İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon - MKU

SNAD Atf Sistemi 2. EdisyonSNAD Atf Sistemi
T h e I s n a d C i t a t i o n S t y l e
2. Edisyon
w w w . i s n a d s i s t e m i . o r g
Destekleyen Kurumlar: Sivas Cumhuriyet Universitesi | Sivas Cumhuriyet Universitesi Dini limler Uygulama ve Aratrma Merkezi (DMER) | Sivas Cumhuriyet Universitesi lahiyat Fakültesi
Proje: Bu çalma, Sivas Cumhuriyet Universitesi Bilimsel Aratrma Projeleri (CUBAP) tarafndan RGD-015 proje numaras ile desteklenmitir | This work is supported by the Scientific Research Project Fund of Sivas Cumhuriyet University under the project number RGD-015
Emei Geçenler: Prof. Dr. Alim Yldz, Sivas Cumhuriyet U Rektoru | Prof. Dr. Unal Klç, Sivas Cumhuriyet U Rektor Yrd. | Prof. Dr. Sami Sahin, DIMER Muduru | Prof. Dr. Yusuf Dogan, Sivas Cumhuriyet U Ilahiyat Fak. Dekan | Prof. Dr. Omer Kara, Ilahiyat Tetkikleri Dergisi | Prof. Dr. Celal Demir, Afyon Kocatepe U Eitim Fak. | Prof. Dr. Bekir Tatl, Ankara Hac Bayram Veli U Ilahiyat Fak. | Prof. Dr. Saban Hakl, Hitit U Ilahiyat Fak. Dergisi | Prof. Dr. S. Ali Düzgün, Kader | Prof. Dr. A. shak Demir, e-makalat | Prof. Dr. Cemal Agrman, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Prof. Dr. Muhammet Tarakç, Oksident | Prof. Dr. M. Ali Simek, Sivas Cumhuriyet U Ilahiyat Fak. | Prof. Dr. Abdulhamit Birk, Pamukkale U Ilahiyat Fak. | Prof. Dr. Ozcan Güngor, Journal of Analytic Divinity | Prof. Dr. Canan Seyfeli, Dicle U Ilahiyat Fak. | Doç. Dr. Aye Zian Furat, Darulfunun Ilahiyat | Doç. Dr. Reyhan Kele, Ilahiyat Tetkikleri Dergisi | Doç. Dr. Ali Karata, Tefsir Arastrmalar Dergisi | Doç. Dr. Murat Simek, Tahkik Dergisi | Doç. Dr. Murat Kayacan, Mu Alparslan U slami limler Fak. | Doç. Dr. Veysel Ozdemir, Hadith Dergisi | Doç. Dr. Mustafa Sentürk, Rumeli Islam Arastrmalar | Doç. Dr. Mehmet Kalayc, Ankara U Ilahiyat Fak. Dergisi | Doç. Dr. Mustafa Ulu, Bilimname | Doç. Dr. M. Tayyib Klç, Dicle U Ilahiyat Fak. Dergisi | Doç. Dr. Mustafa Koç, Balkesir U Ilahiyat Fakultesi Dergisi | Doç. Dr. Ali Ylmaz, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Doç. Dr. Harun Caglayan, ULUM | Doç. Dr. Cemil Kutlutürk, Dini Arastrmalar | Doç. Dr. Melek Dikmen, S. Demirel U Ilahiyat Fak. Dergisi | Doç. Dr. Fevzi Rençber, The Journal of Academic Social Science Studies | Doç. Dr. Rifat Türkel, Islam Medeniyeti Arastrmalar Dergisi | Doç. Dr. U. Murat Klavuz, Bursa Uluda U Ilahiyat Fak. | Dr. Emrah Kaya, Sakarya U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Sema Ylmaz, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Dr. Kenan Ozçelik, A. Yldrm Beyazt U Islami Ilimler Fak. | Dr. Murat Celik, A. Yldrm Beyazt U Insan ve Toplum Bilimleri Fak. | Dr. Cigdem Gülmez, Kastamonu U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Elif Kara, Bartn U Islami Ilimler Fak. Dergisi | Dr. rfan Erdogan, Marife | Dr. Murat Ozcan, A. Hac Bayram Veli U Edebiyat Fak. | Dr. Murat Akn, Bulent Ecevit U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Erdogan Koycü, Bartn U Islami Ilimler Fak. Dergisi | Dr. M. Fatih Yalçn, Edebali Islamiyat Dergisi | Dr. Kadir Gombeyaz, Ilahiyat Studies | Dr. Osman Bayder, Erciyes U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Ali Dadan, ISTEM | Dr. smail Simek, Universal Journal of Theology | Dr. Huzeyfe Ceker, Islam Hukuku Arastrmalar | Dr. Sükrü Aydn, Batman U Islami Ilimler Fak. Dergisi | Dr. Necmeddin Güney, Necmettin Erbakan U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Sezayi Bekdemir, Ar Islami Ilimler Dergisi | Dr. Abdullah Pakoglu, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Dr. Ahmet Celik, DIMER Mudur Yrd. | Dr. Hadi Sofuoglu, Dokuz Eylul U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Harun Bekiroglu, Inonu U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Adem Ciftci, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Dr. Omer Sabuncu, Harran U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Recep Ozdemir, Islami Ilimler Arastrmalar Dergisi | Dr. Fatih Topaloglu, Karadeniz Teknik U Ilahiyat Fak. Dergisi | Dr. Fatma Kurttekin, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Dr. Abdulkadir Macit, Kocaeli Ilahiyat Dergisi | Dr. Fatma Bayraktar Karahan, Diyanet Ilmi Dergi | Dr. Ahmet Bayraktar, Eskiyeni | Dr. lyas Uçar, Eskiyeni | Dr. Zeynep Yücedogru, Ilahiyat Atf Dizini | Dr. Mahmut Samar, Helal Yasam Dergisi | Dr. Abdullah Cakmak, Afyon Kocatepe U Islami Ilimler Fak. Dergisi | Dr. M. Ata Az, A. Yldrm Beyazt U Islami Ilimler Fak. | Dr. Nur Betül Atakul, A. Yldrm Beyazt U Islami Ilimler Fak. | Ar. Gor. Osman Durmaz, Mutefekkir Dergisi | Ogr. Gor. Ali Güngor, Kilis 7 Aralk U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. Sena Kaplan, Ilahiyat Atf Dizini | Ar. Gor. Aye Mine Akar, Ilahiyat Atf Dizini | Ar. Gor. B. Betül Punar, Eskiyeni | Ar. Gor. H. brahim Dogramac, Ondokuz Mays U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. Muhammed Aslan, Bingol U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. Esma Aygün Yakn, Bozok U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. M. Sacit Kurt, Ilahiyat Ilmi Dergi | Ar. Gor. Hzr Hackeleoglu, Gumushane U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. H. brahim Delen, Tasavvur Dergisi | Ar. Gor. Nisa G. Demirba, Frat U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. Halil Arslan, Akademik-Us | Ar. Gor. rfan Karadeniz, Recep Tayyip Erdoan U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. Abdussamet Ozkan, Nevsehir Hac Bektas Veli U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. Mehmet Sakar, Uluda U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. rfan Kara, K. Sutcu Imam U Ilahiyat Fak. Dergisi | Ar. Gor. Maruf Cakr, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Ar. Gor. Alper Ay, Ilahiyat Atf Dizini | Ar. Gor. Esma Korucu, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi | Ar. Gor. Rabia Yldrm, Ilahiyat Atf Dizini | Ar. Gor. M. Bilal Gültekin, Ilahiyat Atf Dizini | Ar. Gor. Sema Tombul, Ilahiyat Atf Dizini | Ar. Gor. H. brahim Dogan, Ankara Yldrm Beyazt U Islami Ilimler Fak. | Ar. Gor. Vahdeddin Simek, Kalemname Dergisi | Hümeyra Sevgülü Haciibrahimoglu, Ulum Dergisi | Recep Erkmen, Indiana University, The Department of Near Eastern Languages and Cultures
çindekiler
Giris SNAD Atf Sistemi
1. Marka Ad ve Kokeni .................................................................................................................. 19 2. Onemi ve Amac ......................................................................................................................... 21 3. Kapsam ve Ana Fikri ................................................................................................................. 23 4. Ozellikleri ................................................................................................................................... 25
4.1. Açk Eriim/Ucretsiz Olmas ................................................................................................... 25 4.2. Coklu Dil Destegi ....................................................................................................................... 25 4.3. Yazlm Sablonlar ..................................................................................................................... 26 4.4. Veri Türü ve Ornek Ceitliligi ................................................................................................. 28 4.5. Türkçeye Uygunlugu ................................................................................................................ 28 4.6. Yaygn Stillerle Uyumlulugu................................................................................................... 29 4.7. Dipnotlu ve Metiniçi Versiyonlar ......................................................................................... 29
Birinci Bolüm
Akademik Yazm 1. Yayn Etigi .................................................................................................................................. 31 2. Yaynn Ad ve Balklandrma ................................................................................................. 37 3. Yazar ve Kurum Bilgisinin Yazm ............................................................................................ 39 4. Oz ve Ozet Yazm ...................................................................................................................... 39 5. Anahtar Kelimelerin Seçimi ...................................................................................................... 40 6. Yazar simlerinin Yazm ........................................................................................................... 42 7. Türkçe Eser Adlarnn Yazm ................................................................................................... 43 8. Arapça Eser Adlarnn Yazm ................................................................................................... 43 9. Farsça Eser Adlarnn Yazm .................................................................................................... 44 10. Yabanc Dildeki Eser Adlarnn Yazm .................................................................................. 44 11. Din ve Mezhep Adlarnn Yazm ............................................................................................ 44 12. Yaynevi Adlarnn Yazm ...................................................................................................... 44 13. Kavramlarn Yazm ................................................................................................................. 45 14. Siir Dizelerinin Yazm............................................................................................................. 45 15. Rakamlarn Yazm................................................................................................................... 46 16. Tarih ve Yüzyllarn Yazm .................................................................................................... 46 17. Akademik Dil ve Uslûp ............................................................................................................ 47 18. Noktalama aretlerinin Kullanm......................................................................................... 47 19. Literatür Taramas ................................................................................................................... 48
20. Atf ve Alnt Yapmak .............................................................................................................. 48 21. Aktarm Yapmak ...................................................................................................................... 50 22. Dipnot Vermek ......................................................................................................................... 50 23. Tablo ve Sekil Oluturmak ...................................................................................................... 51 24. Ksaltmalar Dizini (Türkçe-ngilizce-Arapça) ........................................................................ 53 25. Ceviri Yaz Alfabesi/Transkripsiyon ...................................................................................... 58 26. Kaynakça Oluturmak .............................................................................................................. 60
kinci Bolüm
2.1. Kitap-Yazarsz ve Anonim ....................................................................................................... 68 2.2. Kitap-Tek Yazarl ...................................................................................................................... 68 2.3. Kitap-ki Yazarl ........................................................................................................................ 69 2.4. Kitap-Cok Yazarl ...................................................................................................................... 70 2.5. Kitap-Editorlü ............................................................................................................................ 71 2.6. Kitap-Elektronik ........................................................................................................................ 72 2.7. Kitap-Ceviri ................................................................................................................................ 73 2.8. Kitap-Neir ................................................................................................................................. 74 2.9. Kitap-Tahkik/Edisyon Kritik ................................................................................................... 75 2.10. Kitap-Sadeletirilen ................................................................................................................ 76
3. Kitap Bolümü.............................................................................................................................. 77 3.1. Kitap Bolümü-Editorlü Eserde ................................................................................................ 77 3.2. Kitap Bolümü-Neredilen Eserde ........................................................................................... 78
4. Kur’ân- Kerîm ........................................................................................................................... 79 4.1. Meâl-Basl .................................................................................................................................. 79 4.2. Meâl-Web ................................................................................................................................... 83
5. Kitâb- Mukaddes ....................................................................................................................... 84 5.1. Kitâb- Mukaddes-Basl ........................................................................................................... 84 5.2. Kitâb- Mukaddes-Web ............................................................................................................. 86
6. Hadis Kaynaklar ........................................................................................................................ 87 6.1. Hadis (“Kitâb Ad”, Bâb No. Sistemi) ..................................................................................... 87 6.2. Hadis (“Kitâb Ad”, Hadis No. Sistemi) .................................................................................. 88 6.3. Hadis (Cilt/Sayfa No. Sistemi)................................................................................................. 89
7. Yazma Eser ................................................................................................................................. 90 7.1. Yazma Eser-Müellifi Bilinmeyen ............................................................................................ 90 7.2. Yazma Eser-Müellifi Bilinen .................................................................................................... 91
8. Yunan ve Roma Klasikleri ......................................................................................................... 92 9. Ariv Belgesi ............................................................................................................................... 93 10. Kad Sicilleri ............................................................................................................................. 94
10.1. Kad Sicili-Matbu ..................................................................................................................... 94 10.2. Kad Sicili-Arivde ................................................................................................................... 94
11. Ansiklopedi ............................................................................................................................... 95 11.1. Ansiklopedi-Matbu ................................................................................................................. 95 11.2. Ansiklopedi-Yazarsz .............................................................................................................. 96 11.3. Ansiklopedi-Web ..................................................................................................................... 97
12. Sozlük ........................................................................................................................................ 98 12.1. Sozlük-Arap Harfli .................................................................................................................. 98 12.2. Sozlük-Latin Harfli .................................................................................................................. 99 12.3. Sozlük-Web ............................................................................................................................ 100
13. Tez ........................................................................................................................................... 100 13.1. Tez-Lisans ............................................................................................................................... 100 13.2. Tez-Yüksek Lisans ................................................................................................................. 101 13.3. Tez-Doktora ........................................................................................................................... 102 13.4. Tez-Tpta Uzmanlk .............................................................................................................. 103 13.5. Tez-Sanatta Yeterlik ............................................................................................................. 103 13.6. Tez-Di Hekimligi Uzmanlk ................................................................................................ 104 13.7. Tez-Tpta Yan Dal Uzmanlk ............................................................................................... 105 13.8. Tez-Doçentlik ......................................................................................................................... 105
14. Makale ..................................................................................................................................... 106 14.1. Makale-Aratrma (Tek Yazarl-Cok Yazarl) ................................................................... 106 14.2. Makale-Ceviri......................................................................................................................... 108 14.3. Makale-Tahkik/Neir ........................................................................................................... 109 14.4. Makale-Popüler ..................................................................................................................... 110 14.5. Makale-nternette ................................................................................................................. 110
15. Bildiri/Teblig .......................................................................................................................... 111 16. Gazete ..................................................................................................................................... 112
16.1. Gazete-Koe Yazs ................................................................................................................ 112 16.2. Gazete Haberi-Yazarl .......................................................................................................... 112 16.3. Gazete Haberi-Yazarsz ........................................................................................................ 113
17. Rapor ....................................................................................................................................... 113 18. Basn Bülteni .......................................................................................................................... 114 19. statistik .................................................................................................................................. 115 20. Katalog .................................................................................................................................... 116
20.1. Katalog-Yazarsz.................................................................................................................... 116 20.2. Katalog-Yazarl ...................................................................................................................... 116 20.3. Katalog-Editorlü .................................................................................................................... 117 20.4. Katalog-Web........................................................................................................................... 117
21. Gorüme/Mülâkat .................................................................................................................. 118 22. Mevzuat .................................................................................................................................. 121 23. Standard ................................................................................................................................. 123
24. Mahkeme Karar .................................................................................................................... 123 25. nternet Sitesi......................................................................................................................... 124 26. Veri Taban ............................................................................................................................. 125 27. Yazlm .................................................................................................................................... 126 28. Patent ...................................................................................................................................... 127 29. Sosyal Medya .......................................................................................................................... 128 30. Film ......................................................................................................................................... 129 31. TV Yayn ................................................................................................................................ 129 32. Video Kayd ............................................................................................................................ 129 33. Ses Kayd ................................................................................................................................. 130 34. Nota Kâgd ............................................................................................................................. 131 35. Snav Kâgd ............................................................................................................................ 132 36. Sanat Eseri ve Tarihî Eser ...................................................................................................... 133 37. Fotograf-Dijital ....................................................................................................................... 134 38. Harita ...................................................................................................................................... 135 39. E-Posta .................................................................................................................................... 136 40. Ksa Mesaj ............................................................................................................................... 137 41. Ambalaj ................................................................................................................................... 137
Uçüncü Bolüm
2.1. Kitap-Yazarsz ve Anonim ..................................................................................................... 141 2.2. Kitap-Tek Yazarl .................................................................................................................... 141 2.3. Kitap-ki Yazarl ...................................................................................................................... 142 2.4. Kitap-Cok Yazarl .................................................................................................................... 143 2.5. Kitap-Editorlü .......................................................................................................................... 144 2.6. Kitap-Elektronik ...................................................................................................................... 145 2.7. Kitap-Ceviri .............................................................................................................................. 146 2.8. Kitap-Neir ............................................................................................................................... 147 2.9. Kitap-Tahkik/Edisyon Kritik ................................................................................................. 148 2.10. Kitap Sadeletirilen .............................................................................................................. 149
3. Kitap Bolümü............................................................................................................................ 150 3.1. Kitap Bolümü-Editorlü Eserde .............................................................................................. 150 3.2. Kitap Bolümü-Neredilen Eserde ......................................................................................... 151
4. Kur’ân- Kerîm ......................................................................................................................... 152 4.1. Meâl-Basl ................................................................................................................................ 152 4.2. Meâl-Web ................................................................................................................................. 153
5. Kitâb- Mukaddes ..................................................................................................................... 154 5.1. Kitâb- Mukaddes-Basl ......................................................................................................... 154
5.2. Kitâb- Mukaddes-Web ........................................................................................................... 155 6. Hadis Kaynaklar ...................................................................................................................... 156
6.1. Hadis (“Kitâb Ad”, Bâb No. Sistemi) ................................................................................... 156 6.2. Hadis (“Kitâb Ad”, Hadis No. Sistemi) ................................................................................ 157 6.3. Hadis (Cilt/Sayfa No. Sistemi)............................................................................................... 158
7. Yazma Eser ............................................................................................................................... 159 7.1. Yazma Eser-Müellifi Bilinmeyen .......................................................................................... 159 7.2. Yazma Eser-Müellifi Bilinen .................................................................................................. 160
8. Yunan ve Roma Klasikleri ....................................................................................................... 161 9. Ariv Belgesi ............................................................................................................................. 162 10. Kad Sicilleri ........................................................................................................................... 163
10.1. Kad Sicili-Matbu ................................................................................................................... 163 10.2. Kad Sicili-Arivde ................................................................................................................. 163
11. Ansiklopedi ............................................................................................................................. 164 11.1. Ansiklopedi-Matbu ............................................................................................................... 164 11.2. Ansiklopedi-Yazarsz ............................................................................................................ 165 11.3. Ansiklopedi-Web ................................................................................................................... 166
12. Sozlük ...................................................................................................................................... 167 12.1. Sozlük-Arap Harfli ................................................................................................................ 167 12.2. Sozlük-Latin Harfli ................................................................................................................ 168 12.3. Sozlük-Web ............................................................................................................................ 169
13. Tez ........................................................................................................................................... 170 13.1. Tez-Lisans ............................................................................................................................... 170 13.2. Tez-Yüksek Lisans ................................................................................................................. 170 13.3. Tez-Doktora ........................................................................................................................... 171 13.4. Tez-Tpta Uzmanlk .............................................................................................................. 172 13.5. Tez-Sanatta Yeterlik ............................................................................................................. 172 13.6. Tez-Di Hekimligi Uzmanlk ................................................................................................ 173 13.7. Tez-Tpta Yan Dal Uzmanlk ............................................................................................... 173 13.8. Tez-Doçentlik ......................................................................................................................... 174
14. Makale ..................................................................................................................................... 174 14.1. Makale-Aratrma (Tek Yazarl-Cok Yazarl) ................................................................... 174 14.2. Makale-Ceviri......................................................................................................................... 176 14.3. Makale-Tahkik/Neir ........................................................................................................... 177 14.4. Makale-Popüler ..................................................................................................................... 178 14.5. Makale-nternette ................................................................................................................. 178
15. Bildiri/Teblig .......................................................................................................................... 179 16. Gazete ..................................................................................................................................... 179
16.1. Gazete-Koe Yazs ................................................................................................................ 179 16.2. Gazete Haberi-Yazarl .......................................................................................................... 180 16.3. Gazete Haberi-Yazarsz ........................................................................................................ 180
17. Rapor ....................................................................................................................................... 181 18. Basn Bülteni .......................................................................................................................... 182 19. statistik .................................................................................................................................. 183 20. Katalog .................................................................................................................................... 183
20.1. Katalog-Yazarsz.................................................................................................................... 183 20.2. Katalog-Yazarl ...................................................................................................................... 184 20.3. Katalog-Editorlü .................................................................................................................... 184 20.4. Katalog-Web........................................................................................................................... 185
21. Gorüme/Mülâkat .................................................................................................................. 185 22. Mevzuat .................................................................................................................................. 188 23. Standard ................................................................................................................................. 190 24. Mahkeme Karar .................................................................................................................... 190 25. nternet Sitesi......................................................................................................................... 191 26. Veri Taban ............................................................................................................................. 192 27. Yazlm .................................................................................................................................... 193 28. Patent ...................................................................................................................................... 194 29. Sosyal Medya .......................................................................................................................... 195 30. Film ......................................................................................................................................... 196 31. TV Yayn ................................................................................................................................ 196 32. Video Kayd ............................................................................................................................ 196 33. Ses Kayd ................................................................................................................................. 197 34. Nota Kâgd ............................................................................................................................. 198 35. Snav Kâgd ............................................................................................................................ 198 36. Sanat Eseri ve Tarihî Eser ...................................................................................................... 199 37. Fotograf-Dijital ....................................................................................................................... 201 38. Harita ...................................................................................................................................... 202 39. E-Posta .................................................................................................................................... 203 40. Ksa Mesaj ............................................................................................................................... 204 41. Ambalaj ................................................................................................................................... 204
Ekler Ek 1: Editorler Caltay Kararlar I (2018) ................................................................................. 205 Ek 2: Editorler Caltay Kararlar II (2019) ................................................................................ 213 SNAD Atf Sistemi 2. Edisyon Yenilikler ................................................................................... 219 Kaynakça ...................................................................................................................................... 227
Takdim
Sivas Cumhuriyet Universitesi hem egitim alannda hem de akademik yaynlar destekleme ve gelitirme noktasnda yüksek hedefleri olan bir üniversitedir. Universitemiz, akademik yaynlar desteklemek ve gelitirmek için sosyal bilimler alannda lahiyat’, tematik alan olarak belirlemi ve bu alanda yaplacak akademik çalmalar desteklemitir. Bu amaçla üniversitemiz bünyesinde din bilimleri alannda Türkiye’de ilk ve tek merkez olan Dini limler Uygulama ve Aratrma Merkezi (DMER) kurulmutur.
Resmi Gazete’de yaymlanan yonetmeliginde DMER’in gorevleri, ilahiyat alan dergilerinin ulusal ve uluslararas akademik yaynclk standartlarna ulamalarna donük çalmalar yapmak, ilahiyat alannda üretilen bilimsel yaynlarda ortak dil kullanmn yaygnlatrmak, Ulusal lahiyat Atf Dizini’ni kurmak, bilimsel süreli yaynlardan ilahiyat alan kapsamndaki makaleleri indekslemek ve kullanclara sunmak, dini ilimler alanndaki yaynlarn ulusal ve uluslararas akademik yaynclk uyumunu saglayacak çalmalar yürütmek eklinde açklanmtr.
lgili yonetmelik kapsamnda, ilahiyat alannda akademik aratrma ve yazmda birliktelik saglamak amacyla ISNAD Atf Sistemi gelitirilmi ve birinci edisyonu 12 Mart 2018 tarihinde hizmete sunulmutur. Ksa sürede yaygnlaan bu yerli ve milli atf sistemi, bugün birçok ilahiyat alan dergisi tarafndan hem Türkiye’de hem de Türk Cumhuriyetleri’nde kullanlmakta ve gün geçtikçe de yaygnlg artmaktadr. Yaymlam oldugumuz bu ikinci edisyonunun hedefi ise ISNAD’ sadece ilahiyat aratrmalarnda degil, tüm sosyal bilimler alannda kullanlan uluslararas bir akademik yazm ve kaynak gosterme sistemi hâline getirmektir.
Basmn yaptgmz ISNAD Atf Sistemi’nin ikinci edisyonunun akademik hayata canllk getirmesini hem ilahiyat alannda hem de sosyal bilimler alannda ülkemizin yaynclk kalitesinin artmasna katk sunmasn temenni ediyorum.
Prof. Dr. Alim Yldz
www.cumhuriyet.edu.tr
Sunu
Sivas Cumhuriyet Universitesi lahiyat Fakültesi ile Sivas Cumhuriyet Universitesi Dini limler Uygulama ve Aratrma Merkezi (DMER), kurulduklar günden itibaren ozellikle ilahiyat egitim ve ogretimi ile aratrma ve yayn alanlarnda ülkemizin akademik geliimine katk saglamak için yogun çalmalar yürütmektedir. Fakülte mezunlarmz egitim-ogretim, din hizmetleri ve akademik aratrma alanlarnda gorev almakta ve baarl ekilde ülkemizin geliimine katk sunmaktadrlar. Akademik yayn alannda ise hakemli dergimiz onemli baarlar elde etmektedir. Eylül 2019 itibari ile Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi; TUBTAK TR Dizin, Web of Science Emerging Sources Citation Index, EBSCO Humanities International Index, EBSCO Humanities Source Ultimate, ATLA Religion Database, MLA International Bibliography, ProQuest Central, ProQuest Turkey Database, Index Islamicus ve SCOPUS gibi ulusal ve uluslararas indeksler tarafndan taranmaktadr. Dergide ulalan akademik yayn kalitesiyle birlikte yerli ve milli bir akademik yazm ve kaynak gosterme sisteminin gereksinimi daha yakndan fark edilmi ve bu kapsamda üniversitemiz, fakültemiz ve DMER’in imkanlar seferber edilerek elli be editorün katlm ile 2018 ylnda “lahiyat Alan Dergileri Editorler Caltay” düzenlenmitir. Dergimiz editorü Dr. Abdullah Demir’in yürüttügü koordinasyon sonunda ilahiyat alan dergilerinde gorev alan kymetli editorler ile ilgili kurum ve kurulularn talep ve katklar sonucunda ISNAD Atf Sistemi’nin ilk edisyonu 2018 ylnda kullanma sunulmutur. Bu alandaki çalmalar sürdürülmü ve altm alt editorün katlm ile “lahiyat Alan Dergileri Editorler Caltay II”, 19 Ocak 2019’da gerçekletirilmitir. Bu çaltay sonrasnda degerli editorlerden ve ilgili kurumlardan gelen geri donüler ve talepler degerlendirilerek ISNAD’n ikinci edisyonu sosyal bilimlerin tüm bilim dallarnda kullanlabilecek ekilde hazrlanmtr.
ISNAD’n yeni edisyonunun yayna hazrlanmasnda emegi geçen bata Rektorümüz Prof. Dr. Alim Yldz olmak üzere ISNAD’ kaleme alan DMER Müdür Yardmcs Dr. Ogretim Uyesi Abdullah Demir’e, çaltay ve basm süreçlerini takip eden Dekan Yardmcs Dr. Ogretim Uyesi Ahmet Celik ve Editorümüz Dr. Ogr. Uyesi Sema Ylmaz’a, lahiyat Atf Dizini Projesi’nin degerli aratrmaclarna, ilahiyat alan dergilerinin fedakar editorlerine ve ISNAD’a katk saglayan kymetli akademisyenlere teekkürlerimizi sunuyoruz.
Prof. Dr. Yusuf Dogan Prof. Dr. Sami Sahin Sivas CU lahiyat Fakültesi Dekan
ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr Sivas CU DMER Müdürü dimer.cumhuriyet.edu.tr
dimer.cumhuriyet.edu.tr ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr
Degerli Ogretim Uyeleri ve Kymetli Aratrmaclar Sizlere ISNAD Atf Sistemi’nin ikinci edisyonunu sunmaktan onur
duymaktaym. ISNAD Atf Sistemi, Türkiye veya slam dünyas merkezli olarak gelitirilen bir akademik yazm ve kaynak gosterme sistemi bulunmamasndan kaynaklanan gereksinim üzerine 2015’ten 2019’a uzanan süreçte birçok kiinin katk ve destegi ile ortaya çkmtr. Tarihe not dümek adna ISNAD’n doguu ve geliim sürecine dair sizlere ksaca bilgi sunmak istiyorum.
Doktora ogrenimimi tamamladktan sonra TUBTAK destegi ile 2015 ylnda bir süre Nottingham Universitesinde misafir aratrmac olarak bulundum. Burada çalmalarm sürdürürken doktora tezimi yaynlayacak olan yaynevinden bir e- posta aldm. Bu e-postada doktora tezimin yaymlanabilmesi için yaklak olarak yedi yüz dipnotta yer alan yüzlerce eserin atf bilgisinin, kendilerinin istedigi ekilde yeniden düzenlenmesi talep edilmekteydi. Zira doktora tezimin dipnotlarn ve kaynakçasn üniversitenin tez yazm klavuzuna gore yazmtm ve yaynevi bu ksmlarn kendi kullandg yazm kurallar çerçevesinde yeniden düzenlenmesini istemekteydi. Türkiye’de üniversiteler, dergiler ve yaynevleri çogunlukla uluslararas kabul gormü bir atf ve kaynakça sistemi kullanmak yerine kendilerine ozgü yazm kurallarn kullanmaktaydlar ve bu tür bir zorlukla karlamak akademisyen ve yazar için olagand. Yaynevinin talep ettigi degiiklikleri yapmak için günlerce ugramak zorunda kaldm. Dipnotlar tek tek düzeltmek için ugratgm fark eden bir aratrmac, ne yaptgm sordu. Cevaben dipnotlar yaynevinin istedigi ekle getirmek için yeniden düzenledigimi soyledim. Bu duruma ardgn anladgm, “Neden bu ilemi tek bir tua basarak yapmyorsunuz?” eklinde ikinci bir soru yoneltti. Ne kastettigini ogrenmek istedigimde “EndNote, Zotero ve Mendeley gibi atf ve kaynakça düzenleme yardmc yazlmlarnn bulundugunu, bunlardan birini kullanarak ve bir tua basarak yüzlerce dipnotun APA, Chicago veya MLA gibi atf sistemlerinden birine donütürülebilecegini ve bunun oldukça kolay oldugunu belirtti. Ayrca ogrencilerin ngiltere’de lisans aamasnda bu yazlmlar kullanarak proje odevlerini hazrladklarn ve yardmc yazlmlarn kullanmnn oldukça yaygn oldugunu sozlerine ekledi. Orada iken benim yaadgm skntlar Türkiye’de bakalarnn yaamamas için neler yapabilecegimi düünmeye baladm. Oncelikle APA, Chicago veya MLA stilleri gibi uluslararas sistemlerin kullanlmas veya bunlara benzer bir atf ve kaynak gosterme sisteminin Türkiye merkezli olarak
ISNAD Atf Sistemi 2. Edisyon
xiv
gelitirilmesi gerekiyordu. Ayrca EndNote, Zotero veya Mendeley gibi atf ve kaynakça düzenleme yardmclarnn kullanlmas veya ayn ileve sahip bir yardmc yazlmn gelitirilmesi elzemdi.
Türkiye’ye dondükten sonra Sivas Cumhuriyet Universitesinin ev sahipliginde gerçekletirilen bir sempozyumda sunulan tebliglerin yayna hazrlanmas sürecinde gorev aldm. Bu gorev esnasnda ayn bilim alannda çalan akademisyenlerin, istifade edilen bir makaleye, kitap bolümüne, ayete veya hadis kaynaklarna atf yaparken ve kaynakça olutururken bir yazm birligi içinde olmadklarn fark ettim ve sunulan tebliglerin ortak bir metne donütürülmesi sürecinde yogun emek sarf etmek zorunda kaldm.
2016 ylnda Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi’nin editorü olarak gorevlendirildigimde, derginin ulusal ve uluslararas indekslerce taranrlgnn artrlmas için neler yaplabilecegi konusunda aratrma yapmaya baladm. Yaptgm aratrmalar sonunda indekslerin, dergileri akademik açdan degerlendirmeden once derginin zamannda yaymlanmas ile makalelerin balk, ozet, abstract, metin, dipnot ve kaynakça gibi ksmlarnn belli bir standart altnda yaymlanmas gibi ekilsel standartlar oncelikli olarak denetlediklerini ogrendim. Bunun üzerine Yayn Kurulu’nun onay sonrasnda Türkiye merkezli olarak gelitirilen veya yaygn olarak kullanlan ortak bir atf ve kaynak gosterme sistemi olmadg için Chicago stilini kullanmaya baladk. Chicago stilinin yeterince bilinmemesi nedeniyle yazarlardan gelen makaleler belli bir standartta degildi. Bu süreçte makalelerin balk, anahtar kelimeler, balklandrma format ile dipnot ve kaynakça gibi ksmlarn düzeltmek ve düzenlemek için hem yazarlar hem de editoryal ekip olarak oldukça ugramak zorunda kaldk.
2016 ve 2017 yllarnda Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi’nin uluslararas indekslerce kabul edilmesini saglayabilmek için oldukça fazla mesai harcadk. 2017 ylndan itibaren uluslararas indekslere yaptgmz bavurularn sonuçlar gelmeye balad. Gelen cevaplarda, derginin ekilsel açdan istenilen artlar tadg ancak atf orannn çok düük olmas nedeni ile indekslere kabul edilemeyecegi bilgisi yer alyordu. Oysa dergi 1996 ylnda kurulmutu ve indekslerin talep ettigi asgari sayda atf alm olmas gerekiyordu. Dergi ekibi olarak dergimize yaplan atflarn neden düük çktg veya neden indekslerin kaytlarna geçmedigini aratrmaya baladk. Ulatgmz sonuçlar unlard: Dergimize atf içeren makalelerin çogu Türkiye adresli baka dergilerde yaymlanmt ve bu dergiler uluslararas indekslerde taranmyordu. Yani dergimizin indekslere kabulü için diger dergilerin de ekilsel, akademik ve etik
Ön Soz
xv
standartlara uyarak taranmaya kabul edilmesi gerekiyordu. kinci olarak dergimizin ad, Cumhuriyet Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi eklinde be ayr sozcükten oluan uzun bir isimdi ve dergimize atf yapan yazarlar dergimizin adn makale kaynakçalarnda farkl ekillerde yazmlard (or. CUIFD, C.U. Ilahiyat Fakultesi Dergisi, Cumhuriyet U. Ilahiyat Fak. Dergisi vb.). Bu sorunu çozmek kolayd ve dergi adn, Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi eklinde degitirerek sorunu atk. Uçüncü olarak dergiler, uluslararas bir karlg olmayan kendilerine ozgü atf ve kaynakça stilleri kullanmaktayd ve bu devam ettigi müddetçe o dergilerde yaymlanan makalelerdeki yüzlerce hatta binlerce atf, indekslerce bibliyometrik hesaplamalarda kullanlamayacakt. Ortaya çkan tablo, Türkiye merkezli bir derginin ulusal ve uluslararas indekslerce kabul edilmesinin, tüm hakemli dergilerin belli ekilsel, akademik ve etik standartlara uyarak yayn yapmalar sayesinde mümkün olabilecegini ortaya koyuyordu. Bunun için de dergi editorlerinin bir araya gelerek uymalar gereken standartlar belirlemeleri acil bir ihtiyaçt. Zira Türkiye merkezli yayn yapan 2.000’e yakn hakemli dergi içinde SCI, AHCI ve SSCI gibi uluslararas A snf indekslerce taranan dergilerin says fen bilimleri, tp, mühendislik ve sosyal bilimler dâhil tüm alanlarda sadece 219’du (bk. www.scimagojr.com).
Akademik süreli yaynclgn mevcut durumunu, karlalan sorun ve ihtiyaçlar ile çozüm onerilerimi, Sivas Cumhuriyet Universitesi Rektorü Degerli Hocam Prof. Dr. Alim Yldz’a arz ettigimde, elinden gelen destegi verecegini soyledi. Bu destekle koordinatorlügümde çalmalar balad ve 02/06/2017 tarihinde 30084 Sayl Resmi Gazete’de yaynlanan yonetmelik ile Sivas Cumhuriyet Universitesi Dini limler Uygulama ve Aratrma Merkezi (DMER) kuruldu. lgili yonetmelikte DMER’in gorevleri “lahiyat alan dergilerinin ulusal ve uluslararas akademik yaynclk standartlarna ulamalarna donük çalmalar yapmak, ilahiyat alannda üretilen bilimsel yaynlarda ortak dil kullanmn yaygnlatrmak, Ulusal lahiyat Atf Dizini’ni kurmak, bilimsel süreli yaynlarda yer alan ilahiyat alan kapsamnda yer alan makaleleri indekslemek ve kullanclara sunmak, dini ilimler alanndaki yaynlarn ulusal ve uluslararas akademik yaynclk uyumunu saglayacak çalmalar yürütmek” eklinde belirlendi (www.dimer.cumhuriyet.edu.tr).
DMER, yonetmelikle belirlenen gorevlerini yerine getirmek amacyla faaliyetlerine Haziran 2017 itibariyle balad. DMER’in bünyesinde ilk olarak akademik dergilerin atf ve yaynclk açsndan geliimlerinin takip edilebilmesi amacyla DAVET (Dini Arastrmalar Veri Taban) Ilahiyat Atf Dizini Projesi hazrland. 24 Ekim 2017 tarihinde balayan proje kapsamnda yurt dndaki benzer indeksler
xvi
incelenerek atf dizini teknik artnamesi oluturuldu. hale sürecinden sonra gelitirilmesine balanan Ilahiyat Atf Dizini, Ekim 2018’den itibaren test sürecine alnd. Atf Dizini; ilahiyat alanna dair kitap, tez, bildiri, makale ve yazma eser türündeki çalmalarn katalog verilerine ve telif izni alnanlarn tam metinlerine açk eriim saglayacak ekilde tasarland. Atf dizininin yazar, dergi, bilim dal, anabilim dal, fakülte ve üniversite kategorilerinde bibliyometrik raporlama hizmeti sunabilmesi de hedeflendi. Atf dizinine, imzalanan protokoller kapsamnda YOKSS ve YOK Tez Merkezi ile TUBTAK TR Dizin’de kaytl dergilerin verileri eklendi. Türkçe arayüzü ile hizmete hazr hâle getirilen Ilahiyat Atf Dizini’nin 2019 yl sonu itibari ile ücretsiz olarak hizmete sunulmas için Arapça, ngilizce, Rusça, Krgzca, Ozbekçe, Kazakça, Farsça ve Urduca dillerinde hizmet sunacak arayüz uyum çalmalar sürdürülmektedir (www.davet.org.tr).
DMER’in faaliyetleri kapsamnda ikinci olarak Sivas Cumhuriyet Universitesi lahiyat Fakültesi Dekanlg destegi ile koordinatorlügümde 20 Ocak 2018 tarihinde Sivas’ta Ilahiyat Alan Dergileri Editorler Çalstay düzenlendi. Elli be editor ve dergi temsilcisinin katldg dort oturum hâlinde düzenlenen çaltayda, ilahiyat alan dergileri ozelinde akademik süreli yaynclgn mevcut durumu, sorun ve ihtiyaçlar ile çozüme yonelik oneriler üzerinde yogunlald. Yaplan degerlendirmeler sonunda, tam mutabakatla otuz be karar alnarak dergi editorlüklerince uygulanmaya baland (Ek-1). 12 Mart 2018 itibari ile ise ISNAD Atf Sistemi’nin basl ve online versiyonlar ilahiyat alan dergilerinin hizmetine sunuldu (www.isnadsistemi.org). Hizmete sunulmasyla birlikte ISNAD’n kullanm hzla yaygnlamaya balad. Eylül 2019 itibari ile ISNAD’ kullanan ilahiyat alan dergilerinin says altm bee ulat. Ayn tarih itibariyle Sivas Cumhuriyet, Sakarya, Harran, Ankara Yldrm Beyazt, Dicle, Bayburt ve Eskiehir Osmangazi Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlügü ISNAD’n yüksek lisans ve doktora tezlerinin yazmnda atf ve kaynakça gosterme sistemlerinden biri olarak kullanlmasn kabul etti.
Akademik dergi yaynclgnn sorun ve ihtiyaçlarn gorümek ve ISNAD Atf Sistemi hakknda editorlerin gorü, oneri ve degerlendirmelerini almak üzere Ilahiyat Alan Dergileri Editorler Çalstay’nn ikincisi, 19 Ocak 2019 tarihinde yine Sivas Cumhuriyet Universitesi ev sahipliginde altm alt editorün katlm ile gerçekletirildi. Caltayda, akademik süreli yaynclgn sorun ve ihtiyaçlar ile bunlarn çozümüne yonelik yirmi sekiz karar alnd (Ek-2). Bu çaltaylarda alnan ve uygulamaya geçirilen kararlarn da etkisi ile ilahiyat alan dergilerinin ulusal ve uluslararas indeks ve dizinlerce taranrlklarnda ve akademik yayn kalitelerinde
Ön Soz
xvii
gelime kaydedildi. Yürütülen yogun çalmalar ve ulalan uygulama birliginin de etkisi ile TUBTAK TR Dizin’de taranan ilahiyat alan dergilerinin says otuz dokuza ulat (https://trdizin.gov.tr/statistics/listAcceptedJournals.xhtml). Ayrca ESCI ve SCOPUS gibi uluslararas indekslerce taranan ilahiyat alan dergilerinin says Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi dâhil sekize yükseldi (http://mjl.clarivate.com).
Gelitirilen atf ve kaynak gosterme sisteminin ilahiyat alan dnda da kullanlabilmesine dair iletilen talepler ile Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyeti, Krgzistan ve Pakistan gibi ülkelerde yayn yapan baz dergilerin editorlerinin istekleri dogrultusunda sosyal ve beerî bilimlerin tüm bilim dallarnda kullanlabilmesi amacyla ISNAD’n ikinci edisyonu gelitirilmeye baland. Nihayet Eylül 2019 itibari ile ISNAD’n ikinci edisyonu kullanma sunulmaya hazr hâle geldi. ISNAD Atf Sistemi’nin gelitirilmesi ile yerli ve milli bir atf ve kaynakça düzenleme sistemine sahip olmu olduk. Bundan sonraki hedefimiz, EndNote ve Zotero benzeri bir ileve sahip olacak atf ve kaynak gosterme yazlm ISNAD ASISTAN’ gelitirmek ve Türkçe, Arapça, Farsça ve Urduca alfabelerini transkripsiyon karakterleri ile içeren ISNAD FONT’u Unicode uyumlu ekilde gelitirip hizmete sunmaktr.
ISNAD’n bünyesinde gelitirildigi DMER’in kurulmasna, atf sisteminin bilimsel temellerinin oluturuldugu editorler çaltaylarnn gerçekletirilmesine ve bu sistemin yaymlanmasna snrsz destek saglayan Sivas Cumhuriyet Universitesi Rektorü Saygdeger Hocam Prof. Dr. Alim Yldz’a, yukarda arz ettigim çalmalara destek saglayan lahiyat Fakültesi Dekan Degerli Hocam Prof. Dr. Yusuf Dogan’a, DMER Müdürü Kymetli Büyügüm Prof. Dr. Sami Sahin’e, ilahiyat alan dergilerinin fedakar editorleri ile ISNAD’n gelitirilmesine katk saglayan DAVET Ilahiyat Atf Dizini aratrmaclarna ve akademisyenlere teekkürlerimi sunuyorum. Ayrca ISNAD Atf Sistemi’ne teknik konularda katk saglayan, tasarm ve dizgi çalmalarn ozveri ile yürüten Ar. Gor. Osman Durmaz’a da ükranlarm sunarm.
Dr. Abdullah Demir
Kelâm Anabilim Dal Ogretim Uyesi [email protected]
1. Marka Ad ve Kokeni
Sozlükte “dayanmak, yaslanmak, itimat etmek” manasndaki Arapça “sened” kokünden türeyen isnad, “temellendirmek, dayamak; sozü soyleyenine kadar ulatrmak, bir sozün, bir rivayetin geli yolunu haber vermek, ilk kaynaga kadar gotürmek” anlamlarna gelmektedir. “Sozünün senedi nedir?” orneginde oldugu gibi sozün kaynagn sorgulamak ve belirtmek için kullanlmaktadr.1 Bu anlamda isnad, akademik yazmda atf veya alnt yaplan kaynag belirtmek için gelitirilen atf sistemine, Türkiye merkezli yayn yapan ilahiyat alan dergilerinde gorev üstlenen editorlerin çogunlugunun (%70,4) karar ile marka ad olarak seçilmitir.
Marka Ad : ISNAD Atf Sistemi | The ISNAD Citation Style Ksaltmas : ISNAD | ISNAD Versiyonlar : ISNAD Dipnotlu | ISNAD Author-Title
ISNAD Metinici | ISNAD Author-Date
Atf yapmak ve alnan bilginin kaynagn belirtmek (isnad), slam dünyasnda Hz. Peygamber’den aktarlan sozlerin dogrulugunu teyit etmek amacyla 1./7. yüzyln sonlarndan itibaren yaygn olarak kullanlmaya balanm ve sonrasnda fkh, tarih ve diger alanlardaki eserlerde bu uygulama devam etmitir. Bat dünyasnda bu tür uygulamalar, 10./16. yüzyln ortalarndan itibaren yine ilk olarak dini metinlerde sonrasnda tarih ve diger alanlardaki kitaplarda
1 Rait Küçük, “snad”, Turkiye Diyanet Vakf Islam Ansiklopedisi (stanbul: TDV Yaynlar, 2001),
23/154.
20
kullanlmtr. slam kültür mirasnda ornekleri gorülen kaynak gosterme konusundaki oncülüge Fuat Sezgin “Arapça tarihsel eserlerde karlalan rivayet zincirleri (isnad) pekâlâ günümüz kitaplarndaki gibi kaynaklara iaret olarak kabul edilebilir.” 2 diyerek dikkat çekmitir.
Günümüzde yaygn olarak kullanlan atf ve kaynak gosterme sistemleri ise 20. yüzyln balarndan itibaren ortaya çkmtr. Chicago Sistemi’nin (The Chicago Manual of Style) ilk versiyonu 1906 ylnda hazrlanm3 ve 2017 ylnda 17. edisyonu kullanma sunulmutur. 1952 ylnda ilk versiyonu4 kullanma sunulan APA’nn (The Publication Manual of the American Psychological Association) ise 2019 itibari ile 7. edisyonu kullanma girmitir.
Ad Alan lk Edisyon Güncel Edisyon Chicago/CMS The Chicago Manual of Style5
Beerî Bilimler (Edebiyat, Tarih, Sanat)
1906 17. Edisyon (2017)
Psikoloji 1952 7. Edisyon (2019)
MLA MLA7 Handbook for Writers of Research Papers, Theses, and Dissertations
Dil ve Edebiyat 1977 8. Edisyon (2016)
ISNAD ISNAD Atf Sistemi
ISNAD Atf Sistemi Türkiye merkezli olarak Antropoloji, Arkeoloji, Cografya, Dil ve Edebiyat, Egitim, Felsefe, Halkbilimi, Hukuk, ktisadi ve dari Bilimler, lahiyat, Psikoloji, Sanat, Sanat Tarihi, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji ve Tarih gibi sosyal ve beerî bilimler alannda atf ve kaynak gostermede gorülen standart gereksiniminin giderilmesi amacyla gelitirilmitir.
2 Fuat Sezgin, Islam’da Bilim ve Teknik, çev. Abdurrahman Aliy (stanbul: Türkiye Bilimler
Akademisi Yaynlar, 2015), 1/6. 3 The University of Chicago Press, Manual of Style: Being a compilation of the typographical rules in
force at the University of Chicago Press, to which are appended specimens of type in use (Chicago: The University of Chicago Press, 1906).
4 The American Psychological Association Council of Editors, “Publication manual of the American Psychological Association”, Psychological Bulletin 49/Supplement (1952), 389- 449.
5 The University of Chicago | Chicago Üniversitesi 6 The American Psychological Association | Amerikan Psikoloji Dernegi 7 The Modern Language Association | Modern Diller Dernegi
ISNAD Atf Sistemi
21
ISNAD; akademik bir yaznn balgnn nasl belirlenecegi, ozetinin hangi bilgileri içermesi gerektigi, anahtar kavramlarn nasl seçilecegi, balklandrma formatnn nasl olmas gerektigi, içerdigi tablo ve ekillerin nasl oluturulacag, çalmada kullanlan Arapça, Farsça, ngilizce ve diger dillerdeki eser adlarnn ve müellif isimlerinin nasl yazlacag, tarih ve yüzyllarn hangi ekilde gosterilecegi, yayn etigi kapsamnda nelere dikkat edilmesi gerektigi, istifade edilen kaynak eserden dolayl veya dogrudan nasl alnt yaplacag, atf yaplan kaynaklarn katalog bilgilerinin metin içinde veya dipnotta nasl yazlacag ve kaynakçann nasl oluturulacag gibi akademik yazm ve yayn etigi ile ilgili bilinmesi ve uygulanmas gereken temel ilke ve kurallar içermektedir.
ISNAD Atf Sistemi, Dr. Abdullah Demir tarafndan Sivas Cumhuriyet Universitesi Rektorlügünce desteklenen RGD-015 numaral “Ulusal lahiyat Atf Dizini Projesi” kapsamnda, Sivas Cumhuriyet Universitesi Dini limler Uygulama ve Aratrma Merkezi (DMER) bünyesinde, akademik yaynclk alannda uzman ogretim üyelerinin ve hakemli dergi editorlerinin gorü, oneri ve degerlendirmeleri alnarak 2017-2018 yllarnda “lahiyat Atf Sistemi” olarak gelitirildi. lk versiyonu 12 Mart 2018 tarihinde hem matbu hem de online yaymlanmak suretiyle ücretsiz olarak kullanma sunuldu. Sistemin ilahiyat alan dnda da kullanmna dair talepler gelmesi üzerine ISNAD’n ikinci edisyonu, sosyal ve beerî bilimler alannda kullanlabilecek ekilde 2019 ylnda güncellendi ve gelitirildi.
2. Onemi ve Amac
ISNAD, Türkiye merkezli olarak gelitirilmitir. Kullanma sunuldugu 2018 ylnda hakemli akademik dergi ve kitap yaynclar ile fakülte dekanlklar (mezuniyet tezlerinin yazmnda) ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüklerince (yüksek lisans ve doktora tezlerinin yazmnda) kullanm benimsenmi olup kullanc says hzl bir ekilde art gostermektedir.8 TUBTAK ULAKBM TR Dizin ve DergiPark gibi akademik yaynclkla ilgili akademik dizin ve akademik yayn platformlarnca kaynak gosterme biçimlerinden biri olarak sistem entegrasyonu yaplm; Web of Science/Clarivate Analytics EndNote, ProQuest RefWorks, Zotero ve Mendeley gibi dünya çapnda kullanlan atf ve kaynakça düzenleme programlarna uygun ablonlar hazrlanp ücretsiz olarak kullanma sunulmu ilk ve tek yerli kaynak gosterme sistemidir. Bu yonleri ile ISNAD oldukça onem arz etmektedir.
8 SNAD Atf Sistemi (SNAD), “Kullananlar” (Eriim 16 Nisan 2019).
22
Türkçe olarak hazrlanan bir bilimsel yazm ve kaynak gosterme sisteminin varlg, Türkçenin bir bilim dili olmas hedefine ulamada büyük oneme sahiptir. Ulkemizde birçok devlet kurumu ve üniversite, yllardr kitap yaymladklar hâlde, ortak bir akademik yazm ve kaynak gosterme sistemi üzerinde birliktelik saglanamadg bilinmektedir. Hatta ayn kurumun farkl tarihlerde yaymladg eserlerde bile farkl kaynak gosterme sistemlerinin kullanldg gorülebilmektedir. Dahas çogu zaman kullanlan kaynak gosterme sistemleri, uluslararas aslna uygun olarak da kullanlamamaktadr. Kaynak kullanmyla ilgili en yaygn yaplan hata ise ilk dipnotun “Kopyala-Yaptr” komutu ile kaynakçaya aynen tanarak sadece “Soyad, Ad” degiimi yapldktan sonra diger bilgilerin oldugu gibi braklmasdr. Oysa uluslararas yaygn kaynak gosterme sistemlerinde eser bilgileri dipnotta genel olarak “virgül (,)”; kaynakçada ise “nokta (.)” ile ayrlmaktadr.
APA Yeilyurt, T. (2018). Mâtürîdîlerde manda Açklk. Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi, 22 (1), 93-111. DOI: 10.18505/cuid.405516
MLA Yeilyurt, T. “Mâtürîdîlerde manda Açklk”. Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi 22 (2018): 93-111 http://dergipark.gov.tr/cuid/issue/36586/405516
Chicago Yeilyurt, T. “Mâtürîdîlerde manda Açklk.” Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi 22 (2018): 93-111.
ISNAD Yeilyurt, Temel. “Mâtürîdîlerde manda Açklk”. Cumhuriyet Ilahiyat Dergisi 22/1 (Haziran 2018), 93-111. https://doi.org/10.18505/cuid.405516
Kaynakçada eser künye bilgilerinin “nokta (.)” ile ayrlmas, atf tespit eden yazlmlarn eser bilgilerini anlaml veriler olarak parçalayabilmesi ve ileyebilmesi için gereklidir. Oysa belirtilen hatal kullanm, devlet kurumlarnca yaymlanan eserlerde bile gorülebilmektedir. ISNAD’n kullanmnn yaygnlamas, bu ve benzeri atf gosterme hatalarnn asgari düzeye inmesine olanak saglayacaktr. Ayrca Türkçe konuan ülkelerin bilim insanlarnn makale, kitap ve benzeri bilimsel çalmalarn ISNAD’ kullanarak hazrlamalar, atf ve kaynakça oluturulmasnda standartlamaya katk sunacaktr.
DergiPark’ta 2019 yl Eylül ay itibariyle kaytl 1.881 dergi bulunmaktadr. Bu dergiler arasnda atf ve kaynak gosteriminde Chicago sistemini kullandgn belirtenlere goz atldgnda büyük bir ksmnn bu kaynak gosterme biçimini aslna uygun ve dogru bir ekilde kullanmadg rahatlkla gorülebilmektedir. TUBTAK DergiPark sisteminde yer alan 731 sosyal bilimler alan dergisinden TUBTAK TR Dizin’e kabul edilenlerin says ise 524’tür. Dergilerin beyan ettikleri atf gosterme sistemlerini dogru olarak kullanyor olmalar TR Dizin ya da uluslararas indekslere kabul edilmelerinin on artlar arasndadr. Ancak Türkçe yayn yapan dergiler tarafndan bu art tam olarak karlanamamaktadr. ISNAD’n kullanmnn
ISNAD Atf Sistemi
23
ISNAD ile oncelikle Türkiye’de ve Türk Cumhuriyetleri’nde sosyal ve beerî bilimler alannda hazrlanan yaymlarda ortak bir atf sisteminin kullanmn saglamak hedeflenmektedir. ISNAD’n kullanm, Türkçe konuan ülkelerde sosyal ve beerî bilimler alannda kaynak gostermede standartlamaya katk sunarak atf ve etki degeri tespitine olanak saglayacak ve Türk dünyas içinde bilimsel iletiimi ve veri akn kolaylatracaktr.
Akademik yazlarda hangi kaynak gosterme sisteminin kullanlacag, yazar tarafndan degil eseri yaymlayacak veya kabul edecek yaync, enstitü, üniversite veya kurum tarafndan belirlenmektedir. Bu ise yazar oldukça güç bir duruma düürmektedir. Yaync, enstitü, üniversite veya kurum, metnin kullanmda olan herhangi bir atf ve kaynak gosterme sistemine uygun olarak hazrlanmasn isteyebilmekte veya uluslararas bir karlg olmayan kendi yazm kurallarna uyulmasn isteyebilmektedir. Bu durum, yazar, hazrladg metnin dipnot ve kaynakçasn batan sona degitirme zorlugu ile kar karya brakmaktadr. Oysa sosyal ve beerî bilimlerin tüm alt disiplinlerinde kullanlabilecek ekilde gelitirilen ISNAD’n akademik yazmda tercih edilmesi, aratrmaclarn kar karya olduklar sknty da gidermi olacaktr. Aratrmac çalmasn ISNAD Atf Sistemi’ne uygun olarak hazrladktan sonra bu sistemi kullanan diledigi dergiye, yaynevine veya kuruma gonderebilecektir. Bu açdan Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri’nde ISNAD’n yaynevleri ile kurum ve kurulular tarafndan kullanmnn benimsenmesi onem tamaktadr.
3. Kapsam ve Ana Fikri
ISNAD Atf Sistemi, sosyal ve beerî bilimler alannda aratrma yapan ve yaz kaleme alan ogrenci, akademisyen ve yazarlar ile bu alanda yayn yapan kurum ve kurulularn hizmetine sunulmutur. Sosyal ve beerî bilimler alannda yayn yapan birçok dergi ISNAD’ kullanmaya balamtr. Lisans mezuniyet tezi, yüksek lisans tezi ve doktora tezlerinin yazmnda ISNAD’n kullanlmasn ongoren ve bunu tez yazm klavuzlarna dâhil eden üniversitelerin says artmaktadr. Ayrca ulusal ve uluslararas sempozyum ve kongre düzenleyen birçok kurum ve kurulu, katlmclarndan bildirilerini ISNAD’a uygun olarak hazrlamalarn talep etmeye balamtr. Ucretsiz olarak kullanma sunulan bu sistem, kullanc dostu internet arayüzü ve kaynakça düzenleme yazlm eklentileri ile hzla kabul gormekte ve benimsenmektedir. Ogrenci, akademisyen, aratrmac ve yazarlar ISNAD’n
24
EndNote, Zotero, Mendeley ve RefWorks gibi atf ve kaynakça düzenleme yazlm eklentileri sayesinde atf ve kaynak gosterme ilemlerini daha kolay, daha hzl ve hatasz olarak yapabilmektedirler. Bu sistemin Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri’nde kullanm, yaygnlamaya devam etmektedir.
ISNAD’n iki versiyonu bulunmaktadr: ISNAD Dipnotlu ve ISNAD Metinici. Sunulan bu alternatifler sayesinde atf yaplan kaynaga dair bilgiler, metin içinde veya dipnotta gosterilebilmektedir. Ornegin psikoloji alannda hazrlanan bir makalede, kullanlan kaynaga ISNAD’a uygun olarak metin içerisinde “Mâtürîdî, 2002, 55” eklinde atf yaplabilir. Antropoloji, Arkeoloji, Cografya, Dil ve Edebiyat, Felsefe, Halkbilimi, Hukuk, ktisadi ve dari Bilimler, lahiyat, Müzik, Psikoloji, Sanat Tarihi, Sosyal Hizmetler, Sosyoloji veya Tarih alannda hazrlanan çalmalarda ise kullanlan eser dipnotta “Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed el-Mâtürîdî, Kitabu’t-Tevhid Tercumesi, çev. Bekir Topaloglu (Ankara: SAM Yaynlar, 2002), 55” eklinde belirtilebilir. Buna karn gerek ISNAD Metinici gerekse ISNAD Dipnotlu sistemin tercih edildigi çalmalarda, kaynakça tek bir biçimde “Soyad, Ad. Eser Ad. Basm Yeri: Yaynevi, Basm Tarihi (Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed. Kitabu’t-Tevhid Tercumesi. çev. Bekir Topaloglu. Ankara: SAM Yaynlar, 2002)” eklinde oluturulmak durumundadr. Kaynakçada eser künye bilgilerinin belli bir standartta yazlmas ve nokta (.) ile ayrlmas, yaynlarn kaynakçalarn veri tabanlarna aktararak atf oran ve etki degeri gibi bibliyometrik hesaplamalar yapan indekslere, bilgisayar yazlmlarnca parçalanarak anlamlandrlabilir ve okunabilir temiz veri sunmaktadr. APA, Chicago ve MLA gibi uluslararas atf ve kaynak gosterme sistemlerinin kaynakçada eser künye bilgilerinin nokta ile ayrlarak yazlmasn gerekli gormeleri de ayn fikre dayanmaktadr.
Türkiye’de ve Türk Cumhuriyetleri’nde sosyal ve beerî bilimler alannda her yl binlerce yayn yaplmakta ve bu yaynlar milyonlarca atf içermektedir. Bu atflarn dogru ve eksiksiz olarak tespiti ve bibliyometrik olarak analizi, oldukça onem tamaktadr. Buna karn, Türkiye’de ve Türk Cumhuriyetleri’nde sosyal ve beerî bilimler alannda ortak bir atf ve kaynak gosterme sistemi kullanlmamas nedeniyle atflar dogru ekilde tespit edilememekte ve kayt altna alnamamaktadr. ISNAD’n kullanmnn yaygnlamas, eser adlarnn ve atflarn belli bir düzen içinde yazlmasn saglayacak ve bu durum bibliyometrik analizler yapan indeks ve veri tabanlarna temiz veri saglayacaktr.
ISNAD Atf Sistemi
25
4. Ozellikleri
4.1. Açk Eriim/Ucretsiz Olmas APA, MLA ve Chicago gibi asl olarak ngilizce kaleme alnacak çalmalarda
kullanlmak üzere gelitirilen atf ve kaynak gosterme sistemleri, bu stillerin basl kitap formlar ile online tam metin eriimlerinin ücretli olmas ve ogrencilerin ngilizce dil becerilerinin yeterli düzeyde olmamas gibi nedenlerle ortaogretim, lisans ve lisansüstü egitim-ogretim aamalarnda tam olarak ogrenilememektedir. Ornegin Ocak 2019 itibari ile APA Klavuzu 45 TL, Chicago atf sisteminin online bir yllk bireysel abonelik ücreti 39 Dolar ve matbu nüshas 49 Dolar’dr. ISNAD Atf Sistemi, Türkiye merkezli olarak Türk dilinde gelitirilmitir. ISNAD’n hem tam metin eriimi hem de online kullanm tamamen ücretsizdir. Ayrca ISNAD’n Zotero, Mendeley, EndNote ve RefWorks atf ve kaynakça düzenleme programlarna uygun ablon eklentileri de bulunmaktadr ve ücretsiz olarak kullanma sunulmutur. ISNAD’n ücretsiz olmas onun onemli avantajlarndan biridir.
4.2. Coklu Dil Destegi ISNAD’n oncelikle Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri’nde kullanlmas
hedeflenmektedir. Ayrca uluslararas alanda kullanmnn yaygnlamas için ngilizce, Almanca, Franszca, Arapça, Farsça ve Urduca dillerine çeviri ve uyum çalmalar devam etmektedir.
ISNAD, Türkiye dnda Krgzistan ve Kazakistan gibi ülkelerde sosyal bilimler alannda yaymlanan dergilerde kullanlmaya balanmtr. ISNAD’n Türkçe konuan ülkelerde yaygnlamas oncelikli hedeftir. Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri’nde ortak bir kaynak gosterme sisteminin kullanlmas, verilerin kolaylkla kayt altna alnmas ve atf yaplmas ile etki degeri ve atf oran gibi bibliyometrik hesaplamalarn daha rahat yaplabilmesine olanak saglayacaktr. Ne yazk ki Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri’nde üretilen bilimsel verileri kayt altna alan ve kullanma sunan ortak bir veri taban veya dizin hizmeti bulunmamaktadr. ISNAD’n Türk Cumhuriyetleri’nde yaygnlamas, ortak bir referans dilinin olumasna ve hazrlanacak bilgisayar yazlmlarnn ve veri tabanlarnn temiz ve saglkl veri temin edebilmesine olanak saglayacaktr. Bu aamadan sonra Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri’nde üretilen bilimsel verileri kayt altna alan bir dizin gelitirilmesi daha mümkün hâle gelebilecektir.
APA, MLA ve Chicago gibi sistemlerde kullanlan baz atf ifadeleri ve ksaltmalar, Türkçe yazm ve imla kurallarna uymamaktadr. Ornegin Chicago stilinde “Kitap Bolümü” kaynak gosterilirken kitap isminden once “in (içinde)” edat
26
kullanlmaktadr. Oysa Türkçede kitap adndan once “içinde” yazarak kitap bolümüne atf yapmak dogru bir tercih degildir.
John D. Kelly, “Seeing Red: Mao Fetishism, Pax Americana, and the Moral Economy of War,” in Anthropology and Global Counterinsurgency, ed. John D. Kelly et al. (Chicago: University of Chicago Press, 2010), 77. John D. Kelly, “Seeing Red: Mao Fetishism, Pax Americana, and the Moral Economy of War,” içinde Anthropology and Global Counterinsurgency, ed. John D. Kelly vd. (Chicago: University of Chicago Press, 2010), 77. APA, MLA ve Chicago gibi atf sistemleri, ngilizce olarak kaleme alnan
çalmalar haricinde baka bir dilde aynen kullanlamamaktadr. Cünkü eser künye bilgilerini belirtirken kullanlan “s.n. (yaync bilinmiyor)”, “s.l. (basm yeri yok)”, “et al. (ve digerleri)”, “Id (ayn müellif)”, “p. (sayfa)”, “trans./Translated by (tarafndan çevrildi)”, “No. (say)”, “Review of (-in kritigi)”, “interview by (Roportaj yapan)”, “Ph.D diss. (doktora tezi)” ve “master thesis (yüksek lisans tezi)” gibi ifadelerin Türkçeye veya ilgili dile çevrilmesi ve ksaltma olarak karlgnn uyarlanmas gerekmektedir. Ceviri konusunda bir mutabakat olmamas nedeni ile bu sistemlerde kullanlmas gerekli ksaltmalarn farkl çevirileri ile karlamak mümkündür. Oysa ISNAD Atf Sistemi’nde, kullanlan ksaltmalarn Türkçe, ngilizce, Arapça, Farsça, Urduca ve diger dillerde karlklar belirlenerek yazm ve kullanm birliginin saglanmas hedeflenmitir. ISNAD’n Arapça, Almanca, Franszca ve Türk dillerine de çevirisi yaplarak ayn ifadelerin farkl dillerdeki karlklar ISNAD “Ksaltmalar” tablosunda belirlenerek standartlamaya katk sunulmu olacaktr.
4.3. Yazlm Sablonlar APA, MLA ve Chicago gibi atf ve kaynak gosterme sistemlerinin ngilizce
olarak kaleme alnan metinlerde kolaylkla kullanlabilmesi için EndNote, Zotero ve Mendeley gibi kaynakça düzenleme yazlmlarna ait ablon eklentileri gelitirilmitir. Bilgisayarlarna EndNote, Zotero ve Mendeley gibi referans yonetim programlarn yükleyen aratrmaclar, elle tek tek dipnot ve kaynakça oluturma zahmetinden kurtulmaktadr. Bu yazlmlara ait ablon eklentileri ngilizce metinlerde kullanlacak ekilde gelitirilmitir. Oysa EndNote, Zotero ve Mendeley kullanan Türkçe veya ngilizce dndaki diger dilleri konuan kullanclarn, APA veya Chicago yazlm eklentilerini aynen kullanmalar çogu kez mümkün olamamaktadr. SNAD ablon eklentileri ise ngilizce ile birlikte Türkçe dil uyumuna da sahiptir ve bu açdan Türk kullanclar için daha uygundur. ISNAD’n EndNote, Zotero ve Mendeley yazlm ablonlarnn Arapça ve diger dillere uyum çalmalar da devam etmektedir.
ISNAD Atf Sistemi
27
APA, MLA ve Chicago gibi asl ngilizce olarak kullanma sunulan atf ve kaynak gosterme sistemleri, çogu kiinin zannettigi gibi sadece dipnot ve kaynakça oluturma kurallarn içermezler. Bu atf sistemleri, akademik bir yaznn balk formatnn nasl olmas gerektigi, dolayl ve dogrudan alntnn nasl yaplacag, tablo ve ekillerin nasl oluturulacag gibi akademik bir metin kaleme alnrken dikkat edilmesi gerekli tüm kural ve belirlemeleri içerirler. Oysa bu husus, yeteri kadar bilinmemektedir. lgili sistemlerin ngilizce olarak hazrlanm olmalar ile matbu nüshalar ve online tam metin eriimlerinin ücretli olmasnn bu bilinmezlikte etkili oldugu soylenebilir. Benzer ekilde ISNAD Atf Sistemi de akademik bir çalma hazrlanrken balgnn nasl belirlenecegi, ozet ksmnda asgari olarak hangi bilgilerin yazlmas gerektigi, anahtar kavramlarn nasl belirlenecegi, balklandrmann nasl olacag, tablo ve ekillerin nasl oluturulacag, çalmada kullanlan Arapça, Farsça, ngilizce ve diger dillerdeki eser adlarnn ve müellif isimlerinin nasl yazlacag, tarih ve yüzyllarn hangi formatta gosterilecegi, yayn etigi kapsamnda nelere dikkat edilmesi gerektigi, istifade edilen kaynak eserden dolayl veya dogrudan nasl alnt yaplacag, atf yaplan kaynaklarn metin içinde veya dipnotta nasl yazlacag ve kaynakçann nasl oluturulacag gibi akademik yazmla ilgili bilinmesi gerekli tüm kurallar içermektedir.
ISNAD’n yaygnlamas, akademik yazmda sosyal ve beerî bilimler ozelinde standartlamann saglanmasna katk saglayacak ve yazarlarn iini kolaylatracaktr. Ayrca akademik bir yaz kaleme alnrken dikkat edilmesi ve uyulmas gerekli tüm bu incelikler; okur, ogrenci ve aratrmaclar tarafndan rahatlkla ulalabilir ve ogrenilebilir olacaktr.
Hâlihazrda akademik yazmla ilgili bütün bu hususlar ISNAD gibi belli bir sistem kapsamnda yaygn ekilde ogretilemedigi için yaynclar, editorler, yayn kurullar, danmanlar ve redaktorler; ogrenci ve yazarlarn yazm ve atf hatalarn tashih etmek için yogun çaba sarf etmek zorunda kalmaktadrlar. Ayrca Türkiye merkezli bir atf sisteminin ve bu sisteme ait yazlm ablon eklentilerinin bulunmamas, akademik bir yaz hazrlanrken kaynak gosterme yazlm kullanmnn yaygnlamasn engellemektedir. Ne yazk ki her yl yüzlerce yayn yapan kurum ve kuruluun, benimsedikleri “Yazm ve Atf Kurallar” çerçevesinde hazrlattklar EndNote, Zotero ve Mendeley yazlm eklentileri bulunmamaktadr. Buna karn ISNAD, matbu ve online olarak ücretsiz ulalabilir oldugu gibi bilgisayar yazlm eklentileri ile de yazarlara kolay bir kullanm imkân sunmaktadr.
28
4.4. Veri Türü ve Ornek Ceitliligi ISNAD Atf Sistemi; akademik çalmalarda yaygn olarak bavurulan kitap,
makale ve tez gibi kaynaklara ek olarak sosyal medya mesajndan nota kâgd türüne varncaya kadar krk bir farkl veri türüne dair atf ve kaynak gosterme kurallarn içermektedir. Ayrca ISNAD’da ilahiyat alannda yürütülen akademik aratrmalarda kullanlan temel kaynaklara dair ayrntl bilgiler yer almaktadr. APA atf sisteminde Kur’an- Kerim’de yer alan âyetlere “Kur’an- Kerim 5:3-4” eklinde atf yaplmaktadr. Oysa bu alanda çalan aratrmaclar; âyetlere, sûre adn belirterek sûre/âyet numaras ile atf yapmaktadr. ISNAD’da, alan uzmanlarnn kullanm esas alnarak âyetlere, “Sûre Ad Sûre Numaras/Âyet Numaras” eklinde atf yaplmas gerekli gorülmütür (or. el-Bakara 2/14).
APA, MLA ve Chicago gibi atf sistemlerinde hadis kitaplarna atf ile normal eserlere atf arasnda herhangi bir fark gozetilmemektedir. Oysa slam aratrmalar alannda temel hadis kitaplar kaynak gosterilirken Buhârî, Ebû Dâvûd, bn Mâce, Tirmizî, Nesâî ve Dârimî’nin eserlerine müellif isimlerinden sonra virgül, sonrasnda Kitâb (Bolüm) ad ve Bâb numaras eklinde; Müslim’in Sahih adl eseri ile mam Mâlik’in Muvatta’na ise Kitâb ad ve hadis numaras belirtilerek atf yaplmaktadr. ISNAD Atf Sistemi’nde, bu alanda çalan uzmanlarn genel kullanm, hadis eserlerine atf kural olarak aynen benimsenmitir.
Yazma bir metnin, mevcut tek nüshasna veya nüshalarna dayanlarak müellifin kaleminden çkm hâline ulamaya çalmaya “Tahkik” veya “Tenkitli Metin Neri” denir. Sosyal bilimler alannda yaplan aratrmalarda tahkik çalmalarna atf yaplrken tahkik eden kiinin (muhakkik) isminden once “thk.” ksaltmas kullanlmaktadr. APA ve Chicago gibi akademik yazm sistemlerinde ise “tahkik” yerine “Edited by” ifadesi ve “ed.” ksaltmas tercih edilmektedir. Oysa tahkik çalmas, editoryal yayndan farkldr ve bu fark belirtmek için “thk.” ksaltmasnn kullanlmasna ihtiyaç duyulmaktadr. ISNAD Atf Sistemi’nde tahkik çalmalarna atf yaplrken Türkçe metinlerde “thk.” ve ngilizce metinlerde ise “Critical ed.” ksaltmasnn kullanlmas gerekli gorülmektedir.
4.5. Türkçeye Uygunlugu APA stilinde, makale ve kitap adlarn oluturan sozcüklerden sadece ilk
sozcük büyük harfle balar; digerleri ise küçük harfle yazlr. Eser adnda yer alan sozcüklerin ilk harflerinin küçük yazlmas, Türkçeye ve Türk aratrmaclarn kullanm alkanlklarna uygun degildir. ISNAD Atf Sistemi’nde Türk dili ve Türk kullanclarn kullanm alkanlklar dikkate alnarak makale ve kitap adlarnda yer alan “ile” ve “ve” gibi baglaçlar dndaki tüm sozcüklerin büyük harfle balayacak
ISNAD Atf Sistemi
29
ekilde yazlmas gerekli gorülür. Latin alfabesi kullanan Türkçe dndaki dillerde kaleme alnan çalmalarda ise o dillerin kurallarna uyulmas tercih edilir. Bu açdan ISNAD’a gore yazar; Almanca, Franszca veya ngilizce kaleme alnan bir kaynag kullanmsa kitap kapagnda yer alan eser adlandrmasna uymak durumundadr.
APA Ylmaz, O.K. (2018). ISAM tahkikli nesir klavuzu. Ankara: SAM yaynlar. ISNAD Ylmaz, Okan Kadir. ISAM Tahkikli Nesir Klavuzu. Ankara: SAM Yaynlar, 2018.
Chicago stilinde kaynakçada makale adlar ve bolüm adlarndan sonra nokta iareti konulmakta ve akabinde çift trnak iareti kullanlmaktadr. Oysa Türkçede nokta, çift trnak iaretinin dna yazlmaktadr. ISNAD, Türkçe yazm ve noktalama kurallarna uygun olarak gelitirilmitir.
Chicago Bruckmayr, Philipp. “The Spread and Persistence of Mturdi Kalm and Underlying Dynamics.” Iran and the Caucasus 13, no. 1 (2009): 59-92.
ISNAD Bruckmayr, Philipp. “The Spread and Persistence of Mturdi Kalm and Underlying Dynamics”. Iran and the Caucasus 13/1 (2009), 59-92.
4.6. Yaygn Stillerle Uyumlulugu Türkiye’de sosyal ve beerî bilimler alannda yayn yapan birçok yayncnn
kitap, dergi veya ansiklopedilerde kullandklar kaynak gosterme biçimleri, uluslararas kaynak gosterme sistemleri ile uyumlu degildir. Zira APA, Turabian, Vancouver, Chicago ve MLA gibi uluslararas atf ve kaynak gosterme sistemleri, kaynakçada eser künye bilgilerini nokta iareti (.) ile ayran bir sistem kullanmaktadr. Oysa yaynclar genelde kaynakçay da aynen dipnotta oldugu gibi virgül ile bolerek düzenleyen, uluslararas bir karlg olmayan bir kullanm tercih etmektedirler. Kaynakçada eser künye bilgilerinin nokta kullanlarak ayrlmas, indeks yazlmlarnn eserlerin künye bilgilerini dogru olarak parçalayabilmesine ve anlamlandrabilmesine imkân saglamaktadr. Bu sayede tarama yapan bilgisayar yazlmlar tarafndan, ilk noktaya kadar yazar, ikinci noktaya kadar eser ve son noktaya kadar ise basm bilgileri anlaml birer veriye donüebilmektedir. Kaynakça oluturulurken künye bilgilerini nokta esasl bolen bir sistem kullanlmadgnda, veri taban ve indeks yazlmlarnn eser künye bilgilerini anlaml veriler olarak okumas güçlemektedir. Türkiye merkezli yayn yapan dergilerin çogunda uluslararas geçerliligi olan bir atf sistemi kullanlmadg düünüldügünde, binlerce atfn dogru olarak tespit edilemedigi soylenebilir.
4.7. Dipnotlu ve Metiniçi Versiyonlar Kaynak gosterme sistemleri genelde iki yaklama dayanr. Bunlardan biri
“Yazar-Tarih (Author-Date)” bilgisinin metin içinde gosterilmesine dayanan APA
30
benzeri metin içi sistemdir. Digeri ise “Yazar-Eser (Author-Title)” bilgisinin sayfa altnda belirtildigi Chicago, MLA ve Turabian gibi dipnotlu sistemlerdir. Bu sistemlerde atf gosterimi ve kaynakça düzenlenmesi farkldr. Aratrmaclarn her ikisini de ogrenmesi ve uygulamas güçtür. Ayrca her iki stilde kaynakçann farkl oluturulmas atf tespiti amacyla hazrlanan bilgisayar yazlmlarnn farkl parçalama ihtimallerine gore hazrlanmasn gerekli klmaktadr. Oysa ISNAD Atf Sistemi’nde atf yaplan kaynaga dair bilgiler, hem metin içinde “Yazar-Tarih” bilgisi eklinde hem de sayfa altnda dipnot olarak “Yazar-Eser” bilgisi eklinde verilebilmektedir. Buna karn ISNAD’a gore eser künye bilgileri kaynakçada tek bir biçimde yazlmak durumundadr. Atfn her iki biçimde yazlabilmesine karn kaynakçann tek bir yapda oluturulmas, ISNAD’n güçlü yanlarndan birisidir.
Birinci Bolüm Akademik Yazm
Bilimsel bir çalma kaleme alnrken uyulmas gerekli etik, akademik ve dilsel ilke ve kurallar bulunmaktadr. Bu bolümde ayr balklar hâlinde bu ilke ve kurallar hakknda ksaca bilgi verilecektir.
1. Yayn Etigi
32
“Bakasna ait (yazl, basl ve elektronik ortamdaki) bir eseri ve sanatsal uygulamalar oldugu gibi alarak kendi adna sunmak veya bir bolümünü bilimsel yayn kurallarna uygun bir biçimde atfta bulunmadan kendi eseri gibi sunmak, bulgular, sanatsal uygulamalar bunlarn alnt oldugunu açkça gosterecek ekilde (yaz tipini degitirerek, egik yazarak ve trnak içinde gostererek, metin içinde iaretleyerek, dipnot ya da kaynakçada belirterek) dile getirmeden sunmak, farkl kelimeler kullanarak veya cümleler kurarak degitirip sunmak, bilgi ve düünceleri, uygulamalar kendi fikriymi gibi sunmak asrma bicimleridir. Atfta bulunurken eksik bilgi vermek, alnt kaynagna ait uygun bilgi vermemek, kaynag unutup kendi fikriymi gibi anmsayarak kullanmak (b

İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon - MKU

Text of İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon - MKU

İskilipli Atıf Hoca gerçeği · 2018-03-13 · İskilipli Atıf Hoca gerçeği Turkish Forum, 27 Şubat 2018 Klasik Cumhuriyet tarihi yalanlarından birisi şapka inkilabı konusudur

Mohammad Mustafa Al-Azami - Isnad significance

Pangalawang Edisyon Kahandaan Katatagan at Kaunlaran ng Komunidad

Atıf ve Kaynakça Düzenleme · Atıf ve Kaynakça Düzenleme Prof. Dr. Serap Kurbanoğlu [email protected] Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

Bilimsel Dergilerin Değeri ve Atıf İndeksleridosya.marmara.edu.tr/akademikgelisim/dergi-editor/Bilimsel_Dergilerin... · Bilimsel Dergilerin Değeri ve Atıf İndeksleri Dr. Metin

Tinig March 2015 Ikalawang Edisyon

İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon · 2020. 4. 19. · ISBN: 978-605-7902-26-9 (Basılı) ISBN: 978-605-85447-4-1 (Elektronik) Eser Adı: İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon DOI: 10.5281/zenodo.3518241

Diğer Araştırma Yöntemleri: Bibliyometri, Atıf Analizi, Yöneylem Araştırması

Edisyon Para sa Mga Senier High School

Edisyon Para sa Junior High School

İsnad Atıf Sistemi 1. Sürüm°ÇİNDEKİLER İSNAD ATIF SİSTEMİ 7 1. AKADEMİK YAZIMDA UYULMASI GEREKLİ ETİK, AKADEMİK VE ŞEKİLSEL İLKELER 13

Tinig (Hunyo 2015 Unang Edisyon)

İSNAD Atıf Sistemi 1. Sürüm

Isnad Significance Mmazami

İskilipli Atıf Hoca - 'Frenk Mukallitliği ve Şapka' Kitabı

Sonat Başka Bir Edisyon

Iskilipli Atıf Hoca

Tinig May 2015 Ikalawang Edisyon

Tinig Hulyo 2015 (Unang Edisyon)

Tinig May 2015 Unang Edisyon

Âlimler Peygamberlerin Varisleridir” Hadisinin İsnad Açısından Tenkid ve Tahlili.pdf

Journal Citation Reports - Dergi Atıf Raporları -

The Place of Isnad in Islamic Education: Demystifying ... · The Place of Isnad in Islamic Education: Demystifying “Tradition ... to eschew any hadith unworthy of the designations

2015...Toplam atıf sayısı 1316, makale başına ortalama atıf ise 4,5’dir. Yayın sayıları (SCI-E) Atıf sayıları (SCI-E) Working Group “Commodities and Financial Modelling”

Plante Kounye A (Dezyem Edisyon): Relanse Agrikilti A : Yon aspè

Ruqyah syariah-isnad-tadawi

Florence Nightingale Hemşirelik DergisiFlorence Nightingale Hemşirelik Dergisi - Türk Tıp Dizini tarafından dizinlenmektedir, - ULAKBİM Ulusal Atıf Sistemi ve Türkiye Atıf

Mobil medya atıf ünaldı

İsnad Atıf Sistemi 1. Sürüm · 2018-03-20 · İSNAD ATIF SİSTEMİ 1. Sürüm Yayın Tarihi: 12 Mart 2018 İlahiyat alanında hazırlanan yoğun emek ürünü makaleler, muhtevaları

Atıf ve Kaynakça Düzenleme

Documents

İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon - MKU

Text of İSNAD Atıf Sistemi 2. Edisyon - MKU