

ajanlar• Peginterferon alfa-2b• Tocilizumab

• Ascorbic Acid • Citalopram• Clopidogrel• CYP2C19 uyarıcıları

(Güçlü)• CYP3A4 uyarıcıları

(Güçlü)• Dabrafenib• Highest Risk QTc-uzatan

ajanlar• Lomitapide• Mifepristone • Multivitamins (A-D-E-K-

C-Fe-Folat)

• Clozapine• CYP3A4 uyarıcıları (güçlü) İstisnalar: dexamethasone (sistemik)• Pimozide

• St johns wort• Greyfurt suyu• Yeşil çay

Page 10: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

BortezomibRisk C: Tedaviyi Takip Et

• ARIPiprazole: Antipsikotik ajan

– CYP2D6 inhibitörleri (zayıf), ARIPiprazole serum düzeyini artırır.

• Bosentan: ¨Endothelin Receptor Antagonist¨; Vasodilator

– CYP3A4 substratlarının düzeyini azaltır

• CYP2C19 substratları

• CYP3A4 inhibitörleri (Güçlü)

• Deferasirox: ¨Chelating ajan¨

– CYP3A4 substratları düzeyini azaltır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 10

Page 11: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

BortezomibRisk C: Tedaviyi Takip Et

• Dofetilide

– CYP3A4 inhibitörleri (zayıf), Dofetilide’in serum düzeyiniazaltır

• Orta Risk QTc-uzatan ajanlar

• Peginterferon Alfa-2b:

– CYP2D6 substratlarının serum düzeyini azaltır

• Tocilizumab:

– CYP3A4 substratlarının serum düzeyini azaltır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 11

Page 12: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

BortezomibRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

• Ascorbic Acid:

– Bortezomib’in etkisini azaltır, vitamin C ile alınmaz.

– Turunçgilleri alabilirler

• Citalopram: Antidepressant, Selective Serotonin Reuptake Inhibitor

• CYP2C19 inhibitörleri ile alınırsa citalopram dozunu maximum of 20 mg/gün ile sınırlanmalı.

• Clopidogrel: Antiplatelet ajan; Thienopyridine

• CYP2C19 inhibitörleri (orta) Clopidogrel aktif metabolitlerinin serum düzeyini artırır.

• Yönetimi: clopidogrel kombinasyonları ilaç etkinliği azalır.

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 12

Page 13: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

BortezomibRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

• CYP2C19 uyarıcıları (Güçlü• CYP3A4 uyarıcıları (Güçlü)• Dabrafenib: Antineoplastik ajan, BRAF Kinase Inhibitor

• En yüksek QTc-uzatan ajanlar:– QT süresini uzatır ve kardiak ritmi bozar

• Lomitapide:– Dozu -30 mg ile sınırla, zayıf CYP3A4 inhibitor ile kullanılırsa.

• Mifepristone: – QT süresi uzaması nedeni ile beraber kullanmaktan kaçın

• Multivitamins(A-D-E-K-C-Fe-Folat)– Bortezomib etkisini azaltır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 13

Page 14: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Bortezomib

Risk X: Kombinasyondan Kaçın

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 14

• CloZAPine ile agranulositoz riski artmakta– CYP3A4 uyarıcıları (Güçlü):

• Bortezomib’in serum düzeyini azaltır. İstisnalar: Dexamethasone (sistemik).

• Pimozide: CYP3A4 inhibitörleri (zayıf) ,Pimozide’in serum düzeyini artırır.

• St Johns Wort: serum Bortezomib düzeyini azaltır

Page 15: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Bortezomib-Yiyecek

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 15

• Greyfurt suyu- bortezomib’in serum düzeyiniartırır

• St John's wort - bortezomib serum düzeyiniazaltır.

• Yeşil çay-Tedavi etkisini bozar• C-vitamini-12 saat önce ve sonrası etkisini

bozar

Page 16: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Bortezomib, Özetle;

• QT süresini uzatan ilaçlarla,

• ADEK-C-Fe-Folat ile

• Demir ¨chelator¨ ilaçlarla,

• Pegile IFN ile,

• Bazı anti-depressan ve anti-psikotik ilaçlarla,beraber kullanımına dikkat edilmeli

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 16

Page 17: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

m-TOR inhibitörleri-Endikasyonları(Everolimus)

1. Meme kanseri, hormone reseptor-pozitif, HER2-negativ ileri evre hastalıkta

2. Pankreatik neuroendokrin tumor (PNET), ilerievrede

3. Renal angiomyolipoma

4. İleri evre RCC

5. Transplantasyon rejeksiyon profilaksisi

6. Subependimal dev hücreli astrositoma(SEGA)

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 17

Page 18: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Everolimus

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 18

Risk C Risk D Risk-X

• ACE inhibitörleri• Bosentan• Coccidioidin Deri

Testi• Dasatinib• Deferasirox• Denosumab• Echinacea• Ivacaftor• Luliconazole• P-

glycoprotein/ABCB1 uyarıcıları

• Simeprevir• Sipuleucel-T • Tofacitinib• Aşılar (inaktif)

• CycloSPORINE(sistemik)CYP3A4 inhibitörleri (orta)

• Dabrafenib• Efavirenz• Leflunomide• Mifepristone • P-glycoprotein/ABCB1

inhibitörleri• Roflumilast• St Johns Wort• Tacrolimus (Topikal) • Tocilizumab• Trastuzumab• Aşılar (Canlı).

• BCG• CloZAPine• CYP3A4 uyarıcıları

(Güçlü) • Fusidic Acid

(sistemik). • greyfurt suyu• Natalizumab. • Pimecrolimus

Page 19: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

EverolimusRisk C: Tedaviyi Takip Et

CYP3A4 substrat düzeyinideğiştirir

• Bosentan : artırır

• Dasatinib: artırır

• Deferasirox: azaltır

• Ivacaftor: azaltır

• Luliconazole: artırır

• P-glycoprotein/ABCB1 uyarıcıları:

• Simeprevir: artırır

İmmunosupresyon etki artışı

• Coccidioidin Deri Testi-testibozar

• Denosumab: enfeksiyon!

• Echinacea: Tedavi etkisiniazaltır

• Sipuleucel-T’in etkisini azaltır

• Tofacitinib: enfeksiyon!

• Aşılar (inaktif): Aşı etkisiniazaltır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 19

ACE inhibitörleri: ACE toksisitesi ve anjiyoödemriski artar

Page 20: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

EverolimusRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

CYP3A4 substratları düzeyinideğiştirir

• Dabrafenib: azaltır

• Mifepristone: artırır

İmmunosupresyon artar

• Leflunomide: immunsupresyonu artırır, enfeksiyon!

• Roflumilast-immunosupressif etkiyi artırır, enfeksiyon!

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 20

Serum düzeyi değişikliğiP-glycoprotein/ABCB1 inhibitörleri: everolimusserum düzeyini artırırCycloSPORINE (sistemik): everolimus serum düzeyini artırırEfavirenz: serum konsantrasyonunu azaltır

Page 21: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

EverolimusRisk X: Kombinasyondan Kaçın

İmmunosupresyon&myeosupresyon artar

• BCG-aşı etkisi azalır

• Natalizumab: İmmunsupresyon veenfeksiyon riski artar

• Pimecrolimus:İmmunsupresyon ve enfeksiyon riski artar

• Tacrolimus (Topikal): immunosupressif etkiyi artırır• Aşılar (Canlı):canlı aşıenfeksiyonları çıkabilir

CYP3A4 /serum düzey değişikliği• CYP3A4 uyarıcıları (Güçlü):

Everolimus etkisini azaltır, dozunuyavaşça artır

• CYP3A4 Inhibitör:Everolimus serum düzeyini artırır

• Fusidic Acid (sistemik):CYP3A4 düzeyini artırır

• greyfurt suyu: Everolimus serum düzeyini artırır

• St Johns Wort: serum konsantrasyonunu azaltır

• Tocilizumab: CYP3A4 substratlarıdüzeyini artırır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 21

• Trastuzumab: Nötropeni yapıcı etkisi artar• CloZAPine’in etkisi artırır. Agranulositoz

riski var

Page 22: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Özetle, Everolimus

• Diğer immunosupressif etkisi olan ajanlar,

• Diğer m-TOR inhibitörleri,

• Aşılar,

• Greyfurt suyu, St John’s wart,

• Trastuzumab ile beraber kullanımına dikkatedilmeli

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 22

Page 23: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Thalidomide

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 23

Risk C Risk D Risk-XAlcohol (Ethyl)Bisphosphonate DeriveleriBrimonidine (Topikal)CNS Depressants: İstisnalarLevocabastine (Nazal). Coccidioidin Deri TestiDenosumabDoxylamineHydrOXYzineMagnesium Sulfate MetyrosineMirtazapinePamidronatePramipexoleROPINIRoleRotigotineSelective Serotonin Reuptake inhibitörleriSipuleucel-TTrastuzumabAşılar (inaktif) Zoledronic Acid.

BuprenorphineDexamethasone (sistemik)DroperidolEchinacea HydrocodoneLeflunomideMethotrimeprazinePerampanelRoflumilastSodium OxybateTapentadolZolpidem

AnakinraAzelastine (Nazal) BCG AbataceptCanakinumabCertolizumab PegolCloZAPineNatalizumabParaldehyde PimecrolimusRilonaceptTacrolimus (Topikal) TocilizumabTofacitinibTofacitinibAşılar (Canlı)

Page 24: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

ThalidomideRisk C: Tedaviyi Takip Et

MSS Depresyonu artar• Alcohol (Ethyl)

• Brimonidine (Topikal)

• CNS Depressants İstisnalar Levocabastine(Nazal)

• Doxylamine

• HydrOXYzine

• Magnesium Sulfate

• Metyrosine

• Mirtazapine

• Pramipexole

• ROPINIRole

• Rotigotine

• Selective Serotonin Reuptake inhibitörleri

İmmunolojik Etki Değişir• Coccidioidin Deri Testi: Testin

Tanısal değeri azalır• Sipuleucel-T: Aşı etkisi azalır• Trastuzumab: Nötropeni yapıcı

etkisi artar• Aşılar (inaktif): aşı etkisini azaltır• Denosumab: immun supresyon

etki artar

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 24

Bisphosphonate Deriveleri: Çene osteonekrozriski artarZoledronic Acid’in toksik etkisini artırırPamidronate: Nefrotoksisite artar

Page 25: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

ThalidomideRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

MSS Depresyonu artar

• Buprenorphine

• Droperidol

• Hydrocodone

• Methotrimeprazine

• Perampanel

• Sodium Oxybate

• Tapentadol

• Zolpidem

Hemato-İmmunolojik Etki Değişir

• Echinacea: Thalidomid’inİmmun etkisi bozulur

• Roflumilast: İmmunosupressifetkiyi artırır

• Leflunomide: pancytopenia, agranulocytosis, ve/veyathrombocytopenia riski artar

• Dexamethasone (sistemik): Thalidomid’in cilt yan etki vetrombozu artırır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 25

Page 26: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

ThalidomidRisk X: Kombinasyondan Kaçın

Anti-TNF etki artar, enfeksiyonriski artar

• Anakinra

• Abatacept

• Canakinumab: + nötropeni

• Certolizumab Pegol

• Rilonacept

• Tocilizumab

• Tofacitinib

Hemato-İmmunolojik etki

• CloZAPine:Agranulositoz riskivar

• BCG: Aşı yararı kaybolur

• Natalizumab: İmmunosupressif etki artar, enfeksiyon riski artar

• Pimecrolimus: İmmunosupressif etki artar

• Tacrolimus (Topikal): İmmunosupressif etki artar

• Aşılar (Canlı):canlı aşıenfeksiyonları çıkabilir

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 26

Azelastine (Nazal): MSS depressan etki artarParaldehyde: MSS depressan etki artar

Page 27: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

ThalidomidAlkol-Beslenme-Bitkiseller

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 27

Alkol/Yiyecek/Bitkisellerle Etkileşimler• Etil alkol: MSS toksisitesi artar.

• Herbal: Kedi pençesi ve koni çiçeğininimmunostimulan etkileri var

Page 28: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Lenalidomid

1. ¨Mantle cell lymphoma¨ (MCL)2. Multiple myeloma3. ¨Myelodysplastic syndrome¨ (MDS) with deletion 5q4. ¨Chronic lymphocytic leukemia¨ (CLL),

relapsed/refractory (ruhsat dışı kullanım)5. ¨Diffuse large B-cell lymphoma¨, relapsed/refractory

(ruhsat dışı kullanım):6. Myelodysplastic syndrome (MDS), lower risk,

without deletion 5q (ruhsat dışı kullanım)7. Sistemik ¨light chain amyloidosis¨ (ruhsat dışı

kullanım)

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 28

Page 29: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Lenalidomid

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 29

Risk C Risk D Risk-X

• Bisphosphonate’lar• Coccidioidin Deri

Testi• Denosumab• Digoxin • Echinacea • Sipuleucel-T• Trastuzumab

• Dexamethasone (sistemik)

• Leflunomide• Roflumilast

• Abatacept. • Anakinra• BCG • Canakinumab• Certolizumab Pegol• CloZAPine• Natalizumab• Rilonacept• Tacrolimus (Topikal) • Tocilizumab• Tofacitinib• Aşılar (Canlı)

Page 30: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

LenalidomidRisk C: Tedaviyi Takip Et

• Bisfosfonat: Çene osteonekroz riski artar

• Coccidioidin Deri Testi: Test özelliği azalır

• Denosumab: immun supresyon etki artar, enfeksiyon riski artar

• Digoxin’in düzeyi artar

• Sipuleucel-T: Aşının etkisi azalır

• Trastuzumab:Nötropeni yapıcı etkisi artar

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 30

Page 31: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

LenalidomidRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

• Dexamethasone (sistemik): Trombojenik etkisiartar

• Koni çiçeği: immunsupresyon etki değişir

• Leflunomide:pancytopenia, agranulocytosis, ve/veya thrombocytopenia riski var

• Roflumilast: Anti-TNF etki artar, enfeksiyonaeğilim artar

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 31

Page 32: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

LenalidomidRisk X: Kombinasyondan Kaçın

Anti-TNF etki artmakta, enfeksiyon risk artar

• Abatacept

• Anakinra

• Canakinumab

• Certolizumab Pegol

• Rilonacept

• Tocilizumab

Immunosupresyon etki artmakta

• BCG: Aşı etkinliği kaybolur

• Natalizumab: enfeksiyonartmakta

• Pimecrolimus: Tacrolimus(Topikal):

• Tofacitinib:

• Aşılar (Canlı): Canlı virüsaşıları enfeksiyonoluşturabilir. En az 3 ayabeklenmelidir

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 32

CloZAPine: Myelosupressif etkiartmakta, agranulositoz artmakta

Page 33: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Özetle;Thalidomid ve Lenalidomid’i

• Diğer immunosupressiflerle,

• MSS-depressanı ilaçlarla,

• Anti-TNF ilaçlarla,

• Aşılarla,

• Digoksin

• Denosumab

• Bisfosfonatlarla beraber kullanımına dikkatedilmeli

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 33

Page 34: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Bleomisin

• Doz: yaş>70 y, kümülatif doz>400 uniteyi geçmemeli; 1 unit = 1 mg.

• Test dozu: I.M., I.V., SubQ 1-2 unite bleomycin ilk 1-2 dozdan önce– Vital bulgular, her 15 dk bir takip; en az 1 beklenir sonra

reaksiyon yoksa devam edilir. – Not: Test dozları her zaman garanti değildir, yalancı

negatiflikler olabilir

• ¨Hodgkin’s lymphoma¨• ¨Testicular cancer¨• ¨Ovarian germ cell cancer¨• ¨Malignant pleural effusion¨

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 34

Page 35: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Bleomisin-İlaç Etkileşimleri

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 35

Risk C Risk D Risk-X

• Cardiac Glycosides • Coccidioidin Deri

Testi• Denosumab• Filgrastim• Natalizumab• Phenytoin • Sargramostim• Sipuleucel-T • Trastuzumab• Aşılar (inaktif)

• Echinacea• Gemcitabine• Leflunomide• Roflumilast

• BCG• Brentuximab

Vedotin• Natalizumab• Pimecrolimus• Tacrolimus

(Topikal) • Tofacitinib• Aşılar (Canlı)

Page 36: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

BleomisinRisk C: Tedaviyi Takip Et

İmmunosupresyon artar

• Coccidioidin Deri Testi: Deritest tanı gücü azalır

• Denosumab

• Natalizumab: enfeksiyonartar

• Sipuleucel-T: Aşının etkisiniazaltır

• Aşılar (inaktif): Aşınınetkisini azaltır

Diğer etkiler

• Cardiac Glycosides: Oral digoksin emilimi azalır

• Filgrastim: Pulmonertoksisiteyi artırır

• Phenytoin’in düzeyini azaltır

• Sargramostim: Pulmonertoksisiteyi artırır

• Trastuzumab: Nötropeniriskini artırır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 36

Page 37: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

BleomisinRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

• Echinacea: İmmunosupressan’ların tedaviedici etkisini azaltır

• Gemcitabine: Bleomisin’in pulmonertoksisitesini artırır

• Leflunomide:pancytopenia, agranulocytosis, and/orthrombocytopenia riski artar

• Roflumilast: immunosupressif etkiyi artırır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 37

Page 38: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

BleomisinRisk X: Kombinasyondan Kaçın

İmmunosupresyonu artırır

• BCG’nin yararı azalır

• Natalizumab: enfeksiyonu artırır

• Pimecrolimus: Toksik etkisini artırır

• Tacrolimus (Topikal): Toksik etkisini artırır

• Tofacitinib: Toksik etkisini artırır

• Aşılar (Canlı): Canlı aşılarla viral enfeksiyon riski vardır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 38

• Brentuximab Vedotin: Pulmoner toksisiteyi artırır

Page 39: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Özetle, Bleocin

• Diğer potansiyel pulmoner toksik ilaçlar

• İmmunosupressif ilaçlar/Aşılar

• Anti-CD30 (diğer HL tedavisi ilacı)

• Kardiak glikozidler

• Hemopoetik büyüme faktörleri

• Denosumab

• Trastuzumab,

• Gemcitabine ile beraber verilirken dikkatedilmelidir

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 39

Page 40: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Dekarbazin

• Hodgkin's Lenfoma

• Metastatik melanoma

• Yumuşak doku sarkomu (MAID rejimi)

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 40

Page 41: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Dekarbazin

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 41

Risk C Risk D Risk-X

• AbirateroneAcetate

• Coccidioidin DeriTesti

• CYP1A2 inhibitörleri (orta)

• CYP2E1 inhibitörleri (orta)

• Cyproterone• Deferasirox• Denosumab• MAO inhibitörleri

Sipuleucel-T• SORAfenib• Trastuzumab• Aşılar (inaktif)

• Echinacea• Leflunomide• Roflumilast• Vemurafenib

• BCG • CloZAPine• Pimecrolimus

Tacrolimus(Topikal) Tofacitinib

• Aşılar (Canlı)

Page 42: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

DekarbazinRisk C: Tedaviyi Takip Et

CYP1A2, CYP2E1 değişikliği• Abiraterone Acetate: CYP1A2

Substrat düzeyini artırır

• CYP1A2 inhibitörleri (orta): CYP1A2 Substrate metabolizmasını azaltır.

• CYP2E1 inhibitörleri (orta): CYP2E1 Substrat metabolizmasınıazaltır

• Cyproterone: CYP1A2 Substrate serum düzeyini azaltır

• Deferasirox: CYP1A2 Substrate metabolizmasını artırır

İmmunosupressif etki artar• Coccidioidin Deri Testi: Tanısal

gücünü azaltır• Denosumab: Immunosuressif

etkiyi artırır• Aşılar (inaktif): Aşının etkisini

Sipuleucel-T: Aşının etkisini azaltır• azaltır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 42

• MAO inhibitörleri: Ortostatikhipotansiyonu artırır

• SORAfenib: Dekarbazin düzeyini azaltır• Trastuzumab: Nötropeni etkisini artırır

Page 43: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

DekarbazinRisk D: Tedavi Değişikliğini Dikkate Al

• Echinacea: İmmunosupressif etkiyi azaltır

• Leflunomide:pancytopenia, agranulocytosis, and/or thrombocytopenia riskini artırır

• Roflumilast: İmmunosupressif etkiyi artırır

• Vemurafenib: CYP1A2 substratının serum düzeyini artırır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 43

Page 44: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

DekarbazinRisk X: Kombinasyondan Kaçın

İmmunosupresyon artar

• BCG’nin etkisini azaltır

• Pimecrolimus: İmmunosupresif yan-toksik etki artar

• Tacrolimus (Topikal): İmmunosupresif yan-toksik etkiartar

• Tofacitinib:İmmunosupresif yan-toksik etki artar

• Aşılar:Canlı aşılarla viral enfeksiyon riski vardır. 3 aydan önce aşı yapılmaz

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 44

CloZAPine’in myelotoksistesini artırır, agranulositoz yapabilir

Page 45: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

DekarbazinAlkol-Beslenme-Bitkisel’ler

• Etil alkol

– Uzak durulmalı çünkü GI irritasyon fazla

• Herb

– Melek Otu (maydanozgillerden),

– St John's wort, fotosensitizasyon yapar

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 45

Page 46: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Özetle, Dekarbazin

• İmmunosupressif ajanlar,

• Aşılar

• CYP1A2 ile etkileşenler

• Denosumab

• Trastuzumab

• Demir ¨chealatorları¨

• Alkol, St John’s ward

• Sorafenib ile beraber kullanılmasına dikkatedilmelidir.

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 46

Page 47: HEMATOLOJİK NEOPLAZİLERDE KULLANILAN …kanser.org/saglik/upload/5_TTOK/Hematolojik_Neoplazilerde... · •Vitamin K Antagonistlerinin antikoagulan etkisini artırır(Örnek, warfarin)

Sonuç

Hematolojik neoplazilerde kullanılan ilaçların

• Kalp ileti sistemini etkileyen ilaçlarla,

• Immunosupressif etkileri olan ilaçlarla,

• Aşılarla (canlı/inaktif)

• Bazı monoklonal antikorlarla(denosumab/trastuzumab)

• TK- inhibitörü ilaçlar

• K-vit antagonistlerle beraber kullanımları içinmutlaka ilaç etkileşim rehberlerine bakılmalıdır

TTOK2014, ANTALYA İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ 47