8
Enrique Alba Redacción de documentos científicos 1 de 47 Redacción de documentos científicos Enrique Alba [email protected] http://www.lcc.uma.es/~eat Universidad de Málaga Redacción de documentos científicos Enrique Alba [email protected] http://www.lcc.uma.es/~eat Universidad de Málaga Introducción Metodología de redacción y tipos de documentos Estructura, formato, contenido, legibilidad, idioma Diseminación, medios audiovisuales, otros Estudio de casos prácticos

1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s1

de 4

7

Re

da

cció

n d

e d

ocu

me

nto

s ci

en

tífic

os

En

riq

ue

Alb

[email protected]

http://www.lcc.uma.es/~eat

Univ

ers

idad d

e M

ála

ga

Re

da

cció

n d

e d

ocu

me

nto

s ci

en

tífic

os

En

riq

ue

Alb

[email protected]

http://www.lcc.uma.es/~eat

Univ

ers

idad d

e M

ála

ga

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

Page 2: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s2

de 4

7

3

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

Índ

ice

Índ

ice

Intr

od

ucc

ión

Me

tod

olo

gía

de

re

da

cció

n y

tip

os

de

do

cum

en

tos

Est

ruct

ura

, fo

rma

to, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

ina

ció

n,

me

dio

s a

ud

iovi

sua

les,

otr

os

Est

ud

io d

e c

aso

s p

ráct

ico

s

1 2 4 5

Page 3: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s3

de 4

7

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

Ne

cesi

da

d d

e r

ed

act

ar

Ne

cesi

da

d d

e r

ed

act

ar

Intr

od

ucció

n

La

cie

nci

aes

un

sis

tem

ap

ara

acu

mu

lar

con

oci

mie

nto

qu

ese

ba

sae

n g

ran

me

did

ae

n tra

nsf

ere

nci

ade id

eas

por

esc

rito

.

Para

tra

nsm

itir

ideas

hay

que

cuid

ar

tanto

el f

ondo

com

ola

form

a.

La

leg

ibili

da

dd

e lo

sm

an

usc

rito

se

sta

nto

tipo

grá

fica

com

olin

ístic

a.

En g

enera

l, hay

que

util

izar

meca

nis

mos

que

perm

itan

un e

stilo

llan

o(p

lain

sty

le),

adecu

ado

a la

au

die

nci

a(c

ientífic

ovs

. difu

sión)

y donde

las

pa

rte

sim

po

rta

nte

se

sté

nvi

sib

les

y se

entie

ndan

en la

prim

era

lect

ura

.

Pro

ble

ma

s: s

inta

xis

com

ple

jay

no c

om

pa

rtir

el c

on

text

oco

n e

l le

cto

r.

Pa

ra e

scrib

ir:

busc

ar

–org

aniz

ar

–re

dact

ar.

Herr

am

ienta

s: c

on

oci

mie

nto

s–

ha

bili

da

de

s–

act

itud

es.

Tip

os

de e

scritu

ra:

pe

rso

na

l, fu

nci

on

al,

cre

ativ

a, e

xpo

sitiv

a, p

ers

ua

siva

.

Page 4: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s4

de 4

7

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

¿P

or

nd

e e

mp

iezo

?¿

Po

r d

ón

de

em

pie

zo?

Intr

od

ucció

n

Es

fun

da

me

nta

l org

aniz

ar,

pensa

ry

reunir

mate

rial a

nte

s de c

om

enza

r.

Modos

de c

om

enza

ra e

scribir:

Ideogra

mas:

dib

uja

rco

nce

pto

s, p

art

es

y su

sre

laci

ones

en u

n p

apel.

To

rme

nta

de

ide

as:

esc

ribir

sin a

tender

al f

orm

ato

los

conte

nid

os

e id

eas.

Arist

óte

les:

defin

ir–

com

para

r–

causa

s–

efe

ctos

–a

rgum

enta

r.

Pala

bra

scl

ave

:de

l do

cum

en

toq

ue

qu

ere

mo

scr

ea

ry

de

spu

és

exp

an

dirla

s.

Lo

sIm

po

rta

nte

Es

(LM

IE/W

IRM

I):q

evi

tar,

qu

éin

clu

ir, q

con

seg

uir…

Ma

pa

sco

nce

ptu

ale

s:entid

ades

y re

laci

ones.

Tie

nen

jera

rquía

y so

n v

isuale

s.

Ap

oyo

:Lle

var

en

cim

au

na

libre

tapequeña

o u

n P

DA

/mó

vily

an

ota

rla

sid

ea

s.

ES

TR

ELLA

:C

UB

O:

quié

ndónde

cuándo

por

qué

cóm

ocu

ánto

s

quécu

ál

com

páral

o

an

alíz

alo

relaciónalo

aplíc

alo

argumétalo

desc

ríbelo

Page 5: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s5

de 4

7

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

Ha

y m

uch

os

tipo

s d

e d

ocu

me

nto

sH

ay

mu

cho

s tip

os

de

do

cum

en

tos

Intr

od

ucció

n

Ca

rta

::=

ca

be

cera

, in

tro

du

cció

n, cu

erp

o, co

ncl

usi

ón

.

No

vela

::=

pla

nte

am

iento

, nudo,

dese

nla

ce.

Inst

anci

a::=

identif

icaci

ón,

exp

ongo,

solic

ito.

Ge

rico

::=

intr

oducc

ión,

exp

osi

ción,

com

enta

rios,

opin

ión.

Tip

os

de

do

cum

en

toe

n c

ien

cia

y té

cnic

a:

Lib

ro: vo

lum

en

esc

rito

por

poco

sauto

res

o e

dita

do

(much

os

auto

res)

.

Tesi

s(d

oct

ora

l o m

aest

ría):

volu

me

ne

xte

nso

con

co

no

cim

ien

tom

uy

técn

ico

.

Art

ículo

de r

evi

sta:l

on

gitu

dm

ed

ia, m

uy

técn

ico

, d

e a

lgo

niv

ely

rig

or.

Art

ículo

de c

ongre

so:docu

mento

cort

o, re

sulta

dos

inic

iale

s, d

iscu

sión

abie

rta.

Info

rme

eje

cutiv

o:u

na

sola

págin

aco

n o

bje

tivos,

medio

s, r

esu

ltados,

ID

Resu

men

ext

endid

o:ele

mento

sprinci

pale

sesc

rito

sen u

na

o d

os

págin

as.

Act

as

de u

n e

vento

:vo

lum

en

mu

lti-a

uto

rco

n p

on

en

cia

she

cha

se

n u

n e

ven

to.

Info

rme

técn

ico

:tra

bajo

pre

limin

ar

que

est

áen m

arc

ha, lo

ngitu

da

d h

oc.

Page 6: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s6

de 4

7

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

Co

nte

nid

os

est

án

da

res

en

cie

nci

a y

cnic

aC

on

ten

ido

s e

stá

nd

are

s e

n c

ien

cia

y té

cnic

a

Intr

od

ucció

n

Título

: C

ort

o,

concr

eto

, in

form

ativ

o,

cuid

ado

al c

ort

arlo

en d

os

líneas.

Afil

iaci

ón

: N

om

bre

de lo

sauto

res

e in

stitu

cio

ne

s(¡

ind

exa

ció

nw

eb

!).

Re

sum

en

: P

lante

am

iento

, co

ntr

ibuci

ones

hech

as,

obje

tivo, poco

sdeta

lles.

Intr

od

ucc

ión

: T

óp

icos,

pro

ble

ma

, a

pro

xim

aci

ón, co

ntr

ibuci

ones,

est

ruct

ura

.

Est

ad

od

el a

rte:

info

rmativ

o, co

rto, pro

cedente

, cr

onolo

gía

, su

gere

nte

.

Re

sulta

do

s:hip

óte

sis,

term

inolo

gía

, pará

metr

os,

pru

ebas,

concl

usi

ones.

Co

ncl

usi

on

es

y tr

ab

ajo

futu

ro:

revi

sió

nd

e lo

he

cho

y p

ers

pe

ctiv

as.

Ag

rad

eci

mie

nto

s:ayu

dante

s, fondos

reci

bid

os,

revi

sore

s, e

tc.

Ap

én

dic

es:

mate

rial d

em

asi

ado

abundante

que

es

import

ante

/inte

resa

nte

.

Re

fere

nci

as:

Ma

teria

l usa

do

en

la c

on

fecc

ión

de

l tra

ba

jo(!

bib

liogra

fía).

Otr

os

ele

mento

s:ín

dic

ein

icia

l, lis

tas

de

fig

ura

so

ta

bla

s, p

ala

bra

scl

ave

, p

rólo

go

, d

ed

ica

toria

, e

pílo

go

, ín

dic

efin

al d

e t

érm

ino

so

acr

ón

imo

s…

Page 7: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s7

de 4

7

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

Es

un

a p

ura

cu

est

ión

de

est

iloE

s u

na

pu

ra c

ue

stió

n d

e e

stiloIn

tro

du

cció

n

Asu

mam

os

que c

ada p

ers

ona t

iene s

u e

stilo

pro

pio

.

El o

bje

tivo

es

mejo

rar

el e

stilo

pro

pio

y e

vita

r err

ore

s, n

o c

opia

r a o

tro.

Cada

frase

debe

ser

ne

cesa

ria

. P

ense

mos

en e

l obje

tivo

de c

ada

frase

.

El o

bje

tivo

es

info

rmar:

use

mos

un tono

pre

ciso

, té

cnic

o, no s

upérf

luo.

Es

bu

en

oin

clu

ire

jem

plo

s(u

n s

ólo

con

cep

top

or

eje

mp

lo).

Ha

y q

ue

motiv

ar

la e

xist

en

cia

de

ca

da

secc

ión

y d

el t

rab

ajo

de

scrito

.

Evi

tem

os

térm

ino

sg

en

érico

s(“

ciert

onúm

ero

”) y

giros

verb

ale

sco

mple

jos.

La

s a

na

log

ías

son

bu

en

as,

pe

rop

ue

de

nd

ar

lug

ar

a m

ale

nte

nd

ido

s.

Es

bueno

cita

rtr

abajo

spre

vios

y co

mpara

rco

n e

llos

(revi

stas

y lib

ros,

pre

ferible

mente

). N

o e

snece

sario

cita

rco

nte

nid

os

“trivi

ale

s”p

ara

el l

ect

or.

¡Todo

docu

mento

debe

ser

revi

sado

por

un p

orr

ect

or

topográ

fico

!

Page 8: 1 de 47 Redacción de documentos científicos Redacción de ...lcc.uma.es/~eat/pdf/rdc(E.Alba).pdf · Enrique Alba Redacción de documentos científicos 3 de 47 Introducción Metodología

Enrique A

lba

Red

acció

n d

e d

ocu

men

tos

cie

ntí

fico

s8

de 4

7

Intr

od

ucció

n

Meto

do

log

ía d

e r

ed

acció

n y

tip

os d

e d

ocu

men

tos

Es

tru

ctu

ra, fo

rmato

, co

nte

nid

o, le

gib

ilid

ad

, id

iom

a

Dis

em

inació

n, m

ed

ios

au

dio

vis

ua

les, o

tro

s

Es

tud

io d

e c

aso

s p

rácti

co

s

Co

nse

jos

ge

ne

rale

s (I

)C

on

sejo

s g

en

era

les

(I)

Co

nsejo

s g

en

era

les

Re

tóri

ca

Fra

ses

rra

fos

Seccio

nes

Re

visa

r e

l título

y el r

esu

men

al t

erm

ina

r d

e e

scrib

ir e

l do

cum

en

to.

Lo

s co

nce

pto

spueden in

troduci

rse ju

nto

s en u

na s

ecc

ión o

cuando h

agan

falta

dura

nte

el d

ocu

mento

, prim

ero

las

ideas

y lu

eg

o lo

s deta

lles.

Leer

sola

mente

los

epíg

rafe

spara

ver

sitie

nen

sentid

oló

gic

o.

La lo

ng

itud

de

las

secc

ion

es/

cap

ítu

los

de

be

est

ar

aco

rde

a s

uim

po

rta

nci

a.

No

de

be

qu

ed

ar

na

da

imp

lícito

: debe

est

ar

todo

por

esc

rito

o ci

tar

a otr

os.

Cu

ida

do

con

pre

sen

tar

op

inio

ne

so

ten

de

nci

as

com

ohech

os

pro

bados.

En

los

do

cum

en

tos

con

ltip

les

au

tore

sdebe

haber

una

polít

ica

de firm

a.

Una v

ez

que s

e in

troduzc

a u

n a

cró

nim

oen e

l capítulo

debem

os

usa

rlo

siem

pre

en a

dela

nte

, sa

lvo r

azo

nes

just

ifica

das

(e.g

., h

ace

r hin

capié

).

Na

tura

lme

nte

to

do

acr

ón

imo

de

be

exp

lica

rse

la p

rim

era

vez

(y s

ólo

la

prim

era

) que a

pare

ce.

ES

CR

IBIR

ES

RE

ES

CR

IBIR

.