2011

P O C O W Ę D R O W A ĆD A L E K O ?

S P Ó J R Z , T O , C O D O B R E , J E S T T A KB L I S K O !

Nasze wyprawy-sesje fotograficzne zawsze prowadzą nas w miejsca, gdzie możemy podziwiaćnajpiękniejsze krajobrazy na kuli ziemskiej. Pieszo, na rakietach śnieżnych czy nartach skitou-rowych odkrywamy cuda natury zazwyczaj z dala od utartych szlaków – to dla nas taki czas wroku, kiedy możemy czuć się „na zewnątrz jak w domu” w prawdziwym tego słowa znaczeniu!

R A J D L A M I Ł O Ś N I K Ó W O U T D O O R U - A L P YNie zawsze trzeba planować dalekie wyprawy, aby doświadczyć kontaktu z niezwykłą naturą – nawyciągnięcie ręki mamy przecież Alpy! W poprzednich latach nasze wyprawy-sesje fotograficznestale i niezmiennie prowadziły nas w różne zakątki Alp i za każdym razem zachwycał nas i porus-zał ich majestatyczny wysokogórski krajobraz. W tych górach odnajdujemy wszystko, co kochamyi czego poszukujemy: urozmaicone krajobrazy i ogromne spektrum możliwości dla aktywnościoutdoorowych – a także ciche godziny spędzane na kontemplacji pośród hal i w górskich schro-niskach.

Podczas gdy nasz zespół trekkingowo-skitourowy wyruszył do parku narodowego Jotunheimen wNorwegii, my sami udaliśmy się tej zimy na trzy wyprawy w Alpy: na wędrówkę w rakietachśnieżnych do szwajcarskiego Val di Campo, na wysokoalpejską trasę wokół szczytu Titlis wSzwajcarii oraz na wspinaczki lodowe w paśmie Karwendel w bawarskich i w dolinie Stubaital waustriackich Alpach.

P O P I E R W S Z E P R Z Y G O T O W A N I EWszystkie wyprawy już na samym początku zostały bardzo dokładnie przemyślane: gdzie sąpołożone najpiękniejsze z pięknych zakątki, które trasy prowadzą z dala od utartych szlaków,jakie możliwości noclegu są dostępne i które produkty zabierzemy ze sobą? A choć tak wiele pla-nujemy i obmyślamy – zawsze ostatnie słowo ma ona: pogoda. Właśnie ona nie dawała nam spokoju podczas zimowych wypraw 2011: dość wcześnie z niebaspadł biały puch i wyczarował dla nas zimowy krajobraz, o jakim marzyliśmy. A nasze wymaganiasą naprawdę wysokie: dużo śniegu dla pięknych zdjęć i zaplanowanych aktywności, ale nie zadużo, aby nie trzeba było liczyć się z zagrożeniem lawinowym. I oczywiście słońce, bo błękitnieba i biel śniegu są najlepszym materiałem na fantastyczne zdjęcia, ale także odrobina złej po-gody, by nasze produkty miały szansę pokazać, co potrafią. Ale potem nadeszła odwilż. Od tego momentu nasz zespół – trzech fotografów, dziesięcioro mo-deli, trzech kierowników projektu i trzech przewodników górskich – wciąż w napięciu przeglądałstrony internetowe z prognozą pogody, komunikatami o zagrożeniu lawinowym itp., by nabieżąco reagować na wszelkie zjawiska pogodowe.

N A R E S Z C I E Z A C Z Ę Ł O S I Ę !Szczególnie podczas wspinaczki lodowej dobre warunki to nie tylko kwestia ładnych zdjęć, aleprzede wszystkim bezpieczeństwa. Na początku lutego usłyszeliśmy od naszych przewodnikówdługo wyczekiwane „start!”: mamy idealne warunki do wspinaczki lodowej.Z kolei podczas dwóch pozostałych wypraw czekaliśmy na śnieg – czekaliśmy i czekaliśmy... Wmarcu nareszcie się doczekaliśmy: w ostrych promieniach słońca nasz zespół alpejski rozpocząłdwudniową trasę wokół szczytu Titlis (3238 m) od łatwego podejścia wspinaczkowego i rewela-cyjnego odcinka zjazdu na nartach. W tym samym czasie nasz zespół na rakietach śnieżnych wy-ruszał właśnie w drogę do Szwajcarii. Ich trasa wiodła ze Sfazù do schroniska Saoseo (1985 m).

S P Ó J R Z , T O , C O D O B R E , J E S T T A KB L I S K O !

Nasze wyprawy-sesje fotograficzne zawsze prowadzą nas w miejsca, gdzie możemy podziwiaćnajpiękniejsze krajobrazy na kuli ziemskiej. Pieszo, na rakietach śnieżnych czy nartach skitou-rowych odkrywamy cuda natury zazwyczaj z dala od utartych szlaków – to dla nas taki czas wroku, kiedy możemy czuć się „na zewnątrz jak w domu” w prawdziwym tego słowa znaczeniu!

R A J D L A M I Ł O Ś N I K Ó W O U T D O O R U - A L P YNie zawsze trzeba planować dalekie wyprawy, aby doświadczyć kontaktu z niezwykłą naturą – nawyciągnięcie ręki mamy przecież Alpy! W poprzednich latach nasze wyprawy-sesje fotograficznestale i niezmiennie prowadziły nas w różne zakątki Alp i za każdym razem zachwycał nas i porus-zał ich majestatyczny wysokogórski krajobraz. W tych górach odnajdujemy wszystko, co kochamyi czego poszukujemy: urozmaicone krajobrazy i ogromne spektrum możliwości dla aktywnościoutdoorowych – a także ciche godziny spędzane na kontemplacji pośród hal i w górskich schro-niskach.

Podczas gdy nasz zespół trekkingowo-skitourowy wyruszył do parku narodowego Jotunheimen wNorwegii, my sami udaliśmy się tej zimy na trzy wyprawy w Alpy: na wędrówkę w rakietachśnieżnych do szwajcarskiego Val di Campo, na wysokoalpejską trasę wokół szczytu Titlis wSzwajcarii oraz na wspinaczki lodowe w paśmie Karwendel w bawarskich i w dolinie Stubaital waustriackich Alpach.

P O P I E R W S Z E P R Z Y G O T O W A N I EWszystkie wyprawy już na samym początku zostały bardzo dokładnie przemyślane: gdzie sąpołożone najpiękniejsze z pięknych zakątki, które trasy prowadzą z dala od utartych szlaków,jakie możliwości noclegu są dostępne i które produkty zabierzemy ze sobą? A choć tak wiele pla-nujemy i obmyślamy – zawsze ostatnie słowo ma ona: pogoda. Właśnie ona nie dawała nam spokoju podczas zimowych wypraw 2011: dość wcześnie z niebaspadł biały puch i wyczarował dla nas zimowy krajobraz, o jakim marzyliśmy. A nasze wymaganiasą naprawdę wysokie: dużo śniegu dla pięknych zdjęć i zaplanowanych aktywności, ale nie zadużo, aby nie trzeba było liczyć się z zagrożeniem lawinowym. I oczywiście słońce, bo błękitnieba i biel śniegu są najlepszym materiałem na fantastyczne zdjęcia, ale także odrobina złej po-gody, by nasze produkty miały szansę pokazać, co potrafią. Ale potem nadeszła odwilż. Od tego momentu nasz zespół – trzech fotografów, dziesięcioro mo-deli, trzech kierowników projektu i trzech przewodników górskich – wciąż w napięciu przeglądałstrony internetowe z prognozą pogody, komunikatami o zagrożeniu lawinowym itp., by nabieżąco reagować na wszelkie zjawiska pogodowe.

N A R E S Z C I E Z A C Z Ę Ł O S I Ę !Szczególnie podczas wspinaczki lodowej dobre warunki to nie tylko kwestia ładnych zdjęć, aleprzede wszystkim bezpieczeństwa. Na początku lutego usłyszeliśmy od naszych przewodnikówdługo wyczekiwane „start!”: mamy idealne warunki do wspinaczki lodowej.Z kolei podczas dwóch pozostałych wypraw czekaliśmy na śnieg – czekaliśmy i czekaliśmy... Wmarcu nareszcie się doczekaliśmy: w ostrych promieniach słońca nasz zespół alpejski rozpocząłdwudniową trasę wokół szczytu Titlis (3238 m) od łatwego podejścia wspinaczkowego i rewela-cyjnego odcinka zjazdu na nartach. W tym samym czasie nasz zespół na rakietach śnieżnych wy-ruszał właśnie w drogę do Szwajcarii. Ich trasa wiodła ze Sfazù do schroniska Saoseo (1985 m).

W Ę D R Ó W K AN A R A K I E T A C H Ś N I E Ż N Y C H W B E R G E L L

„Ach, na marnym świecie tym jest jednak jeden raj – zakątek Val di Campo piękny po nieba skraj”. Tesłowa wypisane są na wizytówce gospodarza z Saoseo i reklamują dolinę w kantonie Gryzonia.

Skuszeni obietnicą już w marcu zdecydowaliśmy, że tam pojedziemy, aby organizować J E D -N O D N I O W E W Y P R A W Y N A R A K I E T A C HŚ N I E Ż N Y C H . Zazwyczaj niemal wszędzie, gdzie leży śnieg, z łatwością można znaleźć od-cinki nadające się na wycieczki na rakietach śnieżnych, bo nie trzeba specjalnie przygotowanych tras aniatrakcyjnych zjazdów. Jednak brak śniegu zimą 2011 roku sprawił, że nasze palce długo błądziły po ma-

pach grubości pokrywy śnieżnej w Alpach, aż wreszcie zatrzymały się na P O Ł U D N I O -W E J C Z Ę Ś C I A L P . Na granicy pomiędzy Engadyną (Szwajcaria) a Sondrio(Włochy) znaleźliśmy teren w sam raz dla nas. Wyruszywszy z Sankt Moritz i Pontresiny na rakietachśnieżnych przeszliśmy przez przełęcz Bernina i zeszliśmy kilka kilometrów za rozwidleniem drogi w kie-runku Livigno do pierwszych domów Sfazù. Tutaj rozpoczęła się wspinaczka do doliny Val di Campo, gdzie

na wysokości niemal 2000 m czekało S C H R O N I S K O S A O S E O któremiało stać się naszą bazą wypadową.

Wędrówka na rakietach śnieżnych otwiera wiele nowych możliwości oraz stwarza dodatkowy stopień trud-ności – i właśnie to najbardziej nas w niej pociąga. Jest znakomitą alternatywą dla jazdy na nartach ski-

tourowych i nadaje się przede wszystkim dla tych, którzy nie umieją bądź nie lubią jeździć na nar-tach, a mimo to chcą wejść w jedyny w swoim rodzaju zimowy świat gór.

Schronisko Saoseo było dla naszego zespołu – fotografa, przewodnika górskiego, czwórki modeli idwóch pomocników – bazą wypadową dla naszych zróżnicowanych pod względem trudności wypraw

na rakietach śnieżnych. Na jedną z wypraw czekaliśmy ze szczególną niecierpliwością – T A MI Z P O W R O T E M P R Z E Z A L P E J S K Ą G R A -N I C Ę :

S Z L A K I E M S E N T I E R E O I T A L I AP R Z E Z P R Z E Ł Ę C Z P A S S OC O N F I N E ( 2 5 2 8 M ) D OW Ł O S K I E J D O L I N Y V A LV I O L A I Z P O W R O T E M P R Z E ZP R Z E Ł Ę C Z P A S S O V A LV I O L A . W D R O G Ę !

W Ę D R Ó W K AN A R A K I E T A C H Ś N I E Ż N Y C H W B E R G E L L

„Ach, na marnym świecie tym jest jednak jeden raj – zakątek Val di Campo piękny po nieba skraj”. Tesłowa wypisane są na wizytówce gospodarza z Saoseo i reklamują dolinę w kantonie Gryzonia.

Skuszeni obietnicą już w marcu zdecydowaliśmy, że tam pojedziemy, aby organizować J E D -N O D N I O W E W Y P R A W Y N A R A K I E T A C HŚ N I E Ż N Y C H . Zazwyczaj niemal wszędzie, gdzie leży śnieg, z łatwością można znaleźć od-cinki nadające się na wycieczki na rakietach śnieżnych, bo nie trzeba specjalnie przygotowanych tras aniatrakcyjnych zjazdów. Jednak brak śniegu zimą 2011 roku sprawił, że nasze palce długo błądziły po ma-

pach grubości pokrywy śnieżnej w Alpach, aż wreszcie zatrzymały się na P O Ł U D N I O -W E J C Z Ę Ś C I A L P . Na granicy pomiędzy Engadyną (Szwajcaria) a Sondrio(Włochy) znaleźliśmy teren w sam raz dla nas. Wyruszywszy z Sankt Moritz i Pontresiny na rakietachśnieżnych przeszliśmy przez przełęcz Bernina i zeszliśmy kilka kilometrów za rozwidleniem drogi w kie-runku Livigno do pierwszych domów Sfazù. Tutaj rozpoczęła się wspinaczka do doliny Val di Campo, gdzie

na wysokości niemal 2000 m czekało S C H R O N I S K O S A O S E O któremiało stać się naszą bazą wypadową.

Wędrówka na rakietach śnieżnych otwiera wiele nowych możliwości oraz stwarza dodatkowy stopień trud-ności – i właśnie to najbardziej nas w niej pociąga. Jest znakomitą alternatywą dla jazdy na nartach ski-

tourowych i nadaje się przede wszystkim dla tych, którzy nie umieją bądź nie lubią jeździć na nar-tach, a mimo to chcą wejść w jedyny w swoim rodzaju zimowy świat gór.

Schronisko Saoseo było dla naszego zespołu – fotografa, przewodnika górskiego, czwórki modeli idwóch pomocników – bazą wypadową dla naszych zróżnicowanych pod względem trudności wypraw

na rakietach śnieżnych. Na jedną z wypraw czekaliśmy ze szczególną niecierpliwością – T A MI Z P O W R O T E M P R Z E Z A L P E J S K Ą G R A -N I C Ę :

S Z L A K I E M S E N T I E R E O I T A L I AP R Z E Z P R Z E Ł Ę C Z P A S S OC O N F I N E ( 2 5 2 8 M ) D OW Ł O S K I E J D O L I N Y V A LV I O L A I Z P O W R O T E M P R Z E ZP R Z E Ł Ę C Z P A S S O V A LV I O L A . W D R O G Ę !

P O D C Z A S G D Y G Ó R A N A S Z Y C HB A G A Ż Y W R A Z Z E S P R Z Ę T E MF O T O G R A F I C Z N Y M Z O S T A Ł AZ A B R A N A P R Z E Z S K U T E RŚ N I E Ż N Y , M Y N A O B R Z E Ż A C HS F A Z Ù Z A Ł O Ż Y L I Ś M Y R A K I E T YŚ N I E Ż N E .

P O D C Z A S G D Y G Ó R A N A S Z Y C HB A G A Ż Y W R A Z Z E S P R Z Ę T E MF O T O G R A F I C Z N Y M Z O S T A Ł AZ A B R A N A P R Z E Z S K U T E RŚ N I E Ż N Y , M Y N A O B R Z E Ż A C HS F A Z Ù Z A Ł O Ż Y L I Ś M Y R A K I E T YŚ N I E Ż N E .

bez rza

W I E C Z Ó R R O Z P O C Z Ą ŁS I Ę C A Ł K I E M

N I E W I N N I E O D K I L K UR U N D E K U N O . . .

bez rza

W I E C Z Ó R R O Z P O C Z Ą ŁS I Ę C A Ł K I E M

N I E W I N N I E O D K I L K UR U N D E K U N O . . .

Mn, naszprzewodkWcze e

zpoczęśmywędrówkę włoskie V Vio.

C Z Y T O O L B R Z Y M

P O G R Ą Ż O N Y W WS Z L A F M Y C Y

Z I M O W Y M Ś N I E ? ?

Mn, naszprzewodkWcze e

zpoczęśmywędrówkę włoskie V Vio.

C Z Y T O O L B R Z Y M

P O G R Ą Ż O N Y W WS Z L A F M Y C Y

Z I M O W Y M Ś N I E ? ?

Zapięć:Na wypwę zawsze za-ać ze sobą wy-czającą ilość suyubń na przebe!

L A T A N I E T O J E D N O ,A L Ą D O W A N I E

D R U G I E : A S T R I DN I E S T E T Y

Z D E C Y D O W A Ł A S I ĘN A S T R U M I E Ń . . .

Zapięć:Na wypwę zawsze za-ać ze sobą wy-czającą ilość suyubń na przebe!

L A T A N I E T O J E D N O ,A L Ą D O W A N I E

D R U G I E : A S T R I DN I E S T E T Y

Z D E C Y D O W A Ł A S I ĘN A S T R U M I E Ń . . .

Sua i

naępne sku!

P R Z Y S T A N E K W D O B R Y M S T Y L U :N A P R Z E Ł Ę C Z Y P A S S O C O N F I N E( 2 5 2 8 M ) Z R O B I L I Ś M Y S O B I E O D P O C Z Y N E K W N A S Z Y MS Ł O N E C Z N O - Ś N I E Ż N Y M „ S A L O N I E ”Z F A N T A S T Y C Z N Ą P A N O R A M Ą N AO T A C Z A J Ą C E S Z C Z Y T Y .

Sua i

naępne sku!

P R Z Y S T A N E K W D O B R Y M S T Y L U :N A P R Z E Ł Ę C Z Y P A S S O C O N F I N E( 2 5 2 8 M ) Z R O B I L I Ś M Y S O B I E O D P O C Z Y N E K W N A S Z Y MS Ł O N E C Z N O - Ś N I E Ż N Y M „ S A L O N I E ”Z F A N T A S T Y C Z N Ą P A N O R A M Ą N AO T A C Z A J Ą C E S Z C Z Y T Y .

Szjska j RiseBahn na przełęczy Bna– ewiydepięke!

B: spodz iwacyjny kuz

W DRODZE

Szjska j RiseBahn na przełęczy Bna– ewiydepięke!

B: spodz iwacyjny kuz

W DRODZE

D O J A Z DZe względu na ogromną ilość ba-gaży przyjechaliśmy samochodem.Ale, mimo że Sfazù – baza wypa-dowa do doliny Val di Campo –nie leży na trasie linii kolejowej,zwiedzanie doliny pociągiem jestniezapomnianym przeżyciem: ber-niński odcinek kolei RätischeBahn jest najwyższą niezębatąlinią kolejową Europy i prowadziprzez przełęcz Bernina na wyso-kości 2 328 m.Podróż szwajcarskimi kolejamiSBB do Chur, następnie koleją Rä-tischen Bahn dalej do przełęczyBernina aż do Poschiavo. Stamtądmożna dojechać do Sfazù samo-chodem pocztowym.

T E R E N W Y P R A W YDolina Val di Campo należy do szwajcarskiego kantonu Gryzonia, jest doliną dopływową Val-po-schiavo położoną na południowym zboczu pod przełęczą Bernina. Dolina o łącznej długości okołosiedmiu kilometrów z trzech stron graniczy z Włochami. Rozciąga się od przełęczy Passo Val Viola (2432 m) na południowy zachód w dół aż do Sfazù (1 577 m), gdzie znajduje się wjazd do doliny.

T R A S YDo wbiegania proponujemy około godzinne podejście do schroniska główną drogą albo, jeszcze le-piej, równoległą do niej ścieżką położoną nieco poniżej drogi.Nasza ulubiona wyprawa: szlakiem Sentiereo Italia przez przełęcz Passo Confine (2 528 m) do włos-kiej doliny Val Viola i z powrotem przez przełęcz Passo Val Viola. Umiarkowanie stromy odcinek ideal-nie nadaje się na długą wyprawę na rakietach śnieżnych i najczęściej nie ma na nim zagrożenialawinowego. Inne cele wycieczek to turnia Costone di Saoseo, przełęcz Passo di Dugerale czy doliny iszczyty wokół Corno di Campo.Gospodarze Brubo i Ruth dbają nie tylko o smaczne posiłki i miłą atmosferę, chętnie podzielą siętakże wszelkimi informacjami na temat tras. Kto jest już obyty w alpejskim terenie i wyposażony wodpowiedni sprzęt, może sam wyruszyć na wyprawę. Pozostali z pewnością znajdą dla siebie odpo-wiednią wycieczkę z przewodnikiem w ofercie pobliskich szkółek turystyki górskiej: od nocnychwędrówek po kilkudniowe wyprawy na rakietach śnieżnych.

M A P A269 BERNINAPASS 1:50000 Topographische Landeskarte der Schweiz, swisstopo1278 LA RÖSA 1:25000 Topographische Landeskarte der Schweiz, swisstopo

I N F O R M A C J ERegion i noclegi: www.saoseo.chKolej Rätische Bahn: http://www.rhb.ch/

Informacje owyprawieP O N T R E S I N A

S F A Z Ù

V A L D I C A M P O

S N O W C A M P T E X A P O R ENa zimowe wędrówki i wyprawy na rakietachśnieżnych: połączenie wodoodpornego i charak-teryzującego się wysoką oddychalnością materiałuzewnętrznego z ciepłym wypełnieniem wewnątrz iwyściółką termiczną idealnie nadaje się do zasto-sowań na śniegu. Lekka zimowa podeszwa nawędrówki charakteryzuje się dobrą przyczepnościąna śniegu i błocie. Na pięcie znajduje się rowek domocowania paska rakiety śnieżnej.

C H I L L Y T R A I L T E X A P O R E

W O M E NDba o ciepło stóp podczas zimowych

wędrówek o niewielkim stopniu trudności:ciepła wyściółka i lekkie, ale wyjątkowo

wydajne wypełnienie stanowią doskonałeprzygotowanie buta do zastosowań naśniegu i mrozie. Wytrzymała olejowana

skóra nubukowa została od wewnątrz uzu-pełniona wodoodporną i oddychającą

membraną.

S O F T A S Y L U MW O M E N

Jedna z naszych ulubionych kurtekpolarowych: materiał z długim

włosiem jest wyjątkowo miękki i madoskonały stosunek właściwości

zatrzymywania ciepła do wagi. Dziękizastosowaniu systemowego zamka

błyskawicznego kurtka ta możerównież zostać podpięta do naszychkurtek chroniących przed niepogodą.

P U M O R I M E NWyjątkowo ciepła kurtka pola-rowa o dwóch „obliczach”:wytrzymała strona zewnętrznaz weluru o krótkim włosiu igruba strona wewnętrznaprzypominająca owczą wełnę.Dzięki temu kurtka ma jeszczelepsze właściwości wiatrood-porne i można ją nosić jakokurtkę zimową przy korzyst-nych warunkach atmosfe-rycznych.

S A V A G E R O S EW O M E NWytrzymała podwójna kurtka nawędrówki o dłuższym kroju. Wo-doodporny i oddychający mate-riał zewnętrzny połączony zostałz ciepłym polarem. Po odpięciufutrzanego kołnierza i kurtkiwewnętrznej można ją nosićtakże podczas cieplejszych pórroku jako kurtkę chroniącąprzed niepogodą.

Produkty

T R A I L C H A L L E N G EX T J A C K E T M E N

Sportowy pakiet zaawansowanej tech-niki: nasz innowacyjny materiał

zewnętrzny zapewnia oprócz wysokiejoddychalności dodatkową wymianępowietrza podczas zwiększonej ak-

tywności fizycznej. Średniej grubościwypełnienie zabezpiecza przed zimnem.

D O J A Z DZe względu na ogromną ilość ba-gaży przyjechaliśmy samochodem.Ale, mimo że Sfazù – baza wypa-dowa do doliny Val di Campo –nie leży na trasie linii kolejowej,zwiedzanie doliny pociągiem jestniezapomnianym przeżyciem: ber-niński odcinek kolei RätischeBahn jest najwyższą niezębatąlinią kolejową Europy i prowadziprzez przełęcz Bernina na wyso-kości 2 328 m.Podróż szwajcarskimi kolejamiSBB do Chur, następnie koleją Rä-tischen Bahn dalej do przełęczyBernina aż do Poschiavo. Stamtądmożna dojechać do Sfazù samo-chodem pocztowym.

T E R E N W Y P R A W YDolina Val di Campo należy do szwajcarskiego kantonu Gryzonia, jest doliną dopływową Val-po-schiavo położoną na południowym zboczu pod przełęczą Bernina. Dolina o łącznej długości okołosiedmiu kilometrów z trzech stron graniczy z Włochami. Rozciąga się od przełęczy Passo Val Viola (2432 m) na południowy zachód w dół aż do Sfazù (1 577 m), gdzie znajduje się wjazd do doliny.

T R A S YDo wbiegania proponujemy około godzinne podejście do schroniska główną drogą albo, jeszcze le-piej, równoległą do niej ścieżką położoną nieco poniżej drogi.Nasza ulubiona wyprawa: szlakiem Sentiereo Italia przez przełęcz Passo Confine (2 528 m) do włos-kiej doliny Val Viola i z powrotem przez przełęcz Passo Val Viola. Umiarkowanie stromy odcinek ideal-nie nadaje się na długą wyprawę na rakietach śnieżnych i najczęściej nie ma na nim zagrożenialawinowego. Inne cele wycieczek to turnia Costone di Saoseo, przełęcz Passo di Dugerale czy doliny iszczyty wokół Corno di Campo.Gospodarze Brubo i Ruth dbają nie tylko o smaczne posiłki i miłą atmosferę, chętnie podzielą siętakże wszelkimi informacjami na temat tras. Kto jest już obyty w alpejskim terenie i wyposażony wodpowiedni sprzęt, może sam wyruszyć na wyprawę. Pozostali z pewnością znajdą dla siebie odpo-wiednią wycieczkę z przewodnikiem w ofercie pobliskich szkółek turystyki górskiej: od nocnychwędrówek po kilkudniowe wyprawy na rakietach śnieżnych.

M A P A269 BERNINAPASS 1:50000 Topographische Landeskarte der Schweiz, swisstopo1278 LA RÖSA 1:25000 Topographische Landeskarte der Schweiz, swisstopo

I N F O R M A C J ERegion i noclegi: www.saoseo.chKolej Rätische Bahn: http://www.rhb.ch/

Informacje owyprawieP O N T R E S I N A

S F A Z Ù

V A L D I C A M P O

S N O W C A M P T E X A P O R ENa zimowe wędrówki i wyprawy na rakietachśnieżnych: połączenie wodoodpornego i charak-teryzującego się wysoką oddychalnością materiałuzewnętrznego z ciepłym wypełnieniem wewnątrz iwyściółką termiczną idealnie nadaje się do zasto-sowań na śniegu. Lekka zimowa podeszwa nawędrówki charakteryzuje się dobrą przyczepnościąna śniegu i błocie. Na pięcie znajduje się rowek domocowania paska rakiety śnieżnej.

C H I L L Y T R A I L T E X A P O R E

W O M E NDba o ciepło stóp podczas zimowych

wędrówek o niewielkim stopniu trudności:ciepła wyściółka i lekkie, ale wyjątkowo

wydajne wypełnienie stanowią doskonałeprzygotowanie buta do zastosowań naśniegu i mrozie. Wytrzymała olejowana

skóra nubukowa została od wewnątrz uzu-pełniona wodoodporną i oddychającą

membraną.

S O F T A S Y L U MW O M E N

Jedna z naszych ulubionych kurtekpolarowych: materiał z długim

włosiem jest wyjątkowo miękki i madoskonały stosunek właściwości

zatrzymywania ciepła do wagi. Dziękizastosowaniu systemowego zamka

błyskawicznego kurtka ta możerównież zostać podpięta do naszychkurtek chroniących przed niepogodą.

P U M O R I M E NWyjątkowo ciepła kurtka pola-rowa o dwóch „obliczach”:wytrzymała strona zewnętrznaz weluru o krótkim włosiu igruba strona wewnętrznaprzypominająca owczą wełnę.Dzięki temu kurtka ma jeszczelepsze właściwości wiatrood-porne i można ją nosić jakokurtkę zimową przy korzyst-nych warunkach atmosfe-rycznych.

S A V A G E R O S EW O M E NWytrzymała podwójna kurtka nawędrówki o dłuższym kroju. Wo-doodporny i oddychający mate-riał zewnętrzny połączony zostałz ciepłym polarem. Po odpięciufutrzanego kołnierza i kurtkiwewnętrznej można ją nosićtakże podczas cieplejszych pórroku jako kurtkę chroniącąprzed niepogodą.

Produkty

T R A I L C H A L L E N G EX T J A C K E T M E N

Sportowy pakiet zaawansowanej tech-niki: nasz innowacyjny materiał

zewnętrzny zapewnia oprócz wysokiejoddychalności dodatkową wymianępowietrza podczas zwiększonej ak-

tywności fizycznej. Średniej grubościwypełnienie zabezpiecza przed zimnem.

T A K B L I S K O N I E B A – A L P E J S K A W Y P R A W A W A L P Y U R N E Ń S K I E

Szczególnym przeżyciem podczas wypraw wysokogórskich jest uczucie doświadczane na szczycie: wspa-niała panorama, świat leżący u stóp, a nad głową już tylko niebo. Dla tych niepowtarzalnych chwil po-dejmujemy wysiłek fizyczny i staramy się sprostać wysokim wymaganiom technicznym.

Specjalnie na tę zimę wybraliśmy sobie zupełnie wyjątkowy szczyt: T I T L I S . Najwyższy szczyt

(3 238 m) w kantonie Obwalden położony jest w największym ośrodku narciarskim w Ś R O D -K O W E J S Z W A J C A R I I . My jednak chcemy umknąć przed rwetesem nartostradi planujemy wyprawę z dala od uczęszczanych tras. Wystarczy zapiąć klamry w skitourach i oddalićsię nieco od wyciągów narciarskich, a już wkracza się w majestatyczny N I E P O W T A R -Z A L N Y Ś W I A T A L P z głębokimi dolinami, spektakularnymi szczytami, cichymi la-sami i ogromnymi lodowcami.

Planujemy w ciągu dwóch dni okrążyć Titlis, a po drodze zdobyć szczyt Grassen-Gipfel (2 946 m).

Wyprawa obejmuje wszystko, co tak nas zachwyca w zimowych sportach alpejskich: podejścia naN A R T A C H S K I T O U R O W Y C H , zimową wspinaczkę, odcinki do opuszczaniasię na linie, wspomniane już niepowtarzalne wrażenie na zdobytym szczycie oraz, jak wisienka na tor-cie, absolutnie genialny Z J A Z D F R E E R I D E w głębokim śniegu z ponad 1600 metrówn.p.m. w dolinę. Nocleg planujemy w niezamieszkałym schronisku Grassen-Biwak na wysokości 2 647m. Już na stronie internetowej SAC-Engelberg znajdujemy wszystkie niezbędne informacje: „dostępnawystarczająca ilość drewna na opał i czerwonego wina”.

W marcu jesteśmy na następującym etapie: dzięki dużej wysokości, mimo ubogiej w śnieg alpejskiej zimy 2011, panują tu wyśmienite warunki i...

T A K R O Z P O C Z Y N A S I ĘW Y P R A W A N A S Z E G O Z E S P O Ł U , W S K Ł A D Z I E :F O T O G R A F , P R Z E W O D N I KI T R O J E M O D E L I , N A Z I M O W E S Z C Z Y T Y A L PU R N E Ń S K I C H .

T A K B L I S K O N I E B A – A L P E J S K A W Y P R A W A W A L P Y U R N E Ń S K I E

Szczególnym przeżyciem podczas wypraw wysokogórskich jest uczucie doświadczane na szczycie: wspa-niała panorama, świat leżący u stóp, a nad głową już tylko niebo. Dla tych niepowtarzalnych chwil po-dejmujemy wysiłek fizyczny i staramy się sprostać wysokim wymaganiom technicznym.

Specjalnie na tę zimę wybraliśmy sobie zupełnie wyjątkowy szczyt: T I T L I S . Najwyższy szczyt

(3 238 m) w kantonie Obwalden położony jest w największym ośrodku narciarskim w Ś R O D -K O W E J S Z W A J C A R I I . My jednak chcemy umknąć przed rwetesem nartostradi planujemy wyprawę z dala od uczęszczanych tras. Wystarczy zapiąć klamry w skitourach i oddalićsię nieco od wyciągów narciarskich, a już wkracza się w majestatyczny N I E P O W T A R -Z A L N Y Ś W I A T A L P z głębokimi dolinami, spektakularnymi szczytami, cichymi la-sami i ogromnymi lodowcami.

Planujemy w ciągu dwóch dni okrążyć Titlis, a po drodze zdobyć szczyt Grassen-Gipfel (2 946 m).

Wyprawa obejmuje wszystko, co tak nas zachwyca w zimowych sportach alpejskich: podejścia naN A R T A C H S K I T O U R O W Y C H , zimową wspinaczkę, odcinki do opuszczaniasię na linie, wspomniane już niepowtarzalne wrażenie na zdobytym szczycie oraz, jak wisienka na tor-cie, absolutnie genialny Z J A Z D F R E E R I D E w głębokim śniegu z ponad 1600 metrówn.p.m. w dolinę. Nocleg planujemy w niezamieszkałym schronisku Grassen-Biwak na wysokości 2 647m. Już na stronie internetowej SAC-Engelberg znajdujemy wszystkie niezbędne informacje: „dostępnawystarczająca ilość drewna na opał i czerwonego wina”.

W marcu jesteśmy na następującym etapie: dzięki dużej wysokości, mimo ubogiej w śnieg alpejskiej zimy 2011, panują tu wyśmienite warunki i...

T A K R O Z P O C Z Y N A S I ĘW Y P R A W A N A S Z E G O Z E S P O Ł U , W S K Ł A D Z I E :F O T O G R A F , P R Z E W O D N I KI T R O J E M O D E L I , N A Z I M O W E S Z C Z Y T Y A L PU R N E Ń S K I C H .

CiinaOv

Mhias

P I E R W S Z Y W S P A -N I A Ł Y Z J A Z D J U Ż

Z A N A M I . A P R Z E DN A M I : W N O S Z E N I E

N A R T O S T R O P O DG Ó R Ę .

CiinaOv

Mhias

P I E R W S Z Y W S P A -N I A Ł Y Z J A Z D J U Ż

Z A N A M I . A P R Z E DN A M I : W N O S Z E N I E

N A R T O S T R O P O DG Ó R Ę .

Spoky 6-rękie iopozaemskie...

Z J A Z D D O L O D O W C A C H L I G L E T S C H E R L I : T O , C O S Z W A J C A R Z YN A Z Y W A J Ą Z D R O B N I A L E „ L O D O W C Z Y K I E M ” ( G L E T S C H E R L I ) ,J E S T J E D N A K W N A S Z Y M O D C Z U C I U –N A P R A W D Ę D U Ż Y M L O D O W C E M !

Spoky 6-rękie iopozaemskie...

Z J A Z D D O L O D O W C A C H L I G L E T S C H E R L I : T O , C O S Z W A J C A R Z YN A Z Y W A J Ą Z D R O B N I A L E „ L O D O W C Z Y K I E M ” ( G L E T S C H E R L I ) ,J E S T J E D N A K W N A S Z Y M O D C Z U C I U –N A P R A W D Ę D U Ż Y M L O D O W C E M !

C apu oągę:sis Gsnk.Rozszujemy ę epowrznymi wiki, brym czwym winem i znaczewiększym mr i przylną -sfą, ż żna by ęspodeć, sądząc po nazwiesiska.

2.647 m

C apu oągę:sis Gsnk.Rozszujemy ę epowrznymi wiki, brym czwym winem i znaczewiększym mr i przylną -sfą, ż żna by ęspodeć, sądząc po nazwiesiska.

2.647 m

J E S T E Ś M Y N A G Ó R Z E – T E R A ZJ U Ż T Y L K O Z G Ó R K I ! ! Ż Y C Z E N I A

D O B R E G O S Z U S O W A N I A I Z J A Z D ZW Y S O K O Ś C I 1 6 0 0 M E T R Ó W N A

D Ó Ł – W E U I W U I S C H I F O A N , S C H I F O A N ,

W O W W O W W O W ( S Ł O W A P I O S E N K I , P O P O L S K U : B O J A

C H C Ę Z J E Ż D Ż A Ć I Z J E Ż D Ż A Ć . . . ; ) )

J E S T E Ś M Y N A G Ó R Z E – T E R A ZJ U Ż T Y L K O Z G Ó R K I ! ! Ż Y C Z E N I A

D O B R E G O S Z U S O W A N I A I Z J A Z D ZW Y S O K O Ś C I 1 6 0 0 M E T R Ó W N A

D Ó Ł – W E U I W U I S C H I F O A N , S C H I F O A N ,

W O W W O W W O W ( S Ł O W A P I O S E N K I , P O P O L S K U : B O J A

C H C Ę Z J E Ż D Ż A Ć I Z J E Ż D Ż A Ć . . . ; ) )

Tyl e jtpiękejsze!

(Do zobaczia)

Tyl e jtpiękejsze!

(Do zobaczia)

D O J A Z D Oprócz dojazdu samochodem dobrą propozycją jestpodróż koleją. Sieć komunikacji publicznej w Engel-bergu jest bardzo dobra i dodatkowo zapewniabezpłatne połączenie autobusowe pomiędzy dworcemkolejowym a dolną stacją kolejki górskiej na Titlis.

T E R E N W Y P R A W YNaszym punktem wyjścia był Engelberg (1120 m), bez-pośrednio u podnóża szczytu Titlis i ośrodka narciars-kiego o tej samej nazwie. To największy ośrodeknarciarski w środkowej Szwajcarii – łączna długość trasnarciarskich wynosi aż 82 kilometry. Otaczające gogórskie tereny otwierają szerokie możliwości dla upra-wiających narciarstwo skitourowe na każdym poziomiezaawansowania. Titlis jest najwyższym szczytem dwud-ziestokilometrowego łańcucha górskiego, który tworzylekko wygięty łuk między berneńską doliną Haslital aurneńską doliną Reusstal. Ta grupa górska z na-leżącymi do niej trzytysięcznikami i lodowcami

wchodzi w skład Alp Urneńskich. Istotną zaletą Alp Urneńskich jest położenie miejscowości-baz wypa-dowych na dużej wysokości, co pozwala turystom szybko osiągnąć teren wysokogórski.

P R Z E B I E G W Y P R A W YTrasę wokół Tilis rozpoczynamy na wysokości 3020 m od zjazdu na nartach przez lodowiec Steinberg-gletscher na Hinteres Titlisjoch. Następnie po wspinaczce odsłoniętym odcinkiem (łatwa via ferrata),docieramy do pierwszego odcinka do opuszczania się na linie na lodowiec Chli Gletscherli. Kolejny zjazd prowadzi do drugiego odcinka do opuszczania się na linie – Schwarzi Naad. Przed namijeszcze strome podejście południowym zboczem Titlis przez lodowiec Wendengletscher aż do schro-niska Biwak am Grassen. Tutaj każdy z uczestników wyprawy według własnego uznania decyduje, czychce dodatkowo zdobyć szczyt Grassen. Następnie freeride – zjeżdżamy w dół północnym zboczem,startując z wysokości 1600 m w dół do Herrenrüti pod Engelbergiem.Podczas wyprawy radzimy koniecznie wyjechać na Titlis pierwszym kursem kolejki, a także zaczekać,aż będą panowały w 100% bezpieczne warunki (brak zagrożenia lawinowego).

M A P Y I P R Z E W O D N I K IBlatt 255S SUSTENPASS 1:50000 Topographische Skitourenkarte SSV der Schweiz, swisstopoBlatt 1211 1:25000 Topographische Karte Meiental, swisstopoPrzewodniki na wyprawy: - Urner Alpen 3, Schweizer Alpen Club SAC, Bächli

- Alpine Skitouren Zentralschweiz-Tessin, Schweizer Alpen Club SAC

I N F O R M A C J EOgólnie o rejonie Titlis: www.titlis.ch/Nasi przewodnicy: http://www.bergfuehrer-engelberg.ch/Nocleg: www.sac-engelberg.ch/grassenbiwak

S T O R M L O C KR I P R A P C A PGdy wieje górski wiatr: czapkaz grubej dzianiny prążkowanejz wiatroszczelną, oddychającąpodszewką.

1 4 T H P E A K M E N Dzięki połączeniu softshellu i wodoszc-zelnej kurtki chroniącej przed niekor-zystnymi warunkami pogodowymipowstała bardzo wytrzymała i lekkapodwójna kurtka wysokogórska o wysokiej oddychalności. Dopracowaneelementy kroju zapewniają maksymalnąswobodę ruchów, a kaptur z szerokąosłoną brody dopełnia ochrony przedniepogodą.

W H I T E O U T J A C K E T W O M E N

Ciepło również na wysokich szczytach:ta superlekka kurtka 3 w 1 łączy w sobiewysoką oddychalność, zaawansowanąochronę przed niekorzystnymi warun-

kami pogodowymi oraz niewielkąwagę i zapewnia dużą swobodę ruchów.

Dodatkową zaletą, jeśli chodzi oochronę przed niepogodą, jest wysokikołnierz i regulowany kaptur. Puchowa

kurtka wewnętrzna gwarantuje doskonałą wydajność cieplną.

P O W D E R F O R C EJ A C K E T W O M E N

Gdy po podejściu kuszą zbocza pokryteśnieżnym pyłem, ta techniczna kurtka– dobrze przygotowana do warunkównarciarskich – sprawdza się doskonale.Wytrzymały chroniący przed niepogodą

materiał o wysokiej oddychalnościrównież podczas wysiłku zapewnia

optymalny komfort klimatu.

M O U N T A I N E E R4 6 M E N Nasz górski specjalista: wyjątkowomocny i doskonale wyposażony natrudne wysokogórskie warunki. Mimoswojej niewielkiej wagi dysponujelicznymi możliwościami dodatkowegowyposażenia w sprzęt wysokogórski.Przylegający do pleców system nośnygwarantuje najlepszą kontrolęobciążenia i swobodę ruchów.

M O U N T A I NW I N T E R P A N TW O M E NStworzone na zimowe wyprawyw góry: spodnie softshellowe sąwiatro- i wodoodporne, elastyczne i charakteryzują sięwyjątkową oddychalnością. Doich wyposażenia należądodatkowo wentylacyjne zamkibłyskawiczne i wzmocnienia ma-teriału na łydkach.

E N G E L B E R G

T I T L I S

Informacje owyprawie

Produkty

D O J A Z D Oprócz dojazdu samochodem dobrą propozycją jestpodróż koleją. Sieć komunikacji publicznej w Engel-bergu jest bardzo dobra i dodatkowo zapewniabezpłatne połączenie autobusowe pomiędzy dworcemkolejowym a dolną stacją kolejki górskiej na Titlis.

T E R E N W Y P R A W YNaszym punktem wyjścia był Engelberg (1120 m), bez-pośrednio u podnóża szczytu Titlis i ośrodka narciars-kiego o tej samej nazwie. To największy ośrodeknarciarski w środkowej Szwajcarii – łączna długość trasnarciarskich wynosi aż 82 kilometry. Otaczające gogórskie tereny otwierają szerokie możliwości dla upra-wiających narciarstwo skitourowe na każdym poziomiezaawansowania. Titlis jest najwyższym szczytem dwud-ziestokilometrowego łańcucha górskiego, który tworzylekko wygięty łuk między berneńską doliną Haslital aurneńską doliną Reusstal. Ta grupa górska z na-leżącymi do niej trzytysięcznikami i lodowcami

wchodzi w skład Alp Urneńskich. Istotną zaletą Alp Urneńskich jest położenie miejscowości-baz wypa-dowych na dużej wysokości, co pozwala turystom szybko osiągnąć teren wysokogórski.

P R Z E B I E G W Y P R A W YTrasę wokół Tilis rozpoczynamy na wysokości 3020 m od zjazdu na nartach przez lodowiec Steinberg-gletscher na Hinteres Titlisjoch. Następnie po wspinaczce odsłoniętym odcinkiem (łatwa via ferrata),docieramy do pierwszego odcinka do opuszczania się na linie na lodowiec Chli Gletscherli. Kolejny zjazd prowadzi do drugiego odcinka do opuszczania się na linie – Schwarzi Naad. Przed namijeszcze strome podejście południowym zboczem Titlis przez lodowiec Wendengletscher aż do schro-niska Biwak am Grassen. Tutaj każdy z uczestników wyprawy według własnego uznania decyduje, czychce dodatkowo zdobyć szczyt Grassen. Następnie freeride – zjeżdżamy w dół północnym zboczem,startując z wysokości 1600 m w dół do Herrenrüti pod Engelbergiem.Podczas wyprawy radzimy koniecznie wyjechać na Titlis pierwszym kursem kolejki, a także zaczekać,aż będą panowały w 100% bezpieczne warunki (brak zagrożenia lawinowego).

M A P Y I P R Z E W O D N I K IBlatt 255S SUSTENPASS 1:50000 Topographische Skitourenkarte SSV der Schweiz, swisstopoBlatt 1211 1:25000 Topographische Karte Meiental, swisstopoPrzewodniki na wyprawy: - Urner Alpen 3, Schweizer Alpen Club SAC, Bächli

- Alpine Skitouren Zentralschweiz-Tessin, Schweizer Alpen Club SAC

I N F O R M A C J EOgólnie o rejonie Titlis: www.titlis.ch/Nasi przewodnicy: http://www.bergfuehrer-engelberg.ch/Nocleg: www.sac-engelberg.ch/grassenbiwak

S T O R M L O C KR I P R A P C A PGdy wieje górski wiatr: czapkaz grubej dzianiny prążkowanejz wiatroszczelną, oddychającąpodszewką.

1 4 T H P E A K M E N Dzięki połączeniu softshellu i wodoszc-zelnej kurtki chroniącej przed niekor-zystnymi warunkami pogodowymipowstała bardzo wytrzymała i lekkapodwójna kurtka wysokogórska o wysokiej oddychalności. Dopracowaneelementy kroju zapewniają maksymalnąswobodę ruchów, a kaptur z szerokąosłoną brody dopełnia ochrony przedniepogodą.

W H I T E O U T J A C K E T W O M E N

Ciepło również na wysokich szczytach:ta superlekka kurtka 3 w 1 łączy w sobiewysoką oddychalność, zaawansowanąochronę przed niekorzystnymi warun-

kami pogodowymi oraz niewielkąwagę i zapewnia dużą swobodę ruchów.

Dodatkową zaletą, jeśli chodzi oochronę przed niepogodą, jest wysokikołnierz i regulowany kaptur. Puchowa

kurtka wewnętrzna gwarantuje doskonałą wydajność cieplną.

P O W D E R F O R C EJ A C K E T W O M E N

Gdy po podejściu kuszą zbocza pokryteśnieżnym pyłem, ta techniczna kurtka– dobrze przygotowana do warunkównarciarskich – sprawdza się doskonale.Wytrzymały chroniący przed niepogodą

materiał o wysokiej oddychalnościrównież podczas wysiłku zapewnia

optymalny komfort klimatu.

M O U N T A I N E E R4 6 M E N Nasz górski specjalista: wyjątkowomocny i doskonale wyposażony natrudne wysokogórskie warunki. Mimoswojej niewielkiej wagi dysponujelicznymi możliwościami dodatkowegowyposażenia w sprzęt wysokogórski.Przylegający do pleców system nośnygwarantuje najlepszą kontrolęobciążenia i swobodę ruchów.

M O U N T A I NW I N T E R P A N TW O M E NStworzone na zimowe wyprawyw góry: spodnie softshellowe sąwiatro- i wodoodporne, elastyczne i charakteryzują sięwyjątkową oddychalnością. Doich wyposażenia należądodatkowo wentylacyjne zamkibłyskawiczne i wzmocnienia ma-teriału na łydkach.

E N G E L B E R G

T I T L I S

Informacje owyprawie

Produkty

D R O G A N A W P R O S T M O Ż L I W A J E S T T Y L K O Z I M Ą –W S P I N A C Z K A L O D O W A W K A R W E N D E L I S T U B A I T A L

W naszym programie na początek lutego była jedna wyprawa z dwoma różnymi celami: wspinaczkalodowa w paśmie Karwendel i dolinie Stubaital. Trudno znaleźć jeszcze bardziej różniące się do siebiewyprawy: w K A R W E N D E L sztucznie przygotowana ściana lodowa, do której można dojechać kolejką górską, stanowi idealne przygotowanie przed rozpoczęciem sezonu wspinaczki lodowej. Natomiast dolina Stubaital daje duże możliwości wyboru pomiędzy naturalnymi lodospadami oróżnym stopniu trudności. Wodospady położone są pojedynczo w ustronnej dolinie P I N N I S -T A L i można do nich dojść wyłącznie pieszo.

Oblodzone strome ściany i zamarznięte wodospady tworzą niesamowity pejzaż zimowego świata gór,a równocześnie otwierają przed nami drogi, którymi wspinać się można jedynie w mroźnej porzeroku. Z reguły możliwe do pokonania N A C H Y L E N I E W Y N O S I O D 4 0 °D O 9 0 ° – bardziej stromo już się nie da. Wspinaczka lodowa jest specjalną dyscypliną w zakresie wspinaczki górskiej i wymaga wszystkich umiejętności niezbędnych we wspinaczce wysokogórskiej. Z tego względu stosowane jest również takie samo wyposażenie ochronne jak przyzimowej wspinaczce wysokogórskiej.Na zboczu Karwendelu poniżej górnej stacji kolejki górskiej Karwendelbahn w Mittenwald na wysokości2 200 m stworzono sztuczną ścianę lodową o wysokości 80 metrów. Dzięki dużej wysokości i zorientowaniu na północ woda błyskawicznie zmienia się tutaj w lód.

Nasz zespół przybył do stacji kolejki górskiej na szczycie na tyle wcześnie, że zdążyliśmy jeszcze zro-bić sobie niewielką wycieczkę na nartach skitourowych przed rozpoczęciem właściwej części wyprawy – lo-dowej wspinaczki na górę. A jeszcze tego samego wieczoru pojechaliśmy samochodem dalej, dodoliny Pinnistal, by następnego ranka o świcie podjąć kolejną wyprawę w P O Ł Y S -K U J Ą C Y L O D O W Y Ś W I A T . .Dolina Pinnistal w Sztubajach jest prawdziwym rajem dla miłośników wspinaczki lodowej – okołodwadzieścia lodospadów otwiera ogromne możliwości dla zapierających dech w piersi wspinaczek. Namiejscu stanęliśmy oko w oko z zamarzniętymi wodospadami o wiele mówiących nazwach: „Gully”(dosł. studzienka ściekowa), „Vorhang” (kurtyna) czy „ M Ä N N E R O H N E N E R -V E N “ (DOSŁ. MĘŻCZYŹNI PODDAJĄ SIĘ) – dobrze, że mamy w zespole chociaż jedną kobietę!

Przed nami dwa pełne wrażeń dni, w których zmagaćsię będziemy przede wszystkim z piątym żywiołem: lodem.

C I E S Z Y M Y S I Ę ,A R A C Z E JJ A K M Ó W I S I ĘT U T A J ,„ A M O A D S G A U D I ” .

D R O G A N A W P R O S T M O Ż L I W A J E S T T Y L K O Z I M Ą –W S P I N A C Z K A L O D O W A W K A R W E N D E L I S T U B A I T A L

W naszym programie na początek lutego była jedna wyprawa z dwoma różnymi celami: wspinaczkalodowa w paśmie Karwendel i dolinie Stubaital. Trudno znaleźć jeszcze bardziej różniące się do siebiewyprawy: w K A R W E N D E L sztucznie przygotowana ściana lodowa, do której można dojechać kolejką górską, stanowi idealne przygotowanie przed rozpoczęciem sezonu wspinaczki lodowej. Natomiast dolina Stubaital daje duże możliwości wyboru pomiędzy naturalnymi lodospadami oróżnym stopniu trudności. Wodospady położone są pojedynczo w ustronnej dolinie P I N N I S -T A L i można do nich dojść wyłącznie pieszo.

Oblodzone strome ściany i zamarznięte wodospady tworzą niesamowity pejzaż zimowego świata gór,a równocześnie otwierają przed nami drogi, którymi wspinać się można jedynie w mroźnej porzeroku. Z reguły możliwe do pokonania N A C H Y L E N I E W Y N O S I O D 4 0 °D O 9 0 ° – bardziej stromo już się nie da. Wspinaczka lodowa jest specjalną dyscypliną w zakresie wspinaczki górskiej i wymaga wszystkich umiejętności niezbędnych we wspinaczce wysokogórskiej. Z tego względu stosowane jest również takie samo wyposażenie ochronne jak przyzimowej wspinaczce wysokogórskiej.Na zboczu Karwendelu poniżej górnej stacji kolejki górskiej Karwendelbahn w Mittenwald na wysokości2 200 m stworzono sztuczną ścianę lodową o wysokości 80 metrów. Dzięki dużej wysokości i zorientowaniu na północ woda błyskawicznie zmienia się tutaj w lód.

Nasz zespół przybył do stacji kolejki górskiej na szczycie na tyle wcześnie, że zdążyliśmy jeszcze zro-bić sobie niewielką wycieczkę na nartach skitourowych przed rozpoczęciem właściwej części wyprawy – lo-dowej wspinaczki na górę. A jeszcze tego samego wieczoru pojechaliśmy samochodem dalej, dodoliny Pinnistal, by następnego ranka o świcie podjąć kolejną wyprawę w P O Ł Y S -K U J Ą C Y L O D O W Y Ś W I A T . .Dolina Pinnistal w Sztubajach jest prawdziwym rajem dla miłośników wspinaczki lodowej – okołodwadzieścia lodospadów otwiera ogromne możliwości dla zapierających dech w piersi wspinaczek. Namiejscu stanęliśmy oko w oko z zamarzniętymi wodospadami o wiele mówiących nazwach: „Gully”(dosł. studzienka ściekowa), „Vorhang” (kurtyna) czy „ M Ä N N E R O H N E N E R -V E N “ (DOSŁ. MĘŻCZYŹNI PODDAJĄ SIĘ) – dobrze, że mamy w zespole chociaż jedną kobietę!

Przed nami dwa pełne wrażeń dni, w których zmagaćsię będziemy przede wszystkim z piątym żywiołem: lodem.

C I E S Z Y M Y S I Ę ,A R A C Z E JJ A K M Ó W I S I ĘT U T A J ,„ A M O A D S G A U D I ” .

CiinaAx

P I E R W S Z Ą G O N D O L Ą K O L E J K I G Ó R S K I E J

K A R W E N D E L B A H N D O C I E R A M Y D O S T A C J I N AS Z C Z Y C I E . S Ł O Ń C E R Z U C A

P I E R W S Z E P R O M I E N I E N A O Ś N I E Ż O N E S Z C Z Y T Y

G Ó R I Z A P O W I A D A P I Ę K N YD Z I E Ń N A N A S Z Ą W Y P R A W Ę .

CiinaAx

P I E R W S Z Ą G O N D O L Ą K O L E J K I G Ó R S K I E J

K A R W E N D E L B A H N D O C I E R A M Y D O S T A C J I N AS Z C Z Y C I E . S Ł O Ń C E R Z U C A

P I E R W S Z E P R O M I E N I E N A O Ś N I E Ż O N E S Z C Z Y T Y

G Ó R I Z A P O W I A D A P I Ę K N YD Z I E Ń N A N A S Z Ą W Y P R A W Ę .

Mhias

Na szczęśe gfzdążył w porę powiedeć

„op”!

S T A R A M Y S I Ę W Y K O R Z Y S T A Ć C H W I L E O P O R A N K Ui robimy sobie małą wycieczkę na nartach skitourowych w kierunku trasy zjazdowej Dammkar. Wciążprzenosimy wzrok z Bawarii na Tyrol i z Tyrolu na Bawarię, bo szczyt Karwendel leży dokładnie naniemiecko-austriackim pograniczu.

Mhias

Na szczęśe gfzdążył w porę powiedeć

„op”!

S T A R A M Y S I Ę W Y K O R Z Y S T A Ć C H W I L E O P O R A N K Ui robimy sobie małą wycieczkę na nartach skitourowych w kierunku trasy zjazdowej Dammkar. Wciążprzenosimy wzrok z Bawarii na Tyrol i z Tyrolu na Bawarię, bo szczyt Karwendel leży dokładnie naniemiecko-austriackim pograniczu.

po męczącym pojsu podgó – w dół zjeżdżywydną nlą

P O D C Z A S G D Y K I E R O W C Y K O L E J K I

S I E D Z Ą S O B I E UG Ó R Y P R Z Y K A W I E

I C I A S T K A C H IP R Z Y G L Ą D A J Ą S I Ę

N A M , M Y C I E S Z Y M Y S I Ę

L O D E M .

po męczącym pojsu podgó – w dół zjeżdżywydną nlą

P O D C Z A S G D Y K I E R O W C Y K O L E J K I

S I E D Z Ą S O B I E UG Ó R Y P R Z Y K A W I E

I C I A S T K A C H IP R Z Y G L Ą D A J Ą S I Ę

N A M , M Y C I E S Z Y M Y S I Ę

L O D E M .

pinnista

l

Po de mszujśmy żporząde zgrzii wi na wspinaczkępo zzęmwospade „Mäohne Nn” (sł. mężczyźpoddają ę). Jużsa naz budw nas cję, bywieść cześ wręczprzewne i ponaćjedną z najbdejzny s wspi-naczki lowej w Ty.

1 2 5 M E T R Ó WW G Ó R Ę

pinnista

lPo de mszujśmy żporząde zgrzii wi na wspinaczkępo zzęmwospade „Mäohne Nn” (sł. mężczyźpoddają ę). Jużsa naz budw nas cję, bywieść cześ wręczprzewne i ponaćjedną z najbdejzny s wspi-naczki lowej w Ty.

1 2 5 M E T R Ó WW G Ó R Ę

M Ę Ż C Z Y Ź N I S I Ę P O D D A J Ą ?

M Ę Ż C Z Y Ź N I S I Ę P O D D A J Ą ?

A jzcze eec... j widác!

W D R O G Ę ! L Ó D J E S T N A P R A W D ĘW Y J Ą T K O W Y M Ż Y W I O Ł E M : O D K A L A F I O R A P O G R U B E K O L U M N Y , O D G R Z Y B K Ó W P O S Z Y B Y O K I E N N E I B A L K O N Y – WD R O D Z E N A G Ó R Ę W S P I N A M Y S I ĘP R Z E Z C A Ł Y R E P E R T U A R N A J R Ó Ż N I E J S Z Y C H L O D O W Y C H F O R M .

A jzcze eec... j widác!

W D R O G Ę ! L Ó D J E S T N A P R A W D ĘW Y J Ą T K O W Y M Ż Y W I O Ł E M : O D K A L A F I O R A P O G R U B E K O L U M N Y , O D G R Z Y B K Ó W P O S Z Y B Y O K I E N N E I B A L K O N Y – WD R O D Z E N A G Ó R Ę W S P I N A M Y S I ĘP R Z E Z C A Ł Y R E P E R T U A R N A J R Ó Ż N I E J S Z Y C H L O D O W Y C H F O R M .

D O J A Z D D O Ś C I A N YL O D O W E J K A R W E N D E LNa miejsce przyjechaliśmy samochodem, alerównie wygodny jest dojazd pociągiem bezprzesiadek z Innsbrucka i Monachium. Zdworca w Mittenwald do dolnej stacji kolejkigórskiej Karwendelbahn można dojść pieszolub dojechać autobusem turystycznym. Wzimie kolejka górska kursuje od godziny 9 do16. Aby zdążyć na ostatni kurs kolejki na dół,radzimy rozpocząć wspinaczkę po ścianie lo-dowej najpóźniej o godzinie 13. Jeżeli ktośspóźni się na ostatni kurs kolejki, nie pozos-taje mu nic innego jak zjazd w dół bardzotrudnym i nieprzygotowanym odcinkiem free-ride Dammar o długości 7 kilometrów!

T R A S Y D O W S P I N A C Z K I L O D O W E JWysoka na 80 metrów pionowa ściana lodowa została otwarta zimą 2010 roku i wzbudza respekttakże w doświadczonych alpinistach. Wytrawni miłośnicy wspinaczki lodowej mogą cieszyć się po-dejściem o piątym stopniu trudności w okresie od połowy grudnia do połowy kwietnia w zależnościod pogody. Kto ukończył dopiero kurs dla początkujących, powinien podjąć wspinaczkę w towarzyst-wie przewodnika.

D O J A Z D D O P I N N I S T A LSamochodem można dojechać z Innsbrucka do Neder/Schmieden w dolinie Stubaital. Stąd możnarozpocząć wędrówkę w dolinę Pinnistal. Ale zwłaszcza zimą ogromną radość sprawia zjazd torem sa-neczkowym od górnej stacji kolejki Elferlift w dół w dolinę Pinnistal. Tym, którzy przyjechali do chatyIssenanger Alm, gospodarz Pinnisalm proponuje pokonanie ostatniego odcinka drogi do Pinnisalmsamochodem i doczepionymi do niego sankami.

T R A S YDolina Pinnistal otwiera ogromne możliwości tras, których stopień trudności w większości waha sięmiędzy 3 a 5. Trasa wspinaczkowa „Männer ohne Nerven” zalicza się do kanonu wspinaczki górskiej ijest jedną z najpiękniejszych tras w Tyrolu. W niewielkiej odległości od Pinnisalm znajduje się wielelodospadów.

I N F O R M A C J ERegion Karwendel: http://www.alpenwelt-karwendel.de/Region Sztubaje: http://www.stubai.atMożliwości tras w Pinnistal: http://www.climbers-paradise.com/Kursy wspinaczkowe w obu rejonach: http://www.bergsteigerschule-zugspitze.de

T E X A P O R EG L O V EMocne, wodoszczelne, charaktery-zujące się wysoką oddychalnościąrękawice z wypełnieniem i pods-zewką termiczną.

Q U I N T E S S E N C EJ A C K E T M E NTa zimowa kurtka softshellowa 3w 1 jest połączeniem elastycznej,wiatroszczelnej kurtki zewnętrznejsoftshell charakteryzującej siębardzo dobrą oddychalnością zlekką i ciepłą wewnętrzną kurtkąpolarową. Kaptur jest wyjątkowowodoodporny i można go nosićtakże na kask. Krój zapewniamaksymalną swobodę ruchów.

M U D D Y P A S SJ A C K E T W O M E NGdy droga wiedzie stromo podgórę, liczy się każdy gram. Naszawiatroszczelna wysokogórskakurtka softshellowa gwarantujedoskonałą swobodę ruchów przyniewielkiej wadze. Podczas wysiłkufizycznego zapewnia wyjątkowąoddychalność.

C H O G O R I X T J A -C K E T W O M E NMałe wymiary po złożeniu i maksymalnawydajność cieplna: ta kurtka puchowajest odporna na rozdarcia, prawie wiatroszczelna i przy niewielkiejwadze stanowi rewelacyjną ochronęprzed zimnem. Regulowany kapturpozwala zatrzymać ciepło przy głowie.Dzięki systemowemu zamkowi błyska-wicznemu można ją stosować jakokurtkę wewnętrzną do naszych kurtekchroniących przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi.

S N O W S H E L T E RP A N T SDo wspinaczki lodowej i na wyprawywysokogórskie: te spodnie softs-hellowe są wiatroszczelne, oddy-chające i zapewniają wyjątkowąswobodę ruchów. Są idealnieprzygotowane z myślą o jeździena nartach: mają zintegrowanestuptuty, ochronę przed ścieraniemna wewnętrznej stronie w obszarzełydek i element odblaskowy Recco.

I N N S B R U C K

N E D E R / S C H M I E D E N

P I N N I S T A L

Informacje owyprawie

Produkty

D O J A Z D D O Ś C I A N YL O D O W E J K A R W E N D E LNa miejsce przyjechaliśmy samochodem, alerównie wygodny jest dojazd pociągiem bezprzesiadek z Innsbrucka i Monachium. Zdworca w Mittenwald do dolnej stacji kolejkigórskiej Karwendelbahn można dojść pieszolub dojechać autobusem turystycznym. Wzimie kolejka górska kursuje od godziny 9 do16. Aby zdążyć na ostatni kurs kolejki na dół,radzimy rozpocząć wspinaczkę po ścianie lo-dowej najpóźniej o godzinie 13. Jeżeli ktośspóźni się na ostatni kurs kolejki, nie pozos-taje mu nic innego jak zjazd w dół bardzotrudnym i nieprzygotowanym odcinkiem free-ride Dammar o długości 7 kilometrów!

T R A S Y D O W S P I N A C Z K I L O D O W E JWysoka na 80 metrów pionowa ściana lodowa została otwarta zimą 2010 roku i wzbudza respekttakże w doświadczonych alpinistach. Wytrawni miłośnicy wspinaczki lodowej mogą cieszyć się po-dejściem o piątym stopniu trudności w okresie od połowy grudnia do połowy kwietnia w zależnościod pogody. Kto ukończył dopiero kurs dla początkujących, powinien podjąć wspinaczkę w towarzyst-wie przewodnika.

D O J A Z D D O P I N N I S T A LSamochodem można dojechać z Innsbrucka do Neder/Schmieden w dolinie Stubaital. Stąd możnarozpocząć wędrówkę w dolinę Pinnistal. Ale zwłaszcza zimą ogromną radość sprawia zjazd torem sa-neczkowym od górnej stacji kolejki Elferlift w dół w dolinę Pinnistal. Tym, którzy przyjechali do chatyIssenanger Alm, gospodarz Pinnisalm proponuje pokonanie ostatniego odcinka drogi do Pinnisalmsamochodem i doczepionymi do niego sankami.

T R A S YDolina Pinnistal otwiera ogromne możliwości tras, których stopień trudności w większości waha sięmiędzy 3 a 5. Trasa wspinaczkowa „Männer ohne Nerven” zalicza się do kanonu wspinaczki górskiej ijest jedną z najpiękniejszych tras w Tyrolu. W niewielkiej odległości od Pinnisalm znajduje się wielelodospadów.

I N F O R M A C J ERegion Karwendel: http://www.alpenwelt-karwendel.de/Region Sztubaje: http://www.stubai.atMożliwości tras w Pinnistal: http://www.climbers-paradise.com/Kursy wspinaczkowe w obu rejonach: http://www.bergsteigerschule-zugspitze.de

T E X A P O R EG L O V EMocne, wodoszczelne, charaktery-zujące się wysoką oddychalnościąrękawice z wypełnieniem i pods-zewką termiczną.

Q U I N T E S S E N C EJ A C K E T M E NTa zimowa kurtka softshellowa 3w 1 jest połączeniem elastycznej,wiatroszczelnej kurtki zewnętrznejsoftshell charakteryzującej siębardzo dobrą oddychalnością zlekką i ciepłą wewnętrzną kurtkąpolarową. Kaptur jest wyjątkowowodoodporny i można go nosićtakże na kask. Krój zapewniamaksymalną swobodę ruchów.

M U D D Y P A S SJ A C K E T W O M E NGdy droga wiedzie stromo podgórę, liczy się każdy gram. Naszawiatroszczelna wysokogórskakurtka softshellowa gwarantujedoskonałą swobodę ruchów przyniewielkiej wadze. Podczas wysiłkufizycznego zapewnia wyjątkowąoddychalność.

C H O G O R I X T J A -C K E T W O M E NMałe wymiary po złożeniu i maksymalnawydajność cieplna: ta kurtka puchowajest odporna na rozdarcia, prawie wiatroszczelna i przy niewielkiejwadze stanowi rewelacyjną ochronęprzed zimnem. Regulowany kapturpozwala zatrzymać ciepło przy głowie.Dzięki systemowemu zamkowi błyska-wicznemu można ją stosować jakokurtkę wewnętrzną do naszych kurtekchroniących przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi.

S N O W S H E L T E RP A N T SDo wspinaczki lodowej i na wyprawywysokogórskie: te spodnie softs-hellowe są wiatroszczelne, oddy-chające i zapewniają wyjątkowąswobodę ruchów. Są idealnieprzygotowane z myślą o jeździena nartach: mają zintegrowanestuptuty, ochronę przed ścieraniemna wewnętrznej stronie w obszarzełydek i element odblaskowy Recco.

I N N S B R U C K

N E D E R / S C H M I E D E N

P I N N I S T A L

Informacje owyprawie

Produkty

J E S T E Ś M Y T E G O P E W N I : wyruszymy jeszcze na wiele wypraw w Alpy. Bokażda wyprawa jest inspiracją dla coraz to nowych pomysłów i budzi tęsknotę za kolejną wyprawą, ko-lejnym szczytem, kolejnym wrażeniem – „na zewnątrz jak w domu”!

Fotografowie: wyprawa na rakietach śnieżnych: Gaudenz Danuser, wyprawa alpejska: Moritz Attenberger,wyprawa ze wspinaczką lodową: Hansi Heckmair