Mrežno planiranje

MREŽNO PLANIRANJEdoc. dr.sc. Nives Ostojić Škomrlj, dipl. ing. građ.

MREŽNO PLANIRANJE - općenito

nova tehnika planiranja razvijena od 1957. u SAD-u specijalno za potrebe projekta Polaris za istraživanje svemira (NASA).1958. godine metoda je primijenjena na inženjerske probleme u tvrtki Du Pont de Nemours i tvrtki RAND.

Mrežni dijagram (plan) – dijagram koji se sastoji od nizaaktivnosti koje su međusobno povezane vezama

Veza – predstavlja ovisnost među aktivnostima. Prikazuje se strelicom ili linijom. Podrazumijeva se da je veza orijentirana od lijeva na desno, te da je lijeva aktivnost prethodna, a desna naredna

Prethodna aktivnost kontrolira početak ili kraj aktivnostiNaredna aktivnost ovisi o početku ili završetku promatrane aktivnosti

7 50

3 125 7

B

8 00

0 80 8

C

4 108

2 142 12

D

10 148

0 240 24

F

8 2320

3 313 28

H

5 2624

2 312 29

I

6 88

0 140 14

E

u mrežnom planu svaku aktivnost predstavljamo jednim pravokutnikom u koji se upisuju podaci značajni za tu aktivnostniz aktivnosti orijentiran vezama, povezan od početne do završne aktivnosti (smjer od lijeva na desno) predstavlja Put u mrežnom dijagramu U mrežnom planu zabranjene su petlje i povratne vezePogodan za elektronsku obraduRezultat mp-a između ostaloga kritični put i kritične aktivnosti

Dijagram toka izrade mrežnog plana

PROJEKT / TEHNOLOŠKA IZVEDBA

REDOSLIJED AKTIVNOSTI

KRITIČNI PUT

MREŽNI PLAN TRAJANJE AKTIVNOSTI

VREMENA TROŠKOVA

KONAČNI MREŽNI PLAN

WBS STRUKTURA / AKTIVNOSTI

OPTIMALIZACIJA

Vremenske veze (PDM)

Koristi se više vrsta vremenskih veza u mrežnom dijagramu koje realno prikazuju moguće odnose rada predstavljenog aktivnostima:

– Veza kraj- početak (N) – nakon kraja prethodne započinje slijedeća

– Veza početak- početak (S) nakon isteka određenog vremena od početka prethodne može započeti slijedeća

– Veza kraj – kraj (F) nakon isteka određenog vremena od završetka prethodne može završiti slijedeća

S

F

Odgoda ili lagPredstavlja pomak ili odgodu između aktivnosti i njene slijedbeneaktivnosti

Uvijek se izražava u danimaMože se dodati bilo kojoj vrsti vezaUglavnom je pozitivna, ali u iznimnim slučajevima može biti negativna

Položaj neke aktivnosti u planu

Opis A0110

ESLS

TFFF

EFLF

Numerička oznaka aktivnosti Rani položajVrijeme najranijeg početka

Ukupna vremenska rezerva

Vrijeme najranijeg završetka

Vrijeme najkasnijeg završetka

Slobodna vremenska rezerva

Vrijeme najkasnijeg početka

Trajanje aktivnosti

Kasni položajES

LFLS

EF

Raspon vremena za izvršenje aktivnosti

OSIM ZA KRITIČNE AKTIVNOSTI!


CPM (CRITICAL PART METHOD)-metoda kritičnog puta -determinističko planiranje – “točno određeno”

PRECEDENCE (prethoditi)

PERT METHOD (PROJECT EVALUATION and REWIEV TECHNIQUE) – probabilističko planiranje – “moguće” - tehnika procjene i ispitivanja projekta (za projekte kad nema prethodnihiskustava).

Zajedničko ime –TEHNIKA MREŽNOG PLANIRANJA - TMP


Osnovne prednosti:Grafički način prikazivanja tehnološkog procesaOznačavanje tzv.“kritičnih radova” – onih koji ne sadrže rezervuOmogućuje utvrđivanje optimalnog redoslijeda radovaOmogućuje pronalaženje optimalnog roka (radovi se izvršavaju za najkraće , odnosno optimalno vrijeme uz najniže moguće troškovi)


Tri faze mrežnog planiranjaI faza Analiza strukture (obrada tehnologije na nekoj građevini -konstrukcija mrežnog plana-tehnološki model projekta)II faza Analiza vremena (“normalno vrijeme”)- aktivnosti koje slijede jedna za drugom bez vremenske rezerve čine “kritični put”-mjerodavno vrijeme za izvršenje cijelog projektaIII faza Optimalizacija troškova – definiranje vremena za koje su troškovi najmanji

I faza analiza strukture

Prva radnja u izradi mrežnog plana je popis aktivnosti i utvrđivanje njihovih međusobnih zavisnosti Prethodna aktivnost (PA)Naredna aktivnost (NA)Usporedna aktivnost (UA)

Mrežni plan predstavlja tehnološki model koji omogućuje korekcije i poboljšanja.


Određena pravila za konstrukciju mrežnog dijagramaSvaka aktivnost treba početi i završiti sa događajemAko neka aktivnost treba da početi odnosno završiti, mora biti vezana uz prethodnu odnosno narednu aktivnostAko dvije aktivnosti trebaju početi odnosno završiti u isto vrijeme uvode se prividne aktivnosti koje ne sadrže utrošak vremena (kod krugova nepotrebne).Omogućiti paralelizaciju radova – određena aktivnost započne prije nego završi prethodna aktivnost.


Numeriranje aktivnosti u mrežnim planovimaPotrebno se pridržavati logičnog rasporeda u smislu toka mrežeMrežu numeriramo obično s lijeva na desno i odozgo prema dolje Mrežni planovi se ne crtaju u mjerilu


Mrežni planovi omogućuju veliku preglednost Budući da mrežni plan predstavlja prvu aproksimaciju tehnološke sheme obično je potrebno vršiti korekcije koje se izvode relativno lakoTMP omogućuje i izradu parcijalnih planova za različite nivoe radova.


.

II faza analiza vremena

Analiza vremena u mrežnom dijagramu:Odrediti trajanja aktivnosti, odrediti vremenske veze aktivnosti i izvršiti proračune u mrežnom dijagramu

Određivanje trajanja aktivnosti vrši se proračunom kao i kod ostalih metoda

RGhNSQt

Da ×

×=


Početak rada na analizi vremena je proračun trajanjaizvršenja za svaku pojedinu aktivnostAnaliza vremena vrši se pomoću normiVrijeme se određuje u vremenskim jedinicama – obično jedan radni dan odnosno jedna smjena


Načini proračuna mreže:Naprijed – natragPomoću matricePomoću računala


Terminologija kod TMP-anajraniji početak neke aktivnosti - earlier start (ES)najkasniji početak neke aktivnosti – last start (LS)najraniji završetak – earlier finish (EF)najkasniji završetak – last finish (LF)


ES=LEF (PA)najraniji početak neke aktivnosti jednak je najkasnijem od svih najranijih završetaka prethodnih aktivnosti


EF= ES + tinajraniji završetak neke aktivnosti jednak je zbroju vremena najranijeg početka i vremena trajanja te aktivnosti


LF=ELS(NA)najkasniji završetak neke aktivnosti jednak je najranijem od svih najkasnijih početka narednih aktivnosti


LS=LF-tinajkasniji početak neke aktivnosti dobije se kada se od vremena najkasnijeg završetka odbije vrijeme trajanja te aktivnosti


Kod mrežnog planiranja uvode se vremenske rezervePuna (ukupna) vremenska rezerva je vrijeme kada se susjedne aktivnosti (prethodna i naredna) nalaze u najpovoljnijem položajuSlobodna vremenska rezerva je ono vrijeme za koje se može odložiti izvršenje neke aktivnosti bez posljedica za druge aktivnosti


Tu ili TF= LS - ES = LF - EFukupna vremenska rezerva dobije se kada se od vremena najkasnijeg početka (završetka) odbije vrijeme najranijeg početka (završetka)

Ts ili FF= EES(NA) - EF slobodna vremenska rezerva se dobije kada se od najranijeg od svih najranijih početaka narednih aktivnosti odbije vrijeme najranijeg završetka te aktivnosti

Lanac aktivnosti koje imaju najduže vrijeme završetka određuju najranije vrijeme završetka projekta. Ovo vrijeme se često naziva vrijeme projekta (project time) ili trajanje projekta (project duration), ili najčešće kritični put (critical path). Kritični put započinje prvom aktivnošću i nastavlja se mrežom do zadnje aktivnosti. Svaka aktivnost na kritičnom putu se naziva kritična aktivnost. Svaka aktivnost na kritičnom putu ima i ukupnu i slobodnu rezervu jednaku nuli! Bilo kakva promjena trajanja kritične aktivnosti odrazit će se na promjenu ukupnog trajanja projekta.

Primjer proračuna mrežnog planaAktivnost Naredna aktivnost i tip

veze ako nije FSTrajanje

A B, C ,D (SS 1) 2B F 4C E 1D G (FF 2) 1E I 6F J 6G H 3H K 3I K 1J K 5K - 1

Primjer proračuna mrežnog plana

Documents

Mrežno planiranje