GNE ENERJS

Gne, gne sisteminin merkezinde bulunan bir yldzdr.

Tek bana gne sistemi ktlesinin %99.8ini oluturur.

Geri kalan ktle gezegenler, asteroitler, gktalar, kuyruklu yldzlarve kozmik tozdan oluur.

Gnein yayd ve dnyamza ulaan enerji gnein ekirdeinde yer alan fzyon sreci ile aa kan nm enerjisidir.

Dnyaya gneten saniyede 170 milyar mega-wattlk n gelmektedir.

Gnein gnde yayd enerji dnyadaki tm petrol, aa, doalgaz vb. yakta edeerdir.

Dnyann balca enerji kayna gnetir. Okyanuslarn, atmosferin ve yerkrenin snmas gne nlar yardmyla salanr.

Yeryzne ulaan gne nn yaklak %50si grnr k, %45i kzltesi nm, geri kalan ksm ise mortesi nmdan oluur.

Her saniye gne 4.5 milyon ton hafiflemektedir. Gnein yaklak % 90 hidrojendir.

Gnete bir saniyede 600 milyon ton hidrojen tketilmektedir.Hidrojen ekirdekleri fzyon yaparak He ekirdekleri olumaktadr.

Gne Enerjisi Nedir?Gne Enerjisi, gne ndan enerji elde edilmesine dayal olanbir teknolojidir. Gnlk gne enerjisi ile dnya aydnlatlabilmekte, yalar ile su dngs salanabilmekte, ve en nemlisi de canl yaam srdrlebilmektedir.

Gne Enerjisinin Tarihesilk insanlar gnei doast grerek ona tapmlardr.

M.. 212de Yunanl fiziki Arimet aynalar yardmyla odakladgne nlar ile sava srasnda 30-40 km. uzaklktan Romallarngemilerini yakmtr18. yy sonuna kadar yakc aynalarla metalleri eritmeye kadar uzanan almalar devam etmitir. 1950li yllarda ABD, Japonya ve ngilterede gneli su stcskullanmna giriilmitirFakat ilk yatrm maliyetlerinin yksek oluundan dolay petrol ve doalgaz karsnda rekabet gc snrl olmutur.

1974-1978 dneminde petrol fiyatlarnda zincirleme artlaradayal yapay enerji almalar hz kazanmtr.Bu etki gne enerjisi konusunda da etkisini gstermi ve gne enerjisi temiz bir enerji kayna olarak kendisini kabulettirmitir

Neden Gne Enerjisi?

Gne enerjisinin temiz bir enerji kayna olmas

Kurulumundan sonra sfr maliyetle almas

Gnein tkenmeyen bir enerjisinin bulunmas

Petroln gn getike azalmas ve petrol fiyatlarnn ok hzl artmas

evreye zarar vermemesi

Gne ndan yararlanmak iin pek ok teknoloji gelitirilmitir.

Gne nlarnn stc etkisinden yararlanarak oluturulan sl sistemler bu teknolojilerden birincisidir.Bu sistemlerde genellikle gne zel yaplar yardmyla eitli svlarn stlmasn salar.

kinci olarak gelitirilen teknoloji baz yar iletkenler yardmyla elektrik retilmesini salayan gne pilleridir.Fotovoltaik sistemler olarakta bilinenadlandrlan bu sistemler byk apl enerji zm sunamamaktadr.

GNE KOLLEKTR

Isl ve termodinamik dnm , gne enerjisinin stma etkisinden yarar-lanarak suyun stlmas esasna dayanr. Gne enerjisinin sera etkisindeYararlanmak iin altta gne n souran kara cisim Gne Kollektr

Gne kollektrnde altta gne n souran kara cisim stte isecam tabakadan oluan kapal sistemler kullanlr.Gne nlar cam yzeyden girerek kara cisim tarafndan sourulur.Alnan bu enerji kzltesi ma olarak dar verilir fakat ma tabakay geemez.Bunun sonucunda sistemin ss artar.

yi bir gne kollektr nasl olmaldr ? Cam Kaplama Verimi yksek kollektrler yansmas dk, geirgenlii yksek zel bir camla kaplanmlardr. Eik gelen nlarn tmnn emiciye ulamas optimal olarak ancak byle salanr. zel camdaki demir pay ne kadar az olursa , k geirgenlii o denli yksek olur. Cam yzey ile kasa birbirleri ile toz ve su geirmeyecek ekilde birlemi olmaldr.

Is Yaltm :Kollektrn iindeki yaltm etkin olmaldr. Bunun iin yalnzca mineral ieren malzemelerden yaplm paralar kullanlmaldr.Kasa :Gne kollektr ile at rtsnn balants atnn szdrmazln srekli olarak salayacak ekilde olmaldr. Kollektr at rtsne hi bir boluk kalmayacak ekilde monte edilmelidir Emici:Yalnzca siyah renkte bir kaplama emicinin en st dzeyde snabilmesine olanak verir. Emilen snn yeniden geri mamas iin kaplamann yksek seici olmas gereklidir.Yani bir taraftan k iin yksek bir geirgenlik salarken dier yandan s nlar geirgenlii sfra yakn olmaldr ki yaynk k da etkin bir ekilde emilebilsin. Maliyet:Kollektrn atya montaj nemli bir maliyet faktr olabilir. yi bir gne kollektr atya kolayca monte edilebilmelidir.

Malzemeler:Kollektrler uzun sre her trl hava kouluna maruz kalrlar. Kasa iin yalnzca salam hammaddeler kullanlmaldr.

Gne Pili

Gne pilleri ikili yar iletken katmanlardan oluurlar.Katmanlarn birinden koparlan elektron dier katman tarafndan ekilir ve elektrik akm oluturulur.Akmn iddeti yzeyde sourulan gne iddeti ile doru orantldr.

Dnyada Kurulu Gne Pilinin Kullanm Alanlarna Gre Dalm

Dnyada KullanmDnyada Gne Pili Satlar

Gne Oca

Gne nlarnn ayn noktada toplanmasyla yksek scaklkta bir ndemeti olutuu bilinmektedir. Bu prensipten yararlanlarak scaklketkisi ile yemek piirme gibi ilemler yaplabilmektedir.Gne ocaklar maliyeti yapld malzemeye gre deimekle birlikte yaklak 1.5 ylda maliyetini karlayacak tasarruf salamaktadr.

Gne Ocann FaydalarYaktszdr.

Ekonomiktir.

evrecidir.

Orman tahribatn nlemeye yardmc olur.

Gne Enerjili Araba

Gne enerjili arabalar alma enerjisinin byk bir blmn gne enerjisi ile salayan bir otomobil trdr.

D yzeyleri gne enerjisini elektrik enerjisine eviren gne gzeleri ile kapldr.

Elektrik enerjisini gnein olmad zamanlarda depolayabilmek iin bir akmlatre ihtiya vardr.

Bu aralarda kullanlan paralarn verimleri yksek olmaldr.

Aracn hafif ve dayankl olmas da nemli bir faktrdr.

Gne Enerjisinin Dier Kullanm AlanlarTrafik LambasCep TelefonuSolar TekneSolar antaSolar arjBahe AydnlatmasHesap MakinesiSokak Aydnlatmas

TRAFK LAMBASI

CEP TELEFONU

HESAP MAKNES

SOLAR TEKNE

SOLAR ARJ

BAHE AYDINLATMASI

SOLAR ANTA

SOKAK AYDINLATMASI

Gne Enerjisinin Avantajlar Gne enerjisi tkenmeyen bir enerji kaynadr.Gne enerjisi ar bir enerji trdr. Gaz,duman,toz,karbon ya da kkrt gibi maddeler yoktur.Gne tm dnya lkelerinin yararlanabilecei bir enerji kaynadr.Gnei az yada ok gren yerlerde biraz verim fark olmakla birlikte dalarn tepelerinde , vadiler ve ovalarda bu enerjiden yararlanlmak-tadr.Gne Enerjisinin DezavantajlarGne enerjisi istenen anda istenen younlukta bulunmayabilir.Gne enerjisinden elde edilen nm talebinin youn olduu zamanlarda kullanlmadan nce enerjinin depo edilmesini gerektirir.Gneten gelen enerji kontrol edilemez.Gne enerjisinden yararlanmak iin gerekli dzeneklerin yatrm giderleri bugnk teknolojik aamada yksektir.

GNE ENERJS KULLANIMI Gne Kollektrleri Trkiyede gne enerjisinin en yaygn kullanm scak su stma sistemleridir.Halen lkemizde kurulu olan gne kollektr miktar 2001 yl iin 7,5 milyon m2 civarndadr. ou Akdeniz ve Ege Blgelerinde kullanlmakta olan bu sistemlerden ylda yaklak 290 bin TEP s enerjisi retilmektedir. Sektrde 100'den fazla retici firmann bulunduu ve 2000 kiinin istihdam edildii tahmin edilmektedir. Yllk retim hacmi 750 bin m olup bu retimin bir miktar da ihra edilmektedir. Bu haliyle lkemiz dnyada kayda deer bir gne kollektr reticisi ve kullancs durumundadr. Gne kollektrlerinin rettii sl enerjinin birincil enerji tketimimize katks yllara gre aada yer almaktadr.

Trkiye Gne Blgeleri Haritas

Gneten scak su

STANBUL :ANKARA :

ZMR : ANTALYA :

Trkiyenin Gnelenme Potansiyeline Gre Aylk Deiimleri

350 MW gcnde parabolik oluk gne santral-Kaliforniya

Gne Enerjisinin Gelecei Artan dnya nfusu ve buna bal olarak artan enerji talebi te yandan bu talebi karlamak iin kullanlan fosil yaktlarn neden olduu evre Kirlilii gelecekte yenilenebilir enerji kaynaklarnn dnya enerji tablosuna yapaca katknn artmasn zorunlu klmaktadr.Gne enerjisi potansiyel olarak tm dnyann enerji talebini karlayacak kadar byk olmakla birlikte daha yaygn kullanlmasn engelleyen bir takm teknik, ekonomik ve kurumsal engeller bulunmaktadr. Bu engellerden en nemlileri gne enerjisi retim ve ilk yatrm maliyetlerinin yksek olmas , gne olmad zamanlarda retimin kesintiye uramasdr. T ermal gne elektrik santrallerinin en by halen California da kuruludur.10 yldan fazla sredir almakta olan 350MW toplam gcndeki santralden Bugne kadar 5 milyar KW elektrik retilmitir.Fotovoltaik sistemlerin tm dnyadaki kurulu gc ise 500 MW civarndadr ki ylda 500 GWh enerji retimine karlk gelmektedir.Termal gne elektrii ithal enerji bamllnn azalmas, d bor yknn hafiflemesi ve bu teknolojinin evre dostu olmas gibi faktrler dikkate alnrsa gne enerji santrallerinin gelecekte daha yaygn ekilde kullanlaca dnlmektedir.

Gne Enerjisinde Dnyada Beklentiler & Hedefler

lkemiz gne enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklar bakmndan olduka zengin olmasna karn bu kaynaklarn kullanm potansiyeli gerektii lde gereklememektedir. Kullanmn yaygnlamas iin ;

Uygulayclara ynelik kurslar dzenlenmelidir.

Topluma enerji sistemlerini tantc TV filmleri ve bilgilendirme kitapklar hazrlanmaldr.

Eitim kurumlarnda yenilenebilir enerji sistemleri ve enerji tasarrufu konular retim programnda yerini almaldr.

Yeni yerleim yerlerinin planlanmasnda gne enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarnn kullanmn salayacak dzenlemeler yaplmaldr.

Gne enerjisinin kullanm ile ilgili standartlar gncelletirilmelidir.

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*