FARMAKOLOGIJA RESPIRATORNOG

SISTEMA

FARMACEUTSKOZDRAVSTVENI FAKULTET TRAVNIKAnida Čaušević - Ramoševac

REGULACIJA DISANJACNS - centar za disanje u produženoj moždini

• Parasimpatička inervacija- muskarinski Rp– bronhokonstrikcija

• Simpatička inervacija- beta1 i beta 2 Rp– Relaksacija glatkog mišićja, inhibicija oslob.medijatora upale iz mastocita

LIJEKOVI KOJI DJELUJU NA RESPIRATORNI SISTEM EKSPEKTORANSI, MUKOLITICI – lijekovi

za iskašljavanje ANTITUSICI - lijekovi koji se koriste za

suzbijanje suvog neproduktivnog kašlja. BRONHODILATATORI – lijekovi koji

opuštaju mišiće bronhija i plućnih krvnih sudova

STIMULATORI DISANJA

EKSPEKTORANSI, MUKOLITICI lijekovi koji služe za podsticanje i ubrzanje uklanjanja bronhijalne

sluzi iz disajnih puteva

sluz postaje manje viskozna (više tekuća)

MUKOLITICI

hemijskim putem razgrađuju i omekšavaju bronhijalnu sluz

Acetilcisteinpenicilini i tetraciklini inaktiviraju djelovanje acetilcisteina (oprez kod istovremene primjene!!!)

Bromheksin (Bisolvon) Dembreksin

ANTITUSICI

Antitusici su lijekovi koji se koriste za suzbijanje suvog neproduktivnog kašlja.

Periferni Centralni

PERIFERNI ANTITUSICI smanjuju osetljivost perifernih nervnih

završetaka (tusigene zone) koji se nalaze u ždrijelu, grkljanu, dušnik

infuzi ili macerati sluzavih biljnih droga - korijen i list bijelog sljeza. (mucilaginoza)

djeluju direktno na centar za kašalj u produženoj moždini tako što smanjuju njegovu razdražljivost

a) opioidni (narkotični)b) neopioidni (nenarkotični)

CENTRALNI ANTITUSICI

CENTRALNI ANTITUSICIa) opioidni (narkotični) kodein� morfin� hidrokodon�

b) neopioidni (nenarkotični) dekstrometorfan� butorfanol�

BRONHODILATATORI Kolinolitici - atropin Adrenergijski bronhodilatatori - adrenalinizoprenalin, klenbuterol Glukokortikoidi a. Kratkodjelujući (<12h) - kortizon, hidrokortizonb. Srednjedugodjelujući (12-36h) - prednizolon,

metilprednizolon,c. Dugodjelujući (>48h) - flumetazon,

deksametazon, betametazonflumetazon, betametazon

Antihistaminici Metilksantini

STIMULATORI DISANJA Ova grupa lijekova povećava dubinu i

frekvenciju disanja, tako što draže respiratorni centar koji se nalazi u produženoj moždini

Glavne indikacije za primjenu su oživljavanje novorođenih životinja, kod predoziranja lijekova kao što su opšti anestetici, sedativi i hipnotici, kod astmatičnih napada ili trovanja ugljen monoksidom i cijanidom

ASTMAReverzibilna opstrukcija protoka zraka na podražaje

Upalne promjene u dišnim putovima

Bronhalna hiperaktivnost

FARMAKOTERAPIJA ASTMELijekovi:– antiinflamatorno, bronhodilatatorno djelovanje

1. Glukokortikoidi2. Beta2 agonisti3. Inhibitori leukotriena4. Kromoni5. Metilksantini6. Omalizumab- Pt na IgE

FARMAKOTERAPIJA ASTME Glukokortikoidi

Protuupalno-prva linija terapije učinkovitiji uz dodatak beta2 agonista Orofaringealna kandidijaza, disfonija,

sistemski učinci...

FARMAKOTERAPIJA ASTME Beta2 agonisti- bronhodilatatori

kratkodjelujući: salbutamol (Ventolin), fenoterol(Berotec)- u akutnim egzacerbacijama

dugodjelujućisalmeterol (Serevent)-nuspojave: tremor, tolerancija...

FARMAKOTERAPIJA ASTMEInhibitori leukotriena zafirlukast (Accolate), montelukast

(Signulair), zileuton (Zyflo) PO, kod djece profilaksa kod blaže astme Glavobolja, probavni poremećaji...

FARMAKOTERAPIJA ASTME Kromoni

kromolin (Intal) profilaksa kod blaže astme Nadražaj gornjeg resp.puta, alergije...

aminofilin/teofilin (Aminophyllin, Retafilin/Teolin, Teotard)4. ili 5. linija u liječenju astmeNuspojave: tremor, nervoza, aritmije, slab diuretski učinak, GI nuspojave

FARMAKOTERAPIJA ASTME Metilksantini

FARMAKOTERAPIJA ASTMEOstali- antikolinergici

antagonisti muskarinskih rp- ipratropij(Atrovent), tiotropij (Spiriva)Nuspojave rijetke

KOPB Kronični bronhitis i emfizem Pušenje

Nefarmakološke mjere

– prestanak pušenja– cijepljenje: gripa, pneumokok

• Farmakoterapija

Beta2 agonisti+glukokortikoidi

Antikolinergici

Glukokortikoidi

Metilksantini

Oksigenoterapija

Farmakoterapijske mjere