GRIPIGRIPIGRIPIGRIPIÇKA ËSHTË

SHËRBIMET SHËNDETËSORE-SHËRBIMI POLICOR I KOSOVËS

GRIPIGRIPIGRIPIGRIPIGRIPIGRIPI?

Shërbimet Shëndetësore të ShPK-së Faqe 2

ÇKA ËSHTË GRIPI?

SHËNJAT E PËRGJITHSHME TË GRIPITLodhje e përgjithshme dhimbje të trupit, tem-peraturë, ethe, kokëdhimbje, dhimbje fyti, kol-litje, rrjedhje nga hundët. Këto simptoma janë ankesa të zakonshme që paraqiten gjatë dimrit dhe nuk duhet përzier gjithnjë me gripin i cili

mund të shkaktoj komplikime në disa raste edhe dramatike tek personat e moshuar apo tek atë që veç janë të sëmur nga sëmundje tjera, pastaj tek të porsalindurit. Andaj në këto raste kjo gjendje nuk duhet të neglizhohet.

SHËNJAT E PËRGJITHSHME TË SHËNJAT E PËRGJITHSHME TË SHËNJAT E PËRGJITHSHME TË SHËNJAT E PËRGJITHSHME TË GRIPITGRIPITGRIPITGRIPIT

Gripi është sëmundje infektive e shkak-tuar nga virusi i gripit, i cili ndryshon nga viti në vit.

Virusi në fjalë shumzohet në rrugët e frymë-marrjes. Në përgjithësi paraqitet në formë të epidemisë duke fi lluar nga Nëntori dhe zvogëlohet në shkurt-mars.Gjendja gripoze paraqitet gjithmonë në mo-mente të këqija! Në momente të ndërrimit të vendit të punës, ngarkesave në punë, obligimeve familjare etj. Gjendja gripoze nuk zgjedh kohën, angazhimet profesionale dhe familjare. Pas një numri komplikimesh të lehta shënde-

tësore mund të vjen radha e paraqitjes së grip-it. Problemi i gripit është trajtuar si një nga problemet virale më të vjetra. Por shpesh në popull është një tendencë që me termin grip të përfshihet një numër sëmundjesh të cilat nuk kanë fare të bëjnë me gripin. Kohëzgjatja e inkubacionit (koha prej mo-mentit të infektimit deri tek shfaqja e simp-tomave) me grip ndryshon prej 24-48 orë. I sëmuri mund të jetë infektues mesatarisht 6 ditë, duke llogaritur edhe kohën para shfaqjes së simptomave. Tek personat me imunitet jo të dobësuar rikthimi komplet në gjendje e mëparshme bëhet pas dy jave.

ankesa të zakonshme që paraqiten gjatë dimrit dhe nuk duhet përzier gjithnjë me gripin i cili

tek të porsalindurit. Andaj në këto raste kjo gjendje nuk duhet të neglizhohet.

Kujdes i veçantë duhet kushtuar tek personat e moshuar, personat me sëmundje të sheqerit, personat të cilët veç kanë sëmundje tjera të mushkërive, pastaj të porsalindurit të cilët janë ende në krijim e sipër të imunitetit.

KUJDES NGA KOMPLIKIMET:

SHËNJAT KLINIKE:Temperaturë e ngritur deri në 40 C me ethe, plogështi, kokëdhimbje, dhimbje musku-jsh (kontraktura), anoreksi (humbje apetit), kollë të thatë (që nuk të lenë të qetë).Fillimi është i shpejtë me simptome të përnjëhershme.

Otit (Sëmundje e veshit), bronkit (Sëmundje e rrugëve të sipërme të frymëmarrjes), pneumoni (kallje e mushkërive), rhiniti (Infl amacioni i hundës), faringiti (infl amacioni i fytit), bronkiti (infl amacioni i bronkeve).

TRETMANI:Fillimisht personave me grip ju këshillohet: regjim shtrati (pushim), terapi simptomatike (paracetamol, brufen), vitaminë C, pika për hundë (tretje fi ziologjike 0.9 %), të pihen sa më shumë lëngje (sidomos çaj) dhe mjekimi i komplikimeve (nëse paraqiten)

KOMPLIKIMET:

Për parandalimin e gjendjes gripoze adoptohen disa rregulla të thjeshta të

higjienës së jetës. Ushqim i ndry-shëm dhe i ekuilibruar, me fruta dhe perime për shkak se janë të pasura me vitamina dhe minerale. Pastaj

gjumë të mjaftueshëm si dhe aktivitet të rregullt fi zik. Evitoni ngrohjen e

tepruar të dhomave, pastaj praktikoni ajrosje të rregullt gjatë ditës të dhomës ku qëndroni.

Po, urdhëro

dokumentet.

Por mos ju duhet

edhe një Rhinostop?

Të lutem

dokumentet?

PREVENIMI-PARANDALIMI:

DALLIMI NË MES GRIPIT DHE FTOHJESShumë karakteristika mundësojnë dallimin në mes të sindromës gripale dhe gripit. Simptomat e sindromës gripale janë shpesh kaluese dhe me intensitet mesatar. Përgjegjës për këto siptoma janë: virusët respirator sincicial, virusët e parainfl uencës, adenovirusët, rhinovirusët, enterovi-rusët, coranavirusët etj.

Shërbimet Shëndetësore të ShPK-sëFaqe 3

Ekzistojnë edhe forma të ngjajshme të problemeve shëndetësore të cilat e bëjnë të vështirë diagnostifi kimin. Por në shumicën e kohës simptomat e lartcekura mundësojnë dallimin e lehtë.

Duhet pasur kujdes në vak-sinimin edhe të personave pas moshës 65 vjeçare, pastaj atyre me sëmundje kronike, personat që qëndrojnë gjatë nëpër objekte spitalore pa marr parasysh moshën. Në vazhdim do të gjeni disa nga sëmundjet kronike ku apliko-het vaksinimi:

-Diabeti tip 1 dhe 2,

-Insufi cienca (pamjaftueshmëri) kronike e zemrës, çrregullimet e ritmit, problemet me

valvula të zemrës, sëmundjet e lindura të zemrës.

-Insufi ciencë respiratore kronike.

-Format kronike të sëmundjeve neurologjike (epilepsia) dhe muskulare (miopatia),

-Infarkti i trurit me invaliditet.

-Personat me imunitet të kompromituar (me AIDS)

-Nefropatia kronike dhe sindroma

nefrotike akute.

-Hemoglobinopatitë,

-Mukovicidosa.

Rivaksinimi duhet të bëhet çdo vit

pasi që çdo vit paraqiten forma të

reja të gripit dhe këto forma ndry-

shojnë vazhdimisht. Koha më e

mirë për vaksinim është periudha

prej tetorit deri kah mesi i dhjeto-

rit. Organizmit i duhen 15 ditë për

të prodhuar antitrupa për mbrojtje

nga gripi.

Shërbimet Shëndetësore të ShPK-së Faqe 4

Përgatitur nga: Dr. Luan KEKA Design: Çajup KAJTAZI - Tel: 038 5080 - 1126 Fax: 038 5080 - 1130E-mail: kps_hs@yahoo.com

VAKSINIMI VJETOR KUNDËR VIRUSIT TË GRIPIT