Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinde Tedavi

Doç. Dr. Hürrem Bodur

Ankara Numune EAH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

Tedavi

1- Destek tedavisi

2- İmmün plazma

3- Etkene yönelik tedavi

1-Destek tedavisi

1- Sıvı-elektrolit takibi ve gerekirse replasmanı 2- Kan elemenlarının izlenmesi ve gerekirse, replasmanı (taze donmuş plazma, trombosit verilmesi) 3- Kanama takibi ve gerekirse tam kan replasmanı veya eritrosit süspansiyonu 4- Hipotansiyon ve şok durumunda vazopressörlerin kullanılması 5- Sedasyon, analjezi ve bulantının kesilmesi 6- Gerektiğinde solunum desteğinin sağlanması 7- Parenteral besleme

Koagülopati tedavisi

• PT, aPTT uzun ve kanaması olan hastalar için– Taze donmuş plazma (TDP)

• Trombosit replasmanı– Trombosit sayısı: <10 000 ise kanama varlığında <5 000 ise mutlaka replasman yapılmalıdır

• DİC gelişen hastalarda– Kanamaya eğilim varsa TDP– Tromboza eğilim varlığında heparin?

• Plazmaferez – Yararlı olabilir, ancak yeterince çalışma yoktur

2- İmmün plazma

1-Hastalığı geçirenlerin plazmalarının hastalarda kullanımını amaçlamıştır

2-Etkinliği klinik araştırmalarla değerlendirilmemiştir

3-Etkene yönelik tedavi

Ribavirin

1- Ribavirin’in KKKA etkenine maymun vero hücre kültürlerinde in-vitro etkinliği gösterilmiştir2- Hayvan deneylerinde infekte farelerde viremiyi önlemediği, ancak organ patolojisini engellediği gösterilmiştir3- İlacın oral ve parenteral formları insanlarda,

hem tedavi hemde proflaksi amacıyla kullanılmıştır.

4-Pakistanda infekte 3 sağlık çalışanında etkili olduğu, tedavide cesaret verici bir gelişme

Fisher-Hock et.al. Lancet 1995 Aug 19;346 (8973):472-75

5-İran’da 69 hastanın 61’i (% 88.9) ribavirin tedavisi

ile sağ kalmıştır. M. Mardani et.al. Clin Infect Dis 36: 1613-8, 2003.

6-Kore’de askerlerde temas sonrası proflaksi de

başarı ile kullanıldığı belirtilmiştir. http:cbwinfo.com/Biological/Patogens/CCHF.html

KKKA’li hastalarda önerilen ribavirin dozu*

Tedavi (10 Gün) Profilaksi (7 Gün) Parenteral Oral Oral

Eriskin

17 mg/kg IV(max:1g) yükleme dozunu takiben 17 mg/kg IV her 6 saaatte bir 4gün, 8mg/kg IV 8 saatte bir, 6 gün

2g oral yükleme dozunu takiben 6 saat arayla 1000 mg 4 gün, daha sonra 6 saat arayla 500mg 6 gün süreyle verilir.

2 gr/gün oral 4 eşit doza bölünür

Gebeler** Erişkin dozu Erişkin dozu Erişkin dozu

Çocuklar Erişkinlerde belirtildiği şekilde vücut ağırlığına göre

30 mg/kg oral yükleme dozunu takiben 6 saat arayla 15 mg/kg 4gün, sonra 7mg/kg dozunda 6 gün süreyle verilir.

*Öneriler FDA tarafından onaylanmamış olup yeni ilaç protokolü araştırılmaktadır.**Ribavirin embriyotoksik ve teratojeniktir. Bununla birlikte olası yararın daha fazla olacağı ciddi durumlarda gebe olmayan erişkinlerdeki gibi kullanılmalıdır. Hastalar tedavi esnasında emzirme işlemine son vermelidir.

Ribavirin yan etkiler

• Reversibl hemolitik anemi yapar– Doza bağlıdır

• Teratojendir

• Emzirenlerde kontrendikedir

KKKA tedavisinde dikkat edilmesi gereken durumlar

• Trombositler için toksik olan yada fonksiyon bozukluğu yapan aspirin benzeri ilaçlar

• Nonsteroid anti-inflamatuvarlar

• Antikoagülanlar

• Steroidler tedavide kullanılmaz

• İntramüsküler enjeksiyondan kaçınılmalıdır

Borio L et al. JAMA, 2002

Sonuç

1- Kırım-Kongo kanamalı ateşinde ribavirinin oral formu etkili değildir, parenteral formunun etkinliğini belirlemek için klinik araştırmaya ihtiyaç vardır

2- Bu gün için tedavinin esasını destek tedavisi oluşturmaktadır