29

บทท 3

การพฒนาระบบสารสนเทศ (Information System Development) หวขอเนอหา

1) วงจรชวตของระบบสารสนเทศ 2) การพฒนาระบบสารสนเทศ 3) รปแบบและวธการพฒนาระบบสารสนเทศ 4) แนวทางการปฏบต (Methodologies)

วงจรชวตของระบบสารสนเทศ

1. การเกดวงจรชวตของระบบสารสนเทศ (Birth) โดยทวไปแลวความตองการพฒนาสารสนเทศในองคการมทมาจาก 2 แหลงหลกคอ 1) ความตองการทม

ความคาดหมายกนไวลวงหนา ไดแก การพฒนาตามแผนการพฒนา การปรบปรงระบบทมอย และ 2) ความตองการทมไดคาดหมายกนไวลวงหนา ไดแก การพฒนาตามแผนการพฒนา การปรบปรงระบบทมอย และความตองการทมไดคาดหมายลวงหนา ไดแก การแกปญหาเฉพาะหนาในการท างาน เปนตน การเกดของระบบมขนตอนดงน 1.1 การวางแผนระบบสารสนเทศ ในขนตอนนธรกจจะท าการประเมนตนเองโดยศกษาจากสภาพแวดลอมตางๆ ของธรกจ 1.2 แผนกลยทธดานระบบสารสนเทศ ขอมลทไดจากการประเมนตนเองของธรกจจะเปนตวก าหนดวตถประสงคระยะยาวเกยวกบโครงสรางพนฐานของระบบสารสนเทศ ทศทางขององคการ 1.3 แผนปฏบตการดานระบบสารสนเทศ คอการก าหนดรายละเอยดในการปฏบตงานดวยสารสนเทศ การคาดหมายปญหาทอาจจะเกดขน

2. การพฒนาและเตบโต (Development and Growth) องคการจะด าเนนการสรรหาและจดท าระบบ ตามวธทองคการเหนวาเหมาะสม น าระบบไปใชงาน และการบ ารงรกษา

3. การเจรญเตบโตเตมท (Maturity) เมอพฒนาระบบสารสนเทศและน าไปใชงานแลว จะเปนชวงทมการบ ารงรกษาระบบเพอใหระบบสามารถตอบสนองความตองการไดนานทสด

4. การสนสดการใชงาน (Decline) เมอระบบถกใชงานมาระยะหนง ทการบ ารงรกษาทมตนทนทสงไป ธรกจจะท าการยกเลกระบบเกา และน าระบบใหมเขามาใชงานแทน

30

การพฒนาระบบสารสนเทศ

การพฒนาระบบสารสนเทศ เพอเปนการสรางระบบงานใหมหรอปรบปรงระบบงานเดมใหดกวาทเปนอย

การเปลยนแปลงกระบวนการบรหารและการปฏบตงาน จ าเปนตองพฒนาหรอปรบปรงระบบสารสนเทศท

สามารถชวยในขนตอนการปฏบตงานภายในและกระบวนการบรหารมประสทธภาพมากขน การเปลยนแปลง

ทางดานเทคโนโลย เพอทจะเกดการยอมรบเทคโนโลยใหมๆ เขามาปรบปรงและประยกตใชกบระบบงานเดมทม

อยแลว การปรบองคการและสรางความไดเปรยบในการแขงขน เพอสามารถตอบสนองตอการเปลยนแปลง

สภาพแวดลอมทางธรกจไดอยางรวดเรวและสรางความไดเปรยบในการแขงขน โดยทวไปการพฒนาระบบขนกบสง

เหลาน ไดแก กระบวนการทางธรกจ วตถประสงค เปาหมาย ขนตอนในการด าเนนธรกจ แนวทางของระบบ

สารสนเทศทจะพฒนา บคลากร ทใหความรวมมอในการพฒนา วธการและเทคนคในการพฒนา ซงมขอดและ

ขอจ ากดแตกตางกน เทคโนโลย ทตองมการพจารณาใหรอบคอบเนองจากมใหเลอกใชมากมาย ตองค านงถงความ

เหมาะสมตอการใชงาน คาใชจายและสวนตางๆ งบประมาณ ทตองจดเตรยมไวรองรบลวงหนา ขอมลและ

โครงสรางพนฐานภายในองคการเพอสนบสนนและอ านวยความสะดวก ในการใชระบบการใชขอมลรวมกนและ

การตดตอสอสาร การบรหารโครงการ เปนสงส าคญในการพฒนา เพอปองกนไมใหการพฒนาลาชาและเกน

งบประมาณ

ทมงานพฒนาระบบ

ท าหนาทในการก ากบดแล ก าหนดทศทาง จดล าดบความส าคญของระบบงาน ตดสนใจและวางแผนสวน

งานตางๆ ผบรหารโครงการ ท าหนาทควบคมการด าเนนโครงการ ก าหนดงานและความสมพนธของงาน

มอบหมาย ใหค าปรกษา แนะน าและอ านวยความสะดวกแกสมาชก ผบรหารงานดานสารสนเทศ เปนผทมความร

ความเขาใจของระบบงานในองคการ รบนโยบายจากผบรหารระดบสงมาด าเนนการและประสานงานเกยวกบ

โครงการ นกวเคราะหระบบ ท าหนาทวเคราะหและออกแบบระบบ ตวกลางในการตดตอสอสารระหวางผใชและ

กลมผเกยวของกบระบบสารสนเทศ ช านาญดานเทคนค ผบรหารฐานขอมล มความรในระบบจดการฐานขอมล

ออกแบบขอมลทงในระบบตรรกะและระดบกายภาพ ดแลและเขาถงการใชงานฐานขอมล บ ารงรกษา ทงดาน

ความปลอดภย โปรแกรมเมอร ท าหนาทเขยนและทดสอบค าสงเพอใหคอมพวเตอรท างานตามทนกวเคราะห

ระบบไดออกแบบไว ผใชและผจดการทวไปอาจเปนผปอนขอมลเขาระบบ หรอผใชระบบโดยตรง

31

หลกการในการพฒนาระบบสารสนเทศใหมประสทธภาพ

ค านงถงเจาของและผใชระบบวาตอบสนองตอความตองการและมความเขาใจตรงกนหรอไม เขาถงปญหา

ไดตรงจด เพอแกปญหาไดจบประเดนของปญหา และสาเหตของปญหา ก าหนดขนตอนหรอกจกรรมในการพฒนา

ระบบดวยความชดเจนเพอลดความยงยากในการพฒนาระบบได ก าหนดมาตรฐานในการพฒนาระบบ เพอใหงาน

มมาตรฐานเดยวกนสะดวกในการเขยนโปรแกรม เพราะจะมปญหาในเรองของรปแบบขอมลบ ารงรกษาไดคลองตว

และสะดวก ตระหนกวาการพฒนาระบบเปนการลงทนประเภทหนง จงควรมความรอบคอบ และเลอกวธการทด

ทสดในแตละวธ เตรยมความพรอมหากจะตองยกเลกหรอทบทวนระบบสารสนเทศทก าลงพฒนา แตกระบบ

สารสนเทศทจะพฒนาออกเปนระบบยอย เพอชวยใหทมงาน พฒนาระบบแกปญหาไดเรวขน ตรวจสอบ

ขอผดพลาดไดอยางสะดวก ออกแบบระบบใหสามารถรองรบตอการขยายหรอการปรบเปลยนอนาคตเพอรองรบ

ตอการเปลยนแปลงและเพมศกยภาพในการแขงขน

ขนตอนในการพฒนาระบบสารสนเทศ

โดยหลกๆแลวการก าหนดเปน 6 ระยะ ไดแก 1) การก าหนดเลอกโครงการ 2) การเรมตนและวางแผน

โครงการ 3) การก าหนดหนาทและความรบผดชอบใหกบทมงานอยางชดเจน 4) สรางทางเลอกและเลอกทางเลอก

ทดทสด 5) ศกษาความเปนไปไดในการน าระบบมาใชงาน 6) ประเมนความคมคาและผลทไดรบ

- การวเคราะหระบบ เปนการเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมลทไดแลว น ามาวเคราะหกระบวนการ

ตางๆ ในระบบเพอศกษาวากระบวนการใดบางทมปญหา ควรปรบปรงแกปญหาอยางไร

- การออกแบบระบบ เพอใหเขากบความตองการของระบบใหมตามทไดมการวเคราะหไว โดยนกวเคราะห

ระบบ

- การด าเนนการระบบ ไมวาจะเปนการจดซอฮารดแวร เขยนโปรแกรม ท าการทดสอบ การจดท าเอกสาร

ระบบ เพอใหเกดความมนใจและความพรอมในการน าไปใชงาน

- การถายโอนระบบงาน เปนการเปลยนโอนงานระบบเกาเปนระบบใหม มอย 4 แบบคอ การถายโอนแบบ

ขนานเปนการตดตงงานเกาคกบงานใหมไประยะหนงแลวคอยยกเลกเพอตรวจสอบวาระบบใหมเปนยงไง การถาย

โอนแบบทนท มขอดทคาใชจายต าสด แตมความเสยงสด การใชระบบทดลองน าระบบใหมมาใชทนทแตเปนการใช

เฉพาะสวนงานทก าหนด การถายโอนทละขนตอน คอคอยๆเปลยนงานบางสวน แลวคอยๆเปลยนไปทละกลมงาน

จนครบ การอบรมผใชระบบเพอใหมความรความเขาใจในการท างานใหสามารถใชระบบไดอยางมประสทธภาพ

32

- การบ ารงรกษาระบบ เปนการดแลระบบ ใหมประสทธภาพในการท างานอาจเปนการปรบปรงแกไข

โปรแกรมใหรองรบกบความตองการใหมๆ

รปแบบและวธการพฒนาระบบ การพฒนาระบบสารสนเทศ หมายถง การสรางระบบใหม หรอปรบเปลยนระบบงานเดมใหสามารถท างาน

ใหตามความตองการ วธการพฒนาระบบสารสนเทศมหลายรปแบบ ไดแก 1. วธพนฐานในการพฒนาระบบ สามารถจ าแนกไดเปน 4 วธคอ 1.1 วธเฉพาะเจาะจง (Ad Hoc Approach) คอวธการแกปญหาเฉพาะเจาะจงในงานใดงานหนงโดยไม

จ าเปนตองมองภาพรวมของระบบ 1.2 วธสรางฐานขอมล (Database Approach) คอวธการทมงพฒนาเฉพาะฐานขอมล เพอความ

สะดวกในการรวบรวม จดเกบ และประมวลผลขอมลไดอยางเปนระบบ 1.3 วธพฒนาจากลางขนบน (Bottom-up Approach) คอวธการพฒนาจากระบบเดมทมอย ไปส

ระบบใหมทตองใชงาน 1.4 วธพฒนาจากบนลงลาง (Top-down Approach) คอวธพฒนาจากนโบายหรอสงทผบรหาร

ระดบสงตองการ 2. วงจรพฒนาระบบ (System Development Life Cycle : SDLC) เปนวธการพฒนาระบบทมใชมา

นานและเปนทนยมในองคกรสวนใหญ สามารถก าหนดความตองการของระบบไดอยางชดเจน ประกอบดวย 7ระยะ ดงน ระยะท 1 การก าหนดปญหาและศกษาความเปนไปได

นกวเคราะหระบบจะตองศกษาเพอคนหาปญหา ขอเทจจรงทแทจรง ซงหากปญหาทคนพบ มใชปญหาทแทจรง ระบบงานทพฒนาขนมากจะตอบสนองการใชงานไมครบถวน

ปญหาหนงของระบบงานทใชในปจจบนคอ โปรแกรมทใชงานในระบบงานเดมเหลานนถกน ามาใชงานในระยะเวลาทเนนนานอาจเปนโปรแกรมทเขยนขนมาเพอตดตามผลงานใดงานหนงโดยเฉพาะเทานน ไมไดเชอมโยงถงกนเปนระบบ ดงนนนกวเคราะหระบบจงตองมองเหนปญหาทเกดขนในทกหนวยงานทเกยวของกบระบบงานทจะพฒนาแลวด าเนนการแกไขปญหา ซงอาจมแนวทางหลายแนวทาง และคดเลอกแนวทางทดทสดเพอน ามาใชในการแกปญหาในครงน

อยางไรกตามแนวทางทดทสดอาจไมถกเลอกเพอมาใชงาน ทงนเนองจากแนวทางทดทสด สวนใหญตองใชงบประมาณสง ดงนนแนวทางทดทสดในทนคงไมใชระบบทตองใชงบประมาณสงมาก แตเปนแนวทางทเหมาะสมส าหรบการแกไขในสถานการณนนๆ เปนหลกส าคญ ทตงอยบนพนฐานของงบประมาณคาใชจายและเวลาทจ ากด อยางไรกตามในขนตอนการก าหนดปญหาน หากเปนโครงการขนาดใหญอาจเรยกขนตอนนวา ขนตอนการศกษาความเปนไปได

33

สรปขนตอนของระยะการก าหนดปญหา 1. รบรสภาพของปญหาทเกดขน 2. คนหาตนเหตของปญหา รวบรวมปญหาของระบบงานเดม 3. ศกษาความเปนไปไดของโครงการพฒนาระบบ 4. จดเตรยมทมงาน และก าหนดเวลาในการท าโครงการ 5. ลงมอด าเนนการ

ระยะท 2 การวเคราะห

การวเคราะหจะตองรวบรวมขอมลความตองการ (Requirements) ตางๆ มาใหมากทสด ซงการสบคนความตองการของผใชสามารถด าเนนการไดจากการรวบรวมเอกสารการสมภาษณ การออกแบบสอบถาม และการสงเกตการณบนสภาพแวดลอมการท างานจรง

เมอไดน าความตองการมาผานการวเคราะหเพอสรปเปนขอก าหนดทชดเจนแลว ขนตอนตอไปของนกวเคราะหระบบกคอ การน าขอก าหนดเหลานนไปพฒนาเปนความตองการของระบบใหมดวยการพฒนาเปนแบบจ าลองขนมา ซงไดแก แบบจ าลองกระบวนการ (Data Flow Diagram) และแบบจ าลองขอมล (Data Model) เปนตน สรปขนตอนของระยะการวเคราะห

1. วเคราะหระบบงานปจจบน 2. รวบรวมความตองการ และก าหนดความตองการของระบบใหม 3. วเคราะหความตองการเพอสรปเปนขอก าหนด 4. สรางแผนภาพ DFD และแผนภาพ E-R Diagram

ระยะท 3 การออกแบบ

เปนระยะทน าผลลพธทไดจากการวเคราะหทเปนแบบจ าลองเชงตรรกะมาพฒนาเปนแบบจ าลองเชงกายภาพ โดยแบบจ าลองเชงตรรกะทไดจากขนตอนการวเคราะห มงเนนวามอะไรทตองท าในระบบในขณะทแบบจ าลองเชงกายภาพจะน าแบบจ าลองเชงตรรกะมาพฒนา ตอดวยการมงเนนวาระบบด าเนนการอยางไรเพอใหเกดผลตามตองการ งานออกแบบระบบประกอบดวยงานออกแบบสถาปตยกรรมระบบทเกยวของกบฮารดแวร ซอฟตแวร และระบบเครอขาย การออกแบบรายงาน การออกแบบหนาจออนพตขอมล การออกแบบผงงานระบบ การออกแบบฐานขอมล และการออกแบบโปรแกรม เปนตน

34

สรปขนตอนของระยะการออกแบบ 1. พจารณาแนวทางในการพฒนาระบบ 2. ออกแบบสถาปตยกรรมระบบ 3. ออกแบบรายงาน 4. ออกแบบหนาจออนพตขอมล 5. ออกแบบผงงานระบบ 6. ออกแบบฐานขอมล 7. การสรางตนแบบ 8. การออกแบบโปรแกรม

ระยะท 4 การพฒนา

เปนระยะทเกยวของกบการพฒนาโปรแกรม โดยทมงานโปรแกรมเมอรจะตองพฒนาโปรแกรมตามทนกวเคราะหระบบไดออกแบบไว การเขยนชดค าสงเพอสรางเปนระบบงานทางคอมพวเตอรขนมา โดยโปรแกรมเมอรสามารถน าเครองมอเขามาชวยในการพฒนาโปรแกรมไดเพอชวยใหระบบงานพฒนาไดเรวขนและมคณภาพ สรปขนตอนของระยะการพฒนา

1. พฒนาโปรแกรม 2. เลอกภาษาโปรแกรมทเหมาะสม 3. สามารถน าเครองมอมาชวยพฒนาโปรแกรมได 4. สรางเอกสารประกอบโปรแกรม

ระยะท 5 การทดสอบ

เมอโปรแกรมไดพฒนาขนมาแลว ยงไมสามารถน าระบบไปใชงานไดทนทจ าเปนตองด าเนนการทดสอบระบบกอนทจะน าไปใชงานจรงเสมอ ควรมการทดสอบขอมลเบองตนกอน ดวยการสรางขอมลจ าลองขนมาเพอใชตรวจสอบการท างานของระบบงาน หากพบขอผดพลาดกปรบปรงแกไขใหถกตอง การทดสอบระบบจะมการตรวจสอบไวยากรณของภาษาเขยน และตรวจสอบวาระบบตรงกบความตองการของผใชหรอไม

สรปขนตอนของระยะการทดสอบ 1. ทดสอบไวยากรณภาษาคอมพวเตอร 2. ทดสอบความถกตองของผลลพธทได 3. ทดสอบวาระบบทพฒนาตรงตามความตองการของผใชหรอไม

35

ระยะท 6 การน าระบบไปใช เมอด าเนนการทดสอบระบบจนมนใจวาระบบทไดรบการทดสอบนนพรอมทจะน าไปตดตงเพอใชงานบน

สถานการณจรง ขนตอนการน าระบบไปใชงานอาจเกดปญหา จากการทระบบทพฒนาใหมไมสามารถน าไปใชงานแทนระบบงานเดมไดทนท จงมความจ าเปนตองแปลงขอมลระบบเดมใหอยในรปแบบทระบบใหมสามารถน าไปใชงานไดเสยกอน หรออาจพบขอผดพลาดทไมคาดคดเมอน าไปใชในสถานการณจรง ครนเมอระบบสามารถรนไดจนเปนทนาพอใจทงสองฝาย กจะตองจดท าเอกสารคมอระบบ รวมถงการฝกอบรมผใช

สรปขนตอนของระยะการน าระบบไปใช 1. ศกษาสภาพแวดลอมของพนทกอนทจะน าระบบไปตดตง 2. ตดตงระบบใหเปนไปตามสถาปตยกรรมทออกแบบไว 3. จดท าคมอระบบ 4. ฝกอบรมผใช 5. ด าเนนการใชระบบงานใหม 6. ประเมนผลการใชงานของระบบใหม

ระยะท 7 การบ ารงรกษา

หลงจากระบบงานทพฒนาขนใหมไดถกน าไปใชงานเปนทเรยบรอยแลว ขนตอนการบ ารงรกษาจงเกดขน ทงนขอบกพรองในดานการท างานของโปรแกรมอาจเพงคนพบได ซงจะตองด าเนนการแกไขใหถกตองรวมถงกรณทขอมลทจดเกบมปรมาณทมากขนตองวางแผนการรองรบเหตการณนดวย นอกจากนงานบ ารงรกษายงเกยวของกบการเขยนโปรแกรมเพมเตมกรณทผใชมความตองการเพมขน

สรปขนตอนระยะการบ ารงรกษา 1. กรณเกดขอผดพลาดขนจากระบบ ใหด าเนนการแกไขใหถกตอง 2. อาจจ าเปนตองเขยนโปรแกรมเพมเตม กรณทผใชมความตองการเพมเตม 3. วางแผนรองรบเหตการณทอาจเกดขนในอนาคต 4. บ ารงรกษาระบบงาน และอปกรณ

36

3. โมเดลน าตก (Waterfall Model) แบบจ าลองน าตกเปนแบบจ าลองกระบวนการแรกทจะน ามาใช

นอกจากนยงเรยกวาวงจรชวตตามล าดบ การท าความเขาใจและการใชงานเปนเรองงายมาก ในแบบจ าลองน าตกแตละขนตองเสรจสนอยางสมบรณกอนทเฟสถดไปจะเรมขน รปแบบการพฒนาซอฟตแวรประเภทนจะใชส าหรบโครงการทมขนาดเลกและไมมขอก าหนดทไมแนนอน ในตอนทายของแตละเฟสการตรวจสอบจะเกดขนเพอพจารณาวาโครงการอยในเสนทางทถกตองและไมวาจะด าเนนการตอหรอยกเลกโครงการ ในการทดสอบซอฟตแวรรปแบบนจะเรมตนหลงจากการพฒนาเสรจสน ในชวงน าตกแบบจ าลองไมซอนทบกนการพฒนาในรปแบบของโมเดลน าตกจะมลกษณะคลายกบวงจรพฒนาระบบ โดยทวไปแลวจะประกอบไปดวย 6 ขนตอน

3.1 การก าหนดและเลอกโครงการ (System Initiation and Selection) 3.2 การเรมตนและวางแผนโครงการ (System Initiation and Planning) 3.3 การวเคราะหระบบ (System Analysis) 3.4 การออกแบบ (System Design) 3.5 การน าไปใช (System Implementation) 3.6 การบ ารงรกษาระบบ (System Maintenance)

37

4. Incremental Model เปนโมเดลทพฒนาขนมาจากโมเดลน าตก โดยแบงงานแตละสวนออกเปนงาน

ยอยๆ และพฒนาทละสวน ตามขนตอนของโมเดลน าตก เพอลดความผดพลาดของการท างาน ในรปแบบทเพมขน วงจรการพฒนาหลายแหงเกดขนทนท าใหวฏจกรของวงจรชวต "น าตก" หลายรอบ วงจรแบงออกเปนโมดลขนาดเลกทมการจดการไดงายกวา รปแบบการเพมขนเปนรปแบบการพฒนาซอฟตแวรเชน V-model, Agile model เปนตน

5. Built and Fix Model เปนวธการพฒนาระบบทเกาแกทสด โดยการพฒนาและปรบปรงซอฟตแวรไป

เรอยๆ

38

6. โมเดลขดลวด (Spiral Model) เปนการพฒนาระบบแบบวนรอบ เพอใหมความรวดเรว โดยเรมจากแกนกลางเมอพฒนาเสรจ จะมการพฒนารนตอๆไป เพอใหดขนเปนล าดบ

7. วธตนแบบ (Prototype) ตนแบบ คอ ระบบงานทสรางขนโดยมคณลกษณะตามความตองการ สามารถท างานไดจรง แตจะไมพฒนาทเดยวทงระบบ

8. วธการพฒนาระบบอยางรวดเรว (Rapid Application Development : RAD) คอการพฒนาระบบโดยใชเครองมอสนบสนน ในรปแบบ RAD คอมโพเนนตหรอฟงกชนไดรบการพฒนาแบบขนานเหมอนกบวาเปนโครงการขนาดเลก การพฒนาเปนเวลาบรรจกลองสงมอบและประกอบเขาดวยกนเปนแบบอยางการท างาน สงนสามารถใหสงทลกคาเหนและใชและใหขอเสนอแนะเกยวกบการจดสงและความตองการของลกคาไดอยางรวดเรว

39

9. Join-Application Design: JAD คอ การพฒนาโปรแกรมประยกตรวมกน ระหวางบคคลในองคการ และผเชยวชาญทางเทคโนโลย

10. วศวกรรมซอฟตแวรใชเครองคอมพวเตอรชวยหรอเคส เปนซอฟตแวรทสรางขนเพอชวยใหการพฒนาระบบมประสอทธภาพขน

11. การซอโปรแกรมส าเรจรป (Application Packages) โปรแกรมส าเรจรปเปนโปรแกรมททดสอบมาแลววาสามารถใชงานไดอาจใชวธเชา หรอซอจากผจดจ าหนาย

12. Ration Unified Process (RUP) เปนกระบวนการทางวศวกรรมซอฟตแวร โดยพฒนาซอฟตแวรเชงวตถ เพอใหซอฟตแวรมคณภาพสง

13. การพฒนาระบบสารสนเทศโดยผใช (End-user Computing) ผใชสามารถบนทกขอมล สรางรายงานจากระบบเอง โดยไมตองพงพาผเชยวชาญ

14. Addie Model กระบวนการทวไปทนกออกแบบและนกพฒนาการฝกอบรมใชกนอยางแพรหลาย เปนแนวทางแบบไดนามกและมความยดหยนส าหรบการสรางเครองมอการฝกอบรมทมประสทธภาพและเครองมอสนบสนนประสทธภาพ แมวารปแบบการออกแบบทพบไดบอยทสดอาจมจดออนในรปแบบ ADDIE ซงท าใหเกดขอผดพลาดหรอรปแบบตางๆ

เปนรปแบบการออกแบบการเรยนการสอน (ISD) สวนใหญของรปแบบการออกแบบการเรยนการสอนในปจจบนคอ spin-offs หรอรปแบบ ADDIE Model รปแบบอนๆ ไดแก รปแบบของ Dick & Carey และ Kemp ISD การปรบปรงทยอมรบโดยทวไปส าหรบโมเดลนคอ การใชตนแบบแบบเรว นเปนแนวคดทไดรบการตอบรบอยางตอเนองหรอเปนรปแบบในขณะทมการสรางเนอหาการเรยนการสอน รปแบบนพยายามทจะประหยดเวลาและคาใชจายโดยการจบปญหาขณะทยงงายตอการแกไข

ทฤษฎการเรยนการสอนยงมบทบาทส าคญในการออกแบบวสดการเรยนการสอน ทฤษฎเชน behaviorism, constructivism การเรยนรทางสงคมและ cognitivism ชวยรปรางและก าหนดผลของวสดการเรยนการสอน ในรปแบบ ADDIE แตละขนตอนจะมผลทดงเขาสขนตอนตอๆ ไป โดยมกระบวนการ 5 ขนตอน ไดแก การวเคราะห, การออกแบบ, การพฒนา, การใชงาน, การประเมนผล

1) การวเคราะห (Analysis) ในชวงการวเคราะหปญหามการชแจงปญหาการเรยนการสอนมการก าหนดเปาหมายและเปาหมายใน

การเรยนการสอนและมการระบสภาพแวดลอมการเรยนรและความรและทกษะทมอยของผเรยน มบางค าถามทระบในระหวางขนตอนการวเคราะห มดงน

- ใครคอผชมและลกษณะของพวกเขา? - ระบผลพฤตกรรมใหมหรอไม? - ขอจ ากด ดานการเรยนรประเภทใดบาง?

40

- ตวเลอกการจดสงคออะไร - การพจารณาการเรยนการสอนออนไลนคออะไร - ระยะเวลาในการเสรจสนโครงการคออะไร?

2) การออกแบบ (Design) ขนตอนการออกแบบเกยวของกบวตถประสงคการเรยนรเครองมอการประเมนผลการออกก าลงกาย

เนอหาการวเคราะหหวขอการวางแผนบทเรยนและการเลอกสอ ขนตอนการออกแบบควรเปนระบบและเฉพาะเจาะจง ระบบหมายถงวธการเชงตรรกะและเปนระเบยบในการระบการพฒนาและประเมนผลชดของกลยทธทวางแผนไวเพอบรรลเปาหมายของโครงการ หมายถงเฉพาะแตละองคประกอบของแผนการออกแบบการเรยนการสอนตองมการด าเนนการโดยใหความส าคญกบรายละเอยด มขนตอนดงน

- เอกสารของกลยทธการออกแบบการเรยนการสอนภาพและเทคนค - ใชกลยทธการเรยนการสอนตามผลพฤตกรรมตามทก าหนดโดยโดเมน (cognitive, affective,

psychomotor) - สรางสตอรบอรด - ออกแบบสวนตดตอผใชและประสบการณของผใช - การสรางตนแบบ - ใชการออกแบบภาพ (การออกแบบกราฟก)

3) การพฒนา (Development) ขนตอนการพฒนาคอจดทนกพฒนาซอฟตแวรสรางและรวบรวมเนอหาเนอหาทสรางขนในขนตอนการ

ออกแบบ โปรแกรมเมอรท างานเพอพฒนาและ/หรอบรณาการเทคโนโลย เครองทดสอบใชวธการ debug โครงการจะไดรบการทบทวนและแกไขตามขอเสนอแนะใดๆ

4) การใชงาน (Implementation) ในระหวางขนตอนการด าเนนงานมการพฒนากระบวนการฝกอบรมวทยากรและผเรยน การฝกอบรมผ

ฝกอบรมควรครอบคลมหลกสตรหลกสตรผลการเรยนรวธการจดสงและขนตอนการทดสอบ การเตรยมผเรยนรวมถงการฝกอบรมเกยวกบเครองมอใหมๆ (ซอฟตแวรหรอฮารดแวร) การลงทะเบยนนกเรยน

นเปนขนตอนทผจดการโครงการชวยใหมนใจไดวาหนงสอเลมนมเครองมออปกรณเครองมอซดรอมและซอฟตแวรอยในสถานทและแอพพลเคชนการเรยนรหรอเวบไซตสามารถใชงานได

5) การประเมนผล (Evaluation) ขนตอนการประเมนประกอบดวยสองสวนคอ formative และ summative การประเมนขนรปมอยในแตละขนตอนของกระบวนการ ADDIE การประเมนผลสรปประกอบดวยการทดสอบทไดรบการออกแบบมาส าหรบรายการอางองทเกยวของกบเกณฑเฉพาะโดเมนและใหโอกาสส าหรบการตอบรบจากผใช

41

15. Agile Model เปนรปแบบการพฒนาระบบทเปนประเภท Incremental Model มการพฒนาจากวงจรของ Incremental และ Rapid ซอฟตแวรมการพฒนาในรอบทเพมขนและรวดเรว ซงจะสงผลใหเกดการเผยแพรทละสวนพรอมกบการสรางแตละไลบรารในฟงกชนการท างานกอนหนาน แตละรนไดรบการทดสอบอยางละเอยดเพอใหมนใจวาซอฟตแวรมคณภาพดขน ใชส าหรบการใชงานทส าคญในเวลา Extreme Programming (XP) เปนหนงในรปแบบการพฒนาทมชอเสยงทสดของวงจรชวตแบบ Agile

ขอดของรปแบบ Agile - ความพงพอใจของลกคาโดยการจดสงซอฟตแวรทเปนประโยชนอยางตอเนอง - คนและปฏสมพนธถกเนนย ามากกวากระบวนการและเครองมอ ลกคานกพฒนาซอฟตแวรและผ

ทดสอบมปฏสมพนธกนอยางตอเนอง - ซอฟตแวรท างานถกสงบอยๆ (สปดาหแทนทจะเปนเดอน) - การสนทนาแบบเหนหนาเปนรปแบบการสอสารทดทสด - ปดความรวมมอรายวนระหวางนกธรกจและนกพฒนาซอฟตแวร - ใหความส าคญตอความเปนเลศดานเทคนคและการออกแบบทด - การปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปตามปกต - แมจะมการเปลยนแปลงในชวงเวลาทตองการกตาม

42

ขอเสยของรปแบบ Agile - ในกรณทมการสงมอบซอฟตแวรโดยเฉพาะอยางยงส าหรบผลตภณฑขนาดใหญการประเมนความ

พยายามในชวงเรมตนของวงจรชวตการพฒนาซอฟตแวรเปนเรองยาก - ไมมการเนนการออกแบบและเอกสารประกอบทจ าเปน - โครงการสามารถด าเนนการไดอยางงายดายหากตวแทนลกคาไมทราบวาผลสดทายคออะไร - เฉพาะ senior programmers เทานนทสามารถตดสนใจไดในระหวางขนตอนการพฒนา ดงนนจงม

สถานทส าหรบโปรแกรมเมอร newbie ไมรวมกบทรพยากรทมประสบการณ

เมอใดทเหมาะสมกบการใชรปแบบ Agile - เมอจ าเปนตองมการเปลยนแปลงใหมๆ ความคลองตวของ Agile ท าใหการเปลยนแปลงมความส าคญ

มาก การเปลยนแปลงใหมสามารถด าเนนการไดโดยมคาใชจายเพยงเลกนอยเนองจากความถของการเพมขนใหมทเกดขน

- ในการใชคณลกษณะใหมนกพฒนาซอฟตแวรตองสญเสยการท างานเพยงไมกวนหรอเพยงไมกชวโมงเพอยอนกลบและใชงานคณลกษณะน

- ซงแตกตางจากแบบจ าลองน าตกในรปแบบความรวดเรวมาก มการวางแผนทจ ากด เปนสงจ าเปนในการเรมตนกบโครงการ Agile ถอวาความตองการของผใชปลายทางมการเปลยนแปลงตลอดเวลาในธรกจแบบไดนามกและโลกไอท การเปลยนแปลงสามารถพดคยไดและคณลกษณะสามารถไดรบผลกระทบใหมหรอลบออกตามขอเสนอแนะ นมประสทธภาพชวยใหลกคาเสรจสนระบบทพวกเขาตองการหรอตองการ

43

- ทงนกพฒนาระบบและผมสวนไดสวนเสยเหมอนกนพบวาพวกเขายงไดรบ อสระดานเวลามากกวาซอฟตแวรทไดรบการพฒนาในรปแบบ Rapid

- การมตวเลอกชวยใหพวกเขาสามารถออกจากการตดสนใจทส าคญไดจนกวาขอมลทมากขนหรอดกวาหรอแมกระทงโปรแกรมโฮสตงทงหมดจะพรอมใชงาน ความหมายโครงการสามารถด าเนนการตอไปขางหนาโดยไมตองกลวทจะถงหยดนง

ปจจยทมผลตอการพฒนาระบบสารสนเทศใหประสบความส าเรจ

การสนบสนนจากฝายบรหารเนองจากตองการทรพยากรฝายงบประมาณ บคลากร และเวลา

การก าหนดขอบเขตและวตถประสงคทชดเจน เพอใหเกดความเขาใจตรงกน

ความรความสามารถและประสบการณของทมพฒนาระบบ เพอทมงานจะสามารถศกษา รวบรวม และ

วเคราะหปญหาไดอยางถกตอง รความตองการของระบบเปนอยางด แกปญหาหรอเพมโอกาสและศกยภาพใน

การแขงขนใหกบองคการ

การเลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทเหมาะสม เพอความเหมาะสม โดยค านงถงคาใชจาย

และความงายตอการใชงานประกอบดวย ควรพจารณาดานความเหมาะสมและความคมคาทไดรบ

การบรหารโครงการพฒนาระบบสารสนเทศอยางมประสทธภาพทนตามก าหนดเวลา ไดระบบตรงกบ

ความตองการแกไขปญหาและอปสรรคตางๆ

การวางแผน ก าหนดขอบเขต วตถประสงค จดสรรและควบคมการใชทรพยากร ด าเนนตามแผน

ตรวจสอบ

แนวทางการปฏบต (Methodologies) ในการพฒนาระบบสารสนเทศใหเกดขนภายในองคกร จดท าได 4 วธ ไดแก 1. จดท าขนเองโดยอาศยเจาหนาทระบบงานคอมพวเตอร

- หากบคลากรขาดความรความสามารถอยางแทจรง กเกดการเปลองเวลาและทรพยากรมาก มความเสยงสง 2. วาจางบรษททปรกษาจดท าระบบให หนาท คอ

- ใหค าปรกษาในการเขยนรายละเอยดส าหรบประมลงานคอมพวเตอร - ใหค าปรกษาในการวเคราะหและออกแบบระบบคอมพวเตอร - ใหบรการในการเขยนโปรแกรมทผใชตองการ

44

- ใหบรการตดตง ดแล ควบคมระบบงาน - ใหบรการอน ๆ เชนการจดซอ จดหาระบบคอมพวเตอร

การเตรยมการเพอวาจางบรษททปรกษาระบบงานคอมพวเตอร ตองด าเนนการดงน - ผวาจางตองศกษาความตองการใหชดเจน - จดท าใบแจงใหบรษทเสนอราคามาให - จดสงประกาศเชญ - ประเมนขอเสนอของบรษท - เลอกบรษททปรกษา - เจรจาตอรองเงอนไขและราคา - จดท าสญญาวาจาง - ควบคมตดตามและประเมนผลงานของบรษท แนวทางในการคดเลอกบรษททปรกษามาพฒนาระบบ หรอซอฟตแวร - มนคง มประสบการณ มบคลากรทมความสามารถตรงสาขา มเหตและผลทางกฏเกณฑ

3. การซอซอฟตแวรส าเรจมาใช ท าใหสะดวกรวดเรว นาเชอถอ มเอกสารประกอบ ใชงาย ปรบปรงงาย ขอเสย บางประเภทมราคาแพง ไมตรงกบความตองการของผใช เปลยนแปลงไมได ใชงานยาก

สรปประเดนในการพจารณาเลอกซอฟตแวร ดงน - ความสามารถพนฐานของซอฟตแวรทควรพจารณา - ประเดนเกยวกบราคาและคาใชจาย - ประเดนเกยวกบบรษทผขาย

4. ผใชท าขนเอง พฒนาโปรแกรมขนมาใชงานเอง ซงไมซบซอนนก ใชเครองมอโปรแกรมประยกตชวย ท าไมการพฒนาระบบสารสนเทศจงมความลมเหลว ปจจยเสยงทอยเบองหลงความลมเหลวของโครงการ สถตของโลกระบถงอตราความลมเหลวโดยทวไปซง

จะสามารถพสจนไดวาผบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศสามารถพสจนไดวาโครงการระบบสารสนเทศ มความลมเหลวไมวาจะเปนโครงการทมมลคาสงหรอต า (IT) กตาม วตถประสงคหลกของการวจยและการศกษาคอการตระหนกถงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารซงสามารถลดหรอแกไขอตราความลมเหลวของโครงการโดยใชเทคนคทถกตองและเปนมออาชพ

45

อางอง

เปรมยตา ทองสภา.(2555).การพฒนาระบบสารสนเทศ [ออนไลน] สบคนจาก https://www.gotoknow.org/posts/170778.

Awatif Amin Qassim. Why information systems projects fail: Guidelines for Successful OMAN

Projects. Retrieved from http://www.intosaiitaudit.org/intoit_articles/26_p12top17.pdf

Alan Dennis, Barbara Haley Wixom, and Roberta M. Roth.(2012).System Analysis and Design,

5th ed, John Wiley & Sons, Inc.

แหลงทมาของรปภาพ

http://www.mbaskool.com/2013_images/stories/dec_images/bcon-waterfall.jpg

https://reg7.pwa.co.th/kmr7/wp-content/uploads/b61.png

http://www.peritusglobal.com/assets/images/spiral_model.png

https://cdn.sketchbubble.com/media/catalog/product/cache/1/image/720x540/c96a280f94e22e

3ee3823dd0a1a87606/a/d/addie-model-slide1.png

http://2.bp.blogspot.com/EfuU_X9Pu3o/T29nKfdDwkI/AAAAAAAAAEY/gNYCfL2Wba0/s1600/

Rapid_Application_Developme.jpg

http://istqbexamcertification.com/wp-content/uploads/2012/01/Incremental_model.jpg