11

İktisada Giriş Iİktisada Giriş IYrd. Doç Dr. Dilek SeymenYrd. Doç Dr. Dilek Seymen

DEÜ.İİBFDEÜ.İİBFİktisat Bölümüİktisat Bölümü

dilek.seymen@deu.edu.trdilek.seymen@deu.edu.trhtpp://kisi.deu.edu.tr/dilek.seymenhtpp://kisi.deu.edu.tr/dilek.seymen

22

Giriş Dersinin İçeriğiGiriş Dersinin İçeriği

• Bilim, bilimsel yaklaşım ve sosyal Bilim, bilimsel yaklaşım ve sosyal bilim olarak İktisat Bilimi bilim olarak İktisat Bilimi

• İktisat biliminde temel kavramlarİktisat biliminde temel kavramlar• İktisat biliminin konusu ve kapsamıİktisat biliminin konusu ve kapsamı• İktisat biliminin dallarıİktisat biliminin dalları

33

İKTİSADİ SORUNİKTİSADİ SORUN

B İR E Y S E L F IR S . M A L Y . TO P L U M A S A L F IR S . M A L Y

F IR S A T M A L İY E T

S E Ç İM Y A P M A K

K A Y N A K L A R IN K ITL IĞ I İH TİY A Ç L A R IN S O N S U Z L U Ğ U

İK TİS A D İ S O R U N

44

İktisat=Ekonomiİktisat=Ekonomiİktisat;İktisat;Arapça kökenliArapça kökenli““kasıtlı, bilinçli, ılımlı haraket”kasıtlı, bilinçli, ılımlı haraket”Günlük dilde türkçeye “tutumluluk” Günlük dilde türkçeye “tutumluluk”

olarak geçmişolarak geçmişEkonomi;Ekonomi; eski yunan kökenli eski yunan kökenli (oikonomos/oikos-nomos)(oikonomos/oikos-nomos)Aristonun öğrencisi Critobule “ev ve Aristonun öğrencisi Critobule “ev ve

çiftlik idaresi” anlamında kullanmışçiftlik idaresi” anlamında kullanmış

55

İktisadı Anlamak için Temel İktisadı Anlamak için Temel KavramlarKavramlar• İhtiyaçİhtiyaç• KaynakKaynak• KıtlıkKıtlık• Seçim (tercih) Seçim (tercih) • FaydaFayda• MalMal• DeğerDeğer• Alternatif (Fırsat) MaliyetiAlternatif (Fırsat) Maliyeti

66

İhtiyaç;İhtiyaç;• ihtiyaçlar sayıca sonsuzdurihtiyaçlar sayıca sonsuzdur• ihtiyaçlar tatmin edilince doyuma ulaşır.ihtiyaçlar tatmin edilince doyuma ulaşır.• ihtiyaçların şiddet dereceleri farklıdır.ihtiyaçların şiddet dereceleri farklıdır.• ihtiyaçlar rakiptir.ihtiyaçlar rakiptir.• ihtiyaçlar birbirlerini tamamlarihtiyaçlar birbirlerini tamamlar• İhtiyaçlar zamanla alışkanlık halini İhtiyaçlar zamanla alışkanlık halini

alabiliralabilir

77

Mal;Mal;• İhtiyaçları karşılayan araçlara mal denirİhtiyaçları karşılayan araçlara mal denir

tüketim mallarıtüketim mallarıüretim-sermaye mallarıüretim-sermaye mallarıdayanıksız-dayanıklı mallardayanıksız-dayanıklı mallarkıt-ekonomik mallar-serbest mallarkıt-ekonomik mallar-serbest mallarzaruri mallar-lüx mallarzaruri mallar-lüx mallarikame malları-tamamlayıcı mallarikame malları-tamamlayıcı mallarMaddi olmayan mallar-hizmetlerMaddi olmayan mallar-hizmetler

88

Fayda;Fayda;• Malların ve hizmetlerin insan Malların ve hizmetlerin insan

ihtiyaçlarını karşılama özelliği…ihtiyaçlarını karşılama özelliği…• İnsan ihtiyaçlarını karşılayan bütün İnsan ihtiyaçlarını karşılayan bütün

mallar faydalıdır….mallar faydalıdır….• Faydayı açıklarken…iktisat bilimi la Faydayı açıklarken…iktisat bilimi la

ahlakidir…ahlakidir…

99

Değer (kıymet)Değer (kıymet)• Bir malı elde etmek için karşılığında Bir malı elde etmek için karşılığında

bedel ödeniyorsa bu mal değerlidir.bedel ödeniyorsa bu mal değerlidir.• Değer=fayda+nedretDeğer=fayda+nedret• İktisada göre değer göreli (izafi-İktisada göre değer göreli (izafi-

relatif) bir kavramdır…relatif) bir kavramdır…

““güzelliğin on para etmez su bendeki güzelliğin on para etmez su bendeki aşk olmasa…” aşk olmasa…” Aşık VeyselAşık Veysel

1010

Tercih;Tercih;• Kaynaklar kıttır, ama kıt kaynakların alternatif Kaynaklar kıttır, ama kıt kaynakların alternatif

kullanım alanları vardır.kullanım alanları vardır.• İhtiyaçlarda alternatif kaynaklarla karşılanabilir…İhtiyaçlarda alternatif kaynaklarla karşılanabilir…

• Bu nedenle tercih yapılır..Bu nedenle tercih yapılır..• Hangi ihtiyacın karşılanacağına ve hangi kaynağın Hangi ihtiyacın karşılanacağına ve hangi kaynağın

kullanılacağına karar verilir.kullanılacağına karar verilir.• Kıt kaynakların alternatif kullanım alanları Kıt kaynakların alternatif kullanım alanları

arasında bir öncelik sıralaması yapılır.arasında bir öncelik sıralaması yapılır.• Bu tercihlerin sonucu iktisadidir ve malların nisbi Bu tercihlerin sonucu iktisadidir ve malların nisbi

değerini etkiler.değerini etkiler.

1111

Alternatif Maliyet,Alternatif Maliyet,• Alternatifler arasında tercih yapmak, Alternatifler arasında tercih yapmak,

seçilmeyen alternatiflerden mahrum seçilmeyen alternatiflerden mahrum kalmak demektir.kalmak demektir.

• Bir ihtiyacın tatmini diğer Bir ihtiyacın tatmini diğer alternatiflerin tatmini pahasına alternatiflerin tatmini pahasına gerçekleştirilir.gerçekleştirilir.

• Kaçırılan fırsatlara alternatif maliyeti Kaçırılan fırsatlara alternatif maliyeti adı verilir.adı verilir.

1212

Ekonomik Karar BirimleriEkonomik Karar Birimleri

• Hane halkıHane halkı• FirmaFirma• HükümetHükümet

1313

İktisat (Ekonomi) Bilimiİktisat (Ekonomi) Bilimi• İnsan ihtiyaçlarını ve bunların İnsan ihtiyaçlarını ve bunların

tatminine yönelik çabaları inceler,tatminine yönelik çabaları inceler,• Kıt kaynaklarla, sonsuz ihtiyaçlar Kıt kaynaklarla, sonsuz ihtiyaçlar

arasındaki dengesizlikten doğan insan arasındaki dengesizlikten doğan insan faaliyetlerini inceler,faaliyetlerini inceler,

• kıt kaynaklar ve sınırsız ihtiyaçlar kıt kaynaklar ve sınırsız ihtiyaçlar dengesizliğinde; ne , nasıl ve kimin için dengesizliğinde; ne , nasıl ve kimin için üretilecek sorusunun cevabını arar.üretilecek sorusunun cevabını arar.

1414

İktisatta üç temel sorun:İktisatta üç temel sorun:• Hangi mal ve hizmetler ne miktarda Hangi mal ve hizmetler ne miktarda

üretilmelidir?üretilmelidir?

• Mal ve hizmetler hangi yöntemlerle Mal ve hizmetler hangi yöntemlerle üretilmelidir?üretilmelidir?

• Mallar toplum üyeleri arasında nasıl Mallar toplum üyeleri arasında nasıl dağıtılmalıdır?dağıtılmalıdır?

1515

İktisadi Sistemler Arasındaki Fark İktisadi Sistemler Arasındaki Fark Nereden Doğar?Nereden Doğar?

• Farklılık sorulara cevap verip vermemek Farklılık sorulara cevap verip vermemek veya seçim yapıp yapmamak veya seçim yapıp yapmamak serbestliğinden kaynaklanmaz.serbestliğinden kaynaklanmaz.

• Soruların cevaplanması veya seçim Soruların cevaplanması veya seçim yapılması her iktisadi sistem için yapılması her iktisadi sistem için zorunludur.zorunludur.

• İktisadi sistemler arasındaki fark İktisadi sistemler arasındaki fark soruların nasıl cevaplanmaya çalışıldığı soruların nasıl cevaplanmaya çalışıldığı yani çözümüne yönelik yaklaşımdır. yani çözümüne yönelik yaklaşımdır. Yöntem farklılığı vardır.Yöntem farklılığı vardır.

1616

İktisat Biliminin Amacıİktisat Biliminin Amacı

• Bilimin Amacı:Bilimin Amacı: Gerçek hayatta gözlemlenen Gerçek hayatta gözlemlenen olayları ve davranışları açıklamaktır.olayları ve davranışları açıklamaktır.

• İktisat Biliminin Amacı:İktisat Biliminin Amacı: İktisadi olaylar İktisadi olaylar arasındaki neden- sonuç ilişkilerini araştırmak arasındaki neden- sonuç ilişkilerini araştırmak ve bu ilişkileri bilimsel kurallara bağlamaya ve bu ilişkileri bilimsel kurallara bağlamaya çalışmaktır. İktisadi gerçeği bulmak; iktisadi çalışmaktır. İktisadi gerçeği bulmak; iktisadi gerçek olaylar arasındaki değişmez ilişki..gerçek olaylar arasındaki değişmez ilişki..

1717

İKTİSAT BİLİMİNİN YÖNTEMİİKTİSAT BİLİMİNİN YÖNTEMİ

Bilimsel Yöntem: Bilimsel Yöntem: • Gerçek hayatta gözlemlenen olayları ve Gerçek hayatta gözlemlenen olayları ve

davranışları açıklamak için takip edilecek yol ve davranışları açıklamak için takip edilecek yol ve uygulanacakuygulanacak kurallardırkurallardır..

Bilimsel yöntem 3 aşamadan oluşur:Bilimsel yöntem 3 aşamadan oluşur:• Sorunun TanımlanmasıSorunun Tanımlanması• Model OluşturulmasıModel Oluşturulması• Modelin TestiModelin Testi

1818

İKTİSAT BİLİMİ DE BİLİMSEL YÖNTEMİ İZLER.İKTİSAT BİLİMİ DE BİLİMSEL YÖNTEMİ İZLER.

1.AŞAMASORUNUN TANIMLANMASI AŞAMASI

(Bir malın talebinde meydana gelen değişimlerin nedeni nedir?)

2.AŞAMAMODEL OLUŞTURMA AŞAMASI

(Talep değişimine neden olabilecek faktörler akıl yürütme yoluyla bulunmaya çalışılır, MODEL oluşturulur. Modelin, istenen olayın nasıl

ortaya çıktığına ilişkin sonucuna da HİPOTEZ denir.

3.AŞAMAMODELİN TEST AŞAMASI

(Hipotez testleri yapılır. Testlerden geçen modeller kabul, geçmeyenler ise red edilir.

1919

MODEL VE İKTİSADİ MODEL NEDİR?MODEL VE İKTİSADİ MODEL NEDİR?

• Model;Model; Günlük hayatta karşılaştığımız ve Günlük hayatta karşılaştığımız ve yaşadığımız olayların basitleştirilmiş halidir.yaşadığımız olayların basitleştirilmiş halidir.

• İktisadi Model;İktisadi Model; iktisadi olayları ve iktisadi olayları ve davranışları basitleştirmeyi amaçlayan, bir davranışları basitleştirmeyi amaçlayan, bir çok basitleştirici varsayımın kullanıldığı ve çok basitleştirici varsayımın kullanıldığı ve böylece iktisadi olayların ve davranışların böylece iktisadi olayların ve davranışların basitleştirildiği bir soyutlamadır.basitleştirildiği bir soyutlamadır.

2020

BİR İKTİSADİ MODEL ÖRNEĞİBİR İKTİSADİ MODEL ÖRNEĞİAx ( X Malının Arzı)

Fx: X Malının Fiyatı Fd: Diğer Mal Fiyatları M: Maliyetler R: Rakip Firmaların Pazar Payı D: Döviz Kurları P: Psikolojik Faktörler

Ax = f ( Fx, Fd, M, R, D,P )

BAĞIMLI DEĞİŞKEN

BAĞIMSIZ DEĞİŞKENLER

ARZ MODELİ

Ax = f (Fx)Hipotez Testi Sonrası EN İYİ MODEL

2121

İKTİSADİ MODELİN TEMEL AMAÇLARIİKTİSADİ MODELİN TEMEL AMAÇLARI

• Öngörü (Tahmin):Öngörü (Tahmin): Bir iktisadi modeldeki veri Bir iktisadi modeldeki veri (Bağımsız) değişkenlerdeki değişmenin, (Bağımsız) değişkenlerdeki değişmenin, modeldeki bağımlı değişken üzerindeki modeldeki bağımlı değişken üzerindeki etkisinin saptanması.etkisinin saptanması.

• Çözümleme (Analiz):Çözümleme (Analiz): Tüketici, üretici veya Tüketici, üretici veya devlet gibi iktisadi birimlerin davranışlarının devlet gibi iktisadi birimlerin davranışlarının çözümlemesi.çözümlemesi.

2222

İKTİSAT BİLİMİNDE KULLANILAN İKTİSAT BİLİMİNDE KULLANILAN BİLİMSEL ARŞTIRMA YÖNTEMLERİBİLİMSEL ARŞTIRMA YÖNTEMLERİ

• TÜMDEN GELİM YÖNTEMİ TÜMDEN GELİM YÖNTEMİ

• TÜME VARIM YÖNTEMİTÜME VARIM YÖNTEMİ

• SENTEZCİ YÖNTEMSENTEZCİ YÖNTEM

2323

• TÜMDEN GELİM:TÜMDEN GELİM: Deney ve araştırmaya Deney ve araştırmaya başvurmadan, akıl yürütme yolu ve insanların başvurmadan, akıl yürütme yolu ve insanların rasyonel hareket ettikleri varsayımı ile rasyonel hareket ettikleri varsayımı ile gerçeklere ulaşıp; yasaları, ilkeleri, kuralları gerçeklere ulaşıp; yasaları, ilkeleri, kuralları ortaya koymaktır. ortaya koymaktır.

• TÜME VARIM: TÜME VARIM: Gözlemlenen olaylardan, temel Gözlemlenen olaylardan, temel etkenler dikkate alınıp ihmal edilemeyecek bir etkenler dikkate alınıp ihmal edilemeyecek bir takım neden-sonuç ilişkileri ortaya koymaktır.takım neden-sonuç ilişkileri ortaya koymaktır.

• SENTEZCİ YÖNTEM:SENTEZCİ YÖNTEM:Tümden gelim ve tüme varım Tümden gelim ve tüme varım yöntemlerinin her ikisinden birden yararlanılır. yöntemlerinin her ikisinden birden yararlanılır. Önce olaylar gözlenir, gözlem sonuçlarına genel Önce olaylar gözlenir, gözlem sonuçlarına genel ilke niteliğindeki varsayımlar eklenir. Sonra da ilke niteliğindeki varsayımlar eklenir. Sonra da bunlardan mantığa dayalı sonuçlar çıkartılır.bunlardan mantığa dayalı sonuçlar çıkartılır.

2424

TÜMDEN GELİM YÖNTEMİNDE ÇALIŞMA TÜMDEN GELİM YÖNTEMİNDE ÇALIŞMA AŞAMALARIAŞAMALARI

YASA, İLKE VEYA KURALIN SAPTANMASI

VARSAYIMLARIN BELİRLENMESİ

MANTIKSAL AKIL YÜRÜTME

TEORİNİN TEST EDİLEREK,KABUL VEYA RED EDİLMESİ

2525

TÜME VARIM YÖNTEMİNDE ÇALIŞMA TÜME VARIM YÖNTEMİNDE ÇALIŞMA AŞAMALARIAŞAMALARI

GÖZLEM

YASA, İLKE VEYA KURALIN SAPTANMASI

MANTIKSAL AKIL YÜRÜTME

2626

İktisadi Modelde üç unsur yer alır:İktisadi Modelde üç unsur yer alır:

• VerilerVeriler• VarsayımlarVarsayımlar• DeğişkenlerDeğişkenler

SENTEZCİ YÖNTEMDEN YARARLANMAK İÇİN SENTEZCİ YÖNTEMDEN YARARLANMAK İÇİN İKTİSADİ MODEL KURULURİKTİSADİ MODEL KURULUR

2727

İKTİSADİ ANALİZDE YARARLANILAN İKTİSADİ ANALİZDE YARARLANILAN TEKNİKLERTEKNİKLER

• İktisadi varsayımların ve modellerin İktisadi varsayımların ve modellerin fonksiyonel ilişki şeklinde ifadesi: fonksiyonel ilişki şeklinde ifadesi: Neden-Sonuç ilişkileri fonksiyonel ifade Neden-Sonuç ilişkileri fonksiyonel ifade ile açıklanır.ile açıklanır.

NEDENLER

SONUÇ

Fx: X Malının FiyatıFd: Diğer mal fiyatlarıG : GelirZ : Zevk ve tercihler

Tx ( X Malının Talebi)

FONKSİYONEL İFADE

Tx = f (Fx)

2828

MODELİN (Fonksiyonel İfadenin) MODELİN (Fonksiyonel İfadenin) FARKLI ANLATIM YOLLARIFARKLI ANLATIM YOLLARI

• 1- Sözel Anlatım1- Sözel Anlatım Talep Miktarı Malın Fiyatının bir FonksiyonudurTalep Miktarı Malın Fiyatının bir Fonksiyonudur• 2- Geometrik Anlatım2- Geometrik AnlatımFxFx

TxTx Qx Qx

• 3- Matematiksel Anlatım Tx = f(Fx)

2929

İktisadi analiz çeşitleriİktisadi analiz çeşitleri• Boyut–Kapsam YönündenBoyut–Kapsam Yönünden Mikro İktisatMikro İktisat Makro İktisatMakro İktisat• Amaç-Yöntem YönündenAmaç-Yöntem Yönünden Pozitif İktisatPozitif İktisat Normatif İktisatNormatif İktisat• Değişken Sayısı YönündenDeğişken Sayısı Yönünden Kısmi Denge AnaliziKısmi Denge Analizi Genel Denge AnaliziGenel Denge Analizi• Zaman YönündenZaman Yönünden Statik AnalizStatik Analiz Dinamik AnalizDinamik Analiz Karşılaştırmalı Statik AnalizKarşılaştırmalı Statik Analiz• İktisadi Olayların Sektörlere Göre İncelenmesiİktisadi Olayların Sektörlere Göre İncelenmesi Uygulamalı Uygulamalı

İktisat- işletme ekonomisi-uluslararası İktisat- para ekonomisiİktisat- işletme ekonomisi-uluslararası İktisat- para ekonomisi

3030

Üretim Üretim • Üretim KavramıÜretim Kavramı• Üretim Sırasında Yaratılan Fayda ÇeşitlerÜretim Sırasında Yaratılan Fayda Çeşitler• Maddi Fayda (şekil faydası)Maddi Fayda (şekil faydası)• Yer FaydasıYer Faydası• Zaman FaydasıZaman Faydası• Hizmet FaydasıHizmet Faydası• Mülkiyet FaydasıMülkiyet Faydası

3131

Üretim FaktörleriÜretim Faktörleri

• Tabiat (Toprak)Tabiat (Toprak)• EmekEmek• SermayeSermaye• Girişimci(Müteşebbis)Girişimci(Müteşebbis)

3232

TabiatTabiat• Tabiat sınırlı, ancak devamlıdır….Tabiat sınırlı, ancak devamlıdır….• Tabiat taşınamaz..Tabiat taşınamaz..• Toprak sadece tarım alanı anlamına Toprak sadece tarım alanı anlamına

gelmez; iklim şartları, dağlar, gelmez; iklim şartları, dağlar, ormanlar, ırmaklar, denizler, tarihi ormanlar, ırmaklar, denizler, tarihi kalıntılar…kalıntılar…

• Doğal kaynak-doğal faktör-ilk yatırımDoğal kaynak-doğal faktör-ilk yatırım

3333

EmekEmekİnsanın,İnsanın,• gelir sağlamak amacıyla,gelir sağlamak amacıyla,• hür iradesiyle,hür iradesiyle,• bilinçli,bilinçli,• başkalarına tabi olarak harcamış başkalarına tabi olarak harcamış

olduğu olduğu her türlü çabadır. her türlü çabadır.

3434

• emek ücret adı altında gelir kazanır.emek ücret adı altında gelir kazanır.• ülke nüfusunun tamamı emek değildir.ülke nüfusunun tamamı emek değildir.• çalışabilecek nitelikte olanlar potansiyel çalışabilecek nitelikte olanlar potansiyel

emektir; işgücü...emektir; işgücü...• işgücü çalıştığı zaman emek niteliğini kazanır.işgücü çalıştığı zaman emek niteliğini kazanır.• vasıflı emek-vasıfsız emekvasıflı emek-vasıfsız emek• objektif emek/bedeni emek-sübjektif objektif emek/bedeni emek-sübjektif

emek/fikri emekemek/fikri emek

3535

Sermaye (Kapital)Sermaye (Kapital)• Sermaye…baş mayaSermaye…baş maya• Emeğin verimliliğini artıran ve önceden Emeğin verimliliğini artıran ve önceden

üretilmiş olan üretim araçlarıdır. üretilmiş olan üretim araçlarıdır. • Sermaye malıSermaye malı• Nakdi sermayeNakdi sermaye• Sermayenin üretimden aldığı pay …faizSermayenin üretimden aldığı pay …faiz

3636

Girişimci (Müteşebbis)Girişimci (Müteşebbis)• Üretim faktörlerini sağlayan,Üretim faktörlerini sağlayan,• organize eden, organize eden, • riski göze alan, riski göze alan, • ve iktisadi hayata yenilikleri ve iktisadi hayata yenilikleri

uygulayanuygulayankişidir.kişidir.

3737

TeknolojiTeknoloji• Aynı miktar faktör kullanarak daha Aynı miktar faktör kullanarak daha

fazla üretimfazla üretim• Aynı miktar üretimi daha az faktörle Aynı miktar üretimi daha az faktörle

üretmeküretmek• Teknik bilgi ekonominin üretim Teknik bilgi ekonominin üretim

gücünü belirler.gücünü belirler.

3838

İktisadı anlamak için….. diğer İktisadı anlamak için….. diğer kavramlar;kavramlar;• tüketimtüketim• yatırımyatırım• tasarruftasarruf• gelirgelir• büyümebüyüme• bölüşümbölüşüm• taleptalep• arzarz• fiyatfiyat• piyasapiyasa

3939

TüketimTüketim• İnsan ihtiyaçlarının giderilmesi İnsan ihtiyaçlarının giderilmesi

amacıyla mal ve hizmetlerin amacıyla mal ve hizmetlerin kullanılmasıkullanılması

• Dayanıklı-dayanıksız tüketim mallarıDayanıklı-dayanıksız tüketim malları• Nihai-ara tüketimNihai-ara tüketim• Ekonomik faaliyetlerin son basamağı-Ekonomik faaliyetlerin son basamağı-

temel amaçtemel amaç

4040

TasarrufTasarruf• Tüketimden feragat etmeTüketimden feragat etme• Gelirin tüketilmeyen kısmıGelirin tüketilmeyen kısmı• Tasarruflar faydalı yatırımlara Tasarruflar faydalı yatırımlara

yönelirse ekonomik büyüme yönelirse ekonomik büyüme sağlanır..kalkınmasağlanır..kalkınma

4141

YatırımYatırım• Bir ferdin veya ülkenin sermaye Bir ferdin veya ülkenin sermaye

mallarında ve techizat stokunda mallarında ve techizat stokunda meydana gelen net artıştır.meydana gelen net artıştır.

• Kurulan yeni fabrikaKurulan yeni fabrika• Yeni yolYeni yol• KöprüKöprü• Yatırım yeni üretim kapasitesi yaratır.Yatırım yeni üretim kapasitesi yaratır.

4242

GelirGelir• Üretim faktörlerinin üretime katkıları Üretim faktörlerinin üretime katkıları

ölçüsünde üretilen şeyden aldıkları ölçüsünde üretilen şeyden aldıkları pay..pay..

• Ferdin belli bir dönem içinde, dönem Ferdin belli bir dönem içinde, dönem başı ve dönem sonu serveti başı ve dönem sonu serveti değişmemek koşulu ile tüketebileceği değişmemek koşulu ile tüketebileceği mal ve hizmet toplamı..mal ve hizmet toplamı..

• Gelir/servetGelir/servet

4343

BüyümeBüyüme• Ekonomide üretilen mal ve hizmet Ekonomide üretilen mal ve hizmet

miktarındaki artışmiktarındaki artış• Üretim olanakları eğrisiÜretim olanakları eğrisi• Ülke üretim kapasitesiÜlke üretim kapasitesi

4444

BölüşümBölüşüm• Üretime katılan faktörlerin üretimden Üretime katılan faktörlerin üretimden

aldığı pay…aldığı pay…• Fonksiyonel bölüşüm/gelir dağılımıFonksiyonel bölüşüm/gelir dağılımı• Kişisel bölüşüm/gelir dağılımı KBDGKişisel bölüşüm/gelir dağılımı KBDG