94
II. ÜNİTE ÜLKEMİZDE NÜFUS KONU ANLATIMI

üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

II. ÜNİTEÜLKEMİZDE NÜFUS

KONU ANLATIMI

Page 2: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Sınırları belli bir alanda yaşayan insan sayısına nüfus denir.

Bir yerde yaşayan insan sayısını tespit etmek amacı ile nüfus sayımları yapılır.

NÜFUS

Page 3: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

1. Nüfusun miktarını, artış hızını, dağılışını öğrenmek. 2. Nüfusun yapısını * Yaş, cinsiyet, eğitim, * Çalışan nüfusun sektörlere göre dağılışını, * Kır-kent nüfusunu, İşsizlik oranını, * Asker çağındakilerin ve seçmen sayısını öğrenmek gibi sebeplerle sayım yapılır.

Nüfus Sayımı Yapılmasının Sebepleri

Page 4: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Nüfus sayımı bir ülkede yasayan insanların belli bir günde sayılması işlemidir.Türkiye’de ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. İkincisi 1935 yılında, daha sonra her 5 yılda bir nüfus sayımları yapılmıştır. 1990 dan sonra alınan kararla her 10 yılda bir sayım yapılacaktı. Ancak 1997 yılında seçmen yaşının düşürülmesinden dolayı tekrar sayım yapıldı. En son yapılan 2000 Genel Nüfus sayımına göre nüfusumuz 67.803.927 olmuştur. 

TÜRKİYE’DE NÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARI

Page 5: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

YILLAR NÜFUS

20.10.1927 13.648.270

20.10.1935 16.158.018

20.10.1940 17.820.950

21.10.1945 18.790.174

22.10.1950 20.947.188

23.10.1955 24.064.763

23.10.1960 27.754.820

24.10.1965 31.391.421

25.10.1970 35.605.176

26.10.1975 40.347.719

12.10.1980 44.736.957

20.10.1985 50.664.458

21.10.1990 56.473.035

30.11.1997 62.865.574

22.10.2000 67.803.927

Page 6: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Yıllık nüfus artış hızı 1940-1945 döneminde binde 10.6 ile en düşük seviyede iken 1955-1960 döneminde binde 28.5 ile en yüksek seviyeye ulaşmıştır Nüfusumuzun yıllık artış hızı 1960-1985 döneminde önemli bir değişim göstermemiş ancak 1985 yılından sonra hızla azalma sürecine girmiştir. Yıllık nüfus artış hızı, 1980-1985 döneminde binde 24.9, 1985-1990 döneminde binde 21.7 iken 1990-2000 döneminde binde 18.3'e düşmüştür 1945 yılından sonra ilk kez 1990-2000 döneminde nüfus artış hızı binde 20'nin altına düşmüştür.

Page 7: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Türkiye'nin toplam nüfusu 67 803 927, şehirlerin (il ve ilçe merkezleri) nüfusu 44 006 274, köylerin nüfusu ise 23 797 653'tür.1990-2000 döneminde yedi coğrafi bölgenin tamamının nüfusu artmaktadır. Bölgeler arasında en yüksek artış hızı Marmara Bölgesinde, en düşük artış hızı ise Karadeniz Bölgesinde gerçekleşmiştir. 1990-2000 döneminde Marmara Bölgesinin yıllık nüfus artış hızı binde 26.7, Karadeniz Bölgesinin yıllık nüfus artış hızı binde 3.6'dır. Ülke genelindeki nüfusun yüzde 26'sının bulunduğu Marmara Bölgesi en fazla nüfusa sahip iken, nüfusun yüzde 9'unun bulunduğu Doğu Anadolu Bölgesi en az nüfusa sahiptir. Bölgeler arasında şehir nüfus oranı en fazla olan bölge Marmara Bölgesi iken en az olan bölge Karadeniz Bölgesidir. Marmara Bölgesindeki nüfusun yüzde 79'u, Karadeniz Bölgesindeki nüfusun ise yüzde 49'u şehirlerde bulunmaktadır.

2000 NÜFUS SAYIMLARI

Page 8: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

•İllerin Nüfus Artışı•Son on yılda 81 ilden 66'sının nüfusu artarken 15'inin nüfusu azalmıştır. Nüfusu azalan iller Artvin, Çorum, Edirne, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Sinop, Sivas, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Bartın, Ardahan, Karabük ve Kilis'tir. •81 il içinde nüfus artış hızı en yüksek olan ilk üç il sırasıyla Antalya, Şanlıurfa ve İstanbul'dur. 1990-2000 döneminde Antalya'nın yıllık nüfus artış hızı binde 41.8, Şanlıurfa'nın yıllık nüfus artış hızı binde 36.6 ve İstanbul'un yıllık nüfus artış hızı ise binde 33.1 olarak gerçekleşmiştir. •81 il içinde nüfus artış hızı en düşük olan ilk üç il sırasıyla Tunceli, Ardahan ve Sinop'dur. 1990-2000 döneminde Tunceli'nin yıllık nüfus artış hızı binde -35.6, Ardahan'ın yıllık nüfus artış hızı binde -20.2 ve Sinop'un yıllık nüfus artış hızı binde -16.2 olarak gerçekleşmiştir.

2000 NÜFUS SAYIMLARI

Page 9: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

İllerin Nüfus Artışı Son on yılda 81 ilden 66'sının nüfusu artarken 15'inin nüfusu azalmıştır. Nüfusu azalan iller Artvin, Çorum, Edirne, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Sinop, Sivas, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Bartın, Ardahan, Karabük ve Kilis'tir. 81 il içinde nüfus artış hızı en yüksek olan ilk üç il sırasıyla Antalya, Şanlıurfa ve İstanbul'dur. 1990-2000 döneminde Antalya'nın yıllık nüfus artış hızı binde 41.8, Şanlıurfa'nın yıllık nüfus artış hızı binde 36.6 ve İstanbul'un yıllık nüfus artış hızı ise binde 33.1 olarak gerçekleşmiştir. 81 il içinde nüfus artış hızı en düşük olan ilk üç il sırasıyla Tunceli, Ardahan ve Sinop'dur. 1990-2000 döneminde Tunceli'nin yıllık nüfus artış hızı binde -35.6, Ardahan'ın yıllık nüfus artış hızı binde -20.2 ve Sinop'un yıllık nüfus artış hızı binde -16.2 olarak gerçekleşmiştir.

2000 NÜFUS SAYIMLARI

Page 10: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

www.ogretmenweb.com

ÖĞRETMENWEB

SOSYAL BİLGİLER KAYNAK CD SETİ

7. SINIF SOSYAL BİLGİLER CD

İÇERİSİNDEKİ ÇALIŞMALARDANDIR.

Page 11: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

NÜFUSUN DAĞILIŞI

Page 12: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

*** Dünya üzerinde nüfusu en fazla olan kıta Asya, en az olan kıta Avustralya (Okyanusya) kıtasıdır. Antarktika kıtasında ise yerleşik hayat yoktur.

*** Nüfusu en fazla olan bölgemiz Marmara, en az olan bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesidir (1997).

Page 13: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 14: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

1.İklim: Çok sıcak ve çok soğuk iklimler seyrek nüfusludur. Yağışların fazla , kışların ılık geçtiği iklim bölgeleri sık nüfusludur. Örnek; kutup bölgeleri , çöl bölgeleri ve Ekvatorda 1000 m. nin altındaki yerler (yüksek nem ve sıcaklıktan) seyrek nüfusludur. 2.Yer şekilleri: iklim şartları elverişli olsa bile dağlık kesimler seyrek nüfuslanmıştır. Ör. Dünya üzerinde Alp-Himalaya dağları, Yurdumuzda ise Menteşe yöresi, Taşeli platosu, Teke yarımadası Toroslar gibi. 3.Akarsu: Akarsu çevreleri su imkanı ve verimli tarım alanlarından dolayı sık nüfusludur. Bu genellemeye Ekvatoral bölge akarsuları (Amazon, Kongo) ve Kutup iklim bölgesindeki akarsular uymaz. Ekvatoral bölgede yüksek nem ve sıcaklıktan, kutuplarda ise düşük sıcaklıktan dolayı nüfus seyrektir. Sık nüfuslu akarsu havzalarına örnek olarak; İndus, Ganj, Fırat-Dicle, Nil gösterilebilir. 4.Tarım: Tarımsal faaliyetlerin gelişmiş olduğu yerler sık nüfusludur. Ör. Gediz, Çukurova, Bafra ,Çarşamba gibi. 5.Sanayi: Sanayi nin gelişmiş olduğu yerler iş imkanından dolayı sık nüfusludur. Ör. İstanbul , Bursa, İzmir, Adana gibi. Dünya üzerinde ise Japonya, Batı Avrupa ülkeleri ve A.B.D’nin doğusu sanayiden dolayı sık nüfusludur.

NÜFUSUN DAĞILIŞINDA ETKİLİ FAKTÖRLER

Page 15: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

6.Ulaşım: Ulaşımın gelişmiş olduğu yerlerde ticarette geliştiği için sık nüfuslanmıştır. Örnek; Eskişehir, Ankara, Kayseri7.Turizm:Turizmin gelişmiş olduğu yerlerde mevsimlik  nüfus artışı görülür. Örnek kıyı bölgelerimizde, Antalya, Marmaris, Bodrum, Alanya yaz döneminde; Bursa-Uludağ, Bolu-Kartalkaya, Kayseri-Erciyes’ te ise kış döneminde nüfus artar. 8.Yer altı kaynakları: Yer altı kaynaklarının çıkarıldığı ve işlendiği yerler sık nüfusludur. Ör. Zonguldak, Batman, Soma, Ereğli, Karabük, Seydişehir gibi. 9.Bitki örtüsü: Ormanların sık ve gür olduğu alanlar seyrek nüfuslanmıştır. Örnek Amazon-Kongo Havzaları gibi. 10.Kara ve Denizlerin Dağılışı: Dünya nüfusunun büyük bir kısmı kuzey yarım kürede ılıman kuşaktadır. Sebebi karaların geniş alan kaplaması.

*** Bir ülkede nüfusun dağılışı büyük ölçüde iklim ve yer şekillerine bağlı ise o ülke geri kalmış, iklim ve yer şekillerinden bağımsız ise gelişmiş ülkedir.

Page 16: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Çatalca-Kocaeli, Doğu ve Batı Karadeniz kıyıları, Ege Bölgesi’nin kıyı ovaları, Çukurova Amik ovası ile Gaziantep

***Ülkemizde nüfus dağılışında iklim ve yerşekillerinin etkisi belirgindir.

TÜRKİYE’DE SIK NÜFUSLU YERLER

Page 17: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 18: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Doğu Anadolu, Taşeli Plâtosu, Menteşe Yöresi, Tuz Gölü çevresi Yıldız Dağları, Teke, Biga ve Gelibolu yarımadaları

***Kıyılar iç kesimlerden sık nüfuslanmıştır. ***Yağış dağılışı ile nüfus dağılışı arasında paralellik vardır.

TÜRKİYE’DE SEYREK NÜFUSLU YERLER

Page 19: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 20: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 21: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 22: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 23: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 24: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

NÜFUS ARTIŞI

Page 25: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Nüfus artışı doğumların ölümlerden fazla olmasıdır. Ayrıca nüfus artışında dış göçlerde etkilidir. Türkiye nüfusunun artmasında en fazla etkili faktörler: Doğum oranlarının yüksekliği, Sağlık hizmetlerindeki gelişmeler, Beslenme şartlarının iyileşmesi, Çocuk ölümlerinin azalması, Ortalama insan ömrünün uzaması Dış göçler etkilidir.

NÜFUS ARTIŞI

Page 26: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 27: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Tüketim artar. İhracat azalır veya ithalat artar. Demografik yatırımlar artar. (Yol, su, elektrik, konut, hastane, okul gibi) Kalkınma hızı yavaşlar. Kişi başına düşen milli gelir azalır. Tasarruflar azalır. Konut sıkıntısı olur.Sonuçta gecekondulaşma olur. İşsizlik artar. İç ve dış göçler artar. Tarım alanlarının amaç dışı kullanımı artar. Çevre sorunları artar.

Hızlı Nüfus Artışının Olumsuz Etkileri

Page 28: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

*** Bir ülkede milli gelir sürekli olarak artmasına rağmen, kişi başına düşen gelir aynı şekilde artmıyorsa, o ülkede nüfus artış hızı fazladır. *** Bir ülkede çalışan nüfusun yaş ortalaması düşük ise , o ülkede doğum oranı yüksektir (nüfus artış hızı fazladır). *** Bir yerde nüfusun artması ile iş imkanları arasında bir paralellik varsa, orada nüfus artışında dış göçler etkilidir.

Page 29: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Mal ve hizmetlere talep artar. Ülke savunmasına katkısı olur. Ekonomide çeşitlilik artar. İşçi ücretleri düşer. Dolayısıyla üretim maliyeti azalır.

Hızlı Nüfus Artışının Olumlu Etkileri

Page 30: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 31: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Türkiye’de en az nüfus artışı 1940-45 yıllarında olmuştur (%0 10,59). Sebebi ikinci dünya savaşından dolayı genç nüfusun askerde olması(seferberlik durumu) ve kıtlıktır. En fazla nüfus artışı 1955-60 yılları arasında olmuştur (%o 28,58). Sebebi: Savaşların bitmesi, sağlık hizmetlerindeki gelişmeler gösterilebilir.

Page 32: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

YILLAR NÜFUSART.

HIZ (bin)ERKEK KADIN

20.10.1927 13.648.270 - 6.563.879 7.084.391

20.10.1935 16.158.018 21.10 7.936.770 8.221.248

20.10.1940 17.820.950 19.59 8.898.912 8.922.038

21.10.1945 18.790.174 10.59 9.446.580 9.343.594

22.10.1950 20.947.188 21.73 10.572.557 10.374.631

23.10.1955 24.064.763 27.75 12.233.421 11.831.342

23.10.1960 27.754.820 28.53 14.163.888 13.590.932

24.10.1965 31.391.421 24.63 15.996.964 15.394.457

25.10.1970 35.605.176 25.19 18.006.986 17.598.190

26.10.1975 40.347.719 25.01 20.744.730 19.602.989

12.10.1980 44.736.957 20.65 22.695.362 22.041.595

20.10.1985 50.664.458 24.88 25.671.975 24.992.483

21.10.1990 56.473.035 21.71 28.607.047 27.865.988

30.11.1997 62.865.574 15.08    

22.10.2000 67.803.927 18.28    

Page 33: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 34: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 35: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 36: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 37: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 38: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

NÜFUS YOĞUNLUĞU

Page 39: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Km2 düşen insan sayısına nüfus yoğunluğu denir.

1.Matematik (aritmetik ) nüfus yoğunluğu2.Fizyolojik  nüfus yoğunluğu3.Tarımsal nüfus yoğunluğu

NÜFUS YOĞUNLUĞU

Page 40: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Bir yerdeki toplam nüfusun, o yerin yüzölçümüne bölünmesiyle elde edilen sayıya, aritmetik nüfus yoğunluğu denir. Nüfus yoğunluğu birim alana (km2) düsen insan sayısını ifade eder.

*** Bir yerde nüfus ne kadar fazla ve yüzölçüm ne kadar küçükse, aritmetik yoğunluk o nispette artar.

1.Aritmetik (Matematik ) nüfus yoğunluğu

Page 41: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

TÜRKİYE’DE NÜFUS YOĞUNLUĞU

Page 42: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 43: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

BÖLGE NÜFUS YOĞUNLUĞU *1997

1. Marmara 236

2. G. Dogu Anadolu 96

3. Ege 89

4. Akdeniz 66

5. iç Anadolu 64

6. Karadeniz 58

7. D.Anadolu 36

Page 44: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 45: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

ÜLKE NÜFUS YOĞUNLUĞU

TÜRKİYE 88

JAPONYA 322

ALMANYA 220

AZERBAYCAN 83

KAZAKİSTAN 6

HOLLANDA 429

YUNANİSTAN 76

Page 46: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Bir yerde, tarımla geçinen nüfusun, tarımsal alana bölünmesiyle elde edilen nüfus yoğunluğuna tarımsal nüfus yoğunluğu denir.

Tarımsal nüfus yoğunluğu, dağlık yerlerde fazla, geniş ovalarda ise düşüktür.

2. Tarımsal nüfus yoğunluğu

Page 47: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

TARIMSAL YOĞUNLUK

102

91

83

YILLAR

TARIMSAL NÜFUS

TARIMSAL ALAN

1950 15 702 850 154 470

1980 25 097 430 275 750

1990 23 147 000 280 000

Tarımsal nüfus yoğunluğu tarım arazisinin az ve tarımda çalışan insan sayısının fazla olduğu Doğu Karadeniz’de yüksektir. Rize, Artvin

Tarım alanlarının geniş olduğu iç Anadolu, Güney doğu Anadolu’da düşüktür. Şanlıurfa, Konya, Edirne

Page 48: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Toplam nüfusun, ekili - dikili alanlara bölünmesiyle ortaya çıkan yoğunluğa fizyolojik nüfus yoğunluğu denir.

3. Fizyolojik  nüfus yoğunluğu

Page 49: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 50: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 51: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 52: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 53: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

NÜFUSUN YAPISI

Page 54: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

A- Yaş Yapısı 1.  Genç nüfus (0-14 ) Gelişmiş ülkelerde genç nüfusun oranı azdır. Doğum oranı düşük olduğu için. Geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde doğum oranlarının fazlalığından dolayı genç nüfus fazladır. Ülkemizde bu nüfusun (0-14) oranı %36,2 ‘tir. Bu nüfus bağımlı (tüketici) nüfustur. 2. Yetişkin (Olgun) Nüfus (15-64 yaş) Çalışan (etkin ) nüfustur. Gelişmiş ülkelerde bu nüfus fazla iken, diğerlerinde azdır. Ülkemizde bu nüfusun oranı %59,7 dir. 3. Yaşlı Nüfus(65 +) Genç nüfus kadar olmasa da tüketici nüfustur. Gelişmiş ülkelerde ortalama yaşam süresi daha uzun olduğu için bu nüfusun oranı yüksektir. Ülkemizde bu nüfusun oranı %4,1 tür.

NÜFUSUN YAPISI

Page 55: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 56: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Geri kalmış veya gelişmekte olan ülke. Doğum oranı yüksek olduğundan genç nüfus fazladır. Örnek: İran, Hindistan, Pakistan

Page 57: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Doğumların son yıllarda arttığı gelişmiş ülke bunda doğumların teşviki etkilidir. Örnek:İsveç, İtalya, A.B.D,Almanya gibi

Page 58: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Nüfusu azalan gelişmiş ülke Örnek: japonya,Yunanistan gibi

Page 59: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Ülkemizde kadın erkek nüfus genelde birbirine yakındır. Fakat göç alan illerimizde erkek nüfusunda, göç veren illerimizde ise kadın nüfusunda bir fazlalık olmaktadır.  

B-Cinsiyet Yapısı

I.nolu kent göç vermiştir. Buna karşılık II nolu kent göç almıştır.

Page 60: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

YILLAR NÜFUSART.

HIZ (bin)

ERKEK KADINKENT NÜFUSU

KÖY NÜFUSU

20.10.1927

13.648.270 - 6.563.879 7.084.391 3.305.879 24.22 10.342.391 75.78

20.10.1935

16.158.018 21.10 7.936.770 8.221.248 3.802.642 23.53 12.355.376 76.47

20.10.1940

17.820.950 19.59 8.898.912 8.922.038 4.346.249 24.39 13.474.701 75.61

21.10.1945

18.790.174 10.59 9.446.580 9.343.594 4.687.102 24.94 14.103.072 75.06

22.10.1950

20.947.188 21.73 10.572.557 10.374.631 5.244.337 25.04 15.702.851 74.96

23.10.1955

24.064.763 27.75 12.233.421 11.831.342 6.927.343 28.79 17.137.420 71.21

23.10.1960

27.754.820 28.53 14.163.888 13.590.932 8.859.731 33.69 18.895.089 68.08

24.10.1965

31.391.421 24.63 15.996.964 15.394.457 10.805.817 34.42 20.585.604 65.58

25.10.1970

35.605.176 25.19 18.006.986 17.598.190 13.691.101 38.45 21.914.075 61.55

26.10.1975

40.347.719 25.01 20.744.730 19.602.989 16.869.068 41.81 23.478.651 58.19

12.10.1980

44.736.957 20.65 22.695.362 22.041.595 19.645.007 43.91 25.091.950 56.09

20.10.1985

50.664.458 24.88 25.671.975 24.992.483 26.865.757 53.03 23.798.701 46.97

21.10.1990

56.473.035 21.71 28.607.047 27.865.988 33.326.351 59.01 23.146.684 40.99

30.11.1997

62.865.574 15.08     40.882.357 65.00 21.983.217 35.00

22.10.2000

67.803.927 18.28     44.006.274 64.90 23.797.653 35.10

Page 61: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Okuma Yazma seferberlikleri ile okur yazar oranımız %90 lara çıkarılmıştır. Ancak bu oranda üniversite mezunlarını oranı çok azdır.

C.  Eğitim Durumu

Page 62: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

1927 yılı sayımına göre nüfusumuzun %76 sı köylerde yaşarken, 1990 da bu oran %41 lere düşmüştür. Sebebi köyden kente olan göçlerdir.

D. Köy-Kent Nüfusu

Page 63: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

2000 GENEL NÜFUS SAYIMI

  Toplam Şehir Köy

  67 803 927 44 006 274 23 797

653

Marmara 17 365 027 13 730 962 3 634 065

Ege 8 938 781 5 495 575 3 443 206

Akdeniz 8 706 005 5 204 203 3 501 802

İç Anadolu 11 608 868 8 039 036 3 569 832

Karadeniz 8 439 213 4 137 466 4 301 747

Doğu Anadolu

6 137 414 3 255 896 2 881 518

G.Doğu Anadlu

6 608 619 4 143 136 2 465 483

Page 64: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 65: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

1927 yılı sayımına göre nüfusun %82 si tarımda çalışırken, 1990 da bu oran %54 e düşmüştür. Sebebi, tarım dışı sektörlerin gelişmesidir (sanayi ve hizmet) 

E. Ekonomik Faaliyetlere Göre Durumu

Page 66: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 67: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Az gelişmiş ülkelerde; Doğum oranı ve nüfus artış hızı yüksektir. Genç nüfusun oranı fazla, yaşlı nüfus oranı

azdır. Nüfus grafiği geniş tabanlı üçgene benzer. Ortalama yasam süresi azdır. Çalışan nüfusun yas ortalaması düşük, bağımlı

nüfus oranı fazladır.Tarım sektöründe çalışan nüfus fazla, hizmet ve

sanayi sektöründe çalışan nüfus azdır.Nüfusun eğitim seviyesi düşüktür. Nüfusun yarısından çoğu, kırsal kesimde

yasamaktadır.

Page 68: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 69: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 70: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Gelişmiş ülkelerde; Doğum oranı ve nüfus artış hızı düşüktür. Ortalama yasam süresi fazladır. Genç nüfus oranı az, orta ve yaslı nüfus fazladır. Nüfus grafiği, tabanı dar, orta kesimi şişkin bir

üçgene benzer. Çalışan nüfusun yas ortalaması yüksek ve

bağımlı nüfus oranı azdır. Hizmet ve sanayi sektöründeki çalışan nüfus,

tarım sektöründe çalışan nüfustan daha fazladır. Nüfusun eğitim seviyesi yüksektir. Nüfusun yarısından çoğu, kentte yasamaktadır

Page 71: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 72: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 73: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 74: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 75: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 76: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 77: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 78: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı
Page 79: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

GÖÇ

Page 80: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

İnsanların, doğdukları yerden başka yerlere geçici ya da sürekli olmak üzere taşınmasına göç denir.

Göçler ikiye ayrılır.1. İç göç2. Dış Göç

GÖÇ

Page 81: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Ülke içerisinde, nüfusun yer değiştirmesine iç göç denir.

İç göçlerle bir ülkenin toplam nüfusunda değişme olmaz. Sadece, bölgelerin ve illerin nüfusunda artma ya da azalma meydana gelir.

İç göçler, sürekli ve mevsimlik göçler olmak üzere ikiye ayrılır.

1. İÇ GÖÇ

Page 82: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Ülke içerisinde yer değiştiren insanların, göç ettikleri yerlere yerleşmesiyle gerçekleşir.

Türkiye'de, Cumhuriyetin başlangıcından günümüze kadar, özellikle kırsal alanlardan kentlere doğru hızlı bir göç olayı görülmektedir.

1. Sürekli Göçler

Page 83: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Kırsal kesimdeki bazı ailelerin büyük şehirlere, tarımın yoğun olarak yapıldığı yerlere, yaz turizminin geliştiği yerlere bir müddet çalışmak üzere göç etmeleri ile gerçekleşir.

Mevsimlik göçlerle Adana, Mersin, Hatay, Aydın, Muğla, Antalya gibi merkezlerde, yaz ile kış mevsimleri arasındaki nüfus miktarlarında önemli değişmeler olmaktadır.

2. Mevsimlik Göçler

Page 84: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Kırsal alanlardaki hızlı nüfus artısıMiras yoluyla tarım alanlarının daralması ve ailelerin

geçimini karşılamamasıTarımda makineleşmenin artması ve buna bağlı

olarak tarımsal işgücünün azalması Kırsal kesimde iş imkanlarının sınırlı olması Ekonomik istikrarsızlık ve sosyal problemler Eğitim ve sağlık hizmetlerinin yetersizliği iklim ve yer şekillerinin olumsuz etkileri

Kentlerde sanayinin gelişmiş olmasından dolayı is imkanlarının fazlalığı

Kentlerde eğitim ve sağlık hizmetlerinin yaygınlığı

İç göçün nedenleri

Page 85: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Ülke genelinde nüfusun dağılışında dengesizlik görülür.

Yatırımlar dengesiz dağılır. Kırsal kesim yatırımlarında verimsizlik

meydana gelir. Düzensiz kentleşme görülür. Sanayi tesisleri kent içinde kalır. Kentlerde konut sıkıntısı çekilir. Kent nüfusunda aşırı artış meydana gelir. Altyapı hizmetlerinde (yol, su, elektrik)

yetersizlik görülür.Kentlerde işsiz insanların oranı artar.

İç göçlerin sonuçları

Page 86: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Tarımda sulama imkânlarını arttırmak, İntansif tarım metodunu geliştirmek, Besi ve ahır hayvancılığını geliştirmek

ve yaygınlaştırmak, Kırsal kesimde eğitim ve sağlık

hizmetlerini yaygınlaştırmak, Tarım ve hayvancılığa bağlı sanayi

kollarını kırsal alanlara yönlendirmek, Kırsal kesimde küçük sanayi kollarını

geliştirmek vb. gereklidir.

İç göçü önlemek için,

Page 87: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

*Türkiye'de iç göç, kırsal kesimde nüfusun artması ve kentlerde sanayileşmeye bağlı olarak, iş bulma imkanlarının gelişmesiyle artış göstermiştir. Dolayısıyla iç göçteki en büyük etken ekonomik sıkıntılardır.

**İç göç, özellikle Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerindeki illerde daha fazla olmaktadır.***Yüksek oranda göç alan şehirlerin başlıcaları şunlardır:İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Ş. Urfa, Antalya, Mersin, Konya, Samsun, Gaziantep, Diyarbakır gibi illerdir. İç göç, ülkemizde özellikle sanayileşmiş merkezlere daha fazla olmaktadır.

Page 88: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Genellikle genç nüfus göç etmektedir. Erkek nüfus, kadından daha fazla göç

etmektedir. Göç edenlerin çoğu sanayi ve hizmet

sektöründe çalışmaktadır. Göç sonucunda kentlerde hızlı nüfus artışı

meydana gelmiştir. Sanayileşme göçü arttırmaktadır.Bölgelerin toplam nüfusu ve nüfus yoğunluğu

göçlerle hızla değişmektedir. ***Türkiye’de kentleşme hızı sanayileşme

hızından daha yüksektir.

Kırsal kesimden göç edenlerin özellikleri

Page 89: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Göç alan yerin erkek nüfus oranı daha fazladır.

Göç veren yerin erkek nüfus oranı azdır.Örnek; İstanbul göç aldığından erkek

nüfus oranı fazla, Rize göç verdiğinden erkek nüfus oranı azdır.

UYARI

Page 90: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Bir ülkeden diğer bir ülkeye yapılan göçlere dış göç denir.

Dış göçlerin baslica nedenleri Ekonomik nedenlerle çalışmaya

gidilmesi Doğal afetler Savaşlar Etnik nedenler Sınırların değişmesi Uluslararası anlaşmalarla sağlanan

nüfus değişimi

2. DIŞ GÖÇ

Page 91: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Dış göçlerin sonuçları Göç alan ülkede nüfus artar, göç veren

ülkede ise azalır. Ülkeler arasında ekonomik ve kültürel

ilişkiler gelişir.

Page 92: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

Ülkemize 1923 - 1989 yılları arasında çoğu Balkan ülkelerinden olmak üzere 2,2 milyon göç olmuştur.

1950'den sonra, basta Almanya olmak üzere yurt dışına isçi gitmeye başlamıştır. Bugün Fransa, Belçika, Hollanda, İngiltere, İsveç, ABD, Avustralya, Libya, S. Arabistan, Kuveyt ve Orta Asya ülkelerinde isçilerimiz bulunmaktadır. Yurt dışındaki nüfusumuz 4 milyonu geçmiştir.

Türkiye'den yurt dışına göç sonucunda; Ülkemize giren isçi dövizi artmıştır. Ülke turizminin gelişmesini sağlamıştır. Türk ticaretinin yaklaşık % 20 sine kaynak

oluşturmuştur. Artan nüfusun işsizlik sorununa kısmen çözüm

bulunmuştur.

DIŞ GÖÇLER VE TÜRKİYE

Page 93: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

www.ogretmenweb.com

ÖĞRETMENWEB

SOSYAL BİLGİLER KAYNAK CD SETİ

7. SINIF SOSYAL BİLGİLER CD

İÇERİSİNDEKİ ÇALIŞMALARDANDIR.

Page 94: üLkemizde NüFus Konu AnlatıMı

www.ogretmenweb.com