Upload
alerjim
View
38
Download
4
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Ohsas 18001 temel egitimi
Citation preview
1
OHSAS 18001
YNETM SSTEM
TEMEL ETM
2
YNETM SSTEM STANDARDLARI
TS EN ISO 9001:2008 KALTE YNETM SSTEM
TS EN ISO 14001:2004 EVRE YNETM SSTEM
TS OHSAS 18001:2007 SALIGI ve GVENL (SG) YNETM SSTEM
BS 8800 NGLTERE SG STANDARDI
ILO OHS 2001 - (Guidelines on occupational safety and health management systems ILO-OSH 2001)
TS EN ISO 22000:2006 GIDA GVENL YNETM SSTEM
TS EN ISO/IEC 17025:2010 LABORATUVARDA KALTE YNETM SSTEM
TS EN ISO 27001:2006 BLG GVENL YNETM SSTEM
SA 8000:2001 SOSYAL SORUMLULUK YMETM
3
YNETM SSTEM STANDARDLARI
TS EN 10002 :2004 MTER MEMNUNYET LM N YNETM SSTEM
ISO TS 16949:2005 OTOMOTV SEKTR N
YNETM SSTEM
TS EN ISO /IEC 17020:2006 MUAYENE KURULULARI N YNETM SSTEM
TS EN ISO 13485 TIBB CHAZ RETCLER N YNETM SSTEM
TS EN ISO 15189: 2007 TIBB YNETM SSTEM
ISO 28001:2007 TEDARK ZNCR GVENL YNETM SSTEM
ISO TS 290001:2008 PETROL PETROKMYA VE DOAL GAZ SANAYLERNE ZEL YNETM SSTEM
4
REFERANS YAYINLAR
OHSAS 18002: Occupational health and safety management
systems Guidelines for the implementation of OHSAS 18001 (OHSAS 18001 Uygulama Rehberi)
OHS-MS International Labour Organization: 2001, Guidelines on Occupational Health and Safety Management Systems (OHS-MS)
5
ULUSLAR ARASI ORGANZASYONLAR
ILO : Uluslararas alma Tekilat (International Labour Organisation)
WHO : Uluslararas Salk Tekilat (World Health Organization)
IAF : Uluslararas Akreditasyon Formu
ILAC: Uluslararas Laboratuvar Akreditasyon Birlii
EA : Avrupa Akreditasyon Birlii
IQNET: Uluslararas Belgelendirme A
OSHA: Avrupa Sal ve Gvenlii Ajans
6
IAF
UKAS
DANAK
BELCERT
TURKAK
FINAS
DAR JAB
SANAS ENAC
SNAS RvA
RAB
http://www.turkak.org.tr/index.html
7
OHSAS 18001 STANDARDI Occupational Health and Safety Management Systems -
Specification
OHSAS 18001 SG Ynetim sistemi almas niin yaplmal:
alanlar ve dierleri zerindeki SG risklerini ortadan
kaldrmak ya da azaltmak,
SG ynetim sistemi kurmak, iletmek ve srekli iyiletirmek,
SG politikasna uygun davranlmasn salamak,
Uygunluunu baka organizasyonlara gstermek,
SG ynetim sistemini bir d kurulua belgeletmek,
OHSAS 18001e uyumunu kendi kendine ifade etmek isteyen
organizasyonlar iin uygundur.
8
OHSAS 18001 STANDARDI Occupational Health and Safety Management Systems -
Specification
OHSAS 18001 SG ynetim sisteminin faydalar nelerdir:
alanlar ve dierleri zerindeki SG risklerini ortadan kaldrr ya da azaltr.
Kazalar, meslek hastalklarn azaltr.
kazas ve meslek hastalndan dolay oluacak maddi ve manevi kayplar
azaltr.
kazas ve meslek hastalndan dolay oluacak i gc, i gn kaybn azaltr
ve retimde/hizmette verimlilii arttrr.
Ynetimin ve alanlarn bilinlenmesini, katlmn ve motivasyonunu salar.
Gvenli bir alma ortam salar
Mterilere, paydalara, kamu ve zel denetim organizasyonlarna kar gvence
oluturur.
Kuruluun itibarn ve saygnln arttrr.
SONU: nsann yaam kalitesini ykseltmek
9
OHSAS 18001 STANDARDI Occupational Health and Safety Management Systems -
Specification
ngiltere de bir aratrma: 1
Bu aratrma 5 farkl i kolunda yaplmtr.
18 hafta sren inceleme srasnda 3.626 i kaza meydana gelmi
ve incelenmitir. Bu inceleme srasnda hibir firmada lmcl /
byk kaza olmamtr. Ancak i kaybna, sakatlanmalara,
davalara ve zel tazminatlara sebep olan deiik eitte kazalar
olmutur.
10
OHSAS 18001 STANDARDI Occupational Health and Safety Management Systems -
Specification
ngiltere de bir aratrma- 2
Bu lekteki kaytlar projenin tm sresi zerinde uygulandnda;
o naat yapan firmada bu kayp proje bedelinin % 8 ini,
o Mandra iletmesinde iletme maliyetinin % 1,4 n,
o Nakliye ii yapan firmada firmann karnn % 37 sini,
o Petrol arama ii yapan bir firmann potansiyel retiminin % 14,1 ini,
o Salk hizmeti veren bir hastanenin yllk iletme maliyetinin % 5 ini,
oluturmaktadr.
11
OHSAS 18001 STANDARDI
KAPSAM
Bu standard, bir kuruluun i sal ve gvenlii (SG) risklerini kontrol etmesini ve performansn iyiletirmesini salamak iin, SG ynetim sistemi artlarn kapsar.
Bu standard, SG performans kriterlerinin durumunu belirtmedii gibi bir ynetim sisteminin tasarm iin ayrntl artlar da kapsamaz.
12
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR:
3.1 Kabul edilebilir risk
Kuruluun, yasal zorunluluklara ve kendi SG politikasn(Madde 3.16) gre, tahamml edebilecei dzeye indirilmi risk.
3.2 Tetkik
Tetkik kriterlerinin karlanma derecesini belirlemek amacyla tetkik delillerinin elde edilmesi ve objektif olarak deerlendirilmesi iin yaplan sistematik, bamsz ve dokmante edilmi proses.
[ISO 9000, Madde 3.9.1]
Not 1 Bamsz olmak iin kurulu dndan olmak art deildir. Birok durumda, zellikle kk kurulularda, bamszlk tetkik edilen faaliyetten sorumlu olmamak ile gsterilebilir.
Not 2 Tetkik delili ve tetkik kriterleri konusunda daha fazla bilgi iin ISO 19011e baklmaldr.
13
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 1
3.3 Srekli iyiletirme
Kuruluun (Madde 3.17), SG politikasna (Madde 3.16) bal olarak, genel i sal ve gvenlii performansn (Madde 3.15) iyiletirmek zere, SG ynetim sistemini (Madde 3.13) gelitirmek iin tekrarlanan proses.
Not 1- Prosesin ayn anda faaliyet gsterilen tm alanlarda gerekletirilmesi gerekmez.
14
SREKL YLETRME
Srekli iyiletirme kuruluun en kalc amac olmaldr.
PUKO DNGS
PLANLA
UYGULA
KONTROL ET
NLEM AL
15
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 2
3.4 Dzeltici faaliyet
Tespit edilen bir uygunsuzluun (Madde 3.11) veya baka bir istenmeyen durumun sebebinin ortadan kaldrlmas iin yaplan ilem.
Not 1- Uygunsuzluun birden fazla sebebi olabilir.
Not 2- Dzeltici faaliyet uygunsuzluun tekrarnn nlenmesi iin yaplr, nleyici faaliyet (Madde 3.18) ise uygunsuzluun ilk defa meydana gelmesini nlemek iin yaplr.
[ISO 9000, Madde 3.6.5]
3.5 Dokman
Bilgi ve onu destekleyen ortam.
Not - Ortam; kt, manyetik, elektronik veya optik bilgisayar diski, fotoraf, ana rnek veya bunlarn birleimi olabilir.
16
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 3
3.6 Tehlike
nsanlarn yaralanmas veya salnn bozulmas (Madde 3.8) veya
bunlarn birlikte gereklemesine sebep olabilecek kaynak, durum veya
ilem.
3.7 Tehlike tanmlamas
Bir tehlikenin (Madde 3.6) varln tanma ve zelliklerini tarif etme
prosesi.
3.8 Saln bozulmas
Bir i faaliyetinin veya ile ilgili durumun yol at ve/veya ktletirdii
belirlenebilir, olumsuz fiziksel veya ruhsal durum.
17
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 4
3.9 Olay
Yaralanmaya veya (ciddiyet seviyesinden bamsz olarak) saln bozulmasna (Madde 3.8) veya lme sebep olan veya sebep olacak potansiyele sahip olan, ile ilgili olaylar.
Not 1- Kaza, yaralanmaya, saln bozulmasna veya lme sebep olan olaydr.
Not 2- Yaralanmaya, saln bozulmasna veya lme sebep olmadan gerekleen olaylara hasarsz olay, tehlikeli oluum gibi adlar verilir.
Not 3- Acil durum (Madde 4.4.7) olayn zel bir tipidir.
18
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 5
3.10 lgili taraf
yerinin (Madde 3.23) iinde veya dnda olan ve kuruluun (Madde 3.17) SG performans (Madde 3.15) ile ilgilenen ya da bu performanstan etkilenen kii veya grup.
3.11 Uygunsuzluk
Bir artn yerine getirilmemesi.
[ISO 9000, Madde 3.6.2, ISO 14001, Madde 3.15]
Not - Uygunsuzluk, aadakilerden herhangi bir sapma olabilir:
lgili alma standardlar, uygulamalar, prosedrler, yasal zorunluluklar, vb.
SG ynetim sistemi (Madde 3.13) artlar.
19
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 6
3.12 sal ve gvenlii (SG)
yerindeki (Madde 3.23) alanlarn veya dier iilerin (geici iiler ve yklenici personeli dhil), ziyaretilerin ve alma alanndaki dier insanlarn salk ve gvenliini etkileyen veya etkilemesi mmkn olan artlar ve faktrler.
Not - Dorudan i yerinde bulunanlarn veya i yeri faaliyetlerine maruz kalanlarn dndaki kiilerin salk ve gvenliinden sorumlu olma konusunda kurulular yasal hkmlere tabi olabilir.
20
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 7
3.13 SG ynetim sistemi
Kuruluun (Madde 3.17) SG politikasn (Madde 3.16) gelitirmek ve uygulamak ve SG risklerini (Madde 3.21) ynetmek iin kullanlan tm kuruluun ynetim sisteminin bir paras.
Not 1 - Bir ynetim sistemi politikann ve hedeflerin belirlenmesi ve bu hedeflerin elde edilmesi iin kullanlan, birbiriyle ilikili bir elemanlar dizisidir.
Not 2 - Bir ynetim sistemi kuruluun yapsn, planlama faaliyetlerini (rnein risk deerlendirmesi ve hedeflerin belirlenmesi dhil), sorumluluklarn, uygulamalarn, prosedrlerini (Madde 3.19) proseslerini ve kaynaklarn kapsar.
Not 3 - ISO 14001, Madde 3.8den uyarlanmtr.
21
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 8
3.14 SG hedefi
Kuruluun (Madde 3.17) ulamak iin belirledii, SG performans (Madde 3.15) cinsinden SG amac.
Not 1 - Uygulanabilir durumlarda hedefler miktar olarak belirtilmelidir.
Not 2 - Madde 4.3.3 gereince, SG hedefleri SG politikas (Madde 3.16) ile uyumlu olmaldr.
3.15 SG performans
Kuruluun (Madde 3.17) SG riskleri (Madde 3.21) ynetiminin llebilir sonular.
Not 1 - SG performans lm kuruluun kontrollerinin etkinliinin llmesini kapsar.
Not 2 -SG ynetim sistemi (Madde 3.13) balamnda, sonular kuruluun (Madde 3.17) SG politikasna (Madde 3.16), SG hedeflerine (Madde 3.15) ve dier SG performans artlarna gre llebilir.
22
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 9
3.16 SG politikas
Kuruluun (Madde 3.17) st ynetimi tarafndan resmen ifade edildii ekliyle, kuruluun SG performansna (Madde 3.16) ilikin genel niyetleri ve yn.
Not 1 - SG politikas, harekete gemek ve SG hedeflerini (Madde 3.14) belirlemek iin bir ereve salar.
3.17 Kurulu
Kendi fonksiyonlar ve ynetimi olan, birleik veya ayr, kamu veya zel, irket, iletme, firma, teebbs, enstit, kurum veya bunlarn bir paras.
Not - Birden fazla iletme birimi olan kurulular iin bir iletme birimi kurulu olarak tarif edilebilir. [ISO 14001, Madde 3.16]
23
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 10
3.18 nleyici faaliyet
Potansiyel bir uygunsuzluun (Madde 3.11) veya baka bir istenmeyen durumun sebebinin ortadan kaldrlmas iin yaplan ilem.
Not 1 - Potansiyel uygunsuzluun birden fazla sebebi olabilir.
Not 2 - nleyici faaliyet uygunsuzluun ilk defa meydana gelmesini nlemek iin yaplr. Dzeltici faaliyet (Madde 3.4) ise uygunsuzluun tekrarnn nlenmesi iin yaplr,
3.19 Prosedr
Bir faaliyeti veya prosesi yrtmek iin belirlenmi yol.
Not - Prosedrler dokmante edilmi veya edilmemi olabilir.
3.20 Kayt
Elde edilen sonular gsteren veya yaplan faaliyetler hakknda delil oluturan dokman (Madde 3.5).
24
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 11
3.21 Risk
Tehlikeli bir olayn veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasl ile olay veya maruz kalma durumunun yol aabilecei yaralanma veya salk bozulmasnn (Madde 3.8) ciddiyet derecesinin birleimi.
3.22 Risk deerlendirmesi
Tehlikelerden kaynaklanan riskin (Madde 3.21) bykln tahmin etmek ve mevcut kontrollerin yeterliliini dikkate alarak riskin kabul edilebilir olup olmadna karar vermek iin kullanlan proses.
25
OHSAS 18001 STANDARDI
TANIMLAR- 12
3.23 yeri
Kuruluun kontrol altnda ile ilgili faaliyetlerin yrtld her hangi bir fiziksel mahal.
Not - yerinin nelerden meydana geldiine karar verirken kurulu (Madde 3.17) rnein yolculuk yapmakta olan veya transit halinde bulunan (rnein otomobil kullanan, uakta, gemide veya trende bulunan) personel ile bir mterinin tesisinde veya evde alan personelin zerindeki SG etkilerini dikkate almaldr.
OHSAS 18001 Standard - Ynetim Sistemi Uygulama Sreci Yapsn/Sralamas:
1. SG Politika
2. Planlama
3. Uygulama
4. zleme - kontrol
5. Ynetimin gzden geirmesi
26
OHSAS 18001 STANDARDI
27
4. ISG YNETM SSTEM ARTLARI
4.1- GENEL ARTLAR
Kurulu, bu SG standardnn artlarna uygun olarak bir SG ynetim
sistemini kurmal, dokmante etmeli, srdrmeli, srekli olarak
iyiletirmeli ve SG ynetim sisteminin bu artlar nasl karlayacan
belirlemelidir.
Kurulu, SG ynetim sisteminin kapsamn tarif etmeli ve dokmante
etmelidir.
Organizasyon OHSAS 18001 sisteminin snrlarn belirleme zgrlne ve esnekliine sahiptir.
Organizasyon OHSAS 18001 sistemine tm organizasyonda ya da organizasyonun belirli nitelerinde yada belirli faaliyetlerinde uymay seebilir.
SG iin riskli olan blgeler kapsam d tutulmamaldr.
Kendi alanlarnn ve dier ilgili taraflarn salk ve gvenliini etkileyebilecek alanlar da kapsam d tutulmamaldr.
SG EL
KTABI
PROSEDRLER
ve MEVZUAT
TALMATLAR
DESTEK DKMANLAR
(FORMLAR, PLANLAR,
ARTNAMELER, )
SG
POLTKASI
ISG SSTEM DOKMANTASYON YAPISI
28
29
4.2 SG POLTKASI:
Kuruluun st ynetimi kuruluun SG politikasn belirlemeli ve onaylamal, SG ynetim sisteminin belirlenmi kapsamnda bu politika aadaki hususlar salamaldr.
a)Kuruluun SG risklerinin yapsna ve byklne uygun olmal,
b)Yaralanmalarn ve salk bozulmalarnn nlenmesi ve SG ynetiminin ve SG performansnn srekli iyiletirilmesi iin bir taahht iermeli,
c)En azndan yrrlkteki SG mevzuatna ve yesi olduu kurulularn artlarna uyulaca taahhdn iermeli,
30
4.2 SG POLTKASI- 1
d)SG hedeflerinin belirlenmesi ve gzden geirilmesi iin bir ereve oluturmal,
e)Dokmante edilmeli, uygulanmal ve srdrlmeli,
f)alanlarn kendi bireysel SG sorumluluklarnn farknda olmalar amac ile kuruluun kontrol altnda tm alanlara duyurulmal,
g)lgili taraflar iin ulalabilir olmal,
h)Kuruluun kendisine uygun ve ilgili olarak kalmasn salamak iin periyodik olarak gzden geirilmelidir.
31
4.2 SG POLTKASINA YAZILABLECEK
KONULAR- 2
Firmann itibarn ve saygnln arttrmak
Yaralanmalar ve salk bozulmalarn nlenmek
Yasalara ve ye olduu organizasyonlarn artlarna uymak,
SG performansn srekli gelitirmek
Kazalarn azaltlmas
Gvenli alma ortam oluturma
Katlm
Eitim
Riskleri azaltma
32
4.3 PLANLAMA 4.3.1 Tehlike Tanmlamas, Risk Deerlendirmesi ve
Kontrollerin Belirlenmesi:
Kurulu srekli olarak tehlikelerin tanmlanmas, risklerin deerlendirilmesi ve gerekli kontrollerin belirlenmesi iin prosedrler oluturmal ve srdrmelidir.
Tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin deerlendirilmesi prosedrleri aadakileri dikkate almaldr:
a) Rutin veya rutin olmayan faaliyetler,
b) yerine eriebilme imknna sahip personelin faaliyetleri (taeronlar ve ziyaretiler dhil),
33
4.3 PLANLAMA 4.3.1 Tehlike Tanmlamas, Risk Deerlendirmesi Ve
Kontrollerin Belirlenmesi- 1
c) nsan davranlar, kabiliyetleri ve dier insan faktrleri,
d) yerinin dndan kaynaklanan ve i yerinde kuruluun kontrol altndaki insanlarn saln ve gvenliini olumsuz ynde etkileme kabiliyetine sahip olan belirlenmi tehlikeler,
e) yerinin civarnda kuruluun kontrol altndaki ile ilgili faaliyetlerden kaynaklanan tehlikeler,
Not 1 Bu gibi tehlikelerin evre ynyle deerlendirilmesi daha uygun olabilir.
f) Kurulu tarafndan veya bakalar tarafndan temin edilmi olan i yerindeki altyap, tehizat ve malzemeler,
34
4.3 PLANLAMA 4.3.1 Tehlike Tanmlamas, Risk Deerlendirmesi Ve
Kontrollerin Belirlenmesi- 2
g) Kurulu, kuruluun faaliyetleri veya malzemeleri zerinde yaplan
veya yaplmas teklif edilen deiiklikler,
h) Geici deiiklikler dhil SG ynetim sisteminde yaplan deiiklikler
ve bunlarn iletmelere, proseslere ve faaliyetlere olan etkileri,
i) Risk deerlendirmesi ve gerekli kontrollerin uygulanmas ile ilgili
uygulanabilir yasal ykmllkler (Ayrca Madde 3.12nin notuna
baklmaldr),
j) alanlarnn, proseslerin, tesislerin, makina/tehizatn, iletme
prosedrlerinin ve i organizasyonunun tasarm ve bunlarn insan
kabiliyetlerine uyarlanmas.
35
4.3 PLANLAMA 4.3.1 Tehlike Tanmlamas, Risk Deerlendirmesi Ve
Kontrollerin Belirlenmesi- 3
Kuruluun tehlike tanmlamas ve risk deerlendirmesi iin metodolojisi,
-Dzenleyici deil proaktif olmasn salamak zere, kapsamna, yapsna ve zamanlamasna gre tarif edilmeli,
- Risklerin tanmlanmasn, nceliklerinin belirlenmesini ve dokmante edilmesini ve duruma uygun olarak kontrollerin uygulanmasn salamaldr.
Deiikliin ynetilmesi iin deiiklikleri uygulamadan nce kurulu kendisindeki, SG ynetim sistemindeki veya faaliyetlerindeki deiikliklerle ilgili SG tehlikelerini ve SG risklerini belirlemelidir.
Kurulu, kontrolleri belirlerken bu deerlendirme sonularnn dikkate alnmasn salamaldr.
36
4.3 PLANLAMA 4.3.1 Tehlike Tanmlamas, Risk Deerlendirmesi ve
Kontrollerin Belirlenmesi- 4
Kontrolleri belirlerken veya mevcut kontroller zerinde deiiklik yapmay planlarken aadaki hiyerariye uygun olarak risklerin azaltlmas dnlmelidir:
a) Ortadan kaldrma,
b) Yerine koyma,
c) Mhendislik kontrolleri,
d) aretler/uyarlar ve/veya dier idari kontroller,
e) Kiisel koruyucu donanm.
Kurulu, tehlikelerin tanmlamas, risk deerlendirmesi ve belirlenen kontrollerin sonularn dokmante etmeli ve bunlar gncel tutmaldr.
Kurulu, SG ynetim sisteminin kurulmasnda, uygulanmasnda ve srdrlmesinde SG risklerinin ve belirlenen kontrollerin dikkate alnmasn salamaldr.
Not 2- Tehlike tanmlamas, risk deerlendirmesi ve kontrollerin belirlenmesi hakknda daha fazla bilgi iin TS 18002ye baklmaldr.
37
TANIMLAR
TEHLKE
alma ortam ve artlarnda var olan ya da dardan gelebilecek kapsam belirlenmemi, maruz kimselere, iyerine ve evreye zarar ya da hasar verme potansiyeli
38
TEHLKE
nsanlarn yaralanmas veya salnn bozulmas veya bunlarn birlikte gereklemesine sebep olabilecek kaynak, durum veya ilem. (TS 18001)
39
KABUL EDLEBLR RSK
Kuruluun, yasal zorunluluklara ve kendi SG politikasna gre,
tahamml edebilecei dzeye indirilmi risk.
40
RSK DEERLENDRMEDE PRENSP:
1- allan ortama ynelik risk deerlendirmesi yaplmal
2- ak sras gz nnde bulundurularak srasyla makine ve
ekipmanlarn risk deerlendirmesi yaplmal. Bu srada devreye
alma/ altrma, durdurma ve bakm uygulamalar gz nnde
bulundurulmal.
41
RSK DEERLENDRMEDE PRENSP- 1
Dzeltici, tepkisel (reaktif)
Yani; faaliyetler ve prosedrler oluturulduktan
deiiklikler yapldktan sonra deiikliklerin
yaplmas ve kontrol nlemlerinin balatlmas
nleyici (proaktif)
Deiiklikler ve faaliyetler uygulanmadan nce risk
deerlendirmesinin yaplmas ve nlemlerin alnmas
42
RSK KONTROL YNTEMLER
Mhendislik kontroller:
Tehlikeleri yok etmek veya azaltmak iin ekipman ve tesis tasarm,
yeni projeler hazrlanmas, yeni ekipman ve donanm vb.
Ynetsel Kontrol
Prosedr, talimat vb. dokman oluturma, alma izin ve msaadeleri,
uyar levhalar, eitim, vb.
Kiisel Koruyucu Malzeme (KKM)
elbisesi, eldiven, baret, emniyet kemeri, gzlk, yaplan ie zel
malzemeler, vb.
43
TEHLKE KAYNAKLARI- 1 2. yeri Seiminde Karlalan Tehlike Kaynaklar ve
Riskli Durumlar
Heyelan veya gk
Sel baskn
Deprem
Yangn (evreden gelebilecek)
Meteorolojik artlar
Sabotaj
44
TEHLKE KAYNAKLARI- 2 3. Projelendirmede Karlalan Riskli Durumlar
Proje d ilave tesis kurmak
Elle veya arala tamay arttrmak
Ykp yeniden yapmak zorunda kalmak
Istma ve enerji sistemlerine proje d ilave yk getirmek
45
TEHLKE KAYNAKLARI- 3 4. Yardmc Tesisler
a. Kapal Depolama Alanndaki Tehlike ve Riskler
Depo zemini
Aydnlatma sistemi
Havalandrma eksiklii
Depo ii trafik dzeni
stifleme
Yangnla mcadele sistemi
Kaldrma, tama, ykleme ve boaltma sistemleri
Drenaj kanallar
Paratoner sistemi
46
TEHLKE KAYNAKLARI- 4 4. Yardmc Tesisler
b. Is Merkezlerindeki Tehlike ve Riskler
Kazanlar ve basnl kaplar
Havalandrma
Yakt tanklar ve kmr depolar
Scak su ve buhar iletim sistemleri
Drenaj kanallar
Elektronik donanm
47
TEHLKE KAYNAKLARI- 5 5. Makine ve Tezgahlarn Seimi ve Yerleimindeki
Tehlike ve Riskleri
akna uygun retim hattnn dzenlenmesi
Gvenli makinelerin seilmemesi
Makine yerleiminin uygun olmamas
Koruyucu eksiklii veya para yetersizlii
Bakm ve yedek para eksiklii
Grlt ve vibrasyon
Makine yerleiminde ergonomi
Yrme yollar
Sosyal ihtiyalarn karlanmas
48
TEHLKE KAYNAKLARI- 6 6. Hammadde,Yar Mamul Madde ve Mamul
Maddelerin Tehlike ve Riskleri
Alm srasnda (Malzeme Gvenlik Bilgisi) MSDS aranmamas
Maddelerin s, basn ve ilem srasndaki davranlarnn
bilinmemesi
Salk, gvenlik ve evre zerindeki etkilerinin bilinmemesi
Yanma, parlama ve patlama zelliklerinin bilinmemesi
Depolama ve tanma artlarnn iyi bilinmemesi
Kullanmdan sonra elden karlma koullarnn bilinmemesi
49
TEHLKE KAYNAKLARI- 8 7. Nihai rnn Tehlike Riskleri
Tama artlarnn bildirilmemesi
Depolama artlarnn bildirilmemesi
Kurallara uyulmamas
Kullanc iin MSDS hazrlanmamas
50
TEHLKE KAYNAKLARI- 9 8. Prosesteki Tehlike ve Riskler
Sistemde oluan/oluacak kaaklar
Reaksiyon sunucu kaaklar
lem kademesinde deiiklikler (basn, scaklk deiiklikleri)
Tama sistemindeki arzalar
Bakm ve kontrol eksiklii ve hatalar
51
TEHLKE KAYNAKLARI- 7 9. Genel Gvenlii le lgili Faktrler
Genel gvenlik (yetkisiz kiilerin girmesi, sabotaj, gsteri, hrszlk,
psikolojik harekat,vb)
Doal afetler
Yangn patlama
Tesis ii trafik
Mekanik faktrler
Elektrik
Kaldrma ve tama aralar
yeri zemini
Yemekhane, yatakhane, ara park, vb.
52
4.3 PLANLAMA 4.3.2 Yasal ve Dier artlar
Kurulu, kendisine uygulanabilir olan yasal ve dier SG artlarn belirlemek ve bunlara ulamak iin bir prosedr oluturmal ve srdrmelidir.
Kurulu SG ynetim sisteminin kurulmasnda, uygulanmasnda ve srdrlmesinde bu uygulanabilir yasal artlarn ve kuruluun taahht ettii dier artlarn dikkate alnmasn salamaldr.
Kurulu bu bilgileri gncel durumda tutmaldr.
Kurulu, kendi kontrol altnda alanlarna ve dier ilgili taraflara yasal ve dier artlar hakknda ilgili bilgileri iletmelidir.
53
4.3 PLANLAMA 4.3.3 Hedefler ve Programlar:
Kurulu, ierisindeki her bir ilgili fonksiyon ve seviyede dokmante edilmi i sal ve gvenlii hedeflerini oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir.
Hedefler pratik olan durumlarda llebilir byklklerle ifade edilmeli ve SG politikas ile tutarl olmaldr. Buna yaralanmalarn ve saln bozulmasnn nlenmesi, uygulanabilir yasal artlara ve kuruluun taahht ettii dier artlara uygunluk ve srekli iyiletirme taahhd dhil olmaldr.
Kurulu, hedeflerini olutururken ve gzden geirirken yasal artlar ve kuruluun taahht ettii dier artlar, SG risklerini dikkate almaldr. Ayrca kurulu teknolojik seeneklerini, finansal altrma ve iletme artlarn, ilgili taraflarn grlerini de dikkate almaldr.
54
4.3 PLANLAMA
4.3.3 Hedefler ve Programlar- 1
Kurulu, hedeflerine ulamak iin bir program veya programlar oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir. Bu programlar en azndan aadakileri iermelidir,
a) Kuruluun ilgili fonksiyon ve seviyelerinde hedeflere ulalmas iin verilen sorumluluk ve yetki,
b) Amalara ularken kullanlacak aralar ve zaman izelgesi.
Programlar dzenli ve planl aralklarla gzden geirilmeli ve hedeflere ulalmasn salamak zere gerektiinde yeniden dzenlenmelidir.
55
POLTKA, AMALAR VE HEDEFLER LKS
S. No
Politika Amalar Hedefler
1 kazalarn
azaltmak iin tm
imkan ve kaynaklar
kullanlacaktr
kazalarn
azaltmak
yl sonuna kadar
i kazas kayp saat
sresini % 15
azaltmak
2 alanlarmz ve
tedarikilerimizi
bilinlendirmek
SG eitimleri
dzenlemek
yl ierisinde
toplamda 500 saat
eitim dzenlemek
3 Teknolojik
gelimeleri takip
etmek ve uygulamak
Yatrm ve iyiletirme
projeleri hazrlamak
- Grltl alan X
fann deitirmek
-Paketleme makinasn
modifiye etmek
56
rnek SG Hedefleri- 1
Fabrika grlt alan ierisinde kulak koruyucu kullanm 31.12.2011
tarihine kadar % 100 e karmak
antiye ierisinde oluan kazalar % 80 orannda azaltmak
57
rnek SG Hedefleri- 1
OSHA Avrupa Sal ve Gvenlii Ajans da;
1- Kaza Skl = Kazas Says X 1.000.000
Toplam allan Saat
2- Kazada Arl = Toplam Kayp Gn X 1.000
Toplam allan Saat
58
rnek SG Hedefleri- 2
naat sektr in:
3- Kaza Sklk Oran =
( grememezlik yaratan kaza says X 1.000.000) < 80 olacak
Toplam allan Saat
4- Kaza Arlk Oran =
Toplam Kayp Gn X 1.000 < 50 olacak
Toplam allan Saat
59
SG Program- rnek
Konu : Gvenli Tama Kurallar
Hedef : Fabrika/antiye alan ierisinde yaplan tama ve kaldrma ileri esnasnda oluabilecek kazay 3 den 31.12.2011 tarihine kadar 0 a indirmek
zleme Kriterleri : Tama ve kaldrma ilemlerinden kaynaklanan
1 ) Kaza Says
2 ) Kazaya Ramak Kalma Says
3 ) Bel ve Srt ncinmeleri
4 ) Tehlikeli/Gvensiz Hareket Says
5 ) Tehlikeli/Gvensiz Durum Says
60
st Ynetimin onaynn alnmas.
Tama ve kaldrma ilerinin SG tz madde 373-437 de
belirtilen hususlara uygunluunun salanmas.
lgili SG Tznn Lojistik Mdrlne verilmesi ve
bilgilendirilmesi.
Kaldrma ve tama ekipmanlaryla ilgili olarak test ve periyodik
kontrol belgesi veya sertifika satn alma aamasnda istenmesi,
veya kullanmdan nce ve kullanm sresince kontrol edilerek bu
ekipmanlarn altrlmamasnn salanmas.
UYGULAMA PLANI
61
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.1 Kaynaklar, Grevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki:
SG ve SG ynetim sisteminin nihai sorumluluunu st ynetim
zerine almaldr.
st ynetim taahhdn aadakileri uygulamak suretiyle
gstermelidir:
a) SG ynetim sisteminin kurulmas, uygulanmas, srdrlmesi ve
gelitirilmesi iin gerekli kaynaklarn salanmas,
Not 1 Kaynaklara insan kaynaklar ve ihtisaslam beceriler,
organizasyon alt yaps, teknoloji ve mali kaynaklar dhildir.
62
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.1 Kaynaklar, Grevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki:1
b) Etkili SG ynetimini kolaylatrmak iin, grevlerin, sorumluluklarn
ve hesap verme durumlarnn tayin edilmesi, grevler, sorumluluklar ve
hesap verme durumlar ile yetkiler dokmante edilmeli ve
duyurulmaldr.
Kurulu, st ynetiminden bir yeyi, dier sorumluluklarndan ayr
olarak, SG iin zel sorumlulua sahip olacak ekilde atamaldr.
Kurulu ynetiminin atad bir kii aadakileri gerekletirmek iin
tarif edilmi grev ve yetkiye sahip olmaldr.
63
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.1 Kaynaklar, Grevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki- 2
a) SG ynetim sistemi artlarnn bu standarda uygun olarak
oluturulmasn, uygulanmasn ve srdrlmesini salamak,
b) SG ynetim sisteminin iyiletirilmesi iin bir temel oluturacak ve
gzden geirilmek zere st ynetime sunulacak SG ynetim sistemi
performans hakkndaki raporlar salamak.
64
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.1 Kaynaklar, Grevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki- 3
Not 2 st ynetim temsilcisi (byk kurulularda ynetim kurulu yesi veya icra komitesi yesi) hesap verme konumunu muhafaza etmek artyla, grevlerinden bazlarn daha alt dzeydeki bir ynetim temsilcisine devredebilir.
st ynetim temsilcisinin kimlii, kuruluun kontrol altnda alan herkese bildirilmelidir.
Ynetim sorumluluuna sahip olan btn kiiler, SG performansnn srekli iyiletirilmesinde ynetimin taahhdn gstermelidir.
Kurulu, i yerindeki kiilerin zerinde kontrol sahibi olduu SG hususlar iin sorumluluk almalarn ve kuruluun uygulanabilir SG artlarna uymalarn salamaldr.
65
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.2 Eitim, Bilin ve Yeterlilik:
Kurulu, yerinde, kontrol altnda SG yi etkileyebilecek grevleri yapan personelin uygun eitim, retim veya tecrbe itibariyle yeterli olmasn salamal ve bununla ilgili kaytlar muhafaza etmelidir.
Kurulu, SG riskleri ve SG ynetim sistemi ile ilgili eitim ihtiyacn tespit etmelidir. Kurulu eitimleri vermeli veya bu ihtiyacn karlanmas iin tedbir almal, alnan eitimin veya tedbirin etkinliini deerlendirmeli ve bununla ilgili kaytlar muhafaza etmelidir.
66
4.4 UYGULAMA ve LETME
4.4.2 Eitim, Bilin ve Yeterlilik- 1
Kurulu, kontrol altnda alanlarn aada belirtilenlerden haberdar olmasn salayan prosedrler oluturmal, uygulamal ve bunlar srdrmelidir,
a) Mevcut veya potansiyel i faaliyetlerinin, davranlarnn SG zerindeki sonular ve SG nin kiisel performansn gelitirilmesine faydalar,
b) Acil durumlara hazrlkl olma ve bu durumlarda yaplmas gerekenler de dhil olmak zere SG politika ve prosedrlerine ve SG ynetim sisteminin artlarna uyumdaki grevleri ve sorumluluklar (Madde 4.4.7),
c) Belirtilmi iletme prosedrlerinden sapmann potansiyel sonular,
Eitim prosedrleri aadaki konulardaki farkl seviyeleri dikkate almaldr,
- Sorumluluk, yetenek, yeterlilik ve bilgi dzeyi,
- Risk.
67
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.2 Eitim, Bilin ve Yeterlilik- 2
Kurulu hangi eitimleri vermeli?
1- Altrma ve bilgilendirme (oryantasyon) eitimi
2- Acil durum eitimi (yangn, ilk yardim, doal afet vb)
3- KKM (kiisel koruyucu malzeme) kullanm eitimi
4- Makina ve ekipmann tehlikelerine ynelik eitim
5- Proses ve saha tehlikelerine ynelik eitim
6- yerine ve spesifik tehlikelere ynelik eitim
68
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.3 letiim, Katlm ve Danma:
4.4.3.1 letiim
Kurulu, SG tehlikeleri ve SG ynetim sistemi ile ilgili olarak aadakiler iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve bunlar srdrmelidir,
a) Kuruluun eitli seviyelerinde ve fonksiyonlarndaki i iletiim,
b) Ykleniciler ve i yerine gelen dier ziyaretilerle iletiim,
c) Dardaki ilgili taraflardan gelen ilgili iletiimin alnmas, dokmante edilmesi ve cevaplandrlmas.
69
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.3 letiim, Katlm ve Danma- 1
4.4.3.2 Katlm ve danma Kurulu, aadakiler iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve bunlar srdrmelidir,
a) alanlarn aadaki faaliyetlere katlmas,
- Tehlike tanmlamas, risk deerlendirmesi ve kontrollerin belirlenmesine uygun katlm,
- Olay aratrmasna uygun katlm,
- SG politikalar ve hedeflerinin gelitirilmesine ve gzden geirilmesine uygun katlm.
- SG yi etkileyen deiiklikler iin danma,
- SG konularnda temsil.
alanlar katlm dzenlemeleri hakknda ve SG temsilcilerinin kimlii hakknda bilgilendirilmelidir.
b) SG yi etkileyen deiiklikler iin yklenicilerle danma.
Kurulu, ilgili SG konularnda, kurulu dndaki ilgili taraflarla, uygun olan hallerde danlmasn salamaldr.
70
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.3 letiim, Katlm ve Danma- 2
iletiim yntemleri:
- Eitimler
- Toplantlar
- letiim / duyuru panolar
- E- mail
- ntranet ortam
- SG Kurulu toplantlar
- Ynetim gzden geirme toplantlar
-Sosyal aktiviteler
71
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.3 letiim, Katlm ve Danma- 3
Dier taraflarla iletiim yntemleri:
- alma ve Sos. G. Bak. - kazas bildirimi
- mfettileri - Denetim raporlar
- SGK l Mdrl - stirahat raporlar
- Tedarikiler ve mteriler - Riskler ve talimatlar
- Ziyaretiler Gvenlik tedbirler
- Sendikalar - SG Kurulu toplant kararlar
72
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.4 Dokmantasyon
SG ynetim sistemi dokmantasyonu aadakileri iermelidir,
a) SG politikas ve hedefleri,
b) SG ynetim sisteminin kapsamnn aklamas,
c) Ynetim sisteminin ana elemanlar ve bunlarn arasndaki etkileimin aklamas ve ilgili dokmanlara atf,
d) Bu SG standardnn gerektirdii dokmanlar, kaytlar dhil,
e) SG risklerinin ynetilmesine ilikin olarak proseslerin etkin biimde planlanmas, yrtlmesi ve kontrol iin kurulu tarafndan gerekli olduu belirlenen dokmanlar, kaytlar dhil.
Not - Dokmantasyonun karmaklk seviyesi, tehlikelerin ve ilgili risklerin seviyesi ile orantl olmas, etkinlik ve verimlilik iin gerekli olan en az seviyede tutulmas nemlidir.
73
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.5 Dokman Kontrol:
SG ynetim sisteminin ve bu SG standardnn gerektirdii dokmanlar kontrole tabi olmaldr. Kaytlar zel tip dokmanlardr ve Madde 4.5.4te verilen kurallara gre kontrole tabi olmaldr.
Kurulu, aadakileri salamak amacyla gerekli prosedrleri oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir:
a) Dokmanlarn yaynlanmasndan nce yeterliliklerinin onaylanmas,
b) Dokmanlarn gzden geirilmesi, gerekli olduunda revize edilmesi ve yeniden onaylanmas,
c) Dokmanlarn deiikliklerinin ve geerli srm statlerinin belirlenmesi,
74
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.5 Dokman Kontrol- 1
d) Uygulanabilir dokmanlarn geerli srmlerinin kullanm noktalarnda hazr bulundurulmasnn salanmas,
e) Dokmanlarn okunabilir ve derhal tannabilir durumda tutulmasnn salanmas,
f) SG ynetim sisteminin planlanmas ve iletilmesi iin kurulu tarafndan gerekli olduu deerlendirilen d kaynakl dokmanlarn belirlenmesi ve bunlarn datmnn kontrol edilmesi,
g) Geersiz hale gelmi dokmanlarn istenmeyen ekilde kullanlmalarnn engellenmesi ve her hangi bir maksatla muhafaza edilmeleri sz konusu ise uygun ekilde iaretlenmesi.
75
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol:
Kurulu, belirlenmi tehlikelerle ilgili olan ve SG risklerinin ynetilmesi
iin kontrol tedbirlerinin uygulanmas gereken ilemleri ve faaliyetleri
tespit etmelidir. Buna deiiklik ynetimi dhil olmaldr (Madde 4.3.1).
Bu ilemler ve faaliyetler iin kurulu, aadakileri uygulamal ve
srdrmelidir:
a) Kurulu ve kuruluun faaliyetleri iin uygulanabilir iletme kontrolleri,
kurulu bu iletme kontrollerini genel SG ynetim sistemine entegre
etmelidir,
b) Satn alnan mallar, tehizat ve hizmetler ile ilgili kontroller,
76
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol- 1
c) Ykleniciler ve i yerine gelen dier ziyaretiler ile ilgili kontroller,
d) Dokmante edilmi prosedrlerin olmamas halinde SG politika ve
hedeflerinden sapmalarn meydana gelmesi sz konusu olan durumlar
kapsayan dokmante edilmi prosedrler,
e) Mevcut olmamas halinde SG politika ve hedeflerinden sapmalarn
meydana gelmesi sz konusu olan durumlar iin, yaplmasnn
gereklilii hkme balanm iletme kriterleri.
77
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol- 2
Satn Almalarda SG:
1-Kimyasal almlarnda
2-KKD (kiisel korunma malzemeleri)
3-Makine ve ekipman almlarnda
4-Hizmet satn alnanlar (taeron, bakm, yemek, tama / servis, vb)
5-Makina ve ekipman kiralamada
78
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol- 3
KMYASAL MADDE NEDR?
Doal halde bulunan, retilen,
Herhangi bir ilem srasnda veya atk
Olarak ortaya kan, kazara oluan ,
Her trl element, bileik veya karmlardr.
TEHLKEL KMYASAL MADDE NEDR?
Patlayc, oksitleyici, yanc, toksik, zararl, evre iin
Tehlikeli zelliklerden bir veya birkana sahip olan
Maddelerdir.
79
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol- 4
MSDS NEDR?
MSDS (malzeme gvenlik bilgi formu) on alt (16) maddeden
oluur ve formda aadaki bilgiler yer alr:
Kimyasaln ad ve ierii
Kimyasaln fiziksel ve kimyasal zellikleri
Kimyasaln gvenlik ve risk bilgileri
lkyardm nlemleri
Yangnla mcadele ve nlemler
Kimyasaln kullanma ve depolama bilgileri
Kiisel koruma bilgileri
Kimyasaln evreye olan etkileri ve nlemler
Atklarn imha bilgileri
Varsa kimyasalla ilgili dier bilgiler
80
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol- 5
MSDS NEDR?
ngilizcede Material Safety data Sheet kelimelerinin ba harflerinden
meydana gelen, Trke karl malzeme gvenlik bilgi formu olan bir
ksaltmadr.
Kimyasal reticileri rnlerinin MSDS lerini vermekle,
Kullanc kurumlarda alanlarnn bu maddelere maruziyetini
nlemek, mmkn olmad hallerde en aza indirmek ve
tehlikelerinden korumak iin gerekli nlemleri almakla,
ykmldr.
81 6/8/2013
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol- 6
KKM (Kiisel Koruyucu Malzemesi)
Safety Helmet
EN397 / CE Safety Glasses
EN166 / CE
Safety Shoes
EN345-6-7 / CE
H-VIZ Vest
EN471 / CE
Safety Gloves
EN420 / CE
Additional PPE should be requested
depending on specific work activities
and/or a specific work area and
should be specified by specific JHA
and/or PTW.
All PPE shall be according to the
EN& CE
Overall with long
sleeves
EN340 / CE
http://images.google.gr/imgres?imgurl=http://www.smsols.co.uk/products/high-visibility-products.jpg&imgrefurl=http://www.smsols.co.uk/public-sector/all-products.htm&usg=__HhjQtzUUE9aKpqIS1lgYUDt-uyY=&h=366&w=337&sz=23&hl=el&start=10&sig2=lHC2-rNQ1h8O2Lo63di03Q&tbnid=YGvpTZUNez1mFM:&tbnh=122&tbnw=112&prev=/images%3Fq%3Dhigh%2Bvisibility%2Bclothing%26gbv%3D2%26hl%3Del&ei=jV4uSqnAHsSEsAb84bS6CQ
82
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.6 letme Kontrol- 7
Hizmet satn alnanlar (taeron, bakm, yemek, servis,vb), Makine ve ekipman almlarnda ve kiralamada:
1-Teknik artnamelere,
2-Szlemelere,
3-letmeye alnmasna,
4-Periyodik bakm ve testlerine,
5-Tehlikeleri ve risklerine,
6-Geri dnmlerine,
7-Personel hizmeti alnacaksa, personel uygulamasna ve salk raporlarna,
dikkat edilmelidir.
83
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler:
Kurulu, aadakiler iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve bunlar srdrmelidir:
a) Potansiyel acil durum hallerinin tanmlanmas,
b) Bu gibi acil durum hallerinde gereken ilemlerin yaplmas.
Kurulu, gerek acil durumlarda gereken ilemleri yapmal ve olumsuz SG sonularn nlemeli veya hafifletmelidir.
Kurulu acil durumlarda yaplacak ilemleri planlarken ilgili taraflarn (acil durum hizmetleri ve komular gibi) ihtiyalarn dikkate almaldr.
84
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 1
Kurulu, zellikle olaylarn ve acil durumlarn ortaya kmasndan sonra acil durum hazrlklarn, bu durumlarda kullanlacak planlar ve prosedrleri gzden geirmelidir.
Kurulu, pratik olan hallerde, ilgili taraflar ieren acil durumlarda yaplacak ilemleri periyodik olarak denemelidir.
Kurulu acil durum hazrln ve yaplacak ilem prosedrlerini, zellikle periyodik denemeden sonra ve acil durum hallerinin meydana gelmesinden sonra, periyodik olarak gzden geirmelidir (Madde 4.5.3).
85
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 2
Acil Durum:
Afet olarak deerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik,
tedbirsizlik, ihmal, kast ve eitli amalarla meydana getirilen
olaylarn tmnn yol at hallerdir.
Acil Duruma rnekler:
Doal afetler, yangn, patlama, sabotaj, toplumsal olaylar, byk i
kazalar, vb.
86
Acil Durum Hazrl:
1-Acil durum palan hazrlanmal
2-Yerleim palan hazrlanmal
3-Personel grevlendirmeleri yaplmal
4-Gerekli eitimler verilmeli
5-Gerekli malzeme ve ekipmanlar hazr bulundurulmal
6-Tatbikat yaplmal
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 3
87
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 4
I- Acil Durum Planlar:
Acil durum gerektiren olaylarda yaplacak, mdahale, koruma,
arama-kurtarma ve ilkyardm konularnn nasl ve kimler tarafndan
yaplacan gsteren ve acil durum ncesinde hazrlanmas gereken
planlardr.
88
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 5
II- Acil Durum Yerleim Plan:
1-Tesisin yerleim plan (varsa fakl bina/iletmelerin ayr ayr acil
durum plan) hazrlanmal, Bu planda en az aadaki bilgileri iermelidir;
-Acil ka ynleri ve acil k kaplar
-Yangn tpleri, yandn dolaplar ve hidrandlar
-Tehlike blgeleri
-Kritik ekipman yerleri (trafo, jeneratr, yangn pompas, vb)
-Acil toplanma yeri
2-Tesis ehir dnda ise evre yollar da gsteren genel yerleim
plan hazrlanmaldr.
89
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 6
Tehlike blgelerinin tanmlanmas
Tehlike blgeleri e ayrlr.
a) 0. Blge: letme artlar altnda ve arza halinde daima patlayc bir karmn bulunduu blgelerdir (Boru ve kaplarn ileri gibi).
b) 1. Blge: letme artlar altnda ve arza halinde patlayc karmlarnn oluabilecei blgelerdir (dolum borusu civar, armatrler vb).
c) 2. Blge: letme artlar altnda veya arza halinde patlayc karmlarnn nadiren olutuu blgelerdir (tanklarn yakn evresi gibi).
90
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 7
III- Personel Grevlendirmeleri Yaplmal
Acil Durum Ekiplerin Kuruluu, Grevleri ve alma Esaslar-1:
1-Acil durum/kriz ynetim bakan-yneticisi ve yardmclar
olmaldr;
Acil durumda, acil durum ekibini, krizi ve darda gelecek yardm,
mdahale vb. sevk ve idare edecek
2- Acil durum ekibi olmal (yangn ve ilk yardm ekibi)
91
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 8
Acil Durum Ekiplerin Kuruluu, Grevleri ve alma Esaslar- 2:
a) Sndrme ekibi
b) Kurtarma ekibi
c) Koruma ekibi
d) lk yardm ekibi
Sndrme ve kurtarma ekipleri en az 3 er, koruma ve ilk yardm
Ekipleri ise en az 2 er kiiden oluur. (ekipte grevlendirilmi personel
says, alan personel saysna, vardiyal alma durumuna ve risk
durumuna gre deiiklik gstermelidir)
Her ekipte bir ekip ba bulunur.
92
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 9
A- SNDRME EKBNN YAPACAI LER:
Sndrme Ekibi: kacak yangna derhal mdahale ederek sndrmek
ve/veya genilemesine mani olmak,
1- Yangn ihbarn alnca yangnn kt kattaki/yerdeki yangn sndrme ara
ve gerelerin bulunduu yere koar ve alr.
2- Yangn yerine geldii zaman yangnn bymesini yaylmasna engel olmak
iin ak olan pencere ve kaplar kapatr.
3- Yangnn cinsine gre hangi ara gerekiyorsa onu iler duruma geirir. (yangn
tp, yangn hortumu, hidran, vb)
4- Ka yolunu daima ak tutar.
5- Yangn yerine grevlilerden bakasnn girmesini engeller.
6- Grev bittikten sonra i ile donanm ve malzeme hakknda ekip bana bilgi
verir.
7- Malzemeyi bir sonraki ihtiyaca hazr duruma getirir ve yerlerine koyar
93
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 10
B- KURTARMA EKBN YAPACAI LER:
Kurtarma Ekibi: Yangn vukuunda can ve mal kurtarma ilerini
yrtmek,
1- Yangn ihbarn alnca Acil Toplanma Yerinde toplanr.
2- Yanan yere giderken soukkanl olur tehizatn tam bulundurur.
3- Kurtarmak iin ncelikle kazazedeye ismi ile seslenir, kazazedenin
dikkatini eker yanna getirmeye alr, kazazededen bir ses alamaz
ise yanna gider.
4- Kazazedeleri gmme dolaplar, kntlar,divan, karyola ve masa altlar gibi
yerlerde arar.
94
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 11
B- KURTARMA EKBN YAPACAI LER:
5- Kurtard kazazedelere ilk acil yardm yapar sonra onlar ilk yardm ekibin
yanna gtrr.
6- Dier ekiplerin ilerini gletirecek enkaz kaldrr.
7- Yangnda ilk kurtarlacak eyalar kapnn yanna kadar gtrr nemli
evraklar yangn torbalarna koyar varsa yanmayanlar uygun yntemlerle
dar kartr. (pencereden atar, vb)
8- Kurtarlan eya evrak ve dier malzemeleri koruma ekibine teslime eder.
9- Grev bittikten sonra yaplan i ile donanm ve malzeme hakknda ekip
bana bilgi verir.
10- Malzemeyi bir sonraki ihtiyaca hazr duruma getirir ve yerlerine koyar.
95
C- KORUMA EKBNN YAPACAI LER
Koruma Ekibi: Kurtarma ekibince kurtarlan eya, evrak korumak
ve gvenlii salamak.
1-Haberlemeyi salar
2-Yangn ihbar alnca Acil Toplanma Yerinde toplanr.
3-Yangndan dolay meydana gelecek moral bozucu hareketleri panik ve
kargaay nlemeye alr.
4-Yanan bina/tesis etrafnda emniyet tertibat alr hrszl ve yamacl
engeller.
5-Kurtarlm kymetli evrak ve malzemeyi muhafaza altnda bulundurur.
6-Grev bittikten sonra yaplan i ve yardmc gereleri hakknda ekip
bana bilgi verir.
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 12
96
D- LK YARDIM EKBN YAPACAI LER:
lk Yardm Ekibi: Yangn nedeniyle yaralanan veya hastalanan kiilere ilk
yardm yapmak.
1-Yangn ihbarn alnca ilk yardm malzemelerini alr Acil Toplanma Yerinde
toplanr.
2-Yaral toplanma noktasn ve ilk yardm istasyonunu aar.
3-Yarallara ve hastalar ilk acil yardm yapar, gerekli grdklerini hastaneye sevk
eder.
4-Varsa cesetleri toplar kimliklerini zerindeki para ve eyalar tespit eder ve
zerinde kanlar ilgililer teslim eder.
5-Grev bittikten sonra i ile ilgili donanm ve malzeme hakknda ekip bana bilgi
verir.
6- Malzemeyi bir sonraki olaya hazrlar ve yerlerine koyar
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 13
97
4.4 UYGULAMA ve LETME 4.4.7 Acil Durum Hazrl ve Bu Hallerde Yaplmas
Gerekenler- 14
1- Yangn , doal afetler dnda , genelde insan hatasndan dolay
meydana gelir.
2-Yangn nlemek, sndrmekten daha kolaydr ve risk tamaz.
3-Yangn nlemek, bir veya birka kiinin grev ve sorumluluu deil,
tm insanlarn grevidir. Yangn sndrmek ise bu konuda eitilmi
insanlarn grevidir.
4-Yangn, can ve mal dmandr. Ancak, yangn annda insana en
byk dman, panik ve mantksz harekettir.
98
4.5 KONTROL 4.5.1 Performans lm ve zleme:
Kurulu, SG performansn dzenli bir temelde izlemek ve lmek iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir.
Bu prosedrler aadakilerin yaplmasn salamaldr,
a) Kuruluun ihtiyalarna uygun, hem nitel hem nicel tedbirleri salamal,
b) Kuruluun, SG hedeflerine ulama derecesini izlemeli,
c) Kontrollerin etkinlik derecesini izlemeli (hem salk hem gvenlik iin),
d) Performansn SG ynetim programlar, iletme kriterleri ve uygulanabilir yasal mevzuat artlarna uygunluunu izleyen proaktif tedbirleri salamal,
99
4.5 KONTROL 4.5.1 Performans lm ve zleme- 1
e) Kazalar, hastalklar, olaylar (hasarsz olaylar dhil) ve yetersiz SG performansnn dier gemi delillerini izlemek iin dzenleyici tedbirleri salamal,
f) Mteakip dzeltici ve nleyici faaliyetlerin analizini kolaylatrmak iin yeterli izleme ve lme sonularnn ve verilerin kaydedilmesini salamal.
Performans lmesi ve izlemesi iin izleme donanm gerekiyorsa, kurulu bu tr ekipmanlarn bakm ve kalibrasyonu iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir. Kalibrasyon ve bakm faaliyetlerinin kaytlar ve sonular muhafaza edilmelidir.
100
4.5 KONTROL 4.5.1 Performans lm ve zleme- 2
Periyodik zleme ve Kontrol Gerektiren Faaliyetler ve Ekipmanlar:
1- kazalarnn ve ramak kalalarn kaytlar
2-Kazalarn inceleme kaytlar
3-Periyodik test ve kontrol gerektiren ekipmanlarn kaytlar
4-Saha lmleri ve analiz kaytlar
5-Personel Salk kaytlar
6- Ruhsatlar, izinler vb. kaytar
101
4.5 KONTROL
4.5.2 Uygunluun Deerlendirilmesi:
4.5.2.1 Uygunluk taahhd ile tutarl olarak (Madde 4.2 c), kurulu uygulanabilir yasal artlara uygunluun periyodik olarak deerlendirilmesi iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir (Madde 4.3.2)
Kurulu periyodik deerlendirmelerin sonularn muhafaza etmelidir.
Not Periyodik deerlendirme skl deiik yasal artlar iin farkl olabilir.
4.5.2.2 Kurulu, uymay taahht ettii dier artlara (Madde 4.3.2) uygunluu deerlendirmelidir. Kurulu bu deerlendirmeyi Madde 4.5.2.1de aklanan yasal uygunluk deerlendirmesi ile birletirmek veya ayr prosedrler kullanmak isteyebilir.
Kurulu periyodik deerlendirmelerin sonularn muhafaza etmelidir.
Not Periyodik deerlendirme skl deiik dier artlar iin farkl olabilir.
102
4.5 KONTROL
4.5.2 Uygunluun Deerlendirilmesi- 1
Kurulu Yasal artlara ve Uymay Taahht Ettii Dier artlara Uygunluun Takibi ve Deerlendirilmesi in: 1- Uygunluun deerlendirilmesi iin sorumluluklar tespit etmeli
2- Mevzuat ve takip edilmesi gereken d kaynakl yaynlarn listesini oluturmal
3- Uygunluk kriterlerini tespit etmeli
4-Uygunsuzluk durumunda ne yaplacan belirlemeli
103
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler:
4.5.3.1 Olaylarn Aratrlmas:
Kurulu, aadakileri salamak zere olaylar kaydetmek, aratrmak
ve analiz etmek iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve
srdrmelidir:
a) Olaylarn meydana gelmesine sebep olabilen veya katkda
bulunabilen SG eksikliklerini ve dier faktrleri belirlemek,
b) Dzeltici faaliyet ihtiyacn belirlemek,
c) nleyici faaliyet frsatlarn tespit etmek,
104
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 1
4.5.3.1 Olaylarn Aratrlmas- 1
d) Srekli iyiletirme frsatlarn tespit etmek,
e) Bu gibi aratrmalarn sonularn yaynlamak.
Aratrmalar zamannda yaplmaldr. Dzeltici faaliyet ihtiyac veya
nleyici faaliyet frsatlar Madde 4.5.3.2nin ilgili ksmlarna gre ele
alnmaldr.
Olay aratrmalarnn sonular dokmante edilmeli ve muhafaza
edilmelidir.
105
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 2
4.5.3.2 Uygunsuzluk, Dzeltici Faaliyet ve nleyici Faaliyet:
Kurulu, gerek ve potansiyel uygunsuzluklarn ele alnmas, dzeltici ve nleyici faaliyetlerin yaplmas iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir. Bu prosedrler aadakiler iin gerekli artlar belirlemelidir:
a) Uygunsuzluklarn belirlenmesi ve bunlarn SG zerindeki etkilerini azaltmak iin tedbir alnmas,
b) Uygunsuzluklarn aratrlmas ve bunlarn tekrarlanmasnn nlenmesi iin tedbir alnmas,
c) Uygunsuzluklarn nlenmesi iin alnan tedbirlerin deerlendirilmesi ve bunlarn meydana gelmesinin nlenmesi iin uygun tedbirlerin uygulanmas,
d) Dzeltici ve nleyici faaliyetlerin sonularnn kaydedilmesi ve iletilmesi,
e) Yaplan dzeltici ve nleyici faaliyetlerin etkinliinin gzden geirilmesi.
106
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 3
4.5.3.2 Uygunsuzluk, Dzeltici Faaliyet ve nleyici Faaliyet- 1
Dzeltici faaliyetin veya nleyici faaliyetin yeni veya deimi tehlikeleri ortaya karmas veya yeni veya deiik kontrollere olan ihtiyac gstermesi halinde, bu prosedrler, nerilen btn dzeltici ve nleyici faaliyetlerin uygulanmadan nce risk deerlendirmesi prosesine gre gzden geirilmesini gerektirmelidir.
Potansiyel ve gerek uygunsuzluklarn sebeplerini ortadan kaldrmak iin alnan herhangi bir dzeltici ve nleyici tedbir, problemlerin bykl ve karlalan SG riskleri ile orantl olmaldr.
Kurulu, dzeltici ve nleyici faaliyetlerden kaynaklanan gerekli deiikliklerin SG ynetim sistemi dokmantasyonuna uygulanmasn salamaldr.
107
KAZASI ANALZI
RNEG!
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 4
108
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 5
rnek Kazas Analizi:
yerinin bant merkezinde bakm-temizlik grevlisi olarak alan ii
sabah ie gelir ve hava muhalefeti nedeniyle ie gelemeyen Vardiya
Sorulusu nu beklemeden ve Bant Merkezi Operatr ile iyi koordinasyon
yapmadan ve bant kumanda alterini kilitlemeden, bant boazna girerek
temizlik iine balar. e ge gelen Vardiya Sorumlusu iinin bant
boaznda olduunu bilmediinden ve yeterli kontrol yapmadan bant
baln manuel konuma getirerek geriye akmak ister. Bu srada bant
boaznda temizlik yapan ii derek hayatn kaybeder.
109
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 6
Tespit edilen olumsuzluklar:
1. Kaza geiren ii bant kumanda alterini kilitlemeden Vardiya Sorumlusu nu
beklemeden yeterli koordinasyon yapmadan bant boazna girerek temizlik
yapmaya balamtr.
2. Vardiya Sorumlusu ie ge geldii halde yeterli kontrol yapmadan band
hareket ettirmitir.
3. Bant Merkez Operatr, sistem emniyet halat ile devreden kartm ise
devre d kalmakta ve ayrca tm sisteme hakim olamamaktadr.
4. Sesli uyar sistemi alt halde grlt nedeniyle veya birok bant bal
bulunduundan hangi baln hareket ettii ayrt etmektedir.
5. Vardiya Amirleri ve bant merkezi sorumlular, ie gelmeyen Vardiya
Sorumlusu nun yerine grevlendirme yapmamlardr.
6. Kaza geiren ii daha nce bu konuda eitim ald halde ve talimatlara
aykr hareket ve ayn hatay daha nceki tarihlerde yapmas dolaysyla uyar
cezas ald halde ayn hatay tekrarlam, uyar ve talimatlara uymamtr.
110
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 7
Alnmas gereken tedbirler:
1. Bant Kontrol Merkezinin sisteme tamamen hakim olmas salanmal, onun onay
olmadan sistem hareket ettirilemez hale getirilmelidir. Sistem manuel olarak hareket
ettirilecei zaman operatr manuel kumanday aarak onay vermelidir.
2. Blm efleri, Vardiya Amirleri ve Vardiya Sorumlular ie baladklarnda tam bir
kontrol yapmal ve iyi bir koordinasyon salanmal ve iveren de bu hususu takip
etmelidir.
3. Bant hareket ettiinde sesli uyarya ilaveten bant balklarnda kl uyar lambalar
konulmaldr.
Sonu ve Kanaat:
Kazal ii % 45 kusurlu. veren % 25 kusurlu, Blm efi, Vardiya Amiri ve Vardiya
Sorumlusu %10 ar kusurludur. Bu kusur orannda inceleme yapan kiinin olay
hakkndaki kanaatine gre ve i kazasnn artlar gz nne alnarak % 5 esnetme
yaplabilir.
111
4.5 KONTROL 4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Dzeltici ve
nleyici Faaliyetler- 8
Kazas nceleme ve Deerlendirme Tablosu
nem
sras
Kaza ile ilgili tespit edilen uygunsuzluklar Sorumlu
veya
sorumlular
Hata puan
ve etki
yzdesi
Toplam
Puan
1
Bant kontrol merkezi operatr sistem emniyet halat devreden
kartlm ise devre d kalmakta ve ayrca tm sisteme hakim
olamamaktadr
veren 20
40
Kazal bant kumanda alterini kilitlemeden bant boazna
girerek temizlik yapmaya balamtr Kazal 20
2
Vardiya Sorumlusu ie ge geldii halde yeterli kontrol
yapmadan band hareket ettirmi. Vardiya Amiri ie zamannda
gelmeyen Vardiya Sorumlusu nun yerine grevlendirme
yapmamtr. Vardiya efi yeterince denetim yapmamtr.
Vardiya Sorumlusu 10
30 Vardiya Amiri 10
Blm efi 10
3 Kazal bu konuda daha nce eitim ald halde, talimatlara
aykr hareket etmi
Kazal 20 20
4
Kazal ayn hatay daha nceki tarihte yapmas dolaysyla uyar
cezas ald halde ayn hatay tekrarlamtr. Uyar ve
talimatlara uymamtr.
Kazal
5
10
Sesli uyar sistemi alt halde grlt nedeniyle veya birok bant bal
bulunduundan hangi baln hareket ettii ayrt edilememektedir. veren 5
112
4.5 KONTROL
4.5.4 Kaytlarn Kontrol
Kurulu, SG ynetim sisteminin ve bu SG standardnn artlarna uygunluun ve elde edilen sonularn gsterilmesi iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir.
Kurulu kaytlarn tanmlanmas, muhafaza edilmesi, korunmas, geri alnmas, tutulmas ve elden karlmas iin prosedrler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir.
SG kaytlar okunakl, ayrt edilebilir ve izlenebilir olarak kalmaldr.
113
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik:
Kurulu, aadakileri salamak zere i sal ve gvenlii ynetim sistemi tetkiklerinin periyodik olarak planlanan aralklarla yaplmasn salamaldr:
a) SG ynetim sisteminin aadakileri salayp salamadnn tayin edilmesi,
1) Bu standardn artlar dhil, SG ynetim sistemi iin planlanm dzenlemelere uygunluu,
2) Dzenli bir ekilde uygulanma ve srdrlme durumu,
3) Kuruluun politika ve hedeflerini karlamasndaki etkinlii.
b) Ynetime, tetkiklerin sonular hakknda bilgi salanmas.
Tetkik program kuruluun faaliyetlerinin risk deerlendirmesine ve gemi tetkiklerin sonularna dayal olarak planlanmal, oluturulmal, uygulanmal ve srdrlmelidir.
114
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 1
Tetkik prosedrleri aadakileri ele alacak ekilde oluturulmal,
uygulanmal ve srdrlmelidir:
a) Tetkiklerin planlanmas ve uygulanmas, sonularn bildirilmesi ve
ilgili kaytlarn tutulmas ile ilgili sorumluluklar, yeterlilikler ve artlar,
b) Tetkik kriterlerinin, kapsamnn, sklnn ve metotlarnn
belirlenmesi.
Tetkikilerin seimi ve tetkiklerin yrtlmesi tetkik prosesinin
objektifliini ve tarafszln salamaldr.
115
TETKK NEDR?
TS EN ISO 19011de tanmland ekli ile;
Tetkik:
Tetkik delili elde etmek ve tetkik kriterlerinin karlanma derecesini
objektif olarak deerlendirmek iin yaplan sistematik, bamsz ve
belgelendirilmi proses.
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 2
116
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 3
SG Tetkiki Nedir:
SG ile ilgili faaliyetlerin ve sonularn, planlanan dzenlemelere uyup uymadnn ve bu dzenlemelerin etkili olarak uygulanp uygulanmadnn ve amaca ulamak iin uygun olup olmadnn sistematik ve tarafsz olarak incelenmesidir.
117 117
TETKK KMLER ERR?
Tetkiki: Tetkiki yapmak iin gereken yeterlilie sahip kii.
Tetkik Ekibi:
Tetkiki yapan ve gerektiinde teknik uzmanlarca desteklenen bir veya
daha fazla sayda tetkiki
Not 1 Tetkikilerden biri ekip bakan olarak atanr.
Not 2 Tetkik ekibinde eitim gren tetkikiler bulunabilir.
Teknik Uzman:
Tetkik ekibine zel bilgi veya uzmanlk salayan kii.
Not 1 zel bilgi veya uzmanlk; kurulula, tetkik edilen prosesle veya faaliyetle; dil veya kltrle ilgili olabilir.
Not 2 Teknik uzman tetkik ekibinde tetkiki olarak grev yapmaz.
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 4
118
TETKK ETLER:
1. TARAF TETKK / TETKK
Kuruluun kendi kalite sistemini tetkik etmesi
2. TARAF TETKK
Mteri veya temsilcisinin tedarikisini tetkik etmesi
3. TARAF TETKK
Kuruluun bamsz belgelendirme irketleri tarafndan
tetkik edilmesi
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 5
119
UYGUNSUZLUK TANIMI
SG sistem elemanlarnn mevcut olmamas ve / veya belirlenmi olan
artlardan sapmasdr.
UYGUNSUZLUK ETLER (Belgelendirme Tetkiki in)
-Byk / majr uygunsuzluklar
-yiletirme potansiyeli (kk uygunsuzluklar)
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 6
120
SOR
DNLE GR
SORGULAMA GEN
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 7
121
4.5 KONTROL
4.5.5 Tetkik- 8 TETKKTE LETM
Tetkikinin yapt iin en nemli ksm iletiimdir. letiim
kurmay engelleyecek davranlardan kanmak gereklidir.
Bunu salamann baz yollar vardr;
-Her durumda sakin ve nazik olmak,
-Hazrlkl ve kararl olmak,
-Yaplan ile ilgilenmek,
-Gerekli durumlarda toleransl davranabilmek,
-Beden dilini kullanabilmek,
-Konuma tarzn ve ses tonunu ayarlayabilmek,
-Mimikleri kullanmak,
-Alngan olmamak,
-st kapal konumamak,
-Tartmac olmamak,
-Sabrl olmak,
-Sosyal olmak, insan ilikilerinde baarl olmak.
122
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 9
SORU ETLER:
-AIK SORULAR;
5 N + 1 K (Ne, nerede, nasl, niin, ne zaman, kim) ,mmkn
olduu kadar ak soru kullannz. Niin sorusu eletiri ierdii
iin bu sorudan kannz.
-KAPALI SORULAR;
Cevab evet ve hayr olan sorulardr.
-Tetkik esnasnda ltfen, teekkr ederim, msaade
edermisiniz gibi kelimeleri sk sk kullannz.
123
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 10
TETKK ESNASINDA NOT TUTULMASI:
-Objektif kantlarn kaydedilmesi;
-Tetkik edilen tarafndan verilen bilgiler, dokman numaralar ve
yayn/revizyon durumlar, rn ve hizmetle ilgili bilgiler (rn no, szleme
no, kalibrasyon durumu...), blmler, tetkik edilenin ad...
-Tetkiki tarafndan tutulan notlar; yaplacak aratrmalarda, tetkikin
ilerleyen aamalarnda, objektif kantlarda ve daha sonraki tetkiklerde
referans olarak kullanlabilir. Bu bakmdan tutulan notlarn okunabilir ve
teyit edilebilir zelliklerde olmas gerekir.
124
TETKKNN KSEL ZELLKLER:
Bir Tetkiki:
Ahlakl; yani adil, drst, samimi, namuslu ve saduyulu,
Ak fikirli; yani farkl fikirleri ve bak alarn deerlendirmeye istekli,
Diplomatik; yani insanlarla olan ilikilerinde nazik,
Gzlemci; yani fiziksel evrenin ve faaliyetlerin aktif olarak farknda,
Kavrayl; yani durumlarn igdsel olarak farknda ve onlar anlama
kabiliyetine sahip,
ok ynl; yani farkl durumlara abuk adapte olma kabiliyetine sahip,
Israrc; yani sebatl, hedeflere ulamaya odaklanm,
Kararl; yani mantkl muhakeme ve analize dayal olarak zamannda karar
verme zelliine sahip,
Kendine gvenen; yani dier kiilerle etkin bir ekilde etkileimde bulunurken
bamsz olarak hareket etme kabiliyetine sahip
olmaldr.
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 11
125
BR TETKK NE YAPMAMALI?
KURULU POLTKASINI
ELETRMEMEL
KRTK YAPMAMALI
TARTIMAMALI
GE KALMAMALI
AHISLARI TARTIMAMALI
TETKKDEN NCE ALKOL
ALMAMALI
TETKK EDLEN BAKALARI
LE KIYASLAMAMALI
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 12
126
TETKK NE OLMAMALI?
ZALM
YALANCI
TARTIMACI
PROFESYONEL OLMAYAN
ST KAPALI KONUAN
MANTIKSIZ
LK KURAMAYAN
SAF
DENGESZ
GZLEM SEVMEYEN
TOLERANSSIZ
TEMBEL
TARAFLI
ALINGAN
DRST OLMAYAN
4.5 KONTROL 4.5.5 Tetkik- 13
127
4.6 YNETMN GZDEN GERMES:
Kuruluun st ynetimi, SG ynetim sisteminin srekli uygunluunu, yeterliliini ve etkinliini salamak iin kendi belirledii aralklarla SG ynetim sistemini gzden geirmelidir.
Ynetimin gzden geirmesi, SG ynetim sistemi tetkik sonularnn, deien durumlarn ve srekli iyiletirme taahhdnn nda, SG ynetim sisteminin politikas, SG hedefleri ve dier elemanlarnda deiikliklere olan muhtemel ihtiyaca deinmelidir.
Ynetimin gzden geirmesine ilikin kaytlar muhafaza edilmelidir.
Ynetimin gzden geirmesinin girdileri aadakileri iermelidir:
128
4.6 YNETMN GZDEN GERMES- 1
a) tetkiklerin ve uygulanabilen yasal artlara ve kuruluun uymay
taahht ettii dier artlara uygunluun deerlendirilmesinin sonular,
b) Katlm ve danma sonular (Madde 4.4.3),
c) Kurulu dndaki ilgili taraflarla yaplan iletiim, ikayetler dhil,
d) Kuruluun SG performans,
e) Hedeflere ulalma derecesi,
f) Olay aratrmalarnn, dzeltici ve nleyici faaliyetlerin durumu,
g) nceki ynetim gzden geirmelerinin takip ilemleri,
129
4.6 YNETMN GZDEN GERMES- 2
h) SG ile ilgili olarak deien artlar, SG ile ilgili yasal ve dier artlar dhil,
j) yiletirme tavsiyeleri.
Ynetimin gzden geirmesinin ktlar kuruluun srekli iyiletirme taahhdne uygun olmal ve aadakilere ilikin kararlar ve ilemleri kapsamaldr:
a) SG performans,
b) SG politikas ve hedefleri,
c) Kaynaklar,
d) SG ynetim sisteminin dier elemanlar.
Ynetimin gzden geirmesinin ktlar, iletiim ve danma iin hazr hale getirilmelidir (Madde 4.4.3).
130
KAZASIZ GNLER