Örneklem Seçimi

Bilimsel Araştırma Yöntemleri23.11.2010 – Fırat BÖTE – 4

AmaçEvren ve örneklem arasındaki

ilişkiyi açıklayabilecek,Örnekleme türlerini

açıklayabilecek,Araştırmanın amacı ve olanaklar

doğrultusunda uygun örneklemeyi yapabileceksiniz.

3

Yöntem

Araştırma Modeli

Evren ve Örneklem

Veri Toplama Çözümleme

4

Soru:Fakültedeki bilgisayar kullanım

faaliyetlerinin etkililiği hakkında E.F. öğrencilerinin geribildirimlerinin alınması için bir anket hazırlanmıştır.

◦Bu anket kaç kişiye uygulanmalıdır?◦Anketin uygulanacağı kişiler nasıl

belirlenmelidir?

5

Evren

Çalışma Evreni

Örneklem

Örnek Olay

EVREN

6

EVREN

Genellenmek istenilen elemanlar bütünü

Ulaşma güçlüğüParametreSınırlamaÇalışma evreni

7

Güçlükler Maliyet Kontrol Etik zorunluluklar

Örneklem Belli bir evrenden Belli kurallara göre seçilen Evreni temsil yeterliği kabul edilen Küçük kümedir İstatistik

ÖRNEKLEM

8

Örnekleme (Sampling)

Evrenden örneklem alma işlemi Yansızlık-Tesadüfilik-Seçkisizlik

Belli bir örneklem büyüklüğüne ulaşmada, evrendeki her ünitenin örnekleme girebilme olasılığının

belli, bağımsız ve birbirine eşit olmasıdır Kişisel yanlılık, gönüllülük, en kolay ulaşılanı seçme

9

Eleman örnekleme Oransız eleman örnekleme

Basit tesadüfi örnekleme Yalın örnekleme Yansız örnekleme

Oranlı eleman örnekleme Tabakalı örnekleme Gruplandırılmış örnekleme

Örnekleme (Sampling)

10

Küme örnekleme (Grupça örnekleme)

Oransız küme örnekleme Oranlı küme örnekleme

Güçlü Fiziki alanı daraltma Maliyet düşüklüğü Kontrol kolaylığı

Sınırlılık Bireysel ayrılıkları yeterince dikkate almama Örnekleme yanılgısının artması

Kademeli örnekleme: Küme + küme veya Küme + eleman

Örnekleme (Sampling)

11

1.Çalışma evreninin tanımlanması2.Evrendekilerin listelenmesi3.Örnekleme türünün belirlenmesi4.Örneklem büyüklüğünün

kararlaştırılması5.Örneklemin alınması6.Temsilliğin sınanması

Örnekleme (Sampling) sürecinde yapılması gerekenler:

12

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

1.Çalışma evreninin tanımlanması◦“Eğitim Fakültelerinde okuyan dördüncü

sınıf öğrencileri”2.Evrendekilerin listelenmesi

◦Tam liste Yansızlık, sonuçları genelleme

13

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

3.Örnekleme türünün belirlenmesi

◦Evrendeki elemanların gösterdiği dağılım◦Temsilde aranan tamlık ve maliyet

14

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦a.Evrenin benzeşikliği◦b.Değişkenlerin kontrolü-tarama ve deneme◦c.Çözümlemedeki gözenek sayısı◦d.Örnekleme türü◦e.Güven ve sapma◦f.Kestirilen evrendeğer Türü:Tanım: “Evrenden hesaplanan ya da örnekleme

yoluyla kestirilmek istenen, evrenin ayırıcı bir niteliğine ilişkin değer. Örneğin, evrenin ortalaması. ”

◦g.Olanaklar

15

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦a.Evrenin benzeşikliği

Kan, su, toprak, taş, elma Dünya, ülke, şehir, semt, aile

16

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦b.Değişkenlerin kontrolü-tarama ve

deneme Tarama modeli Deneme modeli

◦c.Çözümlemedeki gözenek sayısıY

X

C D

A 1 3

B 2 4

17

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦d.Örnekleme türü

Oransız / Oranlı

◦e.Sapma ve Güven e: ±1 Güven düzeyi: %95, %99 Yanılma olasılığı: %5, %1 Z:1,96 – Z: 2,58

18

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦f.Kestirilen evrendeğer türü

Ortalama Ortanca Standart sapma Frekans Oran

19

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦f.Kestirilen evrendeğer türü

Ortalama n=((zxss)/e)^2

Oran n= (.25xz^2)/e^2

20

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦f.Kestirilen evrendeğer türü

Standart sapmayı kestirme Önceki araştırmalardaki ss Pilot gruptan elde edilen ss Ranj 1/6, ……1/3 Uzman görüşleri

21

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması◦ g.Olanaklar

Benzeşik grup sayısını arttırma Güven düzeyi ve sapma sınırını değiştirme Gözenek sayısını değiştirme Çalışma evrenini daraltma Küçük örneklemli yinelemeler En küçük örneklem büyüklüğü

Korelasyon >30 X^2: 0 ve %20<5

“Evrenin belli bir yüzdesini örneklem olarak alma işleminin bilimsel bir temeli yoktur”

22

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

5.Örneklemin alınması◦ Ad çekme, yazı tura atma

Çekilen eleman kümeye geri atılmalı

◦ Yansız numaralar çizelgesini kullanma Sayfa:52: Sütun 5 Satır, 2 yatay okuma 2500 eleman 4 rakam

Yansız numaralar 8864, 8527, 2018, 8336…..

◦ Yansız diziden eşit aralıklarla seçme Sıralama Aralık: N/n Yansız başlangıç noktası

23

YÖNTEMÖrneklemenin Yapılması

6.Temsilliğin sınanması◦Oranlar: Evren-örneklemdeki cinsiyet,

yaş vb.◦Örneklem büyüklüğü kestirmede

kullanılan ss ile örneklemden elde edilen ss karşılaştırma

24

Arıkan, Deniz. (2009). Ege Üniversitesi Açık Kaynak Ders Materyalleri.Karasar, Niyazi. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.

KAYNAKLAR