GÖĞÜS GRAFİLERİNDE BULGULAR

GÖĞÜS GRAFİLERİNDE DANSİTE AZALMASI OLUŞTURAN LEZYONLAR

Dr. Recep Savaş

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir

ÖĞRENME HEDEFİ

• Düz grafilerde dansite azalması oluşturan lezyonları öğrenmek

- hava hapsi,

- tek taraflı hiperlüsen akciğer ayırıcı tanısı,

- amfizem-kistik hastalıklar …

Grafi için yorumunuz:

a) Yabancı cisim aspirasyonu

b) Sağ akciğerde volüm kaybı

c) Teknik faktörlere bağlı

d) Bronşa dıştan bası mevcut

Grafi için yorumunuz:

a) Yabancı cisim aspirasyonu

b) Sağ akciğerde volüm kaybı

c) Teknik faktörlere bağlı

d) Bronşa dıştan bası mevcut

Parankim penceresi BT:

a) Parankimal kistler

b) Amfizem

c) Kistik bronşektazi

d) Buzlu cam mevcut

AKCİĞERİN RADYOGRAFİK RENGİ

• Akciğerin bileşimi belirli bir DANSİTE tarafından oluşturuyor. Yani akciğerin

RADYOGRAFİK RENGİ var

AKCİĞERİN RADYOGRAFİK RENGİ

1) HAVA (% 92 oranında)

2) DOKU

3) KAN

Bu üç oluşumun hacimsel bileşimi akciğerin rengini oluşturuyor.

(% 8 oranında)

AKCİĞER DANSİTESİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

• 3 faktörden biri veya birkaçına bağlı:

1. Fizyolojik mekanizmalar

-İnspiryum ve ekspiryumda

-Dependan ve nondependan bölgelerde

2. Teknik (fiziksel) mekanizmalar:

-Rotasyon

FİLME UZAK OLAN HEMİTORAKS

KARŞI TARAFA GÖRE DAHA LUSENT GÖRÜLÜR.

AKCİĞER DANSİTESİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

3. Patolojik mekanizmalar

HAVA

KAN

DOKU

bunların artışı ve azalışı ile akciğerin rengi değişir.

Göğüs grafisinde dansite azalması

• Akciğer dansitesinin artış veya azalmasına karar vermek subjektif bir bulgu

• Dansite artışı demek daha kolay (örneğin pnömonide akciğerin normal dansitesinin yaklaşık 10 katı artıyor)

• Dansite azalması ise birçok patolojide akciğer dansitesinin 1/100 ile 1/10 u kadar azalıyor

• Karar vermek güç ve bazen de güvenilir değil

Göğüs grafisinde dansite azalması

• Dansite azalmasına karar vermek için diğer bulgularında mutlaka aranması lazım (diyafram düzleşmesi, retrosternal mesafe artışı, damar azalması, …)

• Lokalize hastalıklarda dansite azalması normal olan taraf ile kıyaslanabilir (lober amfizem, büyük bül vb)

Dansite azalması

• Kan ve doku miktarında değişme olmadan artmış hava: (astım veya atelektazide diğer alanlar)

• Kan ve doku azalması ile birlikte artmış hava: (Amfizem, bül ve pnömotoseller)

• Kan ve doku azalması ile birlikte normal hava: (Pulmoner emboli, pulmoner hipertansiyon vb.)

• Kan, doku ve hava azalması: (sağ veya sol pulmoner arter yokluğu).

AKCİĞERDE DANSİTE AZALMASI

• Yaygın (her iki akciğerde)

• Tek taraflı

• Lokal

YAYGIN DANSİTE AZALMASI (Her iki akciğerde)

• En sık amfizemde görülür.

• Radyolojik işaretler:

-Diyafram düzleşmesi

-Retrosternal mesafe artışı

-Kardiovasküler siluet değişiklikleri

RADYOLOJİK İŞARETLER

• Diyafram düzleşmesi:

-Subjektif. Ama ölçülebilir objektif kriter lazım.

-Lateral grafide diyaframın domu ile en bazal kesimi arası mesafe 2-2.5 cm ve daha fazladır.

1.5 cm den daha az olması hiperinflasyon olduğunu düşündürtür.

- Diyaframın normalde kostal

yapışma yerleri görünmez.

Görülürse hiperinflasyon lehinedir.

-Kostofrenik sulkus küntleşmiş

gibi görülebilir.

2 aylık kız wheezing+

RADYOLOJİK İŞARETLER

• Diyaframın şekli:

-Daha çok düz veya yukarı doğru konveks

• Retrosternal mesafe artışı:

- Sternum-çıkan aorta arası 2.5 cm den fazla olması.

• Göğüs kafesi şekli:

-Fıçı göğüs amfizem lehine

Astım krizi

Tek taraflı dansite azalması -Hastanın pozisyonu Rotasyon Skolyoz -Göğüs duvarı defekti Mastektomi Poland sendromu ( pektoral kas yokluğu) -Pnömotoraks -Havayolu obstrüksiyonu *Bronşial kompresyon (hiler veya mediastinal kitle, kardiomegali) *Endobronşial obstrüksiyon (yabancı cisim, tümör) *Obliteratif bronşiolit *Swyer-James syndrome *Pulmoner amfizem (asimetrik) *Konjenital lober amfizem/ kistik adenomatoid malformasyon -Pulmoner vasküler nedenler Pulmoner emboli Pulmoner arter hipoplazisi

Poland Sendromu

Sağ mastektomili.

Enterik kist

Swyer-James syndromu

Sağ plevral efüzyon supin film

LOKALİZE HAVA ARTIŞI

-Konjenital lober amfizem

-Konjenital bronşial atrezi

-Kompanzatuar mekanizmalar (atelektazi veya cerrahi rezeksiyon sonrası diğer alanlarda, parankimal skar çevresi)

-…..

2 Haftalık infant

Progresif dispne

Konjenital lober amfizem

Bronşial atrezi

-Atretik bronşun distalinde mukus

üretimi devam eder ve

bronkosel meydana gelir. Koronal

veya sagital görüntülerde veya

akciğer grafisinde eldiven parmağı

şeklinde içi mukus dolu bronşlar

göörülür.

-Etrafdaki akciğer Kohn porları ile

havalanır ve daha radyolüsen görülür

Sol alt lobektomili

Pnömatosel

Pnömatosel

Bronşektazi

BÜL, BLEB, PNÖMATOSEL VE KİST

• BÜL: Çapı 1 cm veya daha büyük, duvarı 1 mm veya daha ince hava içeren boşluk

• BLEB: Plevraya komşu genelde akciğer apekslerinde yeralan 1 cm veya daha küçük hava içeren boşluk

• PNÖMATOSEL: İnce duvarlı akciğer parankiminde hava içeren boşluk. Sıklıkla enfeksiyonla daha nadir travma ile ilişkili.

• KİST: Duvar kalınlığı 1 mm veya daha kalın hava içeren boşluk.

Pnömatosel

Bronkojenik kist

Amfizem bülü

KKAM

Amfizem

LAM

MİNİP tekniği

Öğrendiklerimiz

• Dansite azalması yapan nedenlerin yaygınlığına göre nedenleri, radyolojik bulguları ve ayırıcı tanıları

• Hava hapsi

• Bül, bleb, kist, pnömotosel