បរសនា

ពាកកណតា លសនសនា

នង៥០០០វសា

សមតេចពរះតហាសមតធាធបត សងឃនាយក រនតយ

ឧតេតពបជា ចារ-ពន ម ៀបម ៀង

ឧទទសចម ះបណយ រ.ស.២៥០០ នងបណយឆលង

ពរះសកយតនមចតយ

ភនមរញ

កា ផសាយម ើកទតយ បសវទាក ច.រ.

រ.ស.២៥០០ គ.ស.១៩៥៧

លនាដ ើម

នន

រណយព.ស.២៥០០

នងរណយឆលងបពះសកយមនដេតយ

បណតេ ពបមទសរទធសាសនកមៅអាសទវប, ពបមទសខមែ មយើងបាន

ម ែ ះថាជាពបមទសកានពរះរទធសាសនាយា ងតងមា តតយ, រ ដឋពប-

មទសមនះ ម ឿពរះរទធសាសនាតតមណតស បណយអវកមោយឲយខតជា

បណយខាងពរះរទធសាសនា រទធប សទទទងពបមទសមទះបមន វភារ

ដនោបយា ងណត កស បេ វតនងបណយមនាះជាដរាប បាន ះបងធន

ធានឥតសាេ យ មដើតបញ ងកា បណយមនាះឲយ ងម ឿងខតម ៀងមលន តករមគ

ម ឿជាកថា ពរះសមែ សតព ទធពទងពរះនាត “សតណមោតត” ខដ ជាមា ស

ពរះរទធសាសនា ពរះអងគជាតហាសាសាេ កន ងមោក មនពរះញណមពស

បផសត កសាសាេ ដទទមសែើោែ ន ម ើយនងតករមគម ឿថា កា មបើមគមធវើតាត

ពរះរទធឱវាទមៅម ើយ មគនងបាន បពបទះនវករ ធតដសងបបផសត គ

ពរះន វ ន។

០១

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

តយមទៀត មគម ឿថា “ពរះរទធសាសនាមន នាែ យពតត៥០០០

វសា” ពតងរទធសករា កនលងមៅបាន២៥០០វសា មគសនែតថា “ ក

កណតេ សាសនា” ម ើយមគចងឲយពរះរទធសាសនាមន នាែ យខវងជាង

៥០០០វសាមៅមទៀត មដើតបនងបានជាយនដឧតេត នាសតវមៅ កមសចកេ

ប សទធជាទបផសតទនសងា វដេ។

មៅមវោរទធសករា គពតប២៥០០វសា ខដ ទកជា កកណតេ

សាសនា មមត នទទងពបមទសកតព ជាមនចតេ មភើបយា ងទពកខ ង មោយ

មគយ ថា ខដ មលនមគបាន សរានមន វតទន យៈកា កកណតេ

សាសនាមនះ ជាភរវ អណតស ម ើយខែតទងបាន បពបទះនងបណយ

រ.ស.២៥០០ ខដ ពបមទសកតព ជាមធវើមៅពក ងភនមរញ ជាបណយមធវើបានខត

តេងកន ងតយ វត បសរទធក នមន កៗផសងមទៀត ក តខតជាភរវវាសនាពប-

មសើ បផសត។

កាលររដេេទននរណយ

បណយ រ.ស.២៥០០ មធវើអសែ មវោ៧ទែង ៧យប គតាងមផសេើតដបង

មៅទែងអាទតយ ១៤មកើត ខមរសាម ឆន កានរវសក រទធសករា ២៥០០ គទែង

ទ១២ ខមឧសភា ពគសេសករា ១៩៥៧ ដ ទែងមៅ ៥មរាច ខមរសាម គ

ទែងទ១៨ ខមឆន នងសករា ដខដ ជាទែងបមងហើយ។

០២

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

បណយមនះ ជាបណយផសលវកា បសកតព ដឋ, រា ោឋ ភបា ពរតទង

ពបជាជាតទងត បានចាតខចងមធវើកន ងពរះប តរា បតថតភកទនពរះក ណត

ជា វតអមា សម ើតបង, សមតេចពរះតហាកសពតយន, សមតេចពរះឧបយវ-

រា នងមសចកេទនកបពត ងទនសមតេចពរះសងឃនាយកទង២គណៈ។

បណយរ.ស.២៥០០ មនបណយឆលងពរះសកយតនមចតយ តជាតយ

ផសង ពប មធវើមៅទោនទនពរះសកយតនមចតយ ពតងតមសាថ នយរា អយ-

សែយយន ពក ងភនមរញ។

បរវតាបពះសកយមនដេតយ

ពរះមចតយមនះ បានជាមននាតថា “ពរះសកយតនមចតយ” មព ះ

ជាពរះមចតយខដ រទធប សទសាថ បនាម ើង ទកជាទ ឭកដ ទែងខដ ពរះ

សា កធាតទនពរះសកយតនសមែ សតព ទធនងពរះស ធាតទនពរះសា បពត-

ពរះមមគគោល ន ជាអគគសាវកទងគ បាននតនេរពបមទសឥមណឌ ៀតកពបថាប

មៅកន ងពរះរា ធាន ពក ងភនមរញ អសែ មវោ៧ទែង ៧យប គរទែងអាទតយ

ទ៥ តោ ដ ទែងមៅ ទ១១ តោ រ.ស.២៤៩៥ គ.ស.១៩៥២ មទើបបាន

នតនេពត បមៅពបមទសឥមណឌ ៀវញ, កន ងកា ខដ ពរះប តសា កធាត

នតនេតកមនាះ រទធប សទមៅពបមទសកតព ជា ទងពរះរាជា ទងពគ សថ

មនមសចកេព ះថាល ត មកមពកើក មរើកទទងពបមទស នាោន មពចើនតនខសន

០៣

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ប តកនតសាា បជាោ វៈ មោយតមហាឡា សកាា ៈពគបយា ង មនមស

ពបាកជាមដើត។

០៤

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

បណតេ សកាា ៈទងមនាះ, ចខណកខាងពបាកបានតយោនពបាតយ

ខសនពបាតយតនពបារ នប យពបាបនម ៀ ទតភតយមសន (១.៦៦៧.

៣០៩ ២១)។ គណៈកតែកា បណយ បានខបងខចកពបាកមនាះជាចខណក

មផសសងៗ តាតសាថ នខដ ពតវខចកទងកន ងពបមទស ទងមពៅពបមទស, ឯកន ង

ពបមទស ជាអាទគ ១ចខណកចននមៅសបតនម ៀ (៩០០.០០០ ០០) បាន

សាងតនទមរទយពរះសងឃ មៅពក ងភនមរញ, ១ចខណកមទៀត ចននទតភតន

ម ៀ (២០០.០០០ ០០) បានសាងពរះសកយតនមចតយមនះ សពមបតតា

ពរះប តសា កធាត។

វញតអងគពរះសកយតនមចតយ មន បចមល កម ឿងរទធពបវតេ ពតង

កា ពទងពបសត, ពទងបានពតាស, ពទងសខតេងពរះធតែចកា, ពទងប ន វ ន

ជាប នយោឋ នដពបមសើ គ មធវើសកាា បជា។

មៅមវោមធវើបណយឆលងពរះមចតយមនះ រទធប សទបានម ៀបចតតា

ពរះប តសា កធាតកន ងពរះមចតយមស, តតា ពរះមចតយមសកន ងពរះ

សេបសពតទធ ទតងន១០០គ ពកាត ខដ មននាតថា “ពរះសកយតនសេប-

តន” ម ើយបានតតា ពរះសេបសពតទធមនាះមៅកន ងពរះសកយតនមចតយ

ខដ មធវើរមបតងអាមតា កតពស១៥ខតាពត ទ ៧ខតាពត។

០៥

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

០៦

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ទ ឋភាពននរណយ

ែ មវោទង៧ទែង៧យបទនបណយ រ.ស.២៥០០ នងបណយឆលងពរះ

សកយតនមចតយមនះ ពរះរា ធានពក ងភនមរញបានផលល សមទសភារនងប -

យកាស អខបលករធតែតា ម ើយមៅទោន វញពរះយកយតនមចតយ

ខដ ជាទពប ធទនកា បណយមនះ សង ងម ឿងមោយបសស ក មវទកា បារា

។ ។ ដមន តអមោយកាច ចនានានាពបកា , ឯតអងគពរះសកយតន

មចតយសង ងម ឿងមោយទងជាត ទងសាសនានងផលា កពតងមផសសងៗ។ ។

ជាតហាសកាា បជា ម ើយកះក មោយតនសសមន តហា ននានាជាតនង

រទធប សទទងបរវ តទងពគ សថមពចើនតនខសន ប ខដ នតនេអម ជើ ញ

អរទសានទសកន ងសក កតព ដឋនងអរពបមទសរទធសាសនកនានាខដ

ពបមទសកតព ជាមយើងបាននតនេ បានអម ជើញជាផសលវកា តកពរតមពរៀងោន មធវើ

ទន សមទនស នតសាា បជាោ វៈ សធយធត សាេ បធតមទសនា សាេ ប

សនទ កថា នងបាឋកថា ខដ វ សតណៈវ នកន ងពបមទសកតព ជានងពបត-

ភពបមទសនានាបានខែលងតាត ោប មោយ។ មពៅរកា ងម ឿងមោយ

មបៀបដចម ៀបរាបតកមនះ មនកា ងម ឿងមោយកបនខ យា ងធ២ម ើក

មទៀត គកបនខ ម ើងមោករទធទពក ងភនមរញនងកបនខ ម ើងទកតាតដង

ទមនល ដចមនខចងរសាេ កន ងកតែរធបណយមនះសរវពគបពសាប។

០៧

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

អណរេដពាះរណយ

ម មនអណ យា ងពជា មពៅចម ះបណយមនះ មោយម ើញថា

ខដ ម បាន សរានមន វតទន យៈកា កកណតេ សាសនា ម ើយ

ខែតទងបានមធវើបណយ រ.ស.២៥០០ ពរតទងបណយឆលងពរះសកយតន

មចតយផសងមទៀតមនះ ជាប ញោភយា ងធ បសម ។ មដើតបជាអនសាវ យ

ទនអណ មនះ ម បានរាយតម ៀបម ៀងមសៀវមៅមនះម ើង ម ើយបានយក

មៅពបមគន សមតេចពរះតហាសមតធាធបតសងឃនាយក យរនតយមផសទៀង

ផលទ ត, សមតេចមនពរះទយក ណតបាន យខកសពត ពរតទងបានពប-

ទនមយប ថា ពតតពតវ អ គ មបាះរតពផសាយកន ងឱកាសបណយ រ.ស.

២.៥០០ នងបណយឆលងពរះសកយតនមចតយផសង ដចមនពបាកដកន ងកា

យ ម ើញនង តថម ខា បសសមតេច ជាបតកកន ងទរ ខាងមដើតទនមសៀវ

មៅជារសេ តាង។

សតស សសេ យតងគ មកើតមនដ មោកអនកអានទងឡាយ!

១៥ តនា រ.ស.២៥០០ គ.ស.១៩៥៧

ចារ-ពន

០៨

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

បរសនា

ពាកកណតា លសនសននា

នង៥០០០វសា

វគគទ ១

សរដឆលើយពពាកយថា ពាកកណតា លសនសននា

នងសនសនា៥០០០

សរ —ខដ អនកផសងខតងនយយថា “ កកណតេ សាសនាៗ”

មនាះមតើមគសមៅចម ះអវ? សមគ មសចកេដចមតេច? សតអធបាយ!

ដឆលើយ —មគសមៅចម ះកា ប មចេទ ខដ ពរះរទធប តពគពទងប -

ន វ នមៅ គតតាងរទែង១មរាច ខមរសាម ឆន តាញ រាបថាជារទធសករា ១

ទែង ដ បានពគប១ឆន ម ើយ កនលងមៅមគមៅថា រទធសករា ១ គពរះរទធ-

សាសនាកនលងមៅបាន១វសា; ម ើយមគរាបម ៀងរា ឆន តាត ោបតក

មទៀត ដរាបដ រទធសករា កនលងមៅបានពគប២៥០០វសា មគមៅថា

“ កកណតេ សាសនា” គថា កកណតេ នាែ យពរះរទធសាសនាមនាះ

ឯង មព ះពរះរទធសាសនាមន នាែ យ៥០០០វសាមៅកន ងមោកមនះ។ មបើ

០៩

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ពសាយមសចកេឲយងាយសាេ បមៅមទៀត គថា ពតង វាងរទធសករា កនលងមៅ

បាន២៥០០វសាម ើយ មៅថា “ កកណតេ ខាងមដើត” មៅស ខាន

ខាងតម២៥០០វសាមទៀត មៅថា “ កកណតេ ខាងចង”។ ដមចនះពតង

ចមនាល ះរទធសករា ២៥០០ខាងមដើតនងខាងចងមនះឯង នណតចងនយយ

ថា “ កកណតេ សាសនា” កបាន, ថា “រទធសាសនា២៥០០” កបាន ឥត

មសមទ។

ស —សាេ បបានម ើយមសចកេមនះ, បាខនេមតេចកហា នសមពតចថា

“ពរះរទធសាសនាមន នាែ យមៅកន ងមោកមនះពតត៥០០០វសា” មតើកា

សមពតចមនះមោយអាងអវ?

ឆ —បានជាហា នសមពតចដមចាន ះ មោយអាងបានឮចាសៗទមៅទង

កតព ដឋនយយតៗោន តាងរប តបរាណតកផសង, មោយអាងបានម ើញ

គតព នានា ខដ សខតេងមោ ចា កម ឿងពរះរទធសាសនា៥០០០វសាមនះ

ផសង។

ស —ពតង កយថា “មោយអាងបានឮចាសៗនយយតៗោន ” មនាះ

នងយកតកជាសអាងដសខានរបាន សតម ើកទក, សតវនចេយឲយម ើញ

ស-មមែ ខតចម ះ កយថា “មោយអាងបានម ើញគតព នានា” មតើគតព មនាះ

ជាភាសាអវ? មននាតដចមតេចមលះ? ខដ សអាងបញជជ កមោ ចា កម ឿង

១០

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ពរះរទធសាសនា៥០០០មនាះ ម ើយគតព មនាះជាគតប គ ម ឿខតនឬ? សត

ពបាបឲយចាសោស!

ឆ —គតព ខដ សខតេងបញជជ កមោ ចា ក ម ឿងពរះរទធសាសនា

៥០០០វសាមនាះ ជាភាសាបា , មននាតដមចនះគៈ

១—វនយបដក ច លវគគ;

២—សតេនេបដក អងគ តេ នកាយ អដឋកនបាត;

៣—សតនេបាសាទកា អដឋកថាវនយបដក;

៤—តមនា ែប ណ អដឋកថាអងគ តេ នកាយ;

៥—ត នទបបញជហ ។

គតព ទងមនះ ជាគតព ខដ អនកពបា ខាងពរះរទធសាសនាពគបពប-

មទសកន ងមោកមនះមគម ឿពគបោន ។

១- ស —គតព វនយបដក ច លវគគ សខតេងថាមតេចមលះ? សត

អធបាយ!

១- ឆ —គតព វនយបដក ច លវគគ តតយភាគ (មសៀវមៅពរះទពត

បដកខមែ ម ម១១ ពតងទរ ២៦១ បរវៈ១៧៧) មនសខតេងដចម ៀបរាប

មោយសមងេបតមៅមនះ ៖

សតយតយ ពរះមនពរះភាគពទងពបថាបមៅកន ងនមពោធធារាត ត

១១

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ពក ងកប រសេ ខដនសកាៈ, សមតេចពរះនាងតហាបជាបតមោតត ជាពរះ

មតចាេ ទនពរះអងគ ពទងមរញពរះទយនងសតពរះផសនសជាភកេ ន ពទងបាន

មកា ពរះមកសាពរតទងពទងមសលៀកដណេ បកាសាវរសតសេ ម ើយមពសចរ

អាយមៅ ពទងច មៅោ ទ សតបសកន ងពរះរទធសាសនា, មទះប

សមតេចពរះនាងទទចសតយា ងណត កពរះអងគតនពទងអនញជញ ត សតបពរះ

អាននទច មៅ យសតមោយទទចអងវ មពចើនដង កតនពទងអនញជញ តមទៀត;

ខតមពកាយតកពរះអាននទពកាបបងគទ ស បញជជ កថាៈ មបើសតសេបសកន ងពរះ

រទធសាសនា មតើអាចបានសមពតចតគគផស ដចបសខដ ឬមទ?

—អាចបានខដ អាននទ! (ពរះអងគពតាសតប)។

ពរះអាននទពកាបទ ថាៈ មបើអាចបានខដ ដមចាន ះ សតពទងអនញជញ ត

ឲយសតសេបសផសងចះ មព ះសមតេចពរះមតចាេ ខដ ពទងបានច ា តពរះអងគ

មោយទកពរះកស តណតងពរះរទធមតា ពទងពតវកា បសកន ងមវោមនះ។

—តនអមទ, អាននទ! មបើសមតេចពរះមតចាេ អាចពបតបតេគ ធត៨

ពបកា បាន ឲយសមតេចពរះនាងបានសមពតចឧបសតបទជាភកេ នចះ។ ឯគ

ធត៨មនាះគៈ

១—ភកេ នទកជាបសបាន១០០វសា កពតវខតសរះ មពកាកទទ ភកេ

សតបមទើបបសបាន១ទែង,

១២

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

២—ភកេ នតនពតវមៅចាវសាកន ងវតេោែ នភកេ ,

៣—ភកេ នពតវមធវើឧមបាសែពរតទងសាេ បឱវាទកន ងសមន កភកេ សងឃ

រា កនលះខម,

៤—ភកេ នខដ បានចាវសាម ើយ ពតវបវា ណតកន ងសមន កសងឃ

ទងរ រក គភកេ សងឃនងភកេ នសងឃ,

៥—ភកេ នមបើពតវគ កាបតេ ពតវពបពរតេបកេមនតេកន ងសមន កសងឃ

ទងរ រក,

៦—ភកេ នពតវ យខសវង កឧបសតបទ កន ងសមន កសងឃទងរ រក

ឲយដ សកេមនា ខដ បានសកាធត៦ពបកា គ កាសកាេ បទ៦ តាងរ

បាណតដ វកា ពគប២ឆន ម ើយ,

៧—ភកេ នតនពតវម ពបមទចភកេ ,

៨—ភកេ នតាងរបានឧបសតបទ ពតវខតសាេ បបងាគ បភកេ ជាដរាប។

គ ធតទង៨មនះ ភកេ នពតវពបពរតេអសតយ វត។

ពរះអាននទបានយកមសចកេមនះ មៅថាវ យសមតេចពរះមតចាេ ៗ បាន

សកាម ើយ បានទទ មបេជាថា នងពបតបតេតាតគ ធតពគបទង៨មនះ

តដ អសពរះ នែ, ម ើយពរះអាននទមៅពកាបបងគទ ពរះសមែ សតព ទធ

ថាៈ សមតេចពរះមតចាេ ពទងពរតទទ ពបតបតេតាតគ ធតទង៨ មោយ

១៣

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

មរញពរះទយម ើយ។

ពរះអងគពតាសថា កា ទទ កានគ ធតទង៨មនាះ ជាឧបសតបទ

បសសមតេចពរះមតចាេ ម ើយ, មន អាននទ! បាខនេមបើសតសេតនបស ពរ ែ -

ច យធតនងពរះសទធតែ គអ តេផស នងឋតមៅបានដ ១០០០ឆន មបើ

កា ណតមនសតសេបស ពរ ែច យធតនងពរះសទធតែ ខប ជាឋតមៅបាន

ពតតខត៥០០ឆន វញ។

២- ស —ខដ ថាគតព សតេនេបដក អងគ តេ នកាយ មនសខតេង

មោ ចា កម ឿងពរះរទធសាសនា៥០០០វសាខដ មនាះ មតើសខតេងថាមតេច

មលះ? សតអធបាយ!

២- ឆ —គតព សតេនេបដក អងគ តេ នកាយ អដឋកនបាត នវតភាគ

(មសៀវមៅពរះទពតបដកខមែ ម ម៤៨ ពតងសនាធ នវគគ ទរ ២២៩ បរវៈ

៥១) សខតេងម ឿងសមតេចពរះនាងតហាបជាបតមោតត ពទងច មៅសត

ផសនសកន ងសមន កពរះសតព ទធ ពរះអងគពទងអនញជញ ត មោយសមតេចពរះនាង

ពរតទទ ពបតបតេតាតគ ធត៨ម ើយ ពទងសខតេងកណត នាែ យពរះរទធ

សាសនា ពតវោន នងគតព វនយបដក ច លវគគ តតយភាគ ខដ ម តក

ខាងមដើតមនះខដ ។

៣- ស —ចះគតព សតនេបាសាទកា អដឋកថាវនយបដក ខដ ថា

១៤

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

មនសខតេងទកទងមោយមោ ចា ក ម ឿងពរះរទធសាសនា៥០០០វសា

មនាះខដ មតើសខតេងថាមតេចមលះ? សតវនចេយឲយព ះពស ះ!

៣- ឆ —គតព សតនេបាសាទកា អដឋកថាវនយបដក ពរះរទធមោ-

សាចា យអនក ចនា បានពសងយកពរះរទធដកា ពតងខដ ពរះរទធជាមា ស

ពតាសថា “ពរះសទធតែ គពរះអ តេផស នងឋតមៅបានដ ១០០០ឆន ”

មនាះ តកអធបាយថា “ខដ ពរះសមែ សតព ទធពទងពតាសដមចនះ គពទង

ពតាសសមៅចម ះថាន កពរះអ តេបដសតភទ ជាថាន កមពសបផសតកន ងពរះ

រទធសាសនា គសមៅមសចកេថា រទធសករា វាង១០០០វសា មៅមន

អ តេបដសតភទមៅម ើយ” ម ើយមោកអធបាយបញជជ កបខនថតមទៀត

ថា មបើខញកតាត ោបឋាននេ ៈទនពរះបដមវធសទធតែ ខដ ខចកជា៥ថាន ក

គ១ថាន ក នឆន ៗមៅមទៀតមនាះ បានមសចកេថា កា សមពតចតគគផស (១)នង

មៅមនជាដរាបម ៀងមៅតាត ោប នឆន នង ោបថាន កតគគផស ត

ដ រទធសករា ៥០០០វសា ជាទបផសតគៈ

— នឆន ទ១ មៅមនអ តេបដសតភទ;

— នឆន ទ២ មៅមនអ នេសកេវបសសកៈ;

— នឆន ទ៣ មៅមនអនាោត;

១—សមៅយកពរ ែច យធតថាន កមពស។

១៥

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

— នឆន ទ៤ មៅមនសកទោត;

— នឆន ទ៥ មៅមនមសាតាបនន។

៤- ស —ចះគតព តមនា ែប ណ អដឋកថាអងគ តេ នកាយ ខដ ថាមន

សខតេងម ឿងពរះរទធសាសនា៥០០០វសាខដ មនាះ មតើសខតេងថាមតេចមលះ?

សតមោះពសាយឲយបាតមងឿងឆង !

៤- ឆ —គតព តមនា ែប ណ អដឋកថាអងគ តេ នកាយមនាះ អធបាយ

ថាៈ ពរះសទធតែ គពរះរទធសាសនានងឋតមៅដ ៥០០០វសា ដចគតព

សតនេបាសាទកា អដឋកថាវនយបដក ខដ សខតេងតកម ើយកន ងមទ៣

មនាះខដ ។

៥- ស —គតព ទងបានាែ នម ែ ះខដ ម តកខាងម ើមនះ ែត

សាេ បបានមលះម ើយ, ចះចខណកខាងគតព ត នទបបញជហ ខដ ថា មនសខតេង

ម ឿងពរះរទធសាសនា៥០០០វសាខដ មនាះ មតើសមពតចមសចកេដចមតេចមៅ

មទៀត? សតសមពតចឲយជាកខសេងតកមតើ !

៥- ឆ —គតព ត នទបបញជហ ជាគតព ខតងជា កយបចាេ -វស ជនា មន

ចននមវាហា ដរមរាះគ ឲយចងសាេ ប កន ងបឋតវគគខាងចងទនគតព មនាះ ពតង

សទធតែនេ ធានបបញជហ ទ៧ ពរះគនថ ចនាចា យអនក ចនា បានម ៀបរាបតាងរ

នាមដើត តដ មសចកេបចាេ -វស ជនា ចម ះបញជហ មនះថាៈ ពរះរទធជា

១៦

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

មា សពទងរាក ទកថា ដ ពរះរទធសាសនាកនលងមៅបាន៥០០វសា នង

មនភកេ ១ បម ែ ះ នាគមសន មនបញជញ មមះតត អាចដកនាពរះបាទ

ត នទឲយព ះថាល កន ងពរះរទធសាសនា ជាម តនាឲយពរះរទធសាសនា ឋត

មៅដ ៥០០០វសា ដចប យយមោយបពរញតមៅមនះ ៖

ពរះបាទត នទពទងស ថា បរពតពរះនាគមសនដចមពតើន! ខាងមដើត

ពរះមនពរះភាគបានពតាសចម ះពរះអាននទថា “មន អាននទ! ពរះសទធតែ

គពរះរទធសាសនានងឋតមៅដ ៥០០០វសា” ចម ើយ, ខតដ មរ

តប ន វ នពទងបានពតាសនងសភទទប វ កខែតមទៀតថា “មន សភទទ!

មបើមៅមនភកេ ពបតបតេ អពបទរដរាបណត មោកមនះនងតនសនយអ នេ

ដរាបមនាះ”។ ដមចនះ ពរះរទធដកាខាងមដើតនងខាងចងតនទសោន មៅ

ម ើយឬ? មោកមា ស!

តនទសោន មទ, តហាបរពត! (ពរះនាគមសនថាវ យពរះរ ) ម ើយ

រនយ ម តផស មោយនយឧបមឧបមតយយមផសសងៗ។ នយទងមនាះ មបើ

បពបញឲយមលមៅ បានមសចកេថា “មបើមនភកេ ពបតបតេ អពបទរដរាបណត

មោកមនះនងមៅមនពរះអ នេដរាបមនាះ គថាមទះប សរ៥០០០

វសាមៅម ើយកមោយ ឲយខតរទធប សទទង៤រកពបតបតេពបទរ ពរះរទធ

១៧

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

សាសនាកអាចតាងមៅតមៅបាន, បាខនេកន ងមរ រទធសករា កនលង៥០០០

វសាមៅមនាះ នងមទៀងខតមកើតអនេ ធាន៣យា ងគៈ

១—បដបតេអនេ ធាន សាបសនយអនកពបតបតេពរះរទធសាសនា;

២—អធគតអនេ ធាន សាបសនយអនកសមពតចតគគផស ;

៣— ងគអនេ ធាន សាបសនយសតណមភទ។

បានមសចកេខែតមទៀតថា កា ោែ នអនកពបតបតេពរះរទធសាសនា ជា

ម តនាឲយោែ នអនកសមពតចតគគផស , កា មបើោែ នអនកសមពតចតគគផស

ពរតទងោែ នអនកមោ រសកាេ បទប ញតេ ម ើយជាម តនាឲយោែ នសតណ-

មភទ, កា មបើោែ នសតណមភទម ើយ កដ នវបមវណមចេទ គោចពបទរ-

ណពរះរទធសាសនា មៅកន ងរទធសករា កនលង៥០០០វសាមៅមនាះឯង។

ពរះបាទត នទ កា បានពទងពរះសណតេ បដមចាន ះម ើយ កខ ង

មនសងសយ ម ើយពទងព ះថាល យទនកបពត ងពរះរទធសាសនាតមៅ។

តមសចកេតាតនយកន ងគតព ទងបានាែ ន ខដ បានរាបម ែ ះតក

ខាងម ើមនះ គ ឲយយ ចាសថា ពរះរទធសាសនាឋតមៅដ ពតត៥០០០

វសា” មោយពបកា ដមចនះ។

មព ះម តមនះ បានជាមបារាណកបណឌ ត មោកយកដណងកន ង

គតព ទងមនាះតកតណត ពបាបតៗោន តដ សរវទែង មព ះមោកម ឿ

១៨

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ថា ពរះគនថ ចនាចា យបានពជាបរទធអធាពសយចាសោសម ើយ បានជា

ម ថា “ពរះរទធសាសនាមន នាែ យពតតខត៥០០០វសា” បាមណតណ ះឯង។

ម ពសងមសចកេកន ងគតព ភាសាបា មននាតមផសសងៗ តកមោះពសាយ

ចម ះបញជហ ម ឿង “ កកណតេ សាសនានងរទធសាសនា៥០០០វសា”

ពោនខតជាមពគឿងពបោបសតបញជញ បសមោកអនកអាន មោយសមងេប

បាមណណ ះ, មបើមោកអនកអានចងពជាបមសចកេរសាេ ជាងមនះឬមៅតនទន

អសចតេពតងបទណត សតតាតមៅរនតយមតើ កន ងគតព ខដ បានមឆលើយតក

ទងបានាែ ននងគតព ដទទមពៅរមនាះខែតមទៀតចះ មព ះគតព ខដ សខតេង

អរម ឿងពរះរទធសាសនា៥០០០វសា មៅមនមពចើនមទៀត តនមនខត

បាមណណ ះមទ, បាខនេសតពជាបថា មទះបមនគតព ជាមពចើននយយរម ឿងមនះ

មទៀត កមនមសចកេពតវោន នងគតព ទងបានាែ ន ខដ បានខែលងតកម ើយ

មនះខដ ។

១៩

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

វគគទ២

សរដឆលើយពការសនរសនយនងការេដបមើន

ននបពះពទធសនសនា

សរ — ពរះរទធសាសនាសាបសនយឬចមពតើន មោយទមនើងមលនឯងឬ

មោយន ណតមធវើឲយសាបសនយ ឲយចមពតើន? សតអធបាយ!

ដឆលើយ —ពរះរទធសាសនា តនខតនសាបសនយឬចមពតើនមោយទមនើង

មលនឯង ទងតនខតនជាអនកដទទមពៅមទ គមោយរទធប សទទង៤រក គភកេ

សាតមណ ឧបាសក ឧបាសកា ជាអនកកានពរះរទធសាសនា ន ងឯង។

ស —ពរះរទធសាសនាសាបសនយមោយម តបានាែ នយា ង? គតព

ភាសាអវ, ម ែ ះអវ ខដ សខតេងម តមនះ? សតពបាបមោយមល មដើតបជាមត

ទមនទញឲយងាយចា!

ឆ —ពរះរទធសាសនាសាបសនយមោយម ត៥យា ង, គតព ភាសា

បា ម ែ ះ អងគ តេ នកាយ ប ាកនបាត (មសៀវមៅពរះទពតបដកខមែ

ម ម៤៥ ពតងទរ ៩៥ បរវៈ៥៤) សខតេងម តមនះថាៈ

១—រទធប សទ តនសាេ បធតវនយមោយមោ រ;

២—រទធប សទ តនម ៀនធតវនយមោយមោ រ;

២០

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

៣—រទធប សទ តនកតចណតធតវនយមោយមោ រ;

៤—រទធប សទ តនពតះ ះមសចកេធតវនយមោយមោ រ;

៥—រទធប សទ តនដង តនពបតបតេធតវនយមោយមោ រ។

ស —ពរះរទធសាសនា ចមពតើនមោយម តបានាែ នយា ង? គតព ភាសា

អវ ម ែ ះអវ ខដ សខតេងម តមនះ? សតពបាបមោយមល មដើតបជាមតម ៀន

ឲយងាយចា!

ឆ —ពរះរទធសាសនា ចមពតើនមោយម ត៥យា ង, គតព ភាសាបា

ម ែ ះអងគ តេ នកាយ ប ាកនបាត (មសៀវមៅពរះទពតបដកខមែ ម ម៤៥

ពតងទរ ៩៥ បរវៈ៥៤) ដចោន សខតេងម តមនះថាៈ

១—រទធប សទ សាេ បធតវនយមោយមោ រ;

២—រទធប សទ ម ៀនធតវនយមោយមោ រ;

៣—រទធប សទ កតចណតធតវនយមោយមោ រ;

៤—រទធប សទ ពតះ ះមសចកេធតវនយមោយមោ រ;

៥—រទធប សទ ដងម ើយពបតបតេធតវនយមោយមោ រ។

ស —ពរះរទធសាសនា សាបសនយមោយអាកា យា ងណត? គតព ភា-

សាអវ មនម ែ ះដចមតេចមលះ ខដ សខតេងរអាកា មនះ? សតអធបាយ!

ឆ —ពរះរទធសាសនា សាបសនយមោយអាកា សនសតៗ ឥតឲយអនក

២១

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

កានដងមលនមទ, គតពខដ សខតេងអាកា មនះជាភាសាបា មនម ែ ះ

ដមចនះគៈ

១—សតេនេបដក សយតេនកាយ;

២—តមនា ែប ណ អដឋកថាអងគ តេ នកាយ។

១- ស —គតព សតេនេបដក សយតេនកាយ សខតេងថាមតេចមលះ?

១- ឆ —គតព សតេនេបដក សយតេនកាយ នទនវគគ ចតតថភាគ (មសៀវ

មៅពរះទពតបដកខមែ ម ម៣២ ពតងទរ ១៧៦ បរវៈ១៩៩) មនខចងថា

ពរះសតព ទធពទងពតាសនងពរះតហាកសសបថា “ពរះសទធតែ គពរះរទធសាស-

នានងសាបសនយ មោយអាកា សនសតៗ បនេចតេងៗ ខដ ោែ នន ណតដង

មលន តនខតនសាបសនយមៅភាល តៗ ដចនាវាខដ ផសទ កទនញពតវ ចចះមនាះ

មទ”។

២- ស —ចះចខណកខាងគតព តមនា ែប ណ ខដ ថាមនសខតេង

ម ឿងពរះរទធសាសនាសាបសនយខដ មនាះ មតើសខតេងថាមតេចមលះ?

២- ឆ —គតព តមនា ែប ណ អដឋកថាអងគ តេ នកាយ ប ាកនបាត

សខតេងថា កា អនេ ធានពរះរទធសាសនាមន៥យា ងគៈ

១—ប យតេអនេ ធាន សនយកា សកា;

២—បដបតេអនេ ធាន សនយកា ពបតបតេ;

២២

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

៣—បដមវធអនេ ធាន សនយកា សមពតចតគគផស ;

៤— ងគអនេ ធាន សនយសតណមភទ;

៥—ធាតអនេ ធាន សនយពរះប តធាត។

១- ស —ប យតេអនេ ធាន មនមសចកេដចមតេច?

១- ឆ —មនមសចកេថាៈ កា សកាប យតេធត គពរះទពតបដកជា

បចាយឲយបានសមពតចបដបតេធត គស សមធ បញជញ , កា ពបតបតេស

សមធ បញជញ ជាបចាយឲយបានសមពតចបដមវធធត គតគគ ផស ន វ ន។

ពរះរទធសាសនាមនប យតេធតជាឫសខកវ, ប យតេធតឋតមៅដរាបណត

ពរះរទធសាសនាឋតមៅដរាបមនាះ, កា មបើរមនអនកសកាមចះចាប -

យតេធតមទ ពរះរទធសាសនាម ែ ះថាសនយ។

ឯកា សនយប យតេធត ដចប យយសមងេបតមៅមនះ ៖

ចមណ កា មៅតម, មកើតក យគ រកតនសសតនមនយតេធត។

មោយអមរើអយតេធត បសតនសស ធតែជាតជាមពគឿងឧបតថតភ វត កពប-

ពរតេមៅតនពស ពគបយា ង មនធញជញ ហា តនប បណជាមដើត ពគ សថ

តនអាចផសគ តផសគងចតបបចាយដ បរវ តអនកសកាប យតេធត, បរវ តតន

អាចពទពទងអតថបាន បានខតពតតបា គមចះសធយពតតខតបា ទមទ រដង

មសចកេបា ខដ សធយមនាះថាដចមតេច។

២៣

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ដមណើ តមៅតមមទៀត, សតបបា កពទពទងរបានសរវពគប គម ៀន

មចះចាមចា ៗ ពតវមលះ មសមលះ រដងជាមសជាពតវ។

ប យតេធត សនយមោយសនសតៗចះជា ោប ចាបមផសេើតសនយរ

ខាងចងៗតកតន ដចម ៀបរាបមោយសមងេបតមៅមនះគៈ

បដក៣, សនយអភធតែបដកតន;

អភធតែបដក៧គតព , សនយគតព បោឋ នតន;

សតេនេបដក៥គតព , សនយគតព មទទកនកាយតន;

វនយបដក៥គតព , សនយគតព ប វា ៈតន។

ទបផសត, មបើកន ងមោកមនះមនតនសសមលះ មៅមចះចារទធភាសតពតត

៤បាទមៅម ើយ ប យតេធតម ែ ះថារទនសាបសនយ, ះកា ណតពរះ

រាជាដមនពរះសទធ ពទងពរះរា បញជជ ឲយរា ប សយកពបាកតយ ន

កហាបណៈ, ោកកន ងពបអប ះដ មចញមៅពបកាសពគបពរះរា អាណត

មមតេថា “មបើមនន ណតមចះចារទធភាសត៤បាទ ច ច តកយកពទរយមនះ

មៅ”, កា ណតពបកាសមៅម ើយ រមនន ណតមន កមឆលើយថាមចះចាមសាះ,

កា មនាះម ែ ះថា ប យតេអនេ ធាន។

២- ស —បដបតេអនេ ធាន មនមសចកេដចមតេច?

២- ឆ —មនមសចកេថាៈ ចមណ កា មៅតម, រកភកេ តនអាចញ ង

២៤

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ន វបសសនា តគគផស ន វ នឲយមកើតបាន កាបានខតពតតចតបា -

សទធស ដមចនះមៅថា បដបតេធតឱនែយ ខតតនទនសនយ។

អណះតមៅតមមទៀត, រកភកេ មនឿយណតយចាកកា កាស ញ

ញសកាេ បទទងរង កាបានខតពតតគ កាបតេ មនះកម ែ ះថាពោនខត

ម ៀវមរាយ តនទនម ែ ះថាសនយបដបតេធតមៅម ើយ។

ទបផសត, កា ណតភកេ សតបខត១ ប កតនអាច កាបារា កសកាេ

បទបាន, កា មនាះម ែ ះថាបដបតេអនេ ធាន។

៣- ស —បដមវធអនេ ធាន មតើមនមសចកេដចមតេច?

៣- ឆ — មនមសចកេថាៈ ចមណ កា មៅតម, មបើកន ងមោកមនះមៅ

មនបគគ បានសមពតចមសាតាបតេផស សតបខតមន កដរាបណត ម ែ ះថា

តនទនសនយបដមវធធតដរាបមនាះ។ កា ណត កអនកសមពតចមសាតាបតេ

ផស ដ មន ករបានមសាះ, កា មនាះ ម ែ ះថាបដមវធអនេ ធាន។

៤- ស — ងគអនេ ធាន មនមសចកេដចមតេច?

៤- ឆ —មនមសចកេថាៈ ចមណ កា តមៅតម, រកភកេ មនអាកបប-

ក យតន អ តនគ ព ះថាល មនយកបាពត ម ើសាែ ឬោកសខពងកខ កមៅ

បណឌ បាតជាមដើត ដចនពគនថពបពរតេអនាចា មសចាបបរវ ត។ សតបដ

មមលា ះកម ែ ះថា មភទសតណៈតនទនសនយ។

២៥

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ចមណ កា តមៅមទៀត, រកភកេ ព កចវ តនពតវរណជាសតណ-

សា ប គព កដចរណឆអងឩដឋ ម ើយ ោបរមនាះ ខ ងទងមសលៀក

ដណេ បទពតចវ មសាះ យកខតកណតតសរតកាសាវៈតកចងកឬចងទដ ពប-

ពរតេមធវើកសកតែ វណ ជកតែ ច ា តបពតភ យ។ មទះបបរវ តពបពរតេដ

ថាន កបាមណណ ះ កម ែ ះថា តនទនសនយសតណមភទមៅម ើយ។ មរ មនាះ

ទយកខដ មនសទធ បានពបមគនទកេណតទនដ រកសតណៈមនាះ

មោយឧទទសចម ះសងឃ នងបានផស រាបតនអស មព ះកន ងទកេណតវភងគ

សពត គតព ត ឈតនកាយ មនមសចកេថា ពរះសតព ទធបានពតាសថា “មន

អាននទ! ចមណ កា មៅអនាគត សាសនាតថាគតនងម ៀវមរាយឥតមន

ភកេ ពទពទងចវ មទ មនខតមោពតភសងឃ(១) ខដ យកកណតតសរតកាសាវៈ

តកចងកឬកទដ ម ើយពទ សេស , មរ មនាះមបើទយកមនសទធ ចងមធវើ

ទនឲយមនផស មពចើន បានតាងចតេឧទទសចម ះសងឃ ម ើយឲយទកេណត-

ទនដ នរកមនាះ តថាគតស មសើ ថា ទន បសទយកមនាះ ជាទកេ-

ណតសងឃគតាទនមោយរត បានផស រាបតនបានពបមណតនអស។

ចមណ កា តមៅមទៀត, នខដ យកកណតតសរតកាសាវៈចងក

១—បានជាមៅថា មោពតភសងឃ មព ះរក នទងមនាះបានបសបនេវងសអ យសងឃរទធ

សាសនកឲយគងមៅរទនបាត។

២៦

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ឬកទដ សនែតមលនជាសតណៈមនាះ សមគ កណតតសរតកាសាវៈមនាះថា

ជា បសឥតពបមយ ន កមបាះបងមចា មៅ, មរ មនាះមទើបមៅថា ងគ-

អនេ ធាន។

៥- ស —ចះធាតអនេ ធាន មនមសចកេដចមតេច?

៥- ឆ —មនមសចកេថាៈ

រទធប ន វ នមន៣ថាន កគៈ

១—កដលសររនពាា ន មនម ើយមៅម ធប លងា;

២—ខនធររនពាា ន មនម ើយកន ងពក ងកសនារា;

៣—ធាតររនពាា ន នងមនកន ងអនាគត។

ឯធាតប ន វ ន មនអធបាយមោយសមងេបដចខាងតមៈ

ះកា កនលងមៅម ើយ, ដ ចងបផសតពរះប តធាតទនពរះសតព ទធ

ខដ ពបតសាឋ នមៅកន ងទឬកន ងពបមទសនានា កា មបើទទងមនាះ រមនន -

ណតតយមធវើសកាា បជា កអខណេ តមៅឯងកានទណតខដ មនអនករាបអាន

បជា មោយកមល ងរទធ ធោឋ នទកមពបាសសតវ នសពរះអងគ។ ទបផសត, កា

មបើពបាសចាកសកាា បជាកន ងទទងរង ពរះប តធាតកអខណេ តឯងមៅពប

មៅតហាមចតយកន ង ងាា ទវប ម ើយអខណេ តពតខសតចាកទមនាះ មឆព ះមៅ

កានម ធប លងា (រទធគយពបមទសឥណតឌ សរវទែងមនះ) ទងពរះប តធាត

២៧

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

មៅកន ងនាគរភរនងមៅកន ងមទវមោក ពរ ែមោក កបានអខណេ តមៅ

កានម ធប លងាពគបពរះអងគ មៅថា ធាតសមមធាន, ះមសេចមៅ

សមមធានពរតមពរៀងពគបពរះអងគម ើយ នងពទងសខតេងអាកា ជាអងគ

ពរះរទធ១ពរះអងគម ើង មនពរះ បពបកបមោយទវតេងសតហាប ស កេណៈ

អសតានរយ ជនៈ មនឆរវណណ ងសភលមព ងព យ សាយមៅអស១តន

មោកធាត ពទងពបថាបម ើ តនប លងា មពកាតមដើតម ធពរកស ម ើយពទង

មធវើបាដហា យ មនអាកា ដចកា ខដ ពរះអងគគងពរះ នែមៅម ើយ ពទង

មធវើយតកបាដហា យផលា ញរកត ថយ នាមដើតគណតឌ តពរកសមនាះឯង។ ពោ

មនាះ រកតនសសតនមនកន ងទមនាះមទ មនខតរកមទវតាទងតនមោក

ធាត នងមៅពប ោន មោយមសចកេមសាតនសសត ម បានថាវ យសកាា -

បជាមោយកពតងផលា មពគឿងពកអប ពបគត យតសតនេមនពបកា មផសសងៗ។

ោបរមនាះ មតមជាធាតកតាងម ើងអរពរះសា កធាត អណតេ តមភលើង

សទ ះមធាល សមនាធ សមៅធ ម ើងមៅដ ពរ ែមោក បជាពរះសា កធាតមនាះ

ឲយ ោយអស។ ពរះប តធាតទងឡាយសខតេងអានភារយា ងមនះម ើយ

កប ន វ នមៅ។

រកមទវតា មវៀ ខ ងខតអនាោតនងមណតពសរមចញ កា បាន

ទសសនាដមចាន ះ កយមសកមស ម ៀបរាបថា “ឱោន មយើងមអើយ! មនះម ើយជា

២៨

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

បចេតទសសនៈ បសមយើង មយើងខានបានម ើញតអងគពរះរទធ ជាប តសា-

សាេ នងពរះរទធសាសនាតាងរទែងមនះមៅម ើយ”, ម ម ើយកនាោន ពប-

ទកសណម ធតណឌ ៣ ម ើយម មទៀតថា “បរពតពរះភគវត! មយើង

ម ទងឡាយនងចាម ើញពរះរទធទងឡាយពតាសឯអនាគតមទៀត” ម ើយ

កពត បមៅកានឋានវមនម ៀងមលន។

កា សនយបាតពរះប តសា កធាតដមចនះ មៅថា ធាតអនេ ធាន។

ចប

ពាកយកាពយឧទទសផល

អសមយើងមនភរវសណតងទពក

បានមកើតទនទែងឆលងសាសនា

ពគបរ នពបា យវសា

ខដ ចាសៗថាជាោភធ។

មយើងមនសងឃតថាសក -

មោកមនះនងផសេ កា អប

ឲយមកើតសមសងបគ នយត

ពបមទសតចធនង ករាយ។

២៩

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា

ពរតមពរៀងពបតបតេធតពរះរទធ

ជាធតប សទធអាច ោយ

តមសចកេទកេទងសមទ យ

ឲយោល តមចញឆង យជាន នេ ។

សតមោកទងត ខដ ករង-

តានតងខាងកន ងយា ងត នេ

ខប ជាបានធ បានពសាកពសន

បានសមបានសនេភារណតា!

មោយផស ទនបណយដពតកា

នា កកណតេ ពរះសាសនា

ខដ មយើងមធវើម ើយផសាយមតតាេ

ដ សតវមោកាកន ងពោមនះ។

ពសាវពជាវមោយៈ ថាេ សតម

៣០

ពបសាន កកណតេ សាសនានង៥០០០វសា