46
Enw/Name: ______________________________ Dosbarth/Class: __________________ Tiwtor/Tutor: ______________________________ Ysgol dyffryn conwy www.ysgoldyffrynconwy.org TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY

TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Enw/Name: ______________________________

Dosbarth/Class: __________________

Tiwtor/Tutor: ______________________________

Ysgol dyffryn conwywww.ysgoldyffrynconwy.org

TERMIADUR IAITHCA3/KS3

TERMINOLOGY

Page 2: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

School Language.....................................................................................................2-5Geirfa Ysgol

Art & Design............................................................................................................. 6-7Celf a Dylunio

Design & Technology .............................................................................................. 8-13Dylunio a Technoleg

French ...................................................................................................................... 14Ffrangeg

Geography................................................................................................................ 15-17Daearyddiaeth

History ...................................................................................................................... 18Hanes

Information Technology.......................................................................................... 19Technoleg Gwybodaeth

Language.................................................................................................................. 20-24Iaith

Mathematics............................................................................................................. 25-28Mathemateg

Music ........................................................................................................................ 29-32Cerddoriaeth

Physical Education..................................................................................................33-34Addysg Gorfforol

Religious Education ................................................................................................ 35-37Addysg Grefyddol

Science ..................................................................................................................... 38-45Gwyddoniaeth

CONTENTCYNNWYS

Page 3: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology2

to announce cyhoeddi

to compare cymharu

to copy copïo

to correct cywiro

to describe disgrifio

to discuss trafod

to evaluate gwerthuso

to explain esbonio/egluro

to express an opinion mynegi barn

to forget anghofio

to imagine dychmygu

to learn dysgu

to lose colli

to photocopy llungopïo

to prepare paratoi

to print argraffu

to re-do ail-wneud

to redraft ailddrafftio

to register cofrestru

to remember cofio

SCHOOL LANGUAGEGEIRFA YSGOL

Page 4: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology3

to revise adolygu

to spell sillafu

to think meddwl

announcement cyhoeddiad

assembly gwasanaeth

bell cloch

break egwyl

canteen ffreutur

choir côr

classroom ystafell ddosbarth

classwork gwaith dosbarth

computer cyfrifiadur

essay traethawd

homework gwaith cartref

lunch hour awr ginio

office swyddfa

practice ymarfer

register cofrestru

subject pwnc

tannoy uchelseinydd

test prawf

timetable amserlen

Page 5: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology4

PEOPLE/POBL(computer) technician technegydd (cyfrifiaduron)

assistant head pennaeth cynorthwyol

canteen staff staff y gegin

careers’ officer swyddog gyrfaoedd

caretaker gofalwr

cleaner (female) glanhawraig

cleaner (male) glanhawr

cook cogyddes

deputy dirprwy

form teacher athro dosbarth

headmaster prifathro

nurse nyrs

progress leader arweinydd cynnydd

office staff staff y swyddfa

secretary ysgrifenyddes

subject leader arweinydd pwnc

subject teacher athro pwnc

PENCIL CASE/CAS PENSILIAUbiro beiro

colouring pencils pensiliau lliw

fountain pen ysgrifbin

Page 6: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology5

highlighter uwcholeuwr

pencil pensil

protractor onglydd

rubber rhwbiwr

ruler prenmesur

sharpener naddwr

SUBJECTS/PYNCIAUArt Celf

Drama Drama

English Saesneg

French Ffrangeg

Geography Daearyddiaeth

History Hanes

Information Technology Technoleg Gwybodaeth

Mathematics Mathemateg

Music Cerddoriaeth

Physical Education Addysg Gorfforol

PSE ABCh

Religious Education Addysg Grefyddol

Science Gwyddoniaeth

Technology Technoleg

Welsh Cymraeg

Page 7: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology6

abstract haniaethol

colour lliw

composition cyfansoddiad

exhibitions arddangosfeydd

form ffurf

figurative ffigurol

kiln odyn

line llinell

media cyfryngau

medium cyfrwng

paint paent

pastels pasteli

pattern patrwm

pencil pensil

perspective persbectif

ART AND DESIGNCELF A DYLUNIO

Page 8: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology7

pottery crochenwaith

proportion cyfrannedd

shade arlliw

shape siâp

space gofod

still life bywyd llonydd

style arddull

texture gwead

to print argraffu

to sketch braslunio

tone tôn

Page 9: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology8

brief briff

equipment offer

evaluation gwerthusiad

ideas syniadau

practical work gwaith ymarferol

research ymchwil

shape siâp

situation sefyllfa

task tasg

to design cynllunio

to evaluate gwerthuso

to measure mesur

TECHNOLOGY/TECHNOLEGaluminium alwminiwm

apron ffedog

battery batri

bradawl mynawyd

brief briff

DESIGN AND TECHNOLOGYDYLUNIO A THECHNOLEG

Page 10: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology9

centre punch pwns canoli

chisel cŵn

circuit cylchedd

coping saw lli fwa fach

diode deuod

drill ebill

evaluation gwerthusiad

fuse ffiws

glue glud

goggles sbectol diogelwch

guillotine gilotin

hammer morthwyl

handles dolennau

jaws safnau

lazy tongs gefeiliau diog

marking gauge medrydd marcio

metal metel

mild steel dur medal

nails hoelion

pillar drill dril piler

polystyrene polystyrene

research ymchwil

resistor gwrthydd

Page 11: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology10

situation sefyllfa

template patrymlun

to coat with plastic araenu â phlastig

to drill drilio

to file ffeilio

to rivet rhybedu

to solder sodro

to weld weldio

try square sgwâr brofi

vacuum forming ffurfio gwactod

vice feis

wires gwifrau

FOOD TECHNOLOGY/TECHNOLEG BWYDapple corer creiddell afal

balanced diet diet cytbwys

base sylfaen/gwaelod

calcium calsiwm

carbohydrate carbohydrad

chopping board bwrdd torri

currants cwrens

equipment offer

Page 12: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology11

fat braster

flour blawd

freezer rhewgell

flour dredger sgeintydd blawd

hob hob

hygiene hylendid

ingredients cynhwysion

method dull

mixing bowl bowlen gymysgu

nutrient maethyn

nutrients maethynnau

nutrition maetheg

nutritional maethyddol

nutritive value gwerth maethol

oven popty

recipe rysáit

refrigerator oergell

rolling pin rholbren

self raising flour blawd codi

sensory evaluation gwerthusiad synhwyraidd

sieve rhidyll

spatula sbatula

tasty, delicious blasus

Page 13: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology12

temperature tymheredd

texture ansawdd

to bake crasu

to beat curo

to bind beindio

to spread taenu

topping topin

weigh pwyso

wholemeal flour blawd gwenith cyflawn

TEXTILES/TECSTILIAUcotton cotwm

creative work gwaith creadigol

cushion clustog

eyelet llygaden

fabric ffabrig

fashion ffasiwn

iron haearn smwddio

linen lliain

machine embroidery brodwaith peiriant

machine stitch pwyth peiriant

needle nodwydd

Page 14: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology13

overlocker trosgloi

pillow case cas gobennydd

pins pinnau

scissors siswrn

sewing machine peiriant gwnïo

silk sidan

stitch pwyth

tack tacio

texture gwead

thread edau

to bleach cannu

to decorate addurno

to iron smwddio

to lengthen ymestyn

wool gwlân

Page 15: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology14

accent acen

adjectival agreement cytundeb ansoddair

adjective ansoddair

consonant cytsain

feminine benywaidd

infinitive berfenw

language iaith

masculine gwrywaidd

noun enw

plural lluosog

pronoun rhagenw

singular unigol

verb berf

verb tense amser y ferf

vowel llafariad

FRENCHFFRANGEG

Page 16: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology15

brown field site safle tir llwyd/brown

cliff clogwyn

climate hinsawdd

coast arfordir

confluence cydlifiad

contour line cyfuchlin

convectional rainfall glaw darfudol

crust cramen

earthquake daeargryn

environment amgylchedd

environmental amgylcheddol

erosion erydu

EU (European Union) UE (Undeb Ewropeaidd)

floodplain gorlifdir

floods llifogydd

forest coedwig

fossil fuel tanwydd ffosil

gorge ceunant

greenfield site safle tir glas

immigrant mewnfudwr

GEOGRAPHYDAEARYDDIAETH

Page 17: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology16

industry diwydiant

internet rhyngrwyd

landforms tirffurfiau

local lleol

meander ystum afon

non-renewable resource adnodd anadnewyddadwy

oxbow lake ystumllyn

permeable athraidd

plan cynllun

pollution llygredd

population poblogaeth

precipitation dyodiad

rain glaw

relief tirwedd

renewable resource adnodd adnewyddadwy

residential area ardal breswyl

river afon

rural gwledig

scale graddfa

sea/ocean môr/cefnfor

sediment gwaddod

service gwasanaeth

Page 18: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology17

settlement anheddiad

site safle

sustainability cynaladwyedd

temperature tymheredd

to deposit dyddodi

to evaporate anweddu

to migrate mudo

tributary llednant

urban trefol

valley dyffryn

volcano llosgfynydd

vegetation llystyfiant

water vapour anwedd dŵr

waterfall rhaeadr

weather tywydd

wind gwynt

Page 19: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology18

attack ymosod

century/centuries canrif/canrifoedd

chronology cronoleg

crown coron

cultural diwylliannol

economic economaidd

enemy/enemies gelyn/gelynion

evidence tystiolaeth

government llywodraeth

industrial revolution chwyldro diwydiannol

king/kings brenin/brenhinoedd

political gwleidyddol

prince/princes tywysog/tywysogion

religion crefyddol

slave/slaves caethwas/caethweision

social cymdeithasol

source/sources ffynhonnell/ffynonellau

the middle ages yr oesoedd canol

war/wars rhyfel/rhyfeloedd

working/living conditions amodau gwaith/byw

HISTORYHANES

Page 20: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology19

NETWORK/RHWYDWAITHinternet rhyngrwyd

e-mail e-bost

username enw defnyddiwr

password cyfrinair

HARDWARE/CALEDWEDDcentral processing unit uned brosesu ganolog

keyboard bysellfwrdd

mouse llygoden

SOFTWARE/MEDDALWEDDword processor prosesydd geiriau

spreadsheet taenlen

database cronfa ddata

presentation cyflwyniad

desktop publishing cyhoeddi bwrdd gwaith

INFORMATION TECHNOLOGYTECHNOLEG GWYBODAETH

Page 21: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology20

GRAMMATICAL TERMS/TERMAU GRAMADEGcommon noun enw cyffredin

proper noun enw priod

collective noun enw torfol

adjective ansoddair

verb berf

infinitive berf-enw

mutation treiglad

to mutate treiglo

preposition arddodiad

pronoun rhagenw

proper noun enw priod

subject goddrych

object gwrthrych

article Y fannod

LANGUAGEIAITH

Page 22: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology21

PUNCTUATION/ATALNODIcapital letter prif lythyren

full stop atalnod llawn

comma coma

question mark marc cwestiwn

exclamation mark ebychnod

quotation marks dyfynodau

WRITING FORMS/FFURFIAU YSGRIFENNU

article erthygl

dialogue deialog

diary dyddiadur

formal letter llythyr ffurfiol

newspaper report adroddiad papur newydd

personal letter llythyr personol

portrait portread

soliloquy/monologue ymson

speech araith

story stori

report adroddiad

factsheet/leaflet pamffled

Page 23: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology22

TERMS RELATING TO STYLE/TERMAU ARDDULL

alliteration cyflythreniad

atmosphere awyrgylch

audience cynulleidfa

climax uchafbwynt

columns colofnau

contrast cyferbyniad

description disgrifiad

fact ffaith

form ffurf

headline pennawd

humour hiwmor

line llinell

metaphor trosiad

opinion barn

originality gwreiddioldeb

personification personoliad

repetition ailadrodd

rhetorical question cwestiwn rhethregol

simile cymhariaeth/cyffelybiaeth

subtitle is-deitl

Page 24: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology23

POETRY/BARDDONIAETH* canu caeth

* canu rhydd

* canu penrhydd

* cywydd

rhyme rhigwm

* englyn

lyric telyneg

sonnet soned

poem cerdd

poems cerddi

verse pennill

verses penillion

couplet cwpled

rhyme odl

poet bardd

poets beirdd

author awdur

authors awduron

* Termau yn y Gymraeg yn unigTerms in Welsh only

Page 25: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology24

ENGLISH LANGUAGE AND LITERATURE/SAESNEG IAITH A LLENYDDIAETHballad **

haiku **

rule of 3/tripling **

ellipsis **

onomatopoeia **

superlative **

** Termau yn y Saesneg yn unigTerms in English only

Page 26: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology25

NUMBER/RHIFto add adio

to estimate amcangyfrif

percentage canran

decimal degolyn

even number eilrif

factor ffactor

fraction ffracsiwn

to multiply lluosi

multiple lluosrif

odd number odrif

to divide rhannu

cube number rhif ciwb

prime number rhif cysefin

negative number rhif negative

square number rhif sgwâr

to round talgrynnu

to subtract tynnu

MATHEMATICSMATHEMATEG

Page 27: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology26

ALGEBRA/ALGEBRAcoordinates cyfesurynnau

equation hafaliad

formula fformiwla

graph graff

sequence dilyniant

solution datrysiad

to simplify symleiddio

to solve datrys

to substitute amnewid

trial and improvement cynnig a gwella

DATA/DATAaverage cyfartaledd

bar graph siart bar

certain sicr

fair chance siawns teg

frequency diagram diagram amlder

frequency polygon polygon amlder

impossible amhosibl

likely tebygol

Page 28: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology27

mean cymedr

median canolrif

mode modd

pictogram pictogram

pie chart siart gylch

probability tebygolrwydd

range amrediad

scatter graph diagram gwasgariad

unlikely annhebygol

SHAPE/SIÂPacute angle ongl lem

angle ongl

area arwynebedd

bearing cyfeiriant

degree gradd

direction cyfeiriad

drawing to scale llunio wrth raddfa

equilateral triangle triongl hafalochrog

isosceles triangle triongl isosgeles

kite barcud

obtuse angle ongl aflem

parallelogram paralelogram

Page 29: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology28

perimeter perimedr

rectangle petryal

reflective symmetry cymesuredd adlewyrchiad

reflex angle ongl atblyg

right angle ongl sgwâr

rhombus rhombws

rotational symmetry cymesuredd cylchdro

scalene triangle triongl anghyfochrog

square sgwâr

trapezium trapesiwm

volume cyfaint

Page 30: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology29

accompaniment cyfeiliant

alto alto

arpeggio arpeggio

auxiliary note nodyn tonnog

bar bar

Baroque Baróc

bass bâs

bass clef cleff y bâs

beat curiad

binary form ffurf ddwyran

brass pres

call and response galw ac ateb

cerdd dant cerdd dant

choir côr

chord cord

chord progression dilyniant cordiau

chorus cytgan

chromatic cromatig

classical clasurol

clef cleff

MUSICCERDDORIAETH

Page 31: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology30

coda coda

compound time amseriad cyfansawdd

concerto consierto

countermelody cyfalaw

crotchet crosiet

dominant llywydd

drone drôn

duration parhad

dynamics deinameg

flat fflat/meddalnod

glissando glissando

graphic score sgôr graffig

ground bass grwndfas

harmony harmoni

improvise improfeiddio/byrfyfyrio

key cywair

key signature arwydd cywair

legato legato

major mwyaf

melody alaw

metre mydr

minim minim

minor lleiaf

Page 32: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology31

motive/motif motif

natural nodyn naturiol

octave wythfed

orchestra cerddorfa

ostinato ostinato

passing note nodyn camu

pentatonic pentatonig

percussion offerynnau taro

phrase brawddeg

pitch traw

pizzicato pizzicato

pulse curiad

quaver cwafer

rhythm rhythm

romantic rhamantaidd

rondo rondo

round tôn gron

scale graddfa

score sgôr

semibreve hanner brif

semiquaver hanner cwafer

semitone hanner tôn

sequence dilyniant

Page 33: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology32

sharp siarp/llonnod

simple time amseriad syml

soprano soprano

staccato stacato

staff erwydd

strings llinynnau

symphony symffoni

syncopation trawsacennu

tempo tempo

tenor tenor

ternary form (aba) ffurf deiran

texture gwead

the Blues melangan/y Blws

the Renaissance Y Dadeni

timbre ansawdd

time signature arwydd amser

tone tôn

tonic tonydd

treble clef cleff y trebl

triad triad

unison unsain

variation amrywiad

woodwind chwythbrennau

Page 34: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology33

circuit cylchdaith

cross country trawsgwlad

defence amddiffyn

discus disgen

equipment offer

field competitions cystadlaethau maes

forward blaenwr

fullback cefnwr

javelin gwaywffon/picell

penalty kick cic gosb

position safle

relay race ras gyfnewid

shot put pwysau

skill sgil

PHYSICAL EDUCATIONADDYSG GORFFOROL

Page 35: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology34

space gwagle/gofod

to attack ymosod

to sprint gwibio

to stretch ymestyn

to strike ergydio

to time amseru

to warm up ymdwymo

track competitions cystadlaethau trac

triple jump naid driphlyg

wing asgell

Page 36: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology35

altar allor

Baptism/Christening Bedydd

Bible Y Beibl

blessing bendith

Buddhism Bwdhaeth

cathedral eglwys gadeiriol

chapel capel

chapter pennod

charity elusen

Christianity Cristnogaeth

Christmas Y Nadolig

congregation cynulleidfa

creator creawdwr

faith ffydd

festivals gwyliau

frankincense thus

God Duw

gold aur

Good Friday dydd Gwener y Groglith

Hinduism Hindŵaeth

RELIGIOUS EDUCATIONADDYSG GREFYDDOL

Page 37: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology36

Holy Communion Y Cymun Bendigaid

Hymn Emyn

Islam Islam/mwslemiaeth

Judaism Iddewiaeth

Lectern/reading desk Darllenfa

Lent y Grawys

Lord Arglwydd

Mass Offeren

member aelod

minister gweinidog

miracle gwyrth

monk mynach

mosque mosg

myrrh myrr

parable dameg

pilgrimage pererindod

preacher pregethwr

priest offeiriad

prophet proffwyd

religion crefydd

ritual defod

scroll sgrôl

Page 38: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology37

sermon pregeth

sign/symbol arwydd

sikhism sikhiaeth

the Advent yr Adfent

the crucifixion y croeshoeliad

the Lord’s Supper Swper yr Arglwydd

the resurrection yr atgyfodiad

to celebrate dathlu

to fast ymprydio

to pray gweddïo

to preach pregethu

to worship addoli

verse adnod

Page 39: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology38

INVESTIGATION VOCABULARY/GEIRFA YMCHWILIADconclusion casgliad

dependent dibynnol

explain egluro

fair test prawf teg

graph graff

independent annibynnol

input mewnbwn

interpret dadansoddi

linear llinol

output allbwn

predict rhagdybio

record cofnodi

reflect myfyrio

relationship perthynas

value gwerth

variable newidyn

SCIENCEGWYDDONIAETH

Page 40: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology39

BIOLOGY/BYWYDEGamphibian amffibiad

birds adar

blood gwaed

bone asgwrn

carbohydrate carbohydrad

cell membrane cell bilen

cell wall cell fur

chlorophyll cloroffyl

chloroplast cloroplast

cytoplasm cytoplasm

digestion treuliad

environment amgylchedd

excretion ysgarthu

fat braster

fibre ffibr

fish pysgod

heart calon

indigestion camdreuliad

intestine coluddyn

kidney aren

life cycle cylchred bywyd

Page 41: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology40

liver afu/iau

lungs ysgyfaint

mammals mamolion

microscope microsgop

muscle cyhyr

nucleus cnewyllyn

nutrition maethiad

oesophagus llwnc / oesoffagws / pibell fwyd

photosynthesis ffotosynthesis

protein protein

recycle ailgylchu

reproduce atgenhedlu

reptiles ymlusgiaid

respiration resbiradaeth

rib asen

root gwraidd

skull penglog

stem coesyn

stomach ‘stumog

to breathe anadlu

vacuole gwagolyn

virus firws

vitamins fitaminau

Page 42: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology41

CHEMISTRY/CEMEGacid asid

attract atynnu

beaker bicer

boiling point berwbwynt

chromatography cromatograffaeth

compound cyfansoddyn

compress cywasgu

condense cyddwyso

conical flask fflasg gonigol

container cynhwysydd

contract cyfangu

crystal(s) crisial(au)

density dwysedd

diffusion trylediad

distillation distyllu

dye lliwur

element elfen

evaporate anweddu

evaporating dish dysgl anweddu

expand ehangu

filter/filtration hidlo

Page 43: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology42

freeze rhewi

funnel twmffat

gas nwy

gauze rhwyllen

liquid hylif

measuring cylinder silindr mesur

melt ymdoddi

melting point ymdoddbwynt

metal metel

molecule moleciwl

neutral niwtral

neutralisation niwtraliad

particle(s) gronyn(nau)

periodic table tabl cyfnodol

product(s) cynnyrch/cynhyrchion

properties priodweddau

reactant(s) adweithydd(ion)

reaction adwaith

safety spectacles sbectol diogelwch

saturated solution hydoddiant dirfawn

solubility hydoddedd

soluble hydawdd

solute hydoddyn

Page 44: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology43

solution hydoddiant

solvent hydoddydd

sublimation sychdarthiad

substances sylweddau

testube tiwb profi

tongs gefel/gefeilau

tripod trybedd

vapour anwedd

volume cyfaint

PHYSICS/FFISEGacceleration cyflymiad

air resistance gwrthiant aer

area arwynebedd

atomic atomig

balanced cytbwys

balanced forces grymoedd cytbwys

biomass biomas

chemical cemegol

compression cywasgiad

conservation of energy cadwraeth egni

convert trawsnewid

Page 45: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology44

degree gradd

drag llusgiad

elastic elastig

electrical trydanol

extension estyniad

float arnofio

friction ffrithiant

fuel tanwydd

gravity disgyrchiant

heat gwres

insulation ynysiad

insulator/lagging ynysydd

kinetic (movement) cinetig

light golau

load llwyth

magnetic magnetig

motion mudiant

nuclear niwclear

potential potensial

pressure gwasgedd

resources adnoddau

resultant force grym cydeffaith

sinking suddo

Page 46: TERMIADUR IAITH CA3/KS3 TERMINOLOGY€¦ · shape siâp space gofod still life bywyd llonydd style arddull texture gwead to print argraffu to sketch braslunio tone tôn. 8 Termiadur

Termiadur Iaith/Terminology45

speed buanedd

spring balance clorian sbring

streamline llilin

surface arwyneb

temperature tymheredd

tension tyniant

thermometer thermomedr

unbalanced forces grymoedd anghytbwys

upthrust brigwth

weight pwysau