21
1 AKUT KARIN AĞRILI HASTAYA AKUT KARIN AĞRILI HASTAYA YAKLAŞIM YAKLAŞIM Dr.Alpaslan Dr.Alpaslan Tanoğlu Tanoğlu Dr.Mahmut Dr.Mahmut Gök Gök Dr.Cem Dr.Cem Haymana Haymana Moderatör Moderatör:Prof.Dr Prof.Dr.Yavuz Baykal .Yavuz Baykal Travmaya bağlı olmayan abdominal ağrı, acil servise başvuran hastaların 1/3’ünün ortak semptomudur (AJR 2000; 174:1391-1396) KARIN AĞRISI KARIN AĞRISI Cerrahi yada medikal bir Cerrahi yada medikal bir acilin habercisi? acilin habercisi? Mortalite Mortalite-morbidite morbidite riski? riski? Zamanında tanı Zamanında tanı İzlenecek yol? İzlenecek yol? KARIN AĞRISI KARIN AĞRISI Acil servise geliş Acil servise geliş nedenleri arasında 6. nedenleri arasında 6. sırada, tüm medikal sırada, tüm medikal acillerin de 4. nedeni. acillerin de 4. nedeni. Hastaların %75’i 18 Hastaların %75’i 18- 45 yaş arası 45 yaş arası Kadınlarda daha Kadınlarda daha sık sık (K/E (K/E oranı 2/1) oranı 2/1) %41 %41 %8 %8 %7 %7 %5 %5 %4 %4 %4 %4 %3 %3 %3 %3 %2 %2 %2 %2 %22 %22 Bilinmeyen Bilinmeyen Gastroenterit Gastroenterit PID PID İYE İYE Nefrolitiyazis Nefrolitiyazis Apandisit Apandisit Kolesistit Kolesistit Barsak Barsak obstruksiyonu obstruksiyonu Konstipasyon Konstipasyon Ülser Ülser Diğer Diğer %26 %26 %13 %13 %11 %11 %10 %10 %8 %8 %7 %7 %5 %5 %4 %4 %4 %4 %13 %13 Akut Akut kolesistit kolesistit Malignite Malignite Barsak Barsak obstruksiyonu obstruksiyonu Nonspesifik Nonspesifik Ülser Ülser Divertikülit Divertikülit Herni Herni Pankreatit Pankreatit Apandisit Apandisit Diğerleri Diğerleri SIKLIK SIKLIK NEDEN NEDEN Hospitalize Erişkin Hastalarda Nedenler FİZYOPATOLOJİ FİZYOPATOLOJİ Viseral Viseral (splaknik splaknik) ağrı ) ağrı Somatik ( Somatik (parietal parietal) ağrı ) ağrı Yansıyan (vuran) ağrı Yansıyan (vuran) ağrı

Karın agrısı

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Karın agrısı

Citation preview

1

AKUT KARIN AĞRILI HASTAYA AKUT KARIN AĞRILI HASTAYA YAKLAŞIMYAKLAŞIM

Dr.AlpaslanDr.Alpaslan TanoğluTanoğluDr.MahmutDr.Mahmut GökGökDr.CemDr.Cem HaymanaHaymana

ModeratörModeratör::Prof.DrProf.Dr.Yavuz Baykal.Yavuz Baykal

Travmaya bağlı olmayan abdominal ağrı, acil servise başvuran hastaların 1/3’ünün ortak semptomudur

(AJR 2000; 174:1391-1396)

KARIN AĞRISIKARIN AĞRISI

Cerrahi yada medikal bir Cerrahi yada medikal bir acilin habercisi?acilin habercisi?

MortaliteMortalite--morbiditemorbidite riski?riski?

Zamanında tanıZamanında tanı

İzlenecek yol?İzlenecek yol?

KARIN AĞRISIKARIN AĞRISIAcil servise geliş Acil servise geliş nedenleri arasında 6. nedenleri arasında 6. sırada, tüm medikal sırada, tüm medikal acillerin de 4. nedeni.acillerin de 4. nedeni.

Hastaların %75’i 18Hastaların %75’i 18--45 yaş arası45 yaş arası

Kadınlarda daha Kadınlarda daha sık sık (K/E(K/E oranı 2/1)oranı 2/1)

%41%41%8%8%7%7%5%5%4%4%4%4%3%3%3%3%2%2%2%2%22%22

BilinmeyenBilinmeyenGastroenteritGastroenteritPIDPIDİYEİYENefrolitiyazisNefrolitiyazisApandisitApandisitKolesistitKolesistitBarsak Barsak obstruksiyonuobstruksiyonuKonstipasyonKonstipasyonÜlserÜlserDiğerDiğer

%26%26%13%13%11%11%10%10%8%8%7%7%5%5%4%4%4%4%13%13

Akut Akut kolesistitkolesistitMaligniteMaligniteBarsak Barsak obstruksiyonuobstruksiyonuNonspesifikNonspesifikÜlserÜlserDivertikülitDivertikülitHerniHerniPankreatitPankreatitApandisitApandisitDiğerleriDiğerleri

SIKLIKSIKLIKNEDENNEDEN

Hospitalize Erişkin Hastalarda Nedenler FİZYOPATOLOJİFİZYOPATOLOJİ

ViseralViseral ((splakniksplaknik) ağrı) ağrı

Somatik (Somatik (parietalparietal) ağrı) ağrı

Yansıyan (vuran) ağrıYansıyan (vuran) ağrı

2

VİSERAL (SPLAKNİK) AĞRIVİSERAL (SPLAKNİK) AĞRI

İçi boş organların gerilmesi,kasılması yada solid organların gerilmesi,iskemisi ve bazı şimikmaddeler

Künt, sızlayıcı, iyi lokalize edilemeyen sıklıkla tanımlanması zor

Genelde epigastriumda , göbek çevresinde yada karın alt orta kısımda

SOMATİK (PARİETAL) AĞRISOMATİK (PARİETAL) AĞRI

Periyetal peritonun veya mezenterköklerinin iritasyonu veya inflamasyonu

Viseral ağrıdan daha belirli ve tanımlanması kolay iyi lokalize

Keskin ve şiddetli

Kas, ligament, kemik, sinir ve kan damarlarının uyarılması

Genelde hareket ve öksürükle artar.Sıklıkla birlikte kas sertliği

YANSIYAN (VURAN) AĞRIYANSIYAN (VURAN) AĞRI

Hem Hem visseralvisseral hem de somatik hem de somatik ağrıların özellikleriağrıların özellikleri

Uyarının başladığı yerden Uyarının başladığı yerden uzakta bulunan hastalıklı organla uzakta bulunan hastalıklı organla aynı aynı nöralnöral segmenttensegmentten inerveinerve olan olan alandaalanda

Genellikle acı şeklinde Genellikle acı şeklinde

Ör.Safra kesesi ve yolları Ör.Safra kesesi ve yolları hastalıklarında sırt, sağ omuz ve hastalıklarında sırt, sağ omuz ve skapuladaskapulada hissedilen ağrıhissedilen ağrı

KARAKTERİNE GÖRE AĞRIKARAKTERİNE GÖRE AĞRI

1. İnflamatuvar tipte ağrı

2. Kolik tarzında ağrı

3. İskemik ağrı

4. Perforasyon ağrısı

5. Birleşik ağrı

KARAKTERİNE GÖRE AĞRIKARAKTERİNE GÖRE AĞRI

1. İnflamatuvar tipte ağrı

2. Kolik tarzında ağrı

3. İskemik ağrı

4. Perforasyon ağrısı

5. Birleşik ağrı

KARAKTERİNE GÖRE AĞRIKARAKTERİNE GÖRE AĞRI

1. İnflamatuvar tipte ağrı

2. Kolik tarzında ağrı

3. İskemik ağrı

4. Perforasyon ağrısı

5. Birleşik ağrı

3

KARAKTERİNE GÖRE AĞRIKARAKTERİNE GÖRE AĞRI

1. İnflamatuvar tipte ağrı

2. Kolik tarzında ağrı

3. İskemik ağrı

4. Perforasyon ağrısı

5. Birleşik ağrı

KARAKTERİNE GÖRE AĞRIKARAKTERİNE GÖRE AĞRI

1. İnflamatuvar tipte ağrı

2. Kolik tarzında ağrı

3. İskemik ağrı

4. Perforasyon ağrısı

5. Birleşik ağrı

KLİNİK SINIFLAMAKLİNİK SINIFLAMA

Akut Akut abdominalabdominal ağrıağrı

Kronik Kronik abdominalabdominal ağrıağrı

RekürrentRekürrent abdominalabdominal ağrıağrı

AKUT-KRONİK KARIN AĞRISI

AKUTAğrılı ve ağrısız dönemlerin toplamı < 1 haftaHastaneye başvuran hastaların %18- 42> 65 yaş ve üzerinde, %63

KRONİK-REKÜRREN> 6 hafta üzerinde ağrılı ve ağrısız periyotFonksiyonel ağrı oldukça sıktır

ETYOLOJİ ETYOLOJİ

1.GASTROİNTESTİNAL SEBEPLER

GastroenteritisApandisitMesenterik lenfadenitKabızlık Karın travması Barsak obstrüksiyonuPeritonit Besin zehirlenmesiPeptik ülser Meckel divertikülüİnflamatuvar barsak h.Laktoz intoleransıParaziter hast.

3.GENİTOÜRİNER SEBEPLERÜriner sistem hastalıklarıÜriner kalkülDismenoreMittelschmerzPelvik inflamatuvarhastalıkDüşük tehdidiEktopik gebelik Overyan/testikülertorsiyonEndometriyozisHematokolpoz

2.KARACİĞER, DALAK VE BİLİYER SİSTEMHASTALIKLARI

Hepatit KolesistitKolelitiazisDalak infarktıDalak rüptürüPankreatit

4.METABOLİK HASTALIKLAR

Diyabetik ketoasidozHipoglisemiPorfiriAkut adrenal yetmezlik

5.HEMATOLOJİK HASTALIKLAR

Orak hücreli anemi Henoch-Schönlein p.HÜS

6.PULMONER SEBEPLERPnömoniDiyafragmatik plörezi

7.İLAÇ VE TOKSİNLEREritromisinSalisilatlar,NSAİKurşun zehirlenmesiBöcek ısırığı8.DİĞERİnfantil kolikFonksiyonel ağrıFaranjitAnjionörotik ödemFMF

KRONİKKRONİK--REKÜRRENREKÜRREN

4

NONSPESİFİK KARIN AĞRISINONSPESİFİK KARIN AĞRISI

En sık konulan tanı %18-35

Abdominal ağrının etyolojisi tam olarak ortaya konamaz

Bulantı sık

Hassasiyet sıklıkla şiddetli değil

Laboratuvar testleri genelde normal

AĞRININ KLİNİK AĞRININ KLİNİK DEĞERLENDİRME PRENSİPLERİDEĞERLENDİRME PRENSİPLERİ

1.1. Ağrının yeriAğrının yeri2.2. Ağrının şiddetiAğrının şiddeti3.3. Ağrının karakteriAğrının karakteri4.4. Ağrının kronolojisiAğrının kronolojisi5.5. Ağrıyı arttıran ve azaltan nedenlerAğrıyı arttıran ve azaltan nedenler6.6. Ağrıya eşlik eden semptom ve bulgularAğrıya eşlik eden semptom ve bulgular7.7. Aile hikayesiAile hikayesi8.8. Fizik muayeneFizik muayene9.9. LaboratuvarLaboratuvar

1

ANAMNEZ VE FİZİK ANAMNEZ VE FİZİK MUAYENEMUAYENE Akut karın hastalarının Akut karın hastalarının

%75%75--80’inde 80’inde anamnezanamnezve fizik muayeneve fizik muayene

AĞRININ KLİNİK AĞRININ KLİNİK DEĞERLENDİRME PRENSİPLERİDEĞERLENDİRME PRENSİPLERİ

•• Ağrının yeriAğrının yeri•• Ağrının şiddetiAğrının şiddeti•• Ağrının karakteriAğrının karakteri•• Ağrının kronolojisiAğrının kronolojisi•• Ağrıyı arttıran ve azaltan nedenlerAğrıyı arttıran ve azaltan nedenler•• Ağrıya eşlik eden semptomAğrıya eşlik eden semptom

ve bulgularve bulgular

AĞRININ ŞİDDETİAĞRININ ŞİDDETİ

••EtyolojikEtyolojik ayrım?ayrım?

••OOrganik veya fonksiyonel?rganik veya fonksiyonel?

Ağrının KarakteriAğrının Karakteri

••SSubjektifubjektif !!••Yanma ve kemirici aYanma ve kemirici ağğrrıı••Kramp ağrısıKramp ağrısı••KKüüntnt,, mmüüphemphem

2

AAğğrrıı KronolojisiKronolojisi

••SıklıkSıklık••SüreSüre••Başlangıç şekliBaşlangıç şekli

Ağrıyı Arttıran Ve Azaltan Ağrıyı Arttıran Ve Azaltan NedenlerNedenler

••AlAlıınan ilanan ilaççlarlar••BBesinesin –– aağğrrıı iliilişşkisikisi••EmosyonelEmosyonel gerilimgerilim

Akut karın ağrısına eşlik Akut karın ağrısına eşlik eden semptom ve bulgulareden semptom ve bulgular

•• Bulantı ve kusma Bulantı ve kusma •• Gaz gaita çıkaramama Gaz gaita çıkaramama •• İştahsızlık İştahsızlık •• Kabızlık ve ishal Kabızlık ve ishal •• SarılıkSarılık•• Kilo kaybıKilo kaybı

Fizik Muayene Fizik Muayene

••VitalVital bulgularbulgular••AAbdominal, bdominal, rektalrektal, , pelvikpelvik ve ve genitogenitoüürinerriner sistemi de isistemi de iççine ine alan tam bir muayene alan tam bir muayene

3

Fizik MuayeneFizik Muayene

İnspeksiyonİnspeksiyon

OskültasyonOskültasyon

PalpasyonPalpasyon

PerküsyonPerküsyon

İİnspeksiyonnspeksiyon

•• PPozisyonozisyon

•• SkleraralarSkleraralar ve cilt ve cilt •• Batın distansiyonuBatın distansiyonu

•• Cilt lezyonlarıCilt lezyonları

OskültasyonOskültasyon

•• Barsak seslerinin Barsak seslerinin varlığı varlığı

•• Dakikadaki sayısıDakikadaki sayısı•• İlave başka İlave başka seslersesler

OskültasyonOskültasyon

•• BBarsak seslerinin yokluarsak seslerinin yokluğğu u •• HHiperaktifiperaktif barsak sesleribarsak sesleri•• SSüürtrtüünme sesinme sesi

PalpasyonPalpasyon

•• DefansDefans•• RijiditeRijidite•• ReboundRebound•• Patolojik kitlePatolojik kitle•• OrganomegaliOrganomegali

4

PalpasyonPalpasyon

•• AAğğrrııssıız bz böölgeden balgeden başşlanmallanmalıı•• DDikkatiikkatinn babaşşkaka şşeye yeye yöönlendirilmenlendirilmesisi•• KKas sertlias sertliğği (i (mmüüsksküülerler rijiditerijidite) ) •• Lokal defansa ait bulgularLokal defansa ait bulgular

PALPASYONPALPASYON

DEFANSDEFANS

RİJİDİTERİJİDİTE

TAHTA KARIN=RİJİDİTETAHTA KARIN=RİJİDİTE

CERRAHİ GİRİŞİMCERRAHİ GİRİŞİM

PALPASYONPALPASYON

•• Derin Derin palpasyonpalpasyon•• ReboundRebound tenderness tenderness •• Patolojik kitlePatolojik kitle•• OrganomegaliOrganomegali

McMc BurneyBurney NoktasıNoktası ObturatorObturator TestiTesti

5

İİleopsoasleopsoas TestiTestiPalpasyonPalpasyon

•• İnguinal herniİnguinal herni muayenesimuayenesi•• GenitalGenital organ muayenesiorgan muayenesi

PerkPerküüsyonsyon••MatiteMatite••TimpanizmTimpanizm••SSerbest hava erbest hava ••YYer deer değğiişştiren tiren matitematite

PelvikPelvik muayenemuayene

•• Bayan hastalarda Bayan hastalarda •• Alt kadran ağrılarında önemliAlt kadran ağrılarında önemli•• SpekulumSpekulum ve ve bimanuelbimanuel muayenemuayene

PelvikPelvik MuayeneMuayene

•• Perine Perine inspeksiyonuinspeksiyonu•• Fistül, Fistül, hemoroidalhemoroidal hastalık, patolojik hastalık, patolojik kitle, perine renk değişikliğikitle, perine renk değişikliği

RektalRektal muayenemuayene

•• Taşlaşmış gaitaTaşlaşmış gaita•• Anüs Anüs tonüsütonüsü•• MelenaMelena,, hematokezihematokezi

1

Akut Akut abdominalabdominal ağrıya ağrıya laboratuar yaklaşımlaboratuar yaklaşım

Sağ üst kadran ağrısıSağ üst kadran ağrısıEtyoloji Etyoloji –– HepatitHepatit–– Kolesistit Kolesistit –– Kolanjit Kolanjit –– PankreatitPankreatit–– BuddBudd--ChiariChiari sendromusendromu–– PnömoniPnömoni//ampiyemampiyem, , plöreziplörezi–– SubdiyafragmatikSubdiyafragmatik abse abse

Sağ üst kadran ağrısında Sağ üst kadran ağrısında laboratuarlaboratuar--11

Biyokimyasal testlerBiyokimyasal testler–– T.kan, T.İ.T.T.kan, T.İ.T.–– GlukozGlukoz, üre, , üre, kreatininkreatinin, elektrolitler, , elektrolitler,

aminotransferazlaraminotransferazlar, ALP, GGT, , ALP, GGT, biluribinlerbiluribinler, , amilaz, amilaz, lipazlipaz

Sağ üst kadran ağrısında Sağ üst kadran ağrısında laboratuarlaboratuar--22

Radyolojik görüntüleme yöntemleriRadyolojik görüntüleme yöntemleri–– Direkt Direkt grafilergrafiler(ADBG, (ADBG, RiegrafiRiegrafi))–– USGUSG–– Bilgisayarlı tomografi(HRCT, Batın Bilgisayarlı tomografi(HRCT, Batın

tomografisi)tomografisi)–– MRCPMRCP–– ERCP ERCP

AminotransferazlarAminotransferazlar

20x<20x<22--3x3x-- 20x20x<2<2--3x3xALTALT

20x<20x<22--3x3x-- 20x20x<2<2--3x3xASTAST

CiddiCiddiOrtaOrtaHafifHafif

2

TRANSAMİNAZ SEVİYESİTRANSAMİNAZ SEVİYESİ(1000 u/(1000 u/ltlt<)<)

AYIRICI TANIAYIRICI TANIAkut Akut viralviral hepatitlerhepatitlerİlaçlar/toksinlerİlaçlar/toksinlerİskemikİskemik hepatithepatitAkut Akut biliyerbiliyer obstruksiyonobstruksiyonOtoimmünOtoimmün hepatit hepatit

AST/ALT oranıAST/ALT oranıAST/ALT (1<)AST/ALT (1<)–– Alkolik hepatitAlkolik hepatit–– Siroz Siroz –– Wilson hastalığıWilson hastalığı

AST, ALT AST, ALT →→ ALP ALP →→GGT ve 5` nGGT ve 5` nüükleotkleotiidazdaz →→hepatobiliyerhepatobiliyer kaynaklkaynaklııALT / LDH ALT / LDH →→ (1,5<) A. (1,5<) A. viralviral hepatit hepatit (1,5>) (1,5>) toksiktoksik hepatit hepatit AST, ALT AST, ALT →→ LDH LDH →→iskemikiskemik hepatithepatit

Akut hepatitAkut hepatit

GlissonGlisson kapsülükapsülü

Safra taşıSafra taşı

%15%15--20’si direkt 20’si direkt grafidegrafide görülebilirgörülebilir

Akut Akut kolesistitkolesistit--USGUSG

SonografikSonografik MurphyMurphy (+)(+)HidropikHidropikDuvar kalınlığında Duvar kalınlığında ↑↑

(4(4--5 mm<)5 mm<)ÇÇift kontur gift kontur göörrüünnüümmüüPerikolesistikPerikolesistik ssııvvıı

3

KolesintigrafiKolesintigrafi (HIDA (HIDA scanscan))

HepatikHepatik immünodiasetikimmünodiasetikasit(IV)asit(IV)HepatikHepatik tutulum ve tutulum ve sekresyonsekresyonA.A.kolesistit kolesistit SensiviteSensivite %97, %97, spesifitespesifite %90%90

AmfizematözAmfizematöz kolesistitkolesistit

SSafra kesafra keseesi duvarı si duvarı sekondersekonder enfeksiyonuenfeksiyonuClostridium Clostridium welchiiwelchii,,EE..colicoli,, SStatafilokokfilokok, , SStreptotreptokkook,k,Pseudomonas, Pseudomonas, KlebsiellaKlebsiellaErkek, 5.Erkek, 5.--7. 7. dekatdekat1/31/3--2/3 hastada 2/3 hastada -- DMDM%50 hastada safra taşı%50 hastada safra taşı

Safra taşı Safra taşı ileusuileusu

ParParsiyelsiyel/k/komplet omplet intestinalintestinal obstruobstruksksiiyyon on PneumobiliaPneumobiliaTaşın direkt olarak Taşın direkt olarak görülmesigörülmesiSağ üst kadranda Sağ üst kadranda havahava--sıvı seviyesisıvı seviyesi

Akut Akut kolanjitkolanjit

Sağ üst kadran ağrısıSağ üst kadran ağrısıSarılıkSarılıkAteş Ateş

++Konfüzyon Konfüzyon Hipotansiyon Hipotansiyon

Charcottriadı Reynold

pentadı

KoledokolithiazisKoledokolithiazis

USG’ninUSG’nin duyarlılığı %70duyarlılığı %70--7575BT’ninBT’nin duyarlılığı %80duyarlılığı %80MRCP ve ERCP duyarlılığı %95MRCP ve ERCP duyarlılığı %95

4

KoledokolithiazisKoledokolithiazis--ERCPERCP KoledokolithiazisKoledokolithiazis--MRCPMRCP

Akut pankreatitAkut pankreatit--amilazamilazKarın ağrısı başladıktan Karın ağrısı başladıktan sonra 24 saat içinde sonra 24 saat içinde %80%80

%20 vakada neden %20 vakada neden normal sınırlarda;normal sınırlarda;–– Akut alkolik pankreatitte Akut alkolik pankreatitte

senssens. . –– Akut on kronik pankreatitAkut on kronik pankreatit–– Karın ağrısından sonra Karın ağrısından sonra

erken(2erken(2--12 saatte 12 saatte yükselir), geç(5 gün<) yükselir), geç(5 gün<) başvurubaşvuru

–– HiperlipidemininHiperlipideminin amilaz amilaz aktivitesini aktivitesini inhibisyonu inhibisyonu

Akut pankreatitAkut pankreatit--amilaz,amilaz,lipazlipaz

Amilaz;Amilaz;–– 22--12 saat içerisinde12 saat içerisinde–– 1212--72 saatte pik 72 saatte pik –– 5 günde normal5 günde normal

LipazLipaz;;–– 44--8 saat içerisinde8 saat içerisinde–– 24 saatte pik 24 saatte pik –– 88--14 günde normal14 günde normal

Akut pankreatitAkut pankreatit--etyolojietyoloji

ALT ALT seviyesininseviyesinin 150 IU/L150 IU/L< olması safra < olması safra taşına bağlı taşına bağlı panpankkreatitreatit için;için;spesifitespesifite %%9696,, sensitivitsensitivitee %%48 48 LipaLipaz/z/amamililaaz(z(22<)<) alkolik pankreatit için;alkolik pankreatit için;sensitivsensitivite %91,ite %91, spespessifiifitete %76%76

A.A.PankeatitPankeatit--Direkt Direkt grafigrafi

Sol Sol plevralplevral effüzyoneffüzyonKolon kesilme işareti Kolon kesilme işareti Duodenal Duodenal ileusileus (en spesifik)(en spesifik)Gazsız abdomen (sürekli kusma sonucu)Gazsız abdomen (sürekli kusma sonucu)Safra taşı ???Safra taşı ???Bazal Bazal atelektaziatelektazi

5

Akut pankreatitAkut pankreatitkesilme(kesilme(cutcut--offoff) işareti ) işareti Akut pankreatitAkut pankreatit

Safra taşına bağlı akut Safra taşına bağlı akut pankreatitpankreatit BuddBudd--chiarichiari sendromusendromu

Pnömoni Pnömoni SubdiyafragmatikSubdiyafragmatik abseabse

6

EpigastrikEpigastrik ağrıağrıEtyoloji Etyoloji –– Peptik ülser ve Peptik ülser ve kompkomp. (. (perforasyonperforasyon))–– GÖRGÖR–– Gastrit Gastrit –– Pankreatit Pankreatit –– MyokardMyokard İnfarktüsüİnfarktüsü–– Perikardit Perikardit –– RüptüreRüptüre aort anevrizmasıaort anevrizması

EpigastrikEpigastrik ağrıda laboratuarağrıda laboratuar--11

Biyokimyasal testlerBiyokimyasal testler–– T.kan, T.kan, –– GlukozGlukoz, üre, , üre, kreatininkreatinin, elektrolitler, , elektrolitler,

aminotransferazlaraminotransferazlar, ALP, GGT, , ALP, GGT, biluribinlerbiluribinler, , amilaz, amilaz, lipazlipaz

–– EKG ve kardiyak EKG ve kardiyak markerlarmarkerlar ∗∗

EpigastrikEpigastrik ağrıda laboratuarağrıda laboratuar--22

Radyolojik görüntüleme yöntemleriRadyolojik görüntüleme yöntemleri–– Direkt Direkt grafilergrafiler(ADBG, (ADBG, RiegrafiRiegrafi))–– USGUSG–– Ekokardiyografi Ekokardiyografi –– Batın tomografisiBatın tomografisi

Endoskopik görüntüleme yöntemleriEndoskopik görüntüleme yöntemleri–– Gastroskopi Gastroskopi

Peptik ülserPeptik ülser

GÖRGÖR Peptik ülser Peptik ülser perforasyonuperforasyonu

7

MiyokardMiyokard İnfarktüsüİnfarktüsü--inferiorinferior MIMI PerikarditPerikardit

PerikarditPerikardit PerikarditPerikardit

Sol üst kadran ağrısıSol üst kadran ağrısı

EtyolojiEtyoloji–– SplenikSplenik abseabse–– SplenikSplenik infarktinfarkt–– Gastrit Gastrit –– Gastrik ülserGastrik ülser–– PankreatitPankreatit

Sol üst kadran ağrısında Sol üst kadran ağrısında laboratuarlaboratuar--11

Biyokimyasal testlerBiyokimyasal testler–– T.kan, T.kan, –– GlukozGlukoz, üre, , üre, kreatininkreatinin, elektrolitler, , elektrolitler,

aminotransferazlaraminotransferazlar, ALP, GGT, , ALP, GGT, biluribinlerbiluribinler, , amilaz, amilaz, lipazlipaz

8

Sol üst kadran ağrısında Sol üst kadran ağrısında laboratuarlaboratuar--22

Radyolojik görüntüleme yöntemleriRadyolojik görüntüleme yöntemleri–– Direkt Direkt grafilergrafiler(ADBG, (ADBG, RiegrafiRiegrafi))–– USGUSG–– Batın tomografisiBatın tomografisi

Endoskopik görüntüleme yöntemleriEndoskopik görüntüleme yöntemleri–– Gastroskopi Gastroskopi

SplenikSplenik abseabse

SplenikSplenik infarktinfarkt Sağ alt kadranda ağrıSağ alt kadranda ağrıEtyoloji Etyoloji –– AppendisitAppendisit–– Salpenjit Salpenjit –– EktopikEktopik gebelikgebelik–– İnguinalİnguinal herniherni–– Nefrolithiazis Nefrolithiazis –– EnflamatuarEnflamatuar barsak hastalığıbarsak hastalığı–– MezenterikMezenterik lenfadenitlenfadenit ((YersiniaYersinia) )

Sol alt kadran ağrısıSol alt kadran ağrısı

Etyoloji Etyoloji –– Divertikülit Divertikülit –– SalpenjitSalpenjit–– EktopikEktopik gebelikgebelik–– NefrolithiazisNefrolithiazis–– İnguinalİnguinal herni herni –– İnflamatuarİnflamatuar barsak hastalığı barsak hastalığı

Alt kadran ağrılarında Alt kadran ağrılarında laboratuarlaboratuar--11

Biyokimyasal testlerBiyokimyasal testler–– T.kan, T.İ.T.T.kan, T.İ.T.–– Üre, Üre, kreatininkreatinin, elektrolitler, elektrolitler–– ββ--HcGHcG ∗∗

Mikrobiyoloji Mikrobiyoloji –– Gaita Gaita mikroskobisimikroskobisi, gaitada parazitolojik , gaitada parazitolojik

inceleme inceleme

9

Alt kadran ağrılarında Alt kadran ağrılarında laboratuarlaboratuar--22

Radyolojik görüntüleme yöntemleriRadyolojik görüntüleme yöntemleri–– Direkt Direkt grafilergrafiler(ADBG, DÜSG)(ADBG, DÜSG)–– USGUSG–– Batın tomografisiBatın tomografisi

Endoskopik görüntüleme yöntemleriEndoskopik görüntüleme yöntemleri–– RektosigmoidoskopiRektosigmoidoskopi–– KolonoskopiKolonoskopi

Akut Akut appendisitappendisit-- direkt direkt grafigrafi

Akut Akut appendisitappendisit-- USGUSG Akut Akut appendisitappendisit-- CTCT

İİdrar yolları taşlarında sıklık:drar yolları taşlarında sıklık:--Oksalat taşları % 80Oksalat taşları % 80--Fosfat taşları % 13Fosfat taşları % 13--Ürik asit taşları % 4Ürik asit taşları % 4--Sistin taşları % 2Sistin taşları % 2--33

NefrolithiazisNefrolithiazis NefrolithiazisNefrolithiazis--idrar idrar sedimentisedimenti

10

NefrolithiazisNefrolithiazis--direkt direkt grafigrafi

NefrolithiazisNefrolithiazis -- USGUSG NefrolithiazisNefrolithiazis--IVPIVP

NefrolithiazisNefrolithiazis -- CTCT MezenterMezenter lenfadenitlenfadenit

11

EktopikEktopik gebelikgebelik DivertikülozisDivertikülozisYaşla birlikte Yaşla birlikte

PrevelansPrevelans;;–– 40 yaş %540 yaş %5–– 85 yaş %6585 yaş %65

DivertikülozisDivertikülozis DivertikülozisDivertikülozis

PIDPID

ServiksServiks, , uterusuterus ve ve fallopfallop tüplerini tüplerini kapsayan bir enfeksiyonkapsayan bir enfeksiyonSalpenjitleSalpenjitle sinonim sinonim Seksüel aktif kadınlarda (% 1Seksüel aktif kadınlarda (% 1--2)2)1616--25 yaş 25 yaş 30 yaş grubu kadınların % 330 yaş grubu kadınların % 3--4 ü PID 4 ü PID nedeniyle nedeniyle ektopikektopik gebelik/gebelik/sterilitesterilite

FitzFitz--HughHugh--CurtisCurtis sendromusendromuAkut PID (%1Akut PID (%1--10) 10) →→ perihepatikperihepatikinflamasyoninflamasyon ve ve adhezyonadhezyonAkut PID semptomları başlamadan önce Akut PID semptomları başlamadan önce sağ üst kadranda ağrısağ üst kadranda ağrı--hassasiyethassasiyetGenellikle akut Genellikle akut kolesistitkolesistit //pnomoni pnomoni N. N. gonoregonore ve ve KlamidyanınKlamidyanın vaskülervasküler veya veya transperitonealtransperitoneal yayılımı sonucu yayılımı sonucu

12

DiffüzDiffüz karın ağrısıkarın ağrısıEtyolojiEtyoloji–– GastroenteritGastroenterit–– MezenterikMezenterik iskemiiskemi–– MetabolikMetabolik (DKA, (DKA, porfiriyaporfiriya, vs.), vs.)–– FMFFMF–– Obstruksiyon Obstruksiyon –– Peritonit Peritonit

DiffüzDiffüz karın ağrısında karın ağrısında laboratuarlaboratuar--11

Biyokimyasal testlerBiyokimyasal testler–– T.kan, T.İ.T., T.kan, T.İ.T., Sedimentasyon Sedimentasyon –– Fibrinojen Fibrinojen –– GlukozGlukoz, ALP, LDH, kalsiyum , ALP, LDH, kalsiyum –– TSHTSH–– Kan gazlarıKan gazları

DiffüzDiffüz karın ağrısında karın ağrısında laboratuarlaboratuar--22

Mikrobiyolojik testlerMikrobiyolojik testler–– Gaita Gaita mikroskobisimikroskobisi, gaitada parazitolojik , gaitada parazitolojik

incelemeinceleme

DiffüzDiffüz karın ağrısında karın ağrısında laboratuarlaboratuar--33

Radyolojik görüntüleme yöntemleriRadyolojik görüntüleme yöntemleri–– Direkt Direkt grafigrafi(ADBG)(ADBG)–– USGUSG–– Batın tomografisiBatın tomografisi–– MR MR AngiografiAngiografi–– Angiografi Angiografi

Akut Akut mezentermezenter iskemisiiskemisi