Upload
hanga
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
1
Substancjepomocnicze
JaninaLulek
KatedraiZakładTechnologiiPostaciLeku,UniwersytetMedycznyim.KarolaMarcinkowskiegowPoznaniuWykład4,TPL2,2018/19
2
Powykładziestudentpowinien
• Wyjaśnićpojęcia:substancjedocelówfarmaceutycznych, substancjepomocnicze,właściwościfunkcjonalnesubstancjipomocniczych
• Umiećskategoryzowaćsubstancjepomocniczeorazznaćstawianeimwymagania
• Posiadaćpodstawową wiedzęnatemat rolisubstancjipomocniczychwrozwojuróżnychpostacileku
• Naprzykładachuzasadnićznaczeniewłaściwościfunkcjonalnychwkontekściewielofunkcyjnościwybranychsubstancjipomocniczych
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
2
3
SubstancjaPrzybliżonaobjętość
rozpuszczalnikawmililitrachnagramsubstancji
Zakresrozpuszczalności
[mg/ml]Bardzołatworozpuszczalna mniejniż1 >1000
Łatworozpuszczalna od1do10 100- 1000
Rozpuszczalna od10do30 33- 100
Dośćtrudnorozpuszczalna od30do100 10- 33
Trudnorozpuszczalna od100do1000 1- 10
Bardzotrudnorozpuszczalna od1000do10000 0.1- 1
Praktycznienierozpuszczalna więcejniż10000 <0.1
ROZPUSZCZALNOŚĆSUBSTANCJIWGFPXI(temp.15– 250 C)
4
SUBSTANCJEDOCELÓWFARMACEUTYCZNYCHCorporaadusumpharmaceuticum
SUBSTANCJEAKTYWNESUBSTANCJEPOMOCNICZE
SUBSTANCJEORGANICZNELUBNIERGANICZNE
POZYSKIWANIEŹRÓDŁA
NATURALNE
OTRZYMYWANIEEkstrakcjazsurowców,Fermentacja,
Synteza
używanedowytwarzaniaproduktówleczniczychstosowanychuludziiwweterynarii
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
3
• odpowiedniąipowtarzalnąjakośćsubstancji
• zgodnośćzwymaganiamimonografiiszczegółowejlubzatwierdzonejspecyfikacji
WYTWARZANIE
zgodniezproceduramizapewniajacymi
• substancjepomocniczepowinnyspełniaćwymaganiaodpowiednichmonografiilubzatwierdzonychspecyfikacji
• celemuzyskanianp.substancjipowlekanychlubgranulowanych,zgodnezzasadamiGMP
PRZETWARZANIEzużyciemsubstancji
pomocniczych
5
SUBSTANCJEDOCELÓWFARMACEUTYCZNYCHCorporaadusumpharmaceuticum
GMP
6
• MogąbyćprzetwarzaniewceluuzyskaniaodpowiedniegorozdrobnieniaSPROSZKOWANE
• Przetwarzanecelem• zwiększeniewielkościcząstek• otrzymaniaokreślonejpostacifizyczneji/lub• otrzymaniasubstancjiozwiększonejgęstościluzem
SPRASOWANE
• CząstkiAPIpowleczonejednalubkilkomaodpowiednimisubstancjamipomocniczymi
POWLEKANESUBSTANCJECZYNNE
GRANULOWANESUBSTANCJECZYNNE
• CząstkiAPIookreślonejwielkościi/lubpostaciotrzymanezAPIprzezbezpośredniągranulacjęlubzwykorzystaniemjednejlubwiecejsubstancjipomocniczych
SUBSTANCJEDOCELÓWFARMACEUTYCZNYCHCorporaadusumpharmaceuticum
GMP
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
4
7
Specyfikacje
Wymaganiajakościowe
Metodyanaliz
Kryteriaakceptacji
Materiaływyjściowe,półprodukty,produktygotowe
• Substancjedodatkoweanielecznicze,pozbawionewstosowanychilościach,własnegodziałaniafarmakologicznego,
• Funkcja – zapewnieniewymaganychwłaściwościfizycznychibiofarmaceutycznychpreparatufarmaceutycznego
• Dodatekjestniezbędnydlanadaniasubstancjileczniczej• właściwejpostaci,• zwiększeniajejtrwałości,• poprawywyglądulubsmaku• zmienieniajejwłaściwościfarmakokinetycznych
• Ichwybórjestnajwiększymwyzwaniemwprocesieformulacji
8
Wielesubstancjipomocniczychwykazujewielofunkcyjność
Substancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
5
9
Stabilizujące
Modyfikująceuwalnianiei/lubpoprawiającewchłanianie
Poprawiającewłaściwościorganoleptyczne
Przeciwutleniacze Rozsadzające Barwniki
Środkikonserwujące Plastyfikatory Substancjesmakowe
Stabilizatory Zwilżające Substancjezapachowe
Bufory Modyfikatoryuwalniania Substancjematujące
ModyfikatorypH Promotorywchłaniania
Związkichelatujące Polimery biodegradowalne
FUNKCJESubstancjepomocnicze
10
1. Definicja
2. Właściwości• wygląd• rozpuszczalność
3. Tożsamość4. Badania
• Czystośćchemiczna
• Czystośćmikrobiologiczna
• Właściwościzwiązanezbudowąchemicznąistrukturą(polimorfizm,kwasowość,zasadowość,skręcalnośćoptyczna)
5. WŁAŚCIWOŚCIFUNKCJONALNE
6. OZNAKOWANIE
MONOGRAFIEOGÓLNAISZCZEGÓŁOWE
Substancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
6
WŁAŚCIWOŚCIFUNKCJONALNE
• właściwości,któreuznajesięzaistotneparametrykontrolijednejlubwięcejfunkcjisubstancjistosowanejjakosubstancjapomocnicza
• ichkontrolamożemiećznaczeniedlajakościproduktuleczniczego,wtym:
• dlapoprawypowtarzalnościprocesuwytwarzania• dlapoprawy właściwościproduktuleczniczegowczasiestosowania
11
Substancjepomocnicze
12
Adsorbent,emulgator,substancjazawieszająca,substancjawiążącawtabletkachikapsułkach(lepiszcze);substancjarozsadzająca,substancjazwiększającalepkość
FUNKCJE
Funkcja Stężenie(%)
Emulgator 0.25–1.0
Substancjażelująca 3.0–6.0
Substancjazwiększającalepkość(iniekcje) 0.05–0.75
Substancjazwiększającalepkość(roztworydoustne) 0.1–1.0
Substancjawiążąca 1.0–6.0
BP: Carmellose Sodium
JP: Carmellose Sodium
PhEur: Carmellose Sodium
USP–NF: Carboxymethylcellulose Sodium
FPX Karmeloza sodowa
Substancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
7
13
SEM1.Excipient:carboxymethylcellulosesodium;manufacturer:Buckeye CelluloseCorp.;lotno.:9247AP;magnification:120×;voltage:10kV.
Handbook of Pharmaceutical Excipients, baza dydaktyczna UMP, http://www.medicinescomplete.com/mc/excipients/current/2012
Substancjepomocnicze
SEM2.Excipient:carboxymethylcellulosesodium;manufacturer:Ashland AqualonFunctional Ingredients;lotno.:21A-1(44390);magnification:600×;voltage:10kV.
14
FUNKCJE
Zastosowanie Stężenie(%)
Substancjawiążąca 0.25–1.0
Substancjazwiększającalepkość(kropledooczu) 0.5- 1.0
Substancjabłonotwórcza 2-10
BP: Hypromellose
JP: Hypromellose
PhEur: Hypromellose
USP–NF: Hypromellose
S.wiążąca,s.dyspergująca,emulgator,s.powlekająca/błonotwórcza,s.modyfikującauwalnianie,s.stabilizująca; s.zwiększającalepkość.
Anycoat C;Benecel hypromellose ;E464;Headcel Cellulose;HPMC;hydroxypropyl methylcellulose;hypromellosum;Mecellose ;Methocel ;methylcellulose propylene glycol ether;methyl hydroxypropylcellulose;Metolose ;MHPC;Pharmacoat ;Rutocel ;Vivapharm HPMC.
SYNONIMY
Substancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
8
15
SEM2.Excipient:Methocel K4M;HPMCmanufacturer:DowWolffCellulosics;magnification:500×;voltage:3kV.
Handbook of Pharmaceutical Excipients , baza dydaktyczna UMP, http://www.medicinescomplete.com/mc/excipients/current/ 2012
Substancjepomocnicze
SEM1.Excipient:Methocel E5; HPMCmanufacturer:DowWolffCellulosics;magnification:200×;voltage:3kV.
Substancja Funkcje Właściwościfunkcjonalne
LaktozabezwodnaWypełniacz/rozcieńczalnikwstałychpostaciachleku(tabletkiiproszki)
RozkładwielkościcząstekGęstośćnasypowaGęstość poubiciuStratymasyposuszeniu
Stearynianmagnezu(palmitynian magnezu)
Substancjapoślizgowawtabletkachikapsułkach
RozkładwielkościcząstekPowierzchniawłaściwaTermograwimetria
Hypromeloza Substancjawiążąca,zwiększającalepkość,błonotwórcza
LepkośćpozornaStopień podstawienia
Matrycawtabletkachoprzedłużonymuwalnianiu
LepkośćpozornaStopień podstawieniaRozkład mascząsteczkowychRozkładwielkościcząstekPłynięcieproszku
Hypromelozy ftalan Substancja powlekająca ,odporna nasok żołądkowy
LepkośćpozornaRozpuszczalnośćGrupyftaloliowe
Metyloceluloza Substancjawiążąca,zwiększającalepkość,błonotwórcza
LepkośćpozornaStopieńpodstawienia
16
R= H,CH3,lub CH2CH(OH)CH3
Substancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
9
OZNAKOWANIE
17
Tamgdziejestwskazane,naetykieciezawartajestinformacja,że substancja
• Jestprzeznaczonadookreślonegostosowania
• Występujewokreślonejpostacikrystalicznej
• Występujewokreślonymstopieniurozdrobnienia
• Jestsprasowana• Jestpowlekana• Jestgranulowana• Zawierasubstancjeposlizgowe
• Jestjałowa• Jestwolnaodendotoksynbakteryjnych• Jestwolnaodpirogenów
Tam, gdziejestwskazanenaetykieciepodajesię
• Stopieńuwodnienia• Nazwyistężeniawszystkichsubstancjipomocniczch
Substancjepomocnicze
18
MONOGRAFIE1. Nazwa2. Synonimy3. NazwaChemicznaiNumer CAS4. WzórChemicznyiMasaMolowa5. WzórStrukturalny6. Kategoria7. Zastosowaniewpostaciachfarmaceutycznychitechnologii8. Opis9. SpecyfikacjaFarmakopealna10. TypoweWłaściwosci11. Stabilnośćiwarunkiprzechowywania12. Niezgodności13. Metodaprodukcji14. Bezpieczeństwo15. Środkiostroznosci16. Status prawny17. Substancjepochodne18. Komentarz19. Specyficznepiśmiennictwo20. Piśmiennictwoogólne21. Autorzy22. Datakorekty
Handbook of Pharmaceutical Excipients, baza dydaktyczna UMP, http://www.medicinescomplete.com/mc/excipients/current/2012
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
10
18
1. Nazwa
2. Synonimy
3. Nazwachemicznainumer CAS
4. Wzórchemicznyimasamolowa
5. Wzórstrukturalny
6. Kategoria
7. Zastosowaniewpostaciachfarmaceutycznychitechnologii
8. Opis
9. SpecyfikacjaFarmakopealna
10. TypoweWłaściwosci
11. Stabilnośćiwarunkiprzechowywania
12. Niezgodności
NumerCAStooznaczenienumeryczneprzypisanesubstancjichemicznejprzezamerykańskąorganizacjęChemicalAbstractsService(CAS),pozwalającena
identyfikacjędanejsubstancji.
Substancjepomocnicze
20
Handbook of Pharmaceutical Excipients, baza dydaktyczna UMP, http://www.medicinescomplete.com/mc/excipients/current/2012
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
11
21
Test PhEur 8.1
Identification +Characters +Appearanceofsolution +Matterinsolubleinwater ≤0.5%pH(1%w/vsolution) 4.0–6.0Viscosity +Degree ofdeacetylation +Chlorides 10.0–20.0%Heavymetals ≤40ppmLossondrying ≤10%Sulfatedash ≤1.0%
Table I. Pharmacopeial specifications for chitosan.
Handbook of Pharmaceutical Excipients, baza dydaktyczna UMP, http://www.medicinescomplete.com/mc/excipients/current/2012
13. Metodaotrzymawania
14. Bezpieczeństwo
15. Środkiostrożnosci
16. Status prawny
17. Substancjepochodne
19
Substancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
12
18. Komentarz
19. Specyficznepiśmiennictwo
20. Piśmiennictwoogólne
21. Autorzy
22. Datakorekty
20
Substancjepomocnicze
24
ListofExcipient‘E’Numbers
Substancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
13
1. Rozcieńczające,wypełniające(dilluents,fillers,bulking agents)2. Wiążące, lepiszcza (binders)3. Rozsadzające (dezintegrants)4. Smarujące (lubricants)5. Poślizgowe i poprawiające płynięcie (glidants and flow aids),6. Antyadhezyjne i przeciwdziałające zlepianiu (antiadherents and antisticking agents)7. Zwilżające (wetting agents)8. Solubilizujące (solubilizing agents)9. Modyfikujące uwalnianie (drug-release modifiers)10. Stabilizujące (stabilizers)11. Barwniki (colorants)12. Substancje zapachowe (flavors) i słodzace (sweeteners)13. Konserwanty
22
SubstancjepomocniczeTABLETKI
Integrated Pharmacutics,2013
Promotorywchłanianiaiprzenikania
Środkikonserwujące
Przeciwutleniacze
BuforyiśrodkiregulującepH
Środkichelatujące
Wymieniaczejonowe
Solubilizatory
Środkizawieszająceizwiększającelepkość
Surfaktantyisubstancjezwilżające
Substancjeizotonizujące
Nośniki
23
Substancjepomocnicze
Integrated Pharmacutics,2013
PREPARATYDOOCZU
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
14
Modyfikatorygęstości
Konserwanty
Modyfikatorylepkości
Surfaktantyisubstancjezwilżające
Flokulanty
Humektanty
Bufory
Barwniki
Substancjezapachowe
S.słodzące
24
Substancjepomocnicze
Integrated Pharmacutics,2013
PŁYNNEZAWIESINYISTAŁEDYSPERSJEKOLOIDALNE
Promotorywchłaniania
Środkikonserwujące
Przeciwutleniacze
Bufory
Środkichelatujące
Wymieniaczejonowe
Solubilizatory
Środkizwiększającelepkość
Substancjeadhezyjne
Substancjetworzącematrycę
Membranykontrolująceuwalnianie
25
Substancjepomocnicze
Integrated Pharmacutics,2013
PREPARATYISYSTEMYTRANSDERMALNE
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
15
26
Substancjepomocnicze
AEROZOLE
Integrated Pharmacutics,2013
Woda
Konserwanty
RegulatorypH
Środkitonizujące
Propelenty
Surfaktanty
Kosolwenty
Nośnik
Inhalatorysuchegoproszku
InhalatoryciśnienioweNebulizatory
30
Emulgatory
Flokulanty
Modyfikatorylepkości
Przeciwutleniacze
Konserwanty
Bufory
Substancjezapachowe
Substancjesłodzące
Integrated Pharmacutics,2013
MAKROEMULSJESubstancjepomocnicze
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
16
WpływsubstancjipomocniczychnadostępnośćfarmaceutycznąAPI
31
Substancjepomocnicze
32
OcenazgodnościzAPISubstancjepomocnicze
• Zmianywłaściwościproduktuleczniczego(pH,zabarwienie,smak,zapach)
• WytrącanieAPIzpostacipółpłynnych,rozwarstwieniefaz
Skutekbrakuzgodności
• Nadrodze:utleniania,hydrolizy,estryfikacjiidehydratacji• Katalizatoryreakcjirozkładu:ciepło,światło,wilgoć
Tworzenieproduktówrozkładu
• Sporządzeniedwuskładnikowychmieszanin• Ocenastabilnościpodczasprzechowywaniewróżnychwarunkachtemperaturyiciśnienia
Badaniapreformulacyjne
Projektowaniemetodywytwarzania
APIwrażliwenatemperaturęAPIwrażliwenaświatłoAPIwrażliwenawilgoćAPIwrażliwe natlenzpowietrza
TPL2;Wykład42018/19 26-10-18
17
33
1. Acidulant2. Adsorbent3. Aerosolpropellant4. Air displacement5. Alcohol denaturant6. Alkalizing agent7. Anionic surfactant8. Antiadherent9. Anticaking agent10. Antifoaming agent11. Antimicrobial preservative12. Antioxidant13. Bioadhesive material14. Biocompatible material15. Biodegradable material16. Buffering agent17. Cationic surfactant18. Coating agent19. Colorant20. Complexing agent21. Cryoprotectant
22. Desiccant23. Directcompression excipient24. Dispersing agent25. Dry powder inhaler carrier26. Emollient27. Emulsifying agent28. Emulsion stabilizing agent29. Film-formingagent30. Flavor enhancer31. Flavoring agent32. Foam stabilizing agent33. Gelling agent34. Glidant35. Humectant36. Lubricant37. Lyophilization aid38. Membrane-formingagent39. Microencapsulating agent40. Modified-release agent41. Mucoadhesive42. Nonionic surfactant43. Ointment base
44. Oleaginous vehicle45. Opacifier46. Penetration enhancer47. Pigment48. Plasticizing agent49. Solubilizing agent50. Solvent51. Stabilizing agent52. Stiffening agent53. Suppository base54. Suspending agent55. Sweetening agent56. Tabletandcapsule binder57. Tabletandcapsule diluent58. Tabletandcapsule disintegrant59. Tabletandcapsule lubricant60. Taste-masking agent61. Tonicity agent62. Transdermal delivery component63. Vaccine adjuvant64. Viscosity-increasing agent65. Water-repelling agent
Monographs,byfunctional category
Integrated Pharmacutics,2013