45
ÜRODİNAMİ ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI? NASIL YORUMLANMALI? Dr. Mustafa GÜNHAN Dr. Mustafa GÜNHAN

ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

  • Upload
    zaide

  • View
    102

  • Download
    8

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?. Dr. Mustafa GÜNHAN. Ürodinami nedir ?. Alt üriner sistemin (mesane ve üretra) fonksiyonunun incelenmesidir, İdrar basınç/akım çalışmasıdır. Ürodinaminin amaçları. Hastanın şikayetlerine çözüm bulabilmek, - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

ÜRODİNAMİÜRODİNAMİKİME YAPILMALI?KİME YAPILMALI?

NASIL NASIL YORUMLANMALI?YORUMLANMALI?

Dr. Mustafa GÜNHANDr. Mustafa GÜNHAN

Page 2: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Ürodinami nedir ?Ürodinami nedir ?

Alt üriner sistemin (mesane ve üretra)

fonksiyonunun incelenmesidir,

İdrar basınç/akım çalışmasıdır.

Page 3: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Ürodinaminin amaçlarıÜrodinaminin amaçları

Hastanın şikayetlerine çözüm bulabilmek,

Hastanın var olan patofizyolojik sorunlarına

açıklık getirerek tedavi seçenekleri sunmaktır.

Page 4: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Ürodinami Ürodinami endikasyonları 1endikasyonları 1

Mikst (MUI) ve stres inkontinans (SUI) ayrımının

yapılması,

SUI şiddetinin objektif olarak değerlendirilmesi,

Sistemik nörolojik hastalıkların mesane ve/veya

sfinkter fonksiyonları üzerine etkilerinin olup

olmadığının araştırılması,

Page 5: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Daha öncesinden anti-inkontinans, radikal pelvik veya üretra cerrahisi geçirmiş veya idrar disfonksiyonu tespit edilmiş olan hastalarda mesane çıkım obstrüksiyonu (BOO) ile detrüsor hipokontraktilitesi ayrımının yapılması,

Radikal operasyon geçirmiş veya kalıcı üretral sondası olan hastalarda artmış detrüsor aktivitesinin (DO) ve/veya düşmüş kompliyansın gösterilmesi,

Ürodinami Ürodinami endikasyonları 2endikasyonları 2

Page 6: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Artmış rezidü (PVR) ile birlikte anormal Qmax ve idrar eğrilerinin bulunduğu durumlar,

İntrinsik sfinkter yetmezliği (ISD) düşünülen hastalar,

Üretral hipermobilitesi olduğu düşünülen hastalar,

Ürodinami Ürodinami endikasyonları 3endikasyonları 3

Page 7: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Grade 3 veya daha fazla pelvik organ prolapsusunun bulunduğu durumlar,

Pelvik taban egzersizi, oral medikasyonla şikayeti kaybolmamış kadın hastalarının etyolojilerinin araştırılmasıdır.

Ürodinami Ürodinami endikasyonları 4endikasyonları 4

Page 8: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?
Page 9: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Ürodinamik incelemenin Ürodinamik incelemenin spektrumu spektrumu Üroflovmetri

Dolum sistometri

Üretral basınç ölçümleri (üretral kapanma basıncı)

Boşaltım sistometri

EMG

Videosistometrografi

Ambulatori ürodinami

Page 10: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

ARAŞTIRMA ALANLARI

SEMPTOMLAR OLASI TANILAR

1- Üroflovmetriİdrar sıklığı, noktüri, zayıf akım

Mesane çıkış obstrüksiyonu

2- Sistometriİdrar sıklığı, ani sıkışma hissi

Detrüsor instabilitesi

3- Basınç akımİdrar sıklığı, noktüri, zayıf akım

Mesane çıkış obstrüksiyonu

4- Üretral kapanma basıncı

İnkontinansGerçek stres inkontinans (suı)

5- Ambulatori ürodinami

İdrar sıklığı, klasık ürodinamide gösterilemeyen ani sıkışma hissi ile giden unstabil mesane

Detrüsör instabilitesi gerçek stres inkontinans (suı)

Page 11: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

ÜroflovmetriÜroflovmetri İşeme disfonksiyonunun gösterilmesinde en basit

incelemelerden biridir (idrar akım hızını ölçer),

Mesane çıkış obstrüksiyonu tanısında değer taşır,

Birim zamanda geçen idrar volümünü ml/saniye

olarak ölçer (en az 150-200 ml olmalıdır),

İşeme sonrası PVR ile birlikte değerlendirilmelidir.

Page 12: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Courtesy of Mr Frank Harris, Cartoonist, Liverpool Echo.

Time to void a given volume

Page 13: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Courtesy of Mr Frank Harris, Cartoonist, Liverpool Echo.

Audiometric uroflowmetry

Page 14: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Courtesy of Mr Frank Harris, Cartoonist, Liverpool Echo.

Radioisotope uroflowmetry

Page 15: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Courtesy of Mr Frank Harris, Cartoonist, Liverpool Echo.

High-speed cinematography

Page 16: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?
Page 17: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

YAŞMiNiMUM

VOLUM (ml)

ERKEK ml/sn

KADINml/sn

4 – 7 100 10 10

8 – 13 100 12 15

14 – 45 200 21 18

46 – 65 200 12 15

66 - 80 200 9 10

Qmax >15 ml/sn normalQmax 10-15 ml/sn şüpheli

Qmax <10 ml/sn muhtemel obstrüksiyon veya zayıf detrusor aktivitesi

Yaş ve cinsiyetlere göre normal – Qmax değerleri

Page 18: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Unobstructed

•Qmax = 19ml/s

Obstructed

•Qmax = 7 ml/s

Page 19: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Qmax 10 ml/s BOO

Qmax 15 ml/s Detrusor kası zaafiyeti

Qmax 29 ml/s Abd kasları kullanımı

Qmax 23 ml/s DSD

Qmax 3 ml/s istemli kasılma

Page 20: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

SistometriSistometri

Mesanenin basınç/volüm çalışmasıdır,

Mesanenin dolma ve boşalma sırasındaki idrar

akımının ölçülmesidir,

Detrüsör aktivetisinin, hissinin, kapasitesinin ve

kompliansının gösterilmesidir.

Page 21: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Detrüsor basıncıDetrüsor basıncı

Direkt olarak ölçülemediğinden abdominal

basıncın (Pabd) mesane içi basıncından (Pves)

çıkartılması ile elde edilir.

Pdet = Pves - Pabd

Page 22: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

KompliansKomplians

Mesane volumü ve değişen detrüsor basıncı

arasındaki ilişkidir. DV/DP şeklinde ifade

edilir.

Page 23: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Sistometrik inceleme şu Sistometrik inceleme şu sorulara açıklık sorulara açıklık getirmelidir?getirmelidir? Dolum sırasında mesane rahat mıdır?

Dolum sırasında üretra kasılmakta mıdır?

İşeme sırasında mesane uygun olarak kasılmakta

mıdır?

İşeme sırasında üretra uygun olarak

açılabilmekte midir?

Page 24: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Sistometri prensipleriSistometri prensipleri

Pves ve Pabd değişiklik gözlenirken Pdet de

değişiklik saptanmazsa, olası neden intra

abdominal basınç yüksekliğidir,

Pves ve Pdet basınç değişikliği gözlenirken Pabd

değişiklik saptanmazsa, olası neden detrüsor

kontraksiyonudur,

Page 25: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Pves, Pabd ve Pdet basınç değişiklikleri gözlenirse

hem detrüsor kontraksiyonu hem de artmış intra-

abdominal basınç yüksekliği düşünülmelidir.

Detrüsor hiperaktivitesi (DO);- Nörolojik- İdiopatik

Page 26: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Pves üretral kateter aracılığı ile ölçülür,

Mesane dolumu sırasında steril su veya %0.9 NaCl

kullanılır,

Mesane dolumu;Yavaş dolum 10 ml/minOrta dolum 10-100 ml/minHızlı dolum >100 ml/min şeklindedir.

DolumDolum

Page 27: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Mesane DuyarlılığıMesane Duyarlılığı İlk idrar hissi; normalde mesane kapasitesinin %

50’sinde hissedilir, Normal idrar hissi; normal mesane kapasitesinin %

75’inde hissedilir(hastanın idrarını yapabileceği andır),

Kuvvetli (maksimum) idrar hissi; normal mesane kapasitesinin % 90’ında hissedilir. Hasta idrar kaçırmaktan korkmaz,

Ani idrar hissi; hastada idrar hissinin idrar kaçırma korkusu ile birlikte olma halidir.

Page 28: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Detrusor aDetrusor aktivitesiktivitesi

Dolum esnasında detrüsor aktivitesi normal veya hiperaktif (DO) olabilir,

Dolum fazında istemsiz detrüsor kasılmaları olduğu takdirde meydana gelir.

Page 29: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Basınç-akımBasınç-akım çalışmasıçalışması

Mesane çıkım obstrüksiyonu (BOO) tanısında en kesin yöntemdir,

Abrams&Griffiths nomogramı basınç akım çalışmasında en iyi yöntemdir.

The assessment of prostatic obstruction from urodynamic measurements and from residual urine.Abrams PH. Griffiths DJ . British Journal of Urology. 51(2):129-34, 1979

Page 30: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Abrams & Griffith Abrams & Griffith nomogramnomogramıı

Low pressure high flow. The normal urethra is highly distensible and opens at low pressures.

Unobstructed pressure Flow loop. The tip of the loop is well into the unobstrcuted zone.

Page 31: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

High pressure low flow; if the normal detrusor is obstructed to give low flow rates it will produce high pressures.

Note that this is displayed on a different scale because of the high detrusor pressure. The patient is highly obstructed.

Page 32: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Normal / stable bladderNormal / stable bladder

Page 33: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Unstable bladderUnstable bladder

Page 34: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

DI ve urge inkontinansDI ve urge inkontinans SUISUI

Page 35: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

DETRÜSOR SFİNKTER DETRÜSOR SFİNKTER DİSSİNERJİSİDİSSİNERJİSİ

Sadece nörolojik hastalıklarda görülür (özellikle servikal kord yaralanmalarında),

Detrüsor kasılmaları sırasında intrinsik üretral çizgili kaslarının fazik kasılmaları ile karakterizedir,

Çok yüksek işeme basıncı ve kesik kesik idrar akımına yol açar.

Page 36: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?
Page 37: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

Videosistometrografi 1Videosistometrografi 1

Mesane boynu mobilitesi ve pozisyonunu gösterir,

Mesane divertikülü ve idrar reflüsü tanısına yardımcı olur,

Önceki cerrahi girişimin başarısızlığında ve şüpheli durumlarda müracaat edilecek bir uygulamadır,

Page 38: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

VideosistometrografiVideosistometrografi 2 2

Salin yerine kontrast madde kullanılır,

Radyasyon içerdiğinden radyoloji ünitesi içerisinde olmalıdır,

Pahalıdır.

Page 39: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

62

Page 40: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?
Page 41: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

144

Page 42: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

AmbulatoriAmbulatori ürodinami 1ürodinami 1

İnkontinansın araştırılması ya da konvansiyonel ürodinaminin başarısız olduğu durumlarda,

Yavaş, fizyolojik bir mesane dolum hızının kullanılmasının gerekli olduğu nöropatik mesanelerin değerlendirilmesinde ,

Araştırma amaçlı çalışmalarda alt üriner sistem semptomları için verilen tedavilerin etkinliğinin değerlendirilmesinde kullanılır.

Page 43: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

AmbulatoriAmbulatori ürodinami 2ürodinami 2

Fizyolojik değildir,

Artefakt oluşmasına yatkın bir yöntemdir,

İstek üzerine işemek zorunda olan bir hastayla yapılan test oluğundan özel laboratuar şartları gerekir,

Page 44: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

AmbulatoriAmbulatori ürodinami 3ürodinami 3

Mesane kompliansındaki azalmayı abartılı gösterebilir bu nedenle hastaların %50 sine varan bir ölçüde detrüsör aşırı aktivitesini teşhis edemeyebilir,

3-4 saatlik bir çalışmadır. Hastanın en azından üç işeme siklusunu tamamlayıncaya kadar dolaşmasına izin verilir (bazı merkezlerde inkontinansı ortaya çıkarmak için hasta ağır aktivitelerde bulunur).

Page 45: ÜRODİNAMİ KİME YAPILMALI? NASIL YORUMLANMALI?

İlginiz için Teşekkürlerİlginiz için Teşekkürler