48

Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ
Page 2: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

SVN Asia (Thailand)

เครอขายนกธรกจนกวชาการและบคคลกอตงขนในประเทศไทยเมอปพ.ศ.2540มการขบ

เคลอนอยางจรงจงตลอด12ปทผานมาSVNตระหนกถงความสำคญในการสงเสรมการดำเนนธรกจ

ดวยจตวญญาณแหงความรบผดชอบตอสงคม(CorporateSocialResponsibility) โดยประสานความรวม

มอระหวางองคกรภาคเอกชนภาครฐและองคกรสาธารณประโยชนบนความสมดลของหลกพนฐาน3P

คอPeople,Planet,ProfitกจกรรมหลกของSVNประกอบดวยSVNTalk,SVNCollege,SVNVisit,SVN

Award,AnnualConferenceและการผลตวารสารCSRJournal

SVNม งม นนำสมาชกกาวไป เพ อสานพลงเครอขายนกธรกจเพ อสงคมและสงแวดลอม

ท งภายในประเทศและนานาชาต ส เปาหมายในการดำเนนธรกจ ควบค ไปกบการดแลสงคมและ

สงแวดลอมเพอความสมดลยงยนเพอใหอนชนรนหลงมคณภาพชวตและสงแวดลอมทด

Social Venture Network Asia (Thailand) เครอขายธรกจเพอสงคมและสงแวดลอม

คณะกรรมการเครอขายเอสวเอน เอเชย (ประเทศไทย) 2553

ทปรกษา คณอานนทปนยารชน/ศาสตราจารยนายแพทยประเวศวะส/

อาจารยสลกษณศวรกษ/คณโสภณสภาพงษ/คณปรดาเตยสวรรณ

ประธานกรรมการ คณวระเดชสมบรณเวชชการ

กรรมการ คณสทธชย เอ ยมเจรญยง / คณสมลกษณ หตานวตร / คณประวทย เย ยมแสนสข /

คณดารณ เรยนศรวไล /ม.ล.กรกสวฒน เกษมศร /คณวเชยร เจษฎากานต /คณจงเกยรต

อนนตอมพร/คณอภชาตการณกรสกล/คณวลลภพชญพงศา/คณศศมนศพทธมงคล/

คณสรยน เภกะสต / คณปญญาฉททนตรศม / คณสนต คณพสฐวงศ / คณรววรรณ

โฮรโนอช /คณกานดาวฒนายงสมสข /คณขนกลางขขนธน /ดร.รจนา โกศยยานนท /

คณปยะกล สวรรณสมฤทธ / ดร.จรรยา พคยาภรณ / คณร งว ทย เตมพทยาเวช /

คณเกรยงศกดเทพผดงพร/คณกานตฤทธขจร

ฯพณฯอานนทปนยารชนH.E.AnandPanyarachunFormerPrimeMinister

Our Contributor Honorary Advisor

Asia (Thailand) SVN

Page 3: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

บรรณาธการบรหาร: วระเดชสมบรณเวชชการ

บรรณาธการ: บงอรไทรเกต

บรรณาธการบทความ: พมพรศรวรรณ

บรรณาธการศลปกรรม: อทยชมพพชร

กองบรรณาธการ: สมศกดสสรรณ,กณปภสรงพฒนพานชย,กนตนนทเพยสพรรณ,ณฏฐวเศษพงละออ,

เสาวรสมตราปยานรกษ

ศลปกรรม: สมลกษณรามโคกกรวด,ชนากรกณา

พมพท: บรษทพมพดจำกด

ตดตอกองบรรณาธการ: บรษทสรางสอจำกด17/118ซ.ประดพทธ1ถ.ประดพทธ

แขวงสามเสนในเขตพญาไทกรงเทพฯ10400

โทรศพท022714339,022799636โทรสาร026187838

ตดตอเครอขายธรกจเพอสงคมและสงแวดลอม:คณมฤนตศรประสงค0847005506

ตดตอโฆษณาหรอสนบสนน: บรษทสรางสอจำกด

วระเดช สมบรณเวชชการ ประธานเครอขายธรกจเพอสงคมและสงแวดลอม เอเชย (ประเทศไทย)

ภาครฐบาลไดกำหนดเปาหมายในการพฒนาประเทศ ประการหนงคอ การเปนครวของโลก (Kitchen of The World) เนองจากประเทศไทยเปนแหลงผลตอาหารทอดมสมบรณ โดยมเปาหมายทจะสงเสรมและผลกดนสนคาเกษตรใหสงออกไปขายไดทวโลก ซงสวนกระแสกบขาวเรองการสญเสยอนดบการสงออกขาวไทยทเคยเปนผสงออกอนดบหนงของโลกนน มมลเหตเกดจากอะไร

บทความเดนในฉบบนเกยวของกบระบบเกษตรกรรมของประเทศไทยในหวขอ “ความมนคงทางอาหาร : ความรบผดชอบและความรวมมอ” ซงรวบรวมกระบวนการผลตในหวงโซอาหาร รวมทงชชดใหเหนถงปญหาและอปสรรคตางๆ ในหวงโซอปทานน

และบทสมภาษณพเศษ อ.สลกษณ ศวรกษ ผอาวโสทไดรบการยกยองวาเปน “ปญญาชนสยาม” ทมอายผาน 80 ปบรบรณในเดอนมนาคมทผานมา กบมมมองของสงคมไทยในอก 20 ปขางหนา ในชอเรอง “แลหนา 20 ป สยามประเทศ กบ ส.ศวรกษ”

Editorial CSR

Page 4: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

CONTENT CSR

27

42

CSR ไทยไปถงไหนแลว ตอนท 1

เกษตรกตองรบผดชอบ ตอสงคมและสงแวดลอม

ทางรอดทยงเหลออย

CSR Movement

6 CSR Cover ความมนคงทางอาหาร: ความรบผดชอบและ

ความรวมมอ

14 CSR Interview แลหนา 20 ป สยามประเทศ กบ ส.ศวรกษ

19 CSR Today CSR ไทยไปถงไหนแลว ตอนท 1

22 Opinion Seven Clues to Corporate

Social Responsibility

24 เลอกมาเลา ปจจยททำใหตองเผชญกบทงเสอและจระเข

27 CSR World เกษตรกตองรบผดชอบตอสงคมและ

สงแวดลอม

32 รายงานพเศษ

เมอภาคธรกจจบมอนกวชาการและภาคประชาชน

คดคานงบประมาณบรหารจดการนำ

38 My CSR ทางรอดทยงเหลออย

42 CSR Movement

6 ความมนคงทางอาหาร: ความรบผดชอบและความรวมมอ

38

19

Page 5: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ
Page 6: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

Cover CSR

ณฎฐวเศษพงละออ

ความรบผดชอบและ ความมนคงทางอาหาร:

ความรวมมอ

CSR Journal�

Page 7: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

สงคมไทยโดยการนำและการกระตนเราทงจากผนำและจากปจจยแวดลอมกำลงตนเตนและตงคำถามกบอนาคต “การเปดประชาคมเศรษฐกจเสรอาเซยน”หรอAECในอกไมกปทกำลงจะมาถงเรามองไปขางหนาถงผลประโยชนท จะไดรบและความจำเปนทจะตองปรบตวในดานตางๆแตนอยเหลอเกนทเราจะพจารณาความจรงทปรากฏซงมกจะเปนปญหาทคนสวนใหญในสงคมมองขาม

เราไมอาจเดนทางไดอยางราบรนหากเราไมตระเตรยม“เสบยง” ใหเพยบพรอม เชนเดยวกนนเองเรากำลงจะเขาสประชาคมอาเซยนแตเรากลบไมคำนงถงเลยวา“เสบยง” ในประเทศของเรานนเปนอยางไรพรอมแคไหนกบการเดนทางครงสำคญนแมวาจะภาคภมใจกบไดชอวาเปนประเทศทสงออกขาวเปนอนดบหนงของโลกตดตอกนยาวนานหลายปเปนประเทศทสงออกอาหารลำดบท10ของโลก (สงออกไดมากกวารอยละ50ของทผลต) เปนประเทศทกลาประกาศตวเปน “ครวของโลก” เพราะเปนประเทศทมความหลากหลายของวตถดบและอาหารมากทสดประเทศหนงในโลก

แตในอกดานหนงกมขอมลทบงชวาผลผลตทางการเกษตรกวารอยละ 40มสารพษตกคางเกนมาตรฐานของอย ขณะทเกษตรกรซงเปนผผลตเองสามารถพงพาอาหารทผลตจากไรนาของตนเพยงรอยละ29.47เทานนซงตำกวาดชนการพงพาตนเองดานอาหารของเกษตรเกาหลและญปนทเปนประเทศอตสาหกรรมขณะทอนาคตทางการเกษตรของไทยกกำลงเดนไปสทางตน เพราะเกษตรกรไทยในปจจบนรอยละ60ตองเชาทดนทำกนและอก 300,000 รายกำลงถกฟองยดจากปญหาหนสน แตทสำคญทสดคอ การใชสารเคมทางการเกษตรสงผลใหเกษตรกรรอยละ32พบสารพษในเลอดในระดบทไมปลอดภยยงไมนบจำนวนผบรโภคทเจบปวยจากสารพษในอาหารซงมใหเหนรอบตวเราตลอดเวลา

สงคมไทยม“เสบยง”ทพรอมสำหรบการเดนทางไปสอนาคตแนแลวหรอ?

ความรบผดชอบและ ความมนคงทางอาหาร: ขณะทเทคโนโลยกำลงพาโลกหมนอยางรวดเรว

ไปสอนาคต และมนษยกำลงจะเดนทางไปไกลกวาท

เคยฝนถงในนยายวทยาศาสตร แตอกดานหนง

โลกกกำลงเคลอนเขาสยคสมยทสภาพแวดลอมไมปกตทสด

มนษยอาจจะหาสาเหตแหงความแปรปรวนไดแมนยำ

และมากมายหลายขอ แตมนษยยอมไมอาจปฏเสธไดวาเรา

เปนสวนหนงของปญหาทเกดขน

�ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 8: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ปญหาใหญคอ การผกขาด

แมภาพปญหาทปรากฏจะมากมายหลายสวนแตสาเหตนนมอยเพยงไมกขอ-เชนเดยวกบทกๆปญหาของสงคมนบแตอดตจนถงปจจบนนนคอการผกขาดและการยดครองระบบการผลตอาหารโดยกลมทนขนาดใหญ

“ระบบอาหารมนรวมศนย อยในมอผประกอบการแคไมกราย ซงสงเหลานมนเปนเหมอนกนทงโลก และกลมทนทมบทบาทระบบอาหารกลวนแลวแตเชอมโยงกน ระบบการผกขาดอาหารทเกดข นในประเทศไทย กเปนเชนเดยวกบในอเมรกา” วฑรย เลยนจำรญ ผ อำนวยการมลนธ ช ววถ หรอไบโอไทย ท เกาะตดสถานการณภาคเกษตรและความมนคงทางอาหารมานานกวายสบปอธบายตนเหตใหญของปญหาในระบบอาหาร

“ถาเราจะมาไลดปญหา อนดบแรกเราตองดทตวปจจยการผลต เพราะระบบอาหารตองพงพาปจจยการผลต ตวแรกสดคอ ระบบพนธกรรม ท งพนธ พช พนธสตว ในระบบอาหาร หากใครสามารถควบคมระบบพนธกรรมได กควบคมระบบอาหารได ยกตวอยาง ถาเราเปลยนไกทเล ยงไปเปนไกลกผสมทถกควบคมการผลตพอแมพนธโดยบรษทเดยว ในทสดเรากจะเหนวา ระบบการผลตทงหมดกจะขนอยกบบรษทน คณจะใหมนกนหอย กนเปลอกขาว ไมไดเลย เพราะมนถกสรางขนมาใหตอบสนองตอหวอาหารเขมขนในระบบอตสาห-

กรรมเทานน ซงประกอบดวยขาวโพดและถวเหลองเปนสำคญ แลวถาไปดในระบบการผลตเกษตร คณจะเหนวาตนทนเกอบรอยละ 90 เปนคาพนธและอาหาร ถามวาในระบบแบบน เกษตรกรจะมกำไรไดอยางไร

ถาเราเปลยนการผลตไปเปนแบบทวาน ไมมทางเลยทเกษตรกรรายยอยจะอยได เรองจรงคอ รอยละ 90 ของไกท เรากนกนอย ในประเทศไทย ผลตจากเกษตรกรแค 7,100 รายเทานน คำวาเกษตรกรมนจะ ไมไดมความหมายเหมอนเดมอกแลว แตจะหมายถงเกษตรกรท มพนธะสญญากบบรษทขนาดใหญ และระบบแบบเดยวกบทเกดขนกบไกกำลงจะขยายไปสการผลตในสาขาอน ทงเนอสตวและการผลตอนๆ ทงการเลยงหม เลยงปลา เลยงกง ไข กำลงเขาไปสระบบแบบนมากขนทกท”

ว ฑรย อธบายวา ในการผลตพชเองกเช นเดยวกนเมลดพนธสวนใหญเปนของบรษทในเครอเจรญโภคภณฑ และบรษทขามชาต เชน ไพโอเนยรไฮบรดมอนซานโตแปซฟกซดซงบรษทเหลานควบคมตลาดเกอบจะรอยเปอรเซนตผลลพธคอคาเมลดพนธพงสงขนถงรอยละ30ของตนทนการผลตนอกจากน เมลดพนธพช รวมถงพนธขาวลกผสมททางบรษทพยายามผลกดนผานทางนกวชาการบางสวนในภาคราชการ เปนเมลดพนธทไมตอบสนองตอปยธรรมชาตจงตองใชปยและสารเคมของเขาเทานน

เฉพาะเรองขาว มรายงานเรองการใชสารเคม ตอหนวยผลผลต ของไทยสดสวนสงทสดเทากบของจนบวกกบของอนเดย แตถาเทยบผลผลต ท ได ของอนเดยเขาไดมากกวาเรานะ ขณะทเรายงใชสารเคม ผลผลตกลบยงลดลง ขาวของไทย ผลผลตตอไรของเราเทาๆ กบกมพชาและลาว พมายงสงกวาเราเลย แตเมอไปมองตวตนทนแลว ของเรากลบไปอย ในกลมทสงทสด นนคอ ประสทธ-ภาพในการผลตของเราแยทสดในอาเซยน

วฑรย เลยนจำรญ

CSR Journal�

Page 9: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

“รฐบาลไมไดแกปญหาท ควรจะแกคอ การผกขาดเมลดพนธ การพงพาปยและสารเคม ไปจนถงการปฏรปโครงสรางทดนและระบบชลประทาน ซงเปนปญหารากฐาน ระบบมนจะเดนตอไมได มนเปนทางตน มนจะตองมจดเปลยนแนๆ แตยงไมทราบจะไปอยางไร ท งภาคราชการ ภาคการเมองไมวาพรรคไหน กไมมนโยบายทชดเจน อกตวหนงทสำคญคอ เรองพลงงานซงจะเปนตวตดสนอนาคตของระบบเกษตร เพราะทกวนนเราลวนแตพงพาฟอสซลไมทางใดกทางหนง ปย นำมน สารเคม ไมตำกวารอยละ 60 ของทงหมด ถาหากเกด วกฤตพลงงานขนมา แบบแผนการผลตทรวมศนยแบบทเปนอยมนจะไมมทางไป”

ความปลอดภยตองมาพรอมกบความมนคง

นอกจากประเดนเร องความมนคงทางอาหารแลวประเดนเรองความปลอดภยของอาหารกเปนอกเรองทตองใหความสำคญไปพรอมๆกนจากอดตทการผลตอาหารเปนการผลตในชมชนซอขายในชมชนและบรโภคในชมชน ไมวาจะขาว ผก เน อสตว หรอการแปรรปแตเมอกาวเขาสยคอตสาหกรรม เสนทางของระบบอาหารหรอFoodChain ไดเปลยนไปมากนบจากเมลดพนธ มาส ปากคนกน กลายเปนการเดนทางท ยาวไกลซบซอนหลายขนตอนจากอาหารทมความปลอดภยสงเพราะปราศจากสารเคมปราศจากการปนเปอน

แตการผลตการขนสง และการแปรรปหลายขนตอนไดทำใหอาหารจำนวนมากเตมไปดวยสารเคมการปนเปอนและเรมไมปลอดภย

“ในระบบอาหาร ทกคนทเกยวของตองเรยนรและใสใจ ระบบอาหารมนถงจะไปตอได”ผศ.ดร.เวณกา เบญจพงศ นกวชาการประจำสถาบนโภชนาการมหา-วทยาลยมหดลกลาวและเนนยำเปนพเศษในเรองของ“การเรยนรและการใสใจ”

“ในหวงโซอาหารหรอ Food Chain มนจะมหลายหนวยงานและกฎหมายหลายตวทเขามากำกบดแล รวมทงอาหารทนำเขาจากตางประเทศดวย ถาดจากแรกสดคอ การผลตอาหารทงพชและสตว เมอผลตแลวกสงไปรวบรวมหรอเกบรกษา อาจจะเปนพอคาคนกลางทมารบซอจากเกษตรกร ซงสวนใหญระบบจะเปนแบบน แตถาของเนาเสยงายเขาจะสงตลาดโดยตรงหากจะเกบไวกจะสงไปเกบทหองเยน หลงจากตรงนถงเขาส กระบวนการแปรสภาพขนตน หรอตลาดขายสง เชน ตลาดไท จากนนจงสงตลาดขายปลก

การแปรสภาพขนตนอาจเกดขนไดโดยเกษตรกรหรอพอคาคนกลาง อยางนมวว เกษตรกรสวนใหญเปนรายยอย ท ไมไดเล ยงแบบฟารมแตเล ยงใตถนบาน อาหารววกซ อแบบสำเรจ หรอเปนอาหารทเกบมาไวเยอะๆ ซงถาเกบไวนานกอาจจะมความชน มเชอ เมอวว

ผศ.ดร.เวณกา เบญจพงศ

มาตรฐานอยาง GAP หรอ GMP กเปนมาตรฐานทเกษตรกรตองสมครใจ บงคบไม ได แตถาใหเขาสมครใจกควรจะใหผลประโยชนตอบแทนเขาเพมขนดวยเสมอนตอบแทนการทำด เชน ประกนราคาสนคาทปลอดภย คนกจะผลตสนคาปลอดภยมากขน หรอโรงงานแปรรปรบซอผลผลตภายใตเงอนไข คอ ตองไดรบมาตรฐานรบรอง ดวยราคาทสง และถาหากซอมาแลวไม ไดมาตรฐาน จดไหนจะเปนคนรบผดชอบ

�ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 10: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

มากน สารบางตวมนกอาจจะปนเป อนออกมากบนำนมได หรอเวลาทววปวยตองใหยา สารเคมในยามนกออกมาทางนำนมไดเชนเดยวกน อยางไรกตาม นำนมดบเมอรดมาแลวกจะสงไปทศนยรวบรวมนำนมดบกอนจะสงไปโรงงานแปรรป ซ งจะทำการสกรน ตงแตตรวจดยาแอนตไบโอตกทมนตกคาง ฉะนน ศนยรวบรวมจงเปนระบบทปองกนและสกดกนอาหารทมการปนเปอน ถาผบรโภคซอของทรทมาทไปกจะมนใจได ของทไมมทมาทไปมนกจะตองถกตกลบ ถาทกคน ใน Food Chain เรยนรและใสใจ เรากจะไดอาหารทมความปลอดภยมากขน”

ผศ.ดร.เวณกายงกลาวถงนโยบายภาครฐตอเร องความปลอดภยของอาหารวา ท ผ านมาไมมนโยบายดานความปลอดภยทชดเจนหรอแคคณภาพตามปกตกยงไมไดรบความใสใจเทาทควรซงในความเปนจรงถาสามารถวางมาตรฐานความปลอดภยและใหราคาทสงขนสำหรบผลตภณฑทไดมาตรฐานกจะเปนกลไกทชกจงผผลตเขาสระบบอาหารปลอดภยไดเพราะเราไมไดตองการความปลอดภยแคการสงออกแตเราตองมมาตรฐานความปลอดภยสำหรบการบรโภคภายในประเทศดวย

“มาตรฐานอยาง GAP หร อ GMP กเป นมาตรฐานทเกษตรกรตองสมครใจ บงคบไมได แตถาใหเขาสมครใจกควรจะใหผลประโยชนตอบแทนเขา

เพมขนดวยเสมอนตอบแทนการทำด เชน ประกนราคาสนคาทปลอดภย คนกจะผลตสนคาปลอดภยมากขน หรอโรงงานแปรรปรบซอผลผลตภายใตเงอนไข คอ ตองไดรบมาตรฐานรบรอง ดวยราคาทสง และถาหากซอมาแลวไมไดมาตรฐาน จดไหนจะเปนคนรบผดชอบ ไมใชวาใครผลตมากไปดตรงนน เพราะคณเปนคนรบซอ พอคาคนกลางซ อของมาขาย ถามปญหาของไมปลอดภย พอคาคนกลางกตองรบผดชอบ เพราะคณซอของไมปลอดภยมาขาย ไมใชบอกใหไปเอาผดกบเกษตรกร ทกจดในหวงโซอาหารตองมความรบผดชอบ และตองมระบบตรวจสอบของตวเอง เพราะโดยปกตเรารบมาจากใคร เรากรบจากคนนนเปนเจาประจำกนอยแลว เรายอมสามารถตรวจสอบได”

‘เกษตรอนทรย’ จดเปลยนของชวต

เร องความม นคงทางอาหารและเร องความปลอดภยของอาหาร เปนเรองทมการพดถงกนมานานหลายสบปแลวนบจากการเปลยนแปลงของสงคมอนเน องมาจาก “การปฏวตเขยว” ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบแรกทนำเทคโนโลยเขามาชวยเพมผลผลตและนำพาระบบการผลตแบบเดมไปสการผลตทพงสารเคมซงแมจะชวยเพมผลผลตไดจรงแตกทำใหการผลตอาหารเขาไปตดอยในกบดกของการพงพาหนำซำสภาพแวดลอมและสขภาพของเกษตรกรกยำแยและมหนสนจากตนทนการผลตทสงขนหลายทศวรรษทผานมาชวตเกษตรกรรายยอยจำนวนมากตองพบกบความลมจม

ทกจดในหวงโซอาหารตองม ความรบผดชอบ และตองมระบบ ตรวจสอบของตวเอง เพราะโดยปกต เรารบมาจากใคร เรากรบจากคนนนเปน เจาประจำกนอยแลว เรายอมสามารถตรวจสอบได

CSR Journal10

Page 11: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ประเสรฐ สขถาวรประธานศนยการเรยนรเกษตรอนทรยชวภาพชมชนศาลาแดง เขตหนองจอกกรงเทพฯอดตเจาของกจการบอตกปลาขนาดใหญทตองเผชญกบปญหาการใชสารเคมรายแรงเพอกำจดหอยเชอรทระบาดในพนทหนองจอกชวงป 2541-2543ทำใหปลาในบอตายทำใหชาวบานทตองใชนำคลองเจบปวยและเสยชวต เลาวา เขาถกสถานการณบบใหตองกระโดดลงมาตอสกบระบบเกษตรเคมแบบเตมตว โดยเรมตนทการรวมกลมกบชาวบานพดคยถงเรองทเกดขนจนกระทงนำไปสการแกปญหาอยางยงยนดวยวถของเกษตรอนทรยในทสด

“ป 2541-2543 หอยเชอรระบาดหนกในพนทหนองจอก ชาวบานใชยาฆาหอยกนเตมเลย แลว แอลโดรซลแฟลมนเปนสารเคมท รายแรงมาก ใชแลวตายทงหอย ทงปลา ปลาไหล ง แมแตไสเดอนกตาย ผมสบนำเขาบอปลา ปลาผมกตาย คนทใชยาเขาเปดนำจากนาลงคลอง มนกไหลไปตามคลอง มนกย งแย เพราะทนไมมนำประปา ชาวบานตองใชนำคลอง ผคนกเรมเจบปวย ตายไปกม มนเปนสาเหตทผมจำเปนตองมาทำเรองน”

จากการรวมกลมแกปญหาหอยเชอรระบาดในพนท โดยการจบหอยเชอรไปทำปยชวภาพประเสรฐไดเปล ยนพ นท บอตกปลาใหกลายเปนศนยการเรยนร

เกษตรอนทรยชวภาพ เพอใหชาวบานไดมารวมเรยนรแนวทางเกษตรอนทรย และการพงตนเอง โดยตดตอวทยากรจากสถาบนการศกษามาใหความร เปนระยะจากการดำเนนงานของศนยฯ มาตลอดสบป ทำใหปจจบนมชาวหนองจอกททำการเกษตรอนทรยกวารอยครอบครว

“วนนเรามทางออกแลว แตการปรบเปลยนยงเปนเรองยาก ในวนนกง หอย ป ปลา ทเคยชกชมในสมยกอนกกลบมาชกชมเหมอนเดม บงบอกไดวาไมมการใชสารเคมทรายแรงอกตอไปแลว ชาวนาหนมาใหความสำคญกบสงแวดลอม หลายคนเรมเหนวา ใชปยเคมอยางเดยวไมได ตองใชปยอนทรยรวมดวย ซงกถอวาพนทหนองจอกกำลงเปลยนแปลงไปสแนวทางทดข น จากการผสมผสานของหลายสวน กเขามาส การทำเกษตรอนทรย เมอเรามผลผลตในรปของอนทรยทงขาว ผก ผลไม ปลา ผมกก าวไปอกกาวโดยการแปรรปผลผลต อยางททำแลวตอนนคอ จมกขาวอนทรย ซงขายไดตนละหนงแสนหาหมนบาท สวนตวขาวกยงขายได ปลายขาวกขายไดอก คอ เราทำไปโดยไมไดสนใจวานโยบายของรฐบาลจะเปนอยางไร แตเราสนใจวา นโยบายของเราจะกาวไปอยางไร อยางขาวเอามาแปรรป ไดตงสสบกวาอยาง ทงชาใบขาว นำนมขาว ขาวฮาง แปงขาว เยอะแยะเลย เพยงแตชมชนของเรายงไมพรอมเรองการแปรรป เรองการตลาดเทานน”

ถาเมอไรคนไทยอานหนงสอเยอะ รจกหาความรเพม รจกคด ผมวาวนนนเราอยรอดได แตถาเรายงหลงอยกบเรองบนเทงไปวนๆ มนนาเปนหวง ถาเราไมส เราจะเปนฝายแพ แลวเราจะเสยโอกาส ไมมอำนาจตอรอง เหมอนกบอยภายใตอาณานคมเขาไปทงหมด แตถาเราทำเกษตรอนทรย เราไมตองซออะไรเลย เราทำเองไดทงหมด นคอ ทางเดยวทจะทำใหสงคมไทยไปรอด

ประเสรฐ สขถาวร

11ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 12: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ประเสรฐยงเลาถงโครงการ “ปลกหลงบาน ขายหนาบาน”ของเขาวา เปนโครงการทเกดขนเพราะอยากใหชาวบานพงตนเองได เปนการสรางรายไดลดรายจาย ไมตองไปซ อของในหางสรรพสนคา เพราะสนคาอปโภคบรโภคทจำเปนจรงๆนนชมชนสามารถผลตไดเองเกอบทงหมด

“แนวคดนกคอ ถาเราเลยงปลาอยหลงบาน เรากเอามาขายหนาบาน ถาเราเลยงเปดหลงบาน เรากเอาไขเปดมาขายหนาบาน อาจจะแปรรปเปนไขเคมเพอสรางมลคาเพม ทำโดยคนเลยงเปดเอง หรอโดยชมชน หรอเราปลกผกหลงบาน เราเอามาขายสดๆ หนาบานเลย ทำอยางไรเราจะผลตสนคาในชมชนและบรโภคกนในชมชน ไมใหเงนทองไหลออกไป แลวเราไมไดผลตแคอาหารเทานน แตยงทำเครองอปโภคดวย เชน นำยาซกผา นำยาลางจาน ทำเอง ใชเอง พงตวเองใหได สวนผลตอบรบโครงการน กถอวาด ใครมาเหนเขากชอบ กเอากลบ ไปทำ ตอนนกเพมเปนหลายแหงแลว เขามาดเราเปน ตวอยางแลวกกลบไปทำ มนกเรมดขนเรอยๆ นะ”

คำตอบอยท ‘ผบรโภค’

หากนบพ นท เกษตรกรรมของประเทศไทยทงหมดคอ รอยละ100จะมพนทท ทำเกษตรอนทรยอย เพยงแครอยละ 0.1 เทาน น แตกเปนรอยละ 0.1ของการเรมตนทหวงไดวาจะเปนจดเปลยนในอนาคตซงผอำนวยการมลนธชววถ ไดสะทอนถงทางออกในทศนะของเขาวา เม อฝายรฐไมเปล ยนแปลง ทางออกของสถานการณน จ งข นอย ก บบทบาทของผ บรโภคเปนสำคญ

“เมอฝายรฐเขาไมเปลยนแปลง ทางออกทางเดยวคอ ผ บรโภคจะมบทบาทมากข นเร อยๆ เพราะสถานการณมนบบบงคบคอ มผบรโภคกลมหนงทเขามจตสำนก แมวาจะมจำนวนนอย แตในสถานการณการผกขาด ความไมปลอดภย ความไมหลากหลาย การไมมทางเลอก มนจะบบใหผบรโภคตองปรบตว ผมคดวานเปนยทธศาสตรสำคญ ท เรากำลงทำงานอยคอ การ ขบเคลอนใหเกดตลาดเกษตรกรขนในหวเมองสำคญๆ

ไมวาจะในฐานะผผลต หรอผบรโภค

หากเราตระหนกถงอำนาจอนเตมเปยมทเราม

และรวมรบผดชอบตอทกสงทเกดขน

ทางตนอาจเปลยนเปนทางออก

และอนาคตของเรา อนาคตของสงคมไทย

อาจสองสวางไดมากกวาน

CSR Journal12

Page 13: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

อางองขอมล 1. มลนธชววถ, คมอประชาชนเรองความ(ไม)มนคงทางอาหาร

กบทางออกของประเทศไทย สายสงศกษต บรษทเคลดไทย จดจำหนาย. 2555

2. แผนงานฐานทรพยากรอาหาร และแผนงานสนบสนนความมนคงทางอาหาร จากฐานทรพยากรสความมนคงทางอาหาร สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ. 2555

ใหมากขนคอ ใหเกษตรกรเอาผลผลตมาขายผบรโภคโดยตรง เปนการสรางพนท ความสมพนธ ซ งนาจะเหมาะกบสงคมไทย อยางทยโสธรเราสนบสนนใหมตลาดอยางนแลว 8 แหง มนกเกดขนไดจรง มนนาจะเปนทางออกได เพอจะสกบระบบกระจายอาหารทไมหลากหลาย ผกขาด และตางชาตมบทบาทในการครอบงำ อยางในอเมรกาเอง ตลาดเกษตรกรกเกดขนและเพมขนหลายเทาตวในชวงไมกป”

ดานผศ.ดร.เวณกามองวารปแบบการผลตทงหมดจะเปลยนไดขนอยกบ“ผบรโภค”เปนสำคญเพราะสมยนตลาดเปนใหญผบรโภคมอำนาจสงสดผผลตจะตองปรบเปลยนตามความตองการของผบรโภค

“คนซ อเองกตองมหนาท นะ มคนขายของเหมอนกนสองราน รานหนงแปะตราออรกานก อกรานหนงไมมตราอะไรเลย จะเลอกซอเจาไหน ถาเรารวาของดอยตรงไหนแลวเราไมซอ มนกไมไดสนบสนนคนทเขาผลตของด ถาเราชวยกนซอแตของด คนทผลตของไมดไมรบผดชอบกขายไมได กระบวนการเหลานจะเรวหรอชากขนอยกบสอมวลชนดวย ผบรโภคเขากจะรไดจากสอ วาทไหนขายอาหารปลอดภย คนขายคนปลกเขาปรบตวเรวมาก ขอใหมคนซอเถอะ แปบเดยวเขาทำได อยางปรากฏการณตอนไขหวดนก เรากเหนไดวา สงคมมการต นตวขนาดไหน เพราะสอมวลชนทำใหสงคมเปลยนแบบชวขามคน คอ ถาไมเปนขาวมนกไมเกดอะไรขน เราตองมาคยกนใหมวา จะยกระดบเร องความปลอดภย ความรบผดชอบในอาหารอยางไร ทำอยางไรคนในประเทศถงจะมความรความเขาใจ เพราะยคสมยนเปนไปตามความตองการของตลาด”

สวนประเสรฐมองภาพรวมวากลมผบรโภคทรกสขภาพมจำนวนเพมขน และคนรนใหมทมการศกษามความรมความคดกจะมมาตรฐานชวตทสงขน

“มนกมคนกลมหนงทรกสขภาพ และคนกลมนกเรมมมากขน เพราะวามนมาตามกระแสของกลมตางๆ ทชวยกนทำงานดานนอย ท งนกวชาการ ทง

เอนจโอ แมแตร ฐบาลเอง ถาคณขายผกปนเป อน สารเคม ตอไปตางชาตเขากไมซ อ หรอถาชาวบานมมาตรฐานสงขน มนกเปลยนได เพราะเรองมาตรฐานชวตของคนมนขนอยกบการศกษา คนแกๆ มนกแยลงไป แตคนรนใหมมการศกษา กรจกคดรจกเลอก มกำลงซอ คนเราจะมอำนาจไดตองมสองอยาง หนงมทดน สองมความร คนเราตางกนทความร ถามความรคณกมโอกาส มอำนาจทจะไปตอรองเพอหาคาแรงสงๆ ได สวนคนทไมมความรแตมทดนอยางผม กยงสามารถผลตอาหารเองได หรอเอาทดนไปใหเขาเชาได แตถาไมมทงความร ไมมทงทดน แลวเราจะมอำนาจอะไร วนเปดเสรอาเซยนเราจะเปนอยางไร”

ขณะทเรากำลงกาวกระโดดไปสวนใหม และมชวตท ร บเรงจนกระท ง “การกน” กลายเปนเร องท สำคญนอยลงไปเรอยๆเหลอเพยงแค“กนใหอม”หรอ“พธกรรมทางสงคม”วงจรชวตของเรากไดกลายเปนสวนหน งของระบบการผลตยคใหม ท เนนปรมาณมากกวาคณภาพอาจเพราะเราไมเคยคำนงถง “อำนาจ และความรบผดชอบ” ในฐานะผ บรโภคท เรามอย หรออาจเพราะเราขาดความประณตในการใชช ว ตระบบอาหารและเกษตรกรรมจงมสภาพดงทเราเหน

ไมวาจะในฐานะผผลตหรอผบรโภคหากเราตระหนกถงอำนาจอนเตมเปยมทเราม และรวมรบผดชอบตอทกสงทเกดขนทางตนอาจเปลยนเปนทางออกและอนาคตของเราอนาคตของสงคมไทยอาจสองสวางไดมากกวาน

13ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 14: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

Interview CSR

แลหนา 20 ป สยามประเทศ

กบ ส.ศวรกษ

แลหนา 20 ป สยามประเทศ

กบ ส.ศวรกษ CSR Journal

14

Page 15: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ถอเปนอกนดครงสำคญของชวต เพราะเปนการนดสมภาษณผอาวโสทไดรบการยกยองวาเปน “ปญญาชนสยาม” อาจารยสลกษณ ศวรกษ หรอ ส.ศวรกษ ผซงมกจะยนยน อยางหนกแนนเสมอมาวา นกวชาการผเปนปญญาชนจะตองยดมนในสจจะ และกลาหาญ

ทางจรยธรรม กลาทาทายอสตย อธรรม ซงทานไดประพฤตปฏบตตนเยยงนมาอยางเสมอตน เสมอปลาย

แมลวงเขาสปจฉมวยอาจารยกยงทำหนาทการวพากษวจารณรฐบาลหรอบคคลสำคญของบานเมอง

ดวยถอยทอยางกลยาณมตร เมอปลายมนาคมทผานมา อาจารยสลกษณไดเขาสวย 80 ปบรบรณ จงถอเปน

โอกาสอนดท ซเอสอาร เจอนล จะใชเปนเงอนไขในการขอนดพดคย โดยพงประเดนไปท “แลหนา 20 ป

สยามประเทศ กบ ส.ศวรกษ”

สขภาพอาจารยยงแลดแขงแรงด ครบกเปนไปตามวย

อาจารยเพงจดงาน “80 ป ส.ศวรกษ ชายชรา ผปลกปญญาใหสงคมไทย” เมอปลายมนาคม

ครบเปนงานทเขาจดใหกดครบ

ทผ านมามกมแตคนถามถงการเปล ยนแปลง ของประเทศไทยในชวง 80 ป ของอาจารย แต ซเอสอาร เจอนล ขอถามถงอนาคตวาใน 20 ป ขางหนา ซงอาจารยกจะครบ 100 ป จากนไปอาจารยมมมมองกบประเทศไทยเปนอยางไร

กอนทเราจะแลไปขางหนา เราจะตองเหลยวหลง

ดประวตศาสตรของเรากอน ลกศรจะว งไกล อย ท

การนาวลกศร โดยพนฐานของเราเปนสงคมเกษตร

อย ใกลชดกบพระพทธศาสนา ซ งคนทำการเกษตร

เปนคนพงพาตวเองมความภมใจในตวเองแมจะมชวต

ท ไมสขสบายเหมอนสงคมอ น แตกเหนวาชวตน น

เปนชวตทประเสรฐ

ทางพทธศาสนา เหนวาการออนนอมถอมตน

เปนของด เราเคารพในธรรมชาต เช น แมโพสพ

แมพระธรณ ขณะเดยวกนพระสงฆองคเจ ากเปน

แบบอยางใหเรา ทานมชวตทเรยบงาย พระจะสอนเลย

แลหนา 20 ป สยามประเทศ

กบ ส.ศวรกษ

แลหนา 20 ป สยามประเทศ

กบ ส.ศวรกษ

วาเง นทองเปนของนอกกาย ขาวปลาเปนของจรง

แมแตพระเจาแผนดนกตองฟงเทศนทกวน สงเหลาน

หลอหลอมใหเรารกถ น แตกอนตอนท ผมเปนเดกๆ

ในกรงเทพฯ แทบไมมคนตางจงหวดมาอยเลย เวลา

จะจางแรงงานกตองจางคนจน จางแขกมาเฝายาม

เพราะคนไทยไมตองมาเปนลกจางอยากอยบานเขาน

เปนพนฐานดงเดม

คนสมยกอน เขาไมไดมองวาคนทมอำนาจนน

วเศษ เขาไมหลงไปกบยศฐาบรรดาศกด ไมหลงไปกบ

เงน เขาเขาใจวายศฐาบรรดาศกดมาแลวกไป แตคดวา

ทำอยางไรถงจะมศลมธรรมมปญญา

เหตใดททำใหสงคมไทยถงเปลยนไป ในสมยรชกาลท5บานเมองเรมมการปรบปรง

เปลยนแปลงตามยคสมย กระทงตอมากเกดมทศนะ

ทวาชนบทสเมองไมได เมองวเศษทสด อำนาจถกมา

รวมศนยอยทสวนกลาง แมแตสงคมของพระกเปลยน

เมอมระบบสมณศกดเขามา พระกอยากเปนชนชนสง

จนเกดการไขวเขวไมปฏบตธรรมไมภาวนา

ความเปลยนแปลงกพฒนาขนจนกระทงใน

ภายหลงเปลยนแปลงการปกครองมาเปนประชาธปไตย

สงคมไทยเปลยนไปมากทานปรด พนมยงค เหนเลย

วาควรจะนำหลกคำสอนของพทธศาสนากลบมาเพราะ

ฉฉฉฉฉฉฉ 32 ฉฉฉฉฉฉ-15

Page 16: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

CSR Journal1�

ศาสนาพทธสอนใหเสมอภาคและมเสรภาพจากความ

โลภ โกรธ หลง เปนประชาธปไตยแบบพทธ ทานปรด

ไดไปพดคยกบทานพทธทาสถง 4 วน วาจะทำใหไทย

เปนมกธรรมสงคมไดอยางไร แตกเปนทนาเสยใจททาน

ปรดถกกำจด ตงแตนนความเปนประชาธปไตยกหมด

ไปจากความเปนรากฐานเดมของเราอยางสมบรณ

ถดจากนนสหรฐฯ กเขามาแทรกแซง เขามา

ลางสมองวาเราตองเปนประเทศอตสาหกรรม เรากถก

ทำใหออกหางจากวถชวตทเรยบงาย เหนไดชดจาก

อยธยาซงเปนเมองนำมคลองเตมไปหมดและนำทวม

ทกป คนอยธยารกนำเพราะนำมประโยชน นำมความ

อดมสมบรณ และชวยใหรอดพนจากกองทพพมา

เพราะทกครงทถงฤดนำหลากพมาตองถอยทพกลบไป

หมดแตทเราแพกเพราะเราแตกกนเองทงนนเลย

คร นเม อเราไมไดอย กบนำแลว เรากก นนำ

กลวนำ และเราเช อวาเทคโนโลยแกปญหาไดหมด

อตสาหกรรมแกไขไดหมดผคนกหนเขาเมองอตสาหกรรม

มนทำลายลาง พระซงอยหวเมองกเขาเมองเพอสอบ

มาเรยนเปรยญ อนนมนถอนรากถอนโคนหมด เราเดน

ตามตะวนตกหวงชอเสยงเกยรตยศ

ดเหมอนวาการววฒนาการสงคมของเรามนไปในแนวทางทถดถอย ถอยหลงออกหางจากสงทดงาม

เราถกทำใหออกหางไปจากสงคมเกษตรกรรม

ตอนนเมองไทยแยขนาดไหน มลพษมากขนาดไหน

รถตดขนาดไหน ดอยางบานผมคอนโดขนเตมไปหมด

ตนไมสเขยวแทบหาไมม บานผมเปนหลงเดยวทตนไม

ไมตดตอนเชายงมนกมกระรอกมา

นคอสงทอาจารยเหนการเปลยนแปลงทเกดขน จากนไปอก 10-20 ป จะเปนอยางไร

ถายงเปนอยางนมนกเส อมลง วนนท วโลก

ยอมรบกนแลวยกเวนประเทศไทยทวาหากโลกยงพฒนา

ดวยระบบทนและอำนาจเงนอยางนโลกจะไปไมรอด

ดวยกนทงหมด ผมไดรบเชญไปประชมเศรษฐกจโลก

“เวลด อโคนอมก ฟอรม” ท เม องดาวอส

สวตเซอรแลนด นายโจเซฟ สตกลทซ ผไดรบรางวล

โนเบลสาขาเศรษฐศาสตร ยงกลาวทาทายเลยวา

ถายงพฒนากนอยางนจะไปไมรอด ผมกทาทายอยางน

เชนกน

ขณะนญปนซงเปนประเทศทมเทคโนโลยทด

ทสด มรถไฟทเรวทสด แตคนญปนไดออกมาทาทาย

แลววา ความเจรญดวยเทคโนโลยไมใชคำตอบ ดงนน

เราจะตองเปลยนตองกลบไปหารากเหงาของเรา

เราจะตองเปลยนแปลงอยางไร

สำหรบประเทศไทย ผมเชอวาคนไทยทเปน

คนรากหญาสวนใหญยงไมถกทำใหหางไกลออกจาก

พระพทธศาสนา ไมเหมอนคนชนสงทเหนวาศาสนา

เป นเพยงพธ กรรม ขณะท คนช นกลางหนไปทาง

ไสยศาสตร เปนพทธพาณชย อยางยายไฮ ขนจนทา

แหงบานโนนตาล จ.อบลราชธาน ไดออกมาตอสเพอ

เรยกรองความเปนธรรมอยางสนตวธมาโดยตลอด

จนสำเรจสามารถเรยกรองความเปนธรรมใหตวเอง

ค นได หร อคนปากมลท ถกร งแกแตก ย งย นหยด

คนเหลาน ต อส อย างม ก น อย างม สต ม ป ญญา

และอยางอหงสา คณไปดสทกแหงในเมองไทยยงม

คนชนลางทเปนนกสและมธรรมอย

ฉะนน เราตองไปชวยสนบสนนชาวบานมา

เปนพวก ตองลงไปหาเขา ไปชวยและปลกใหต น

ตองรวมตวกนทงประเทศเพอเรยกรองสทธขนพนฐาน

แบบสนตวธแบบอหงสาผมเชอวาพลงเหลานจะนำเรา

ไปสสงทดกวาและสามารถอยรอดได

ดอยางราชโคปา คนไทยไมร จ กแตผมร จก

เขาเด นตามแนวทางของทานคานธ เขาออกไป

ทกหม บานปลกชาวบานดวยวฒนธรรม ดวยดนตร

นกตนทงประเทศแลวนะครบ รฐบาลตองยอมรบเพราะ

ถาไมยอมรบเลอกตงคราวหนากอาจจะไมได มนตอง

รวมตวกน ลำพงแคระดบพนรฐบาลไมสนใจหรอกครบ

มนตองเปนแสนเปนลานดวยอหงสาวธ ดวยสจจะ

Page 17: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

1�ฉฉฉฉฉฉฉ 32 ฉฉฉฉฉฉ-

ดวยความด ความงาม และกเปนเรองนายนดทพอคา

อยาง SVN กมารวมกนสรางความยตธรรม เราตอง

เปลยนจากขางลางขนไปขางบน

แนวโนมการเปลยนแปลงมมากนอยแคไหน ทนาสนใจมากตอนนฝรงไดหนมาสนใจทางพทธ

ฝรงเมอกอนเชอวาเงนซอไดหมดทกอยาง แตตอนน

เขาบอกวาเศรษฐกจตองเปนแนวพทธซ งเอ ออาทร

ตอเพอนมนษย ตอธรรมชาต ไมเอาเปรยบกน แมแต

สหรฐฯ เวลานคนร นใหมหนมาภาวนามากขน ฝร ง

มนอยกบราคะจนมนเรมเบอ ตรงกนขามกบเมองไทย

พระไมภาวนาเลยเมอไมภาวนากามมนกมาก

เดกอเมรกนเขามาแลกเปลยนเรยนรในบานเรา

เขาเหนความทกขยาก ฝรงเรยนจากเรา มาเรยนจาก

คนยากไร คนยากไรกเรยนจากฝรง เราลวนเปนมตรกน

ตกเตอนกน

ฉะนน อก 20 ปขางหนาจะเปลยนไปในทางท

ดข น เพราะมนเลวไปกวานไมไดแลว เราจะกลบมา

พฒนาภายใน มกาย ใจ ทเรยบรอย ดงาม มศล ศล

คอ ความเปนปกตของสงคม มปญญาเหนความจรง

ซงเปนแนวโนมทด ไมวาจะมสลม ครสต ทกศาสนา

ไมใชแคพทธอยางเดยวผมวานาจะเปนไปในทางทดขน

สวนทางบานเราซงไปรบกากเดนเขามากตองชาหนอย

แตกจะเปลยนผมเชออยางนนครบ…

Page 18: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ
Page 19: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

Today CSR

อนนตชย ยรประถม

CSR ไทยไปถงไหนแลว ตอนท 1

1�ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 20: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ในรอบหลายปทผานมามความเปลยนแปลงทเกดขน

อยางมากมายในประเทศไทย ท งในดานเศรษฐกจ สงคม

สงแวดลอมและวฒนธรรมซงเชอมโยงมผลกระทบตอกนโดย

บางสวนกเปนเหตทสงผลกระทบไปถงดานอนๆและบางสวนก

เปนผลกระทบทรบมาจากดานอนๆอยางไมสามารถแยกออก

จากกนไดอาท วกฤตเศรษฐกจทสงผลกระทบถงปญหาสงคม

หรอปญหาสงคมทสงผลถงสงแวดลอม เปนตน และทสำคญ

สงผลตอการปฏบตดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจหรอ

CorporateSocialResponsibility:CSRอยางหลกเลยงไมได

แนวคดเก ยวกบ CSRมความชดเจนในสงคมไทยมา

ระยะหนงแลวองคกรธรกจทมขนาดใหญและมผลการปฏบตการ

อยในระดบชนนำของประเทศมการพฒนาตนเองในดานนมา

ไมนอยกวา 10ป ในขณะทองคกรอนๆ รวมถงกลมธรกจขนาด

กลางและขนาดยอม (Small&MediumEnterprises)กเหนความ

สำคญและมการปฏบตดานความรบผดชอบตอสงคมมากขนเปน

ลำดบอยางไรกตามแมจะมบรษทจำนวนมากในประเทศไทยท

บอกวาตนเองมความรบผดชอบตอสงคมหรอCSRแตในการ

ศกษาของสถาบนพฒนาธรกจอยางยงยน (SustainableBusiness

Development :SBDi)กลบพบประเดนทสำคญทงจากกลมบรษท

ในฐานะผปฏบต (Doer)และภาคสวนอนๆไดแกภาครฐองคกร

พฒนาสงคมนกวชาการชมชนสอมวลชนในฐานะผสนบสนน

การขบเคลอนหรอการปฏบต (Enabler)วาการปฏบตดานCSR

ขององคกรธรกจสวนใหญในประเทศไทยมชองวางเมอเปรยบเทยบ

กบการปฏบตดานCSRในระดบสากล3ประการดงน

1. ความเขาใจเร อง CSR ขององคกรธรกจยงอย ใน

ขอบเขตทจำกด โดยมความเขาใจวา CSRหมายถง การให

(Philanthropy) และจตอาสา เปนสำคญองคกรธรกจเหลาน

มองการปฏบตในมตดานเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมของ

องคกรแยกสวนจากกนสวนทดำเนนธรกจขององคกรในมตของ

เศรษฐกจจะมแนวปฏบตท ม งพฒนาการบรหารจดการเพ อ

แสวงหากำไรสงสด ในขณะทการปฏบตในมตของสงคมและ

สงแวดลอมกคอการชวยเหลอสงคม เชนการบรจาคสงของ

ชวยผประสบภย การทาสโรงเรยน เปนตน หรอการพฒนา

สงแวดลอมเชนการปลกตนไมการปลกปาชายเลนเปนตนซง

ทง3มตมแนวปฏบตทแยกสวนจากกน

CSR Journal20

Page 21: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ในการดำเนนธรกจทมงเนนผลในเชงเศรษฐกจนน

องคกรตองมการพจารณาวามประเดนสงคมและสงแวดลอม

อะไรบางทองคกรควรใหความสำคญทตองใหการพฒนา

เพอจะมาสนบสนนการดำเนนธรกจขององคกรไหนดและม

กำไรมตทางเศรษฐกจยงคงมความสำคญอยแตเราจะทำ

อยางไรใหเปน“เศรษฐกจสเขยว” (Green Economic)ซง

ในท น ไมไดหมายถงแตเพยงส งแวดลอมอยางเดยวแต

จะตองปลอดภยตอสงคมดวย จนกระทงองคกรสามารถ

พฒนาCSR ใหเขาไปอยในแกนของธรกจทไมวาองคกร

จะมการดำเนนการอยางไรทกอยางจะสรางคณคาใหกบทง

3มตของเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมขององคกรไป

พรอมๆกน

2. รปแบบการปฏบตCSR ไมไดถกนำโดยวสยทศน

หรอพนธะสญญา (Commitment)แตปฏบตในรปแบบของ

กจกรรมหรอโครงการท ไมสอดคลองและเช อมโยงกบ

หนวยงานท งหมดในองคกร และรวมถงหวงโซอปทาน

(Supplychain)ทเกยวของงานCSRมกจะถกมอบหมายให

เปนงานของฝายใดฝายหนงเชนฝายประชาสมพนธซงงาน

CSRทเกดขนมกจะเปนกจกรรมหรอโครงการทตอบสนอง

ตอว ตถประสงคทางการประชาสมพนธหร อการสราง

ภาพลกษณขององคกรหรอหากงานCSRถกมอบหมายให

ฝายการตลาดงานCSRกมกเปนกจกรรมทตอบสนองตอ

วตถประสงคทางการโฆษณาหรอสงเสรมการขาย เปนตน

เมอCSR เปนของฝายใดฝายหนงฝายอนๆ งานCSRท

ออกมาจงมลกษณะเปนกจกรรมซงฝายอนมกมองวาไม

เกยวไมใชหนาทของตนเอง

ซ งชองวางเหลาน เปนสาเหตสำคญททำใหการ

ปฏบตดานCSRในบานเราไมคอยไดรบการยอมรบรวมถง

ผลทไดกยงไมสามารถตอบสนองตอการพฒนาทยงยนได

อยางแทจรงครงหนาเรามาเลาถงชองวางทยงเหลออยและ

แนวทางในการพฒนากนนะครบ

21ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 22: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

pinion O

Seven Clues to Corporate Social Responsibility 1) You’ll know your company understands CSR when what you’re doing in the name of CSR cannot be achieved in a day. Or a month; or a year.CSRisastrategy,anapproachtodoingbusinessthatisresponsivetoabroadrangeofstakeholdersandnotmerely theshareholders,ormanagement, or even customers.AproperCSRattitudeemphasizesthelongrun.Trueornot,rumorhaditthatatonepoint,whenU.S.companieswerecrowingabouttheirfive-andten-yearplans,inJapanSonyhada500-yearplan.I have performed the obligatory google check but couldneitherconfirmnordenythe500-yearplanstory,butIdidlearnthatSonyhasan83-yearplanforoneoftheirproductlines.Now,that’salongview. Onequick tip: if“CSR” is followedby“project”or “program” then chances are good thatwhat you’redescribing isnotCSR.This isnot tosay that theactivityisn’tworthwhile.Butitistosaythatwhatyouaredoingismore likely community service or philanthropy or evenpublicrelations. YoumightsaythatCSRisaworldview.Youcan’t“do”aworldview.Youcanshareit;youcandevelopit;butyoucannotstandupandbegintoperformaworldviewanymorethanyoucanstandupand“do”CSR.

2) You know your company understands CSR when you and your team have internalized the concept of “stakeholders”.More,duringyourstrategicplanningaswellaswhile implementing short-term goals, you draw onvalidateddatadocumentingstakeholderneeds. Stakeholder theory, including identif ication,communication, and engagement of all thosewho areimpacted by your business (or who can impact yourbusiness) is absolutely central to a CSR perspective.Professor Ed Freeman,whodevelopedandpopularizedthe stakeholder concept, has since gone so far as tosuggest that“CSR”shouldbe re-defined from“CorporateSocialResponsibility”to“Company”(removingthe implied

size constraint) “Stakeholder” (focusing on the targetbenefactors) “Relations” (emphasizing the actual coreactivity,two-waycommunicationwithkeystakeholders). Beyondadoubt, if“stakeholder”sounds toyourear likeaneologism–or ifyourcolleaguesunconsciouslyuse it asasynonym for“shareholder”– then it’salmostcertain your company andCSR have about asmuch incommonasanautomobileandabrick.

3) You know your company understands CSR when management does not demand a photo-op as part of the package. After all, it’s a challenge to photograph amindset,right? Openthedailypapertothebusinesssectionandyouwill inevitably find this photograph: “Company XYZdonatingBht10,000,000 to theBigSisters (BS)Orphanage”,showing theXYZPresidentorManagingDirector playingtug-of-warwith theBS representativeover abankcheckthesizeofanATMmachine. Someof your strategies’ outputs, or indicators,maybematerialandphotogenic,suchashappyemployeesgoing about their business, or statistical charts showingimprovedstaffretentionpercentages,oremailsfromhappystakeholders.TheseyoucanobviouslydevelopintoimagesthathelpconveyprogressontheCSRcontinuum.

4) You know your company understands CSR when there are frequent references to the inter-connectivity of your organization’s functions. Technically, thiswouldimply some comprehension of systems theory, but youneedn’tunderstandreinforcingfeedbackloopstograspthata change in your accounting procedures can impact acustomer service relationship,which in turn can impactemployeemorale,andsoon. Establishedcustomatoneofmyformercompanieswas thatmy accounting departmentwould deal directlywith theclient’saccountingdepartmentovermatters that

Alex Mavro, “The Responsibilitator,” is Chief of Operations at the Sasin Centre for Sustainability Management. Reach him at [email protected]

CSR Journal22

Page 23: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

were specifically financial: “Bean counters should talk tobeancounters,”wasourreasoning. However,atonepointouroperationspeoplebegansensingacertaintestiness insomeofourclients’reactionsdespitewhat appeared tobeglowing,win-winpartnering.Overtimewewereabletotraceittooneofourparticularlytruculentaccountingstaffmembers,whowentso faras tothreatentocutoffourservicetoaclientoveraseven-satangunderpayment.(Yes:that’s0.07Baht) Thatclerkwasanexcellentaccountant.Hesimplycould not prioritize, andhadnobusiness speaking to anyoutsidestakeholders,givenhismindset. Along with the concept of stakeholders, theconceptoflinkage,ofunintendedconsequences,iscentraltoaCSR strategy. Everything really and truly is connected.Knowing this fromtheoutset,weneed tocontinuallyseekfeedback on potential repercussions, no matter howmundanethenewactionmayappear.

5) You know your company understands CSR when in response to your presentation, the first question is NOT “how much do we need to budget”. Experiencedresponsibility-mindedmanagers know that if there areadditionalcosts,theywillbeintegraltotheoperationandnotseparateledgerentries. Thisiswhy,whenareporteraskedmebackduringthe 1997 tom yam gung economic crisiswhether Iwasdiscouraged because of the inevitable hit that “CSRprograms”wouldsuffer, I smiledandsaid,“If a companycanimproveitspositionbycuttingitsCSRprograms,thenacompanyshoulddojustthat”. “Butwhy?”asked the journalist,andhonestly,hisvoicecracked. “Verysimple.Ifanactivitycanbeturnedonandoffat thedropof ahat–or thecutof abudget– then restassuredthatthatactivity isnotstrategicCSR.It isprobablycommunityservice,ormaybeanemployeebenefit.Butit ismostcertainlynotCSR.” Here’stherub:youcanhave‘thinking’andyoucanhave‘strategicthinking’.Inthesameway,youcanalsohavestrategic philanthropy,where thedonor entity is in effectofferingseedcapitalwhileaccepting that the risksarehighand a return unlikely.What you cannot have is “strategicCSR”becauseCSR is inherentlystrategicalready. Itcannotbeparsedseparately fromthecorebusiness,onceunderstoodproperly.

6) You know your company understands CSR when it has agreed to the terms of the Global Compact1, an easy yet demonstrative means to convey your company’s positive CSR attitude. To oversimplify, your company need onlyendorse the tenprinciples spelledoutby theGCand thenreportannuallyonprogresstowardslivingthoseprinciples. TheGCprinciples have to dowith human rights,labor, the environment, and anti-corruption.Your requiredannualreporttotheagencyismadeunderthehonorsystemandisrarelychallenged.ButifyouhappentofailtofileyourannualCommunicationonProgress, yourcompanywill likelybede-listedduringthefollowingreviewperiod. BeforeyourCEOcommits to theGlobalCompact,heorshewouldbewisetohaveadialoguewiththestafftoestablishthatmostareonboardwhenitcomestosupportingthe GC principles. There is nothing worse than havingmanagementmakepromises that the rest of the companydoesn’tsupport.

7) You know your company understands CSR when it unashamedly measures its progress against a neutral third-party standard such as the Global Reporting Initiative2. TheGRIbegan lifeasa template forsustainability reporting thatcompaniesoptionallyagreed to follow.Using theGRI formatmade comparisons between companies and industriespracticaltoaccomplishforthefirsttime. Inspellingouttheareasofthetemplatethatshouldbe assessed, the GRI serves as a compact handbookconcerningwhatneedstobedoneinthenameofsustainability.Here youwill find scant reference to community projects,but loads of ideas for channeling regular feedback fromemployees, suppliers, and investors into creating corporatestrategies that resonate positivelywith key stakeholdergroups,andinsodoing,oftenresultinefficienciesandcost-savingsthataddtothecompany’sbottomline. Forwhen itcomestothesubjectofCSR,differentperspectivescanresult inquitedifferentsuggestionsconcerningwhatisandwhatisnotappropriate.ThereisnoonerightorwrongwaytoapproachaCSRchallenge:thereisonlyhumaningenuity,thespiritofinnovationandlustforsurvivalkindledbyaCSRawareness.1www.globalcompact.org2www.globalreporting.org

23ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 24: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

เลอกมา เลา

ดร.ไสว บญมา

ขอมลจากการศกษาววฒนาการในดานกจการของมนษยบงวา บรรพบรษของเรารจกผลต

อาหารจากการทำเกษตรกรรมมาราวหมนปกอนนน เราใชการเกบเกยวสงทเกดขนตามธรรมชาต

พรอมกบจบสตวปามาทำเปนอาหารการคนพบวาเราสามารถเพาะเลยงสตวปาบางชนดไดนำไปส

การใชสตวเลยงทงเพอทำเปนอาหารและเพอใชแรงงานแทนแรงคนเวลาผานไปอกหลายพนปจงมการ

ประดษฐเครองจกรกลขนมาทำงานแทนแรงงานคนและแรงงานสตว

ปจจยททำใหตองเผชญกบทง

เสอ และ จระเข

การไถไรขาวโพดของชาวอามช

CSR Journal24

Page 25: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ปจจยททำใหตองเผชญกบทง

หลงจากนนมาชาวโลกสวนใหญทสามารถ

ทำไดพยายามใชเคร องจกรกลแทนแรงงานคนและ

แรงงานสตวยกเวนในกลมชนทชอวา“อามช”ซง

ยงใชเฉพาะแรงงานคนและแรงงานสตวผลตอาหาร

นอกจากนนพวกเขายงพยายามใชสารเคมใหนอย

ทสดและสวนหนงไมใช อนเปนการคงไวซงการทำ

เกษตรอนทรยแบบดงเดมชาวอามชจำกดการใชสาร

เคมไดเพราะพวกเขามกใชการทำไรนาสวนผสมพรอม

กบการเลยงสตวซงชวยจำกดการแพรกระจายของโรค

นอกจากนนมลสตวยงเปนปยตามธรรมชาตอกดวย

ชาวอามชสวนใหญตงบานเรอนอยในอเมรกา

เร องราวของพวกเขาอาจหาอานไดท วไปรวมทงใน

หนงสอชออเมรกาทยงใชมาเทยมไถ ซ งอาจนำ

ออกมาไดจากเวบไซตของมลนธ น กอานบานนา

(มลนธนกอานบานนา.comและwww.bannareader.org)

และทwww.openbase.in.th

ในชวงเวลาทผานมาหลงเกดเครองจกรกลแลว เทคโนโลยใหมนำไปสการ

ใชสารเคมชนดตางๆอยางเขมขนในกระบวนการผลตอาหารโดยเฉพาะการใชเพอ

กระตนใหพชผลตสงทตองการมากขนและเพอปราบศตรของพชเวลาผานไปเปนนาน

กอนทเราจะพบวาสารเคมอาจมโทษรายแรงแตการใชยงดำเนนตอไปอยางเขมขนใน

หลายสวนของโลกโดยเฉพาะในละตนอเมรกาทบรษทขนาดยกษจากอเมรกาเหนอไป

ลงทนในดานการเกษตรผลอยางหนงของการใชสารเคมอยางเขมและตอเนองไดแก

การทำลายสขภาพของคนงาน เร องนรายแรงถงมการฟองศาลกนทงในประเทศ

ละตนอเมรกาและในอเมรกาเหนอเพอเรยกรองคาเสยหายใหแกคนงานมานานแลว

แตการใชสารเคมยงดำเนนตอไป

เทคโนโลยใหมนำไปสการใชสารเคม

ชนดตางๆ อยางเขมขนในกระบวนการ

ผลตอาหารโดยเฉพาะการใชเพอกระตน

ใหพชผลตสงทตองการมากขนและเพอ

ปราบศตรของพช เวลาผานไปเปนนาน

กอนทเราจะพบวาสารเคม

อาจมโทษรายแรง

การหวานมลสตว

ในฤดหนาวของ

ชาวอามช

การไถไรขาวโพดของชาวอามช

25ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 26: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

เมอผลรายของการใชสารเคมเปนทเขาใจกนมากขนไมวาจะเปนใน

ดานทมนมผลตอสขภาพของคนโดยทางตรงและทางออมหรอตอสงแวดลอม

กตามการเคลอนไหวเพอกลบไปใชเกษตรอนทรยจงมขน การเคลอนไหว

ขยายออกไปเรอยๆอยางไรกตามการเคลอนไหวนอาจมผลดเพยงจำกดดวย

ปจจยหลายอยาง

ปจจยแรก เปนเรองทางดานจรรยาบรรณของผประกอบการทผลต

และใชสารเคม ในหลายๆกรณผผลตสารเคมยงไมทราบผลกระทบทแทจรง

ของมนหรอปดบงทงๆทรอยแลวแตอางวามนไมมผลกระทบและพยายาม

ผลกดนใหเกดการใชเพอผลกำไรของตวเองสวนดานผใชอาจไมเขาใจเรอง

ผลกระทบอยางแทจรงหรอใชไปทงทร เรองเกษตรกรไทยแยกผลตผกอนทรย

ไวใชในครวเรอนของตนเองออกจากการผลตผกเพอขายมใชเรองพดกนเลน

มนเปนความจรง

ประการทสองผบรโภคไมตอตานการบรโภคอาหารทใชสารเคม

แบบมอนตรายฉะนนการเกษตรอนทรยจงไมแพรขยายออกไปมากเทาทนา

จะเปน

ประการทสามการผลตแบบชาวอามชไดพสจนแลววามนอาจมผล

เสยหายรายแรงไดเมอเกษตรกรรมทำกนอยางเขมขนการใชมลสตวทำปยนน

เมอทำอยางเขมขนฝนอาจชะลางมนใหไหลไปตามกระแสนำจนเกดความ

เสยหายรายแรงมากไดยงตองกระจายมลสตวในฤดหนาวเชนชาวอามชดวย

แลวผลกระทบจะยงสงขนชาวอามชตองกระจายมลสตวในฤดหนาวเพราะ

พวกเขามทเกบไมพอสวนพนดนในฤดหนาวกแขงไปตามภมอากาศจงไม

สามารถดดซบมลสตวได เรองรายแรงแบบนเกดขนแลวกบแหลงผลตอาหาร

ทะเลทสำคญทสดแหงหนงในยานฝงตะวนออกของอเมรกา

ประการทส เปนปจจยพนฐานนนคอ โลกมความกดดนทจะตอง

ผลตอาหารใหมากขนเนองจากประชากรโลกยงเพมขนและสวนหนงยงขาด

อาหารถงขนมผลกระทบรายแรงตอ

สขภาพเทาทผานมาปจจยทางดาน

การวจยและพฒนาและทางดานอน

ยงไมสามารถทำใหการผลตอาหารท

ปราศจากผลกระทบทางลบเพมขน

ไดอยางพอเพยงและทวถง ฉะนน

โลกจะตองเผชญกบภาวะท ปะท ง

เสอและจระเขตอไปตราบใดทประ-

ชากรโลกยงเพมขนแทนทจะลดลง

ผ เช ยวชาญทางดานความสมดล

ระหวางทรพยากรโลกกบจำนวน

ประชากรคำนวณวาจำนวนประชากร

ไมนาจะเกน4พนลานคนแตขณะน

โลกมประชากรแลวกวา7พนลานคน

และยงเพมขนอยางตอเนอง...

คนงานในละตนอเมรกา

พนยาฆาแมลง

CSR Journal2�

Page 27: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

World CSR

เสาวรส มตราปยานรกษ

สงคมและสงแวดลอม เกษตรกตองรบผดชอบตอ

หลายสบปทผานมาประเทศตางๆทวโลกตองเผชญกบปญหาความไมปลอดภยดานอาหารอนเกดจากพษภยของสารเคมและสารพษทปนเปอนในอาหาร เชนสารกำจดศตรพชปยเคมฮอรโมนสงเคราะหทใชเรงการเจรญเตบโตประกอบกบการใชชวตทเรงรบและขาดการเอาใจใสในการบรโภคอาหารปจจยเหลานนอกจากจะกอใหเกดอนตรายตอสขภาพของผบรโภคและคณภาพชวตของเกษตรกร โดยแสดงผลเปนโรคภยไขเจบจากการสะสมสารพษในรางกายเปนระยะเวลานาน เชน โรคภมแพโรคมะเรง รวมถงผลกระทบตอสภาพแวดลอมดนเสอมโทรม

แมการทำเกษตรโดยใชสารเคมอาจจะใหผลผลตสง แตเมอใช ไปหลายปกตองเพมปรมาณปยและยากำจดศตรพชมากขน สงผลใหตนทนเพมขนและสงผลเสยตอสขภาพของเกษตรกรผสมผสโดยตรง ในขณะท เกษตรอนทรยอาจตองลงทนลงแรงมากและไดผลผลตตำกวาในชวงแรกๆ แตหลงจากนนดนจะอดมสมบรณขน ทำใหตนทนลดลง ผลผลตสงขน สภาพแวดลอมดขน และไมทำให เกษตรกรผผลตและผบร โภค เจบปวย

2�ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 28: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ให เก ดป ญหาสารพ ษตกค างในสงแวดลอม เพราะการใชสารกำจดศตรพชในแตละคร งจะมสารเคมปนเป อนและสะสมในนำ ในดนและในอากาศในปรมาณสง

นอกจากจะไมใชยากำจดแมลงศตรพชโดยใชสารสกดธรรม-ชาตและสมนไพรปองกนศตรพชแทนและใชอนทรยวตถ เชนปยคอกปยหมกปยพชสดปยชวภาพรวมทงปลกพชตระกลถวและพชคลมดนเพอบำรงรกษาความอดมสมบรณของดน เกษตรอนทรยยงปฏเสธการใชฮอรโมนกระตนความเจรญเตบโตของพชและการตดตอทางพนธกรรมในพช (GMO)ซงยงไมมใครออกมารบประกนวาจะไมสงผลกระทบตอสงแวดลอมและระบบนเวศในระยะยาว

แมการทำเกษตรโดยใชสารเคมอาจจะใหผลผลตสงแตเมอใชไปหลายปกตองเพมปรมาณปยและยากำจดศตรพชมากข น สงผลใหต นท นเพ มข นและสงผลเส ยต อสขภาพของเกษตรกรผสมผสโดยตรงในขณะท เกษตรอนทรย อาจตองลงทนลงแรงมากและได ผลผลตตำกวาในชวงแรกๆแตหลงจากนนดนจะอดมสมบรณขนทำใหตนทนลดลงผลผลตสงขนสภาพแวดลอมดข น และไมทำใหเกษตรกรผผลตและผบรโภคเจบปวย

ดงนนการทำเกษตรอนทรยจงตองเลอกพ นท ท ไมเคยทำการเกษตรเคมมาอยางนอย 3ป และควรเปนพ นท ท ค อนขางดอนและโลงแจงอยหางจากโรงงานอตสาห-กรรมและแปลงปลกพชทใชสารเคมและปยสงเคราะหอยหางจากถนน

ปลกพชไมไดผลดสารเคมไหลปนเปอนในแหลงนำ เกดมลพษทางอากาศและทำลายระบบนเวศตามธรรมชาต

แตดวยเทคโนโลยการสอสารททนสมยและรวดเรวผคนในยคนจงไดรบขาวสารขอมลดานสขภาพและความไมปลอดภยในอาหารจนเกดเปนกระแสความตนตวหนมาสนใจสขภาพและสงแวดลอม เลอกซออาหารทปลอดภยมคณภาพและคณคาทางโภชนาการสงกลายเปนปจจยกดดนใหผประกอบธรกจดานอาหารทงเกษตรกรผผลตและแปรรปตองใหความสำคญกบการผลตสนคาทปลอดภยแกผบรโภคทำใหเกดความเปลยนแปลงในกระบวนการผลตอาหารทเชอมโยงกบสงแวดลอมจากการทำเกษตรแผนใหมท เนนการใชสารเคมเพ อเพ มผลผลตทางการเกษตร ปรบเปล ยนมาทำเกษตรกรรมทสอดคลองกบวถธรรมชาตไมทำรายธรรมชาตอยางเกษตรกรรมแบบยงยน(sustainableagriculture)

การเกษตรแบบย งยนเปนการผลตอาหารเพ อความย งยนดานสงแวดลอมสงคมและเศรษฐกจ โดยมหลกการสำคญเนนความรบผดชอบตอสภาพแวดลอมตอชมชนตอสขภาพอนามยของผบรโภคขณะเดยวกนกฟนฟและอนรกษทรพยากรธรรมชาต ไมทำลายสมดลของระบบนเวศ โดยหลกเลยงและปฏเสธการใชสารเคมสงเคราะหทเปนอนตรายตอสงแวดลอมระมดระวงไมทำใหดนสญเสยความอดมสมบรณ ใชทรพยากรภายในไรนาอยางมประสทธภาพและลดการใชปจจยการผลตจากภายนอกหลกเลยงการใชนำมนเชอเพลง ใชระบบปลกพชหมนเวยนปลกพชใหเหมาะสมกบสภาพดนฟาอากาศดแลใสใจสวสดภาพของสตวทเลยงในฟารมอยางเหมาะสมและทำใหเกษตรกรพงพาตนเองโดยปราศจากการครอบงำจากภายนอก

เกษตรกรรมแบบย งยนมหลายรปแบบแตกตางกนออกไป เชนเกษตรทฤษฎใหม (New Theory Farming) เปนการทำการเกษตรแบบพงตนเองตามแนวทางพระราชดำรของในหลวงระบบเกษตรผสมผสาน (Integrated Farming)จะทำกจกรรมการเกษตรหลายอยางพรอมกนและผสมผสานกจกรรมเหลาน นใหเก อกลกน เกษตรอนทรย (Organic Agriculture) เนนการปรบปรงบำรงดนไมใชสารเคมเพอการเกษตรเกษตรธรรมชาต (Natural Farming)คำนงถงระบบนเวศและสภาพแวดลอมเปนสำคญ โดยจะรบกวนการทำงานของธรรมชาตใหนอยท สด วนเกษตร (Agroforestry) ระบบการทำเกษตรทเลยนแบบระบบนเวศปาธรรมชาตระบบไรหมนเวยน (Rotational Farming System)จะหมนเวยนพนททำการเกษตรเพอปลอยใหดนไดฟนฟความอดมสมบรณตามธรรมชาตเปนตน

และหนงในทางเลอกในการทำเกษตรกรรมทไดรบความนยมจนมการขยายตวอยางตอเนองคอ ระบบเกษตรอนทรยซงเปนระบบการผลตทคำนงถงสภาพแวดลอมรกษาความสมดลตามธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพปฏเสธการใชสารเคมทางการเกษตรทกชนดไมวาจะเปนปยเคมสารกำจดแมลงและวชพช เพราะการใชสารเคมไมเพยงแตจะทำลายศตรพชเทานนแตยงทำลายแมลงและจลนทรยทเปนประโยชนในดนดวยและยงกอ

CSR Journal2�

Page 29: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ดวยการทำเกษตรทเนนการพงพาอาศยธรรมชาตมากกวาฝนวถธรรมชาตและไมใชปจจยการผลตจากภายนอกทำใหผลผลตทไดไมมสารพษตกคางปลอดภยกบท งผ ผลตและผ บรโภคและไมทำใหสภาพแวดลอมเสอมโทรมจงทำใหความตองการสนคาเกษตรอนทรยในประเทศตางๆเตบโตอยางรวดเรวและขยายตวเขาสตลาดกระแสหลก (mainstreammarket) โดยเฉพาะในแถบประเทศทพฒนาแลวอยางกลมประเทศยโรป สหรฐอเมรกาและญปนตลาดเกษตรอนทรยโลกจงมอตราการขยายตวเพมขนอยางตอเนองเฉลยปละ10-15%

ตามรานคาปลกขนาดใหญหางสรรพสนคา และซปเปอรมารเกตตางใหความสนใจวางจำหนายอาหารและสนคาเกษตรอนทรย เชนWalmartและCostcoในสหรฐอเมรกาซงบางรายถงกบผลตสนคาเกษตรอนทรยภายใตเคร องหมายการคาหรอแบรนดของตวเอง เชน 365Organic ของหางWhole Food,OOrganics ของหาง Safeway เปนตน เชนเดยวกบColesซปเปอรมารเกตชนนำของออสเตรเลยและหางเทสโกในองกฤษกผลตสนคาเกษตรอนทรย ภายใตแบรนดของตวเอง แมแตฟาสตฟ ดช อดงอยางแมคโดนลดในสวเดนกยงผลตนมอนทรยเองหรอสายการบนลฟทฮนซาของเยอรมนและสวสแอรของสวตเซอรแลนดกหนมาใชผลตภณฑเกษตรอนทรย

ในประเทศไทยรานคาเพอสขภาพและรานอาหารเพอสขภาพกเพมจำนวนขนเรอยๆอยางเชน รานเลมอนฟารมซงนอกจากจะจำหนายสนคาเกยวกบเกษตรอนทรยทกชนด ยงมแนวคดชกชวนเกษตรกรขนาดเลกใหเปลยนวถการผลตจากเกษตรเคมทอนตรายตอสขภาพและสงแวดลอมมาเปนเกษตรอนทรย โดยสรางปจจยตลาดรองรบผลผลตทเกดขนและรบซอในราคาเปนธรรม

อยางไรกตามราคาสนคาเกษตรอนทรยยงถอวาสงกวาสนคาเกษตรปกต 25-50%ดวยเหตผลหลายประการ เชน ระบบการผลตทใชแรงงานมากกวาปรมาณสนคาทคอนขางนอยทำใหคาขนสงผลผลตออกสตลาดสงกวาผลผลตการเกษตรทวไปอกทงขอจำกดเกยวกบกฎระเบยบและมาตรฐานการผลตกเขมงวดมากกวานอกจากน ราคาสนคาเกษตรอนทรยทสงกวาสนคาเกษตรเคมยงเปนการสะทอนถงตนทนผลผลตทแทจรง เพราะผลผลตเกษตรเคมซงขายในราคาตำกวาทควรจะเปน ไมไดนำตนทนผลกระทบดานสงแวดลอมและสขภาพเขามารวมในตนทนผลผลตแตผลกภาระความรบผดชอบและคาใชจายในการแกปญหาไปใหสงคม

จากกระแสความตองการบรโภคอาหารเพอสขภาพและความตนตวเรองสงแวดลอมซงเปนแรงผลกดนใหตลาดเกษตรอนทรยเตบโต ไดสงผลใหพนทเพาะปลกเกษตรอนทรยทวโลกขยายตวเพมขนอยางตอเนองกลม

ประเทศในยโรปซงเปนผนำในการทำเกษตรแบบใชสารเคมไดปรบเปลยนมาเปนการทำเกษตรอนทรยทเปนมตรกบสงแวดลอมเชนอตาล

และออสเตรเลยมพนททำเกษตรอนทรย 10%สวตเซอรแลนด13%ขณะทสวเดนมคนทำเกษตรอนทรย 10%และตง

หลกและมแหลงนำสะอาดปลอดสารเคมและสารพษ เวลาเลอกเมลดพนธพชมาปลกกตองคำนงถงสภาพดนและภมอากาศความตานทานโรคแมลงและวชพช และท สำคญตองปรบปรงบำรงดนใหอดมสมบรณดวยสารอนทรย

จากการว จ ยและศ กษาเปรยบเทยบอาหารทผลตจากเกษตรเคมและอาหารจากเกษตรอนทรยในออสเตรเลยพบวาอาหารอนทรยมวตามนซและธาตอนๆมากกวาและผกอนทรยกมรสชาตหวานกรอบกวาผกท ปลกโดยใชสารเคม หรอสมอนทรยในสหรฐอเมรกาแมผลจะไมสวยแตก ม ว ตามนซ มากกวาส มเกษตรเคมถง 30%หรอมะเขอเทศเกษตรอนทรยมฟลาโวนอยดหรอสารตานอนมลอสระทมสวนในการปองกนโรคหวใจสงกวามะเขอเทศทวไปเกอบเทาตวนอกจากนพชผกท ปลกแบบเกษตรอนทรยยงมสารโฟลฟนอลทเปนประโยชนตอกระ-บวนการสนดาปในรางกายมนษยสงกวา ซ งพชจะผลตสารโฟลฟนอลตามธรรมชาตเพอตอสกบแมลงและเช อโรคตางๆ แตการใชสารกำจดแมลงจะทำใหพชผลตสารชนดนไดนอยลงและการใชปยเคมจะทำใหดนเสอมโทรมจนพชไมมวตถดบมาใชในการผลตโฟลฟนอล

2�ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 30: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

เปาวาจะทำเตมพนทรอยเปอรเซนตในอก20ปขางหนา โดยรฐบาลจะใหเงนอดหนนชวยเหลอเกษตรกรททำเกษตรอนทรยอยางจรงจง และใหเงนสนบสนนการทำวจยกบสถาบนการศกษาตางๆนอกไปจากการรณรงคใหเหนความสำคญของเกษตรอนทรยและอาหารอนทรย และเขมงวดกบการหามจำหนายสนคาทมาจากการดดแปลงสารพนธกรรมหรอจเอมโอตรงขามกบสหรฐอเมรกาแมจะมพนทเพาะปลกเกษตรอนทรยถง 12%แตกยอมรบและสนบสนนการปลกพชจเอมโออยางเตมท

สำหรบพนทเกษตรอนทรยในประเทศไทยยงถอวามนอยมากเมอเทยบกบทวโลกทมถง231ลานไร ในขณะทไทยมพนทปลกพชเกษตรอนทรยเพยง2แสนไรเทานนสาเหตทเปนเชนนเพราะเกษตรกรยงขาดความรขาดสถาบนหรอหนวยงานทเขามาสงเสรมการทำเกษตรอนทรย อกทงเกษตรกรเคยชนกบการใชสารเคมทางการเกษตรมานาน แมรฐบาลจะประกาศใหเกษตรอนทรยเปนวาระแหงชาตมาถง15ปแลวแตกไมไดขบเคลอนแนวทางเกษตรอนทรยอยางจรงจงและยงคงปลอยใหมการโฆษณาขายสารเคมเพอการเกษตรไดอยางเสร ไมหามนำเขาสารเคมอนตรายเหมอนทประเทศอนหามกนทงทนโยบายสนบสนนเกษตรกรใหปรบเปลยนมาใชปยอนทรยและสารชวภาพแทนปยเคมและสารเคมรณรงคไมใหมการเผาตอซงและนำวสดตอซงทเหลอจากไรนามาเปนวสดปรบปรงบำรงดนดวยการไถกลบตอซงรวมกบหวานปยพชสดซงจะยอยสลายกลายเปนปยอนทรยในดนสามารถชวยลดภาวะโลกรอนได

นายวฑรย เลยนจำรญผอำนวยการมลนธชววถไดกลาวในการเสวนา“เกษตรอนทรยกบผลกระทบทางดานเศรษฐกจจากภาวะโลกรอน” วนท 31พฤษภาคม2554ทจงหวดสรนทรวา เกษตรอนทรยเนนการสรางอนทรยวตถซงเปนคารบอนรปแบบหนงทเกบมาอยในดนไดและการไมใชปยไนโตรเจนจะไมทำใหเกดกาซไนตรสออกไซดซงรายแรงกวาคารบอนได-

ออกไซด 300 เทา รวมไปถงการไมเผาตอซ งท ช วยลดคาร บอนได-ออกไซด อนเปนการรกษาดนและลดการฆาสตวเลกสตวนอยในดนอกทงเกษตรอนทรยยงหลกเลยงการเลยงสตวจำนวนมากซงจะปลอยกาซมเทนทเปนปญหาออกมา

อยางไรกตามคนสวนใหญยงไมรจกเกษตรอนทรยอยางแทจรงเพราะมกจะเขาใจผดคดวาพชผกเกษตรอนทรยเปนประเภทเดยวกบท ตดปายวาผกปลอดสารพษ ผกอนามยและผกไฮโดรโปนกสทยงใชสารเคมอยางปยสงเคราะหและฮอรโมน ซ งในประกาศกระทรวงสาธารณสขฉบบท 163พ.ศ. 2538ใหความหมายไววา ผกปลอดภยจากสารพษหมายถงพชผกทไมมสารเคมกาจดศตรพชตกคางอยหรอมตกคางอยไมเกนระดบมาตรฐานทกระทรวงสาธารณสขกาหนดไว ในขณะท พ ชผ กท ปลกแบบเกษตรอนทรยจะปฏเสธการใชสารเคมทกชนดโดยสนเชง

แมผลผลตเกษตรอนทรยจะไมสวยเหมอนกบผลผลตทใชสารเคมแตสงทไดมานนนอกจากจะไดอาหารปลอดภยจากสารพษทดตอสขภาพและผนดนทอดมสมบรณผบรโภคยงไดความรสกทดทไดมสวนชวยใหส งแวดลอมและสงคมดข นแตสงเหลานจะเกดขนไมไดถาภาครฐและภาคอตสาหกรรมดานอาหารในประเทศตางๆไมรวมมอกนอยางจร งจ งสน บสนนและผลกด นให เกษตรกรทำเกษตรอนทรยมากขนอนจะนำไปส ความย งยนทางดานเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมทแทจรง

ขอมลอางอง

- เวบไซตศนยวจยเพอเพมผลผลตทางเกษตร(ศวพก.)www.mcc.cmu.ac.th

-เวบไซตชมรมเกษตรอนทรยแหงประเทศไทยwww.oatthailand.org

-สหกรณกรนเนทwww.greennet.or.th

-เวบไซตสถาบนธรกจเพอสงคมwww.csri.or.th

-เวบไซตมลนธชววถbiothai.net

-เวบไซตwww.worldwatch.org

- รายงานการศกษาตลาดสนคาเกษตรและอาหารอนทรยในทวปอเมรกาเหนอ (สหรฐอเมรกา

และแคนาดา)ประจำปงบประมาณ2552 (เมษายน2552-2553) เสนอตอสำนกงานทปรกษา

การเกษตรตางประเทศประจำกรงวอชงตนด.ซ.

-เวบไซตประชาชาตธรกจwww.prachahcad.com

-เวบไซตกรงเทพธรกจwww.bangkokbiznews.com

-เวบไซตหนงสอพมพแนวหนาwww.naewna.com

-เวบไซตสำนกขาวอศราwww.isranews.org

-เวบไซตเลมอนฟารมwww.lemonfarm.com

CSR Journal30

Page 31: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ
Page 32: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

รายงานพเศษ CSR

สมาตรภลายยาว

CSR Journal32

งบประมาณบรหารจดการนำ

เมอภาคธรกจ จบมอนกวชาการ และภาคประชาชน

เมอภาคธรกจ จบมอนกวชาการ และภาคประชาชน

งบประมาณบรหารจดการนำ

www.komchadluek.net

Page 33: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ฤดฝนมาเยอนแลว หลายตอหลายคนอดเปนหวงไมไดวาฝนปนจะมามากจนอาจเกดประวตศาสตรซำรอยหรอไม ซงคำถามนไมมใครจะตอบได

นอกจากหนวยงานรฐทรบผดชอบในการบรหารจดการนำ

33ฉฉฉฉฉฉฉ 32 ฉฉฉฉฉฉ-

เหตเพราะกลวนำจะทวมนเอง รฐบาลโดยคณะกรรมการบรหารจดการนำและ

อทกภย(กบอ.)จงเสนอแผนบรหารจดการนำดวยพรบ.เงนกงบประมาณ3.5แสนลานบาท

แตขาดความชดเจนในการปฏบต ดวยเหตนจงทำใหหลายภาคสวนออกมาแสดงการคดคานน

รวมถงภาคธรกจดวย

การคดคานคร งน แสดงออกอยางเปนรปธรรม โดยนายอเทน ชาตภญโญ

อดตท ปรกษานายกรฐมนตรดานการระบายนำและภาคเครอขาย ไดย นฟอง กบอ.

ตอศาลปกครองแผนกคดสงแวดลอมขอใหศาลมคำสงคมครองชวคราว โดยใหเหตผลการ

ฟองครงนวาการกำหนดขอกำหนดและขอบเขตของงาน(ทโออาร)ของกบอ.ไมไดศกษา

วเคราะหถงความเหมาะสมและผลกระทบดานสงแวดลอม สงคมและสขภาพทอาจ

สงผลกระทบตอชมชนอยางรายแรง รวมทงไมมการ

ศกษาความเปนไปไดในการดำเนนโครงการตางๆและ

ไมเปดโอกาสใหประชาชนทมสวนไดสวนเสยเขามา

มสวนรวมตามทกฎหมายกำหนด

นอกจากนนายปรเมศวร มนศร นกธรกจ

อนเตอรเนตและผ ก อต งเว บสนกและเวบกระปก

พรอมดวยเครอขายภาคประชาชนหลายสวนไดรวม

ออกแถลงการณตอสาธารณชนพรอมยนหนงสอตอ

นายกรฐมนตร เพ อเสนอแนวทางการแกไขปญหาท ถกตอง รวมถงย นหนงสอไปยง

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ปปช.) กระทง ปปช. ไดให

คำแนะนำตอคณะรฐมนตรโดยใหปรบปรงโครงการเพอลดชองโหวของการทจรต

เหตผลทนายปรเมศวรและเครอขายภาคประชาชนออกมาคดคานคอมาตรการ

แกไขปญหานำทวมของรฐบาลมขนตอนทผดปกตและรวบรด ใชงบประมาณเปนตวตง

ไมพจารณาทางเลอกดานความมประสทธภาพและเหมาะสมทไมสรางความเสยหายรายแรง

อกทงมขนตอนทขดตอรฐธรรมนญและกฎหมายทจรตคอรปชน

9 โมดลบนพนฐานของความนาจะเปนกบการกาวสความสำเรจ แนนอนวาการดำเนนโครงการอภมหาโปรเจกท ซ งประกอบดวย 9 โมดล

(ดรายละเอยดในลอมกรอบ) เลยงไมไดทจะสรางผลกระทบใหกบพนททอยในสวนของ

โครงการทง 9 โมดลดงทอาจารยศศน เฉลมลาภ เลขาธการมลนธสบนาคะเสถยร ไดให

ความคดเหนผานเวทเสวนาหลายตอหลายเวท อาท กรณโมดลท 1 ทจะมการสรางเขอน

และอางเกบนำทใชงบประมาณกวา5หมนลานบาทกระจายไปตามลมนำตางๆทงปงยม

นานสะแกกรงและปาสกซงพนทเหลานไดครอบคลมพนทคอนประเทศไลเรยงลงมาตงแต

ภาคเหนอภาคกลางภาคตะวนตกและภาคตะวนออกบางสวน

www.facebook.com/pqes/จบตา-โครงการจดการนำ-269310673199306

Page 34: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

CSR Journal34

หากพนทดงกลาวมการกอสรางเขอนและอางเกบนำ ชมชนทไดรบผลกระทบจาก

โครงการฯยอมออกมาตอตานการดำเนนการยอมลาชาขณะทตามแผนของกบอ.วางไว

5 ป ตองแลวเสรจทกโครงการ ซงเปนไปไมได นอกจากน ในแตละพนทยงไมมการสำรวจ

ประเมนผลกระทบดานสงแวดลอม อกทงปญหาการเวนคนทดนของประชาชนทอยในพนท

โดยเฉพาะในภาคกลางตอนลางทจะกลายเปนพนทระบายนำหรอฟลดเวย ประชาชน

ยงไมไดมสวนรวมในการตดสนใจเลยวาจะยอมใหบานของตนเปนพนทรองรบนำหรอไม

นายสวฒน เชาปรชา นายกวศวกรรมสถาน

แหงประเทศไทย ไดแสดงความเปนหวงไวในเวทสมมนา

“งบนำเพอชวตขอรวมคด รวมตดสนใจ” จดโดย

องคกรตอตานคอรปชน (ประเทศไทย) และคณะกรรมการ

รวมภาคเอกชน3สถาบน(กกร.)เมอวนท27พฤษภาคม

2556 ไววา ในตอนเรมตนของโครงการรฐบาลทำเหมอน

ตองการระดมสมองจากทกภาคสวนมากำหนดมาสเตอร

แพลน (MasterPlan)แตเอาเขาจรงดจะมเงอนไขมากมาย

สดทายแลวกกลายเปนวาไมไดทำอยางจรงจง

รฐบาลเอากรอบเงนกเปนตวตงเพอกเงนมาโดยอางวาตองรบทำไมเชนนนนำจะทวม

และใครจะรบผดชอบ แตรฐบาลควรตระหนกใหดวา หากใชงบประมาณ 3.5 แสนลาน

ไปแลวและไมสามารถแกไขปญหานำทวมไมไดจรงๆ ใครจะเปนผรบผดชอบ นอกจากน

จากแผนงานเปนการออกแบบไปกอสรางไป ซงอาจจะทำใหงานไมเสรจตามกำหนด งานท

ใชงบประมาณมากนไมควรอยางยงทจะไปฝากความหวงไวกบผรบเหมาเพยงอยางเดยว

“ผมวาคงเสรจไมทนเพราะบางพ นท ไมสามารถเขาไปศกษาผลกระทบดาน

สงแวดลอมได โครงการใหญขนาดนกบงบ 3.5 แสนลาน ไมสามารถทำใหแลวเสรจภายใน

5 ปได ถงทานจะมาอางวาทกอยางททำชอบดวยกฎหมาย ทผานมากมหลายโครงการ

ททำถกตองตามกฎหมายแตกไมแลวเสรจ ซงลวนทำใหประเทศชาตเสยหาย ผมไมเหนดวย

ตงแตตน เคยทำขอเสนอไปกไมรบฟง ผมคดวาเรามสทธทจะคดคาน มสทธทจะหวงใย

ประเทศของเรานะครบ”

www.prachatai.com

www.ommons.wikimedia.org www.theatlantic.com

Page 35: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

35ฉฉฉฉฉฉฉ 32 ฉฉฉฉฉฉ-

ทบทวนเพอกาวยางอยางโปรงใส นอกจากความไมชดเจนของแผนฯ ผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม ความลงเล

วาแผนฯ นจะสามารถแกปญหาไดจรงหรอ และปญหาทจรตคอรปชน หลายคนอดสงสย

ไมไดวาคนในรฐบาลมสวนไดสวนเสยกบบรษททชนะการประมลหรอไมกลไกการตรวจสอบ

ความโปรงใสในการดำเนนงานคออะไรตรวจสอบโดยใครหากเกดความผดพลาดหรอมการ

ทจรตใครจะเปนผรบผดชอบ ซงทกขอกงวลใจนกลบไมไดรบคำตอบทชดเจนจากรฐบาล

แตอยางใด

นายเจน นำชยศร รองประธานสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

กลาวไวอยางนาคดวา ประเทศไทยเปนประเทศททำนาจงไมแปลกทนำ

จะทวม เพราะตองการนำไวทำนา หากปใดทมนำมากเรากมการบรหาร

จดการททำใหอยกบนำไดโดยไมคดวานำเปนปญหา

“เม อสองปกอนคราวเกดมหาอทกภย พบวานำเร มมาต งแต

เดอนมนาคมเพราะฝนเรมตกจนมาถงเดอนกนยายนนำกมากขน ผมอยากให

เอาความร สกตรงนนมาเปนตวต งวา ถาเราจะระบายนำเราจะทำยงไง

อยาลมนะครบวา ในตอนนนเราไดขอสรปวานำทวมเกดจากการบรหารจดการ คำถามกคอ

ตอนนเราไดปรบปรงการบรหารจดการนำแลวหรอยง มนไมใชวาเราจะมาพดเรองฟลดเวย

อยางเดยว ปกตบานเรานำทวมทกปอย แลวเพราะเราจะไดทำนา อนน เปนเร องของ

ธรรมชาต ประเดนของผมอยทวา งบบรหารจดการนำ 3.5 แสนลาน มนไดแกปญหาตรงนน

หรอเปลา ตอนนรฐกพดถงแตเรองการระบายนำอยางเดยว ระบายนำดวยสงกอสราง แต

อยาลมนะวาการกอสรางมนมกมส งท เราคาดไมถงอยเสมอ หากสงกอสรางททำตาม

โครงการทวามามนไมสามารถแกไขปญหาได มนไมไดเปนปญหาเฉพาะคนรนเรา แตมนจะ

เปนปญหาไปถงรนลกรนหลาน”

เหตอยทไหนกควรแกทเหต ไมใชกเหตมาเพอกเงน 3.5 แสนลานบาท

โดยไมฟงเสยงเจาของประเทศ

www.rsunews.net

www.photoblog.nbcnews.com

Page 36: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

CSR Journal3�

โมดลท a1 การสรางอางเกบนำอยางเหมาะสมและยงยนในพนทลมนำปง ยม นาน สะแกกรง และปาสก

จำนวน5หมนลานบาทบรษททไดคะแนนสงสด คอ ITD หรอ Italian Thai Development จำกด เสนอราคาอยท

49,999,894,800 บาท

โมดลท a2 การจดทำผงการใชทดน/การใชประโยชนทดนในพนทลมนำ รวมทงการจดทำพนทปดลอมชมชน

และเศรษฐกจหลก สำหรบพนทลมนำเจาพระยา จำนวน 2.6 หมนลานบาท บรษททไดคะแนนสงสด คอ ITD หรอ

Italian Thai Development จำกด เสนอราคาอยท 26,000 ลานบาท

โมดลท a3 การปรบปรงพนทเกษตรชลประทานในพนทโครงการชลประทานเหนอ จ.นครสวรรค เพอเกบกก

นำหลากช วคราว จำนวน 1 หม นลานบาท บรษททไดคะแนนสงสด คอ บรษท K Water เสนอราคาอยท

9,999,990,000 บาท

โมดลท a4 การปรบปรงสภาพลำนำสายหลก และการปองกนการกดเซาะตลงรมแมนำในพนทแมนำยม

นาน และเจาพระยาจำนวน 1.7หมนลานบาทบรษททไดคะแนนสงสด คอ บรษท ITD เสนอวงเงนเตมเพดานท

17,000 ลานบาท

โมดลท a5 การจดทำทางผนนำ (Flood Diversion Channel) ขนาดประมาณ 1,500 ลกบาศกเมตรตอวนาท

รวมทงการกอสรางถนนเพอรองรบคมนาคมจำนวน1.53แสนลานบาทบรษททไดคะแนนสงสด คอ บรษท K Water

เสนอวงเงนเตมเพดานท 153,000 ลานบาท

โมดลท a6/b4 ระบบคลงขอมลเพอการพยากรณและเตอนภย รวมทงการบรหารจดการนำ 4,000 ลานบาท

บรษททไดคะแนนสงสด คอ บรษท Loxley เสนอราคา 3,997,520,000 บาท

โมดลท b1 การสรางอางเกบนำอยางเหมาะสมและยงยนในพนท 17 ลมนำ จำนวน 1.2 หมนลานบาท

บรษททไดคะแนนสงสด คอ บรษท ITD เสนอราคาอยท 11,999,733,000 บาท

โมดลท b2 การจดทำผงการใชทดน/การใชประโยชนทดนในพนทลมนำ รวมทงการจดทำพนทปดลอมชมชน

และเศรษฐกจหลกสำหรบพนท17ลมนำจำนวน1.4หมนลานบาทบรษททไดคะแนนสงสด คอ บรษท Summit SUT

เสนอราคาอยท 13,933,744,804 บาท

โมดลท b3 การปรบปรงสภาพลำนำสายหลก และการปองกนการกดเซาะตลงรมแมนำในพนท 17 ลมนำ

จำนวน5,000ลานบาทบรษททไดคะแนนสงสด คอ บรษท ITD เสนอวงเงนเตมเพดาน 5,000 ลานบาท

กลมทไดคะแนนสงสดไปถง 5 Module คอ บรษท ITD ซงมราคารวมทเสนอ 109,999,627,000 บาท

ขณะทบรษท K Water จะไดคะแนนสงสดเพยงแค 2 Module แตมลคาราคาแผนงานทเสนอมวงเงนสงถง

162,999,990,000 บาท สวนบรษท Summit SUT และบรษท Loxley ไดเพยงบรษทละ 1 Module

CSR Journal3�

www.thaipublica.org

Page 37: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ
Page 38: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

My CSR

CSR Journal3�

เคยตกเปนขาวใหญตามหนาสอเมอตนป 2543 กบการตดสนใจหนหลงใหกบชวตนกธรกจ ทายาทตระกลดง เพอไปใชชวตในฐานะ กระดกสนหลงของชาตท ต.ทายาง อ.ทายาง จ.เพชรบร สบกวาปทเขา วลต เตชะไพบลย หายไปจากแวดวงธรกจ ขณะทตวตนในมาดของชาวไรชาวนากลบดเดนชดมากยงขน

Page 39: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

3�ฉฉฉฉฉฉฉ 32 ฉฉฉฉฉฉ-

สบกวาปกบชว ตบนทองไรทองนา นอกจาก

ผลตสนคาทางการเกษตรแบบปลอดสารเคม

หรอเกษตรอนทรยแลว เขายงทำหนาทชวย

ยกระด บช ว ตความเป นอย ให ก บเพ อนเกษตรกร

ในละแวกบาน

“เรามการรวมกลมชาวนา 10 กวาจงหวด เปน

สภาเครอขายองคกรเกษตรกรแหงประเทศไทย เปนสภา

ของเครอขายไมมประธาน ทำหนาทเช อมแตละกลม

เขามา ใหความร เจรจาตอรองกบธนาคาร ซงทผานมา

ชวยใหเกษตรกรสามารถรกษาทดนทำกนของตวเอง

ไดมากทเดยว สำหรบงานดานเศรษฐกจเราไดทำการ

จดต งบรษทมหาชน มสมาชกผ ถอห นกวา 800 คน

บรษทมหาชนนจะทำหนาทรวบรวมผลผลตออกสตลาด

สวนรายไดท ไดมาจะนำมาปนผลกน อยางไรกตาม

เรามองไปถงวานอกจากมเกษตรกรแลว ควรเปดให

ผบรโภคเขามาเปนหนสวนเปนเครอขายกน สวนบานนา

วลตเปนหนวยเศรษฐกจเลกๆ ของครอบครวผม ยงไมได

ทำอะไรมากตงใจใหเปนท outlet สำหรบผลตภณฑในไร

และสรางแบรนด” วลตกลาว

กระน นกด ยงมอกโครงการท มวลหม พ น อง

เกษตรกรและคณวลตรวมวางแผนและจะเปดตวภายใน

ปลายป 2556 หรอตนป 2557 คอ ศนยรวมผลผลต

จากสวนจากไรเชนเงาะลองกองทเรยนฯลฯบนทดน

1ไร2งานยานศรนครนทร

“หลกเลยกคอ การเขาไปพฒนาทดนแปลงนให

เปนจดเชอมของเรากบผบรโภค และจะเปดบานนาวลต 2

ทนดวย”

เงนทองของมายา ขาวปลาเปนของจรง

“เงนทองของมายา...ขาวปลาสของจรง” คอ

ประโยควรรคทองของ หมอมเจาสทธพร กฤดากร

ผ ไดรบขนานนามวา “บดาแหงการเกษตรแผนใหม”

และเปนประโยคทคณวลตมกจะกลาวอยเสมอ และเชอวา

การขบเคลอนเศรษฐกจของโลกดวยระบบทนทเปนอย

ทกวนนทายทสดจะไปจบลงทกนเหว

“โลกหมนไปตามหลกการตลาดทเอากำไรเปน

ตวต งเปนตวบบค น ซ งตอนน หลายฝายเหนแลววา

มนกำลงลาสมย ไมเฉพาะแตประเทศไทย แมแตประเทศ

เจาของลทธน กเรมตกหลมตวเองมากขนเรอยๆ ทางรอด

ของเราคอ ควรเร มมองหาทางทถกตองโดยสรปจาก

บทเรยนทผดพลาด และพฒนาประเทศโดยใชฐานคดเดม

ของสงคมไทยซงมรากเหงาจากธรรมชาต ทรพยากร

นำ ปา ภมอากาศ โดยเอาคนเปนตวตง และเลอกใช

เทคโนโลยใหเปนประโยชนตอฐาน แตถาเรายงตงฐาน

ของการพฒนาดวยกลไกเศรษฐกจอยางเดยวเหมอนท

ผานมา ใชตวเลขจดพเปนตววดความเจรญ เทคโนโลย

จากฐานนกพาเราไปสเหว ฉะนน ขาวปลา อาหาร จงเปน

ของจรงและใชใหเปนฐานเพอเชอมโยงกบสงแวดลอม

ทจะทำใหเรามคณภาพชวตทดจรงๆ วนนเราสามารถ

เหนความผดพลาดจากการพฒนาใน 30 ป ทผานมา

เราจะเหนคนแกผมขอใชคำวาผเฒา ทไมคอยมคณภาพ

ชวต ซงเราจะไปวาเขาอยางเดยวไมไดเพราะชวตเขา

ถกบบคนใหละเลยการศกษา เรองสขภาพ ชวตถกบดบง

ดวยการหารายไดและการบรโภคทผดๆ สดทายกทำลาย

ตวเองเปนผเฒาผแกทมสขภาพกายและจตไมดทงๆ ท

อยในสงแวดลอมทมส งอำนวยความสะดวกทด แตม

สภาพซมเศราหดห การพฒนาแบบนไมไดใหผลดอะไร

แตทำใหคนเครยด”

อยางไรกตาม แมหลายคนเคยเหนดวยและ

เหนอยลากบการพฒนาทบาระหำอยขณะน แตกยงคง

ตองเดนไปตามผคนสวนใหญ ถงตรงนคณวลตเหนวา

การเปลยนแปลงขนอยกบเหตและปจจยทงจากภายใน

ภายนอกดวย

“สงทผมทำไดพฒนาปรบปรงในตวเองมาพอสมควร

และเมอถงวกฤต เมอถงเวลาเสอม ตวเรา ครอบครวของเรา

หมคณะของเรา องคกรของเราจะรอด เหมอนไดตอแพ

ไวใชยามทนำทวมโลก สงทเราทำกคอ แพทไวเกาะ ไวใช

เปนอปกรณ ใหถงวนทโลกจะฟน”

ตองเรยกรองซเอสอารจากผประกอบการรายใหญ

รายงานจากองคการอาหารและเกษตรแหง

สหประชาชาต ระบวา ไทยมพ นท ทำการเกษตรเปน

อนดบท48ของโลกแตกลบนำเขาสารเคมสงเปนอนดบ1

ของโลก และป พ.ศ. 2554ประเทศไทยมการใชสารเคม

3�ฉฉฉฉฉฉฉ 32 ฉฉฉฉฉฉ-

Page 40: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

CSR Journal40

ทางการเกษตรมากเปนอนดบท 5 ของโลกคอ 0.86 ตอ

เฮกเตอร1 ในอกดานหนง พบวาคนไทยมกมความเสยง

จากการบรโภคพชผกผลไมทมการปนเปอนสารเคมใน

ปรมาณมาก ยนยนจากสถตการตายของคนไทย (2552)

มะเรง คอ อตราการเสยชวตทมากทสด เฉลยวนละ

153 คน ในจำนวนนเปนมะเรงตบสงทสด ซงกระทรวง

สาธารณสขใหขอมลเพ มเตมวาสาเหตใหญมาจาก

สารเคมท ปนเป อนในอาหาร สถานการณท เกดข นน

ช ใหเหนถงมาตรฐานการผลตท ขาดความรบผดชอบ

ไดหรอไม

“ผมคดวาเกษตรกรยงไมอย ในฐานะท จะถก

เรยกรองมากเกนไป และคนทจะทำเปนตวอยางไมนาจะ

เปนคนตวเลกตวนอย แตนาจะเปนกลมทมพลงอำนาจ

อยางบรษทททำธรกจเกยวของกบการเกษตรควรจะม

ความรบผดชอบ ท พดกนวามซเอสอารน นไดเคยทำ

ความเขาใจหรอเปลา เพราะทกวนนซเอสอารยงเปนท

เขาใจกนคลาดเคลอน โดยเอากำไรมาทำซเอสอาร ซง

บางทกจกรรมททำซเอสอารยงมมลคาท นอยไปกวา

คาโฆษณาหรอการประชาสมพนธเสยอก

การทำซเอสอารไมใชแคกจกรรม แตตองถกนำไป

บรณาการผสมผสาน หรอ integrate ไวในกระบวนการ

การดำเนนงานของบรษท ซงผมวาผลกำไรทจะแบงไป

ทำประชาสมพนธนาจะเอาไปลดในกระบวนการผลตผล

อาจจะดกวา เพราะไอททำอาจทำลายกวาเยอะ อกขอ

จำกดหนงคอ กำไร กำไรเปนอปสรรคกบการแสดงความ

รบผดชอบ ฉะนน ผมคดวาการทำซเอสอารคอ การให

นำหนกวาจะเปนองคกรทมความสขมากขน มความ

มนคงตามสมควร ไมใชกำไร หรอทำธรกจทถกกฎหมาย

แตทำลายสงคม” สทธบตร ทรพยสนทางปญญา ของใคร?

ชยภมท ต งของประเทศไทยอยในโซนทมความ

อดมสมบรณ กระทงมคำกลาววา “ในนำมปลา ในนา

มขาว”แตคำกลาวทวานจะยาวนานไปไดเพยงไรในเมอ

ทกวนมกลมบรษทขามชาตและบรษทในชาตพยายาม

ควบคมและสรางความชอบธรรมในการเปนเจาของ

พชพนธธญญาหารดวยเครองมอทเรยกวา“สทธบตร”

“สทธบตรมาจากความคดครอบโลกดวยการ

ยดครองเปนเจาของ ซงโดยแทจรงแลวในโลกนถาเอา

หลกพทธศาสนามาพดโลกน ไม ม ใครเป นเจ าของ

แมกระทงตวเราเอง ฉะนน การพยายามถอครองทดน

กอบโกยเงนทองมากเกนไปมนสมควรหรอเปลา สงท

เรยกวานวตกรรม ผมถามวามนเปนนวตกรรมของใหม

จรงๆ หรอเปลาอยาง พนธ ข าว มนเปนภมปญญา

ของคนโบราณท ส งตอพนธ ข าวมานานหลายรอยป

ซงคนโบราณกไมเคยเขยนชอนะครบวาใครเปนเจาของ

แลวการทคณแคเอาของทมอยกอนหนามาปรงมาแตง

แลวประกาศวาเปนนวตกรรมของคณ ผมวามนเปนการ

ปกปองสทธทไมควรพงมหรอเปลา เราควรเดนบนทาง

สายกลางคอ ยอมรบสทธตามสมควรนะครบ และสดทาย

ตองเปดโอกาสใหสงเหลานเปนประโยชนตอโลก

รฐบาลไทยกไมไดอยในสถานการณทนาไววางใจ

เลย ถาประชาชนเผลอกว งไปเปนนายหนาใหก บ

บรษทขามชาต โครงสรางนกการเมอง ขาราชการ พรอม

ท จะจายทกส งทกอยางแมแตอนาคตของลกหลาน

ผมเชอวาถาผคนเรมเบอหนายกบระบบนเมอไร และ

มาจบมอกน หนหนามารวมกนไมวาเรองขาว ยา ผบรโภค

ตองรวาเราโดนระบบนหลอกตมมานาน ระบบททำให

เราเครยด ปวย และสรางระบบใหมขนมา บนฐานคดใหม

ทยอมรบดวยกน งายๆ แควาเอาขาวปลาอาหารมาตง

และทกคนยอมรบรวมกนวาทต งอยน ไมใชแคอาหาร

อยางเดยวแตมจตวญญาณ มความเพลดเพลน มพลงท

หลอเลยงพวกเรา เพยงแคนเรองเงนเรองทองกไมสำคญ

มนจะหายไป ความจนกหายไป หนกหายไปดวย”

ถงเวลาทเราจะเปลยนฐานกนหรอยง…

1เฮกเตอรเทากบ6ไร1งาน

Page 41: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

เพอจดหานทานเลมใหมใหหอผปวยเดกในโรงพยาบาลชมชนทวประเทศ

เชอหรอไม... วานทานสามารถสรางความสขใหผปวยเดก ไดเปน ๒ เทา ของเดกทไมปวย

โครงการ

สานความหวงใย” “รถเขนนทาน

ปจจบน... ประเทศไทยมสถานพยาบาลในชมชนระดบตำบลและอำเภอ

รวมแลวกวา ๗,๐๐๐ แหง มเดกดอยโอกาสทหมนเวยนเขารบ

การรกษาเดอนหนงๆ นบแสนรายมาชวยกนคนละไมคนละมอเปลยน

“พนทแหงความเจบปวย” ใหกลายเปน “พนทแหงความสข”

ใหหนนอยเหลานนกนมากๆ นะคะ

นทานทำใหพอแมหลายคนไดสอสารความรกถงตวลกในยามท

เขาเจบปวย ดวยวธงายๆ คอเลานทานอานหนงสอใหฟงนนเอง

ความเอออาทรสามารถเดนทางผานตวหนงสอดวยอตรา

ความเรวเทาความรกทมอย

นทานทำใหผปวยเดก กำลงใจดขน ความสขทำใหรางกาย

หลงสารเคมฝายด ชวยสรางภมคมกนตานทานโรค บางรายท

ปวยหนกกลบพลกฟนมพลงชวตอกครง อยางไมนาเชอ

ผปวยเดกดอยโอกาสจำนวนไมนอย แมกอนเจบปวยกไมคอย

มโอกาสเขาถงนทานทชนชอบ เรยกวาอยโรงพยาบาลยงไดอาน

นทานมากกวาตอนอยบานหรอโรงเรยนเสยอก

สนใจรายละเอยด โครงการ รถเขนนทาน สานความหวงใย ตดตอ โทร. ๐-๒๘๘๑-๑๗๓๔ ตอ ๑๒ หรอ ศนยบรจาคมลนธเดก ๐-๒๘๑๔-๑๔๘๑ ถง ๗ อเมล : [email protected] เวบไซต : www.ffc.or.th

Page 42: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

Movement CSR

กปน. รวมรกษาปาตนนำ

นายคมศลป แกวศวะวงศ ผอำนวยการฝายวางแผนและพฒนาการผล ตระบบสงและจ ายน ำ(ท 2จากซาย)ผแทนจากการประปานครหลวง (กปน.)พรอมคณะจตอาสา ไดรวมกบผ บรหารเข อนภมพลคณะกรรมการล มนำปง นายอำเภออมกอย ไปมอบขาวสารจำนวน15ตน ใหแกชมชนตนนำท อ.อมกอยจ.เชยงใหม ใน“โครงการปลกปาแลกขาว” เพอแลกกบการงดเผาปาในการปลกพชเปนเวลา1ป

กปน. มอบทนการศกษาแกบตรผปฏบตงาน

นายไตรรงค ขนอม รองผวาการการประปานครหลวง (กปน.) เปนประธานในพธมอบทนการศกษาแกบตรผ ปฏบตงาน กปน. ระดบช นประถมศกษา-ปรญญาตรรวม707ทนจำนวนเงน2,083,000บาทซงเปนหน งในโครงการรบผดชอบตอสงคม ยกระดบคณภาพชวตของผปฏบตงานณสำนกงานใหญกปน.ถนนประชาชน

CSR Journal42

Page 43: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

SIW รวมลงนาม CSR-DIW Continuous Award “กาวสปท 5”

บรษทสยามลวดเหลกอตสาหกรรมจำกดอ.บานคายจ.ระยอง ไดเขารวมพธลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอ ในโครงการพฒนาโรงงานอตสาหกรรมใหมความรบผดชอบตอสงคมอยางมสวนรวม (CSR-DIW)กบกรมโรงงานอตสาหกรรม ซ งในพธ การลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอในครงน สยามลวดเหลกฯ ไดดำเนนการCSR-DIWContinuousAwardมาเปนปท 5 ไดรวมทำกจกรรมและบรณาการกจกรรมทกอประโยชนทยงยนใหกบชมชนมาอยางตอเนองและพรอมทจะดำเนนการดานความรบผดชอบนเคยงขางชมชนและสงคมของเราตอไป

วสดจากบรา

นายธรรมรตน โชควฒนา กรรมการผชวยผอำนวยการบมจ.ไอ.ซ.ซ .อ นเตอรเนช นแนล ผ จ ดจำหนายผลตภณฑวาโก รวมกบนายวนเฉลมธนสารศลปผชวยฝายธรกจจกรเยบผาและอปกรณตดเยบบรษทวนอนเตอรเนชนแนลจำกดผจดจำหนายจกรเยบผา จาโนเม จดงานแถลงขาวโครงการวาโกบราเดย“บราเกาของคณ...อาชพใหมของเขา ป 2” โดยเชญชวนผหญงไทยเชคสขภาพบราพรอมนำบราเกามารวมบรจาคเพอสรางอาชพ โดยมคณระววรรณแจงเจนกจอปนายกสมาคมสตรอาสาสมครแหงประเทศไทยฯคณอรณศร ว ฒน ผ อำนวยการ สมาคมสงเสร มสถานภาพสตรฯคณศรยฉตร กญชรณอยธยา จระแพทย และคณนาวนเยาวพลกล รวมงานณหองพทธรกษาชน 6บมจ.ไอ.ซ.ซ.อนเตอรเนชนแนล

BMCL รวมสนบสนนโครงการศลปนำหนงวงจนทร

บมจ.รถไฟฟากรงเทพ (BMCL)ผใหบรการรถไฟฟาMRTรวมกบอทยานกอลฟวงจนทรและบรษทในเครอช.การชางจดกจกรรมเพอสงคมเพอพฒนาคณภาพชวตดานการศกษาดวยการมอบรางวลทนการศกษาและรวมบรจาคสงของทจำเปนจำนวน100,000บาทใหแกเดกนกเรยนและโรงเรยนทขาดแคลน

เรยงจากซายไปขวา คณศรยฉตร กญชร ณ อยธยา จระแพทย คณระววรรณ แจงเจนกจ อปนายกสมาคมสตรอาสาสมครแหงประเทศไทยฯ วนเฉลม ธนสารศลป ผชวยฝายธรกจจกรเยบผาและอปกรณตดเยบ บรษท วน อนเตอรเนชนแนล จำกด คณอรณ ศร ว ฒน ผ อำนวยการ สมาคมสงเสรมสถานภาพสตรฯ คณนาวน เยาวพลกล

43ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 44: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

เสวนาเรองชาง

คณสมชย สทธกลพานชประธานคณะทปรกษากรรมการผอำนวยการใหญ บรษท ไทยเบฟ-เวอเรจจำกด (มหาชน) (คนกลาง)พรอมดวยพล.ต.ต.ชเกยรต ประทปะเสน เลขาธการมลนธคนชางสธรรมชาตคณเพชร มโนปวตร ผอำนวยงานอนรกษWWFประเทศไทยและคณพงษพนธ วเชยรสมทร ประธานมลนธชางปาบานพอ เขารวมเสวนาในหวขอ“บทบาทองคกรพฒนาเอกชนกบการอนรกษชาง” โดยมคณชาลอต โทณวณกผอำนวยการสำนกสอสารองคกรบรษท ไทยเบฟเวอเรจจำกด (มหาชน)ใหการตอนรบณบรเวณHallofMirrorศนยการคาสยามพารากอน

เอสโซสนบสนนการจดนทรรศการของศนยศลปาชพ บางไทรฯ

เอสโซใหการสนบสนนกจกรรมและนทรรศการเพอเผยแพรผลงานพรอมทงจำหนายผลตภณฑและสาธตการผลตผลงานของศนยศลปาชพบางไทรฯซงจะจดขนในกรงเทพมหานครฯพณฯองคมนตรนายธานนทรกรยวเชยร (กลาง) ในฐานะรองประธานกรรมการมลนธสงเสรมศลปาชพฯ ในสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถรบมอบเงนสนบสนนจำนวน281,000บาทจากมร.ซ.จอหน อทนส (ท 4จากซาย)ประธานกรรมการและกรรมการผจดการบรษท เอสโซ (ประเทศไทย)จำกด (มหาชน)สำหรบใชในการจดงานนทรรศการเพอเผยแพรผลงาน รวมถงจำหนายผลตภณฑ และสาธตการผลตผลงานของศนยศลปาชพบางไทรฯซงจะจดขนณ ไลฟสไตลฮอลลชน 2ศนยการคาสยามพารากอนกรงเทพฯจำนวน2ครง ในเดอนกรกฎาคมและสงหาคม2556โดยในปนบรษทฯไดเพมเงนสนบสนนเปน281,000บาท เพอเปนการเฉลมฉลองเนองในวโรกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 81พรรษาของสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ

(ซ ายไปขวา) นางก ต ยาวด น ลวรรณ ผจดการสอสารองคกร บรษท เอสโซฯ นายอศรา สนทรวภาต ทปรกษาฝายกจกรรมองคกรและรฐกจสมพนธ บรษท เอสโซฯ ฯพณฯ องคมนตร นายธานนทร กรยวเชยร รองประธานกรรมการมลน ธ ส ง เสร มศลปาชพฯ มร. ซ. จอหน อทนส ประธานกรรมการและกรรมการผ จดการ บรษท เอสโซ ฯ นายมงคลนม ตร เอ อเช ดก ล กรรมการและผจดการฝายกจกรรมองคกรและรฐกจสมพนธ บรษท เอสโซฯ

CSR Journal44

Page 45: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ทรนำทมจตอาสา รวมกจกรรม ฝกใจให “ไมโกรธ” ไปปฏบตธรรม ณ เสถยรธรรมสถาน

กลมทร โครงการทำดใหพอดปท 7ตอน“รวมพลงความดเพอพอ” โดยเชญชวนคนไทยรวมกจกรรมทำความดตามหลกทศพธราชธรรมถวายเปนพระราชกศลแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ซงกจกรรมดงกลาวมชอวาฝกใจให“ไมโกรธ” ไปปฏบตธรรมณเสถยรธรรมสถานสะทอนหลกทศพธราชธรรม“ความไมโกรธ” โดยเชญชวนจตอาสาคนรนใหมพนกงานกลมทรพรอมดวยศลปนมาใชเวลาฝกสตเพงดใจตนเองใหรทนความคดและมสมาธอยกบตวเพอทำจตใจใหสงบ กจกรรมในครงน ไดรบเกยรตจากแมชศนสนย เสถยรสตทไดเมตตาสอนธรรมะและแนะนำวธปฏบตในการเรยนรอรยาบถ12อาการผานหลกธรรมปฏจจสมปบาท(การททกขเกดขนเพราะอาศยปจจยตอเนองกนมา)

ฮอนดาชวนเจาของรถคนแรกอบรม “ขบขปลอดภยในรถคนแรกกบฮอนดา”

บรษทฮอนดาออโตโมบล (ประเทศไทย)จำกดจดกจกรรมซเอสอารตอยอดนโยบายรถคนแรกเปดตวแคมเปญ“ขบขปลอดภยในรถคนแรกกบฮอนดา” เพอรณรงคใหผขบขรถยนตคนแรกทกคนทสนใจไมจำกดเฉพาะลกคาฮอนดาไดเรยนรทกษะดานความปลอดภยในการขบข เสรมสรางความรความเขาใจทถกตอง เพอความปลอดภยในทกเสนทางพรอมจดกจกรรมอบรมฯสญจร โดยมหลกสตรทงภาคทฤษฎและการสาธตใน4ภมภาคทวประเทศโดยไมเสยคาใชจาย

45ฉบบท 32 เมษายน-มถนายน 2556

Page 46: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

ชอ................................................................................ นามสกล.................................................................

ตำแหนง....................................................................... บรษท.....................................................................

สถานทสงนตยสาร(โปรดระบชอทอยใหชดเจน)

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

เบอรโทรตดตอ

โทรศพทบาน - -

โทรศพทมอถอ - -

โทรสาร - -

E-mail.............................................................................................................................................................

สมครสมาชก

สมครสมาชก1ป(4ฉบบ)ราคา300บาท(ปกตคาสมาชกตอฉบบคอ90บาท)

ประสงคจะตอบรบวารสารเรมตงแตฉบบเดอน..................................................เปนฉบบแรก

ขนตอนการสมครสมาชก

เงนสด(เฉพาะกรณสมครดวยตนเอง)

โอนเงนเขาบญชSVNThailand

ธนาคารกรงเทพสาขาหวหมากบญชออมทรพยเลขทบญช180-832-4782

จำนวนเงน..........................................บาทวนทโอน..................................................................

หลงจากชำระเงนคาสมครแลว

กรณาสงสำเนาใบโอนเงนชอและทอยทตองการใหออกใบเสรจ

พรอมใบสมครมาทางแฟกซ:0-2978-2593หรอทางไปรษณยมาท

กองบรรณาธการวารสารธรกจกบสงคม

บรษท สรางสอ จำกด17/118ซอยประดพทธ1ถนนประดพนธแขวงสามเสนในเขตพญาไทกรงเทพฯ

10400โทร.022799636,022714339โทรสาร026187838

ใบสมครสมาชกวารสารธรกจกบสงคม (CSR Journal)

Page 47: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

หมอมเจาสทธพร กฤดากร (11 เมษายน พ.ศ. 2426-22 มถนายน 2514) พระโอรสในพระเจาบรมวงศเธอ พระองคเจา กฤษดาภนหาร กรมพระนเรศรวรฤทธ แมพระองคจะเปนเชอพระวงศแตกทรงละทงลาภยศและตำแหนงการงาน ขณะดำรงตำแหนงอธบดกรมฝน เพอไปเปนกสกร โดยทรงกอตง “ฟารมบางเบด” ทจงหวดประจวบครขนธ จากหลกฐานในหนงสอพมพขาวบานการเมอง (Home and Political News) ปท 1 ฉบบท 1 วนจนทรท 3 มนาคม พ.ศ. 2490 ซงหมอมเจาสทธ พร กฤดากร ทรงเปนเจาของ นายจงกล ไกรฤกษ เปนบรรณาธการ ผพมพและผ โฆษณา เลาถงการบกเบกการกสกรรมและออกหนงสอพมพ “กสกร” วา “...เคยทำการจรงๆ เมอ พ.ศ. 2463 ขาพเจาไดลาออกจากราชการเพอมาบกเบกทดนทำการกสกรรม เพราะมความสนใจและเชอวาการกสกรรมนาจะเปนอาชพของชนชนกลางในอนาคต เพราะผทรบการศกษามมากขนทกวน และเขาใจวาคงจะมากกวาหนาท ในราชการซงเปนจดประสงคของนกเรยนสวนมากในสมยนน เมอขาพเจาทำการได 5-6 ป และเหนวาไดความรจากการทำจรงพอทจะเผยแพร ใหเปนประโยชนแกเพอนรวมชาตได...” ในชวงบนปลายแหงชวต หมอมเจาสทธพร กฤดากร ทรงชราภาพและไมสามารถดแลไรบางเบดซงมขนาดใหญถง 250 ไร ใหมสภาพคงเดมได จงตดสนใจขายใหกบรฐบาลจอมพล สฤษด ธนะรชต และนำเงนไปซอทดนแปลงเลกๆ ทหวหน เพอทำการทดลองการเกษตรตอไปจนกระทงสนชพตกษย เมอ 22 มถนายน พ.ศ. 2514 สรชนษา 88 ป “เงนทองของมายา...ขาวปลาสของจรง” เปนประโยคทหมอมเจาสทธพร กฤดากร ไดกลาวไว ในชวงไลเลยกบการเกดขนของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตแผนท 1 เมอป 2504 และไดกลายเปนวรรคทองสำคญจนถงปจจบน

หมอมเจาสทธพร กฤดากร

“เงนทองของมายา...

ขาวปลา สของจรง”

คดลอกจาก: http://kingprajadhipokstudy.blogspot.com/2011/11/blog-post.html http://archives.psd.ku.ac.th/kuout/p051.html http://th.wikipedia.org

Page 48: Social Venture Network Asia (Thailand)svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-32.pdf · 2013-10-24 · ฉบับที่ 32 เมษายน-มิถุนายน 2556 ปัญหาใหญ่คือ

“à¾ÃÒФسáÁ‹à»š¹¤¹Ãͺ¤ÍºáÅÐˋǧã ·Ø¡¤¹ã¹¤Ãͺ¤ÃÑÇ ¨Ö§ãËŒ¤ÇÒÁÊÓ¤ÑޡѺ¡Ò÷ӻÃСѹªÕÇÔµ·Ñ§µÑÇàͧáÅÐÅÙ¡ ¤ÇÒÁ»ÃзѺ㨷ռÁ ä´ŒÃѺ ÁÒ¨Ò¡¡ÒôÙáŷմբͧµÑÇá·¹ä·Â»ÃСѹªÕÇÔµàÊÁ×͹¤¹ã¹¤Ãͺ¤ÃÑÇáÅÐÂÒǹҹÁÒ¡Ç‹Ò 17 »‚ Í‹ҧ¤Ãѧ»ÃÐʺÍغѵÔà˵ص¡ËÅѧÁŒÒµÍ¹¶‹ÒÂÅФà ·Õ»Ò¡ª‹Í§ ¨Ñ§ËÇÑ´¹¤ÃÃÒªÊÕÁÒ µÑÇá·¹Ï ÃÕº»ÃÐÊÒ¹§Ò¹¡Ñºä·Â»ÃСѹªÕÇÔµÎ͵äŹ� Ê‹§µÑǼÁä»ÃÑ¡ÉÒ·Õâç¾ÂÒºÒÅ㹡ÃØ§à·¾Ï Í‹ҧ·Ñ¹·‹Ç§·Õ áÅШѴ¡ÒôŒÒ¹àÍ¡ÊÒÃáÅСÒÃà§Ô¹¨¹àÃÕºÌÍ áÊ´§ãËŒà˹NjҺÃÔÉÑ·Ï ãËŒ¤ÇÒÁÊÓ¤ÑޡѺªÕÇÔµÅÙ¡¤ŒÒ ¢³Ð·ÕµÑÇá·¹ä·Â»ÃСѹªÕÇÔµ ¡ÁÕ¨ÔµÇÔÞÞÒ³¢Í§¡ÒôÙáÅÍ‹ҧ᷌¨ÃÔ§

“ä·Â»ÃСѹªÕÇÔµ¨Ö§à»š¹·Õ˹֧ã¹ã¨¢Í§¼Á â´Â੾ÒдŒÒ¹¡ÒôÙáÅ ¡ÒÃãËŒ¤ÇÒÁ¤ØŒÁ¤Ãͧ áÅСÒúÃÔ¡Ò÷ÕÁÒ¡¡Ç‹Ò¡ÒûÃСѹªÕÇÔµ áÅÐäÁ‹á»Å¡ã¨·ÕºÃÔÉÑ·¤¹ä·Âá·Œæ ᵋÁÕÁҵðҹÊÒ¡Å ÊÒÁÒö´Óà¹Ô¹¸ØÃ¡Ô ´ŒÇ¤ÇÒÁÁѹ¤§ ᢧá¡Ã‹§ÁÒ¡Ç‹Ò 70 »‚”

ÈÃÃÒÁ à·¾¾Ô·Ñ¡É� ¹Ñ¡áÊ´§/¡ÃÃÁ¡Òüٌ¨Ñ´¡Òà ºÃÔÉÑ· Ä·¸ÔÃÒÁ ¨Ó¡Ñ´