20
C M Y K #47 (176) 26 - 29.XI , 2011 weli gamodis oTxSabaTs da SabaTs www.saertogazeti.net; E-mail: [email protected] fasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers sazogadoebrivi moZraoba `qarTuli ocneba~ dafuZndeba biZina ivaniSvilma CiraRdani aanTo im bnel gvirabSi, romelSic mixeil saakaSvilma qarTveli xalxi gamoketa kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs `serTo gzeTis~ rqividn (#12, ivlisi, 2008 w.) elizbar javeliZe: `es aris is, rasac qurdul Jargonze `bezpredeli~ hqvia...~ vaJa beriZe: meqa xangoSvili: biZina ivaniSvilTan pirveli Sexvedridan Zalian moxibluli gamovedi, imitom rom vnaxe adamiani, romelsac aintersebs, ras eubnebi nino qadagiZe-Jvania: CeCnuri `iavnana~ da `kamikaZe~ qarTvelebi gia cagareiSvili: xelisufleba axali kanoniT patimrebis srul izolacias axdens

kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: [email protected] 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

C M Y K

#47 (176) 26-229.XI, 2011 weli gamodis oTxSabaTs da SabaTs www.saertogazeti.net; E-mail: [email protected] fasi 1 lari

2011 wlis 11 dekembers sazogadoebrivi moZraoba

`qarTuli ocneba~ dafuZndeba

biZina ivaniSvilma CiraRdani aanTo im bnel gvirabSi, romelSic mixeil

saakaSvilma qarTveli xalxi gamoketa

kaci, romelic saqarTvelosukvdavebas afinansebs

`̀ss��eerrTToo gg��zzeeTTiiss~~ ��rrqqiivviidd��nn ((##1122,, iivvlliissii,, 22000088 ww..))

elizbar javeliZe:

`es aris is, rasac qurdulJargonze

`bezpredeli~hqvia...~

vaJa beriZe:

meqa xangoSvili:

biZina ivaniSvilTan pirveli Sexvedridan

Zalian moxibluli gamovedi, imitom rom

vnaxe adamiani, romelsac aintersebs,

ras eubnebi

nino qadagiZe-Jvania:

CeCnuri `iavnana~ da

`kamikaZe~ qarTvelebi

gia cagareiSvili:

xelisufleba axali kanoniT

patimrebis srul izolacias axdens

Page 2: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

`medianiusi~

2

gazeTi xxelmZRvanelobs TTavisufali ppresis pprincipiT.SesaZloa, aavtoris ppozicia aar eeTanxmebodes rredaqciis aazrs.informaciis ssizusteze ppasuxismgebelia aavtori. ggasaCivrebaSesaZlebelia mmasalis ggamoqveynebidan eerTi kkviris vvadaSi.

Semosuli mmasalebi aavtorebs aar uubrundeba.aamm nniiSSnniiTT aaRRnniiSSnnuulliiaa ssaarreekkllaammoo mmaassaalleebbii..

`saerTo gazeTi~mmTTaavvaarrii rreeddaaqqttoorrii:: vvaaxxttaanngg xxaarrCCiillaavvaa

gamomcemeli: Sps sagamomcemlo centri `saerTo sityva~

mmiiss:: TTbbiilliissii,, aaRRmmaaSSeenneebblliiss 116644;;

tteell..:: 22 1144 4400 1199;; 22 3344 2288 9977

rreeggiissttrraacciiiiss ##220022337755334499

ssaaxxaallxxoo ddaammccvveellii ggeennddeerruulliiZZaallaaddoobbiiss wwiinnaaaaRRmmddeegg

1166 ddRRiiaann kkaammppaanniiaass uueerrTTddeebbaasaqarTvelos saxalxo da-

mcveli qalTa mimarT Zala-

dobis aRmofxvris saerTaSo-

riso dResTan dakavSirebiT

gancxadebas avrcelebs, sadac

SemaSfoTlad miiCnevs im

faqts, rom qalTa da gogona-

Ta mimarT Zaladoba kvlav

rCeba mwvave globalur pr-

oblemad.

,,SemaSfoTebelia msofli-

oSi qalTa mimarT ZaladobiT

ganpirobebuli sikvdiliano-

bis statistikac – 16–44

wlamde asakis qalebisa da

gogonebis sikvdilianobis da SezRuduli SesaZleblobebis

ZiriTad mizezs Zaladoba warmoadgens“, _ naTqvamia ombuds-

menis gancxadebaSi.

aqve aRniSnulia, rom Zaladobis mimarT gansakuTrebiT da-

ucvelni arian erovnul umciresobebs mikuTvnebuli, ltol-

vili, soflad mcxovrebi, siRaribis zRvars qvemoT myofi, in-

stituciebsa Tu Tavisuflebis aRkveTis adgilebSi myofi,

SezRuduli SesaZleblobebis mqone, xandazmuli qalebi da

gogonebi, romlebic saxelmwifos mxridan gansakuTrebul

dacvas saWiroeben.

qalTa mimarT Zaladobis aRmofxvris msoflio dRiT gen-

deruli Zaladobis winaaRmdeg 16 dRiani kampania iwyeba , ro-

melic 10 dekembers – adamianis uflebaTa dacvis saerTaSo-

riso dRes sruldeba.

saqarTvelos saxalxo damcveli uerTdeba qalTa mimarT

Zaladobis aRmofxvris dRis ZiriTad mizans da konkretul

saCivrebze muSaobs.

ombudsmeni imeds gamoTqvams, rom sazogadoebis da saxel-

mwifos erToblivi ZalisxmeviT moxdeba am problemis siste-

muri daZleva da arc erTi qali Zaladobis winaSe marto ar

darCeba.

jandacvis msoflio organizaciis monacemebis Tanaxmad,

mTel msoflioSi, yovel mesame qals cxovrebis manZilze ga-

nucdia fizikuri an seqsualuri Zaladoba, an sxva saxis sas-

tiki mopyroba da rogorc wesi, moZalade nacnobi adamiania,

xolo Zaladobis faqti xSirad ojaxSi xdeba.

gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri asamble-

is 1999 wlis 54/134 rezoluciiT, qalTa mimarT Zaladobis

aRmofxvris saerTaSoriso dRe yoveli wlis 25 noembers

aRiniSneba.

eedduuaarrdd kkookkooiiTTii aarrCCeevvnneebbiiss mmeeoorree ttuurrSSii mmxxaarrss aarrcceerrTT

`̀ssaapprreezziiddeennttoo~~ kkaannddiiddaattss aarr uuWWeerrsse.w. samxreT oseTis moqmedi pre-

zidenti eduard kokoiTi, 27 nombers

qveyanaSi ,,saprezidento” arCevnebis

meore turSi monawile arcerT ,,sap-

rezidento” kandidats mxars ar dau-

Wers. amis Sesaxeb ,,ria novosti”

iuwyeba.

,,me Sevqmni sasurvel pirobebs

yvelasTvis, raTa aRniSnuli arCevne-

bi Tanabar pirobebSi da samxreT ose-

Tis konstituciasTan SesabamisobaSi

Catardes. amasTan erTad me ar SemiZ-

lia davxuWo Tvalebi im tyuilsa da

dezinformaciaze, rasac kandidatebi avrceleben. me principu-

lad ar vuWer mxars meore turSi arcerT kandidats _ arc

bibilovs da arc jioevas”- aRniSna kokoiTma.

misive TqmiT, is 28-229 noembers xalxs mimarTavs, sadac

ganacxadebs sakuTar pozicias, rogorc Catarebul arCevneb-

ze, aseve momaval xelisuflebasTan dakavSirebiT.

,,axla me amas ar vakeTeb, raTa saarCevno procesSi Care-

va da amomrCevelebze zegavlena ar damabralon”- aRniSna ko-

koiTma.

SegaxsnebT, rom e.w. samxreT oseTSi de-ffaqto sapreziden-

to arCevnebi 13 noembers Catarda. masSi vercerTma ,,saprezi-

dento” kandidatma xmebis 50 pocentze metis mopoveba ver

SeZlo, aqedan gamomdinare, arCevnebis meore turi, 27 noemb-

risTvis dainiSna. meore turSi monawileobas ,,prezidentobis”

ori kandidati- anatoli bibilovi da ala jioeva miiReben.

sazogadoebrivi moZraoba

„qarTuli ocnebis“ prezen-

tacia, a.w. 11 dekembers Tbi-

lisis saxelmwifo sakon-

certo darbazSi gaimarTeba.

werilobiTi Tanxmoba fi-

larmoniis administraciis-

gan dRes miviReT. prezenta-

cia 25 noembrisTvis iyo da-

gegmili, misi gadadebis mi-

zezi ki xelovnurad Seqmni-

li winaaRmdegobebi gaxda.

gvinda, sazogadoebas kidev

erTxel SevaxsenoT, rom 3 noembridan moyole-

buli dRemde, biZina ivaniSvilis warmomadgen-

lebi molaparakebebs awarmoebdnen sportis sa-

saxlis administraciasTan, Tumca pasuxi dRem-

de ar migviRia. sportis sasaxlis gamoyofas

Cven maRali sazogadoebrivi interesis gamo

viTxovdiT, raTa yvela msurvels hqonoda

„qarTuli ocnebis“ prezentaciaze daswrebis

saSualeba.

sportis sasaxlis administraciis Tanxmo-

bis SemTxvevaSi, uflebas vitovebT sazogado-

ebis interesebidan gamomdinare „qarTuli oc-

nebis“ prezentaciam sportis sasaxleSi gadai-

nacvlos. mzad varT, am SemTxvevaSi, filarmo-

niis administracias pirgasamtexloc gadavuxa-

doT. Cveni inforaciiT, im droisTvis sportis

sasaxleSi aranairi RonisZieba dagegmili ar

aris da Sesabamisad ar arsebobs realuri mi-

zezi, ris gamoc SesaZloa sportis sasaxlis

administraciam darbazis gamoyofaze uari

gviTxras. im SemTxvevaSi Tu, miuxedavad yve-

lafrisa, sportis sasaxle mainc uars ityvis,

Tbilisis saxelmwifo sakoncerto darbazSi

samwuxarod yvela msurvels daswrebis saSua-

leba ar miecema, risTvisac saqarTvelos mo-

saxleobas winaswar vuxdiT bodiSs.

kidev erTxel xazgasmiT aRvniSnavT, rom

„qarTuli ocnebis“ prezentaciis TariRis

Secvla ar momxdara Cveni iniciativiT da

molaparakebebis gaWianureba mizanmimarTu-

lad xorcieldeba, rac pirveli SemTxveva

ar aris.

CCiittssaacc uuyyvvaarrss TTaavviissii bbuuddee,, xxoolloo

bbaayyaayyiissTTvviiss ssuull eerrTTiiaa rroommeell gguubbeeSSiiaacc

aarr uunnddaa ddaaiissaaddgguurrooss ((xxaallxxuurrii))

lalxorali _ uZvelesi civilizaciis _ Sume-

rebis Serqmeulia, rac niSnavs Sesakreb adgils, sa-

idanac svani vaJkacebi mudam midiodnen deda-samSob-

los dasacavad, roca mteri Semogveseoda.

epatarava romeliRac walenjixel megrels es

istoriuli saxeli da wa-

lenjixis Tvis soflis

saxeli `xudoni~ uwoda,

rac geografiuli damaxin-

jebacaa.

Cveni patara da lama-

zi sofeli 20 welia mi-

wasTanaa gasworebuli, ex-

la ruseTis dawyebul

saqmes indoelebi agrZele-

ben da aravis arafrad mi-

aCnia, rom iq aris wm. gi-

orgis niSi da 2 km-Si uZ-

velesi wm. giorgis saxe-

lobis taZari da sasaf-

laoebi, sadac 1983 w. mimdinare gaTxrebiT unika-

luri, qristianobamdeli saflavebi iqna aRmoCenili

sxvadasxva nivTebiT, xolo imaze adre, gaTxrebisas

aRmoCenili iqna unikaluri oqros sakidi, romelic

Jurnal droSaSia dabeWdili.

Cemma Zmam, mweralma ak. gelovanma _ saxelwode-

bis dasabruneblad sadac ar miswera, dadadebiTi pa-

suxi miiRo, gaanadgureT ojaxebi, sadac baRebi da

tyeebic ki baRnarebad iyo qceuli, xolo imdeni

futkari, kalmaxiT savse mdinare, yvelaferi kapike-

bad Sefasebula, romelic sanam iq mcxovrebi Cemi

Zma revazi ar gardaicvala, akakim mere Zlivs aiRo

da mis gasvenebaSic ki ar gveyo, xolo tyeebi, iyi-

da mamam vinc ki Cvengan gadavida _ nikolozis Tum-

nianebiT iyida miwa, 3 biWi myavs da dasWirdebaTo,

urTxmelis nargavebs xom SvilebiviT uvlida _ ise

gaanadgures, nasaxic ki ar darCa. yovelive amis Sem-

deg _ qrTamebiT daamtkices, rom viTom Cvens klde-

ebs rkina ureviao _ esaa tyuili _ Seamowmon. wi-

na dReebSi praRidan gadmosca radio `Tavisufle-

bam~, rom agrZeleben hesis mSeneblobaso, romelic

xalxs ar unda da svaneTis unikaluri mxare ro-

gor unda ganadgurdeso.

soflebi winaaRmdegobas uweven... ar SeiZleba

xalxis ase ugulebelyofa, icvleba yvelaferi bu-

nebrivi da RmerTis Seqm-

nili... Cven gviyvars Cveni

mSobliuri mxare, nu gag-

vinadgurebT _ rac darCa

imas mainc. sxvam aicdina

da im sxvis sinjebi gaag-

zavnes moskovSi, iq marT-

la iyo rkinanarevi klde-

ebi. moviTxov, Semowmdes,

Tu mainc ar eSvebiT, sa-

xeli mainc daarqvan

`lalxaralhsi~.

telegadacemaSi vnaxe,

TiTqos engurhesma viTom

umniSvnelod avno svaneTs. es tyuilia, xalxi daa-

vadda asTmiT, ise danestianda iqauroba, xavsiani

gaxda xeebic da saxlebic, roca hesi Sendeboda,

Zmis ormocze mimavali (is Zma STanTqa niaRvarma)

Tamara avaliani Tavisi vaJiSviliT _ gzis mSneblo-

bisas warmoqmna mewyerma, manqanianad STanTqa da ro-

ca ipoves, mklavi mowyvetili hqonda, gaRma sof.

dakarebSi orjer mowyda mTeli mxare axla safr-

Txem miaRwia macxovrebelTa saxlebamde.

SeiZleba xalxis gaubedurebis xarjze hesis

aSeneba? tyeebis ganadgureba? manam droa davukvir-

deT yvelafers da ise vimoqmedoT.

erovnuloba da adamianebis bedi davayenoT maR-

la, vidre gasayidi denis mopoveba.

lalxoraleli

eliso gelovani

dagtiri, Cemo lalxoralo

biZina ivaniSvilis pressamdivnos gancxadeba

Page 3: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

3#47 (176), 26-30.XI, 2011 w. saerTo gazeTi

`amitomac es pirovneba aris

qarTveli eris mteri~ _ am

rubrikiT erTi qarTuli gaze-

Ti ukve mesame kviraa gamokiTx-

vebs aqveynebs, romlis monawi-

leni _ cnobili qarTveli opo-

zicioneri politikosebi _ bi-

Zina ivaniSvils aTasgvar bral-

debas uyeneben da mas, faqtov-

rivad, qarTuli saxelmwifosa

da qarTveli eris mtrad acxa-

deben. rogorc Cans, responden-

tebic specialuradaa SerCeuli

_ ivaniSvilze azris gasagebad

mxolod im pirovnebebTan midi-

an, romlebic winaswarve ician,

rom augs ityvian masze. aseTi

arakeTilsindisieri, yovlad

miuRebeli meTodiT ayalbebs

gazeTi `sazogadoebriv azrs~

da mizanmimarTulad, Tanmimdev-

rulad `Zerwavs~ samSoblos

moRalatis da xalxis mtris

xats, romlis finansebiTac

xdeba Turme saqarTvelos Ca-

Zirva, mitingebis darbeva, Tavi-

sufali presis ganadgureba da

a.S

ivaniSvilis wina-aRmdeg agorebulma amkampaniam gasuli sau-kunis dasawyisis ambe-bi gamaxsena _ zustadaseTi piarteqnolo-giebis gamoyenebiTxdeboda maSin qarTu-li politikuri pre-sis mier ilia WavWava-Zis diskreditacia.

`wurbela~, `xalxismteri~, `bobola~, `kl-asobrivi mteri~, `sa-qarTvelos moRala-te~ _ ai, arasruli Ca-monaTvali im epiTete-bisa, romlebsac ili-as misamarTiT uxvadafrqvevdnen aTasi ju-ris politikuri par-tiis warmomadgenle-bi.

safuZveli am ganaCenisTvis,

romelic wiwamurTan sisrule-

Si iqna moyvanili, swored am

politikosebma da maTTan mit-

masnulma avantiuristma kal-

mosnebma Seamzades.

ilias lanZRva-gineba misi

sikvdilis Semdegac didxans

grZeldeboda, manam, sanam sta-

linma magidas ar daartya muS-

ti da ar Tqva: _ SewyviteT es

umsgavsoba, ilias toli kaci

saqarTvelos ar hyoliao.

axla stalini saidan moviy-

vanoT, Zvirfaso qarTvelebo,

magram mis gareSec xom unda

mivxvdeT, rom es umsgavso Ji-

vil-xivili droulad aris Se-

sawyveti _ bolos da bolos,

xom ar SeiZleba samudamod da-

vimkvidroT saxeli iseTi erisa,

romelic gansakuTrebuli sai-

xarbiTa da daundoblobiT main-

cdamainc Tavis gamorCeul Svi-

lebs Wams.

samwuxarod, amis uamravi ma-

galiTia qarTul sinamdvileSi.

gana tyuilad ambobs `di-

dostatis marjvenaSi~ mefe gi-

orgi: _ `didi kaci Tu gamog-

veria, ise davkortniT, rogorc

dakodil Zeras yvavebi~.

opozicia mTavar braldebad

imas uyenebs ivaniSvils, man

Turme opoziciuri speqtri ar

daafinansa.

ki, magram, vinc dagafinan-

saT, imas rogor gadauxadeT sa-

magiero, pativcemulo opozici-

onerebo?

Tqven ar iyaviT erTimeores

miyolebiT rom acxadebdiT: _

magasTan (patarkaciSvilTan _

v.x) ra gvesaqmeba, vemijnebiT da

veyrebiT samaradisodo?

pirveli qva swored Tqven

esroleT xelisgammarTvel kacs

da pirveli danac Tqven Caar-

tyiT gulSi.

amis Semdeg ivaniSvili

fuls rogor mogcemdaT, gana

imasac igives ar gaukeTebdiT,

rac patarkaciSvils gaukeTeT?

xelisuflebasTan aliansSi

sxvas adanaSaulebT, am dros

is, rac Tqven xelisuflebis

anu Tqveni politikuri konku-

rentis gasamarjveblad gaake-

TeT, milionebs ki ara, miliar-

debs gadaswonis.

2007-2008 wlebis movlene-

bis obieqturi analizi jer ar

dawerila, magram is aucileb-

lad dasaweria, Tundac imitom,

rom xalxis motyuebaSi daos-

tatebulma fsevdogmirebma is-

toriis motyuebac ar scadon.

biZina ivaniSvils ar vicnob,

arasdros arcerTi TeTri ar

mimiRia misgan an misi romelime

organizaciisgan, magram miuxe-

davad amisa, am kacis winaSe

iseT valSi var, romelsac ve-

rasodes gadavixdi.

rogor SeiZleba amkacis winaSe valSi arviyo da amas ar vgr-Znobde, rodesac same-bis didebul taZarsvuyureb, an romelimemisgan damSvenebul-aS-enebul TeatrSi Sevdi-var, an quCaSi Cems say-varel adamianebs vxe-dav, romlebsac suliTu udgaT da cocxle-bi arian, swored ba-toni biZinas wyalo-biT.

verc ivaniSvili da verc

sxva vinme TiToeul moqalaqes

ver Camouvlis da Tumnians ver

CaukuWavs jibeSi, magram roca

adamiani akeTebs qveynis saqmes,

akeTebs saerTo erovnul saqmes,

is amavdroulad TiToeuli

CvenganisaTvis iRwvis da zru-

navs.

`Tu rame keTdeba saqarTve-

loSi, yvelafer amas akeTebs

biZina ivaniSvili, mis gakeTe-

buls ki saakaSvili ibralebs~,

_ brZanebs erTi respondenti,

TiTqos ivaniSvili did danaSa-

ulSi gamoeWiros.

WeSmariti sikeTe is sike-

Tea, romelic sikeTis wil ara-

fers iTxovs _ arc madlobas,

arc taSs, arc saxels, arc Za-

lauflebas – WeSmariti sikeTe

uCinaria, umisamarToa, usaxe-

lo.

biZina ivaniSvili swored

aseT sikeTes Tesavs Tavis sam-

SobloSi, gascems da TviTon

CrdilSi rCeba, gascems da Tvi-

Ton arafers iTxovs.

rogor ara hgavs igi am

kuTxiTac im fsevdoqvelmoqme-

debs da mecenatebs, erT asla-

rian televizors rom waimZRva-

reben win da ukan xuT teleo-

perators gaiyoleben _ ariqa,

daafiqsireT da mTel qveyanas

anaxeT rogori qvelmoqmedi

var, rogori gulmowyale da

patriotio.

aseT ram sikeTe ki ara, fa-

risevlobaa, ufro metic, anga-

rebaa da kidev uaresi _ sulm-

dabluri garigeba...

biZina ivaniSvili, rogorc

misi cxovrebis wesidan Cans,

Semdegi principiT moqmedebs: _

mTavaria, kargi saqme gakeTdes

da dabralebiT vinc ginda iman

daibralos.

ivaniSvili ara marto bevr

sikeTes akeTebs, aramed, imasac

gvaswavlis, rogor da ranairad

unda iqceodes sikeTis mkeTebe-

li kaci.

es ki Zalian, Zalian mniSv-

nelovani ram aris Cvens

gavaWrukanebul droSi,

roca viRacebma sikeTec ki

aReb-micemobisa da garige-

ba-SeTanxmebis sagnad aqci-

es.

daviT sarajiS-vilma, didma qvel-moqmedma da mece-natma kargad ico-da, rom erTader-Ti ram, rac eqsp-ropriaciasa daganadgurebas areqvemdebareba, ga-naTleba da kul-turaa da maT gan-viTarebaSi daban-debuli fuli, ga-rdasaxuli suli-er Rirebulebadda faseulobad,ers maradiul sa-

ganZurad rCeba.me-20 saukunis vandalebma,

bolSevikebma, daitaces da gaa-

Canafes sarajiSvilis danatova-

ri materialuri qoneba, magram

veraferi mouxerxes im inte-

leqtualur simdidres, rome-

lic sarajiSvilis daxmarebiT

SeiZines sazRvargareTis uni-

versitetebSi qarTvelma axal-

gazrdebma _ momavalma mecnie-

rebma, mwerlebma, xelovnebis

muSakebma, eqimebma, agronomebma.

swored sarajiSvilis dam-

saxurebaa rom komunistebis ze-

obis Jams, didi sibnelisa da

umecrebis Jams saqarTvelos

hyavda ubrwyinvalesi pleada

inteligenciisa, romelmac sa-

qarTvelo sulier kvdomasa da

degradacias gadaarCina.

ar gadavaWarbeb Tu vityvi,

rom biZina ivaniSvili dRevan-

del saqarTveloSi imave funq-

cias asrulebs, rasac Tavis

droze asrulebda daviT sara-

jiSvili _ is im momavals afi-

nansebs, is im sikeTes da sinaT-

les afinansebs, saukuneebs rom

gavivliT da win dagvxvdeba.

erT ukeTur Tvise-ba vamCnev Cveni sazoga-doebis erT nawils daar SemiZlia a,aze ori-ode sityva ar vTqva.

am ukeTur Tvisebasumaduroba hqvia, uma-duroba ki adamianisT-vis bevr sxva cud Tvi-sebaTa Soris, yvelazesaSineli da saSiSiTvisebaa.

konkretuli SemTx-vevebi kidev ho, magram

es seni _ umaduroba,gulgrilobaSi gadaz-rdili, Tu mTeli sa-zogadoebis senad iq-ca, kaci ar darCebaqveyanaze, sikeTis ke-Tebis survili Ser-Ces...

globalizmis epoqaSi, roca

globaluri interesebis sasar-

geblod ukana planzea gadaweu-

li erovnuli interesebi, roca

globalistiri koncefciebis

mxrdamWeri saerTaSoriso safi-

nanso organizaciebis mier bo-

Zebuli TiToeuli centi mkac-

rad kontroldeba da is mxo-

lod im miznebisTvis unda dai-

xarjos, risTvisac is gvewya-

loba, qveyana komerciulad

warmatebul calkeul indivi-

debs unda daeyrdnos.

ase xdeba es Tanamedrove

msoflios TiTqmis yvela sa-

xelmwifoSi, didsa Tu mcireSi.

Tanamedrove msoflioSi ca-

lkeuli individebis iniciati-

vebi, gamoxatuli qvelmoqmede-

baSi, SeiZleba aRviqvaT ro-

gorc sapirwone im ideologii-

sa, romliTac dRes msoflioSi

mimdinare procesebi imarTeba.

qvelmoqmedeba, keTili nebis

gamomxatveli erTjeradi Jes-

tidan iqca kargad organizebul

sistemad, mZlavr moZraobad,

romelSic monawileobis miReba

TiTqmis savaldebulo normad

iqca ase Tu ise SeZlebuli yve-

la adamianisTvis _ biznesmeni

iqneba, xelovani Tu mecnieri.

rogorc zemoT vTqvi, am

rTul epoqaSi qveyana da misi

xelisufleba komerciulad

warmatebul calkeul indivi-

debs unda daeyrdnos da amTi

daxmarebiT unda scados im sa-

sicocxlo mniSvnelobis prob-

lemis mogvareba, romelTa ga-

dawyveta mravali obieqturi

mizezis gamo, arc qveyanas Za-

luZs da arc mis xelisufle-

bas.

am naTqvamis gaSifvra da bo-

lomde frCxilebis gaxsnas ar

vapireb, Tumca risi Tqma minda,

amas, albaT, mSvenivrad xvdebi-

an is politikosebi, romlebic

Zalad ibrmaveben da iyrueben

Tavs da qveyanaSi arsebuli

problemis mTavar mizezebze,

faqtobrivad, ar saubroben, ise,

rogorc ar saubroben am mTavar

mizezebze Cveni sainformacio

kaci, romelic saqarTvelosukvdavebas afinansebs

`̀ss��eerrTToo gg��zzeeTTiiss~~ ��rrqqiivviidd��nn

ixileT `saerTo gazeTi~

internetSi

www.saertogazeti.netSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zze

5 gv.

Page 4: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

4 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

gvesaubreba mwerali

elizbar javeliZe:

_ batono elizbar biZina iva-

niSvilis gamoCenis mere politi-

kuri aRmasvla daiwyo, Tumca ma-

leve xalxSi uimedobam daisadgu-

ra. ra unda moxdes, rom sazoga-

doeba depresiidan gamovides?

_ 26 maiss xelisuflebam up-

recendento meTodebiT dasaja sa-

kuTari xalxi, anu sasaklao mo-

awyo da mere qarTvelebis sisxl-

ze aRlumi gamarTa. am dros par-

tiebis erTi jgufi `rvianebi~ da

`eqvsianebi~ saidumlo serobas

marTavdnen xelisuflebasTan, vaW-

robdnen Tu vis ramdeni adgili

unda rgeboda parlamentSi. am si-

tuaciaSi xalxma dakarga imedi,

rom xelisuflebis Zalmomreobis

manqanas win veraferi aRudgeboda

da swored am dros gamoCnda po-

litikur asparezze biZina ivaniS-

vili. biZina ivaniSvilma CiraRda-

ni aanTo im bnel gvirabSi, ro-

melSic mixeil saakaSvilma qarT-

veli xalxi gamoketa. politikur

arenaze gamoCnda adamiani, romel-

sac am dromde politikasTan kav-

Siri ar hqonda, rac dadebiT mov-

lenad mimaCnia. igi politikosis

lavirebas Cveuli ar aris da pir-

dapir, Riad saubrobs problemeb-

ze da sworad afasebs movlenebs.

dadebiTi faqtia isic, rom ivaniS-

vili eweoda udides qvelmoqmede-

bas, rasac arasdros apiarebda _

marjvena xeli sikeTes ise akeTeb-

da, marcxenam amis Sesaxeb arafe-

ri icoda. Seiqmna miTi ivaniSvi-

lis Sesaxeb, rac sikeTiTaa gasxi-

vosnebuli, rasac qarTveli xal-

xis imedi erTvis Tan.

CemTvis biZina ivaniS-vili imiTac aris qebu-li, rom igi WeSmaritiqarTvelia, rasac misiganvlili cxovreba dasaqmianoba mowmobs. manganacxada _ mivxvdi,rom samSoblo mekarge-boda da amitomac gadav-wyvite politikaSi mos-vlao. ar SemiZlia arvendo mis sityvebs. meo-re sakiTxia is, rom misigamoCenisTanave amoq-medda am sistemis damT-rgunveli manqana, mZl-avrobs borotebis ur-Cxuli, rac mosalodne-lic iyo. ar mikvirs, ro-desac xelisufleba uk-idures zomebs mimar-Tavs, radgan xvdeba, rompolitikaSi movida Za-la, romlis mxaresacxalxis siyvarulia.

Tuki saakaSvils sxva e.w. opo-

ziciur partiebTan saerTo ena ga-

monaxuli hqonda, ganaRdebuli

hqonda premier-ministroba 20-30

wliT da qveynis gaCanageba, axla

kovzi nacarSi Cauvarda da kidec

daiwyo am Zalis misamarTiT brZo-

la. xalxs iciT ra egona? _ bi-

Zina ivaniSvili cezariviT movi-

doda da ityoda veni, vidi, vici

_ movedi, vnaxe, davamarcxe. ase

martivad ar aris saqme, xangrZli-

vi brZola iqneba saWiro. xalxma

erTi ram unda icodes _ biZina

ivaniSvili verc Tavisi saxeliT

da verc saxsrebiT verafers gax-

deba, Tu mTeli saqarTvelo fex-

ze ar dadga da gareT ar gamovi-

da. `saxalxo krebas~ dResac imis

gancda gvaqvs, rom xalxi ar dag-

vidga gverdiT, 100-200 aTasi ka-

ci rom gamosuliyo, es xelisuf-

leba aRar iqneboda. Tumca, xalxs

ar vamtyuneb imitom, rom 300

aTasi kaci gamovida da xelmoca-

ruli dabrunda Sin. soso jaWv-

lianma Tqva _ Tu sazogadoebas

unari ar aqvs biZina ivaniSvils

moqalaqeoba daubrunos, maSin ar-

Cevnebsac ar aqvs azrio. davrCe-

biT isev xelmocarulebi, dasav-

leTi isev `aRiarebs~, rom arCev-

nebi brwyinvaled, demokratiulad

Catarda. magram me sul sxva ram

minda CavrTo am interviuSi _

arseboben mixeil sa-akaSvilis zonder-bri-gadebi, romlebic ofi-cialurad arsad ariangaformebuli da poli-cielebTan erTad yo-velgvar sazizRrobassCadian. magram samwuxa-rod dRes media-saSua-lebebi, Tavisi bunebiTam zonder brigadebzearanaklebia. vgulisx-mob, eleqtronul medi-as, presaSi ver gabaton-da saakaSvili. e.w. opo-ziciur tele-arxebs Ta-vis droze biZina ivaniS-vilma savsebiT samarT-lianad uwoda ufro sa-

SiSi, vidre niRabCamoxs-nili rusTavi-I, II, da III-ia. `rusTavi 2~-is wamy-vanebi iseTi toniT esa-ubrebian responden-tebs, Tavi marTla me-4xelisufleba hgoniaT.

magram TavianTi saqcieliT me-

4 xelisuflebas ki ara, uZvelesi

profesiis xalxs magoneben. avi-

RoT Tundac eka beriZe. ramdenime

dRis win mis saubars vusmendi ni-

no burjanaZesTan da gaognebuli

davrCi. mivmarTav beriZes _ Tavi-

si umecrebiT, utaqto SekiTxve-

biT sazogadoebas nu abezrebs

Tavs. Jurnalistis movaleobaa

dasmul SekiTxvaze pasuxi moismi-

nos. Sefaseba saerTod ar mainte-

resebs imitom, rom eka beriZe Cem-

Tvis ori nulia, sxva araferi,

dabalze dabali donis Jurnalis-

tia. asevea, `subieqturi azri~,

sadac Salva ramiSvili da naTia

miqiaSvili rogorc qilila da

damana, ori tura miesevian res-

pondents da saubars ar aclian.

saSinelebaa amis mosmena, ukve ver-

cerT arxs ver vuyureb. fexburT-

ze gadavrTav da komentatorebi

magiJeben _ fexburTis garda yve-

laferze laparakoben. es avadmyo-

fobaa, rac provincializmis niSa-

nia. rac mTavaria, es sazogadoe-

bis, upirveles yovlisa im poli-

tikosebis bralia, romelTac ici-

an, rom maTi bedi mTlianad tele-

viziazea damokidebuli. sxvaTa

Soris, aqamde ar miTqvams da

Tqvens gazeTs minda vuTxra pir-

velad, ivaniSvilis naklad mimaC-

nia, is, rom igi 6-7 weli Worvi-

laSi iyo gamoketili da ar ic-

nobs qarTul sazogadoebas. igi,

maT mxolod teleekranidan ic-

nobs. sinamdvileSi, xalxi, rome-

lic ekranidan dadebiT konteqst-

Si mosCans, briyvi da samSoblos

gamyidvelia. piradad, arcerT te-

leviziaSi ar vikadreb misvlas _

es xom sicruis didi gudaa. 1 no-

embers konferenciaze mixeil saa-

kaSvilis zonder-brigada Jurna-

listebi iyvnen, ras bodavdnen,

rogor iqceodnen, es xom amazrze-

nia. batoni biZinas meore nakli is

gaxlavT, rom man viRacebis rCe-

viT gverdiT antierovnuli, anti-

qarTuli partiebi daiyena. gansa-

kuTrebiT `respublikelebi~, rom-

lebic ar malaven rogor ezizRe-

baT qarTveli xalxi da Tavi

msoflios moqalaqeebad moaqvT.

ivaniSvils siebi gamouqveynes vi-

sac afinansebda _ aZlevda, xom ar

arTmevda, kaco. nacionalebma dRi-

dan mosvlisa gayvlifes qarTveli

xalxi. milionerebi gaxdnen, iseTi

sasaxleebi wamoWimes, mgoni ar-

cerT qarTvel mefes msgavsi ar

hqonia. am problemas mixedva ar

unda?! dRes Tavze gvengreva qveya-

na, samSoblo aRar gvaqvs. sxvaTa-

Soris, aqve minda aRvniSno, Zali-

an momewona `saerTo gazeTis~

mTavari redaqtoris werili, ba-

toni vaxtangi Zalian niWieri ka-

cia, niWieri mwerali da publi-

cistia. Zalzed droulia misi we-

rili, diax, eri aRar gvyavs, mar-

Tals brZanebs Tqveni redaqtori,

Zalian mniSvnelovani werilia im

kuTxiT, rom eri marTlac haerSia

gamokidebuli, arcerT dokument-

Si, arc pasportSi ar gviweria,

rom qarTveli eri arsebobs. ro-

ca SevardnaZe movida da viTom ev-

ropisken daiwyo gzis gakafva, im

dRidanve daiwyo qarTveli eris

mospoba, rekvizitebidan amoiRes

_ erovneba, mamis saxeli da a.S.

_ dRevandeli xelisufleba

ukve Cveni kulturis, tradicie-

bis amsaxvel Zeglebsac ebrZvis.

_ diax, dRes Zeglebs ebrZvis

saakaSvili imitom, rom es simbo-

lurad Cveni didi warsulis am-

saxvelia. aRmaSenebelis Zegli

iseT adgilas gadaitana, bavSvs

ver miiyvan, rom Seaxedo, miudgo-

melia. mis adgilas orruliani

uzarmazari velosipedi wamomiWi-

ma. orive col-qmari _ saakaSvi-

lic da misi meuRlec sakmaod

kargad atareben velosipeds _ er-

Ti aqedan Sejdes, meore _ iqidan

da sadac undaT iq wavidnen. im ad-

gilas ki sadac 100 aTasi mowamis

Zeglis dadgma gvindoda, reiganis

Zegli wamoWima. axla, erTi ocne-

ba maqvs, Rameebi ar mZinavs fiqr-

Si, reiganis ZeglTan mivide da

gverdiT Camovujde. es ar aris

sasacilo, es politikaa. ubralo

adamiani, vinc ar icis ra xdeba,

ratomaa dadgmuli, miva ZeglTan,

suraTs gadaiRebs, miaqvs saxlSi

da ase xdeba amerikanizaciis gan-

fena saqarTveloSi. amitom mgonia,

rom meti aqtiurobaa saWiro.

_ aqtiurobaSi ras gulisx-

mobT, quCaSi gamosvlas?

_ marTalia, quCaSi xalxis

gamosvla mxolod xelisuflebas

awyobs, magram ase Tu gagrZelda

TviTon xalxi gamova gareT _

aRarc biZina ivaniSvils SeekiTxe-

ba rames da arc aravis. xalxi

mSieria, saakaSvili ki maT eubne-

ba, dagapureTo. maTi gamokiTxve-

biT Turme 17 procentia mxolod

umuSevari. am dros mTeli saqar-

Tvelo SimSilobs. `nacionaluri

moZraobis~ rCeulebi, usazRvroJ

gamdidrdnen, mTeli saqarTvelo

lajebSi amoides, sazogadoebas,

qarTveli xalxs das-cinian. esec Cveni bra-lia imitom, rom davje-qiT saxlSi. ra dros Si-Sia, erTxel daibade daerTxel mokvdebi _ esxom gardauvalia, mTava-ria rogor icxovre,Rirseba dakarge Tuara. mTeli ubedurebaisaa, rom SiSi romc daZ-lios, qarTul genSi ko-direbulia erTi ram _igi socialuri prob-lemebis gamo gareT argamodis. istoriulad,

gareT gamovdiodiT, rodesac

Rirsebas, rwmenas gvilaxavdnen,

mamuls gvikargavdnen. erTaderTi

gza arsebobs saqarTvelo saqarT-

velod aSendes da ara singapuris-

ken wavideT. saakaSvilma gvaqcia

ukve singapurad, saqarTvelo

`praxadnoi dvoria~, visac unda

yvela midis, yvela modis, yvela

mkvidrdeba qarTvelis garda. saa-

kaSvili ambobs _ arc qarTveli

var, arc somexi, arc osi, yvela-

feri varo. es Tanamedrove maso-

nuri devizia. saakaSvili, ra Tqma

unda patara masonia. magram mTeli

ubedureba iciT ra aris? _ evro-

pamac da amerikamac Cvenze aranak-

lebad icis, rom saakaSvili pir-

wavardnili, pirsisxliani tira-

nia, romelic kaligulas tyupis-

calia. es ar icis amerikam, demok-

ratiis Suqurad rom warmoaCina

saakaSvili? _ icis, ra Tqma unda,

magram ase awyobT. ufro metic,

igi ruseTsac awyobs, mTeli eko-

nomika _ sxeulis nawilebi ru-

seTs miugdo. Tavis sxeulis na-

biZina ivaniSvilma CiraRdani aanTo im bnel gvirabSi, romelSic mixeil

saakaSvilma qarTveli xalxi gamoketa

ixileT `saerTo gazeTi~

internetSi

www.saertogazeti.netSemogvierTdiT FACEBOOK-zzee

Page 5: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

5saerTo gazeTi#47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

wils axsenebs xSirad. vai, magis

patrons. is, rom afxazeTis saxiT

Tavi mogvaWames, guli amogvgli-

jes, es Turme araferia. saakaSvi-

lisTvis es qva-RorRia. visac sam-

Soblo uyvars, igi sal kldeebs

samoTxeze ar cvlis. amaT es

grZnoba ar aqvT imitom, rom avad-

myofebi arian. mec avadmyofi var,

magram samSoblos siyvaruliT.

_am fonze, roca saakaSvils

samSoblo arafrad uRirs, ramde-

nad daTmobs arCevnebiT xelisuf-

lebas?

_ Cemi azriT, eseni araviTar

SemTxvevaSi arCevnebiT xelisuf-

lebas ar daTmoben imitom, rom

sisxlis samarTlis damnaSaveni

arian. gemi iZireba da virTxebma

gadarCenisTvis daiwyes zrunva.

rasac saakaSvilis xelisufleba

sCadis, msgavsi ram arcerT isto-

riul wyaroSi ar wamikiTxavs.

eseni mkvlelebi, Sara-gzis uTo-

fo yaCaRebi arian, romelic ojax-

Si Semogivardeba da mogklavs,

Tan dagcinebs. rogorc guram Sa-

raZe mokles samSoblos siyvaru-

lisTvis, mere oTxi saaTi miwaze

sisxliani egdo, aravin miakares,

raTa xalxs es enaxa da daSinebu-

liyo.

_ batono elizbar, axla aR-

niSneT, rom saakaSvili xeli-

suflebas arCevnebiT ar daTmobs.

xom ar iyo ivaniSvilis mxridan

Secdoma, roca ganacxada, rom

quCaSi ar gamova. quCaSi Tu ga-

movalT? gazs Semogvasxameno,

vambobT arCevnebSi misvliT ra

gvelodeba kargi? ra vqnaT, sax-

lSi davjdeT da arCevnebs dave-

lodoT?

_ ivaniSvili msoflios da

am xelisuflebis gasagonad am-

bobs arCevnebis gziT movdivaro.

axla SekveTaa aseTi, Torem mTe-

li axlo aRmosavleTis dapyro-

ba feradi revoluciebiT moxda.

dRes, rogorc Cans dasavleTs,

amerikas ar awyobs aq areulobis

dawyeba.

kavkasia rTuli or-ganizmia da SeiZlebagamwvaveba moxdes. mTa-vari erTi ramaa _ po-litikuri Tvalsazri-siT quCis da revolu-ciis uaryofa ar SeiZ-leba. dRes, mTeli ms-oflio amerikidan da-wyebuli quCaSia gamo-suli. meorec, revolu-cia normalur adamiansaravis unda, bavSvobi-dan wignis meti arafe-ri mWeria xelSi, magramTu samSoblos dasWir-da quCaSic gaval, xezecaval da kidec gadmovx-tebi iqedan. vidre saa-kaSvili, merabiSvilida gogoriSvili gana-geben procesebs, saqar-TveloSi arCevnebi arCatardeba.

ivaniSvili ambobs xelisuf-

lebis arCevnebis gziT Secvlis

precendenti unda davuSvaTo.

aseTi precendenti ukve iyo, ro-

desac zviad gamsaxurdiam komu-

nistebis dros xelisufleba ar-

CevnebiT Secvala. magram mTeli

ubedureba isaa, rom maSin zviad

gamsaxurdia ukve quCaSive gana-

gebda xelisuflebas. dResac

moxdeba ase, Tu xalxi igrZnobs,

rom gamarjveba gardauvalia. mag-

ram amas xalxi ver grZnobs. xe-

lisuflebas unda biZina ivaniS-

vili quCaSi gaiyvanos. ukve ga-

mocdileba arsebobs da ivaniSvi-

li quCaSi ar gava. magram xalxi

aRar hkiTxavs mas, roca igrZno-

ben ra usamarTloba, Zalmomreo-

ba xdeba qveyanaSi, isini TviTon

gamovlen quCaSi.

Tqven ggoniaT `vardebis revo-

luciiT~ movidnen eseni?! es iyo

`Spricebis~ revolucia. maT

icodnen, rom arCevnebiT ver mo-

vidodnen xelisuflebaSi da

SpricebiT Semovardnen.

_ bolo dros, rac ivaniSvi-

li miCumda, `Spricebis revolu-

ciiT~ mosuli xelisufleba ga-

yoCaRda. TiTqos raRac periodi

sazogadoebam gamoiRviZa, Tumca

isev Zilisken mivdivarT. amasoba-

Si ki prezidentma gamoiRviZa da

rogorc Tqvenc aRniSneT bedTan

Seguebas sulac ar apirebs.

_ ki, beds ar Seegueba, mag-

ram misi zedmeti energiuloba,

gamococxleba SiSiTaa gamowveu-

li. aRgznebulia, misi saubari

ar tovebs normaluri kacis

STabeWdilebas. misi lanZRva bi-

Zina ivaniSvilisTvis warmatebaa.

saSineleba maSin iqneba, Tu maT

qeba daiwyes. anu miSa gamofxiz-

lebuli ki ar aris, aramed iseT

situaciaSia ZilburanSi rom ra-

Rac moelandeba adamians da wa-

moxteba. amitom isteriulad

aSenebs raRacebs. plexanovi `po-

tiomkinis sofelze~ uaresia _

moyvares Tvals ubnelebs da

mters axarebs, Signidan yvelafe-

ri Camongreulia. amas urCevnia

xalxze izrunos _ naxevari sa-

qarTvelo sanagvesTan dgas. saa-

kaSvili virtualur, gamogonil

samyaroSi cxovrobs. am dros

movida kaci, romelmac igi Sea-

janjRara da man normalurad ki

aRar gamoiRviZa, aramed giJiviT,

ra gaakeTos aRar icis. man icis

rac moelis, Tu gons armova. ar-

cerTi diqtatori Tavisi buneb-

rivi sikvdiliT ar amTavrebda

sicocxles. dResac ase moxdeba

Tu droze ar wava. magram ro-

gorc weRan aRvniSne, igi ar api-

rebs daTmobas. mTeli msoflio

eubneba _ geyofa, wadio, magram

ar midis. saocaria, kidev erTi

ram gamodis, marTlac mdabio _

wiklauri romeli bagrationi eg

myavs, uWkuo da gahyviris _ aRi-

areT vin daiwyo omio. me vaRia-

reb, kargad gaigonos mag mdabi-

om, omi saakaSvilma daiwyo, ga-

moacxada konstituciuri wesri-

gi unda aRvadginoo da Tavisi

qveyana dabomba. ase apirebda ba-

Tumis dabombvas. axla, SemaSi-

nebs me wiklauri?! es is xalxia,

romelmac or dReSi wagebuli

omi gamarjvebad gamoacxada. eko-

nomikurad Turme vefxvi gaxda

saqarTvelo, maSin rodesac

vefxvi ki ara wruwuna ar varT

ekonomikaSi, ukanasknel adgilze

varT post sabWoTa sivrceSi. sa-

akaSvili rom iZaxis gaurecxavi,

WuWyiani sacvlebi alokeso. Tvi-

Ton vis ulokavs? TviTon marT-

la lokavs, ar arsebobs amerikis

patara Cinosanic ki, rom man ar

aulokos. muxrans aqvs _ sircx-

vili kia, xel-fex lokia kacs

qarTveli vuwodoTo.

_ Tqven axseneT, rom xalxis

quCaSi gamosvla xelisuflebas

awyobs. magram ra aris maSin am

sazogadoebis vali _ ijdes sax-

lSi da arCevnebs elodos Tu

konkretuli nabijebi gadadgas?

_ kargad unda gaanalizdes

ra gvinda. Tu xalxs awyobs es

xelisufleba, maSin ijdnen sax-

lSi. kaci, romelic adre mor-

fis gasaRebaze ijda, dRes par-

lamentidan usircxvilod Wkuas

marigebs, rogor unda moviqceT

da samSoblos siyvaruls gvas-

wavlian es vigindarebi, romel-

Tac arasdros hyvarebiaT Tavian-

Ti qveyana.

Tamar SveliZe

biZina ivaniSvilma CiraRdani aanTo im bnel gvirabSi,

romelSic mixeil saakaSvilma qarTveli xalxi gamoketa

saSualebebi, rogorc beWvdiTi,

ise eleqtronuli.

calkeuli individebio,

vTqviT, _ ki, magram bevri

gvyavs qarTul sinamdvileSi es

calkeuli individebi, rom biZi-

na ivaniSvils omi gamovucxa-

doT da ciliswamebis, yuriT

moTreuli `braldebebis~, Wo-

rebis, Seuracxyofis saSuale-

biT ise gavixadoT saqme, am

qveynisken gamoxedva daezaros?

amis miRweva gindaT Tqven,

saqarTveloze gulatkiebulo

politikosebo?

es aris Tqveni patriotoba

da saxelmwifoebrivi azrovne-

ba?

amaswinaT taqsiT vimgzavre.

_ sadauri xar-meTqi, _

vkiTxe mZRols.

_ Tbiliseli viyavi, magram

ukve ar var, didi xani ar aris

amovewere, _ ratomRac Zalian

mxiaruli xmiT miTxra mZRolma

da dasZina: _ erT-or kviraSi

am manqanas Cavabareb patrons da

waval aqedan.

_ yvela aqeT modis da Sen

sad midixar? _ vkiTxe gakvir-

vebulma.

_ sad mivdivar da Worvila-

Si mivdivar, Zmao, WorvilaSi,

iqidan var me, mama-papiseuli

saxli midgas iq... Tbilisidan

amovewere da WorvilaSi Cavewe-

re.

uceb ver gavixsene, iseTi ra

aRTqmuli mxare iyo es Worvi-

la, misi gulisTvis kaci deda-

qalaqs rom tovebda da sixaru-

liT midioda iq.

_ ivaniSvilis sofelia,

Worvila, iqidan var mec, hoda,

Cems sofelSi vbrundebi, _ da-

mizusta mZRolma.

_ bedi Sen gqonia, Zmao,

WorvilaSi rom daibade, patara

ambavi ki ar aris es Cvens dro-

Si, _ daveTanxme Worvilel

kacs da, simarTle giTxraT,

TeTri SuriT SemSurda misi...

marTlac ar aris patara am-

bavi, Worvileli iyo, Worvila-

Si cxovrobde maSin, roca qve-

yanaSi 700 000 adamiani siRa-

ribis zRvars qvemoT cxovrobs

da SiSiT da sasowarkveTiT

Sehyurebs xvalindeli dRis ga-

Tenebas.

`amitomac es pirovneba aris

qarTveli eris mteri~ _ rogorc

giTxariT, kviraSi samjer gva-

uwyebs erTi gazeTi da TiTidan

gamowovili WorebiT cdilobs

akviatebuli braldeba gaamyaros.

araferi gamova am samarcx-

vino kampaniidan, radgan es pi-

rovneba _ biZina ivaniSvili _

qarTveli eris didi moamage

rom aris, es mis mier gakeTebu-

li araerTi mamuliSviluri

saqmiT aris damtkicebuli.

samwuxarod, sikeTes, namd-

vil patriotobas da eriskaco-

bas ufro meti mteri hyavs, vid-

re borotebas da farisevlobas.

ras izam, asea adamianTa er-

Ti nawilis guneba da fsiqika

mowyobili _ kargis qmnas ar

gapatieben, Torem cudze advi-

lad xuWaven Tvals...

Ramis Tbiliss ze-modan rom gadmoxedav,saocari suraTi iSle-ba Tvalwin _ sinaT-

lis svetebiT Sekr-uls hgavs samebis ta-Zari da es sinaTlisSenoba TiTqos viRa-cis veeberTela xelis-gulze devs...

saukuneebi gava, Cvenar viqnebiT, magram iq-neba Cveni STamomavlo-ba da kidev es taZari,qalaqis Suagulidanamozrdili viRac uCi-nari xelisguliT qve-modan zemoT rom awve-ba da maRla, ciskenwevs.

vaxtang xarCilava`saerTo gazeTi~, #12,

ivlisi, 2008 w.

P.S. am werrilis gamoqveyne-

bidan sami wlis Semdeg biZina

ivaniSvilma gadadga is nabiji,

rrac mas aucileblad unda gada-

edga rrogorrc moqalaqes, rro-

gorrc adamians.

rroca qveyanas eSmakebi epatt-

rronebian, mas ufleba arr hqonda

sxvanairrad moqceuliyo...

3 gv. kaci, romelic saqarTvelosukvdavebas afinansebs

Page 6: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

6 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

sasjelaRsrulebis, probaci-

isa da iuridiuli daxmarebis sa-

ministros iniciativiT, `patim-

rebis Sesaxeb~ kanonSi cvlile-

bebi Sedis. opozicia axali ka-

nonproeqtis mimarT ukmayofile-

bas gamoTqvams da qveyanaSi poli-

tikuri represiebis dawyebis

axal talRaze saubrobs.

`saerTo gazeTs~ Temis irgv-

liv `Tavisufali demokratebis~

erT-eerTi lideri parlamentis

deputati, gia cagareiSviliesaubra:

_ kanonproeqtis warmodgeni-

li variantis or nawilad dayo-

fa SeiZleba, cvlilebebis nawi-

li pozitiuria, zogic miuRebe-

li. kanonSi 7-8 Tvis ukanac Se-

vida cvlilebebi da `Tavisufal-

ma demokratebma~ parlamentSi

pirveli mosmeniT kanonproeqtis

ganxilvisas Cveni alternatiuli

winadadebebi davayeneT. xelisuf-

lebam nawili gaizira, nawili _

ara.

patimrebs SesaZlebloba unda

mieceT ufro xSirad isargeblon

satelefono saubrebiT, grZelva-

diani paemnebiT, miiRon meti ama-

naTi da a.S. warmodgenili kanon-

proeqtis mixedviT, msjavrde-

buls saSualeba eqneba TveSi sam-

jer, araumetes 15 wuTi sakuTa-

ri saxsrebiT isargeblon sate-

lefono momsaxurebiT. waxalise-

bis SemTxvevaSi ki TveSi erTxel

damatebiT eZleva ufleba gana-

xorcielos satelefono kavSiri,

am SemTxvevaSic, maqsimum 15 wu-

Ti. moqmed kanonmdeblobaSi sate-

lefono saubrebis raodenoba

faqtobrivad, ganaxevrebuli iyo,

ar iyo waxalisebebi.

cvlilebebis mixedviT

ki waxalisebis SemTx-

vevaSi, patimars TveSi

erTxel miecema xanmok-

le paemnis SesaZleb-

loba. cxadia, es win

gadadgmuli nabijia da

pozitiurad SemiZlia

Sevafaso.

axla rac Seexeba

kanonproeqtis im na-

wils, rac miuReblad

da dauSveblad mimaCnia.

warmodgenili cvlile-

bebis Tanaxmad, patimre-

bis Sesaxeb, patimars

disciplinaruli gadacdomis Sem-

TxvevaSi sami Tvis ganmavlobaSi

ekrZaleba: T) piradi korespon-

denciebis miReba-gagzavna, e) Ta-

visuflebis aRkveTis teritori-

aze arsebuli maRaziiT sargeb-

loba. l) fuladi gzavnilebis

miReba. am vadebiT uflebebis

SezRudva arRvevs adamianis uf-

lebebis elementarul normebs,

romelic qarTuli kanonmdeblo-

biTa da uamravi saerTaSoriso

aqtiTaa daculi. cvlilebebis es

nawili, saxalxo damcvelis apa-

ratisTvisac miuRebelia da gi-

orgi tuRuSmac araerTxel daa-

fiqsira uaryofiTi pozicia. sam-

wuxaroa, roca xelisufleba sa-

patimroebSi msgavsi diskomo-

fortuli meTodebis damkvidre-

bas cdilobs. sami Tvis vadiT pa-

timrisTvis garesamyarosTan ur-

TierTobis gawyveta cudad imoq-

medebs Tavad msjavrdebulsa da

mis ojaxis wevrebzec. drois am

monakveTSi patimars SeiZleba

dasWirdes advokatis momsaxure-

ba, gadaudebeli samedicino dax-

mareba da a.S.

icvleba aseve 90-e muxlis

redaqciac. arsebuli kanonproeq-

tis mixedviT, msjavrdebulma Tu

disciplinaruli sasje-

lis moqmedebis vadaSi

ganmeorebiT Caidina dis-

ciplinaruli danaSauli,

mas SeiZleba daekisros

administraciuli sasje-

li, araumetes 60 dRe-

Ramis. aqamde administra-

ciuli danaSaulis Cade-

nis SemTxvevaSi, pati-

mars cixis administra-

ciis mxridan, SesaZloa,

mieRo gafrTxileba da

mxolod danaSaulis gan-

meorebis SemTxvevaSi mi-

eRo sasjeli. anu pati-

mars eZleoda discipli-

naruli danaSaulis gamoswore-

bis saSualeba. cvlilebebis mi-

xedviT ki es SezRudulia. axla

cixis administracias pirdapir

eZleva ufleba yovelgvari axsna-

ganmartebis gareSe patimars Ta-

vi ukras 5-6 kv zomis karcerSi,

sadac absoluturi jojoxeTia,

ar dgas sawoli, arsebobs mxo-

lod dasakeci leibi, romelsac

cixis administracia dilis 9 sa-

aTidan saRamos 11 saaTamde boq-

lomiT saguldagulod ketavs.

_ xelisufleba ratom muSa-

obs kanonproeqtze, romelic

uxeSad arRvevs patimrebis uf-

lebebs?

_ mTavrobas, SesaZloa, cvli-

leba msjavrdebulebis sruli

izolirebisTvis sWirdeba. qveya-

naSi arsebobs uamravi politiku-

ri niSniT dakavebuli, albaT,

`nacmoZraoba~ axal kanonproeqts

maT winaaRmdegac gamoiyenebs.

_ sami Tvis ganmavlobaSi pa-

timrebze gaizrdeba zewolisa da

Zaladobis SemTxvevebi?

_ Tavisuflad SemiZlia

giTxraT, rom drois es nawili

mTlianad patimrebze zewolisT-

vis iqneba gamoyenebuli. nacmoZ-

raobis mxridan kanonproeqti

sakmaod ostaturadaa Sedgenili.

didi nawili kanonproeqtis po-

zitiur mxareebs eTmoba. erTi

SexedviT, kanonproeqtis 82_e

muxli teqnikuri TvalsazrisiT,

pataraa, magram sakmaod diskrimi-

naciuri da inkviziciuri. 82-e

muxlis oTxive qvepunqtis wa-

kiTxvisas, giCndeba kiTxva_ gana

ra viTarebaa qarTul cixeebSi,

rom xelisufleba msgavs drako-

nur normebs iyenebs.

_ Tqven saerTos xedavT biZi-

na ivaniSvilis politikaSi

mosvlasa da patimrebis kodeqsSi

Sesatan cvlilebebs Soris?

_ am etapze SesaZloa, saer-

To marTlac araferia, magram sa-

momavlod aucileblad eqnebaT.

nacmoZraobis warmomadgenlebi

daakaveben opoziciur aqtivis-

tebs, politikur liderebs

(gvaxsovs 7 noemberi da 26 mai-

si) da aRniSnuli mizezebis ga-

moyenebiT SeuzRudaven gare sam-

yarosTan urTierTobas. mTavroba

yvelanairad cdilobs rogorme

gaaparos kanonproeqtis es nawi-

li.

_ batono gia, mTavrobis

lafsusi Tqven amoicaniT, magram

rogor apirebT xelis SeSlas?

_ iuridiul sakiTxTa komi-

tetze kanonproeqtis ganxilvas

sakmaod mwvave debatebi

da kamaTi mohyva. gvinda

saerTaSoriso organiza-

ciis warmomadgenlebs

xma mivawvdinoT, rom ka-

nonproeqtis am formiT

amoqmedebis SemTxvevaSi,

Zalian cudi Sedegebi

gveqneba. qarTul cixeeb-

Si amgvari cvlilebebi

patimrebze sapatimroe-

bis administraciis

mxridan uxeSad iqneba

gamoyenebuli. magali-

TisTvis: gldanis #8

koloniaSi patimrebis

umravlesoba ar iyenebs

yoveldRiuri gaseirnebis SesaZ-

leblobas, mxolod imitom, rom

administraciis warmomadgenlebi

sastikad uswordebian msjavrde-

bulebs.

_ Tumca xelisufleba ake-

Tebs imas, rac surs?

_ amitomac arsebobs iseTi

cneba, rogoricaa arCevnebi da am

procesamde aucileblad unda mi-

videT, davasruloT saakaSvili-

seuli mmarTveloba.

_ ratom amyarebT did ime-

debs arCevnebze, roca araerTxel

gvinaxavs gayalbebuli arCevnebi?

_ saqarTveloSi gayalbebul

arCevnebs erTxel revolucia

mohyva, meored lamis samoqalaqo

omi, 2008 wlis 5 ianvar. ukve

mesamed igive procesi aRar gan-

meordeba.

miranda nabaxteveli

yvela Sewyalebul

adaminas imperatiu-

lad nabrZanebi aqvs,

rom arCevnebisTvis

unda imuSaos mTelma ojaxma

da axloblebma nac.moZraoba-

ze. ratom ar uSveb miSa Cems

megobrebs, romlebic ici rom

Sen winaaRmdeg imuSaveben!,

ratom ar uSveb biWebs, rom-

lebzec Sewyaleba araerTxel

Semosula sapatriarqodan!

ratom geSinia yvela gansxa-

vavebuli Sexedulebis mqone

adamianis! ratom tanjav aTi

aTasobiT ojaxs saqarTvelo-

Si TavianTi qmrebis, Svile-

bis, mamebis monatrebi gamo?!

esaa Seni warmatebuli qveya-

na?! “nuras ukacravad”! amaze

pasuxi aucileblad mogeTxo-

veba bumerangis principiT da

ara Cemi survili gamo! dRes

aTasobiT adamians gauTene es

giorgoba tirilisa da sici-

vis, SimSilisa da monatre-

bis! ar geSinia?!

dRes viyavi ganaxle-

bul plexanovze. Za-

lian lamazia.

oRond mxolod fa-

sadebia gakeTebuli. SigniT

katastrofulad gamoiyureba

yvelaferi. Sss -s erT erTma

maRalCinosanma momca 20 la-

ri (meTodi aqvT aseTi -fuls

maZleven xolme. im pontSi

ra “ Se fulze daxarbebu-

loo”) gamovarTvi da vano

merabiSilis saxeliT iqve ev-

ropaSi yvelaze magar gasar-

Tob quCaze mdgar moxuc

maTxovars miveci

vardebis revoluci-

is 8 wlis Tavze

didi madloba saa-

kaSvils rom denis

,gazis da wylis gadasaxads

nagavi mieba , erTaderTi rac

kidev darCa am mTavrobas ga-

sakeTebeli isaa rom miabas

exla am nagavs Tavisi Tavi

prezidentis meTaurobiT da

politikur sanagveze aRmoCn-

dnen

Tu ruseTis dReebi

daTvlilia, maSin

TveSi erTxel rom

acxadebs xolme Cveni sagareo

saqmeTa saministro, mzad

varT ruseTTan urTierTo-

bisTvis aRdgenisTviso, vis-

Tan apireben maSin urTier-

Tobis aRdgenas?...

kosmetikis saloni

“nacmo for jor-

jia” da misi saxe-

lovani dizainer epilatori

suren gorSi fon Cajmandia-

ni&kolegebi, msoflio stan-

dartebis doneze, fufalas

ferumariliT SegikeTeben

SuSabandebs Tqveni Tavisuf-

lebisa da Rirsebis sanacv-

lod. iCqareT !!!

revoluciis wlis-

Tavze miSas fsiqi-

kuri adeqvaturobis

kiTxvebs aCens aSkarad. kano-

ni sajaro samsaxuris Sesaxeb

iTxovs moxelis samedicino

Semowmebas. miSas saitze jan-

mrTelobis cnoba ar devs.

modi da gindac aq gamokiTx-

viT, ginda realurad – refe-

rendumis saxiT moviTxovoT

misi fsiqikis Semowmeba (nar-

kologiuric albaT). auci-

lebelia mgoni. am moTxovna-

Si araferia ukanono. movna-

xoT forma. kanonier moTxov-

naze pasuxi eqneba gasacemi

mzaddeba axali fo-

Ciani tyuilebis Se-

kvra – rom pensia

2012 wels gaxdeba nanatri

100 dolari, rom saqarTve-

loSi investiciebi 3 mili-

ard dolars miaRwevs da sa-

Sualo xelfasi 500 dolari

gaxdeba, rom male evrokavSi-

ri uvizo reJims dagviwesebs,

rom nato ukve gadawyvetili

ambavia, rom _ msoflioSi

pirvelad onkanSi Sampanuri

wamova da cidan – brilian-

tebis Tovli.

SemogvierTdi facebook-zze

`saerTo ggazeTi~

xalxis azriT

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

xelisufleba patimrebis Sesaxeb kanonSi Sesatani

cvlilebebiT msjavrdebulebissrul izolacias axdens

Page 7: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

7saerTo gazeTi#47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

nino qadagiZe-Jvania::saerTod, yvelaferi, rac qveya-

naSi xdeba, gkarnaxobs imas,

rom saerTod ar unda elodo

prezidentisgan zurab Jvanias

xsenebas, arc im principebze

laparaks, rasac zura emsaxu-

reboda. yovel SemTxvevaSi, es

xelisufleba amas ar apirebs.

ra Tqma unda, es CemTvis Zali-

an samwuxaroa. gavixsenoT sar-

kozis vizitisas, prezidentma

faqtobrivad zuras citireba

gaakeTa _ „Cven varT qarTvele-

bi, maSasadame, Cven varT evro-

pelebi“ da raxan mravlobiTSi

gadaiyvana, CaTvala, rom misi

frazaa. am dros jobda eTqva

originalSi da moeyvana cita-

tis avtori. is ara marto zu-

ras saxelis xsenebas gaurbis,

aramed fiqrs imaze, vin iyo

zurab Jvania da ras akeTebdnen

isini erTad.

Tumca mainc mikvirs xol-

me zuras Tanagundelebis moq-

medeba, visTan erTadac 15 weli

modioda zura, Cemze did xans

xedavdnen mas, erTad gaiares

saintereso procesebi da imde-

ni ram akavSirebT, SeiZleba

kacma erT rameze ar amoiRos

xma, orze, magram saerTod ar

amoiRo xma?! TiTqos arc una-

xavT. aRmoCnda rom eseni ar

arian ideis adamianebi, arian

biurokratebi da moemsaxure-

bian imas, vinc iqneba xelisuf-

lebaSi. anu zura iqneba, zu-

rasTvis gaakeTeben saqmes, vi-

Rac iqneba, im viRacisTvis da

arc is gamikvirdeba, vinme

axali rom movides, me,

SeiZleba, isev opozicia-

Si aRmovCnde da isini

isev TavianT adgilebze

iyvnen.

rac Seexeba vardebis

revoluciis dasawyiss.

maSin Cven saburTaloze

vcxovrobdiT, faqtobr-

ivad erT oTaxSi da Cvens

lojiaSi daigegma es re-

volucia. me yvelaferi

mesmoda. miSac iq iyo.

yovel RamiT modiodnen

da mesmoda maTi yvirili.

zuras hqonda gaurkvev-

loba, ar hqonda bolomde

gadawyvetili. magaliTad,

saxlidan rom gavida, ar

icoda, SeuerTdeboda Tu

ara miSas. arc me ar vi-

codi; televizorSi rom

erTad davinaxe, ar velo-

di, radgan bolomde ar

endoboda.

vardebis revoluciis mere

zurasa da saakaSvils Soris

midioda brZola, magram es

brZola yovelTvis iyo da amas

Seguebuli viyaviT. Tumca ra

formiTac wavida brZola, amas

ar movelodi, Torem dapirispi-

reba im erTi wlis manZilzec

igrZnoboda. gaxsovT, albaT,

baramiZe-oqruaSvilis dapiris-

pireba, isic, cxinvalSi rom

gavarda oqruaSvilida zura

gadaefara iqaurobas, riTac

aarida konfliqtis gaRvivebeba.

es yvelaferi Cems Tvalwin

xdeboda. miSa ukve aRar modi-

oda CvenTan.

zura araTu grZnobda dau-

faseblobas, isic icoda, rom

saakaSvilisTvis is yovelTvis

iqneboda mteri. magram yovelT-

vis hqonda sakuTari Tavis ime-

di da axerxebda situaciidan

gamomZvraliyo, saerTo intere-

sebidan gamosuliyo. bolo-bo-

lo, roca raRac kritikuli

momenti iyo, krizisi, Wkuis sa-

kiTxavad mainc zurasTan midi-

odnen.

yvelas gvaxsovs, ra roli

iTamaSa aWaris krizisis daZle-

vaSi da albaT, isic gaxsovT,

rom aWaris gaTavsuflebis er-

Ti wlisTavze, maSin zura uk-

ve cocxali aRar iyo, igi amo-

iRes yvela kadridan.

saakaSvils eSinoda Jvanias

fenomenis, radgan zura iyo Ri-

rebulebebis adamiani, SeiZleba

igi, rogorc manevrebis mimdeva-

ri kritikasac imsaxurebda,

magram yvela misi moqmedebis

ukan iyo zemizani. is Tavisi

mowodebiT, ideebiT iyo demok-

rati.

zura rom cocxali yofi-

liyo, albaT dapirispireba

aucileblad iqneboda. opozi-

ciaSi rom gadasuliyo, amaTi

xsenebac ar iqneboda. sul

vnatrob xolme, rom vuyureb

ra situaciaa, ramdeni Teemaa,

ramdeni resursia, razec opo-

zicia unda muSaobdes da ar

aris ubralod politi-

kosi, romelic yovelive

amis mobilizacias gake-

Tebs. zura iyo swored

aseTi adamiani.

maSin opoziciaSi

wasvlaze cota adre iyo

saubari, sul erTi weli

iyo gasuli. magram Za-

lian daaxlovdnen bad-

risTan da es ar iyo Sem-

TxveviTi. garda imisa,

rom maT raRac saerTo

adamianuri ipoves, da-

iwyes erTiani xedvis Ca-

moyalibeba, fiqri imaze,

rogor unda ganaviTaron

es qveyana. saerTo ena

moZebnes da es iyo seri-

ozuli tandemi.

Zalian bevri iTqva da dai-

wera zuras moulodnel gar-

dacvalebaze. saqme daxuruli

ar aris. da Tu es iyo Zala-

dobrivi sikvdili, igi xeli-

suflebis monawileobis gareSe

ver moxdeboda.

rac Seexeba baton ivaniS-

vilTan Sexvedras, imis molo-

dini, rom mas raRac meti in-

formacia eqneboda, ar

mqonia; ufro imis gasa-

gebad mivedi, ra damoki-

debuleba aqvs zuras da

misi gardacvalebis mi-

marT. zuras wigni wavu-

Re. rom mivedi, magidaze

edo gadaSlili da

kiTxulobda. orjer vna-

xe es adamiani. me xom

ara var politikosi, var

Cveulebrivi adamiani,

romelic cdilobs gaer-

kves pirovnebaSi, romel-

sac SeiZleba Cemi qveynis

momavali daukavSirdes.

yvela variantSi ukeTe-

sobisken iqneba es cvli-

lebebi, radgan alterna-

tivis gareSe ganviTareba

ar xdeba saerTod. ami-

tom, SeuZlebelia am

qyevanaSi viyoT sul am

Caketil sivrceSi. ami-

tom vcdilobdi, yvela

Cemi alRo CamerTo, raTa

rogorme damenaxa es adamiani.

pirveli Sexvedridan gamovedi

Zalian moxibluli, imitom rom

vnaxe adamiani, romelsac ain-

tersebs ras eubnebi, iwovs in-

formacias da Zalian sxartad

azrovnebs. iyo saubari TanamS-

romlobaze. is ayalibebs sazo-

gadoebriv organizacias da me

Cemi SesaZleblobebis fargleb-

Si minda, raRac gavakeTo. meo-

re Sexvedra Seexeboda Cem

pragmatul gaTvlebs, Tu ra

rogor unda gavakeTo da aRmo-

vaCine, rom is aris saSinlad

pragmatuli adamiani. SeiZleba

es pirad urTierTobebSi sasia-

movnoc ar iyos, roca grZnob,

rogor afasebs is Sen yovel

naTqvams, magram rom gamovedi

misgan, vifiqre, rom am Tvise-

bis gareSe am kacs araferi ar

gamouva. is unda iyos Zalian

pragmatuli.

igi marTlac ar hgavs saa-

kaSvils. zuras?! zuras kidev

sxva Tvisebebi hqonda. man Za-

lian bevri ram icoda. yvela

Temaze hqonda uazarmazari in-

formacia. amasTan Zalian uy-

varda adamianebi, Sens miRma yo-

velTvis xedavda Sens saukeTe-

so Tvisebebs. aman daRupa kides

is faqtiurad.

axla gveZleva Sansi, moma-

val wels saakaSvilisa da

TargamaZis garda gvqondes sxva

adamianis arCevis ufleba. Tum-

ca xelisufleba yvelafers ga-

akeTebs, yvela resurss gamoi-

yenebs. da Zalian rTuli iqneba

winaaRmdegobis gaweva. ubra-

lod, yvela adamianma unda ga-

daabijos SiSs, mec meSinia,mag-

ram vcdilob davZlio, winaaR-

mdeg SemTxvevaSi araferi ar

gamova. sxvaTa Soris zuras

aqvs aseTi Canaweri studente-

bisTvis, sadac laparakobs de-

mokratiaze, parlamentze, ar-

Cevnebze da iqve dasZens, rom

es aris manqana, romelic ar

imuSavebs specifiuri sawvavis

gareSe. da es sawvavi aris sa-

moqalaqo TviTganwirva. anu

TviTSegneba Zalian maRal do-

neze ayvanili.

erTaderTxel Sevx-vdi saakaSvils zurasgardacalebis sakiTx-ze da misi naTqvamidanaseTi daskvna gamovi-tane, rac ginda mTxo-

ve, oRond gamoZiebaSinu Caerevio. zura aR-ar aris da Cem arsebo-bas rogorRac Seegue-bian.

zura axsovs sazogadoebas,

rogor muSaobda igi, ra nabi-

jebs dgamda, rogor viTarde-

boda maSin parlamenti. ra Tqma

unda, srulyofili ver iqnebo-

da, radgan maSin saqarTvelos

damoukideblobis pirveli wl-

ebi iyo. rva wlis win, roca me

Cem SvilebTan erTad vmonawi-

leobdi revoluciaSi, mqonda

imis gancda, rom me Cems qveya-

nas vaSeneb; avaSeneb demokra-

tiuls da ara iseTs, sadac

yvelaferi SiSzea damyarebuli.

da rac ar unda gaakeTos saa-

kaSvilma, ramdeni quCac ar un-

da gaxsnas da WaRi Camokidos,

Tu qveynis fundaments ar aSe-

neb, Seni Sromis Sedegi aris

nuli. fundamenti ki aris

elementaruli demokratia.

saakaSvils ki miaCnia rom

Tavad aris demokratia. rogor

fiqrobT, mas rom dasWirdes,

is pirveli ar Sevardeba ru-

seTSi?! zuras ruseTTan mimar-

TebaSi hqonda Zalian pragmatu-

li damokidebuleba, rom Cven

varT damoukidebeli qveyana da

ruseTi unda SeaCvio am damou-

kideblobas. amasTan aucileb-

lad unda daicva raRac Tama-

Sis wesebi da yovelTvis moZeb-

no saerTo interesebi. igi ar

dauSvebda agvistos konf-

liqts. Tavis droze cdilobda

kokoiTTan saerTo enis gamo-

Zebnas. raRac biznesis gakeTe-

bas maTTvis, raTa saerTo inte-

resebi yofiliyo. magram zuras

sikvdilTan erTad yvela es gza

CaWres. zura Tvlida, rom sa-

erTo interesebiT ufro moi-

gebda qveyana da ara ise, rom

10 weli lanZRo udidesi impe-

riis prezidenti.

me mgonia, miSam raRac momen-

tSi gadawyvita, rom rac SeiZ-

leboda yvelaferi iswavla zu-

rasgan da zura aRar sWirdeba!

mmoommzzaaddeebbuulliiaa `̀mmaaeessttrrooss~~

ggaaddaacceemmiiss mmiixxeeddvviiTT

biZina ivaniSvilTan pirveli Sexvedridan Zalian moxibluli gamovedi, imitom rom vnaxe

adamiani, romelsac aintersebs, ras eubnebi

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

tel

eNEWS

ixileT `saerTo gazeTi~

internetSi

www.saertogazeti.netSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zzee

Page 8: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

8 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

ukve ramdeni welia Cveni me-

zobeli TurqeTis respublika

saqarTvelodan gasuli iafi mu-

SaxeliT maragdeba. Turq damqi-

raveblebs awyobT aralegalebi,

arcTu iSviaTad, maT pasportebs

arTmeven da sul ar uxdian

xelfass, Tavis mTavrobas ki ga-

dasaxadebs umalaven. risi uf-

leba aqvs da rogor aris dacu-

li qarTveli dasaqmebuli saku-

Tar miwaze, am sakiTxebze Cven

vesaubreT profesiuli kavSire-

bis aWaris respublikuri gaer-

Tianebis Tavmjdomares dare-jan meqvabiSvils da saqar-

Tvelos soflis meurneobis

msubuqi mrewvelobis kvebis da

gadasamuSavebeli mrewvelobis

muSakTa damoukidebeli profe-

siuli kavSirebis Tavmjdomaris

moadgiles qalbaton klaramaWaraSvils.

darejan meqvabiSvili:_ aWaraSi Turqi investorebis

mier gaxsnili msubuqi mrewve-

lobis ramdenime sawarmo funq-

cionirebs. sawarmoebSi, sadac

profkavSiruli organizacia ar

arsebobs, Cven ver vaxorcie-

lebT monitorings, raTa vnaxoT

ra pirobebSi Sromoben Cveni

moqalaqeebi. 2008 wels ,,xelva-

Cauris teqstilSi~, Sromis ga-

usaZlisi pirobebis gamo, 200-

mde momuSave qalma gamoTqva

survili, rom Seqmniliyo prof-

kavSiruli organizacia. airCies

Tavmjdomare, 11 dasaqmebuli Se-

vida profkavSiris komitetSi.

im dResve sawarmos gaerTianebis

xelmZRvanels, iuristTan erTad

vewvieT da SevTavazeT dagvewyo

kanoniT gaTvaliswinebuli civi-

luri urTierToba. samwuxarod,

eqvsi saaTis ganmavlobaSi ver

movaxerxeT dasaqmebulebTan

Sexvedra, isini saTadarigo ka-

riT gaistumres fabrikidan.

direqtori jer gacxarebuli

iyo, mere nervebi daimSvida da

TiTqos SevTanxmdiT kidec.

meore dRes TerTmetive dasaqme-

buli daiTxoves samsaxuridan.

Cven mivmarTeT sasamarTlos.

2008 wlis Semdeg aWaris prof-

kavSirulma organizaciam yvela

sasamarTlo instancia waago,

maT Soris uzenaesi sasamarTlo

procesic, miuxedavad imisa, rom

aSkarad gamoikveTa Cveni simar-

Tle. iZulebuli SeviqeniT da

strasburgis sasamarTlos miv-

marTeT. vimedovnebT, rom ganixi-

laven, samarTali aRdgeba da 11

qali daubrundeba samuSao ad-

gils, sadac anazRaureba, samar-

cxvinod, saSualod 150 lars

Seadgens. am procesis mogebas

udidesi mniSvneloba aqvs, sti-

muli miecemaT sxva sawarmoebSi,

xalxi SeZlebs protesti ga-

moTqvas da TavianTi uflebebi

daicvan raRacnairi formiT ma-

inc. miTumetes, rom profkavSi-

ri Tavis Tavze iRebs mSrome-

lebze pasuxismgeblobas. dRevan-

del Sromis kodeqsSi, yvelafe-

ri ufro investorzea gaTvli-

li, vidre dasaqmebulze. amas

xelisufleba imiT xsnis, rom

rac SeiZleba meti investori

unda Semovides qveyanaSi. am

dros qarTuli genofondi sa-

Sinel mdgomareobaSia, xalxs

janmrTeloba eryeva imis gamo,

rom dazRveva ara aqvT, xelfasi

ar yofniT, rom samedicino da-

wesebulebebs mimarTon, irRveva

Sromis teqnikuri usafrTxoeba.

ver varwmunebT damsaqmeblebs

imaSi, rom maTTvisac ufro

iolia, hyavdeT janmrTeli muSa-

xeli. Cven gaTvlac gavakeTeT:

damsaqmebels ufro naklebi uj-

deba daazRvios muSa, rom man

weliwadSi erTxel samedicino

Semowmeba gaiaros. erTader-

Ti samrewvelo sawarmo, sa-

dac Zlieri organizacia

gvaqvs aris Turqul-qarTu-

li ,,baTumis teqstili~, sa-

dac 500 qalia dasaqmebuli.

qarTvel menejerTan da Turq

mewarmesTan molaparakebebis

gziT metnaklebad vagvarebT

problemebs. wels qobuleT-

Si, oqtombris TveSi, saqar-

Tvelos profkavSiris inici-

ativiT ordRiani seminari Ca-

tarda Temaze ,,SromiTi uf-

lebebi~, romelsac uZRvebodnen

TurqeTidan da evropidan mowve-

uli trenerebi.

klara maWaraSvili: _

ucxoel investorTa mier gaxs-

nil sawarmoebSi sakiTxi ase

dgas: monoba Tu dasaqmeba?

damsaqmebeli dasaqmebuls udebs

xelSekrulebas da aZlevs Sro-

mis uflebas. Sromis kodeqsSi

Cadebuli muxlebi dasaqmebulis

uflebas ar icavs. mxedvelobaSi

maqvs is ybadaRebuli 37d mux-

li, romlis mixedviT damsaqme-

bels aqvs ufleba nebismier

dros Seuwyvitos kontraqti

dasaqmebuls, winaswari gafr-

Txilebis gareSe. mas Semdeg,

rac batonma kaxa benduqiZem Tav-

dayira daayena es kanonebi, Zali-

an bevri muxli Seicvala damsaq-

meblisTvis prioritetulad,

Tumca evropis qartia CvenTan

ratificirebulia. ACveni Sromis

kodeqsi saerTaSoriso Sromis

normebTan SeuTavsebelia. sam-

kervalo dargi qveyanaSi ganu-

sazRvreli droiT funqcioni-

rebs, amitom xelSekrulebas,

wesiT, vada ara aqvs. magaliTad

,,baTumteqstilSi~ damsaqmebelma

ganusazRvrelvadiani xelSekru-

leba vadianiT Secvala. sami

Tvis Semdeg muSas aTavisuf-

lebs, mere isev udebs xelSek-

rulebas, am dros ar uxdis er-

Ti Tvis anazRaurebas, romelic

muSas gaTavisuflebis SemTxve-

vaSi ekuTvnis. Sromis kodeqsSi

Cadebuli saaTobrivi samuSao

normebi miuRebelia. saxelmwifo

iRebs valdebulebas arsebuli

saaTobrivi norma TandaTan Se-

amciros. amave dros kodeqsSi

aris muxlebi, romelic dam-

saqmebels saSualebas aZlevs

araTu Seamciros, aramed ga-

zardos es cifri. Sromis ko-

deqsSi arsebobs Kkidev erTi

muxli, romelic xelfasis

dagvianebis SemTxvevaSi yovel

dagvianebul dReze raRac da-

namatebs iTvaliswinebs. amas

ar akeTebs arc erTi damsaqme-

beli. msubuqi mrewvelobidan

saqarTveloSi mxolod safeiq-

ro dargi (dRes ,,teqstils~

uwoden) viTardeba. samkervalo

dargSi iafi muSaxelia, es in-

vestors mogebis saSualebas aZ-

levs. cnobili Turquli firme-

bi filialebs xsnian baTumSi,

boboyvaTSi, maxinjaurSi, xulo-

Si. am sawarmoebSi ZiriTadad,

qalebi muSaoben. Sromis pirobe-

bi yvelgan irRveva. moaqvT ise-

Ti qsovilebi, romlebic daWris

dros fqviliviT sinTetikur ma-

sas yrian. es nivTiereba adami-

anis janmrTelobisTvis sazianoa

da amaze aravin fiqrobs. im sa-

warmoSi, sadac profkavSiruli

organizacia gvaqvs, vdebT ko-

leqtiur xelSekrulebas da ko-

ntrols vawesebT magaliTad ha-

eris dabinZurebaze. dazRvevac

damsaqmeblis keTilsindisiereba-

zea, Tu warmoebas kargi mogeba

aqvs, dazRveva TanadafinansebiT

xdeba. xalxi dabeCavebuli da

damonebulia. ,,koka-kolaSi~

Turq warmomadgenels 18 000

aTasi lari aqvs xelfasi, momu-

Saveebis saSualo anazRaureba

450 laria, minimaluri ki 110

lari, maSin, roca qveyanaSi sa-

arsebo minimumi 162 laria, e.i.

Cveni muSis xelfasi saarsebo

minimumsac ar aRwevs. kvleviT

institutebSi mecnier-muSakebs

80 lari aqvT xelfasi, daqviTu-

li 20%-is Semdeg 64 lari

rCeba. orxevSi erT-erT warmoe-

baSi dReSi 15 lars uxdian qa-

lebs, arc fexmZimobis, arc Sve-

bulebis anazRaureba ar xdeba.

Sevkribe iq momuSave axalgaz-

rdebi da Sevecade damerwmunebi-

na, rom daafason sakuTari Sro-

ma, energia, unari, iyvnen Tavda-

jerebulebi da Sesabamis situa-

ciaSi daicvan TavianTi uflebe-

bi. samoqalaqo sazogadoeba ver

Camoyalibda CvenTan, amitom vib-

rZviT socialuri dialogisT-

vis, rom damsaqmebelmac da da-

saqmebulmac icodes Tavisi uf-

leba-movaleobebi. am axalgazr-

debs ar gaaCniaT informacia sa-

kuTari uflebebis Sesaxeb. samu-

Sao dRe umravles sawarmoebSi

iwyeba 8 saaTidan da grZeldeba

10-12 saaTamde. ,,Cemi sakuTre-

baa~ _ ambobs investori, magram

dasaqmebuli xom ar aris misi

sakuTreba. yvela warmoebas aqvs

Tavisi wesdeba. saqarTveloSi

registrirebuli yvela ucxo

investori acxadebs, rom dai-

cavs saerTaSoriso samarTleb-

riv normebs, magram Tavad saqar-

Tvelos konstitucia ar icavs

sakuTar moqalaqeebs. saboloo

jamSi, Tu Sromis kodeqss ara-

feri eSvela, ar Seicvala, pr-

ofkavSiri ver gaumklavdeba am

problemebs.

saqarTvelos mTavroba ori-

entirebulia imaze, rac SeiZle-

ba meti investori Semovides

qveyanaSi, raTa adgilobrivi mo-

saxleobisTvis samuSao adgile-

bi Seiqmnas. ucxoelebi am val-

debulebas asruleben imis sama-

gierod, rom yvelafris ufleba

aqvT, oRond fuli Semoitanon,

isini mdidrdebian Cveni moqala-

qeebis zurgze. qarTveli monur

Sromas mieCvia ucxoeTSic da

sakuTar miwa-wwyalzec da rao-

den samwuxaroa, rom sakuTari

mTavrobis mier damtkicebuli

diskriminaciuri Sromis kodeq-

si mas samarcxvino, damamcire-

bel pirobebSi amyofebs.

naTia gogitiZe

ra xdeba ucxoeli investorebis mier daarsebul sawarmoebSi?

Tbilisis sakrebulos safinan-

so-ssabiujeto komisiis Tavmjdoma-

re Tamaz SoSiaSvili sakrebulos

opoziciur umciresobis kritikas

usafuZvlos uwodebs da acxadebs,

rom es kritika ki ara, ciliswa-

mebaa.

misi TqmiT, sakrebulos umci-

resobis wevrebis gancxadebebi di-

letanti da saqmeSi Cauxedavi ada-

mianebis mdgomareobas hgavs.

rogorc is ganmartavs, dedaqa-

laqis biujetSi „sxva xarjebis“

saxiT gawerilia zustad is Tan-

xebi, rac saWiroa mosaxleobisaT-

vis mTeli wlis ganmavlobaSi.

„biujeti gaxlavT Tbiliselebis gamokiTxvis

Sedegad Sedgenili da is aris Tbiliselebis

dakveTa. „sxva xarjebi“ gaxlavT is Tanxebi, ro-

melsac gaswevs qalaqis biujeti, Tumca balans-

ze ar rCeba. es aris igive „Tbi-

lisis korpusis“ programiT sa-

xuravebis da liftebis SekeTeba,

metros vagonebis SekeTeba da

sxva“, _ ganacxada SoSiaSvilma

da dasZina, rom „sxva xarjebSi“

asaxuli Tanxebi programebSi de-

talurad aris ganmartebuli.

sakrebulos dRevandel sxdo-

maze sakrebulos opozicioner

deputatebs Tbilisis meris

sxdomaze dauswreblobis mizezi

ainteresebdaT da meris am qmede-

bas akritikebdnen.

sakrebulos umravlesobis

wevris koki ionaTamiSvilis gan-

cxadebiT ki, sxdomaze imyofeba meris moadgile

da nebismier deputats SeuZlia mas kiTxviT mi-

marTos.

`medianiusi~

xelisufleba iirwmuneba, rrom TTbilisis bbiujetimosaxleobis ggamokiTxvis SSedegad SSeadgines

Page 9: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

9#47 (176), 26-30.XI, 2011 w. saerTo gazeTi

gvesaubreba ekonomikis eqsperti

vaJa beriZe:

_ batono vaJa xelisufleba ga-

nagrZobs Ria brZolas ivaniSvilis

winaaRmdeg. saparlamento sabiuje-

to-ssafinanso komitetis sxdomaze

erovnuli bankis prezidenti `qar-

Tu bankSi~ wesrigis damyarebaze da-

iqadna. amiT `qarTu bankis~ gakot-

reba undaT Tu rasTan gvaqvs saqme?

_ erovnuli bankis prezidentis

paTosi aseTia _ Tu `qarTu bankSi~

wesrigi ar damyardeba, me davamyareb

wesrigso. qadagiZe droebiTi admi-

nistraciis SeyvaniT imuqreba, rac,

faqtobrivad bankis daxurvis, ga-

kotrebisken gadadgmuli nabiji iq-

neba saxelmwifos mxridan. gana vin-

mes saqarTveloSi eWvi epareba, rom

erovnuli banki Cveni xelisuflebis

nawilia da ar aris damoukidebeli

struqtura. igi moqmedebs amJamin-

del xelisuflebaSi myofi dajgu-

febebis interesebis Sesabamisad. er-

ovnuli banki xelisuflebis dakve-

Tebs asrulebs. aqedan gamomdinare

es gaxlavT politikur arenaze ga-

mosuli biZina ivaniSvilisadmi xe-

lisuflebis muqara. yvela danarCen

politikur ZalasTan, romelsac am

donis finansuri resursi ar aqvs,

xelisuflebas problema ar aqvs im-

itom, rom maT an daaSineben, an mo-

isyidian, rac ivaniSvilTan mimarTe-

baSi gamoricxulia. amitom mas ebr-

Zvian yvela meTodiT, mocemul Sem-

TxvevaSi, es meTodi gamoxatulia

bankis winaaRmdeg laSqrobaSi, abso-

luturad uniadago saubrebi midis

fulis gaTeTrebis Sesaxeb.

_ fulis gaTeTreba axseneT da

ramdenad kanonieria xelisuflebis

braldebebi. unebarTvod TbilisSi

milionebis tarebis ufleba aravis

aqvso _ ganacxada xelisuflebis

erT-eerTma wevrma. ramdenad safuZv-

liania es braldeba da rodemde un-

da iyos es Tanxa datusaRebuli?

_ Tanxis dapatimreba ukanonoa.

saqme formaluradaa aRZruli _ bi-

Zina ivaniSvils ruseTis garda aq-

tivebi amerikasa da evropaSic aqvs.

iq, misi aqtivebis Taobaze SekiTx-

vebi dRemde ar dasmula. vfiqrob,

dRevandeli mTavrobis lobi ver

SeZlebs kiTxvebi gaaCinos. aqedan

gamomdinare, es elementalurad po-

litikuri angariSsworebaa. asec

rom ar iyos, erovnuli bankis pre-

zidentma Tavs ufleba misca da ko-

merciul bankebs miuTiTa, rom maT

kvartaluri da wliuri angariSge-

bis Taobaze, kanoniT gaTvaliswine-

buli masala ar dabeWdon erT-erT

konkretul gazeTSi _`bankebi da

finansebSi~. igi Tavs uflebas aZ-

levs Sexvdes zogierT biznesmens

da uTxras _ ratom aris Tqveni

reklamebi `bankebi da finansebSio~,

`erovnuli bankis~ aseTi preziden-

ti Tavis mxriv wesrigis damyarebas

cdilobs `qarTu bankSi~. saerTod

unda iTqvas, rom erovnuli banki ar

aris damsjeli organo. erovnuli

banki aris struqtura, romelic

bankebSi arsebul mdgomareobas are-

gulirebs da amave dros icavs maT

interesebs. misi saqme ar aris sa-

damsjelo operaciebis warmoeba,

bankebis gakotreba da a.S. Tumca am

faqts saqarTveloSi ramdenjerme

ukve hqonda adgili.

_ Tqven, albaT badri patarka-

ciSvilis `standart bankis~ SemTx-

vevas gulisxmobT.

_ diax, sakmarisia gavixsenoT

`standart bankis~ istoria, aseve,

kaxi kalaZis bankis mimarT ganxor-

cielebuli represiebi da a.S. es ki-

dev erTi dasturia imisa, rom ci-

vilizebuli sazogadoeba aris miTi,

demokratiuli saqarTvelo aris _

miraJi. aq avtoritaruli tendenci-

ebi sWarbobs risi gamoxatulebacaa

xelisuflebis pozicia _ Tu banki

politikas ar SeeSveba, maSin isini

iq wesrigs daamyareben. ra ufleba

aqvs erovnuli bankis prezidents,

saxelmwifo moxeles, romeli wes-

deba, kanoni aZlevs mas uflebas,

rom erT-erTi bankis _ `qarTus~

xelmZRvanelis nodar javaxiSvilis

misamarTiT miTiTeba gaakeTos _ ra

gancxadebebis gakeTeba SeuZlia da

risi ara nodar javaxiSvils. rac

Seexeba kvalifikacias, rogorc cn-

obilia, erovnuli bankis preziden-

ti unda Sexvdes bankis generalur

direqtorad daniSnul pirovnebas.

irakli qadagiZe ar xvdeba nodar

javaxiSvils. ratom, ra ufleba

aqvs mas, ar Sexvdes nodar javaxiS-

vils? javaxiSvils kompetenturo-

bas sabanko sferoSi namdvilad ver

dauwunebs. maSin ra xdeba? _ ubra-

lod, igi asrulebs xelisuflebis

ruporis rols, anu es aris mori-

gi muqara biZina ivaniSvilis mimarT

_ Tu igi politikidan ar wava, da-

uxuraven banks, drakonul zomebs

miiReben misi qonebisa da sakuTre-

bis mimarT. rostom mefis sasaxle

pirwmindad, TviTneburad, yovelgva-

ri sabuTis gareSe dakavebuli aqvs

raRac jgufs ararsebuli miTiuri

xelSekrulebis safuZvelze da

`qarTu jgufis~ warmomadgenlebs

ar uSveben iq remontis dasasru-

leblad. es aris is, rasac qurdul

Jargonze `bezpredeli~ hqvia. `kano-

nieri qurdebi~ sxvadasxva jgufebi-

sa da sazogadoebis winaSe `bezpre-

dels~ aRar ewevian, samagierod

ukanonod, yovelgvari samarTlebri-

vi procedurebis gareSe gavanadgu-

reT qurduli samyaro, rac kargia,

magram es kanongareSe moxda da ax-

la ukve kanonieri qurdebis stil-

Si moqmedi maRali rangis saxelmwi-

fo moxeleebi da politikosebi sa-

xelisuflebo wreebSi aRmovaCineT.

swored am `bezpredelis~ gamovli-

nebaa qadagiZis gancxadebebi, is, rac

`qarTu bankis~ Tavs xdeba, aseve

rostom mefis sasaxlis da moqala-

qeobis CamorTmeva biZina ivaniSvi-

lisadmi da a.S.

_ Tqven badri patarkaciSvilis

da kaxi kalaZis bankebis gakotrebis

precendenti gaixseneT. ramdenad mo-

salodnelia igive daemarTos `qar-

Tu banksac~ da ra safrTxeebs qmnis

es?

_ es Seqmnis seriozul prob-

lemebs, magram amqveynad arsebobs

aramxolod qarTuli sasamarTlo,

romelic xelisuflebis wnexis qve-

Saa, aramed saerTaSoriso samarTa-

lic da vfiqrob, amis gaTvaliswi-

nebiT xelisufleba ver SeZlebs am

ukanonobis dakanonebas.

_ zogadad razea dafuZnebuli

dRes qarTuli sabanko sistema.

aris Tu ara es maxinji, mafiozuri

sistema, romelsac politikuri ko-

niunqtura marTavs?

_ mogaxsenebT. qarTuli banke-

bis mepatroneebi, ZiriTadad ofSo-

rul zonebSi daregistrirebuli

kompaniebi arian. Cven zogjer ar vi-

ciT Tu vin arian wamyvani bankebis

mepatroneni, ra kapitali aqvT. Se-

saZloa sulac maT ukan rusuli ka-

pitali arsebobs, an ufro uaresi,

warmomavlobis Savi fuli aris am

sistemaSemqmneli bankebis aqcioner-

Ta ukan? amitom saubari ivaniSvi-

lis rusul fulze sasaciloa ma-

Sin, rodesac xelisuflebas ekono-

mikis 2/3 rusuli kapitalisTvis

aqvs gadacemuli. Cvens xelisufle-

bas ubralod eSinia personificire-

buli finansuri resursis, rome-

lic, maTi azriT zRudavs maT Zala-

uflebas. imitom, rom fuli Tavis-

Tavad Tavisuflebis, politikuri

sistemis normaluri funqcionire-

bis, demokratiis garantia. partiebs

fuli rom hqondeT, gveqneboda de-

mokratia da ar iqneboda am donis

umuSevroba, siRaribe. magram rode-

sac mxolod erTi jgufis xelSia

yvela biznesi, finansuri resursi,

yvela bankis ukan saxelisuflo Za-

lebi dganan, amitom isini iseTi

oazisebis gaCenasac ki ewinaaRmdege-

bian, rogoricaa erTi mxriv biZina

ivaniSvilis banki, romelic, ra Tqma

unda, absoluturad kanonierad da

civilizebulad iTamaSebs. rodesac

igi samTavrobo proeqtebs afinan-

sebda, araCveulebrivi, wesieri, ka-

nonieri banki hqonda, xolo rode-

sac politikur sarbielze pozici-

is dafiqsireba gadawyvita im wams-

ve gaxda saeWvo operaciebis da po-

litikuri gancxadebebis gamkeTebe-

li banki. sagareo saqmeTa komisarma

pirdapir uTxra Cvens xelisufle-

bas _ batonebo, mivceT yvelas po-

litikuri poziciis dafiqsirebis

saSualeba, procesi unda iyos Ria

da gamWirvale, arbitrma _ qarT-

velma xalxma unda miiRos sruli

informacia yvela wyarodan, raTa

Semdeg samarTliani gadawyvetileba

miiRos. amis gagoneba dRevandel xe-

lisuflbas ar surs. saubroben,

rom es TiTqos singapurizaciisken

svlaa. amas me ver daveTanxmebi imi-

tom, rom singapuris sinamdviles

kargad vicnob da vici _ iq kanonis

uzenaesobaa. Cven avtoritarizmis

ufro mZime formisken mivdivarT, es

aris Cinuri modeli. CineTis ekono-

mika hyvavis, Cveni _ ara, cifrebi

gamogonilia, saq.stati obieqtur

cifrebs ar awvdis sazogadoebas,

gansxvavebiT CineTisgan _ iq yvela

monacemi sworia, magram samagierod

Tu 600 milioni Cineli dapurebu-

lia da maTTvis cxovrebis done

amaRlda, 700 milioni Cineli isev

SimSilobs da kacma ar icis rodis

danayrdebian isini. magram Cinuri

modelis, Sanhais tipis megapolis

_ baTumi, quTaisi, foTis samkuTxe-

dis Seqnis ukan unda idges mili-

ard 300 milioni Cineli. am megapo-

lisis ukan vin idgeba? _ Cveni me-

gobari Turqebi, somxebi, azerbaija-

nelebi, ukrainelebi da Cveni mteri

ruseTi. ra Tqma unda es sasaciloa

da sabolood cud Sedegebs moi-

tans.

_ batono vaJa, zemoT axseneT,

rom erovnuli banki damoukidebeli

ar aris. zogadad, dRes mas zedam-

xedvelis funqcia ufro aqvs. ra

igulisxmeba damoukideblobis ar-

qonis miRma, sabanko saqmes dRes sa-

qarTvelo ver akontrolebs?

_ erovnuli bankis damoukideb-

lobis xarisxi, nodar javaxiSvi-

lis prezidentobisas sakmaod maRa-

li iyo. managaZe cdilobda pozici-

is SenarCunebas, magram axla Zali-

an Sesustebulia erovnuli bankis

damoukideblobis xarisxi. mogexse-

nebaT, didxans nominalurad vadgen-

diT erovnuli valutis kurss sxva

valutebTan mimarTebaSi mcuravi

procedurebis meSveobiT. dRes, es

kursi pirTa SezRuduli wris mier

ganisazRvreba, zogierTs erovnul

bankTan aranairi kavSiri ar aqvs.

erT-erTi aseTi pirovnebaa kaxa ben-

duqiZe, rogor xasiaTzec gaiRviZebs

imis mixedviT ukarnaxebs erovnuli

bankis mesveurs am Sefardebas da

xdeba amis dakanoneba. rodesac ram-

denime kacma icis laris kursi aiw-

evs Tu daiwevs dolarTan mimarTe-

baSi _ es Zalian saxifaToa, radgan

korufciuli garigebebis safrTxes

qmnis. aqedan gamomdinare sabanko

sferos regulireba Zalzed Sesus-

tebulia. ufro metic, Cveni ekono-

mikuri politikis erT-erTi arqi-

teqtori kaxa benduqiZe ambobs _

ukeTesi iqneba Tu erovnul banks

gavauqmebTo. saxelmwifoebriobis

moSla benduqiZisTvis problema ar

aris. bunebrivia, saxezea erovnuli

bankis Sesustebis koncefcia. vfiq-

rob, ucxoeli mrCevlebis garda,

romelTa arsebobis Sesaxeb Cven ar

viciT, qarTveli moRvaweebidan yve-

laze meti wona am procesebSi ben-

duqiZes aqvs.

darwmunebuli var, Tqveni gaze-

Ti sworad, obieqturad Seafasebs

im movlenebs, rac erovnuli bankis

mxridan xorcieldeba `qarTu bank-

ze~, magram amiT araferi Seicvleba

imitom, rom qveyanaSi SezRudulia

demokratiuli institutebis funq-

cionireba, biznesis Tavisuflebis

xarisxis ararsebobis gamo yvelafe-

ri Zaladobrivi da avtoritarulia.

_ xelisufleba ukan araferze

ixevs, Tavadac aRniSneT, rom mosa-

lodnelia `qarTu~ bankis gakotre-

bac. arCevnebamde ki sakmaod didi

dro rCeba. ramdenad SesaZlebelia

am muxtis SenarCuneba?

_ es damokidebulia imaze, ra

nabijebs gadadgams is politikuri

Zala, romelic ivaniSvilis irgv-

liv yalibdeba. Tu es nabijebi Tan-

mimdevruli, kargad gaTvlili iqne-

ba, xelisuflebis mxridan verana-

iri Zalismieri meTodebi ver SeZ-

lebs im talRis SeCerebas, rac mis-

ma politikaSi mosvlam gamoiwvia.

axla es sakmaod safuZvliani eifo-

ria, romelic sazogadoebaSia, piks

uaxlovdeba. amis Semdeg aris safr-

Txe, es piki TandaTan ganeldes. sa-

xelisuflebo propagandistuli

manqana sakmaod Zlieria da xeli-

sufleba yvelafers gaakeTebs mois-

yidos mosaxleoba da arCevnebis

gziT darCes xelisuflebaSi, Tum-

ca, aqve unda aRiniSnos, rom `ban-

kebi da finansebis~ da `IPN~-is ga-uyalbebeli gamokiTxvebiT biZina

ivaniSvils bevrad maRali reitingi

aqvs, vidre `nacionalur moZrao-

bas~.

_ rogor fiqrobT ramdenad ar-

sebobs safrTxe xelisuflebam ar-

Cevnebis TariRi gadmoswios, xolo

biZina ivaniSvils am droisTvis ar

hqondes moswrebuli politikuri

partiis Seqmna?

_ aseTi safrTxe arsebobs. amiT

xelisufleba cota met problemas

Seuqmnis ivaniSvils, magram im Sec-

domebs, rac xelisuflebas sazoga-

doebis mimarT aqvs daSvebuli ve-

rafriT gadafaravs. erTaderTi rCe-

ba Zalismieri meTodebis gamoyeneba,

ris uflebasac xelisuflebas ar

miscems Cveni strategiuli partni-

orebi _ amerikeli da evropeli me-

gobrebi.

_ bolos minda gkiTxoT, rogor

gesaxebaT `qarTuli ocnebis~ axde-

na?

_ Tu `uralmaSis~, `atomstroi

eqsportis~ mepatrone, ruseTSi mi-

lionebis mSovneli benduqiZe safr-

Txe ar aris, saqarTvelosTvis, ra-

tom SeiZleba iqces safrTxed ada-

miani, romelsac sabanko, samSeneblo,

farmacevtuli biznesi aqvs. savsebiT

bunebrivia, ivaniSvilis politikaSi

mosvla. qarTuli ocneba aris

vicxovroT normalur, dapurebul,

mSvidobian, gamTlianebul saqarTve-

loSi. gana es ar aris TiToeuli

CvenTaganis ocneba? garda amisa, yve-

la adamiani pirovnul bednierebaze

ocnebobs, magram es ar Sedgeba Tu

qveyana ar iqna bednieri. aqedan ga-

momdinare, Cveni pirovnuli bednire-

bac am qarTul ocnebazea damokide-

buli. aravin daafrTxos da SeaSi-

nos msazRvrelma _ qarTuli imi-

tom, rom qarTuli ocneba ara mar-

to eTnikuri qarTvelebis ocnebis

axdenas gulisxmobs, aramed saqarT-

veloSi dabadebuli, gazrdili da

dRes aq mcxovrebi yvela adamianis.

Tamar SveliZe

vaJa beriZe:vaJa beriZe: `es aris is, rasac qurdulJargonze `bezpredeli~ hqvia...~

ixileT `saerTo gazeTi~

internetSi

www.saertogazeti.netSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zzee

Page 10: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

10 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

CrdiloeT kavkasiaSi teraqq-

tebi da mudmivi daZabulobaa. ai,

am viTarebaSi Cveni xelisufal-

ni mainc `̀iRRwvian~ da axal-aaxa-

li iniciativebiT daTvis, anu

ruseTis xaxaSi Tavis amoyofas

lamoben.

Crdilo kavkasielebisaTvis

koridoris gaxsna Cerqqezebis ge-

nocidis aRRiareba da sxva msgav-

si proeqqtebiT safrTxeebze gaT-

vlebs ki ar gvTavazoben, aramed

Cveni xelisufleba demagogobs

da dRRemde kriWaSi udgas ru-

seTs, swored im saxelmwifos,

romelsac ukve didi xania da-

savleTi enis moCleqqiT elapara-

keba, xolo amerika pirdapir

konfrontacias ver bedavs da

saamisod wvril-wwvril lifsi-

tebs eZebs (RRmerTma nu hqqnas, me-

oredac wamovegoT satyuaraze)

Tu ras niSnavs ruseTTan dapi-

rispireba, ra analogia da gans-

xvavebaa Cvensa da CeCnebs Soris,

amis gasarkvevad, gasaanalizeb-

lad, metic, meore CeCneTis Ta-

vidan asacileblad `̀saerTo ga-

zeTma~ gadawyvita saqqarTveloSi

CeCnuri diasporis warmomadgene-

lis meqa xangoSvilis ga-

mocdileba gagiziaroT::

_ qalbatono meqa, ra proce-

sebia CrdiloeT kavkasiaSi da

rogor aisaxeba es mezobel sa-

qarTveloze?

_CrdiloeT kavkasiaSi mZime

viTarebaa. gansakuTrebiT, saqar-

Tvelos mosazRvre regioneb-

Si:daRestansa da inguSeTSi dRe

ar gava teraqtis da Tavdasxme-

bis gareSe. an opozicioners

hklaven, an mTavrobis wevrebs.

arc CeCneTSia adamianis sicocx-

le garantirebuli. ase rom, Cven

mezobelad mdgomareoba Zalian

rTulia da TavisTavad, es pro-

cesebi negatiurad aisaxeba sa-

qarTveloze. kavkasiuri qveynebi

aris erTi organizmi. maT Soris,

saqarTvelo centraluri da me-

tad dinamiuri nawilia.

_ sul axlaxan CeCneTSi do-

ku umarovma jihaTisken, anu

saRvTo omisken mouwoda Tana-

mebrZolebs, Tu arsebobs saSiS-

roeba konfrontaciam globalu-

ri xasiaTi miiRos, anu qristi-

anuli samyaro da musulmanebi

erTmaneTs daupirispirdnen?

_ kavkasiaSi konfliqtebi

sarwmunoebriv niadagze gamori-

cxulia. istoriulad aseTi ram

arasodes yofila. kavkasiaSi ori

fundamenturi religiaa: qristi-

anoba da islami. orive Semwyna-

reblobiT gamoirCeva da wminda

wignidan iRebs saTaves.

Tumca gare Zalebma mainc mo-

axerxes da regionSi vahabizmi,

anu islamis eqstremaluri sa-

xesxvaoba danerges. am ideiT

kavkasieli xalxebis gaxleCa Ca-

ifiqres. aq sxva qveynebis spec-

samsaxurebTan erTad ruseTis

xelic urevia. sxvaTa Soris,

SeZles da vahabizmis daTesviT

CeCnebSi ganxeTqileba Seitanes.

_ xSirad saubroben CeCneT-

saqarTvelos e.w. analogiebze,

ramdenad marTebulia Sedareba

da Tu arsebobs saSiSroeba sa-

qarTveloSi sxva da sxva faqto-

rebis gavleniT (SesaZloa, qvey-

nis xelisufleba, an sulac sa-

zogadoebrivi ganwyoba) meore

CeCneTis (anu cxeli wertilis)

mowyobis?

_ ki, raRac analogiebi ar-

sebobs. winaaRmdegoba aris CeC-

neTis mxridan, winaaRmdegoba

aris saqarTvelos mxridanac.

xolo rusebisaTvis qarTvelebi

da CeCnebi moazrebian kavkasiaSi

erT-erT mowinaaRmdege Stod.

Tumca gansxvavebiT saqarTve-

losgan CeCneTi TviTaRiarebuli

respublikaa. amitom ruseTi CeC-

neTs yovelTvis ganuyofel nawi-

lad miiCnevs. kidev erTi gansx-

vaveba: saqarTvelos mxardaWera

amerikisa da dasavleTis mxridan

da Sesabamisad, saqarTvelos me-

ti garantiebi aqvs, vidre CeC-

neTs. roca CeCnebTan daZabuli

mdgomareoba aqvs, ruseTi ambobs:

es aris Cemi saqme, Cemi terito-

riao. aqedan gamomdinare, vxedav,

rom saqarTvelo metad aris da-

culi. RmerTma nu hqnas, aq meo-

re CeCneTi moewyos. isic kmara,

rom qveynis teritoriebis 20%-

ia okupirebuli.

sxvaTaSoris, CeCneTi civi-

lizebuli samyaros gulgrilo-

bis Sedegicaa. marTalia, saqar-

Tveloc erTi-erTze aRmoCnda

ruseTTan, roca mxardaWeris

imedi hqonda, Tumca es iyo ram-

denimedRiani brZola, xolo CeC-

neTSi wlebia sisxlisRvra da

dapirispireba grZeldeba.

_ samarTlianobisTvis unda

iTqvas, Cvengan gansxvavebiT CeC-

nebi sxva muxtis matarebeli

xalxia, SeuZliaT wlobiT gaix-

iznon tyeebSi da iqedan warmar-

Ton brZola...

_ Cemgan ar gamodis CeCne-

bis qeba, es trabaxSi CameTvle-

ba. radgan mkiTxeT, mainc gipasu-

xebT: brZolis taqtika da stra-

tegia, rac CeCnebs aqvT, amaze

bevri eri iocnebebda. am xalxs

brZolis meti araferi ukeTebia.

yoveli CeCeni ibadeba meomrad.

miuxedavad imisa, evropulma

qveynebma didi saqme gagvikeTes

da Cveni axalgazrdoba Seifa-

res, iq uzrunveli cxovrebis

pirobebs uqmnian, CeCeni axal-

gazrebi mainc gamorbian da tye-

Si partiznebad ixiznebian. amas

xom marTla sxva muxti, sxva

sulieri simtkice sWirdeba?

dResdReobiT ukve CeCneTSi

rusebsa da CeCnebs Soris Ria

dapirispireba ar arsebobs. aq

qveynis prezidents kadirovs da-

upirispirda sakuTari xalxi.

prezidenti kadirovi ki

acxadebs CeCeni varo da ase ga-

modis, CeCnebi erTmaneTs ebrZvi-

an.

_ amboben CeCnebi sxvagvarad

zrdian Svilebs, amitom arian

isini uSiSarnio

_ aris aseTi zRapari `mge-

li~ (mgeli-CeCneTis emblemaa),

iq moTxrobilia, rogor ar epu-

eba bunebis Zalebs mgeli deda-

miwaze mcxovrebi sxva cxovele-

bisgan gansxvavebiT. mxolod is

ar tovebs sacxovrebels. ai,

Ronivrad Caaso brWyalebi miwa-

Si, tyavSemofleTili adgilze

rCeba. roca apokalifsi gadaiv-

lis da mxecebi dabrundebian

hkiTxaven: mgelo, es ra xdeba,

roca yvela gavrbodiT, Sen ra-

tom ar mogvyevio. mgelma miugo:

sxva samSoblo ar maqvs, Cemi

samSoblo mxolod es aris da

ver davtovebdio.

CeCnuri leqsia `iavnana~qar-

Tvelma poetma gabriel jabuSa-

nurma Targmna: `yels Segabam gu-

lSi gavlil tyvias, es is aris,

vinc mogikla mama...~ mokled, de-

da umReris, Tu Sen ar gaizrde-

bi iseTi gmiri, rom mamaSenis

Surs iZieb, Senve mogxvdes eg

tyviao, ase Caagonebs jer kidev

Cvils.ai, qarTveli rogor Cawv-

da CeCnebis fsiqologias da `i-

avnana~ gadmoTargmna.

am paTosiT zrdian Svilebs

dRemde. CeCnuri tradiciebi Ta-

obidan Taobas gadaecema, iara-

Ris siyvaruli, iaraRis moxma-

rebis survili pataraobidanve

aqvT. ar vanebivrebT bavSvebs

xvevna-kocniT. es cud tonad iT-

vleba. albaT, aseT `mkacr~ mopy-

robasac aqvs Tavisi daniSnule-

ba ai, is raRac-CeCnuri rasac

hqvia SenarCundes. kidev erTi

wesia: biWebs xuTi wlis asakam-

de arasodes arc scemen da arc

uyvirian, rom ar daiTrgunos.

vaJi Tavisuflad unda gaizar-

dos, SiSi ar unda hqondes. ai,

swored is mkacri tradicia

inarCunebs eris TviTmyofadobas

da mentalobas.

_ kavkasiaSi somxebis da

osebis saxiT, e.w. mSvidi`moTa-

maSeebia~, maT lavirebis poli-

tikiT genofondic SeinarCunes

da arc teritoriebi daukar-

gavT, anu SeiZleba iTqvas, ru-

seTs kavkasiis regionSi erTiani

TamaSis wesebi ar aqvs?

_ ver dageTanxmebiT. ufro

swori Sedarebaa, Tu vityviT,

rom ruseTis e.w. saWadrako da-

faze sabralo paikebi varT. ro-

gorc unda ise gamogviyenebs da

dRemde warmatebiT agrZeleben

erebis wakidebis e.w. politikas.

marTlac, yvelaze didi saSi-

nelebaa, roca genofondi nad-

gurdeba, Tanac omSi da wina

xazze saukeTeso vaJkacebi iRu-

pebian, es Cveni-CeCnebis trage-

diaa. 1994 wels mokles Cveni

prezidenti johar dudaevi, ro-

gorc WeSmaritma qarTvelma ma-

muliSvilma merab Cuxuam SeniS-

na joharisTana vaJkacebi aTasw-

leulSi erTxel ibadebian. vin

icis ramdeni saarako vaJkaci da-

iRupa im brZolebSi 1994, 1999

wels da es Tavganwirva dRemde

grZeldeba. ganadgurda arqivebi,

axla maTi vaJkacobis ambebi ze-

pirsityvieradRa SemogvrCa.

axla kadirovi ki `jaxi-

robs~ sakuTari xalxis winaSe

raRac reabilitacias miaRwios,

marTalia, grozno ulamazes qa-

laqad iqca, miuval soflebSic

ki Seiyvanes gazi. xalxs maRali

xelfasebi da pensiebi dauniSnes.

Tumca meore mxriv, putini Ta-

vis sakeTebels akeTebs da ai, am

kadirovis saxiT, msoflios vi-

Tomda uCvenebs, naxeT, aseTive

ukulturoebi da mdabioebi ari-

an CeCnebio.

_ qalbatono meqa, gverdSi

dgomis fasi Seudarebelia, Tum-

ca saTqmeli xom mainc unda iT-

qvas: Cerqezebis genocidis aRia-

rebiTa da CrdiloeT kavkasiele-

bisaTvis koridoris gaxsniT sa-

qarTvelo dartymis qveS dgeba,

nuTu amas xelisufleba ar un-

da iTvaliswinebdes?

_ arc erTi xelisuflebis

interesebSi ar unda iyos Tavis

qveyanaSi xalxs meore CeCneTi

mouwyos. ver davijereb da Rme-

rTma nu hqnas, rom saqarTvelos

xelisuflebas rame TviTmizani

hqondes da sakuTar qveyanaSi am

ubedurebis mowyobiT iyos dain-

teresebuli.

vici, rogor emadlierebian

CrdiloeT kavkasielebi qarTve-

lebs larsis koridoris gaxs-

nis gamo. Cven erTobaze bevrad

aris damokidebuli sakuTari

qveynebis momavali da yovelTvis

davuWer mxars kavkasiis erTia-

nobis ideas. marTalia, am inici-

ativebiT, rogorc SeniSneT, sa-

qarTvelo dartymis qveS dgeba,

oRond es dartyma amxela sasi-

keTo saqmed Rirs.

amboben, TiTqosda, 2008

wlis 8 agvistos CrdiloeT kav-

kasielebma qarTvelebis winaaRm-

deg sisastike Caidineso, ver da-

vijereb, radgan bevr qarTvels

uTqvams madloba piradad CemT-

vis: kavkasiurma brigadam `vos-

tokma~ sicocxle SegvinarCunao.

Tuki, vinmem sisatike Caidina,

CeCnebi ki ara, sxva CrdiloeT

kavkasielebi iqnebodnen.

amas garda, erTxel da samu-

damod, minda pasuxi gavce im Te-

mas, rom CeCnebma afxazeTis om-

Si qarTvelebis TavebiT fexbur-

Ti iTamaSes.esec ruseTis mogo-

nilia. saerTod, Cven religia

gvikrZlavs micvalebulis Seu-

racxyofas, qarTvelis ki ara,

Cveni mosisxle mtris-rusebis

gvamebic arasodes daumcirebiaT

CeCen mebrZolebs.

minda erTi faqti giTxraT,

Tu rogor eqcevian moyvares mo-

Ralates CeCnebSi da es Cemi mo-

gonili ar aris, realur isto-

rias vyvebi: afxazeTis omis Sem-

deg CeCneTSi misvenebuli Svili

mSobelma ar daitira, saerTod

ar miiRo ojaxSi, radgan qarT-

velebis winaaRmdeg ibrZoda_

P.S. faqti faqtad rCeba. ro-

gorc Cans kavkasiur ojaxSi er-

Tianobis problemebi mainc arse-

bobs da lomis xaxaSi Tavis Ca-

yofas, arc uSiSari mezoblebi

mogviwoneben.

arc is dagvaviwydes, rogo-

ria CeCnuri `iavnana~, xolo ra

rudunebiTa da siTaTuTiT izr-

debian Cveni patarebi. mere ki

rogor erTbaSad, Tvalsa da

xel Sua vavalebT gmirobasa da

amtanobas. an kidev iseT gaumar-

Tlebel msxverplSewirvas, ra-

sac `kamikaZeobis~ garda, sxva

saxeli, samwuxarod, ar moeZeb-

neba.

naTia nodia

CeCnuri `iavnana~ da `kamikaZe~ qarTvelebi

Page 11: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

11saerTo gazeTi#47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

mmmmssssoooofffflllliiiioooo pppprrrreeeessssiiiissss mmmmiiiixxxxeeeeddddvvvviiiiTTTTsayovelTao azris Tanaxmad,

ruseTi is qveyanaa, romelic yo-

velmxriv cdilobs postsabWoTa

teritoriaze arsebuli avtorita-

ruli reJimebis mxardaWeras. es

garkveulwiladd simarTlea _ ma-

galiTad, igi SesaniSnavad iyenebs

lukaSenkosa da nazarbaevis yaidis

politikosTa SiSs, rom quCis sap-

rotesto gamosvlebis `arabuli~

epidemia maT qveynebsac moedeba.

martivi sqemebi yovelTvis ar

amarTlebs _ amis dasturad ga-

modgeba arCevnebi, romlebic ruse-

Tis sam `proteqtoratSi~ gaimar-

Ta.

daviwyoT afxazeTiT, sadac

arCevnebi prezident baRafSis gar-

dacvalebis Semdeg, 26 agvistos

gaimarTa. ruseTs gaaCnia sakmaod

samwuxaro gamocdileba: 2004

wels, roca baRafSi pirvelad iy-

rida kenWs prezidentis Tanamde-

bobaze, igi status-kvos SenarCu-

nebas cdilobda. moskovi eWviT

Sehyurebda kandidaturas _ xom

ar Caabarebda igi afxazeTs saqar-

Tvelos. yvelaze `magari~ argumen-

ti, rom baRafSi qarTvelze iyo

daqorwinebuli, marTalia, sule-

lurad gamoiyureboda, magram sa-

xelmwifo moxeleebs seriozul

eWvs uCenda. sabolood, baRafSis

gamarjveba ar aRiares, arCevnebSi

gamarjvebuli kandidati iZulebu-

li gaxda, ganmeorebiT arCevnebsa

da Tavsmoxveuli metoqis _ xajim-

bas momaval vice-prezidentobas

daTanxmeboda. Semdgomma movleneb-

ma aCvena, rom baRafSi im ruseTis

mokavSire aRmoCnda, romelmac mis

mimarT lamis didi Secdoma dauS-

va.

2004 wlis afxazuri gamoc-

dileba SemdgomSi gaiTvaliswines.

2009 wlis, iseve rogorc wle-

vandeli arCevnebis mimdinareobaSi

moskovi aRar Careula. Sedegad ga-

imarjva prezidentis movaleobis

Semsrulebelma aleqsandr anqvabma,

romelsac ramdenime wlis win ru-

seTi eWviT uyurebda da romelmac

amomrCevelTa 54 procenti miiRo.

sakmaod didi mxardaWera moipoves

misma mowinaaRmdegeebma: Sambam _

21, xajimbam _ 19 procenti.

gasul kviras arCevnebi gaimar-

TaAsamxreT oseTSi, sadac gamarj-

vebulis gamosavlenad meore tu-

ris daniSvna gaxda aucilebeli.

afxazeTisgan gansxvavebiT, am res-

publikaSi moskovi aqtiuri moTa-

maSis rolSi mogvevlina. ruseTi

aRar endoba prezident kokoiTis,

romlis moRvaweobac rogorc fi-

nansur, ise politikur skanda-

lebs ukavSirdeba. Tavisi mmarTve-

lobis periodSi, kokoiTim SeuZ-

lebeli SeZlo _ saqarTvelosgan

samxreT oseTis damoukideblobi-

saTvis brZolis uamravi monawile

saakaSvilis banakSi imitom gada-

bargda, rom ar Seegua marTvis av-

toritarul kurss. kokoiTis Za-

lisxmevis gareSe SeuZlebeli iq-

neboda sanakoevis `proqarTuli~

fenomenis Seqmna.

ase rom, samxreT oseTis pre-

zidentma ver SeZlo Tavisi uf-

lebamosilebis gaxangrZliveba.

kokoiTis gareSe Catarebuli ar-

Cevnebis Sedegebi ruseTma maincda-

mainc ver ganWvrita: misi favori-

ti bibilovi meore turSi kenWs

iyris opoziciis warmomadgenel

ala jioevasTan erTad, romelic

ganaTlebis yofili ministria.

orive kandidatma daaxloebiT Ta-

nabari xma miiRo. jioevas mxari

dauWira Tavisufal WidaobaSi

ruseTis nakrebis mTavarma mwv-

rTnelma Tedeevma, visac kokoiTis

seriozul potenciur mowinaaRm-

deged asaxelebdnen da romelic

adgilobrivma saarCevno komisiam

arCevnebSi ar dauSva. jioevas

mxardamWerTa Soris aRmoCnda

respublikaSi popularuli gene-

rali barankeviCi _ samxreT ose-

Tis uSiSroebis sabWos mdivani,

romelic 2008 wlis saomari moq-

medebebis dasrulebis Semdeg ko-

koiTis lamis pirveli opozicio-

neri gaxda. reJimis eroziis piro-

bebSi, opoziciis sawinaaRmdego

mcdelobebma ukuSedegi gamoiRo _

jioevas popularoba gaizarda,

xolo kokoiTis saxelTan dakav-

Sirebuli kandidatebi meore

turSi ver moxvdnen.

axla moskovi dilemis winaSea

_ an bibilovs unda daexmaros ga-

marjvebaSi, an aRiaros, rom meore

turSi normaluri konkurencia

aucilebelia. pirvel SemTxvevaSi

SesaZlebeli iqneba kokoiTis re-

Jimis aRdgena-ganmeoreba, oRond

sxva personis saxiT, meore SemTx-

vevaSi ki arCevnebis legitimuroba

mniSvnelovnad moimatebs.

`proteqtoratebSi~ viTarebis

pluralizacia xdeba da amas ru-

seTi idealisturi mosazrebebiT

rodi akeTebs. mas surs Secvalos

Zveli lideri axliT, magram arse-

buli konkurencia ar iZleva Sede-

gebis winaswar ganWvretis saSua-

lebas. arsebuli reJimebis erozi-

is mcdelobiT, igi TiTqos gzas

uxsnis realur politikur brZo-

las, risi niSnebic ki ar SeiniS-

neba Tanamedrove ruseTSi _ 2012

wlis saprezidento arCevnebis Se-

degebi ukve winaswar aris cnobi-

li; rac Seexeba saparlamento ar-

Cevnebs, gaurkvevelia _ `erTiani

ruseTis~ warmomadgenlebi kons-

tituciur umravlesobas moipove-

ben Tu `mxolod~ absoluturs.

avtori _ aleqqsei makarkini,

politteqqnologiebis centris

vice-pprezidenti

Ðîñáàëò.ru

afxazeTis problemis mosagva-

reblad mosaZebnia sxva, ufro kre-

atiuli midgoma _ wers britanu-

li gamocema The Guardian. weri-lis avtoris hiu uilsonis azriT,

afxazeTSi gamarTuli saerTaSori-

so Cempionati dominoSi sportul-

ze metad diplomatiuri RonisZie-

ba iyo.

`saqarTvelos konfliqturi

regioni unda ecados, legitimacia

miiRos ara dominos TamaSiT, ara-

med adgilobriv qarTvelTa ufle-

bebis mxardaWeriT. afxazeT-

Si uyvarT dominos Ta-

maSi. mzis Casvlis

Semdeg axalgazrda

mamakacebi Savi

zRvis sanapiroze,

soxumSi ikribebi-

an. afxazeTSi do-

minos ufro far-

To, diplomatiu-

ri mniSvneloba

eniWeba, iseve ro-

gorc CineTSi _ ping-

pongs. cota xnis win

soxumSi gamarTul Cempio-

natSi gaimarjva ara afxazeTis,

aramed dominikis respublikam, mag-

ram soxumma mainc miaRwia mizans _

igi yuradRebis centrSi moeqca.

CempionatSi ocze meti qveynis, maT

Soris amerikis SeerTebuli Sta-

tebis, 200 moTamaSe monawileob-

da~, _ vkiTxulobT statiaSi.

afxazeTis statusi ruseTsa da

saqarTvelos Soris mwvave dapi-

rispirebis sagania. miuxedavad ami-

sa, is SeTanxmeba, romelic mxare-

ebma saerTaSoriso savaWro orga-

nizaciaSi ruseTis gawevrianebis

Sesaxeb miiRes, damaimedebelia _

imis maCvenebelia, rom ruseTsa da

saqarTvelos Soris afxazeTis

problemasTan dakavSirebiT komp-

romisi SesaZlebelia.

`afxazeTi mxolod ruseTma, ve-

nesuelam da kidev orma namceca sa-

xelmwifom aRiares da misi statu-

si 2008 wlis samxedro dapirispi-

rebis Semdeg ruseT-saqarTvelos

urTierTobaSi erT-erTi umwvave-

sia. mxareebs Soris 9 noembers

miRweuli SeTanxmeba kompromisis

SesaZleblobaze mianiSnebs. iseTi

uwyinari RonisZieba ki, rogoric

dominos Cempionatia, erTi

mxriv, vaSingtonisa da

Tbilisis gaRiziane-

bis, xolo meore

mxriv _ moskovisa

da soxumis siama-

yis mizezi xdeba.

mediaSi iwereboda,

rom amerikel mo-

TamaSeebze cdil-

obdnen zegavlenis

moxdenas, rom maT

matCi SeewyvitaT. yve-

laferi es imaze mianiS-

nebs, rom afxazeTTan dakavSirebu-

li nebismieri sakiTxi metismetad

politizebulia~, _ vkiTxulobT

gamocemaSi.

avtoris azriT. ori mezobeli

qveynis dapirispirebiT afxazeTis

rigiTi moqalaqeebi zaraldebian,

radganac yoveldRiurad irRveva

maTi uflebebi.

`aucilebelia, moiZebnos ufro

kreatiuli midgoma Cveulebriv

adamianTa uflebebis dasacavad. `a-

xali realiebi~ am teritoriaze

mcxovrebi ZirZveli mosaxleobis

uflebebis dacvas unda efuZnebo-

des~, _ wers avtori.

The Guardian

ruseTel eqspertTa mosazrebiT, ruseTis

prezident medvedevis gancxadebam _ `agvis-

tos omma xeli SeuSala saqarTvelos Sesv-

las natoSi~ _ afxazebsa da osebs kremlis

namdvili miznebi daanaxva.

ruseTis opozicionerTa da eqspertTa Se-

fasebiT, kremlma mkafiod gamoxata Tavisi

mTavari mizani _ saqarTvelo natos gareSe.

Jurnalisti matvei ganapolski kiTxul-

obs: `sainteresoa, ras ifiqreben afxazebi da

osebi, roca gaigeben, Tu rogor moatyua med-

vedevma isini da omis namdvili mizezi natos-

ken saqarTvelos swrafva iyo~.

`ver warmovidgendi, rom medvedevi ase aS-

karad daasaxelebda mizezebs. ruseTis prezi-

dentma ukve orjer miayena sakuTar Tavs dar-

tyma _ pirvelad, roca ganacxada, rom es

osebis genocidis gamo moxda, meored ki ax-

la. sainteresoa, ras ifiqrebs es xalxi, ro-

ca gaigebs, rom medvedevma isini moatyua da

omis realuri mizezi saqarTvelos natosken

swrafva iyo. aRmoCnda, rom osebi da maTTan

erTad afxazebic, viTarebis mZevlebi aRmoCn-

dnen. saqarTvelom marTalia, mZime dReebi ga-

daitana, magram igi mainc gaxdeba natos wev-

ri~, _ ganacxada ganapolskim.

abkhaxeti.info

germaniis kancleris angela merkelisa da

safrangeTis prezidentis nikola sarkozis

azriT, evrozonis ukeT marTvis mizniT, Ses-

worebebia Sesatani im SeTanxmebebSi, romle-

bic evrokavSiris safuZvels warmoadgens.

sarkozis TqmiT, isini sTavazoben iseT

cvlilebebs, romlebic gaamyarebs ndobas ev-

rozonis mimarT da masSi Semavali qveynebis

ufro met integraciasac xels Seuwyobs. Ta-

vis mxriv, angela merkelma ganacxada, rom ev-

rokavSiris centraluri bankis roli ucv-

leli darCeba.

uaxloes dReebSi gairkveva, konkretulad

ra Sinaarsis iqneba SeTavazebuli Sesworebe-

bi.

germania da safrangeTi ver Tanxmdebian,

unda gaxdes Tu ara evropis centrobanki

`bolo instanciis~ kreditori da unda gamo-

uSvan Tu ara saxelmwifo obligaciebi ara

calkeuli qveynebisTvis, aramed mTlianad

evrozonisTvis.

apsny.ge

arCevnebi ruseTis `proteqtoratebSi~

afxazeTi unda ecados,miiRos legitimacia

rogor moatyues afxazebi da osebi

germania da safrangeTi evrokavSirisreformacias cdiloben

Page 12: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

12 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

biZina ivaniSvilisTvis moqa-

laqeobis CamorTmevis saprotes-

tod samebis taZarSi Sekreba da

sanTlebis anTeba pirvelad rom

mouwoda sazogadoebas soso jaW-

vlianma, im dRes Sevxvdi Cems ko-

legas da yofil redaqtors qal-

baton qeTi sesiaSvils. arsad aRar vmuSaob, _ gul-

dawyvetilma miTxra da dasZina,

bevri ram maqvs saTqmeli da Tu

gamomivli, visaubroTo.

ramdenime dRis Semdeg qalba-

ton qeTis saxlSi vestumre. mas-

Tan saubari ki imaze ufro sain-

tereso aRmoCnda, vidre movelo-

di.

_ Jurnalistika Cemi guli,

suli da mTeli cxovrebaa. presa

Cemi cxovrebis mTavari gzaa. te-

leviziaSic vimuSave sainforma-

cios wamyvanad, gadacemebic mqon-

da, cota xans radioSic viyavi,

magram CemTvis gazeTi, Jurnali,

beWduri media sul sxvaa.

Tqven gexsomebaT, iranda,

Jurnali `pres-premieri~, sadac

Tqvenc muSaobdiT, rogorc Jur-

nalisti. `pres-premieri~ 2002

wlis 15 maiss davaarse da 2005

wels gaminadgures. 2005 wlis

ivlisis bolos, roca Jurnalis-

tebi SvebulebaSi myavda gaSvebu-

li seqtembramde, me zugdidSi

gaxldiT Jurnalisturi gamoZie-

bisTvis masalebis mosakrebad, Ca-

sawerad da faqtebis gadasamow-

meblad. zugdidis ambebs qvemoT

mogiyvebiT, magram axla imas

getyviT, ra mdgomareobaSi damxv-

da redaqcia samegrelodan dabru-

nebuls _ dalewili, gaZarcvuli

iyo yvelaferi. araerTi Jurna-

listuri gamoZiebis dokumenta-

cia, fotoebi, videofirebi dag-

lejili eyara oTaxSi... rogorc

upatrono cxvrebi, ise damifan-

tes Jurnalistebi. davrCi marto.

xelisuflebas egona, rom me, ro-

gorc Seurigebeli Jurnalisti,

avtexdi xmaurs, moviwvevdi pres-

konferencias, ucxoelebs, magram

maTi imedebi gavacrue. mivxvdi, im

etapze verafers mivaRwevdi da

aRar mindoda uazro msxverpli

vyofiliyavi, miT umetes, rom ga-

sul dReebSi udidesi moraluri

stresi isedac mqonda miRebuli...

gadioda dro. Cemi apaTia ar

sruldeboda da maSin damidga

gverdiT mxolod da mxolod er-

TaderTi adamiani _ Cemi moZRvari

mama konstantine (koRuaSvili),

man eklesiis Semowirulobebidan

200 lari maCuqa, rasac me da Cem-

ma meuRlem zaqaria roWikaSvilma

cotaodeni kidev davamateT da

internetJurnali `preskavkasia.

ge.~ Sevqmeni. es Jurnali imave

principiT daarsda, rac `pres-

premiers~ hqonda.

weRan beWdur mediaze vsaub-

robdiT. mogexsenebaT, presis

Jurnalistika ufro Sromateva-

dia, vidre eleqtronuli media,

Tumca, ase Tu SeiZleba vTqva,

privilegia mainc ratomRac tele

da radioJurnalistebs aqvT. ara-

da, presis Jurnalisti proble-

masTan yovelTvis ufro axloa,

Sesabamisad, axloa adamianTan da

moqalaqesTan... amitomac, sul er-

Ti welia, rac internet-Jurnali

`pres-kavkasia. ge~ davafuZne, ro-

melic TematikiTa da grifiT

Jurnalisturi gamoZiebis Jurnal

`pres-premieris~ analogia inter-

netsivrceSi.

problemuri Temaa da pirda-

pir vityvi, presa dRes daCagru-

lia.

_ ratom?

_ modi, SedarebebiT visaub-

roT. ramdenime dRis win kidev

erTxel vnaxe SesaniSnavi filmi

`parizis RvTismSoblis taZari~.

yvelas gvaxsovs, rac xdeba fil-

mSi, magram amaze axla ar vsaub-

rob. mTavari isaa, rom raRaciT

daukmayofilebeli, susti, aras-

rulfasovani yovelTvis cdi-

lobs Caklas, gaanadguros, daTr-

gunos, gaTelos, lamazi da Zli-

eri saSineli da samarcxvino ga-

nadgurebiT.

_ qeTi, yvelas gvaxsovs, saa-

kaSvilma rom gamoacxada, qar-

Tul presas ar vkiTxulobo, anu

ucxours kiTxulobs. mas Semdeg

beWdur medias mravalmxrivi

problema Seeqmna. zogadad, pre-

sis problemebi, gasagebia, magram,

xom ar fiqrobT, rom qarTuli

beWduri mediis mizanmimarTuli

diskreditacia mimdinareobs?

_ diax, arsebobda aseTi geg-

ma, rom unda ganadgurebuliyo

qarTuli presa. me imas garda,

rom davaarse ramdenime gazeTi da

Jurnali da gaxldiT mTavari re-

daqtori, pirvel rigSi, yovelT-

vis viyavi Jurnalisti da vici,

ra rogor xdeboda. undaT, rom

brbod aqcion qarTveli xalxi.

azrovnebis unari daakargvinon.

Cems Tvalwin xdeboda is, rom Se-

vardnaZe da misi gamozrdili Jva-

nia da saakaSvili Tanmimdevru-

lad axorcielebdnen qarTuli

presis diskreditacias. diax, ase

iyo maSin da ase grZeldeba dRem-

de. ra, Jvania an saakaSvili? fu-

ls ar uxdidnen Jurnalistebs?

riTac pirdapir xrwnidnen qar-

Tul Jurnalistikas? yvelam Cai-

xedos gulSi da gaixsenos, ram-

deni aTasi aqvT aRebuli saxeli-

suflebo wreebidan. ase moiyvanes

saakaSvili, romelmac Tqva: isto-

ria Cemgan iwyeba.

presa ra aris? warsulis

Sexseneba. Jurnalistika dgas xe-

lisuflebaze maRla. is aris ze-

xelisufleba. amitom undaT misi

diskreditacia da ganadgureba.

25 weliwadia presaSi var.

araerTi proeqti mqonia grantze

wardgenili. veraviTar

grants ver miiReb, Tu

Zalian, Zalian, Zalian

amaTi, anu am xelisuf-

lebis ar xar. ase rom,

CemTan rom mosuliyo

sasaubrod romelime

grantiT gamZRari gaze-

Tis Jurnalisti, aseTi

gulaxdili masTan namd-

vilad ar viqnebodi.

Tumca aravin mosula

arasdros CemTan, arc

maSin, roca am xelisu-

flebisgan sikvdils sa-

swaulad gadavurCi. Tu

vinme dainteresdeboda,

albaT, loginis isto-

riiT, Torem Cemi sikv-

dil-sicocxlis ambavi naklebad

ainteresebT. me dRes ar vCanvar

e.w. elitarul wreebSi. ratom?

imitom, rom qeTi sesiaSvili ara-

vis Seekra da mieyida arafris

fasad.

2005-Si, roca ZaladobiT da-

maxurines, damirbies `pres-premi-

eri~, skandalebis moyvaruli Ju-

rnalistebi Cemgan informaciebs

iTxovdnen, magram yvelasgan gasa-

ocrad da moulodnelad, xmauri

ar avtexe, gavCumdi.

_ ratom daarbies Jurnali,

ra iyo amis mizezi?

_ mizezi Cemi Jurnalisturi

moRvaweoba gaxldaT, sababi ki

erT-erTi statia, romelic adami-

anis gatacebis danaSaulze iuwye-

boda. gaSifruli gvqonda adamia-

nebis gatacebis meqanizmis mTlia-

ni jaWvi da zogierTi maRalCi-

nosnis braleulobis sakiTxic

dgeboda. aravis egonos, Sevardna-

Zis xelisuflebaze vlaparakobde.

diax, `vardebis revoluciis~

Semdeg adamianis gatacebasa da

mZevlad ayvanaze mqonda statia.

kvals amjerad samegrelos regi-

onis maRalCinosnebTan mivyavdiT.

mec gadavwyvite adgilze gamerk-

via yvelaferi. amasobaSi Cemma er-

Tma Jurnalistma axali TanamS-

romeli momiyvana. es aris Jurna-

listi, afxazeTidan devnili nana

fifia, _ miTxra man. es is nana

fifiaa, romelmac Semdeg tragi-

kulad daasrula sicocxle, man

Tavi daiwva. mokled, nana fifia

davniSne samegrelo-zemo svaneTis

regionalur korespondentad da

misi, rogorc TviTon ambobda,

kavSirebis wyalobiT, samegrelo-

Si wasvla gadavwyvite adamianis

gatacebis sakiTxze.

ivlisis Tve iyo. agvistoSi

dasvenebas vapirebdiT, xolo iv-

lisis nomerSi ukve aSkarad myav-

da mxilebuli mixeil saakaSvili

araerT ukanonobasa da danaSaul-

Si, vamxeldi vano merabiSvils,

mqonda informaciebi sazRvris

dacvis departamentidan, mZime so-

cialuri viTarebis Sesaxeb weri-

lebi da kidev, vinme fonias idu-

malebiT moculi gatacebis isto-

ria. ar dagaviwydeT, 2005 wlis

zafxulia.

gigi ugulava samegrelo-zemo

svaneTis gubernatorobidan axal-

gadayvanili iyo sxva postze. na-

na fifiam zugdidSi stumrad Ta-

vis nacnobTan, vinme ninosTan mig-

viyvana me da Cemi ori Jurnalis-

ti. zugdidSi Casuls fifiam

miTxra, Tu movisurvebdi, mas Se-

eZlo afxazeTSi gadaveyvane, rom

iqidan informaciebi wamomeRo. na-

na galidan devnili iyo da vico-

di, mas es SeeZlo. miT umetes,

gatacebuli fonia afxazeTSi

hyavdaT garkveul xans. nanam

miTxra, marto unda wamoxvide,

Jurnalistebis gareSeo. mec dav-

Tanxmdi da wavediT Zveli, nac-

risferi gaz-24-iT sofel oto-

baiasken...

meore dRes prokuraturaSi

wasvla gvqonda dagegmili. dili-

danve gavemzade, Tumca ise moxda,

rom verafriT movaxerxe saxli-

dan gasvla. damarwmunes, saSiS-

roeba gelodebaTo da qalaqSi ma-

salebze mxolod Cemi Jurnalis-

tebi qeTi da goga wavidnen. ram-

denime saaTis Semdeg aRmoCnda,

rom isini gaurkveveli mizezis

gamo qalaq zugdidis policiaSi

hyoliaT dapatimrebuli. bevri

rom aRar gavagrZelo, didi ambis

Semdeg Zlivs gavaTavisuflebine

Cemi Jurnalistebi, magram maTT-

vis jer kidev daWeramde warTme-

uli CanTebi, diqtofonebi, fo-

toaparatebi, videokamera da

bloknotebi ar daubrunebiaT.

mivediT isev Cvens maspinZel-

Tan.

qalbaton ninos patara biWu-

na hyavda, romelic dagviaxlovda

da radgan, Cven, ratomRac, SimSi-

loba gvqonda mosjili, es bavSvi

gviduRebda yavas, Cais, Tan gveub-

neboda: dedam ar gaigos, radgan

Tqven aq patimrebi xarTo. bolos

masac aukrZales CvenTan kontaq-

ti.

_ aseT mdgomareobaSi rom

iyaviT, TbilisSi veravis Seatyo-

bineT? kolegebs xma ver miawvdi-

neT?

_ pirveli, rac gavakeTe, dav-

reke Jurnalist zaza daviTaias-

Tan, romelmac imis Tqma moaswro:

miTxari, sad xar da movdivaro

da Cemi telefonic gaiTiSa, dasa-

teni TbilisSi damrCenoda. mere

qeTis telefoniT vcade sxva

Jurnalistebs davkavSirebodi,

magram yvela meubneboda, Cven ver

dagexmarebiT, policias mimarTe-

To.

ar vicodiT, sanamde gagrZel-

deboda Cveni iZulebiTi tyveoba,

arc is vicodiT, ra xdeboda

Cvens Tavs, sanam maspinZelma sai-

dumlod ar gamimxila yvelaferi.

aRmoCnda, Turme Cemi mkvleloba

yofila dagegmili da es, qalba-

toni ninos sityvebs viSvelieb,

samegrelos policiis maRalCi-

nosnebs hqoniaT davalebuli.

Turme radac ar unda dasjdomo-

daT zugdididan cocxali ar un-

da wamovsuliyavi.

rogorc ki am gegmis Sesaxeb

Sevityve, daviwyeT gaqcevaze fiq-

ri. qalbatoni ninos daxmarebiT

ezodan gavaRwieT da zugdidis

sadgurisken wavediT. arc erTs

erTi TeTric ar gagvaCnda, qeTis,

Cems Jurnalists, telefonic

mohpares. rogorc iyo, mivaRwieT

rkinigzis sadgurs, magram aRmoC-

nda, rom yvela bileTi gayiduli

iyo, molarem miTxra: erTi adgi-

li aris darCenili me-9 vagonSi,

Tu erT adgilze samni dasxdebiT,

ki, batonoo. vagonSi Cajdoma ma-

inc ver movaxerxeT. mere gavige,

me-9 vagons im Rames cecxli gas-

Cenoda. me da Cemi ori Jurnalis-

ti saSinel sikvdils saswauleb-

rivad gadavurCiT.

am ambis tyuil-marTali zug-

didis qalaqis policiaSi ido da

albaT, uSiSroebis samsaxureb-

Sic. es yvelas SeuZlia gadaamow-

mos, magram faqti erTia, am Sem-

TxveviT arc erTi mediasaSuale-

ba ar dainteresebula da metic,

roca Jurnalistma nana fifiam

Tavi daiwva, arc am ambavs gamox-

maurebia vinme, erTaderTi viyavi

me, romelmac Cems internet-gamo-

cema `pres-kavkasia ge-ze~ Jurna-

listis daRupvis Sesaxeb statia

da samZimris werili gamovaqveyne.

iranda kalandaZe

Jurnalistika, rogorc esmeralda da qeTi

sesiaSvilis samkvdro-sasicocxlo brZola

`uxilav~ mterTan

Page 13: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

13saerTo gazeTi#47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

tao-iispiris

mosaxleoba uZveles

dros da me-88-mme-112 s.s.

uZveles dros lazistaniviT

tao da ispiric qarTvelTa toms

lazebs (xalibebs) ekuTvnoda, magram

me-2 s.q.w.somxebma maT tao waarTves

da amis wyalobiT iq Sereuli mo-

saxleoba gaCnda. gaqristianebis

drosac es qveyana TiTqos isev so-

mexTa xelSi unda yofiliyo. spar-

seTi-bizantiis Soris me-6 s. gamwva-

vebuli da xangrZlivi omianobisa da

qoleris msgavsi saSineli moarulis

mZvinvarebis gamo TiTqmis mTels ze-

mo qarTlSi, anu mesxeTSi, gansakuT-

rebiT ki samcxeSi, SavSeT-klarjeT-

Si da taoSi, xalxi TiTqmis srule-

biT moispo (ix. qarTveli eris ist.

me-2. 320. 327. 333), sxvaTa Soris,

taoSi yofili Sereuli mosaxleo-

bac amowyda da TiTqmis mTeli tao

udaburi tyiT Seimosa mxolod me-11

s-Si aq kvlav qarTuli mosaxleoba

Cndeba: Sida qarTliTgan jer meu-

dabnoeni da monazvnebi Semovidnen da

dasaxldnen, xolo maT kvals mdabio

xalxic gahyva, daburuli tyeebi ga-

Cexa, dasaxlda da berebisa da axal-

SenTa dauRalavi Sromis nayofier

asparezad iqca. me-9-14 s.s.-ebis qar-

Tuli xelovnebis mravali saucxoo

Zegli, romelTa naSTebma mTels mes-

xeTSi mravlad moaRwia Cvenamdisac

ki, am garemoebis mWevrmetyveli da-

mamtkicebeli sabuTi mesx moRvaweTa

da mwerlebis enac saukeTeso qarTu-

lad iTvleboda.

mesxeTis mdgomareoba

da politikuri

bed-iiRbali me-113-118 s.

da misi gamahadianeba

zemo qarTli, anu mesxeTi sam-

cxeT-javaxeTiTgan miyolebuli tao-

ispiramde erTs sagamgeo erTeuls,

saerisTavT-erisTavos da samTavros

Seadgenda. me-13 s-is meore naxevarSi

mesxeTis mTavaris gansagebeli iwye-

boda borjomis xeobiTgan, taSiska-

riTgan da karnuqalaqamdis aRwevda

(JamTTa aR. 875, gv. 719), me-13 s.is

damdegs Tamar mefis mier daarsebu-

lis trapizonis imperiaSi moeqca

lazistani, anu WaneTi, magram Sem-

degSi igi saqarTvelos SemouerTda

da jer mesxeTis mTavars, Semdeg gu-

riels eWira, xolo 1511 w. samcxis

mTavris, aTabagis xelSi gadavida

(vaxuSti. saqarT.cxovreba 241).

osmalTa gabatonebam mcire azi-

aSi da konstantinepolSi mTeli da-

savleTi da samxreT-dasavleTi sa-

qarTvelo, metadre es ukanaskneli

monapire kuTxe, saSinels gansac-

delSi Caagdo. saukuneTa ganmavlo-

baSi osmaleTi daucxromeli simed-

griT saqarTvelos am Zvirfasi da

mSvenieri nawilis Caylapvas lamob-

da. yovelgvari saSualebiT, poli-

tikuri Tu sarwmunoebrivi devniT

da ekonomikuri SeviwroebiT igi

cdilobda, rom qristianoba aqaur

qarTvelTa Soris daemxo da qveyana

gaemahmadianebina. jer umaRles

wriTgan daiwyo, Semdeg xangrZlivi

brZolis saSualebiT mahmadianoba

TviT xalxSic gaavrceles. me-17 sa-

ukunis pirvel meoTxedSi daiwyo

gamahmadianebis procesi (vaxuSti.

saqarTvelos c-a 254-247) da mTels

me-18 da me-19 saukunis damdegamde

gagrZelda. winandeli damoukideb-

lobisa da qarTvelobis xsenebac-ki

rom moespoT, osmalebma samcxis

mflobelni `axalcixis faSa~-d ga-

xades, mxolod es Rirseba amave sag-

vareulos memkvidreobiT kuTvnile-

bad dastoves. am saSualebiT osma-

leTma es mSvenieri qveyana saqarTve-

los moswyvita da mTlad STanTqa.

osmalTa dros axalcixis safaSo

(faSalik) kvlavindeburad mTeli

Woroxis mxaresac Seicavda da 24

Temad anu sanjayad iyofeboda. Tvi-

Teuls Tems an sanjays saTaveSi mem-

kvidreobiTi mflobelebi sanjaybege-

bi udgnen.

uflebrivi

damokidebuleba

saqarTvelos

mTavrobasa da

mesxeTs Soris me-118 s.

advili warmosadgenia, rom sa-

qarTvelo aseTi kuTxis dakargvas da

amdeni moZme qarTvelobis mowyvetas

ise advilad ver Seurigdeboda. uf-

ro Zvel droiTganac rom ar da-

viwyoT, isic sakmarisi iqneboda Tu

gavixsenebdiT, rom me-18 s.-Siac, mag.

Teimuraz me-2-isa da erekle mefis

dros, saqarTvelos mTavroba cdi-

lobda axalcixis faSebTan, romel-

Tac, mahmadianobis da miuxedavad, Ta-

vianTi qarTveloba daviwyebuli ar

hqondaT, erTis mxriT gansakuTrebiT

keTili mezobluri kavSiri hqondaT

da es cda unayofo ar yofila. meo-

re mxriT, yoveli xelsayreli Sem-

TxveviT sargeblobdnen, rom Tavisi

ufleba mesxeTze, anu axalcixis sa-

faSoze gamoeaSkaravebinaT. amitomac

iyo, rom saqarTvelos mefeebi Tavis

Tavs samefo saxelwodebaSi ase xaz-

gasmiT am qveynis memkvidreobiT

mflobelad acxadebdnen. amave miznis

misaRwevad, sruliad saqarTvelos

gaerTianebis ganxorcielebis xel-

SemwyobiT pirobebis Sesaqmnelad,

gansakuTrebiT ki swored am Zveli

qvemo qarTlis, axalcixis safaSos

saqarTvelosTan SemosaerTeblad

iyo, sxvaTa Soris, 1783 w. xelSek-

ruleba erekle mefesa da ekaterine

me-2-s Soris dadebuli. erekle me-

fis warmomadgenlebma am xelSekru-

lebaSi meore muxlad Seatanines,

rom ruseTis xelmwife aramcTu

erekle mefis maSindeli samefos sam-

flobelos xelSeuxeblobis Tavde-

bobas kisrulobda, aramed iseTisac,

romelic SemdegSi SeZenili iqnebo-

da. da rom es muxli swored im az-

riT iyo CarTuli xelSekrulebaSi.

amas imdroindeli ruseTis erT-erTi

warmomadgenlis n.butkovis sityve-

bic cxadyofen. mas pirdapir aqvs

naTqvami, rom am meore muxlis Sina-

arsi swored saqarTvelos mefeTa

Zvel samflobelos, axalcixis safa-

Sos, anu samcxe-saTabagos

exeboda~-o. swored ase gaigo

am xelSekrulebis Sinaarsi

imdroindelma axalcixis fa-

Sam da raki darwmunda, rom

saqarTvelos mefisagan mis

faSobas gansacdeli moelis,

amitom ruseTTan xelSekru-

lebis dadebis Semdgom mefe

erekles gadaekida da mtroba

dauwyo.

ruseTis mier

samcxe-jjavaxeTis

SemoerTeba da

misi Sedegi somexTa

gadmosaxleba

am kuTxeSi

rodesac ruseTma saqar-

Tvelo SemoierTa, mesxeTi,

anu axalcixis safaSo, osma-

leTs SerCa da mxolod 1828

w.-s dapyrobil iqna am safa-

Sos erTi nawili. andriano-

polis zaviT ruseTma Semoi-

erTa 24-iTgan mxolod 10

sanjayi: qoblianisa, oZrxisa

(abasTumnisa), axalcixis,

awyverisa, aspinZisa, xerTvi-

sisa, axalqalaqisa, jararqi-

sa, focxovisa da palakacio-

si (Caldirisa), rac Zvel

samcxes, javaxeTs, palakacios da

eruSeTs udris. es mxare rusTa mi-

er SemdegSi axalcixisa da axalqa-

laqis mazrad da focxovis ubnad

iyo wodebuli.

ruseT-osmaleTis 1877-78 w.

omis Semdgom mesxeTis meore nawi-

lic iyo SemoerTebuli, saxeldobr,

aWara-qobuleTi, SavSeTi, klarjeTi

da kola-artaani da taos Crdiloe-

Ti nawili _ olTisi. aqeTgan sami

pirveli Temi, anu sanjayi baTumis

olqad iqmna wodebuli, xolo eru-

SeTi, artaani da olTisi ruseTis

mTavrobam yarsis olqis samzRvrebSi

moaqcia. Tumca eruSeTi (focxovis

ubans) yarsis mxares 7-8 Tvis gan-

mavlobaSi mowyvetilia da focxo-

vis ubnis boqauli amis gamo iZule-

bulia axalcixeSi icxovros.

mTel am kuTxeSi gansakuTrebiT

qarTveli mahmadianebi cxovroben.

ruseTis aq Sesvlas 1828 wels am

mkvidr qarTvel mcxovrebTa ayra

mohyva Sedegad, metadre javaxeTiT-

gan (exlandels axalqalaqis mazras)

da ufro nakleb samcxiTganac (axal-

cixis maz). rusebma rom axalcixe

aiRes, kavkasiis maSindels mTavar-

marTebels qarTveli Tavadaznaurebi

warudgnen da saqarTvelos mefeTa

wyalobis wignebi miutanes, romlebi-

Tac samcxe-javaxeTSi maTi mflobe-

lobiTi ufleba mtkicdeboda, da am

sabuTebis ZaliT TavianTi uflebis

aRdgenas Txoulobdnen, magram paske-

viCs aramc Tu es Txovna ar Seuwy-

narebia, piriqiT, ganrisxda kidec.

amave dros, osmaleTiTgan, yarsisa

da arzrumis safaSoebiTgan, iqauri

somxoba gamorboda da saqarTveloSi

TavSesafars eZebda. ruseTis mTvro-

bam maT mfarveloba gauwia: TiTos

25 man. daxmareba aRmoCina da 6 wlis

ganmavlobaSi saxelmwifo gadasaxa-

debisagan gaaTavisufla. amis wyalo-

biT 900000-ze meti somexi ltol-

vili moawyda. maT dasasaxleblad sa-

axalSeno komiteti iyo daarsebuli

da zemoT moyvanili ricxviTgan

30000-mde somexi dasaxlebul iqmna

axalcixisa da gansakuTrebiT axal-

qalaqis mazrebSi.

am garemoebaTa wyalobiT axal-

cixe-axalqalaqis mazrebis mosaxle-

obis suraTi arsebiTad Seicvala:

winaT iq SedarebiT mWidro mosax-

leoba iyo, 1832 w. aRweram ki daam-

tkica, rom mTels am axladSemoer-

Tebul qveyanaSi 50000 orTave sqe-

sis mcxovrebic ki aRar iyo. uwin.

mag. 1828 w. amodeni xalxi marto q.

axalcixeSi iTvleboda. erovnuli

Semadgenlobis mxrivac mdgomareoba

javaxeTSi anu axalqalaqis mazraSi

Zirian-fesvianad Seicvala Tu winaT

aq mxolod qarTveloba cxovrobda.

1832 wels qarTvelTa magier umrav-

lesobas ukve somxebi Seadgendnen da

qarTvel mahmadianebs ricxviT mxo-

lod meore adgili-Ra eWiraT.

ase SemTxveviT da am gziT gaCn-

dnen somxebi javaxeTSi, qarTuli

kulturis am ZvelisZvel keraSi.

6. somexTa wamodaveba

javaxeTis somxeTTan

SesaerTeblad da am

sakiTxis axlo warsuli

somxebma daiviwyes, rom isini

javaxeTSi osmaleTiTgan movidnen

mxolod viTarca ltolvilni, rom

srulebiT SemTxveviT am uZvelesi

droiTgan saqarTvelos ucilobels

kuTxeSi isini umravlesobad iqcnen

da, am garemoebisda miuxedavad, ma-

inc axalqalaqis mazrac somxeTis

miwa-wylad gamoacxades. es ganxor-

cielebuliyo, maT am mazris tfili-

sis guberniis, anu aRmosavleT sa-

qarTvelos samzRvrebiTgan gamoyofa

moiTxoves, im mizniT, rom igi da-

narCen somxur mazrebTan SeerTebi-

naT da am gziT erTi mTliani som-

xuri saerobo TviTmmarTveli olqi

SeeqmnaT. es azri wamoyenebuli iyo

somxebis mier 1913 w. rodesac kav-

kasiaSi mefis moadgiled somexTa

mwyalobeli grafi il.voroncov-

daSkovi iyo, maTi wadili rom uf-

ro samarTlianad da obieqtiuri mo-

sazrebiT nakarnaxevad sCveneboda

adamians, somxebma sabuTad isic ki

wamoayenes, viTomc javaxeTi anu

axalqalaqis mazra ekonomikurad

tfilisis guberniasTan ki ara, gum-

brTan (aleqsandropolTan)

yofiliyos dakavSirebuli.

voroncovis survilis-

da Tanaxmad, imave wels

brZaneba iyo gacemuli, rom

tfilisis guberniis axal-

qalaqis samazro komisia

Semdgariyo da gamoerkvia,

SeiZleba Tu ara da ramde-

nad xelsayrelia, rom

axalqalaqis mazra tfili-

sis gubernias Camoscildes

da gumbrisas (aleqsandro-

polis) miematos, rom mas-

Tan erTad calke, gansakuT-

rebiT somxobiT dasaxlebu-

li gubernia Semdgariyo. am

komisiaSi Tavmjdomari-

TurT sul 14 kaci iRebda

monawileobas, romelTagan

8 kaci rusi iyo (Tavmjdo-

mare mazris ufrosi pod-

polk. kalinini, momrigebe-

li mosamarTle mitkeviCi,

fosta-telegrafis kanto-

ris ufrosi delibaSi, sa-

mazro beiTali toropovi,

saubno boqaulebi Capligi-

ni da lazarevi, duxobore-

bis warmomadgenelni aleq-

si uglovi da vas. gremia-

kini). 4 qarTveli (gadasa-

xadTa inspeqtori T-di mayaSvili da

memamuleTa warmomadgenelni qarTve-

li mahmadianebi mamed-ali-begi da

mustafa-begi falavandiSvilebi, ba-

raleTis ubnis mcxovrebTa warmo-

madgeneli murjikneli), da 2 somexi

(qalaqis mamasaxlisi mewatunianci

da bogdanovkis ubnis mcxovrebTa

warmomadgeneli karoianci).

bWobis Semdgom samazro komisi-

am erTxmiv uarhyo javaxeTis anu

axalqalaqis mazris tfilisis gu-

berniisagan CamoSoreba da gumbrTan

(aleqsandropolTan) da erevanTan

SeerTeba. Tavisi azris dasasabuTeb-

lad komisiam, sxvaTa Soris, pirve-

lad swored am kuTxis ekonomiursa

da mimosvlis sakiTxs Seexo da da-

adgina: Semcdari azria, viTomc

axalqalaqis mazra q.gumbrTan (aleq-

sandropolTan) yofiliyos dakavSi-

rebuli: mTeli vaWroba da yvela sa-

Wirboroto interesebi mcxovreb-

lebs gansakuTrebiT tfilisTan aer-

Tebs, sadac isini Tavis saqonels,

sanovagesa da adgilobriv nawarms

asaRebs da saiTganac moaqvT saqone-

li da yvelaferi saxmari mTeli

mazrisTvis. amasTanave, saqonlis ga-

datan-gadmotana mTeli wlis ganmav-

lobaSi, zafxulSiac da zamTarSiac,

swarmoebs axalcixe-borjom-bakuria-

nis SaragziT, agredve rodionovka-

walka-manglisze mokle, pirdapiri

saurme gziT, romelic zamTarSiac

ki ar ikvreba xolme. gumbrTan-ki

(aleqsandropolTan) zamTarSi namqe-

rebis gamo, xolo gazafxulze

wyaldidobis da talaxebis gamo,

mTeli TveobiT yovelgari kavSiri,

safostoc-ki srulebiT Sewyvetilia

xolme zafxulSic-ki, rodesac gum-

bris (aleqsandropolis) gza gaxsni-

lia mTeli savaWro saqoneli java-

xeTiTgan (axalqalaqis maz.) mainc

axalcixezed, bakurianze midis da

mxolod am mazris bogdanovkis ub-

nis samxreTs nawils zogierTi saqo-

neli, metadre brinji, zafxulobiT

gumbriTgan (aleqsandropoliTgan)

mosdis xolme.

axalqalaqis samazro komisiis

zemoaRniSnuli erTxmivi dadgenile-

ba 24 ianvars 1914 w. tfilisis gan-

sakuTrebulma sabWom imave Semadgen-

lobiT, rogorc borCalos samazro

komisiis msgavsive sakiTxis Sesaxeb

dadgenilebis gansaxilvelad iyo

Seyrili, erTxmiv daamtkica.

(gagrZeleba iqneba)

ivane javaxiSvili:

saqarTvelos sazRvrebi

ixileT `saerTo gazeTi~

internetSi

www.saertogazeti.netSemogvierTdiT FACEBOOK-zze

redaqciisagan: ivane javaxiSvilis

wigni `saqarTvelos sazRvrebi~

ibeWdeba ucvleli saxiT.

istoriulad da Tanamedrove TvalsazrisiT ganxiluli

Page 14: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

14 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

vubrundebi winaprebs, romel-

Ta gvaria _ baRvaSi... da romel-

Ta tragikuli xvedri Cems axal-

gazrdobaSi sastikad mtanjavda.

madloba ufals, gamotanili das-

kvnebis gamo dRes ase aRar vfiq-

rob. madloba ufals, uZveles sa-

arqivo masalebSi SemorCenila ma-

Ti mamuliSvilobisa da kacuri

kacobis mRaRadebeli masalebi,

romlebic wlebis dauRalavi

SromiT moipova erT-erTma STamo-

mavalma al. baRiSvilma.

baRvaSebi lazuri warmoSobis

gvar-saxelia (sakuTari saxeli

baRa) arian aragveTisa da kldeka-

ris erisTavT-erisTavebi. (`qarTu-

li gvar-saxelebi~ g. 47. T.maisu-

raZe, i.axuaSvili.).

`...pirvel sauk. qristeSobis

uwin kolxida emorCileboda pon-

tos mefeTa. portos samefos da-

cemis Semdeg aq iyo sami damou-

kidebeli samTavro, _ lazistani,

samcxe da WaneTi. meore saukune-

Si lazebma daipyres imereTi da

samegrelo da Seadgines samefo,

romelic V saukuneSi brZolis

mizezi Seiqna bizantielTa da

sparsTa Soris am dros samcxeSi

aRmoCndnen bagrationebi, romel-

Tac mospes lazis mefoba. amis

Semdgom, ufro gvian periodSi,

liparit baRvaS erisTavis mier

Camoyalibda kldekaris saerisTa-

vo~. (Jur. `aia~ _ 47.) `maTsave

mpyrobelobaSi iyo TrialeTi,

manglisis xevi, skvereTi. flobd-

nen atenis cixes, algeTis zeda

mxares, qciis xeobidan maTi samf-

lobelo fitareTamde aRwevda.

ekuTvnodaT xuretis cixe, zeda

cixe varZiisa. flobdnen mTel

qarTls. es ukanaskneli mefisagan

hqondaT naboZebi (ueWvelia, ara

RalatisaTvis _ m.b.). baRvaSTa Za-

lufleba javaxeTSic vrceldebo-

da. maT mflobelobaSi iyo arta-

nuji, yvelis cixe, ufliscixe da

birTvisi. iyvnen svaneTis erisTa-

vebi 1305 wlamde, (Jur. `aia~, naw.

IV) raWis erisTavebi. isini iyvnen

Rrmad morwmune marTlmadidebeli

qristianeni, romlebic saqarTve-

los mTel teritoriaze agebdnen

eklesiebs, taZrebs, monastrebs.

maTive agebulia afxazeTSi lix-

nis eklesia.

mavanni da mavanni dRes xmis

CaxleCamde gaiZaxian, baRvaSTa

gvari amoxoces, maTgan aravin

darCao. mainteresebs, aravis eba-

deba kiTxva _ aseTi Zlierebis,

mravalricxovani gvari rogor Se-

iZleboda erTi ojaxis amowyve-

tiT ganadgurebuliyo mTels sa-

qarTveloSi? arada, cnobilia,

rom amoJlites ara, ramodenime

ojaxi, aramed erTaderTi, romlis

Tavkaci im dros omSi sisxls

Rvrida qveynis gadasarCenad. swo-

red am dros Seesivnen ojaxs da

cocxali ar datoves arc didi,

arc patara, arc moxu-

ci, magram ra SuaSia aq

is uTvalavi ojaxebi

baRvaSTa, romlebic vin

icis, saqarTvelos ro-

mel ganedSi ar saxlob-

dnen. iqneba amixsnas vin-

mem, rogor SeiZleboda

momxdariyo es? netavi,

marTlac satirali ar

iyos da, namdvilad sa-

sacilo ki iqneboda... da

mainc, ra bedi ewia sa-

kuTriv gvars, _ baRva-

Si... moxda is, rom dev-

nilma gvarma Seicala

gvaris saxeoba imis mi-

xedviT, saqarTvelos

Tu romel regionSi

cxovrobda. aqedan ga-

momdinare gasagebia, ra-

tom ar figurirebs gva-

ri-baRvaSi, _ magram Ca-

momavloba xom baRvaS-

Taa, rac kargad icod-

nen Cvenma axlo winap-

rebma, da viciT Cvenc,

XX _ saukunis Camomavlebma icis

istoriam, es gvarebia: baRaSvili,

baRiSvili, baRvaZe, baRiauri, baR-

baia baRiaSvili. (`qarTuli gvar-

saxelebi~. i. maisuraZe, i.axruaS-

vili).

Tavad-aznaurTa sazogadoebis

ofisSi yofnisas ukiTxavT Cemze,

vin ariso es q-ni. roca Cemi di-

di bebiis brwyinvale gvaris _

CxeiZes matarebelma b-ma Tengiz-

ma upasuxa, eg baRvaSiao, erT

friad ganaTlebul, Cems kolega

didgvarovan q-ns Seucxadnia, _

rogor, kidev darCnen baRvaSe-

bio? ra vqna q-no, es iqneb Zali-

an gewyinoT, magram _ varT. sxva-

garad arc SeiZleboda yofiliyo,

ara marto imitom, rom baRvaSebi

varT. nebismieri gvari SeuZlebe-

lia erTi ojaxis amoJletiT ga-

daSendes.

maxsovs Cems did babuas, beg-

lars hqonda ulamazesi dizainis

oqros varayiani sigeli. ar vici,

ratom, rusul enaze Sedgenili,

romelsac udidesi rudunebiT

inaxavda. babua rom gardaicvala

11 wlisa viyavi, Tanac baRvaSebze

Riad saubari ar iyo maSin miRe-

buli, amitom uamravi ram cnobi-

li ar gaxda CemTvis, samareSi

Cahyva mas. xolo mamaCemi 54 wlis

gardaicvala da ki viyavi maSin

16-17 wlis, magram mas,

Cemi ar iyos, Zlier

awuxebda am gvaris tra-

gikuli bolo da saer-

Tod ar uyvarda amaze

saubari. babua aRmerTeb-

da Tavis winaprebs. misi

mama iyo Teimurazi, Te-

imurazis mama-manuCari,

manuCaris levani, xolo

levanis _ demetre. ase

erqva Cems erT-erT Zma-

sac. roca babua suf-

rasTan Wiqas iRebda, mi-

uxedvad imisa, rom 27

vaJi-manuCari, daRupuli

hyavda, pirvelad maT

adRegrZelebda, _ Tqven

gagimarjoT baRvaSebio,

rogorc cocxlebs, ise

etyoda.

movusminoT lipa-

rit baRvaSs, ras eubne-

ba is Cvens saTayvanebel

daviT mefes: _ `arc

Cems winaprebs hyvarebi-

aT qveyana Sens winap-

rebze nakleb. ai, raa

gasarkvevi. ise ara, mematianeni

mefeTa damsaxurebas rom aRnusxa-

ven mxolod, kldekaris erisTav-

Ta damsaxureba ki arsad sCans.

vin akavebda mcire aziidan mowo-

lil urdoebs, Tu ara kldekar-

nis erisTavni. Cemma papam, didma

liparitma Tbilisi aiRo, rome-

lic amiras ekava wlobiT da bag-

rats gadasca _ erTgzis, org-

zis... mamuliSvilis guliT gaake-

Ta es. bagratma ki isev amiras da-

ubruna. ai, saidan daiwyo yvela-

feri~.

_`kldekaris erisTavT-eris-

Tavebi uZlieresi feodalebi iyv-

nen, romlis gviandeli warmomad-

geneli lipariti aRmosavleT sa-

qarTvelos ugvirgvino mefea XII-

s-Si. am sagvareulos orbelianeb-

sac eZaxian. maTi namdvili gvaris

saxelia baRvaSi~. (s.janaSia)

_`baRvaS-orbelianebi TavianTi

teritoriebis dabrunebisaTvis

ibrZvian da mefec erTguli samsa-

xuris gamo ukan ubrunebs. baRvaS-

orbelTa ara mxolod mamulebi,

saxeloebic sagvareulos gadaece-

moda. maTi saxeloebia _ spasala-

oba, qarTlis erisTavoba, manda-

turTuxucesoba.

Tamar mefis gvirgvinis kur-

Txevis dros raWis erisTavma ka-

xaber baRvaSma Semoartya Tamars

xmali, romelic moarTves dide-

bulTa~. (`Tamar-dedofali~, z. ji-

nWaraZes gamocema I, tfilisi

1880 w. gv.4.) dameTanxmebiT, ganu-

zomelia sidide am pativisa, amav-

droulad, bednierebac, rac swo-

red am gvars ergo, da daumsaxu-

reblad ar moxdeboda uTuod.

arc isaa dasamali, rom esec erT-

erTi mizezi gaxda moSurneTa

mtrobisa, rogorc cnobilia, im

cnobili incidentis Semdeg, rac

1032 wels moxda da ukavSirdebo-

da amira jafaris Sepyrobas baR-

vaSis mier, da mis ganTavisufle-

bas mefisgan, 5 welma ganvlo. bag-

rat IV isev liparitis rCeviT

ganizraxa Tbilisis saamiros gan-

Tavisufleba. ise gauWirda amira

jafars, rom gadawyvita, gaparu-

liyo. zogierT feodalebs SeeSi-

ndaT liparitis kidev ufro gaZ-

lirebisa da farulad `daamkvid-

res amira tfilissa zeda, da mi-

erTagan Seiqmna liparit quegam-

xedvared Tavis patronisagan. uf-

ro amis Semdeg iwyeba baRvaS-bag-

rationebis Sina dinastiuri

mtroba~. (saq. istoria, gv. 259)

vfiqrob gasagebadaa naTqvami _

dinastiuri mtroba, da ara _ sa-

qarTvelos mtroba:. saqarTvelos

Sinauri Tu gareul mtrebs ebr-

Zodnen isini. _`bagrat IV-m Tbi-

lisze alyis mxsnisa da amirasTan

zavis Sekvris Semdeg gailaSqra

misi guSindeli mokavSiris, kaxe-

Tis winaaRmdeg. amiT mefem kidev

uro gadaikida lipariti, rome-

lic mas am usamarTlobis gamo

mosisxle mtrad gauxda~. (saq. is-

toria) _`1036 wels mokavSire-

eba dvinis amira sastikad daamar-

cxes. jars lipariti xelmZRvane-

lobda, romelsac Semdgom spasa-

laroba dahkisrebia... liparitis

Semdeg misi Svili _ ivane xdeba

qarTlis erisTavi da spasalari.

istorikos st. orbelis mixedviT,

orbelTa, igive baRvaSTa sagvare-

ulo mefis gvirgvinis damdgmel-

nic yofilan qarTlis spasalaro-

basTan erTad. samefo saxlis yo-

veli saqme maT sWeriaT. hqondaT

Tormeti droSa da TiTo droSas-

Tan aTasi kaci.

_`baRvaS-orbelTa mtrobis

mizezi samefo xelisuflebasTan

ZiriTadad saxelmwifos sazRvre-

bis ganmtkiceba da gareSe mtrisa-

gan misi dacvaa~. (`istoriani da

azmani~.).

calke Temaa maTi Rvawli sa-

eklesio cxovrebaSi. isini dauRa-

lavad agebdnen taZrebsa da ekle-

siebs saqarTvelos mTel terito-

riaze. CamovTvli ramodenime maT-

gans, _ aTonis taZari, manglisis

taZari, barlamisa da sikineTis

monastrebi. TrialeTis eklesia,

ateni, Sepiakis, daReTis, ta-baSis,

RvTismSoblis, imeris, goxnaris,

santis, zarzmis, gomareTis, art-

vilis, taTevis, perevisis, kacxis,

exvevis, savanis, lixnis, (afxazeT-

Si). kumurdRos, saCxeris, vanis,

ambralis da sxva mravali. aRu-

ricxavia maT mier eklesiebisTvis

gaRebuli Zvirfasi Sewirulobani.

_ oriode sityviT ar SemiZ-

lia ar vaxseno baRvaSTa saukeTe-

so asulnic. uWkvianesi da ulama-

zesni, romlebic Rirseuli war-

momadgenelni arian TavianTi gva-

risa, sakuTari sulmaRlobisa da

mamuliSvilisTvis pirovnulis

daTmobis saocari SesaZleblobiT

Semkulni. es, pirvel rigSi, li-

parit baRvaSis asuli _ dedisi-

medi gaxlavT.

cnobilia, rom did daviTs,

aRmaSenebels, udidesi siyvaru-

liT uyvarda igi. baRvaSTa saxli

am qorwinebis winaaRmdegi iyo. me-

fesa da baRvaSTa Soris isedac

daZabuli mdgomareoba rom ar gam-

wvavebuliyo, da amiT qveyana ar

dazarebuliyo, dedisimedma uari

Tqva ormxriv udides siyvarulze,

saqarTvelos dedoflobaze da

idumalad monazvnad aRikveca...

(?!) es marTlac baRvaSTa asuls

Tu SeeZlo gaekeTebia.

_`erisTavT erisTavis, ratis

asuli gvanca dedofali daviT

ulus Tanamecxedrea, Tavis xal-

xis mxsneli da Tavisive nebiT

urdoSi misuli~. (s.kakabaZe).

xolo liparit didi? ra bedi

ewia mas?

_`liparit didi, monaznobaSi

antoni, eriskacobaSi liparit

erisTavT-erisTavad, magistrosad

da yovlisa aRmosavleTisa winam-

ZRuarad wodebul _ d. baqraZis

azriT _`ufro dasajerebelia,

rom liparits moswyinda bolo

dros aRelvebuli da aRSfoTebu-

li cxovreba da monazonis saxe

Seimosa~-o. mix. kaxaZe askvnis,

_`ki ar moswyinda, aiZules ase

moqceuliyo~. (Jur. `aia~ _

gv.100). baRvaS-orbelianni saqar-

Tvelos mtrebi ara, misi erTgu-

li mcvelni iyvnen da es Cemi mo-

sazreba ki ara, sxvadasxva droi-

sa da epoqis istorikosTa Sefa-

sebaa, daskvnis saxiT warmoCeni-

li. es is baRvaSebi arian, _`rame-

Tu ar iyo msgavsi maTi saqarTve-

losa Sina qristes moyvarulni

da Zlierni brZolasa Sina~ (is-

tor.st.orbeliani).

baRvaSebi _ usamarTlod, dev-

nilni, iZulebiT `saSviliSvilo

SurismaZieblad qceulni~... sam-

SoblosTvis saukuneebis _ man-

Zilze nabrZolni, sisxldanTxe-

ulni, damaSvralni da... bolos

misive mtrebad Seracxilni... usa-

marTlobav, sad iwyebi da sada

gaqvs bolo.

... Tumca mcxeTis sveticxov-

lis did taZarSi arc erTi baR-

vaSi ar ganisvenebs, magram salo-

cavad muxlmoyrils mainc Cames-

mis maTi godeba... TiTqos iq dab-

rZanebul TanamebrZolT yvedrid-

nen, _ Tqven mainc xom iciT, mo-

Ralateni ara vyofilvarT da arc

Tqvenze nakleb gvyvarebiao tan-

juli samSoblo... Tqvenze nakleb

ar gvibrZolia da naklebi msxver-

pli ar gagviRiao...

gmadlobT Sen, ufalo, mter-

dadebuli, sibneleSi myofi nawe-

rebi simarTles rom RaRadeben...

msmeneli Seismens, gamgebi gai-

gebs... gevedrebi ufalo, _ Seiwya-

le baRvaSebi...

marex baRiSvili (baRvaSi)

baRvaSebi _ saukuneebsSerkinebulni...

Page 15: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

15#47 (176), 26-30.XI, 2011 w. saerTo gazeTi

batono biZina!

erovnul-ganmaTavisuflebe-

li moZraobis ZirZveli orga-

nizacia saqarTvelos demogra-

fiuli sazogadoeba gulwrfe-

lad miesalmeba Tqvens gadawy-

vetilebas, Cveni samSoblos

ukiduresi gaWirvebis Jams

aiRoT politikuri pasuxism-

gebloba da gauZRveT ers sa-

xelmwifoebrivi TviTgadarCe-

nisa da TviTdamkvidrebisaTvis

umZimes brZolaSi.

samwuxarod, saqarTvelos

istoriis udidesi qartexilis

Jams, rodesac msoflioSi mim-

dinare politikuri cvlilebe-

bis kvaldakval realuri gaxda

saqarTvelos mravalsaukunova-

ni saxelmwifoebriobis damou-

kideblobis aRdgena, qveynis sa-

TaveSi aRmoCnda Zala, romel-

mac fexqveS gaTela qarTveli

eris neba-survili, misi mara-

diuli swrafva erovnuli

TviTmyofadobisa da TviTdamk-

vidrebis umZimes brZolaSi da

qarTuli saxelmwifoebrioba

da qarTveli eris arseboba

udidesi safrTxis winaSe daa-

yena.

gazeT `literaturuli sa-

qarTvelos~ 2005 wlis 28 ian-

vars gamoqveynebul werilSi

`zarebi, zarebi, zarebi!~ aRv-

niSnavdiT: `erT sagazeTo sta-

tiaSi SeuZlebelia mTeli sis-

ruliT da sizustiT davxatoT

eris dacemis es Semzaravi su-

raTi, warmovaCinoT misi TiTo-

euli waxnagi, movicvaT poli-

tikur-ekonomikuri, socialur-

kulturuli da moralur-zne-

obrivi gadagvarebis mTeli

speqtri, eris da qveynis gam-

yidvel xelisufalTa codvaTa

jaWvi da veZeboT kidec gamosa-

vali im TiTqmis gamouvali

mdgomareobidan, raSic qarTve-

li eri aRmoCnda qveynis mmar-

Tveli politikuri elitis an-

tierovnuli da antisaxelmwi-

foebrivi saqmianobis Sedegad~.

Seqmnili umZimesi viTarebi-

dan erTaderTi gamosavali qar-

Tveli eris gonieri da erov-

nuli faseulobebis Serwyma,

erTiani politikis SemuSaveba

da am gegmis ganmaxorcielebe-

li xelisuflebis formirebaa!

swored amas mivuTiTebT

Tqvenc:

`unda Sedges... qveynis gan-

viTarebis strategiuli gegma,

ra unda gakeTdes dasavleTSi,

aRmosavleTSi, mTaSi, barSi...

es gegma unda Seadginon profe-

sionalma da is misawvdomi un-

da iyos sazogadoebis yvela

wevrisaTvis~. ( gaz. `asaval-

dasavali~, 24.30.10.2011 w.).

batono biZina!

demografiuli moZraobis

winadadebac aqedan momdinare-

obs.

Cven kargad gvesmis, rom,

rodesac qveynis politikis ar-

si erT sityvaSi _`gavyidi, gav-

yidi, yvelafers gavyidi~ _ ga-

moixateba. iq raime strategi-

ul gegmaze saubari zedmetia.

xolo Cveni mosazreba am

aucilebel nabijze asaxulia

zemoTmoyvanil werilSi:

`qveyanaSi Seqmnili umZimesi

sazogadoebriv-politikuri vi-

Tarebidan gamosavali, erovnu-

li katastrofis saSineli xv-

edris Tavidan acilebis erTa-

derTi swori gza erTiani de-

mografiuli politikis mode-

lze qveynis gadawyobaa! arcer-

Ti qveyana, garda saqarTvelo-

si, demografiuli politikas

ar ugulebelyofs. piriqiT, sw-

ored demografiul politikas

emyareba am saxelmwifoebis sa-

gareo da saSinao politikis

umnivnelovanesi mimarTulebani

_ ekonomikac, Tavdacvisunaria-

nobac, safinanso da socialur-

kulturuli politikac...

... qveyanas ara aqvs strate-

giuli ganviTarebis programa

da arc eqneba, vinaidan demog-

rafiuli politikis ugule-

belyofis SemTxvevaSi, qveynis

strategiuli ganviTarebis

programis SemuSaveba sruli

uazrobaa, radganac swored de-

mografiuli viTareba gansazR-

vravs ama Tu im qveynis stra-

tegiul mimarTulebebs (Cine-

Tisac da germaniisasac).

batono biZina!

qveynis xelisuflebisa da

piradad prezident mixeil sa-

akaSvilis `moRvaweobam~ saqar-

Tvelos da qarTvel ers waar-

Tva aRmSeneblobis ufleba, xo-

lo qarTvelebis gareSe saqar-

Tvelo, rogorc saxelmwifo,

ver Sedgeba. Torem icocxle,

am madlian da RvTiTkurTxeul

miwaze biznesic ganviTardeba

da ekonomikurad Zlieri sa-

xelmwifoc Camoyalibdeba, oR-

ond es ar iqneba qarTvelTa

samSoblo, qarTuli saxelmwi-

fo!

arc erTi eri ar agebs pa-

suxs im SemTxvevaSi, Tu sam-

Soblos davkargavT. pasuxism-

gebloba mxolod qarTvel ers

akisria!

ase rom, singapurizaciis is

gegma, rac saakaSvilma daabrex-

va, Cveni eris, Cveni saxelmwi-

fos winaaRmdeg mimarTuli ki-

dev erTi faqtia.

ra naxa am unaxavma im sin-

gapurSi, ase rom ybaRia darCa,

xolo Cven am naxevari sauku-

nis winac vicodiT, rom singa-

puris mosaxleobis (terito-

ria 581,5 kv.km. mosaxleoba 2,1

ml. kaci: 1971 wlis aRweriT)

76,2 procenti Cinelebi, 15

procenti malaizielebi, 9

procenti indoelebi Seadgend-

nen, xolo 4 saxelmwifo enaa

aRiarebuli: Cinuri, tamiluri,

malaizuri da inglisuri.

Cven qarTvelebma ramdeni

ena unda vaRiaroT saxelmwifo

enad?!

qarTvelebs upirveles de-

mografad mefe farnavazi gvesa-

xeba, romelmac saxelmwifos

erTianobis qvakuTxedad, sa-

xelmwifo enad qarTuli gamo-

acxada!

am sakiTxSi arc wminda

ilia marTals (WavWavaZe) SeS-

lia rame!

* * *

qarTuli erovnuli moZrao-

ba mxolod aqciebiT an brZo-

lebiT arasodes gamoxatula.

mas qarTuli goni amzadeb-

da da asazrdoebda.

saqarTvelos demografiul

sazogadoebas gaaCnda da gaaCnia

qveynis ganviTarebis strategi-

uli gegmac da mizandasaxuli

programebic, romelic Tavi-

suflad Tavsdeba saqarTvelos

aRmSeneblobis yvela SesaZlo

variantSi, nebismieri sazoga-

doebrivi wyobis pirobebSi.

da ara marto ujrebSi!

igi qveynis sakanonmdeblo

aqtebiTaa ganmtkicebuli da

aRiarebuli, xolo sakanonm-

deblo aqtebi da qveynis kons-

tituciac rogor moirges nac-

moZraobis reformatorebma,

qveyana xedavs.

qarTveli eris genocidi,

qarTuli miwebis, qonebis, sim-

didrisa da dovlaTis ase

usindisod gayidva, Zarcva da

mitaceba e.w. reformatorebis

dajgufebis mTavar amocanad

iqna dasaxuli da warmatebiT

axorcieleben kidec samarT-

lebrivi dausjelobis sruli

imediT!

saqarTvelos demografiuli

sazogadoebis didi Zalisxmevis

Sedegad miRebuli sakanonmdeb-

lo aqtebi ki, romelTac udi-

desi mniSvneloba hqondaT da

aqeT qarTveli eris fizikuri

da sulieri aRorZinebis saSvi-

liSvilo saqmeSi. xalxs xeli-

dan gamoacales.

batono biZina!

mokled SegaxsenebT am saka-

nonmdeblo aqtebs.

saqarTvelos uzenaesi sab-

Wos prezidiumis 1990 wlis

25 aprilis brZanebulebiT dam-

tkicebulia `qarTlis dedis~

sapatio wodeba, romelic eni-

WebaT dedebs, romelTac aqvT

mtkice ojaxi, Sobes da sam-

Soblos aRuzardes maRali

zneobis Sromismoyvare Svile-

bi.

saqarTvelos uzenaesi sab-

Wos 1991 wlis 1 Tebervlis

dadgenilebiT `qarTvlis de-

dis~ sapatio wodeba darCa,

rogorc qveynis erTaderTi sa-

patio wodeba.

saqarTvelos respublikis

ministrTa sabWom 1990 wels

moiwona da uzenaes sabWos wa-

rudgina `mSobelTa didebis~

ordenis debuleba.

1990 wels saqarTveloSi

pirvelad Catarda, xolo sa-

qarTvelos parlamentis 1993

wlis 2 martis dadgenilebiT

dawesda `dedis dRe~.

vimeorebT, yvela es saka-

nonmdeblo aqtia da misi igno-

rireba danaSaulia qveynisa da

eris winaSe.

magram am xelisuflebis

erica da qveyanac fexze hkidi-

aT!

batono biZina!

Tqveni gadawyvetileba, sa-

TaveSi CaudgeT saqarTvelos

brZolas Tavisuflebisa da de-

mokratiis, samarTlianobisa da

kanonierebis aRorZinebisaTvis,

erisa da beris Tanadgomas da

Tavganwirvasac Txoulobs.

amas, upirvelesad, Cveni

eris, Cveni saxelmwifos inte-

resebi moiTxovs!

demografiul moZraobas _

aseve mniSvnelovnad miaCnia

Tqveni gancxadeba ruseTTan Ta-

namSromlobis Sesaxeb.

ruseTma Taviseburad da-

iwyo CvenTan TanamSromloba

swored demografiuli poli-

tikis sferoSi, rodesac ruse-

Tis orive prezidentma v.pu-

tinma da d.medvedevma sruliad

uceremoniod gadaiRes da saka-

nonmdeblo aqtebad aqcies sa-

qarTvelos demografiuli sa-

zogadoebis udidesi Zalisxme-

viTa da rudunebiT Seqmnili

demografiuli politikis st-

ruqturebi da modelebi, maT

Soris `mSobelTa didebis~ or-

denic.

maSasadame,

qarTuli demografiuli az-

rovneba sruliad swor gzaze

dadga maSin, rodesac r. mal-

Tusisa da k.marqsis (maT mimde-

varTa) Sexedulebani demogra-

fiis sferoSi.

batono biZina!

saqarTvelos demografiul

sazogadoebas mniSvnelovani

wvlilis Setana SeuZlia qvey-

nis strategiuli gegmis Semu-

Savebis saSviliSvilo saqmeSi

da sworedac rom demografiu-

li politikis TvalTaxedviT.

aqedan gamomdinare, Cvens

adgilsa da rolsac saerTo

erovnul moZraobaSi da Tqvens

mrCevelTa sabWoSic TvalnaT-

liv vxedavT.

eris samsaxuri ki aravisgan

arvisTvis dasamadlebeli ara-

sodes yofila.

uRrmesi pativiscemiT

ilia begiaSvilisaqarTvelos demografiu-

li sazogadoebis prezidenti

saqarTvelos demografiuli sazogadoebis

Ria werilisazogadoebrivi moZraoba `qarTuli ocnebis~ damfuZnebels

baton biZina ivaniSvils

ixileT `saerTo gazeTi~

internetSi

www.saertogazeti.netSemogvierTdiT FACEBOOK-zze

Page 16: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

16 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

ZZaalliissii

wilkani IV saukunidan gaxda

mcxeTis CrdiloeTiT arsebuli

qarTlis kulturul-religiuli

centri, manamde ki elinistur

epoqaSi, am funqcias Zalisi as-

rulebda. Zalisi wilknidan Crdi-

lo-dasavleTiT 3-4 kilometrSia

da ramdenadme mcire dasaxlebaa.

aq gansakuTrebiT STambeWdavia na-

qalaqaris teritoriaze aRmoCeni-

li II saukunis kompleqsi: taZar-

sasaxle da abanoebi. es kompleq-

si raRaciT romaul Termebs ma-

gonebs da savaraudod farsman

qvelis droindelad mimaCnia. ibe-

riam mkveTri dasavluri orienta-

cia xom maSin airCia. Zeglis um-

Tavresi Rirseba 12 feris kenWiT

gawyobili mozaikuri iatakebia.

abanoSi, romelic civi da cxeli

ganyofilebebisgan Sedgeba, Cven

vxedavT delfinis Tavs, Tevzebsa

da bades, vardulebsa da geomet-

riul ornamentebs, taZris dar-

bazSi ki RvTaeba panis Cliqebian

gamosaxulebas da or cnobil mi-

Tiur personaJs: dionises da ari-

adnes. ariadnes xelSi siuxvis

yanwi upyria, dionies ki misTvis

marjvena gadauxvevia. erTi sity-

viT, did lxenaSi arian. am miTo-

suri wyvilis Tavze gamosaxulia

ori mandilosani, romelTac sxva-

dasxva ebani ukaviaT. aqvea e.w.

qtitoruli laTonuri warwera,

romelic mxatvar-dekorators

gvacnobs: `gaixsene prise, romel-

mac es gaakeTa~. es meore ucxoe-

li ostatia, romelmac Tavisi sa-

xeli dagvitova. pirveli antiku-

ri mcxeTis xuroTmoZRvari aqo-

lisia.

oci saukunis Semdeg Cven dRe-

sac gvaxsovs aqolisic da pris-

kec.

qqssoovvrriissii

muxranis velis ukidures Cr-

diloeT–dasavleTSi sofeli

qsovrisia (manamde tyvilianas qe-

dis kalTebSi patara sofeli

eredaa). igi Zalisidan 8, wilki-

nidan ki 12 kilometrSia da da-

savleTidan mdinare qsani Camou-

dis. erT-erTma asurel mamam ise

wilknelma swored aqedan gaiyva-

na ru wilkanSi (sarwyavi arxi

merec gaiTxara qsnidan, magram

igi mxolod Zalisamde aRwevs).

calke am rus gayvanis ambavi da

calke is, rom mezoblad mdebare

Zalisi antikuri xanis dasaxle-

baa, erT rameze migvaniSnebs: VI

saukuneSi rus saTaveSi aucileb-

lad iqneboda mozrdili dasaxle-

ba. ramdenadme mogvianebiT arabi

istorikosi belaZori aki ise sa-

ubrobs qsanze, rogorc did da-

saxlebaze _ sxva mxareebTan er-

Tad, arabebma qsovrisic daimor-

Cileso.

XVI saukunidan qsovrisi

wilkneli episkoposis samwysoSi

da muxran-batonTa saTavadoSi Se-

dis, Tumca mis erT nawilze qsnis

saerisTavoc acxadebs pretenzias.

am mxriv aqtiurobas iCenen eris-

TavTa ganayofi gvaris _ ratiSvi-

lebis warmomadgenlebi _ elizba-

raSvilebi da glurjiZeebi. XVIII

saukunidan maT Soris gansakuT-

rebiT aqtiuroben ratiSvilebi,

romelTac amis uflebas lekTa

winaaRmdeg xmalCaugebeli brZo-

la aZlevs. rogorc ioane bato-

niSvili wers, qsnis xeobaSi mo-

saxle es ratiSvilebi adre Jamu-

ris xeobaSi batonobdnen da ise-

Tive Tavadebi iyvnen, rogorc qve-

nifnevel-bibilurebi. 1569 wlis

mere, rac bibilurebi erisTavebi

gaxdnen, ratiSvilebi Cveulebri-

vi aznaurebad darCnen da qveviT

Camosaxldnen. XVIII saukunis da-

sawyisSi vaxtang VI-m erT-erT

ratiSvils beJnis sapatio wode-

ba misca da Tavadoba daubruna.

Tavis mxriv ratiSvilebis ganayo-

fi gvaria SalvasSvilebi, romle-

bic aznaurebad darCnen. ase Camo-

yalibda samuxranbatonoSi axali

saTavado centri. swored am

dros aris aSenebuli qsovrisSi

mozrdili cixe-darbazi Tavisi

karis eklesiiT. amJamad XVIII sa-

ukunis sasaxle mTlianad dangre-

ulia. SemorCenilia eklesia, ga-

lavnis fragmentebi da maRali,

orsarTuliani (13 m.) koSki. kom-

pleqsis win ratiSvilebis sasaf-

laoa. qsovrisSi megzuroba erTma

keTilSobilma moxucma valiko

maxaraSvilma iTava, romelic ga-

regnobiT cnobili jariskacis ma-

mas giorgi maxaraSvils waagavs.

qsovrisis cixe-darbazis Semdeg

igi gacilebiT Zvel taZrisken _

jvaripatiosnisken gagviZRva. es

taZari, soflidan Crdilo-aRmo-

savleTiT, daaxloebiT erT kilo-

metrSi, Telovanad wodebul ad-

gilzea agebuli da galavanSi

zis. galavani gviani Suasaukunee-

bisaa da aRdgenilia. aseve aRdge-

nilia VIII-IX saukuneebis tri-

konqis tipis taZari, romelsac

Signidan nalisebri da garedan

Sverili formis afsidi aqvs. af-

sidebiT sruldeba samkveTlo da

sadiakvno oTaxebic, romlebSic

sakurTxevlis bemidan SeiZleba

moxvedra. es jvargumbaTovani ta-

Zari (9,7X10,5 m.) kaxeTis rome-

lime mTavris (qorokozis) dros

romaa agebuli, amas samSeneblo

masalac cxadyofs: kedlebi amoy-

vanilia kargad SerCeuli riyis

qvebiT, kuTxeebi da dekoratiuli

TaRebi ki qviSaqvis da Sirimis

gaTlili kvadrebiT.

marTalia interieSi arsebuli

mxatvroba mimqralia, magram igi

erT-erTi uadresia. sakurTxev-

lis afsidis sarkmlis orsav mxa-

res, nacrisfer fonze, gamosaxu-

lia mociqulTa freskebi.

llaammiissyyaannaa

lamisyana qsovrisidan Crdil-

dasavleTiT mdebare qsangaRma so-

felia. igi erTxans muxranbatone-

bisa da qsnis erisTavebis cilo-

bis sagani iyo, mas Semdeg ki, rac

qsnis saerisTavo gauqmda, XVIII

saukunis cixe-galavani erisTavTa

siZes, nino Tornikes asulis me-

uRles, ivane orbelians mozrdil

sasaxled gadaukeTebia da wminda

giorgis darbazuli eklesiac

aRudgenia. am eklesiis garda so-

felSi aris RvTismSoblis taZa-

ri, romelic Tavdapirvelad Cveu-

lebrivi, mcire dabazuli saydari

iyo, magram mere CrdiloeTidan

tyupiscaliviT miudgamT meore

saydaric.

axlandelma lamisyanam Crdi-

loeTiT mdebare is patara sofe-

lic SeierTa, romelsac irto

erqva da romlis wyarodanac 1728

wels daviT guramiSvili gaita-

ces daRestnelma mekobreebma. ra-

ki lekebisagan arc mere hqonda

mosveneba am mxares, mama-Svilma

Teimuraz da erekle mefeebma iq-

ve, qsans gaRma arsebul msgavsi

saxelwodebis sofel iltozaSi

sagangebo samdevno samsaxuris

qvedanayofi Caayenes.

bbeenniissii

Cveni gadamRebi jgufi lamis-

yanidan dasavleTiT mdebare xvi-

Tisaken daiZra. nasoflar benisis-

ken miveSurebiT, sadac erTi

ZvelTaZveli eklesia gveguleba.

2-3 kilometris Semdeg mindorSi

mcire borcvze Semomdgar raRac

nagebobas vamCnevT Soridan da

gezs iqiT viRebT. Sua gzaze ori

mwyemsi gvxvdeba. erTi, cxenosani

romaa, TiTqos miwidan amoZvrao,

manqanis gverdiT aRmoCnda, meorem

_ qveiTad mavalma Soridan gvki-

da Tvali da Cvenken morbis. ma-

Ral-maRali, xmel-xmeli moxucia,

mwvane muSambis samxedro labadi-

dan venaxis safrTxobelasaviT iq-

nevs usaSvelod grZel mklavebs

da yviris:

_ ai, Tqveni wirime! ai, Tqven-

nairi xalxi miyvars!... ai, Tqven

genacvaleT rom naxeT!...

sanam mogviaxlovda, cxenosani

mwyemsi gvixsnis:

_ ar gewyinoT, erTi Sereki-

li osia, cal-cal Txasa da

cxvars dasdevs. iseTi coli

hyavs, Sin ar daedgomeba...

_ ai, Tqveni wirime, _ mogvi-

axlovda mwvanelabadiani moxuci,

_ naxe rogori eklesia aqvs. ber-

Znuli sityvebi weria magaze, se-

ni wirime!...

_ vnaxoT, _ veubnebi misalme-

bis Semdeg da SemaRlebulze

mdgari eklesisken mivyvebi.

eklesia darbazuli tipisaa,

nagebia riyis qviTa da Sirimis

Tlili kvadrebiT (konstruqci-

ul nawileSi). sakuTrexevlis

afsidi da triumfaluri TaRi na-

lisebri moyvanilobisaa. orive

kari _ samxreTsa da dasavleTisa

garedan arqitravuli da Signidan

TaRovania. darbazi viwro da si-

maRleze orientirebulia. TaRe-

bis qvebze mowiTalo saRebaviT

sxivebia daxatuli. sarkmlebi

viwro da TaRovania. VIII-IX sau-

kuneebis e.w. kaxuri xuroTmoZRv-

rebis nimuSia. gvian Suasaukuneeb-

Si CrdiloeTidan kidev ufro

viwro samlocvelo mouSenebiaT,

samxreTidan ki orsarTuliani

samreklo. yvelaze ufro sainte-

resoa aRmosavleT fasadze, sark-

mlis Tavze, Casmuli wengosferi

qviSaqvis filebi, romlebzec ga-

mosaxulia RvTisSobeli yrma

iesoTi, qtitori eklesiis make-

tiT da angelozebi. es filebi

odnav gvian unda iyos Casmuli

kedelSi, magram mTavari sul sxva

ramaa _ igi aWrelebulia qarTu-

li nusxuri asoebiT. asoebi Za-

lian daudevradaa amokveTili da

bevri maTgani damdnaria. Sinaar-

sis wakiTxva SeuZlebelia.

_ es berZnuli ki ara, Zveli

qarTuli warweraa, _ vuxsni

mwyemss da calkeuli grafemebis

Sesabamis bgerebs veubnebi. igi yu-

radRebiT mismens, mijerebs da

Semdeg isev yviris. ara, me ki ar

miyviris, aramed zogadad brazobs

adamianebze:

_ rato daangria, seni wirime,

ra xeli uSlida. qvebi sad wai-

Ro. amaze kargi vin aaSenos rame?

maS, es saqmea? yofiliyo TavisT-

vis, vis xeli uSlida? vai, vai!...

aq, zeviT, qveviT, maRla, dabla

sul eklesiebi, egeTi qvebia. Za-

lian Zveli. vah!... vah!...

netavi, yvela aseTi Serekili

iyos, Serekili ki ara, yvela Cve-

ulebrivi kaci ase wuxdes taZar-

Ta bediT! _ vfiqrob da Tvals

ver vacileb mwvanelabadians, vee-

ba xelis mtevanSi CxiriviT rom

mouCans keti. garegnobiT tipiuri

osia _ mousvenari Tvalebi, JRa-

li wveri, damWknari, magram far-

To yvrimalebi...

misi uSoresi winaprebic

mwyemsebad movidnen CrdiloeTi-

dan, magram yvela am moxuciviT

keTili rodi aRmoCnda. iCoCes,

iCoCes da ha, rusTa daxmarebiT,

oZisamde teritoria miiTvises. iq

araTu taZari da nebismieri gala-

vania qarTuli, aramed riyis ub-

ralo qvac. warmoidgineT, axla

isic ver momixerxebia, rom war-

mosaxviTi mogzaurobis marSru-

tic ki raime logikas davumorCi-

lo: xeobaTa erTi nawili aqeTaa,

meore nawili iqiT _ okupirebul

zonaSi, sadac axla cxvirsac ver

Seyof. kidev kargi, rom 2002

wlidan 2004 wlamde ase Tu ise

Tavisuflad SevZeli samaCablos

Zeglebis gadaReba, xolo 2008

wlamde qsnis xeobis Semovla,

romelic mcxeTa-mTianeTis regi-

onSi Sedioda.

...benisidan xviTSi, xviTidan

ki lamisyanaSi vbrundebiT. oZis-

Si gadavdivarT.

gela qoqiaSviliaavvttoorriiss ffoottooeebbii

mogzauroba samSobloSi

Zalisi. antikuri taZrisa da

abanos iatakis mozaika

qsovrisi. Telovanis `jvaripatiosani~

benisis `RvTismSobeli~ da misi reliefi

priske da osi mwyemsi

muxrani

Page 17: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

17saerTo gazeTi#47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

Cven gamoviareT sabWoeTi.

axalgazrdebi viyaviT da vibr-

ZodiT Tavisufali saqarTvelosT-

vis.

sabWoeTi Cabarda warsuls,

masTan erTad Cveni _ iluziebic

Tavisufal saqarTveloze, etyoba,

sabWoeTTan erTad daingra da da-

imarxa...

sad da rodis SevcdiT, Zneli

saTqmelia...

rom SevcdiT, imis aRiarebac

gviWirs.

Cven revoluciur eiforiaSi

viyaviT...

gvegona, Cveni ufrosi Taoba,

anu mamebi xelisuflebis intere-

sebs icavdnen da Cvens TvalSi

isini korumpirebulebi iyvnen.

cudad Semogvibrunda.

`vardebis revoluciam~ imdeni

moaxerxa, Cveni Svilebis Taoba,

anu Cveni momavali dagvipirispira.

samwuxarod, xelisuflebaze

metad xelisuflebis interesebs

isini icaven. arc korumpirebulo-

ba akliaT (nacionaluri banakebi

modernizebuli komkavSiris saxiT

Tu universitetebis TviTmmarTve-

lobebi). maTi gulgriloba da in-

diferentizmi yovelgvari erovnu-

lobisadmi usazRvroa.

gasaxseneblad marto am wlis

26 maisis movlenebi kmara.

axalgazrdobas, visi upirve-

lesi movaleoba iyo sakuTari

qveynisa Tu mSoblebis dacva, rbi-

lad rom vTqvaT, mSvidad eZina im

Rames... mSvidi Zili janmrTelo-

bisTvis kargia, magram ara daqce-

vamde mosuli qveynisTvis!

rac politikaSi gvaqvs winsv-

lebi da miRwevebi, imis adekvatu-

ria dRevandeli literatura, xe-

lovneba...

ra xania ar Cans kino, speqtak-

li... mwerlis dawerili wignic

(leqsi, moTxroba, romani, kriti-

kuli werili) gaiSviaTda...

wignis gamocema iolia...

mama, biZa, naTlia an SeZlebu-

li megobari gamogiCndeba da

wigns dagifinansebs, mere adgebi,

Sens axloblebs Camourigeb Sesa-

ferisi warweriT da poetis saxe-

li garantirebuli gaqvs.

msgavsi poetebi mogvimravld-

nen.

wignis bazari gadaZeZgilia

msgavsi avtorebiT.

maT (rogor vTqva, samwuxa-

rod!) mkiTxvelic hyavT.

marto oTxasamde poetia mwe-

ralTa kavSiris wevri. aqedan ram-

denia marTali poeti, naTeli saT-

qmelia, magram naxevarze mets po-

eziasTan araferi aqvs saerTo, es

yvelam da, rac sakvirvelia, Tavad

mimRebebma mSvenivrad ician. ra

principia es, momkaliT da ver

vxvdebi. miReba, anu mwerlad kur-

Txeva kvlav grZeldeba, mTavaria,

gancxadeba dawero, leqsis qona

ar aris maincdamainc aucilebeli.

am ramdenime wlis winaT me da

poeti vaxtang xarCilava foTSi

migviwvies. CavediT. qalaqis meriis

RonisZieba iyo, romelic presti-

Jul skolaSi Tu moswavleTa sa-

saxleSi damwyeb poetebs Segvax-

vedres. Cven, rogorc stumrebi,

prezidiumSi vzivarT Semfaseble-

bad. gamova mexuTe-meSvide-meaTe

klasis moswavle, waikiTxavs or-

sam leqss (?!), mere saCuqrad dag-

videbs sakuTar wigns calke vax-

tangs, calke _ me magidaze Sesa-

Suri warweriT. or saaTze met

xans gagrZelda saRamo. aT-aTi

wigni dagvigrovda da xelovanis

mozrdili parkebi dagvWirda mog-

vianebiT. mTavari is aris, zogier-

Ti iseTi ZviradRirebuli gamoce-

ma iyo, bevr klasikoss xom ar

Rirsebia cxovrebaSi. maxsovs, vax-

tangs gadavuCurCule, amaT ukve

daumTavrebiaT mwerloba da Cven

ra SevafasoT-meTqi.

Cvenc stumris statusi davi-

caviT, arc mwvadi davwviT, arc

Samfuri...

kargia, rom bavSvi leqsebs

wers da, vTqvaT, qvebs ar isvris,

fanjrebs ar amtvrevs skolaSi...

magram Tu poetad ar aris mavani

dabadebuli, masSi poeziis simi ar

krTis, unda davfiqrdeT, Zalian

did codvaSi xom ar vdgamT fexs

misi momavlis winaSe.

etyoba, metnaklebad yvela

vcodavT.

arada, lamis naxevari saqarT-

velo leqss wers.

leqss wers yvela, vinc wera

icis da vinc ar icis.

viRacam xelic gaiwafa, leq-

sis avanCavani iswavla. galaktio-

nisa ar iyos: ̀ TiTqos leqsia, mag-

ram mainc ar aris leqsi...~ iseTi

leqsi, geniosi poeti rom wuxs,

sanatrelia, iSviaTad Cans.

meore ubedurebac aris. raxan

STagoneba ewvia da dawera, mere

gadaaTeTra da dasabeWdad miitana,

ukve pretenziaa. Semoqmedia, poe-

ti, sul cota, axali samyaros

aRmomCeni.

sxva rameSic aris problema.

leqsis kargi mcodne, Tanamed-

rove eniT rom vTqvaT, eqsperti

Zalian cota meguleba. SeiZleba

ramdenime aTeuli iyos saqarTve-

loSi. miuxedavad imisa, mTeli

cxovreba leqsebis kiTxva miwevda

da miwevs, am erTeulebSi Cems

Tavs mainc ver CavTvli.

am oriode wlis winaT garda-

icvala erTi gamorCeuli, niWieri

qarTveli kaci niko gomelauri.

vicnobdi, mis gasvenebaSi viyavi.

didubis eklesiidan gamoasvenes

da didubis panTeonSi dakrZales.

eklesiis ezoSi videqiT msaxiobe-

bi, mwerlebi, nacnob-ucnobebi. az-

ri orad iyo gayofili. viRacam

ganxeTqilebis vaSli gamoagora _

rogorc msaxiobs ergo es pativi

Tu rogorc poetso. Cumad videqi,

misi cnobili leqsi-hiti mqonda

akviatebuli: am qalaqSi yvelafe-

ri mosula, jondom bondo daaor-

sulao... mimixvdebiT, imazea sauba-

ri, kacma kaci rom daaorsula.

axlaxan `rusTavi-2~-ma Tu `ive-

riam~ uCvena romeliRac qveyanaSi

sarecelze mwoliare fexmZime ma-

makaci. madloba RmerTs, jer Cven-

Tan es faqti ar Semdgara. erT-er-

Tma msaxiobma panTeonidan gamosv-

lisas mkiTxa, rogorc `ciskris~

redaqtors, albaT: ra azrisa

xarT cxonebulis poeziazeo? ra-

imes Tqma gamiWirdeba-meTqi. rogo-

ro? _ gaukvirda.

raRaca gamaxsenda da mouyevi.

cnobili mxatvari korneli

sanaZe leqsebs werda. Tavad baton

kornels aqvs romeliRac mogone-

baSi aRwerili da raxan ver vpo-

ulob, Cemi interpretaciiT mivy-

vebi: adriani dilaa. mweralTa

kavSiris baRSi zis batoni korne-

li, viRacas elodeba, samxatvro

akademiis meore kursis studen-

tia, Tan leqsebsac wers. baRSi

galaktioni Semovida. sul ramde-

nime wliT aris galaktioni uf-

rosi, magram icis, rom is ukve

`mefe-poetia~. poeti mis gverdiT

dajda, isic viRacis molodinSia.

axalgazrda mxatvari awrialda,

misi gacnoba unda, Tan axaldawe-

rili leqsi ewvis jibeSi. ver mo-

iTmina da warudga _ mxatvari

korneli sanaZeo. mxatvari xar,

Zamiko! _ gaexarda galaktions. me,

batono galaktion, marto mxatva-

ri ki ara, poetic varo! _ gauTa-

mamda. midi, Zamiko, wamikiTxe, aba,

leqsi... isic adga da mTeli rixiT

waukiTxa. _ am donis mxatvari

xar, Zamiko? _ moiRrubla galak-

tioni.

baton kornels ar Seuwyvetia

leqsebis wera. ramdenadac max-

sovs, wignic dastamba, arc ise

urigo leqsebia, magram ramdena-

dac vici, is ufro didi da ga-

morCeuli mxatvaria, vidre poeti.

davasrule.

_ ra daundoblebi xarT mainc

mwerlebio, gaminawyenda megobari

msaxiobi.

axlac ase vfiqrob, CemTvis

niko gomelauri kolorituli qa-

laqeli biWi da niWieri msaxiobia,

vidre...

RmerTma gaanaTlos misi su-

li!...

poetad warmoCenis, popula-

robis sxva xerxebic arsebobs.

viRacisTvis misaRebi, viRaci-

saTvis _ ara.

vicnob poetsa da prozaikoss

daviT gogibedaSvils, adre `cis-

karSi~ mohqonda literatruli

eseebi, ganaTlebuli kacia. nacio-

nalur arxebze xSirad Cans, vi-

gebT, rom mogzaurobs evropul

qveynebSi, amerikaSic. poeziis sa-

RamoebSi monawileobs, erTgan in-

glisurad waikiTxa sakuTari leq-

si. kargia, inglisurs rom flobs.

SeiZleba inglisurad ukeTesad

gamosdis wera, SeiZleba Targma-

nic iyo. nobelis premiazec

warudgenia viRacas, magram Cven

ra vqnaT? iqneb imisi imedi aqvs,

inglisuridan Targmnis skola

Zlieria CvenSi da vinme gadmoTar-

gmnis, ise xom ar dagvtovebs, me

rac qarTulad maqvs wakiTxuli,

imaze vityvi: wamikiTxavs, magram

aRfrTovanebuli ar davrCenilvar.

wers... arc es aris tragedia,

CvenSi vin ar wers... sxva xibli

aqvs evropaSi aRiarebas!... iq aRi-

arebul poets aq xom ar daiwu-

neb. Cven xom im qveynis Svilebi

varT, Tu ucxoeTidan ar mogivida

aRiareba, kapikia Seni fasi... am

eWvs isic badebs, axlaxan gvaric

Seicvala poetma... poeti daviT

defi gaxda. es misi uflebaa, rac

mTavaria, mokle gvari iolad

amaxsovrdebaT iq...

amasTan dakavSirebiT sxva va-

riants gavixseneb.

erTi Cemi Taobis poeti max-

sovs, gela kikolaSvili, sainte-

reso, niWieri kaci. granelis po-

eziaze hkargavda Wkuas, sul misi

wigni eWira xelSi. gldanSi

cxovrobda, kerZo saxlSi, xSirad

vstumrobdiT megobrebi. am ramde-

nime wlis winaT bukinistur wig-

nebs hyidda rusTavelze, mere sa-

erTod gaqra, veRar vxvdebi. SeiZ-

leba rame sxva xeloba ipova, rac

dasanania.

mokled, gela kikolaSvilma

ymawvilkacobaSi gvaris Secvla

gadawyvita, mamas ganucxada. _ ra

gvars irCevo? _ saxe moeRrubla

buxarTan mificxebul mamas. _ uk-

ve avirCie granelio! _ miugo. _

es ra gvariao? _ iyo aseTi poe-

ti _ terenti granelio! _ erTi

Seni da Seni terentis dedaco...

Svils da cols cecxlmokidebu-

li muguzliT gamoekida.

gelas saymawvilo senma gauara

da darCa kikolaSvilad da karg

poetad.

me ase vfiqrob.

. . .

Samilma akrZala leqsis wera.

me omi maqvs. vinc leqss da-

wers, sikvdiliT daisjebao.

naibebma moridebiT uTxres, es

ar gamovao...

vinc am kanonis Semdeg dawers,

is aris poetio.

* * *

gamodis, arc kanoni Svelis

leqss da arc ukanonoba.

im daskvnamde mivdivarT, rom

leqss poetebi weren.

cudi is aris, rom poetebi

gagviiSviaTdnen...

zaur kalandia

leqsebs poetebi weren!

ekonomikis eqspert aleqsandre TvalWreliZes dRes

parlamentSi premier-mministr nika gilauris mier gakeTe-

buli gancxadebis sisworeSi eWvi epareba.

rogorc aleqsandre TvalWreliZem “medi-

aniuss” ganucxada, saqarTveloSi arian

adamianebi, romlebic biznesSi fuls deben,

Tumca gadaWarbebuli iqneba, Tu maT inves-

torebs vuwodebT. ̀ sityva ̀ investori~ sa-

qarTveloSi arasworad gvesmis. ra Tqma

unda, fulis Camdebi xalxi aqac aris, mag-

ram rogorc investori, naklebad. investi-

cia aris birJaze fasiani qaRaldis yidva,

CvenTan ki aseTi saerTaSoriso birJa ar

arsebobs. me namdvilad ar mjera, rom biznesmenebis mier

saqarTvelosadmi daintereseba 1000-jjer aris gazrdili.

rasakvirvelia, Cven qveyanaSi raRac Tanxebi Semodis, ma-

galiTad, eneregitikis sferoSi imitom, rom energetika

sakmaod kargad imarTeba, magram sxva sferoebSi investi-

ciebis xarisxi bevrad dabalia, ganskuTrebiT mrewvelo-

baSi”, _ ganacxada eqspertma da dasZina, rom igi gila-

urs arc italiasTan mimarTebaSi gakeTebul gancxadebaSi

eTanxmeba. “italia evroakavSiris wevria, me yuradRebas

vadevnebdi iq ganviTarebul movlenebs da minda giTxraT,

rom araviTari investiciebis vardna italiaSi ar SeiniS-

neba, metic - italiis kapitaluri bazari daculia da aq-

ciebis kodirebac normaluria. mas Semdeg

rac italiaSi premieri Seicvala, aqciebis

kodireba kidev ufro gaizarda. saerTod,

saqarTvelos ganxilva, rogorc italiis an

sxva msgavsi qveynis sainvesticio garemos

alternativad, absoluturad arasworia,

imitom, rom dReisaTvis msoflioSi 50-dde

kapitaluri bazari arsebobs, investorebi

ki swored im bazrebze atrialeben kapi-

tals. ZiriTadi investiciebi midis saerTa-

Soriso kompaniebis aqciebis SesyidvaSi”, -

ganacxada TvalWreliZem. SegaxsenebT, rom dRes qveynis

premier-mministrma nika gilaurma saqarTveloSi arsebuli

sainvesticio garemo dadebiTad Seafasa. misi TqmiT, sa-

qarTveloSi kapitaldabandebiT 100-jjer da 1000-jjer me-

ti investoria dainteresebuli. gilaurma aRniSna, rom es

investorebi investicias veRar axorcieleben saberZneTSi,

egvipteSi, e.w. arabuli gazafxulis qveynebSi. premier-mmi-

nistris mtkicebiT, investorebis ndoba saqarTvelosadmi

ufro maRalia, vidre Tundac evrokavSiris wevri saxel-

mwifo italiisadmi.

aleqsandre TTvalWreliZe: ssaqarTvelos gganxilva iitaliis aan ssxva mmsgavsiqveynis ssainvesticio ggaremos aalternativad, aabsoluturad aarasworia

30 noembers, oTxSabaTs, samebis

taZris axalgazrdul centrSi

gaimarTeba Sexvedra galaktion

tabiZis premiis laureatTan poet

vaxtang xarCilavasTan.dasawyisi 19.00 saaTze.

daswreba Tavisufalia.

saqarTvelos mweralTa kavSiri

Page 18: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

18 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

gazeTis stummarria istorriis mmec-

nierrebaTa doqqtorri, pprroffesorri, mmec-

nierrebaTa dammsaxurrebuli mmoRvawe ba-

toni klimenti Selia.

_ batono klimenti, erTma so-

mexma kacma miTxra, rom napoleonis

dacvis ufrosi, TbilisSi dabadebu-

li somexi, rustam honani iyo. amis

Sesaxeb uTiTebs wyaroc, 1911 wels

frangulad gamocemuli paul koti-

nis (Kottin) wigni `napoleonis mam-

luqebi~, Tqven ki ambobT, rom qarT-

veli, rostom (rustan) razmaZe

iyoo...

_ marTla somexi rom yofiliyo,

ki, batono, magram yovelive qarTu-

lis miTviseba ra ukurnebel senad

SeeyaraT, Tumca, leonti mrovelis

`qarTlis cxovrebiT~ rom ixelmZR-

vaneleb, romelSic kolxeTi da ibe-

ria naxsenebi ar aris da qarTveli

eris damcireba-Seuracxyofisa da

armenTa warsulis xelovnuri gandi-

debis TvalsaCino nimuSia, raRazea

saubari.

_ ... da ra rjida leonti mro-

vels?

_ vin gaisarja am sicruis dam-

kvidrebisTvis, ar vici, magram si-

yalbes xom vxedavT? leonti mrove-

li amtkicebs `aqamomdis qarTlosi-

anTa ena somxuri iyo, romelsa

zraxvides. xolo odes Semokrbes

ese uricxvi naTesavni qarTlsa Sina,

maSin qarTvelTaca dauteves ena

somxuri da amaT yovelTa naTesavTa-

gan Seiqmna ena qarTuli~, _ warmo-

gidgeniaT? axla imas SexedeT, Tur-

me, makedoneli qarTlSic rom yofi-

la `aman aleqsandre daipyrna yovel-

ni kideni qveynisani... gardamovlna

kavkasni da movida qarTlad da pov-

na yovelni qarTvelni uborotes yo-

velTa naTesavTa sjuliTa. rameTu

col-qmrobisa da siZvisaTvis ara

uCanda naTesaoba, yovelsa suliersa

Wamdes, mkvdarsa SeWamdes, viTarca

mxecni da pirutyvni~.

_ raze mianiSnebT batono kli-

menti?

_ ar mivaniSneb, pirdapir vambob,

_ ivane javaxiSvili wers, rom vin

iyo leonti mroveli da rodis moR-

vaweobda, amis Sesaxeb cnobebi ar

mogvepoveba. aTonis iveriis monast-

ris erTaderT xelnawerSi, niko ma-

ris TqmiT, moxseniebuli yofila

`leonti mroveli mTavarepiskopo-

si~, magram mis Sesaxebac aranairi

cnoba ar aris, anu erTsa da imave

pirovnebasa da erTsa da imave dro-

zea saubari Tu ara. asea Tu ise, le-

onti mrovelis Txzulebas Cvenamde

im saxiT ar mouRwevia, rogorc

TviT avtors unda daewera. amas gar-

da, `Cveni avtori~ uxvad sargeb-

lobs TxzulebiT `cxovreba somxi-

Tisa~, romelic grigol parTelis

cxovrebaa da albaT, igive wigni un-

da iyos, romelic wodebulia `moq-

ceva somexTad~.

_ `qarTlis cxovrebis~ da saer-

Tod, istoriis gayalbebaze Cveni

pirveli SexvedrisTanave visaubreT

da axla ratom gaixseneT isev...

_ erT rames getyviT da mixvde-

biT, _ 34 wlis win, 1977 wels ma-

riam lorTqifaniZe werda: `davas

iwvevs leonti mrovelisa da juan-

Seris TxzulebaTa urTierTmimarTe-

bis sakiTxi, leonti mrovelis av-

torobis sakiTxi, agreTve leonti

mrovelisa da juanSeris moRvaweo-

bis daTariReba da sxva... magram TiT-

qos udavo unda iyos is, rom XI sa-

ukunis istorikosebi sargeblobdnen

winamorbedi istorikosebis Txzule-

bebiT. Sua saukuneebSi arsebuli

tradiciis Tanaxmad, Tavis winamor-

bedTa naSromebi TiTqmis mTlianad

da ucvlelad SehqondaT Tavis sais-

torio TxzulebebSi~. 2011 wels ki,

Jurnalistis (Jurnali `sarke~ #30

gv 11) kiTxvaze: `mefeTa cxovrebis`

avtor leonti mrovelze ra aris

cnobili?~ aseT pasuxs iZleva: `me-

feTa cxovreba~ aramarto saqarTve-

loze, samxreT kavkasiaze da sxveb-

Tan urTierTobaze mogviTxrobs. es

aris Zalian mniSvnelovani saisto-

rio nawarmoebi. axalgazrda unda

icnobdes mas. rac Seexeba leonti

mrovels, saqarTvelos istoriaSi is

Zalian mniSvnelovani figuraa, rui-

sis episkoposi gaxldaT. roca sa-

qarTvelos seljukebi Semoesivnen,

yvela saepiskoposodan Sekriba mniS-

vnelovani xelnawerebi da erT-erT

gamoqvabulSi gadamala. es Zalian

didi ram iyo. qvaze warwera aRmoC-

nda, sadac weria rogor wamoiRo man

es xelnawerebi, sad da rogor Sei-

naxa. leonti mrovelis saqcieli Ti-

Toeuli CvenTaganisTvis magaliTi

unda iyos~.

minda vikiTxo, rodis cruobda

marika lorTqifaniZe, 1977 wels Tu

2011 wels, roca am sityvebs ambob-

da. imas vin daijerebs, rom marika

lorTqifaniZes `qarTlis cxovreba~

ar waukiTxavs, an waikiTxa da isto-

riis veranairi gayalbeba ver SeniS-

na...

_ aba, rasTan gvaqvs saqme?

_ rac mogaxseneT, imasTan!

_ kargiT, davubrundeT rostom

razmaZes, mis warmoSobaze igive in-

formacias vxvdebiT istoriis mecni-

erebaTa doqtoris q-nn irine naWyebi-

as werilSi `safrangeT-ssparseTis

diplomatiuri urTierTobebi 1804-

1810 wlebSi da saqarTvelo~.

_ samwuxaroa, rom ganaTlebul

qalbatons sxva mraval dokumentur

masalasTan erTad, gamorCenia lev

tolstois, mixeil javaxiSvilis,

raJden gvetaZis, Temur mibCuanis da

sxvaTa informaciebi rustamis Sesa-

xeb da mxolod vinme kotins eyrd-

noba. ase rom movdgeT da istoria

xan gadavakeToT, xan calkeuli faq-

tebi vmaloT, ras miviRebT, sicru-

es, rac kacobriobis warmoSobis

kvlevisgan acdenas iZleva.

ra Tqma unda, safrangeTis ar-

cerT xelisuflebas ar unda imis ̀ gax-

seneba~, rom napoleoni baski iyo,

Tumca, roca sWirdebodaT `korsi-

kel urCuls~ uwodebdnen. napoleo-

nis Tanamedrove wers, rom igi saub-

risas xSirad ixsenebda, rom mis

ZarRvebSi kavkasiuri sisxli Cqefda

da warmoSobiT baski-kolxi iyo. am-

Jamadac `qarTs~ (`qorTu~) uwodeben

TavianT enas, kunZulsa da qveyanas

napoleonis modgmis korsikelebi. na-

poleoni `qorTu~ iyo. mxolod iqa-

urma `qorTuebma~ SeinarCunes Cveni

saerTo winaprebiseuli mravalxmiani

musika, keTilSobili qceva, silama-

ze...

napoleonis karis ufrosi gam-rige konstani ixsenebs: `impera-

toris mamluqis saxeliT cnobili

rustani kargi ojaxis Svili iyo.

saqarTvelodan 6-7 wlisa moutaci-

aT da qairoSi gauyidiaT. srulw-

lovanebamde ise izrdeboda, rogorc

mona, Semdeg mamluqi gaxda. egvipte-

Si laSqrobisas Sahma imperators

ZRvnad miarTva ramdenime bedauri da

ori mamluqi, rustani da ibrahimi.

napoleonma rustani Tavis amalaSi

daitova, xolo ibrahimi, SemdgomSi

alis saxeliT cnobili, Jozefinas

mxleblad gaamwesa. napoleoni us-

azRvrod endoboda rustans,

romelmac erTxel mtris moqne-

uli xmali aacila imperators

da ueWvel sikvdils gadaarCina.

maTi urTierToba axlo megob-

rul-naTesauri iyo da ara ro-

gorc imperatorisa da dacvis

ufrosisa. rustanma kargad

icoda, rom romani `klisoni da

ejeni~ napoleonis dawerili

iyo. man colad SeirTo Joze-

finas kamerdineris, duvilis

qaliSvili, ris Semdegac igi

napoleonis amalaSi aRar Cans.

1827 wels erT-erT sasamarT-

lo procesze mowmed yofnisas

rustanma dakiTxvis dros ga-

nacxada, rom daibada tfilis-

Si, 44 wlis aris da warmoSo-

biT qarTvelia. rostom (rus-

tan) razmaZe gardaicvala 1845

wlis 7 dekembers da dakrZalu-

lia qalaq durdanSi.

_ batono klimenti, Cems

mier naxseneb werilSi aseTi

ram weria, napoleoni daintere-

sebuli iyo, pirad gvardiaSi

qarTveli mebrZolebi hyoloda, rad-

gan egvipteSi yofnisas darwmunda,

rom isini ukeT ibrZolebdnen indo-

eTSi, vidre evropelebio. Tumca, aq-

vea TbilisSi dabadebuli, erovnebiT

somexi rustam honanis, igive napo-

leonis dacvis ufrosad cnobili

kacis memuaridan amonaridi `karg

mamluqebad qarTvelebi da megrelebi

urCevniaT, ar vici ratom, radgan

somxebi kidev ufro mamacebi arian,

vidre sxva erebi~, _ amas mxolod

somexi ityoda somxebze, radgan

cnobilia, rom somexi eri ar aris

mebrZoli eri.

_ ar vici vin aris vinme honani,

magram is, rom napoleonis jariska-

cebSi bevri iyo qarTveli, ZiriTa-

dad samegrelodan, faqtia. xandaz-

mulma qalbatonma naTela xoravam,

rogorc istoriuli faqti, rom ar

dakarguliyo, gamoamzeura misi So-

reuli winaprebis suraTi, megrele-

bi napoleonis armiaSi. gagecinebaT

da, igive suraTi Tavis droze ruse-

Tis imperias safosto markad gamou-

cia warweriT `megrelebi borodinos

omSi~.

_ batono klimenti, rac mTava-

ria, sxvis omSi xom iyvnen da fran-

gebis gamo Rvridnen sisxls Tu ru-

sebis gamo, raRa mniSvneloba aqvs...

amave werilSi aRniSnulia, rom

1801-11809 wlebSi Teiranis karze

myofi evropelebi qarTvelebs asaxe-

lebdnen karg mebrZolebad. maTive

cnobebiT, somxebi, romelTac qarT-

velebisgan gansxvavebiT sparseTSi

TavianTi eklesiebi hqondaT, ZiriTa-

dad vaWrobiT, soflis meurneobiTa

da mevaxSeobiT iyvnen dakavebulebi.

maT Soris iyvnen ruseTis, inglisi-

sa da safrangeTis saidumlo jaSu-

Sebic...

_ iqnebodnen yvelani da yvela-

ferni, magram ara iseTi meomrebi,

rom napoleons romelimesTvis endo

sakuTari sicocxle...

_ batono klimenti, gavige, te-

lekompania `rusTavi-22-SSi~ dagire-

kavT erTgvari pretenziiT...

_ diax, batono. erT saRamos

jumber abramiam damireka, televi-

zors Tu uyureo, mere sxvebmac da-

mirekes. me da Tqveni saubris gazeT-

Si gamoqveynebidan erTi Tvis Tavze

gadacema `post skriptumSi~ siuJeti

iyo tutanhamonze. gazeTis gamosvli-

dan erTi kviris Tavze mirekavdnen

ucxoeli mecnierebi, kidev erTxel

dainteresdnen CemiT da amaT sityvad

arc me maxsenes, arc `saerTo gaze-

Ti~. interviuSi giTxariT, rom exna-

toni, misi mama (amenhoti), misi meuR-

le (TaTu), maTi Svili (TuTanhamo-

ni) TaTus biZa (aie) da egviptis fa-

raonebi: ramzes I, ramzes II, ramzes

III da maTi memkvidreebi kolxebi iy-

vnen; me giTxariT, `rusTavi-2-ma~ ga-

imeora, rom Sveicarielma mecniereb-

ma dnm-is Seswavlis safuZvelze da-

amtkices, rom dasavleT evropis ma-

makacTa 50% imave dnm-isaa, rom ing-

lisSi es procenti 70-ia, espaneTSic

70, safrangeTSi 60. samwuxarod, ga-

dacemis `gamkeTebels~ gamorCa Cemi

sxva naTqvami, kerZod, is, rom aSS-is

adamianis genetikis kvlevis specia-

listebma profesor braian saiqsis

xelmZRvanelobiT adamianis mitoqon-

driuli analizis safuZvelze aRmo-

aCines, rom evropelTa didi nawilis

winaprebi kavkasiidan (kavkasiaSi im

dros kolxebi saxlobdnen) arian wa-

mosulebi da es geni marTavs adamia-

nis genetikas; ingliseli mecnieri,

inglisis istoriis avtori a. morti-

ni wers, rom iberielebi gaxdnen bri-

taneTis kunZulebis Tanamedrove mo-

saxleobis erT-erTi mamamTavrebi,

gansakuTrebiT irlandiaSi, uelssa

da inglisis dasavleTSi.

axla gadmogcemT amonarids swo-

red im Solcis mowerili werili-

dan baton m. ratiSvilisadmi, rome-

lic `post kriptumSi~ Canda. `Sede-

gebi, romlebic Cven gamovaqveyneT,

exeba tutanhamis wmindad mamrobiT

xazs. gasul wels gamoqveynebuli

dnm-is analiziT viciT, rom mumia

saxelwodebiT KV35YI (mefeTa akl-

dama #35) `axalgazrda qalbatoni~

iyo misi deda. Cven aseve viciT, rom

es qali iyo exnatonis RviZli da,

rom maTi mSoblebi iyvnen amenhotep

III da Tiie. me ar SemiZlia giTxraT,

aqvs Tu ara amas raime kavSiri mefe

ratisTan. ramdenadac Cven Zalian

mcire damadasturebeli masala gva-

qvs, amgvari daskvnebis gamotana ar

SegviZlia. Cven veZebT tutanhamonis

msgavs xazebs, rac SesaZloa, misi ma-

mis xazis aRdgenaSi dagvexmaros.

samwuxarod, sxva xazebis gamokvle-

va, am droisTvis, SeuZlebelia.

Tu profesor Selias kvleva

miva mefe ratis xazamde, cxa-

dia, CvenTvis saintereso iqne-

ba am xazis codna. Tu Tqven

gaqvT masTan kavSiri da aseve,

am testebis CatarebaSi Tu igi

daxmarebas saWiroebs, Cven, al-

baT, SevZlebdiT mis daxmarebas.

siamovnebiT vupasuxebT nebismi-

er kiTxvas, rac SeiZleba rom

gagiCndeT. pativiscemiT roman

s. Solci~

_ batono klimenti, `qseni-

dalis~ genebi xom indielTa

zog tomSic aRmoCnda...

_ raSi ainteresebT ra

aris ``qseni-zana~, `dali~ da

`valada~, araTu sad, rodis da

romeli Camoyalibda, interesi

politikosebis ukan devnaa maT-

save gasapopulareblad. qarTu-

li araferi undaT, sakuTari

warmoSoba ar ainteresebT, is-

toria da mecniereba... zrdilo-

bac rom ar aqvT? davreke `rus-

Tavi-2-Si~ da kacma mipasuxa. vuTxa-

ri klimenti var, Selia-meTqi. me-

reo, ra ginda, istoria ukuRma rom

daatrialoo? Tan, `klimentio~ ise

gamoTqvamda, dascinoda Cems saxels.

iman waRma ar icis istoria da

ukuRma vatrialeb Tu vaqanaveb, Zaan

gaigebs... ra saxelis brZandebiT-meT-

qi, _ mec uzrdeli xom ar var. ni-

kolozi mqviao. is ise iyo nikolo-

zi, rogorc me mqvia nikita. ar Sed-

ga Cveni saubari, bolomde ar momis-

mina. meore dResac davreke, `niko-

lozi~ movikiTxe da bodiSi movuxa-

de SewuxebisTvis...

_ egeb ar aqvT kolxuri geni da

amitom ar uyiviT _ vxumrob.

_ egecaa, xom iciT... aba, ratom

ar unda gainteresebdes ras ambobs

mirian qarTveli, amasac klimenti

Selia xom ar ambobs, egviptis impe-

ria qarTveli Sumerebis Seqmnilia

da faraonebi kleopatramde, yvelani

qarTvelebi iyvnen, romelTa xel-

SewyobiTa da praqtikuli daxmare-

biT, qarTvelma qurumebma swavla-ga-

naTleba mTel msoflioSi gaitaneso.

es rom gainteresebdes, imasac gai-

geb, rom kolxuri civilizaciis pe-

riodi didi xniT uswrebs egviptis

didi faraonebis mmarTvelobis peri-

ods, romelTa sarkofagebSi Catane-

buli udidesi simdidre, oqros

Zvirfasi nakeTobani kolxuri warmo-

mavlobisaa da kidev bevri ram, rac

mTel msoflios saqarTvelosTan

akavSirebs, kerZod, kolxeTTan da

ara piriqiT.

araqarTvels Tu Tavsmoxveuli

qarTveloba ar unda, amaSi araferia

dasaZraxi, piriqiT, mivesalmebi mis

patriotizms, magram qarTveli Tu

xar, qarTvelze win sxva erovnebis

warmomadgenels ratom unda ayeneb-

de? klimentis nacvlad sems (riTi

sjobs viTom klimentis) rom daere-

ka, ase agdebiT daelaparakeboda `ni-

kolozi~?

rodemde SeiZleba dabrecili sa-

rkiT Tavmowoneba!

maia WeliZe

rodemde SeiZleba dabrecilisarkiT Tavmowoneba!

Page 19: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

19saerTo gazeTi#47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

imdeni nagavi daagro-

ves amaT (baTumSi

Slopancebi, TbilisSi

velosipedi, reiganis

Zegli) sanam aqaurobas mTlad ar

daalageben da am nagavs ar gaita-

nen, ar unda gavuSvaT!leninuri

SabaToba movawyobinoT, SevsvaT

TavianT velosipedze, gavayofi-

noT fexi TavianT SlopancebSi

da gauSvaT saidanac movidnen

ar iqneba samarTliani

arCevnebi?.. maSin iqneba

revolucia samarTlia-

nobisaTvis! cal muxl-

ze daCoqili varT amdeni xani, am

mdgomareobaSi mudmivad ver viq-

nebiT, an orive muxlze unda da-

viCoqoT, an wamovdgeT

exla axal ambebs vus-

mendi da nugzara wik-

lauris morigi marga-

litebi movismine: “ma-

interesebs omTan dakavSirebiT...

aRzevebuli mdabio biZina iva-

niSvilis pozicia...”. me is ufro

mainteresebs, ratom gadmougdo

ruseTma, Cveulebisamebr, maSve-

li rgoli ukiduresad mZime

mdgomareobaSi myof miSas? Se

marTla mdabiov da utuv, Sen

tlapoSi amosvrilo tluv... Sen

marTla suleli xom ar ggonia

qarTvelebi? yvela kargad vxe-

davT, rogor uwmindavs ruseTi

erT adgils misTvis ase Zvirfas

da sanukvar ganZs... uWirs aseTi

erTguli Svilis mitoveba mZime

wuTebSi

tirano putin... airCie

miSas sxeulis nawi-

li... aramad Segergos

da yelze dagadges am

pawia kacunas is pawawuna nawi-

li, romelzec ase nerwyvmomdga-

ri saubrobdi ... miiRe igi warT-

meuli teritoriebis dabrunebis

sanacvlod... Tu marto is nawi-

li ar gyofnis, egeb mTlianad

waiRo, daunawevreblad?

nacionalebo, revolu-

ciis me-8 wlisTavs gi-

locavT... miSas mad-

liT gecxovroT am da

im qveynad....

ra Tqva iseTi medve-

devma, ramac ase gaaxa-

lisa nacionaluri um-

ravlesoba? man Tqva,

rom ruseTi emzadeboda am omi-

saTvis (gana qarTulma mxarem ar

icoda, rom CrdiloeT kavkasiaSi

mimdinareobda 58-e armiis wvrT-

nebi). miuxedavad amisa, xelisuf-

leba mainc wamoego ankesze da

qarTuli soflebis dabombvas

ieriSze gadasvliT upasuxa anu

gaeba dagebul maxeSi, rusebsac

swored es undodaT. es Tqva iva-

niSvilma da misma politikurma

partniorebma. ver vgebulob, ra

aris axali da orginaluri med-

vedevis naTqvamSi. Riad Tqva med-

vedevma, rom es avantiura dageg-

mes natos gafarToebis xelSeS-

lis mizniT da samwuxarod, miaR-

wies kidec Cveni sibecis wyalo-

biT sasurvel mizans.

patriarqi Cvens mters

ratom Sexvdao da ma-

interesebs: ratom

elaparakebodnen da

xvdebodnen qarTveli patriarqe-

bi iranis Saxebs, TurqeTis pa-

diSaxebs da sulTnebs, igive

rus mefeebs im periodebSi ro-

desac saqarTvelos uWirda ...

maSin (an exla) ratom aravin

dagmo es?

sanam sazogadoeba ar

gaiTavisebs mis ufle-

ba-movaleobebs da so-

lidaruli ar gaxdeba

erovnul ganwyobaSi - manamde da-

mokidebulebi viqnebiT, vin, sad

ras gadawyvets ! arada, realu-

rad ras wyvets sazogadoeba,

mxolod imazea damokidebuli de-

mokratiuli qveynebis bed-iRbali

...

,,winaaRmdegobis SemTx-

vevaSi ZneladaRsazr-

del moswavleebs sko-

la-pansionSi policia

gadaiyvans’’ - mTeli es,,axali am-

bavi’’e.w.,,vardebis revoluci-

is’’Sedegis analizisTvis Zalian

kargi masalaa!male ,,modernize-

bul sakoncentracio bana-

kebs’’vixilavT,sadac am bavSvebs

Seyrian!!!

miSam _ ”sadac mivdi-

var, ca mexsnebao” -

wmindania aba ra aris?

:))))))))))))) ca ar vi-

ci, magram, tvini nametnavad eke-

teba am bolo dros.:)ra es ukve

reaqtiuli fsixozia...amagari bo-

li daayena plexanovze

:)))))))))))))) plexanovi kai, da-

vijereT rom xalxi ”Tavisi ne-

biT” mivida, da ai, ”niu-Tbili-

sis” yvelaze did savaWro cent-

rSi rogor mivida xalxio???

marSutka ki ara, taqsi ar wagiy-

vans iq.

dRes Cvenma maRalma

brZana,rom misi xeli-

suflebis wevrebi sa-

kuTar did saxlebs ar

iSenebeno. mokled, egeTi crupen-

tela evropas marTla ar una-

xavs.kublaSvilebis sasaxlis

kriSidan unda gadmoagdo da me-

re unda hkiTxo, es sasaxlea Tu

qoxi?)

SemogvierTdi facebook-zze

`saerTo ggazeTi~

xalxis azriT

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

Face

book

albaT, yvelas gamoucdia kbilis

tkiviliT gamowveuli simware, gan-

sakuTrebiT, bavSvobidan e.w `mSiS-

rebs~ (Cemi CaTvliT), da oRond

stomatologTan ar mivsuliyaviT,

ra ar gviRonia, _ dawyebuli sxva-

dasxva savlebiT, damTavrebuli kbi-

lis wveTebiT. yvela gza bolos ma-

inc dantistTan midis, magram imis

gaTvaliswinebiT, rom zogjer e.w

`guladebic~ fizikurad ver axerxe-

ben eqimTan misvlas, specialistis

rCevebi yvelasTvis erTnairad sa-

sargeblo iqneba.

upirvelesad, ar gaiTboT mtkiv-

neuli kbili garedan! _ igulisxme-

ba ybis axveva da nebismieri saTbu-

ris dadeba, aseve mtkivani kbilis

mxareze loyiT baliSze daZineba.

kbili, SeiZleba, erTgvarad daamdes,

magram didi albaTobaa, dilas imde-

nad dagisivdeT saxe, rom Sinidan

gasvlis problema gagiCndeT;

mtkivani kbili Signidan gaiTbeT

nebismieri cxeli savlebiT, magali-

Tad: gviriliT, muxis qerqis naxar-

SiT, salbiT da a. S magram Tu amis

saSualeba ar gaqvT, SegiZliaT Cai,

yava an sulac kaliumis permangana-

tis (`margancovka~) susti xsnari

gamoiyenoT. savlebi dReSi 7-10-jer

mainc unda gamoivloT, magram ar

unda iyos im simxurvalis, rom pi-

ris Rru dagewvaT, magram arc nel-

Tbili unda iyos, Svebas ar mog-

cemT. rac Seexeba sodiani wylis ga-

movlebas, sodas antiseptikuri Tvi-

seba ki, aqvs, magram SeiZleba, piris

Rrus lorwovani garsis qimiuri

damwvroba gamoiwvios. parodonti-

tis SemTxvevaSi mavnebelia. (sxvaTa-

Soris, lorwovanis damwvrobas

spirtiani sasmelis Cagubebac iw-

vevs).

Tuki Zlieri anTebiTi procesia,

mas veranairi savlebi ver Caaqrobs,

amdenad, saWiroa medikamen-

turi Careva. SegiZliaT

miiRoT sulfadimetoqsini,

romelic antibiotiki ar

aris da naklebi gverdiTi

movlena aqvs. Tavdapirve-

lad, Wamis Semdeg miiReT

2 abi dilas da saRamos,

momdevno oTx dRes miiReT

TiTo abi. aseve SegiZliaT

miiRoT biseptoli 1-3 abi

orjer dReSi. (mxolod,

anotacia unda hqondes)

Tu verc erTi maTgani ver

moiZieT da mxolod anti-

biotiki gaqvT xelT da mi-

si miReba daiwyeT, auci-

leblad CaaTaveT kursi,

winaaRmdeg SemTxvevaSi,

xels SeuwyobT antibiotikebis mi-

marT mdgradi baqteriebis gaCenas

organizmSi, romlebic ganmeorebiT

mkurnalobas Znelad emorCilebian.

`mSiSarebis~ sayuradRebod Se-

iZleba iTqvas, rom saanesTezio sa-

Sualebebisa da teqnikis daxvewidan

gamomdinare, stomatologTan vizi-

ti, praqtikulad, umtkivneulo gax-

da. CvenTvis kargad nacnob novoka-

ins da lidokains daemata artikai-

nis (ultrakaini, ubisTezini, septa-

nesti) da mepivakainis (skandikaini,

skandonesti, mepivastezini) safuZ-

velze damzadebuli anesTeTikebi,

romelTac axasiaTebT maRali efeq-

turoba, gaxangrZlivebuli moqmede-

ba da minimumamdea dayvanili toqsi-

kuroba.

garTuleba, romelic SeiZleba

zogierT pacientSi gamoiwvios anes-

Tetikma, aris alergiuli reaqcia,

romelic SesaZloa, sxvadasxva for-

miT gamovlindes. Sesabamisad, pirve-

li ineqciis win ganisazRvreba or-

ganizmis mgrZnobeloba konkretul

anesTetikze.

kbilebis movlis Sesaxeb araer-

Ti mosazrebaa gavrcelebuli, mag-

ram ramdenad marTebulad?

aucileblad gavixexoT kbilebi

dReSi 2-jer _ kbilebis gaxexva im-

denjer aris saWiro, ramdenjerac

moiTxovs piris Rrus sisufTavis

piradi SegrZneba. es damokidebulia

imaze, ras mivirTmevT da ramdenad

swrafad grovdeba nadebi kbilebze.

yoveli kvebis Semdeg sasurvelia

kbilebis gamoxexva Tundac kbilis

pastis gareSe.

kbilebi diliT, sauzmis Semdeg

unda gavixexoT _ higienis Tvalsaz-

risiT, sauzmemdec unda gavixexoT,

rac saSualod 5 wuTamde dros mo-

icavs. imis Sesamowmeblad, ramdenad

sworad vixexavT kbilebs, arsebobs

specialuri dasaReWi tabletebi,

nadebis indikatori, romelic wiT-

lad Rebavs xexvis Semdeg darCenil

nadebs.

sakuTar kbils ra sjobs, auci-

leblad unda SevinarCunoT _ Sevi-

narCunoT kbili nebismier SemTxve-

vaSi, anu qronikuli anTebis kera

rom SevinarCunoT, didi albaTobaa

davizianoT guli, saxsrebi da

Tirkmelebi. am garTulebebis asaci-

leblad, aucilebelia kbilis amo-

Reba. am gadawyvetilebas eqimi

iRebs, radgan arcTu iSviaTad, paci-

entis azriT janmrTeli kbili, si-

namdvileSi, amosaRebia.

kariesi Cndeba tkbileulisgan _

kariesi Cndeba im mikrobebisgan,

romlebic piris RruSi arian da

TqvensaviT `uyvarT~ tkbileuli.

isini gamoyofen mJavebs, rac azia-

nebs kbilis minanqars. miirTviT

tkbileuli da daayoleT gaziani

sasmelic (kuWs Tu ar ufrTxilde-

biT), magram Semdeg gamoivleT wya-

li, miirTviT vaSli an stafilo.

sakvebis miRebis Semdeg unda

davReWoT saReWi rezini _ sakvebis

Semdeg piris RruSi icvleba mJava-

tutovani balansi, rac xels

uwyobs kariesis ganviTarebas. ba-

lansis aRdgena SesaZlebelia saRe-

Wi reziniT, magram araumetes 10

wuTisa, radgan misi ReWva mavnebe-

lia kuWisTvis. misi ReWvisas gamo-

iyofa kuWis wveni, magram radgan

araferi aqvs `saWmeli~, sakuTar

Tavs anu, kuWis lorwovan garss

Wams, garda amisa, zedmetad tvir-

Tavs qveda ybis saxsars, rac misi

daavadebis winapirobad iqceva xol-

me.

janmrTeli kbilebi memkvidreo-

biT gadaecema _ ki, kbilis Senebis

Tavisebureba gadaecema, magram kbi-

lebis mdgomareoba damokidebulia

mraval faqtorze: gadatanil da

Tanmxleb daavadebebze, kvebis raci-

onze, sarZeve kbilebis mkurnalobis

xarisxze, piris Rrus higienaze da

a. S. kbilebis sijansaRisTvis didi

mniSvneloba aqvs ftoris Semcvelo-

bas wyalSi. amis codnas didi mniS-

vneloba aqvs fexmZimeebisTvis, rad-

gan, sarZeve da mudmivi kbilebis Ca-

nasaxis formireba mucladyofnis

me-6 Tvidan iwyeba (erT wlamde

grZeldeba). ftoris naklebobisas

minanqris struqtura arasrulfa-

sovnad formirdeba, rac kariesis

simravled aisaxeba, xolo ftoris

metoba fluorizs iwvevs. ftoris

norma im wyalSi, romelsac iyenebT

sasmelad 1 mg/l-ia. Tu geografiu-

li adgilmdebareobidan gamomdina-

re, wyalSi 0,3 mg/lze naklebia

ftoris Semcveloba, aucilebelia

misi damatebiT miReba. amisTvis ar-

sebobs: ftorirebuli sakvebi mari-

li, ftorirebuli kbilis pasta,

ftorlakis aplikaciebi, ftoris

tabletebi. Tu ftori normas aWar-

bebs, sxva gza ar aris, unda SeiZi-

noT boTlis wyali da is gamoiye-

noT dasalevadac da saWmlis mosam-

zadebladac.

sarZeve kbilebi mainc mosacvle-

lia, misi mkurnaloba ar Rirs _ ab-

soluturad mcdari Sexedulebaa,

radgan, sarZeve kbilebs axasiaTebs

mTeli rigi Taviseburebani. maTi

mocvla xdeba fesvebis fiziologi-

uri gawovis xarjze. fesvebis siax-

loves mTeli am xnis ganmavlobaSi

ganlagebulia mudmivi kbilebis Ca-

nasaxebi da gawovisTanave iwyebs

amoWras. Tuki bavSvobaSive ar vum-

kurnaleT kariess, gamoiwvevs mud-

mivi kbilebis problemebs.

Tu kbili ar gvawuxebs, stoma-

tologTan misvla saWiro araa _

kariesis garda arsebobs sxva paTo-

logiebic, romelTa mkurnaloba

sawyis etapze Zalze mniSvnelovania,

gansakuTrebiT RrZilebis daavadebe-

bis mkurnaloba. garda amisa, auci-

lebelia kbilis ganTavisufleba

rbili nadebisa da qvebisgan, rome-

lic SeiZleba RrZilqveSac iyos.

ZviradRirebuli kbilis pasta

ukeTesia _ yvela SemTxvevaSi ase

araa, aucileblad unda icodeT pas-

tis warmomavloba, Torem, mikrobe-

bis moSorebis nacvlad, SesaZloa,

axalic SeimatoT. saerTod ki kbi-

lis pasta xSirad unda cvaloT,

radgan mikrobebma SeCveva

ician, gansakuTrebiT ma-

Sin, Tu igi Seicavs iseT

antiseptikebs, rogori-

caa triklozani da

qlorheqsidini.

piris Rrus savlebi-

sa da flosis (Zafi) ga-

moyeneba aucilebelia _

savlebebi, balzamebi da

eleqsirebi piris Rrus

movlis damatebiTi saSu-

alebebia, romlebic sur-

vilisamebr gamoiyeneba.

janmrTeli kbili

TeTri kbilia _ absolu-

turad TeTri kbili bu-

nebaSi ar arsebobs. mis

fers gansazRvravs den-

tini da igi memkvidreobiT gadaece-

ma. TeTr kbils aqvs 4 varianti, mo-

yavisfro, moyviTalo, moruxo da

mowiTalo.

kbilis gaTeTreba SeiZleba so-

diT _ mxolod kviraSi erTxel,

radgan soda maRalabraziuli saSu-

alebaa, Tumca, TvalismomWreli si-

kaSkaSis imedi nu geqnebaT, kbilebi

ubralod, gaprialdeba. gayidvaSia

sodis Semcveli kbilis pastebi,

romlebic naklebad azianeben minan-

qars, magram maTi gamoyenebac

SezRudulia 1 Tvemde.

kbilis gaTeTreba mavnea kbilis-

Tvis _ gaTeTrebas ukuCveneba aqvs im

SemTxvevaSi, Tu piris RruSi aris

kariesuli kbilebi, RrZilebis daa-

vadeba, kbilis qsovilebis arasruli

ganviTareba. kbilebis gaTeTrebis

proceduris gadavadeba aucilebelia

fexmZimobis da laqtaciis dros.

Tankbilvis gasworeba SesaZle-

belia nebismier asakSi _ Tu sauba-

ria calkeul kbilze, SesaZlebelia,

magram arsebobs Tankbilvis mZime pa-

Tologiebi, rodesac CaTreulia

ybis Zvlebic, aseT SemTxvevaSi ar-

sebobs asakobrivi SezRudva.

maia WeliZe

rogor movuaroT kbilebs

Page 20: kaci, romelic saqarTvelos ukvdavebas afinansebs · C M Y K #47 (176)z26-229.XI, 2011 weli zgamodis oTxSabaTs da SabaTs z; E-mail: saertogazeti@yahoo.comzfasi 1 lari 2011 wlis 11 dekembers

20 saerTo gazeTi #47 (176), 26-30.XI, 2011 w.

saTavo ofisi

WavWavaZis gamz. ¹39a

0162, Tbilisi

tel.: (+995 32) 292 55 92/91/90

(+995 95) 92 55 92

faqsi: (+995 32) 291 22 79

el.fosta: [email protected]

vakis serviscentri

i. abaSiZis q. ¹24

0179, Tbilisi

tel.: (+995 32) 225 06 14/15

faqsi: (+995 32) 225 06 15

el.fosta: [email protected]

saburTalos

serviscentri

pekinis q. ¹14b

0171, Tbilisi

tel.: (+995 32) 292 55 92

faqsi: (+995 32) 292 55 93

el.fosta: [email protected]

mTawmindis filiali

vekuas q. ¹1, 0105, Tbilisi

tel.: (+995 32) 292 55 92/91/90

faqsi: (+995 32) 292 19 38

el.fosta:

[email protected]

isnis serviscentri

qeTevan dedoflis q. ¹50

0198, Tbilisi

tel.: (+995 32) 292 55 92

faqsi: (+ 995 32) 224 11 34

el.fosta: [email protected]

quTaisis filiali

faliaSvilis q. ¹4

4600, quTaisi

tel.: (+995 431) 25 65 65

faqsi: (+995 431) 25 65 60

el.fosta: [email protected]

baTumis filiali

griboedovis q. ¹2

6000, baTumi

tel.: (+995 422) 27 59 00

faqsi: (+995 422) 27 65 04

el.fosta: [email protected]

goris serviscentri

stalinis gamz. ¹10/14

1400, gori

tel.: (995 470) 27 76 71

faqsi: (995 470) 27 76 71

el.fosta: [email protected]

Telavis serviscentri

WavWavaZis moedani

0022, Telavi

tel.: (995 450) 27 09 00

faqsi: (995 450) 27 09 01

el.fosta: [email protected]

`asi leqsi, romelic zepirad unda icodes qarTvelma~

_ am rubrikiT garekanis me-22 gverdze moTavsebulia arCi-

lis leqsi `ase sWirs saqarTvelosas, didebulT gana mci-

reTa~...

rubrikiT `ujraSi Caketili leqsebi~ ibeWdeba raJden

gvetaZis leqsi `maro mayaSvils~.

`poetis Tormeti rCeuli leqsi~ _ am rubrikaSi wai-

kiTxavT Temur CalabaSvilisa da mariam wiklauris leqsebs

`axali leqsebis~ rubrikiT gamoqveynebulia elguja marRi-

as da genri doliZis leqsebi.

`gaxsovdes afxazeTi~ _ am rubrikaSi ibeWdeba irma me-

buriSvilis leqsebi.

rubrikaSi `interviu~ gaecnobiT saubars statistikis

departamentis TavmjdomaresTan irakli RvalaZesTan _`av-

torebma unda gaacnobieron sakuTari uflebebi~.

`literaturuli mesxeTis~ rubrikaSi waikiTxavT avTan-

dil beriZis, vaxtang inauris, merab beriZis, alioz okoS-

vilis, beqa oTanaZis, koba modebaZis, Salva keRoSvilis,

Tamar lomiZis, marita jiqias leqsebs da werilebs, agreT-

ve axalcixis universitetis studentebis maia bliaZis, ni-

no jiquraSvilis, nino gvirjiSvilis da nino kaWkaWiSvi-

lis leqsebs.

`Teatri~, `kritika~ _ am rubrikiT warmodgenilia go-

gi doliZis werils `glaxa WriaSvilis arRani anu...~ `pro-

za~ _ am rubrikaSi moTavsebulia mixeil anTaZis moTxro-

ba `ujraSi Caketili romani~ _ am rubrikiT grZeldeba av-

Tandil kvasxvaZis romani `sikvdil-ssicocxlis rokva~.

`memuarebis~ rubrikaSi grZeldeba Cekas pirveli Tavmj-

domaris kote cincaZis mogonebebi.

`asi samarcxvino leqsis~ rubrikiT waikiTxavT giorgi

maisuraZis leqss `damkvrelis sityva~, romelic Jurnal

`proletarul mwerlobaSi~ gamoqveynda 1931 wels.

gamovida Jurnal `ciskris~ me-10 nomeri

C M Y K