31 dekemvri 2010 godina - ФУЛМ - ФУЛМ

Finansiski izve[tai i Izve[taj na nezavisnite revizori

{tedilnica Fulm, Doo Skopje

31 dekemvri 2010 godina

{tedilnica Doo Skopje

Sodrìna

Strana

Izve[taj na nezavisnite revizori 1

Izve[taj za seopfatnata dobivka 3

Izve[taj za finansiskata sostojba 4

Izve[taj za promenite vo kapitalot 5

Izve[taj za pari~nite tekovi 6

Bele[ki kon finansiskite izve[tai 7

Grant Thornton DOO M.H.Jasmin 52 v-1/7 1000 Skopje Macedonia

T +389 (2) 3214 700 F +389 (2) 3214 710 www.grant-thornton.com.mk

Chartered Accountants Member firm of Grant Thornton International Ltd

Izve[taj na nezavisnite revizori

Do Rakovodstvoto i Edinstveniot sodru`nik na

{tedilnica Fulm Doo, Skopje

Nie izvr[ivme revizija na pridru`nite finansiski izve[tai na {tedilnica Fulm Doo, Skopje ("{tedilnicata") sostaveni od Izve[taj za finansiskata sostojba na den 31 dekemvri 2010 godina, Izve[taj za seopfatnata dobivka, Izve[taj za promenite vo kapitalot i Izve[taj za pari~nite tekovi za godinata [to toga[ zavr[i, kako i pregled na zna~ajnite smetkovodstveni politiki i drugi objasnuva~ki bele[ki, vklu~eni na stranite 3 do 50.

Odgovornost na Rakovodstvoto za finansiskite izve[tai

Rakovodstvoto e odgovorno za izgotvuvawe i objektivno prezentirawe na ovie finansiski izve[tai soglasno Me\unarodnite Standardi za Finansisko Izvestuvawe, kako i za vospostavuvawe na takva vnatre[na kontrola koja Rakovodstvoto utvrduva deka e neophodna za da ovozmoì izgotvuvawe na finansiski izve[tai koi ne sodràt materijalno zna~ajni gre[ki kako rezultat na izmama ili gre[ka.

Odgovornost na revizorot

Na[a odgovornost e da dademe mislewe za ovie finansiski izve[tai vrz osnova na izvr[enata revizija. Nie ja izvr[ivme revizijata vo soglasnost so Me\unarodnite standardi za revizija. Tie standardi baraat na[a usoglasenost so eti~kite barawa, kako i toa revizijata da ja planirame i izvr[uvame na na~in koj ]e ni ovozmoì da stekneme razumno uveruvawe deka finansiskite izve[tai ne sodràt materijalno zna~ajni gre[ki. Revizijata vklu~uva sproveduvawe na proceduri so cel steknuvawe revizorski dokazi za iznosite i objavuvawata vo finansiskite izve[tai. Izbranite proceduri zavisat od procenkata na revizorot, i istite vklu~uvaat procenka na rizicite od postoewe na materijalno zna~ajni gre[ki vo finansiskite izve[tai, bilo poradi izmama ili gre[ka.

Chartered Accountants Member firm of Grant Thornton International Ltd

2

Pri ovie procenki na rizicite revizorot ja zema predvid vnatre[nata kontrola relevantna za podgotvuvawe i objektivno prezentirawe na finansiskite izve[tai na {tedilnicata so cel kreirawe na takvi revizorski proceduri koi ]e bidat soodvetni na okolnostite, no ne i za potrebata da izrazi mislewe za efektivnosta na vnatre[nata kontrola na {tedilnicata. Revizijata, isto taka vklu~uva i ocenka na soodvetnosta na primenetite smetkovodstveni politiki i na razumnosta na smetkovodstvenite procenki napraveni od strana na Rakovodstvoto, kako i ocenka na sevkupnata prezentacija na finansiskite izve[tai.

Nie veruvame deka steknatite revizorski dokazi pretstavuvaat zadovolitelna i soodvetna osnova za na[eto revizorsko mislewe.

Mislewe

Na[e mislewe e deka navedenite finansiski izve[tai, vo site materijalni aspekti, ja pretstavuvaat objektivno finansiskata sostojba na {tedilnicata na den 31 dekemvri 2010 godina, kako i rezultatite od raboteweto i pari~nite tekovi za godinata [to toga[ zavr[uva, vo soglasnost so Me\unarodnite Standardi za Finansisko Izvestuvawe.

Grant Thornton Skopje, 28 januari 2011 godina

{tedilnica Fulm doo, Skopje Finansiski izve[tai 31 dekemvri 2010

3

Izve[taj za seopfatnata dobivka

(000 mkd)

Godina [to zavr[uva na 31 dekemvri

Bele[ki 2010 2009 Prihodi od kamata 37,052 41,584 Rashodi za kamata (11,587) (13,578)Neto prihodi po kamati 5 25,465 28,006 Prihodi od provizii i nadomesti 1,519 1,950 Rashodi za provizii i nadomesti (377) (502)Neto prihodi od nadomesti i provizii 6 1,142 1,448 Neto-prihodi / (rashodi) od kursnite razliki 7 152 61 Ostanati prihodi od dejnosta 8 594 594 Delovni prihodi 746 655 Rashodi od o[tetuvawe, neto 9 (2,163) (3,077)Tro[oci za vrabotenite 10 (11,613) (12,081)Amortizacija i deprecijacija 18, 19 (771) (1,069)Ostanati rashodi od dejnosta 11 (12,109) (12,355)Delovni (rashodi) (26,656) (28,582) Dobivka pred odano~uvawe 697 1,527Danok na dobivka 12 (166) (201)Dobivka za finansikata godina 531 1,326 Ostanata seopfatna dobivka Ostanata seofatna dobivka - - Vkupna seopfatna dobivka 531 1,326 Neto dobivka za Osnova~ite na {tedilnicata 531 1,326Vkupna seopfatna dobivka za Osnova~ite na {tedilnicata 531 1,326


Pridru`nite bele[ki se sostaven del na ovie finansiski izve[tai

4

Izve[taj za finansiskata sostojba

(000 mkd) Na 31 dekemvri Bele[ki 2010 2009 Sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 13 35,820 39,606 Krediti na i pobaruvawa od banki 14 16,076 22,052 Krediti na i pobaruvawa od drugi komitenti 15 162,429 160,772 Hartii od vrednost koi se ~uvaat do dospevawe 16 18,860 34,210 Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 39 149 Ostanati pobaruvawa 17 295 287 Nematerijalni sredstva 18 1,034 590 Nedvi`nosti i oprema 19 647 1,048 Vkupno sredstva 235,200 258,714 Obvrski Depoziti na drugi komitenti 20 131,673 154,288 Obvrski po krediti 21 11,639 13,912 Posebna rezerva i rezervirawa 22 282 - Donacii 23 72 106 Ostanati obvrski 24 2,192 1,597 Vkupno obvrski 145,858 169,903Kapital Zapi[an kapital 75,607 75,607Rezervi 13,204 11,878Zadràna dobivka 531 1,326Vkupno kapital i rezervi 89,342 88,811Vkupno obvrski i kapital i rezervi 235,200 258,714

Ovie finansiski izve[tai se odobreni za izdavawe od Edinstveniot sodru`nik na {tedilnicata na 27 januari 2011 godina i potpi[ani od:

Upravitel Eleonora Zgowanin Petrovi] Koordinator za finansii

Koordinator za izve[tai

Koordinator za finansii

Jovanka Todorova Darko Dimov Sa[o Pavlovski



5

Izve[taj za promenite vo kapitalot

(000 mkd)

Zapi[ankapital Zakonski rezervi

Neraspredelena dobivka Vkupno

Na 01 januari 2009 75,607 8,421 3,457 87,485Raspored na akumulirani dobivki - 3,457 (3,457) -

Transakcii so osnova~ite 3,457 (3,457) -

Dobivka za godinata - - 1,326 1,326Ostanata seopfatna dobivka - - - -Vkupna seopfatna dobivka - - 1,326 1,326

Na 31 dekemvri 2009 75,607 11,878 1,326 88,811

Na 01 januari 2010 75,607 11,878 1,326 88,811Raspored na neraspredel. dobivka - 1,326 (1,326) -

Transakcii so osnova~ite - - - -

Dobivka za godinata - - 531 531Ostanata seopfatna dobivka - - - -Vkupna seopfatna dobivka - - - -

Na 31 dekemvri 2010 75,607 13,204 531 89,342



6

Izve[taj za pari~nite tekovi

(000 mkd)

Godina [to zavr[uva na

31 dekemvri Bele[ki 2010 2009

Pari~en tek od osnovnata dejnost Dobivka pred odano~uvaweto 697 1,527 Korigirana za: Amortizacijata na nematerijalni sredstva 256 157 Amortizacijata na nedvi`nosti i oprema 515 912 Prihodi od kamata i nadomesti i provizii (38,571) (41,959)Rashodi za kamata i nadomesti i provizii 11,964 14,080 Ispravka na vrednosta na finansiskite sredstva, na neto-osnova 2,163 3,077 dopolnitelna ispravka na vrednosta 17,974 16,482oslobodena ispravka na vrednosta (15,811) (13,405)Posebna rezerva 282 -dopolnitelni rezervirawa 327 -oslobodeni rezervirawa (45) -Prihodi od amortizacija na donacii (34) (41)Proda`ba na nedvi`nosti i oprema (74) -Naplateni kamati i provizii 38,865 42,537 Plateni kamati i provizii (12,063) (14,220)Dobivka od dejnosta pred promenite vo delovnata aktiva 4,000 6,070 (Zgolemuvawe)/namaluvawe na delovnata aktiva: Krediti na i pobaruvawa od banki 6,000 (22,200)Krediti na i pobaruvawa od drugi komitenti (4,084) 63,042Ostanati pobaruvawa (31) 24 Depoziti na drugi komitenti (22,525) (9,014)Ostanati obvrski 595 (356)Neto pari~en tek od osnovnata dejnost pred odano~uvaweto (16,045) 37,566 (Platen)/povrat na danok na dobivka (55) (196)

Neto pari~en tek od osnovnata dejnost (16,100) 37,370 Pari~en tek od investiciskata dejnost (Vloùvawa) vo hartii od vrednost - (34,210)Prilivi od proda`bata na vloùvawata vo hartii od vrednost 15,350 -(Nabavka) na nematerijalni sredstva (700) (474)(Nabavka) na nedvi`nosti i oprema (114) (20)Prilivi od proda`bata na nedvi`nostite i opremata 74 -

Neto pari~en tek od investiciskata dejnost 14,610 (34,704) -Pari~en tek od finansiraweto -(Otplata) na obvrskite po krediti (2,264) (2,719)

Neto pari~en tek od finansiraweto (2,264) (2,719) Efekt od ispravkata na vrednosta na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti (32) 195Neto-zgolemuvawe na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti (3,786) 142Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti na 1 januari 39,606 39,464Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti na 31 dekemvri 13 35,820 39,606

{tedilnica Fulm doo, Skopje

7

Bele[ki kon finansiskite izve[tai

1. Op[ti informacii {tedilnica FULM Doo, Skopje (vo ponatamo[niot tekst "{tedilnicata") e Dru[tvo so ograni~ena odgovornost osnovano i so sedi[te vo Republika Makedonija. Adresata na nejzinoto registrirano sedi[te e ul. "Mito Haxivasilev-Jasmin" br 48, Skopje, Republika Makedonija.

{tedilnicata e registrirana vo Republika Makedonija za vr[ewe na kreditni i depozitni aktivnosti vo zemjata, vo soglasnost so makedonskata zakonska regulativa, i raboti spored principite na likvidnost, sigurnost na plasmanite i profitabilnost.

Finansiskite uslugi na svoite deponenti {tedilnicata gi nudi preku 5 filijali, i toa: filijala "Murtino", Strumica, filijala "Polog" Tetovo, filijala "Tikve[ija", Kavadarci, filijala "Bitola", Bitola i filijala "JSP" vo Skopje, kako i preku svoite [alteri vo Avtokomanda i Ohrid.

Vkupniot broj na vraboteni na 31 dekemvri 2010 godina e 21 lice (2009: 23 lica).

2. Smetkovodstveni politiki Vo prodolènie se prikaàni osnovnite smetkovodstveni politiki upotrebeni pri podgotovkata na ovie finansiski izve[tai. Ovie politiki se konzistentno primeneti na site prikaàni godini, osven dokolku ne e poinaku navedeno.

2.1 Osnova za izgotvuvawe na finansiskite izve[tai Ovie finansiski izve[tai se podgotveni vo soglasnost so Me\unarodnite Standardi za Finansisko Izvestuvawe (MSFI) izdadeni od Odborot za me\unarodni smetkovodstveni standardi. Finansiskite izve[tai se podgotveni so primena na osnovite za merewe specificirani vo MSFI za sekoj poedine~en vid na sredstvo, obvrska, prihod i rashod. Osnovite za nivno merewe se detalno opi[ani vo prodolènie na ovaa Bele[ka.. Podgotovkata na ovie finansiski izve[tai vo soglasnost so MSFI bara upotreba na odredeni kriti~ni smetkovodstveni procenki. Taa isto taka bara rakovodstvoto na {tedilnicata da upotrebuva svoi procenki vo procesot na primena na smetkovodstvenite politiki. Podra~jata [to vklu~uvaat povisok stepen na procenka ili kompleksnost, ili podra~jata vo koi pretpostavkite i procenkite se zna~ajni za finansiskite izve[tai, se obelodeneti vo Bele[ka 4: Zna~ajni smetkovodstveni procenki.

{tedilnica Fulm doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva) Smetkovodstveni politiki (prodolùva)

8

Osnova za izgotvuvawe na finansiskite izve[tai (prodolùva)

Finansiskite izve[tai se podgotveni so sostojba na i za godinite [to zavr[uvaat na 31 dekemvri 2010 i 2009 i pretstavuvaat poedine~ni nekonsolidirani finansiski izve[tai. Tekovnite i sporedbenite podatoci prikaàni vo ovie finansiski izve[tai se izrazeni vo iljadi Denari. Onamu kade [to e neophodno, prezentacijata na sporedbenite podatoci e prilagodena soglasno promenite vo prezentacijata vo tekovnata godina.

2.2 Promeni vo smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawata a) Novi i izmeneti standardi primeneti od {tedilnicata

Slednite novi i izmeneti standardi se zadolìtelni za prvpat za finansiskata godina koja zapo~nuva na 1 januari 2010 godina.

MSFI 3 (revidiran), "Delovni kombinacii", i posledovatelnite izmeni na MSS 27, "Konsolidirani i edine~ni finansiski izve[tai", MSS 28 "Vloùvawa vo pridruèni subjekti", i MSS 31 "U~estva vo zaedni~ki vloùvawa", se potencijalno primenlivi za delovnite kombinacii na ili po po~etokot na prviot period za izvestuvawe [to zapo~nuva na ili po 1 juli 2009 godina.

Revidiraniot standard prodolùva da go primenuva metodot na steknuvawe pri delovni kombinacii so nekoi zna~ajni izmeni vo sporedba so MSFI 3. Na primer, site pla]awa za steknuvawe delovna kombinacija se priznati po objektivna vrednost na datumot na steknuvawe, so neizvesnite pla]awa klasificirani kako dolg, posledovatelno merlivi preku dobivki i zagubi. Postoi mo`nost za izbor pri steknuvaweto, za merewe na nekontroliranoto u~estvo na steknuva~ot ili po objektivna vrednost ili po proporcionalnoto nekontrolirano u~estvo vo neto sredstvata na steknatiot entitet. Site tro[oci po osnov na steknuvawe se evidentirani kako tro[ok vo periodot na steknuvawe.

So primenata na MSFI 3 (revidiran) {tedilnicata se obvrzuva na istovremena primena i na MSS 27 (revidiran), "Konsolidirani i edine~ni finansiski izve[tai". MSS 27 (revidiran) bara efektite od site transakcii so nekontrolirani u~estva da se priznaat vo kapital dokolku nema izmeni vo kontrolata i ovie transakcii nema da rezultiraat vo gudvil ili vo dobivki i zagubi. Standardot, isto taka, go odreduva smetkovodststvoto koga kontrolata e izgubena. Ostanatoto u~estvo vo subjektot e merlivo po objektivna vrednost, dobivkata ili zagubata se priznaeni vo prihodi ili rashodi.

(b) Standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi koi se vo sila od 2010, no ne se relevantni za {tedilnicata Slednite standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi se objaveni i se zadolìtelni za smetkovodstvenite periodi na {tedilnicata [to zapo~nuvaat na ili po 1 januari 2009 ili podocna, no ne se relevantni za {tedilnicata.


9

Promeni vo smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa (prodolùva)

KTMSFI 17, "Raspredelba na negotovinski sredstva na sopstvenicite", primenliv za godi[ni periodi [to po~nuvaat na ili po 1 juli 2009 godina. Ova ne e relevantno vo raboteweto na {tedilnicata zatoa [to taa ne raspredeluva negotovinski sredstva.

KTMSFI 18, "Transferi na sredstva od klienti", primenliv za transfer na sredstva dobieni na ili po 1 juli 2009 godina. Ova ne e relevantno vo raboteweto na {tedilnicata, zatoa [to nema transferi na sredstva od klienti.

Dopolnitelni izzemawa za subjekti koi prv pat go usvojuvaat standardot (Izmena na MSS 1) izdaden vo juli 2009 godina. Izmenite se primenlivi za godi[ni periodi [to po~nuvaat na ili po 1 januari 2010 godina. Ova ne e relevantno vo raboteweto na {tedilnicata.

Podobruvawa na Me\unarodnite Standardi za Finansisko Izvestuvawe 2009 izdadeni vo april 2009 godina. Datumite za stapuvawe vo sila se razlikuvaat od standard do standard, no pove]eto stapuvaat vo sila na 1 januari 2010 godina.

(v) Standardi, tolkuvawa i dopolnuvawa na standardite izdadeni, no ne se vo sila za finansiskata godina koja zapo~nuva na 1 januari 2010 godina

MSFI 9, "Finansiski Instrumenti",, izdaden vo dekemvri 2009

godina. Se odnesuva na klasifikacija i merlivost na finansiskite sredstva koi moàt da imaat vlijanie vrz smetkovodstvoto na {tedilnicatavo odnos na finansiskite sredstva. Standardot ne e primenliv do 1 januari 2013 godina, no e dostapen i za porano usvojuvawe. {tedilnicataseu[te ne go procenila celosnoto vlijanie na MSFI 9. {tedilnicataseu[te ne odlu~ilo za denot na usvojuvaweto na MSFI 9.

Revidiran MSS 24, Obelodenuvawa na povrzani strani", (izdaden vo noemvri 2009 godina) go zamenuva MSS 24 "Obelodenuvawa na povrzani strani" (izdaden 2003 godina). Revidiraniot MSS 24 e primenliv od 1 januari 2011 godina. Predvremena primena e dozvolena.

"Klasifikacija na emisii na prava" (Izmena na MSS32), izdaden vo oktomvri 2009 godina. Za emisii na prava ponudeni za odredena suma vo stranska valuta, tekovnata praktika bara takvite pra[awa da se smetaat kako derivatni obvrski. Vo izmenata se veli deka dokolku takvite prava se izdadeni proporcionalno na postoe~kite akcioneri vo istata klasa za nepromenliv iznos na valuta, tie treba da se klasificiraat kako kapital bez ogled na valutata vo koja e denominirana cenata za izvr[uvawe. Izmenata e primenliva za godi[ni periodi [to po~nuvaat na ili po 1 fevruari 2010 godina. Predvremena primena e dozvolena.


10

Promeni vo smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa (prodolùva)

"Pretplati za barawata za minimum finansirawe" (Izmeni na KTMSFI 14), (izdaden vo noemvri 2009 godina). Izmenite ja koregiraat nenamernata posledica od KTMSFI 14, "MSS 19- Ograni~uvaweto na sredstvata za definirani koristi, barawa za minimum finansirawe i nivna interakcija". Bez izmenite, na subjektite ne im e dozvoleno da gi priznavaat kako sredstva dobrovolnite pretplati za minimun pridonesi za finansirawe. Ova ne bilo predvideno pri izdavaweto na KTMSFI 14 i so izmenite se nadminal problemot. Izmenite se primenlivi za godi[nite periodi [to po~nuvaat na 1 januari 2011 godina. Predvremena primena e dozvolena. Izmenite treba da se primenat retrospektivno, do najraniot sporedbeno prezentiran period.

KTMSFI 19, "Podmiruvawe na finansiski obvrski so kapitalni instrumenti". Gi pojasnuva barawata na MSFI koga subjektot povtorno pregovara za uslovite na finansiskata obvrska so naemodavatelot i koga naemodavatelot se soglasuva za prifa]awe na akciite na subjektot i ostanatite kapitalni instrumenti so cel da se podmiri finansiskata obvrska vo celost ili delumno. Tolkuvaweto e primenlivo za godi[ni periodi [to po~nuvaat na ili po 1 juli 2010 godina. Predvremena primena ne e dozvolena.

Podobruvawa na Me\unarodnite Standardi za Finansisko Izvestuvawe 2010 godina se izdadeni vo maj 2010 godina. Datumite za stapuvawe vo sila se razlikuvaat, no pove]eto stapuvaat vo sila na 1 juli 2010 godina.

2.3 Transakcii vo stranska valuta Transakciite denominirani vo stranski valuti se iskaàni vo Denari so primena na oficijalnite kursevi na Narodna Banka na Republika Makedonija koi vaàt na denot na nivnoto nastanuvawe.

Transakcija vo stranska valuta e transakcija koja glasi na stranska valuta ili moè da se pretvori vo stranska valuta.

Sredstvata i obvrskite koi glasat vo stranski valuti se iskaàni vo Denari so primena na oficijalnite kursevi koi vaàt na denot na sostavuvaweto na Izve[tajot za finansiskata sostojba, dodeka pak site pozitivni i negativni kursni razliki koi proizleguvaat od pretvaraweto na iznosite vo stranska valuta, se vklu~eni vo dobivkite i zagubite vo periodot koga tie nastanuvaat. Srednite devizni kursevi koi bea primeneti za prikaùvawe na poziciite na Izve[tajot za finansiskata sostojba denominirani vo stranska valuta, se slednite:

31 dekemvri 2010 31 dekemvri 2009 1 EUR 61.5050 Denari 61.1732 Denari 1 USD 46.3140 Denari 42.6651 Denari 1 CHF 49.3026 Denari 41.1165 Denari

2.4 Prebivawe (netirawe) Finansiskite sredstva i obvrski se netirani i prezentirani vo Izve[tajot za finansiskata sostojba na neto osnova vo slu~ai koga netiraweto na priznaenite iznosi e zakonski dozvoleno.


11

2.5 Prihodi i rashodi po kamati Prihodite i rashodite po osnov na kamati se priznaeni vo tekovnite dobivki i zagubi za site kamatonosni finansiski sredstva i obvrski so primena na metodata na efektivna kamatna stapka.

2.6 Prihodi od nadomesti i provizii Proviziite i nadomestocite, so isklu~ok na nadomestocite za odobruvawe na krediti i nadomestite za upravuvawe so odobreni krediti i transfer na sredstva, se priznavaat na presmetkovna osnova vo periodot koga se vr[i uslugata. Nadomestoci za odobruvawe na krediti i nadomestite za upravuvawe so odobreni krediti i transfer na sredstva se razgrani~uvaat i amortiziraat za vremetraeweto na kreditot so primena na metodata na efektivnata kamatna stapka.

2.7 Prihodi i rashodi od kursni razliki Neto prihodite i rashodite od kursni razliki vklu~uvaat realizirani i nerealizirani kursni razliki koi proizleguvaat od poramnuvawe na transakciite vo stranska valuta, kako i od vrednuvawe na sredstvata i obvrskite vo stranska valuta se vklu~eni vo dobivkite i zagubite vo periodot koga tie nastanuvaat.

Prevzemenite i potencijalnite obvrski denominirani vo stranska valuta se preveduvaat vo denari so primena na oficijalnite devizni kursevi koi vaàt na datumot na Izve[tajot za finansiskata sostojba.

2.8 Finansiski sredstva Finansiskite sredstva se klasificiraat vo slednite kategorii: krediti i pobaruvawa, finansiski sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi, finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba i finansiski sredstva koi se ~uvaat do dospevawe. Rakovodstvoto gi klasificira svoite vloùvawa vo momentot na inicijalnoto priznavawe.

Krediti i pobaruvawa

Kreditite i pobaruvawata se ne-derivativni finansiski sredstva so fiksni ili odredeni pla]awa koi ne kotiraat na aktiven pazar. Tie se javuvaat koga {tedilnicata odobruva pari ili uslugi direktno na komitenti bez namera za razmena na pobaruvaweto. Kreditite se priznavaat koga gotovinata se avansira na pozajmuva~ite.

Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi

Ovaa kategorija na finansiski sredstva se sostoi od hartii od vrednost za trguvawe i hartii od vrednost spored objektivna vrednost preku dobivki ili zagubi opredeleni kako takvi pri po~etnoto proznavawe. Edno finansisko sredstvo se klasificira kako sredstvo nameneto za trguvawe dokolku se steknuva so cel generirawe na dobivka od kratkoro~ni fluktuacii vo cenata ili dokolku e vklu~eno vo portfolioto za koe postoi kratkoro~en fakti~ki oblik na ostvaruvawe dobivka.


12

Finansiski sredstva (prodolùva) Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba

Finansiski sredstva raspoloìvi za proda`ba se ne-derivativni sredstva, koi se bilo klasificirani vo ovaa kategorija ili pak ne se klasificirani vo bilo koja od ostanatite kategorii. Finansiski sredstva raspoloìvi za proda`ba se onie nameneti za ~uvawe na neodreden vremenski period, koi moè da se prodadat dokolku se pojavi potreba za likvidnost ili promeni vo kamatnite stapki, deviznite kursevi ili cenite na akciite.

Finansiski sredstva koi se ~uvaat do dospevawe

Finansiskite sredstva koi se ~uvaat do dospevawe se nederivativni finansiski sredstva so fiksni ili utvrdlivi pla]awa, fiksni datumi na dospevawe za naplata i za koi, Rakovodstvoto na {tedilnicata ima pozitivna namera i sposobnost da gi ~uva do nivnoto dospevawe. Dokolku {tedilnicata prodade zna~aen iznos na finansiskite sredstva koi se ~uvaat do dospevawe pred nivnoto dospevawe, celata kategorija na ovie sredstva se reklasificira vo finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba.

Inicijalno priznavawe i depriznavawe

Nabavkite i proda`bite na finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba i onie koi se ~uvaat do dospevawe se evidentiraat na datumot na kupuvaweto - datum na koj [to {tedilnicata ima obvrska da go kupi ili prodade sredstvoto. Kreditite se priznavaat koga gotovinata se avansira na pozajmuva~ite. Finansiskite sredstva, osven finansiskite sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi, inicijalno se priznavaat po objektivna vrednost zgolemena za tro[ocite na transakcijata.

Finansiskite sredstva prestanuvaat da se priznavaat po istekot na pravata za primawe na pari~nite tekovi od finansiskite sredstva ili po nivnoto prenesuvawe, a {tedilnicata gi prenela zna~itelno site rizici i koristi od sopstvenost.

Posledovatelno merewe

Po po~etnoto priznavawe, Dru[tvoto gi meri finansiskite sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi, i raspolo`livite-za-proda`ba finansiski sredstva po nivnata objektivna vrednost bez bilo kakvi namaluvawa za transakcionite tro[oci koi moè da nastanat pri nivnata proda`ba.

Objektivnata vrednost na finansiskite sredstva koi kotiraat na aktivniot pazar se bazira na nivnata kupovna cena na denot na izve[tajot za finansiska sostojba.

Dokolku pazarot na koj kotira finansiskoto sredstvo ne e aktiven, Dru[tvoto ja utvrduva objektivnata vrednost na sredstvoto so primena na tehniki za vrednuvawe. Tehnikite za vrednuvawe vklu~uvaat upotreba na normalni, komercijalni transakcii pome\u zapoznaeni, podgotveni strani, ako se dostapni, referenca na tekovnata objektivna vrednost na drug instrument koj e vo su[tina ist, analiza na diskontirani pari~ni tekovi i alternativni modeli na odreduvawe na cenata. Dokolku vrednosta na sopstveni~kite instrumenti ne moè soodvetno da se izmeri, tie se merat po nabavna vrednost.


13

Finansiski sredstva (prodolùva)

Vloùvawata ~uvani-do-dospevawe i kreditite i pobaruvawata se merat po amortizirana nabavna vrednost so upotreba na metodot na efektivna kamata namaleni za eventualnite zagubi poradi o[tetuvawe.

Realiziranite dobivki i zagubi kako i nerealiziranite dobivki i zagubi koi proizleguvaat od promenite na objektivnata vrednost na finansiskite sredstva koi se opredeleni kako sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi se vklu~uvaat vo dobivkite i zagubite vo periodot vo koj nastanuvaat.

Neto promenite vo objektivnata vrednost na finansiskite sredstva klasificirani kako sredstva po objektivna vrednost preku dobivkite i zagubite go vklu~uvaat i prihodot od kamata.

Nerealiziranite dobivki i zagubi koi proizleguvaat od promenite na objektivnata vrednost na sredstvata raspolo`livi-za-proda`ba se priznavaat vo seopfatnata dobivka, osven zagubite od o[tetuvawe i dobivkite i zagubite od kursni razliki na monetarnite stavki kako [to se dol`ni~kite hartii od vrednost, koi se priznavaat vo dobivkite i zagubite.

Pri proda`ba ili o[tetuvawe na finansiskite sredstva raspolo`livi-za-proda`ba kumulativnite dobivki i zagubi koi prethodno bile priznaeni vo seopfatnata dobivka se priznavaat vo dobivkite i zagubite. Vo slu~aj koga finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba nosat kamata, kamatata presmetana so metodot na efektivna kamata se priznava vo dobivkite i zagubite.

2.9 O[tetuvawe na finansiskite sredstva Sredstva evidentirani po amortizirana nabavna vrednost Na sekoj datum na izvestuvawe, {tedilnicata procenuva dali postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe na finansiskoto sredstvo. Finansiskoto sredstvo ili grupa na finansiski sredstva se o[teteni samo dokolku postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe kako rezultat na eden ili pove]e nastani [to se pojavile po prvi~noto priznavawe na sredstvata ("slu~aj na zaguba") i deka toj slu~aj na zaguba (ili slu~ai) vlijae na predvideniot iden gotovinski tek na finansiskoto sredstvo ili grupa finansiski sredstva koi moàt verodostojno da se procenat.

Kriteriumite [to {tedilnicata gi koristi pri utvrduvawe na postoeweto objektiven dokaz za zaguba od o[tetuvawe, vklu~uvaat:

Nepo~ituvawe na dogovornite obvrski za pla]awe na glavninata ili kamatata ili nadomestite/proviziite.

Denovi na docnewe pri pla]awe na glavninata ili kamatata. Pote[kotii so pari~nite tekovi kaj pozajmuva~ot. Neispolnuvawe na dogovorite ili uslovite za kreditirawe. Namaluvawe na vrednosta na dadenite garancii - kolateral. Otpo~nuvawe na ste~ajni postapki.


14

O[tetuvawe na finansiskite sredstva (prodolùva)

{tedilnicata vr[i procenka na postoeweto na objektiven dokaz za o[tetuvawe na poedine~na osnova za poedine~no zna~ajni finansiski sredstva, kako i poedine~no ili zbirno za finansiski sredstva [to ne se poedine~no zna~ajni. Dokolku {tedilnicata utvrdi deka ne postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe za poedine~no proceneto finansisko sredstvo, bilo zna~ajno ili ne, taa go vklu~uva sredstvoto vo grupa na finansiski sredstva so sli~ni karakteristiki na krediten rizik i vr[i zbirna procenka na o[tetuvaweto.

{tedilnicata vr[i klasifikacija na aktivni bilansni i vonbilasni pobaruvawa koi ne se smetaat za poedine~no zna~ajni stavki, na grupna osnova vo portfolio na mali krediti. Nefunkcionalni pobaruvawa ne moè da se klasificiraat vo portfolio na mali krediti na grupna osnova.

Iznosot na zagubata pretstavuva razlika pome\u priznaeniot iznos na sredstvoto i sega[nata vrednost na procenetite idni pari~ni tekovi (isklu~uvaj]i gi idnite zagubi po osnov na kreditot) diskontirani so primena na efektivna kamatna stapka na finansiskto sredstvo. Priznaeniot iznos na sredstvoto se namaluva preku upotrebata na smetka za rezervirawe poradi o[tetuvawe, so istovremeno priznavawe na soodvetniot rashod poradi o[tetuvawe vo tekovniot Izve[taj za prihodite i rashodite.

Za celite na zbirnata procenka na o[tetuvaweto, finansiskite sredstva se grupirani vrz osnova na sli~ni karakteristiki na kreditniot rizik (odnosno vrz osnova na proces na rangirawe pri [to {tedilnicata gi zema predvid vidot na sredstvo, industriskiot sektor, geografskata lokacija, vidot na kreditnoto obezbeduvawe, kreditnata istorija i ostanati faktori). Ovie karakteristiki se relevantni za procenka na idnite pari~ni tekovi za grupi na takvi sredstva, [to pretstavuva indikator za sposobnosta na dol`nicite da gi platat site dostasani iznosi vo soglasnost so dogovorenite uslovi na sredstvata [to se procenuvaat.

Vo slu~aj na nenaplatlivost na kreditot, istiot se otpi[uva nasproti soodvetnoto rezervirawe poradi o[tetuvawe. Takvite krediti se otpi[uvaat otkako ]e se zavr[at site neophodni proceduri i ]e se utvrdi iznosot na zagubata. Posledovatelnite nadomestuvawa na prethodno otpi[anite iznosi go namaluvaat iznosot na rezerviraweto poradi o[tetuvawe na kreditite, vo korist na tekovnite dobivki. Dokolku, posledovatelno, iznosot na zagubata od o[tetuvawe se namali i namaluvaweto moè objektivno da se povrze so nastan koj se slu~uva po priznavaweto na o[tetuvaweto (kako [to e podobruvawe na kreditniot rejting na dol`nikot), prethodno priznatata zaguba od o[tetuvawe se namaluva preku korekcija na smetkata na ispravka na vrednost (o[tetuvawe na sredstva). Iznosot na namaluvaweto se priznava vo korist na tekovnite dobivki kako osloboduvawe na ispravkata na vrednost (zaguba poradi o[tetuvawe).


15

O[tetuvawe na finansiskite sredstva (prodolùva)

Sredstva evidentirani po objektivna vrednost Na sekoj datum na bilansirawe, {tedilnicata procenuva dali postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe na finansiskoto sredstvo. Zna~itelnoto ili prolongirano opa\awe na objektivnata vrednost na finansiskoto sredstvo pod negovata nabavna vrednost pretstavuva objektiven dokaz pri utvrduvaweto na mo`nosta od o[tetuvawe. Dokolku postoi takov dokaz za finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba, kumulativnata zaguba - izmerena kako razlika me\u nabavnata vrednost i tekovnata objektivna vrednost se priznava vo tekovnite dobivki i zagubi. Dokolku, vo posledovatelen period, objektivnata vrednost na dol`ni~ki instrument klasificiran kako raspolo`liv za proda`ba se zgolemi, a zgolemuvaweto moè objektivno da se povrze so nastan koj se javuva po priznavaweto na zagubata poradi o[tetuvawe vo tekovnite dobivki ili zagubi, zagubata poradi o[tetuvawe se namaluva preku tekovnite dobivki i zagubi.

2.10 Nematerijalni sredstva Kompjuterski softver Tro[ocite povrzani so razvojot ili odrùvaweto na kompjuterski softverski programi se priznavaat kako tro[oci vo momentot na nivnoto nastanuvawe. Tro[ocite direktno povrzani so prepoznatlivi i unikatni softverski proizvodi kontrolirani od strana na {tedilnicata koi najverojatno ]e sozdadat ekonomski koristi koi ]e gi nadminat tro[ocite posle edna godina, se priznavaat kako nematerijalni sredstva. Tro[ocite za razvoj na kompjuterski softver koi se priznavaat kako sredstva se amortizirani koristej]i pravoliniska metoda vo tekot na period od ~etiri godini.

Prava i licenci Tro[ocite za steknuvawe prava i licenci se kapitalizirani i amortizirani koristej]i pravoliniska metoda vo tekot na period od ~etiri godini.

2.11 Materijalni sredstva Materijalnite sredstva se evidentirani po nivnata nabavna vrednost (proceneta nabavna), namaleni za akumuliranata amortizacija.

Amortizacijata se presmetuva pravoproporcionalno, so cel alokacija na nabavnata vrednost (proceneta nabavna) na materijalnite sredstva vo tekot na nivniot vek na upotreba. Podolu se dadeni godi[nite stapki na amortizacija primeneti vrz zna~ajnite stavki na materijalnite sredstva:

Kompjuteri 25%Motorni vozila 25%Mebel i kancelariska oprema 10% - 25% Posledovatelnite nabavki se vklu~eni vo evidentiranata vrednost na sredstvoto ili se priznavaat kako posebno sredstvo, soodvetno, samo koga postoi verojatnost od priliv na idni ekonomski koristi za {tedilnicata povrzani so stavkata i koga nabavnata vrednost na stavkata moè razumno da se izmeri. Site drugi redovni odrùvawa i popravki se evidentiraat kako rashodi vo dobivkite i zagubite vo tekot na finansiskiot period vo koj se javuvaat.


16

Nematerijalni sredstva (prodolùva)

Dobivkite i zagubite povrzani so otu\uvawata se utvrduvaat po pat na sporedba na prilivite so evidentiraniot iznos. Istite se vklu~uvaat vo dobivkite i zagubite vo periodot koga nastanuvaat.

2.12 O[tetuvawe na nefinansiski sredstva Sredstvata podlo`ni na amortizacija se proveruvaat od mo`ni o[tetuvawa sekoga[ koga odredeni nastani ili promeni ukaùvaat deka evidentiraniot iznos na sredstvata ne moè da se nadomesti. Koga evidentiraniot iznos na sredstvoto e povisok od negoviot procenet nadomestliv iznos, toj vedna[ se otpi[uva do negoviot nadomestliv iznos. Nadomestliviot iznos pretstavuva povisokiot iznos pome\u neto proda`nata cena i upotrebnata vrednost na sredstvata.

2.13 Pari~ni sredstva i ekvivalenti Pari~nite sredstva i ekvivalenti vklu~uvaat gotovina, smetki koi pretstavuvaat depoziti po viduvawe vo banka, smetki kaj NBRM i oro~eni depoziti vo banki so dospeanost pomala od 3 meseca od datumot na nabavka.

2.14 Rezervirawe Rezervirawe se priznava koga {tedilnicata ima tekovna obvrska kako rezultat na nastan od minatoto i postoi verojatnost deka ]e bide potreben odliv na sredstva koi vklu~uvaat ekonomski koristi za podmiruvawe na obvrskata, a voedno ]e bide napravena verodostojna procenka na iznosot na obvrskata. Rezervirawata se proveruvaat na sekoj datum na bilansirawe i se koregiraat so cel da se reflektira najdobrata tekovna procenka. Koga efektot na vremenata vrednost na parite e materijalen, iznosot na rezerviraweto pretstavuva sega[na vrednost na tro[ocite koi se o~ekuva da se pojavat za podmiruvawe na obvrskata.

2.15 Donacii Donaciite koi vo celost se sostojat od kancelariska oprema i siten inventar, se evidentiraat kako prihod sistematski i racionalno vo tekot na upotrebliviot vek na sredstvata. Dobienite donacii se tretiraat kako razgrani~en prihod vo pridru`nite finansiski izve[tai. Prihodite od donaciite se priznavaat vo tekovnite dobivki i zagubi kako ostanati delovni prihodi.

2.16 Nadomesti za vrabotenite {tedilnicata pla]a pridonesi za penzisko osiguruvawe na svoite vraboteni, soglasno doma[nata regulativa za socijalno osiguruvawe. Pridonesite, vrz osnova na platite, se pla]aat vo dràvniot Penziski Fond i vo dvata privatni penziski fondovi. Na datumot na izvestuvawe, ne postoi dopolnitelna obvrska vo vrska so ovie penziski planovi. Osven toa, site rabotodavci vo Republika Makedonija imaat obvrska da ispla]aat na vrabotenite posebna minimalna suma pri penzioniraweto vo iznos utvrden so zakonski propisi. {tedilnicata nema bilo kakva obvrska da obezbedi dopolnitelni nadomesti za svoite sega[ni i porane[ni vraboteni na datumot na izvestuvawe.


17

2.17 Tekoven i odloèn danok od dobivka Soglasno promenite vo zakonskata regulativa za danok od dobivka koi se primenuvaat od 1 januari 2009 godina, danokot od dobivka, po stapka od 10%, se pla]a na neodbitnite stavki za dano~ni celi koregirani za dano~niot kredit, kako i na raspredelenata dobivka za dividendi na pravni lica - nerezidenti i na fizi~ki lica. Neraspredelenata dobivka ne se odano~uva.

Odloèniot danok od dobivka se evidentira vo celost, koristej]i ja metodata na obvrska, za vremenite razliki koi se javuvaat pome\u dano~nata osnova na sredstvata i obvrskite i iznosite po koi istite se evidentirani za celite na finansiskoto izvestuvawe. Pri utvrduvawe na odloèniot danok od dobivka se koristat tekovnite vaè~ki dano~ni stapki. Odloèniot danok od dobivka se zadolùva ili odobruva vo tekovnite dobivki i zagubi, osven dokolku se odnesuva na stavki koi direktno go tovarat ili odobruvaat kapitalot, vo koj slu~aj odloèniot danok se evidentira vo Izve[tajot za seopfatna dobivka.

Odloènite dano~ni sredstva se priznavaat vo obem vo koj postoi verojatnost za iskoristuvawe na vremenite razliki nasproti idnata raspolo`liva odano~iva dobivka.

So sostojba na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina, {tedilnicata nema evidentirano odloèni dano~ni sredstva ili obvrski, bidej]i ne postojat vremenski razliki na ovie datumi.

2.18 Pozajmici Pozajmicite inicijalno se priznavaat po objektivna vrednost, [to pretstavuva primeni prilivi (objektivna vrednost na primenite nadomestoci) namaleni za napravenite tro[oci na transakcijata. Pozajmicite se evidentirani posledovatelno spored nivnata amortizirana nabavna vrednost.

2.19 Kapital, rezervi i pla]awa za dividendi Osnova~kiot kapital se sostoi od vloènite sredstva na osnova~ot na {tedilnicata.

2.20 Izvestuvawe spored segmenti Deloven segment pretstavuva grupa na sredstva ili aktivnosti koi se angaìrani vo obezbeduvaweto na proizvodi ili uslugi koi se predmet na rizici i nadomesti koi se razlikuvaat od onie vo ostanatite delovni segmenti. Geografskiot segment e angaìran vo obezbeduvawe na proizvodi ili uslugi vo odredeno ekonomsko opkruùvawe koe e predmet na rizici i nadomesti koi se razlikuvaat od onie segmenti koi gi izvr[uvaat aktivnostite vo drugi ekonomski opkruùvawa.


18

2.21 Prevzemeni i neizvesni obvrski Ne se evidentirani neizvesni obvrski vo finansiskite izve[tai. Tie se objavuvaat dokolku postoi verojatnost za odliv na sredstva koi vklu~uvaat ekonomski koristi. Isto taka, neizvesni sredstva ne se evidentirani vo finansiskite izve[tai, no se objavuvaat koga postoi verojatnost za priliv na ekonomski koristi. Iznosot na neizvesna zaguba se evidentira kako rezervirawe dokolku e verojatno deka idnite nastani ]e potvrdat postoewe na obvrska na denot na izvestuvawe i koga moè da se napravi razumna procenka na iznosot na zagubata.

2.22 Nastani po datumot na izvestuvawe Onie posledovatelni nastani koi davaat dopolnitelni informacii za finansiskata sostojba na {tedilnicata na datumot na bilansiraweto (korektivni nastani) se reflektirani vo finansiskite izve[tai. Onie nastani po datumot na izvestuvawe koi nemaat karakter na korektivni nastani se objavuvaat vo soodvetna bele[ka dokolku istite se materijalno zna~ajni.

{tedilnica Fulm Doo, Skopje 19

Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva)

3 Upravuvawe so rizici od finansirawe Delovnite aktivnosti na {tedilnicata se izloèni na razli~ni rizici od finansiski karakter. Aktivnostite na upravuvawe so rizicite od finansirawe vklu~uvaat analiza, procenka, prifa]awe i upravuvawe so rizicite. {tedilnicata se stremi kon postignuvawe na soodvetna ramnoteà me\u rizikot i nadomestot i minimizacija na potencijalnite negativni efekti vrz finansiskata uspe[nost na {tedilnicata.

Politikite na {tedilnicata za upravuvawe so rizici imaat za cel da gi identifikuvaat i analiziraat ovie rizici, da vospostavat soodvetni limiti i kontrola na rizicite, kako i da gi sledat rizicite i pridrùvaweto kon limitite preku verodostojni i sovremeni informati~ki sistemi. {tedilnicata redovno vr[i ispituvawe na politikite i vospostavenite sistemi za upravuvawe so rizikot soglasno so pazarnite promeni, promenite vo produktite i najdobrata praksa.

Upravuvaweto so rizici go vr[i Rakovodstvoto na {tedilnicata vo soglasnost so politikite odobreni od strana na Edinstveniot sodru`nik. Rakovodstvoto gi identifikuva i procenuva rizicite od finansirawe vo tesna sorabotka so delovnite edinici na {tedilnicata. Edinstveniot sodru`nik obezbeduva pismeni politiki i proceduri koi go opfa]aat celokupnoto upravuvawe so rizici, kako i specifi~nite podra~ja, kako [to se kreditniot rizik, rizikot od kamatni stapki i rizikot od likvidnost.

3.1 Krediten rizik {tedilnicata e izloèna na krediten rizik, [to pretstavuva rizik dogovornata strana da ne bide vo mo`nost da gi plati iznosite vo celost vo momentot na nivnoto dospevawe. Kreditniot rizik e najzna~ajniot rizik za delovnite aktivnosti na {tedilnicata. Za taa cel, Rakovodstvoto na {tedilnicata vnimatelno upravuva so nejzinata izloènost na kreditniot rizik. Kreditnata izloènost se javuva kaj kreditnite aktivnosti na {tedilnicata.

Merewe na kreditniot rizik

Mereweto na kreditniot rizik na {tedilnicata se zasnova na vospostaveni nivoa na rangirawe na krediti od A do D, kade sekoe nivo nosi odreden stepen na rezervirawe od mo`na zaguba od o[tetuvawe, odnosno A 0-10% (A0 so 0%,A1 so 0-2% , A2 so 2.1-4%, A3 so 4.1-6% ,A4 so 6.1-8% , A5 so 8.1-10% , A01 so 10%), B 10.1-25%(B2 so 10.1-15% B3 so 15.1-20%, B4 so 20.1-25% , B01 so 25%) , V 25.1-50% (V01 so 40.1-50% , V02 so 50% , V3 so 25.1-30% , V4 so 30.1-35%, V5 so 35.1-40%), G 50.1-75% (G01 so 75% , G2 so 50.1-60% , G3 so 60.1-70% G4 so 70.1-75% ) i D 75.1-100% (D1 so 75.1-99.9% , D2 so 100%), soodvetno. Ovoj sistem ja zema vo predvid, sposobnosta na pozajmuva~ot da gi ispolni obvrskite za isplata na kamatata i glavninata i nadomestite/proviziite, soodvetniot rizik vo dejnosta kako i soodvetnite garantni pokritija. {tedilnicata ja sledi svojata izloènost na krediten rizik vrz revolving osnova i podleì na kvartalni razgleduvawa.


Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva) Upravuvawe so rizici od finansirawe (prodolùva)

Krediten rizik (prodolùva) Politiki za kontrola na limiti i ublaùvawe na rizikot

{tedilnicata gi upravuva, ograni~uva i kontrolira koncentraciite na kreditniot rizik vo momentot na nivno identifikuvawe, osobeno vo odnos na poedine~ni dogovorni strani ili grupi, spored obezbeduvaweto kako i vo odnos na industriski sektori i zemji.

Za upravuvawe so rizikot od koncentracija na izloènost, {tedilnicata ima usvoeno politiki i proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i odredbite od relevantnata podzakonska regulativa.

{tedilnicata ima vospostaveno metodologija koja opfa]a: 1) Merewe na rizikot od koncentracija kon odredeni lica;

2) Definirawe i postojano sledewe na izloènosta po poedine~en komitent, po kategorija komitenti, po dejnost, po vid na obezbeduvawe soglasno propi[anite procenti na izloènost vo Zakonot za banki i Odlukata za limiti na izloènost;

3) Sistem za identifikacija na povrzani lica i lica povrzani so {tedilnicata;

4) Merewe na koncentracija na nivoto na kreditno portfolio;

Soglasno odredbite na Zakonot za banki (~len 71, stav 1), i to~ka 2 od Odlukata za uslovite i na~inot na rabota na {tedilnicite maksimalniot limit na kreditna izloènost na {tedilnicata kon edno lice i so nego povrzani lica ne smee da bide povisok od 10 % od sopstvenite sredstva. Vo isto vreme, izloènosta na {tedilnicata kon akcioner so kvalifikuvano u~estvo ne smee da nadmine 5% od sopstvenite sredstva na {tedilnicata. Maksimalnata izloènost kon lica so posebni prava i odgovornosti na {tedilnicata ne smee da nadmine 3% od sopstvenite sredstva na {tedilnicata. Ponatamu, izloènosta na {tedilnicata kon drugi banki i [tedilnici ne smee da nadmine 30% od nejzinite sopstveni sredstva.

So sostojba na 31 dekemvri 2010 godina, {tedilnicata e usoglasena so utvrdenite limiti od Zakonot za banki.

{tedilnicata gi strukturira nivoata na prevzemeniot krediten rizik po pat na odreduvawe limiti na prifaten rizik vo vrska so eden pozajmuva~, ili grupa pozajmuva~i, i na geografski i industriski segmenti. Takvite rizici se sledat na obnovliva osnova i podleàt na godi[no nivo ili po~est pregled, koga e potrebno.

Izloènosta na krediten rizik isto taka se upravuva preku redovna analiza na sposobnosta na pozajmuva~ite da gi ispolnat svoite obvrski po osnov na kamatata, glavninata i nadomestite/proviziite.

Za upravuvawe so kreditniot rizik, {tedilnicata ima usvoeno politiki i proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i odredbite od relevantnata podzakonska regulativa.



Krediten rizik (prodolùva)

Site krediti vo {tedilnicata se indeksirani so evro za za[tita od devalvacija.

Kreditite vo {tedilnicata se namenski ili nenamenski.

{tedilnicata so Odluka za nov produkt, usvoena od Edinstveniot sodru`nik, gi definira pri~inite, uslovite, pazarnata cel i na~inot na odobruvawe na kreditot.

{tedilnicata vr[i kreditirawe vo soglasnost so Odluka za uslovi pod koi se vr[i kreditirawe, usvoena od Edinstveniot sodru`nik.

Krediti se odobruvaat na kreditobarateli koi moàt da dokaàt deka kreditot:

]e pridonese za podobruvawe na ekonomskata i socijalnata sostojba na kreditobaratelot, pa so toa i na zaednicata,

]e ja zgolemi sposobnosta na kreditobaratelot da sozdava ili odrùva prihodi i za li~na ili familijarna finansiska sigurnost,

]e ja podobri sposobnosta na kreditobaratelot da gi upravuva svoite li~ni, finansiski i fizi~ki izvori poefikasno.

Krediti se odobruvaat na kreditobarateli koi gi ispolnuvaat slednive kriteriumi:

Karakter Kapacitet Kapital Zalog Uslovi za kredit.

Kreditobaratelot moè da pozajmuva od {tedilnicata samo ako redovno gi ima podmireno prethodnite obvrski. Ako kreditobaratelot ne uspeal namerno da gi otplati prethodnite krediti ili ako se nao\a vo faza na docnewe so otplatata na prethodno zemen kredit, toj kreditobaratel nema da moè da dobie nov kredit.

Pri utvrduvawe na urednosta vo izmiruvaweto na obvrskite od strana na klientot se ima predvid:

kreditnata istorija na klientot, preku proverka na negovata sposobnost za servisirawe na obvrskite sprema {tedilnicata ili ostanatite banki i [tedilnici (dokolku klientot prethodno koristel krediti ili drugi oblici na izloènost na krediten rizik vo {tedilnicata ili ostanatite banki i [tedilnici);

procenka na verojatnosta dali upotrebata na sredstvata spored dogovorenata namena na kreditot ili drug oblik na izloènost na krediten rizik ]e predizvika gotovinski priliv kaj klientot vo obem i dinamika [to ]e odgovara na dogovoreniot na~in na otplata na obvrskite.




Pri utvrduvawe na kvalitetot na obezbeduvaweto se imaat predvid slednite elementi:

mo`nosta za proda`ba na obezbeduvaweto;

dokumentiranosta na obezbeduvaweto i mo`nosta za negov nadzor od strana na {tedilnicata;

mo`nost za prisilna naplata na obezbeduvaweto

Na~inot na presmetkata na kamatata e so principot na proporcionalna metoda so dnevna presmetka na nivo na 365/366 dena, so primena na metodot na anuitetni pla]awa, so mese~na kamata, nadomesti i glavnicata dospeva po opredelen period od Dogovorot i so kamata/nadomest koja se pla]a mese~no odnapred za vreme na grejs periodot, a po istekot na grejs periodot glavnicata dospeva mese~no so primena na metodot na anuitetni pla]awa se do istekot na vremenskiot period za koj e odobren kreditot.

Kamatata se presmetuva za period od poslednata uplata do denot na uplatata.

Odlukata za uslovite za vr[ewe kreditirawe vo {tedilnicata vaì za site uplatno-isplatni mesta.

Op[ti indikatori koi se koristat pri utvrduvawe zaguba poradi o[tetuvawe vrz osnova na krediten rizik se:

informacija za finansiska pote[kotija na klientot;

informacija za nepo~ituvawe na dogovorot, vklu~itelno i nepla]awe ili docnewe na pla]awata na dostasanite obvrski;

podatoci koi ukaùvaat deka postoi namaluvawe vo procenetite idni pari~ni tekovi za grupa izloènosti na krediten rizik, vo sporedba so nivnoto po~etno priznavawe, iako namaluvaweto ne moè da se povrze so poedine~na izloènost na krediten rizik, vklu~uvaj]i:

a) negativni promeni vo plate`nata sposobnost na klientite (na primer: zgolemen broj na zadocneti pla]awa),

b) vlo[uvawe na nacionalnite ili lokalnite ekonomski uslovi koi vlijaat na pla]aweto na obvrskite na klientite (na primer: zgolemuvawe na stapkata na nevrabotenost vo geografskata oblast na klientot, namaluvawe na cenite na imotot koj sluì kako obezbeduvawe, namaluvawe na cenata na proizvodot koj go proizveduvaat odnosno na uslugata [to ja davaat klientite i sli~no).



Krediten rizik (prodolùva) {tedilnicata e dol`na da izvr[i klasifikacija na sekoja aktivna bilansna i vonbilansna stavka spored stepenot na krediten rizik na koj e izloèna kako rezultat na taa stavka na na~in i kriteriumi soglasno Odlukata za upravuvawe so krediten rizik.

Izloènosta na krediten rizik, koja e predmet na klasifikacija od strana na {tedilnicata, gi opfa]a aktivnite bilansni pobaruvawa vrz osnova na: dostasani i nedostasani krediti, nefunkcionalni krediti, depoziti kaj banki i ostanati finansiski institucii, pobaruvawa vrz osnova na kamati, nefunkcionalna kamata, pobaruvawa vrz osnova na provizii i nadomesti, drugi dostasani i nefukcionalni pobaruvawa, i drugi pobaruvawa koi ja izloùvaat {tedilnicata na krediten rizik.

{tedilnicata nema obvrska da vr[i klasifikacija spored izloènosta na krediten rizik na slednive aktivni bilansni stavki:

Pari~ni sredstva, smetki na {tedilnicata kaj Narodna banka, nematerijalni sredstva, nedvi`nostite i opremata, prirodnite bogastva, sredstvata za rabota i zalihite;

Stavkite koi ja izloùvaat {tedilnicata na pazaren i/ili drug vid rizik, razli~en od kreditniot rizik - vloùvawa vo hartii od vrednost i drugi finansiski instrumenti ~uvani za trguvawe, vloùvawa vo hartii od vrednost i drugi finansiski instrumenti koi se merat po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi.

Pri klasifikacija na izloènosta na krediten rizik, {tedilnicata gi zema vo predvid slednive kriteriumi:

kreditnata sposobnost na klientot;

urednost vo izmiruvaweto na obvrskite od strana na klientot;

kvalitetot na obezbeduvaweto.

Rezerviraweto poradi o[tetuvawe na krajot na godinata poteknuva od sekoe poedine~no nivo na interno rangirawe kako [to e toa prethodno objasneto vo delot za Merewe na kreditniot rizik.




Analiza na maksimalna izloènost na krediten rizik

vo iljadi Denari

Krediti na i pobaruvawa od

banki


drugi komitenti

Vloùvawa vo finansiski

sredstva raspolo`livi za

proda`ba


sredstva koi se ~uvaat do

dospevawe

Pari~ni sredstva i pari~ni

ekvivalenti

Pobaruvawa za provizii i nadomesti

Ostanati pobaruvawa

Vonbilansni izloènosti Vkupno

2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 Smetkovodstvena vrednost na izloènosti za koi e izdvoena ispravka na vrednosta/posebna rezerva Smetkovodstvena vrednost na poedine~no zna~ajni izloènosti, pred ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na poedine~na osnova

kategorija na rizik A 16,238 22,275 104,958 89,511 - - - - 7,027 3,963 3 5 - - - - 128,226 115,754 kategorija na rizik B - - 27,551 18,720 - - - - - - 6 10 - - - - 27,557 18,730 kategorija na rizik V - - 6,822 9,732 - - - - - - 4 16 - - - - 6,826 9,748 kategorija na rizik G - - 3,034 3,136 - - - - - - - - - - - - 3,034 3,136 kategorija na rizik D - - 6,783 5,344 - - - - - - - - - - - - 6,783 5,344 16,238 22,275 149,148 126,443 - - - - 7,027 3,963 13 31 - - - - 172,426 152,712

(Ispravka na vrednosta i posebna rezerva na poedine~na osnova) (162) (223) (18,336) (15,150) - - - - (71) (39) (1) (5) - - - - (18,570) (15,417) Smetkovodstvena vrednost na poedine~no zna~ajni izloènosti, namalena za ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na poedine~na osnova 16,076 22,052 130,812 111,293 - - - - 6,956 3,924 12 26 - - - - 153,856 137,295



25


Analiza na maksimalna izloènost na krediten rizik (prodolùva)


banki


drugi komitenti



proda`ba



dospevawe


ekvivalenti


Ostanati pobaruvawa


2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 Smetkov. Vrednost na izlo`. Koi se ocenuvaat na grupna osnova, pred isprav. Na vrednosta i posebnata rezerva na grupna osnova poedine~no nezna~ajni izloènosti (portfolio na mali krediti) - - 11,111 25,265 - - - - - - 7 16 - - - - 11,118 25,281 poedine~no zna~ajni izloènosti koi ne se o[teteni na poedine~na osnova - - 16,366 7,231 - - - - - - - - - - - - 16,366 7,231 (Ispravka na vrednosta i posebna rezerva na grupna osnova) - - (1,619) (2,609) - - - - - - (1) (1) - - - - (1,620) (2,610) Smetkov. Vrednost na izlo`. Koi se ocenuvaat na grupna osnova, pred isprav. Na vrednosta i posebnata rezerva na grupna osnova - - 25,858 29,887 - - - - - - 6 15 - - - - 25,864 29,902

Smetkov. Vrednost na izloènosti za koi ne e izdvoena ispr. Na vred. /posebna rezerva dostasani pobaruvawa - - - - - - - - - - - - - - - - - - Starosna struktura na dost. pobar. Za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta - - - - - - - - - - - - - - - - -

do 30 dena - - - 3 - - - - - - - - - - - - - 3 Smetkovodstvena vrednost na dost. pobar. Za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta - - - - - - - - - - - - - - - - - -



26


Analiza na maksimalna izloènost na krediten rizik (prodolùva)


banki


drugi komitenti



proda`ba



dospevawe


ekvivalenti


Ostanati pobaruvawa


2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 Nedostasani pobaruvawa restrukturirani pobaruvawa - - - - - - - - - - - - - - - - - - ostanati pobaruvawa - - 5,759 19,589 - - 18,860 34,210 28,864 35,682 - - 277 246 - - 53,760 89,727 Smetkovodstvena vrednost na nedostasani pobaruvawa za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta/posebna rezerva - - 5,759 19,589 - - 18,860 34,210 28,864 35,682 - - 277 246 - - 53,760 89,727 Vkupna smetkovodstvena vrednost na pobaruvawa so krediten rizik pred ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva 16,238 22,275 182,384 178,531 - - 18,860 34,210 35,891 39,645 20 47 277 246 - - 253,670 274,954 (Vkupna ispravka na vrednosta i posebna rezerva) (162) (223) (19,955) (17,759) - - - - (71) (39) (2) (6) - - - - (20,190) (18,027) Vkupna smetkovodstvena vrednost na pobaruvawa so krediten rizik namalena za ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva 16,076 22,052 162,429 160,772 - - 18,860 34,210 35,820 39,606 18 41 277 246 - - 233,480 256,927



27


Vrednost na obezbeduvaweto (objektivna vrednost) zemena za za[tita na kreditniot rizik

vo iljadi Denari


banki


drugi komitenti



proda`ba



dospevawe


ekvivalentiOstanati

pobaruvawaVonbilansni izloènosti Vkupno

2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 Vrednost na obezbed. Na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na poedine~na osnova Prvoklasni instrumenti za obezebeduvawe: - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo {tedilnicata) - - 6,788 7,874 - - - - - - - - - - 6,788 7,874 - Dràvni hartii od vrednost - - - - - - 18,860 34,210 - - - - - - 18,860 34,210 Garancii od dru[tva za osiguruvawe i polisi za osiguruvawe - - - - - - - - 582 327 - - - - 582 327 Garancii od fizi~ki lica - - 303,391 301,037 - - - - - - 12 26 - - 303,403 301,063 Ostanati vidovi na obezbeduvawe - - 4,967 2,313 - - - - - - - - - - 4,967 2,313 Neobezbedeni 16,076 22,052 - - - - - - 35,238 39,279 - - - - 51,314 61,331 Vkupna vrednost na obezb. Na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na poedine~na osnova 16,076 22,052 315,146 311,224 - - 18,860 34,210 35,820 39,606 12 26 - - 385,914 407,118 Vrednost na obezbed. Na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na grupna osnova - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo {tedilnicata) - - 569 - - - - - - - - - - - 569 - Garancii od fizi~ki lica - - 59,198 95,043 - - - - - - 6 15 - - 59,204 95,058 Ostanati vidovi na obezbeduvawe - - 1,088 512 - - - - - - - - - - 1,088 512 Vkupna vrednost na obezb. Na kreditnata izloènost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na grupna osnova - - 60,855 95,555 - - - - - - 6 15 - - 60,861 95,570



28


Koncentracija na kreditniot rizik po geografski lokacija i industriska granka Slednata tabela dava pregled na izloènosta na {tedilnicata na krediten rizik spored evidentiranite iznosi, kategorizirani po geografski regioni so sostojba na 31 dekemvri 2010 i 2009 (vo iljadi Denari):


banki


drugi komitenti



proda`ba



dospevawe


ekvivalenti


Ostanati pobaruvawa


2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 Geografska lokacija Republika Makedonija 16,076 22,052 162,429 160,772 - - 18,860 34,210 35,820 39,606 18 41 277 246 - - 233,480 256,927 Zemji-~lenki na Evropskata unija - - - - - - - - - - - - - - - - - - Evropa (ostanato) - - - - - - - - - - - - - - - - - - Zemji-~lenki na OECD (bez evropskite zemji-~lenki na OECD) - - - - - - - - - - - - - - - - - - Ostanato - - - - - - - - - - - - - - - - -

Vkupno 16,076 22,052 162,429 160,772 - - 18,860 34,210 35,820 39,606 18 41 277 246 - - 233,480 256,927

Industriski sektori Slednata tabela dava pregled na izloènosta na {tedilnicata na krediten rizik spored evidentiranite iznosi, kategorizirani po industriski sektori so sostojba na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina (vo iljadi Denari):


banki


drugi komitenti



proda`ba



dospevawe


ekvivalenti


Ostanati pobaruvawa


2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 Industriska granka Zemjodelstvo, lov i [umarstvo - - 21,209 21,865 - - - - - - - 2 - - - - 21,209 21,867 Finansisko posreduvawe 16,076 22,052 - - - - - - 35,820 39,606 - - 277 246 - - 52,173 61,904 Javna uprava i odbrana; zadolìtelna socijalna za[tita - - - - - - 18,860 34,210 - - - - - - - - 18,860 34,210 Fizi~ki lica - - 141,220 138,907 - - - - - - 18 39 - - - - 141,238 138,946 Vkupno 16,076 22,052 162,429 160,772 - - 18,860 34,210 35,820 39,606 18 41 277 246 - - 233,480 256,927

{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva) Upravuvawe so rizici od finansirawe (prodolùva)

29

3.2 Pazarni rizici {tedilnicata e izloèna na pazarni rizici koi proizleguvaat od izloènosta na {tedilnicata na efektot od fluktuacijata na pazarnite kamatni stapki. Poradi toa [to site transakcii gi izvr[uva vo doma[na valuta - Denar, {tedilnicata ne e izloèna na fluktuacijata na kursevite na stranskite valuti. Rakovodstvoto na {tedilnicata utvrduva prifatlivi limiti na rizik, koi se baziraat na nivno sekojdnevno sledewe.

{tedilnicata e dol`na, pred realiziraweto na transakcijata na trguvawe, da obezbedi deka site bitni uslovi i elementi na edna transakcija se jasni i dogovoreni.

{tedilnicata e dol`na da ne izvr[uva transakcii koi ne se vo soglasnost so voobi~aenite uslovi na pazarite.

Mehanizmi vo upravuvawe so rizikot na partneri vo trguvawe se:

Odobreni partneri-{tedilnicata vr[i transakcii samo so partneri vo trguvawe odobreni od Edinstveniot sodru`nik vrz osnova na analizata na Komitetot za upravuvawe so likvidnosniot rizik na {tedilnicata

Minimum krediten rejting - {tedilnicata vr[i transakcii samo so partneri vo trguvawe so dobar krediten rejting pri [to za podolg rok potreben e partner so podobar krediten rejting

Limiti na izloènost sprema eden partner vo trguvawe - soglasno Politikata za upravuvawe so rizik od koncentracija na izloènost

Kamaten rizik

{tedilnicata e izloèna na efektite od fluktuacijata na nivoata na pazarnite kamatni stapki vrz nejzinata finansiska sostojba i pari~ni tekovi.

Za upravuvawe so rizikot od promena na kamatnite stapki, {tedilnicata ima usvoeno politiki i proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i odredbite od relevantnata podzakonska regulativa.

{tedilnicata vospostavuva sistem za upravuvawe so rizikot na kamatna stapka koj proizleguva od portfolioto na bankarskite aktivnosti (vo natamo[en tekst: Rizikot na kamatni stapki), koj e soodveten na prirodata, obemot i sloènosta na aktivnostite na {tedilnicata koi vlijaat vrz nivoto na izloènosta na {tedilnicata na ovoj rizik.

{tedilnicata go opredeluva nivoto na rizikot koj proizleguva od promenite vo kamatnite stapki, od aspekt na vlijanieto vrz tekovnite dobivki i zagubi i vrz visinata na kamatno~uvstvitelnite pozicii.

{tedilnicata definira limiti na izloènosta na rizikot na kamatni stapki vo portfolioto na bankarskite aktivnosti, so cel da se namalat zagubite, odnosno da se namalat negativnite efekti vrz visinata na prihodite i na sopstvenite sredstva na {tedilnicata, pritoa imaj]i gi predvid i rezultatite od izvr[enoto stres-testirawe.


30

Pazarni rizici (prodolùva) Kamaten rizik (prodolùva) {tedilnicata vr[i redovno stres-testirawe na vlijanieto na golemite promeni ([okovi) vo kamatnite stapki vrz dobivkata i sopstvenite sredstva. Stres-testiraweto (stres-scenarijata) se temeli vrz realno najlo[ite scenarija i gi opfa]a site materijalni izvori na rizik od promenata na kamatnite stapki. Tabelata podolu gi analizira sredstvata i obvrskite na {tedilnicata, grupirani spored nivnata dostasanost vrz osnova na preostanatiot period od datumot na bilansirawe do dogovorniot datum na dospevawe na den 31 dekemvri 2010 i 31 dekemvri 2009 (vo iljadi Denari).

31 dekemvri 2010

Instrumenti so fiksna kamatna stapka, vklu~uvaj]i gi i instrum/ so promenliva kamatna stapka, predmet na

odluka

Efektivna kamatna

stapka(vo%)

Instru-menti

so promen-

liva kamatna

stapkaPomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12mes.

Od 1 do 2

godini

Od 2 do 5

godini Nad 5

godini

Neka-mato-nosno Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 0.5%-5.2% - 30,257 4,950 - - - - 613 35,820Krediti i pobaruvawa od banki 4.4%-7.2% - - 12,078 3,960 - - - 38 16,076Krediti i pobaruvawa od komitenti

6.62%-24.27% - 5,999 10,375 47,804 44,714 52,426 - 1,111 162,429

Vloùvawa vo hartii od vrednost 4.4%-4.7% - 4,996 9,920 3,944 - - - - 18,860Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) - - - - - - - - 39 39Ostanati pobaruvawa - - - - - - - - 295 295

- 41,252 37,323 55,708 44,714 52,426 - 2,096 233,519Finansiski obvrski Depoziti na komitenti 0.5%-13% - 12,781 21,118 71,320 23,366 1,894 - 1,194 131,673Obvrski po krediti 1.3%-11.8% - 660 616 1,673 1,921 4,449 2,281 39 11,639Donacii - - - - - - - 72 72Ostanati obvrski - - - - - - - - 2,192 2,192 - - 13,441 21,734 72,993 25,287 6,343 2,281 3,497 145,576Neusoglasenost na kamatnite stapki na finansiskite sredstva i obvrski - 27,811 15,589 (17,285) 19,427 46,083 (2,281) (1,401) 87,943


31

Pazarni rizici (prodolùva) Kamaten rizik (prodolùva)

31 dekemvri 2009

Instrumenti so fiksna kamatna stapka, vklu~uvaj]i gi i instrum/ so promenliva kamatna stapka, predmet na odluka

Efektivna kamatna

stapka (vo%)

Instru-menti so promen-

liva kamatna

stapkaPomalku od 1 mes.

Od 1 do 3

meseciOd 3 do 12mes.

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5

godini Nad 5

godini

Ne-kama-

to-nosno Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 0,5%-6,8% - 35,718 3,465 - - - - 423 39,606 Krediti na i porabaruvawa od banki 6,2%-8,5% - 1,931 14,568 5,478 - - - 75 22,052 Krediti i pobaruvawa od komitenti

6,62%-32,73% - 5,004 12,660 60,735 42,350 38,681 - 1,342 160,772

Hartii od vrednost koi se ~uvaat do dospevawe 5,2%-5,7% - - 20,165 14,045 - - - - 34,210 Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) - - - - - - - - 149 149 Ostanati pobaruvawa - - - - - - - - 287 287

- - 42,653 50,858 80,258 42,350 38,681 - 2,276 257,076 Finansiski obvrski Depoziti na komitenti 1,5%-13% - 18,107 29,451 78,647 23,534 3,265 - 1,284 154,288 Obvrski po krediti 1,3%-14,5% - 455 467 1,937 2,375 5,134 3,496 48 13,912 Donacii - - - - - - - 106 106Ostanati obvrski - - - - - - - 1,597 1,597 - - 18,562 29,918 80,584 25,909 8,399 3,496 3,035 169,903 Neusoglasenost na kamatnite stapki na finansiskite sredstva i obvrski - - 24,091 20,940 (326) 16,441 30,282 (3,496) (759) 87,173


32

Pazarni rizici (prodolùva)

Valuten rizik {tedilnicata e izloèna na rizik vo odnos na efektite od dvièwata na nivoto na devizni kursevi koi se odrazuva vrz finansiskata pozicija i gotovinskiot tek. Slednite tabeli ja sumiraat neto deviznata pozicija na monetarnite sredstva i obvrski na {tedilnicata na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina (vo iljadi Denari).

31 dekemvri 2010 MKD EUR USD Drugi

valuti Vkupno

Monetarni sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 35,820 - - - 35,820Krediti i pobaruvawa od banki 16,076 - - - 16,076Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 162,429 - - - 162,429Vloùvawa vo hartii od vrednost 18,860 - - - 18,860Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 39 - - - 39Ostanati pobaruvawa 295 - - - 295Vkupno monetarni sredstva 233,519 - - - 233,519 Monetarni obvrski Depoziti na drugi komitenti 131,673 - - - 131,673Obvrski po krediti 11,639 - - 11,639Donacii 72 - - - 72Ostanati obvrski 2,192 - - - 2,192

Vkupno monetarni obvrski 145,576 - - - 145,576Neto pozicija 87,943 - - - 87,943

31 dekemvri 2009 Monetarni sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 39,606 - - - 39,606Krediti i pobaruvawa od banki 22,052 - - - 22,052Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 160,772 - - - 160,772Vloùvawa vo hartii od vrednost 34,210 - - - 34,210Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 149 - - - 149Ostanati pobaruvawa 287 - - - 287Vkupno monetarni sredstva 257,076 - - - 257,076 Monetarni obvrski Depoziti na drugi komitenti 154,288 - - - 154,288Obvrski po krediti 13,912 - - - 13,912Donacii 106 - - - 106Ostanati obvrski 1,597 - - - 1,597

Vkupno monetarni obvrski 169,903 - - - 169,903Neto pozicija 87,173 - - - 87,173


33

3.3 Rizik na likvidnost {tedilnicata e izloèna na dnevni povlekuvawa na sredstva od svoite raspolo`livi gotovinski resursi na tekovnite smetki, dospeanite depoziti, po osnov na odobreni krediti, kako i ostanati povlekuvawa.

Za upravuvawe so likvidnosniot rizik, {tedilnicata ima usvoeno politiki i proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i odredbite od Odlukata na NBRM za upravuvawe so likvidnosniot rizik.

Osnovnite principi i standardi za upravuvawe so likvidnosniot rizik se sostojat vo slednoto:

{tedilnicata kontinuirano go identifikuva, meri, sledi i kontrolira likvidnosniot rizik, vo soglasnost so prirodata, obemot i sloènosta na finansiskite aktivnosti koi gi vr[i, na na~in so koj ]e ovozmoì nepre~eno, neprekinato i navremeno izvr[uvawe na dostasanite obvrski.

{tedilnicata vr[i testirawe na likvidnosta pri razli~ni scenarija, so cel da se sledi likvidnosniot rizik i da se obezbedi soodvetna likvidnosna pozicija.

{tedilnicata ima vospostaveno plan za upravuvawe so likvidnosniot rizik vo vonredni uslovi, koj me\u drugoto, sodrì i zadolènija za izgotvuvawe izve[tai so podatoci, pokazateli i drugi informacii koi se neophodni za prezemawe merki vo slu~aj na likvidnosni krizi, no i za interno izvestuvawe vo ramki na {tedilnicata.

Slednite tabeli gi analiziraat sredstvata i obvrskite na {tedilnicata, grupirani spored nivnata dostasanost vrz osnova na preostanatiot period od datumot na izvestuvawe do dogovorniot datum na dospevawe na 31 dekemvri 2010 i 2009 (vo iljadi Denari).

31 dekemvri 2010 Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12meseci

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5 godini

Nad 5 godini Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 30,870 4,950 - - - - 35,820Krediti i pobaruvawa od banki 38 12,078 3,960 - - - 16,076Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 7,110 10,375 47,804 44,714 52,426 - 162,429Vloùvawa vo hartii od vrednost 4,996 9,920 3,944 - - - 18,860Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 39 - - - - - 39Ostanati pobaruvawa 295 - - - - - 295

Vkupno finansiski sredstva 43,348 37,323 55,708 44,714 52,426 - 233,519 Finansiski obvrski Depoziti na drugi komitenti 13,975 21,118 71,320 23,366 1,894 - 131,673Obvrski po krediti 699 616 1,673 1,921 4,449 2,281 11,639Donacii 72 72Ostanati obvrski 2,192 - - - - - 2,192

Vkupno finansiski obvrski 16,938 21,734 72,993 25,287 6,343 2,281 145,576Ro~na neusoglasenost 26,410 15,589 (17,285) 19,427 46,083 (2,281) 87,943


34

Rizik na likvidnost (prodolùva) 31 dekemvri 2009

Pomalku od 1 mes.

Od 1 do 3 meseci

Od 3 do 12meseci

Od 1 do 2 godini

Od 2 do 5 godini

Nad 5 godini Vkupno

Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 36,141 3,465 - - - - 39,606 Krediti i pobaruvawa od banki 2,006 14,568 5,478 - - - 22,052 Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 6,346 12,660 60,735 42,350 38,681 - 160,772 Vloùvawa vo hartii od vrednost - 20,165 14,045 - - - 34,210 Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 149 - - - - - 149 Ostanati pobaruvawa 287 - - - - - 287 Vkupno finansiski sredstva 44,929 50,858 80,258 42,350 38,681 - 257,076 Finansiski obvrski Depoziti na drugi komitenti 19,391 29,451 78,647 23,534 3,265 - 154,288 Izdadeni dol`ni~ki hartii od vrednost - - - - - - -Obvrski po krediti 503 467 1,937 2,375 5,134 3,496 13,912 Donacii 106 - - - - - 106Ostanati obvrski 1,597 - - - - - 1,597

Vkupno finansiski obvrski 21,597 29,918 80,584 25,909 8,399 3,496 169,903

Ro~na neusoglasenost 23,332 20,940 (326) 16,441 30,282 (3,496) 87,173

3.4 Procenka na objektivnata vrednost Objektivna vrednost pretstavuva vrednost za koja edno sredstvo moè da bide zameneto ili nekoja obvrska podmirena pod normalni komercijalni uslovi. Objektivnata vrednost se odreduva vrz osnova na procenkite napraveni od rakovodstvoto, zavisno od vidot na sredstvoto ili obvrskata.

3.4.1 Finansiski instrumenti evidentirani po objektivnata vrednost

Vo soglasnost so MSFI 7, {tedilnicata gi grupira finansiski sredstva i obvrski vo tri nivoa koi se baziraat na zna~ajnosta na vleznite podatoci koristeni pri mereweto na objektivnata vrednost na finansiskite sredstva. Hierarhijata spored objektivnata vrednost e odredena kako [to sledi:

Nivo 1: kotirani ceni (nekoregirani) na aktivnite pazari za identi~ni sredstva ili obvrski;

Nivo 2: ostanati vlezni podatoci, pokraj kotiranite ceni, vklu~eni vo Nivo 1 koi se dostapni za nabquduvawe za sredstvoto ili obvrskata, ili direktno (t.e. kako ceni) ili indirektno (t.e. izvedeni od ceni); i

Nivo 3: vlezni podatoci za sredstvoto ili obvrskata koi ne se baziraat na podatoci dostapni za nabquduvawe od pazarot.

So sostojba na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina, vo Izve[tajot za finansiskata sostojba {tedilnicata nema finansiski instrumenti evidentirani po objektivnata vrednost.


35

Procenka na objektivnata vrednost (prodolùva) 3.4.2 Finansiski instrumenti koi ne se evidentirani po objektivnata vrednost Razlikata pome\u smetkovodstvenata vrednost i objektivnata vrednost na onie finansiski sredstva i obvrski koi vo Izve[tajot za finansiska sostojba ne se evidentirani spored objektivna vrednost se prikaàni vo tabelata podolu (vo iljadi Denari): 31 dekemvri 2010

Bele[ki Krediti i

pobaruvawa

Vloùvawa vo finan.


dospevawe

Vloùvawa vo finan. sredstva

raspolo`l. za proda`ba

Ostanati sredstva po

amortizirana nabavna

vrednost

Vkupna smetko-

vodstvena vrednost

Objektivna vrednost

Sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 13 35,820 - - - 35,820 35,820Krediti i pobaruvawa od banki 14 16,076 - - - 16,076 16,076Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 15 162,429 - - - 162,429 162,429Hartii od vrednost koi se ~uvaat do dospevawe 16 - 18,860 - - 18,860 18,860Ostanati pobaruvawa 17 295 - - - 295 295

Obvrski Depoziti na drugi komitenti 20 - - 131,673 131,673 131,673Obvrski po krediti 21 - - 11,639 11,639 11,639Ostanati obvrski 24 - - 2,192 2,192 2,192

31 dekemvri 2009

Bele[ki Krediti i

pobaruvawa

Vloùvawa vo finan.


dospevawe

Vloùvawa vo finan. sredstva

raspolo`l. za proda`ba

Ostanati sredstva po

amortizirana nabavna

vrednost

Vkupna smetko-

vodstvena vrednost

Objektivna vrednost

Sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 13 39,606 - - - 39,606 39,606Krediti i pobaruvawa od banki 14 22,052 - - - 22,052 22,052Krediti i pobaruvawa od drugi komitenti 15 160,772 - - - 160,772 160,772Hartii od vrednost koi se ~uvaat do dospevawe 16 - 34,210 - - 34,210 34,210Ostanati pobaruvawa 17 287 - - - 287 287

Obvrski Depoziti na drugi komitenti 20 - - 154,288 154,288 154,288Obvrski po krediti 21 - - 13,912 13,912 13,912Ostanati obvrski 24 - - 1,597 1,597 1,597

- - -


36

Procenka na objektivnata vrednost (prodolùva)

Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti

Smetkovodstvenata vrednost na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti soodvetstvuva na nivnata objektivna vrednost so ogled deka istite vklu~uvaat gotovina, smetki vo banki i depoziti so kratok rok na dospevawe.

Krediti i pobaruvawata na banki i komitenti

Kreditite i pobaruvawata na banki i komitenti se evidentiraat po amortizirana nabavna vrednost namalena za rezervirawe poradi o[tetuvawe. Nivnata objektivna vrednost soodvetstvuva na evidentiranata vrednost.

Vloùvawa vo hartii od vrednost

Objektivnata vrednost na vloùvawata vo finansiskite sredstva koi se ~uvaat do dospevawe e nivnata smetkovodstvena vrednost so ogled na toa [to nivnata smetkovodstvena vrednost e utvrdena vrz osnova na diskontiranite pari~ni tekovi.

Ostanati pobaruvawa

Objektivnata vrednost na ostanatite pobaruvawa soodvetstvuva na nivnata smetkovodstvena vrednost so ogled na nivniot kratok rok na dospevawe.

Depoziti i obvrski po krediti

Procenetata objektivna vrednost na depozitite po viduvawe, pretstavuva iznos koj treba da se isplati po viduvawe. Objektivnata vrednost na oro~enite depoziti so promenlivi kamatni stapki e nivnata smetkovodstvena vrednost na denot na izgotvuvaweto na Izve[tajot za finansiskata sostojba. Smetkovodstvenata vrednost na obvrskite po krediti soodvetstvuva na nivnata objektivna vrednost.

Ostanati obvrski

Objektivnata vrednost na ostanatite obvrski soodvetstvuva na nivnata smetkovodstvena vrednost so ogled na nivniot kratok rok na dospevawe.

3.5 Izvestuvawe spored segmenti Izvestuvaweto spored segmentite se vr[i po primarnite delovni segmenti i po sekundarnite geografski segmenti. Primarni delovni segmenti na {tedilnicata se: rabota so naselenie, dadeni krediti, tekovni i oro~eni depoziti itn. {tedilnicata nema sekundarni geografski segmenti. {tedilnicata gi obelodenuva Izve[tajot za finansiskata sostojba i Izve[tajot za seopfatnata dobivka za sekoj izvestuva~ki period, po primarni delovni i sekundarni geografski segmenti.


37

Izvestuvawe spored segmenti (prodolùva) Primarni delovni segmenti

Ostanato

vo iljadi Denari Rabota so

naselenie

Korpora-tivno

bankar-stvo

Investi-cisko

bankar-stvo

Finan-siski

lizing Dràva VraboteniNealo-cirano Vkupno

2010 Neto-prihodi/(rashodi) od kamata 21,447 2,600 - - 1,418 - - 25,465Neto-prihodi/(rashodi) od provizii i nadomesti 1,519 (377) - - - - - 1,142Ostanati operativni prihodi 557 - - - - - 189 746

Vkupno prihodi po segment 23,523 2,223 - - 1,418 - 189 27,353

Finansiski rezultat po segment 21,332 2,253 - - 1,418 (11,613) (12,693) 697Danok od dobivka - - - - - - (166) (166)Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina 21,332 2,253 - - 1,418 (11,613) (12,859) 531

Vkupna aktiva po segment 162,429 51,315 - - 18,860 - - 232,604Nealocir. aktiva po segment - - - - - - 2,596 2,596

Vkupna aktiva 162,429 51,315 - - 18,860 - 2,596 235,200

Vkupno obvrski po segment 131,955 11,639 - - - 1,545 - 145,139Nealocir. obvrski po segment - - - - - - 719 719

Vkupno obvrski 131,955 11,639 - - - 1,545 719 145,858

Ispravka na vrednosta na finan. Sred, na neto-osnova (2,193) 30 - - - - - (2,163)Amortizacija - - - - - - (771) (771)Ostanati rashodi - - - - - (11,613) (12,109) (23,722)

Ostanato

vo Iljadi Denari

Rabota so nasele-

nie

Korpora-tivno

bankar-stvo

Investi-cisko

bankar-stvo

Finan-siski

lizing Dràva VraboteniNealo-cirano Vkupno

2009 Neto-prihodi/(rashodi) od kamata 24,382 1,827 (13) 1,810 - - 28,006 Neto-prihodi/(rashodi) od provizii i nadomesti 1,950 (397) - - - - (105) 1,448 Ostanati operativni prihodi 405 - - - - - 250 655

Vkupno prihodi po segment 26,737 1,430 - (13) 1,810 - 145 30,109 Finansiski rezultat po segment 23,688 1,402 - (13) 1,810 (12,081) (13,279) 1,527 Danok od dobivka - - - - - - (201) (201)Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina 23,688 1,402 - (13) 1,810 (12,081) (13,480) 1,326 Vkupna aktiva po segment 160,772 61,331 - - 34,210 - - 256,313 Nealocir. aktiva po segment - - - - - - 2,401 2,401

Vkupna aktiva 160,772 61,331 - - 34,210 - 2,401 258,714 Vkupno obvrski po segment 154,288 13,912 - - - 1,142 - 169,342 Nealocir. obvrski po segment - - - - - - 561 561

Vkupno obvrski 154,288 13,912 - - - 1,142 561 169,903 Ispravka na vrednosta na finan. sred, na neto-osnova (3,049) (28) - - - - - (3,077)Amortizacija - - - - - - (1,069) (1,069)Ostanati rashodi - - - - - (12,081) (12,355) (24,436)


38

Izvestuvawe spored segmenti (prodolùva) Sekundarni geografski segmenti

Ostanato

vo iljadi Denari Republika

Makedonija

Zemji ~lenki

na EUEvropa

(osta.)

Zemji ~lenki

na OECD Nealo-cirano Vkupno

2010 Neto-prihodi/(rashodi) od kamata 25,465 - - - - - - 25,465Neto-prihodi/(rashodi) od provizii i nadomesti 1,142 - - - - - - 1,142Ostanati operativni prihodi 746 - - - - - - 746

Vkupno prihodi po segment 27,353 - - - - - - 27,353 Finansiski rezultat po segment 697 - - - - - - 697Danok od dobivka - - - - - - (166) (166)Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina 697 - - - - - (166) 531 Vkupna aktiva po segment 235,200 - - - - - - 235,200

Vkupna aktiva 235,200 - - - - - - 235,200 Vkupno obvrski po segment 145,858 - - - - - - 145,858

Vkupno obvrski 145,858 - - - - - - 145,858 Ispravka na vrednosta na finansiskite sredstva, na neto-osnova (2,163) - - - - - - (2,163)Amortizacija (771) (771)Ostanati rashodi (23,722) - - - - - - (23,722)

vo iljadi Denari Republika

Makedonija

Zemji ~lenki na

EUEvropa

ostan.

Zemji ~lenki na

OECD OstanatoNealoc

-irano Vkupno2009 Neto-prihodi/(rashodi) od kamata 28,006 - - - - - - 28,006Neto-prihodi/(rashodi) od provizii i nadomesti 1,448 - - - - - - 1,448Ostanati operativni prihodi 655 - - - - - - 655

Vkupno prihodi po segment 30,109 - - - - - - 30,109 Finansiski rezultat po segment 1,527 - - - - - - 1,527Danok od dobivka (201) - - - - - - (201)Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina 1,326 - - - - - - 1,326 Vkupna aktiva po segment 258,714 - - - - - - 258,714

Vkupna aktiva 258,714 - - - - - - 258,714 Vkupno obvrski po segment 169,903 - - - - - - 169,903

Vkupno obvrski 169,903 - - - - - - 169,903 Ispravka na vrednosta na finansiskite sredstva, na neto-osnova (3,077) - - - - - - (3,077)Amortizacija (1,069) - - - - - - (1,069)Ostanati rashodi (24,436) - - - - - - (24,436)


39

3.6 Upravuvawe so kapitalot Pri upravuvawe na svojot kapital, {tedilnicata se pridrùva kon slednite celi:

Pridrùvawe kon uslovite vo vrska so kapitalot postaveni od strana na regulatorot,

Za[tita na sposobnosta na {tedilnicata da prodolì so svoeto delovno rabotewe vo kontinuitet, i

Odrùvawe na cvrsta kapitalna baza za poddr[ka na razvojot na svoite delovni aktivnosti.

Rakovodstvoto na {tedilnicata ja sledi adekvatnosta na kapitalot i upotrebata na sopstvenite sredstva na dnevna osnova, preku upotreba na tehniki bazirani na na~elata postaveni od strana na Bazelskiot komitet, a implementirani za supervizorski potrebi od strana na Narodnata Banka na Republika Makedonija. Potrebnite informacii se podnesuvaat do nadle`niot organ kvartalno.

Adekvatnost na kapitalot

So sostojba na 31 dekemvri 2010 godina, politikite i procedurite na {tedilnicata se zasnovaat na zakonskata i podzakonskata regulativa izdadena od strana na Narodnata Banka na Republika Makedonija. {tedilnicata postojano ja odrùva stapkata na adekvatnost nad propi[anite limiti od Zakonot za Banki i relevantnata podzakonska regulativa. {tedilnicata ima usvoeno politika za odrùvawe na adekvatnosta na kapitalot.

Za sledewe na adekvatnosta na kapitalot, {tedilnicata koristi kriteriumi odredeni so Bazelskata Spogodba (baran minimum od 8.00%). Na 31 Dekemvri 2010 godina, sopstvenite sredstva na {tedilnicata, definirani vo soodvetnite odredbi na Zakonot za banki i Metodologijata na NBRM, iznesuvaat 88,811 iljadi Denari (2009: 87,485 iljadi Denari), dodeka stapkata na adekvatnost na kapitalot, baziran na me\unaroden rizik iznesuva 55% (2009: 54%), [to e vo soglasnost so baraniot prethodno citiran minimum.

Koeficientot za adekvatnost na kapital se dobiva kako odnos pome\u sopstvenite sredstva na {tedilnicata i zbirot od aktivata ponderirana spored kreditniot rizik i aktivata ponderirana spored valutniot rizik.

Tabelata podolu pretstavuva sumaren pregled na sopstvenite sredstva i koeficientot na adekvatnost na kapitalot na {tedilnicata za godinite [to zavr[uvaat na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina, a koj se odnesuva na barawata soglasno regulativata na Narodna Banka na Republika Makedonija. Vo izminatite dve godini {tedilnicata e vo soglasnost so propi[anite barawa vo vrska so kapitalot.


40

Upravuvawe so kapitalot (prodolùva) Adekvatnost na kapitalot

Vo iljadi Denari

Red. Br. Opis

31 dekemvri

2010 31 dekemvri

2009I AKTIVA PONDERIRANA SPORED KREDITNIOT RIZIK

1 Bilansna aktiva ponderirana spored kreditniot rizik 160,394.8 161,376.6 2 Vonbilansna aktiva ponderirana spored kreditniot rizik - - 3 Aktiva ponderirana spored kreditniot rizik (1+2) 160,394.8 161,376.64 Kapital potreben za pokrivawe na kreditniot rizik 12,831.6 12,910.1 II AKTIVA PONDERIRANA SPORED VALUTNIOT RIZIK 5 Agregatna devizna pozicija - - 6 Neto-pozicija vo zlato - - 7 Kapital potreben za pokrivawe na valutniot rizik - - 8 Aktiva ponderirana spored valutniot rizik - -

III AKTIVA PONDERIRANA SPORED DRUGI RIZICI

9 Kapital potreben za pokrivawe na rizikot od promena na cenite na stokite - -

10 Kapital potreben za pokrivawe na pazarnite rizici (10.1+10.2+10.3+10.4+10.5+10.6+10.7+10.8) - -

10.1 Kapital potreben za pokrivawe na specifi~niot rizik od vloùvawa vo dol`ni~ki instrumenti - -

10.2 Kapital potreben za pokrivawe na generalniot rizik od vloùvawa vo dol`ni~ki instrumenti - -

10.3 Kapital potreben za pokrivawe na specifi~niot rizik od vloùvawa vo sopstveni~ki hartii od vrednost - -

10.4 Kapital potreben za pokrivawe na generalniot rizik od vloùvawa vo sopstveni~ki hartii od vrednost - -

10.5 Kapital potreben za pokrivawe na rizikot od poramnuvawe/isporaka - -

10.6 Kapital potreben za pokrivawe na rizikot od drugata dogovorna strana - -

10.7 Kapital potreben za pokrivawe na nadminuvaweto na limitite na izloènost - -

10.8 Kapital potreben za pokrivawe na pazarnite rizici od pozicii vo opcii - -

11 Kapital potreben za pokrivawe na drugite rizici (9+10) - - 12 Aktiva ponderirana spored drugi rizici - - IV AKTIVA PONDERIRANA SPORED RIZICI (3+8+12) 160,394.8 161,376.613 Kapital potreben za pokrivawe na rizicite 12,831.6 12,910.1

V SOPSTVENI SREDSTVA 88,811 87,485.0VI ADEKVATNOST NA KAPITALOT (V/IV) 0.55 0.54

{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva)

41

4 Zna~ajni smetkovodstveni procenki {tedilnicata vr[i procenki i pretpostavki koi vlijaat vrz objavenite iznosi na sredstva i obvrski vo ramkite na slednata finansiska godina. Procenkite postojano se predmet na proverka i se baziraat na minati iskustva i drugi faktori, vklu~uvaj]i o~ekuvawa od idni nastani za koi se veruva deka se razumni vo odnos na okolnostite vo koi se javuvaat.

O[tetuvawe na krediti odobreni na komitenti

{tedilnicata kvartalno go proveruva svoeto kreditno portfolio so cel procenka na negovata o[tetenost. Pri odreduvaweto na potrebata za priznavawe na zaguba od o[tetuvawe vo tekovnite dobivki i zagubi, {tedilnicata procenuva dali postojat evidentni dokazi koi ukaùvaat na merlivo namaluvawe vo procenetite pari~ni tekovi od kreditnoto portfolio pred identifikuvawe na namaluvaweto na nivo na poedine~en kredit vo ramkite na portfolioto na krediti i avansi. Dokazite vklu~uvaat evidentni podatoci koi ukaùvaat na postoewe nepovolna promena vo pla]awata od strana na pozajmuva~ite vo grupata, ili pak podatoci na nivo na zemja ili lokalni ekonomski uslovi koi se vo korelacija so namaluvaweto na sredstvata vo grupata. Rakovodstvoto upotrebuva procenki bazirani na minati iskustva povrzani so o[tetuvaweto na sredstvata so karekteristiki na krediten rizik kako i objektivni dokazi na o[tetuvawe sli~ni na onie vo portfolioto pri rasporeduvaweto na idnite pari~ni tekovi. Metodologijata i pretpostavkite koi se koristat za procenka na iznosot i periodot na idnite pari~ni tekovi se proveruvaat redovno, so cel namaluvawe na kakvi bilo razliki pome\u procenetite i fakti~kite zagubi.

{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodolùva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2010 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)

42

5 Prihodi i rashodi od kamata Struktura na prihodite i rashodite od kamata spored vidot na finansiskite instrumenti

2010 2009 Prihodi od kamata Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 1,461 1,640 Krediti i pobaruvawa od banki 1,308 389 Krediti i pobaruvawa od komitenti 31,578 36,504 Vloùvawa vo hartii od vrednost 1,418 1,810 (Ispravka na vrednosta na prihod od kamata, na neto-osnova) (280) (334) Naplateni prethodno otpi[ani kamati 1,567 1,575

37,052 41,584Rashodi za kamata Depoziti na drugi komitenti 11,418 13,363Obvrski po krediti 169 215

11,587 13,578Neto prihodi od kamata 25,465 28,006

Sektorska analiza na prihodite i rashodite od kamata spored sektorot

2010 2009 Prihodi od kamata Doma]instva 31,578 36,504 Banki 2,769 2,029 Dràva 1,418 1,810 (Ispravka na vrednosta na prihod od kamata, na neto-osnova) (280) (334) Naplateni prethodno otpi[ani kamati 1,567 1,575

37,052 41,584Rashodi za kamata Doma]instva 11,418 13,363Banki 169 202Ostanati finansiski dru[tva (nebankarski) - 13

11,587 13,578Neto prihodi od kamata 25,465 28,006

6 Prihodi i rashodi od provizii i nadomesti Struktura na prihodite i rashodite od provizii i nadomesti spored vidot na finansiskite instrumenti

2010 2009 Prihodi od provizii i nadomesti Kreditirawe 1,519 1,950

1,519 1,950Rashodi od provizii i nadomesti Platen promet - vo zemjata 323 227 - so stranstvo - -Akreditivi i garancii - 105 Otkup na dràvni zapisi 51 125 Provizija NBRM 3 45

377 502Neto prihodi od provizii i nadomesti 1,142 1,448

Sektorska analiza na prihodite i rashodite od provizii i nadomesti spored sektorot

2010 2009 Prihodi od provizii i nadomesti Doma]instva 1,519 1,950

1,519 1,950Rashodi od provizii i nadomesti Banki 374 397Nerezidenti - 105 Dràva 3 -

377 502Neto prihodi od provizii i nadomesti 1,142 1,448


43

7 Neto-prihodi/(rashodi) od kursni razliki 2010 2009 Realizirani prihodi/(rashodi) od kursni razliki, na neto-osnova 244 8 Nerealizirani prihodi/(rashodi) od kursni razliki, na neto-osnova - kursni razliki na ispravkata na vrednosta na finansiskite

sredstva na neto osnova (92) 53

152 61

8 Ostanati prihodi od dejnosta

2010 2009 Prihodi od somnitelni sporni pobaruvawa po provizii 265 155 Prihodi od predvremeno raskinuvawe na [tedni vlogovi 119 189 Prihodi od naplateni [teti od osiguruvawe - 119 Prihodi od amortizacija na donacii (Bele[ka 22) 34 41 Kapitalna dobivka od proda`ba na nedvi`nosti i oprema 74 - Prihodi od dobieni sudski sporovi 20 - Prihodi od naem 19 8 Drugi prihodi 63 82

594 594

9 Rashodi od o[tetuvawe, neto

2010 2009 Rashod / (prihod) za godinata, neto: Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti (Bele[ka 13) 32 (195) Krediti na i pobaruvawa od banki (Bele[ka 14) (61) 223 Krediti i pobaruvawa od komitenti(Bele[ka 15) 2,196 3,047 Pobaruvawa za provizii i nadomesti (Bele[ka 17) (4) 2 2,163 3,077

10 Tro[oci za vrabotenite

2010 2009 Kratkoro~ni koristi za vrabotenite - Plati 8,322 8,598 - Zadolìtelni pridonesi za socijalno i zdravstveno osiguruvawe 2,820 3,147 - Tro[oci za privremeno vrabotuvawe 131 - - Hranarina i prevoz 17 - - Regres za vrabotenite spored kolektiven dogovor 249 270 - Seminari i usovr[uvawe 38 49 - Ostanato 36 17

11,613 12,081

11 Ostanati rashodi od dejnosta

2010 2009 Materijali i uslugi 6,569 6,725 Tro[oci za kirii 2,260 2,260 Administrativni i tro[oci za marketing 1,100 1,408 Premii za osiguruvawe na depozitite 995 1,105 Tro[oci za sudski sporovi 319 224 Drugi rezervirawa na neto osnova 282 - Premii za osiguruvawe na imotot i na vrabotenite 273 302 Ostanati danoci i pridonesi 215 218 Ostanato 96 113

12,109 12,355


44

12 Danok na dobivka 2010 2009 Tekoven dano~en tro[ok (166) (201)

(166) (201)

Vo prodolènie e usoglasuvaweto na vkupniot danok na dobivka vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka za godinite koi [to zavr[uvaat na 31 dekemvri 2010 i 2009:

2010 2009 Neodbitni tro[oci za dano~ni celi 166 201

166 201

13 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 2010 2009

Pari~ni sredstva vo blagajna 581 327 Smetka i depoziti vo NBRM, osven zadolìtelni depoziti vo stranska valuta 3,276 3,815 Tekovni smetki i transakciski depoziti kaj doma[ni banki 25,002 31,531 Oro~eni depoziti so period na dospevawe do tri meseci 7,000 3,950 Pobaruvawa vrz osnova na kamati 32 22 Namaleno za: ispravka na vrednosta (71) (39)

35,820 39,606

2010 2009 Dvièwe na ispravkata na vrednosta Sostojba na 1 januari 39 234 Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 9) 32 (195)

Sostojba na 31 dekemvri 71 39

14 Krediti na i pobaruvawa od banki 2010 2009 Kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni Oro~eni depoziti vo doma[ni banki, so period na dospevawe nad tri meseci 16,200 - 22,200 - Pobaruvawa vrz osnova na kamati 38 - 75 - 16,238 - 22,275 -

Namaleno za: ispravka na vrednosta (162) - (223) -

16,076 - 22,052 -

2010 2009 Dvièwe na ispravkata na vrednosta Sostojba na 1 januari 223 - Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 9) (61) 223



45

15 Krediti na i pobaruvawa od drugi komitenti Struktura na kreditite i pobaruvawata od komitenti spored vidot na dol`nikot

2010 2009 kratkoro~ni dolgoro~ni Kratkoro~ni dolgoro~ni Doma]instva - pobaruvawa po glavnica potro [uva~ki krediti 24,317 133,558 18,254 135,734 drugi krediti 1,781 21,617 4,492 18,709 - pobaruvawa vrz osnova na kamati 1,111 - 1,342 - Tekovna dostasanost 52,089 (52,089) 70,009 (70,009)

79,298 103,086 94,097 84,434 Namaleno za: ispravka na vrednosta (14,009) (5,946) (14,353) (3,406)

65,289 97,140 79,744 81,028

So sostojba na 31 dekemvri 2010 godina, nefunkcionalnite krediti vklu~eni vo kreditite i pobaruvawata po komitenti iznesuvaat 13,872 iljadi Denari (2009: 10,371 iljadi Denari). Nepriznaenata kamata i ostanatite povrzani tro[oci po ovie krediti iznesuvaat 1,667 iljadi Denari (2009: 958 iljadi Denari).

2010 2009 Dvièwe na ispravkata na vrednosta na poedine~na i grupna osnova Sostojba na 1 januari 17,759 14,712 Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 9) 2,196 3,047

Sostojba na 31 dekemvri 19,955 17,759

Struktura na kreditite i pobaruvawata od komitenti spored vidot na obezbeduvaweto

2010 2009 Prvoklasni instrumenti za obezbeduvawe - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo {tedilnicata) 5,765 6,080 Garancii od fizi~ki lica 151,302 152,068 Ostanati vidovi obezbeduvawe (zlato) 5,362 2,624 Neobezbedeni - -

162,429 160,772

16 Hartii od vrednost koi se ~uvaat do dospevawe 2010 2009

Nekotirani dol`ni~ki hartii od vrednost Dràvni zapisi 18,860 34,210

18,860 34,210

Dràvnite zapisi se izdadeni od Ministerstvo za finansii na RM so rok na dospevawe do 12 meseci i godi[na kamatna stapka od 4.40% do 4.70%.


46

17 Ostanati pobaruvawa 2010 2009 Odnapred plateni tro[oci 94 - Materijali 57 43 Pobaruvawa za provizii i nadomesti 20 47 Ostanato 126 203

297 293 Namaleno za: ispravka na vrednosta (2) (6)

295 287

2010 2009 Dvièwe na ispravkata na vrednosta Sostojba na 1 januari 6 4 Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 9) (4) 2


18 Nematerijalni sredstva Na den 31 dekemvri 2010 godina, nematerijalnite sredstva vo celost se sostojat od kupen softver od nadvore[ni dobavuva~i. Promenite vo evidentiranata vrednost za razgleduvanite periodi e kako [to sledi:

Vkupno

Nabavna vrednost Sostojba na 1 januari 2009 882 zgolemuvawa preku novi nabavki 474

Sostojba na 31 dekemvri 2009 1,356 Sostojba na 1 januari 2010 1,356 zgolemuvawa preku novi nabavki 700

Sostojba na 31 dekemvri 2010 2,056 Akumulirana amortizacija Sostojba na 1 januari 2009 609 amortizacija za godinata 157

Sostojba na 31 dekemvri 2009 766 Sostojba na 1 januari 2010 766 amortizacija za godinata 256

Sostojba na 31 dekemvri 2010 1,022 Sega[na smetkovodstvena vrednost na 1 januari 2009 273 na 31 dekemvri 2009 590

Na 31 dekemvri 2010 1,034


47

19 Nedvi`nosti i oprema

Transportni sredstva

Mebel i kancelar.

opremaOstanata

oprema Vkupno Nabavna vrednost Sostojba na 1 januari 2009 2,020 7,737 416 10,173 zgolemuvawa - 20 - 20 (otu\uvawe i rashoduvawe) - (1,762) - (1,762)

Sostojba na 31 dekemvri 2009 2,020 5,995 416 8,431 Sostojba na 1 januari 2010 2,020 5,995 416 8,431 zgolemuvawa 37 77 - 114 (otu\uvawe i rashoduvawe) (391) (229) - (620)

Sostojba na 31 dekemvri 2010 1,666 5,843 416 7,925 Akumulirana amortizacija Sostojba na 1 januari 2009 1,851 6,164 218 8,233 amortizacija za godinata 169 702 41 912 (otu\uvawe i rashoduvawe) - (1,762) - (1,762)

Sostojba na 31 dekemvri 2009 2,020 5,104 259 7,383 Sostojba na 1 januari 2010 2,020 5,104 259 7,383 amortizacija za godinata 5 468 42 515 (otu\uvawe i rashoduvawe) (391) (229) - (620)

Sostojba na 31 dekemvri 2010 1,634 5,343 301 7,278 Sega[na smetkovodstvena vrednost na 1 januari 2009 169 1,573 198 1,940na 31 dekemvri 2009 - 891 157 1,048

na 31 dekemvri 2010 32 500 115 647

So sostojba na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina, site nedvi`nosti i oprema se vo sopstvenost na {tedilnicata. {tedilnicata nema optovaruvawa vrz nedvi`nostite i opremata. 20 Depoziti na komitenti 2010 2009 kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni Doma]instva - Depoziti po viduvawe 2,457 - 3,053 - - Oro~eni depoziti 42,595 64,419 70,564 57,117 - Ograni~eni depoziti 3,061 17,947 6,954 15,316 - Obvrski vrz osnova na kamati za depoziti 1,194 - 1,284 -

49,307 82,366 81,855 72,433Tekovna dostasanost 57,106 (57,106) 45,634 (45,634) 106,413 25,260 127,489 26,799

21 Obvrski po krediti Struktura na obvrskite po krediti spored vidot na obvrskata i sektorot na davatelot

2010 2009 kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni

Dràva Obvrski po krediti 38 11,562 - 13,864 Obvrski vrz osnova na kamati 39 - 48 -

77 11,562 48 13,864Finansiski dru[tva, osven banki Obvrski po krediti - - - - Obvrski vrz osnova na kamati - - - -

- - - -Tekovna dostasanost 2,911 (2,911) 2,859 (2,859) 2,988 8,651 2,907 11,005


48

Obvrski po krediti (prodolùva) Obvrski po krediti spored kreditodavatelot

2010 2009 kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni

Doma[ni izvori: ZKDF 39 11,562 48 13,864 Komercijalna Banka AD, Skopje 38 - - -

77 11,562 48 13,864Tekovna dostasanost 2,911 (2,911) 2,859 (2,859)

2,988 8,651 2,907 11,005

Na 29 dekemvri 2003 godina, {tedilnicata sklu~i Dogovor za ramkoven komisionen kredit vo iznos od Eur 200,000 so {parkase Banka AD, Skopje za plasman na sredstvata od kreditnata linija na IFAD - 2 za podr[ka na zemjodelieto vo Republika Makedonija (MF-ZKDF), pod slednive uslovi:

Rok na vra]awe spored kumulativnite amortizacioni planovi, Kamata od 1.3% godi[no.

22 Posebna rezerva i rezervirawa

Posebna rez. za

vonbil.kredit.izlo`.

Rezer. za pot.

obvrski vrz osnova

na sudski sporovi

Rezer. za penziite i

za drugi koristi za vraboteni

Rezer. za prestru-kturira-

weto

Rezer. za nepovol-

nite dogovori

Ostanati rezer. Vkupno

Sostojba na 1 januari 2009 - - - - - - -dopolnitelni rezervirawa vo tekot na godinata - - - - - - -(osloboduvawe na rezervirawata vo tekot na godinata) - - - - - - -Sostojba na 31 dekemvri 2009 - - - - - - - Sostojba na 1 januari 2010 - - - - - - -dopolnitelni rezervirawa vo tekot na godinata - - - - - 327 327(osloboduvawe na rezervirawata vo tekot na godinata) - - - - - (45) (45)Sostojba na 31 dekemvri 2010 - - - - - 282 282


49

23 Donacii 2010 2009 Oprema 72 106

72 106

Dvièweto na donaciite vo tekot na 2010 i 2009 godina e kako [to sledi:

2010 2009 Na 01 januari 106 147Amortizacija na oprema (Bele[ka 8 i 19) (34) (41)

Na 31 dekemvri 72 106

24 Ostanati obvrski

2010 2009

Kratkoro~ni obvrski kon vrabotenite 1,545 1,142 Obvrski kon dobavuva~ite 267 261 Obvrski-uplati od krediti vo sudski sporovi 236 - Razgrani~eni prihodi 52 69 Ostanato 92 125

2,192 1,597

25 Potencijalni i prevzemeni obvrski

Sudski sporovi

So sostojba na 31 dekemvri 2010 godina ne se evidentirani bilo kakvi rezervirawa od potencijalni zagubi po osnov na sudski sporovi. Rakovodstvoto na {tedilnicata redovno gi analizira mo`nite rizici od zagubi po osnov na sudski sporovi i eventualni pobaruvawa protiv {tedilnicata koi bi moèle da se pojavat vo idnina. Iako rezultatot od ovaa problematika ne moè sekoga[ so sigurnost da se utvrdi, Rakovodstvoto na {tedilnicata veruva deka istite nema da rezultiraat vo materijalno zna~ajni obvrski.

Dano~en rizik

Finansiskite izve[tai i smetkovodstvenata evidencija na {tedilnicata podleàt na dano~na kontrola od strana na dano~nite vlasti vo periodot od 5 godini po podnesuvaweto na dano~niot izve[taj za finansiskata godina i moàt da predizvikaat dopolnitelni dano~ni obvrski. Spored procenkite na rakovodstvoto na {tedilnicata ne postojat bilo kakvi dopolnitelni uslovi od koi moàt da proizlezat potencijalno materijalno zna~ajni obvrski po ovoj osnov.

Kapitalni obvrski

Ne se evidentirani kapitalni obvrski na denot na bilansirawe koi ne se ve]e priznati vo finansiskite izve[tai.


50

26 Transakcii so povrzanite strani Vo soglasnost so Zakonot za Banki kako povrzani strani so {tedilnicata se: lica so posebni prava i odgovornosti vo {tedilnicata i so niv povrzanite lica, akcioneri so kvalifikuvano u~estvo vo {tedilnicata (direktno ili indirektno poseduvawe na najmalku 5% od vkupniot broj na akcii ili od izdadenite akcii so pravo na glas vo {tedilnicata ili ovozmoùvaat zna~itelno vlijanie vrz upravuvaweto na {tedilnicata) i so niv povrzanite lica, kako i odgovornite lica na tie akcioneri - pravni lica, podru`nici na {tedilnicata i drugi lica so koi {tedilnicata ima bliski vrski. So sostojba na i za godinite koi zavr[uvaat na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina, {tedilnicata nema salda i transkcii so povrzanite strani, osven transakcii so Klu~niot menaxerski personal.

Transakciite na {tedilnicata so Klu~en menaxerski personal na {tedilnicata i so nego povrzani strani so sostojba na i za godinite [to zavr[ija na 31 dekemvri 2010 i 2009, se kako [to sledi:

2010 2009

Kratkoro~ni koristi za vrabotenite 3,850 3,412 Ostanato 819 852

Vkupno 4,669 4,264

27 Penziski planovi {tedilnicata nema definirano planovi za nadomesti pri penzionirawe ili opcii za nadomestuvawe bazirani na akcii so sostojba na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina. Rakovodstvoto smeta deka sega[nata vrednost na idnite obvrski kon vrabotenite vo vrska so nadomestite pri penzionirawe i jubilejni nagradi ne e od materijalno zna~ewe za finansiskite izve[tai so sostojba na 31 dekemvri 2010 i 2009 godina.

28 Nastani po datumot na izvestuvawe Po 31 dekemvri 2010 godina – nastani po datumot na izvestuvaweto, do denot na odobruvaweto na ovie finansiski izve[tai, nema nastani koi bi predizvikale korekcija na finansiskite izve[tai, nitu pak nastani koi se materijalno zna~ajni za objavuvawe vo ovie finansiski izve[tai.

www.grant-thornton.com.mk

Documents

31 dekemvri 2010 godina - ФУЛМ - ФУЛМ