Upload
duongkien
View
242
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Kocatepe TIp Dergisi The Medical Journal ofKocatepe 7: 39-44 / Eyliil 2006 Afyon Kocatepe Oniver sitesi
Kronik Gerilim Tipi Basagrrsuun Proflaktik Tedavisinde Amitriptilin ile Venlafaksinin Karsrlastmlmast
Venlafaxine Versus Amitriptyline in The Prophylactic Treatment ofChronic Tension-Type Headache
Mehmet Kemal DEMiRKIRKAN1, Mehmet YAMAN2, Hulya ELLiDOKUZ3
,
Ozge YILMAZ2, Serdar ORUC;2
I Afyon Devlet Hastanesi Noro loji Boliimii. Afyonkarahisar 2 Afyon Kocatepe Univers itesi TIp Fakiiltes i Noroloji A.D. Afyonkarahisar
3 Afyon Kocatepe Universi tesi Tip Fakiiltesi Halk Saghgl A.D. Afyonkarahisar
OZET: Bilimsel Zemin: Kro nik ge rilim tipi basagnsi tedav isinde kullarulan Tr isiklik antide presanlarm istenmeye n ya n etkile ri , bu ilaclann kull amml anrn simrlama kta di r. Se lektif sero tonin-noradrena lin geri ahm inhibito ru ola n Venlafaks in degi sik tipteki kroni k ag n larda kullaruIan ve ya n etki leri gorece daha az o lan bir ilactir. Amac: Bu ca hs mada kronik ger ilim tipi basagn lan nm proflakt ik tedavi sind e Venl afak sin ve Amitriptil in'in etkinl ikler i karsrlastmlrmsnr. Gerec ve Yiintem: Prospektif o larak yapilan bu ca hs maya 4 1 hasta almdi. 20 hasta Amit ripti lin, 2 1 hasta Ve nlafaksin kullandr, Ham ilton Depresyon skalasiyla depresyon tarusi dislanan hastalann tedavi oncesi ayhk agn sikhg i, agn suresi ve ag n sidde ti kayd edildi . Hast alar 3 ay boyun ca ayda bir kez kont role cagnlarak tedavi siras mdaki degisimler ve yan etkiler belirlendi . Bulgular: Ca hs ma tam aml andi gmda Amitripti lin gru bunda ortalama ilac dozu 25 .75±8 .47 mg/gun, Ve nlafaksi n grubunda 101. 62±33.9 rug/gun olarak saptan di, Her iki tedavi grubunda 3. ay sonunda baslangic degerlerine go re bas ag nsmm sikhk, sidde t ve surelerinde istatisti kse l olarak cok anlamh azalma saptandi (p:O. OOO). %50 ' nin uzerinde iyi lesme tem el almdrginda agn stkhgi, suresi ve sid deti Amitripti lin gru bunda siras iy la % 100, %95 ve % 25, Ven lafa ks in grubunda %95, % 90 ve %20 hastad a aza lma gosterdi , Van etk i pro fili nde ise Ve nlafaks in' in Amitript ilin ' e gore daha guveni lir o ldugu goruldu. Sonuc: Bu calism a Venl afak sin 'in kronik gerilim tipi basagn si ted avisind e dtlsuk ya n et ki pro fil i ve etkin agn kont rolii ile iy i bir al te rna tif ilac oldug unu gos termektcdir. Anahtar Kelimeler: Kronik Ge ri lim Tipi Basagns i, teda vi, Amitri ptilin, Ve nlafaksin
ABSTRACT: Scientific Background: The adverse effect s of trisycl ic antidepressa nt dru gs for the treatment of chro nic ten sion-typ e headach e lim it its usage. Venlafaxine is a se lective seratonin and noradren alin e reuptake inhibitor and it can be used for various typ es of headache becau se of its less adve rse effects . Objectives: In this study , we compared the effects of Venl afaxine versu s Am itr iptyline in the Prophylact ic Treatme nt of Chro nic Tension-Type Headache. Materials and Methods: Fourtyone patient s we re se lected for this prospective study . Twenty pat ients were chosen for amit ripti line and 2 1 patie nts we re chose n for venlafaxi ne. The numb er of attack, dur at ion and severity of headache in a mo nth were listed before treatm ent for the patient s whic h was ex luded for depression w ith Ham ilton Depression Sca le. The patients we re exa mined once a month for 3 months to observe the adve rse effects of drugs . Results: The average dru g dosages we re 25 .75±8.47 mg/day for amitripty line and 10 1.62±33 .9 mg/d ay for ve nlafaxine . The nu mber of attac k, duration and severity of head ache s we re sig ni fica ntly decreased after 3 months as co mpared to pretreatment levels for bot h dru g gro ups (p<O.OO I) . Whe n we based on 50% cure, the number of attack, du rati on and severity of head ache were decreased 100%, 95% and 25% for ami tripty line gro up and 95%, 90 % and 20% for ve nlafaxi ne gro up, res pectively. Adverse effect profile was more safety in ve nlafaxine group as compared to amitriptyli ne gro up. Conclusions: This study showed that ven lafaxi ne ca n be chosen as an alternative dru g in the prophylactic treatm ent of chro nic ten sion-t ype headach e becau se of its less adverse effects and effective ness in pain contro l. Ke y Words: Chro nic ten sion-type head ache, Treat ment , Amitri ptiline, Venl afaxine
cmts
Prim er basagnlanndan a lan kronik ge rilim tipi basagn si (KGBT); Uluslararasi Basagn si Dern egi ra=l$ma ve ttpkt bosun icin; Dr. Mehm et YAMA N
Ornekevler Mah . Gelincik Sok. lrez Apt. (U BD) tarafmd an yapilan srmflarnaya gore en az 3 '\0:28:10 Afyo nkara hisar 03200 aydan beri devam eden ve her ay m en az 15 gunu Fax: 0272 217 20 29 I e-mai l: [email protected])
40 DEMiRKIRKAN ve ark.
baski ve sikisma tarzinda, kaba, dolgun, iki tarafh, hafif ve orta siddette hissedilen, fizik aktiviteyle kotillesmeyen, bulanti, fonofobi veya fotofobi gorulebilen bas agnsr tipi seklinde tarumlanmaktadir (I). KGTB sap tanrna sikhgr %7.53, yasam boyu prevalansi % 1.3 olarak bildirilmistir (2-4). Tiirkiye Bas Agnsi cahsma grubunun yaptigi cahsmada iilkemizde KGTB sikhgi %6.2 saptanmistir (5).
KGTB'mn proflaktik tedavisi oldukca zor 01makla birlikte, antidepresanlar, myorelaksanlar, valporik asid, nonsteroid-antienflamatuar ilaclar, propronalol, barbitiiratlar tedavide kullamlmaktadir (4 ,6) . Ant idepresanlar KGTB tedavisinde en yaygm kullamlan ilaclardir (7). Trisiklik antidepresanlann, ozellikle Amitriptilin 'in (Amytryptline, Laroxyl, Roche) KGTB tedavisinde etkinligi kamtlanrrustir (8- 10). Etki mekanizmasi tam olarak bilinmemesine karsm, eldeki veriler, bu ilacm esas olarak beyindeki noronlann serotonin (5-HT) ve norepinefrin (NE) geri ahrmm baskilayarak etki gosterdigini ve bu etkinin antidepresan etkisinden bagimsiz oldugunu dustmdurtmektedir (9) . Sedasyon, istah ve kilo artist, kardiotoksisite gibi iyi bilinen yan etkileri, trisiklik antidepresanlann kullammlanru smrrlamaktadir. 00layisiyla son yillarda yeni jenerasyon antidepresanlar KGTB tedavisinde denenmektedir.
Venlafaksin (Venlafaxine, Efexor) 5-HT, NE ve dopamin geri ahmuu bloke eden bisiklik antidepresandir (II). Venlafaksin tedavisi sira smda ortaya cikan yan etkilerin azhgi yanmda fibromyalji, noropatik agn, migren gibi kron ik agn durumlannda etkin oldugu bildirilmistir (12-14). Aynca KGTB 'nm proflaktik tedavisinde etkin oldugu one surulmustur (13).
Bu cahsmada KGTB tamsi alan hastalarda, etkinligi kamtlanrrus bir ilac olan Amitriptilin ile Venlafaksin 'in etkinlikleri karsrlasnnlmistrr.
YONTEM VE GERE<;LER
Cahsmaya Universitesi TIp Fakiiltesi Noroloji Anabilim Dah poliklinigine basvuran ve UBO simfIamasma gore KGTB tamsi alan 41 poliklinik hastaSl ahndi. Venlafaksin grubu 21 (3 erkek, 18 kadm, yas ortalamasi 33 .I8± I0.39) , Amitriptilin grubu 20 (2 erkek, 18 kadin, yas ortalamasi 34 .7±7.8) hastadan olusturuldu,
Calismaya alman hastalann seciminde asagidaki dislama kr iterleri kullaruldi : a) anormal norolojik muayene bulgusu saptanmasi; b) kalp, karaciger, bobrek, solunum, endokrin, hematolojik ve gastroenterolojik sistemleri iceren ciddi dahili hastaliklann
Kocat epe TIp Derg isi, cu. 7 No: 3, Eylii12006.
olmasi; c) epilepsi, kardiyopati, kalp iletim defekti, idrar retansiyonu veya glokom hikayesi; d) Hamilton Depresyon derecelendirme skalasmda I8 'den fazla bir skor; e) son bir ay icinde antidepresan, antiepileptik, beta bloker, myorelaksan ilaclar kul lanmak; t) Amitriptilin ve Venlafaksin 'e karst bilinen al1erjik reaksiyon hikayesi ; g) KGTB dismda baska basagnsi tamsi almak; h) KGTB icin baska herhangi bir profilaktik tedavi ahyor olmak.
Cahsmaya alman 20 hastaya Amitriptilin, 21 hastaya Venlafaxin acik etiketli ve randomize olarak baslandi, Amitriptilin icin 10 ve 25 mg, Venlafaksin icin 37 .5 ve 75 mg olan formlan kullamldi, Amitriptilin, ilk ii<y giin IOmg/giin , daha sonraki uc giin 25mg/giin ve daha sonrada 50mg/giin dozlan ile devam edilmesi planlandi , Venlafaksin ilk uc giin 75mg/giin , daha sonrada 150mg/giin dozlan ile deyam edilmesi planlandi. Her iki ilacm idame dozlan giinliik ikiye bolunerek verildi. Venlafaksin 'in extended release (XR) formu tercih edildi. Ted avi oncesi basagnlarmm sikhgi, suresi ve siddeti kaydedildi . Agn sikhg: bir aydaki agnh gun sayisi, agn suresi ise saatle ifade edildi. Agn sidd etini degerlendiren skalada 0; hie agn yok, 1; giinliik aktiviteyi etkilemeyen, analjezik kullarnrm gerektirmeyen basagnsi, 2; giinliik aktiviteyi etkilemeyen ancak analjezik kullamrrn gerektiren bas agnsi, 3; giinliik aktiviteyi etkileyen bas agnsi seklinde derecelendirme yapildi. Tiim hastalar baslangic muayenesi sonrasi 3 ay boyunca ayda bir kez cagnldi. Her vizitte hastalar tarafmdan bildirilen agn sikhgi, siiresi ve siddeti kaydedildi . Hastalar tarafmdan bildirilen yan etkiler ve objektif veriler (kan basmci , nabiz sayisi vb.) kaydedildi. Vizitlerde hekim tarafindan gerekli goruldukce doz artrmi yapildi . Cahsma suresince baska bir proflaktik ajan kullamrmna izin verilmedi, ancak ihtiyac halinde analjezik kullaruldi. Venlafaksin grubundaki bir hastada tedavinin ilk gtinlerinde ortaya cikan yaygm cilt reaksiyonlan ilac allerjisi olarak degerlendirildi ve hasta cahsmadan cikanldi,
istatistiksel degerlendirme cahsmadan cikanlan bir hasta nedeniyle 40 hasta iizerinde yapildi, lstatistiksel analizde nonparametrik testier uygulandi , istatistik anlarnhhk diizeyi p< 0.05 olarak kabul edildi . iki grup ortalamasi karsilastinlmasmda Mann-Whitney U testi kullarnldi. Ikiden cok tekrarlayan olcumlerin analizinde Friedman testi yapildi . Friedman testinde anlamh olan degiskenler icin anlamhhk diizeyi diizeltilerek Wilcoxon testi ile ikili analizler yapildi.
Kronik Gerilim Tipi Basagrtstntn Proflaktik Tedavis inde Amitriptilin il e Venlafaksinin Karstlasttrtlmast / 41 Venlafaxine Versus Amitrip tyline in The Prophylactic Treatment ofChronic Tension-Type Headache
BULGULAR
Cahsmaya ahnan hastalann demografik ve kl inik oz ellikleri tabl o I 'de gosterildi . Her iki grup arasmda yas, cins iyet ve ort alama hastaltk sliresi, agn srklrgi , agn siddeti , agn slirelerinin baslangic degerlen aras mda istati stiksel anlamlt fark saptanmadi.
Cali sma sonucunda ortalama ilac do zu Amitriptilin alan grupta 25.75±8A7mg/glin, Venlafaksin grubunda 101.62±33 .9 mg/glin olarak saptandi. Her iki grupta ilcuncu ay sonunda baslangil; deg erlerine gore bas agn smm sikhk, siddet ve slirelerinde istatistiksel olarak cok anlamlt azalma saptandi, p: 0 .000 (Tablo 2) . Baslangic ve iicunctl aydaki degerlerin farki alm arak saptanan delta dege rleriy le yapilan istatistiksel analizde iki grup arasmda ista tistiksel anlamlt fark saptanmadi , sirasiy la p>OA, p>0 .96, p> 1.0 (Tablo 3) .
Tedavi suresince en az %50 duzelme temel ahnarak yapilan analizde, agn sikhgi Amitripti lin gru bunda turn hastalarda %50 veya uzeri du zelme go sterirken, Venlafaksin grubunda bu oran %95 o larak saptandi . Benzer olarak agn sures inde Amitriptilin grubunda %95, Venlafaksin grubunda % 90 hastada % 50'nin lizerinde du zelrn e goz lendi. Agn siddeti
icin yapilan degerlendirmede Amitript ilin grubunda %25, Venlafaksin grubunda % 20 hastada % 50'nin lizerinde iyil esme saptandi (Tablo 4). %50 ' nin uzerinde dlizelme gosteren hasta oranlan na iki grup arasmda istatistiksel anl amlt fark saptanmadi , Cah sma sonunda he r iki grupta 4 hastanm (% 25) agnlan tamamen sonlandi.
Cahsrna baslangicmda ilac aIIerji si nedeniyle cahs madan cikartilan hasta dismda turn hastalar yahsmayi tamarnladi , Ami trip tilin grubunda agiz kurulugu, uyku hali , kon stipasyon, sersemlik, bul arnk gorme ve kilo alma gibi bil inen yan etkiler Venlafaksin grubuna gore oldukca yuksek oranl arda gozlendi , Venlafak sin grubunda %25 orarunda gozlenen mide bul annsi en stk rastlanan yan etkiydi ve Amitriptilin grubuna gore yu ksek oranda saptandi (Tabl o 5). Venlafaksin grubunda bir hastada tedavi nin ikinci aymda ge cic i hip ertansif atak (165/95 mmHg) saptandr, Bil inen hipertansiyonu olmayan bu hastada arteriyel tan siyon dege rlerini yukseltebilecek baska bir neden saptanama masma ragm en , gecici hipertansif atagm Venlafaks in kullarurm ile iliskisi de gosteri lemedi. Ca hsma yi tamamlayan hastada tekrar hipertan sif atak goz lenmedi.
Tablo 1: Calismaya altnan hastalarin klinik ve demografik ozellikleri
Amitriptilin Venlafa ks in Tonlam Hasta Sayisi 20 20 40
Yas (ort±ss) 34 .7+7.8 33 .42+ 10.58 34.04++9 .23
Kadm I Erkek 18/2 18/2 36/4
Evli I Bekar 18/ 1 14/6 33/7
Cocuk saYISI (ortrss) 2.05+ 1.27 1.7+ 1.58 1.87+ 1.43
Hastahk sures i (ort+ss), vII 3.72+3.17 3.69+3.05 3.70+3.07
Agn sikhgi/ay (agnzss) 23±5.23 25±5.84 24±5 .57
Agn siddeti (ort±ss) Ag n sures i (ort±ss) Baslangic dozu Etkin doz (ortr ss)
1.65±0.58 19.55±8.64
10mg 25.75+8.47
1.7±0.4 7 21.1±1 4.29
75 mg 101.62+33 .9
1.6710.52 20.32± 11.68
--
Tablo 2: Tedavi siiresince saptanan agr t siklig), siddeti ve siiresinin ortalamalan
Baslangic 1. ay 2.ay 3.ay p
Venlafaksin
Agn Sikligr 25±5.84 20 .35±7.79 7.9±7.06 3.71 3.59 0.000
I Agn Siddeti 1.7±0.4 72 1.5±0 .6 1.2±0.52 0.9±0.55 0.000
I Agn Siiresi 2 1± 14.29 9.7±4.43 5.9±5.67 2.25±3 .05 0.000
I Amitrintilin
I Agn Srkhg i 23+5 .23 17.4+5.28 8.05+6 .22 3.1+2.61 0.000
Ag n Siddeti 1.65±0.587 1.4±0 .50 I .O±O.O 0.75±0.44 0.000
Ag n Siiresi 19.55±8 .64 10.2±5.4 5.4±5 .82 2.6±5.28 0.000 Friedman test
Kocarepe rip Dergisi, CUr 7 No: 3. I:.:vliil 2006.
42 DEMiRKIRKAN ve ark.
Tablo 3: Baslangic ve 3. ay sonunda agn stkltk. siire ve siddetinin karsilastinlmasi
Amitriptilin Venlafaksin D
Delta, agn sikhg , 19.9±4.82 21.3+6.22 0.4 72
Delta , agn siddeti 0.9+0.71 0.8+0.61 0.96 0
Delta, agn siiresi 16.95+ 10.28 18.85+14.95 1.00
Mann-Whitney U test
Tablo 4: Her iki grup ta %50 'nin iizerinde iyilesme gos teren hasta say /Ian
Amitriptilin n (%)
Venlafaksin n (%) TJ
Agn Slkhgl 20 (%10 0) 19 (%95) 0.2
M .n Siddeti 5 (%25) 4 (%20) 0.7 Agn Siiresi 19 (%95) 18 (%90) 0.5
Chi-Square Testi.
Tablo 5: Caltsma stras tnda goz lenen yan etkiler ve goz lenme stkltklan
Yan etkiler Amitr iptilin Venlefaksin
Agiz kurulugu II (%55) 2 (% 10)
Uyku hali 8 (%40) 2 (% 10)
Konstipasyon 7 (%35) 0
Serse mlik hissi 5 (%25) 2 (% 10)
Bulamk gorme 3 (% 15) 1 (%5)
Kilo alma 3 (% 15) 0
Ca rpmti hissi 1 (%5) 2 (% 10)
Mide bulanusi 1 (%5) 5 (%25)
Gecici Hipertansiyon 0 1 (%5)
Tremor 0 1 (%5 )
TARTI~MA
KGTB kadmlarda ve 20-50 yas lar arasmda daha stk goz lenmektedi r, ( 15). Onernli diizeyde is giicii kaybmm yarusira kronik agnlann as m miktarda analjezik kull amrmna neden olmasi KGTB 'nm ted avisine onem kazandirmaktad ir (16) .
KGTB 'na ge nelIikle depresyo n ve anks iyete de eslik etmektedir, ancak bu semptomlar siklikla tam konacak diizeyde degildir, Gerilim tip i bas agnsmm per ikranial kaslannm asin kontraksiyonu ile baglantih oldugu du sunulmektedir (6) . Yapil an ca lisma larda perikranial kas gerginl igine trombosit sero tonin diizeylerinde azalma, GA BA diizeyler inde artma ( 17) ve serebros pinal sivtda azalrms ~-endorfin diizey leri gibi biyokimyasal bozukluklann esl ik ett igi bildirilmist ir (6).
Antidepresanlar KGTB ' nda depresif semptomlar olsun veya olmasm yararh olmaktadir ve bu ne denle KGTB'mn tedavi sinde ilk secenek olarak kullamlmaktadirlar (6 ,18) . Tri siklik antidepresanlar
Kocatepe TIp Dergisi, Ci/t 7 No: 3, Eylul 2006.
(TCA) en sik kullarulan ilac lar olurken, Amitriptilin gen elIikle ilk tercih edilen TCA 'dlr (6). Doxepin, imipirami n, nortriptilin , de sipram in 'de KG TB ted avisinde kull amlmaktadirlar . Aynca SSRI 'lann da etkili oldugunu bildiren yaymlar vardm o). Ilac ted avisinin yanmda psikoloj ik ve davrarus teknikle ri ile fizyoterapi de tedavide kullamlmaktadir (6 ,19 ).
TCA 'laria yapilan cahsmalarda, bu ajanl ann etkinliginin en onemli nedeni olarak 5-HT ve NE iizerindeki bilesik aktivi te leri go sterilrnektedir (9,2022). KGTB tedavisinde antidepresanlan n etki mekanizmasim degerlendiren bir ca hsmada 5-HT ve NE geri ahm reseptorleri iizerindeki etkilerin kombinasyon un un , bunlardan biri ya da digeri baskilanarak elde ed ilemeyecek kadar guclu bir etkiye sahip 01dugu so nucuna van lrms tir (23). Amitriptilin gibi ilaclann aktiv itesi nden so rum lu olan faktor, hem 5HT hem NE iizerine olan etkilerin dengeli bir bicimde diizenlenmesidir (22 ).
Venlafaksin aza lan etkinlik sira lamas ma go re 5-HT, NE ve dopamin geri ahrrunr onleyen bisiklik
43 Kronik Cerilim Tipi Basagnsintn Proflaktik Tedavisinde Amitriptilin ile Venlafaksinin Karstlasttrtlmast / Venlafaxine Versus Amitriptyline in The Prophylactic Treatment ofChronic Tension-Type Headache
antidepresandir, Dusuk dozlarda 5-HT, orta duzeydeki dozlarda NE daha yuksek dozlarda ise dopamin geriahrn inhibisyonu saglamaktadrr (24). Cahsmamrzda kullarnlan ortalama dozlarda Venlafaksin'in NE uzerine etkisinin belirginlestigi dusunuldugunde bu ilacm sadece bir monoamin uzerine etkinlik gosteren SSRI 'lara ustunlugu olarak degerlendirilebilir,
Bu cahsmada 3 ayhk tedavi sonrasi Venlafaksin kullanan hastalardaki iyilesme oraru, Amitriptilin kullanan hastalarla benzerdi. Her iki grupta bas agnsi sikhgl, siddeti ve suresi istatistiksel anlamh azalma gosterdi . Venlafaksin kullanan grupta ago sikhgt %50'nin uzerinde duzelen hasta oram %90 idi. Literaturde KGTB tedavisinde Venlafaksin'in etkinligi arastiran az sayida cahsma vardir. Bir cahsmada KGTB alt grubunda 16 hasta bulunan retrospektif ve kontrolsuz 9ahsmada hastalar ortalama 6 ay sureyle 150 mg/gun Venlafaksin kullamlrrustir. Ayhk ortalama bas agnsi sayisi tedavi sonrasi anlamh olarak azalan cahsmada, %50 ve iizeri diizelme gosteren hasta orarn %58 saptanrmsur(13) .
Cahsmarmzda %50 iyilesme temel almdigmda, her iki hasta grubunda ago sikhgi ve suresinde istatistiksel olarak anlamh azalma gozlendi . Agn siddetinde istatistiksel anlamh iyilesme saptanmasma ragmen, bu duzelmenin diger parametreler kadar belirgin olmamasi ilgincti.
Venlafaksin TCA'lar kadar etkinlik gosterebilmekle birlikte yan etki profili daha iyi gozukmektedir. Bu cahsmada yan etki sayismm az olmasi, Venlafaksin'in iyi tolere edildigini gostermistir. 01gular 3 ay sureyle Venlafaksin kullandilar. Bu surede sadece bir hasta allerjik reaksiyon nedeniyle tedaviyi birakti , Venlafaksin kullanan hastalarda tedavi brrakmayi gerektirmeyen yan etkiler TCA'lann yan etki profiliyle karsilastmldigmda belirgin olarak dusuktur. Bazi cahsmalarda Venlafaksinin tolerabilitesinin TCA'lardan ve bazi SSRI 'lerden daha iyi oldugu gosterilmistir (25-27). Migrenli hastalar uzerinde de Amitriptilin - Venlafaksin karsrlas tirmah bir cahsmada bizim cahsmarmzda oldugu gibi her iki ilac agn parametreleri bakimmdan benzer etki gosterirken, yan etkilerde Venlafaksinin daha guvenilir oldugu bulunrnustur (28). Bizim cahsmarmzda Venlafaksin kullanan hastalarda en sik rastlanan yan etki mide bulantisiydr . Literatiirde de benzer sonuclar bildirilmistir (\1,13). Venlafaksin (150mg/giin) kullanan bir hastada gecici olarak saptanan yuksek arteriyel tansiyon degeri cahsma suresince sebat etmedi. Literatiirde 200 mg': asan dozlarda kan basrnci ve kalp atrm hizmda hafif artislar olabilecegi bildirilmistir (\1). Bu bilgiler isigmda
ozellikle hipertansif hastalarda kullannm sirasmda arteriyel tansiyon degerlerinin takibi gerekebilir.
SOnu9 olarak Venlafaksin KGTB'nda agn sikhgl, suresi ve siddetini en az Amitriptilin kadar azaltmakta ve daha az yan etkiye neden olmaktadir. Ayru zaman da KGTB 'na eslik edebilecek depresyon ve anksiyete gibi semptomlar uzerine olan etkileri de goz onune almdigmda Venlafaksin KGTB tedavisinde kullamlabilecek iyi bir alternatiftir. Venlafaksin'in KGTB'ndaki etkinliginin daha genis hasta gruplannda cift kor, plasebo kontrollu cahsmayla ortaya konulrnasi gereklidir.
KAYNAKLAR
1. Headache Classification Subcommittee of the International Headache Soc iety , The International Classification of Headache Disorders : 2nd edition. Cephalalgia. 2004; 24 (suppl 1): 9-160.
2. da Costa MZ, Soares CB, Heinisch LM, Heinish RH. Frequency of headache in the medical student of Santa Catarina's Federal University. Headache. 2000 ; 40 (9) : 740-744.
3. Svensson DA, Ekbom K, Larsson B, Waldenlind E. Lifetime prevalence and characteristic of recurrent prim ary head ache in a population-based sample of Swedish tw ins . Headache. 2002 ; 42(8): 754-765 .
4. Rasmussen BK, Jensen R, Olessen 1. Impact of headache on sickness absence and utilization of medical services : a Danish population study. J Epidemiol Comm health. 1992, 46 : 443-446.
5. Turkiye bas agnsi epidemiyoloji Cahsmasi (19971998). Bayer TUrk A.S tarutim kitabi . 2000 ; 10-18 .
6. Stephan D.S, Richard B, Peter J.G. Headache in Clinical Practise. First edit ion, ISIS Medikal Med ia, Oxford. 1998 ; 93-100.
7. Tomkins GE, Jackson JL, O'Malley PG. Treatment of chronic headache with antidepresants : a meta analysis. Am J Med. 2002 ; III (I): 54-63 .
8. Cerbo R, Barbanti P, FabbriniG. Amitriptyl ine is effective in choronic but not in episodic tension-type headache: pathogenetic implications. Headache. 1998; 38 : 453-457 .
9. Bendsen L, Jensen R, Olesen 1. A non-selective (amitriptyline), but not a selective (citalopram), serotonin reuptake inhibitor is effective in the prophylactic treatment of choronic tension-type headache. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 1996; 61: 285-290.
11. Barkin RL, Fawcet 1. The management challenges of chronic pain: the role of antidepressants. Am J Ther. 2000; 7(1) : 31-47.
Kocatepe TIp Derg isi , CUt 7 No: 3, Eyliil 2006.
44 DEMiRKIRKAN ve ark.
12. Nasci mento ED. Prophylaxis of migraine: open study with venlafaxine in 42 patients. Arq Neuropsiquiatr. 1998; 56(4) : 744-746 .
13. Leon C, James U, Randal V.S. Venlafaxine exte nded release (XR) for the prophylaxis of migraine and tension-type headache: A Retrospective study in a clinic setting.. Headache . 2000 ; 40 (7): 572-580 .
14. Songer DA, Schulte H. Venlafaxine hydrocloride and choronic pain (letters). Am J Psychiatry. 1996; 153: 737.
15. Stephan D.S, Richard B, Peter J.G. Headache in Cl inica l Practise. First edition, ISIS Medikal Media, Oxford.1998; 27-28.
16. Jensen R, Sandrini G. Chronic tension-type headache. In: Olesen J, Tfelt-Hansen P, Welch KM, eds. The Headache. Raven Press Ltd, Newyor k. 1993; 503508.
17. Kowa H. Shimomura T, Takahashi K. Platelet gamma-aminobutyric acid level s in migraine and tensiontype headache. Headache. 1992, 32: 229-232 .
18. Anthony M, Lance JW: Headache. In: Eadie MJ: Drug Therapy in Neurology . London, Churchill Livingstone. 1992; 335-37 4.
19. Diener HC, Edmeads J. Genera l approach to treatment. In: Olesen J, Tfelt-Hansen P, Welch KMA. The Headache. Raven Press Ltd, Newyork . 1993; 537-542 .
20. Shrivastava RK, Cohn C, Crowder J, et all. Long term safety and clinical acceptability of venlafaksine and
imipir amine in outpat ients with maj or depression. J Clin Psychopharmacol. 1994, 14: 322-329 .
21. Couch JR, Hassanein RS. Amitripty line in migraine prophylaxis. Arch Neurol. 1979, 36: 695-699 .
22. Goadsby PJ. How do the currently used prophylactic agents work in migraine? Cephalalg ia. 1997, 17: 8592.
23. Walker Z, Walker RW, Robertson MM. Antidepresant treatment of chronic tension-type headache: a comparison between fluokset in and desipramine. Headache. 1998, 38: 523-528 .
24. Holliday SM, Benfield P: Ven lafaksi n: A review of its pharmology and therapeut ic potent ial in depression. Drugs. 1995, 49: 280-294.
25. Silberstein SD. Comrehensive managem ent of headache and depression. Cephalalgia. 1998, 18 (Suppl 21) 50-55.
26. Songer DA, Schult e H. Venlafaxine for treatment of chronic pain. Am J Psychiat ry. 1996, 153: 737-8 .
27. Sauer H, Huppertz-Helmhold S, Dierkes W. Efficacy and safety of venlafaxine ER vs. amitriptyline ER in patients with maj or depression of modera te severity. Pharmacopsychiatry 2003 ; 36: 169-75
28. Bulut S, Berilgen MS, Baran A, Tekatas A, Atmaca M, Mungen B. Venlafax ine versus amitriptyline in the prophylactic treatment of migraine : randomized, double-blind, crossove r study. Clin ical Neurology and Neuros urgery 2004 ; 107: 44-8
Kocatepe rip Dergisi. Cilt 7 S o: J . £.1''''' 2006.