'N STUI{ OF· WAT BRAIVENVAN

.GEEB' .:J~~AS .en JAN LAPS.

'N STUI{ OF· WAT BRAIVEN

'N SrUI{ OF WAr BRAIVEN

YAN

GEERT BlAS en JAN lAPS.

H. EDZES Jr. (firma G. FOCKENS), GRONINGEN.

- 1910. -

L. S.

De uitgave van dii boekje is het gevolg van den vriendelijken aan-

dranq van vele lezers van het Ochtendblad van de firma I. OPPENHEIM

te Groninqen, die qereqeld de correspondeniie nBlas--Laps)7 volgen en

deze brieoen g1"aag in een bundeltje zagen rereeniqd. ~We hopenop deze

ioijze aan dien tcenscli te hebben voldaan.

GEERT BLAS.

JAN I..iAPS.

Grunningen, doatum postmark..

Vrund Geert.

Zeg als Geert, kenst doe die FreerkKlomp nog weI herinneren, dei vrougerin ons tied ook 'n tiedje in Meulenhorntouhollon het ? Hal was knecht bie 01boas smid. Lank het hal 't er nait moakt.'Ic Wtl nalt looven, dat e d'r meer as dreivorrel]oars touhollen het. Zoodounde blstdoe bepoald nait voak mit hom in ge-zelschap west. Ik heb hom wat betel'kend: "rant 01 smld woonde vlak noastmien boas, en den kwam Freerk noa hol-ders nog a1 vleeg 's oavends wat te proa-t.en in bakkerij, of, as 't natt te kold was,boeten op bank.

·t 'Vas 'n jong mit 'n bult snot in kop,ain vol praktlek en oaventuur. Zookwam e ais 0]) 'n oa vend bie mle, en zee:"zelk die als wat neis vertellen, Jan ?"

,;Tou den als, zee 'k, as 't wat deegsis."

,,~Ol1, zee e, ander week goa 'k noarAmertkoa".. ~',)lien Ialve man, zee 'k, hou krrgst

da t non in' kop?""Och, zee e, 'k heb 't al lank van plan

west. "rant hier komt men toch ainlieksuooit verder. Ik mag al blled wezen, as'k loater hier of doar ais 'n klain sme-derrigle kriegen ken. Nou wil ik ais anander kant van 't groote woater kieken,of doar nait wat lueer oaventuur te moa-ken is.~'

"NOll, zee 'k, 'k hoop das zegen hebbenmagst."

'n Poar doag loater was }1-'reerk den alvot, en 'k heb in al del joaren niks weervan hom heurd of zaino Non zat ik eer-guster in trHm en tegenover mle zat 'ndeftige llleneer, dei mie bot bekend veurkwanl, moar dei 'k toch vot nait thoesbrengen kon. '. TJou 'k op mart oetstapte,,vant 'Ii: wol noar IIarmonie, don ging haid'r ook oet, en don wie op stroat stonden,dou klopt e mie op schoider en zee: ",bonis 't, Jan J~aps, l{enst doe Freerk Klompnait llleer"?"

,,"Tel lnlen tied, zee 'k, ja zeker, zee 'k,non zai 'k 't hailwel. Freerk I(lomp! ",reikerel, hou gait 't? l{omaan, goa mit noarHarlnonie. Doar ken V\Te rustig 'n beetjemit. 'n ander proaten.

Dat is den gebenrden 01 het mie ver-teId, hou hom't goau is. Don hai inAln(~rikoa aankolnen was, was e eerst bie't stroatmoaken komen, moar de aanne-mer van dat kar,vai, .dei ook 'n grootefa briek hal', hal' al gauw schoten, datFreerk gain gewene· arbaider "~vas, en deihar hOITI mit nomen in 't fabriek. "Endou "las mien fertuun moakt, zee e, wantvan eerste dag of verdainde ik geld as

woater, Mien boas kon mle naitimeermisten, en dou wle 'n stuk of wat oet-vindings doan hadden, don was wie inainmoal riek. Joa Jan, zee e, Ik ben op't oogenblik kaptoalist! Moar, zee e, teoordailen noar dien oetwendige, den isdie 't ook nog nalt zoo min goaninwereld."

"Nee, zee 'k, is 't 001{ nalt, 't Is miemitloopcn, 'k Hob ook wat oetvonden."

"Zoo, zee e, "rat den?""Nou, zee 'k, 'k heb 'n wedevrau

traud mit 'n handige stommel geld."lie hemmen twei kinder hie 'n leander;

twel Iongs. De olste, J oacob, is doomnieworden. Ret 'n gouie ploats en 'n vraumit 'n bult geld. Zai was olderloos en isgroot moakt denr ons buren. Dat is vanPutten, ook 'n rustend boer mit 'n hailbnlt ruiddels. Zai hebben gain kinder enbennen over J oacob zien vrau zooveulas OOlll en tante. Doar valt loater dusnog oarlg van te pIukken, Ons tweide,Iesbrand, is boer in Meulenhorn on ons01 ploats. Hai het 'n vrau oet ~I(laiword, 'n dochter van boer Bulder. Datis ankomen denI' Geert BIas, dei doarsnleder is en vrouger ook in Meulenhorndainde."

"Oell. zee Freerk, zit Geert Sniederdoar? Jong! dat was vrouger zoo'n kuren-driever. 't Was zoo'n kregel kereltje:korte balntjes, en zoo stall as 'n plepstoal,Har moar ain ongeluk. Schande datlong ZOOlp!" ,

"Hui wat, hniwat, zee 'k, zoo slim was't nOll toch nait mit Geert. Hai lustte. weI'n borrel, moar ik en doe en Jans varvel'speiden d'r don ook nait in!"

"l-Ieden, zee e, J ans varvel', ,voar zitdei en hon gait hom 't"?"

,,0, zee 'k,

hai stoan mos, en dat hal die zoo bot on-fersonnlijk behandeld har en die enGraitje lang nait mit de neudlge respektoutoald hal'. - Laps en vrouw Laps! -en da t tegen zok schandoallg riek volkas ie blnnen! Hou dus kerel dat tegenjoe zeggen? Dat komt vast, omdas doehom gain geld donn wolde,

J a, dei J ans dei kin aangoan, as hai't op 't zln het. IIet 'n bek as 'n slop,en ongelukkig, dei d'r aan mout! I){ magdat ans nait geern donn,van 'n anderwat aanbrengen, moar - most hom lestais heurd hemmen bie Truutjemui. DOllhet hai die weer oarig deur de mosterdhoald, Niks meer as van alles het haidoarweer van die verteld, woarhaid enleugens deur 'n kander hen. Want as01 'n beetje te veul het, den stekt hom't niks n't nauw, wat of hai d'r al oet-gooit,

,.Jan Laps," zee hal, "Jan Laps deiwil 'n heel' wezen en 'tis 'n boer, zoogruin as d'r ain lopt, Hai wll meneerwezen en ie kinnen echte stalmis nogweI aan zlen klaler roeken en aan zienproat en overal nan, En lompender stokvlals mont d'r DOg geboren worden. (Is 'tnait aldernoarst. Jan, zok zeggen? Endat van die, dei zooveul geld het!) JanLaps, dat is 'n boer, 'n echte boer, 'n ben '11 0 en 'n e en 'n r! Zonnendis .Jan Laps. Zien wief, dei is weI tienperzent beter. As hal del nait har, denwas 't n a i t v e u I mit hom! N i k sook nog nait!" - Zoo gong dat hailoavend deur: was gain hoar goud aandie. 't Mag die doarom tot troost wezen,dat ~rruutjemui's J oakob en ik en boerKloassen hom d'r op 'n dunr oetsmetenhemmen. Doe waist weI: ik kom overalen altied veur die op, oet vrundschop inde eerste ploats en ook omdas doe'nklant van mie biste. In vrouger joarenweI ais 'n beste klal1t.

Dat kerwaike, doar hem·men wie elknog 'n borrel aan verdaind. Doarvanmag .Jfins 't nogwel ais weer zoo doldonn, moar om dienentwil.hoop ik den,dat hai 'n ander bie kop het. -

Heb ik· die· dat lessent nait schreveu,dat Geertoomke vast gain al te besterais had het, don hai 01 smid en J ausvarver achter de bokzem zeten het? Te-minzeD, Jans het d'r vleden week henwest. H"et vast '11 brander had van

Grunningen, doatum postmark, 1909.

Vrund Geert.

He Geert, nou ken 'k die den toch mit'n ·,,"'oord van woarhaid getugen, dat 'kbliede ben, dat we Maimoand achter rughemmen. In regel gait tied mie ans veulste gauw veurbie en 't ken mle mennig-moal tou toonen oet begrooten, dat d'rweer 'n "reek of 'n joar om is. . Moar nonis 't mle den tech wezenliek best noar 'tzln, flat Mat om is. Want kerel, wat heb'k 'n bandlge en roezige tied achter rug.Dat begunde van zulf al in 't lest vanApril, dou bie Keuningin en ons Anne-chie hoesholding vermeerderd was. Donwos men ja glad nalt, woar men 'teerst of 't lest wezen mos. Eerst feestmit hollen hier in stad en don doags d'rop in Meulenhorn nog ais weer, dat vargtnog al w..t van '11 Iichoam. Enfin, houdat ain en andergoan en of loop en Is, datheb 'k die al mtt 'n enkel woord schre-ven,

NOll, "vie bennen dou in loop van weekweer noar hoes trokken, omdat kermis inaantocht was, Dei hey we 's Moandags-oavends inzet mit 'n groote optocht veur't lutje priuseske. Kerel, wat 'n lang endenwat 'n voandels en muziek. Nee,'t was mooi, heur! en 'k heb d'r gainoogenblik berauw van had, dat 'k er aanmit doan hebe Moar 'k hal' ook 'n doal-del's pleats in optocht, heur ; want 'k luipvot achter meneor Scholten. Beter kon't dus al .nait. Bie komsoaris in hoesston 'k ook vot ·bie homen dou ze heuraansproaken deden, kon 'k 't den ook al-maal merakel verstoan. Jong G·eert, ·watkennen zuk lu toch wat zeggen. Dat isglad 'n wonder, henr. En ,vat vluit henr't gelnakkelk tou. Nee, doar ken zuksoo1't as wie nog hail wat van leeren, alhou goud lu as ik en doe andel'S ook 'nwoordje in 't pubHek zeggen kennen.M oar ik wi! die vertellen, dat 'k mienooren open had heb en da 'k er 'n bultvan onthollen heb, dat 'k te pas brengenzel, Yot eerste lnoal, dat 'k ais weer aan't woord mont. !{olllsoaris keek mie· aan,net of e zeggen wol: dei perzoon ken ik,dei heb 'k ,vel voal{er zain, en 'k was oaknog 'tl oogenblik van plan, dat 'k mieeven bekend Inoaken wol, en den hal' 'khom, ook nog even ·vertellen· wild van 'tgroot(\ feest in lVleulenhorn en dat ikdoar ook nog 'n velizitoatzie aan Keunin-gin stuurd har, maar 'k heb 'tmoarloatell. Graitje was d'r nog wat narigOln, ,,"'ant, zee ze, misschien harst dennog ,,'el kans bad op 'n lintje. En nou zeldoar vvel niks van komen.

's Oavends in' Harnlonie was 't 'n ge-zellige boudel ell 'k heb mie om roak fiksvernl0al{t. 'k Leuf, dat 'k dei oavend weIzoo'n lutje honderd lu bie hand had heben 'k heb 't feest fiks mit aan gang hol-leu. })at scheelt venl te venl, jong" as d'r

7

zoo ain tusschen zit,dei d'r slag van het0111 boudel te laiden.

Dou 't hoast of loop en was, kwam me-neer Scholten den ook nog rampart biemie om mie te bedanken veur al mienmulte, moar 'k zee tegen born: "Hooreens Mijnheer Scholten," zee 'k, "daar'willen Wij heeldal niet wllder over pra-ten, want d'r is maar een, die bedanktworden moet, - en dat is meneer Schol-ten. Als die er niet weest was, dan wasdit heele reest 'n flop worden! Dat zegik!"

Joa, Geert, as 't neudig is, den ken 'k'n nuvel' woordje op zien pas zeggen.

DOll dat den almoal achter rug was,don zat we midden in kermis en 'k hal"veuroet al tegen Graitje zegd, dat wie d'rdit Ioar nog ais fiks van provltalernwollen, omdut 't mainste kans non weIveur leste moal wezen zol.

"Heerink," zee ze, "woarom dat non?Willen toch hopen, dat we d'r aankomjoar nog binnen I"~

"Zeker." zee 'k, "zeker! Moar is nait teveul kans, dat kermis den nog weerkomt, dunkt mie. Want as electrleketrern .domt kloar is, woar zellen ze denkermts hollen 1",,~ou, den was 't moar 't beste, om dizze

rais nog moar goud zien kans woar tenemen en doarom hey we zoo wat aloavends oet west, Ieder oa vend noarkemedle ; want doar was 'n bult gelegen-haid tou. Moar doar was ncar-mien z:i'nvan dei drei kemedies, dei d'r mit kermlswazzen, alnlleks moar a in gouie. In ,dei ander baidenc1, doar speulden ze weIoarig nuver, moar 't was mIle almoal te'gewoon. Doar pruit,en ze gewoon,. doari\1ipen ze gewoon en doar keken ze··ookge\yoon. En doarveur l1eb ik telang mitspeuld in Exelsior, om nait te waiten,dat zuks gain echt~ kemedie is. Ne'e, den,vas 't in dei aine tent op 't mark nog aisecht ketoen. FUnke stappen, speerenluit arIllS en bainen. warken mit oogenen al zuks nleer, - Nee, dat was ·nog aisechte l{eruedie. ,

Dinsdoags k,vamen ':Buld~r en vrau,luoar doar 't ander moal nog 'n enkeld,,·oo1'd over; ","ant nou is 't bladje eerstvol.

Grontnis:JAN·LAPS.

I(laiwerd, 1909.Vrund Jan.

Ik mout die vertelleu, Jan, dat ik wat",v·orden bin, das doe nooit van dien le-yen worden kinste~ Jansvarver is 'toO]i:, .en dei zien schuld is 't ainlieksdat ik 't ook ,vorden bin, ··noamelk, .prud:deltoarier. Dat kinnen rieke In nait1vorden, al willen zai 't pok nog zoogeern.. 'Vant

draald in 'n kander zittende wereld dail-nchtig worden kin.

Ja11s varver bet 't al 'n hail zet westen moakt dizzer dagen 'n hail bult prud-deltoarrers, want hal sjouwtzok 't gatoet hoaken, Overdag moakt hal de Inheur hoezen mooi glad in varf en oa yensmoakt hal heur de kop roeg. (Dit is weer'11 oetdr-ukktng van Mlnoa ; dei het netas alle vrouwlu gain gevuil veur po-letlek.)

Bie 011S k'V3111 hai ook vleden week, endou zegt hai tegen mie: ,,'Vel stemst doedumrnee, Geert?" Ik zol net antwoorden,rnoar Minoa was mle even te gauw, endei zegt: "Zielmoa van zuls, wel ans ?Dei voldut ja goud en woarom zel je denverandern T' Doarop zeg ik: "Vrou,v,'\TOU',,! wat stelst die weer aldernoarstedOIH aan, Zielmoa het ja bedanken doan,wll ja nait langer." En Jans dei zegt:"Ik mout die mitstemmen, Geert, datvrouwlu van gain toeten of bloazen watten, en dat zai zok d'r ook ainlteks moarna it mit bemulen mozzen. Ik wil Geertjed'r ternlnzen nait mank hernmsn telrrn aien."

"Ik wll joen gekauw ook bail nait aan-heuren," zegt Minoa en zai· gait tou koa-lner oet en het d'r ook nait weer ,vest,zoodat .. ik en J ans hailtied op 'n dreugjezeten .he.nl1uen .•Ta, zoks poletieke strel{enzitten d~r nog "vel in mien 01 mensch.:\10a1" Jans het mie dat dou ais goud oet-leg-d, dat 't land hail dal verke,erd re·gnierd Vfur en dat 't doar a11ain vandoanleornt, dat hal ,vat aan legerwal zit, endat ik bieveurbeeld, baildag" pokkelen enknooiell l1l0ut en doe mit niks donn dent'tied konlst, Jan. Doar mos veranderingjn konlen, z.ee .Tans, ans zollen rieke hInog- al rieker en arme Iu nog al armer,\rorden. Doar gong 't nou zuls al nuvernoar tou, ,vant, zooas hai zulm, bai hal'in (-;(~rste joaren, dou hai 't ·varven opzethal', hail nUVE~r rondkomen kind, en nOllop 't heden hal' 't '1' aan, dat hal rond··~pHrtelen kon.

".loa," zee 'k,,,moar doe lopst ook weI",·at riekell\; venl noar Truutjemui tou,"zee ik.~Och, z66slim is dat toch nait, 01 jong,"

zegt Jans. "Doe kOlust d'r even zoo goudus ik. Moar zuks pruddeltoariers as,vlelu. nlagg.en zok toch ook weI ais ver-zf~tten. "'Vant 't is ans altied arbaiden,,vat klok slagt. l\Ien is toch ook 'nluensch, en 'n mensch wil zok ook weI a:svertl'eden."

"Dat is ook zoo," zeg ik. "Dei riekeIu kinnen net doun, ,vat zai willen en wienlouten altied moar achter of stoan. Nee,

9

Grunningen, doatum postmark, 1909.

Vrund Geert.Zoo as lk in mien veurige den al

schreef', har wie vot eerste kermlsdtngs-c:ag Bulder en vrau al op veztte. 'Vaz-zen mit marttraln aankomen, zoodat wieze al op tied op stoul haren. Moar datwas nait zoo slun, want zai haren veurofeven bralf'koartje stuurd, zoodat Graltjeen maid d'r vot 011 rekend haren en bou-del dei morgen al op tied aan kant haren.Kof'fle hal' al 'n zetje kloar stoan, dou7Ie kwamrnen,

V\;razzen baide goud monter en kondendr nog besttegen. Vrau Bulder waseerst 'u beetje orralsd: bar wat pien in't heufd. Moar 't bar in onnibus en intrain ook zoo vreeselke warm en SlIlOO-kerig west, zee ze, en doar kon ze hallna it over. NOli, dou ze 'n toerke bie onszeten en 'n poar kopjes koffie opdron-ken hal" en G-raitjeheur 't vleske mit10ddere~n heer hoald hal', don knapto 't01 gau weer wat Ope

Bulder zulf hal' nargens gain walt vanen smookte as 'n stoomboot. DOll 't kot-fiedrinken doan was, bin we nog evenmit ons balden over baistmart kuierd.Icsbrand ston dr net mit 'n poar kalf'-lcoulen, Het ze ook verkocht, Ilioar 'tvol 110nl toeh ainlieks weI wat oet hand.Rai bar 'n booger nUIumer in kop bad.l\loar bandel bet 't hail veurjoar slimslap ""vest. 't Het te bot tegenweerd, inHolland ook. en zoodounde ""vol d'1' gainre(~ht scbot in kOllien.

llu}(h~r har d'r ainlieks Ininder belangbie, olndat hai van 't veurjoar tocb nikstc Juissen hal', moar hai har in zoo'n tiednait op 't mart ,vest, dat e toch ""vel aisllf'isgierig vvas. Don wie weer thoesvV

10

oethoald, en 't is hom goud ofgoan ook.I-I()})) zulf en mie ook, want ik bar d'rook belang bie. Dou hai hier nels zat tekovvledrtnken - hai hal' ons behang inwoonkoarnor wat bieplakt, - dou verteldeik hom.xlat lkhar heurd, dat Jan Oarendsnoar Ameriku tau wol, en dat ik doar noggeld van hemmen mas, van weI drei joarheerwoarts,

"Zoo,·' zee .Ians, "het ,e bie die oak nagwat aan lai ? NOll, c1ut mie nait zooveulnoivwant Jan Oarends het overal van delnnsten stoan, Ik heb oak nog\"n guldenelm, twaalf bie 1101n te goude."

,.Dat zelst ook wel achternoa zain kin-nell," zeg ik, "net zoo gaud as ik ook,want lk heb mienend teminzen al langdeur doan, komt niks van te vlucht, watik die veurspel."

"Nait?" zegt Jans. "Dat wil we nag a'skieken!"

"Om 'n borrel!" zeg ike - ,,.Dat is zegdl"zegt Jans. - "Il{ zet ook twei tegen ain!"zeg ik weer. - "Wordt 't even betervan!" zegt Juns, - Krekt kwam onsIeutje vent ook in koamer en begunde tesjanteren, dat hal 'n cent van mie hem-men wol veur 'n end touw veur zien sid-deltop,

,,'~Vat dochtstdoe den, doe lentje pork,dat 't geld mie op rug wast?" zeg ike"I(rigst gain cent, heur!"

Dou ging hai 110ar Minoa tau en dei gafhom Yot 'n cent, teminzen' ik zag hom algauw hard 't dorp inrunnen, 'am touw tel~()open. Ik schudkopte wat, dat Minoaalti'ed zoo los aan centen zit, moar J anszag 't ook, dat mie 't nait aanston, endon rom docht il{, loat ik mie diz' keer1noar stH hollen, ans brengt J ans onshoeshollen weer bie' t' pad.

..Morrn aan dag goa ik noar JanOai'ends tou. Gaist mit?" z,egt Jans. -,,~Toa, as 't doar beter om is," zeg ik, "den",·n ik weI mit. "Tant ik wil van zulf ookaldernoarste geeren tou mien liek." -,,"an zulf', van zulf?" z,egt Jans, "Vanzulf gebeurt d'r niks." - Da's ja vanzulf," zeg ike -- ,,'Vie zellen ais zain, wat't ,vordt," zegt Jans, "ik heb d'r weImoud tou." En ,vie andel'doags mit zienbaiden' op Jan Oarends of. Jans hal' 'ndik bonk onder arm, ik loof 'n joargangvau 't Stuvers "Veekblad l11it 'n band d'l'onl. }{re,kt zoo 'n dik biebelbouk.

,;\Vie wollen ollze centen weI hoalen,"zegt J ans. ,,"Tie haren heurd, dat ieguster bouldag hollen haren en nOll hal'ie den oak ,vel geld Olli ons te betoalen."_. Nou, wie. zaggen weI, dat 't ook dehClogste tied was, want Jan Oarends envron"," ,vazzell al baiden dIOk aan 't inpak-ken. .A.in kist haren ze doar stoan, doar}\:,vanl1nen aUe spullen van weerde in.Heur beste klaier en 't gold en zulver enzoo "rat hen.

,.Nou," zegt Jan, "dat komt 011S op 't

heden nait te best oet, Wie hemmen 'tzoo drok mit. inpakken, Zol ie op 'n an-der tied nait even weer komen kinnen?"

,,0, wie hemmen 't wel 'n oogenblikjeaan tied," zegt Jans. "Goat ie moar stiljoen gang en pakt del kist moar eerst in.'Vie kinnen wel 'n zetje wachten, Geerten ik." - En hal ging mit zien acuter-wurk op '11 houk van toafel zitten, wantstoulen wazzen d'r nait meer.

,.Ja, nee," zegt Jans Oarends. "Zoomain lk dat nalt, Ik docht, as ie morrn ofzoo even weer kwammen."

"Nee, morrn komt ons 't nait oet," zegt,J n11S. "En wte binnenhier nou ook j aaiumoal. Loat ons 't nou vot moar evenoet zied moaken. Kiekt ais hier, wle ha-ren onz' rekentjes even oetschreven. "tBin gain dikke dingen, is nog wel betoa-len aan."

,.Legt ze doar moar hen," zegt Jan. "Ikheb 't op 't ovenstond veuls te drok. Mleducht, dat zag ie ook weI. Doarom, lkwol zeker "roar laiver, dat ie morrn evenweer komen wollen."

"Och, zegt J ans, "wie hemrnen rais drnon aimuoal om moakt, En 't is j a maar'11 biegoau ~ Betoalt ons even en den zelwie joe ook nait langerlastig vallen."

"Ie binrren tech nait bang, dat wie joed'r oetkntepen zunder betoalen!" zegtJan Oarends,

,,0 nee!" zegt Jans, "doar binnen wienait bang veur. 'Vie hemmen 't wetboukhier bic ons, zooc1at, wie ,vaiten ,vel, hou,vie mit joe aan nl0uten. Moar iezellen't vviss(:~ weI venl' 't onwisse nemen ellloa ten 't ZOO wied nait Ioopen."

"Zoo gauw 1110akie mle nait bang,"zegt J au Oarends, moarhai gloop· Ielkoyer zied 110ar Jans zien 01 boule

,.\~Vie konlen hier nait om joe bang 'tem(~akCll," zegt Jans, "wie kOlnen bierloeter en allain om onz' centen te hoalen,dei wle nog bi,e joe te goude hemmen."

,.Ie worden bertoal!" zegt Jan Oarends,H~loar dat helpt joe niks."

,,'Vie binnen ~iks bertoaI, wiebinnenin ons recht," zegt Jans.

"Recht Of gain recht!" ropt Jan'Oarends, "ik heb Ink a~:Ul joe. 'Ie kinnellnoarde moan loopen om mien part."

"II\: sOllilnaier joe venr de eerste en deleste l11oal: ,viI ie ons betoalen, joa ofn(~e?" ropt J ans en z,et zien pet of.

,.Geef heur 't geld moar!" zegt 't ,vier,1110ar Jan Oarellds dei zegt van:' "Nee,nooit!",.'Vie hen1nlen horn genog woarschanwd,

Geert," z,egt ~Jans tegen mie. "HoI doenliell wetbouk even vast." En Ja11Skrlgt 'n stuk kriet tou buuts oet en ritsruts! trekt hai mie doar 'n dik kruus overd(~i kist mit mooi goud, dei Jan net dichtgooid bar,· en dou zet hai pet weer Ope"Dor den !"zegt hal. "En nou hebt ~thart ais en z.et ais ain vinger aan dei

11

kist! Kom moar nrit, Geert." - en wiemuiken aanstalten om vot te goan,

"Och heer! oeh heer! nou zit wle d'rrnrt!" jeuzelt 't wief. En Jan start d'rnet as 'n zoltplloar, mit handen in 't hoar.En dou wie ons omdraaiden om weg tegoan, zegt hat: "Elieft den nog even, ieduvelsch goud, den kin je joen geld krie-gen." En wie kregen 'to - Zoaterdag-oavend mout ik nou van zulf traktaiernmoar dat dou 'k mit plezaler. Korns ook:Jan?

GEERT BLAS.

Grunningen, doatum postmark 19C9.

Vrund Geert.Doe hest mie de op ain noa leste moal

zoo'n soort van poletieke braif schreven.En dei hegunde mit: .mou bin Ik watworden Jan, dat doe nooit wordenkenst." Moar c1at was ja nait woar Geert:want doc bist 't HOU ja nait meer. Doehurst dus alnlieks schrieven most: "ikheb wat west, Jan!" En din zeg ik: "ZooGeert, hest wat west? En hou stait 't er1\OU din mlt ? Bist ook wat nels weerworden? Of .bist non haildal nlks meer?Minoa zegt jn voak, as ze ais gain tebeste bui het, dat doe alnlleks nog nooi twat west hest in hoeshollen en ZOO,· moarcat zegt 't 01 den van zulf maist om diete nirtjen. Nou dut dat in hoeshollenminder of, as ie doar nait veul mltprca-ten, monr nlit poletiek gait dat nait aan.

Doar Inout ie joe gelden loaten; "rantdat is 't belang van 't algenulin. Endoarom Geert, as doe op 't oogenblik niksmeer bh;t, den most gau,v zOl'gen, dat doeweer wat ,vordst. lk en 'n ander binnenook wat. Don wie hier in stad kwam-Ul

12

moar den mozzen zai d'r vanzulf weI omdcnken, dat ze den onder studentenwazzon en nait op 'n wichterverz lde,

Doar hemmen ze tegen sputterd! Kerel'HOg ton! Dat was gemain, am heur wegte sturen, as 't netop 't mooist iglng, endat was wlesmoakerlj en den zollen zeheur moar lalver thoes loaten hemmen,en al zoo wat Yot.- -

'Tan Ptrtten en ik binnen loat thoes ko-men en anderdoags 's morgens hal' 'kweer kopzeerte, Ik ken bepoald mln overpolotlek,

Don wie bie 't hootrameten zatten, zeeY1'3U: "Zie zoo Jan. mevrau Van Puttenen ik worden lid van vrauwen-stem-merij." "Zoo," zee 'k, "en den?" -"Nou en den hollen ,vie ook groote fees-telke vergoaderns mlt manlu." - "Zoo,"zee 'k, "en den T' -- "NOll," zee ze, "enas 't den op 't mooist gait, den stuur wiejoe 110ar hoes!"

Nou- ken je nls heuren, Geert, woar 'then gait, as vraulu in poletiek komen.Wle goan malle tieden te murde, Geert,wat Ik die zeg.

Groutnls,JAN L.A..Ps..

Klalwerd, 1909.'''"rund Jan.

I,ooplnan ~faaier zien vrou,v het vannoanlidda~' deftig en weI 'n theeverzidebie 011S 1l10n.kt. ~11t heur baide tweilings.Minoa lIet d'r haile veurmiddag tegensehl'ipt en doan, om boudel tn de pee teht~mlllen. ,vallt VrDU\V l\1aaier is elk enaili nait, en den wi! luen 't ook geeren '11beetje nuvel' henlnleu, as zoks lu joeeel' aandoun, 0111 ais bie joe te komen. Ikheb heuI" nag gau,veven 'n toutast hu1-liE'U, ,vant zai hal" 't '1" stoer mit, omdatzai ook gain maid het tegens,voordig.Z(j(nyat Rcheelt heur vot 'k wait uait wat,CIIldat ik zoo handzoam bin in hoeshol-len en van tlanpakken wait.

"Vic hnl'en t' '1' Jen ook weI zoo nuver&:111 kant, en ik ze,e: "Zie zoo, 01 wicht,nOll ICl1st dien veurnoame verzide ver-'w',:H~hten ,veZf'll. Wie hemmen d'r luitz:en hfJiden 'n knappe koamer van moakt,doar kinst 11lit veur 'n dag komen."

"Ja," zegt l\Iinoa. "Loop mie nou moarnait langeI' in V\reeg en goa nou maarn:lO~' t}al'll1t tou. Rest hail dag nog zoogoud as niks donn. Doe bist Jnie 'n kost-'\-vhlner, Olll d'r aln op tou te geven. -AllQ, Inarsch, d'r oet! ell non most miebier ook ll-ait ,veer in koam,er komen, ansbin 't hiel' damIIlee almoal weer voele~routen. 'k Reb 't hier nou ainmoal aankant en zoo \vil 'k 't ook hollen. Gerriet-je ,vil 'k hier ook nait hemlnen, ik kinhier nou gain k,voajongs bruken."

Jon, kcrel, as 't 01 daier 't dJ.'ok het, den

is zaivouk min tee bruken en den gooltza l ur moar van allens oet, Moar ikwalt veuls te goud, dat zai d'r nlks vannuunt, 't Blnn' niks as zonen, roo jewatton. En as zenen boas binnen biehour, den loop ik heur moar wat oet zied,den krlat men ook gain hoaken en oogen,Ooal' ik glende bang veur bin. Ikwillalver zaeht mit heur omgoan, omdat ikwait, dat ik d'r '11 bestwief aan hob, endei bukkens del ik wel als krieg, delreken ik heur nait tou. Dei goan biemie 't aln 001' in en 't ander weer oet -,Vant och, ik denk den oak wel: aan miemekaiert ook wel wat - 'gain menschis volmoakt - en dat mont Minoa denweer deurzatn: loat ik heur zenen denwat spoaren.

Moar loa t mie naittemln hopen, dat 'tmit heu r zenen op 't oller nait te botannslimmert..

Krekt om drei uur kwam vrouw Maaierd'r aanzetton, aan elkehand 'n leujong.Heerlnk, heerlnk! wat was dat goudjemool: 't Vent]e hal' 't pakje aan, dat lkhorn nels moakt heb. 't Zat net zook~'uderjg as 't '1' tou. En wat hal' 'tlYH2DSch zok zulm oak opdoan. Krekt ofzai noar keunegin tou op verzide mos!Minoa kreeg d'r 'n kleur van, dou zalhour unnkomen zag, 't Is ook slim eer-DCUl' veurheur. En bie geluk bsshrlg 'toak 110g' krekt zoo, dat Jans varvel'SG€crtje net tegen ons hoes was, donYl'OU'Y l\1aajer ons hekje indraaide. 'Vatkeeh. (iat vI Geertje lelk! Dat kin zai langnait ve}cll, dat vrouw Maaier zoo grootis mit nlinoa en mit heur laifst niks nen-dig. h

13

En den mout Iegender d'r van opschoot en den hossebost zai doar mit enden gait 't van:

Hei, in de MelEn de muts op zij.Links -- onl - rechts01n! zei de heks.

En den gooit zal 't leutje ansom en deischottert 't oet. Enzai vertelt hom vanbaide 01 kra aien, del 'n kander tourou-pen: Ka, ka l _.. 'Vat is d'r? - 01 peerddood! _.. Ku, ka! zit d'r ookwat aan? -Ja. jar Vel en bonke! Vel en bonke!

Moar dou het ain van dei leutje Maal-erkes hand in sukkcrpot stoken en kanjemit room omsmeton, bie ongeluk, En d'under het zok schramd aan Minoa heurspelrlje. Nou, dou mozzen zai d'r moaraisoet, en het ons Gerrtetje wat op heurpast. Ret" heur 't zwien zain loaten enons zeegebokken; lk heb 't naaimeziennog wat veur heur draaien loaten enGarmt het heur watopkop stoan loutenen zoowat hen, en dou binnen zai noarbooten toe goan. Doar bet Gerrietjeaine in britze vallen loaton, dat del zagd'r geleerd oet, en dei under dei het onsmit 'n dikke vlint 'n roet diggeld in keu-ken. Lk heb 011S leutjo dou moar OVE:~rknei nomen, want mos tach straf yeul",vezen en ie kinnen joen verzide tach naitop sloag traktaiern. Loater ,vol Ger-rietje beur slootjespringen leeren, moaris d'l' zulf aan 't lief tou insprongen,·deurdnt sloot wat te braid ","vas. Doarhet e gain slong veur had van mie, datbet l\'1inoa '8 oavens luit born Hek moakt,·don vrou","v ~laaier weer vot ",vas. Dei istE?gen zeuven uuI' weer weggoan.

GEERT BLAS.

Grunningeu, doatulu postmark 1909.Geagte :Nlinoa.

j\linoa, IVIinoa wicht, wat zeIt doe al-dernoarste kwoad op mie "vezen. .Joa,ooren hemlnen mie d'l' al doagen vantGet, zoo bot most op mie ragd en prut-·teld heluluen, dat doe in gain tieds tie-den b,~richt van mie had hest. J oastulnper, 't liekt ook ainlieks nargensnoar. l\ioar Wicht, doe lUOSt lnie 't naitkwoalijk nell1en,. ","vant'k heb 't in lesteti-eden zoo drok had, dat 'l~ soms natt""OS, ,voar 'k eerst of lest wez,en mos.'k Zeeguster nog tegen Jan, dou wie zat-ten te eten: ,,'Vilt nou ","vel leuven, zee 'kdat 'k nou noa van lll()rgen, dat 'kopstoan' bin, mienbainen nog nait ,,"eel'krOll1 had hel>?"

Joa, )1inoa, nou zitst doe te lachen asdoe dit leeste en zegst doe: ,,'tZel slin,wezell, zoo stoer as 'dei't "het, luitzoo'ndlkke nluid veUl" zuk. 'Vat llet dei nounag te doun, dut henr 't drok n10akenken?"

En den zeg ik: "honderd van dingen,Minoa, dei leder opzukzulf ainlieks·gain

noamIiennnen maggen, moar dei joe al-moal mit 'n ander rnoar mooi hailedag in woapens hollen. Dat begunt'8 morgens vot mit 't her op moaken ;want doar stait Jan op, dat mont ik zulfdoun. Is ans 1100it gain ain, dei hom 'tn031' 't zin doun ken. Ik wait net, houdat e· 't laifst het, en 't stekt 01 jong nagal nauw 111it zien liggerij. Nou, en asik 't den in sloapkoamer doan heb, den

.rr.out 'k al 'weer neudig achter jnaid aan,want ans komt del ooknait OJ) tied kloar,'t Wicht is ans wel goud, moar zai ke:nzoo min van 't w ark af. En den zit heur't mool goud altied boven in kop, Dat isge k met dat goud tegenwoordig. Zai.zetten aIles om in mool goud en hollengain cent over. ,,'Vicht wicht, zee 'klest, dou ze weer 'n neie houd. en 'n mooiklaid kocht hal', wicht, waarom bargstdien geld uait Ope ..Ast nou loater nog alste trauen komst, den staist j a noakenden bloot; den hest gain cent in wereld."

"NOll, zee ze, den watt 'k oak zeker, datdei mle krlgt, rnie nait nomen het OlDmien geld."

En zoo kenst ","vel heuren, Minoa, dat lkzoowat altled in weer ben en nait veultied veur mie zulf hol, Moar dou wieyun 11.li)rgen zatten te bootranl eten, douzee 'k tegen Jan: "Zie zoo, zee 'k, nOllluag 't e1' den heergoan zooas 't wH, moarIl.OU ,viI ik den van middag noa etens vot3an l\linoa schrieven. Dat het al lankneudig tied ,vest."

Jan von dat 1vel goud; "rant hai woId'r dizze rais ainlieks weI vrij van en isvot noa etens ","vatliggell goan. Hai ismaor "rat slDerig in hoed tegenswoordig.~k Heb dokter err lest ais over verstoan.'k lleb honl zulf ook 'n poar moal had.En dei zee dOTI, dat Jan venl meer bewe-ging henunell lli{}S, dat e veul te dik wor,moar dat 'k mie haildal nait bezorgdill.oaken huf; want dat e venr 't overigezoo gezond ,vas as 'n visch. En dat haiin leste tieden wat suffig en sloerig was,zol weI komen, omdat e 'n beetje drok:Jnit doan hal' aan de feesten. Nou, datis zoo, doar hey we 011S part endail weIvan had. Och l\Ilinoa, wat het dat 'n feest,vest. 'k Leuf nait, dat d~r ooit meeryolk instad ","vest het. Jon wicht, wie",","ollen joe ook zoo geerll te lozaiernYl'oagt hell1n1en; llloarwie ,vozzen nait,,yoar wie joe bargen zollen. Alles wasbezet en Iesbrand het nog twei nachtenop kunepee sloapen. Boven hal' ,ve Joa-ko b mit twei kalumeroaden. Ik zeg die,dat dei zul~ Yermoakt helumen.

Wat k0l1J1en dei jonge uoomnies nogmit doun. Ainmoal op 'n lllorgen kwarn~men ·ze. om vaier nur thoes, l1l0pi vroolijken ","Yel ell dOll helnlllen ze ons .yeur ·sloap-,koalnerde ur 'n Renel~oade moakt en zono(gen van ,,'t I-Iuis te . HellcYoetsluis" , envan "De Inooie ll1eisjes van Paramaribo."

14

't Wazzon don nog net weer 'n troepjejolige studeuten. Iesbrand het ze zoo'nbf,~tje op bel' jagd.

Op studentensoziteit ston van zulf -ookhaile boudel op stelten, Dear was 't 'ndrokke week, Maisttled in vree. Maarmout tach oak nog welais kwezzie westhemmen. Don Joakob OBS d'r van ver-telde, wol 'k or eerst gain spier van len-Yen. "Oeh jong, zoe 'k, studentenmit 'nandor aan 'to slongen, dat "is toch wlsr ait woar ? Dat donn booreujongs, moarstudenten toch Fait. Vrouger, op ploats,as boden dell' pour 'n gelegenhald gon-gen, j oa, den zag je ze anderdoags weer:.aln mit 'n blauw OOg en ander mit neusschaif veur kop, - Mien lalve, zee 'k,woar kregen del op zoo'n feest nouelende om?"

"Oell, zce Iesbrand, doen worden vanzulf. JjJll of In te veul hemmen van Je-never of van sjampanje, dat dut nait:doen is doen en 'n doene kerel wil hoastaltied sloagen."

"Och, zee Joakob, 't was de schuld vandel Hollanders. Dei deden nlks as nirtjenEn haren Grunnegers niks in reken. Haihal' 't wel aan komen zain, dnt 't yerkeerdIe/open zol en hal' ook nag tusschenbaidl~kOJllen wild, omdat bai altied venr vredeen lai fae is van zulf, moar 't bar al teloa t west. Doar ,vas in ains 'n pootigestudent overende vlogen en har zoo'nhauvv of vief zes over zied doan en mitieder penter was d'r 'n kerel over grondraId. Dat har boven west en benedenbaren ze 'n. stuk of ","'at, dei ook proatjeshud baren, op stroat gooid.

Jan yon c1at boetengewoon best en Ies-brnnd begrootte 't bot, dat e 't nait zainhal'. Zuk Flollandse droktelnoakers mos-sen Uloar ais terecht zet ,yorden. N ou,n"oar ik yin 't tocb moar minachtig, asje Iu op verzite hemnlen en heur den watop 't jnk geven.

Geert OOlnke en Jantjemui hev we ookDOg zaino Vuiren mit heur baiden op 'nmelk,voagel1tje deur stad onl versieringen verlichting te beldeken. 'n Landauerkon d'r vast nait of. Nou, Ioaten 01 Iumoar zunig wezen. Zooyeul te beter veurjoe.

Groutllis aan Geert en kinder,-oGRAITJE.

!{laiwerd, 1909.Vrund Jan.

Ik heb d'r den endelk ook ais ~n betrek-kinkje -of red. 't Ret lank in de maskeDhongen en 't'l1et d'r verdold ook nog stoerzeten ook nog, moar 't is veur 'n kanc1er,er~ doar komt 't moar op aan. I. binnoulnelk djoaken ,yorden. 01 boas -smidhar bedallken doan, oluc1at ze hom pe-sajerd haren veur olderling. En dOllk,,~am doolunie op luie of Oln jechtighaidte kriegen, of il{ d'r zinnigl1aid aan hal'

'of nalt, Hal wol stomme geern hemmen.dat ik 't worde, mo je waiten,omdat ik'n vertrouwd persoon bin. Nou ~ ik proutd'r eerst nait te hard van, want 't hetzien venren zien tegen, dat men in amb-ten komt, Bot hait heh 'k d'r ook nooltop west, moar doomnle del wus mie datzoo moot venr te stellen, dat op den duurbegnnde lk al wat bie te draaien. Minoakwam d'r ook nog over ton en har d'rnog hoast'n bungel in gooid. Zai muikmie kop den toch wel zoo heIlig, dat ikal weer torugkrabbon wol. Want don iktesounshaive nog wat omwindsels mulk,dar Ik d'r-nog "rat bezwoaren in zag, doukornt zai

15

in leste jov.ren. Want as zoks III as wichoven in kerk te zltten kwam men, denkon men ainlieks menschen ook toch naltmeer of vurgen, dat za! respek hemmenmozzen venr kerkeroad.

o -- dat wier! dei is 't haildal krok ge-liek wat za! zegt! Moar woar komt 't van-doan? Zai is ten eersten zoo dom as 'tachterende van 'n kou en ten twelden al-derbenanwdsto nerlngzuchtlg, Nou, enwle krlegen al in gain tledstledon broodvan henr. Want lk Ius heur brood nalt,al is 't ook nog zoo. 't Is voak zoo zan-derg en halve tied is 't nalt goal'. Endoarom dut dat volkook altied zooscheldt en, aangait, doarom hemmcn wied'r ook gain oardighald aan OIn wat vanheur te koopen, Lessent hal" zai nogzegd, dat lVliiloa del kon mit twei pondspek meer doun as 'n ander mit vief, enOl1Z' maid leon zok nooit zat eten, en alzoowat hen. 0, 't is zoo'n hekzeblcl van'n wief !Ie zollen heur 'k wait nait watdoun!

Moar 't aut alrnoal nlks - ik heb nougrond onder vouten - A.s ie eerst moarals 'n postjo hemmen, den kom ie vanznlf wleder, Jong, as ik 't bele-ven mog, dat ik nog ais lid van roadworde! Ik wil joe wikken, dat ik ge-mainte gauw wat opklandern zol, Zfi~zollen van mie heuren, want ik zatd'r lang nait veur ·'n scherenslieper. Of-sell-oon - dat is zrrg van loatere tied. Ikben non eerst djoaken en ik zel noarrrden beste ,vaiten venr onz,e armen op-komen, benoam yeur dei oltjes in 't"'arkhoes. Doar he je e:erst 't 01 Graitje,is in heur vaierentachentigste. En den 01Hi! - Poei iIi! zeggen ze voak, omdatzai zoo kattig is en me'er hoar onder neushet as onz' neie ondermeester, - dei isnog viefvoddelsjoars older as Grait. Nouen den Pait - zien starn kin 'k vot naitOpk0111en, 1110ar zai zeggen voak van PaitliolleboI. Dei leeft ook al joaren in an-derJllanS tied, kin nait stukkend of dood

01 Grait is zoowat chef van boudel,het Hil ell Pait haildal onder beslag.l\lo-ar zai kinnen· meroakel akkel'daiernen den is d'r niks tegen, dat ain zoo'nheetje boas is. _. 't Ston heur braid aan,dat ik nou djoaken. worden was, wantzaJ ,vaiten ook weI, dat ik nog al goudelk'van noatuur bin. Ik heb heur ook vot albeloofd, dat zai zollen 't nou nog ais goudherrnllen, nou ik 't mit te z,eggen hal'.Dat heurde heur wat tou van zuls.

"Oell joa,"zegt Graitje. HMen wi! nogzoo c:eern 'n beetje leven, })lOa1' 't is ansnait'-' venl nleer mit 0118 oUe stumpers.Ik zee gust8r nog'tegen Hilje - dei het't ,;oak zoo op lu'chtpiepen, dat ik bin weIais bang, dat zai d'r nog ais in weg blift,a8 zai ",veer van dei benau",,7de zettenkl'igt, - ik zeg:, wichtje, as doe d'r nogaj~ tusschel1 oet gaiste, verklap ons toch

nalt doar boven, Palt en mte, dat wie d'rook nog 10ope11. Want den is 't ook ge-beurd mit ons, en ik wol wel, dat zai onsverzatteu."Z~k 01 stumpers, Jun, nen! dat doar

nog zooveul keroazie 'in zit!GEERT BLAS.

Grnnningen, doatum postmark, 1909.Vrund Geert.

Nou Geert, den mont ik die weI eerstvelizitaiern mit dien kerkeliek ambt, Dathest ~Jans Varvel" den weI ofwonnen.Nou, moar as doe doomnie op zied hurst,den wast wat mans, en den was 't gainwonder, dat Jans d'r onder deur gong.'t Zel hom wel wat of vallen wozen;want hai har die nalt doksels veul inreken. Dat kon 'k wel aan hom heuren,dou e hier veur 'n tiedje nog ais op 'nnoamlddag op fiets aanzailen kwam,'t Was dou nog 'n dag of wat venr stem-merll. "Nou, zee e, Geert Snieder zienkans dour geef lk nlks vour."

"NOll, zee 'k, dat wait 'k nog nait.'k Heb gain aln van joe baiden hail hoog;moar as 't er op aankomt, hell ik Geertzlen kans tech weI zoo Iaif as dionend."

"Nou, zee J'ans. en ik den als langnatt,"Tant OUl 't nou als net te zeggen zoo as 'tis en zunder van mie zulf te pochen:Geert is toch haildal nait geschikt; wantGeert drinkt toch veul te voali: 'n dil{keborrel, dat is bekend genog."

" J oa, z·ee 'k, doarvan kon je weI brui-erR ,vezen, vvant doe bist verbrand op 'nzeupke, c1at ,vait ieder en ain."

"Nou," kraaideJans weer, "en wat zolGeert op 'n vergoadering donn! !{en jagain StOHt ,voord zegg,en, as Minoa homin hoes nait ineks·ersaierd het!"

,.Joa, zee 'k, en doe blafst veul te veul.Veul Ineer as doe verantwoorden kenst.'k Wait nog nait, wat 't best is."

"Non!" sputterde Jans verder, "en denis Geert toch ook ainlieks te olel. 't Ollerdut toch ook mit!"

"Heden Jans, zee (j·raitje, is Geert denoller as ie. Dat zol je 000 nait zeggen;,vant Geert zugt d'r toch veul jeugelkeroet as ie."

" Zoo, vran Laps, zee Jalls, - gek, datkerel nog Uloar altied proat van ·V'ranLaps; hai' henrt toch ans weI, dat Graftjehier nOll Ulevrau hait, nloar Jans is enblift al zien leven 'n· dikke kloet, - nonvrau Laps, neem mie nait kwoalijk, moarde·n J110U 'k toch weI zeggen, dat ie· Geerttoch ·nog nooit goud opllomen ~em.men;'\\"ant ans den mos ie weI opmurken hem-nlon, dat zien gezicht vol vollen zit. Bril-len dut e al 'k wait nait hou lank en denhet e toch ook a1 joar,en rnitzien bloodel'.e·ers in pet zeten".

"Fai Jans," zee Graitje, "wat zeg ie datja roar, hou Inain ie dat ?". "Och, vrau Laps, 'k wol allnin moar

ie

zeggen, dat Geert al finoal 'n koale kopbet, zoo bot. oat zien veurheurd vot inalns deur lopt van neus of tot aan 'ton-derend van rug tou."

"Noll," zoe Graitje, "dat mag ik weIzain bie 'n man op leeftied. .Ian beguntin leste tied ook al nuver deur 't hoar hente gruien, mour 'k heb hom d'r niks mln,der om. 't Liekt wel deftig en eerwoar-dig bie>mie en zuks In heuren bie mlejuust boven aan, O~ as ik doar ble jo:~ook mit stemmen mos, den was Geertmien mall, dat wos 'k ja hail wel."

"Zoo! nou!" zee .Jans, "en ik 'zeg joe,dat Geert halldal gain spier kans het,kornt d'r nooit, krlgt gain bain aan grond!Dout doar moar als denk om!" -

NOll, moar dat is 01 jong den moar aismal oet hand vallen, Kerel! wat zel e 'nmaIle smoak in mond hemmen! En 01 zeld'r vast wel als 'n dubbeltje extra omverteren, om zinnen wat te verzotton, -En doe blst d'r vast 'n poar pond vangruid in leste tied. Non most dien 100-perij hie 'I'ruutjomul ook 'n beetje over-geven ; want kroug loopen past van zulfnait veur ain, dei boven aan in kerk zit.Dei 1110ut gemainte in 't gouie veur-goan en tot 'n veurbeeld wezen, is 't naitzoo?

,'Vat verandern tieden toch! Veur 'ndartig joar 'VOl" c1'r handal nait om docht,om OIl ambachtsman in kerkeroad teh~nl1nell. En tegenswoordig is 't moarbaildal gain nais meer.

En in gemainteroad gait 't net zoo.H01l1111en zenlie doar lest in ~IenlenhornPait Brons d'r nait oet wipt?Har d'rjo~n'en in zeteu. Is ain van riekste boe·ren ,en 'k leuf hoast van· ain noa hOOgStf~in gernainte lasten. I(,vanl hOlll duseerlteks 'n ploats tou; ,vant dei 't mainstebetoalen rnout, mag ook ,vel 'n heetje luitte zeggen hemmen, ducht mie. ~!oar haiis d'r oet 'henr en Harm sehounmoakerzit yeur horn in ploats. Nou en zuks geftgain pas bie:rnie, dat zoo'n dikk,e boerdoar llloar ais even opstoan mout veur 'nscbounlnoaker. 't Zol mie den ais roarin hoed zitten! -

Groutnis,J.A.NLA.PS.

I(lahverd, 1909.Vrund Jan.

lIai Jan, wat is ~t toch "rat! Midden in't zommer zitten ,vie nou nog in hOes-~choonderij.Dat komt, onldat wie hailveurjoar timrnerlnan had hemmen. Ons,,,,jnkel was ons ainlieks nait groot genogIneer endou is doal"n stuk van naaikoa-mer, dei toch wat stief groot was, bie-trokken. Dat '\vas 'n arulzoaUg geknofJi,"runt halve tied was kerel anderwegensen zoodoundescboot 't niks op. Moar 'tis nou den veur 'n ander. NOll hal' ikirnvendig hoopt, dat 't hoesschoonen non

overgoan zol van 't joar, orndat wie 31zoo ver hen binnenmit tied. "Tant dathoesschoonen, doar heb ik 't den ver-moord op tegen. Dat het altied alzoowest, Want Ik wait nog wel, don ik nogzoo'n Iuk boaskewas, dat ik voak naitveul verdrait hal' inwereld. ,lv.1ouder garmie mien nat en dreug op tied en ook nogwel ais tusscnen tied, en as voai kopnait goud ston, den bleef 'k hOlTI altied'11 Ink beetje cet ,veeg.En zoo hal" Ik inmlen mooiste levenstled nait veul zorgen.Moar twei dingen mog 'k nait over. Teneersten, as moeke noamlddugs oet was tekovviedrinken en nait op heur gewoneplak achter touvel zat, as .ik 'tou sehouloet kwarn. En ten twetden, as del groote01' trappen in koamer ston, want den wasbeer Fis. In zoo'n tied is 't krekt, ofd'r 'n dunderslug in joen hoes west hot,zoo stait boudel d'r bie. Men wordt vanain stee noar ander jagd en men brektbainen over emmersen bezzems en boun,ders, Van aldcrhande akkerietjes wor-den joe op 't 001' draaid, moar al duemen ook DOg zoo zien best, men is' tachn.oar 'n stok ballast, 'n in de weeg loo-per, del in zien aigen hoes d'r over en tevf'nl is. .AJ toal ie joen vrou"vl~ ool{ nogzoo ordenlijk tou, -- ie kriegen 'n snoet-band "veeronl of haildal niks. In zoo' ntIed is dat goud nait "vies, -jat binnen zcnnit. Zuls lnien 01 ,,,"ieht, dat toch zoo'ndeur en deur goud 01 daier is, bet den ook'n tiek in kop. En ik - noaber geliek:natte vouten, blauwe schenen, 'n helligepens en ~n voele moag. J oa, ook '11 voerenJoag, ,vant on1 etenspot kin nait Ollldocht worden van znls. 'Van ill'iddag znl"Yie snieboonen eten; mien lekkerstemoal. ~1inoa har nou hoogel'e·plichten,zol doomnie ,velzeggen, as om pot tedenken, en nou mos ons Gerrietje wat nlithelpen. Hai IllOS holtjes aanhoalen en'u beetje om pot denken. Dat leutjeventje "vas ja bot 100s,

lungs en dOH zeg ik tegen heur: "Dotu'gait dokter hen, as e weerom komt, delltik Ik hOIH in, henr." Zai prommeldewat tegen van: "Ik kin 't nait wachten",en meer zoks fiebelkwinten, moarfk zee:"Zoes nou moar nait, want dit gait noumoar ais nait over; vrouwlu wacnten mitzoks wat altied veuls te lang." En doudokter 'n poar uur loa.tor Weel'0111 kwam,don heb Ik horn den intikt. NOll, don IDesMmon 1100s den moar ais oettrekken endon het doktor heur vout van alle kantengoud bestudaierd. Deur dat hal d'r ain-Iieks ni ks gain blzunders, nan zaln kin,prakkezalert hal wat en scnudt wat mitkop enzegt Of) 'n duur: ,,r:rrek de anderekous ook eens uit, vrouw." - "Andf\rboos, dokter ?" zegt Minca verlegen. "Ochmeneer, andor vout mekatort mie niksaa n.' - "Nee, dar zal wel zoo wezcn,"zegt dokter. "maar lk wou de voeten eensvergelijken, zie je." Moar Minoa strub-belt nog al tegen en doarorn zeg ik en-delle: "Tou Minoa, trek gauw van leer, 'n'dug is gain Ioar lang en dokter het moerte do un as noar dien vout te kieken." ---l,,'k 'Vol ans laiver nait, want ik heb 'tzoo drok," zegt Minoa en zat stent 'npear 111oa1. Moar hoos 1110S oet, doarhulp niks ann. - I)okter en ik pl'oesten 'toet van lac-hen en 1\linoa krigt 'n kop a8'n bol en schoajnt zok oogen teu kop oet,vant ,vat bliekt nOll? 't 01 het '11 ,vit bainen 'n z,vart bain.

..Oell dokter, och 111eneer!" zegt ze entroanen kOlnell hell]' in oogen. "ik heb 'tzoo aldernoarste drok mit schoonen 011d

18

grootte, want hal vroug nog even zoo bieneus lungs ; "binnen klontjos woar watofzet in winkel, J antje 't" Zat wazzen ansnog goud kloar en best monter. Overalhev we over proat, Eerst over 't kollezummer van zulf en over nelc tram. DoarJ1108 01 haildal niks van hemmen. "Niksas geld vergraimen," zeed' 01. "Doarken wie almoal mit 'n ander moar weerveal' opbrengen, en zal hollen 't volk d'rmit tou stad oet; want pakkcn on geluk-ken gebeuren d'r mit en elk en ain wordtd'r bung veur, zel j e maar ais zain!" Overstudontenf'eesten was e betel' te spreken,Doar haren ze flink van profetaierd, enonkosten haren ze hoast nai t had. ~,'''Vantklek, zee 01, versierderf hev we nait aandoan en's oavends mit verlichten hev 'Ye't woagentjo van ons melkboer 'n beetjete lain had 011.. stad te bekieken. Datwas dus hail mooij"

Don wie den aIles zoo'n beetje bie langsproat wazzen, wol 'k ainlieks oak weIais 'n beetje wa.iten van de zoak, doar 'kom komen was,

".Ja, zee 'k, hou zol Geert 't doar inKouvercn noar 't hoar goau ? Ie waitenja vast wel, dat ze aan rats bennen?"

,,'Vel stom, zee 01, wat zeg ie? aanrais? He je nou tech wel ooit! Zuk geldvernlallen! 'Vereld is roazpnd tegenwoor-dig mit al dat gerais. lk heb nooit raisd asvrouger ais noar ZuudloardeI'lUart e'n zoo.Almoal geld verknooien! J oa, Geert is ooknog veul te )vild in kop en is haildal naitbie 't geld vertraud. Niks vYeerd, dat dejloater nog 'ivat middels krigt. Verdut 'ttoch olIuoa!."

"Nou, zee 'k, doar zol l\/Iinoa weI veuroppassen, en doar kOlUt bie, dat dit ain-lieks gain plezaierrais is, moar Geert m08doar 'n oIle klant achter 08 boksem, doare nog oarig geld van hemlYlen mos -"

.Joa jong; 'k IllOS "vel vvat opbe-denken veur die, ,vant 'k wol die ja naitin miskerdiet brengen bie 01 boas. Doarleon te veul schoa van kOIllen! "Nou,zee 01, dat is den waf ans, Iuoar ik hoIans niks van dat l'aizen en trekken. GeldvergTahllen, ans niks I"~ Dou ben ik 't algauw ,veer vf~rloopen, ollldat ik hier tochniks "\viezer ,vorde.

Groutnis,JAN LAPS.

I\]aivveid, 1909.·Vrund Jan.

Dat het 'n krachtdoadig mooie oavendvvest, JaIl, dei oavend bie Truutjemui,dOli ik traktaiern nlOS. Waist j a weI,Jan, dat rustte op mie, ollldat Jans varvel'luie aan lllien centen hulpen hal', dei ikHOg van dei 01Jan Oarends helllI11en mos.Ik heb die don destiecls ook janog nuigd,n10ar doe best

19

-evon mond gunnen, Moar doar ble heuris niks gain order of regel in hoesholleu,ell zoodounde wur Geertjc doags beveu-ren eerts wles, dat "vie aan rals gingenNou, dou "Tie den aan stap gingen opHoogland. of, om doar in tram te goan,-dou 'holt J ans mie bie knoop van jas vasten zegt: "I)uufker, Geert! Lout wie on-derwegens zorgen, flat wie ons posotle-yen bie 'n kander hollen, Ans gait 'tuoolt goud mit ons doar in dei wereld.I(oeper het mle verteld,. d.at "vie wazzendoar stoef aan grens, en doar hun vanalderhande noatle van yolk tou. En zaiIuzzen "t '1' aldernoarste geern. Doarom -Geert, wie 'willen zoo def'tig wezen, asons 't leerd is. - Ik was bliede, dat Jansd'r zoo over dacht, want op zoo'n menaierzol ik ook nait veul drokte mit hOIU hem-men, om hom te sturon onderwegens. NOll,"vie hemmen oris ook oarig kerdoat ho11e11-en ik lieb hall aan Zuudbrouk tou, hen·rais, ook gain snlrtje drank aanlippenhad. Moar doar kreeg ik toch wcl zooin ains zoo'n allemachtigen liefzeerte,-dat ik n10S van nood wel 'n klain kejakjenemen, 'i-eur medezlen den. J ans var-vel' hal' gain liefzeerte, moar kotte tochook nino -- Ann Kenoal ton hewe dou watin tram zeten te soezen - al loeren en nikszeggen, zooas dat voak gait in trauls, ---Uloar doar bin "vie bie ain van dej stoat·sions d'r op 'n run even oetvlogen, omg'auw eventjes 'n glaske baier op te;l1uppen. TraIn is ons dou ontvoaren.J ans ,vol doar dou al blieven, m·oar ikzee, ,vie mozzen zain, dat wie luit vol-~~:enc1e tr~llU rreroapel nog kregel1. Deni~on "vie daar 11100i lazaie'rn. N ou j a, doaris 't den ook op aan goan.

Dou ,vie 'n Iuk anderllalf uur loater involo'ende tram stapten, dou zat doar niksin ~s 'n oldachtig man mit zoo'n handige11lUicl bie zok. vVie haren 't gat nog moareven aan bank, dou z,egt hai tegen J ans,dei bie horn te zitten kwam: "Ie binnenhier vast uait oet elizze streken vandoan,vrnndschop?" - "Nee," zegt Jans, "ilrl\:om van stad vancloan." - "Reden!" zegtoi mall, "dat treft ja, doar in stad bin ikoak hail goud bekend. In wat houk vanstnd ,voon ie ':" - "Boeten Heerepoort, ~,zegt .Tans, "zoowat tegen nei kazerne·ov'er." - .,Och grootvoar," z,egt 't wicht,,.ie nlonten In 't nait altied zoo lastigllloaken." "Ik luoak henr 't ja naitlastig," ·zegt d' 01. "ik vroag henr ja moar,vat." Ell dou vruig hai luie: "Bin ie ookoet stad vandoan, meneer?" - Is tochonderschaiel tusschen 'n mensch en 'nTIlenscb. Tegen J ans zee hai van vrund-,-scbop en tegen. mie van lueneer.

GEERT BLAS.

Grunnlngen, doatum postmark, 1909.Vrund Geert,

Joen Albert, dat is 'n eerste kuken, heur,Het al net zuk streken op zien kompasas zien voader: as e" ain d'r even tus-schen kriegen ken, den let e 't nait,doar ken je vast op rekenen. vVie hemmen 't ja zulf ondervonden,

In mien veurlge braif schreef lk Ja, datU{ in 1\10usstroat bie Geertoomke naltveul wiezer worden was overjoen ratsnoar Kouveren.

"Nau? ruip Graitje mie in muit,dou 'kvan Mousstroat weerom kwam, en kopnog moar even binnen deur har, nou, enwut wozzen Gecrtoornke en 't 01 menschd'r van?" - "Nog minder as ."vie, zee 'k;want dour wozzen ze nalt ains, dat zean rats wazzen."

"Dat is nou ja aldernoarst, zee 't 01;want hou zel men d'r nou wat van ge-woar worden T'

Moar '8 Zundoags kwam d'r oetkomst,Dou wie om 'n uur of half zes rustig zat-ten te theedrinken, luip joen Albert d'rlang'S. Zoo nuver as wat, heur! 'n Houdjeop en 'n stokje in hand. Kompleet alzoo'n stads heertje, heur. Nalt meer asG-raitje hom in 't vezaier kreeg, vloog zeoverend. "I-Ieerink menschen, wacht alseven! ruip ze ensluig tegen 't glas aan,c1at 't

20

'n pries op vallen. J'ans bet lest 'n dikkevalor honderd gulden oet stad hoald, veurelk . stief twei honderd gulden. Moardoar binnen Mooko en Geertje niks vangewoar worden. Dat wollen zestil 1101-len en bruken, OUl d'r ais 'n oetstapkevan te moaken. En nou hemmen zel\foeke en Geertje wies .moakt, dat zedoar in Kouveren achter 'n olIdant beermossen."

"Zoo, zee Graitje, moar houbist doedoar den achter komen?"

"J'ou, mevrau, bloot bie touval, heur,Don Ik leste moal thoes was, was ik inmlddagstled in naalkoamer 'n oogen-blikje op Garmt zien bel' liggen goan, endou 'k d'r 'noogenbllk legen nar mit deu-ren tou, dou kwammon Pa en Jans d'r in.Jans hal' 't g-eld don net hoald oet stad,ell dat hemmen ze dou daild en don hem-men ze oak over 't raiske proat en lk heb't almoal dudolk heurd."

"Zoo, zee Graitje tegen hom, en bestdoe doar niks van tegen Moeke zegd T"

"Nee mevrau, zee e, want ik hal' d'rniks mit neudig. Moar nou mou 'k neu-dig-weer vot!""Nou, zoe vrau, don Albert tou deur oct

,vas, ,vat mout je doar nou van leuve'll.Zol dat nou ",'"ezenliek zoo wezen?"

"I3izze gel\:! ze0 'k. Pas op en vertel't nloar nait ,viedel', ,vant hai het die d'rtusschen, doar kenst sekuur van ,vezen.Il{ kon 't aan zien haile gezicht weI zain,lVloar ,vaist doe ,Yat? Geert is nou vanzien rais begund te vertellen en doar zele vot nog weI nait over oetproat weqen,'vant snieders bennen voak lang vandroad. Loat h0111 nou maar eerst aisoBtproatel1, den ken wie d'r van aunTIemen, ,vat ",~ie ,villen."

,,rrou den moar, zee vrau, moar ik zegden toch, dat 't 'n ,vonderliek stnk is.';

Groutnis,JAN LAPS.

!(Iaiwerd, 1909.Vrund Jan.

Dou dei 01 boas Inie vruig, woar ik van-do an ,vas, dou "ras ik ain oogenblik vanzins, om hom ook ,vat wies te nloakennet as .Jans, oLlldat hai zoo bot neisgierigwas, en iIi: har 't al op lippen, om hom tcvertellen, dat ik hail in I{]oosterboeren,voonde. l\foar ik bin te goudelk veur zoo,v'at en iI\: k,vam 1110ar weer veur woar-hald oet en ik zee, dat ik in I{]aiwel'dtouhuil.

Dou ik dat zee, dou sloug 01 Il1an han-den te goal' en z,e,e: "Nou wordt 't ja nogzeldzOHJner! Doar in I{]ahverd, doar hebik ook al mennig voutstap liggen. Ik hebdoar joaren daincl en loater wol ik roie«oar ook vestigen. 'n Tvvintig joar ledenheb il( doar n-og :lis te kOJp west op 'nIuk spultie. ~loar dat is mie dou mis-kieIn, ,vaut dOll ~"as d'r zoo'n gekke

sutedor, dei boo moar in 't wilde weg enhet 't ook kregen. Veuls te duur vanzuls. J a, hou zol 't mit dei kerel goan?'t 'Vas 'n Geert Blast of zoo wat ben. Lezellen hom 'vel kinnen. Ha.l het 't 'rvast nait lang kloar hollen, want 't leekmle gain hail solide boas tou. Ik heurdeteminzen ook, dat In zeden,dat 't veurzien vrouw '11 bail ding .was, 0111 't mithom te woagen".

Ik zol dei olle kletskop net ais beter in-Iichten, want ik wur: van zuls glende inhakken, moar Jans was rule te gauw,Del borst mit zoo'n aldernoarste geweldopt in lachen, dat tram hoast tou railsoet sprong, "Dei Geert BIas, dei aigen-stc gekke snieder, dei zit noast joe! --Kerel op peerd! bon kin 't zoo treffen! -En -dei gekko .snieder, dei gait 't moar aiswat goud in werold. Is nou op rats omland te koopon, en ik goa mit h01l1 mitas deskundlge. Want lk heb doar inDrent ook 'n poar doezenc1 bunder Iiggen ;ik wait d'r alles van." - Nou, -dou dei 01J'ans zoo opsnee, dOTI vergat ik mien hailekwoa] e bul, en ik hegunde ook te lachen.Inn 01 man lachte oet verlegenhn.ld cokmoar mit en 't leutje wlcht beet op buus-douk onl. ~10ar d' 01 zee tegen henr:"Geef nlie dat korrke ais aan." Doar hal'e 'n platterke in en 'n glaske zundel' vout,f~n dOll hemnlen ,vie veue schrikelk 'nsnapske van hom had. Zoo binnen ,viehail pelzairig in Te'roapel aankOlnen, enik heb 111ie van dei schilnp ook niks \vie-del' aantrokken. Achternoa von ik 't ain-11eks ,vel oardig, dat ze lllie hail in dei\vereld nog· Idnnen.

·'Vie binncn oavens in ons logernent optied aan kant goan. Dat ,vas veural n1ienbelcg, want Jans ,vas al nuver op glee0J11 d'r 'n plakoaventje van te nl0aken.lCastelein wol ous wat warln eten tou,nloar kwanl ruie net op tied in 't zin, watl\finoa ruie aanroaden hal', en dou lleb ii~'n brug mit schink koft en 'n kantoorsl{opvol sokkeloa. Voldee nlie best. Ik ,volJ ans oak zoo'n stel tou, Inoar dei har gainhongpr. Hai zee ooli, da1., zoolang as",vieccnten nait te pakken haren, n10S ,viezunig wezen. lVIoar dat het honl tochkuld lnit zien zunighaid, want dOll ikanderdoagsmorrns ofrekende, hal' haiHOg 'n k,vartje meer aan lai as ik.

Nachts henlmen wie nog 'n dikke dun-derbni bad, zooas kastlain ons ·vertelcle~rnoar ik heb d'r nooit nil{s van vernomell.D,vars deur aUes hen sloapen. -

I)ou ,vie 3nderdoagslnorrns in stoOlll-tranl ,vieder raizen ,vollen, don zat,vie d'r eel'st mit ons baidend in.l\lfoar don op 't aldernterste dOllk-\va III111en d'r nog t,vei 'jonge snoa-ken instormen. Ain hal' nog 'n stuk vanzien brug in hand en ander gapte zokIl10nd oet hoaken. Vast loat op bel' l{o-Inen. '1. 'Vazzen 'n poar raizigers, moar

kwoa] e bul, hegunde

21

(leI ain dei keek nog oarig nochtern oet.Il~ docht: "Non, jongkerel! doe verkorstook vast nait 'nbult op zoo'n dug. Doarzag ik ternlnzon makkelk leans tou, 0111die of te konvooien." Moar men kin zokvcrkleken op 'n mensch, want dat paktehail ans oet as ik dochde, dou hal zienstoetjc op hal' en mit zien kollegoa, deimar 01 deur gapte, goud aan 't woordkwam,

,,'t Is 'n slechte tijd tegenswoordig," zeehai. "Zeer slecht, l\lenschen,' die andersvoor dulzend pop koopen, bestellen nuYO or hoogstens vijfbonderd, en die andersvijf honderd bestoden, geven nu ordersvoor niet moor als twee of drie honderdpop. NIaaI' ik heb gister toch uitstekendezaken gemaakt en lk hoop vandaag weerop 'n goeie dag." Ik wol net tegen Janszeggen, dat men menschen nait altiedTIoaI' de schien beoordailen 1l10Ut, moar.Tans dei lustcrde mio in: "Wat 'n spek-schulter! nalt r" En don vrulg hal aanDOIn kool r .,Woar don ie in, meneer ?" --,,'Vat belieft u ?" vruig dei zoo'n beetje

.Det hoogtc. Moar don nam ik 't woordop en lk zee, terwiel dat ik op J ans wees:"Dizze persoon dei wol weI van joe wai-ten, in wat artikels dat ie raizen. En tk,vas err ook ,vel neisgierig noar." - "Allzoo! Nu, dat kan ik u heel gau,v vertel-len. Ziet u, ik ben al in verschillende·branches ,verkzaalll ge,veest, maar ikreis nu VOOI' eene zaak in cichorei en mos-tei·d." - "Dat ducht nlie al," zee Jans,"dat ie oarig goud wuzzell, woar Oabralll11l0sterd heel' hoalt." - ,,'Vent is mie tegl'uin," lustert tTans mie tou, "is vast niksgain eel' of te hoalen." Dou he ,vie heurmaar ,vat kekplen loaten' en gavven doar()ok vel'der gaIn aandaeht op. l\Ioar vanlaiverioa beg-onnen zai al zuitjesder te])roa ten, en zai stoken koppen 'zoo gehaim-zJnnig hie 'n kandel', dat ,vie worden neis-gierig, ,vat of zai verhandelden, en wiezetten 'onze ooren ais goud wied open.

GEERT BLAS.

Grunningen, doatunl postlilark 1909.Vrnnd Geert.

's J ong'es Geert, ,vat hey we toch 'n al-del'llOal'st Iniu ZUll1mer achter rug, nait?Dat het non van 't begun tot 't end niksans ,vest as ain stuk ellende. Ee'rst mitdei dreugte. v\T01 ja kOlnpleet gain spiel'wassen. .Hooi is err van belang nait ko-n).eu, en vvat boeren heur kouien van 't,vintel' te vreten geven zellel1, dat luag.Joost ",vaiten.

Iesbral1d hal' 't geluk, dat evan 't veur-joar nait te veul vei in 't land kregenhal', zoodounde het e gain gebrek aanwaide had en kon nog 'n poar stukkenekstroa liggen loaten, dei e eerst veur-\vaid hal". Vot noa 'n 28en het e deimaaien loaten. En doar het e dou al dat:regenvvoater in had, dater vallen is.

't Luip over allo kanten tegen, Mit 'tkoren was 't ook 'n .boudol. Rommel ishoast op "t land verrot en boeren worden"d'r kant moudeloos onder. Iesbrand ook.Hal" d'r glad gain wil van. Wie barenhom en A.nnegie anders nuigd op 'n 28en,omdat e zoo'n laifhebberij het veur keu-ren en harddroaYen. Moar zai hemmend'r nait west. Haren d'r dltmoal gainoarighaid aan, schreef Annegie ons.'t W as ans meroakel weer dei dag, en 'kheb d'r den ook wel van provitaierd.Eerst ben 'k 's morgens al op tied mit vanPutten hoven op 01 toren klauterd. Datwas 'n haile klim veur 1u van ons postuuren wie wazzen den ook baide hoast watpoesttg, dou wo d'r boven op stonden.Kerel, wat he j' doar 'n mooi en roemgezicht, benoam as Ie den 'n verrekiekerbie joe hemmen, Konden joen hoes netzoo dudelk zain as wat, mit alles d'r bie.Van Putten hal' dudelk zain kend, zee e,dat doe net stoan harst te hounder vouern,

. DOli ik d'r deur keek, wast doe weer vot,en 'k zag 'n oogenblik Ioater ain vanjongs tou achterdeur oetvlaigen en Minoamit tang achter hom heer, "Non," zee 'ktegen Van Putten, ,!'t is doar hie Geert enlVIInoa van morgen al op tied elf oogen,heur!"

Dou vvie weer beneden op 't mart ston-den, ,vas keuring al aan gang. 'n l\10oistel peerden, dat is nait ans, moar d'r,,,,azzen moar zoo'n stuk of wat. Vrou-gel' was dat hail ans. Don was d'r veulUleer laifhebberij. Dou hal' je d'r altied'k vvait nait vvat peerden oet de provil1zieen oet Vraisland en overal van doan.:NIoar dat zugt men nou zoo nait meer. Ende harddroaverij is ook nait me~r wat 'tvrouger ,vas. Is nait zoo Yeul meer aan.En as d'r '8 oavens gain vuurwarkenwas, den loof 'k ook nait, dat d'r op 'n28en .. HOg zoo veul volk in stad kwam..1\1:oar 't vuurwarkdat trek-to Dat wi! elkzaino Nou, wie hemmen 't ook zaino En ikken die mit 'n ,voord van woarhaid ge";tug-en, dat ik op 't groot mart nog v.anlllien levend nait zoo veul'volk bie 'n an..del' zain hf\ b. 't 'Vas vreez,elk.

's Oavens'vvas d'r overal wat te doun.In Harillonie ook. Doar hemmen ze 'ndag of tien feest had, llioar dat is 'n dik·ke flop ,vord-en; vvant 't was al doag ge-lieke nat en kold. zoodat men in toen hailnait ~"'ezen kon.. Nee, dat zoakje zel naitveui ,vinst Opsilleten henlmen.

1\1:it onze neie tram, dat scllut al maoi op,ell 't zel nait zoo bot lank meer duren, ofwie snorren van 't ain end van stad noar't ander. 't Zel mie ,vel ais nei doun, honof dat zoakje domt 100pen zel. 'k Benbang, dat ,vie d'r domt aan piepen ken-nen mit 'n ander en dat 't veur de Grun-negers 'n blok aan 't bain wordt, dat zenoait ~-eer k~"'iet ,vorden en doar noajoaren en joaren de ncr..zoaten nog tegen

22.

sjorren mouten, Ik loof rioolt, dat 't dingbestoan ken. Moar 'n mensch ken zukverkieken. Dat hev we zain mit 't Hee-replaln, don d'r sproake van was, of neietram d'r deur of d'r OIn ton zol, .en donden besloten was van d'r deur en d'r dns'n stuk van 't plantsoentje vot mos, dOHheb 'k ook mit te keer goanen scholden,zoo hard as 'k moar kon. En non 't aln-moal kloar is, nou mou 'k eerlieks zeg-gen, dat 't mie bargen mit valt zoo as 'tnon is. "t Liekt mooi, hail mooi. Dusdat is mltvallen, en zoo zel we moar ho-pen, dat 't 111it neie tram ook mit valtdomt,

Dien tweide stuk van de rats hey welezen en kieken al oet noar 't vervolg.

Groutnis, ook aan Minoa,JAN L.t\PS.

I{]ahverd, 1909.Vrund Jan..

"Zeg ereis". zegt onze sokkeraal- enmosterdkoopman tegen dei andere "Zegerets, je bent altijd mijn beste vriend ge-weest, Ik vertrouw Ie volkomen, Endaarom, geef me non eens raad in' 'n de-llcate zaak. Verbazond delicaat! - Wilje?" - "Natuurlijk wll ik! Zeker! As ikkan teminste. Maar wat heb je daneigenlljk op je hart?" - "O! 't is zoo'ndelicate zaak! Maar ik vertrouw je asm'n eige en daarom zal ik Je de geschie-denls vertolle. Maar o! 't is zoo'n deli-cate historie!"

"Zeg es, de lui hiernaast" - dat wazz·enwie baidend, ik en ;rans -- "schijne· telUistere," zee dei andere

"Laat ze!" zegt de eerste weer, ,,'t kanlllijn geen lor schele. - De zaak is, zieje, dat ik al 'n maand of vie~ achter 'nmeid aansjou,v. 'n Alde'rliefst deIicaatding! 'n Pracht van 'n n1eid, Il1et verrektemooip ooge! l\Iaa1" koud, blikslZlgerskoud! Ongepernlitteerde kond! II;: ga noutoch overal met d'r naar toe, w·eek op'\veek, ,en dat kost me een hoop geld. Enheb ik nou nog nooit 'n zoen van d'r ge'"had. Nog nooit! - Nee, nele! Stn nog es!Laat Jue nou eerst uitvertelle.- Zie je,nou is me een praclltige bond aang'ebo-je. 'n lViagnefiek dier! Delicaat, deli-caat! maar ook ve,e1"tig pop, dut is ookgeen gekheid! 1\!Iaar kereltjelief! i]i ben.er zoo verliefd Ope 't Is zoo'n blikslagersDiooie bond! - }\1aa1" "rat is nou de zaak?Zie je: de lueid en de hond, dat grapje,,"ordt me te dike Ik moet duswel lde-ze, de hond of de n1cid. Een van beide..A..llebei, dat wordt me te kostbaar. En ikw(~et waarachtig niet, wie ik kieze zal.Wat zou jij me raaie1"

"Nattturrelijk de hond, vent!" .- "Zon jedenke?H - "Natuurrelijk! Die meid diemeent je niet! I.Juat die meid m,et d'rschele ooge loope!' Die nleid die meent jeniet - NatU1l1TelijI{ de hond! - Nooit 'n

zoen van d'r gehttd?"- "Noolt! ik magi,dood valle!" - "Non, dan meent die'meld je niet! Laat die schele meld danloope F' - "Ja, maar 't is geen schelemeld, 't is 'n heele delicate meld, hoor!"--- "Dondert hem niet! Je neemt de honden je la at die meld loope. Laat ze nogzoon delicate meld weze, wat geeft je"da t, as ze joe tech niet meent. - In al dievier mnande nooit 'n zoen gehad! Godbeware: Je bent me ook een doodleve!Vat je je zoo in de lure laat legge! -Maar je neemt de bond, doodeenvoudig,en daar is 't mee ult." - "Nou ja! ik zal.je raad volge. Je hebt geIijk. Ik ben 'nsok geweest. Tit neem de hond, hoor! Ikdank je wel!" - En Junsgooit balnen opbank, douwt zien handen in bunts en douhegunt 01 vent te brullen van:

"J\..s daar een pot met boonen stonEn daar een Iteve mold:En raar eons, wat ik kiezen zou:De boonen of de meid ?lk zou de meid maar laten staan,En met de boonen aan 't eten gaan.II;: zou de meid maar laten staan,En met de boonenaan 't eten gaan."

En dou sehoot mie 't ook aan en ikzette ook in:

,,~-\.s daar een pot met boonen stonEn daar een lieve meld:En raar eens. wat ik kiezen zan:De boonen of de meid?Ikaou de boonen laten staanEn met de ll1eid aan 't vrijel1 gaan;lk zou de boonen laten staanEn 111et denleid aan 't vrijen gaan."·

..Hoor die dronken boere eens!" zeedei sokkeraai-, mosterd- en hondekerel.En dei ander trok 'n snoet en schudkopte,vat.

"Leve de lnosterd en de sokkeraail"hrulde J ans, dei 't op zin kreeg.. Bie ge-luk stapten baide kel~els In Compas d'roet, ans har wie nog weI herrie kriegenkind. En doar bin ili vermoord tegen ---Wie kregen' nei gezelschop weer, vaier-stark. 't Leken roie vot al l{ooplu te we-zen, en dat kwam ookwel oet..Ja, ik kin~n .Inensch tels oarig gaud taksaiern op't eerste gezicbt. - 't vVas mit heur om 'tfinder w~ord: l{erdi.et en p,erz,enten ellinvermoaties. Ztti haren ons obk al ai'sschah: nanloerd, en dOll op 'n duur randjetain mie aan en zegt: "Ja meneer, wol i~:ioen angels hier· ook ais oetgooien?" --J ans nanl 't ","'oord yenr mie op - is nogal voak zoo'n banneke veurlnanter - enIlai z,ee: "Och nee, dat zoozeer nait. "Vie-,vollen hier'n olle kennis aanspreken."._- "Zoo!" zee dei man, "woont del kennis:van joe hier in de buurt?" - .,Ret hieral woond," zeg ik, "moar holt op 't hedenin Kouverden ton". - Jans trapte roie· optoonen, VRst, dat· ik mie stH hollen· zol,.

23

Moar lk wol 111ie nait stilhollen. Want,as 't 'r op aan kwarn, was ik toch ain-lieks chef van 't spul: ,,'t Is '11 zekerePatt F'rankrtek," zeo lk, "flet vrougerkemies bie OIlS west, moar don hetrhaihler moar zoo hen 'n lap torf'Iand koft.Ik mout nog dru-tlg gulden van 110111 hem-men. Kin ie hom oak woar ?"

"Of Ik hom kin?" zegt hal."Of wie hom kinnen?" zeggen alt an aIle kanten tegen: 't was ainregen al regen en 'n storm van ,vonderen ge,vE'ld~ dat 11lie 't dik vel'wollderd het,tIat d'r gain ongelnkken gebeurd binnen.fJon 's noarniddags tegen 'n nnr of dreitiat nood,veer d'r in Yol, don zee 'k votal tegen Graitje: "Non, ze,e 'k, as dei vis-scherin non nog 111it heur bootjes op't meer binnell, den gebenrel1 d'r sekuurongelnkken ])en ken 't onllleugelijk goudof loop en ; ,vant 'k ,yair bie ondervinding,hon k"\voad of 't 01 Schild wezen kon.'k Heb d'r ton tweimoal tou hoast mienhachje bie inschoten. De eerste ruoal

24

kwam. DOll 'k bie boot kwam, wazzend'r al verschaldon laifhebbers prezent enom stief vaier uur stook wie van wal.

Hou 't of luip, vertel 'k 't ander moal.Groutuis,

J.AN LAPS.

I(lai,verd, 190D.Vrund Jan.

Dou hal mio vruig, woar of ik vandoanwas, dou zee ik.: "van 't Hoogeland," zee'k. - "Dat is 'n halls rals veur joe," zeehal, ,,~ioa," zee .Ians varver, .vdat is't ook. Rals is mie dik gonog," zegt hal,"Ik kin nait best over raizcn, mo Je wal-ten. Benoam, as 't den zoo warm is. Denk rIeg ik vot kopzeerte. Ik bin d'r nou op't heden ook nait vrij van. 't W ordt hierook zoo dampig. 'Gaist mit, Geert, dengoa ,vie wat boetenop stoan." Ik wol ansnog wel wat mit del kerels vot proaten,moar tk going van zuls 111it Jans. Dou wleboeten op stonnon, dou kreeg ik vot '11dikke kondroffel van J'ans: "Geert," zeshal, .Jout die dat nou veur ainmoal en £11-tied zegd wezen, proat nooit over dienzoaken mit wlldvremden, 'yeural naltmit konkerenten, Hemmen ze d'r mitneudig?" Ik verantwoordde rnie nalt, ookuait, don J ans d'r op volgen luit: "Zoogeft 't ook niks, dat ik J11it die goa. Wantas Ik die doar in tram proaten loaten har,den l\:onst ons 't haBe spul even verknooi-en. Doe lTIOst lnie van nou of aan stH ge-,vorden loaten en lllengen die d'r nait\veer in, 'veurdat ik die d'r in roup." 01jong vvas kant vV'at nusterg. ~lcar datd.uurt bie hom. voak nait lang, en ,vie ha-ren 't al hail gan,v over dei landstreek,doar ,vie deur reden. 'n Eel'ste Hh·f-bondel, en 't leek mie d'r nait hail 'V0011-achtig tou. Nee, den ,voon ik laiv,er in!{Iai,verd, £11 binnen ,vie doar ook wat·3chterof. l\10ar Jans ,vol d'r weI hen -mag ,vel over 'n oaventuur - en hai isvast ainigste nait, want trekt 'n bult'volk hen. Riel' en doar hal' ie kant almooie hoezell stoan. "Ja", zee 'n raiziger,dei ook bie ODS achter op tram ston,"moar 't liekt sorns ll100ier as 't is. 't Ge-beurt ,vel, dat 't hoes nog nait ainmoalkloa1' is, den mout 't £11 ,veer ve,rkoft wor-den. Verleden joar nog, dou is 't hiernog gebenrd nlit 'n !liekere, Pait Frank-riek. 't Hoes ,vas schroabie onder dak,dou IllOS 't £11 aan koop." - "Pait E-'1'ank-l'iek?" zeg ike .- ntTa," zee dei raiziger,"kin ie dei woar ?" ,Tans drukte mie zienelboog in zied, en ik begreep hom vat enzee : "Nee, llooi t naitvall hom heurd." Doukreeg ik vveer 'n POI' in zied, maar nouivat vrundschoppelker, net of hai zeggenwol: Zoo gait 't goud!"

Endelk en ten lesten zag wie I{ouve,r-den in verte Uggen, en J ans z.egt tegenDlie: "Zie zoo Geert, goa doe nou 'Y:eer inwoagen en vertel dei lu maar n,et zooveul

ast wilde. Oyer Pait Erankrtek of over dlezulf'. Moar lout mie nou even gewordenell proat nait over mie, gain sta1'vens:woord," Nou, ik dee daten heb hail gezel-lig . nog wat mit Iu proat, Dat volkjewas oarig neisgierig, dat mout Ik £11 zeg-gen. .Ians het ondertled kondelteur op-zocht, Vast vroagd, woar 01 Pult woondc,temiusten. hal lult al guuw tram stil-hollen, vot veuraan in Kouverden, enstapte of. II\: bin aan remles tou mltgoan,Doar binnen wie almoal oetstapt enhcmmen mit ons vievon 'n glas balerkoft in zoo'n baierhoes. DOll blnJk aansukkel goan. del kant noar stoatsion tou,en duurde 't moar 'n goud kctaier, doarkwam (Tans aanstappen. Oogen zoo grootas theeschuddels, En dou hal diclrt biemie was, klopte 01 op buuts en ruip: "Ikheh oap binnen. Vief en twintig guldenlos kregen !"

,,'Vel ieselk '" zeg ik, "is 't starvenwoar ? Dat is die goud of goan. Komaan,eerste, beste kroug goa we wat zitten enden most aan 't vertellen". NOU, dat dee-wie. En dou vertelde J ans, dat hal was

.zuuder veul kompelmenten bie Palt inkoamer stapt en hal' zegd: "Ik zeg joegouien dag, Pait Frunkrtek. - Ie kinnenmie vast 110g wel ?" -- "I-Ieden!" hal' Pait7egd, "bin ie J ans varvel' nait van I(lai-'iverd?" - "ICrekt!" haar Jans zegd, "dathe je oarig nuver roaden. En ik wol deidartig gUlden nOll hoalen, dei Geert snie-del' nog van joe helnmen mout."-"Hai! dat konlt mie op 't ovenstond naitte best oet,n hal' Pait zegd. - "Z.oo?" harJ ans zegd, "dat is nait best. Dat is moarlelk veur joe, Pait I1'rankriek". - "Houdat zoo?" - "Ja - wie haren onnaieI'd,vvie ,voUen nou ais deurpakken, en noukomt Geert Yot achter ITlie, aan m:et pelitie.l)at is non nait zoo hail eerboar veur joe,moar ie henlmen 't '1' ook noar moakt.Doarom hemnlen ,vie rieksveld"\\rachtervan I~ouverden 't aan hand doan. Want

111oar gauw heel", veurdat 't te loat is.Want 't is aan tou, dat zai komen." - Enhal krceg 'to 'Vant Fait har schietend be-nauwd west, don Juns hom zoo onver-wachts over 't IIIat vol en hom wiesmulk, flat ik hom in least zetten Ioatsnwol, . Hal bar nog oarlg op mle aangoan,dat tk zoo'n kwoajo kerel was, en dat hai"t toch nait helpen kon, dat hom 't zootegenloopen was in wereld. - ,,'t Zel mienis nei donn," zcgt Jans tegen mie, "ofdei valor raisgenooten van ons ook watIUs kriegen. 'k Wll 't nait looven. Ik binbang, dat wie heur te gauw west hem-111en. NOll, zai wonen ook wat dichterhie en kinneu 't betel' wachten, dat zaihom nog ais weer op 't leer zrtten".

GEEI-tT BLAS.

Grunningen, doatum postmark 1909.Vrund Geert.

"C";-onie vangst!" zee Grattje, don 'k opstan ging. Moar doar is nalt veul van te-rccht komen. En dat hal" 'k vat wel in10e1', al zee vk ook tegen vrau, dat "t netweer was veur boars. 't Was te kold ente pluusterg. Kwammon ook te loat op't nicer, deur oat boot 'n uur op Gronvevast zeten het. Vlsch is d'r dus nait veulthoes brocht, moar dat het aan de gezel-Iighatd-galn afbreuk doan; want lu ,vaz-zen allnoal ,vonder monter en bUed. OJ),,:-ee1'Oll1 rais hey ,ve in '~Voltersom nog'n beetje stU ,vest. Dat von 'k ,vel oar-dIg, Olndat 'k ill gain joaren in 't'oIle}]gypte \vest har. \Vas van zulf 'n bultveranderd in tied. De1'k Dartien het ha1'-barg verkoft. :l'fout d'r nJeroakel bestofkomen \vezen en het d'r nou .'n spultjehen zet. 't\V"as mie d'1' toch nog botuigen tou in l{l'ong. En gain wonder he;,vant 'l{ heb d'1' al mennig dnbbeltje in\vail{ legd. Joa, ""vat hey we d'r voak 'noa vend zeten te plakken, don langeFrans en dikl{e Ge'rriet d'r nog woondel1veur knecht. I-Iemmen d'r nlenl1ig mooieoavend denr brocht, lnoar mozzen d'rtoch maisttied nait te lank blieven, wantas de Egyptclloaren 'n goudklokje opharen, den "rorden z,e wel ais wat lastigen ,Yollen den altied sloag'en. Zoo was ikd'r ais op Slochtermartoavend. Den was\1'1' ja altied feest filit malrncnlen enkroamen en zoo. 'k" Gong d'r hen, onldat'l{ e1' 'n ,vicht op 't oog hal'. 'k Hal' !leur~n uloal in :lVleulenhc;rn zain, dou ze doarais Init 'n koppel andel' \Voltersummer,vichter op 'n ZundagoaYend in zingerij,vas te aanheuren. Dou hal' 'k heur goudopllonlen en don q.ocht jk al bie mie zulf:"as doe nait zegst van nee, den breng ikdie mit Slochtermart Hoar hoes. 'k Rebd'r veur 'n doalder bran,vien mit snkkervenr over!"

En 't lnip los, 't ,vicht zee ,nait van nee.

25

En \vie haren hail oavend al 'n bult 101ha d in eultekoukskroam-nn bie Klos enhie Groatsmoa en bie Dartien en overal.'t Was OIn roak feest. '

1\10ar zoo om 'n uur of ain was d'r zoo'nWoldjer jong, dei op Blokum dainde, delmotjes rnulk en proatjos hal'. 'k Gafhom vot 'n gouie opbloazer tegen zienwoatcl, dat e genog har. Don 'k 's mor-gens van 't wicht kwam, stonden d'r 'nstuk of vuier jongs op til, en dou zol 'ksloag hemmeu. Nou, doar hemmen zeden oak redelk goud hour zin mit kregen,want dou 'k thoes kwam, har 'k gainknoop meer aan 't j ak; pet was 'k kwiet,mit 'n handig n ust hoar d'r bie; ain piephong mie half bie brouk aau, terwiel datd' ander in haile lengto van onder totboven open lag. 't Gezicht was ook 'nbeetje tou zien versoun oetroakt, zoodatd'r nog gounend 'n zetje in verbeeldingwest hemmen, dat 01 bakker 'n neieknecht kregon hal'.

J a, zeker, 't hal' d'r nog ai "vat 0111 weggoan. En maiste pouters vollen van zulfnoar mien kant. NIoa1' 'k heb ze ook oet-daild, dat zeg 'k die.

Zoo kwammen al dei 01 stukkon mlenog ats ' weer in 't zin, don wie d'rwazzen.

Dou 't wat donkerder worde, ben weweer ofzakt en mit muziek en zang envuurwark k,valn \ve teg,en tien uur weerIn Oosterhoayen aan. En 'n half nurkeloater zat 'k a1 bie Graitje om versiag tedoun van 0118 rais. En dou wie aan 'tRloapen gingell, en op sioapkoamerk\varnmen, dou zee 't 01: "Riel' ais! Zetdiit nog moar eerst even achter knoopen.l{enst d'r lekker op slaapen en 't drift diekoll e ton 't liehoamoet!" En don gafze Iuie 'n halfkans kom haite melk lUllriekellr bran"riell en sukl{er en neutlnus-koat '

Dat heb 'k d'r lekker deur spouid endoar ben 'k don mit onder dekens l{ropen.En don 'l~ oogen dicllt dee, hal' 'k net 'ngevuil, of 'k ,veer in 't bootje zat op 'tmeier. 't Zuide al op en d8e1 en 't woaterwakte en mien rood angeltopke dreef d'rzoo dudelle IUn den op ens zailde e d'ronder en den s,luig 'k '1' weer 'n boarsoet. En zoo dreumde ik wat vot en don,vas we weI 'n t\vintig in 'n groote proam.En doe was d'r ool{ bie en l{reegst roezieluit zoo'n lange kerel oet 't 'VoId TIlit 'nhail hooge hand op, over 'n snottertje, datain veur nnder hemmen wol. En omdatie roezie TIlniken,. dou mos ie d'r oetendon jie opwal stonden, dou begon ie opODS te kloetjen en don kwammend'rzukke wakken op 't woater dat boudelomsluig en don zee borgmeester vanSlochter dat ,vie ons nait oug'ernst11loaken hnvveu, en as wie hom moarachternoa luipen, den was ,vie vot thoes.En dOll ging ik 'nbeetje opzied en zakte

26

weg en don... wor 'k wakker, en dou lag'k uait meer OJ) ber, moar d'r veur en 'kwas moot kold. '

Groutnis,JAN l.J","~PS.

Klaiwerd, 1909.Vrund Jan.

"T,'Vel storn!" zeg ik, ."dat hest hom8U1ui lapt! Doe bist toch 'n kerel in zukkezoaken. Ik bin ·moar bliede, dat H{die mitnomen heb", - "Ja, 't is mle naitmin ofgo fin," zegt .Ians. "Ik heb kerelvast oarig overrornpeld, dat ik hom zoogauw zoo wled kreeg. Moar loat ons elknog 'n glns baler nemen, keel is mie slimdreng. Ik mos d'r van zuls oarlg tegr-nproaton, dat, Ik heb d'r kant dorst vankregen". NOll, ik hal' ook nog wel zin,en 111en komt ook toch nait in 'n kroug,om OlJ 'n dreugje te zitten! - Don wie onsbaler veur ons stoan haren, dou nam ik'11 goute klok en ik zeg ~ "Proost, Jan! Opgonie afloop! - Komaan, 01 vent, 'k wilnon opslag mit die ofrekenen. Elk half-schaid, want ik bin 'n man van mienwoord". ,,'Vaist wat ?" zegt Jans.,.Loat moar sttl zitten. 'Vie binnen tochhalf venr ons pelzaier oet, en doe hestaan diz' tied tou altied al veul" Jndasspeuld; dat mont moar stil zoo votgoan.Dei vief-en-twintig gulden gait d'r tochlangs, doar heb ik 'n veurgevnil van". -"Nou."zeg ik. ,,'k Ieuf ook, dut ,vie onspanlpierke soldoat moaken. Is ook al 'ngonie kap of mit al onz' raiskostens". -,,'t Zel ,vel", zegt tTans. ,,~10ar dat telptd'r uhnoal niks aan: wie ,villen 't van~doag nog gouel helumen. - Dat baierdrin-l"en bin 'k ook eerst zat, il{ zol non weI watans lusten. IIest ook nog 'n segoar venrinie '!'- I-lierz,oo, aannelnen! breng IuieaiS' 'n borreltje jannever mit sokke'r!" -"l\11e ook Inoar ain!" zeg ik doarop. Zoohebben wie doar elR 'n poar klokjes koften ,vat mit 'n kander tent en wat lacht,en den ais wut om OIlS tou in 't rondekeken en al zoo ,vat hen. - "Nog langgain stad (}ronningen,~' zeg' ike "Doar is~t vel' y~ill". - "Nee", zegt Jans, "moar .~t valt mie hier toch nait of. Ik heblnai-nd, dut lCouverden 'n gat "vas, maar't klA.ndert hier nuver Ope 'Vant, zonasdizze krougook, dat is toch fijn spul. Enwat stoan d'r 'n paR neie hoezen! Aan-nen1en, dug ons d'r elk nog ain in I"~ -"I-Icden!" zeg ik, .,zol wie hie,r ook· nait'n beetje eten kriegen kinnen?" - "Ik zeldei vent ,vel ais· vroagen", zegt J ans."Henr ais, jong kerel, he je hierook ,vat eterij venr ons? l\fen wordtzoo ganlmel in hoed van al dat baie,r engoud". - ,,0 ja ,vel, meneer. Won u eenbroorlje n1et vleesch of Il1et halu?" -"Bist lJedonderd?" zegt Jans. ,,'V:e wil-len \Varin eten hemu1en. 'Vat zegst doeans G-eert·? Eerappels 1nit stip en 'n goud

stuk vlais.En denwat steuverlj d'r bie,doar wordt 't nog- nlks minder van. Datkrieg we t'hoes ook. Wat zegst doe,Geert?" --'- ,,"~ie konnen 't ans ook weIdonn mlt'n broodje en 'n kom sokkeloa,ducht mie", zeg ik, want ik prakkezaier-de net over Minoa henr gezegde. ,,1\10a1'alla! tou den moar!" zeg ike 't Kln van-dong "vat ltedon, mit dat Ik zoo'n 11100ibiunenbenrtjehad heb". ...:..- "Dat heb ikook zoo", zegt Jans. ,,'n Mensch is gaineerappcl. En doarom wil we elk nog 'nhalfke koopen".

Non, dei bedainde del beloofde, dat mit'n goud ketaier zol 't eten kloar stoan, en't was ook zoo. Kerel, "rat he we d'r 'ndarn in zet! 'Vat he we buffeld! 't 'Vasook dories lekker. Ik bin ans bie 'n an-del' nog 'Vel als wat tessel, moar dlt vol111ie d'r in as kouk, en ik zee tegen J aus,dat 't was krekt, of Minoa d'r mit aan't kokseln west har, zoo'n bekende smoakwas d'r bie mie aan. Even dat vleesch,dat was nait al te goar, hoast nog watblouderig. "l\fost nait noar kleken", zeeJuns. ,;Vreet weg moar!" - ,,'l{ Waitnait", zegt J ans, "ik wol om 'n stuverdat ik dat leste halfke nait had hare Ikbin kant wat dorstig, en dat komt doaroarig ,vis vandoan". - "Zol 't nait kO-Inen van dat ongemakl{elk proernen, dat,vie doun?" zeg ike "l\1oag kOlllt op Iaisten ik heb ook al t"rei knoopen van 't vestspringen loaten. - Ik bin ook oarig dreugin hals", - "I(in ook ,vez.en," zegt Jans..,Ik heb roie "vel ais vertellen loate,ll, dat'n gIas wien bie 't eten, dat dat hail ge-zond is. Dat mont wonder warken opspiesvertering! - Ze ,ve dei grap ook aishenlmen? 't I(in d'r nou ja op stoan!" -"Vooruit!" zeg ike ,,'t Wordt ons veur '11llloal tourekend, en den wi! ,vie 't oakgond llenlnlen 0]) rats". -- "Aannenlen! 'nflesch wien! 'n beste!" ze,e J ans. En wiel{regen ain, en J ans tapte nel'ig in. I{ereI,kerel! 't vol err in as 'n bOereng'at in '11lecren boksem! 't Was ook stoln lekkerewien. j\;foar doar ie rei mit omgoan, c1atis nait van langen d1Iur. En dou Janswe'er inschenken ,vol, schudkopte 01 "vaten bekeek flesch· ais dee.g. Ik leuf nait,dat ik rondkom. Non, avin! dei 't lestekrigt, geft 'n neie flesch weer. En donschonk hai zok zulf eerst in, dou bleefdrr nog 'n luI{ staartje veur mie over, enomc1at ik dat nait tugen kon, wnr d'r 'nt\veide flesch besteld. I

27

pen. Dou dei vent toafel Ieeg hull, donzegt Juns: "Zeg erels jij! breng mij nonreis vlug 'n lekkere glas bijer!" - "En111ij 'n glaske bramwlln met zundor sui-ker!' zeg ike "As je blief't, menoeren !'"zee hai, en don hal ons 't brocht, don pre-sentaierc1e hal 011S mit ain't rekentje.,~Dat is hler ja 'n roare mode", zegt Jans."Of zollen zai ons nait te best vertrou-'Yen en malnen, dat wie aan blnnen ? Ofons hier zat wezen?" -- "Non, dat mou-ten zai walten", zeg lk en ik zag 't re-kentje ais in. ,,}{iek ais oet; dat is ookgain kutat", zeg ike ,,'Vie hemmen her'n oarig gat in onze vier-en-twlnttg gul-den hougen."

GEERT BLAS.

Grunnlngen, doatum postmark 1909.Vrund Geert.

Non ik weer pen opvat om die '11letter of wat te schrieven, non is 't doagsnoa Zundloarder mart, Doar heb 'k gus-tel' hen "rest. 'k Hal' d'r al plan op, omd'r hen te goan, omdat men dat al joarenvour 'n gewoonte het van zulf, datmennoar Slochter en Zuudloaren gait, as d'rniks tusscheu baiden k0111t. Moar boetendat hal' Iesbraud mie ook bericht stuurd,dat e mie georn mit hemmen wol, omdate 'n poar enters aan mart hare Hal wolmie

v'Vie bennen miszot. Konst doe ook watopheuren? En ook wat koolroapen enwortels ?

Groutnls,JAN LA.PS.

Klaiwerd, 1909.Vrund Jan.

.,Gcll kerel", zcgt J ans, "zoo'n geelpUlnpierkf.\. is d'r zoo gauw nait langs.Dat valt slim mit.: I{Jn 'n hail bult veur:gt::~beuren", - n ..A..s doe Judas waste, den~olst ,vel ans gewoar worden", zeg ik.Moar Ik betoul den en wie zollen net op-stappeu, don komt mi« doar 'n auto aan-zoezen en holt krckt bie ons stll, Stapte'n f'ijno 111eneer oet. Zoo'n auto krigt111e11 nait allo doagen te zain on doarorngingen wie d'r OJ) of, ·0111 hom ais noaderte bekleken. 't Was 'n duufkoaters mooi(ling; wlo vernammen van koetsler, dat"t 'n auto was van Bakker oet stad. Dei;BflpffelJr Iiar 'n moneer noar Kouverdenbrengen mouten, en nou zol e dammeeweer 0'1) stad aan mit leeg dingerais..Jans trekt mie aan slip van Ias en zegt:

,.Geert, doe waist, hou vuurbang dat ikbin vent' alle verkwtstendhald. En lk zai"t ann komen mit die, das doe hier dlkaun de pompel komstc, as wle bier HOgIunger blieven, "vant 't geld dat jeukt diein ch.\ buutse. -- ""'aist ,vel, ,vast :l\1inoal:H:~loofd heste? Loat ons doarom doodketoen bli(~ven. En den wait ilr gain be-tel' road as dat ,vie, zoo frisch en l1Uch-tern as ,vie nou binnen, dit spul ofhuren,dat dei OliS nORr stad tou brengt. .A..l joa-re.i.i. lang loop ik mit dei gedachte am, datik nog zoo geern veur mien dood aJn-ul0al ais in zoo'n automebiel zitten ,vol.En llOU is 't zoo'n schoone gelegenthaid.I,Jn ,vat ki.n wie d'r 'n bult trainkostensinit oet,,-innen!"

1.Och kel'el! doar liek .,vie niks in", ze·gik. - ,,lVIit joen beste goud aan en"n gouie pongel geld in bunts, den liek ieoveral in", zegt Jans. "l)oe mit dienbi:)rgelneesters veurkomen te minzen. Enden voar ik in 't zog weI mit. - Hier ais,sauffeur!' Wol ie ornrais ook geern 'nvrachtje helTIlnen? Den wol ,vie ,v·el luitjoe voaren. ,vie baidend, as 't telninzenllait al te bot duur kosten mout". - "WeIbinnen de beeren?" vruig sauffeur. Douk,vunl il< veuroet en ik zee: "lk bin m,e-neer BIas, van I(lahverd vundoan, en datis rueneel' JUIlS vary,er". - "Dei meneer,hait dei 'Varver, of is hai varvel' van ziEntun bacht T' - "Hai is varver en ik bin"n geboren snieder." loat ik daarop vol-geu. ,vant dat binnen bie 1111e 'n poarhaH eerboare hand,y·arken. - "Ja", zegtsauffeur, '1111oar nleneer Bakker dei "viinait lieden, dat ik zien auto a~n sniedersen varvel'S verhuur". - "D·en weI aan'n schilder en 'n coupeur?" Yragt J ans. --"Dat zol zol~ nog ~chikken", zegt hai, "as

28

Ie teminzen schoef veur doem genog hem-men". - Wie worden den kloar veurtien gUlden in 't uur. - Heden, he-den! 'k heb nooit zoo duur naitYoaren. - Doarom hal' ik .eerst nogbezwonren. moar dou sauffeur onsverteldo, dat wie moar zoo hen in'11 uurin _stad wazzen, dou gaf ik in gods-noarn tou. - "Zoo'n ritje was schande-koop", zee J ans, "want doar kon men alzlen Ieven op teren". Hai onnaierde denook, dat wie wazzon non a.an onz' standvcrpllcut, om 'n poar flesch wien mit teneuron. Den hut wte ook nait plaisternondetwegans. "vVas ook zoo", zee ik.

Don hob ik ook 'n stuk of wat segoarenkof't, elks van zes cent, en dou stapten,yje wel zoo deftig in. Almoal haren zaischlk aan OUS, stonden wel honderd men-schen on1 ons tou.

Moar jai.kes doagen! wat ging dat d'rdeur! Alder gloeiende glendste hard!'t Hoar stoof mle om kop tou - J ans hetgain hoar meer op kop - en wie schotter-den 't oet van lachen, dat wie zoo dwarsdour alles ben vlogon. Sauffeur hal' 101nan 011S. ,.Dor, 01 jong! hest ook 'n glaswlon", zee Jans, .mioar den 1110st dam-rnee ook even stilhollen. Dat aanzettenda t gait zoo mooi, hie mie". ---, Dicht bieDmmen srneet J ans, dei al doller begon te,,,"orden, l~'erste lup tou woagen oet,. en bieHorger c1oarorrl tou, tweide. " ...~s 't naterr oet is~ heb ik c1'1' gain belang lneerbie", zee Jans. ,,~""at doe, Geert'?" lknikkopte nloaral vot. Jong-, as ie zooveuleten herun~ell en Jen in zoo'n anto ,vaigd,vorden, den begunnen sloaptuutjes joe tebjeten. 1k k,valll teminzen nuyer onderzail. lV[oar dat was J ans nait Hoar 't zin,,,,,nnt 01 schudde lnie net zoo lang deur'n h:ander, dat hai mie wee'r bie kreeg. -"Vie stolll1en stU veur 'n vergunning' in(}jeten. Ik zeg: "Wat is dat? Is d'r wa,tl~epot? 'Voarolll stoa wie hier stH? -,.Och!" zegt Jans, "ik docht, as dat zoobard gait, binnen wie venls te gauw,veer thoes. En 't gait ja nog zoo Inooi.Doarortl heb ilr z·ega, dat wie "voUen hiereven plaistern. Stap nou Uloar gauw oet,den kinst bainen ook ais weer recbtkrie-gen". lIc ,vol ans Iaiver zitten blieven,Dloar ik bin c1'r ook oetstapt ,en heb 'ngIns spuit koft. Dat hal' Milloa lnie ookja aanroaden, en ,voaronl zel ik dat 01,,,ie-ht dat Plezaier den nait donn. lVloardoar in Gieten doar heb ik den ondervon-den, dat 't nik8 ,v,eerd is, 3S ie joe aanJans touvertrou,ven, en ten tweiden, dat't glad verkeerd is, dat 'n ulel1scb zok ton'n rnic1clagsioapke ,vent. \Vant ik Ironnlien oogen nait openhollell. ziedor! al,vas 't ook nog zoo! 11< bin doar injncht,vaide in sloap vallen en heb nooitniks vernon1en van al d,ei drokte Olll Juietou. En zoo heb ilr doar vast weI dreiU'],f sloapcll. 'Vat Jans ondertied oet-

29

vochten het, walt ik nait; hal zee, dathal hal' '11 kom kovvie had en wat krautlezen, Moar hai stommeldo oarig, douwie weer Jnstapten. - DOll was wie ookin '11 voeg in stad.

"A.sj(~blieft, sauffeur", zeg ik, "hier isjoen tien gulden". ".J a, meneer BIas",zegr hail nJl10ar dat k0111t nalt oet. 'Viehemrnen d'r valer uur over doan, dus datwordt vaiertig gulden". - "lIen ?" zeg Ik.,".'''Vat lui? -.Tans, kom IliAI' ais heer!"--- "Joa kercl", zegt J ans, "doar is niksann te doun. Woarom slulpst ook moaral deur in Gieten?" -- "Woaron1 mulkstdoe mio den nait wakker ?" - "lk moaknoolt gain sloapende honden wakkor",zegt J'ans, "NOU, betoal 1110ar gauw!" -,)Ja"~ zeg ik, "nloar ik heb lang gain vaier,tig gulden meer. Dat kin ook toch vastwel 'n beetje minder ?" - "Nee, moneerBlas", zeg't sauff'eur, "ik mag nait boctenturtef goan.

"Dat is 'n dondersche boudel", zeg ik."Jans, best doe oak nog "rat in knipke?"-" "vVat centeraif, ans nait", zegt Jans.Ik krabde mie wat op kop, "rant lk wasdood vr-rlcgen. Moar gelukkig k\VaU1 miodien noam dou in 't zin. lk zee: "I{jnnenie lneneer .Tan Laps \-vel, dei hier in studaan Sing'E'l ,voont'j" - ,,0 ja weI, dei kinik W(-,l", zee sauffeur. - "Nou", zeg ik,,,

30

'k vot wel, dat 01 lelk in hoed was. Halkeek zoo toesterg as tel' tOll en zat tebloazen as 'n dikke zwarte koater.

:rantjemul zag krant liggen. ,,0, zee't 01, heb ie Geert zlen oaventnren ooklozen ? Doar kom wle om!"

"Joa, zee d' 01, doar korn wie OID. Zoo'ngeldvergrnlmerlj, 'Vie willen 'heur ontoarven. 'k WH naitheillmen~'dat ons geldloater zoo verknooid wordt".

"Oell vruu, zee 'k, tractater doe 011S aisOil 'n kejakje, den zel ik wat sigoarenhoalen".

En dou heb 'k veur die plait, wat ik kon,en dat glng nalt makkelk. Moar don 01zien valrde glaske hal', don 'VOl' hom't hart toch walk, en don Graitje hom d'rtot ofsell aid nog '11 balfke in dee, donbegon e te reeren en zee, dat 't tochmoar zoo blieven mos, want dat doe dochatnlieks wol 'n gouie Geert wast en datieder wel ais 'n zwak oogenblik hemmenkon en dat hai dei zulf ook wcl had hal';woar .Iantjemul op zee, dat za! ten min-ste nog hail best was, dat hai hier instad als 'n kou verkoft hal