Pulmoner Nodüllü Hastaya Yaklaşım - …torakskisokulu.com/uploads/sunum/2016/KIS_OKULU... ·...

Preview:

Citation preview

Pulmoner Nodüllü Hastaya Yaklaşım

Pınar Çelik

TTD Kış Okulu

14-17 Ocak 2016, Antalya

Soliter pulmoner nodül (SPN) - tanım

Çapı ≤ 3 cm, tek, sınırları belirli, yuvarlak lezyon

Tamamen AC parankimi ile çevrili

Eşlik eden lezyon yok (atelektazi, LAP, plörezi)

SPN özellikleri

Morfoloji

Boyut

Kenar özelllikleri

İç yapı özellikleri

Dansite

Kalsifikasyon

Kavitasyon

Büyüme hızı

SPN özellikleri - morfoloji

Boyut-malignite prevalansı

l  <5 mm: %0-1

l  5-10 mm: %6-28

l  0-20 mm: %33-64

l  20-30 mm: %64-82

l  > 30 mm: %93-97  

Şekil-malignite prevalansı

l  Düzgün sınırlı: %17-30

l  Lobüle: %50-69

l  Düzensiz spiküler kenar: %78-94  

Wahidi et al. Chest 2007; 132; 94-107

İç yapı özellikleri-dansite

Homojen - Heterojen l  Benign lezyonların %55’i homojen l  Malign lezyonların %20’si homojen l  Sıklıkla lezyon içinde farklı dansiteler

l  buzlu cam l  yumuşak doku l  yağ veya kalsifikasyon l  kavitasyon veya hava bronkogramı

Cardinale Radiol Med 2009; 114: 871

SPN özellikleri – buzlu cam

Buzlu cam özelliklerine göre malignite prevalansı

l  Solid nodül: %7-9

l  Pür buzlu cam: %18-59

l  Mikst (buzlu cam + solid): % 49-73  

Wahidi et al. Chest 2007;132;94-107

diffüz santral katmanlı patlamış mısır

Kalsifikasyon

O’Keefe      AJR  1957  

eksantrik noktasal

Malign  

Bütünüyle  kalsifiye  nodül  à  Granülom  Yuvarlak,  santral,  hedef,  konsantrik  lamine  kalsifikasyon  à  Tüberkülom    Patlamış  mısır  kalsifikasyon  à  Hamartom  Eksantrik,  dağınık  kalsifikasyon  à  Bronş  CA    

Benign  

Kavitasyon / duvar kalınlığı ≤ 4 mm à benign 4 -16 mm à muhtemelen malign ≥ 16 mm à malign

OLGU 1

l  18 yaşında, erkek olgu

l  İş başvurusu için çekilen akciğer grafisinde nodül saptanması üzerine

araştırılıyor

l  Rutin kan tetkikleri olağan

l  Özgeçmiş ve soygeçmişte özellik yok

Solid pulmoner nodül - ayırıcı tanı Malign tümörler l  Primer akciğer kanseri

KHDAK KHAK Karsinoid

l  Lenfoma l  Soliter metastaz

Kolon Meme Böbrek Bas ve boyun Germ hücreli Sarkom Tiroid Melanom

Benign tümörler Hamartom AVM

İnfeksiyonlar Granülom Yuvarlak pnömoni Apse Septik emboli

Nonenfeksiyöz İntrapulmoner lenf bezi Romatoid nodül Wegener granülamatozu Amiloidoma Fokal skar Enfarkt

l  Konjenital Bronkojenik kist Sekestrasyon Bronşiyal atrezi

Ne düşünürsünüz?

l  Kistik / Solid?

l  Benign / Malign?

l  Bir sonraki basamakta hangi tetkik?

1 yıl önceki toraks BT ile karşılaştırma

28/07/2014 01/07/2015

1 yıl önceki toraks BT ile karşılaştırma

28/07/2014 01/07/2015

Büyüme hızı l  Ortalama hacmin ikiye katlanma zamanı: 4.2 ile 7.3 ay

l  Hacim olarak ikiye katlanma

l  30 günden kısa veya

l  450 günden uzun ise malignite olasılığı düşük

l  2 yıl ve üzerinde boyut artışı göstermeyen nodüller genellikle benign kabul edilirler.

l  Karsinoid, eski BAC istisna olabileceği unutulmamalıdır

Ne düşünürsünüz?

l  Benign / Malign?

l  Bir sonraki basamakta hangi tetkik?

Kontrast tutulum özelliği

l  Pre-kontrast ve 1., 2. 3., 4. dakika çekim

l  3 mm kesit kalınlığı

l  Vücut ağırlığı göre kontrast

l  2 ml/saniye enjeksiyon hızı

Değerlendirme

•  En yüksek nodül boyanması

•  Zaman kontrast eğrisi

 

Sınır à 15 HU artış

Sensitivite % 98

Spesifite % 58

Doğruluk % 77

Kontrast tutulum özelliği

Swensen SJ et al. Radiology 2000; 214:73-80

Ne düşünürsünüz?

l  Dinamik BT’de 20 HU dansite artımı

l  Büyüme hızı: Bir yıl içinde ortaya çıkmış

Benign / Malign?

Hangi tetkiki istersiniz?

SUVmax: 18

PET-BT’nin tanı değeri Sensitivite: % 80-100

Spesifite: % 40-100

 Wahidi et al. Chest 2007;132;94-107

Olası tanılarınız nelerdir?

Bir sonraki tanısal basamak?

Olası Tanılar

l  Soliter metastaz

l  Primer akciğer malignitesi

l  Tüberküloz

l  Vaskülit

l  …

Tetkikler

l  Dermatolojik muayene: N

l  Genitoüriner sistem muayenesi ve USG: N

l  Hastanın babası ile görüşme

ACCP 2013

Gould MK et al. Chest 2013;143(5) suppl: 93S-120S

Operasyon

İNFLAMATUAR PSÖDOTÜMÖR

ACCP 2013

Gould MK et al. Chest 2013;143(5) suppl: 93S-120S

OLGU 2

l  60 yaşında, erkek hasta

l  40 paket-yıl sigara içmiş, 5 yıldır içmiyor.

l  Tesadüfen çekilen AC grafisinde nodül saptanıyor.

1  mm  lik  kesit  /  buzlu  cam  şeklinde  2  cm’  lik  nodül  

Mediasten  penceresinde  nodül  görülmüyor  

PET-­‐BT’de  nodül  3.3  mm  kesit  kalınlığı  ile  çekiliyor  ve  solid  görünümde  ayrıca  FDG  tutmuyor  

1  mm  lik  kesit  

3.3  mm  lik  kesit  

Subsolid pulmoner nodül - ayırıcı tanı

Malign tümörler

l  AC adenokarsinomu

Preinvaziv lezyon

AAH

Adenokarsinoma insitu

l  Metastaz

l  Melanom

l  RCC

l  Pankreas, meme, GIS adenokarsinomu

l  Lenfoproliferatif hast.

Benign tümörler

l  OP

l  Fokal interstisyel fibrozis

l  Endometriozis

l  Fokal hemoraji

l  Aspergillozis

l  Fokal enflamatuar lezyon

Buzlu Cam Dansitesi - Malignite kriterleri

l  Büyük çapta olması (>15 mm)

l  Spiküle kenar

l  Sabun köpüğü şeklinde lusensi oluşu

l  Nodülün şekil ve dansite değiştirmesi

Park CM et al. Radiograpics 2007; 27: 391-408

Adeno CA AAH

Mikst (buzlu cam+solid), Adeno Ca Beigelman-Aubry. Eur Radiol 2007; 17: 449–466

Solid nodul, Adeno Ca Beigelman-Aubry. Eur Radiol 2007; 17: 449–466

Pür buzlu cam, Adeno Ca Brandman, J Cardinale, Radiol Med 2009; 114:871

   

Fokal interstisyel fibrozis

Park  CM  et  al.  Radiographics  2007;  27:  391-­‐408  

Fokal enflamatuar lezyon

Kim  HY  et  al    Radiology  2007;  245:267-­‐275  

Risk Hesaplama

l  İleri yaş (odds ratio [OR], 1.04 her yıl için)

l  Aktif smoker ya da ex-smoker (OR, 2.2)

l  Nodül saptanmasından >5 yıl önce toraks dışı kanser öyküsü (OR, 3.8)

l  Nodül çapı (OR, 1.14 her mm için)

l  Spikülasyon (OR, 2.8)

l  Üst lob lokalizasyonu (OR, 2.2)

Ne düşünürsünüz?

Tanı nedir?

Tedavi kararı?

Buzlu Cam Fleischner algoritması

Operasyon

ADENOKARSİNOM

Buzlu Cam Dansitesi

l  Görülebilmesi için mutlaka ince kesit ve tanısal doz çekim yapılmalıdır.

l  3 mm’den kalın kesitlerde ve düşük doz BT çekimlerinde solid görülebilir.

l  Geçici / kalıcı ayrımı için 3 ay sonra kontrol BT çekilmelidir.

Buzlu Cam Nodülleri

l  Çok yavaş büyürler.

l  Uzun zaman stabil kalırlar.

l  Buzlu cam büyüyor ise

l  Solid komponent içeriyor ve solid komponent büyüyor ise

l  Saf buzlu cam içinde solid komponent gelişiyor ise malign olma olasılığı çok yüksektir.

l  Saf buzlu cam nodüllerinin yaklaşık % 20’si

l  Kısmi solid buzlu cam nodüllerinin % 40’ı büyür veya solid komponentleri artar. Diğerleri

yıllarca değişmeden kalır.

Sonuç

l  Risk faktörleri degerlendirilmeli

l  Büyüme özelliklerine bakılmalı

l  Solid nodüller için ileri tetkik dinamik BT ya da PET-BT olmalı

l  Subsolid nodüller için ileri tetkik olarak dinamik BT ya da PET-BT önerilmemekte

l  Subsolid nodüller için adeno Ca olasılığı nedeniyle en az 3 yıl izlem ve/veya doku tanısı

elde edilmesi önerilmekte

Recommended