Kumpulan Darah & Rhesus Factor

Disediakan oleh : Nassruto

Objektif Am:Memahami kumpulan darah & Konsep Rhesus Factor

Objektif Khusus:i. Menyatakan kumpulan darah ABOii. Menerangkan kesesuaian darah antara penderma &

penerimaiii. Menerangkan kepentingan Rhesus factor

Kumpulan Darah

- Diklasifikasikan berdasarkan kehadiran antigen yg diwarisi pd permukaan eritrosit.

- Antigen = substance yang berkebolehan merangsang respon imun & reaksi dgn antibodi.

- Antigen samaada molekul glikoprotein @ glikolipid

- Antibodi = Protein yg dihasilkan oleh sel plasma akibat respon kpd spesifik antigen

- Antibodi berada dlm plasma darah

- Kumpulan darah:

i. Sistem Kumpulan darah ABOii. Rhesus Factor

Sistem Kumpulan darah ABO- Terdapat 4 jenis darah berdasarkan klasifikasi sistem ABO:

i. Kumpulan darah Aii. Kumpulan darah Biii. Kumpulan darah ABiv. Kumpulan darah O

- Klasifikasi berdasarkan jenis antigen pada permukaan eritrosit

- Permukaan eritrosit terdapat antigen (aglutinogen , isoantigen): i. antigen A

ii. antigen B

Jenis kumpulan Jenis kumpulan darahdarah

Antigen pada Antigen pada permukaan permukaan eritrositeritrosit

AA AA

BB BB

ABAB A & BA & B

OO Tiada A atau Tiada A atau pun Bpun B

- Plasma sel terdapat antibodi (isoantibodi, aglutinin): i. anti A antibodi: Reaksi terhadap antigen Aii. anti B antibodi: Reaksi terhadap antigen B

Jenis Jenis kumpulan kumpulan darahdarah

Antigen Antigen pada pada permukaan permukaan eritrositeritrosit

Antibodi Antibodi dalam dalam plasma plasma darahdarah

AA AA Anti BAnti BBB BB Anti AAnti AABAB A & BA & B Tiada Anti A Tiada Anti A

& Anti B& Anti BOO Tiada A & BTiada A & B Anti A & Anti Anti A & Anti

BB

Aglutinasi (aglutination)- Terjadi apabila berlaku reaksi antibodi terhadap antigen ,

apabila kumpulan darah yg tidak sesuai (incompatible) dicampur.

- Contoh: i. Kumpulan darah A + kumpulan darah Bii. Kumpulan darah A + kumpulan darah ABiii. Kumpulan darah B + kumpulan darah AB

- Tiada reaksi antibodi terhadap antigen pada RBCs sendiri

Agglutinated blood

Unagglutinated blood smear

Antibodi mula mencari spesifik antigenAntibodi sudah reaksi dgn spesifik antigen menyebabkan aglutinasi

Kumpulan Kumpulan darahdarah

AntigenAntigen AntibodiAntibodi PendermaPenderma PenerimaPenerima

AA AA Anti BAnti B Compatible: A Compatible: A & AB& ABIncompatible: B Incompatible: B & O& O

Compatible:A & Compatible:A & OOIncompatible:Incompatible:B & ABB & AB

BB BB Anti A Anti A Compatible: B Compatible: B & AB& ABIncompatible: A Incompatible: A & O& O

Compatible:B & Compatible:B & OOIncompatible:Incompatible:A & ABA & AB

ABAB A & BA & B TiadaTiada Compatible: AB Compatible: AB Incompatible: Incompatible: A, B & OA, B & O

Compatible: Compatible: semua semua (penerima (penerima universal)universal)

OO tiadatiada Anti A & Anti A & Anti BAnti B

Compatible: Compatible: semua semua (Penderma (Penderma universal)universal)

Compatible: OCompatible: OIncompatible:Incompatible:A, B & ABA, B & AB

Kesesuaian darah antara penderma & penerima

Warisan Kumpulan darah

- Gen Jenis kumpulan darah ABO diwarisi pada kromosom 9

- Setaip ibu & ayah menyumbangkan satu daripada 2 allel ABO kepada anaknya

- Allel = satu gen yg kawal ciri2 pewarisan yg sama (spt jenis kumpulan darah) dan terletak pd lokasi yg sama pd kromosom homologus

Allel Jenis kumpulan darah ABO:I. Allel A & B adalah dominan

- heterozygous (AB)- homozygous (AA, BB)

ii. Allel O adalah resesif - homozigous (OO)

Genotype: pasangan allel dlm DNA

Sebagai contoh:• Ibu: kumpulan darah A (genotype AO atau

AA) • Bapa: kumpulan darah B (genotype BO atau

BB) - Ibu akan menyumbangkan allel A & O- Bapa akan menyumbangkan allel B & O - Maka jenis kumpulan darah anak sama ada

jenis A, B, AB atau O

Ibu: kumpulan darah A (genotype AO atau AA) Ibu: kumpulan darah A (genotype AO atau AA) Ayah: kumpulan darah B (genotype BO atau BB)Ayah: kumpulan darah B (genotype BO atau BB)

Mother's Genes

Father's Genes

B O

A AB AO

O BO OO

AA BB OO

AA AAAA(A)(A)

ABAB(AB)(AB)

AOAO(A)(A)

BB ABAB(AB)(AB)

BBBB(B)(B)

BOBO(B)(B)

OO AOAO(A)(A)

BOBO(B)(B)

OOOO(O)(O)

Allel Ibu

Allel bapa

Genotype Kumpulan darah ABO

Allele from Allele from Parent 1Parent 1

Allele from Allele from Parent 2Parent 2

Genotype Genotype of of

offspringoffspring

Blood type Blood type of of

offspringoffspringAA AA AAAA AAAA BB ABAB ABABAA OO AOAO AABB AA ABAB ABABBB BB BBBB BBBB OO BOBO BBOO OO OOOO OO

Genotype Kumpulan darah ABO

- Rhesus factor ialah kumpulan antigen Rh Rhesus factor ialah kumpulan antigen Rh yang terdapat atau pun tidak pada permukaan yang terdapat atau pun tidak pada permukaan eritrosit.eritrosit.- Rh+ (positif): Permukaan eritrosit terdapat Rh Rh+ (positif): Permukaan eritrosit terdapat Rh antigen antigen - Rh- (negatif):Rh- (negatif): Permukaan eritrosit tiada Rh Permukaan eritrosit tiada Rh antigenantigen- 85% drp populasi mempunyai Rh +85% drp populasi mempunyai Rh +Rhesus factor

Warisan Rhesus Factor:

i. Fenotype: Rh + - Sekurang-kurangnya mempunyai 1 allel Rh+- Genotype: Rh+/Rh+ dan Rh-/Rh+

ii. Fenotype: Rh -- Mempunyai kedua-dua allel Rh-- Genotype: Rh-/Rh-

Rh factorRh factor Possible Possible genotypesgenotypes

Rh+Rh+ Rh+/Rh+Rh+/Rh+Rh+/Rh-Rh+/Rh-

Rh-Rh- Rh-/Rh-Rh-/Rh-

Allel Rhesus Factor:Allel Rhesus Factor:I. Allel Rh+ adalah dominan I. Allel Rh+ adalah dominan

(heterozygous/homozygous)(heterozygous/homozygous)ii. Allel Rh- adalah resesif ii. Allel Rh- adalah resesif

(homozigous)(homozigous)

Contoh:- Ibu Rh- dan akan sumbangkan Rh- kpd anak - Bapa Rh+ akan sumbangkan Rh- atau Rh+ kpd anak -Maka anak boleh i. Rh+ (dgn mewarisi Rh- daripada ibu dan Rh+ drp bapa) ii. Rh- (dgn mewarisi Rh- daripada ibu dan Rh- drp bapa)

MotherMother FatherFather ChildChild

Rh-Rh- Rh+Rh+ Rh+Rh+

Rh-Rh- Rh-Rh- Rh-Rh-

Kumpulan darah boleh diklasifikasi kpd:i. A+ (Antigen A dan Rh)ii. A- (Antigen A dan tiada Antigen Rh)iii. B+ (Antigen B dan Rh)iv. B- (Antigen B dan tiada Antigen Rh)v. AB+ (Antigen A, B dan Rhesus)vi. AB- (Antigen A, B dan tiada Antigen Rh)vii. O+ (Tiada Antigen A, B tapi mempunyai Antigen Rh)viii. O- (Tiada Antigen A, B dan rhesus)

Kepentingan Rhesus Factor

i. Menghalang Rhesus incompatibility:i. Hemolytic Disease of New Born - Ibu Rh- & anak Rh+, semasa kelahiran pertama, sistem imun ibu mula menghasilkan anti-Rhesus antibodi.- Apabila kelahiran ke 2, anak Rh+, anti-Rhesus antibodi boleh melalui plasenta ke sistem peredaran anak.- Reaksi antibodi & antigen ini menyebabkan hemolisis RBCs anak

ii. Transfusi darah (Blood compatibility)

YourYourTypeType

You Can ReceiveYou Can ReceiveO-O- O+O+ B-B- B+B+ A-A- A+A+ AB-AB- AB+AB+

AB+AB+ xx xx xx xx xx xx xx xx

AB-AB- xx xx xx xx

A+A+ xx xx xx xx

A-A- xx xx

B+B+ xx xx xx xx

B-B- xx xx

O+O+ xx xx

O-O- xx