Upload
carson
View
163
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Mis Mai a Mis Tachwedd. Dafydd ap Gwilym. Hawddamor, glwysgor glasgoed. A oes odl yn y llinell?. Oes!. Cynghanedd lusg. neu. Gynghanedd sain. Cynghanedd sain. Mae diwedd rhan 1 a 2 yn odli yn y llinell, felly cynghanedd sain ydy hi. Rhan 1. Rhan 2. Hawddamor. glwysgor. glasgoed. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Mis Mai a
Mis Tachwedd
Dafydd ap Gwilym
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Oes!
Cynghanedd lusg
Gynghanedd sain
neu
Hawddamor, glwysgor glasgoedHawddamor, glwysgor glasgoed A oes odl yn y llinell?
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Cynghanedd sainMae diwedd rhan 1 a 2 yn odli yn y llinell, felly cynghanedd sain ydy hi.
Rhan 1
Rhan 2
Hawddamor
glwysgor
glasgoed
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Cynghanedd sainMae rhan 2 a 3 yn cyfateb cytseiniaid:
Rhan 1
Rhan 2
Hawddamor
glwysgor glasgoedglwysgor
glasgoed
Rhan 3
Cliciwch i weld pa gytseiniaid sy’n ateb:
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Cynghanedd sain
glwysgor glasgoedglwysgor glasgoed
Mae’r un patrwm ar y ddwy ochr, felly mae hi’n gytbwysMae’r ddwy ochr yn gorffen yn ddiacen
Cynghanedd sain gytbwys ddiacen
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
A oes odl yn y llinell?Nac oes!Cynghanedd draws
Gynghanedd groes
neu
Fis Mai haf, canys mau Fis Mai haf, canys mau hoedhoed
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Fis Mai haf, canys mau Fis Mai haf, canys mau hoedhoed
Er mwyn darganfod a yw’n Groes neu Draws, mae Er mwyn darganfod a yw’n Groes neu Draws, mae angen edrych ar y gytsain / cytseiniaid sy’n dod angen edrych ar y gytsain / cytseiniaid sy’n dod ar ôlar ôl y toriady toriad
s s s s
Mae hon yn gynghanedd Draws Mae hon yn gynghanedd Draws gan eich bod yn gorfod mynd ar gan eich bod yn gorfod mynd ar DRAWS y ‘c’ a’r ‘n’ ar ôl y toriad.DRAWS y ‘c’ a’r ‘n’ ar ôl y toriad.
c c
nn
hh
mm
MM hh
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Fis Mai haf, canys mau Fis Mai haf, canys mau hoedhoed
s s s s c c nn
hh
mm
MM hh
Mae’r un patrwm ar y ddwy ochr, felly mae hi’n gytbwysMae’r ddwy ochr yn gorffen yn acennog
Cynghanedd draws gytbwys acennog
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Oes!
Cynghanedd lusg
Gynghanedd sain
neu
Cyfaill cariad ac adar,Cyfaill cariad ac adar,A oes odl yn y llinell?
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Cynghanedd lusgMewn cynghanedd lusg, mae’r sillaf olaf ond un yn odli gyda gair yn nes nôl yn y llinell e.e. ac adar, Cyfaill cariad…
Y sillaf olaf ond un
Gair nes nôl yn y llinell
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
A oes odl yn y llinell? Nac
oes?Cynghanedd draws
Gynghanedd groes
neu
Ar fryd arddelw frwd urddasAr fryd arddelw frwd urddas
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Cynghanedd Groes
Mewn Cynghanedd Groes, mae rhan gyntaf y llinell yn
dilyn yr un patrwm â’r ail ran.
Rhan 1
Rhan 2
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Mewn Cynghanedd Groes, mae patrwm y cytseiniaid a’r acen yr un peth y ddwy ochr (Does dim angen cyfri’r ‘r’ ar ddechrau’r llinell hon)
Ar fryd arddelwfr d rdd…frwd urddas
fr d rdd
Cliciwch i weld pa gytseiniaid sy’n ateb:
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Er mwyn darganfod pa fath o gynghanedd Groes, mae angen i ni edrych ar batrwm yr acenion
Ar fryd arddelw…frwd urddas
Cofiwch fod yr acen yn dod ar y gair olaf a’r gair cyn y
toriad bob tro:
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Er mwyn darganfod ble mae’r acen ar y gair ‘arddelw’, dwedwch y gair ‘arddel’ heb yr ‘w’ gan nad oedd Cymry’r cyfnod yn ynganu’r ‘w’ fel sillaf lawn.
Cliciwch i weld lle mae’r acenion:
Ar fryd arddelw…frwd urddas
CYNGHANEDDCYNGHANEDD
Ar fryd arddelw…frwd urddas
Mae’r un patrwm ar y ddwy ochr, felly mae hi’n gytbwysMae’r ddwy ochr yn gorffen yn ddiacen
Cynghanedd groes gytbwys ddiacen