TÜRKİYE’DE NEFROLOJİ, DİYALİZ VE …nefroloji.org.tr/folders/file/2015_REGISTRY_kontrol_v2.pdfTürkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi

TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARIPUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY

TÜRKİYE’DENEFROLOJİ, DİYALİZ

VETRANSPLANTASYON

REGISTRY OF THE NEPHROLOGY, DIALYSISAND

TRANSPLANTATION IN TURKEY

REGISTRY 2015

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI VE TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİORTAK RAPORU

MINISTRY OF HEALTH AND TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGYJOINT REPORT

YAYINA HAZIRLAYANLAR / EDITORS

Gültekin SÜLEYMANLAR Kenan ATEŞ Nurhan SEYAHİ Başkan / Chairman Genel Koordinatör / General Coordinator Üye / Member

Ankara - 2016

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015ii

TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARIPUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY

Önemli Not / Important Note

Bu kitabın bütün hakları Türk Nefroloji Derneği’ne aittir.Makale ve bulgular kaynak gösterilmeden yeniden yayınlanamaz.

All copyrights are reserved for Turkish Society of Nephrology.Articles and figures can not be published without reference.

ISBN 978-605-62465-0-0

Dizgi ve Tasarım / Contents and Design: BAYT Bilimsel Arş. Basın Yayın Tanıtım Ltd. Şti. Ziya Gökalp Cad. 30/31, Kızılay Tel. 0312 431 3062 Baskı / Printing: Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. Matbaacılar Sitesi, 560 Sk. No. 27, Yanimahalle, Ankara Tel. 0312 395 2128 Baskı Tarihi / Printing date: Ekim / October 2016

Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu iii

TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY KURULUTURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY REGISTRY COMMITTEE

Başkan: Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLARChairman Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi

Registry Kurulu Üyeleri:Members of the Registry Committee: Prof. Dr. Kenan ATEŞ

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Siren SEZER Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Mehmet Rıza ALTIPARMAK İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Nurhan SEYAHİ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Prof. Dr. H. Zeki TONBUL Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Soner DUMAN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi

Doç. Dr. İsmail KOÇYİĞİT Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI / MINISTRY OF HEALTHUzm. Dr. Arif KAPUAĞASI, Dr. Murat ÖZTÜRK, Dr. Pınar GÜNEŞER YAVAŞ, Zehra UZUNDURUKAN, Savaş ÇAMÖZ

Pediatrik Nefroloji Koordinatörü / Coordinator for Pediatric Nephrology:Prof. Dr. Sevcan BAKKALOĞLU, Çocuk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri / General Secretary of Pediatric

Nephrology Society

Veri Toplama ve Yönetimi / Data Collection and Management:Aylin GÖKDUMAN, Burcu TOSUN, PLEKSUS Bilişim Teknolojileri

National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015iv

ÖNSÖZ / INTRODUCTION

Türk Nefroloji Derneği (TND) Ulusal Kayıt ve İstatistik (Registry) faaliyetlerinin 26. yılını doldurmuş bulu-nuyoruz. Derneğimizi ayrıcalıklı kılan uzun soluklu bu faaliyetin başarısı aslında camiamızın aktif katkısıyla gerçekleşmiştir. Ancak, son yıllarda Sağlık Bakanlığının idari ve tıbbi denetim amacıyla diyaliz hastalarına ait verileri hasta temelli olarak toplamaya başlaması, di-yaliz merkezlerindeki eleman eksikliği, veri girişinin tamamen gönüllülük esasına göre yürütülmesi ve sektörde yaşanan motivasyon kaybı gibi nedenler TND Registry çalışmalarına katılımı olumsuz yönde etkilemiş ve anketlerin geri dönüş oranlarında belirgin azalma olmuştur. Anket dönüş oranının düşmesinin getireceği sorunun aşılması için 2015 yılından itibaren uygulamada bazı zorunlu değişiklikler yapılmış ve an-ket formları ulusal hasta profilini temsil edebilecek seçilmiş bir grup merkeze gönderilmiştir. Sürece sahip çıkan bu merkezler sayesinde verilerin derlenmesi ve yıllık raporun ortaya çıkışı mümkün olmuştur. Regis-try çalışmalarının sürekliliğini ve güvenilirliğini tehlik-eye sokmamak için Sağlık Bakanlığı ile işbirliğine de-vam edilmiştir ve yeni düzenlenen Türkiye Diyaliz Veri Sistemi’nden (TDVS) kümülatif veri desteği alınmıştır. Bunun dışında, DİADER ile endüstrinin kayıtlarından da yararlanılmıştır. Böylece, çeşitli kaynaklardan alınan verilerin doğrulaması ve derlemesi yapılarak daha güvenilir bir yıllık rapor hazırlanmıştır.

Ulusal Böbrek Kayıt Sisteminin yıllık raporları, ül-kemizde RRT gerektiren son dönem böbrek hastalığının demografik, epidemiyolojik, klinik özel-likleri ve tedavi yöntemlerinin durumu ile yıllar içinde bu parametrelerde yaşanan değişimlere ilişkin özgün bilgi kaynağı konumundadır. Son dönem bö-brek hastalığının kontrolü ve tedavisine ilişkin ulusal strateji ve yaklaşımların belirlenmesinde başvurulan bilgi kaynaklarının başında gelmektedir. Bilindiği gibi, RRT’ne ilişkin verilerimiz 12 yılı aşkın süredir USRDS ve ERA-EDTA Registry raporlarının uluslararası karşılaştırmalar bölümünde yer almaktadır. Bu durum, ülkemizdeki RRT sonuçlarının ABD ve Avrupa sonuçları ile karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır.

Kayıt ve İstatistik Kurulunun çeyrek asrı aşan süredir yürüttüğü faaliyetlerin TND’nin, hem ulusal hem de uluslararası ölçekte marka değeri olan bir dernek ha-line gelmesine önemli katkısı olmuştur. Bu bağlamda TND Ulusal Kayıt Sisteminin kurucusu Prof. Dr. Ekrem Erek’e ve kurumsal kimliğe ulaşmasındaki değerli katkıları dolayısıyla Prof. Dr. Kamil Serdengeçti’ye TND Kayıt ve İstatistik Kurulu adına bir kez daha şükranlarımı sunarım. Uzun süredir Ulusal Böbrek Kayıt Sisteminin mutfağında birlikte çalıştığımız değerli arkadaşlarım Prof. Dr. Kenan Ateş’e, Prof. Dr. Nurhan Seyahi’ye ve diğer kurul üyelerine, Ulusal Kayıt Sistemi çalışmalarına verdiği büyük destek için TND Başkanı

We have completed the 26th anniversary of the Turkish Society of Nephrology (TSN) National Registry and Statistic activities. The success of this long-term activity that makes privileged to our society has been provided by active contribution of our community. In recent years, some reasons such as Turkish Ministry of Health has begun to collect data of the RRT patients for administrative and medical inspection, personnel shortages in dialysis centers, the data entrance on a completely voluntary basis and loss of motivation in the dialysis sector have negatively affected the participation in the TSN Registry activities and a remarkable decrease occurred in the number of filled out of surveys. In order to overcome the challenges of decline in the survey return rate, some compulsory changes have been done since 2015 and questionnaires were sent to a selected group of centers that can represent the national patient profile. Thanks to these centers that supported and took the process seriously, compilation of data and preparation of annual report became possible. Cooperation has been sustained with the Ministry of Health in order not to jeopardize sustainability and reliability of the Registry activities and cumulative data support was taken from the Turkey Dialysis Data System (TDDS) that has been newly organized. Moreover, data of DİADER and industry were used. Thus, a more reliable annual report has been prepared subsequent to verification and compilation of data obtained from different sources.

The annual reports of the National Renal Registry System is a unique source of information about demographic, epidemiological and clinic features of end stage renal disease, necessitating RRT in our country and the status of the therapy methods and the changes in those parameters in years. The National Renal Registry is one of major most referred sources of information in determining national strategy and approaches regarding the control and the treatment of end stage renal disease. As it is well known, our data related to RRT are covered by the international section of USRDS and the ERA-EDTA Registry reports for more than 12 years. Thus, this enables comparison of Turkish RRT results against those of the USA and Europe.

The activities that the Registry and Statistic Committee has been conducting for more than a quarter century provided significant contribution to the TSN in making it a brand at national and international level. In that context, I would like to thank on behalf of TSN Registry and Statistic Committee once again Prof. Ekrem Erek, the founder of TSN National Registry System and Prof. Kamil Serdengeçti due to his precious contributions to the TSN in generating an institutional identity. Also, I would like to extend my thanks to my friends Prof. Kenan Ateş, Prof. Nurhan Seyahi and other committee members with whom we worked in the kitchen of the

Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu v

Prof. Dr. Turgay Arınsoy’a ve Yönetim Kurulunun değerli üyelerine, kendi veri tabanlarından yararlanma fırsatı tanıyan Sağlık Bakanlığı yetkililerine, DİADER’e, Kayıt Sisteminin elektronik alt yapısını oluşturan ve merke-zlerden verileri toplayan Pleksus şirketi elemanlarına ve verilerini bizlerle paylaşan merkez sorumlularına şükran ve teşekkürlerimi sunarım.

Saygılarımla,

Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLARTND Kayıt ve İstatistik Kurulu Başkanı

National Renal Registry System for a long time, and Prof. Turgay Arınsoy, the chairman of TSN for his great support for the efforts of National Registry System, and the esteemed members of the Executive Board, the Ministry of Health officials enabling us to benefit from their own database systems, the personnel of Pleksus firm that formed the electronic infrastructure for the Registry System and collected data from the centers, and the center officials who shared their data with us.

Best regards,

Prof. Gültekin SÜLEYMANLARChairman of the TSN Registry and Statistics Committee

National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015vi

KISALTMALAR / ABBREVIATIONS

APD Aletli periton diyalizi

BTx Böbrek transplantasyonu

ESA Eritropoezi stimüle edici ajan

HD Hemodiyaliz

HT Hipertansiyon

İYE İdrar yolu enfeksiyonu

mnb Milyon nüfus başına

PD Periton diyalizi

RRT Renal replasman tedavisi

SAPD Sürekli ayaktan periton diyalizi

SDBY Son dönem böbrek yetmezliği

TND Türk Nefroloji Derneği

VUR Veziko-üreteral reflü

APD Automatic peritoneal dialysis

CAPD Continuous ambulatory peritoneal dialysis

ESA Erythropoiesis stimulating agent

ESRD End stage renal disease

HD Hemodialysis

HT Hypertension

KTx Kidney transplantation

PD Peritoneal dialysis

pmp Per million population

RRT Renal replacement therapy

TSN Turkish Society of Nephrology

UTI Urinary tract infection

VUR Vesico-ureteral reflux

Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu vii

İÇİNDEKİLER / CONTENTS

Sayfa /Page

Türkiye’de Renal Replasman Tedavisi: Genel Bilgiler /Renal Replacement Therapy in Turkey: General Considerations ........................................... 1-6

Hemodiyaliz / Hemodialysis ................................................................................................. 7-30

Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis .................................................................................... 31-50

Böbrek Transplantasyonu / Kidney Transplantation ............................................................ 51-60

Pediatrik Hemodiyaliz / Pediatric Hemodialysis .................................................................. 61-74

Pediatrik Periton Diyalizi / Pediatric Peritoneal Dialysis ...................................................... 75-86

Pediatrik Böbrek Transplantasyonu / Pediatric Kidney Transplantation ............................. 87-94

26 Yıllık Registry’den Rakamlar / Figures from Registry of 26 Years.................................... 95-110

Uluslararası Karşılaştırmalar / International Comparisons ................................................ 111-122

Kayıt Sistemine Katılan Merkezler / Centers Included in the Registry ................................. 123-128

TÜRKİYE’DERENALREPLASMANTEDAVİSİ:GENELBİLGİLER

RENALREPLACEMENTTHERAPYINTURKEY:GENERALCONSIDERATION

3Türkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu

GenelİnsidansGeneralIncidence

TABLO1.2015yılıiçindeilkkezRRT’nebaşlayanhastaların(çocukhastalardahil)uygulananRRTtipinegöredağılımı.TABLE1.DistributionofincidentRRTpatients(includingpediatricpatients)accordingtoRRTtypein2015.

n %

Hemodiyaliz/Hemodialysis 9590 82.69

Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 995 8.58

Transplantasyon/Transplantation* 1012 8.73

Toplam/Total 11597 100.00

*PreemptifTx/PreemptiveTx

Genelinsidans/Generalincidence=147.3mnb/ppm

GenelPrevalansGeneralPrevalence

TABLO2.2015yılısonuitibarıylakronikHD/PDprogramındaveyafonksiyonegreftleizlenmekteolantümhastaların(çocukhastalardahil)RRTtipinegöredağılımı.TABLE2.DistributionofchronicHD/PDpatientsorpatientsfollowedwithfunctioninggraft(includingpediatricpatients)accordingtoRRTtypeasoftheendof2015.

n %

Hemodiyaliz/Hemodialysis 56951 77.31

Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 3909 5.31

Transplantasyon/Transplantation* 12800 17.38


*Yaklaşıksayı/Approximatenumber

Genelprevalans/Generalprevalence=935.4mnb/ppm

4 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2015

ŞEKİL1.Türkiye’deRRTgerektirenSDBYinsidansıveprevalansı.FIGURE1.IncidenceandprevalenceofESRDrequiringRRTinTurkey.TABLO3.2015yılısonuitibarıylaRRT(HD/PD/BTx)uygulananmerkezsayıları.TABLE3.NumberofRRTcenters(HD/PD/KTx)asoftheendof2015.

Yaş/AgeHemodiyaliz/Hemodialysis

PeritonDiyalizi/PeritonealDialysis

Transplantasyon/Transplantation

n % n % n %

SağlıkBakanlığı/MinistryofHealth 449 52.89 59 49.58 13 17.33

Üniversite/University 62 7.30 43 36.13 45 60.00

Özel/Private 338 39.81 17 14.29 17 22.67

Toplam/Total 849 100.00 119 100.00 75 100.00

TABLO4.2015yılısonuitibarıylaHDcihazsayıları.TABLE4.NumberofHDmachinesasoftheendof2015.

n %

SağlıkBakanlığı/MinistryofHealth 5115 31.30

Üniversite/University 1220 7.47

Özel/Private 10005 61.23


137 93 118 123 154 189249

188 197 223 236139 138 147 147

324395 432 446 491

578

740 756819 853 809 816

870 918 935

0

200

400

600

800

1000

1200

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Sayı(m

nb)/C

ount

(ppm

)

Yıl/Year

İnsidans/Incidence Prevalans/Prevalence


Değerlendirme/Discussion

� 2015yılındaTürkiye’derenalreplasman

tedavisigerektirensondönemkronikböbrekhastalığınoktaprevalansımilyonnüfusbaşına935.4olaraksaptanmıştır(busayıyaçocukhastalardahildir).

� 2015yılındaTürkiye’derenalreplasman

tedavisiinsidansımilyonnüfusbaşına147.3olarakhesaplanmıştır(çocukhastalardahil)(yenitransplantyapılanhastalardanyalnızcapreemptifolanlarhesabadahiledilmiştir).

� Prevalansınyıllariçindekararlıbirartıştrendi

içindeolduğugörülmektedir.� İnsidansileilgiliolantrendiseprevalansdaki

kadarnetdeğildir.Özellikle2012yılındainsidanstabirazalmaolduğudikkatiçekmektedir.Butarihten(2012)itibareninsidansveprevalansrakamlarınınhesaplanmasındaSağlıkBakanlığıtarafındantoplanılanhastabazlıverilerkullanılmayabaşlanmıştır.DahaöncekiyıllardaiseTürkNefrolojiDerneği’nintopladığımerkezbazlıverilerkullanılmaktaydı.Veritoplamayöntemleriarasındakideğişikliğininsidansrakamlarındagörülendüşüşünnedeniolabileceğidüşünülmüştür.Nitekim,2015yılıitibarıylainsidansverisininsonüçyıllauyumluvedurağanbirseyriolduğugörülmektedir.

� Fortheyear2015,thepointprevalenceofendstagerenaldiseaseneedingrenalreplacementtherapyisfoundas935.4inTurkey(includingpediatricpatients).

� Fortheyear2015,theincidenceofrenal

replacementtherapyisfoundas147.3inTurkey(includingpediatricpatients)(fromnewtransplantedcasesonlythepreemptiveonesareincluded).

� Acleartrendofincreaseisseeninthenumber

ofprevalentpatients.� Howeverthetrendinthenumberofincident

patientsisnotasclear.Specificallythereisaremarkablereductioninincidenceintheyear2012.Sincethisyear(2012)incidenceandprevalencecalculationsweredoneusingpatientbaseddatacollectedbytheMinistryofHealth.Howeverinpreviousyears,centerbaseddatacollectedbyTurkishSocietyofNephrologywasused.Wesuggestedthatchangesindatacollectionmethodsinthelastyearscouldbeamajorcauseofthisnoticeablechangeinincidencenumbers.Inlinewiththissuggestionthisyearwefoundthattheincidencenumberisparalleltoprevious3yearsandisnearlystationary.

• •

•

•

•

•

•

•

HEMODİYALİZ

HEMODIALYSIS


HemodiyalizİnsidansıIncidenceofHemodialysis

TABLO1.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınHDtipinegöredağılımı.TABLE1.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoHDtypein2015.

n %

MerkezdestandartHD/StandardHDincenter 9334 97.33

Hemodiyafiltrasyon/Hemodiafiltration 249 2.60

Hemofiltrasyon/Hemofiltration 4 0.04

EvdeHD/HomeHD 3 0.03


TABLO2.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE2.AgeandgenderdistributionofincidentHDpatientsin2015.

Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total

n % n % n %

0-19 62 0.65 58 0.60 120 1.25

20-44 701 7.31 435 4.54 1136 11.85

45-64 2265 23.62 1478 15.41 3743 39.03

65-74 1444 15.06 1166 12.16 2610 27.22

≥75 1018 10.61 963 10.04 1981 20.65

Toplam/Total 5490 57.25 4100 42.75 9590 100.00

TABLO3.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayandiyabetiknefropatiliinsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE3.AgeandgenderdistributionofincidentHDpatientswithdiabeticnephropathyin2015(accordingtothedataobtainedfrom62centers).


n % n % n %

0-19 1 0.16 0 0.00 1 0.16

20-44 23 3.68 25 4.00 48 7.68

45-64 168 26.88 102 16.32 270 43.20

65-74 118 18.88 99 15.84 217 34.72

≥75 46 7.36 43 6.88 89 14.24

Toplam/Total 356 56.96 269 43.04 625 100.00


TABLO4.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı(60merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE4.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoetiologyin2015(accordingtothedataobtainedfrom60centers).

n %

Diabetesmellitus/Diabetesmellitus 561 41.01

Tip1DM/Type1DM 177 12.94


Hipertansiyon/Hypertension* 345 25.22

Glomerülonefrit/Glomerulonephritis 76 5.56

Polikistikböbrekhastalıkları/Polycystickidneydiseases 52 3.80

Tübülointerstisyelnefrit/Tubulointerstitialnephritis 33 2.41

Amiloidoz/Amyloidosis 26 1.90

Renalvaskülerhastalık/Renalvasculardisease 17 1.24

Obstrüktifnefropati/Obstructivenephropathy 14 1.02

Diğer/Other 93 6.80

Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 151 11.04


*Hipertansiyonunprimerdeğil,kronikböbrekyetmezliğinebağlıoluşansekonderhipertansiyonolduğunadairkuvvetlişüphelervardır.

*Therearestrongsuspectsthathypertensionmentionedhereisnotprimarybutsecondarywhichhasoccurredduetochronicrenalfailure.

HemodiyalizHastalarındaDiyalizeBaşlamaDönemiDialysisStartingPeriodinHemodialysisPatients

TABLO5.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarındiyalizebaşlangıçdurumlarınagöredağılımı(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE5.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtotheinitialapproachofRRTin2015(accordingtothedataobtainedfrom62centers).

n %

Acil/Urgent 834 47.49

Programlı/Scheduled 922 52.51



TABLO6.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalardandiyalizeacilolarakbaşlananhastalarınbaşlangıçendikasyonlarınagöredağılımı.TABLE6.DistributionofincidentHDpatientswhohaveurgentlystartedhemodialysis,accordingtoindicationsin2015.

n %

Hipervolemi/Hypervolemia 315 34.43

İnatçıbulantı-kusma/Persistentnausea-vomiting 144 15.74

Hiperkalemi/Hyperkalemia 126 13.77

Kontrolsüzasidoz/Uncontrolledacidosis 109 11.91

Üremikperikardit/Uremicpericarditis 32 3.50

Üremikensefalopati/Uremicencephalopathy 30 3.28

Üremiyebağlıkanamadiyatezi/Hemorrhagicdiathesis 11 1.20



TABLO7.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarındiyalizebaşlangıçsırasındakilaboratuvarbulgularınagöredağılımı.TABLE7.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtotheinitiallaboratorydatain2015.

% % % % ToplamTotal

<4.0mg/dL

4.0-5.9mg/dL

6.0-9.9mg/dL

≥10.0mg/dL

Serumkreatinin/Serumcreatinine 18.22 38.01 38.23 5.54 8283

<3.5gr/dL

3.5-3.9gr/dL

4.0-4.4gr/dL

≥4.5gr/dL

Serumalbümin/Serumalbumin 44.00 38.41 15.03 2.56 8284

<3.5mmol/L

3.5-5.4mmol/L

5.5-7.4mmol/L

≥7.5mmol/L

Serumpotasyum/Serumpotassium 5.95 80.77 13.00 0.28 8152

<8.5mg/dL

8.5-9.9mg/dL

10.0-11.9mg/dL

≥12.0mg/dL

Serumkalsiyum/Serumcalcium 53.03 44.18 2.50 0.29 8380

<3.5mg/dL

3.5-5.4mg/dL

5.5-7.4mg/dL

≥7.5mg/dL

Serumfosfor/Serumphosphorus 18.38 54.85 22.52 4.25 8312

<8.0gr/dL

8.0-9.9gr/dL

10.0-11.9gr/dL

≥12.0gr/dL

Hemoglobin/Hemoglobin 13.08 49.40 31.92 5.60 8361


TABLO8.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarınbaşlangıçsırasındakieşlikeden/komorbiddurumlaragöredağılımı(toplam1423hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE8.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoconcomitant/comorbidconditionsin2015(accordingtothedataobtainedfromtotal1423patients).

n %


İskemikkalphastalığı/Ischemicheartdisease 205 14.41

Konjestifkalpyetersizliği/Congestiveheartfailure 146 10.26

Kronikakciğerhastalığı/Chronicpulmonarydisease 97 6.82

Malignite/Malignancy 96 6.75

Serebrovaskülerhastalık/Cerebrovasculardisease 56 3.94

Periferikarterhastalığı/Peripheralarterialdisease 45 3.16

Kronikkaraciğerhastalığı/Chronicliverdisease 29 2.04


HemodiyalizPrevalansıPrevalenceofHemodialysis

TABLO9.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınHDtipinegöredağılımı.TABLE9.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDtypeasoftheendof2015.

n %




Hemofiltrasyon/Hemofiltration 6 0.01

Tipibellideğil/Unknowntype 21 0.04



TABLO10.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE10.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientsasoftheendof2015.


n % n % n %

0-19 226 0.40 230 0.40 456 0.81

20-44 4958 8.70 3320 5.83 8278 14.53

45-64 14053 24.68 9482 16.65 23535 41.32

65-74 7932 13.93 6844 12.02 14776 25.95

≥75 4942 8.68 4964 8.72 9906 17.39

Toplam/Total 32111 56.38 24840 43.62 56951 100.00

TABLO11.2015yılısonuitibarıylaevdediyalizuygulananprevalanHDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE11.AgeandgenderdistributionofprevalenthomeHDpatientsasoftheendof2015.


n % n % n %

0-19 3 1.00 2 0.67 5 1.67

20-44 88 29.33 47 15.67 135 45.00

45-64 96 32.00 45 15.00 141 47.00

65-74 7 2.33 5 1.67 12 4.00

≥75 3 1.00 4 1.33 7 2.33

Toplam/Total 197 65.67 103 34.33 300 100.00

TABLO12.2015yılısonuitibarıyladiyabetiknefropatiliprevalanHDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı(61merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE12.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientswithdiabeticnephropathyin2015(accordingtothedataobtainedfrom61centers).


n % n % n %

0-19 1 0.05 3 0.16 4 0.22

20-44 67 3.66 64 3.49 131 7.15

45-64 460 25.10 322 17.57 782 42.66

65-74 319 17.40 311 16.97 630 34.37

≥75 150 8.18 136 7.42 286 15.60

Toplam/Total 997 54.39 836 45.61 1833 100.00


TABLO13.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı(60merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE13.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoetiologyasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom60centers).

n %
















TABLO14.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı.TABLE14.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodurationofdialysisasoftheendof2015.

n %

0-5yıl/years 37328 65.54

6-10yıl/years 12380 21.74

11-15yıl/years 4647 8.16

16-20yıl/years 1804 3.17

>20yıl/years 792 1.39



HemodiyalizHastalarındaDamarErişimYoluVascularAccessinHemodialysisPatients

TABLO15.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarınHDbaşlangıcındakidamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE15.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtothetypeofvascularaccessin2015.

n %

AVfistül/AVfistula 4116 42.92

AVgreft/AVgraft 29 0.30

Kalıcı(tünelli)kateter/Permanent(tunnelled)catheter 2630 27.43

Geçici(tünelsiz)kateter/Temporary(untunnelled)catheter 2815 29.35


TABLO16.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhalenkullanılmaktaolandamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE16.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtovascularaccessstillbeingusedasoftheendof2015.

n %






TABLO17.2015yılıiçindegeçici(tünelsiz)kateteryerleştirilenkronikHDhastalarınınkateteryerleştirmeyerinegöredağılımı(60merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE17.DistributionofchronicHDpatientswithcatheteraccordingtotheplaceofthecatheterin2015(accordingtothedataobtainedfrom60centers).

n %

İnternaljugulerven/Internaljugularvein 441 62.55

Femoralven/Femoralvein 145 20.57

Eksternaljugulerven/Externaljugularvein 68 9.65

Subklavianven/Subclavianvein 51 7.23



HemodiyalizHastalarındaDiyalizReçetesiDialysisPrescriptionsinHemodialysisPatients

TABLO18.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemodiyalizegirişsıklığınagöredağılımı.TABLE18.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDfrequencyasoftheendof2015.

n %

Haftada1kez/Onceweekly 289 0.51

Haftada2kez/Twiceweekly 4550 7.99

Haftada3kez/3timesweekly 51637 90.67

>Haftada3kez/>3timesweekly 475 0.83


TABLO19.PrevalanHDhastalarında2015yılıiçindetüketilendiyalizertiplerinindağılımı.TABLE19.DistributionofdialysertypeinprevalentHDpatientsin2015.

n %

Düşükakışlı/Low-flux 367.575 63.71

Yüksekakışlı/High-flux 209.336 36.29

Toplam/Total 576.911 100.00

TABLO20.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizeryüzeyalanınagöredağılımı.TABLE20.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodialysersurfaceareaasoftheendof2015.

n %

<1.0m2 284 0.50

1.0-1.2m2 1326 2.33

1.3-1.5m2 19355 33.99

1.6-1.8m2 26012 45.67

>1.8m2 9974 17.51



TABLO21.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkanakımhızınagöredağılımı.TABLE21.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtobloodflowvelocityasoftheendof2015.

n %

<200mL/dk/mL/min 2671 4.69

200-300mL/dk/mL/min 7916 13.90

300-400mL/dk/mL/min 39586 69.51

>400mL/dk/mL/min 6778 11.90


TABLO22.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizatpotasyumkonsantrasyonunagöredağılımı(57merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE22.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodialysatepotassiumconcentrationasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom57centers).

n %

1.0mmol/L 144 2.91

2.0mmol/L 4528 91.40

3.0mmol/L 282 5.69


TABLO23.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizatkalsiyumkonsantrasyonunagöredağılımı(58merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE23.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodialysatecalciumconcentrationasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom58centers).

n %

1.25mmol/L 2962 58.57

1.50mmol/L 1790 35.40

1.75mmol/L 305 6.03



HemodiyalizHastalarındaDiyalizYeterliliğiDialysisAdequacyinHemodialysisPatientsTABLO24.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınKt/Vüredeğerinegöredağılımı.TABLE24.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoKt/Vureavalueasoftheendof2015.

n %

≤1.20 5604 9.84

1.21-1.40 11550 20.28

>1.40 39797 69.88


HemodiyalizHastalarındaHipertansiyonHypertensioninHemodialysisPatientsTABLO25.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizseansıöncesihipertansiyondurumunagöredağılımı(56merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE25.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtohypertensionstatusbeforethedialysissessionasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom56centers).

n %

İlaçyok,KB<140/90mmHg/Untreated,BP<140/90mmHg 2841 58.50

İlaçvar,KB<140/90mmHg/Treated,BP<140/90mmHg 1226 25.25

İlaçyok,KB≥140/90mmHg/Untreated,BP≥140/90mmHg 355 7.31

İlaçvar,KB≥140/90mmHg/Treated,BP≥140/90mmHg 434 8.94


TABLO26.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı(57merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE26.AntihypertensivedrugusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom57centers).

n %

Kullanmayan/Notusing 3179 64.02

1ilaç/1drug 1138 22.92

2ilaç/2drugs 473 9.52

>2ilaç/>2drugs 176 3.54



TABLO27.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkullanılanantihipertansifilaçtürlerinegöredağılımı(57merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE27.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtotypeofantihypertensivedrugasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom57centers).

n %

Kalsiyumkanalblokeri/Calciumchannelblocker 736 27.01

Betabloker/Betablocker 729 26.75

Diüretik/Diuretic 428 15.71

ACEinhibitörü/ACEinhibitör 318 11.67

Anjiotensinreseptörblokeri/Angiotensinreceptorblocker 226 8.29

Alfabloker/Alphablocker 202 7.41



HemodiyalizHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinHemodialysisPatients

TABLO28.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı.TABLE28.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumalbuminlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015.

n %

<3.5gr/dL 7641 13.42

3.5-4.0gr/dL 28024 49.21

>4.0gr/dL 21286 37.37



HemodiyalizHastalarındaAnemiAnemiainHemodialysisPatientsTABLO29.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı(59merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE29.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtohemoglobinlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom59centers).

n %

<8.0gr/dL 130 2.50

8.0-9.99gr/dl 636 12.24

10.0-10.99gr/dL 1357 26.12

11.0-11.99gr/dL 1873 36.05

>12.0gr/dL 1199 23.08


TABLO30.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınıntransferrinsatürasyonudeğerinegöre(son6ayınortalaması)dağılımı(56merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE30.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtotransferrinsaturation(meanvalueoflast6months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom56centers).

n %

<%20/<20% 544 11.06

%20-29.9/20-29.9% 1630 33.12

%30-49.9/30-49.9% 1830 37.19

≥%50/≥50% 917 18.63


TABLO31.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınferritindüzeyinegöre(son6ayınortalaması)dağılımı(59merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE31.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoferritinlevel(meanvalueoflast6months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom59centers).

n %

<100ng/mL 225 4.38

100-200ng/mL 384 7.47

201-500ng/mL 1465 28.51

501-800ng/mL 1535 29.88

801-1200ng/mL 990 19.27

>1200ng/mL 539 10.49


≥12.0 gr/dL


TABLO32.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı(55merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE32.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom55centers).

n %

HalenESAkullanıyor/Usingcurrently 2673 55.27

DahaönceESAkullanmış,ancakhalenkullanmıyor/Havereceivedbefore,butnotusingcurrently 1173 24.26

2015’dehiçESAkullanmamış/NeverusedESAin2015 990 20.47


TABLO33.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı(59merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE33.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom59centers).

n %


Kullanan/Using 2775 53.52

Oraldemir/Oraliron 44 1.59

Parenteraldemir/Parenteraliron 2731 98.41


HemodiyalizHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminHemodialysisPatientsTABLO34.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı(60merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE34.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom60centers).

n %

<3.5mg/dL 415 7.90

3.5-4.5mg/dL 1577 30.04

4.51-5.5mg/dL 1739 33.12

5.51-6.5mg/dL 979 18.65

6.51-7.5mg/dL 404 7.70

>7.5mg/dL 136 2.59



TABLO35.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumkalsiyumdüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı(60merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE35.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumcalciumlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom60centers).

n %

<8.4mg/dL 1040 19.91

8.4-9.5mg/dL 3129 59.91

9.51-10.2mg/dL 863 16.52

>10.2mg/dL 191 3.66


TABLO36.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumPTHdüzeyinegöre(son6ayınortalaması)dağılımı(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE36.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumPTHlevel(meanvalueoflast6months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom62centers).

n %

<150pg/mL 690 12.72

150-300pg/mL 2060 37.97

301-600pg/mL 1588 29.27

601-1000pg/mL 743 13.70

>1000pg/mL 344 6.34


TABLO37.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındafosforbağlayıcıilaçkullanımı(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE37.PhosphatebinderagentsusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom62centers).

n %



Kalsiyumasetat/Calciumacetate 2326 50.66

Sevelamer/Sevelamer 1013 22.07

Kalsiyumkarbonat/Calciumcarbonate 495 10.78

Alüminyum/Aluminum 63 1.37

Kalsiyumasetat+Sevelamer/Calciumacetate+Sevelamer 482 10.50

Kalsiyumkarbonat+Sevelamer/Cacarbonate+Sevelamer 87 1.90




TABLO38.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE38.DrugsusingsecondaryhyperparathyroidisminprevalentHDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom62centers).

n %



OralDvitamini/OralvitaminD 210 6.66

İntravenözDvitamini/IntravenousvitaminD 1365 43.26

Dvitaminianaloğu/VitaminDanalog 885 28.05

Kalsimimetik/Calcimimetics 351 11.13

Dvitamini+Kalsimimetik/VitaminD+Calcimimetics 119 3.77

Dvit.analoğu+Kalsimimetik/Vit.Danalog+Calcimimetics 225 7.13


TABLO39.2015yılıiçindeparatiroidektomiyapılanprevalanHDhastasayısı(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE39.NumberofprevalentHDpatientsperformedparathyroidectomyin2015(accordingtothedataobtainedfrom62centers).

n %

Paratiroidektomiyapılan/Parathyroidectomyperformed 39/5414 0.72

HemodiyalizHastalarındaViralSerolojiViralSerologyinHemodialysisPatients

TABLO40.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE40.HepatitisserologyinprevalentHDpatientsasoftheendof2015.

n %

HBsAg(+) 3242 5.69

Anti-HCV(+) 3753 6.59

HBsAg(+),Anti-HCV(+) 649 1.14

HBsAg(-),Anti-HCV(-) 49307 86.58



TABLO41.2015yılısonuitibarıylakronikHDhastalarındaHIVserolojisi.TABLE41.HIVserologyinchronicHDpatientsasoftheendof2015.

n %

HIV(+) 246 0.43

HIV(-) 56705 99.57


HemodiyalizHastalarındaSigaraAlışkanlığıSmokingHabitsinHemodialysisPatients

TABLO42.PrevalanHDhastalarındasigaraiçmedurumu(52merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE42.SmokingstatusinprevalentHDpatients(accordingtothedataobtainedfrom52centers).

n %

Hiçsigaraiçmemiş/Neversmoked 2505 54.68

Dahaöncesigarakullanmış,ancakhaleniçmiyor/Previouslysmoked,butnotsmokingcurrently 1204 26.28

Halensigaraiçiyor/Activesmoker 872 19.04


HemodiyalizHastalarındaMaligniteMalignancyinHemodialysisPatients

TABLO43.2015yılındakansertanısıileizlenenprevalanHDhastaları(toplam5414hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE43.PrevalentHDpatientsfollowedwithcancerdiagnosisin2015(accordingtothedataobtainedfromtotal5414patients).

n %

2015yılındanöncekansertanısıalanlar/Diagnosedpriorto2015 158 2.92

2015yılındakansertanısıalanlar/Diagnosedin2015 71 1.31



TABLO44.MaligniteliprevalanHDhastalarındakansertiplerinindağılımı.TABLE44.DistributionofcancertypesinprevalentHDpatientswithmalignancy.

n %

Memekanseri/Breastcancer 32 14.29

Akciğerkanseri/Lungcancer 28 12.50

Prostatkanseri/Prostatecancer 27 12.05

Multiplmiyelom/Multiplemyeloma 27 12.05

Kolorektalkanser/Colorectalcancer 22 9.82

Mesanekanseri/Bladdercancer 22 9.82

Böbrekkanseri/Kidneycancer 14 6.25

Lenfoma/Lymphoma 13 5.80

Yumuşakdokukanseri/Softtissuecancer 9 4.02

Midekanseri/Gastriccancer 5 2.23

Baş-boyunkanseri/Headandneckcancer 4 1.79

Tiroidkanseri/Thyroidcancer 4 1.79



TABLO45.MaligniteliprevalanHDhastalarınınESAkullanımınagöredağılımı(toplam5414hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE45.DistributionofprevalentHDpatientswithmalignancyaccordingtoESAusage(accordingtothedataobtainedfromtotal5414patients).

n %

ESAkullanan/UsingESA 133 58.08

ESAkullanmayan/NotusingESA 96 41.92



HemodiyalizHastalarındaKardiyovaskülerOlaylarveGirişimlerCardiovascularEventsandInterventionsinHemodialysisPatients

TABLO46.PrevalanHDhastalarında2015yılıiçindegelişenKVolaylarveyapılangirişimler(toplam5414hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE46.CVeventsandinterventionsinprevalentHDpatientsin2015(accordingtothedataobtainedfromtotal5414patients).

n %





Atrialfibrilasyon/Atrialfibrillation 72 1.33

Koroneranjioplasti-stent/Coronaryangioplasty-stenting 134 2.48

Periferikarteranjioplasti-stent/Peripheralarterialangioplasty-stenting 77 1.42

Koronerby-passcerrahisi/Coronarybypasssurgery 47 0.87

Altekstremiteampütasyonu/Lowerextremityamputation 45 0.83

Kalpkapakcerrahisi/Heartvalvesurgery 13 0.24

Karotisarteranjioplasti-stent/Carotidarteryangioplasty-stenting 7 0.13

TABLO47.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındaKVsistemeyönelikilaçkullanımı(toplam5414hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE47.CVdrugsusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfromtotal5414patients).

n %

Aspirin 2111 38.99

Statin 362 6.69

Warfarin 136 2.51


HemodiyalizveÖlümlerHemodialysisandDeaths

TABLO48.PrevalanHDhastalarından2015yılındaölenlerinyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE48.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientsdiedin2015.


n % n % n %

0-19 14 0.14 17 0.18 31 0.32

20-44 214 2.21 155 1.60 369 3.81

45-64 1693 17.47 1055 10.89 2748 28.36

65-74 1632 16.84 1345 13.88 2977 30.73

≥75 1849 19.08 1715 17.70 3564 36.78

Toplam/Total 5402 55.75 4287 44.25 9689 100.00

TABLO49.2015yılındaölenprevalanHDhastalarınınölümnedenlerinegöredağılımı(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE49.DistributionofprevalentHDpatientsdiedin2015,accordingtothecauseofdeath(accordingtothedataobtainedfrom62centers).

n %

Kardiyovasküler/Cardiovascular 302 46.03


Serebrovasküler/Cerebrovascular 77 11.74

İnfeksiyon/Infection 65 9.91

Akciğeryetmezliği/Pulmonaryfailure 29 4.42

Karaciğeryetmezliği/Hepaticfailure 12 1.83

Gastrointestinalkanama/Gastrointestinalbleeding 7 1.07

Diyalizegirmeyireddetme/Refusalofdialysistreatment 2 0.30





� Hemodiyaliz,ülkemizdeensıkuygulananRRT

yöntemidir.� Hemodiyalizeyenibaşlayanhastasayısında

geçenyılagörehafifbirazalmavardır.Prevalanhastasayısındaisegeçenseneyegörehızıazalsadaartışdevametmektedir.

� EvdeHDyapanhastasayısının300’eulaşması

dikkatçekmiştir.� Sondönemböbrekyetmezliğietyolojisinde

diabetesmellitusensıkrastlanannedendir.Etyolojideyüksekorandabulunanhipertansiyonunprimermi,yoksatespitedilmemişbaşkabirnedenebağlıolarakgelişenrenalyetersizliğesekondermiolduğutartışmalıdır.

� Hastaların%90’ındanfazlasındahaftada3

seansdiyaliztedavisiuygulanmaktadır.Verilergeçenyılayakındır.

� 2015yılındadüzenliHDtedavisineyeni

başlayanhastalardadamaraulaşımyoluolarak%29.3hastadatünelsiz(geçici),%27.4hastadatünelli(kalıcı)kateterizasyon,%42.9hastadaiseAVfistülkullanılmıştır.HastalarınbüyükkısmındaHDbaşlangıcındanitibarenAVfistülkullanılmasıolumlubirdurumdur.2015yılısonuitibarıylaizlemdeolandüzenliHDhastalarındaiseensıkkullanılandamaraerişimyoluAVfistüldür(%80.3).Prevalanhastalardakateter(tünellivetünelsiz)kullanımoranı%18’dir.TakiptekihastalardayüksekorandaAVfistülkullanımıülkemizdekiHDtedavisiaçısındanolumluveistenilenbirbulgudur.Ancak,geçenyıllaragörefistülkullanımoranındaazalmaolduğugörülmektedir.Ayrıcafistülkullanımınınbirtrendşeklindeazalmayadevametmesiüzerindedurulmasıgerekenbirdurumdur.Budurum,damarerişimyoluproblemliolandiyabetikveyaşlıhastalarınartışınabağlıolabilir.Ancak,budurumun

� HemodialysisisthemostcommonlyusedRRTmethodinTurkey.

� Numberofincidentpatientsonhemodialysis

wasslightlydecreased.Thenumberofprevalentpatientscontinuestoincreasewithaslowerpace.

� ItshouldbenotedthatthenumberofhomeHD

patientsreached300.� Diabetesmellitusisthemostcommonetiology

ofendstagerenaldisease,followedbyhypertension.However,itisnotclearwhetherthishighrateofhypertensionislinkedtoprimaryhypertensivenephrosclorsisorsecondaryhypertension,duetounderlyingkidneydisease.

� ThenumberofHDsessionperweekisthree

timesformorethan90%ofthepatients.Thisdataissimilartopreviousyear.

� RouteofvascularaccessinHDpatientsnewly

startedroutineHDtreatmentintheyear2015areuntunnelled(temporary)catheterizationby29.3%,tunnelled(permanent)catheterizationby27.4%andAVfistulaby42.9%.AVfistulawasusedinmostofthepatientsfromthebeginningofHD.MainvascularaccessrouteinroutineHDpatientsasoftheendof2015isAVfistulaby80.3%.Catheteruserate(tunnelledoruntunnelled)inpatientsunderfollow-upisfoundas18%.HighrateofAVfistulauseinpatientsunderfollow-upisapositiveanddesiredfigurebymeansofHDtreatmentinourcountry.However,itshouldbenotedthatthereisaslowlyprogressingdowntrendinAVfistulausethismaybecausedbytheincreaseinthenumberofpatientswithvascularaccessproblemsuchasdiabeticandoldpatients.However,thiscituationmustnotcausetoapermanentchangeintheusualroutineforvascularaccesscreation.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•


damarerişimyoluoluşturulmasırutinindekalıcıbiryaklaşımdeğişimineyolaçmasınaengelolunmalıdır.

� Hemodiyalizhastalarındahipertansiyonoranı

%41.5bulunmuştur.Buhastaların1/3’denfazlasındakanbasıncıkontrolaltındadeğildir.

� Beslenmeningöstergelerindenbiriolanserum

albümindüzeyiHDhastalarının%86.6’sında3.5gr/dL’ninüzerindedir.

� HemodiyalizhastapopülasyonumuzdaESA

kullanımoranı%55.3’dürvegeçenyılabenzerseviyededir.

� DüzenliHDtedavisigörenhastalardafosfat

bağlayıcıseçimindekalsiyumasetatilksıradayeralmıştır,bunuSevelamertakipetmektedir

� YeniHDhastalarının%47.5’indediyalizeacil

koşullardabaşlanmaktadır.Böbrekhastalıklarınınerkenteşhisi,nefroloğaerkenyönlendirme,hastaeğitimigibifaktörlerlebuorandüşürülebilir.

� YeniHDhastalarının%43.7’indediyalize

başlamasırasındakreatinin6mg/dLveyaüstündedir.BuMDRDformülünegöre50yaşındakibeyazırktanbirerkekiçinyaklaşık11ml/dk/1.73m2’kadıniçinise7ml/dk/1.73m2likbirGFHdeğerinetekabületmektedir.

� Hastaların%90’ındaKt/Vüredeğeri1.2’nin

üstündedir.Genelolarakdiyalizinyeterlidozdayapıldığısöylenebilir.

� Hemodiyalizhastalarındaensıkrastlananölüm

nedenikardiyovaskülerhastalıklardır(%46).Budurumrenalvekardiyovaskülerpatolojilerarasındakiilişkininbirsonucuolarakkabuledilebilir.Bunumalignite,serebrovaskülerhastalıkveinfeksiyonlarizlemektedir.

� Registryverilerininyıllariçindekideğişimi

incelenirkentrendoluşturandeğişimlerindikkatealınmasıdahadoğruolabilir.Gerçekbirdeğişimleilişkiliolmayanyıllıkoynaklıklar;veritoplamayöntemi,merkezözellikleri,verisetininözelliğigibibirçokfarklınedendenkaynaklanabilir.

� TherateofhypertensionamongHDpatientsisfoundas41.5%.Bloodpressureisnotundercontrolinmorethan1/3ofthesepatients.

� Serumalbuminlevel,whichisanindicatorof

nutrition,isover3.5g/dLin86.6%ofHDpatients.

� ESAusagerate(55.3%)issimilartothedataof

previousyear.� Calciumacetateisthemostcommon

phosphatebindingagent,followedbySevelamerinroutineHDpatients.

� In47.5%ofpatientsHDhasbeenstarted

urgently.Thisnumberissimilartopreviousyear.Earlydiagnosisoftherenaldiseases,referringpatientstoanephrologistinanearlyphaseandpatienttrainingmayleadtodecreaseinthisrate.

� Creatininelevelis≥6mg/dLinapproximately

43.7%oftheincidentHDpatients.AccordingtoMDRDformulathisnumbercorrespondstoapproximately11ml/min/1.73m2GFRfora50yearsoldwhitemaleandto7ml/min/1.73m2

forasameagefemale.� Kt/Vureawasover1.2in90%ofthepatients.

DialysisdosewasadequateinthemajorityoftheHDpatients.

� Witharateof46%,cardiovasculardiseasesare

themostcommondeathcausesinHDpatients.Thisfindingmightbeconsideredasaresultofcloserelationshipbetweenrenalandcardiovascularpathologies.Malignancies,cerebrovasculardiseases,andinfectionsarethefollowingcauses.

� Duringtheevaluationofregistrydata,itwould

bemoreappropriatetolookatthetrendsratherthanyearlychanges.Yearlyvolatilityindatathatisnotassociatedwithrealchangescanbecausedbymanydifferentfactorssuchas;datacollectionmethods,factorsrelatedtodatacenterandfactorsrelatedtodataset.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

PERİTONDİYALİZİ

PERITONEALDIALYSIS


PeritonDiyaliziİnsidansıIncidenceofPeritonealDialysis

TABLO1.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'ne(SAPD/APD)başlayaninsidanhastasayısı.TABLE1.NumberofincidentPD(CAPD/APD)patientsin2015.

n %

ToplamPDhastası/TotalPDpatients� 995 100.00

� BaxterveFreseniusMedicalCareverilerinegöre.�AccordingtothedatafromBaxterandFreseniusMedicalCare.

TABLO2.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayaninsidanhastalarınPDtipinegöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE2.DistributionofincidentPDpatientsaccordingPDtypein2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

SAPD/CAPD 259 76.40

APD/APD 80 23.60


TABLO3.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'ne(SAPD/APD)başlayaninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE3.AgeandgenderdistributionofincidentPD(CAPD/APD)patientsin2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).


n % n % n %

0-19 7 2.06 4 1.18 11 3.24

20-44 47 13.86 59 17.40 106 31.27

45-64 73 21.53 69 20.35 142 41.89

65-74 37 10.91 17 5.01 54 15.93

≥75 16 4.72 10 2.95 26 7.67

Toplam/Total 180 53.10 159 46.90 339 100.00

*

*

*


TABLO4.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayandiyabetiknefropatiliinsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE4.AgeandgenderdistributionofincidentPDpatientswithdiabeticnephropathyin2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).


n % n % n %

0-19 0 0.00 0 0.00 0 0.00

20-44 8 10.67 9 12.00 17 22.67

45-64 18 24.00 18 24.00 36 48.00

65-74 12 16.00 3 4.00 15 20.00

≥75 4 5.33 3 4.00 7 9.33

Toplam/Total 42 56.00 33 44.00 75 100.00

TABLO5.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayaninsidanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE5.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtoetiologyin2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

















TABLO6.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD’nebaşlayaninsidanhastalarınbaşlangıçsırasındaeşlikeden/komorbiddurumlaragöredağılımı(toplam339hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE6.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtoconcomitant/comorbidconditionsin2015(accordingtothedataobtainedfromtotal339patients).

n %



Kronikakciğerhastalığı/Chronicpulmonarydisease 8 2.36

Kronikkaraciğerhastalığı/Chronicliverdisease 6 1.77



Periferikdamarhastalığı/Peripheralvasculardisease 2 0.59


TABLO7.2015yılıiçindePD’nebaşlayaninsidanhastalarınkateteryerleştirmeyönteminegöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE7.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtocatheterplacementmethodin2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

Açıkcerrahi/Surgical 190 56.04

Kılavuztel(Seldinger)/Guidewire(Seldinger) 81 23.89

Laparoskopi/Laparoscopy 41 12.10

Tenckhofftrokar/Tenckhofftrochar 27 7.97


PeritonDiyaliziPrevalansıPrevalenceofPeritonealDialysis

TABLO8.2015yılısonuitibarıylaprevalanPD(SAPD/APD)hastasayısı.TABLE8.NumberofprevalentPD(CAPD/APD)patientsasoftheendof2015.

n %

ToplamPDhastası/TotalPDpatients� 3909 100.00

� BaxterveFreseniusMedicalCareverilerinegöre.�AccordingtothedatafromBaxterandFreseniusMedicalCare.

*

**


TABLO9.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınPDtipinegöredağılımı.TABLE9.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoPDtypeasoftheendof2015.

n %

SAPD/CAPD 2639 69.47

APD/APD 1160 30.53

Toplam/Total* 3799 100.00

� SağlıkBakanlığıverilerinegöre.�AccordingtothedatafromtheMinistryofHealth.

TABLO10.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE10.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientsasoftheendof2015.


n % n % n %

0-19 210 5.53 184 4.84 394 10.37

20-44 447 11.77 579 15.24 1026 27.01

45-64 812 21.37 784 20.64 1596 42.01

65-74 283 7.45 251 6.61 534 14.06

≥75 137 3.61 112 2.95 249 6.55

Toplam/Total 1889 49.72 1910 50.28 3799 100.00

TABLO11.2015yılısonuitibarıyladiyabetiknefropatiliprevalanPDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı(36merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE11.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientswithdiabeticnephropathyin2015(accordingtothedataobtainedfrom36centers).


n % n % n %

0-19 0 0.00 1 0.41 1 0.41

20-44 19 7.85 11 4.55 30 12.40

45-64 80 33.06 56 23.14 136 56.20

65-74 42 17.36 18 7.44 60 24.79

≥75 7 2.89 8 3.31 15 6.20

Toplam/Total 148 61.16 94 38.84 242 100.00

**


TABLO12.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı(36merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE12.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoetiologyasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom36centers).

n %
















TABLO13.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE13.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysisdurationasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

0-5yıl/years 855 70.55

6-10yıl/years 284 23.43

11-15yıl/years 59 4.87

16-20yıl/years 13 1.07

>20yıl/years 1 0.08



PeritonDiyaliziHastalarındaDiyalizatDialysateinPeritonealDialysisPatients

TABLO14.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınkullanılandiyalizattürünegöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE14.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysatetypeasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

Konvansiyonelsolüsyon/Conventionalsolution 678 55.94

NötralpH’lısolüsyon/Neutral-pHsolution 534 44.06


PeritonDiyaliziHastalarındaDiyalizYeterliliğiDialysisAdequacyinPeritonealDialysisPatients

TABLO15.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınKt/Vüredeğerinegöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE15.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoKt/Vureavaluesasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

<1.7 121 10.01

1.7-2.0 395 32.67

>2.0 693 57.32


TABLO16.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınperitonmembrangeçirgenliğinegöredağılımı(35merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE16.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoperitonealmembranepermeabilityasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom35centers).

n %

Düşük/Low 106 9.09

Düşük-orta/Low-average 438 37.56

Yüksek-orta/High-average 442 37.91

Yüksek/High 180 15.44



PeritonDiyaliziHastalarındaHipertansiyonHypertensioninPeritonealDialysisPatientsTABLO17.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınhipertansiyondurumunagöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE17.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtohypertensionstatusasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

İlaçyok,KB<140/90mmHg/Untreated,BP<140/90mmHg 385 32.03

İlaçvar,KB<140/90mmHg/Treated,BP<140/90mmHg 513 42.68

İlaçyok,KB≥140/90mmHg/Untreated,BP≥140/90mmHg 35 2.91

İlaçvar,KB≥140/90mmHg/Treated,BP≥140/90mmHg 269 22.38


TABLO18.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı(36merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE18.AntihypertensivedrugusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom36centers).

n %


1ilaç/1drug 369 30.93


>2ilaç/>2drugs 144 12.07


TABLO19.2015sonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınkullanılanantihipertansifilaçtürlerinegöredağılımı(36merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE19.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtotypeofantihypertensivedrugasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom36centers).

n %

Diüretik/Diuretic 418 24.22

Kalsiyumkanalblokeri/Calciumchannelblocker 361 20.91

Betabloker/Betablocker 336 19.47

Alfabloker/Alphablocker 259 15.01

ACEinhibitörü/ACEinhibitor 171 9.91

Anjiotensinreseptörblokeri/Angiotensinreceptorblocker 149 8.63




PeritonDiyaliziHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinPeritonealDialysisPatients

TABLO20.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE20.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumalbuminlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

<3.5gr/dL 298 24.61

3.5-4.0gr/dL 627 51.77

>4.0gr/dL 286 23.62


PeritonDiyaliziHastalarındaAnemiAnemiainPeritonealDialysisPatients

TABLO21.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE21.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtohemoglobinlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

<8.0gr/dL 35 2.89

8.0-9.99gr/dl 181 14.95

10.0-10.99gr/dL 344 28.41

11.0-11.99gr/dL 363 29.97

≥12.0gr/dL 288 23.78



TABLO22.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınıntransferrinsatürasyonudeğerinegöre(son6ayınortalaması)dağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE22.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtotransferrinsaturation(meanvalueoflast6months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

<%20/<20% 186 15.36

%20-29.9/20-29.9% 444 36.66

%30-49.9/30-49.9% 474 39.14

≥%50/≥50% 107 8.84


TABLO23.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınferritindüzeyinegöre(son6ayınortalaması)dağılımı(36merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE23.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoferritinlevel(meanvalueoflast6months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom36centers).

n %

<100ng/mL 127 10.71

100-200ng/mL 298 25.12

201-500ng/mL 444 37.44

501-800ng/mL 174 14.67

801-1200ng/mL 88 7.42

>1200ng/mL 55 4.64


TABLO24.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı(36merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE24.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom36centers).

n %



2015’dehiçESAkullanmamış/NeverusedESAin2015 437 36.57



TABLO25.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE25.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %






PeritonDiyaliziHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminPeritonealDialysisPatientsTABLO26.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE26.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

<3.5mg/dL 121 9.98

3.5-4.5mg/dL 427 35.23

4.51-5.5mg/dL 358 29.54

5.51-6.5mg/dL 227 18.73

6.51-7.5mg/dL 63 5.20

>7.5mg/dL 16 1.32


TABLO27.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumkalsiyumdüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE27.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumcalciumlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

<8.4mg/dL 222 18.32

8.4-9.5mg/dL 677 55.86

9.51-10.2mg/dL 264 21.78

>10.2mg/dL 49 4.04



TABLO28.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumPTHdüzeyinegöre(son6ayınortalaması)dağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE28.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumPTHlevel(meanvalueoflast6months)asoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %

<150pg/mL 154 12.80

150-300pg/mL 294 24.44

301-600pg/mL 464 38.57

601-1000pg/mL 190 15.79

>1000pg/mL 101 8.40


TABLO29.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındafosforbağlayıcıilaçkullanımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE29.PhosphorusbindingagentsusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %












TABLO30.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE30.DrugsusingsecondaryhyperparathyroidisminprevalentPDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %








Dvit.analoğu+Kalsimimetik/Vit.Danalog+Calcimimetics 20 2.44


PeritonDiyaliziHastalarındaViralSerolojiViralSerologyinPeritonealDialysisPatients

TABLO31.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE31.HepatitisserologyinprevalentPDpatientsasoftheendof2015.

n %

HBsAg(+) 111 2.92

Anti-HCV(+) 91 2.40


HBsAg(-),Anti-HCV(-) 3584 94.34


TABLO32.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındaHIVserolojisi.TABLE32.HIVserologyinprevalentPDpatientsasoftheendof2015.

n %

HIV(+) 6 0.16

HIV(-) 3793 99.84



PeritonDiyaliziHastalarındaMaligniteMalignancyinPeritonealDialysisPatients

TABLO33.2015yılındakansertanısıileizlenenprevalanPDhastaları(toplam1212hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE33.PrevalentPDpatientsfollowedwithcancerdiagnosisin2015(accordingtothedataobtainedfromtotal1212patients).

n %

2015yılındanöncekansertanısıalanlar/Diagnosedpriorto2015 14 1.15

2015yılındakansertanısıalanlar/Diagnosedin2015 6 0.50


TABLO34.MaligniteliprevalanPDhastalarındakansertiplerinindağılımı(toplam1212hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE34.DistributionofcancertypesinprevalentPDpatientswithmalignancy(accordingtothedataobtainedfromtotal1212patients).

n %

Memekanseri/Breastcancer 7 35.00

Akciğerkanseri/Lungcancer 2 10.00

Prostatkanseri/Prostatecancer 2 10.00

Mesanekanseri/Bladdercancer 2 10.00

Multiplmiyelom/Multiplemyeloma 2 10.00

Kolorektalkanser/Colorectalcancer 1 5.00

Tiroidkanseri/Thyroidcancer 1 5.00

Lenfoma/Lymphoma 1 5.00



TABLO35.MaligniteliprevalanPDhastalarınınESAkullanımınagöredağılımı(toplam1212hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE35.DistributionofprevalentPDpatientswithmalignancyaccordingtoESAusage(accordingtothedataobtainedfromtotal1212patients).

n %

ESAkullanan/UsingESA 14 70.00

ESAkullanmayan/NotusingESA 6 30.00



PDHastalarındaKardiyovaskülerOlaylarveGirişimlerCardiovascularEventsandInterventionsinPDPatients

TABLO36.PrevalanPDhastalarında2015yılıiçindegelişenKVolaylarveyapılangirişimler(toplam1212hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE36.CVeventsandinterventionsinprevalentPDpatientsin2015(accordingtothedataobtainedfromtotal1212patients).

n %





Atrialfibrilasyon/Atrialfibrillation 5 0.41

Koroneranjioplasti-stent/Coronaryangioplasty-stenting 19 1.57

Altekstremiteampütasyonu/Lowerextremityamputation 6 0.50

Kalpkapakcerrahisi/Heartvalvesurgery 3 0.25

Koronerby-passcerrahisi/Coronarybypasssurgery 2 0.17

Periferikarteranjioplasti-stent/Peripheralarterialangioplasty-stenting 2 0.17

TABLO37.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındaKVsistemeyönelikilaçkullanımı(toplam1212hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE37.CVdrugsusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfromtotal1212patients).

n %

Aspirin 250 30.63

Statin 139 11.47

Warfarin 36 2.97


PeritonDiyaliziHastalarındaSigaraAlışkanlığıSmokingHabitsinPeritonealDialysisPatientsTABLO38.PrevalanPDhastalarındasigaraiçmedurumu(33merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE38.SmokingstatusinprevalentPDpatients(accordingtothedataobtainedfrom33centers).

n %

Hiçsigaraiçmemiş/Neversmoked 684 63.16

Dahaöncesigarakullanmış,ancakhaleniçmiyor/Previouslysmoked,butnotsmokingcurrently 256 23.64

Halensigaraiçiyor/Activesmoker 143 13.20


PeritonDiyaliziHastalarındaKomplikasyonlarComplicationsinPeritonealDialysisPatientsTABLO39.2015yılındaprevalanPDhastalarındaperitonitsıklığı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE39.PeritonitisrateinprevalentPDpatientsin2015(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

Atak/hasta/yılEpisode/patient/year

Peritonitsıklığı/Peritonitisrate 0.21

TABLO40.2015yılındaprevalanPDhastalarındaperitonitdışındakikomplikasyonlar(toplam1119hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE40.ComplicationsinprevalentPDpatientsotherthanperitonitisin2015(accordingtothedataobtainedfromtotal1119patients).

n %

Obezite(VKİ>30)/Obesity(BMI>30) 109 9.74

Fıtık/Hernia 78 6.97

Diyalizyetersizliği/Inadequatedialysis 54 4.83

Ultrafiltrasyonyetersizliği/Ultrafiltrationfailure 51 4.56

Diyalizatkaçağı/Dialysateleakage 48 4.29

Drenajbozukluğu/Drainageproblem 37 3.31

Malnütrisyon/Malnutrition 9 0.80

Enkapsüleperitonealskleroz/Encapsulatedperitonealsclerosis 4 0.36


PeritonDiyaliziveTedavidenAyrılmaPeritonealDialysisandDrop-outTABLO41.2015yılındatedavidenayrılanprevalanPDhastasayısı.TABLE41.Numberofdrop-outinprevalentPDpatientsin2015.

n %

Ölüm/Death 339 32.72

Böbrektransplantasyonu/Kidneytransplantation 273 26.35

Hemodiyalizetransfer/Transfertohemodialysis 424 40.93


TABLO42.2015yılındaprevalanPDhastalarındaHD’etransfernedenlerinindağılımı.TABLE42.DistributionofcausesoftransfertoHDinprevalentPDpatientsin2015.

n %

Diyalizve/veyaUFyetersizliği/Dialysisand/orUFfailure 143 33.73

PDilişkilienfeksiyon/PD-relatedinfection 106 25.00

Mekanikkomplikasyonlar/Mechanicalcomplications 86 20.28

Psikososyalnedenler/Psychosocialfactors 77 18.16



PeritonDiyaliziveÖlümlerPeritonealDialysisandDeathsTABLO43.PrevalanPDhastalarından2015yılındaölenlerinyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE43.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientsdiedin2015.


n % n % n %

0-19 10 2.95 8 2.36 18 5.31

20-44 26 7.67 24 7.08 50 14.75

45-64 86 25.37 60 17.70 146 43.07

65-74 39 11.50 40 11.80 79 23.30

≥75 19 5.61 27 7.96 46 13.57

Toplam/Total 180 53.10 159 46.90 339 100.00


TABLO44.2015yılındaölenprevalanPDhastalarınınölümnedenlerinegöredağılımı(37merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE44.DistributionofprevalentPDpatientsdiedin2015accordingtothecauseofdeath(accordingtothedataobtainedfrom37centers).

n %






Diyalizegirmeyireddetme/Refusalofdialysistreatment 3 3.09

Diğer/Other 4 4.12




� Peritondiyaliziolanhastasayısında2008

yılındakizirvenoktasındansonradevamedendüşme(geçensene4306)dikkatçekmektedir.Bukonudanetbirtrendoluşmuştur.

� Dünyadanverilerkısmındagörüleceğiüzere

USDRSverisinegöredünyagenelindedediyaliztercihigeneldeHDlehinedir.AncakülkemizinPDkullanımıoranıyönündenortasıralardanazkullananülkelereyaklaştığıgörülmektedir.

� PD’dekiazalmanınbirdençokfaktörebağlı

olduğudüşünülmektedir.Yenihastaalımınınbelirginolarakartmamasının(önceki969,buyıl995)yanısırayüksektedavidenayrılmarakamlarıda(1036hasta)etkiliolmaktadır.Ayrıca,PDhastalaraHDhastalarınagöredahayüksekorandanakilyapıldığıdadikkatçekmiştir(%3.4’ekarşı%6.3).

� Hemodiyalizegeçişte,diyalizveUFyetersizliği

önplandaetkiligörülmektedir,bunuPDilişkiliinfeksiyonlartakipetmektedir.

� PD’ndekihipoalbüminemilihastaoranı

HD’dekindendahayüksektir(PD'de%24.6,HD’de%13.4).

� PDhastalarındainfeksiyondışısorunların

başındaobezitevefıtıkgelmektedir.� PDhastapopülasyonumuzdaESAkullanım

oranı%43.2’dür.HDilekarşılaştırıldığında(%55.3)ESAkullanımıdahaazdır.

� DüzenliPDtedavisigörenhastalardafosfat

bağlayıcıseçimindekalsiyumasetatensıkkullanılanpreparattır.PDhastalarınınçoğundaDvitaminioralyoldankullanılmaktadır.

� PDhastalarındakienönemliölümnedeni

kardiyovaskülerhastalıklarolup,bunuserebrovaskülerhastalıklarveinfeksiyonlarizlemektedir.

� TotalnumberofPDpatientsisdecreasedcomparedtothelastyear(4306).Followingthepeakthatoccurredintheyear2008thereiscleardowntrend.

� Asitcanbeseenintheinternational

comparisonsection.AccordingtoUSRDSdataHDisthemorecommondialysistypeworldwide.However,ourcountryismovingtolowPDusingpartfromthemiddleregion.

� TheethologyofdecreasingPDrateseemsto

bemultifactorial.Thereisnoanysignificantincreaseinnewrecruitedpatients(lastyearitwas969,thisyear995),moreoverdrop-outrateishigh(1036patients).AdditionallyhigherrateofTxisnotedamongPDpatientscomparedtoHDpatients(6.3%vs3.4%,respectively)

� InadequacydialysisandUFfailureseemstobe

themostimportantfactorforswitchingtoHD,thisisfollowedbyinfection

� Theproportionofpatientswith

hypoalbuminemiaishigherinPDcomparedtoHDpatients(PD:24.6%,HD:13.4%).

� Themostcommonnon-infectious

complicationsinPDpatientsareobesityandhernia.

� TherateofESAusageinourPDpatientsis

43.2%andthisratioislowerthanthatofHDpatients(55.3%).

� Calciumacetateisthemostcommon

phosphatebindingagentinroutinePDpatients.VitaminDisusedorallyinmostofthePDpatients.

� Cardiovasculardiseasesarethemostcommon

deathcausesamongPDpatientsandfollowedbycerebrovasculardiseasesandinfections.

• •

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

BÖBREKTRANSPLANTASYONU

KIDNEYTRANSPLANTATION


TransplantasyonİnsidansıIncidenceofTransplantation

TABLO1.2015yılıiçindeilkRRTolarakböbrekTx(BTx)yapılanhastaların(pre-emptif)donörkaynağınagöredağılımı.TABLE1.DistributionofincidentkidneyTx(KTx)patients(preemptive)accordingtodonorsourcein2015.

n %

CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 995 98.32

KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 17 1.68


TABLO2.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE2.DistributionofKTxpatientsaccordingtodonorsourcein2015.

n %




TABLO3.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE3.AgeandgenderdistributionofKTxpatientsin2015.


n % n % n %

0-19 134 4.18 110 3.43 244 7.62

20-44 1027 32.05 544 16.98 1571 49.03

45-64 802 25.03 472 14.73 1274 39.76

65-74 71 2.22 41 1.28 112 3.50

≥75 2 0.06 1 0.03 3 0.09

Toplam/Total 2036 63.55 1168 36.45 3204 100.00


TABLO4.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarınyaşvedonörkaynağınagöredağılımı.TABLE4.DistributionofKTxpatientsaccordingtoageanddonorsourcein2015.

Yaş/AgeCanlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total

n % n % n %

0-19 193 6.02 51 1.59 244 7.62

20-44 1305 40.73 266 8.30 1571 49.03

45-64 935 29.18 339 10.58 1274 39.76

65-74 98 3.06 14 0.44 112 3.50

≥75 3 0.09 0 0.00 3 0.09

Toplam/Total 2534 79.09 670 20.91 3204 100.00

TABLO5.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE5.DistributionofKTxpatientsaccordingtoetiologyin2015(accordingtothedataobtainedfrom18centers).

n %














*Hipertansiyonunprimerdeğil,kronikböbrekyetmezliğinebağlıoluşansekonderhipertansiyonolduğunadairşüphelervardır.

*Therearesuspectsthathypertensionmentionedhereisnotprimarybutsecondarywhichhasoccurredduetochronicrenalfailure.


TABLO6.2015yılındaBTxyapılanhastalarınTxöncesiRRT'negöredağılımı.TABLE6.DistributionofnewKTxpatientsaccordingtopreTxRRTin2015.

Canlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total

n % n % n %

Hemodiyaliz/Hemodialysis 1371 42.79 548 17.10 1919 59.89

Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 168 5.24 105 3.28 273 8.52

PreemptifTx/PreemptiveTx 995 31.06 17 0.53 1012 31.59

Toplam/Total 2534 79.09 670 20.91 3204 100.00

TABLO7.2015yılıiçindecanlıvericidenyapılanBTx’lerinvericileregöredağılımı.TABLE7.DistributionKTxfromlivingdonorsaccordingtodonorsin2015.

n %

1.derecedenakraba/First-degreerelated 1130 44.59

2.derecedenakraba/Second-degreerelated 433 17.09

3.derecedenakraba/Third-degreerelated 74 2.92

4.derecedenakraba/Fourth-degreerelated 53 2.09

Eş/Spouse 537 21.19

Akrabadışı/Unrelated 179 7.07

Çapraznakil/Pairedkidneyexchange 128 5.05


TABLO8.2015yılıiçindecanlıvericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE8.HLAmatchinginKTxpatientsfromlivingdonorin2015.

n %

HLAuyumuolmayan(6MM)BTx/KTxwithnoHLAmatching 368 14.52

1HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith1HLAantigenmatching 381 15.03

2-5HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith2-5HLAantigenmatching 1592 62.83




TABLO9.2015yılıiçindekadavravericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE9.HLAmatchinginKTxpatientsfromdeceaseddonorin2015.

n %






TransplantasyonHastalarındaHepatitHepatitisinTransplantationPatientsTABLO10.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarınhepatitserolojisinegöredağılımı.TABLE10.DistributionofKTxpatientsaccordingtohepatitisserologyin2015.

n %

HBsAg(+) 96 3.00

Anti-HCV(+) 91 2.84


HBsAg(-),Anti-HCV(-) 3011 93.97


TransplantasyonHastalarındaGreftFonksiyonuGraftFunctioninTransplantationPatients

TABLO11.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalardagecikmişgreftfonksiyonu(BTxsonrasıdiyalizgereksinimi)(15merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE11.Delayedgraftfunction(post-KTxdialysisneed)inKTxpatientstransplantedin2015(accordingtothedataobtainedfrom15centers).

n %

CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 11/484 2.27

KadavravericidenBTx/KTxfromcadavericdonor 21/145 14.48

Toplam/Total 32/629 5.09


TABLO12.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalardailk6aydaakutrejeksiyongörülmeoranı(15merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE12.Rateofacuterejectioninfirst6monthsinKTxpatientstransplantedin2015(accordingtothedataobtainedfrom15centers).

n %




TransplantasyonHastalarındaÖlümlerDeathsinTransplantationPatients

TABLO13.2015yılındaBTxyapılanhastalardan2015yılındaölenlerindonörkaynağınagöredağılımı.TABLE13.DistributionofnewKTxpatientsdiedin2015accordingtodonortype.

n ÖlümOranı(%)DeathRate(%)




TABLO14.2015yılındaBTxyapılanhastalardan2015yılındaölenlerinyaşvecinsiyetegöredağılımı.TABLE14.DistributionofnewKTxpatientsdiedin2015accordingtoageandgender.


n % n % n %

0-19 4 4.26 0 0.00 4 4.26

20-44 11 11.70 8 8.51 19 20.12

45-64 33 35.11 28 29.79 61 64.89

65-74 2 2.13 7 7.45 9 9.58

≥75 1 1.06 0 0.00 1 1.06

Toplam/Total 51 54.26 43 45.74 94 100.00


TABLO15.2015yılındaölenBTx’lihastalarınölümnedenlerinegöredağılımı(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE15.DistributionofKTxpatientsdiedin2015accordingtocauseofdeath(accordingtothedataobtainedfrom18centers).

n %








TransplantasyonHastalarındaPrognozPrognosisinTransplantationPatients

TABLO16.2015yılıiçindeBTxyapılantümhastalardayılsonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE16.DistributionofallKTxpatientstransplantedin2015accordingtofinalsituationasoftheendof2015.

n %

Fonksiyonelgreftleizlenen/Followedwithfunctioninggraft 3068 95.76

Diyalizedönen/Returnedtodialysis 42 1.31

Ölen/Died 94 2.93


TABLO17.2015yılıiçindecanlıvericidenBTxyapılanhastalardayılsonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE17.DistributionofKTxpatientsfromlivingdonorin2015accordingtofinalsituationasoftheendof2015.

n %



Ölen/Died 43 1.70



TABLO18.2015yılıiçindekadavravericidenBTxyapılanhastalardayılsonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE18.DistributionofKTxpatientsfromdeceaseddonorin2015accordingtofinalsituationasoftheendof2015.

n %



Ölen/Died 51 7.61


TransplantasyonPrevalansıPrevalenceofTransplantation

TABLO19.2015yılısonuitibarıylafonksiyonegreftleizlenmekteolanBTxhastalarındonörkaynağınagöredağılımı(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE19.DistributionofKTxpatientswithfunctioninggraftaccordingtodonorsourceasoftheendof2015(accordingtothedataobtainedfrom18centers).

n %






� Değerlendirme,insidanolgulariçinSağlık

Bakanlığıtarafındansağlananverileregöreyapılmıştır.

� 2015yılındatoplam3204böbreknakli

yapılmıştır.Kadavradonörüoranı%20.9’dur.Toplamnakilsayısındageçen4yılagöre%7civarındaolanbirartışdikkatçekmektedir.Buartışındevamedipetmeyeceğidikkatlegözlenmelidir.Ancakkadaveriknakiloranındahalenmaalesefbelirginbirartışyoktur.

� 2015yılındacanlıdanböbreknakillerinin%

67’sikanbağıolanakrabavericilerden,%20’sieşlerdenyapılmıştır.Çapraznakilise%5oranındayapılmıştır.

� Birinciyılda,özelliklecanlıvericilinakillerde

fonksiyonelgreftileizlenenhastaoranınınyüksekolmasıolumlubirbulgudur.

� İnfeksiyonlarınenönemliölümnedeniolduğu

(%31)saptanmıştır.� 2015yılındayapılanböbreknaklisayısı

ihtiyacınaltındadır.Enönemlipotansiyelkaynakolankadavravericilerdeistenilenartışınolmamasıvedüşükoranlarındevamlılıkgöstermesidüşündürücüdür.

� Etkinlik-maliyetaçısındanenuyguntedaviolan

böbrektransplantasyonununarttırılmasıhastalarımızınsağlığıveülkeekonomisiaçısındançokönemlidir.

� Kadaveriknakiloranınınartmasıiçinmakro

düzeyde(SağlıkBakanlığı,SosyalGüvenlikKurumuvedevletinilgilidiğerkurumlarında)uygulamayıözendiricidüzenlemeleryapılmasıönemlidir.

� Kadavravericiyitespiteden,uyguntakibini

yapanmerkezevesağlıkekibineperformanskatkısısağlanabilir.

� Kadavravericilerininyakınlarınadevlet

tarafındançeşitliavantajlarsağlanabilir.

� ThisreportiscompiledthroughthedataprovidedbytheMinistryofHealthforincidentpatients.

� NumberofKTxperformedin2015is3204.The

rateofdeceaseddonationis21.4%.Anincreaseintotaltransplantationnumberisstriking.Comparedtoprevious4yearsthereisanincreaseofabout7%,howeveritisnotpossibletoclaimatrendandthisdatashouldbetrackedcarefully.UnfortunatelythereisnoanysignificantincreaseincadavericTxrate.

� Livingdonationswerefrom67%fromliving

relateddonorsand20%fromspousesintheyear2015.Pairedexchangeisdoneby5%.

� Highrateoffunctionalgraftespecially

followinglivingdonortransplantationisagoodfinding.

� Itisfoundthatthemostcommoncausesof

deathareinfections(31%).� KTxratein2015isstilllowerthanneeded.The

numberofdeceaseddonation,whichisthemostimportantsource,isstilllowandshowaconsolidationthisisanimportantproblem.

� KTxisthebestRRTmethodwithregardtothe

cost-effectiveness,itisveryimportantforwellbeingofourpatientsandtheeconomyofourcountry.

� Macro scale (involving Ministry of Health,

social security agency and other relatedgovernment departments) planning isimportanttoincreasecadavericTxrate

� Heathstaffwhodiagnosebraindeathand

maketheappropriatemanagementcouldberewarded.

� Governmentmayprovidesomeadvantagesto

therelativesofdeceaseddonors.

• •

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

PEDİATRİKHEMODİYALİZ

PEDIATRICHEMODIALYSIS


AkutHemodiyalizAcuteHemodialysis

16merkezdeneldeedilenverileregöre2015yılında158çocuğaakuthemodiyaliztedavisiuygulanmıştır.In2015acutehemodialysiswasperformedin158child,accordingtothedatafromresponding16centers.

TABLO1.2015yılıiçindeakutHDuygulananhastalarınkateteryerleştirmeyerinegöredağılımı.TABLE1.DistributionofpatientsperformedacuteHDin2015,accordingtotheplaceofthecatheter.

n %






KronikHemodiyalizİnsidansıIncidenceofChronicHemodialysis

TABLO2.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınHDtipinegöredağılımı.TABLE2.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoHDtypein2015.

n %






TABLO3.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE3.AgeandgenderdistributionofincidentHDpatientsin2015.

Yaş/AgeErkek/Boy Kız/Girl Toplam/Total

n % n % n %

0-2 0 0.00 1 3.45 1 3.45

>2-6 1 3.45 1 3.45 2 6.90

>6-10 4 13.79 2 6.90 6 20.69

>10-15 9 31.03 6 30.69 15 51.72

>15-18 2 6.90 3 10.34 5 17.24

>18 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Toplam/Total 16 55.17 13 44.83 29 100.00

TABLO4.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınetyolojiyegöredağılımı.TABLE4.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoetiologyin2015.

n %

Primerglomerülonefrit/Primaryglomerulonephritis 8 30.77

VURvetekrarlayanİYE/VURandrecurrentUTI 5 19.23

Renalhipoplazi-displazi/Renalhypoplasia-dysplasia 2 7.69

Sekonderglomerülonefrit/Secondaryglomerulonephritis 2 7.69


Doğumsalürolojikanomaliler(VURdışı)/Congenitalurologicanomalies(excludingVUR) 1 3.85




TABLO5.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarındiyalizebaşlangıçdurumlarınagöredağılımı.TABLE5.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtotheinitialapproachofRRTin2015.

n %

Acil/Urgent 20 42.55

Programlı/Scheduled 27 57.45



TABLO6.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalardandiyalizeacilolarakbaşlananhastalarınbaşlangıçendikasyonlarınagöredağılımı.TABLE6.DistributionofincidentHDpatientswhohaveurgentlystarteddialysis,accordingtoindicationsin2015.

n %

Hipervolemi/Hypervolemia 19 35.85

Hiperkalemi/Hyperkalemia 9 16.98

Kontrolsüzasidoz/Uncontrolledacidosis 8 15.10

Üremikensefalopati/Uremicencephalopathy 2 3.77

İnatçıbulantı-kusma/Persistentnausea-vomiting 2 3.77

Üremikperikardit/Uremicpericarditis 1 1.89



HemodiyalizPrevalansıPrevalenceofHemodialysis

TABLO7.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınHDtipinegöredağılımı.TABLE7.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDtypeasoftheendof2015.

n %





TABLO8.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE8.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientsasoftheendof2015.


n % n % n %

0-2 0 0.00 1 1.22 1 1.22

>2-6 2 2.44 1 1.22 3 3.66

>6-10 5 6.10 5 6.10 10 12.19

>10-15 18 21.95 23 28.05 41 50.00

>15-18 13 15.85 12 14.63 25 30.49

>18 1 1.22 1 1.22 2 2.44

Toplam/Total 39 47.56 43 52.44 82 100.00


TABLO9.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE9.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoetiologyasoftheendof2015.

n %



Nörojenik/non-nörojenikmesane/Neurogenic/non-neurogenicbladder 7 8.75




Taşhastalığı/Nephrolithiasis 3 3.75




TABLO10.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı.TABLE10.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodialysisdurationasoftheendof2015.

n %

≤6ay/months 17 20.24

>6-12ay/months 12 14.29

>12-24ay/months 21 25.00

>24-60ay/months 23 27.38

>60ay/months 11 13.09


HemodiyalizHastalarındaBüyümeGeriliğiGrowthRetardationinHemodialysisPatientsTABLO11.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındabüyümegeriliği.TABLE11.GrowthretardationinprevalentHDpatientsasoftheendof2015.

n %

Büyümegeriliğivar/Growthretardationpresent 46 56.10

Büyümegeriliğiyok/Growthretardationabsent 36 43.90



HemodiyalizHastalarındaDamarErişimYoluVascularAccessinHemodialysisPatients

TABLO12.2015yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarınHDbaşlangıcındakidamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE12.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtothetypeofvascularaccessin2015.

n %






TABLO13.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhalenkullanılmaktaolandamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE13.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtovascularaccessstillbeingusedasoftheendof2015.

n %






TABLO14.2015yılısonuitibarıylakateterleHDuygulananprevalanHDhastalarınınkateteryerleştirmeyerinegöredağılımı.TABLE14.DistributionofprevalentHDpatientswithcatheteraccordingtotheplaceofthecatheterin2015.

n %







HemodiyalizHastalarındaDiyalizReçetesiDialysisPrescriptionsinHemodialysisPatients

TABLO15.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemodiyalizegirişsıklığınagöredağılımı.TABLE15.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDfrequencyasoftheendof2015.

n %

Haftada1kez/Onceweekly 1 1.19

Haftada2kez/Twiceweekly 4 4.76

Haftada3kez/3timesweekly 77 91.67

>Haftada3kez/>3timesweekly 2 2.38


TABLO16.PrevalanHDhastalarının2015yılıiçindekullanılandiyalizertipinegöredağılımı.TABLE16.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtothedialysertypein2015.

n %

Düşükakışlı/Low-flux 37 44.05

Yüksekakışlı/High-flux 47 55.95


HemodiyalizHastalarındaAntihipertansifİlaçKullanımıAntihypertensiveDrugUsageinHemodialysisPatients

TABLO17.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı.TABLE17.AntihypertensivedrugusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2015.

n %


1ilaç/1drug 20 23.81



>3ilaç/>3drugs 11 13.09



HemodiyalizHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinHemodialysisPatients

TABLO18.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı.TABLE18.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumalbuminlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015.

n %

<3.5gr/dL 15 17.86

3.5-4.0gr/dL 35 41.67

>4.0gr/dL 34 40.47


HemodiyalizHastalarındaAnemiAnemiainHemodialysisPatients

TABLO19.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı.TABLE19.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtohemoglobinlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015.

n %

<8.0gr/dL 13 15.66

8.0-10.0gr/dL 42 50.60

10.1-12.0gr/dL 23 27.71

>12.0gr/dL 5 6.03


TABLO20.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı.TABLE20.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2015.

n %



HiçESAkullanmamış/NeverusedESA 5 6.17



TABLO21.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı.TABLE21.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2015.

n %






HemodiyalizHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminHemodialysisPatients

TABLO22.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı.TABLE22.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015.

n %

<3.5mg/dL 2 2.38

3.5-5.5mg/dL 34 40.48

5.51-7.5mg/dL 35 41.67

7.51-9.0mg/dL 12 14.28

>9.0mg/dL 1 1.19


TABLO23.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkalsiyumxfosfordeğerinegöredağılımı.TABLE23.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtocalciumxphosphorusproductasoftheendof2015.

n %

<55 49 58.33

55-70 26 30.95

>70 9 10.72



TABLO24.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındafosforbağlayıcıilaçkullanımı.TABLE24.PhosphorusbindingagentsusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2015.

n %









Diğer/Other 3 3.90


TABLO25.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar.TABLE25.DrugsusingsecondaryhyperparathyroidisminprevalentHDpatientsasoftheendof2015.

n %








TABLO26.2015yılıiçindeparatiroidektomiyapılanprevalanHDhastasayısı.TABLE26.NumberofprevalentHDpatientsperformedparathyroidectomyin2015.

n %



HemodiyalizHastalarındaHepatitSerolojisiHepatitisSerologyinHemodialysisPatients

TABLO27.2015yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE27.HepatitisserologyinprevalentHDpatientsasoftheendof2015.

n %

HBsAg(+) 7 10.94

Anti-HCV(+) 1 1.56


HBsAg(-),Anti-HCV(-) 56 87.50




� 16merkezdeneldeedilenverileregöre2015

yılında158çocuğaakutHDtedavisiuygulanmıştır.

� Çocukhastaların%42.5’idiyalizeacil

koşullardabaşlamaktadır.� ÇocukhastalardaSDBYetyolojisindeensık

görülennedenlerprimerglomerülonefrit,VURvetekrarlayanidraryoluinfeksiyonlarıdır.

� KronikHDuygulanançocukhastalardadamar

erişimyoluolarakyüksekorandakateterkullanımıistenmeyenbirdurumdur(%53).Kateterkullanımoranındageçenyılagöregözlenenazalmaisesevindiricibirgelişmedir.

� Hastaların%90’ındanfazlasınahaftadaenaz

üçseansdiyaliztedavisiuygulanmaktadır.Verilergeçenyılabenzerdir.

� High-fluxmembrankullanımındageçenyıla

görebirartışdikkatiçekmektedir.� KronikHDuygulanançocukhastalarınyaklaşık

%18’indeserumalbümindüzeyi3.5gr/dL’ninaltındadır.Beslenmedurumundageçenyılagöreiyileşmegözlenmektedir.

� ÇocukHDhastalarının%56’sındabüyüme

geriliğimevcuttur.Buoran,geçenyılkindenbelirginolarakdahadüşüktür.

� KronikHDuygulanançocukhastaların%72.5’i

antihipertansifilaçkullanmaktadır.İlaçkullanımoranıgeçenyılabenzerdir.

� HDtedavisialtındakiçocukhastaların%

66’sındahemoglobindüzeyi10gr/dL’ninaltındadır.ÇocukhastalardaESAkullanımoranıerişkinleregöreoldukçayüksektir(%90).

� Oldukçayüksek(%91.7)fosforbağlayıcıajan

kullanımınarağmen,çocukhastaların%57’sindefosfor5.5mg/dL’ninüzerindedir.

� ÇocukHDhastalarının%81’iPTHbaskılayıcı

ajankullanmaktadır.OralDvitaminiençoktercihedilenajandır.

� AcuteHDtreatmentisappliedto158pediatricpatientsaccordingtothedataobtainedfrom16centersin2015.

� In42.5%ofpediatricpatients,dialysishas

beenstartedurgently.� Primaryglomerulonephritis,VURandrecurrent

urinarytractinfectionsarethemostcommonseenetiologiesofESRD.

� Highrateofcatheteruseasvascularaccessin

pediatricpatientsunderchronicHDisanundesiredcondition(53%).Anobservedreductionincatheterusageratecomparedtolastyearisapleasingdevelopment.

� ThenumberofHDsessionperweekisthree

timesformorethan90%ofthepatients.Thisdataissimilartopreviousyear.

� Anincreaseintheuseofhigh-fluxmembrane

comparedtolastyearisnoted.� Serumalbuminlevelislowerthan3.5g/dLin

18%ofpediatricHDpatients.Improvementinnutritionalstatusisobservedcomparedtothepreviousyear.

� Growthretardationispresent56%ofpediatric

HDpatients.Thisrateismarkedlylowerthanpreviousyear.

� The72.5%ofpediatricHDpatientsareusing

antihypertensivedrugs.Therateofdrugusageissimilartopreviousyear.

� Hemoglobinlevelislowerthan10g/dLin66%

ofpediatricHDpatients.TherateofESAusageinpediatricHDpatientsismorethanadultHDpatients(90%).

� Despitetheconsiderablyhighphosphorus-

bindingagentusage(91.7%),phosphoruslevelisover5.5mg/dLin57%ofpediatricHDpatients.

� The81%ofpediatricHDpatientshavereceived

PTHsuppressiveagents.OralvitaminDisthemostpreferredagent.

• •

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

PEDİATRİKPERİTONDİYALİZİ

PEDIATRICPERITONEALDIALYSIS


AkutPeritonDiyaliziAcutePeritonealDialysis

21merkezdeneldeedilenverileregöre2015yılında186çocuğaakutperitondiyaliziuygulanmıştır.In2015acuteperitonealdialysiswereperformedin186child,accordingtothedatafrom21centers.

KronikPeritonDiyaliziİnsidansıIncidenceofChronicPeritonealDialysis

TABLO1.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayaninsidanhastalarınPDtipinegöredağılımı.TABLE1.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtoPDtypein2015.

n %

SAPD/CAPD 44 46.81

APD/APD 50 53.19


TABLO2.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'ne(SAPD/APD)başlayaninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE2.AgeandgenderdistributionofincidentPD(CAPD/APD)patientsin2015.


n % n % n %

0-2 7 10.00 4 5.71 11 15.71

>2-6 7 10.00 2 2.86 9 12.86

>6-10 9 12.86 7 10.00 16 22.86

>10-15 10 14.28 9 12.86 19 27.14

>15-18 6 8.57 7 10.00 13 18.57

>18 0 0.00 2 2.86 2 2.86

Toplam/Total 39 55.71 31 44.29 70 100.00


TABLO3.2015yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayaninsidanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE3.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtoetiologyin2015.

n %












TABLO4.2015yılıiçindePD’nebaşlayanhastalarınkateteryerleştirmeyönteminegöredağılımı.TABLE4.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtocatheterplacementmethodin2015.

n %

Açıkcerrahi/Surgical 43 65.15

Laparoskopi/Laparoscopy 21 31.82

Tenckhofftrokar/Tenckhofftrochar 2 3.03


PeritonDiyaliziPrevalansıPrevalenceofPeritonealDialysis

TABLO5.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınPDtipinegöredağılımı.TABLE5.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoPDtypeasoftheendof2015.

n %

SAPD/CAPD 86 42.36

APD/APD 117 57.64



TABLO6.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınyaşvecinsiyetegöredağılımı.TABLE6.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientsasoftheendof2015.


n % n % n %

0-2 10 4.93 6 2.95 16 7.88

>2-6 17 8.37 11 5.42 28 13.79

>6-10 22 10.84 24 11.82 46 22.66

>10-15 39 19.21 25 12.32 64 31.53

>15-18 20 9.85 19 9.36 39 19.21

>18 2 0.99 8 3.94 10 4.93

Toplam/Total 110 54.19 93 45.81 203 100.00

TABLO7.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE7.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoetiologyasoftheendof2015.

n %












TABLO8.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı.TABLE8.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysisdurationasoftheendof2015.

n %

≤6ay/months 28 13.79

>6-12ay/months 32 15.76

>12-24ay/months 45 22.17

>24-60ay/months 75 36.95

>60ay/months 23 11.33



PeritonDiyaliziHastalarındaDiyalizatDialysateinPeritonealDialysisPatientsTABLO9.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınkullanılandiyalizattürünegöredağılımı.TABLE9.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysatetypeasoftheendof2015.

n %

Konvansiyonelsolüsyon/Conventionalsolution 100 51.81

NötralpH’lısolüsyon/Neutral-pHsolution 93 48.19


PeritonDiyaliziHastalarındaAntihipertansifİlaçKullanımıAntihypertensiveDrugUsageinPeritonealDialysisPatientsTABLO10.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı.TABLE10.AntihypertensivedrugusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2015.

n %


1ilaç/1drug 56 29.32



>3ilaç/>3drugs 10 5.23


PeritonDiyaliziHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinPeritonealDialysisPatients

TABLO11.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı.TABLE11.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumalbuminlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015.

n %

<3.5gr/dL 69 33.99

3.5-4.0gr/dL 98 48.28

>4.0gr/dL 36 17.73



PeritonDiyaliziHastalarındaAnemiAnemiainPeritonealDialysisPatients

TABLO12.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı.TABLE12.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtohemoglobinlevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015.

n %

<8.0gr/dL 26 13.33

8.0-10.0gr/dL 78 40.00

10.1-12.0gr/dL 79 40.51

>12gr/dL 12 6.15


TABLO13.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı.TABLE13.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2015.

n %


DahaönceESAkullanmış,ancakhalenkullanmıyor/Havereceivedbefore,butnotusingcurently 18 10.06

HiçESAkullanmamış/NeverusedESA 29 16.20


TABLO14.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı.TABLE14.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2015.

n %







PeritonDiyaliziHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminPeritonealDialysisPatientsTABLO15.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöre(son3ayınortalaması)dağılımı.TABLE15.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevel(meanvalueoflast3months)asoftheendof2015.

n %

<3.5mg/dL 17 8.63

3.5-5.5mg/dL 85 43.15

5.51-7.5mg/dL 79 40.10

7.51-9.0mg/dL 12 6.09

>9.0mg/dL 4 2.03


TABLO16.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınkalsiyumxfosfordeğerinegöredağılımı.TABLE16.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtocalciumxphosphorusproductasoftheendof2015.

n %

<55 107 54.31

55-70 68 34.52

>70 22 11.17


TABLO17.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındafosforbağlayıcıilaçkullanımı.TABLE17.PhosphorusbindingagentsusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2015.

n %








Diğer/Other 1 0.58



TABLO18.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar.TABLE18.DrugsusingsecondaryhyperparathyroidisminprevalentPDpatientsasoftheendof2015.

n %









TABLO19.2015yılıiçindeparatiroidektomiyapılankronikPDhastasayısı.TABLE19.NumberofchronicPDpatientsperformedparathyroidectomyin2015.

n %


PeritonDiyaliziHastalarındaHepatitSerolojisiHepatitisSerologyinPeritonealDialysisPatients

TABLO20.2015yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE20.HepatitisserologyinprevalentPDpatientsasoftheendof2015.

n %

HBsAg(+) 31 20.67

Anti-HCV(+) 0 0.41


HBsAg(-),Anti-HCV(-) 119 79.33



PeritonDiyaliziHastalarındaPeritonitPeritonitisinPeritonealDialysisPatients

TABLO21.PrevalanPDhastalarının2015yılındageçirilenperitonitatağısayısınagöredağılımı.TABLE21.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtothenumberofperitonitisepisodein2015.

n %

Atakyok/Noepisode 134 66.01

1atak/1episode 50 24.63

2atak/2episode 15 7.39

>2atak/>2episode 4 1.97


TABLO22.2015yılındaprevalanPDhastalarındaperitonitsıklığı.TABLE22.PeritonitisrateofprevalentPDpatientsin2015.

Atak/hasta/yılEpisode/patient/year

Peritonitsıklığı/Peritonitisrate 0.46



� 21merkezdeneldeedilenverileregöre2015

yılında186çocuğaakutPDtedavisiuygulanmıştır.

� 2015yılısonuitibarıyla21merkezdentoplam

203kronikPDhastasıbildirilmiştir.� ÇocukPDhastalarındaSDBY’ninensıkgörülen

etyolojiknedeniprimerglomerülonefritlerdir.BunuVURvetekrarlayanidraryoluinfeksiyonlarıizlemektedir.

� Öncekiyıllardakigibi,çocukhastalardaAPD

erişkinlerdendahaçoktercihedilmektedir.� Çocukhastaların%65’indekateteryerleştirme

yöntemiolarakaçıkcerrahitekniktercihedilmektedir.

� ÇocukPDhastalarının%34’ündeserum

albümindüzeyi3.5gr/dL’ninaltındadır.Öncekiyıllaragörebeslenmedurumundaiyileşmegözlenmektedir.

� KronikPDuygulanançocukhastaların%67.5’i

antihipertansifilaçkullanmaktadır.Buoran,öncekiyıllardakindenfarklıdeğildir.

� PDtedavisialtındakiçocukların%53’ünde

hemoglobindüzeyi10gr/dL’ninaltındadır.ÇocukPDhastalardaESAkullanımoranıerişkinlerdendahayüksektir(%73.7).

� ÇocukPDhastalarının%48’indefosfordüzeyi

5.5mg/dL’ninüzerindedir.Hastalarınyaklaşık%90’ıfosforbağlayıcıilaçkullanmaktadır.

� 2015yılısonuitibarıylaPDhastalarının%

80.7’siPTHbaskılayıcıajankullanmaktadır.OralDvitaminiençoktercihedilenajandır.

� ÇocukPDhastalarındayüksekHBsAgpozitiflik

oranıdikkatçekicidir.� ÇocukPDhastalarındaperitonitsıklığıkabul

edilebilirdüzeydedir.

� AcutePDtreatmentisappliedto186pediatricpatientsaccordingtothedataobtainedfrom21centersin2015.

� Asoftheendof2015,thenumberofchronic

pediatricPDpatientsis203in21centers.� Primaryglomerulonephritisisthemost

commonseenetiologyofESRDinpediatricPDpatients.ItisfollowedVURandrecurrenturinaryinfections.

� Asinpreviousyears,APDismorepreferablein

pediatricpatientsthaninadults.� Surgicaltechniqueascatheterplacement

methodispreferablein65%ofpediatricpatients.

� Serumalbuminlevelislowerthan3.5g/dLin

34%ofpediatricPDpatients.Improvementinnutritionalstatusisobservedcomparedtothepreviousyears.

� The67.5%ofpediatricPDpatientsareusing

antihypertensivedrugs.Thisrateisnotdifferentfromthatofthepreviousyears.

� Hemoglobinlevelislowerthan10g/dLin53%

ofpediatricPDpatients.TherateofESAusageinpediatricPDpatientsismorethanadultPDpatients(73.7%).

� Serumphosphoruslevelisover5.5mg/dLin

48%ofpediatricPDpatients.The90%ofpatientstakephosphorusbindingdrugs.

� Asoftheendof2015,80.7%ofthePDpatients

havereceivedPTHsuppressiveagents.OralvitaminDisthemostpreferredagent.

� ThehighrateofHBsAgpositivityinpediatric

PDpatientsisremarkable.� TherateofperitonitisinpediatricPDpatients

isattheacceptablelevel.

• •

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

PEDİATRİKBÖBREKTRANSPLANTASYONU

PEDIATRICKIDNEYTRANSPLANTATION


TransplantasyonİnsidansıIncidenceofTransplantation

TABLO1.2015yılıiçindeilkRRTolarakböbrekTx(BTx)yapılan(pre-emptif)hastalarındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE1.DistributionofincidentkidneyTx(KTx)patients(preemptive)accordingtodonorsourcein2015.

n %




TABLO2.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE2.DistributionofKTxpatientsaccordingtodonorsourcein2015.

n %




TABLO3.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE3.AgeandgenderdistributionofKTxpatientsin2015.


n % n % n %

0-2 0 0.00 1 2.22 1 2.22

>2-6 4 8.89 2 4.44 6 13.33

>6-10 1 2.22 0 0.00 1 2.22

>10-15 10 22.22 6 13.33 16 35.56

>15-18 13 28.89 8 17.78 21 46.67

>18 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Toplam/Total 28 62.22 17 37.78 45 100.00


TABLO4.2015yılıiçindeBTxhastalarınınyaşvedonörkaynağınagöredağılımı.TABLE4.DistributionofKTxpatientsaccordingtoageanddonorsourcein2015.

Yaş/AgeCanlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total

n % n % n %

0-2 1 2.22 0 0.00 1 2.22

>2-6 2 4.44 4 8.89 6 13.33

>6-10 0 0.00 1 2.22 1 2.22

>10-15 14 31.11 2 4.44 16 35.56

>15-18 13 28.89 8 17.78 21 46.67

>18 0 0.00 0 0.00 0 0.00

Toplam/Total 30 66.67 15 33.33 45 100.00

TABLO5.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE5.DistributionofKTxpatientsaccordingtoetiologyin2015.

n %











TABLO6.2015yılıiçindecanlıvericidenyapılanBTx’lerinvericileregöredağılımı.TABLE6.DistributionKTxfromlivingdonorsaccordingtodonorsin2015.

n %

Anne/Mother 19 63.33

Baba/Father 7 23.33

Diğerakraba/Otherrelated 3 10.00

Akrabadışı/Unrelated 1 3.33



TABLO7.2015yılıiçindeBTxyapılanhastalarınTxöncesiRRT'negöredağılımı.TABLE7.DistributionofnewKTxaccordingtopreTxRRTin2015.

Canlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total

n % n % n %

Hemodiyaliz/Hemodialysis 16 41.03 5 12.82 21 53.85

Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 8 20.51 10 25.64 18 46.15

Toplam/Total 24 61.54 15 38.46 39 100.00

TABLO8.2015yılıiçindecanlıvericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE8.HLAmatchinginKTxpatientsfromlivingdonorin2015.

n %






TABLO9.2015yılıiçindekadavravericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE9.HLAmatchinginKTxpatientsfromdeceaseddonorin2015.

n %







•

TransplantasyonHastalarındaGreftFonksiyonuGraftFunctioninTransplantationPatients

TABLO10.2015yılıiçindeBTxyapılmışhastalardagecikmişgreftfonksiyonu(BTxsonrasıdiyalizgereksinimi).TABLE10.Delayedgraftfunction(post-KTxdialysisneed)inKTxpatientstransplantedin2015.

n %




TABLO11.2015yılıiçindeBTxyapılmışhastalardailk6aydaakutrejeksiyongörülmeoranı.TABLE11.Rateofacuterejectioninfirst6monthsinKTxpatientstransplantedin2015.

n %




TABLO12.2015yılıiçindeBTxyapılmıştümhastalardayılsonuitibarıylasondurumagöredağılımı.TABLE12.DistributionofallKTxpatientstransplantedin2015accordingtofinalsituationasoftheendof2015.

n %

Serumkreatinin<2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine<2mg/dL 41 91.11

Serumkreatinin≥2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine≥2mg/dL 1 2.22


Başkamerkezdeizlenen/Followedinothercenters 0 0.00

Ölen/Died 3 6.67



TransplantasyonPrevalansıPrevalenceofTransplantation

TABLO13.2015yılısonuitibarıylafonksiyonegreftleizlenmekteolanBTxhastalarınındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE13.DistributionofKTxpatientswithfunctioninggraftaccordingtodonorsourceasoftheendof2015.

n %




TABLO14.2015yılısonuitibarıylafonksiyonegreftleizlenmekteolanBTxhastalarınınyaşvecinsiyetegöredağılımı.TABLE14.AgeandgenderdistributionofKTxpatientswithfunctioninggraftasoftheendof2015.


n % n % n %

0-2 0 0.00 0 0.00 0 0.00

>2-6 12 3.71 10 3.10 22 6.81

>6-10 25 7.74 26 8.05 51 15.79

>10-15 44 13.62 45 13.93 89 27.55

>15-18 64 19.82 50 15.48 114 35.30

>18 20 6.19 27 8.36 47 14.55

Toplam/Total 165 51.08 158 48.92 323 100.00



� 14merkezdenbildirilenverileregöre2015

yılındaböbrektransplantasyonuyapılançocukhastasayısı45’dir.Busayı,SağlıkBakanlığıverilerinegöre244’dür.

� Transplantasyonyapılançocukhastaların%

82’si10yaşüzerindedir.� Hastaların%66.7’sinecanlıvericidenböbrek

transplantasyonuyapılmıştır.Çocukhastalardakadavradantransplantasyonoranıerişkinhastalardanyüksektir.

� Canlıvericidentransplantasyonların%96.7’si

kanbağıolanakrabadonörlerdenyapılmıştır.Anne,enönemlivericikonumundadır.

� İlk6aydakiyüksekakutrejeksiyonoranıdikkat

çekicidir.� Birinciyıldafonksiyonelgreftileizlenenhasta

oranınınyüksekolmasıolumlubirbulgudur.

� Thenumberofkidneytransplantationperformedin2015is45accordingtothedatareportedfrom14centers.AccordingtothedataofMinistryofHealth,thisnumberis244.

� The82%ofpediatrictransplantpatientsare

over10yearsold.� Therateofkidneytransplantationfromliving

donoris66.7%.Therateofdeceaseddonationinpediatricpatientsishigherthanadultpatients.

� Livingdonationswere96.7%fromliving

relateddonors.Motheristhemostimportantdonor.

� Thehighrateofacuterejectioninthefirst6

monthsisremarkable.� Highrateoffunctionalgraftatfirstyearisa

goodfinding.

• •

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

26YILLIKREGİSTRY’DENGRAFİKLER

FIGURESFROMREGISTRYOF26YEARS


SDBYİnsidansıvePrevalansı/IncidenceandPrevalenceofESRD

50

118137

93

118 123

154

189 188 197

223236

139 138 147 147

0

50

100

150

200

250

300

1995

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Sayı(m

nb)/C

ount

(ppm

)

Yıl/Year

Türkiye'deRRTGerekxrenSDBYİnsidansıIncidenceofESRDRequiringRRTinTurkey

78 109

276 284324

395432 446

491

578

740 756819

853809 816

870918 935

0

200

400

600

800

1000

1995

1996

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Sayı(m

nb)/C

ount

(ppm

)

Yıl/Year

Türkiye'deRRTGerekxrenSDBYPrevalansıPrevalenceofESRDRequiringRRTinTurkey


Hemodiyaliz/Hemodialysis

3069

3494

5400

6527

7014

9658

1133

9

1219

6

1408

6

1881

5

2060

0

2338

7

2532

1

2850

7 3395

0 3926

7 4665

9

4843

3

4950

5

4930

9

4890

0

5267

5

5589

0

5695

1

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

1990

1991

1993

19

95

1996

19

97

1998

19

99

2000

20

01

2002

20

03

2004

20

05

2006

20

07

2008

20

09

2010

20

11

2012

20

13

2014

20

15

Sayı/

Coun

t

Yıl/Year

PrevalanHemodiyalizHastaSayısıNumberofPrevalentHemodialysisPa\ents

7

15.3 16.4

22.825.3

27.228.9 27.7

30.732.7 32.7

36.2 36.6 36.539.2

41

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1991

1995

1999

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

İnsidanHDHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinIncidentHDPa\ents


4.5

10 11.6 12 1214.6

17.4 19.223.1 24.3 23.7

26.1 27.930.6 30.5

32.434.9 33.8 33.6 34.6

0

5

10

15

20

25

30

35

40

1991

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinPrevalentHDPa\ents

7.7

23.629.8 27.6

31.936.9 37.4 38.7 39.6 40.2 40.1

46 44.448 47.9

0

10

20

30

40

50

60

1991

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

İnsidanHDHastalarındaYaşlı(≥65Yıl)OranıTheRa\oofElderly(≥65Years)inIncidentHDPa\ents

13.8

16.6

17.3

31.3

30.4

34.9

35.9

39.6

40.2

39.7

40.8

41

39.5

33.7

33.9

34.5

7.8

8 10.1

10.5

11.2

12.2

12.3

13.6

14

13.9

11.9

12.2

12.7

0

10

20

30

40

50

1996

1998

1999

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaDiyalizSüresiDialysisDura\oninPrevalentHDPa\ents

>5yıl/years >10yıl/years


81.6 88.4 87.5 90.1 88.7 85.7 86 85.4 84 84.4 83.6 85.7 82.9 81.1 80.4

1.82.5 3.5 2.6 2.7 3.2 2.9 2.9 2.7 2.8 2.8 1.8 1.8 1.6 1.5

16.6 9.1 9 7.2 8.6 12.1 11.1 11.7 13.3 12.8 13.6 12.5 15.3 17.3 18.1

0

20

40

60

80

100

1998

1999

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaDamarErişimYoluVascularAccessinPrevalentHDPa\ents

AVfistül/AVfistula AVgrez/AVgraz Kateter/Catheter

37.645.5

59.2

72.1

85.4 87.3 88.8 89.8 90.5 91.686.5 89 88.7 90.2

0102030405060708090100

2001

2002

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaDiyalizYeterliliği(Kt/Vüre≥1.2)DialysisAdequacyinPrevalentHDPa\ents(Kt/Vurea≥1.2)

38.8 37.834.1

40.7

34.2 34.940.4 40.5 41.5 42.5 43.2

38.1

44.438.7

41.5

0

10

20

30

40

50

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaHipertansiyonSıklığıHypertensionFrequencyinPrevalentHDPa\ents


34.5

19.8

23

18.3

16.2

14.7

17.3

19.2

15.4

12.9

13.5

12.7

12

11.7

11.1

11.7

12 14.8

13.1

15.2

13.4

0

5

10

15

20

25

30

35

40

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaHipoalbüminemi(<3.5gr/dL)HipoalbuminemiainPrevalentHDPa\ents(<3.5g/dL)

44.2

38

55 63

.4

67.6

69.5

69.5

69.3

66.5

65.5

62.8

60.4

59.8

61.8

62.7

62.4

67.7

61.7

60.6 70.6

55.3

55.3

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1991

1993

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaESAKullanımıESAUsageinPrevalentHDPa\ents

73.5

60.4 58.9 57.2

73

54.7 55.459.6 59.8 57.4 59.1 55.8 53.5

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1995

2003

2004

2005

2006

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaDemirTedavisiIronTherapyinPrevalentHDPa\ents


26.720.7 17.9 17.1 15.6 16.9

12.7

35.540.7 43.9

49.6 50.755.8

49.3

0

10

20

30

40

50

60

2004 2005 2006 2012 2013 2014 2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaPTHDüzeyiPTHLevelinPrevalentHDPa\ents

PTH<150pg/mL PTH>300pg/mL

85

68.6

73.6

62.2

60.6

50.5

45.2

40.4

41.3

42.3

38.4

35.9

41.1

45

46.3

50.7

46.4

43.6

43

58.2

0102030405060708090

1995

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaPTHBaskılayıcıAjanKullanımıPTHSuppressiveAgentsUsageinPrevalentHDPa\ents

15

8.1

8.1

7.1 10.5

7.5

7.9

7.6

6.5

5.9

6.4

6.8

4.9

4.5

4.4

4.8

4.3

3.7

4 5.4 6.8

39 46

.6

37.7

52.5

41.7

36.2

29.6

28.8

26.3

23.2

20.8

15.9

13.2

12.7

9.8

8.5

7.9

6.8

6.9

7.5

7.7

0

10

20

30

40

50

60

1991

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanHDHastalarındaHepaxtSerolojisiHepa\\sSerologyinPrevalentHDPa\ents

HBsAg An|-HCV


PeritonDiyalizi/PeritonealDialysis

298 636 10

14

1194

1111

1787

1903

1927

2556

2728

3320

3381

4103

5307

6109

5702

5519

5105

4773

4537

4306

3909

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Sayı/

Coun

t

Yıl/Year

PrevalanPDHastaSayısıNumberofPrevalentPDPa\ents

15.717.9 18.8

20.1 20.5 20.6

27.826.5 25.7

30.6 31.1

26.528.6

31

25.2

22.1

0

5

10

15

20

25

30

35

1997

1998

1999

2000

2002

2003

2005

2006

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

İnsidanPDHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinIncidentPDPa\ents


18.2 19.6

15.218.6

16.7 16.419.4

16.8

24.2 22.919.8

25.823.6

0

5

10

15

20

25

30

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

İnsidanPDHastalarındaYaşlı(≥65Yıl)OranıTheRa\oofElderly(≥65Years)inIncidentPDPa\ents

0 0.3 4.

2

2.8

2.9 6.

6 11.1

11.5

12.2 17.6

17.6

19.8

21.8

24 27.2

26.5

36.1

29.8

32.2

34.8

05

1015202530354045

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaDiyalizSüresi(>5Yıl)DialysisDura\oninPrevalentPDPa\ents(>5Years)

87.5 83.5 88.1 87 88.7 88.4 87.7 90

0

20

40

60

80

100

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaDiyalizYeterliliği(Kt/Vüre>1.7)DialysisAdequacyinPrevalentPDPa\ents(Kt/Vurea>1.7)


45.2

48.5

52.8 61.3

59.8

57.6

60.5

60.6

66.5

68.2

65.6

63.9 72.4

66.9

68

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaHipertansiyonSıklığıHypertensionFrequencyinPrevalentPDPa\ents

36 40

.2

36.7

22.7

25.3

23.5

34.9

30.4

30.8

28.9

30.6

24.3

28.1

25.1 30.8

33.7

29.4

28

28.8

24.9

24.6

0

10

20

30

40

50

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaHipoalbüminemi(<3.5gr/dL)HypoalbuminemiainPrevalentPDPa\ents(<3.5g/dL)

23.4

43.8

43

42.5 49.8

55.2

62.3

55.8

53.1

56.7

52.7

55.4

54.1

51.8

53.3

51.3

57.6

53.4

59.7

44.9

43.3

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaESAKullanımıESAUsageinPrevalentPDPa\ents


63.7 59.853.8 55.1 55

47.952.6

46.252.7

58.852.1

47.755.3

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaDemirTedavisiIronTherapyinPrevalentPDPa\ents

25.8 23.917.3

12.8 11.9 13.5 12.8

41.2 41.8 42.8

56.4 56.8 5562.8

010203040506070

2004 2005 2006 2012 2013 2014 2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaPTHDüzeyiPTHLevelinPrevalentPDPa\ents

PTH<150pg/mL PTH>300pg/mL

47.2 56.8

53.7

56.9

47.4

38.7

42.8

40.2

41.5

41.4

37.5

37.6 49 54.4

56.9

58.2

55.9

59.1 67.5

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaPTHBaskılayıcıAjanKullanımıPTHSuppressiveAgentsUsageinPrevalentPDPa\ents


5.8

14.2

11

9.2 10.5

8.6

7.2

5.6

5.6

5.5

4.9

3.9 4.9

4.4 5 4.8

4.3

4.2

2.9 3.5

3.3

7.3

16.7 21

.3

21.3

20.8

21.3

15.1

13.8

11.3

9.6

9.2

6.9

5.9

5.7

4.7

4.5

4.7

3.9

3 3.1

2.7

0

5

10

15

20

25

30

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaHepaxtSerolojisiHepa\\sSerologyinPrevalentPDPa\ents

HBsAg(+) An|-HCV(+)

23.7

26.1

23.9

20.8

14.4

12.8

11.1 14.2 18.2

17.3

19.3

19.9

15.1 18.1

19.3

17.7

12.4

10.3 14.4 20

.1

18.6

0

5

10

15

20

25

30

35

40

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanPDHastalarındaİnfeksiyonaBağlıMortaliteMortalityDueToInfec\oninPrevalentPDPa\ents


Transplantasyon/Transplantation

215

193 36

4

382

360

370 475 549

600

665

729 830

1316

1710

1790

2545

2933

2905

2944

2924

3204

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Sayı/

Coun

t

Yıl/Year

TransplantasyonHastaSayısıNumberofTransplantPa\ents

84.7

87.6

79.1

63.9 75

77.6

67.4

63.9

73.5

72.1

70.4

73.4

66.8

75.5

78.9

76

73.3

81.9

80.1

78.6

79.1

15.3

12.4

20.9

36.1 25

22.4

32.6

36.1

26.5

27.9

29.6

26.6

33.2

24.5

21.1

24

26.7

18.1

19.9

21.4

20.9

0

20

40

60

80

100

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

İnsidanTxHastalarındaVericiKaynağıDonorSourceinIncidentTxPa\ents

Canlı/Living Kadavra/Deceased


4.26.2

8.3 8.6 8 8.8 9.4

16.1

12.1

02468

1012141618

2002 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

İnsidanTxHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinIncidentTxPa\ents

0 0.1

1.1

0.4

1.6

2.72.1

0.8

2.3

3.1

4.3

3.6

0

1

2

3

4

5

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

İnsidanTxHastalarındaYaşlı(≥65Yıl)OranıTheRa\oofElderly(≥65Years)inIncidentTxPa\ents

43.3 44.1

53.345.2

40

51.5

34.8 32.6

51.1

66.7

37.9

47.4 44.840.9

51.443.2

31

0

10

20

30

40

50

60

70

1995

1996

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Yüzde/P

erce

nt

Yıl/Year

PrevalanTxHastalarındaİnfeksiyonaBağlıMortaliteMortalityDueToInfec\oninPrevalentTxPa\ents

ULUSLARARASIKARŞILAŞTIRMALAR

INTERNATIONALCOMPARISONS


ŞEKİL1.Temmuz2016itibarıylaAvrupaülkelerinderegistryçalışmaları.FIGURE1.RegistrystudiesinEuropeancountriesasofJuly,2016.

Kaynak:ERA-EDTAresmiwebsitesi(http://www.era-edta-reg.org/index.jsp?p=10)Source:ERA-EDTAofficialwebsite(http://www.era-edta-reg.org/index.jsp?p=10)

ERA-EDTAkayıtsisteminehastaverisibazındakatkıdabulunanülkeler.RegistriescontributingindividualpatientdatatotheERA-EDTARegistry.

Seçilmiştopluverileriyıllıkraporadahiledilmeküzeregönderenülkeler.Registriessendingaggregateddatatobeincludedintheannualreport.

Kayıtsistemiolmayan/katkıdabulunmayan/verilerianaliziçinuygunolmayanülkeler.Noregistry/nocontribution/datanoteligibleforanalysis.


ŞEKİL2.ÜlkeleregöreRRTgerektirenSDBYinsidansı,2013.FIGURE2.IncidenceofESRDrequiringRRT,bycountry,2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

455064757788899496100101110113115116116117120123126126127127136138142145147152157160162163165

181182183187195208213216220230233234236

286308

363421

458

0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500

Bengladeş/BangladeshRusya/Russia

Estonya/Estoniaİran/Iran

İzlanda/Icelandİrlanda/Ireland

Finlandiya/Finlandİsviçre/Switzerlandİskoçya/Scotland

Katar/QatarNorveç/Norway

Avustralya/AustraliaBirleşikKrallık/UK

Hollanda/Netherlandsİsveç/Sweden

BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaDanimarka/Denmark

Umman/OmanYeniZelanda/NewZealand

Polonya/PolandSlovenya/Slovenia

İspanya/SpainSuudiArabistan/SaudiArabia

Filipinler/PhilippinesTürkiye/Turkey

Avusturya/AustriaRomanya/Romania

Sırbistan/SerbiaKanada/Canada

Hırva|stan/Croa|aFransa/France

Arjan|n/Argen|naUruguay/Uruguay

HongKong/HongKongİsrail/Israel

Brezilya/BrazilBelçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.

ÇekCum./CzechRep.İndonezya/Indonesia

Şili/ChileYunanistan/GreeceTayland/ThailandPortekiz/Portugal

Macaristan/HungaryKoreCum./Rep.ofKorea

Malezya/MalaysiaJaponya/Japan

Singapur/SingaporeABD/USA

Jalisco(Meksika/Mexico)Tayvan/Taiwan

MilyonnüfusbaşınaSDBYinsidansı/ESRDincidencepermillionpopulason


ŞEKİL3.ÜlkeleregörediyabetikinsidanSDBY’lihastayüzdesi,2013.FIGURE3.PercentageofincidentESRDpatientswithdiabetes,bycountry,2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

151617

1920202121222223232424252526262727

2930

32323233343535363636

404343444445454646

484949

5862

64

0 10 20 30 40 50 60 70

Romanya/Romaniaİzlanda/Iceland

Hollanda/NetherlandsNorveç/Norway

Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.Estonya/Estonia

Belçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.Polonya/Poland

BirleşikKrallık/UKFransa/France

Danimarka/DenmarkSırbistan/Serbiaİskoçya/Scotland

İsviçre/Switzerlandİspanya/Spainİsveç/Sweden

Slovenya/SloveniaAvusturya/AustriaYunanistan/Greece

BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaHırva|stan/Croa|aPortekiz/PortugalUruguay/UruguayFinlandiya/Finland

Katar/Qatarİran/Iran

Rusya/RussiaArjan|n/Argen|na

Avustralya/AustraliaTayland/ThailandKanada/CanadaTürkiye/TurkeyKuveyt/KuwaitBrezilya/Brazil

Şili/ChileABD/USA

Japonya/JapanFilipinler/Philippines

Tayvan/TaiwanUmman/Oman

İsrail/IsraelKoreCum./Rep.ofKorea

YeniZelanda/NewZealandHongKong/HongKong

Jalisco(Meksika/Mexico)Singapur/SingaporeMalezya/Malaysia

Yüzde/Percent


ŞEKİL4.ÜlkeleregöreRRTgerektirenSDBYprevalansı,2013.FIGURE4.PrevalenceofESRDrequiringRRT,bycountry,2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

66121167224241

486572603611649656686747771780800817826839860862866870877901905928930936940945100810131054109711261127113711401172117711931223122312701294

1442165417371809

20432411

3138

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

İndonezya/IndonesiaBengladeş/Bangladesh

GüneyAfrika/SouthAfricaFilipinler/Philippines

Rusya/RussiaSuudiArabistan/SaudiArabia

Estonya/Estoniaİran/Iran

Kolombiya/ColombiaKatar/Qatar

Umman/Omanİzlanda/Iceland

BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaBrezilya/Brazil

Polonya/PolandHırva|stan/Croa|aRomanya/RomaniaFinlandiya/Finland

Sırbistan/SerbiaArjan|n/Argen|na

İrlanda/Irelandİskoçya/ScotlandTürkiye/Turkey

Danimarka/DenmarkNorveç/Norway

BirleşikKrallık/UKAvustralya/AustraliaMacaristan/Hungary

YeniZelanda/NewZealandİsveç/Sweden

Hollanda/NetherlandsSlovenya/Slovenia

ÇekCum./CzechRep.Avusturya/AustriaTayland/Thailand

İspanya/SpainUruguay/Uruguay

İsrail/IsraelMalezya/MalaysiaYunanistan/Greece

Fransa/FranceKanada/Canada

HongKong/HongKongBelçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.Belçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.

Şili/ChileKoreCum./Rep.ofKoreaJalisco(Meksika/Mexico)

Portekiz/PortugalSingapur/Singapore

ABD/USAJaponya/JapanTayvan/Taiwan

MilyonnüfusbaşınaSDBYprevalansı/ESRDprevalencepermillionpopulason


ŞEKİL5.2000-2013yıllarıarasındaSDBYprevalansındaenfazlayüzdeartışolan10ülke.FIGURE5.Tencountrieshavingthehighest%riseinESRDprevalencefrom2000to2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Milyon

nüfusbaşınaSD

BYprevalansı/E

SRD

prev

alen

cep

erm

illio

npo

pula

son

Tayland/Thailand

Jalisco(Meksika/Mexico)

Filipinler/Philippines

Rusya/Russia

Malezya/Malaysia

Türkiye/Turkey

KoreCum./Rep.ofKorea

Bengladeş/Bangladesh

İsrail/Israel

Şili/Chile


ŞEKİL6.Ülkeleregörekronikdiyalizprevalansı,2013.FIGURE6.Prevalenceofchronicdialysis,bycountry,2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

66115142194221226226252316317335359382387393394400405432487509513521546557582600620630637651663681686687691705718733735742753792

93399810781086108811091151

14361482

24113021

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

İndonezya/IndonesiaBengladeş/Bangladesh

GüneyAfrika/SouthAfricaRusya/Russia

Filipinler/PhilippinesEstonya/Estoniaİzlanda/IcelandNorveç/Norway

İran/IranKatar/Qatar

Finlandiya/FinlandUmman/Oman

İsviçre/SwitzerlandHollanda/Netherlands

İrlanda/Irelandİskoçya/Scotland

İsveç/SwedenKuveyt/Kuwait

BirleşikKrallık/UKKolombiya/ColombiaAvustralya/Australia

Polonya/PolandAvusturya/Austria

İspanya/SpainBrezilya/Brazil

YeniZelanda/NewZealandÇekCum./CzechRep.Hırva|stan/Croa|a

Macaristan/HungaryFransa/France

Danimarka/DenmarkArjan|n/Argen|naSlovenya/Slovenia

Kanada/CanadaTürkiye/Turkey

BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaBelçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.

Sırbistan/Serbiaİsrail/Israel

Belçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.HongKong/HongKong

Romanya/RomaniaUruguay/Uruguay

Yunanistan/GreeceTayland/ThailandMalezya/Malaysia

Jalisco(Meksika/Mexico)Şili/Chile

Portekiz/PortugalKoreCum./Rep.ofKorea

Singapur/SingaporeABD/USA

Japonya/JapanTayvan/Taiwan

Milyonnüfusbaşınadiyalizprevalansı/Dialysisprevalencepermillionpopulason


ŞEKİL7.Prevalanhastalardadiyalizmodalitelerinindağılımı,2013.FIGURE7.Distributionofdialysismodalitiesinprevalentpatients,2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

HongKong/HongKongYeniZelanda/NewZealandJalisco(Meksika/Mexico)

İzlanda/IcelandKolombiya/ColombiaAvustralya/AustraliaDanimarka/Denmark

İsveç/SwedenFinlandiya/FinlandTayland/Thailand

Katar/QatarKanada/Canada

BirleşikKrallık/UKHollanda/Netherlands

Norveç/NorwayGüneyAfrika/SouthAfrica

Estonya/EstoniaMacaristan/Hungary

İrlanda/Irelandİskoçya/Scotland

KoreCum./Rep.ofKoreaSingapur/Singapore

İspanya/SpainABD/USA

Kuveyt/KuwaitSırbistan/Serbia

Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.Romanya/RomaniaAvusturya/AustriaMalezya/MalaysiaUruguay/Uruguay

Belçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.Tayvan/Taiwan

İsviçre/SwitzerlandBrezilya/BrazilTürkiye/Turkey

ÇekCum./CzechRep.Fransa/FranceUmman/OmanRusya/Russia

Hırva|stan/Croa|aYunanistan/GreecePortekiz/Portugal

İran/IranŞili/Chile

İsrail/IsraelArjan|n/Argen|na

Polonya/PolandBengladeş/BangladeshFilipinler/PhilippinesSlovenya/Slovenia

BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaJaponya/Japan

MerkezdeHD/CenterHD EvdeHD/HomeHD SAPD-APD/CAPD-APD


ŞEKİL8.Ülkelergöreböbrektransplantasyonoranları,2013.FIGURE8.Kidneytransplantationrates,bycountry,2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

133

577

99

1113

1515

171718181919

252627

29292929

3132

34343536

383838.4393939404041424344

4648

5151

5354

5656

5859

0 10 20 30 40 50 60 70

Bengladeş/BangladeshMalezya/Malaysia

Filipinler/PhilippinesGüneyAfrika/SouthAfrica

Rusya/RussiaBosnaHersek/Bosnia&Herzegovina

Tayland/ThailandRomanya/Romania

HongKong/HongKongJaponya/Japan

Yunanistan/GreeceŞili/Chile

Kuveyt/KuwaitSırbistan/Serbia

Singapur/SingaporeUmman/Oman

SuudiArabistan/SaudiArabiaKatar/Qatar

İzlanda/IcelandYeniZelanda/NewZealand

Brezilya/BrazilKolombiya/Colombia

Slovenya/SloveniaPolonya/Poland

Macaristan/HungaryArjan|n/Argen|naUruguay/Uruguay

KoreCum./Rep.ofKoreaFinlandiya/Finland

İran/IranEstonya/Estonia

Danimarka/Denmarkİsrail/Israel

Türkiye/Turkeyİsviçre/Switzerland

Kanada/CanadaBelçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.

Avustralya/Australiaİrlanda/Ireland

Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.Portekiz/Portugal

İsveç/SwedenÇekCum./CzechRep.

Avusturya/AustriaFransa/France

BirleşikKrallık/UKİskoçya/ScotlandNorveç/Norwayİspanya/Spain

ABD/USAHollanda/Netherlands

Jalisco(Meksika/Mexico)Hırva|stan/Croa|a

Milyonnüfusbaşınaoran/Ratepermillionpopulaton


ŞEKİL9.2000-2013yıllarıarasındaböbrekTxoranındaenfazlayüzdeartışolan10ülke.FIGURE9.Tencountrieshavingthehighest%riseinkidneyTxratefrom2000to2013.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2015/USRDSAnnualDataReport2015.

0

10

20

30

40

50

60

70

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Milyon

nüfusbaşınaoran

/Ra

tep

erm

illio

npo

pula

ton

Türkiye/Turkey

Hırva|stan/Croa|a

Tayland/Thailand

KoreCum./Rep.ofKorea

Rusya/Russia

Uruguay/Uruguay

Hollanda/Netherlands

İskoçya/Scotland

Kolombiya/Colombia

Avustralya/Australia

KAYITSİSTEMİNEKATILANMERKEZLER

CENTERSPARTICIPATINGTOTHEREGISTRY


(İlleregörealfabetiksırayla/inalphabeticalorderbycities)

ŞehirCity

MerkezadıNameofcenter

SorumlukişiResponsibleperson

ADANAADANANUMUNEEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ FATMAÜLKÜADAM

ADANABAŞKENTÜNİVERSİTESİADANAUYGULAMAVEARAŞTIRMAHASTANESİ DİLEKTORUN

ADANABAŞKENTÜNİVERSİTESİADANAUYGULAMAVEARAŞTIRMAHAST.-PEDİATRİ ZEKİYEAYTÜLNOYAN

ADANAÇUKUROVAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ SAİMEPAYDAŞ

ADANAÇUKUROVAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ AYSUNKARABAYBAYAZIT

ADANAÖZELKOZANDİYALİZMERKEZİ HASANYIKAR

ANKARA ANKARANUMUNEEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ FATİHDEDE

ANKARA ANKARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ NEVALDUMAN

ANKARA ANKARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ MESİHAEKİM

ANKARA BAŞKENTÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİANKARAHASTANESİ-PEDİATRİ ESRABASKIN

ANKARA DIŞKAPIYILDIRIMBEYAZITEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ M.DENİZAYLI

ANKARA GAZİÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ TURGAYARINSOY

ANKARA GAZİÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ SEVCANBAKKALOĞLU

ANKARA GÜLHANEASKERİTIPAKADEMİSİ-PEDİATRİ HALİLORMAN

ANKARA HACETTEPEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ŞEREFRAHMİYILMAZ

ANKARA HACETTEPEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ REZANTOPALOĞLU

ANKARA ÖZELRFMANKARADİYALİZMERKEZİ BARIŞSELOĞLU

ANTALYAAKDENİZÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ F.FEVZİERSOY

ANTALYA BAŞKENTÜNİVERSİTESİALANYADİYALİZMERKEZİ ERCANBALCI

ANTALYA ÖZELFMCANTALYADİYALİZMERKEZİ HÜSEYİNSEREN

ANTALYA ÖZELRTSANTALYADİYALİZMERKEZİ ŞEVKETSARI

AYDINADNANMENDERESÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ YAVUZYENİÇERİOĞLU

AYDINADNANMENDERESÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ FERAHSÖNMEZ

BALIKESİRBALIKESİRDEVLETHASTANESİ ALPERAZAK

BURDURBUCAKDEVLETHASTANESİ FİLİZEPÇELİDEN

BURSAÇEKİRGEDEVLETHASTANESİ NİMETAKTAŞ

BURSA ÖZELFMCBURSADİYALİZMERKEZİ FAHRİVARDAR

BURSAŞEVKETYILMAZEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ SERDARKAHVECİOĞLU


BURSAULUDAĞÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ TÜMAYALTINAY

ÇANAKKALEÇANAKKALEDEVLETHASTANESİ ALİDEĞİRMENCİ

ÇORUM ÖZELÇORUMSAĞLIKDİYALİZMERKEZİ CENGİZKELEŞ

DENİZLİ ÖZELDENİZLİTIPDİYALİZMERKEZİ MEHMETKARAKAYA

DENİZLİPAMUKKALEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ BELDADURSUN

DENİZLİPAMUKKALEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ SELÇUKYÜKSEL

DİYARBAKIR DİYARBAKIRÇOCUKHASTALIKLARIHASTANESİ-PEDİATRİ SEÇİLCONKAR

DİYARBAKIRDİYARBAKIREĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ RAMAZANDANIŞ

DÜZCEDÜZCEÜNİVERSİTESİSAĞLIKARAŞTIRMAVEUYGULAMAMERKEZİ TANSUSAV

EDİRNETRAKYAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ NEŞEÖZKAYIN

ELAZIĞFIRATÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ HÜSEYİNÇELİKER

ELAZIĞFIRATÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ METİNKAYAGÜRGÖZE

ELAZIĞ ÖZELELAZIĞDİYALİZMERKEZİ FATİHEMEKLİ

ERZURUMATATÜRKÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ABDULLAHUYANIK

ESKİŞEHİR OSMANGAZİÜNİVERSİTESİUYGULAMAVEARAŞTIRMAHASTANESİ GARİPŞAHİN

ESKİŞEHİR OSMANGAZİÜNİVERSİTESİUYGULAMAVEARAŞTIRMAHAST.-PEDİATRİ BİLALYILDIZ

ESKİŞEHİRÖZELRTSYAŞAMDİYALİZMERKEZİ MEHMETEROL

GAZİANTEPDR.ERSİNARSLANDEVLETHASTANESİ BÜLENTAKGÜL

GAZİANTEPGAZİANTEPÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ AYŞEBALAT

GAZİANTEP ÖZELGAZİANTEPSANİKONUKOĞLUHASTANESİ SELMANÜNVERDİ

HATAYÖZELANTAKYAEMİRDİYALİZMERKEZİ TAHSİNGÜZELYURT

ISPARTASÜLEYMANDEMİRELÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ SALİHİNAL

İÇEL MERSİNÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ ALİDELİBAŞ

İSTANBUL BAKIRKÖYDR.SAMİKONUKEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ-PEDİATRİ MERYEMBENZER

İSTANBUL BEZMİALEMVAKIFÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ REHAERKOÇ

İSTANBUL GÖZTEPEEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ ABDULLAHÖZKÖK

İSTANBUL HASEKİEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ EGEMENCEBECİ

İSTANBUL İSTANBULÜNİVERSİTESİCERRAHPAŞATIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ GÜLSERENPEHLİVAN

İSTANBUL İSTANBULÜNİVERSİTESİİSTANBULTIPFAKÜLTESİHASTANESİ FATMANİLGÜNAYSUNA

İSTANBUL İSTANBULÜNİVERSİTESİİSTANBULTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ SEVİNÇEMRE

İSTANBUL KANUNİSULTANSÜLEYMANEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ-PEDİATRİ AYSELKIYAK

İSTANBUL MARMARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ SERHANTUĞLULAR


İSTANBUL MARMARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ HARİKAALPAY

İSTANBUL ÖZELFMCİSTANBULDİYALİZMERKEZİ MEHMETİŞCAN

İSTANBUL ÖZELINTERNATIONALHOSPITALACIBADEMİSTANBULHASTANESİ ÜLKEMÇAKIR

İSTANBUL ÖZELKOZYATAĞIDİYALİZMERKEZİ FUADKARSLI

İSTANBUL ÖZELMALTEPEONURDİYALİZMERKEZİ GÜLÖZENSELDUMAN

İSTANBUL ÖZELMEMORIALŞİŞLİHASTANESİ AYDINTÜRKMEN

İSTANBUL ÖZELÜMRANİYEDİYALİZMERKEZİ SERPİLGÖKSU

İSTANBUL ŞİŞLİETFALEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ ABDULKADİRÜNSAL

İZMİRÇİĞLİDEVLETHASTANESİ NEVZATYURDAKUL

İZMİR DOKUZEYLÜLÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ AYKUTSİFİL

İZMİR DOKUZEYLÜLÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ SALİHKAVUKÇU

İZMİR ÖZELBERGAMADİYALİZMERKEZİ AHMETSAYGILI

İZMİR ÖZELFMCBUCADİYALİZMERKEZİ YÜKSELYÜCEDAĞ

İZMİR ÖZELKARŞIYAKADİYALİZMERKEZİ G.GÜRCANYURTMAN

İZMİR ÖZELRTSİZMİRDİYALİZMERKEZİ KADİRABAYLI

İZMİR TEPECİKEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ MEHMETTANRISEV

KASTAMONUTOSYADEVLETHASTANESİ MURATKARAKAŞ

KAYSERİ ERCİYESÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ BÜLENTTOKGÖZ

KAYSERİÖZELALMETDİYALİZMERKEZİ BÜLENTTOKGÖZ

KİLİSKİLİSDEVLETHASTANESİ İ.HAKKIGÜRBÜZ

KOCAELİKOCAELİDEVLETHASTANESİ DİLEKGÜVENTAYMEZ

KOCAELİÖZELGEBZENOVAKDİYALİZMERKEZİ OSMANAKPINAR

KOCAELİÖZELİZMİTZİRVEDİYALİZMERKEZİ AYKUTKALKAN

KOCAELİ ÖZELRTSİZMİTMARUFDİYALİZMERKEZİ SEYRANDOĞANCERTEL

KONYA MEVLANAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ MUSTAFAKELEŞ

KONYANECMETTİNERBAKANÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ N.YILMAZSELÇUK

KONYAÖZELNEFROTRANSSELÇUKLUDİYALİZMERKEZİ MUSTAFABAŞGÜMÜŞ

KÜTAHYATAVŞANLIDEVLETHASTANESİ LEYLAKOYUNCU

MALATYA ÖZELFMCMALATYADİYALİZMERKEZİ MURATZENGİN

MANİSACELALBAYARÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ PELİNERTAN

MANİSAÖZELLİDYACANDİYALİZMERKEZİ İSMAİLAKOĞLAN

MARDİNÖZELMARDİNDİYALİZMERKEZİ M.SALİHKARABOĞA


MUĞLAMUĞLAÜNİVERSİTESİEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ BÜLENTHUDDAM

RİZEÖZELRİZEDİYALİZMERKEZİ RAİFBİLGİN

SAKARYAKARASUDEVLETHASTANESİ ÜMİTÇAKMAK

SAKARYASAKARYAEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ SAVAŞSİPAHİ

SAMSUNÖZELSAMSUNDİYALİZMERKEZİ NACİÖZVEREN

SİNOPBOYABATDEVLETHASTANESİ SEVİMTAVALIOĞLU

SİVASCUMHURİYETÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ MANSURKAYATAŞ

TRABZONKARADENİZTEKNİKÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ŞÜKRÜULUSOY

UŞAK UŞAKDEVLETHASTANESİ RECEPSAVIRAN

VAN YÜZÜNCÜYILÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ YASEMİNUSULSOYORAL

ZONGULDAKATATÜRKDEVLETHASTANESİ GÜRSELYILDIZ

ZONGULDAK BAŞKENTÜNİVERSİTESİKARADENİZEREĞLİDİYALİZMERKEZİ SAADETÇELİKÖRS

ZONGULDAK BÜLENTECEVİTÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ALİBORAZAN

Documents

TÜRKİYE’DE NEFROLOJİ, DİYALİZ VE …nefroloji.org.tr/folders/file/2015_REGISTRY_kontrol_v2.pdfTürkiye 2015 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi