แผนพัฒนาสถ ิติ : สาขาศาสนา ศิลปะ ...osthailand.nic.go.th/files/social_sector/Culture251257.pdfแผนพ ฒนาสถ ต

––––

แผนพัฒนาสถติิ : สาขาศาสนา ศลิปะ วัฒนธรรม

ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2557 – 2558

คณะอนุกรรมการสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

แผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ฉบับที ่1

พ.ศ. 2557 – 2558

จัดทําโดย คณะอนุกรรมการสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

คํานํา

การดําเนินงานเพื่อจัดทําแผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมนี้ เปนสวนหนึ่ง ของการจัดทําระบบสถิติทางการของประเทศจากการนําแผนแมบทระบบสถิติประเทศไทย ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2554 – 2558) สูการปฏิบัติ ซ่ึงแผนพัฒนาสถิติทางการฯ ฉบับน้ีพรอมกับแผนพัฒนาสถิติสาขาตางๆ อีก 20 สาขา จะเปนรากฐานสําคัญตอการบริหารจัดการระบบสถิติของประเทศไทยใหมีประสิทธิภาพ เน่ืองจากไดมีการพิจารณากลั่นกรองในการคัดเลือกขอมูลสถิติที่มีความสําคัญและจําเปนตอการกําหนดนโยบายในมิติตางๆ เพ่ือนําขอมูลสถิติไปประกอบการตัดสินใจในการบริหารราชการแผนดิน ทั้งในดาน การวางแผนปฏิบัติงานและติดตามประเมินผล กอนที่จะนําผังสถิติทางการและแผนพัฒนาสถิติฯ ไปปฏิบัติเพ่ือใหเกิดความสมบูรณและนําเขาสูระบบฐานขอมูลเพ่ือแลกเปลี่ยนเช่ือมโยงกับขอมูลสถิติของหนวยงานราชการทุกหนวยตอไป

ในการจัดทําแผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมนี้ คณะอนุกรรมการของสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และผูที่มีสวนเกี่ยวของไดรวมมือกันจัดทํา เรียบเรียง และประชุมหารืออยางเปนระบบเพื่อปรับเปลี่ยนใหเกิดความสมบูรณตามขั้นตอนที่กําหนดไวเบื้องตน กระบวนการดังกลาวไดมีการมุงเนนใหเกิดความรอบคอบในการนําปจจัยที่เกี่ยวของมาพิจารณา โดยเริ่มจากการพิจารณาเหตุผลและความจําเปน รวมทั้งวัตถุประสงคในการจัดทําแผนพัฒนาสถิติฯ กอนที่จะกําหนดแนวทางการจัดทําแผนพัฒนาสถิติฯ ขึ้น พรอมกับขอบเขตของสาขา ซ่ึงไดชี้แจงไวในบทที่ 1 สําหรับบทที่ 2 จะเปนเนื้อหาสําคัญที่ไดพิจารณาประกอบในการคัดเลือกสถิติทางการดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ซ่ึงไดแก สถานการณของศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม รวมทั้งนโยบายและทิศทางยุทธศาสตรที่เก่ียวของ หลังจากน้ันในบทที่ 3 คณะอนุกรรมการฯ ไดวางโครงสรางและจัดทําผังสถิติทางการที่มีความครอบคลุม ความถูกตอง และความชัดเจนเพื่อความสะดวกในการสืบคนขอมูล และไดนําไปกําหนดเปนแผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ในบทที่ 4 ซ่ึงจะเริ่มดําเนินการตามแผนในปงบประมาณ พ.ศ. 2557 – 2558 ทั้งนี้โดยไดพิจารณาสถานการณของสถิติแตละรายการเรียบรอยแลว

ทายน้ี หวังเปนอยางยิ่งวาแผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ฉบับแรกนี้ จะสามารถเปนสวนหนึ่งของรากฐานระบบสถิติทางการดานเศรษฐกิจ สังคม ตลอดจนศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมของประเทศ และสามารถนําไปประยุกตตอยอดเพ่ือเปนขอมูลประกอบการตัดสินใจสําหรับนโยบายและการใชสถิติใหเกิดประโยชนสําหรับการพัฒนาประเทศตอไป

คณะอนุกรรมการสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม กรกฎาคม 2557

สารบัญ

หนา

บทที่ 1 บทนํา 1

1.1 ที่มาของแผนพัฒนาสถิติรายสาขา 1

1.2 วัตถุประสงคของการจัดทําแผนพัฒนาสถิติรายสาขา 3

1.3 แนวทางการจัดทําแผนพัฒนาสถิติรายสาขา 4

1.4 ขอบเขตของสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 5

บทที่ 2 สถานการณ แนวโนม นโยบายและยุทธศาสตรทีเ่ก่ียวของกับการพัฒนาสาขา ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

11

2.1 สถานการณและแนวโนมการพัฒนาสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 11

2.2 นโยบายและยุทธศาสตรที่เก่ียวของกับการพัฒนาสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 14

บทที่ 3 ผังสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 31

3.1 แนวคิดในการจัดโครงสรางสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 31

3.2 ผังสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 34

บทที่ 4 สถานการณและแนวทางการพัฒนาสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 57

4.1 สรุปสถานการณและแนวทางการพฒันาการผลิตสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

58

4.2 สถานการณและแนวทางการพัฒนาความพรอมของหนวยสถิตสิาขาศาสนา ศลิปะ วัฒนธรรม

83

4.3 แผนปฏิบตัิการพัฒนาสถิติทางการสาขาศาสนา ศลิปะ วัฒนธรรม พ.ศ. 2557 – 2558 84 บรรณานุกรม

ภาคผนวก

คําส่ังคณะกรรมการจัดระบบสถิติประเทศไทย 3 ดาน ที่ 1/2556

เรื่อง แตงตั้งคณะอนุกรรมการสถิติรายสาขา

แผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ฉบับท่ี 1 พ.ศ. 2557 - 2558 1

บทที่ 1 บทนํา

1.1 ที่มาของแผนพัฒนาสถิติรายสาขา

ประเทศไทยเริ่มมีการดําเนินงานเกี่ยวกับสถิติของประเทศมาประมาณ 100 ป โดยมีสํานักงานสถิติแหงชาติเปนหนวยงานหลักในการผลิตสถิติซ่ึงสวนใหญเปนสถิติจากการสํารวจ นอกจากน้ันยังมีหนวยงานภาครัฐจํานวนมากที่ผลิตสถิติจากระบบการรายงานและงานทะเบียนที่เก่ียวของกับภารกิจและการดําเนินงานของหนวยงาน แมวาการผลิตสถิติภายใตระบบดังกลาวไดมีการพัฒนาอยางตอเน่ือง แตก็เปนการพัฒนาภายใตขอจํากัดดานบุคลากร งบประมาณ ฯลฯ ที่แตกตางกัน สงผลใหเกิดความเหลื่อมล้ําดานมาตรฐานและคุณภาพของงานดานสถิติ และในบางกรณีก็มีความซํ้าซอนและส้ินเปลือง สํานักงานสถิติแหงชาติจึงไดจัดทําแผนแมบทระบบสถิติประเทศไทย พ.ศ. 2554 - 2558 ซ่ึงไดรับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2553 นับเปนแผนแมบทระบบสถิติฉบับแรกของประเทศ มีเปาประสงค ที่จะพัฒนาระบบสถิติของประเทศใหเขมแข็งและกาวหนาอยางเปนระบบเพื่อใหสถิติเปนฐานสําคัญ ของการพัฒนาประเทศ

ยุทธศาสตรของแผนแมบทระบบสถิติฯ คือ

การบริหารจัดการระบบสถิติอยางมีประสิทธิภาพ โดยมีเคร่ืองมือที่สําคัญคือแผนพัฒนาสถิติสาขาตางๆ (แผนพัฒนาสถิติรายสาขา)

การพัฒนาสถิติใหมีมาตรฐาน โดยมีเครื่องมือสําคัญคือแนวทางการปฏิบัติที่ดีสําหรับการผลิตสถิติและการประเมินคุณภาพสถิติ

การใหบริการสถิติอยางทั่วถึง โดยมีเครื่องมือสําคัญคือระบบการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนสถิติระหวางหนวยงานตางๆ

กลไกสําคัญในการขับเคลื่อนการดําเนินงานตามแผนแมบทระบบสถิติฯ คือคณะกรรมการจัดระบบสถิติประเทศไทย 3 ดาน (ดานเศรษฐกิจ ดานสังคม และดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม) ซ่ึงไดรับการแตงตั้งจากคณะรัฐมนตรีเม่ือวันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 และคณะอนุกรรมการสถิติสาขาตางๆ รวม 21 คณะ ซ่ึงรัฐมนตรีวาการกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในฐานะประธานคณะกรรมการฯ ไดมีคําสั่งแตงตั้งเม่ือวันที่ 24 กุมภาพันธ พ.ศ. 2555 ตามมติของคณะกรรมการฯ ในการประชุมคร้ังที่ 1/2555 เม่ือวันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2555

คณะอนุกรรมการสถิติรายสาขามีภารกิจในการยกรางแผนพัฒนาสถิติรายสาขาและกํากับการดําเนินงานพัฒนาสถิติรายสาขาใหเปนไปตามแผนฯ รายงานความกาวหนา ปญหาอุปสรรค และจัดทํารายงานผลการดําเนินงานสถิติรายสาขาประจําปเสนอตอคณะกรรมการฯ

2 แผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ฉบับท่ี 1 พ.ศ. 2557 - 2558

หนาที ่ ใหคําปรึกษาแนะนําดานวิช าก า ร ในกา รผลิ ตแล ะใหบริการขอมูลสถิติอยางท่ัวถึง เปนธรรม และเขาถึงไดงาย เพ่ือใหทุกภาคสวนไดใชประโยชน

คณะกรรมการท่ีปรึกษา ดานวิชาการ

องคประกอบ • ผูทรงคุณวุฒิจากภาคเอกชน

• ผูทรงคุณวุฒิจาก ภาควิชาการ

ประธาน ผูทรงคุณวุฒิ เลขานุการ สํานักงานสถิติแหงชาติ

คณะรัฐมนตรี

หนวยประสานงาน แผนแมบทระบบสถิติฯ

ภายใน สสช.

ประสาน ในประเทศ

ประสาน ตางประเทศ

ผูรับผิดชอบ สํานักงานสถิติแหงชาติ

หนาที ่• ประสานงานท้ังในและ ตางประเทศในการดําเนินการตามแผนแมบทระบบสถิติฯ

• ทบทวนแผนแมบทระบบสถิติฯ

• ติดตามผลการปฏิบัติงาน

คณะอนุกรรมการสถิตริายสาขา (24 ก.พ. 2555)

คณะกรรมการจัดระบบสถิติประเทศไทย 3 ดาน (ดานสังคม ดานเศรษฐกิจ และดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม)

(3 พ.ค.2554)

สํานักงานสถิติแหงชาติแผนแมบทระบบสถิติประเทศไทย

พ.ศ. 2554 – 2558 (28 ธ.ค. 2553)

ประธาน รัฐมนตรีวาการกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร รองประธาน ปลัดกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร เลขานุการ ผูอํานวยการสํานักงานสถิติแหงชาติ วาระ 5 ป ตามแผนแมบทระบบสถิติฯ

เลขานุการ หนวยงานหลัก และ สํานักงานสถิติแหงชาติ

วาระ 5 ป ตามแผนแมบทระบบสถิติฯ

องคประกอบ ประธาน ปลัดกระทรวงจากหนวยงานหลักของสาขา รองประธาน รองปลัดกระทรวง และรองผูอํานวยการ สสช อนุกรรมการ หนวยงานท่ีเก่ียวของ และผูเช่ียวชาญในสาขาน้ันๆ

หนาที่ กําหนดนโยบายดานสถิติของประเทศ กํากับ ติดตามการดําเนินงานดานสถิติของประเทศใหเปนไปตามแผนแมบทระบบสถิติฯ รายงานความกาวหนาตามแผนแมบทระบบสถิติฯ และเสนอแนะแนวทางการพัฒนาระบบสถิติตอคณะรัฐมนตรี โดยผานสํานักงานสถิติแหงชาติ

กําหนดนโยบายเก่ียวกับงบประมาณ และการพัฒนาบุคลากรเพ่ือสนับสนุนการดําเนินการตามแผนแมบท ระบบสถิติฯ

แตงตั้งคณะอนุกรรมการสถิติรายสาขา และผูแทนจากหนวยงานท่ีเก่ียวของเพ่ิมเติมไดตามความเหมาะสม

หนาท่ี 1) จัดทําผังสถิติทางการของสาขา โดยทําการทบทวนรายการขอมูลสถิติ ในสาขาท่ีเก่ียวของ และ

รับผิดชอบอยูในปจจุบัน และวิเคราะหความตองการขอมูลสถิติทางการ (Data Gap Analysis) โดยวิเคราะหจากแผนพัฒนาเศรษฐกิจฯ นโยบายรัฐบาล นโยบายกระทรวง/กรมตางๆ และความตองการใชขอมูลสถิติ

2) พิจารณาคัดเลือกสถิติทางการจากขอมูลการบริหารงาน การลงทะเบียน สํามะโน สํารวจ (ขอมูลท่ีมีการจัดทําอยูแลว) และกําหนดหนวยงานรับผิดชอบ

3) พิจารณาหนวยงานรับผิดชอบในการผลิตสถิติทางการท่ียังไมมีหนวยงานใดจัดทํา และประสานใหมีการผลิตสถิติทางการตามผังรวมสถิติทางการของสาขา

4) นําเสนอชุดขอมูลท่ีแสดงถึงความสัมพันธระหวางขอมูลและประเด็นยุทธศาสตร 5) ประสานงานการพัฒนาคุณภาพสถิติทางการ และปรับปรุงสถิติใหไดมาตรฐาน 6) บริหารจัดการการจัดทํามาตรฐานสถิติและสงเสริมการนําไปใชประโยชน 7) ประสานงานการเช่ือมโยง แลกเปลี่ยน และเผยแพรสถิติทางการ 8) ประสานงานดานงบประมาณและการพัฒนาบุคลากรดานสถิติ 9) จัดทํารายงานประจําป (รายงานสถานการณสถิติทางการและรายงานผลการดําเนินงาน) เสนอตอ

คณะกรรมการจัดระบบสถิติประเทศไทย 3 ดาน 10) แตงตั้งคณะทํางานฯ และผูแทนจากหนวยงานท่ีเก่ียวของเพ่ิมเติมไดตามความเหมาะสม

องคประกอบ รัฐมนตรีวาการกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

ปลัดกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสาร

ปลัดกระทรวงมหาดไทย ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ปลัดกระทรวงแรงงาน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย

ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม ปลัดกระทรวงยุติธรรม ปลัดกระทรวงการตางประเทศ ปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ปลัดกระทรวงกลาโหม ปลัดกระทรวงการคลัง ปลัดกระทรวงพาณิชย ปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม ปลัดกระทรวงคมนาคม

ปลัดกระทรวงการทองเท่ียวและกีฬา ปลัดกระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปลัดกระทรวงพลังงาน ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เลขาธิการสํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ

ผูอํานวยการสํานักงบประมาณ ปลัดกรุงเทพมหานคร ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ เลขาธิการคณะกรรมการปองกันและปราบปรามยาเสพติด เลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ ผูวาการธนาคารแหงประเทศไทย ผูทรงคุณวุฒิดานสังคม จํานวน 3 ทาน ผูทรงคุณวุฒิดานเศรษฐกิจ จํานวน 3 ทาน ผูทรงคุณวุฒิดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม จํานวน 3 ทาน

ผูอํานวยการสํานักงานสถิติแหงชาติ รองผูอํานวยการสํานักงานสถิติแหงชาติ จํานวน 2 ทาน


คณะอนุกรรมการสถิติรายสาขา 21 คณะ ประกอบดวย คณะอนุกรรมการสถิติดานสังคม:

1) ประชากรศาสตร ประชากรและเคหะ 2) แรงงาน 3) การศึกษา 4) ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม 5) สุขภาพ 6) สวัสดิการสังคม 7) หญิงและชาย 8) รายไดและรายจายของครัวเรือน 9) ยุติธรรม ความม่ันคง การเมืองและการปกครอง

คณะอนุกรรมการสถิติดานเศรษฐกิจ 10) บัญชีประชาชาต ิ11) เกษตร และประมง 12) อุตสาหกรรม 13) พลังงาน 14) การคา และราคา 15) ขนสง และโลจิสติกส 16) เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 17) การทองเท่ียวและการกีฬา 18) การเงิน การธนาคาร และการประกันภัย 19) การคลัง 20) วิทยาศาสตร เทคโนโลยีและนวัตกรรม

คณะอนุกรรมการสถิติดานทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม 21) ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม

1.2 วัตถุประสงคของการจัดทําแผนพฒันาสถิติรายสาขา

แผนพัฒนาสถิติรายสาขา คือ เคร่ืองมือสําคัญในการบริหารจัดการเพ่ือให ประเทศมีขอมูลสถิติที่สําคัญจําเปนตอการวิเคราะหสถานการณแนวโนม เพ่ือวางแผนและ

ประเมินผลการพัฒนาในแตละสาขา หนวยสถิติตางๆ และบุคลากรมีสมรรถนะเพ่ิมขึ้นดานการจัดทําขอมูลและการจัดทําสถิติ ประชาชนเขาใจและเขาถึงสถิติสาขาตางๆ ไดสะดวกรวดเร็ว


แผนพัฒนาสถิติรายสาขามีองคประกอบสําคัญคือ “ผังสถิติทางการ” ที่กําหนดรายการสถิติที่สําคัญจําเปนตอการวางแผนและติดตามผลการพัฒนาระดับประเทศและสาขา พรอมทั้งกําหนดหนวยสถิติ ที่รับผิดชอบผลิตและพัฒนาสถิติดังกลาว กําหนดยุทธศาสตรหรือแนวทางการพัฒนาการผลิต การเผยแพร และการใชประโยชนสถิติ รวมทั้งวิเคราะหขอจํากัดและแนวทางการแกไขปญหาและอุปสรรคในการดําเนินงาน แนวทางการพัฒนาสมรรถนะของหนวยงานสถิติตางๆ การสนับสนุนทรัพยากรและการสนับสนุนดานอ่ืนๆ ที่จําเปน

แผนพัฒนาสถิติรายสาขามีกรอบระยะเวลา 3 ป และใชเปนกรอบการรายงานผลการดําเนินงานประจําปของคณะอนุกรรมการสถิติสาขาตางๆ ตอคณะกรรมการจัดระบบสถิติประเทศไทย 3 ดาน

1.3 แนวทางการจัดทําแผนพัฒนาสถิติรายสาขา

การจัดทําแผนพัฒนาสถิติรายสาขา ประกอบดวยขั้นตอนสําคัญดังน้ี 1) ศึกษานิยาม ขอบเขต และความสําคัญของสถิติสาขาน้ันๆ จากกฎหมายที่เก่ียวของ การให

คํานิยามที่เ ก่ียวของ โดยพิจารณาแนวทางการจัดจําแนกขอมูลของสํานักงานสถิติประเทศตางๆ และองคการระหวางประเทศ เชน สหประชาชาติ ธนาคารโลก มาตรฐานการจัดจําแนกประเภทของสหประชาชาติ (UNACC, Administrative Committee on Coordination Programme Classification) เพ่ือนํามาปรับใชใหเหมาะสมกับบริบทของประเทศไทย

2) ศึกษาตัวอยางโครงสรางและการจัดหมวดหมูรายการสถิติแตละสาขา ตลอดจนรายการสถิติจากประเทศตางๆ เพ่ือนําแนวคิดที่เหมาะสมมากําหนดโครงสรางหมวดหมูสถิติรายสาขาของประเทศไทย

3) ศึกษาดานอุปสงค ไดแก การศึกษาสถานการณและแนวโนมการพัฒนาสาขา นโยบายและยุทธศาสตรระดับประเทศและระดับสาขาที่เก่ียวของ อาทิ รัฐธรรมนูญ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ แผนบริหารราชการแผนดิน แผนยุทธศาสตรและแผนปฏิบัติราชการระดับกระทรวง เปาหมายและตัวชี้วัดระดับสากล และประเทศ เพ่ือใหทราบความตองการสถิติที่สําคัญ

4) ศึกษาดานอุปทาน ไดแก การศึกษารายการขอมูลสถิติเก่ียวกับสาขานั้นๆ ที่มีการจัดทํา ในปจจุบัน โดยสืบคนจากแหลงตางๆ อาทิ ระบบฐานขอมูลของหนวยงาน รายงานสถิติประจําป ของหนวยงาน รายงานสถิติประจําปของสํานักงานสถิติแหงชาติ และเว็บไซตหนวยงานที่เก่ียวของ

5) คัดเลือกรายการสถิติที่ มีความสําคัญจําเปนตอการกําหนดนโยบายและติดตามความกาวหนาของสถานการณการพัฒนาใหเปน “สถิติทางการ” และจัดหมวดหมูตามโครงสรางที่กําหนด

6) จัดทํา “ผังสถิติทางการ” ซ่ึงแสดงหมวดหมู และรายการสถิติทางการ ความถี่ในการเผยแพร และหนวยงานรับผิดชอบ ทั้งน้ีสถิติทางการบางรายการอาจจะยังไมมีการผลิต หรือขาดหนวยงาน ที่รับผิดชอบในปจจุบัน หรือมีหลายหนวยงานที่ผลิตกันอยางซํ้าซอน ซึ่งคณะอนุกรรมการฯ จะมีภารกิจ ในการพิจารณากําหนดหนวยงานรับผิดชอบใหชัดเจน

7) วิเคราะหสถานการณการผลิต ระบบการบริหารจัดการและเผยแพรสถิติ และจัดทํายุทธศาสตร/แนวทางการพัฒนาสถิติรายสาขา


1.4 ขอบเขตของสาขาศาสนา ศิลปะ วฒันธรรม

1.4.1 ศาสนา 1) ความหมายของศาสนา

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2552 ไดใหนิยามคําวา "ศาสนา" หมายถึง “ลัทธิความเชื่อของมนุษยอันมีหลักคือแสดงกําเนิด และความสิ้นสุดของโลก เปนตน อันเปนไปในฝายปรมัตถประการหนึ่ง แสดงหลักธรรมเก่ียวกับบุญบาป อันเปนไปในฝายศีลธรรมประการหนึ่ง พรอมทั้งลัทธิพิธีที่กระทําตามความเห็นหรือตามคําสั่งสอนในความเชื่อถือน้ันๆ”

ศาสนาในประเทศไทยที่รัฐบาลใหความอุปถัมภ มีทั้งหมด 5 ศาสนา ไดแก ศาสนาพุทธ ศาสนาอิสลาม ศาสนาคริสต ศาสนาพราหมณ-ฮินดู และศาสนาซิกข การสงเสริมทํานุบํารุงศาสนา และสนับสนุนใหคนในสังคมปฏิบัติตามหลักศาสนาที่ตนนับถือ ในที่น้ีครอบคลุมบุคลากรทางศาสนา ศาสนสถาน ศาสนิกชน การสนับสนุนสถาบันทางศาสนา และการปฏิบัติศาสนกิจของประชาชน ดังขอบเขตตอไปน้ี

(1) บุคลากรทางศาสนา จําแนกตามศาสนา ประกอบดวย

บุคลากรทางศาสนาพุทธ ประกอบดวยนักบวช ไดแก พระภิกษุ และสามเณร - พระภิกษุ หมายถึง ชายที่บวชเปนพระในพระพุทธศาสนา - สามเณร หมายถึง ผูดํารงเพศอยางภิกษุ แตสมาทานศีล 10

บุคลากรในศาสนาอิสลาม ตามระเบียบกรมการศาสนาวาดวยศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด พ.ศ. 2551 ประกอบดวย - “อิหมาม” หมายความวา ผูนําศาสนาอิสลามประจํามัสยิด - “คอเต็บ” หมายความวา ผูแสดงธรรมประจํามัสยิด - “บิหลั่น” หมายความวา ผูประกาศเชิญชวนใหมุสลิมปฏิบัติศาสนกิจตามเวลา - “คณะกรรมการกลาง” หมายความวา คณะกรรมการสงเสริมศูนยอบรมศาสนา

อิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด - “คณะกรรมการจังหวัด” หมายความวา คณะกรรมการสงเสริมศูนยอบรมศาสนา

อิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิดในระดับจังหวัด - “คณะกรรมการศูนย” หมายความวา คณะกรรมการบริหารศูนยอบรมศาสนา

อิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด บุคลากรทางศาสนาคริสต คือ บาทหลวง นักบวช บุคลากรทางศาสนาพราหมณ-ฮินดู คือ พราหมณ นักบวช บุคลากรทางศาสนาซิกข เรียกวา “ครันธี่“ (Granthi) หรือศาสนาจารย เปนผูที่

ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาประจําวัน สวนผูที่นําสวดภาวนาเปนทํานองเพลงจะมีนามวา “ราฆี้” (Ragi ) หรือสังคีตจารย


(2) ศาสนสถาน พุทธศาสนสถาน คือ ศาสนสถานที่ใชเปนที่อยูอาศัยของนักบวช การประกอบ

พิธีกรรมทางศาสนา จนถึงเปนที่รวมองคประกอบหลักของศาสนา ทั้งหมดในศาสนสถาน ฐานะของศาสนสถานจึงเปนสมบัติของศาสนา "วัด" คือ สถานที่ทางศาสนา ตามปกติแลวจะมีเสนาสนะและอาคารถาวรวัตถุ

ตาง ๆ เปนที่พํานักอาศัยศึกษา ปฏิบัติ พระธรรมวินัย และประกอบศาสนกิจของพระภิกษุ สงฆ ตลอดจนเปนที่บําเพ็ญกุศลตางๆ นอกจากน้ีวัดยังเปนศูนยกลางบริการทางการศึกษาและทางสังคม รวมทั้งเปนแหลงสงเสริมศิลปวัฒนธรรมและประเพณี วัดทั้งหลายมีฐานะทางกฎหมาย คือ เปนนิติบุคคลเทาเทียมกัน แตในทางพระวินัยมีฐานะแตกตางกัน ดังน้ัน ตามมาตรา 31 แหงพระราชบัญญัติคณะสงฆ พ.ศ. 2505 ไดจําแนกวัดออกเปน 2 ชนิด คือ สํานักสงฆ และวัดที่ไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมา - "สํานักสงฆ" หมายถึงวัดที่กระทรวงศึกษาธิการไดประกาศตั้งวัด แลวแต

ยังไมไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมา รวมถึงวัดที่ไดรับพระบรมราชานุญาต ใหสรางขึ้นตามความใน มาตรา 9 แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองสงฆ ร.ศ. 121 และวัดที่สรางขึ้นกอน ร.ศ. 121 (พ.ศ.2445) ซ่ึงยังไมไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมาดวย นับวาเปนวัดที่สมบูรณทางกฎหมายแลว

- "วัดที่ไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมา" หมายถึง "อาราม" ตามที่ไดเคยบัญญัติไวในมาตรา 5 แหง พ.ร.บ. ลักษณะปกครองสงฆ ร.ศ. 121 เปนวัด ที่เลื่อนฐานะมาจากสํานักสงฆ โดยไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมา เพ่ือประโยชนแกสังฆกรรมตามพระธรรมวินัยสําหรับพระสงฆ นับวาเปนวัดที่สมบูรณดวยฐานะทั้งทางกฏหมายและทางพระธรรมวินัยทุกประการ

"พระอารามหลวง" หมายถึง วัดที่พระมหากษัตริย สมเด็จพระราชิ นี สมเด็จพระยุพราช ทรงสรางและปฏิสังขรณ เปนการสวนพระองค พระราชทานเพ่ือเปนเกียรติยศแกผูต่ําศักด์ิลงมา หรือแกวัดเอง มีอยูจํานวนหนึ่งที่พระบรมวงศานุวงศ และขาราชบริพารผูใหญ ทรงสรางขึ้น หรือทรงโปรดใหปฏิสังขรณและสรางขึ้นนอมเกลาฯ ถวายเปนพระอารามหลวง รวมทั้งวัดที่ประชาชนสราง หรือปฏิสังขรณและทรงรับไวเปนพระอารามหลวงดวย

ศาสนสถานอิสลาม คือ มัสยิด1 เปนสถานที่ ซ่ึงมุสลิมใชประกอบศาสนกิจ โดยจะตองมีการละหมาดวันศุกรเปนปกติ และเปนสถานที่สอนศาสนาอิสลาม

คริสตศาสนสถาน คือ โบสถคริสต ศาสนสถานพราหมณ-ฮินดู คือ เทวสถาน หรือโบสถพราหมณ ศาสนสถานซิกข คือ วัดซิกข

1 ตามระเบียบกรมการศาสนาวาดวยศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด พ.ศ. 2551


(3) ศาสนิกชน2 คือ บุคคลที่นับถือศาสนา เชน ศาสนิกชนของพระพุทธศาสนา เรียกวา พุทธศาสนิกชน ศาสนิกชนของคริสตศาสนา เรียกวา คริสตศาสนิกชน

(4) ศาสนกิจ5 หมายถึง งานทางศาสนาที่ภิกษุ สามเณร เปนตน ปฏิบัติ เชน การทําวัตรสวดมนต และการเผยแผศาสนาเปนศาสนกิจของสงฆ

1.4.2 ศิลปะ วัฒนธรรม

1) ความหมายของศิลปะ

พจนานุกรมศัพทศิลปะ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช 2530 นิยามความหมายของศิลปะวา ศิลปะ คือ ผลแหงพลังความคิดสรางสรรคของมนุษยที่แสดงออกในรูปลักษณตางๆ ใหปรากฏ ซ่ึงสุนทรียภาพความประทับใจ หรือ ความสะเทือนอารมณ ตามอัจฉริยภาพ พุทธิปญญา ประสบการณ รสนิยม และทักษะของแตละคน เพ่ือความพอใจ ความรื่นรมย ขนบธรรมเนียม จารีต ประเพณี หรือความเชื่อในลัทธิศาสนา และกลาววา ศิลปะแบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คือ วิจิตรศิลป (Fine Art) กับประยุกตศิลป (Applied Art)

วิจิตรศิลป เปนผลงานศิลปะที่มุงเนนคุณคาความงามเปนสําคัญ มักเปนผลงาน ที่ตอบสนองดานจิตใจ ไดแก

- ทัศนศลิป (Visual Art) เปนผลงานการสรางสรรค เพ่ือสนองการรับรูทางประสาทตา ประกอบดวย จิตรกรรม (Painting) ประติมากรรม (Sculpture) ภาพพิมพ (Printmaking) ภาพถาย (Photography) งานสื่อผสม (Mixed Media)

- ดุริยางคศิลป (Music) อยูในรูปการขับรอง ประกอบการบรรเลง หรือในรูปของการบรรเลงดนตรีลวนๆ

- ศิลปะการแสดง ประกอบดวย นาฏศิลป (Dance) และการแสดง (Performance)

- สถาปตยกรรม (Architecture) หมายถึง สิ่งกอสราง ซ่ึงเนนความงาม หรือรูปแบบเฉพาะ ก็สามารถจัดอยู ในงานวิจิตรศิลปไดเชนกัน

- วรรณกรรม (Literature) หมายถึง บทประพันธทีใ่ชศิลปะแหงการนิพนธอันประณีต มุงเนนถอยคําสละสลวย หนังสืออันเปนตําราทางวิชาการ ไมถือวาเปนวรรณกรรม

ประยุกตศิลป (Applied Art) เปนผลงานศิลปะที่มุงประโยชนใชสอยเปนสําคัญ ประกอบดวย

- มัณฑนศิลป (Decorative Art) เปนศิลปะการตกแตง เชน การออกแบบเคร่ืองเรือน ตกแตงอาคาร สถานที่

2 พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542.


- อุตสาหกรรมศิลป (Industrial Art) เปนงานศิลปะที่เก่ียวของกับสิ่งของเครื่องใชโดยท่ัวไปในชวีติประจําวนั นําหลกัศลิปะมาใชตัง้แตการวางรปูแบบ ออกแบบสรางประกอบขึ้น ตกแตงใหสวยงาม เหมาะกับประโยชนใชสอย

- พาณิชยศิลป (Commercial Art) ศิลปะการคา เชน ปายโฆษณา การจัดตูโชว จัดตกแตงอาคารรานคา เปนตน

- หัตถศลิป (Craft) คือ งานศลิปะที่นําไปใชในงาน เชน เคร่ืองปนดินเผา งานแกะสลักไม งานถักทอ งานหวาย รวมถึงงานชางสิบหมูของไทย

- งานออกแบบ (Design) เชน การออกแบบลายผา การออกแบบบรรจุภัณฑ ถูกนํามาไปใชใหเกิดประโยชนใชสอยในขีวติประจําวัน

2) ความหมายของวัฒนธรรม พระราชบัญญัติบํารุงวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ.2483 โดยกําหนดความหมายของ

“วัฒนธรรม” วาหมายถึง ลักษณะที่แสดงความเจริญงอกงาม ความเปนระเบียบอันดีงาม ความกลมเกลียวกาวหนาของชาติ และศีลธรรมอันดีของประชาชน และกําหนดใหประชาชนชาวไทยมีหนาที่ตองปฏิบัติตามวัฒนธรรมแหงชาติ ตองผดุงสงเสริมความเจริญกาวหนาของชาติ รักษาไวซ่ึงวัฒนธรรมตามประเพณีที่ดีและชวยปรับปรุงบํารุงใหดีขึ้นตามสมัย

พระราชบ ัญญัต ิว ัฒนธรรมแห งชาต ิ พ .ศ . 2553 ได ให ความหมายของคําว า “วัฒนธรรม” หมายถึง วิถีการดําเนินชีวิต ความคิด ความเชื่อ คานิยม จารีตประเพณี พิธีกรรม และ ภูมิปญญา ซ่ึงกลุมชนและสังคมไดรวมสรางสรรค สั่งสม ปลูกฝง สืบทอด เรียนรู ปรับปรุง และเปลี่ยนแปลง เพ่ือใหเกิดความเจริญงอกงาม ทั้งดานจิตใจและวัตถุอยางสันติสุขและยั่งยืน”

แผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ. 2550-2559 ไดกลาวถึงความหมายของวัฒนธรรม เพ่ิมเติมวา วัฒนธรรมบงบอกถึงประวัติศาสตรและความเปนมาของการดํารงอยูที่สอดคลองกับความคิด ความเชื่อของคนในสังคมที่แตกตางกัน ตามเชื้อชาติ สีผิว เผาพันธุ หรือลักษณะทางภูมิศาสตร การพิจารณาความแตกตางทางวัฒนธรรมอาจพิจารณาไดจากสถานะทางเศรษฐกิจ การดํารงชีวิต เชื้อชาติ สถานที่เกิด และความรูสึกเปนสมาชิกกลุม วัฒนธรรมแบงไดเปนสองประเภท คือ

1) วัฒนธรรมที่จับตองได (Tangible Culture) หมายถึง สิ่งประดิษฐหรือสิ่งที่มนุษยคิดคนขึ้น เชน สิ่งของเครื่องใชในครัวเรือน อาคารบานเรือน เสื้อผา เครื่องประดับตกแตง บางครั้งวัฒนธรรมที่สัมผัสไดถูกเรียกขานวาวัฒนธรรมวัตถุ (Material Culture)

2) วัฒนธรรมที่จับตองไมได (Intangible Culture) หรือที่เรียกวาวัฒนธรรมที่ไมใชวัตถุ (Nonmaterial Culture) หมายถึง แบบแผนในการดําเนินชีวิต หรือประพฤติ ปฏิบัติ ที่เกิดจากความคิด ความเชื่อ คานิยม ซ่ึงปรากฏในรูปของกระทํา เชน การใชภาษา การยึดถือศีลธรรม จารีตตางๆ


ปจจุบันกระทรวงวัฒนธรรมอธิบายวา “วัฒนธรรม คือ วิถีชีวิตซ่ึงมีทั้งที่เปนนามธรรมและรูปธรรมเปนสิ่งที่จับตองมองเห็นได วัฒนธรรมที่เปนรูปธรรมจะปรากฏในรูปของวัตถุ สวนวัฒนธรรม ที่เปนนามธรรมคือพฤติกรรมและท่ีจับตองหรือยากที่จะมองเห็นไดในทันที ไดแก ความรูสึก คุณคา ปรัชญา ความเชื่อ และสิ่งศักด์ิสิทธิ์ ซ่ึงทั้ง 2 สวนจะประกอบอยูในวิถีชีวิตของคนในสังคม”

สําหรับการดําเนินงานวัฒนธรรมไดแบงประเภทของวัฒนธรรมออกเปน 5 สาขา อางอิงตามยูเนสโก ที่ไดมีการประชุมระหวางชาติเร่ืองนโยบายวัฒนธรรมของสํานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแหงชาติ จัดโดยองคการยูเนสโก ณ กรุงเวนิส ป พ.ศ. 2513 ดังน้ี

1) สาขามนุษยศาสตร ไดแก วัฒนธรรมที่วาดวยขนบธรรมเนียมประเพณี คุณธรรมศีลธรรม จริยธรรม คานิยม ศาสนา ปรัชญา ประวัติศาสตร โบราณคดี มารยาทในสังคม การปกครอง กฎหมาย ฯลฯ

2) สาขาศิลปะ ไดแก วัฒนธรรมในเรื่องภาษา วรรณคดี ดนตรี ฟอนรํา จิตรกรรม ปฏิมากรรม สถาปตยกรรม ฯลฯ

3) สาขาการชางฝมือ ไดแก วัฒนธรรมในเรื่องการเย็บปกถักรอย การแกะสลัก การทอผา การจักสาน การทําเครื่องเขิน เคร่ืองเงิน เคร่ืองทอง เคร่ืองถม การจัดดอกไม การทําตุกตา การทอเสื่อ การประดิษฐ การทําเคร่ืองปนดินเผา ฯลฯ

4) สาขาคหกรรมศิลป ไดแก วัฒนธรรมในเรื่องอาหาร เสื้อผา การแตงงาน บาน ยา การดูแลเด็ก ครอบครัว การรูจักประกอบอาชีพชวยเศรษฐกิจในครอบครัว ฯลฯ

5) สาขากีฬาและนันทนาการ ไดแก วัฒนธรรมในเรื่องการละเลน มวยไทย ฟนดาบสองมือ กระบี่ กระบอง กีฬาพ้ืนบาน ฯลฯ

ดังน้ันจะเห็นไดวา คําวา “วัฒนธรรม” มีความหมายที่กวางขวางครอบคลุมวิถีชีวิต ซ่ึง “ศิลปะ” ถือเปนสาขาหนึ่งของวัฒนธรรมและซอนทับกัน ในที่น้ี สถิติในหมวดศิลปะ วัฒนธรรม จึงรวมเรื่องศิลปะ และวัฒนธรรมไวดวยกันเพ่ือใหมีความกลมกลืนและสอดคลองกับภารกิจหนวยงานที่เก่ียวของดานศิลปะและวัฒนธรรม



บทที่ 2 สถานการณ แนวโนม นโยบายและยุทธศาสตร ที่เก่ียวของกับการพัฒนา

สาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

2.1 สถานการณและแนวโนมการพัฒนาสาขาศาสนา ศิลปะ วฒันธรรม

ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม มักจะมีความเจริญกาวหนาไปในทิศทางเดียวกัน การจะพัฒนาศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม เพ่ือใหธํารงอยูในสังคม จําเปนตองพัฒนาควบคูไปกับจริยธรรมและคุณธรรมเพ่ือใหการอยูรวมกันในสังคมดวยความสมานฉันท การยึดหลักศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรมอันเปนทุนทางสังคมชวยบมเพาะความเปนคนที่สมบูรณพรอมทั้งวิชาการ และจิตใจอันดีงาม แตสภาพการเปลี่ยนแปลงของสังคมปจจุบันมีผลกระทบตอระดับศีลธรรม คุณธรรม ที่ถดถอยลงเรื่อยๆ ของบุคคลในสังคม บุคลากรดานศาสนาก็ไมไดรับการยกเวนจากผลกระทบนี้ สถาบันศาสนาสวนใหญยังไมสามารถเผยแพรแกนธรรม ที่สําคัญ เนนศาสนวัตถุและพิธีกรรมมากกวาศาสนธรรม การขาดแคลนผูสอนศาสนาที่เขาใจแกนธรรมลึกซึ้งเปนปญหาสําคัญประการหนึ่งของการละเลยศีลธรรมของคนรุนใหม อีกประการหนึ่งคือการที่รัฐแยกการศึกษาออกจากสถาบันศาสนาเชนสังคมในอดีตทําใหบทบาทการส่ังสอนอบรมเยาวชนลดนอยลง เปนผลใหความรูหางคุณธรรม การจัดสรรงบประมาณเพื่อการศาสนาเพียง 2,2353 ลานบาทตอป และขาดการสนับสนุนภายใตยุทธศาสตรรวม ทําใหวัด มัสยิด โบสถ ตางพัฒนาตามศักยภาพแบบไรทิศทางและขาดเอกภาพที่จะรวมกันสรางสมดุลระหวางความทันสมัยและศีลธรรมใหสังคม

นอกจากสถาบันศาสนาขาดพลังตานทานหรือติดอาวุธทางปญญาแกสังคมในการเลือกรับการไหลบาของวัฒนธรรมตะวันตกที่มีอิทธิพลสูงตอเยาวชนและคนไทยในปจจุบันแลว ศิลปะ วัฒนธรรม และภูมิปญญาไทยยังถูกละเลยไมไดรับการพัฒนาจากเยาวชนรุนใหมอยางตอเน่ือง ในปจจุบันนี้รัฐจึงใหความสําคัญกับงานวัฒนธรรมของชาติในระดับกระทรวง ยกระดับนโยบายทางวัฒนธรรมใหเปนยุทธศาสตรหลักของการพัฒนาประเทศสงเสริมการพัฒนาบุคลากรทางศาสนาและสนับสนุนการเผยแพรคําสอนศาสนา การจัดอบรมครูสอนจริยธรรมในโรงเรียน สงเสริมพระนิสิตสอนศีลธรรมในโรงเรียน และจัดสรรเงินอุดหนุนใหกลุมศาสนาในสถานศึกษา พัฒนาผูเชี่ยวชาญและบุคลากรดานวัฒนธรรม เชน นักวิชาการอนุรักษวัฒนธรรมดานนาฏศิลป ดนตรี ศิลปกรรม สรางเครือขายผูผลิตนวัตกรรม ภูมิปญญาระดับชาติ มีการเฝาระวังทางวัฒนธรรมรวมกับเครือขายทางวัฒนธรรม เชน การตรวจสอบสื่อตางๆ ที่นําเสนอสิ่งยั่วยุที่อาจ บั่นทอนสํานึกดีงามของสังคม การเคลื่อนไหวเหลาน้ีตองอาศัยเวลาระยะหนึ่งในการปลูกฝงเพ่ือปรับเปลี่ยนคานิยม

3 แผนการศึกษาแหงชาติ (พ.ศ. 2545-2559) สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแหงชาติ. กรกฎาคม 2545.


แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 ไดประเมินความเสี่ยงที่เก่ียวของกับการพัฒนาสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม พบวา สังคมไทยเผชิญวิกฤตความเสื่อมถอยดานคุณธรรม จริยธรรม มีการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมที่หลากหลาย และมีแนวโนมเปนสังคมปจเจกมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วผานกระแสโลกาภิวัตนและโลกไซเบอร ทําใหคนไทยมุงแสวงหาความสุขและสรางอัตลักษณสวนตัวผานเครือขายสังคมออนไลน เกิดเปนวัฒนธรรมยอยรวมสมัยที่หลากหลายในรูปแบบการรวมกลุมของบุคคลที่สนใจเรื่องเดียวกันขณะเดียวกันมีการคํานึงถึงประโยชนสวนตนและพวกพองมากกวาสวนรวม ทั้งน้ี จากการจัดอันดับคะแนนดัชนีชี้วัดภาพลักษณคอรรัปชั่นทั่วโลกบงชี้ถึงความไมสมดุลของธรรมาภิบาลการปกครองและปญหาคอรรัปชั่นในประเทศ โดยในป พ.ศ. 2552 ประเทศไทยไดรับคะแนนความโปรงใส ไมทุจริต และคนในประเทศยอมรับไมไดกับการทุจริตเพียง 3.4 คะแนน จากคะแนนเต็ม 10 คะแนน จัดอยูในลําดับที่ 84 จาก 180 ประเทศ และอยูในลําดับที่ 11 ของภูมิภาคเอเชีย ขณะที่ภาคสวนตางๆ ไดมีการสงเสริมใหมีการรวมกลุมทํากิจกรรมตางๆ แตการมีสวนรวมในการทํากิจกรรมเพื่อประโยชนสวนรวมยังอยูในระดับต่ํา โดยมีสัดสวนมูลคาเพ่ิมขององคกรไมแสวงหากําไรและอาสาสมัครตอผลิตภัณฑมวลรวมในประเทศเพียงรอยละ 1.6 ในชวงป พ.ศ. 2549-2551 เม่ือเปรียบเทียบกับประเทศที่พัฒนาแลวมีสัดสวนอยูที่รอยละ 4-7 และเม่ือพิจารณาจากการสํารวจขอมูลความจําเปนพ้ืนฐานดานคนในครัวเรือนมีสวนรวมทํากิจกรรมสาธารณะ ของหมูบานชุมชน พบวา เพิ่มขึ้นจาก 7.7 ลานครัวเรือนในป พ.ศ. 2551 เปน 8.2 ลานครัวเรือนในป พ.ศ. 2552 คิดเปนรอยละ 96.0 และ 98.4 ของครัวเรือนทั้งหมดตามลําดับ

ความเสื่อมถอยทางคุณธรรม จริยธรรม และคานิยมไทย สงผลใหสถาบันทางสังคมมีแนวโนมออนแอ คนในสังคมขาดความไวเน้ือเชื่อใจและขาดการมีสวนรวมทางสังคม วิกฤตปญหาดานคุณธรรม จริยธรรม เปนความเสี่ยงที่จะสงผลใหประชาชนอยูรวมกันยากลําบาก มีความถี่ในการใชความรุนแรงแกไขปญหามากขึ้น ทั้งปญหาในระดับครอบครัว และปญหาความคิดเห็นแตกตางทางการเมือง ประกอบกับกระบวนการยุติธรรมแกไขปญหาไดไมเต็มที่ ทําใหขาดความไวเน้ือเชื่อใจกัน นอกจากน้ี กระแสวัฒนธรรมเสมือนจริงที่แพรเขามาผานโลกไซเบอร ทําใหมีการสรางเครือขายทางสังคมมากขึ้น มีอิทธิพลตอพฤติกรรมและวิจารณญาณในการเลือกรับ-ปรับ-ใชวัฒนธรรม สงผลใหคานิยมไทยมีการปรับเปลี่ยนไปตามวัฒนธรรมที่รับมา เด็กและเยาวชนที่ยังไมมีภูมิคุมกันที่ดีพอ หรือขาดการใชวิจารณญาณกลั่นกรอง จะเสี่ยงตอการรับวัฒนธรรมที่ไมดีงามมาใชโดยงาย นอกจากน้ี ยังมีการใชประโยชนจากวัฒนธรรมเสมือนจริงในเชิงของการสรางปญหามากกวาเชิงสรางสรรค ทําใหความสัมพันธกับคนรอบขางลดลง สรางพ้ืนที่สวนตัวมากขึ้น นําไปสูความแตกแยกในครอบครัวและการมีสวนรวมในสังคมลดลง

แผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ.2550-2559 ไดกลาวถึงสถานการณดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ดังน้ี

นับตั้งแตประเทศไทยปรับเปลี่ยนระบบการผลิต สงผลใหวิถีชีวิตของคนในสังคมเปลี่ยนไปทุกดาน ทั้งเศรษฐกิจ สังคม การเมือง การศึกษา สาธารณสุข ซึ่งทั้งหมดเปนโครงสรางที่สําคัญตอการดํารงชีวิต สําหรับในมิติทางศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม ถือเปนมิติของโครงสรางสวนบน (Superstructure) ที่สําคัญเน่ืองจากเปนมิติทางจิตใจ ซ่ึงเปนเสมือนสายใยที่หลอมรวมคนในสังคมใหเปนหน่ึงเดียว กลาวไดวาการพัฒนาท่ีผานมาใหความสําคัญกับมิติทางเศรษฐกิจที่ผูกกับรายไดและวัตถุ จนละเลยมิติทางดานจิตใจ สงผลใหคนในสังคมหางเหินศาสนาที่ถือเปนสถาบันที่ใกลชิดกับคุณงามความดี


และหางเหินจากศิลปะที่ชวยขัดเกลาใหคนมีความออนโยนและสุนทรียะ ซ่ึงสุดทายสงผลใหเกิดการเปลี่ยนแปลงทางคานิยมและวัฒนธรรมในสังคม

ปจจุบันคนในสังคมทั้งภาคเมืองและชนบทไดรับอิทธิพลจากระบบทุนนิยมซึ่งขยายไปในทุกกลุมอาชีพ ทุกเพศ ทุกวัย ความตองการที่ไมสิ้นสุดเหลาน้ีถูกหนุนในรูปแบบตางๆ ภาคการศึกษามุงเนนตอบสนองตอสังคมอุตสาหกรรม ทําใหคานิยมทางการศึกษาเขาสูยุคของการแขงขัน มีการเรียนกวดวิชา แขงขันกันเขาเรียนในมหาวิทยาลัยชั้นนํา กลุมที่มีฐานะดี สามารถแสวงหาโอกาสในการเขาเรียนไดดีกวา ขณะที่คนชนบทไมสามารถที่จะแขงขันได แมจะมีการเปดโอกาสอยางเสรี นอกจากน้ีกลไกการทํางานในภาครัฐที่เนนความทันสมัยตามแบบตะวันตก เชนระบบยุติธรรมสมัยใหมที่แกไขปญหาความขัดแยงดวยกระบวนการศาล ทําใหขอขัดแยงตางๆ ไปยุติที่ศาล ซ่ึงมีจํานวนมาก ทําใหวัฒนธรรมการไกลเกลี่ย การประนีประนอมลดความสําคัญลง ขณะที่วัฒนธรรมของความขัดแยงเริ่มทวีสูงขึ้นในทุกภาคสวน ความแตกตางทางความคิดในสังคมไดขยายวงไปในทุกภาคสวน แมแตในระบบการเมืองที่เกิดภาวะวิกฤตทางสังคมในชวงปที่ผานมา

ที่สําคัญคานิยมของการบริโภควัตถุสงผลใหคนในสังคมมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนไป ทั้งเรื่องการกิน การอยู การใชชีวิต รวมทั้งความสัมพันธระหวางผูคนในสังคมที่มีแนวโนมเปนปจเจกชนมากขึ้น คุณคาทางจิตใจของผูคนในสังคมเริ่มเสื่อมถอย พรอมๆ กับบทบาทของศาสนาที่เคยเปนกําลังสําคัญในการหลอมรวมใหคนในสังคมประพฤติและปฏิบัติดีมีความสําคัญนอยลง ศาสนามีเรื่องของความเปนพาณิชยมากข้ึน ขณะที่สุนทรียะตาง ในงานศิลปะไดลดความสําคัญลงเชนกัน อิทธิพลของเทคโนโลยีไดทําใหงานศิลปะเปนงานที่ลอกเลียนไดงาย งานสรางสรรคที่เปนงานสะทอนสติปญญาของมนุษยชาติไดอาศัยเทคโนโลยีมากขึ้น และเทคโนโลยีไดกลายเปนสิ่งที่ลดทอนคณุคาของศิลปะไดดวยเชนกัน

จากผลการสํารวจของสํานักงานสถิติแหงชาติ เร่ือง สภาวะทางสังคมและวัฒนธรรม โดยสอบถามจากผูที่มีอายุ 13 ปขึ้นไป เพื่อใหทราบถึงสภาพสังคมไทยเกี่ยวกับพฤติกรรม คานิยมและวัฒนธรรมของคนไทยในปจจุบัน สําหรับนําไปใชในการติดตามและประเมินสถานการณ และทิศทางการเปลี่ยนแปลงของสังคมในอนาคต พบวา คนไทยรอยละ 94.6 เปนผูที่นับถือศาสนาพุทธ ศาสนาอิสลาม รอยละ 4.6 และศาสนาคริสต รอยละ 0.7 ที่เหลือคือผูที่นับถือศาสนาอ่ืนๆ รวมทั้งผูที่ไมมีศาสนา รอยละ 0.10 สําหรับพุทธศาสนิกชนที่เปนคนสวนใหญของสังคมนั้น ประกอบกิจทางศาสนาโดยการตักบาตร รอยละ 92.7 และสวดมนตรอยละ 80.6 สวนการรักษาศีล 5 (ครบทุกขอ) รอยละ 49.4 และการทําสมาธิเปนกิจทางศาสนาท่ีมีผูปฏิบัติต่ํากวาคร่ึงหนึ่ง รอยละ 40.5 สําหรับมุสลิมทําละหมาด รอยละ 97.6 ถือศีลอด รอยละ 96.4 บริจาคซะกาต รอยละ 37.5 และมีเพียงรอยละ 8.3 ที่เคยไปทําพิธีฮัจยที่นครเมกกะ เน่ืองจากมีคาใชจายในการเดินทางสูง สําหรับคริสตศาสนิกชนไปโบสถ รอยละ 93.8 และสวดมนต รอยละ 92.7

ความเห็นของคนไทยสวนใหญคิดวาคนไทยในปจจุบันนี้ยังคงมีคุณธรรมในเรื่องตอบแทนผูที่มีพระคุณ ใหความชวยเหลือคนที่ตองการความชวยเหลือแมไมใชญาติ รวมทั้งการยกโทษและใหอภัยอยางจริงใจตอผูที่สํานึกผิด แตยังคงมีพฤติกรรมที่แสดงถึงการขาดความเคารพสิทธิของผูอ่ืนและการขาดวินัย เชน การแซงคิว และการทิ้งขยะในที่สาธารณะ เปนตน


2.2 นโยบายและยุทธศาสตรที่เก่ียวของกับการพัฒนาสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม การทบทวนนโยบายและยุทธศาสตรที่เก่ียวของกับการพัฒนาสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

จะทําใหทราบความตองการขอมูลที่จะสนับสนุนนโยบายและยุทธศาสตรดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ประกอบดวยนโยบายและยุทธศาสตรที่เก่ียวของ รวมทั้งเปาหมายและตัวชี้วัดการพัฒนาระดับนานาชาติ ไดแก 1) รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 2) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ.2555 - 2558) 3) แผนบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. 2555 - 2558 (รัฐบาล นางสาวยิ่งลักษณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี) 4) แผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ. 2550 - 2559 และ 5) แผนยุทธศาสตรกระทรวงวัฒนธรรม พ.ศ. 2555-2559

2.2.1 รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 ไดระบุถึงสิทธิดานศาสนา ศิลปะ และ

วัฒนธรรม ดังน้ี มาตรา 5 ประชาชนชาวไทยไมวาเหลากําเนิด เพศ หรือศาสนาใด ยอมอยูในความคุมครอง

แหงรัฐธรรมนูญน้ีเสมอกัน มาตรา 30 บุคคลยอมเสมอกันในกฎหมายและไดรับความคุมครองตามกฎหมายเทาเทียม

กันชายและหญิงมีสิทธิเทาเทียมกัน การเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมตอบุคคลเพราะเหตุแหงความแตกตางในเรื่องถิ่นกําเนิด

เชื้อชาติ ภาษา เพศ อายุ ความพิการ สภาพทางกายหรือสุขภาพ สถานะของบุคคล ฐานะทางเศรษฐกิจหรือสังคม ความเชื่อทางศาสนา การศึกษาอบรม หรือความคิดเห็นทางการเมืองอันไมขัดตอบทบัญญัติแหงรัฐธรรมนูญ จะกระทํามิไดมาตรการที่รัฐกําหนดขึ้นเพ่ือขจัดอุปสรรคหรือสงเสริมใหบุคคลสามารถใชสิทธิและเสรีภาพไดเชนเดียวกับบุคคลอ่ืน ยอมไมถือเปนการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมตามวรรคสาม

มาตรา 37 บุคคลยอมมีเสรีภาพบริบูรณในการถือศาสนา นิกายของศาสนา หรือลัทธินิยมในทางศาสนา และยอมมีเสรีภาพในการปฏิบัติตามศาสนธรรม ศาสนบัญญัติ หรือปฏิบัติพิธีกรรมตามความเชื่อถือของตน เม่ือไมเปนปฏิปกษตอหนาที่ของพลเมืองและไมเปนการขัดตอความสงบเรียบรอยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชนในการใชเสรีภาพตามวรรคหนึ่งบุคคลยอมไดรับความคุมครองมิใหรัฐกระทําการใดๆ อันเปนการริดรอนสิทธิหรือเสียประโยชนอันควรมีควรไดเพราะเหตุที่ถือศาสนา นิกายของศาสนา ลัทธินิยมในทางศาสนา หรือปฏิบัติตาม ศาสนธรรม ศาสนบัญญัติ หรือปฏิบัติพิธีกรรมตามความเชื่อถือ แตกตางจากบุคคลอ่ืน

มาตรา 66 บุคคลซ่ึงรวมกันเปนชุมชน ชุมชนทองถิ่น หรือชุมชนทองถิ่นด้ังเดิม ยอมมีสิทธิอนุรักษหรือฟนฟูจารีตประเพณี ภูมิปญญาทองถิ่น ศิลปวัฒนธรรมอันดีของทองถิ่นและของชาติ และมีสวนรวมในการจัดการ การบํารุงรักษาและการใชประโยชนจากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดลอมรวมทั้งความหลากหลายทางชีวภาพอยางสมดุลและยั่งยืน

มาตรา 73 บุคคลมีหนาที่รับราชการทหาร ชวยเหลือในการปองกันและบรรเทาภัยพิบัติสาธารณะ เสียภาษีอากร ชวยเหลือราชการ รับการศึกษาอบรม พิทักษ ปกปอง และสืบสานศิลปวัฒนธรรมของชาติและภูมิปญญาทองถิ่น และอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ทั้งน้ีตามที่กฎหมายบัญญัติ


มาตรา 79 รัฐตองใหความอุปถัมภและคุมครองพระพุทธศาสนาซึ่งเปนศาสนาที่ประชาชนชาวไทย สวนใหญนับถือมาชานานและศาสนาอ่ืนทั้งตองสงเสริมความเขาใจอันดีและความสมานฉันทระหวางศาสนิกชนของทุกศาสนารวมทั้งสนับสนุนการนําหลักธรรมของศาสนามาใชเพ่ือเสริมสรางคุณธรรมและพัฒนาคุณภาพชีวิต

มาตรา 80 รัฐตองดําเนินการตามแนวนโยบายดานสังคม การสาธารณสุข การศึกษา และวัฒนธรรม ดังตอไปน้ี

(6) สงเสริมและสนับสนุนความรูรักสามัคคีและการเรียนรูปลูกจิตสํานึกและเผยแพรศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีของชาติตลอดจนคานิยมอันดีงามและภูมิปญญาทองถิ่น

มาตรา 289 องคกรปกครองสวนทองถิ่นยอมมีอํานาจหนาที่บํารุงรักษาศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปญญาทองถิ่น และวัฒนธรรมอันดีของทองถิ่น องคกรปกครองสวนทองถิ่นยอมมีสิทธิที่จะจัดการศึกษาอบรม และการฝกอาชีพตามความเหมาะสมและความตองการภายในทองถิ่นนั้น และเขาไปมีสวนรวมในการจัดการศึกษาอบรมของรัฐ โดยคํานึงถึงความสอดคลองกับมาตรฐานและระบบการศึกษาของชาติการจัดการศึกษาอบรมภายในทองถิ่นตามวรรคสอง องคกรปกครองสวนทองถิ่นตองคํานึงถึงการบํารุงรักษาศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปญญาทองถิ่น และวัฒนธรรมอันดีของทองถิ่นดวย

2.2.2 แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559) จากการพิจารณาแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555-2559)

พบวามีสถานะและทิศทางการปรับตัวของประเทศไทย และยุทธศาสตรที่เก่ียวของกับศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม คือ

ยุทธศาสตรการพัฒนาคนสูสังคมแหงการเรียนรูตลอดชีวิตอยางยั่งยืน ยุทธศาสตรน้ีมีสวนที่เ ก่ียวของกับการพัฒนาสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม โดยให

ความสําคัญกับ การพัฒนาคุณภาพคนไทยใหมีภูมิคุมกันตอการเปลี่ยนแปลง มุงพัฒนาคุณภาพ

คนไทยทุกชวงวัย สอดแทรกการพัฒนาคนดวยกระบวนการเรียนรูที่เสริมสรางวัฒนธรรมการเกื้อกูลพัฒนาทักษะใหคนมีการเรียนรูตอเน่ืองตลอดชีวิต ตอยอดสูการสรางนวัตกรรมที่เกิดจากการฝกฝนเปนความคิดสรางสรรค ปลูกฝงการพรอมรับฟงความคิดเห็นจากผูอ่ืน และจิตใจที่มีคุณธรรม ซ่ือสัตย มีระเบียบวินัย พัฒนาคนดวยการเรียนรูในศาสตรวิทยาการใหสามารถประกอบอาชีพไดอยางหลากหลาย สอดคลองกับแนวโนมการจางงานและเตรียมความพรอมสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน สรางจิตสานึกใหคนไทยมีความรับผิดชอบตอสังคม เคารพกฎหมาย หลักสิทธิมนุษยชน สรางคานิยมการผลิตและบริโภคที่รับผิดชอบ ตอสิ่งแวดลอม เรียนรูการรองรับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากสภาพภูมิอากาศและภัยพิบัติ

การเสริมสรางความเขมแข็งของสถาบันทางสังคม เปนการเสริมสรางความเขมแข็งและพัฒนาบทบาทของสถาบันหลักทางสังคมใหเอ้ือตอการพัฒนาคน สรางคานิยมใหคนไทยภูมิใจในวัฒนธรรมไทย และยอมรับความแตกตางของความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่ลดปญหาความขัดแยงทางความคิด และสรางความเปนเอกภาพในสังคม สรางเครือขายความรวมมือทางวัฒนธรรมรวมกับประชาคมโลกโดยเฉพาะประชาคมอาเซียนใหเกิดการไหลเวียนทางวัฒนธรรมในรูปแบบ


การแลกเปลี่ยนเรียนรู สงเสริมความเขาใจระหวางประชาชนในการเรียนรูประวัติศาสตร วัฒนธรรม และการแลกเปลี่ยนเรียนรูขอมูลขาวสาร

วัตถุประสงค 1. เพ่ือพัฒนาคุณภาพคนไทยทุกกลุมวัยใหมีความพรอมทั้งกาย ใจ สติปญญา

มีระเบียบวินัย มีจิตสํานึกวัฒนธรรมที่ดีงามและรูคุณคาความเปนไทย มีโอกาสและสามารถเรียนรูตลอดชีวิต มีภูมิคุมกันตอการเปลี่ยนแปลง และเปนพลังทางสังคมในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ

2. เพ่ือยกระดับการพัฒนาคุณภาพการศึกษาไทยใหไดมาตรฐานสากล และเพิ่มโอกาสทางการศึกษาและการเรียนรูในรูปแบบที่หลากหลาย

3. เพ่ือเสริมสรางสภาพแวดลอมทางครอบครัว ชุมชน และสังคมใหม่ันคงและเอ้ือตอการพัฒนาคนอยางสอดคลองกับบริบทการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมในอนาคต

เปาหมายการพัฒนา 1. คนไทยทุกคนมีคุณภาพเพิ่มขึ้นทั้งทางรางกาย จิตใจ และสติปญญา รวมทั้งมี

อนามัยการเจริญพันธุที่เหมาะสมในทุกชวงวัย 2. คุณภาพการศึกษาไดรับการยกระดับสูมาตรฐานสากล ตอยอดองคความรูสู

นวัตกรรม และโอกาสการเขาถึงการศึกษาและการเรียนรูในรูปแบบที่หลากหลายเพ่ิมมากขึ้น 3. โอกาสในการเขาถึงระบบสุขภาพที่มีคุณภาพเพิ่มขึ้น และปจจัยเสี่ยงตอสุขภาพ

ลดลงอยางเปนองครวม 4. สถาบันทางสังคม โดยเฉพาะสถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา

และสถาบันชุมชน มีบทบาทในการบมเพาะและหลอหลอมเด็ก เยาวชนและคนไทยใหเปนคนดีมีคุณธรรมและจริยธรรมอยางเขมแข็งมากขึ้น

ตัวชี้วัด 1. คุณภาพของประชากร

1.1) อัตราเจริญพันธุรวมของประชากรไทยไมต่ํากวา 1.6 1.2) ระดับคาเฉลีย่เชาวปญญาของเด็กไมต่ํากวาคากลางมาตรฐานสากลที่ระดับ 100

2. คุณภาพคนโดยรวม 2.1) ปการศึกษาเฉลีย่ของคนไทยเพิ่มขึ้นเปน 12 ป 2.2) ผูเรียนทกุระดับการศกึษามีคุณธรรม จริยธรรม และมีความเปนพลเมือง 2.3) เพ่ิมสัดสวนประชากรที่สามารถเขาถึงโครงขายคมนาคมและอินเทอรเน็ต

ความเร็วสูงใหไดรอยละ 80.0 ของประชากรทั่วประเทศ 2.4) จํานวนบคุลากรดานการวิจัยและพฒันาเพิ่มขึ้นเปน 15 คนตอประชากร

10,000 คน 2.5) อัตราเพ่ิมของผลิตภาพแรงงานเฉลี่ยไมต่ํากวารอยละ 3.0 ตอป 2.6) อัตราเพิ่มของการเจ็บปวยดวยโรคหัวใจ เบาหวาน หลอดเลือดสมอง ความดัน

โลหิตสูงและมะเร็งลดลง


2.7) อัตราการบริโภคเครื่องด่ืมแอลกอฮอล ยาสูบ และการมีเพศสัมพันธ ที่ไมปลอดภัยลดลง

3. สถาบันทางสังคมมีความเขมแข็ง 3.1) ดัชนีครอบครัวอบอุนอยูในระดับดีขึ้น และจํานวนผูถูกกระทําดวยความรุนแรง

ในครอบครวัไดรับความชวยเหลือคุมครองเพ่ิมขึ้น 3.2) การเรียนรูของคนในชมุชนเพิ่มขึ้น 3.3) คนในครวัเรือนมีสวนรวมทํากิจกรรมสาธารณะของหมูบานและชุมชนเพิ่มขึน้

แนวทางการพัฒนา แนวทางการพัฒนาที่เก่ียวของกับสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมในแผนพัฒนาฯ

ฉบับที่ 11 มีดังน้ี (5.2) การพัฒนาคุณภาพคนไทยใหมีภูมิคุมกันตอการเปลี่ยนแปลง มีการเรียนรูสู

การปฏิบัติอยางตอเน่ือง มีการส่ังสมทุนทางปญญา เชื่อมโยงการคนควาวิจัยและพัฒนาสูการเสริมสราง ขีดความสามารถในการประกอบสัมมาอาชีพ และการดํารงชีวิตที่เหมาะสมในแตละชวงวัย

(5.2.5) สอดแทรกการพัฒนาคนทุกชวงวัยดวยกระบวนการเรียนรูสูวัฒนธรรมการเก้ือกูลเสริมสรางทักษะใหคนมีการเรียนรูตอเน่ืองตลอดชีวิต การตอยอดสูนวัตกรรมความรู การฝกฝนจนเกิดความคิดสรางสรรค การเปดใจกวางพรอมรับทุกความคิดเห็น และการปลูกฝงจิตใจที่มีคุณธรรม ซ่ือสัตย มีระเบียบวินัย ควบคูกับการพัฒนาคนดวยการเรียนรูในศาสตรวิทยาการใหสามารถประกอบอาชีพไดอยางหลากหลาย สอดคลองกับแนวโนมการจางงาน และเตรียมพรอมสูการเปนประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน รวมทั้งการพัฒนาตอยอดตามศักยภาพและความถนัด

(5.2.6) สรางจิตสานึกของประชาชนใหมีความรับผิดชอบตอสังคม สถาบันชาติ สถาบันศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริย ใหตระหนักถึงการเคารพกฎหมาย หลักสิทธิมนุษยชน การสรางคานิยมใหมีพฤติกรรมการผลิตและบริโภคที่รับผิดชอบตอสิ่งแวดลอม การสรางความรูความเขาใจและจิตสํานึกในการอนุรักษพลังงาน มีการเรียนรูในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและ ภัยพิบัติ เพ่ือนําไปสูการสรางสังคมนาอยู

(5.5) การเสริมสรางความเขมแข็งของสถาบันทางสังคม สงเสริมใหทุกภาคสวนนําคานิยมและวัฒนธรรมที่ดีงามของไทยเปนฐานในการพัฒนาคนและสังคม

(5.5.1) เสริมสรางความเขมแข็งของสถาบันครอบครัวในการบมเพาะใหคนมีศีลธรรมคุณธรรม จริยธรรมในวิถีชีวิต

1) พัฒนาศักยภาพครอบครัว โดยสงเสริมการมีอาชีพและรายได ที่แนนอน สามารถดํารงชีวิตอยางพอเพียง สนับสนุนการจัดกระบวนการเรียนรูที่เหมาะสมกับศักยภาพ ของครอบครัว มีการถายทอดและแลกเปลี่ยนประสบการณการเรียนรูรวมกันเพ่ือใหเกิดสัมพันธภาพที่ดีระหวางสมาชิกในครอบครัวและเชื่อมโยงกับเครือขายครอบครัว ใหสิ่งจูงใจแกครอบครัวที่มีปฏิสัมพันธที่ดี รวมทั้งพัฒนาความรูทางเทคโนโลยีสารสนเทศใหกับพอแมและผูปกครอง โดยสรางโอกาสในการเขาถึงเทคโนโลยีสารสนเทศและรูจักใชประโยชนอยางมีคุณคาเพ่ือลดชองวางระหวางครอบครัว


2) ฟนฟูวัฒนธรรมที่ดีและนําคุณคาอันดีงามของครอบครัวไทย อาทิ ความเอ้ืออาทรและการเปนเครือญาติมาใชในวิถีชีวิต ควบคูกับการปลูกฝงศีลธรรม คุณธรรม จริยธรรม เพ่ือใหสมาชิกในครอบครัวรูจักใชปญญาในทางที่ถูกตอง และมีจิตสานึกในการเฝาระวังทางวัฒนธรรมที่จะมีผลกระทบตอการเบี่ยงเบนทางวัฒนธรรม

3) ผลักดันใหชุมชนและองคกรปกครองสวนทองถิ่นสนับสนุนการเปดพ้ืนที่สาธารณะในการจัดกิจกรรมสรางสัมพันธอันดีตอครอบครัวและชุมชน และภาคธุรกิจจัดกิจกรรม ทั้งภายในและภายนอกองคกรเพ่ือสงเสริมใหครอบครัวมีสวนรวมในกิจกรรมที่เปนประโยชนตอสังคม

2.2.3 แผนบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. 2555 – 2558 (รัฐบาล นางสาวยิ่งลักษณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี) แผนบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. 2555 - 2558 มีนโยบายและยุทธศาสตรที่เก่ียวของกับ

สาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ดังน้ี นโยบายศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม

เปาประสงคเชิงนโยบาย และเปาหมาย/ ตัวชี้วัด

เปาประสงคเชิงนโยบาย เปาหมาย / ตัวชี้วัด

1. ประชาชนสามารถเข าถึ งองคความรู ด านศิลปวัฒนธรรม มีความเขาใจ เกิดทุนทางปญญาและภูมิคุมกัน สามารถนําความรูไปประยุกตใชในชีวิตประจําวันไดอยางเหมาะสม

2. สรางสรรคสังคมบนพ้ืนฐานวัฒนธรรมที่ พึงประสงค

3. ทุนทางวัฒนธรรมมีบทบาทในการขับเคลื่อน พัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศมากขึ้น

4. องคกรภาคีเครือขายทางศาสนาสามารถสงเสริมและเผยแพรคุณธรรมจริยธรรมในทุกระดับไดอยางมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

- ระดับความสําเร็จของการพัฒนาแหลงเรียนรูทางดานศิลปวัฒนธรรม

- จํานวนเด็กเยาวชนประชาชนและนักทองเที่ยวเขาไปใชบริการแหลงเรียนรูดานศิลปวัฒนธรรม

- รอยละของประชาชนกลุมเปาหมายท่ีไดรับขอมูลขาวสารเก่ียวกับการเสริมสรางภูมิคุมกันในการเลือกบริโภค และใชประโยชนในเชิงสรางสรรคจาก สื่อภาพยนตรและวีดิทัศนอยางเหมาะสมและรูเทาทัน

- จํานวนบุคลากรทางดานศิลปวัฒนธรรมที ่ไดรับการยกยอง ดูแล และเปนแมพิมพในการถายทอดความรูสูคนรุนหลัง

- รอยละความสําเร็จของการสงเสริมพัฒนาพื้นที่ศิลปวัฒนธรรมสําหรับเยาวชน และประชาชนไดใชเปนแหลงเรียนรู และใชเวลาวางรวมกันในครอบครัว

- รอยละของผลงานทางศิลปวัฒนธรรมที ่ได ร ับ การเผยแพรและเพิ่มมูลคาทางเศรษฐกิจ

- รอยละความสําเร็จของการสงเสริมและเผยแพรคุณธรรม จริยธรรม


นโยบาย และกลยุทธ/วิธีดําเนินการ

นโยบาย กลยุทธ / วิธีดําเนินการ 1. เรงดําเนินการใหศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมมี

บทบาทนําในการรวมเทิดทูนสถาบันหลัก ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริยและรวมสรางประเทศไทยใหเปนประเทศที่อยูสบาย โดยนอมนําพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวที่พระราชทานใหแกรัฐบาลในการบริหารราชการแผนดินดวยการทํางานตั้งใจใหประเทศเปนที่อยูที่สบายในโลกที่มีความวุนวาย และนอมนําพระราชดํารัสในพิธีเปดพิพิธภัณฑสถานแหงชาติพระนครศรีอยุธยา “การรักษาวัฒนธรรม คือ การรักษาชาติ” มาหลอหลอมและยึดเหนี่ยวจิตใจเปนหน่ึง เ ดียว เ พ่ือ เสริมสร างความปรองดองสมานฉันทใหกับคนในชาติ”

- เผยแพรพระเกียรติคุณและพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวฯ และพระบรมวงศานุวงศ

- นอมนําพระราชดํารัส "การรักษาวัฒนธรรม คือ การรักษาชาติ" มาสูการปฏิบัติ โดยสรางคานิยม จิตสํานึกและความภาคภูมิใจในความเปนไทย

2. อุปถัมภ คุมครอง และทํานุบํารุงศาสนา สงเสริมการปรับปรุงองคกรและกลไกที่รับผิดชอบดานศาสนาเพ่ือใหการบริหารจัดการ สงเสริมทํานุบํ า รุ ง ศ า สน า มี ค ว า ม เ ป น เ อ กภ าพแล ะประสิทธิภาพ รวมทั้งสงเสริมความเขาใจอันดีและสมานฉันทระหวาง ศาสนิกชนของทุกศาสนาเพ่ือนําหลักธรรมของศาสนามาใชในการสงเสริมคุณธรรม จริยธรรม และสรางแรงจูงใจใหประชาชนใชหลักธรรมในการดํารง ชีวิตมากขึ้น

- อุปถัมภคุมครอง และทํานุบํารุงศาสนา โดยการจัดกิจกรรมสงเสริมความเขาใจและสมานฉันทระหวาง ศาสนิกชนของทุกศาสนาที่หลากหลายและตอเน่ือง

- ปรับปรุงองคกรดานศาสนาใหทําหนาที่ไดอยางมีประสิทธิภาพ และประสานสนับสนุนกันอยางเปนเอกภาพ รวมทั้งเชื่อมโยงเครือขายระดับโลก

3. อนุรักษ ทํานุบํารุง และบูรณปฏิสังขรณแหลงศ าสนา ศิ ลป ะ วัฒนธร รม โบ ร าณสถาน โบราณวัตถุ ที่เปนเอกลักษณและมีคุณคาทางประวัติศาสตร รวมถึงอนุ รักษและสงเสริมศิลปะการแสดง ทั้งที่เปนมรดกของชาติและการแสดงพ้ืนบานใหเปนมรดกไทย มรดกโลกของคนรุนตอไป โดยจัดหาสถานท่ีจัดการแสดงทั้งในสวนกลางและภูมิภาค และเพ่ิมพ้ืนที่เวทีทางดานวัฒนธรรมใหสามารถจัดการแสดงไดอยางตอเน่ืองในราคาที่เหมาะสมที่ประชาชนสวนใหญเขาชมไดเพ่ือสืบสานและสืบทอดการแสดงที่ทรงคุณคาและสมควรภาคภูมิใจสูประชาชนสวนใหญโดยเฉพาะเด็กและเยาวชน และถายทอดสูชาวตางชาติใหรวมชื่นชมคุณคาของวัฒนธรรมไทย

- อนุรักษ ทํานุ บํารุง และบูรณปฏิสังขรณแหลงศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม อยางมีมาตรฐานตามหลักวิชาการ

- อนุรักษและสงเสริมศิลปะการแสดง ทั้งที่เปนมรดกของชาติและการแสดงพื้นบานใหเปนมรดกไทยมรดกโลกของคนรุนตอไป โดยจัดหาสถานที่จัดการแสดงทั้งในสวนกลางและภูมิภาค สืบสานและสืบทอดการแสดงที่ทรงคุณคาสูประชาชนโดยเฉพาะเด็กและเยาวชน


นโยบาย กลยุทธ / วิธีดําเนินการ 4. สรางสรรคอารยธรรมที่ดีงามสูวิถีชีวิตและสังคม

คุณภาพ ดังน้ี 4.1 สรางความเชื่อมโยงระหวางยุคสมัยอยาง

ตอเ น่ืองโดยใหความสําคัญตอบุคลากรทางดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ทุกแขนง ทุกสาขาอาชีพ ให ได รับการดูแลและมีคุณภาพชีวิตที่ ดี เ พ่ือเปนแมพิมพในการถายทอดภูมิปญญา องคความรู รวมถึงเปนทูตวัฒนธรรม และเปนแบบอยางและสรางแรงบันดาลใจใหแกอนุชนรุนตอไป

4.2 สงเสริมความรวมมือและเชื่ อมโยงทางวัฒนธรรม และเสริมสรางความสัมพันธอันดีกับอารยประเทศและประชาคมอาเซียน รอยเรียงเร่ืองราวผานการสื่อสารรูปแบบใหมและเทคโนโลยีทันสมัย ผลิตสื่อการเรียนรู ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส สื่อเคลื่อนไหว สารคดีแ ล ะภ าพยนต ร ร วมทั้ ง เ ผ ย แพร แ ล ะประชาสัมพันธผานชองทาง การสื่อสารอันทันสมัย

- สรางความเชื่อมโยงของอารยธรรมที่ดีงามระหวางยุคสมัยสูวิถีชีวิตอยางตอเน่ือง พรอมทั้งดูแลบุคลากรทางดานศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมใหเปนแมพิมพในการถายทอดภูมิปญญา

- สงเสริมความรวมมือและเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมกับอารยประเทศและประชาคมอาเซียน พรอมทั้งผลิตและเผยแพร

- ประชาสัมพันธผานชองทางการสื่อสารอันทันสมัย

5. นําทุนทางวัฒนธรรมของประเทศมาสรางคุณคาทางสังคมและเพ่ิมมูลคาทางเศรษฐกิจ โดยนําวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม ภูมิปญญาทองถิ่นมาสรางงาน สรางอาชีพ สรางผลิตภัณฑและบริการดานวัฒนธรรมทองถิ่นใหเปนวัฒนธรรมสรางสรรค กอใหเกิดคุณคาทางสังคม และนํามาซ่ึงรายไดสูชุ มชน ตลอดจนให ส ามารถต อยอดไปสูอุตสาหกรรมวัฒนธรรมสรางสรรคอยางครบวงจรที่สรางรายไดเขาประเทศ

- นําวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม ภูมิปญญาทองถิ่นมาสรางงาน สรางอาชีพ สรางผลิตภัณฑและบริการดานวัฒนธรรมเชิงสรางสรรค และนํารายไดสูชุมชน

- ตอยอดผลิตภัณฑและบริการทางวัฒนธรรมเพื่อสรางคุณคาทางสังคมและเพ่ิมมูลคาทางเศรษฐกิจไปสูอุตสาหกรรมวัฒนธรรมสรางสรรคอยางครบวงจร ที่สรางรายไดเขาประเทศ

6. พัฒนาแหลงเรียนรูทางวัฒนธรรมและการนันทนาการ เพ่ือสงเสริมใหวัยรุนไทยเกิดการเรียนรูที่ถูกตอง ใชเวลาวางใหเปนประโยชน มีคุณธรรม เอ้ืออาทรตอผูอ่ืนและเกิดการเรียนรูศิลปะอยางสรางสรรค เขาใจถึงคุณคา ซาบซ้ึงในความสุนทรียของศิลปะ

- พัฒนาแหลงเรียนรูทางวัฒนธรรมและนันทนาการท่ีหลากหลายสําหรับเด็กและเยาวชน

- สงเสริมใหเด็กและเยาวชนใชพ้ืนที่การเรียนรูทาง วัฒนธรรมและนันทนาการอยางสรางสรรค เขาใจถึงคุณคา ซาบซ้ึงในความสุนทรียของศิลปะ


นโยบาย กลยุทธ / วิธีดําเนินการ 7. ขยายบทบาทและสรางเครือขายความรวมมือ

ของสภาวัฒนธรรมทุกจังหวัดกับภาคีการพัฒนาทุกภาคสวนเพื่อขยายบทบาทสภาวัฒนธรรมทุกจังหวัดใหเปนกลไกเฝาระวังทางวัฒนธรรมที่ครอบคลุมทั้ง วิถีชีวิต และส่ือทุกประเภทที่มีผลกระทบตอการเบี่ยงเบนทางวัฒนธรรมและพฤติกรรมของเด็กและเยาวชนพรอมทั้งขจัดส่ือที่เปนภัยตอสังคม ขยายสื่อดีเพ่ือนําไปสูการส ร า ง ภู มิ คุ ม กั น ท า ง สั ง ค ม อ ย า ง เ ท า ทั นสถานการณ

- ขยายบทบาทสภาวัฒนธรรมทุกจังหวัดใหเปนกลไกเฝาระวังทางวัฒนธรรมที่มีประสิทธิภาพ

- พัฒนาสื่อปลอดภัยและสรางสรรค

2.2.4 แผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ. 2550 – 2559 กระทรวงวัฒนธรรมเปนองคกรหลักในการดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม

ไดดําเนินการจัดทําแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ (พ.ศ. 2550 - 2559) โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเปนกรอบทิศทาง การดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม ที่ใหความสําคัญกับกระบวนการมีสวนรวมของทุกภาคสวนของสังคม เพ่ือรวมกันกําหนดทิศทางและยุทธศาสตรการดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม อันจะนําไปสูเปาหมายสําคัญ คือพัฒนาสังคมไทยใหเปนนํ้าหนึ่งใจเดียวกันทามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรม มีความรูคูคุณธรรม สามารถดํารงภูมิปญญาของสังคมไทย ตลอดจนสามารถปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตไดอยางเหมาะสมและเทาทันกับการเปล่ียนแปลงของโลกปจจุบันและอนาคต สรุปสาระสําคัญไดดังน้ี วิสัยทัศน

ใชมิติทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในการขับเคลื่อนและประสานความรวมมือกับทุกภาคสวนเพื่อสรางสังคมคุณธรรม

เปาประสงคและตัวชี้วัด เปาประสงค ตัวชี้วัด

ระดับบุคคล 1) คนไทยมีความรู ความเขาใจงานดาน

วัฒนธรรม และสามารถรักษาอัตลักษณของตนบนความหลากหลายทางวัฒนธรรม

2) คนไทยรูเทาทันการเปลี่ยนแปลง มีคานิยม และปรับปรุงวิถีชีวิตไดอยางเหมาะสมกับบริบทของชุมชนและสังคม

3) คนไทยมีความภูมิใจในความเปนไทยและมีความเปนน้ําหน่ึงใจเดียวกันทามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรม

4) คนไทยใชคุณธรรมนําความรูสรางสรรคสังคมใหเขมแข็งและม่ันคง

1) คน ไทยแสด ง อ อกซึ่ ง อั ต ลั ก ษณ ไ ท ยทามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรม

2) คนไทยมีวิถีชีวิตอยางพอเพียงและเหมาะสม

กับบริบทของชุมชนและสังคมท่ีเปลี่ยนแปลงไปทามกลางกระแสโลกาภิวัฒน

3) คนไทยแสดงความภาคภูมิใจในความเปนไทยและแสดงความเปนน้ําหน่ึงใจเดียวกันทามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรม

4) คนไทยมีคุณธรรมในการอยูรวมกันในสังคม


เปาประสงค ตัวชี้วัด ระดับชุมชน/สังคม 1) สังคมเปนสังคมแหงความสงบสุข

มีความเอ้ืออาทรซึ่งกันและกัน 2) สังคมไทยเปนสังคมแหงคุณธรรม มี

เครือขายความรวมมือและมีความสมัครสมานสามัคคี เปนน้ําหน่ึงใจเดียวกันทามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรม

1) สังคมไทยมีความสงบสุข สถิติอาชญากรรมลดลง

2) สังคมไทยมีความสมัครสมานสามัคคี เปนนํ้าหน่ึงใจเดียวกัน

ระดับประเทศ 1) ประเทศไทยสามารถเผยแพรวัฒนธรรม

ไทยไปทั่วโลก และใชวัฒนธรรมเปนสื่อในการสรางความสัมพันธหรือแกไขปญหาความขัดแยงระหวางประเทศ

2) ประเทศไทยสามารถสรางมูลคาเพ่ิมทางเศรษฐกิจและคุณคาทางสังคมดวยทุนทางวัฒนธรรม

1) ศิลปวัฒนธรรมไทยมีชื่อเสียง เปนที่ยอมรับและรูจักไปทั่วโลก

2) มูลคาทางเศรษฐกิจของผลิตภัณฑและบริการทางวัฒนธรรมเพ่ิมขึ้น

พันธกิจ และยุทธศาสตร

พันธกิจ ยุทธศาสตร 1) อุปถัมภ คุมครอง และสงเสริมศาสนา ศิลปะ

วัฒนธรรมของชาติและความหลากหลายทางวัฒนธรรมใหคงอยูอยางม่ันคง

1) พัฒนาระบบบริหารจัดการงาน ศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม

2) อนุรักษ สืบทอด และสงเสริมการดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมบนพื้นฐานความหลากหลายทางวัฒนธรรม

2) สนองงานสําคัญของสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย ใหสืบทอดและพัฒนาอยางยั่งยืน

3) ธํารง รักษา สถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย ใหคงอยูคูสังคมไทย

3) สรางสรรคสังคมสันติสุขดวยมิติทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในทุกระดับ

4) สรางสังคมคูคุณธรรมในกระแสโลกาภิวัตน

4) สงเสริมใหทุกภาคสวนสนับสนุนและมีสวนรวมในการดําเนินงานทางวัฒนธรรมเพ่ือเชิดชูคุณคาและจิตวิญญาณของความเปนไทย

5) สรางภาคีขับเคลื่อนการดําเนินงานทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม

5) สรางคุณคาทางสังคมและสงเสริมมูลคาเพ่ิมทางเศรษฐกิจดวยทุนทางวัฒนธรรม

6) นําทุนทางวัฒนธรรมสรางมูลคาเพ่ิมทางเศรษฐกิจและคุณคาทางสังคม


พันธกิจที่ 1 อุปถัมภ คุมครองและสงเสริมศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมของชาติ และความหลากหลายทางวัฒนธรรมใหคงอยูอยางม่ันคง

ประกอบดวย 2 ยุทธศาสตร 5 กลยุทธ ดังน้ี ยุทธศาสตรที่ 1 พัฒนาระบบบริหารจัดการงาน ศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม

เปาหมาย/กลยุทธ และตัวชี้วัด

เปาหมาย/กลยุทธ ตัวชี้วัด เปาหมาย องคความรูทางศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

และความหลากหลายทางวัฒนธรรมได รับ การรวบรวม จัดระบบในรูปของฐานขอมูล และมีการบริหารจัดการที ่ดี เพื่อนําไปใชในการดําเนินงาน

ประกอบดวย 3 กลยุทธ ดังน้ี กลยุทธที่ 1 พัฒนาองคความรู ทาง

ศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม กลยุทธที่ 2 พัฒนาระบบการบริหาร

จัดการที่มีคุณภาพ กลยุทธที่ 3 ประชาสัมพันธ และเผยแพร

ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และความหลากหลายทางวัฒนธรรม

1) จํานวนองคความรูจากผลงานวิ จัยทางวัฒนธรรม

2) จํานวนฐานขอมูลจากองคความรูจากการวิจัย และการสืบคนรวบรวม

3) องคความรูทีมี่การนําไปใชในการขับเคลือ่นงาน ศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม (เชน ปฏิบตัิงานการสรางเครือขาย การสรางหลักสูตรในระดับตางๆ)

4) ผลงานวิจัยที่มีการจดสิทธิบัตร / อนุสิทธิบัตร 5) ผลงานการประชาสัมพันธ 6) มีระบบการบริหารจัดการที่มีคุณภาพ 7) มีการนําผลการวิจ ัยไปใชประโยชนใน

ดานศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม

ยุทธศาสตรที่ 2 อนุรักษ สืบทอด และสงเสริมการดําเนินงานดาน ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมบนพื้นฐานความหลากหลายทางวัฒนธรรม


เปาหมาย/กลยุทธ ตัวชี้วัด เปาหมาย ศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ไดรับการอนุรักษ

สืบทอด และสงเสริมบนพื้นฐานความ หลากหลายทางวัฒนธรรม

ประกอบดวย 2 กลยุทธ ดังน้ี กลยุทธที่ 1 อนุรักษ และสืบทอด ศาสนา

ศิลปะ วัฒนธรรม และความหลากหลายทางวัฒนธรรม

กลยุทธที่ 2 สงเสริมการดําเนินงาน ดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม บนพ้ืนฐาน

ความหลากหลายทางวัฒนธรรม

จํานวนกิจกรรมที่มีการอนุรักษ สืบทอด ปกปอง ฟนฟู และพัฒนา


พันธกิจที่ 2 สนองงานสําคัญของสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย ใหสืบทอด และพัฒนาอยางยั่งยืน

ประกอบดวย 1 ยุทธศาสตร 1 กลยุทธ ดังน้ี ยุทธศาสตรที่ 3 ธํารง รักษา สถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย ใหคงอยู

คูสังคมไทย เปาหมาย/กลยุทธ และตัวชี้วัด

เปาหมาย/กลยุทธ ตัวชี้วัด เปาหมาย สถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย

เปนศูนยรวมทางจิตใจของปวงชนชาวไทย กลยุทธที่ 1 อนุรักษ สืบทอดพระราชพิธี

และงานสําคัญของสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย

จํานวนกิจกรรมการตอบสนอง และเผยแพรประกอบพิธีพระราชกุศล และรัฐพิธี

พันธกิจที่ 3 สรางสรรคสังคมสันติสุขดวยมิติทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในทุกระดับ ประกอบดวย 1 ยุทธศาสตร 4 กลยุทธ ดังน้ี ยุทธศาสตรที่ 4 สรางสังคมคุณธรรมในกระแสโลกาภิวัตน เปาหมาย/กลยุทธ และตัวชี้วัด

เปาหมาย/กลยุทธ ตัวชี้วัด เปาหมาย 1) คนไทยมีคุณธรรม จริยธรรม และ

วัฒนธรรมที่พึงประสงค4 2) คนไทยสามารถปรับสมดุลในการดํารงชีวิต

โดยไมตกอยูในกระแสการบริโภคจนเกินไป 3) เชื่อมรอยความแตกตางและหลากหลาย

ของคนในสังคมใหมีจิตสํานึกของความเปนคนไทยบนพ้ืนฐานความหลากหลายทางวัฒนธรรม

4) สรางภูมิคุมกันทางสังคมและสังคมสมานฉันทดวยกระบวนการทางวัฒนธรรม

กลยุทธที่ 1 สรางฐานครอบครัว กลยุทธที่ 2 สรางพลังชุมชน กลยุทธที่ 3 สรางฐานสถาบันการศึกษา กลยุทธที่ 4 สรางศรัทธาในศาสนา

1) จํานวนกิจกรรมในการสรางจิตวิญญาณไทย(ปลูกฝ งค า นิยมคนไทยที่ พึ งประสงค กิจกรรมการรักชาติ ภูมิใจในชาติ ฯลฯ)

2) จํานวนกิจกรรมการพัฒนาชุมชนดวยมิติทางวัฒนธรรม

3) จํานวนกิจกรรมในการแกไขปญหา ความขัดแยงในชุมชน

4) จํานวนผูนํา/ชุมชนเขมแข็ง 5) การเพ่ิมขึ้นของแหลงเรียนรูทางศาสนา

ศิลปะ และวัฒนธรรม 6) สถิติอาชญากรรมลดลง 7) จํานวนกิจกรรมเฝาระวังทางวัฒนธรรม

4 วัฒนธรรมที่พึงประสงค หมายถึง

1) คุณลักษณะคนไทยท่ีมีความเอ้ืออาทร กตัญู มีเมตตา ขยันหม่ันเพียร ประหยัด ซ่ือสัตย มีวินัย สุภาพ รักษส่ิงแวดลอม 2) ความรัก ความสามัคคี ความภูมิใจในชาติกําเนิด (รักชาติ รักแผนดินเกิด)


พันธกิจที่ 4 สงเสริมใหทุกภาคสวนสนับสนุนและมีสวนรวมในการดําเนินงานทางวัฒนธรรมเพ่ือเชิดชูคุณคาและจิตวิญญาณของความเปนไทย

ประกอบดวย 1 ยุทธศาสตร 1 กลยุทธ ดังน้ี ยุทธศาสตรที่ 5 สรางภาคีขับเคลื่อนการดําเนินงานทางศาสนา ศิลปะ และ

วัฒนธรรม เปาหมาย/กลยุทธ และตัวชี้วัด

เปาหมาย/กลยุทธ ตัวชี้วัด เปาหมาย ทุกภาคสวนผสานพลังในการขับเคลื่อน

กิจกรรมทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม อยางมีทิศทางและเปนองครวมในการสรางสังคมสันติสุข

กลยุทธที่ 1 สรางมิตรภาคี

1) จํานวนเครือขายทางวัฒนธรรม 2) มีโครงการบูรณาการในการขับเคล่ือนการ

ดําเนินงานทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม ระหวางเครือขาย

พันธกิจที่ 5 สรางคุณคาทางสังคม และสงเสริมมูลคาเพ่ิมทางเศรษฐกิจดวยทุนทางวัฒนธรรม

ประกอบดวย 1 ยุทธศาสตร 2 กลยุทธ ดังน้ี ยุทธศาสตรที่ 6 นําทุนทางวัฒนธรรมสรางมูลคาเพ่ิมทางเศรษฐกิจ และคุณคาทางสังคม


เปาหมาย/กลยุทธ ตัวชี้วัด เปาหมาย ทุนทางวัฒนธรรมมีบทบาทสําคัญใน

การสรางเพ่ิมมูลคาทางเศรษฐกิจ และคณุคาทางสังคมดวยพลังของความรวมมือจากทุกภาคสวน

กลยุทธที่ 1 สงเสริม และพัฒนาศักยภาพแหลงทองเที่ยวทางวัฒนธรรม

กลยุทธที่ 2 พัฒนาระบบบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมของภาคีเครือขาย

1) รายไดมวลรวมจากการจําหนายผลิตภัณฑ และบริการทางวัฒนธรรมเพิ่มขึ้น

2) วัฒนธรรมไทยไดรับการยอมรับในระดับสากล

กลไกการขับเคลื่อน หนวยงานหลัก

กระทรวงวัฒนธรรม ประกอบดวย สํานักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กรมการศาสนา กรมศิลปากร กรมสงเสริมวัฒนธรรม สํานักงานศิลปวัฒนธรรมรวมสมัย สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป ศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร(องคการมหาชน) หอภาพยนตร(องคการมหาชน) และศูนยคุณธรรม(องคการมหาชน)


หนวยงานสนับสนุน สํานักนายกรัฐมนตรี (กรมประชาสัมพันธ และสํานักงานเสริมสรางเอกลักษณของ

ชาติ) กระทรวงกลาโหม กระทรวงการตางประเทศ กระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงพาณิชย กระทรวงมหาดไทย กระทรวงยุติธรรม กระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงอุตสาหกรรม สํานักงาน ก.พ.ร. สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ สํานักงานตํารวจแหงชาติ ราชบัณฑิตยสถาน องคกรพัฒนาเอกชน สื่อสารมวลชน มูลนิธิไทย และเครือขายภาคประชาชน/ภาคเอกชน

การแปลงแผนสูการปฏิบัติ เพ่ือใหแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติฉบับน้ีสามารถนําไปสูการปฏิบัติ จึงกําหนดกลไกการดําเนินงาน การประสานงานกับหนวยงานที่เก่ียวของ การจัดทําแผนปฏิบัติการ การจัดทํางบประมาณการกํากับติดตามและประเมินผล เพ่ือใหบรรลุเปาหมายที่กําหนดไวตามแผนโดยกระทรวงวัฒนธรรมเปนกลไกหลักในการดําเนินงาน ดังน้ี 1) การดําเนินงานเชิงรุกของกระทรวงวัฒนธรรมเปนเจาภาพหลักในการประสาน ความรวมมือ และบูรณาการการดําเนินงานของหนวยงานที่เกี่ยวของทุกภาคสวน การประชาสัมพันธใหเกิดความเขาใจในเนื้อหาสาระของแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ เพื่อใหเกิดการยอมรับ และนําไปใชเปนแนวทาง การดําเนินงานในการจัดทํารายละเอียด การแปลงแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติไปสูการจัดทําแผนปฏิบัติการ การจัดทํางบประมาณ วิธีการดําเนินงาน ตลอดจนการติดตามประเมินผล ของแตละหนวยงานที่เก่ียวของตอไป 2) พัฒนากลไกสงเสริมการพัฒนาศักยภาพการดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม ในสวนที่เ ก่ียวของทั้งในระดับทองถิ่น/ชุมชน ระดับจังหวัด ระดับชาติ ระดับนานาชาติ เพ่ือสนับสนุนการขับเคลื่อนแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ (พ.ศ. 2550-2559) 3) ประสานความรวมมือกับหนวยงานที่เก่ียวของเพ่ือการติดตาม กํากับ ดูแลใหการปฏิบัติตามแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ (พ.ศ. 2550-2559) เปนไปตามมาตรฐาน และเกณฑที่จัดทําไว 4) จัดทําแผนการประเมินผลภาพรวมของการปฏิบัติงานตามแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ (พ.ศ. 2550 – 2559) เพ่ือทบทวนพิจารณาปรับปรุงแผนงานตอเน่ือง

2.2.5 แผนยุทธศาสตรกระทรวงวัฒนธรรม พ.ศ. 2555-2559

วิสัยทัศน เปนองคกรหลักในการสรางความภาคภูมิใจในความเปนไทย ปลูกฝงคานิยมอันดีงาม

บนพ้ืนฐานคุณธรรม นําสังคมอยูเย็นเปนสุข

พันธกิจ 1) ทํานุบํารุงศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรมของชาติ และสนองงานสําคัญของสถาบัน

ชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริยใหมีการสืบทอดและพัฒนาอยางยั่งยืน 2) ปลูกฝงคานิยมและสงเสริมวิถีชีวิตที่ดีงาม


3) นํามิติทางวัฒนธรรมมาเพิ่มคุณคาและมูลคาเพ่ิมทางเศรษฐกิจและสังคม สงเสริมอุตสาหกรรมทางวัฒนธรรม

4) บริหารจัดการองคความรูและมรดกศิลปวัฒนธรรมใหเกิดประโยชนแกสังคมไทยและสังคมโลก

ยุทธศาสตร 1) รักษาสืบทอดวัฒนธรรมของชาติและความหลากหลายทางวัฒนธรรมทองถิ่นให

คงอยูอยางม่ันคง 2) สรางคานิยม จิตสํานึก และภูมิปญญาคนไทย 3) นําทุนทางวัฒนธรรมของประเทศมาสรางคุณคาทางสังคมและเพิ่มมูลคาทาง

เศรษฐกิจ 4) การบริหารจัดการองคความรูดานศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม

วัตถุประสงค 1) เปนกรอบและแนวทางในการดําเนินงานดานศาสนา ศลิปะ และวัฒนธรรมใหสอดคลอง

และสนองตอภารกิจตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 ยุทธศาสตรชาต ิและนโยบายของรัฐบาล

2) เพ่ือบูรณาการมิติทางศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมกบัวิถชีีวติของประชาชน 3) เพ่ือสรางเครือขายและระดมทรัพยากรในการดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ และ

วัฒนธรรม 4) เพ่ือเปนเคร่ืองมือในการสงเสริม ประสานและบูรณาการการดําเนินงานดานศาสนา

ศิลปะ และวัฒนธรรมของหนวยงานภาครัฐ ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถิน่ ชุมชน และประชาชน

5) เพ่ือเสริมสรางศักด์ิศรี ความเสมอภาค ความสมานฉันท และสันติสขุแกคนทุกกลุม ทั้งระดับ

6) ครอบครัว ชุมชน ประเทศ และสังคมโลก

เปาประสงค ระดับบุคคล

1) คนไทยมีจิตสํานึกและดํารงชีวิตตามรากฐานทางวัฒนธรรมของตนและรูเทาทันโลก 2) คนไทยทุกกลุมมีโอกาสรวมกิจกรรมทางดานศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม

เพ่ือสรางความสมานฉันทและเอ้ืออาทรตอกัน 3) คนไทยโดยสวนรวม มีคุณภาพ มีความสามารถ มีความเขาใจในรากฐานทาง

วัฒนธรรมของตน และนํามาใชในการดํารงชีวิต 4) คนไทยใชคุณธรรมนําความรูสรางสรรคสังคมใหเขมแข็งและม่ันคง

ระดับชุมชน/สังคม 1) สังคมมีความสมานฉันท ดํารงไวซ่ึงคุณธรรม


2) สถาบันทางสังคม เชน สถาบันครอบครัว สถาบันชุมชน สถาบันทางศาสนา ฯลฯ มีความเขมแข็งทําหนาที่เปนกลไกขับเคลื่อนการพัฒนาเกิดเครือขายทางวัฒนธรรมที่กระจายอยูในภูมิภาคตางๆ

3) แตละทองถิ่นสามารถรักษาเอกลักษณทางวัฒนธรรมของตนเอง ระดับประเทศ

1) ประเทศไทยสามารถเผยแพรวัฒนธรรมไทยไปทั่วโลก และใชวัฒนธรรมเปนสื่อ ในการสรางความสัมพันธหรือแกไขปญหาความขัดแยงระหวางประเทศ

2) ประเทศไทยสามารถพัฒนาเศรษฐกิจบนพื้นฐานวัฒนธรรม อยูรวมในสังคมโลกอยางมีศักด์ิศรี

นโยบายและยุทธศาสตรระยะยาวดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ตามแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติระยะ 10 ป และยุทธศาสตรการพัฒนาคนสูสังคมแหงการเรียนรูตลอดชีวิตอยางยั่งยืน ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 เปนทิศทางสําคัญสําหรับการกําหนดแผนยุทธศาสตรกระทรวงวัฒนธรรม ระยะ 5 ป และแผนบริหารราชการแผนดิน 4 ปของรัฐบาล การประเมินผลการดําเนินงานตามนโยบายและยุทธศาสตรดังกลาว ตองอาศัยขอมูลสถิติที่มีคุณภาพและมาตรฐานสําหรับชี้สถานการณดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมที่เปนอยูในปจจุบันและที่มีความสําคัญและจําเปนในการวัดผลตามเปาหมายและตัวชี้วัดตามนโยบายไดอยางตอเน่ือง ซ่ึงในท่ีน้ีเรียกวา “สถิติทางการ” ที่อาจเปนรายการสถิติที่มีหนวยงานรับผิดชอบจัดเก็บอยูแลว หรือมีการจัดเก็บซํ้าซอนตามภารกิจแตละหนวยงาน หรือยังไมมีหนวยงานใดจัดเก็บ ดังปรากฏรายละเอียดตามผังสถิติทางการในบทตอไป

ทิศทางและการดําเนินงานของกระทรวงวัฒนธรรมในทศวรรษที่ 2 ตามแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ (พ.ศ. 2550-2559)

คณะกรรมการวัฒนธรรมแหงชาติในการประชุมคร้ังที่ 1/2555 เม่ือวันที่ 26 มกราคม 2555 จึงมีมติเห็นชอบใหใชแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ (พ .ศ . 2550-2559) เปนแผนแมบทการดําเนินงานดานวัฒนธรรม ตามพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ. 2553 มาตรา 11 (2) โดยกําหนดจุดเนนประเด็นเรื่องสําคัญในแตละป ตั้งแตป พ.ศ. 2555 จนสิ้นสุดระยะเวลาตามแผนแมบทฯ เพ่ือรณรงคสงเสริมใหมีการดําเนินงานตามแผนอยางชัดเจน ไดแก

ป พ.ศ. 2555 “ปแหงการเสริมสรางคุณธรรม จริยธรรม และคานิยมที่ พึงประสงค” ซ่ึงมีความสอดคลองกับแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ ยุทธศาสตรที่ 4 สรางสังคม คุณธรรมในกระแสโลกาภิวัฒน สอดคลองกับยุทธศาสตรการพัฒนาประเทศตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555-2559) ยุทธศาสตรที่ 5.2 ยุทธศาสตรการพัฒนาคนสูสังคมแหงการเรียนรูตลอดชีวิตอยางยั่งยืน รวมถึงสอดคลองกับนโยบายและเปาประสงคเชิงนโยบายตามแผนบริหารราชการแผนดินของรัฐบาลปจจุบัน ขอ 4.4 นโยบายศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม อีกทั้งป พ.ศ. 2555 เปนปแหงพุทธชยันตี 2600 ป แหงการตรัสรูธรรมขององคสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจา

ป พ .ศ . 2556 “ปแหงการพัฒนาเศรษฐกิจสรางสรรค โดยนําทุนทางวัฒนธรรม มาสรางมูลคาเพิ่มทางเศรษฐกิจและคุณคาทางสังคม” ซ่ึงสอดคลองกับแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ ยุทธศาสตรที่ 6 นําทุนทางวัฒนธรรมมาสรางมูลคาเพ่ิมทางเศรษฐกิจและคุณคาทาง


สังคม สอดคลองกับยุทธศาสตรการพัฒนาประเทศตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555-2559) ยุทธศาสตรที่ 5.4 ยุทธศาสตรการปรับโครงสรางเศรษฐกิจสูการเติบโตอยางมีคุณภาพและยั่งยืน รวมถึงสอดคลองกับนโยบายและเปาประสงคเชิงนโยบายตามแผนบริหารราชการแผนดินของรัฐบาลปจจุบัน ขอ 4.4 นโยบายศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม และนโยบายขอ 3.2 นโยบายสรางรายได

ป พ.ศ. 2557 “ปแหงการเตรียมความพรอมดานสังคมวัฒนธรรม เพื่อสงเสริมสนับสนุนการเปนประชาคมอาเซียน” ซ่ึงสอดคลองกับแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ ยุทธศาสตรที่ 2 อนุรักษ สืบทอด และสงเสริมการดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม บนพื้นฐานความหลากหลายทางวัฒนธรรม และยุทธศาสตรที่ 4 สรางสังคมคุณธรรมในกระแสโลกาภิวัตน สอดคลองกับยุทธศาสตรการพัฒนาประเทศตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559) ยุทธศาสตรที่ 5.5 ยุทธศาสตรการสรางความเชื่อมโยงกับประเทศในภูมิภาคเพ่ือความม่ันคงทางเศรษฐกิจและสังคม รวมถึงสอดคลองกับนโยบายและเปาประสงคเชิงนโยบายตามแผนบริหารราชการแผนดิน ของรัฐบาลปจจุบัน ขอ 4.4 นโยบายศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม และนโยบายขอ 7.2 สรางความสามัคคีและสงเสริมความรวมมือระหวางประเทศอาเซียน

ป พ.ศ. 2558 “ปแหงการสงเสริมคุณคาของอัตลักษณและความหลากหลายทางวัฒนธรรม” ซ่ึงสอดคลองกับแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ ยุทธศาสตรที่ 1 พัฒนาระบบบริหารจัดการงานศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม ยุทธศาสตรที่ 2 อนุรักษ สืบทอด และสงเสริมการดําเนินงานดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม บนพ้ืนฐานความหลากหลายทางวัฒนธรรม และยุทธศาสตรที่ 4 สรางสังคมคุณธรรมในกระแสโลกาภิวัฒน สอดคลองกับยุทธศาสตรการพัฒนาประเทศตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559) ยุทธศาสตรที่ 5.2 ยุทธศาสตรการพัฒนาคนสูสังคมแหงการเรียนรูตลอดชีวิตอยางยั่งยืน รวมถึงสอดคลองกับนโยบายและเปาประสงคเชิงนโยบายตามแผนบริหารราชการแผนดิน ของรัฐบาลปจจุบัน ขอ 4.4 นโยบายศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม

ป พ.ศ. 2559 “ปแหงการเสริมสรางภูมิคุมกันทางสังคมวัฒนธรรมและการรูเทาทันเทคโนโลยีสารสนเทศ” ซ่ึงสอดคลองกับแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ ยุทธศาสตรที่ 4 สรางสังคมคุณธรรมในกระแสโลกาภิวัตน สอดคลองกับยุทธศาสตรการพัฒนาประเทศตามซึ่งสอดคลองกับแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ ยุทธศาสตรที่ 5.2 ยุทธศาสตรการพัฒนาคนสูสังคมแหงการเรียนรูตลอดชีวิตอยางยั่งยืน

อนึ่ง กระทรวงวัฒนธรรมไดทําบันทึกขอตกลงความรวมมือ (MOU) กับกระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา เพ่ือตอบสนองนโยบายรัฐบาลในดานการบูรณาการทํางานรวมกัน และการนําทุนทางวัฒนธรรมของประเทศมาสรางคุณคาทางสังคมและเพ่ิมมูลคาทางเศรษฐกิจ โดยนําวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม ภูมิปญญาทองถิ่นมาสรางงาน สรางอาชีพ สรางผลิตภัณฑ และบริการดานวัฒนธรรมทองถิ่นใหเปนวัฒนธรรมสรางสรรค กอใหเกิดคุณคาทางสังคม และนํามาซ่ึงรายไดสูชุมชน ตลอดจนใหสามารถตอยอดไปสูอุตสาหกรรมวัฒนธรรมสรางสรรคอยางครบวงจรที่สรางรายไดเขาประเทศ ทั้งน้ีวัตถุประสงคของการทําบันทึกขอตกลงฯ ก็เพ่ือพัฒนาและประชาสัมพันธแหลงมรดกทางวัฒนธรรมและสถานที่สําคัญทางประวัติศาสตรที่มีวิถีชีวิตอันเปนเอกลักษณของชุมชนใหเปนแหลงทองเที่ยวที่สําคัญ ของประเทศใหเปนที่รูจักแพรหลายทั้งในและตางประเทศ ในการขับเคลื่อนนโยบายรัฐบาลในการสรางรายไดจากการทองเท่ียว 2 ลานลานบาทภายในป พ.ศ. 2558


สําหรับป พ.ศ. 2556 กระทรวงวัฒนธรรมมีจุดเนนเรื่อง การพัฒนาเศรษฐกิจสรางสรรค โดยนําทุนทางวัฒนธรรม มาสรางมูลคาเพิ่มทางเศรษฐกิจและคุณคาทางสังคม น้ัน คําวา “เศรษฐกิจสรางสรรค หรือ (Creative Economy)” ประกอบดวย 4 เสาหลักธุรกิจเศรษฐกิจสรางสรรค โดยท่ีนายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ รองเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ กลาววา “เศรษฐกิจสรางสรรค” ไมใชแคแปรรูป แตหมายถึงการเติมองคความรู นวัตกรรม เขาไปในสินคา นําเน้ือหาหรือสิ่งที่เปนวัฒนธรรม และวิถีชีวิตใหสะทอนในสินคา น่ันคือการสรางมูลคาเพ่ิมใหกับสินคา โดยการคิดเร่ืองรูปแบบของสินคาวาผูบริโภคแตละกลุมตองการสินคาแบบไหน ในการประชุมประจําป พ.ศ. 2552 ของ สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ เร่ือง “จากวิสัยทัศน 2570... สูแผนฯ 11” ผูเขารวมประชุมไดเห็นพองกับผลการศึกษาโครงการเตรียมการจัดทําแผนฯ 11 ที่ชี้วา ขอบเขตของเศรษฐกิจสรางสรรคในประเทศไทย ควรแบงออกเปน 4 กลุม กลุมแรก ไดแก การสืบทอดทางมรดกและวัฒนธรรม ที่รวบรวมความหลากหลายทางชีวภาพ อาทิ การทองเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การแพทยแผนไทย สมุนไพร สปา และอาหารไทย คําวา “มรดกทางศิลปวัฒนธรรม” ไมไดหมายถึงวัตถุ แตสามารถแสดงเรื่องราวความเปนอยูวิถีชีวิตคนยุคนั้น ที่เราสามารถแปลงหรือถายทอดสิ่งเหลานี้มาเปนสินคาได โดยมีการปรับปรุงใหเขากับยุคปจจุบัน มีเรื่องราวที่มาของประวัติศาสตร ทั้งวัฒนธรรมการแตงกาย เคร่ืองประดับที่มีลวดลาย แมแตเร่ืองอาหารหรือสปาก็ทําได สวนสินคาเกษตรก็สามารถสรางเปนเศรษฐกิจสรางสรรคไดดวยการดูแนวโนมของผูบริโภคในยุคนี้ที่ใหความสําคัญกับสุขภาพ จึงเลือกผลิตสินคาปลอดสารพิษที่มั่นใจไดวาวัตถุดิบไมมีการปนเปอน ทั้งน้ีรวมไปถึงปศุสัตว ประมง และสมุนไพรดวย กลุมที่สอง ไดแก งานทักษะฝมือ อุตสาหกรรมวัฒนธรรม ไดแก งานศิลปวัฒนธรรม รวมถึงงานทักษะฝมือที่สะทอนถึงฝมืออันประณีตของคนไทย ตั้งแต ชางไม ชางแกะสลัก ชางเซรามิค ชางเครื่องเงิน เคร่ืองทอง เคร่ืองประดับ กลุมที่สาม งานสรางสรรค และการออกแบบ ทั้งแฟชั่น เครื่องประดับและผลิตภัณฑ สถาปตยกรรม การโฆษณา และซอฟตแวร ซ่ึงอุตสาหกรรมของไทย ตองปรับทัศนคติในการผลิตจาก “การรับจางผลิต” เปน “การออกแบบ” นําความคิดสรางสรรคใสเขาไปใหมากขึ้น โดยเฉพาะสินคาประเภทสิ่งทอ พลาสติก โดยตองคํานึงถึงรสนิยมหรือสไตลการดําเนินชีวิตของผูบริโภค มีการออกแบบ วิจัยรูปแบบสินคา ความสะดวกในการใชใหเขากับกลุมเปาหมาย กลุมที่ส่ี สื่อสมัยใหม หรือเอ็นเตอรเทนเมนท และดิจิตอลคอนเทนตเปนหวงโซที่เหลือของ 3 กลุมแรก ที่ยังสามารถสรางมูลคาเพ่ิมตอไปไดอีก ดวยการใชเทคโนโลยีแปลงสินคามาเปนสื่อบันเทิง หรือดิจิตอลคอนเทนต เพ่ือใหเกิดธุรกิจ เชน ซีดี ภาพยนตร ทั้งนี้ ตองบังคับใชกฎหมายลิขสิทธิ์และทรัพยสินทางปญญาปกปองภูมิปญญาโบราณไทยอยางเขมขน รวมทั้งตองใหเกียรติในสิทธิสวนบุคคล นอกจากนี้ ตองสงเสริมใหมีการวิจัยใหมากขึ้น ทั้งสถาบันการศึกษา สวนราชการ เอกชน แมแตนักวิจัยอิสระ ขณะที่สภาวิจัยแหงชาติตองมีการวิจัยเพ่ือบอกถึงรสนิยมแนวโนมในการบริโภคของคน


บทที่ 3 ผังสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

3.1 แนวคิดในการจัดโครงสรางสถติทิางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

สถิติทางการ5 (Official Statistics) หมายถึง ขอความหรือตัวเลข ที่เปนตัวแทนแสดงถึงคุณลักษณะของส่ิงตางๆ ในประเทศ ที่ประมวลตามความเปนจริงจากขอมูลที่เก็บรวบรวมไดตามหลักวิชาการทางสถิติ และเปนสถิติที่มีความสําคัญตอการใชในการกําหนดนโยบายเพ่ือการพัฒนาประเทศ

สําหรับประเทศไทยในระยะแรก ไดกําหนดคุณสมบัติของสถิติทางการไว ดังน้ี 1) สถิติที่ใชในการกําหนดนโยบายเพ่ือการพัฒนาประเทศ 2) สถิติที่มีการผลิตอยางตอเน่ือง โดยหนวยงานที่มีความพรอม 3) สถิติที่มาจากระบบการผลิต ที่ถูกตองตามมาตรฐาน การจัดหมวดหมู และมาตรฐานคุณภาพ

ที่กําหนด 4) สถิติที่รับรองใหใชเปนขอมูลอางอิง (Reference) สําหรับประเทศไทย

ผังสถิติทางการ (นําเสนอในหัวขอ 3.2) มีสวนประกอบสําคัญคือ โครงสรางสถิติทางการ (หมวด หมู หมูยอย) ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ และหนวยงานรับผิดชอบ สถิติทางการภายใตผังสถิติทางการจะเปนสถิติทางการที่มีความสําคัญและจําเปนในการกําหนดนโยบายเพื่อการพัฒนาประเทศ ซ่ึงจะตองพัฒนาใหมีคุณสมบัติครบถวนในระยะตอไป

โครงสรางสถิติทางการซึ่งเปนสวนหนึ่งของผังสถิติทางการ พิจารณาจากขอมูลที่จําเปนตอการประเมินและติดตามสถานการณการพัฒนา และการดําเนินงานตามนโยบายและยุทธศาสตรการพัฒนา ที่สําคัญของสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ตามที่ไดนําเสนอในบทที่ 2 ไดโครงสรางสถิติทางการ และสถิติทางการ ดังตอไปน้ี

1. ศาสนา 1.1 บุคลากรทางศาสนา ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี

- นักบวชในศาสนาพุทธ - ผูสอนศาสนาพุทธ - บุคลากรในศาสนาอ่ืนๆ (อิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดู และซิกข)

1.2 ศาสนสถานและศาสนิกชน ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - พุทธศาสนสถาน - ศาสนสถานอ่ืนๆ (อิสลาม คริสต พราหมณ–ฮินดู ซิกข) - ศาสนิกชน

5 แผนแม่บทระบบสถิติประเทศไทย พ.ศ. 2554-2558. หน้า 6-7. สํานักงานสถิติแห่งชาติ.


1.3 การเรียนรูและอบรมทางศาสนา ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - การเรียนรูและอบรมทางศาสนาพุทธ - การเรียนรูและอบรมทางศาสนาอิสลาม - การเรียนรูและอบรมทางศาสนาคริสต

1.4 การปฏิบัติศาสนกิจ ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - การประกอบกิจทางศาสนาของประชาชน - การจาริกแสวงบุญ

1.5 การสนับสนุนศาสนา ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - การสนับสนุนศาสนาโดยรัฐ - การสนับสนุนพุทธศาสนสถานโดยรัฐ - การสนับสนุนศาสนาโดยประชาชน

2. ศิลปะ วฒันธรรม 2.1 บุคคล/องคกรทางศิลปะ วัฒนธรรม

2.1.1 บุคคลทางศิลปะ วัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - ศิลปนแหงชาติ - ศิลปนพ้ืนบาน - ศิลปนรวมสมัย - ผูสอนศิลปะ วัฒนธรรม - ผูมีภูมิปญญาทองถิ่น ปราชญชาวบานและชางฝมือพ้ืนบาน - นักเขียน/นักประพันธ

2.1.2 องคกรทางศิลปะ วัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - เครือขายทางศิลปะ วัฒนธรรม - สถาบันการศึกษาที่สอนดานศิลปะ วัฒนธรรม

2.2 ส่ิงประดิษฐทางศิลปะ วัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - งานวิจัยและงานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม - บรรณานุกรมงานวิจัย - สื่อโสตทัศน

2.3 สินคาและบริการเชิงศิลปะ วัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - สถานประกอบการดานศิลปะ วัฒนธรรม - ผลิตภัณฑเชิงสรางสรรคศิลปะ วัฒนธรรม


2.4 แหลงเรียนรูทางศิลปะ วัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - พิพิธภัณฑสถานแหงชาติ - พิพิธภัณฑทองถิ่น - โบราณสถาน/แหลงโบราณคดี/อุทยานประวัติศาสตร - สถานที่จัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม - หอจดหมายเหตุแหงชาติ/หอสมุดแหงชาติ - แหลงเรียนรูวัฒนธรรมชุมชน/ทองถิ่น

2.5 การสนับสนุนศิลปะ วัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - การสนับสนุนศิลปะ วัฒนธรรม

2.6 ความเส่ียงทางวัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - การสมรสในเด็ก - มารดาตั้งครรภกอนวัยอันควร - คานิยมทางเพศของเยาวชน - พฤติกรรมของวัยรุน - รานเกมสและวีดีทัศน

2.7 การเฝาระวังทางวัฒนธรรม ประกอบดวยสถิติทางการ ดังน้ี - สถานภาพทางครอบครัว - ดัชนีครอบครัวอบอุน - ลักษณะการอยูอาศัยของเด็ก - เครือขายเฝาระวังทางวัฒนธรรม - สภาวการณทางวัฒนธรรม - การใชเวลาวางของประชากร

34

แผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมฉบับท่ี 1 พ.ศ. 2557

-2558

3.2 ผังสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

ตารางขางลางนี้นําเสนอโครงสรางสถิติ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ (การจัดจําแนกและระดับการนําเสนอ) และหนวยงานรับผิดชอบ

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 1. ศาสนา 1.1 บุคลากรทางศาสนา

1) นักบวชในศาสนาพุทธ 1) จํานวนพระภิกษุ สามเณร จําแนกตามนิกาย จังหวัด

สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ

หนวยราช การอิสระ

มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร หนังสือขอมูลพื้นฐานทางพระพุทธศาสนา ลาสุดป 56 http://www.onab.go.th/

2) จํานวนพระภิกษุ สามเณรที่ศึกษา/จบการศึกษาหลักสูตรพระปริยัติธรรม6 จําแนกตามแผนก (สามัญ และ ธรรมบาลี) สวนกลาง และสวนภูมิภาค



มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร

3) จํานวนพระสังฆาธิการ จําแนกตามตําแหนง



มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร หนังสือขอมูลพื้นฐานทางพระพุทธศาสนา ลาสุดป 56

4) จํานวนพระราชาคณะ ในประเทศ และตางประเทศ จําแนกตามชั้นสมณศักดิ์



มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร

2) ผูสอนศาสนาพุทธ 1) จํานวนพระธรรมวิทยากร ในศูนยการเรียนรูศีลธรรม การอบรมคุณธรรมจริยธรรม จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับการศึกษา

กรมการศาสนา วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

6 การศึกษาตามหลักสูตรพระประยัติธรรม แผนกธรรมและแผนกบาลีสนามหลวง

35

แผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมฉบับท่ี 1 พ.ศ. 2557 - 2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) จํานวนผูสอนศาสนาพุทธที่ศูนยศึกษา

พระพุทธศาสนาวันอาทิตย จําแนกตามสถานะผูสอน (บรรพชิต คฤหัสถ)

กรมการศาสนา

วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

3) จํานวนพระเผยแผพระพุทธศาสนา จําแนกตามวิทยฐานะ7 จังหวัด อําเภอ ตําบล



มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

4) จํานวนพระนักเทศน จําแนกตามจังหวัด อําเภอ ตําบล




5) จํานวนพระธรรมทูต8 จําแนกตามสาย (9 สาย) ฝาย (ฝายบริหาร ฝายปฏบิัติการ) วิทยฐานะ จังหวดั อําเภอ ตําบล




6) จํานวนพระวิปสสนาจารย9 จําแนกตาม วิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล




3) บุคลากรในศาสนาอื่นๆ(อิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดู และซิกข)

1) จํานวนสัปปุรุษประจํามัสยิด อิหมาม คอเต็บ บิหลั่น จําแนกตามสัญชาติ จังหวัด

กรมการศาสนา วธ. มีขอมูลเผยแพรในเว็บไซตสํานักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแหงประเทศไทย

2) จํานวนผูสอนศาสนาอิสลามในศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด(ศอม.)10 จําแนกตามจังหวัด



7 ฐานะในดานความรู เชน สอบเทียบวิทยฐานะมีวิทยฐานะในระดับปริญญาตรี.

8 ภิกษุผูทําหนาที่ประกาศและเผยแผพระศาสนาดวยการแสดงธรรม และประพฤติตนเปนแบบอยางแกโลก. สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ. http://www.onab.go.th.

9 พระภิกษุผูทําการสอนการปฏิบัติกรรมฐานตามหลักคําสอนของพระพุทธศาสนา ซึ่งตองมีคุณสมบัติ กลาวคือ ไดรับการคัดเลือกใหเขารับการอบรมโดยผูบังคับบัญชาระดับจังหวัด และผานการอบรมหลักสูตรพระวิปสสนาจารยจากกรมการศาสนา.

10 ตามระเบียบกรมการศาสนาวาดวยศนูยอบรมศาสนาอิสลามและจรยิธรรมประจํามัสยิด พ.ศ. 2551

36


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 3) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาคริสต

จําแนกตามสัญชาติ กรมการศาสนา วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมได

ประมวลเปนขอมูลสถิติ

4) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาพราหมณ-ฮินดู จําแนกตามสัญชาติ


5) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาซิกข จําแนกตามสัญชาติ


1.2 ศาสนสถานและ ศาสนิกชน

1) พุทธศาสนสถาน 1) จํานวนวัดในประเทศ จําแนกตามลักษณะวัด11 (วัดที่ไดรับวิสุงคามสีมา และสํานักสงฆ) นิกาย จังหวัด



มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร รายงานขอมูลพื้นฐานทางพระพุทธศาสนา ลาสุดป 56

2) จํานวนวัดในประเทศ จําแนกตาม ประเภทวัด12 (พระอารามหลวง วัดราษฎร วัดราง) นิกาย จังหวัด




3) จํานวนวัดไทยในตางประเทศ จําแนกตามประเทศ




2) ศาสนสถานอื่นๆ (อิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดู ซิกซ)

1) จํานวนมัสยิดทั่วประเทศ จําแนกตามจังหวัด


11

วัดทั้งหมดทั่วประเทศแบงออกเปน 2 ลักษณะ คือ วัดที่ไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมา และสํานักสงฆ วัดที่ไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมา คือวัดที่มีอุโบสถเปนที่ทําสังฆกรรม คําวา วิสุงคามสีมา ในที่นี้หมายถึงเขตที่ พระมหากษัตริยพระราชทานแกสงฆเพื่อใชเปนที่สรางโบสถ สวนสํานักสงฆ คือ วัดที่ยังไมไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมา จึงไมมีอุโบสถ. สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ.cmi.onab.go.th/download/form/F17.doc

12 พระอารามหลวง คือวัดที่พระมหากษัตริย หรือพระบรมวงศานุวงศ เชน สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จ พระยุพราช ทรงสรางหรือทรงบูรณปฏิสังขรณ หรือมีผูสรางนอมเกลานอมกระหมอมถวายเปนวัดหลวง และวัดที่ราษฎรสราง หรือบูรณปฏิสังขรณ และขอพระราชทานใหทรงรับไวเปนพระอารามหลวง เชน วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร วัดราษฎร ไดแกวัดที่ประชาชนสราง หรือปฏิสังขรณ เชน วัดประสาทบุญญาวาส

วัดราง คือวัดที่ทรุดโทรม ไมมีพระสงฆพํานักอาศัยจําพรรษา ทางราชการจะขึ้นทะเบียนไว ซึ่งหากบูรณะไดอาจยกเปนวัดมีพระสงฆตอไป เชน วัดไชยวัฒนาราม (พระนครศรีอยุธยา). สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ. cmi.onab.go.th/download/form/F17.doc

37


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) จํานวนโบสถคริสตทั่วประเทศ จําแนก

ตามนิกาย จังหวัด กรมการศาสนา

วธ. จัดเก็บทุกปเฉพาะคริสตศาสนสถานที่ตองการเงินอุดหนุน ยังไมมีภาพรวม

3) จํานวนเทวสถานโบสถพราหมณ จําแนกตามนิกาย จังหวัด


วธ. ยังไมมีการจัดเก็บขอมูล เนื่องจากไมมีงบประมาณ

กรมการศาสนาจะทําแบบรายงานในป 2556 และทําในแผนงานระบบติดตามงบประมาณ

4) จํานวนวัดซิกข จําแนกจังหวัด กรมการศาสนา


3) ศาสนิกชน

1) จํานวนผูนับถือศาสนาจากการทะเบียน จําแนกตามศาสนา เพศ จังหวัด ภาค

กรมการปกครอง มท. หนวยงานไมอยูในอนุกรรมการฯ

ฝายเลขาฯ ประสานกับหนวยงานรับผิดชอบ

2) จํานวนผูนับถือศาสนาจากการสํารวจ จําแนกตามศาสนา เพศ จังหวัด ภาค

สํานักงานสถิติแหงชาติ ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร (สํามะโนประชากรและเคหะ)

1.3 การเรียนรูและอบรมทางศาสนา

1) การเรียนรูและอบรมทางศาสนาพุทธ

1) จํานวนหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา (หนวยเผยแพรศีลธรรม หนวยพุทธศาสนาในสถานศึกษา และหนวยสงเคราะหพุทธมามกะ) จําแนกตามจังหวัด


2) จํานวนผูเขารับการอบรมในหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา จําแนกตามจังหวัด


38


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 3) จํานวนศูนยศึกษาพระพุทธศาสนาวัน

อาทิตย (ศพอ.) จําแนกตามประเภท13 จังหวัด ภาค


มีระบบฐานขอมลูศูนยศึกษาพระพุทธศาสนา วันอาทิตย 4) จํานวนผูเรียนพระพุทธศาสนาวัน

อาทิตย จําแนกตามชั้นเรียน หองเรียน เพศ กลุมอายุ


5) จํานวนวัดที่จัดบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูรอน จําแนกตามจังหวัด และภาค


6) จํานวนผูบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูรอน จําแนกตามจังหวัด และภาค


7) จํานวนเยาวชนที่เขารวมโครงการสวดมนตหมูสรรเสริญพระรัตนตรัย จําแนกตามเพศ อายุ ระดับการศึกษา จังหวัด รายป



8) จํานวนเยาวชนที่เขารวมโครงการประกวดบรรยายธรรม จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับการศึกษา รายป


2) การเรียนรูและอบรมทางศาสนาอิสลาม

1) จํานวนศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด14 ทั่วประเทศ จําแนกตามจังหวัด ภาค


13

หมายถึง ศูนยศึกษาพระพุทธศาสนาเดิม และศูนยฯที่จะไดรับการพัฒนาใหมีมาตรฐานเปนศูนยฯตนแบบในอนาคต

39


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) จํานวนผูเรียนศาสนาอิสลามและ

จริยธรรมในศูนยอบรม จําแนกตามกลุมอายุ เพศ เขตการปกครอง


3) การเรียนรูและอบรมทางศาสนาคริสต

1) จํานวนศูนยอบรมทางศาสนาคริสต จําแนกตามจังหวัด

กรมการศาสนา วธ. ยังไมมีขอมูล กําลังดําเนินการรวบรวมขอมูลจากเครือขายองคกรทางศาสนาคริสตที่กรมการศาสนารับรองมี 5 องคกร คือ 1) สภาประมุขแหงบาทหลวง

โรมันคาทอลิกแหงประเทศไทย

2) สหกิจคริสเตียนแหงประเทศไทย

3) มูลนิธิคริสตจักรเซเวนเดย แอดเวนติสแหงประเทศไทย

4) สภาคริสตจักรในประเทศไทย

5) สหคริสตจักรแบบติสตในประเทศไทย

กรมศาสนารับประสานกับหนวยงานที่เกี่ยวของทั้ง 5 องคกร

14

“ศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด” หมายความวา สถานที่ที่มัสยิดจัดตั้งขึ้นเพื่อเปนสถานที่ใหการศึกษาและอบรมจริยธรรมอิสลาม ตลอดจนการจัดกิจกรรมดานศาสนาและประเพณีที่ไมขัดกับหลักการศาสนาอิสลาม มีชื่อยอวา “ศอม.”

40


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) จํานวนผูเรียน/ผูอบรมทางศาสนาคริสต

จําแนกจังหวัด กรมการศาสนา วธ. ยังไมมีขอมูล

กรมการศาสนารับประสานกับหนวยงานที่เกี่ยวของ

1.4 การปฏิบัติศาสนกิจ

1) การประกอบกิจทางศาสนาของประชาชน

1) จํานวนและรอยละของพุทธศาสนิกชนอายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการประกอบกิจทางศาสนา ภาค เขตการปกครอง

สํานักงานสถิติแหงชาติ ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร จัดทําทุก 3 ป (สํารวจสภาวะทางสังคมและวัฒนธรรม)

2) จํานวนและรอยละของมุสลิม* อายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการประกอบกิจทางศาสนา ภาค เขตการปกครอง


*สสช.เปลีย่นจาก คาํวาอิสลามิกชนเปนมุสลิม

3) จํานวนและรอยละของคริสตศาสนิกชนอายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการประกอบกิจทางศาสนา ภาค เขตการปกครอง


2) การจาริกแสวงบุญ15 1) จํานวนพระสงฆที่เดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตําบล จําแนกตามจังหวัด



2) จํานวนพุทธบริษัทที่เขารวมโครงการเดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตําบล จําแนกตาม เพศ



15 “การจาริกแสวงบุญ” คือ การเดินทางหรือการแสวงหาสิ่งที่มีความสําคัญทางจริยธรรมตอจิตใจ บางครั้งก็จะเปนการเดินทางไปยังศาสนสถานที่มีความสําคัญตอความเชื่อหรือความศรัทธาของผูนั้น สมาชิกของศาสนา

หลักของโลกมักจะรวมในการเดินทางไปแสวงบุญ ผูที่เดินทางไปทําการจาริกแสวงบุญเรียกวานักแสวงบุญ (http://th.wikipedia.org/การจาริกแสวงบุญ)

41


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 3) จํานวนผูไปประกอบพิธีฮัจยที่มักกะฮ

จําแนกตามเพศ จังหวัด กรมการศาสนา วธ. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร หนวยงานที่

เกี่ยวของคือคณะกรรมการสงเสริมกิจการฮัจยแหงประเทศไทย

1.5 การสนับสนุนศาสนา

1) การสนับสนุนศาสนาโดยรัฐ

1) จํานวนศาสนสถานโครงการลานธรรมลานวิถีไทยที่ไดรับเงินอุดหนุนในการจัดกิจกรรมทางศาสนา จําแนกตามศาสนา จังหวัด ภาค


เดิมชื่อโครงการ ลานบุญ ลานปญญา

2) จํานวนศาสนสถานที่ไดรับเงินอุดหนุนในการบูรณะซอมแซม ศาสนสถาน (ศาสนาอิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดูและซิกข) จําแนกตามภาค จังหวัด


3) จํานวนสถาบันทางศาสนาที่ไดรับเงินสนับสนุนการจัดกิจกรรมทางศาสนา จําแนกตามศาสนาที่กรมการศาสนารับรอง (5 ศาสนา) จังหวัด ภาค


ขอมูลทะเบียนรายป

4) จํานวนคณะกรรมการอิสลามประจําจังหวัด ที่ไดรับเงินสนับสนุนในการดําเนิน งานทางศาสนา จําแนกตามจังหวัด ภาค



5) จํานวนผูประกอบกิจการฮัจยที่ทําสัญญาเงินยืมกองทุนสําหรับผูเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย จําแนกตามจังหวัด



42


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) การสนับสนุนพุทธ

ศาสนสถานโดยรัฐ จํานวนพุทธศาสนสถานที่ไดรับ การบูรณะซอมแซม




3) การสนับสนุนศาสนาโดยประชาชน

1) จํานวนผูบริจาคเพื่อศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท16 เพศ จังหวัด

สํานักงานสถิติแหงชาติ ทก. เดิมมีขอมูลจากการสํารวจการเขารวมกิจกรรมทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2548 ของ สสช. ตอมาไมมีการถามขอถามนี้

2) จํานวนเงินบริจาคเพื่อศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท จังหวัด

สํานักงานสถิติแหงชาติ ทก. เดิมมีขอมูลจากการสํารวจการเขารวมกิจกรรมทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2548 ของ สสช. ตอมาไมมีการถามขอถามนี้

2. ศิลปะ วัฒนธรรม 2.1 บุคคล / องคกรทาง ศิลปะ วัฒนธรรม

2.1.1 บุคคลทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) ศิลปนแหงชาติ

จํานวนศิลปนแหงชาติ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด

กรมสงเสริมวัฒนธรรม วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

2) ศิลปนพื้นบาน 1) จํานวนคณะแสดงพื้นบาน17 จําแนกตามสาขา จังหวัด

กรมสงเสริมวัฒนธรรม

วธ. จัดเก็บขอมูลในป 2555 โดยขอความรวมมือจากสํานักงานวัฒนธรรมจังหวัด

16

ตัวอยางเชน เพื่อสะเดาะเคราะห การศึกษาของสงฆ คาสาธารณูปโภค เปนตน 17

ศิลปะการแสดงพื้นบาน แบงเปน 2 หมวด คือ สาขาดนตรีและสาขาการแสดง

43


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) จํานวนศิลปนการแสดงพื้นบาน จําแนก

ตามสาขา เพศ จังหวัด กรมสงเสริมวัฒนธรรม

วธ. หรือสภาวัฒนธรรมจังหวัด มีรายงาน 62 จังหวัด และยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

3) ศิลปนรวมสมัย

1) จํานวนศิลปนรวมสมัย จําแนกตามเพศ สาขา ประเภทรางวัล

สํานักงานศิลปวัฒนธรรมรวมสมัย


รวมศิลปนที่ไดรางวัลศิลปาธรแลว

2) จํานวนเยาวชนตนแบบศิลปะรวมสมัย จําแนกตามสาขา

สํานักงานศิลปวัฒนธรรมรวมสมัย


4) ผูสอนศิลปะ วัฒนธรรม จํานวนผูสอนศิลปะ วัฒนธรรมจําแนกตามสาขา และสถาบัน

สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป วธ. - มีหลายหนวยงานจัดเก็บขอมูล - ในสวนของ สบศ. จะมีโครงการวิจัยความตองการและจํานวนที่ผลิตได และการสรางเครือขายครูผูสอนทั่วประเทศ จะนําเสนอขอมูลไดภายในป 2557 เปนตนไป

สบศ. รับเปนเจาภาพรวบรวมขอมูลในภาพรวม

44


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 5) ผูมีภูมิปญญาทองถิ่น

ปราชญชาวบานและชางฝมือพื้นบาน

1) จํานวนครูผูมภีูมิปญญาไทย จําแนกตามดาน18 ภาค จังหวัด

สํานักงานเลขาธิการ สภาการศึกษา

ศธ. หนวยงานไมอยูในอนุกรรมการฯ - สวธ. เคยจัดเก็บครั้งเดียว ป 2553 เฉพาะ 5 จังหวัดชายแดนใต เนื่องจากขาดงบประมาณ - สกศ. มีการจัดเก็บขอมูล ครูภูมิปญญาไทย 9 ดาน

* ฝายเลขาฯ ประสานกับหนวยงานรับผิดชอบ

2) จํานวนชางฝมือพื้นบาน จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด

กรมสงเสริมวัฒนธรรม วธ. จัดเก็บขอมูลในป 2555 โดยขอความรวมมือจากสํานักงานวัฒนธรรมจังหวัด หรือสภาวัฒนธรรมจังหวัด และยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

6) นักเขียน/นักประพันธ

จํานวนนักเขียน/นักประพันธ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด อําเภอ ประเภทรางวัล

ยังไมมีหนวยงานรับผิดชอบ

- ยังไมมีขอมูล หนวยงานที่เกี่ยวของคือสมาคมนักเขียนแหงประเทศไทย http://www.thaiwriterassociation.org/

18

ภูมิปญญาไทย 9 ดาน ไดแก ดานเกษตรกรรม ดานอุตสาหกรรมและหัตถกรรม ดานการแพทยแผนไทย ดานการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ดานกองทุนและธุรกิจชุมชน ดานศิลปกรรม ดานภาษาและวรรณกรรม ดานปรัชญา ศาสนา และประเพณี และดานโภชนาการ. [http://www.thaiwisdom.org/teachers/association]

45


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2.1.2 องคกรทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) เครือขายทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนเครือขายดานศิลปะ วัฒนธรรม (องคกรและบุคคล) จําแนกตามสาขา จังหวัด

สํานักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม สํานักบริหารกลาง

วธ. มีหลายหนวยงานจัดเก็บขอมูล - สํานักบริหารกลาง สป.วธ. รับเปน ผูประสานรวบรวมจากหนวยงานตางๆ เชน สบศ. สวธ. เพราะมี MOU เก็บขอมูลภาพรวมเครือขาย ที่ชัดเจนเพราะเครือขาย มีจํานวนมาก หลายระดับ - กรมสงเสริมวัฒนธรรมมีขอมูล เครือขายวิทยุชุมชน มีแบบทั้งองคกร และบุคคล ระดับจังหวัด ศูนยวัฒนธรรมจังหวัด อยูในการกํากับดูแลของสถาบันราชภัฏในจังหวัด สภาวัฒนธรรมกรุงเทพฯ กทม. (เขตและแขวง) และสภาวัฒนธรรมจังหวดัอําเภอ ตําบล

2) สถาบันการศึกษาที่สอนดานศิลปะ วัฒนธรรม

จํานวนสถาบันการศึกษาที่สอนดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามสังกัด

สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป วธ. ยังไมมีขอมูล คาดวาจะดําเนินการเก็บรวบรวมขอมูลภายในปงบประมาณ 2557

46


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2.2 สิ่งประดิษฐทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) งานวิจัยและงานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตาม หัวเรื่อง ประเภท ภาค จังหวัด


- มีหลายหนวยงานผลิตผลงาน วิจัย (สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป /ศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร/ศูนยคุณธรรม (องคการมหาชน)/ สวธ.) ยังไมมีหนวยงานหลักรวบรวมสถิติภาพรวม สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลปจะสงขอมลูจํานวนงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรมของหนวยงาน สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลปนําเสนอไดภายใน มี.ค.56 ศูนยคุณธรรม มีขอมูลเฉพาะของหนวยงาน

2) จํานวนผลงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรมที่มีการจดสิทธิบัตร/ อนุสิทธิบัตร

สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป วธ. ยังไมมีขอมูลภาพรวม -สบศ.มีขอมูลนําเสนอไดในป 2556 และรับประสานรวบรวมขอมูลจากหนวยงานในกระทรวงวัฒนธรรมและหนวยงานที่เกี่ยวของ

ตัวชี้วัดแผนแมบทวัฒนธรรมฯ

2) บรรณานุกรมงานวิจัย จํานวนขอมูลบรรณานุกรมงานวิจัย ศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

47


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ

3) สื่อโสตทัศน จํานวนรายการวิทยุกระจายเสียง และรายการโทรทัศนที่สงเสริมดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

สํานักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศนและกิจการโทรคมนาคมแหงชาติ

หนวยราชการอิสระ

หนวยงานไมอยูในอนุกรรมการสาขาฯ (ปจจุบันมีเฉพาะขอมูลของ กรมประชาสัมพันธ ยังไมมีขอมูลภาพรวม)


2.3 สินคาและบริการเชิงศิลปะ วัฒนธรรม

1) สถานประกอบการ ดานศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนสถานประกอบการ ภายใต พ.ร.บ.ภาพยนตรและวีดีทัศน พ.ศ. 2551

กรมสงเสริมวัฒนธรรม วธ. มีการรวบรวมขอมูลรายจังหวัด แตยังไมครบถวนทุกจังหวัด

2) จํานวนสถานประกอบการและมูลคา อุตสาหกรรมวัฒนธรรม


- ยังไมมีขอมูล

2) ผลิตภัณฑเชิงสรางสรรคศิลปะ วัฒนธรรม

จํานวนสินคาหนึ่งตําบลหนึ่งผลิตภัณฑ ดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามหมวดหมูประเภทสินคา

กรมการพัฒนาชุมชน มท. หนวยงานไมอยูในอนุกรรมการสาขาฯ (ขอมูลยังไมมีการจัดจําแนกหมวดหมูและจัดทําเปนขอมูลสถิติ)


2.4 แหลงเรียนรูทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) พิพิธภัณฑสถานแหงชาติ 1) จํานวนพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ จําแนกตามจังหวัด

กรมศิลปากร วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

2) จํานวนผูเขาใช-เขาชมพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ จําแนกตามจังหวัดที่ตั้ง ประเภทผูใช-ผูชม 19 เพศ


19 ไดแก ชาวตางประเทศ ชาวไทย พระภิกษุ สามเณร นักเรียนนักศึกษา แขกทางราชการ

48


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) พิพิธภัณฑทองถิ่น จํานวนพิพิธภัณฑทองถิ่นที่ดําเนินการ โดย

องคกรชุมชนหรือเอกชน จําแนกตามเนื้อหาที่จัดแสดง การบริหารจัดการ ภาค และจังหวัด

ศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

3) โบราณสถาน/แหลงโบราณคดี/อุทยานประวัติศาสตร

1) จํานวนโบราณสถาน อุทยานประวัติศาสตร จําแนกตามจังหวัด

กรมศิลปากร วธ. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร

2) จํานวนผูใชบริการโบราณสถาน/อุทยานประวัติศาสตรทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาค จําแนกตามเพศ


3) แหลงโบราณคดีที่ไดรับความนิยม จําแนกตามจังหวัด


49


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 4) สถานที่จัดแสดงงานทาง

ศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนสถานที่จัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามประเภท20 จังหวัด


- มีหลายหนวยงานจัดแสดงงานศิลปะ วัฒนธรรม ไดแก สวธ./กรมศิลปากร/ หอภาพยนตรฯ/อปท./สถาบันการศึกษา/เอกชน ยังไมมีหนวยงานหลักรวบรวมสถิติภาพรวม หออัครศิลปน -สวธ. หอวัฒนธรรมนิทัศน (เดิมสวธ.ดูแล) ปจจุบันหนวย งานทองถิ่นเปนผูดูแล หอศิลป

o หอศิลปภายใตพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ-กรมศิลปากร o หอศิลป/หอศิลปกรรม/หอศิลปวัฒนธรรมอื่นๆ เชน หอศิลป/หอศิลป กรรม/หอศิลปวัฒนธรรมในสังกัดสถาบันการศึกษา

20

ไดแก หออัครศิลปน หอศิลป โรงละคร ศูนยวัฒนธรรมแหงประเทศไทย หอภาพยนตร

50


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ o หอศิลปพระนางเจา

สิริกิติ์พระบรมราชินีนาถกทม. o หอศิลปของภาคเอกชน เชน หอศิลปรวมสมัยอารเดล ฯลฯ พิพิธภัณฑภาพยนตร และโรงภาพยนตรศรีศาลายา หอศิลปกรุงเทพ หอภาพยนตร (องคการมหาชน) โรงละคร (โรงมหรสพ) มีหลายสังกัด ทั้งของรัฐ เอกชน มูลนิธิ ; โรงละครภายใตการดูแลหนวยงานของรัฐ และ กทม.; - โรงละครแหงชาติ 3 แหง กทม. สุพรรณฯ และนครราชสีมา-กรมศิลปากร

- โรงละครวังหนา-สบศ. - โรงละครศาลาเฉลิมกรุง-มูลนิธิศาลาเฉลิมกรุง กทม.

51


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ โรงละครภาคเอกชน;

- โรงละครอักษรา - เมืองไทยรัชดาลัยเทียเตอร

- สยามนิรมิต - ภัทรวดีเทียเตอร - โรงละครมรดกใหม - โรงละครกรุงเทพ - โรงละครกาดสวนแกว - ศูนยวัฒนธรรมแหงประเทศไทย-กรมสงเสริมวัฒนธรรม

2) จํานวนผูใชบริการ การจัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามประเภทผูใชบริการและประเภทสถานที่จัดแสดง


- ยังไมมีขอมูล ควรตกลงหาหนวยงานประสานเก็บรวบรวมขอมูล

3) จํานวนการจดัแสดงนิทรรศการและผลงานดานศิลปวัฒนธรรม 21


- ยังไมมีขอมูลภาพรวม

5) หอจดหมายเหตุแหงชาติ22 / หอสมุดแหงชาติ

1) จํานวนหอสมุดแหงชาติ/ หอจดหมายเหตุแหงชาติ ทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาค


2) จํานวนผูใชบริการหอสมุดแหงชาติ/ หอจดหมายเหตุแหงชาติ ทั้งสวนกลาง และสวนภูมิภาค จําแนกตามเพศ

กรมศิลปากร วธ.


21

ไดแก ทัศนศิลป ดุริยางคศิลป นาฏศิลป วรรณกรรม ศิลปการแสดง และ ศิลปประยุกต 22

จดหมายเหตุ (อังกฤษ: archive) หมายถึง บันทึก หรือรายงานเหตุการณที่เกิดขึ้น ณ ชวงเวลาหนึ่งๆ โดยผูบันทึกอาจเปนสวนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือบุคคลทั่วไปก็ได. พจนานุกรมเสรีออนไลน http://www.wiki.org

52


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 6) แหลงเรียนรูวัฒนธรรม

ชุมชน/ทองถิ่น จํานวนแหลงเรียนรูวัฒนธรรมชุมชน/ทองถิ่น ภายใตโครงการศูนยวัฒนธรรมเฉลิมราช จําแนกตามจังหวัด

กรมสงเสริมวัฒนธรรม วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

2.5 การสนับสนุนศิลปะ วัฒนธรรม

1) การสนับสนุนศิลปะ วัฒนธรรม

จํานวนเงินบูรณะซอมแซมแหลงเรียนรูทางศิลปะ วัฒนธรรม และโบราณสถาน จําแนกตามประเภทแหลงเรียนรู

กรมศิลปากร วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ การจัดเก็บขอมูลอยูในชั้นความลับ

2.6 ความเสี่ยงทางวัฒนธรรม

1) การสมรสในเด็ก จํานวนสตรีอายุ 20-49 ป ที่สมรส หรือ อยูกินกับชายกอนอายุ 15 ป และอายุ 18 ป

สํานักงานสถิติแหงชาติ

ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร (สํารวจสถานการณเด็กและสตรีในประเทศไทย)

อยูในสาขา หญิงและชาย

2) มารดาตั้งครรภกอนวัยอันควร

1) รอยละของแมคลอดบุตร อายุ 10-19 ป กรมอนามัย สํานักอนามัยการเจริญพันธุ

สธ. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร ขอมูลครอบคลุมสถานพยาบาลภาครัฐทุกสังกัด แตไมรวมขอมูลจากสถานพยาบาลเอกชน

อยูในสาขาสุขภาพ

2) อัตราการคลอดของหญิงอายุ 15-19 ป กรมอนามัย สํานักอนามัยการเจริญพันธุ

สธ. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร ขอมูลครอบคลุมสถานพยาบาลภาครัฐทุกสังกัด แตไมรวมขอมูลจากสถานพยาบาลเอกชน

อยูในสาขาสุขภาพ (ไมสามารถหาขอมูลอัตราการตั้งครรภได)

3) คานิยมทางเพศของเยาวชน

จํานวนและรอยละของวัยรุนอายุ 15-24 ป จําแนกตามการเคยมีเพศสัมพันธ เพศ กลุมอายุ ระดับการศึกษาสูงสุดที่สําเร็จ เขตการปกครอง และภาค ทั่วราชอาณาจักร

สํานักงานสถิติแหงชาติ ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร ลาสุดป 2552 (สํารวจอนามัยการเจริญพันธุ)

53


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 4) พฤติกรรมของวัยรุน จํานวนและรอยละเด็กวัยรุน อายุ 13-24 ป

จําแนกตามกลุมอายุ ประเภทพฤติกรรมของวัยรุนที่ทําประจํา (เที่ยวเตร/นอนดึกตื่นสาย/เลนการพนัน ตูสลอต หวย บอล/เที่ยวกลางคืน/เลนเกมสคอมพิวเตอร/สื่อสารทางอินเตอรเน็ต (twitter,facebook/webboard) /อานหนังสือ/ทํางานบาน/ชวยเหลือกิจการ ของครอบครัว/เลนกีฬา/เลนดนตรี/รองเพลง/เขารวมกิจกรรมทางสังคม เสริมสรางความรู) เขตการปกครองและภาค

สํานักงานสถิติแหงชาติ ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร ลาสุดป 2551 (สํารวจสภาวะทางสังคม วัฒนธรรม และสุขภาพจิต)

5) รานเกมและวีดิทัศน 1 ) จํ า น วนร า น เกมและวี ดิ ทั ศน ต ามพระราชบัญญัติภาพยนตรและวีดิทัศน พ.ศ.2551 จําแนกตามจังหวัด

กรมสงเสริมวัฒนธรรม วธ. จัดเก็บขอมูลป 2556 เขาฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

2) จํานวนรานเกมสีขาว จําแนกตามจังหวัด


3) จํานวนรานเกมและวีดิทัศนที่กระทําผิดและถูกลงโทษทั้งทางอาญาและปกครอง จําแนกตามจังหวัด


2.7 การเฝาระวังทางวัฒนธรรม

1) สถานภาพทางครอบครัว จํานวนการจดทะเบียนครอบครัวจากการทะเบียน (สมรส หยา รับรองบุตร รับบุตรบุญธรรม เลิกรับบุตรฯ ฐานะของภริยา ฐานะแหงครอบครัว) จําแนกรายจังหวัด

กรมการปกครอง สํานักบริหารการทะเบียน

มท. มีขอมูลที่ตองประมวลผลเพิ่มเติม

อยูในสาขาประชากร ศาสตรฯ

54


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 2) ดัชนีครอบครัวอบอุน ดัชนีครอบครัวอบอุน สํานักงานคณะกรรมการ

พัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ

พณ. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร

3) ลักษณะการอยูอาศัยของเด็ก

จํานวนเด็กอายุ 0 – 17 ป จําแนกตามการอยูอาศัยกับพอแม/ไมไดอยูกับพอแม/ภาวะกําพรา จําแนกตาม อายุ เพศ เขตการปกครอง และจังหวัด


ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร สํารวจสถานการณเด็กและสตรีในประเทศไทย : MICs

อยูในสาขาสวัสดิการสังคม

4) สภาวการณทางวัฒนธรรม 1) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับวิถีครอบครัว จําแนกตามจังหวัด

สํานักงานปลัด กระทรวงวัฒนธรรม สํานักเฝาระวังฯ

วธ. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร

2) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับการใชสื่อ จําแนกตามจังหวัด



3) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับวิถีศาสนา จําแนกตามจังหวัด



4) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับความมีน้ําใจ เอื้อเฟอเผื่อแผ และจิตสาธารณะ จําแนกตามจังหวัด



5) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับการออนนอมถอมตน เคารพผูใหญ และสัมมาคารวะ จําแนกตามจังหวัด



55


โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 6) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับความซื่อสัตย

จําแนกตามจังหวัด สํานักงานปลัด กระทรวงวัฒนธรรม สํานักเฝาระวังฯ


7) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับการขอโทษ ขอบคุณ ยอมรับผิด และใหอภัย จําแนกตามจังหวัด



8) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับการรักนวล สงวนตัว และการแตงกายถูกกาลเทศะ จําแนกตามจังหวัด



9) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับความกตัญูรูคุณ จําแนกตามจังหวัด



10) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับการเคารพกฎหมาย และกฎระเบียบในสังคม จําแนกตามจังหวัด



11) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับการเคารพสิทธิเสรีภาพของผูอื่น จําแนกตามจังหวัด



12) ดัชนีวัฒนธรรมเกี่ยวกับการเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย จําแนกตามจังหวัด



13) ดัชนีขอมูลเกี่ยวกับยาเสพติดในมิติวัฒนธรรม จําแนกตามจังหวัด



56


-2558

โครงสรางสถิติทางการ ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงานรับผิดชอบ กระทรวง สถานการณสถิติทางการ หมายเหตุ 14) จํานวนและรอยละของประชากรอายุ

13 ปขึ้นไป จําแนกตามความถี่ ประเภทคุณธรรม-จริยธรรม23 และภาค


ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร ลาสุดป 2554 (สํารวจสภาวะทางสังคมและวัฒนธรรม)

15) จํานวนและรอยละของประชากรอายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการยอมรับพฤติกรรมทางสังคม24 เขตการปกครอง และภาค


ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร ลาสุดป 2554 (สํารวจสภาวะทางสังคม และวัฒนธรรม)

5) การใชเวลาวางของประชากร

ลักษณะการใชเวลาวางทํากิจกรรมหลักของประชากร อายุ 10 ปขึ้นไป (เวลาเฉลี่ยตอวัน) จําแนกตามกิจกรรม เพศ เขตการปกครอง และภาค

สํานักงานสถิติแหงชาติ ทก. มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร ลาสุดป 2552 (สํารวจการใชเวลาของประชากร)

23

ประเภทคุณธรรม-จริยธรรม ไดแก ใหความชวยเหลือคนที่ตองการความชวยเหลือแมไมใชญาติ ตอบแทนผูมีพระคุณหรือชวยเหลือเรา ยอมรับผิดและขอโทษในความผิดที่ทําหรือมีสวนรับผิดชอบ ใหโอกาสผูอื่นกอนตัวคุณเอง ยกโทษและใหอภัยอยางจริงใจตอผูที่สํานึกผิด แซงคิว ทิ้งขยะในที่สาธารณะ ใฝหาความรูเพิ่มเติม ใชจายเงินฟุมเฟอย เก็บออมเงิน

24 พฤติกรรมทางสังคม ไดแก พูดภาษาไทยคําฝรั่งคํา ใสเสื้อสายเดี่ยว เกาะอก เปดหนาทอง นุงกางเกงเอวต่ํา/ขาสั้นมาก แสดงพฤติกรรมไมสุภาพในที่สาธารณะ แสดงออกทางเพศอยางเปดเผย ชายมีเพศสัมพันธกอนแตงงาน หญิงมีเพศสัมพันธกอนแตงงาน ชายหญิงอยูดวยกันโดยไมแตงงาน ผูชายทําตัวเปนผูหญิงผูหญิงทําตัวเปนผูชาย ชายรักรวมเพศ หญิงรักรวมเพศ ชายหญิงมีเพศสัมพันธกอนอายุ 15 ป


บทที่ 4 สถานการณและแนวทางการพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

ในการกําหนดแนวทางการพัฒนาสถิติทางการจําเปนตองทราบถึงสถานการณของสถิติทางการ ในปจจุบัน ซ่ึงพิจารณาโดยสังเขปไดสองดาน คือ ดานการผลิตสถิติทางการ และดานความพรอมของ หนวยสถิติ

ดานการผลิตสถิติทางการ จะพิจารณาถึงสถานการณและแนวทางการพัฒนาสถิติทางการเพ่ือใหมีสถิติทางการที่ครบถวน ถูกตอง และเผยแพรอยางสมํ่าเสมอ

การบริหารจัดการ - รายการสถิติที่ มีการจัดเก็บโดยหนวยงานที่ไมไดอยู ในคณะอนุกรรมการฯ

การผลิต/จัดทําสถิติ - รายการสถิติที่ยังไมมีผูรับผิดชอบจัดทํา หรือ เร่ืองเดียวกันที่มีผูรับผิดชอบจัดทํามากกวา 1 หนวยงาน เปนตน หรือรายการสถิติยังไมครอบคลุม ไมถูกตองแมนยํา จําเปนตองพัฒนาวิธีการจัดทําใหถูกตองตามมาตรฐานสากล หรือรายการสถิติยังไมไดจําแนกมิติตางๆ ที่จําเปนตอการนําไปใชประโยชน เชน จําแนกเพศ จําแนกกลุมอายุ หรือรายการสถิติยังไมไดนําเสนอ ในระดับที่จําเปนตอการใชประโยชน เชน นําเสนอระดับจังหวัด หรือรายการสถิติยังไมไดมีการประมวลผลอยางสมํ่าเสมอ ยังขาดชองทางการเผยแพร หรือเผยแพรไมสมํ่าเสมอ ลาชา เปนตน

ดานความพรอมของหนวยสถิติ หนวยสถิติ หมายถึง หนวยงานที่ทําหนาที่รับผิดชอบสถิติทางการของหนวยงาน โดยอาจเปนหนวยที่ผลิตขอมูลสถิติเองหรือรวบรวมขอมูลจากภายในหนวยงานหรือนําขอมูลของหนวยงานอ่ืนมาประมวลผลเปนสถิติ สถานการณและแนวทางการพัฒนาหนวยสถิติสามารถพิจารณาไดดังตอไปน้ี

บุคลากร เชน การมีจํานวนบุคลากรจํากัด บุคลากรมีความรูความเชี่ยวชาญไมเพียงพอ เปนตน

เคร่ืองมือในการผลิต/จัดทําสถิติหรือการเผยแพร เชน ซอฟตแวรในการประมวลผล คอมพิวเตอร ระบบตางๆ เปนตน

ทรัพยากรสนับสนุน เชน งบประมาณ นโยบาย การอบรม การจัดจางหนวยงานภายนอก เปนตน


4.1 สรุปสถานการณและแนวทางการพัฒนาการผลิตสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วฒันธรรม กระทรวงวัฒนธรรมเปนหนวยงานแกนหลักของสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ที่ผลิต

สถิติจากการทะเบียน โดยมีสํานักงานสถิติแหงชาติ (สสช.) เปนหนวยงานที่ผลิตสถิติที่เกี่ยวของจากการสํารวจ ผลการประชุมคณะอนุกรรมการสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม พบวา สถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมมีทั้งสิ้น 44 รายการ จําแนกเปนรายการสถิติทางการจํานวน 108 รายการ อยูในหมวด 1) ศาสนา 50 รายการ และหมวด 2) ศิลปะ วัฒนธรรม 58 รายการ

ทั้งน้ี จากการวิเคราะหสถานการณสถิติทางการ พบวา มีรายการสถิติทางการที่มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพรจํานวน 32 รายการ รายการสถิติทางการที่ตองพัฒนาใหสมบูรณเพิ่มเติมมีจํานวน 71 รายการ และรายการสถิติทางการที่อยูในสาขาอ่ืน 5 รายการ ดังรายละเอียดขางลางน้ี และตารางสรุปที่ 4.1

ตารางท่ี 4.1 สรุปจํานวนรายการสถิติทางการ (จําแนกตามสถานการณสถิติทางการ) และแนวทางการพัฒนา

รายการสถิติทางการ (จําแนกตามสถานการณ)

จํานวน (รายการ) แนวทางการพัฒนา

1. รายการสถิติทางการที่มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร (มีแหลงขอมูล มีการจัดทําอยางตอเนื่อง)

32

ฝายเลขาฯประสานใหหนวยงานรับผิดชอบนําเขาขอมูลในระบบนําเสนอสถิติทางการ ดําเนินการประเมินคุณภาพขอมูลสถิติทางการ และจัดทําปฏิทินการเผยแพร ในระยะตอไป

2. รายการสถิติทางการที่ตองพัฒนาใหสมบูรณเพิ่มเติม 71 2.1 รายการสถิติทางการที่มีการจัดเก็บโดยหนวยงาน

ที่ไมไดเปนคณะอนุกรรมการสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

5 ฝายเลขาฯ ประสานความรวมมือกับหนวยงานรับผิดชอบเพื่อนําเขาขอมูล

2.2 รายการสถิติที่จัดเก็บไมตอเนื่อง หรือเปนโครงการเฉพาะ เก็บรวบรวมขอมูลไดไมครอบคลุม หรืออยูระหวางการจัดทําฐานขอมูล

1 กําหนดแนวทางการจัดเก็บขอมูลใหตอเนื่อง และครอบคลุม ฝายเลขาฯ ประสานติดตามขอมูลเมื่อฐานขอมูลดําเนินการแลวเสร็จ

2.3 รายการสถิติที่ยังไมมีขอมูล หรือยังไมมีหนวยงานรับผิดชอบ หรือมีหลายหนวยงานดําเนินการ แตรวบรวมขอมูลไดเพียงบางหนวยงาน

16 กําหนดหนวยงานรับผิดชอบหลัก ประสานรวบรวมสถิ ติภาพรวม ฝายเลขาฯประสานหนวยงานรับผิดชอบ

2.4 รายการสถิ ติทางการท่ีมี ฐานขอมูลแตต องประมวลผลเปนขอมูลสถิติ และปรับปรุงขอมูลใหทันสมัย

46

หารื อแนวทางการนํ า เสนอข อ มู ลสถิ ติ ประมวลผลและนําเขาขอมูลสถิติทางการ และการปรับปรุงฐานขอมูลใหทันสมัย

2.5 รายการสถิติทางการท่ีอยูระหวางการประมวลผลขอมูลของป 2557

3 รอสรุปผลขอมูลสถิติทางการป 2557

3. รายการสถิติทางการที่อยูในสาขาอื่น 5 - รวม 108

(ดูรายละเอียดตารางที่ 4.2 สถานการณ และแนวทางการพัฒนาสถิติทางการ รวมท้ังหนวยงานรับผิดชอบ)


4.1.1 รายการสถิติทางการที่มีขอมูลสถิติพรอมเผยแพร จํานวน 32 รายการ ซ่ึงตองมีการประสานหนวยงานรับผิดชอบนําขอมูลเขาระบบนําเสนอสถิติทางการ และประเมินคุณภาพขอมูลสถิติในระยะตอไป ไดแก

สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาต ิ1) จํานวนพระภิกษุ สามเณร จําแนกตามนิกาย จังหวัด 2) จํานวนพระภิกษุ สามเณรที่ศึกษา/จบการศึกษาหลักสูตรพระปริยัติธรรม จําแนกตาม

แผนก (สามัญ และ ธรรมบาลี) สวนกลาง และสวนภูมิภาค 3) จํานวนพระสังฆาธิการ จําแนกตามตําแหนง 4) จํานวนพระราชาคณะ ในประเทศ และตางประเทศ จําแนกตามชั้นสมณศักด์ิ 5) จํานวนวัดในประเทศ จําแนกตามลักษณะวัด (วัดที่ไดรับวิสุงคามสีมา และสํานักสงฆ)

นิกาย จังหวัด 6) จํานวนวัดในประเทศ จําแนกตามประเภทวัด (พระอารามหลวง วัดราษฎร วัดราง)

นิกาย จังหวัด 7) จํานวนวัดไทยในตางประเทศ จําแนกตามประเทศ

สํานักงานสถิติแหงชาต ิ8) จํานวนผูนับถือศาสนาจากการสํารวจ จําแนกตามศาสนา เพศ จังหวัด ภาค 9) จํานวนและรอยละของพุทธศาสนิกชนอายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการประกอบกิจ

ทางศาสนา ภาค เขตการปกครอง 10) จํานวนและรอยละของมุสลิม* อายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการประกอบกิจ

ทางศาสนา ภาค เขตการปกครอง 11) จํานวนและรอยละของคริสตศาสนิกชนอายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการประกอบกิจ

ทางศาสนา ภาค เขตการปกครอง 12) จํานวนและรอยละของวัยรุนอายุ 15-24 ป จําแนกตามการเคยมีเพศสัมพันธ เพศ

กลุมอายุ ระดับการศึกษาสูงสุดที่สําเร็จ เขตการปกครองและภาค ทั่วราชอาณาจักร 13) จํานวนและรอยละเด็กวัยรุน อายุ 13-24 ป จําแนกตามกลุมอายุ ประเภทพฤติกรรม

ของวัยรุนที่ทําประจํา (เที่ยวเตร /นอนดึกตื่นสาย /เลนการพนัน ตูสลอต หวย บอล /เที่ยวกลางคืน/ เลนเกมสคอมพิวเตอร /สื่อสารทางอินเตอรเน็ต (twitter,facebook/ webboard) /อานหนังสือ /ทํางานบาน /ชวยเหลือกิจการของครอบครัว /เลนกีฬา/เลนดนตรี /รองเพลง /เขารวมกิจกรรมทางสังคม เสริมสรางความรู) เขตการปกครองและภาค

14) จํานวนและรอยละของประชากรอายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามความถี่ ประเภทคุณธรรม-จริยธรรม และภาค

15) จํานวนและรอยละของประชากรอายุ 13 ปขึ้นไป จําแนกตามการยอมรับพฤติกรรมทางสังคม เขตการปกครอง และภาค

16) ลักษณะการใชเวลาวางทํากิจกรรมหลักของประชากร อายุ 10 ปขึ้นไป (เวลาเฉลี่ยตอวัน) จําแนกตามกิจกรรม เพศ เขตการปกครอง และภาค


กรมการศาสนา 17) จํานวนผูไปประกอบพิธีฮัจยที่มักกะฮ จําแนกตามเพศ จังหวัด

กรมศิลปากร 18) จํานวนโบราณสถาน อุทยานประวัติศาสตร จําแนกตามจังหวัด

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาต ิ19) ดัชนีครอบครัวอบอุน

สํานักงานปลดักระทรวงวฒันธรรม 20) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับวิถีครอบครัว จําแนกตามจังหวัด 21) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับการใชสื่อ จําแนกตามจังหวัด 22) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับวิถีศาสนา จําแนกตามจังหวัด 23) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับความมีนํ้าใจ เอ้ือเฟอเผื่อแผ และจิตสาธารณะ จําแนก

ตามจังหวัด 24) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับการออนนอมถอมตน เคารพผูใหญ และสัมมาคารวะ

จําแนกตามจังหวัด 25) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับความซื่อสัตย จําแนกตามจังหวัด 26) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับการขอโทษ ขอบคุณ ยอมรับผิด และใหอภัย จําแนกตาม

จังหวัด 27) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับการรักนวลสงวนตัว และการแตงกายถูกกาลเทศะ

จําแนกตามจังหวัด 28) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับความกตัญูรูคุณ จําแนกตามจังหวัด 29) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับการเคารพกฎหมาย และกฎระเบียบในสังคม จําแนกตาม

จังหวัด 30) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับการเคารพสิทธิเสรีภาพของผูอ่ืน จําแนกตามจังหวัด 31) ดัชนีวัฒนธรรมเก่ียวกับการเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย จําแนกตามจังหวัด 32) ดัชนีขอมูลเก่ียวกับยาเสพติดในมิติวัฒนธรรม จําแนกตามจังหวัด

4.1.2 รายการสถิติทางการที่ยังตองพัฒนาใหสมบูรณ มีจํานวนรวมทั้งสิ้น 71 รายการ จําแนกเปนดานการบริหารจัดการ และการผลิตสถิติ ไดดังน้ี

(1) รายการสถิติทางการท่ีมีการจัดเก็บโดยหนวยงานที่ไมไดอยูในคณะอนุกรรมการสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม จํานวน 5 รายการ ซ่ึงจะตองมีการประสานกับหนวยงานรับผิดชอบ เพ่ือนําเสนอขอมูลสถิติทางการ และบางรายการจะตองประสานหารือความเปนไปไดในการจัดทําสถิติทางการ ไดแก

เผยแพรในเว็บไซตสํานักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแหงประเทศไทย กรมการศาสนารับผิดชอบประสานงาน

1) จํานวนสัปปุรุษประจํามัสยิด อิหมาม คอเต็บ บิหลั่น จําแนกตามสัญชาติ จังหวัด กรมการปกครอง

2) จํานวนผูนับถือศาสนาจากการทะเบียน จําแนกตามศาสนา เพศ จังหวัด ภาค


สํานักงานเลขาธิกาสภาการศึกษา 3) จํานวนครูผูมีภูมิปญญาไทย จําแนกตามดาน ภาค จังหวัด สํานักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศนและกิจการโทรคมนาคมแหงชาติ

4) จํานวนรายการวิทยุกระจายเสียง และรายการโทรทัศนที่สงเสริมดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

กรมการพัฒนาชุมชน 5) จํานวนสินคาหน่ึงตําบลหน่ึงผลิตภัณฑดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามหมวดหมู

ประเภทสินคา (2) รายการสถิติที่จัดเก็บไมตอเน่ือง หรือเปนโครงการเฉพาะ จํานวน 1 รายการ หนวยงาน

ที่รับผิดชอบตองดําเนินการจัดเก็บให ตอเน่ืองและครอบคลุม ไดแก กรมการศาสนา

1) จํานวนโบสถคริสตทัว่ประเทศ จําแนกตามนิกาย จังหวัด (3) รายการสถิติที่ยังไมมีการจัดเก็บสถิติ หรือยังไมมีหนวยงานรับผิดชอบ หรือมีหลาย

หนวยงานดําเนินการ แตรวบรวมขอมูลไดเพียงบางหนวยงาน ตองการหนวยงานรับผิดชอบรวบรวมสถิติในภาพรวม จํานวน 16 รายการ ดังน้ี

กรมการศาสนา 1) จํานวนเทวสถานโบสถพราหมณ จําแนกตามนิกาย จังหวัด 2) จํานวนวัดซิกข จําแนกจังหวัด 3) จํานวนศูนยอบรมทางศาสนาคริสต จําแนกตามจังหวัด 4) จํานวนผูเรียน/ผูอบรมทางศาสนาคริสต จําแนกจังหวัด

สถาบันบัณฑติพัฒนศิลป 5) จํานวนผูสอนศิลปะ วัฒนธรรมจําแนกตามสาขา และสถาบัน 6) จํานวนสถาบนัการศึกษาทีส่อนดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามสังกัด 7) จํานวนผลงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรมที่มีการจดสิทธิบัตร/อนุ

สิทธิบัตร สํานักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม (สํานักบริหารกลาง)

8) จํานวนเครือขายดานศิลปะ วัฒนธรรม (องคกร และบคุคล) จําแนกตามสาขา จังหวัด สํานักงานสถิตแิหงชาต ิ

9) จํานวนเงินบรจิาคเพ่ือศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท และจังหวัด 10) จํานวนผูบริจาคเพ่ือศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท เพศ และจังหวดั

ยังไมมีหนวยงานรับผิดชอบ 11) จํานวนนักเขียน/นักประพันธ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด อําเภอ ประเภทรางวลั 12) จํานวนงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามหัวเรือ่ง ประเภท ภาค

จังหวัด 13) จํานวนสถานประกอบการและมูลคาอุตสาหกรรมวัฒนธรรม


14) จํานวนสถานที่จัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามประเภท จังหวัด 15) จํานวนผูใชบริการการจัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกประเภทผูใชบริการ

และประเภทสถานที่จัดแสดง 16) จํานวนการจัดแสดงนิทรรศการและผลงานดานศิลปวัฒนธรรม

(4) รายการสถิติที่มีฐานขอมูลแตตองประมวลผลเปนขอมูลสถิติ และปรับปรุงขอมูลใหทันสมัย จํานวน 46 รายการ ดังน้ี

กรมการศาสนา 1) จํานวนพระธรรมวิทยากร ในศูนยการเรียนรูศีลธรรม การอบรมคุณธรรมจริยธรรม

จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับการศึกษา 2) จํานวนผูสอนศาสนาพุทธที่ศูนยศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย จําแนกตามสถานะ

ผูสอน (บรรพชิต คฤหัสถ) 3) จํานวนผูสอนศาสนาอิสลามในศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด (ศอม.) จําแนกตามจังหวัด 4) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาคริสต จําแนกตามสัญชาต ิ5) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาพราหมณ-ฮินดู จําแนกตามสัญชาต ิ6) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาซิกข จําแนกตามสัญชาต ิ7) จํานวนมัสยิดทั่วประเทศ จําแนกตามจังหวัด 8) จํานวนหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา (หนวยเผยแพรศีลธรรม หนวยพุทธศาสนา

ในสถานศึกษา และหนวยสงเคราะหพุทธมามกะ) จําแนกตามจังหวัด 9) จํานวนผูเขารับการอบรมในหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา จําแนกตามจังหวัด 10) จํานวนศูนยศกึษาพระพุทธศาสนาวันอาทติย (ศพอ.) จําแนกตามประเภท จังหวัด ภาค 11) จํานวนผูเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย จําแนกตามชั้นเรียน หองเรียน เพศ กลุมอายุ 12) จํานวนวัดที่จัดบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูรอน และ จําแนกตาม

จังหวัดและภาค 13) จํานวนผูบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูรอน จําแนกตามจังหวัดและภาค 14) จํานวนเยาวชนที่เขารวมโครงการสวดมนตหมูสรรเสริญพระรัตนตรัย จําแนกตามเพศ

อายุ ระดับการศึกษา จังหวัด รายป 15) จํานวนเยาวชนที่เขารวมโครงการประกวดบรรยายธรรม จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับ

การศึกษา รายป 16) จํานวนศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด ทั่วประเทศ จําแนกตาม

จังหวัด ภาค 17) จํานวนผูเรียนศาสนาอิสลามและจริยธรรมในศูนยอบรม จําแนกตามกลุมอายุ เพศ

เขตการปกครอง 18) จํานวนพระสงฆที่เดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตาํบล จําแนกตาม

จังหวัด


19) จํานวนพุทธบริษัททีเ่ขารวมโครงการเดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตําบล จําแนกตามเพศ

20) จํานวนศาสนสถานโครงการลานธรรมลานวิถีไทยที่ไดรับเงินอุดหนุนในการจัดกิจกรรมทางศาสนาจําแนกตามศาสนา จังหวัด ภาค

21) จํานวนศาสนสถานที่ไดรับเงินอุดหนุนในการบูรณะซอมแซมศาสนสถาน (ศาสนาอิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดู และซิกข) จําแนกตามภาค จังหวัด


23) จํานวนคณะกรรมการอิสลามประจําจังหวัด ที่ไดรับเงินสนับสนุนในการดําเนินงานทางศาสนา จําแนกตามจังหวัด ภาค


กรมศิลปากร 25) จํานวนพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ จําแนกตามจังหวัด 26) จํานวนผูเขาใช-เขาชมพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ จําแนกตามจังหวัดที่ตั้ง ประเภท ผูใช-ผูชม เพศ 27) จํานวนผูใชบรกิารโบราณสถาน/อุทยานประวัตศิาสตรทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาค จําแนกตามเพศ 28) แหลงโบราณคดีที่ไดรับความนิยม จําแนกตามจังหวัด 29) จํานวนหอสมุดแหงชาติ/หอจดหมายเหตุแหงชาติ ทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาค 30) จํานวนผูใชบรกิารหอสมุดแหงชาติ/ หอจดหมายเหตุแหงชาติ ทั้งสวนกลางและสวน ภูมิภาค จําแนกตามเพศ 31) จํานวนเงินบูรณะซอมแซมแหลงเรียนรูทางศิลปะ วัฒนธรรม และโบราณสถาน จําแนกตามประเภทแหลงเรียนรู

ศูนยมานุษยวทิยาสิรินธร 32) จํานวนขอมูลบรรณานุกรมงานวิจัย 33) จํานวนพิพิธภัณฑทองถิ่นทีดํ่าเนินการ โดยองคกรชุมชนหรือเอกชน จําแนกตาม

เน้ือหาที่จัดแสดง การบริหารจัดการ ภาค และจังหวัด สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาต ิ

34) จํานวนพระเผยแผพระพุทธศาสนา จําแนกตามวิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล 35) จํานวนพระนักเทศน จําแนกตามจังหวัด อําเภอ ตําบล 36) จํานวนพระธรรมทูต จําแนกตามสาย (9 สาย) ฝาย (ฝายบริหาร ฝายปฏิบัติการ) วิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล 37) จํานวนพระวิปสสนาจารย จําแนกตามวิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล 38) จํานวนพุทธศาสนสถานที่ไดรับการบูรณะซอมแซม


สํานักงานศิลปวัฒนธรรมรวมสมัย 39) จํานวนศิลปนรวมสมัย จําแนกตามเพศ สาขา ประเภทรางวัล 40) จํานวนเยาวชนตนแบบศิลปะรวมสมัย จําแนกตามสาขา

กรมสงเสริมวฒันธรรม 41) จํานวนศิลปนแหงชาติ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด 42) จํานวนคณะแสดงพื้นบาน จําแนกตามสาขา จังหวัด 43) จํานวนศิลปนการแสดงพ้ืนบาน จําแนกตามสาขา เพศ จังหวัด 44) จํานวนชางฝมือพ้ืนบาน จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด 45) จํานวนสถานประกอบการ ภายใต พ.ร.บ. ภาพยนตรและวีดีทศัน พ.ศ. 2551 46) จํานวนแหลงเรียนรูวัฒนธรรมชุมชน/ทองถิ่น ภายใตโครงการศูนยวัฒนธรรม

เฉลิมราช จําแนกตามจังหวัด (5) รายการสถิติที่อยูระหวางประมวลผลขอมูล จํานวน 3 รายการ ดังน้ี กรมสงเสริมวัฒนธรรม

1) จํานวนรานเกมและวีดิทัศนตามพระราชบัญญัติภาพยนตรและวีดิทัศน พ.ศ.2551 จําแนกตามจังหวัด

2) จํานวนรานเกมสีขาว จําแนกตามจังหวัด 3) จํานวนรานเกมและวีดิทัศนที่กระทําผิดและถูกลงโทษท้ังทางอาญาและปกครอง

จําแนกตามจังหวัด

4.1.3 รายการสถิติที่อยูในสาขาอ่ืนที่สาขาน้ีตองการใชมีจํานวน 5 รายการ ไดแก สาขาหญิงและชาย สํานักงานสถิติแหงชาต ิ

1) จํานวนสตรีอายุ 20-49 ป ที่สมรสหรืออยูกินกับชายกอนอายุ 15 ป และอายุ 18 ป สาขาสุขภาพ กรมอนามัย

2) รอยละของแมคลอดบุตร อายุ 10-19 ป 3) อัตราการคลอดของหญิง อายุ 15-19 ป

สาขาประชากรศาสตร ประชากรและเคหะ กรมการปกครอง

4) จํานวนการจดทะเบียนครอบครัวจากการทะเบียน (สมรส หยา รับรองบุตร รับบุตรบุญธรรม เลิกรับบุตรฯ ฐานะของภริยา ฐานะแหงครอบครัว) จําแนกรายจังหวัด

สาขาสวัสดิการสังคม สํานักงานสถิติแหงชาต ิ

5) จํานวนเด็กอายุ 0-17 ป จําแนกตามการอยูอาศัยกับพอแม/ไมไดอยูกับพอแม/ภาวะกําพรา จําแนก ตาม อายุ เพศ เขตการปกครอง และจังหวัด

65 แผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2557 - 2558

ตารางที่ 4.2 ในสาขานี้ยังมีสถิติทางการที่จําเปนตองไดรับการพัฒนาเพิ่มเติมเนื่องจากขณะนี้ ยังไมมีผูรับผิดชอบในการจัดทํา หรือการจัดทําสถิติดังกลาวยังไมมีความชัดเจนหรือเปนไปอยางตอเนื่อง ซึ่งจําเปนตองมีการกําหนดโครงการ/กิจกรรมที่ควรดําเนินการเพื่อพัฒนาสถิติทางการในแตละปงบประมาณ ดังมีรายการตาง ๆ ดังนี้

โครงสรางสถิติทางการ

ชื่อสถิติทางการ รายการสถิติทางการ หนวยงาน

รับผิดชอบ (กรม) กระทรวง สถานการณสถิติทางการ แนวทางการพัฒนา

1. ศาสนา 1.1 บุคลากรทางศาสนา

2) ผูสอนศาสนาพุทธ 1) จํานวนพระธรรมวิทยากร ในศูนยการเรียนรูศีลธรรม การอบรมคุณธรรมจริยธรรม จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับการศึกษา


หนวยงานรับผิดชอบประมวลผลขอมูลเพิ่มเติม

2) จํานวนผูสอนศาสนาพุทธที่ศูนยศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย จําแนกตามสถานะผูสอน (บรรพชิต คฤหัสถ)




3) จํานวนพระเผยแผพระพุทธศาสนา จําแนกตามวิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล





4) จํานวนพระนักเทศน จําแนกตามจังหวัด อําเภอ ตําบล





5) จํานวนพระธรรมทูต จําแนกตามสาย (9 สาย) ฝาย (ฝายบริหาร ฝายปฏิบัติการ) วิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล





66

แผนพัฒนาสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2557 - 2558




6) จํานวนพระวิปสสนาจารย จําแนกตาม วิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล





3) บุคลากรในศาสนาอื่น ๆ (อิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดู และซิกข)

1) จํานวนสัปปุรุษประจํามัสยิด อิหมาม คอเต็บ บิหลั่น จําแนกตามสัญชาติ จังหวัด

กรมการศาสนา วธ. มีขอมูลเผยแพรในเว็บไซตสํานักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแหงประเทศไทย

กรมการศาสนารับประสานงานฯกับสํานักงานคณะ กรรมการกลางอิสลามแหงประเทศไทย

2) จํานวนผูสอนศาสนาอิสลามในศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด(ศอม.) จําแนกตามจังหวัด



หนวยงานรับผิดชอบป ร ะ ม ว ล ผ ล ข อ มู ลเพิ่มเติม

3) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาคริสต จําแนกตามสัญชาติ



4) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาพราหมณ-ฮินดู จําแนกตามสัญชาติ



5) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาซิกข จําแนกตามสัญชาติ







1.2 ศาสนสถานและ ศาสนิกชน

2) ศาสนสถานอื่นๆ(อิสลาม คริสต พราหมณ –ฮินดู ซิกซ)

1) จํานวนมัสยิดทั่วประเทศ จําแนกตามจังหวัด

กรมการศาสนา วธ. มีฐานขอมูลตองประมวลเปนขอมูลสถิติ


2) จํานวนโบสถคริสตทั่วประเทศ จําแนกตามนิกาย จังหวัด


วธ. จัดเก็บทุกปเฉพาะคริสตศาสนสถานที่ตองการเงินอุดหนุน ยังไมมีขอมูลภาพรวม

กรมการศาสนาจะทําแบบรายงานในป 2556 และทําในแผนงานระบบติดตามงบประมาณ

3) จํานวนเทวสถานโบสถพราหมณ จําแนกตามนิกาย จังหวัด



กรมการศาสนาจะทําแบบรายงานในป 2556 และทําในแผนงานระบบติดตามงบประมาณ 4) จํานวนวัดซิกข จําแนกจังหวัด กรมการศาสนา วธ. ยังไมมีการจัดเก็บขอมูล

เนื่องจากไมมีงบประมาณ 3) ศาสนิกชน 1) จํานวนผูนับถือศาสนาจากการทะเบียน

จําแนกตามศาสนา เพศ จังหวัด ภาค กรมการปกครอง ทม. หนวยงานไมอยูใน

อนุกรรมการฯ ฝายเลขานุการฯคณะอนุกรรมการฯประสานงานกับหนวยงานที่รับผิดชอบ

1.3 การเรียนรูและอบรมทางศาสนา


1) จํานวนหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา (หนวยเผยแพรศีลธรรม หนวยพุทธศาสนาในสถานศึกษา และหนวยสงเคราะหพุทธมามกะ) จําแนกตามจังหวัด



2) จํานวนผูเขารับการอบรมในหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา จําแนกตามจงัหวัด



68





3) จํานวนศูนยศึกษาพุทธศาสนาวันอาทิตย (ศพอ.) จําแนกตามประเภท จังหวัด ภาค


หนวยงานรับผิดชอบประมวลผลขอมูลเพิ่มเติม (มีระบบฐานขอมูลศูนยศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย)

4) จํานวนผูเรียนพระพุทธศาสนวันอาทิตย จําแนกตามชั้นเรียน หองเรียน เพศ กลุมอายุ


หนวยงานรับผิดชอบประมวลผลขอมูลเพิ่มเติม (มีระบบฐานขอมูลศูนยศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย)

5) จํานวนวัดที่จัดบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูรอน จําแนกตามจังหวัด และภาค



6) จํานวนผูบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สาม เณรภาคฤดูรอน จําแนกตามจังหวัด และภาค



7) จํานวนเยาวชนที่เขารวมโครงการสวดมนตหมูสรรเสริญพระรัตนตรัย จําแนกตามเพศ อายุ ระดับการศึกษา จังหวัด รายป


วธ. กําลังดําเนินการจัดทําฐานขอมูล


8) จํานวนเยาวชนที่เขารวมโครงการประกวดบรรยายธรรม จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับการศึกษา รายป

กรมการศาสนา วธ. กําลังดําเนินการจัดทําฐานขอมูล







1) จํานวนศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด ทั่วประเทศ จําแนกตามจังหวัด ภาค



2) จํานวนผูเรียนศาสนาอิสลามและจริยธรรมในศูนยอบรม จําแนกตามกลุมอายุ เพศ เขตการปกครอง




1) จํานวนศูนยอบรมทางศาสนาคริสต จําแนกตามจังหวัด

กรมการศาสนา วธ. ยังไมมีขอมูล กําลังดําเนิน การรวบรวมขอมูลจากเครือขายองคกรทางศาสนาคริสตที่กรมการศาสนารับรอง 5 องคกร คือ 1) สภาประมุขแหงบาทหลวงโรมันคาทอลิกแหงประเทศไทย 2) สหกิจคริสเตียนแหงประเทศไทย 3) มูลนิธิคริสตจกัรเซเวนเดย แอดเวนติสแหงประเทศไทย 4) สภาคริสตจกัรในประเทศไทย 5) สหคริสตจักรแบบติสตในประเทศไทย

กรมการศาสนารับประสานกับหนวยงานที่เกี่ยวของทั้ง 5 องคกร

70





2) จํานวนผูเรียน/ผูอบรมทางศาสนาคริสต จําแนกจังหวัด

กรมการศาสนา วธ. ยังไมมีขอมูลกรมการศาสนารับประสานกับหนวยงานที่เกี่ยวของ


1.4 การปฏิบัติศาสนกิจ

2) การจาริกแสวงบุญ 1) จํานวนพระสงฆที่เดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตําบล จําแนกตามจังหวัด




2) จํานวนพุทธบริษัทที่เขารวมโครงการเดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตําบล จําแนกตาม เพศ




1.5 การสนับสนุนศาสนา

1) การสนับสนุนศาสนาโดยรัฐ

1) จํานวนศาสนสถานโครงการลานธรรมลานวิถีไทยที่ไดรับเงินอุดหนุนในการจัดกิจกรรมทางศาสนา จําแนกตามศาสนา จังหวัด ภาค



2) จํานวนศาสนสถานที่ไดรับเงินอุดหนุนในการบูรณะซอมแซม ศาสนสถาน (ศาสนาอิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดูและซิกข) จําแนกตามภาค จังหวัด






4) จํานวนคณะกรรมการอิสลามประจําจังหวัด ที่ไดรับเงินสนับสนุนในการดําเนินงานทางศาสนา จําแนกตามจังหวัด ภาค










2) การสนับสนุนพุทธศาสนสถานโดยรัฐ

1) จํานวนพุทธศาสนสถานที่ไดรับ การบูรณะซอมแซม






1) จํานวนผูบริจาคเพื่อศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท เพศ จังหวัด


ทก. เดิมมีขอมูลจากการสํารวจการเขารวมกิจกรรมทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2548 ของ สสช. (จํานวนประชากร อายุ15 ปขึ้นไป จําแนกตามศาสนา คาใชจายเกี่ยวกับกิจทางศาสนา เงินบริจาคเพื่อสาธารณ-กุศลตอป เพศ เขตการปกครอง และภาค) ตอมาไมมีการถามขอถามนี้

เพิ่มขอถามในการสํารวจของ สํานักงานสถิติแหงชาติ

2) จํานวนเงินบริจาคเพื่อศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท จังหวัด


ทก.

72





2. ศิลปะ วัฒนธรรม

2.1 บุคคล / องคกรทางศิลปะ วัฒนธรรม

2.1.1 บุคคลทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) ศิลปนแหงชาติ

1) จํานวนศิลปนแหงชาติ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด




2) ศิลปนพื้นบาน 1) จํานวนคณะแสดงพื้นบาน25 จําแนกตามสาขา จังหวัด


วธ. จัดเก็บขอมูลในป 2555 โดยขอความรวมมือจากสํานักงานวัฒนธรรมจังหวัด หรือสภาวัฒน- ธรรมจังหวัด มีรายงาน 62 จังหวัด และยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ


2) จํานวนศิลปนการแสดงพื้นบาน จําแนกตามสาขา เพศ จังหวัด


วธ. หนวยงานรับผิดชอบประมวลผลขอมูลเพิ่มเติม

3) ศิลปนรวมสมัย

1) จํานวนศิลปนรวมสมัย จําแนกตามเพศ สาขา ประเภทรางวัล

สํานักงานศิลป-วัฒนธรรมรวมสมัย



2) จํานวนเยาวชนตนแบบศิลปะรวมสมัย จําแนกตามสาขา

สํานักงานศิลป-วัฒนธรรมรวมสมัย



25

ศิลปะการแสดงพื้นบาน แบงเปน 2 หมวด คือ สาขาดนตรีและสาขาการแสดง





4) ผูสอนศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนผูสอนศิลปะ วัฒนธรรมจําแนกตามสาขา และสถาบัน

สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป

วธ. - มีหลายหนวยงานจัดเก็บขอมูล - ในสวนของ สบศ.มีโครงการวิจัยความตองการและจํานวนที่ผลิตได และการสรางเครือขายครูผูสอนทั่วประเทศ จะนําเสนอขอมูลไดภายในป 57 เปนตนไป

- สบศ. รับเปนเจาภาพรวบรวมขอมูลภาพรวมครู-อาจารยที่สอนในสถาบันอื่นดวย เชน มหาวิทยาลัยราชภัฏ การศึกษาขั้นพื้นฐาน ฯลฯ

5) ผูมีภูมิปญญาทองถิ่น ปราชญชาวบานและชางฝมือพื้นบาน

1) จํานวนครูผูมภีูมิปญญาไทย จําแนกตามดาน ภาค จังหวัด

สํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

ศธ. หนวยงานไมอยูในคณะอนุกรรมการฯ - สวธ. เคยจัดเก็บครั้งเดียว ป 2553 เฉพาะ 5 จังหวัดชายแดนใต เนื่องจากขาดงบประมาณ - สกศ. มีการจัดเก็บขอมูลครูภูมิปญญาไทย 9 ดาน หนวยงานไมอยูใน อนุกรรมการฯ

ฝายเลขานุการฯคณะอนุกรรมการฯประสานงานกับหนวยงานที่รับผิดชอบ

2) จํานวนชางฝมือพื้นบาน จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด


วธ. จัดเก็บขอมูลในป 2555 โดยขอความรวมมือจากสํานักงานวัฒนธรรมจังหวัด หรือสภาวัฒนธรรมจังหวัด และยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ

74





6) นักเขียน/นักประพันธ

1) จํานวนนักเขียน/นักประพันธ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด อําเภอ ประเภทรางวัล


- ยังไมมีขอมูล กระทรวงวัฒนธรรมมอบหมายหนวยงานรับผิดชอบ

2.1.2 องคกรทางศิลปะ วัฒนธรรม


1) จํานวนเครือขายดานศิลปะ วัฒนธรรม (องคกรและบุคคล) จําแนกตามสาขา จังหวัด

สํานักงานปลัด กระทรวงวัฒนธรรม (สํานักบริหารกลาง)

วธ. มีหลายหนวยงานจัดเก็บขอมูล - สถาบันพัฒนาการมีสวนรวมฯ สป.วธ. รับเปนผูประสานรวบรวมจากหนวยงานตางๆ เชน สบศ.สวธ. เพราะมี MOU เก็บขอมูลภาพรวมเครือขายที่ชัดเจนเพราะเครือขายมีจํานวนมาก หลายระดับ - กรมสงเสริมวัฒนธรรมมีขอมูล เครือขายวิทยุชุมชน มีแบบทั้งองคกร และบุคคล ระดับจังหวัด ศูนยวัฒนธรรมจังหวัด อยูในการกํากับดูแลของสถาบันราชภัฏในจังหวัด สภาวัฒนธรรมกรุงเทพฯ กทม. (เขตและแขวง) และสภาวัฒนธรรมจังหวัดอําเภอ ตําบล

สถาบันพัฒนาการมีสวนรวมฯ รับเปนเจาภาพหลักประสานการรวบรวม





2) สถาบันการศึกษาที่สอนดานศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนสถาบันการศึกษาที่สอนดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามสังกัด


วธ. ยังไมมีขอมูล คาดวาจะดําเนินการเก็บรวบรวมขอมูลภายในปงบประมาณ 2557

หนวยงานรับผิดชอบจัดทําขอมูลสถิติ

2.2 สิ่งประดิษฐทางศิลปะ วัฒนธรรม


1) จํานวนงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามหัวเรื่อง ประเภท ภาค จังหวัด


- - มีหลายหนวยงานผลิต ผลงาน วิจัย (สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป/ ศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร/ ศูนยคุณธรรม (องคการมหาชน)/ สวธ.) - ยังไมมีหนวยงานหลักรวบรวมสถิติภาพรวม - สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลปจะสงขอมูลจํานวนงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรมของหนวยงาน สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลปนําเสนอไดภายใน มี.ค. 56 - ศูนยคุณธรรม มีขอมูลเฉพาะของหนวยงาน

- กระทรวงวัฒนธรรมมอบหมายหนวยงานประสานรวบรวมขอมูลของหนวยงานภายในกระทรวงฯ

76





2) จํานวนผลงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรมที่มีการจดสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตร26


วธ. ไมมีขอมูลภาพรวม สบศ. มีขอมูลนําเสนอไดในป 2556 และรับประสานรวบรวมขอมูลจากหนวยงานในกระทรวงวัฒนธรรม

- สบศ. รับประสานรวบรวมขอมูลจากหนวยงานภายในกระทรวงวัฒนธรรมและหนวยงานที่เกี่ยวของ - ขอมูลของสบศ. นํา เสนอไดภายใน มี.ค.56

2) บรรณานุกรมงานวิจัย

1) จํานวนขอมูลบรรณานุกรมงานวิจัย ศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร



3) สื่อโสตทัศน จํานวนรายการวิทยุกระจายเสียงและรายการโทรทัศนที่สงเสริมดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

สํานักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศนและกิจการโทรคมนาคมแหงชาติ

หนวยราชการอิสระ

หนวยงานไมไดอยูในอนุกรรมการฯ ปจจุบันมีเฉพาะขอมูลของ กรมประชาสัมพันธ ยังไมมีขอมูลภาพรวมที่นาจะเก็บรวบรวมไดจาก กสทช.


26

ตัวชี้วัดแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ





2.3 สินคาและบริการเชิงศิลปะ วัฒนธรรม

1) สถานประกอบการ ดานศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนสถานประกอบการ ภายใต พ.ร.บ.ภาพยนตรและวีดีทัศน พ.ศ. 2551


วธ. มีการรวบรวมขอมูลรายจังหวัด แตยังไมครบถวนทุกจังหวัด

ประสานหนวยงานและประมวลผลขอมูลเพิ่มเติม

2) จํานวนสถานประกอบการและมูลคาอุตสาหกรรมวัฒนธรรม


- ยังไมมีขอมูล ฝายเลขานุการฯประสานหนวยงานที่เกี่ยวของหารือเพื่อหาแนวทางการจัดเก็บ

2) ผลิตภัณฑเชิงสรางสรรคศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนสินคาหนึ่งตําบลหนึ่งผลิตภัณฑดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามหมวดหมูประเภทสินคา

กรมการพัฒนาชุมชน

มท. หนวยงานไมอยูในอนุกรรมการฯ ขอมูลยังไมมีการจัดจําแนกหมวดหมูและจัดทําเปนขอมูลเชิงสถิติ


2.4 แหลงเรียนรูทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) พิพิธภัณฑสถานแหงชาติ

1) จํานวนพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ จําแนกตามจังหวัด



2) จํานวนผูเขาใช-เขาชมพิพิธภัณฑสถาน แหงชาติ จําแนกตามจังหวัดที่ตั้ง ประเภทผูใช-ผูชม เพศ



2) พิพิธภัณฑทองถิ่น 1) จํานวนพิพิธภัณฑทองถิ่นที่ดําเนินการ โดยองคกรชุมชนหรือเอกชน จําแนกตามเนื้อหาที่จัดแสดง การบริหารจัดการ ภาค และจังหวัด

ศูนยมานุษยวิทยาสิรินธร



78






2) จํานวนผูใชบริการโบราณสถาน/อุทยานประวัติศาสตรทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาค จําแนกตามเพศ



3) แหลงโบราณคดีที่ไดรับความนิยม จําแนกตามจังหวัด



4) สถานที่จัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม

1) จํานวนสถานที่จัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามประเภท จังหวัด

ยังไมมีหนวยงาน

รับผิดชอบ

- มีหลายหนวยงานจัดแสดงงานศิลปะ วัฒนธรรม ไดแก สวธ. /กรมศิลปากร /หอภาพยนตรฯ/ อปท.สถาบันการศึกษา/เอกชน ยังไมมีหนวยงานหลักรวบรวมสถิติภาพรวม หออัครศิลปน -สวธ. หอวัฒนธรรมนิทัศน

(เดิมสวธ. ดูแล) ปจจุบันหนวยงานทองถิ่นเปนผูดูแล หอศิลป

o หอศิลปภายใตพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ-กรมศิลปากร

กระทรวงวัฒนธรรมหารือแนวทางการรวบรวมขอมูลสถิติทางการ





o หอศิลป/หอศิลปกรรม/หอศิลปวัฒนธรรมอื่นๆ เชน หอศิลป/หอศิลปกรรม/หอศิลปวัฒนธรรมในสังกัดสถาบัน การศึกษา

o หอศิลปพระนางเจาสิริกิติ์ พระบรม ราชินีนาถ-กทม.

o หอศิลปของภาคเอกชน เชน หอศิลปรวมสมัยอารเดล ฯลฯ

พิพิธภัณฑภาพยนตร และโรงภาพยนตรศรีศาลายา หอศิลปกรุงเทพ-หอภาพยนตร(องคการมหาชน) โรงละคร (โรงมหรสพ) มีหลายสังกัด ทั้งของรัฐ เอกชน มูลนิธิ ;

80





โรงละครภายใตการดูแล หนวยงานของรัฐ และ กทม.; - โรงละครแหงชาติ 3 แหง กทม. สุพรรณฯ และนครราชสีมา-กรมศิลปากร

- โรงละครวังหนา- สบศ.

- โรงละครศาลาเฉลิมกรุง-มูลนิธิศาลา

- เมืองไทยรัชดาลัยเทียเตอร

สยามนิรมิต - ภัทรวดีเทียเตอร - โรงละครมรดกใหม - โรงละครกรุงเทพ - โรงละครกาดสวนแกว

ศูนยวัฒนธรรม แหงประเทศไทย-กรมสงเสริมวัฒนธรรม





2) จํานวนผูใชบริการการจัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตาม ประเภทผูใชบริการ และประเภทสถานที่จัดแสดง


รับผิดชอบ - ยังไมมีขอมูล กระทรวงวัฒนธรรม

หารือแนวทางการรวบรวมขอมูลสถิติทางการ

3) จํานวนการจดัแสดงนิทรรศการและผลงานดานศิลปวัฒนธรรม 27


รับผิดชอบ - ยังไมมีขอมูล กระทรวงวัฒนธรรม

หารือแนวทางการรวบรวมขอมูลสถิติทางการ

5) หอจดหมายเหตุแหงชาติ / หอสมุดแหงชาติ

1) จํานวนหอสมุดแหงชาติ/ หอจดหมายเหตุแหงชาติ ทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาค



2) จํานวนผูใชบริการหอสมุดแหงชาติ/ หอจดหมายเหตุแหงชาติ ทั้งสวนกลางและสวนภูมิภาค จําแนกตามเพศ



6) แหลงเรียนรูวัฒนธรรมชุมชน/ทองถิ่น

1) จํานวนแหลงเรียนรูวัฒนธรรมชุมชน/ทองถิ่น ภายใตโครงการศูนยวัฒนธรรมเฉลิมราช จําแนกตามจังหวัด




2.5 การสนับสนุนศิลปะ วัฒนธรรม


1) จํานวนเงินบูรณะซอมแซมแหลงเรียนรูทางศิลปะ วัฒนธรรม และโบราณสถาน จําแนกตามประเภทแหลงเรียนรู

กรมศิลปากร วธ. มีฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ การจัดเก็บขอมูลอยูในชั้นความลับ


27

ไดแก ทัศนศิลป ดุริยางคศิลป นาฏศิลป วรรณกรรม ศิลปการแสดง และ ศิลปประยุกต

82





2.6 ความเสี่ยงทางวัฒนธรรม

5) รานเกมและวีดิทัศน

1) จํานวนรานเกมและวีดิทัศนตามพระราชบัญญัติภาพยนตรและวีดิทัศน พ.ศ.2551 จําแนกตามจังหวัด


วธ. จัดเก็บขอมูลป 2556 เขาฐานขอมูล แตยังไมไดประมวลเปนขอมูลสถิติ


2) จํานวนรานเกมสีขาว จําแนกตามจังหวัด กรมสงเสริมวัฒนธรรม



3) จํานวนรานเกมและวีดิทัศนที่กระทําผิดและถูกลงโทษทั้งทางอาญาและปกครอง จําแนกตามจังหวัด




2.7 การเฝาระวังทางวัฒนธรรม

4) เครือขายเฝาระวังทางวัฒนธรรม

3) จํานวนการรับแจงจากเครือขายเฝาระวัง จําแนกตามประเด็นทางวัฒนธรรม

สํานักงานปลัด กระทรวงวัฒนธรรม (สํานักเฝาระวังฯ)

วธ. มีฐานขอมูลการรวบรวมรายงานประจําปงบประมาณ (ขอมูลจากศูนยปฏิบัติการสื่อปลอดภัยและสรางสรรคแหงชาติ/สายดวน 1765)



4.2 สถานการณและแนวทางการพัฒนาความพรอมของหนวยสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วฒันธรรม

สถานการณของหนวยสถิติครอบคลุมจุดแข็งและขอจํากัดดานการประสานงาน บุคลากร งบประมาณ วิธีการดําเนินงาน นโยบาย กฎหมาย ระเบียบ ฯลฯ ซึ่งจําเปนตองมีการกําหนดแนวทางการพัฒนาที่เหมาะสม อาทิ การพัฒนากลไกประสานงาน บุคลากร และงบประมาณ การจัดใหมีการประเมินคุณภาพสถิติและหนวยสถิติ การเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยน การสรางความรวมมือกับหนวยงานท่ีเก่ียวของ ฯลฯ

4.2.1 สถานการณของหนวยสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ในภาพรวมการดําเนินงานสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ของหนวยสถิติตางๆ มีจุดแข็ง

และขอจํากัด ดังน้ี จุดแข็ง 1) โครงสรางกระทรวงวัฒนธรรมมีหนวยงานดูแลภาพรวมดานนโยบายยุทธศาสตร และ

ขอมูลสารสนเทศและเทคโนโลยีอยูในสํานักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม มีหนวยงานในพื้นที่เก็บรวบรวมขอมูลสงใหสวนกลาง

2) หนวยงานสวนใหญมีการจัดเก็บขอมูลเพ่ือการปฏิบัติงาน (Administrative records) มีระบบฐานขอมูลเพ่ือการปฏิบัติงานที่สามารถนํามาประมวลเปนสถิติ

3) ผูบริหารใหความสนใจและเห็นความสําคัญในการนําขอมูลที่มีอยูแลวหรือยังไมไดมีการจัดเก็บเปนขอมูลสถิติทางการ และสนใจที่จะนําผลการวิจัยทางสังคมมาอธิบายปรากฏการณดานวัฒนธรรม เชน ประเด็นความเสี่ยงดานวัฒนธรรมตอเด็กและเยาวชน สถาบันการศึกษาที่สอนดานศิลปวัฒนธรรม

ขอจํากัด 1) มีหนวยงานภายในกระทรวงวัฒนธรรมที่สามารถจัดเก็บ หรือพรอมจะจัดเก็บรายการ

สถิติทางการที่จําเปนสําหรับสาขาฯ หลายหนวยงาน แตขาดการมอบหมายหรือการหาหนวยงานเจาภาพหลักสําหรับทําหนาที่ประสานรวบรวมใหเปนขอมูลภาพรวมที่เปนเอกภาพเพ่ือตอบตัวชี้วัดตามนโยบายและยุทธศาสตรในแผนพัฒนา และแผนแมบทฯ

2) หนวยงานภายในกรมที่ดูแลรับผิดชอบประสานรวบรวมขอมูลสถิติ หลายหนวยงานเปนหนวยงานระดับงาน เชน งานขอมูล งานเทคโนโลยีสารสนเทศ บางกรมเปนหนวยงานระดับกอง เชน ศูนยปฏิบัติการกรม สํานักสารสนเทศ ขณะที่บางกรมยังไมมีความชัดเจน อาจสรุปไดวาการมอบหมายบทบาทของหนวยสถิติระดับกรมยังไมเปนไปในทิศทางเดียวกัน

3) ขาดงบประมาณและบุคคลากรที่ดําเนินงานดานสถิติ


4.2.2 แนวทางการพัฒนาความพรอมของหนวยสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม การพัฒนาหนวยสถติิสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ไดกําหนดแนวทางการพัฒนาที่สําคัญ

ดังน้ี 1) มอบหมายหนวยสถิติระดับกรมใหชัดเจน และสรางกลไกการประสานงานระดับ

กระทรวงวัฒนธรรมระหวางหนวยสถิติระดับกรมใหเปนเอกภาพในการจัดเก็บสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

2) วิเคราะหสถานการณหนวยสถิติภายในแตละกรมอยางละเอียด และจัดทําแผนพัฒนากําลังคนดานสถิติ งบประมาณสนับสนุนในการสํารวจหรือจัดเก็บขอมูลสถิติใหสอดคลองกับรายการสถิติทางการที่ตองจัดเก็บใหสมบูรณและตอเน่ือง

3) ฝกอบรมใหความรูดานสถิติแกหนวยสถิติ และขอตั้งงบประมาณในการจัดทําสถิติทางการ

4.3 แผนปฏิบัติการพัฒนาสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม พ.ศ. 2557 - 2558

คณะอนุกรรมการสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ไดกําหนดโครงการ/กิจกรรมที่ควรดําเนินการเพ่ือพัฒนาสถิติทางการและหนวยสถิติในป พ.ศ. 2557 - 2558 ดังน้ี

4.3.1 แผนปฏิบัติการดานการพัฒนาการผลิตสถิติทางการสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

ชื่อสถิติทางการ โครงการ/กิจกรรม ปงบประมาณ พ.ศ. หนวยงาน

รับผิดชอบ 2557 2558 1) ผูสอนศาสนาพุทธ

(1) จํานวนพระธรรมวิทยากร ในศูนยการเรียนรูศีลธรรม การอบรมคุณธรรม จริยธรรม จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับการศึกษา

(2) จํานวนผูสอนศาสนาพุทธท่ีศูนยศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย จําแนกตามสถานะผูสอน (บรรพชิต คฤหัสถ)

ประมวลผลขอมูลสถิติทางการ - กําหนดรูปแบบการนําเสนอขอมูลสถิติ - ประมวลผลขอมูลจากฐานขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ


(3) จํานวนพระเผยแผพระพุทธศาสนา จําแนกตามวิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล


สํานักงาน พระพุทธ ศาสนาแหงชาติ

(4) จํานวนพระนักเทศน จําแนกตามจังหวัด อําเภอ ตําบล



รับผิดชอบ 2557 2558 (5) จํานวนพระธรรมทูต

จําแนกตามสาย(9 สาย) ฝาย(ฝายบริหาร ฝายปฏิบัติการ) วิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล (6) จํานวนพระวิปสสนาจารย จําแนกตาม วิทยฐานะ จังหวัด อําเภอ ตําบล 2) บุคลากรในศาสนาอื่นๆ

(อิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดู ซิกข)

(1) สัปปุรุษประจํามัสยิด อิหมาม คอเต็บ บิหล่ัน จําแนกตามสัญชาติ จังหวัด

นําเสนอขอมูลสถิติทางการ- ประสานขอขอมูลจากจากสํานักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแหงประเทศไทย

- นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ


(2) จํานวนผูสอนศาสนาอิสลามในศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด (ศอม.) จําแนกตามจังหวัด

(3) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาคริสต จําแนกตามสัญชาติ

(4) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาพราหมณ-ฮินดู จําแนกตามสัญชาติ

(5) จํานวนบุคลากรดานเผยแผศาสนาซิกข จําแนกตามสัญชาติ



3) ศาสนสถานอื่นๆ (อิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดู ซิกซ)

(1) จํานวนมัสยิดท่ัวประเทศ จําแนกตามจังหวัด



(2) จํานวนโบสถคริสตท่ัวประเทศ จําแนกตามนิกาย จังหวัด (จัดเก็บขอมูลภาพรวม)

จัดเก็บขอมูลสถิติทางการ - วางแผนการเก็บรวบรวมขอมูลสถิติทางการ - ขอตั้งงบประมาณในการเก็บรวบรวมขอมูล




รับผิดชอบ 2557 2558 (3) จํานวนเทวสถานโบสถ

พราหมณ จําแนกตามนิกาย จังหวัด

(4) จํานวนวัดซิกข จําแนกจังหวัด 4) ศาสนิกชน

(1) จํานวนผูนับถือศาสนาจากการทะเบียน จําแนกตามศาสนา เพศ จังหวัด ภาค

ประสานความรวมมือกับสํานักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ

ฝายเลขานุการฯ ประสานกับสํานักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง


(1) จํานวนหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา (หนวยเผยแพรศีลธรรม หนวยพุทธศาสนาในสถานศึกษา และหนวยสงเคราะหพุทธมาม-กะ) จําแนกตามจังหวัด

(2) จํานวนผูเขารับการอบรมในหนวยเผยแพรพระพุทธศาสนา จําแนกตามจังหวัด

(3) จํานวนศูนยศึกษาพุทธศาสนาวันอาทิตย (ศพอ.) จําแนกตามประเภท จังหวัด ภาค

(4) จํานวนผูเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย จําแนกตามชั้นเรียน หองเรยีน เพศ กลุมอายุ

(5) จํานวนวัดท่ีจัดบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูรอน จําแนกตามจังหวัด และภาค

(6) จํานวนผูบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูรอน จําแนกตามจังหวัด และภาค

จัดทําขอมูลสถิติทางการ- กําหนดรูปแบบการนําเสนอขอมูล - ประมวลผลจากฐานขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ

กรมการศาสนา รายการท่ี (1)-(4) มีฐานขอมูลอยูแลว รายการท่ี (5)-(6) อยูระหวางจัดทําฐานขอมูล



รับผิดชอบ 2557 2558 (7) จํานวนเยาวชนที่เขา

รวมโครงการสวดมนตหมูสรรเสริญพระรัตนตรัย จําแนกตามเพศ อายุ ระดับการศึกษา จังหวัด รายป

(8) จํานวนเยาวชนที่เขารวมโครงการประกวดบรรยายธรรม จําแนกตามจังหวัด อายุ ระดับการศึกษา จังหวัด รายป


(1) จํานวนศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด ท่ัวประเทศ จําแนกตามจังหวัด ภาค

(2) จํานวนผูเรียนศาสนาอิสลามและจริยธรรมในศูนยอบรม จําแนกตามกลุมอายุ เพศ เขตการปกครอง

จัดทําขอมูลสถิติทางการ - กําหนดรูปแบบการนําเสนอขอมูล - ประมวลผลจากฐานขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ



(1) จํานวนศูนยอบรมทางศาสนาคริสต จําแนกจังหวัด (2) จํานวนผูเรียน/ผูอบรมทางศาสนาคริสต จําแนกจังหวัด

จัดเก็บสถิติทางการ - ประสานความรวมมือเก็บรวบรวมขอมูลจากเครือขาย 5 องคกรศาสนาคริสต

- ประมวลผลขอมูลและนําขอมูลรายการสถิติทางการเขาระบบนําเสนอสถิติทางการ


8) การจาริกแสวงบุญ (1) จํานวนพระสงฆท่ี

เดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตําบล จําแนกตามจังหวัด

(2) จํานวนพุทธบริษัทท่ีเขารวมโครงการเดินทางไปประกอบศาสนกิจ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตําบล จําแนกตามเพศ

จัดทําขอมูลสถิติทางการ - กําหนดรูปแบบการนําเสนอขอมูล - ประมวลผลจากฐานขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ




รับผิดชอบ 2557 2558 9) การสนับสนุนศาสนาโดย

รัฐ (1) จํานวนศาสนสถาน

โครงการลานธรรมลานวิถีไทยท่ีไดรับเงินอุดหนุนในการจัดกิจกรรมทางศาสนา จําแนกตามศาสนา จังหวัด ภาค

(2) จํานวนศาสนสถานท่ีไดรับเงินอุดหนุนในการบูรณะซอมแซม ศาสนสถาน (ศาสนาอิสลาม คริสต พราหมณ-ฮินดูและซิกข) จําแนกตามภาค จังหวัด

(3) จํานวนสถาบันทางศาสนาท่ีไดรับเงินสนับสนุนการจดักิจกรรมทางศาสนา จําแนกตามศาสนาที่กรมการศาสนารับรอง (5 ศาสนา) จังหวัด ภาค

(4) จํานวนคณะกรรมการอิสลามประจําจังหวัด ท่ีไดรับเงินสนับสนุนในการดําเนินงานทางศาสนา จําแนกตามจังหวัด ภาค

(5) จํานวนผูประกอบกิจการฮัจยท่ีทําสัญญาเงินยืมกองทุนสําหรับผูเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย จําแนกตามจังหวัด



10) การสนับสนุนพุทธศาสนสถานโดยรัฐ

- จํานวนพุทธศาสนสถานท่ีไดรับการบูรณะซอมแซม

ประมวลผลขอมูลสถิติทางการ- กําหนดรูปแบบการนําเสนอขอมูลสถิติ - ประมวลผลขอมูลจากฐานขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ

สํานักงาน พระพุทธ ศาสนาแหงชาติ


(1) จํานวนผูบริจาคเพ่ือศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท เพศ จังหวัด

เพ่ิมขอถามในแบบสํารวจของ สสช. เพ่ือจัดทําสถิติทางการ - พิจารณาเพ่ิมเติมขอถามในแบบสํารวจฯ - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ




รับผิดชอบ 2557 2558 (2) จํานวนเงินบริจาคเพ่ือ

ศาสนา จําแนกตามศาสนา ประเภท เพศ จังหวัด 12) ศิลปนแหงชาติ (1) จํานวนศิลปนแหงชาติ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด



13) ศิลปนพ้ืนบาน (1) จํานวนคณะแสดงพ้ืนบาน จําแนกตามสาขา จังหวัด (2) จํานวนศิลปนการแสดงพ้ืนบาน จําแนกตามสาขา เพศ จังหวัด



14) ศิลปนรวมสมัย (1) จํานวนศิลปนรวมสมัย

จําแนกตามเพศ สาขา ประเภทรางวัล

(2) จํานวนเยาวชนตนแบบศิลปะรวมสมัย จําแนกตามสาขา


สํานักงานศิลปวัฒนธรรม รวมสมัย

15) ผูสอนศิลปะ วัฒนธรรม - จํานวนผูสอนศิลปะ

วัฒนธรรม จําแนกตามสาขา และสถาบัน

เก็บรวบรวมขอมูลสถิติทางการ- จัดประชุมหารือแนวทางความรวมมือเก็บรวมขอมูลกับหนวยงานที่เกี่ยวของ

- เก็บรวบรวมขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ


16) ผูภูมิปญญาทองถ่ิน ปราชญชาวบานและชางฝมือพ้ืนบาน

(1) จํานวนครูผูมีภูมิปญญาไทย จําแนกตามดาน ภาค จังหวัด

ประสานความรวมมือกับสํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ

ฝายเลขานุการฯประสานกับสํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

(2) จํานวนชางฝมือพ้ืนบาน จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด





รับผิดชอบ 2557 2558 17) นักเขียน/นักประพันธ

- จํานวนนักเขียน/นักประพันธ จําแนกตามเพศ สาขา จังหวัด อําเภอ ประเภทรางวัล

การผลิตสถิติทางการ “งานวิจับและงานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม” - ประชุมหารือเพ่ือมอบหมายหนวยงานรับผิดชอบในการรวบรวมขอมูล

- กําหนดแนวทางการเก็บรวบรวมขอมูลสถิติ รวมท้ังวานแผนจัดหาทรัพยากรสนับสนุนการเก็บรวบรวมขอมูล

ไมมีหนวยงานรับผิดชอบ


- จํานวนเครือขายดานศิลปะ วัฒนธรรม (องคกร และบุคคล) จําแนกตามสาขา จังหวัด

รวบรวมขอมูลสถิติทางการ - ประสานหนวยงานที่จัดเก็บขอมูลสถิติจํานวนเครือขายดานศิลปะ วัฒนธรรม (องคกร และบุคคล)

สํานักงานปลัด กระทรวงวัฒนธรรม สํานักบริหารกลาง - กําหนดรูปแบบการนําเสนอขอมูลสถิติ

- ประมวลผลขอมูลจากฐานขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ

19) สถาบันการศึกษาท่ีสอนดานศิลปะ วัฒนธรรม

- จํานวนสถาบันการศึกษาท่ีสอนดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามสังกัด

จัดทําขอมูลสถิติทางการ- หารือขอบเขตของขอมูล แนวทางรวบรวมขอมูลกับกระทรวงศึกษาธิการและหนวยงานท่ีเกี่ยวของ และการจัดหาทรัพยากรที่จําเปนการเก็บรวบรวมขอมูล

สถาบันบัณฑิต พัฒนศิลป


(1) จํานวนงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามหัวเรื่อง ประเภท ภาค จังหวัด

การผลิตสถิติทางการ “งานวิจัยและงานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรม” - ประชุมหารือเพ่ือมอบหมายหนวยงานรับผิดชอบในการรวบรวมขอมูล


- กําหนดแนวทางการเก็บรวบรวมขอมูลสถิติ รวมท้ังวางแผนจัดหาทรัพยากรสนับสนุนการเก็บรวบรวมขอมูล

(2) จํานวนผลงานวิจัย/งานสรางสรรคดานศิลปะ วัฒนธรรมที่มีการจดสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตร

จัดทําขอมูลสถิติทางการ - ประสานรวบรวมขอมูลภาพรวมจากหนวยงานภายในกระทรวงวัฒนธรรมและหนวยงานท่ีเกี่ยวของ



21) บรรณานุกรมงานวิจัย - จํานวนขอมูล

บรรณานุกรมงานวิจัย


ศูนยมานุษยวิทยา สิรินธร



รับผิดชอบ 2557 2558 22) ส่ือโสตทัศน

- จํานวนรายการวิทยุกระจายเสียงและโทรทัศนท่ีสงเสริมดานศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

จัดทําขอมูลสถิติทางการ - ประสานหารือแนวทางการเก็บรวบรวมขอมูล - ระยะเวลาการจัดเก็บและเผยแพร

ฝายเลขานุการฯประสาน กสทช.

23) สถานประกอบการดานศิลปะ วัฒนธรรม

(1) จํานวนสถานประกอบการ ภายใต พ.ร.บ.ภาพยนตรและวีดีทัศน พ.ศ. 2551

ประสานและประมวลผลขอมูลรายการสถิติทางการ - ประสานขอความรวมมือจากสํานักงานวัฒนธรรมจังหวัดประมวลผลขอมูลจากฐานขอมูล

- กําหนดรูปแบบการนําเสนอขอมูลสถิติ - นําขอมูลเขาระบบนําเสนอสถิติทางการ


(2) จํานวนสถานประกอบการและมูลคาอุตสาหกรรมวัฒนธรรม

การผลิตสถิติทางการ “สถานประกอบการดานศิลปะ วัฒนธรรม” - ประชุมหารือเพ่ือมอบหมายหนวยงานรับผิดชอบในการรวบรวมขอมูล



24) ผลิตภัณฑเชิงสรางสรรคศิลปะ วัฒนธรม

- จํานวนสินคาหนึ่งตําบลหนึ่งผลิตภัณฑดานศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามหมวดหมูประเภทสินคา

จัดทําขอมูลสถิติทางการ - หารือกําหนดนิยาม/ขอบเขตของขอมูล

ฝายเลขานุการฯประสานกรมการพัฒนาชุมชน

- จําแนกหมวดหมูผลิตภัณฑดานศิลปะ วัฒนธรรมและจัดทําขอมูลเชิงปริมาณ

- นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาระบบเเลกเปล่ียน

25) พิพิธภัณฑสถานแหงชาติ

(1) จาํนวนพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ จําแนกตามจังหวัด

(2) จํานวนผูเขาใช-เขาชมพิพิธภัณฑสถานแหงชาติ จําแนกตามจังหวัดท่ีต้ัง ประเภทผูใช-ผูชม เพศ


กรมศิลปากร



รับผิดชอบ 2557 2558 26) พิพิธภัณฑทองถ่ิน

- จํานวนพิพิธภัณฑทองถ่ินท่ีดําเนินการโดยองคกรชุมชนหรือเอกชน จําแนกตามเนื้อหาท่ีจัดแสดงการบริหารจัดการ ภาค และจังหวัด

เก็บรวบรวมขอมูลสถิติทางการ - ประสานหารือกับหนวยงานท่ีเกี่ยวของ

(กรมสงเสริมการปกครองทองถ่ิน อปท. บางแหง เอกชนเจาของพิพิธภัณฑ) ในการเก็บรวบรวมขอมูล และแผนการสนับสนุนทรัพยากรการจัดเก็บขอมูล


ศูนยมานุษยวิทยา สิรินธร


(1) จํานวนผูใชบริการโบราณสถาน/อุทยานประวัติศาสตรท้ังสวนกลางและสวนภูมิภาค จําแนกตามเพศ

(2) แหลงโบราณคดีท่ีไดรับความนิยม จําแนกตามจังหวัด



28) สถานท่ีจัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม

(1) จํานวนสถานที่จัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามประเภท จังหวัด

การผลิตสถิติทางการ “สถานประกอบการดานศิลปะ วัฒนธรรม” - ประชุมหารือเพ่ือมอบหมายหนวยงานรับผิดชอบในการรวบรวมขอมูล



(2) จํานวนผูใชบริการการจัดแสดงงานทางศิลปะ วัฒนธรรม จําแนกตามประเภทผูใชบริการ และประเภทสถานที่จัดแสดง (3) จํานวนการจัดแสดงนิทรรศการและผลงานดานศิลปวัฒนธรรม 29) หอจดหมายเหตุแหงชาติ

/ หอสมุดแหงชาติ (1) จํานวนหอสมุด

แหงชาติ/หอจดหมายเหตุแหงชาติ ท้ังสวนกลางและสวนภูมิภาค





รับผิดชอบ 2557 2558 (2) จํานวนผูใชบริการ

หอสมุดแหงชาติ/ หอจดหมายเหตุแหงชาติ ท้ังสวนกลางและสวนภูมิภาค จําแนกตามเพศ 30) แหลงเรียนรูวัฒนธรรม

ชุมชน/ทองถ่ิน - จํานวนแหลงเรียนรลวัฒนธรรมชุมชน/ทองถนน ภายใตโครงการศูนยวัฒนธรรมเฉลิมราช จําแนกตามจังหวัด




- จํานวนเงินบูรณะซอมแซมแหลงเรียนรูทางศิลปะ วัฒนธรรม และโบราณสถาน จําแนกตามประเภทแหลงเรียนรู

ประมวลผลขอมูลสถิติทางการ - ประมวลผลขอมูลจากฐานขอมูล - นําขอมูลรายการสถิติทางการเขาสูระบบนําเสนอสถิติทางการ


32) รานเกมและวิดิทัศน 1) จํานวนรานเกมและวีดิ

ทัศนตามพระราชบัญญัติภาพยนตรและวีดิทัศน พ.ศ.2551 จําแนกตามจังหวัด

2) จํานวนรานเกมสีขาว จําแนกตามจังหวัด

3) จํานวนรานเกมและวีดิทัศนท่ีกระทําผิดและถูกลงโทษทั้งทางอาญาและปกครอง จําแนกตามจังหวัด



33) เครือขายเฝาระวังทางวัฒนธรรม

(1) จํานวนการรับแจงจากเครือขายเฝาระวัง จําแนกตามประเด็นทางวัฒนธรรม


สํานักงานปลัด กระทรวงวัฒนธรรม (สํานักเฝาระวังฯ)


4.3.2 แผนปฏิบัติการดานการพัฒนาหนวยสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

หนวยงาน โครงการ/กิจกรรม ปงบประมาณ พ.ศ. หนวยงาน

ท่ีเกี่ยวของ 2557 2558 กระทรวงวัฒนธรรม รวมกับ สํานักงานสถิติแหงชาติ

1) สรางกลไกประสานหนวยสถิติภายในกระทรวงวัฒนธรรม/ภายนอกกระทรวงฯ

หนวยงานท่ีเปน อนุกรรมการฯ

- มอบหมายบทบาทหนวยสถิติระดับกรมใหชัดเจน

- มอบหมายบทบาทหน วยงานระดับกระทรวงประสานกับหนวยสถิติระดับกรม

2 ) สร างความรวมมือกับหนวยงานที่รั บผิ ดชอบสถิ ติทางการแต ไม ได เปนอนุกรรมการสถิ ติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม

- กรมการพัฒนาชุมชน - กรมการปกครอง สํานักงาน - เลขาธิการสภาการศึกษา

สํานักงานสถิติแหงชาติ 1) พัฒนาศักยภาพบุคลากรดานสถิติแกหนวยสถิติตางๆ

- จัดอบรมใหความรูเกี่ยวกับขอบขายงานดานสถิติวัฒนธรรม

- จัดอบรมใหความรูดานการผลิตสถิติจากข อ มู ล ก า รปฏิ บั ติ ง าน ( Administrative records)

- จัดอบรมอื่นๆตามความตองการของหนวยสถิติ

2) จัดทําแผนพัฒนาความกาวหนาของบุคลากรในสายงานดานสถิติ (Career path) - ศึกษาและวิเคราะหขอมูลอัตรากําลังและความกาวหนาในสายงานดานสถิติ

สํานักงาน ก.พ.

หนวยงานท่ีเขารวมเปนอนุกรรมการฯ

ขอตั้งงบประมาณในการสํารวจหรือจัดเก็บขอมูลสถิติทางการ


บรรณานุกรม

“การพัฒนาเศรษฐกิจสรางสรรค โดยนําทุนทางวฒันธรรม มาสรางมูลคาเพิ่มทางเศรษฐกิจและ

คุณคาทางสงัคม” รายงานพิเศษเศรษฐกิจสรางสรรค : พลังขับเคลื่อนใหมของเศรษฐกิจและสังคมไทย.สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ. สิงหาคม 2552.

ขอมูลพื้นฐานทางพระพุทธศาสนาประจําป 2556. ศูนยเทคโนโลยีสารสนเทศ สํานักงานพระพุทธศาสนาแหงชาติ. 2556.

คําแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี นางสาวย่ิงลักษณ ชินวัตรนายกรัฐมนตรี (แถลงตอรัฐสภา วันอังคารที่ 23 สิงหาคม 2554). (ออนไลน) [แหลงที่มา : http://www.cabinet.thaigov.go.th/bb_main01.htm]. สํานักงานเลขาธิการนายกรฐัมนตรี.

แผนการบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. 2555 – 2558 (รัฐบาล นางสาวยิง่ลักษณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี). กรุงเทพฯ: (ไมปรากฏปที่พิมพ)

แผนการศึกษาแหงชาติ (พ.ศ. 2545-2559). สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแหงชาติ. กรกฎาคม 2545.

แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555-2559). กรุงเทพฯ: สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ. (ไมปรากฏปที่พิมพ)

แผนแมบทระบบสถติิประเทศไทย พ.ศ. 2554-2558. สํานักงานสถิติแหงชาติ. 2554. ทิศทางและการดําเนินงานของกระทรวงวัฒนธรรมในทศวรรษที ่2 ตามแผนแมบทวัฒนธรรมแหงชาติ

(พ.ศ. 2550-2559. มติที่ประชุมคณะกรรมการวัฒนธรรมแหงชาติ คร้ังที่ 1/2555 เม่ือวันที่ 26 มกราคม 2555.

ระเบียบกรมการศาสนาวาดวยศูนยอบรมศาสนาอิสลามและจริยธรรมประจํามัสยิด พ.ศ. 2551. (ออนไลน) [แหลงที่มา : http://www.dra.go.th/main.php?filename=b5]. กรมการศาสนา.

รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550. กรุงเทพฯ: สํานักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (ไมปรากฏปที่พิมพ)

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). กรุงเทพฯ: นานมีบุคส พับลิเคชนส.2542.

รายงานผลการสํารวจสภาวะทางสังคมและวัฒนธรรม พ.ศ. 2554. สํานักงานสถิติแหงชาติ. ศาสนาซิกซ.(ออนไลน) [แหลงที่มา : http://www.dra.go.th/ewtadmin/ewt/dra_buddha/main.php?filename=singh_6]. กรมการศาสนา.

รายงานพิเศษ เศรษฐกิจสรางสรรค : พลังขับเคลื่อนใหมของเศรษฐกิจและสังคมไทย. สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ. สิงหาคม 2552.



ภาคผนวก (คณะอนุกรรมการสถิติสาขาศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม)


























Documents

แผนพัฒนาสถ ิติ : สาขาศาสนา ศิลปะ ...osthailand.nic.go.th/files/social_sector/Culture251257.pdfแผนพ ฒนาสถ ต