2
In een eerste hoofdstuk wordt een alge- meen beeld geschetst van hypochondrie en worden zowel de symptomen als het ont- staan en beloop van deze stoornis aange- haald. De auteurs lieten hierbij voldoende ruimte om de differentiaaldiagnose te maken met andere, gelijkaardige ziektebeel- den. Vervolgens wordt in hoofdstuk 2 ingegaan op mogelijke oorzaken die de aanleiding kunnen zijn voor het ontwikkelen van hypochondrie, en factoren die de klach- ten in stand kunnen houden. Hierbij wor- den verschillende psychologische modellen besproken die inzicht kunnen geven in hypochondrie en hoe de klachten van daaruit te behandelen zijn. In hoofdstukken 3, 5 en 7 wordt aandacht besteed aan moge- lijke behandelingen. Hierbij apprecieerde ik vooral de eerlijke aanpak van de auteurs. De auteurs pleiten ervoor om de klachten in geen geval onbehandeld te laten, maar stellen meerdere mogelijkheden, gaande van zelfhulp tot cognitieve gedragstherapie voor. Daarnaast worden alvast enkele tips meegegeven die door de patiënt zelf uitge- probeerd kunnen worden, eventueel in afwachting van de uiteindelijke behande- ling. Hierbij wordt een zeer realistisch beeld geschetst van de te verwachten effecten, zodat patiënten zich in geen geval illusies gaan maken. In hoofdstuk 4 ligt de nadruk vooral op de ervaring van de omgeving van de patiënt. Voor de naaste contactpersonen van de patiënt biedt een aantal tips een leidraad bij het omgaan met en het helpen van de patiënt. De tips voor zowel de pa- tiënt als de omgeving van de patiënt vor- men een belangrijk onderdeel van dit boek. Hierdoor is dit boek onmiddellijk bruikbaar in de praktijk. De zelftests die doorheen het boekje opgenomen werden, laten me achter met een dubbel gevoel. Enerzijds kan dit voor de (mogelijke) patiënten een belangrijk aanknopingspunt zijn, maar anderzijds zou ik, om voorbarige conclusies en verkeerde interpretaties te vermijden, toch willen aanraden om het invullen van deze tests zonder professionele begeleiding niet al te sterk te promoten. Correspondentieadres: Evelyne Lagrou, Universiteit Gent, Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Vakgroep Experimenteel-Klinische en Gezondheids- psychologie, Henri Dunantlaan 2, 9000 Gent, België. E-mailadres: [email protected] Ins en outs van persoonlijkheids- stoornissen Anne Lindenborn R. Verheul & J.H. Kamphuis (red.) (2007). De toekomst van persoonlijkheidsstoornissen: diagnostiek, behandeling en beleid. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. De laatste jaren is bij behandelaars en beleidsmakers het besef van het nut en de noodzaak van het afstemmen van verschil- lende perspectieven binnen de zorg toege- nomen. Waar in de vorige eeuw de perspec- tieven van de clinicus, de wetenschap en van de beleidsmakers naast elkaar om voorrang streden, wordt in toenemende mate het belang van een overkoepelende blik op het coëxisteren van deze perspectie- ven gezien. Het lijkt een tijd van synthese. De aandacht voor integratieve psychothera- pie is toegenomen. Het overstijgen van de verschillende perspectieven heeft geleid tot de oprichting van een nieuw specialisme, de klinisch psycholoog. Het onderhavige boek past goed bij deze ontwikkelingen. Het biedt inzicht in hoe bij het denken over en werken met persoonlijkheidsstoornissen gedacht moet worden vanuit de verschil- lende perspectieven. Daarbij wordt binnen het boek gezocht naar een modus operandi die rekening houdt met het bestaan en de belangen van de verschillende invalshoeken en waar mogelijk zelfs komt tot synergie- voordelen. 241 boekbesprekingen psychologie & gezondheid | 2008-36/04

Ins en outs van persoonlijkheidsstoornissen

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ins en outs van persoonlijkheidsstoornissen

In een eerste hoofdstuk wordt een alge-

meen beeld geschetst van hypochondrie en

worden zowel de symptomen als het ont-

staan en beloop van deze stoornis aange-

haald. De auteurs lieten hierbij voldoende

ruimte om de differentiaaldiagnose te

maken met andere, gelijkaardige ziektebeel-

den. Vervolgens wordt in hoofdstuk 2

ingegaan op mogelijke oorzaken die de

aanleiding kunnen zijn voor het ontwikkelen

van hypochondrie, en factoren die de klach-

ten in stand kunnen houden. Hierbij wor-

den verschillende psychologische modellen

besproken die inzicht kunnen geven in

hypochondrie en hoe de klachten van

daaruit te behandelen zijn. In hoofdstukken

3, 5 en 7 wordt aandacht besteed aan moge-

lijke behandelingen. Hierbij apprecieerde ik

vooral de eerlijke aanpak van de auteurs. De

auteurs pleiten ervoor om de klachten in

geen geval onbehandeld te laten, maar

stellen meerdere mogelijkheden, gaande

van zelfhulp tot cognitieve gedragstherapie

voor. Daarnaast worden alvast enkele tips

meegegeven die door de patiënt zelf uitge-

probeerd kunnen worden, eventueel in

afwachting van de uiteindelijke behande-

ling. Hierbij wordt een zeer realistisch beeld

geschetst van de te verwachten effecten,

zodat patiënten zich in geen geval illusies

gaan maken. In hoofdstuk 4 ligt de nadruk

vooral op de ervaring van de omgeving van

de patiënt. Voor de naaste contactpersonen

van de patiënt biedt een aantal tips een

leidraad bij het omgaan met en het helpen

van de patiënt. De tips voor zowel de pa-

tiënt als de omgeving van de patiënt vor-

men een belangrijk onderdeel van dit boek.

Hierdoor is dit boek onmiddellijk bruikbaar

in de praktijk. De zelftests die doorheen het

boekje opgenomen werden, laten me achter

met een dubbel gevoel. Enerzijds kan dit

voor de (mogelijke) patiënten een belangrijk

aanknopingspunt zijn, maar anderzijds zou

ik, om voorbarige conclusies en verkeerde

interpretaties te vermijden, toch willen

aanraden om het invullen van deze tests

zonder professionele begeleiding niet al te

sterk te promoten.

Correspondentieadres: Evelyne Lagrou,

Universiteit Gent, Faculteit Psychologie en

Pedagogische Wetenschappen, Vakgroep

Experimenteel-Klinische en Gezondheids-

psychologie, Henri Dunantlaan 2, 9000

Gent, België.

E-mailadres: [email protected]

Ins en outs van persoonlijkheids-stoornissenAnne Lindenborn

R. Verheul & J.H. Kamphuis (red.) (2007).

De toekomst van persoonlijkheidsstoornissen:

diagnostiek, behandeling en beleid. Houten:

Bohn Stafleu van Loghum.

De laatste jaren is bij behandelaars en

beleidsmakers het besef van het nut en de

noodzaak van het afstemmen van verschil-

lende perspectieven binnen de zorg toege-

nomen. Waar in de vorige eeuw de perspec-

tieven van de clinicus, de wetenschap en

van de beleidsmakers naast elkaar om

voorrang streden, wordt in toenemende

mate het belang van een overkoepelende

blik op het coëxisteren van deze perspectie-

ven gezien. Het lijkt een tijd van synthese.

De aandacht voor integratieve psychothera-

pie is toegenomen. Het overstijgen van de

verschillende perspectieven heeft geleid tot

de oprichting van een nieuw specialisme, de

klinisch psycholoog. Het onderhavige boek

past goed bij deze ontwikkelingen. Het

biedt inzicht in hoe bij het denken over en

werken met persoonlijkheidsstoornissen

gedacht moet worden vanuit de verschil-

lende perspectieven. Daarbij wordt binnen

het boek gezocht naar een modus operandi

die rekening houdt met het bestaan en de

belangen van de verschillende invalshoeken

en waar mogelijk zelfs komt tot synergie-

voordelen.

241

bo

ek

besprek

in

gen

psyc

ho

lo

gie

&g

ezo

nd

heid

|20

08-36/0

4

Page 2: Ins en outs van persoonlijkheidsstoornissen

Het initiatief voor het boek is genomen door

de Viersprong die in het jaar van publicatie

haar 50-jarige bestaan vierde. Het resultaat

past bij het streven naar academisering van

een psychotherapeutisch centrum en is in

haar opzet geslaagd. Het is een gemakkelijk

leesbaar, prikkelend, up-to-date overzicht

van onderzoek, diagnostiek, behandeling en

beleid op het gebied van persoonlijkheids-

stoornissen. Bij de tot standkoming van dit

boek lijkt een modern integratief uitgangs-

punt met oog voor de dwarsverbanden

tussen de verschillende perspectieven

leidraad te zijn geweest. Er is ruime aan-

dacht voor zogeheten ‘hot-topics’, zoals de

DSM-V, de werkzaamheid van psychothera-

pie en de plasticiteit en ontwikkeling van de

hersenen vanuit het perspectief van diag-

nostiek en behandeling. Onderwerpen die

iedere academisch geschoolde medewerker

binnen de GGZ die oog heeft en wil hebben

voor de wereld waarbinnen hij werkt heden

ten dage bezighoudt. Afhankelijk van de

voorkennis van de lezer zal het boek of

bijdragen aan diens professioneel denken

en handelen, of dat denken en handelen

opfrissen. Omdat het boek makkelijk lees-

baar is, is het lezen ervan in beide gevallen

een goede investering.

Het boek is opgebouwd uit drie delen en

omvat in totaal 14 hoofdstukken. Ieder

hoofdstuk is geschreven door verschillende

auteurs. De drie afzonderlijke delen beslaan

classificatie en diagnostiek (I), preventie en

behandeling (II) en zorgorganisatie en

beleid (III). Afgezien van de redactionele

kantekening dat de delen in het boek niet

duidelijk zijn afgegrensd, is de redactie

mijns inziens wel geslaagd in de opzet. Het

is namelijk gelukt om een tamelijk brede

afspiegeling van klinische en beleidsmatig

relevante topics in één boek te vervatten.

Wat leuk is aan het boek is het therapeuti-

sche en beleidsmatige optimisme dat eruit

spreekt. Vanuit een realistisch perspectief

wordt gekeken naar hoe we wat we weten

van diagnostiek, behandeling en beleid

kunnen vertalen naar de klinische praktijk,

onderzoeksvragen en positionering in een

alsmaar veranderde Geestelijke Gezond-

heidszorg.

Als lezer moet je niet verwachten dat de

auteurs in de onderwerpen die ze bespreken

volledig proberen te zijn. In het voorwoord

komt ook duidelijk naar voren dat dit niet

het streven was. Wat je wel kan verwachten

is dat je een beeld krijgt van de uiteenlo-

pende ideeën en controversen die er per

onderwerp leven en dat je wordt uitgeno-

digd mee te denken over de vragen rondom

en de toekomst van persoonlijkheid-

stoornissen.

Correspondentieadres: Anne Lindenborn,

Symfora groep, de Rembrandthof, afdeling

Persoonlijkheidsstoornissen, Laan van de

Heelmeesters 2, 1200 AE Hilversum.

E-mailadres: [email protected]

242

bo

ek

besprek

in

gen

psyc

ho

lo

gie

&g

ezo

nd

heid

|20

08-36/0

4