11หมวด 1 การนำองคกร

หมวด 1 การนำองคกร

หมวดการนำองคกร กลาวถงวธการทผบรหารขององคกรชนำและกำหนดวสยทศน

เปาประสงคระยะสนระยะยาว คานยม และความคาดหวงในผลการดำเนนการขององคกร โดยใหความ

สำคญกบวธการทผบรหารขององคกรสอสารกบบคลากร และการสรางบรรยากาศทสงเสรมใหเกด

พฤตกรรมการดำเนนการทมจรยธรรมและผลการดำเนนการทด รวมถงระบบการกำกบดแลตนเองทด

ความรบผดชอบตอสงคม รวมทงการสนบสนนชมชน

การนำองคกรเปนการมงเนนเพอปรบปรงองคกรเกยวกบ 1.1 การนำองคกร 1.2 ความรบผดชอบ

ตอสงคม โดยมรายละเอยด ดงน

1.1 การนำองคกร

หวขอนใหความสำคญใน 3 เรองคอ

1) บทบาทผบรหารขององคกรในการกำหนด วสยทศน เปาประสงคระยะสนระยะยาว

คานยม การสอสาร การสรางคณคาและการทำใหเกดความสมดลของคณคาระหวางผมสวนไดสวนเสย

ทกกลม รวมทงการทำใหเกดการมงเนนขององคกรในการปฏบตการตาง ๆ ในการสรางและรกษาให

องคกรมผลการดำเนนการทดอยางยงยน โดยตองอาศยการมงเนนอนาคตและความมงมนของผบรหาร

ทงในเรองการปรบปรงและนวตกรรม รวมทงการสรางบรรยากาศเพอใหเกดการกระจายอำนาจในการ

ตดสนใจ ความคลองตว และการเรยนรของบคลากร

2) การกำกบดแลตนเองทด เปนเรองของการจดการเพอใหเกดการควบคม และการตรวจสอบ

การดำเนนการขององคกร รวมทงความรบผดชอบในดานตาง ๆ ของผบรหารสงสดขององคกร

ซงการดำเนนการใหมนใจวาการกำกบดแลตนเองทดมประสทธผลจะมความสำคญตอความเชอถอ ของ

ผมสวนไดสวนเสยและสงคมโดยรวม ตลอดจนสงผลตอประสทธผลของการปฏบตงานองคกร

3) การทบทวนผลการปฏบตงาน มขอบเขตครอบคลมการดำเนนการในดานตาง ๆ ของ

องคกร ซงไมเพยงแตทบทวนวาองคกรทำไดดเพยงใดในปจจบน แตยงพจารณาวาองคกรจะดำเนนการ

ไดดอยางไรในอนาคตดวยผลการทบทวนผลการดำเนนการขององคกรจะเปนแนวทางในการปรบปรงและ

การสรางนวตกรรมทสอดคลองกบเปาประสงคหลกขององคกร ปจจยแหงความสำเรจ และตวชวด

ดงนน สงสำคญในการทบทวนโดยผบรหารขององคกร คอ การแปลงผลของการทบทวนไปสเรองทตอง

ดำเนนการและสามารถนำไปปฏบตทวทงองคกร ตลอดจนผมสวนเกยวของ

1.2 ความรบผดชอบตอสงคม

หวขอนใหความสำคญใน 3 เรอง คอ

1) การแสดงความรบผดชอบตอสงคม ในการแกไขปองกนผลกระทบทางลบทเกดจากการ

ดำเนนการและใหบรการขององคกร

12 หมวด 1 การนำองคกร

2) การดำเนนการอยางมจรยธรรม เพอแสดงใหเหนถงความรบผดชอบตอผรบบรการและ

ผมสวนไดสวนเสย ความโปรงใสในการดำเนนงาน รวมถงการปฏบตอยางมจรยธรรมตอผมสวนไดสวนเสย

3) การใหการสนบสนนชมชนทสำคญเพอสรางภาพลกษณทดขององคกรตอชมชน

บทบาทของผบรหารในการนำองคกร ม 4 บทบาท

( The 4 Roles of Leadership)

1. บทบาทในการชนำ (Pathfinding) กำหนดวสยทศนทสอดคลองกบ

ความตองการของผรบบรการ และกระตนใหบคลากรมงมนทจะปฏบตงานใหบรรล

วสยทศน

2. บทบาทในการสรางความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน (Aligning)

การคดคนระบบงานและเทคนคบรหารเพอใชในปฏบตงานมงสวสยทศน

3. บทบาทในการกระจายอำนาจการตดสนใจ (Empowering) การ

สรางเงอนไขเพอผลกดนใหบคลากรไดใชศกยภาพทมอยในการปฏบตงานทมอย

อยางเตมท

4. บทบาทในการเปนแบบอยางทด (Modeling) ทงหลกการในการ

ทำงานและการประพฤตตนเพอสรางศรทธาใหกบบคลากรใชเปนแบบอยาง

The 4 Roles of Leadership Franklin Covey Co.

การดำเนนการตามหมวด 1 มความสอดคลองและเชอมโยงกบพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑ

และวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 8-9, 20-29, 33-34, 37-38, 43-45

13หมวด 1 การนำองคกร

แนวทาง และวธการ

เพอใชในการปรบปรงกระบวนการบรหารจดการขององคกร

หมวด 1 การนำองคกร

1.1 การนำองคกร

ก. การกำหนดทศทางขององคกร

(1) - ผบรหารของสวนราชการดำเนนการอยางไรในการกำหนดในเรองวสยทศนเปาประสงคระยะสนและระยะยาว คานยม และผลการดำเนนการทคาดหวงไว รวมทงการถายทอดใหบคลากรในสวนราชการนำไปปฏบต

- ในการกำหนดผลการดำเนนการดงกลาว ผบรหารของสวนราชการไดคำนงถงความตองการหรอผลประโยชนของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยยดหลก ความโปรงใสและความชดเจนอยางไร

- ผบรหารของสวนราชการดำเนนการอยางไรในการสอสารในเรองดงกลาวแบบ 2 ทศทางอยางชดเจนและเปนรปธรรมไปสบคลากรทกคน รวมทงผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทสำคญ โดยผานระบบการนำองคกร

(การกำหนดทศทางขององคกร และการสอสาร)

แนวทางการดำเนนการ

บทบาททสำคญของผนำ (Leader) คอการกำหนดทศทางขององคกร ซงประกอบดวยการ

กำหนดคานยม วสยทศน (วตถประสงค พนธกจ เปาหมาย วาระงานสำคญ) แกองคกร พรอมทงระบ

ผลลพธสดทายและกลยทธทจะมงไปสผลนน ดำเนนการสอสารทศทางไปยงบคลกรทเกยวของเพอสราง

ความรวมมอ เกดเปนทมทเขาใจในวสยทศนและกลยทธ และยอมรบทศทางหรอการมอยของวสยทศนนน

และกระตนใหเกดความรวมมอโดยการสรางบรรยากาศในการทำงานของบคลากรในองคกร ใหเกดการ

เปลยนแปลงทสรางความพงพอใจโดยสวนรวม

การกำหนดวสยทศน

ในการกำหนดวสยทศนนน ควรนำเปาหมาย พนธกจ ความทาทายทงภายในและภายนอก

องคกร รวมทงความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย มาประกอบการ

การดำเนนการ และควรเปดโอกาสใหบคลากรภายในองคกรเขามามสวนรวมในการกำหนดทศทางของ

องคกรดวย เชน การจดใหมการประชม Shared Vision Session การสำรวจความคดเหนของบคลากร

เปนตน โดยมขนตอนการจดทำวสยทศน ดงน

14 หมวด 1 การนำองคกร

1) การประเมนสภาพความเปนจรงในปจจบน โดยใชเครองมอ SWOT Analysis เพอ

สะทอนใหเหนจดแขงและจดออนขององคกรในการตอบสนองตอโอกาสทจะเกดขนหรอการตอบโตตอ

แรงกดดน หรอภยคกคามจากภายนอก ซงประกอบดวยเทคนค ตาง ๆ ดงน การระดมสมองจากกลมเปาหมาย การออกแบบสอบถามรายบคคล การสำรวจความคดเหนจากผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การสำรวจเพอวเคราะหองคกร

2) การระบองคประกอบของวสยทศนเพอการเปลยนแปลง ขนตอนนเปนการสรางภาพ

อนาคตขององคกร ผบรหารตองกำหนดหลกเกณฑทสำคญเพอใชประกอบเนอหาในถอยแถลงวสยทศน

เชน กำหนดตำแหนง/อนดบ/ทาท ในการแขงขนกบคแขงขององคกร สภาพความเปลยนแปลงทจะเกดขน

ในอนาคต และระบทกษะการทำงานทเปนแกนหลกในการพฒนาองคกร นอกจากนควรมการทบทวน

องคประกอบของวสยทศนทงในแงจดมงหมายหลก ความสามารถเฉพาะ และคณคาหลกขององคกร

3) การกำหนดสาระสำคญของการเปลยนแปลง โดยการวเคราะหเปรยบเทยบภาพปจจบน

และภาพอนาคตทตองการไป แลวนำมากำหนดสาระสำคญของการเปลยนแปลงเพอใหบรรลวสยทศน

4) การรางวสยทศน โดยการระดมสมองและสรางความเหนรวมกนในองคกร

5) การประเมนรางวสยทศนโดยเปรยบเทยบกบหลกเกณฑ

ประเมนวสยทศนเพอใหทราบจดออนจดแขงวสยทศน โดยเปรยบเทยบกบหลกเกณฑ ซงมก

ประกอบดวย ตำแหนง/บทบาท/ทาทในการแขงขนกบองคกรคแขง ความเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต ทกษะหลกขององคกรทตองการพฒนา ทศทางและแนวทางในการตดสนใจ ความสามารถหรอความเขมแขงของคณคาหลก หลกการและเหตผลของการเปลยนแปลง สาระสำคญและรปแบบของการเปนผนำความเปลยนแปลง

6) การทบทวนเพอกำหนดเนอหาและรปแบบ

7) นำผลจากการประเมนในขนตอนทผานมามาจดทำรางวสยทศนอกครงและทบทวนหลกเกณฑ

รวมทงวพากษวจารณจนกวาจะไดขอยตรวมกน

การกำหนดคานยม

สำหรบการกำหนดคานยมขององคกร ผบรหารมบทบาทในการดำเนนการ ดงน

1) ผบรหารตองทำหนาทในการกำหนดคานยมในองคกร โดยเสนอมมมองใหมในการทำงาน

เสรมสรางความเขาใจใหบคลากรสามารถยอมรบการเปลยนแปลงทเกดขน โดยวธการใหบคลากรไดเรยนรจาก

การปฏบตจรง (Action Learning) ซงคานยมควรสอดคลองกบวสยทศนและพนธกจขององคกร

15หมวด 1 การนำองคกร

2) จดเตรยมและกำหนดกรอบของคานยมหรอคณลกษณะของบคลากรทพงประสงค โดย

วางแนวทางการพฒนาเพอไปสทศทางใหมใหเหนเปนภาพทชดเจน

3) เปดโอกาสและกระตนใหบคลากรมสวนรวมในการกำหนดคานยมองคกร ซงสามารถทำได

โดยองคกรแตงตงคณะทำงานประกอบดวย ขาราชการ ผทรงคณวฒ ซงปฏบตหนาทราชการในสายงาน

ตาง ๆ มาทำหนาทกำหนดคานยมรวมกน หรอ สำรวจความคดเหนของบคลากร

4) เปนตวอยางทดในการปฏบตตามคานยม เพอสรางศรทธาในการนำคานยมไปปฏบตของ

บคลากร

ตวอยางการกรอบแนวคดคานยมของ Australian Public Service Commission (APS)

www.aspc.gov.au

การสอสารทศทางขององคกร

เมอผบรหารไดจดทำคานยมขององคกร รวมทงกำหนดเปาประสงค คานยม และความคาดหวง

ขององคกรแลวจะตองมกระบวนการสอสารทมประสทธภาพ เพอใหบคลกรไดรบทราบ ยอมรบและนำไป

ปฏบตอยางจรงจง ผบรหารสามารถดำเนนการไดหลายวธแตวธการหนงทมประสทธภาพไดแกการสอสาร

แบบสองทศทาง (Two Way Communication) ซงอาจดำเนนการไดหลายรปแบบ เชน

16 หมวด 1 การนำองคกร

การจดประชมสมมนา ในรปแบบตาง ๆ ไดแก Values Workshop, Shared Vision Session การพบปะพดคย (face to face Communication) การเดนพบปะผปฏบตงานในแตละหนวยงาน (Walk Around)

(2) ผบรหารของสวนราชการดำเนนการอยางไรในการสรางบรรยากาศ

- เพอใหเกดการกระจายอำนาจการตดสนใจ นวตกรรม และความคลองตวในการปฏบตงาน

- เพอใหเกดการเรยนร ทงในระดบองคกรและผปฏบตงาน

- เพอสงเสรมใหบคลากรทำงานอยางถกตองตามกฎระเบยบและหลกจรยธรรม

(การกำหนดนโยบายหลกของผนำ 7 ประเดน คอ การกระจายอำนาจในการตดสนใจ

นวตกรรม ความคลองตวในการปฏบตงาน การเรยนรขององคกร การเรยนรของบคลากร การดำเนนการ

ตามกฎหมาย กฎระเบยบ ดำเนนการตามหลกจรยธรรม)

แนวทางการดำเนนการ

1) ผบรหารตองสรางบรรยากาศภายในองคกร เพอใหเกดการกระจายอำนาจและนวตกรรม เชน ควรนำระบบการบรหารแบบมสวนรวม เพอเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดมโอกาสใน

การตดสนใจและแสดงความคดเหนอยางมอสระ การมอบอำนาจใหผปฏบตงานในระดบรองลงมาใหสามารถตดสนใจไดอยางทนทวงท

เพอลดขนตอนการปฏบตงาน การมอบอำนาจเพอใหผปฏบตงานมโอกาสไดใชศกยภาพในการทำงานอยางเตมท

ภายใตการกำกบดแล ใหคำปรกษาแนะนำของผบรหาร การมอบอำนาจเพอใหเกดการทำงานในลกษณะของทมงาน หรอคณะกรรมการ/

คณะทำงาน การสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนเรยนรในลกษณะตาง ๆ ซงการสงเสรมการเรยนร

ขององคกร ม 2 ระดบ คอ ระดบองคกร และ ระดบบคคล - ระดบองคกร โดยการสงเสรมใหมการวจยและพฒนา การประเมนและพฒนา

กระบวนการทำงาน การรบฟงความคดเหนของบคลากรและผมสวนไดสวนเสย การแลกเปลยนวธการปฏบตงานทเปนเลศ การเทยบเคยงผลการปฏบตงาน

- ระดบบคคล โดยการสงเสรมใหบคลากรมโอกาสในการพฒนาตนเอง

2) จดระบบการทำงานทเออตอการพฒนาองคการไปสองคการแหงการเรยนร กลาวคอ มวสยทศนขององคกร กลยทธองคกรทชดเจน มการมอบหมายภารกจดวยความทาทายดวยเปาหมายทสอดคลองและนำไปสวสยทศน

ขององคกร มการสนบสนนอยางเตมท ดวยทรพยากรทงปวงไมวาจะเปนงบประมาณ บคลากร

โครงสรางพนฐาน และทสำคญ คอ “การใหโอกาส”

17หมวด 1 การนำองคกร

มการสรางบรรยากาศเปดตอยคแหงการสรางสรรค และการพฒนาภมปญญา ดวยการสงเสรมใหมความกลาคด-กลาแสดงออก-กลาลงมอทำ โดยใหทกคนเรยนรรวมกนและเปนทพงของกนและกน ทงน เพอใหเกดความเปนเลศขนแกองคกรและผมสวนรวมทกคน

การสรางความพงพอใจในงาน ซงมองคประกอบหลายประการ ไดแก คาตอบแทนทเหมาะสมกบงาน ลกษณะงานททำการเลอนตำแหนง หรอโอกาสกาวหนาในการทำงาน การบงคบบญชา การสรางทมงาน สภาพบรรยากาศในการทำงาน

การพฒนาทมงานใหเกดขนในองคการ คณลกษณะของทมงานทจะประสบความสำเรจ ไดแก

เปาหมาย : เปนเรองสำคญและเปนสงจำเปนเพราะเปาหมายททกคนมสวนรวม (Shared

Goals) จะทำใหเกดพฒนาการของทมงาน โดยทกคนมสวนรวม มความผกพนในเปาหมายรวมกน

การแสดงออก : ทกคนมสทธแสดงความคดเหนและรบฟง แลกเปลยนความคดเหนเพอให

เกดการสอสารและเกดความเขาใจทดตอกน

ความเปนผนำ : แมการทำงานเปนทมอาจมหวหนาทมทเปนทางการ แตการทำงานรวมกน

อาจสบเปลยนตำแหนงระหวางกนไดตลอดเวลา ซงจะชวยใหทมงานใชทกษะและความสามารถของ

สมาชกทกคนไดอยางเตมท

แสดงความคดเหนทสอดคลองและเปนเอกฉนท : การลงมตรวมกน เพอใหไดขอสรปทด

ทสดสำหรบแกปญหาและการปฏบตงานโดยไมสรางแรงกดดน หรอการบงคบใหจำใจยอมรบเสยงสวนใหญ

อยางไมเตมใจ

ความไววางใจ : เปนพนฐานทสำคญตอการทำงานเปนทม ซงจะชวยใหทมงานมผลงานความคด

สรางสรรค นวตกรรมใหม ๆ

ความคดสรางสรรค : ทมงานทมประสทธภาพจะตองดำเนนการอยางสรางสรรค โดย

อาศยพลงความคดและความสามารถของสมาชกแตละคน ในการสรางการเปลยนแปลงและความกาวหนา

แกทมงาน

ข. การกำกบดแลตนเองทด

(3) ในการกำกบดแลตนเองทด สวนราชการและผบรหารดำเนนการอยางไรในเรองทสำคญตอไปน

- ความรบผดชอบตอการปฏบตงานของสวนราชการ

- ความรบผดชอบดานการเงน และการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ

- การปกปองผลประโยชนของประเทศและผมสวนไดสวนเสย

(การกำกบดแลตวเองทด ดานการเงน ดานการปฏบตงาน และดานปกปองผลประโยชนของ

ประเทศและผมสวนไดสวนเสย)

18 หมวด 1 การนำองคกร

แนวทางการดำเนนการ

การกำกบดแลตนเองทดครอบคลมการอธบายถงวธการกำหนดทศทาง และการควบคมเพอ

สรางหลกประกนในดานตาง ๆ ดงน

1) ความรบผดชอบตอการปฏบตงานขององคกร

2) ความรบผดชอบดานการเงน และการปองกนและปราบปรามการทจรต ประพฤตมชอบ

3) การปกปองผลประโยชนของประเทศ และผมสวนไดสวนเสย

กระบวนการตาง ๆ ดานการกำกบดแลตนเองทด อาจรวมถงการอนมตทศทางเชงยทธศาสตร

การตรวจตดตามและประเมนผลการดำเนนการของผบรหารสงสดขององคกร การกำหนดคาตอบแทนและ

ผลประโยชนของระดบบรหาร การวางแผนการสบทอดตำแหนง การตรวจสอบทางการเงน การจดการ

ความเสยง และการเปดเผยขอมลขาวสาร เปนตน

ทงน ผบรหารควรวางระบบการกำกบดแลตนเองทด โดยกำหนดใหมระบบตรวจสอบการ

ดำเนนงานในทกระดบเพอใหเกดความโปรงใส มการปฏบตอยางยตธรรมในกลมผรบบรการและผมสวนได

สวนเสย โดยนำมาตรฐานการควบคมภายในไปใชในเชงปฏบต ของคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

สำนกงานการตรวจเงนแผนดน* มาเปนแนวทางในการดำเนนการ ซงมสาระสำคญโดยสรป ดงน

มาตรฐานการควบคมภายในกำหนดโดยคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนไดจดทำขนตาม

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน พ.ศ. 2542 มาตรา 15(3)(ก) โดยม

วตถประสงคเพอใหหวหนาหนวยงานภาครฐนำมาตรฐานการควบคมภายในทกำหนดไปใชเปนแนวทาง

สำหรบการจดวางระบบการควบคมภายในใหมประสทธผลและประสทธภาพมาตรฐานน

เปนเอกสารแนบทายระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำหนดมาตรฐานการควบคม

ภายใน พ.ศ. 2544 ซงจดทำจากประสบการณตรวจสอบของประเทศไทย โดยสำนกงานการตรวจเงนแผนดน

รวมทงไดอนมตตามมาตรฐานสากล คอ รายงานของคณะกรรมการรวมของสถาบนวชาชพตาง ๆ

(Committee of Sponsoring Organization of the Tradeway Commission - COSO) และแนวทาง

ปฏบตเกยวกบมาตรฐานการควบคมภายในของสถาบนตรวจเงนแผนดนระหวางประเทศ (International

Organization of Suprem Audit Institions - INTOSAI) มาตรฐานการควบคมภายในทคณะกรรมการ

ตรวจเงนแผนดนกำหนดประกอบดวย 5 องคประกอบทมความเชอมโยงและเกอกลกน

1) สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment)

2) การประเมนความเสยง ( Risk Assessment )

3) กจกรรมการควบคม ( Control Activities )

4) สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communications )

5) การตดตามประเมนผล ( Monitoring )

19หมวด 1 การนำองคกร

แผนภาพแสดงความสมพนธระหวางองคประกอบการควบคมภายใน ทง 5 องคประกอบ

1. สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment)

มาตรฐาน : ผกำกบดแล ฝายบรหาร และบคลากรของหนวยรบตรวจตองสรางบรรยากาศของการ

ควบคม เพอใหเกดทศนคตทดตอการควบคมภายใน โดยสงเสรมใหบคลากรทกคนในหนวยรบตรวจเกด

จตสำนกทดในการปฏบตงานในความรบผดชอบ และตระหนกถงความจำเปนและความสำคญของการ

ควบคมภายใน รวมทงดำรงรกษาไวซงสภาพแวดลอมของการควบคมทด

สภาพแวดลอมของการควบคม หมายถง ปจจยตาง ๆ ซงรวมกนสงผลใหมการ ควบคมขน

ในหนวยรบตรวจ หรอทำใหการควบคมทมอยไดผลดขน ในกรณตรงขามสภาพแวดลอมอาจทำใหการ

ควบคมยอหยอนลงได ตวอยางปจจยเกยวกบสภาพแวดลอมของการควบคม เชน ปรชญาและรปแบบ

การทำงานของผบรหาร ความซอสตยและจรยธรรม ความร ทกษะและความสามารถของบคลากร

โครงสรางการจดองคกร การมอบอำนาจและหนาทความรบผดชอบ นโยบายและวธบรหารดานบคลากร

เปนตน

บทบาทของผบรหารในการสงเสรมและสนบสนนใหเกดสภาพแวดลอมของการควบคมทด จดทำขอกำหนดดานจรยธรรม และแจงใหเจาหนาททกคนทราบวาการปฏบตหนาท

ดวยความซอสตย และมจรยธรรมมความสำคญอยางยง รวมทงผบรหารควรทำตวใหเปนแบบอยาง ทงโดยคำพดและการกระทำอยางสมำเสมอ

กำหนดนโยบาย มาตรฐาน และแนวทางการปฏบตงาน แลวแจงใหบคลากรทกคนในองคกรทราบ

20 หมวด 1 การนำองคกร

กำหนดโครงสรางการจดองคกรใหมสายการบงคบบญชา และความสมพนธระหวางหนวยงานภายในองคกรทเหมาะสม ชดเจน และสอดคลองกบขนาดและการดำเนนงานขององคกร

กำหนดใหมเอกสารกำหนดคณลกษณะเฉพาะตำแหนง (Job Description) ซงระบลกษณะงานของบคลากรทกตำแหนงหนาท และระดบของความร ความสามารถ และทกษะทจำเปนตองใชในแตละงานอยางชดเจน รวมทงมอบหมายอำนาจหนาทและความรบผดชอบใหแกบคลากรในแตละตำแหนงอยางเหมาะสม

กำหนดใหมนโยบายและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการบรหารทรพยากรบคคล เชน การสรรหาบคลากร การฝกอบรมและการพฒนาบคลากร การเลอนขนเงนเดอน การเลอนตำแหนง และการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรอยางชดเจนและเปนธรรม

กำหนดบทลงโทษทางวนยอยางชดเจนและเหมาะสม ในกรณทบคลากรในองคกรไดกระทำการทเปนการฝาฝนนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ แนวทางการปฏบตงาน หรอขอกำหนดดานจรยธรรมทกำหนดไว

2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

มาตรฐาน : ฝายบรหารตองประเมนความเสยงทงจากปจจยภายในและ ภายนอกทมผลกระทบตอการ

บรรลวตถประสงคของหนวยรบตรวจอยางเพยงพอ และเหมาะสม

การประเมนความเสยง หมายถง กระบวนการทใชในการระบและวเคราะหความเสยงทม

ผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคขององคกร รวมทงการกำหนดแนวทางทจำเปนตองใชในการควบคม

ความเสยง หรอการบรหารความเสยง

การกำหนดวตถประสงค (Objectives Setting) แบงออกไดเปน 2 ระดบ คอ

วตถประสงคในระดบองคกร (Entity – level objectives)

เปนวตถประสงคของการดำเนนงานในภาพรวมขององคกร โดยทวไปวตถประสงคใน

ระดบองคกรจะระบไวในแผนกลยทธ และแผนการปฏบตงานประจำปขององคกรเชนเดยวกบ ภารกจ

(Mission) และกลยทธในภาพรวมขององคกร

วตถประสงคในระดบกจกรรม (Activity – level objectives)

เปนวตถประสงคของการดำเนนงานทเฉพาะเจาะจงลงไปสำหรบแตละกจกรรมทองคกร

กำหนดเพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร ซงวตถประสงคของแตละกจกรรมจะตองสนบสนนและ

สอดคลองกบวตถประสงคในระดบองคกร

21หมวด 1 การนำองคกร

การกำหนดวตถประสงคขององคกรควรมลำดบขนตอน ดงตอไปน

1) กำหนดภารกจขององคกร

2) กำหนดวตถประสงคในระดบองคกรใหสอดคลองกบภารกจทกำหนดไว

3) กำหนดกจกรรมททำใหบรรลวตถประสงคในระดบองคกร

4) กำหนดวตถประสงคในระดบกจกรรม

วตถประสงคทกำหนดขนในแตละระดบ ควรมการกำหนดเปาหมายและตวชวดความสำเรจท

ชดเจนและสามารถวดผลได

ระบบการควบคมภายในทดจะตองใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา สามารถชวยใหองคกร

บรรลวตถประสงคดานการดำเนนงาน การรายงานทางการเงน การปฏบตตามกฎหมาย กฎระเบยบ

ทตองปฏบตทง 3 ดานดงกลาว เปนเปาหมายของการควบคมภายใน ดงนนวตถประสงคขององคกรจงควร

ระบไวดวยวาแตละวตถประสงคทกำหนดเปนวตถประสงคการควบคมภายในดานใด

ตามมาตรฐานฯ กำหนดใหฝายบรหารตองประเมนความเสยง เพอใหทราบวาการดำเนนงาน

ขององคกรมความเสยงทสำคญในเรองใดและในขนตอนใดของการปฏบตงานทมผลกระทบตอวตถประสงค

เปาหมาย หรอผลสำเรจของการปฏบตงาน การทราบจดเสยงทสำคญจะเปนประโยชนในการกำหนด

แนวทางการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยงตามระดบของความเสยง เชน มความเสยงมาก

ควบคมมาก ซงจะทำใหเกดความมนใจตามสมควรวาความเสยหายหรอความผดพลาดจะไมเกดขน หรอ

หากเกดขนจะอยในระดบทสามารถยอมรบได

ขนตอนในการประเมนความเสยงประกอบดวย

1) การระบปจจยเสยง (Risk Identification) ความเสยงมสาเหตจากปจจยทงภายในและภายนอกปจจยเหลานมผลกระทบตอ

วตถประสงคและเปาหมายขององคกรหรอผลการปฏบตงาน ทงในระดบองคกรและระดบกจกรรม ใน

การระบปจจยเสยงฝายบรหารจำเปนตองตงคำถามวามเหตการณใด หรอกจกรรมใดของกระบวนการ

ปฏบตงานทอาจเกดความผดพลาด ความเสยหาย และการไมบรรลวตถประสงคทกำหนด รวมทงม

ทรพยสนใดทจำเปนจะตองไดรบการดแลปองกนรกษา เชน ความเสยงจากการจดซอจดจางในราคาแพง

ความเสยงจากการจดซอพสดทมคณภาพตำกวาขอกำหนด เปนตน

2) การวเคราะหความเสยง (Risk Analysis) หลงจากระบปจจยเสยงแลว ขนตอไปคอการวเคราะหความเสยงหรอผลกระทบของ

ความเสยงตอองคกร เทคนคการวเคราะหความเสยงมหลายวธเพราะการวดความเสยงเปนตวเลขวาม

ผลกระทบตอองคกรเทาไรนนเปนสงททำไดยาก โดยทวไปจะวเคราะหความเสยงโดยประเมนนยสำคญหรอ

ผลกระทบของความเสยง (Materiality) และความถทจะเกดหรอโอกาสทจะเกดความเสยง (Frequency)

3) การบรหารความเสยง (Risk Management)

เมอทราบความเสยงทมนยสำคญและโอกาสทจะเกดความเสยงแลวควรวเคราะหสาเหตท

ทำใหเกดความเสยง และพจารณาวาจะยอมรบความเสยงนนหรอจะกำหนดกจกรรมการควบคมตาง ๆ

22 หมวด 1 การนำองคกร

ความเสยงใหอยในระดบทสามารถยอมรบไดระดบดงกลาวผบรหารมหนาทและความรบผดชอบกำหนดขน

แตทงนตองพจารณาถงคาใชจายหรอตนทนในการจดใหมกจกรรมการควบคมกบประโยชนทจะไดรบจาก

กจกรรมควบคมวาคมคาหรอไม

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

มาตรฐาน : ฝายบรหารตองจดใหมกจกรรมการควบคมทมประสทธภาพ และประสทธผล เพอปองกน

หรอลดความเสยหาย ความผดพลาดทอาจเกดขนและใหสามารถบรรลผลสำเรจตามวตถประสงคของ

การควบคมภายใน สำหรบกจกรรมการควบคมในเบองตนจะตองแบงแยกหนาทงานภายในหนวยรบ

ตรวจอยางเหมาะสม ไมมอบหมายใหบคคลใดบคคลหนงมหนาทเปนผรบผดชอบปฏบตงานทสำคญหรอ

งานทเสยงตอความเสยหายตงแตตนจนจบ แตถามความจำเปนใหกำหนดกจกรรมการควบคมอนทเหมาะสม

ทดแทน

กจกรรมการควบคม หมายถง นโยบายและวธการตาง ๆ ทฝายบรหารกำหนดใหบคลากร

ของหนวยรบตรวจปฏบตเพอลดหรอควบคมความเสยง และไดรบการสนองตอบโดยมการปฏบตตาม

ตวอยางกจกรรมการควบคม เชน การสอบทานงาน การดแลปองกนทรพยสน และการแบงแยกหนาท

เปนตน

การควบคมสามารถแบงเปน 4 ประเภท คอ

1) การควบคมแบบปองกน (Preventive Control)

เปนการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยงจากความผดพลาด ความเสยหาย เชน การ

แบงแยกหนาทการงาน การควบคมการเขาถงทรพยสน

2) การควบคมแบบคนพบ (Detective Control)

เปนการควบคมเพอคนพบความเสยหาย หรอความผดพลาดทเกดขนแลว เชน การสอบทานงาน

การสอบยนยอด การตรวจนบพสด เปนตน

3) การควบคมแบบแกไข (Corrective Control)

เปนวธการควบคมทกำหนดขนเพอแกไขขอผดพลาดทเกดขนใหถกตอง หรอเพอหาวธแกไข

ไมใหเกดขอผดพลาดซำอกในอนาคต และ

4) การควบคมแบบสงเสรม (Directive Control)

เปนวธการควบคมทสงเสรมหรอกระตนใหเกดความสำเรจตามวตถประสงคทตองการ

เชน การใหรางวลแกผมผลงานด

การจดใหมกจกรรมการควบคม

กจกรรมการควบคมควรเปนสวนหนงของการปฏบตงานโดยแทรกหรอแฝงอยกบการปฏบตงาน

ปกต เชน การวางแผน การปฏบตตามแผน การสอบทาน การดแลปองกนรกษาทรพยสนขององคกร

23หมวด 1 การนำองคกร

กจกรรมการควบคมมอยในทกระดบของการปฏบตงาน เชน การใหความเหนชอบ การอนมต การสอบ

ยนยอดและการกระทบยอด การสอบทานผลการปฏบตงาน การรกษาความปลอดภย การจดบนทก

กจกรรมตาง ๆ รวมทงการรวบรวมและจดเกบเอกสารทเกยวของซงเปนหลกฐานแสดงการปฏบตกจกรรม

นน ๆ กจกรรมการควบคมอาจประยกตใชในสภาพแวดลอมของระบบงานคอมพวเตอร หรอในระบบงาน

ททำดวยมอ และกจกรรมควบคมอาจแยกตามวตถประสงคของการควบคม เชน วตถประสงคเพอความ

มนใจวาการประมวลผลขอมลถกตองสมบรณ

4. สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communications)

มาตรฐาน : ฝายบรหารตองจดใหมสารสนเทศอยางเพยงพอ และสอสารใหฝายบรหารและบคลากรอน ๆ

ทเหมาะสมทงภายในและภายนอกหนวยรบตรวจ ซงจำเปนตองใชสารสนเทศนนในรปแบบทเหมาะสม

และทนเวลา

สารสนเทศ หมายถง ขอมลขาวสารทางการเงน และขอมลขาวสารอน ๆ เกยวกบการ

ดำเนนงานของหนวยรบตรวจ ไมวาเปนขอมลจากแหลงภายใน หรอภายนอก

ในการดำเนนงานองคกรจำเปนตองมการสอสารขอมลเกยวกบเหตการณตาง ๆ ทงภายใน

และภายนอกหนวยงาน ซงตองเปนขอมลทเกยวของ นาเชอถอ ทนเวลา และเปนขอมลทหนวยงาน

ตองการเพอชวยใหสามารถบรรลวตถประสงคทกำหนด ผบรหารระดบตาง ๆ จงจำเปนตองไดรบ ขอมล

ทงดานการดำเนนงานและดานการเงนเพอพจารณาวาการดำเนนงานไดเปนไปตามแผนกลยทธและ

แผนการปฏบตงานประจำป และบรรลวตถประสงคในการใชทรพยากรอยางมประสทธผลและประสทธภาพ

หรอไม ตวอยางเชน ขอมลการดำเนนงานซงตองนำมาใชจดทำรายงานการเงนจะรวมถงขอมลตาง ๆ

ดานการจดซอคาใชจายตาง ๆ รายการอน ๆ เกยวกบทรพยสนถาวร สนคาคงคลงหรอพสดคงคลง และ

ลกหน นอกจากน ยงจำเปนตองมขอมลการปฏบตงานเพอประกอบการพจารณาวาองคกรไดปฏบตตาม

ระเบยบ กฎหมาย และขอบงคบตาง ๆ หรอไม ขอมลดานการเงนเปนทตองการของผใชทงภายในและ

ภายนอก ขอมลเหลานเปนสงจำเปนเพอใชจดทำงบการเงนเพอรายงานตอบคคลภายนอก และเปนขอมล

ทจำเปนตองใชจดทำรายงานประจำวนเพอใชตดสนใจในการบรหารงาน จงควรจดใหมขอมลขาวสารท

เกยวของและแจกจายขอมลในรปแบบทเหมาะสมและทนเวลาใหฝายบรหารและบคลากรซงจำเปนตอง

ใชขอมลขาวสารนนเพอชวยใหผรบสามารถปฏบตหนาทของตนไดอยางมประสทธภาพ

การสอสารทมประสทธผลควรเปนไปอยางกวางขวาง มการสอสารขอมลทงจากระดบบน

ลงลางจากระดบลางขนบน และในระดบเดยวกนภายในองคกร นอกเหนอจากการสอสารภายในองคกร

แลวควรมการสอสารทเพยงพอกบบคคลอนภายนอกองคกรดวยเพอใหสามารถรบขอมลจากผมสวน

เกยวของหรอมสวนไดสวนเสยจากภายนอกเพอใหเกดประโยชนตอหนวยงาน

24 หมวด 1 การนำองคกร

5. การตดตามประเมนผล (Monitoring)

มาตรฐาน : ฝายบรหารตองจดใหมการตดตามประเมนผล (Monitoring) โดยการตดตามผลในระหวางการ

ปฏบตงาน (Ongoing Monitoring) และการประเมนผลเปนรายครง (Separate Evaluation) อยางตอเนองและ

สมำเสมอ เพอใหความมนใจวา

- ระบบการควบคมภายในทวางไวเพยงพอ เหมาะสม มประสทธภาพ และมการปฏบตจรง

- การควบคมภายในดำเนนไปอยางมประสทธผล

- ขอตรวจพบจากการตรวจสอบและการสอบทานอน ๆ ไดรบการปรบปรงแกไขอยางเหมาะสมและทนเวลา

- การควบคมภายในไดรบการปรบปรงแกไขใหสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไป

การตดตามประเมนผล หมายถง กระบวนการประเมนคณภาพการปฏบตงานและประเมน

ประสทธผลของการควบคมภายในทวางไวอยางตอเนองและสมำเสมอ โดยการตดตามผลในระหวางการ

ปฏบตงาน (Ongoing Monitoring) หรอในระหวางการออกแบบการควบคมภายใน และการประเมนผล

เปนรายครง (Separate Evaluation) ซงแยกเปนการประเมนการควบคมดวยตนเอง (Control Self

Assessement) และการประเมนการควบคมอยางเปนอสระ (Independent Assessement)

1) การตดตามผลในระหวางการปฏบตงาน (Ongoing Monitoring)

โดยทวไปการควบคมภายในจะไดรบการออกแบบเพอใหเกดความมนใจวามการตดตาม

ผลอยางตอเนองรวมเปนสวนเดยวกนและอยในการดำเนนงานดานตาง ๆ ตามปกตขององคกร การ

ตดตามผลมกอยในรปกจกรรมการบรหารและการกำกบดแลโดยปกต เชน การเปรยบเทยบ การสอบยน

และกจกรรมอนซงเปนการปฏบตงานตามหนาทประจำของบคลากรในองคกร

2) การประเมนรายครง (Separate Evaluations)

มวตถประสงคมงเนนไปทประสทธผลของการควบคม ณ ชวงเวลาใดเวลาหนงทกำหนด

โดยขอบเขตและความถในการประเมนรายครงขนอยกบการประเมนความเสยงและประสทธผลของวธการ

ตดตามผลอยางตอเนองเปนหลก การประเมนรายครงอาจทำในลกษณะของการประเมนการควบคมดวย

ตนเอง (Control Self-Assessments) ซงกลมผปฏบตงานในสวนงานหรอสวนงานเปนผประเมนประสทธผล

ของการควบคมภายในของสวนงานนนๆ เอง และการประเมนการควบคมโดยอสระ (Independent Control

Assessments) ซงประเมนโดยผไมมสวนเกยวของโดยตรงกบการดำเนนงาน เชน การประเมนผลโดย

ผตรวจสอบภายในหรอผตรวจสอบภายนอก

25หมวด 1 การนำองคกร

3. ความรบผดชอบของผบรหารตอการตดตามประเมนผล

ผบรหารตองจดใหมการตดตามผล (หมายถงการประเมนมาตรการ หรองานทอยระหวาง

การออกแบบ หรออยระหวางการดำเนนงาน) และการประเมนผล (หมายถงการประเมนมาตรการ หรองาน

ทไดใชไปแลวเปนระยะเวลาหนงและสมควรไดรบการประเมนวายงมความเหมาะสมกบสงแวดลอมตาง ๆ ท

เปลยนไปอกหรอไม) โดยกำหนดใหมการตดตามผลเกยวกบความมประสทธผลของการควบคมภายในอยาง

ตอเนอง และกำหนดใหการตดตามผลเปนสวนหนงของการปฏบตงานประจำวน นอกจากน ตองจดใหมการ

ประเมนผลทงการประเมนการควบคมดวยตนเอง และการประเมนการควบคมอยางเปนอสระ โดยบคลากรท

มความร ความสามารถ และทกษะอยางเพยงพอ และกำหนดใหรายงานเกยวกบความไมมประสทธผลของ

ระบบการควบคมภายในโดยตรงตอผบรหารและคณะกรรมการตรวจสอบ (ถาม) อยางเพยงพอและทนกาล

เมอผบรหารไดรบรายงานการตดตามและการประเมนผล ควรดำเนนการดงน

ประเมนขอตรวจพบ ขอบกพรองและขอเสนอแนะทไดจากการตรวจสอบและการ

สอบทานอน ๆ โดยทนท

กำหนดมาตรการทเหมาะสมสำหรบการดำเนนการตามขอตรวจพบและขอเสนอแนะ

ทไดรบจากการตรวจสอบและการสอบทาน

ดำเนนมาตรการตาง ๆ ทกำหนดขนเพอจดการหรอแกไขปญหาทไดรายงานใหผบรหาร

ระดบเหนอกวาทราบภายในระยะเวลาทกำหนด กระบวนการแกไขปญหาเรมตนทการรายงานผลการตรวจสอบ

หรอผลการสอบทานตอผบรหารในระดบเหนอกวาและเสรจสนลงเมอมาตรการทใชกอใหเกด

- การแกไขขอบกพรองทพบ

- การปรบเปลยนในทางทดขน หรอ

- การชแจงถงเหตผลทไมจำเปนตองดำเนนการใด ๆ กบขอตรวจพบ และขอเสนอแนะ

ศกษาเพมเตมจาก * เอกสารคำแนะนำ : การนำมาตรฐานการควบคมภายในไปใชในเชงปฏบต ของคณะกรรมการตรวจเงน

แผนดน สำนกงานการตรวจเงนแผนดน

ค. การทบทวนผลการดำเนนการขององคกร

(4) - ผบรหารของสวนราชการดำเนนการอยางไรในการทบทวนผลการดำเนนการของสวนราชการ

- ผบรหารของสวนราชการใชผลการประเมนและทบทวนดงกลาวมาประเมนความสำเรจของการบรรลเปาประสงคระยะสนและระยะยาวของสวนราชการอยางไร

- ผบรหารของสวนราชการนำผลการประเมนและทบทวนนมาใชในการประเมนความสามารถในการตอบสนองความตองการทเปลยนแปลงไปของสวนราชการอยางไร

(การทบทวนผลการดำเนนการ)

26 หมวด 1 การนำองคกร

แนวทางการดำเนนการ

1) ผบรหารทบทวนผลการดำเนนงานโดยพจารณาความกาวหนาของผลการดำเนนงานตาม

ตวชวดตามคำรบรองการปฏบตราชการ รอบ 3 เดอน 6 เดอน 12 เดอน (Self Assessment Report

Card : SAR Card)

2) ผบรหารพจารณาผลการดำเนนการในเรองแผนงาน/โครงการ และแผนการใชจายเงน

(Cash Flow) ทงน ใหเปนไปตามแผนงานทกำหนดไว ซงอาจใชโปรแกรม Microsoft Project มาใช

ในการตดตามงานเปนประจำทกสปดาห

3) มการมอบหมายเจาหนาทผรบผดชอบการตดตามผลการดำเนนงานทชดเจนเมอพบปญหา

อปสรรค ใหรายงานปญหาอปสรรคตอทประชมฝายบรหาร เพอหาทางแกปญหาตอไป

4) กำหนดใหผบรหารระดบสำนก/กอง เปนผรบผดชอบผลการดำเนนงาน

(5) - ตวชวดสำคญทผบรหารของสวนราชการทบทวนเปนประจำมอะไรบาง - ผลการทบทวนทผานมาเปนอยางไร

แนวทางการดำเนนการ

สวนราชการควรเลอกตวชวดทสงผลกระทบตอยทธศาสตร พนธกจหลก และกระบวนการ

สรางคณคานำมาทบทวนเปนประจำ เชน

ความพงพอใจของผรบบรการ

ประสทธภาพของการใชจายงบประมาณ

(6) - ผบรหารของสวนราชการมวธการอยางไรในการนำผลการทบทวนดงกลาวมาจดลำดบความสำคญ เพอใหเกดการปรบปรงทงอยางตอเนองและอยางกาวกระโดด รวมทง ใชเปนโอกาสในการสรางนวตกรรม

- ผบรหารของสวนราชการใชวธการอยางไรในการนำผลการทบทวนไปปรบปรง และนำไปสการปฏบตทวทงสวนราชการ รวมถงผมสวนเกยวของ

(การใชประโยชนจากผลประเมนเพอจดลำดบความสำคญและการปรบปรงทวทงองคกร)

แนวทางการดำเนนการ

1) นำผลการทบทวนจากการดำเนนงานมาวเคราะหโดยใชเทคนคตาง ๆ เชน Vital Few*

(การเลอกกลมปญหาทสามารถทำไดงายแตสงผลกระทบสง : หลก 80/20 ของ Pareto) ตาราง 2 ปจจย

เปนตน

2) นำผลจากการจดลำดบความสำคญมากำหนดทศทางขององคกร และกำหนดแผนปฏบต

การเพอใหเกดการปรบปรงองคกรไดอยางทนทวงท

3) มอบหมายผรบผดชอบในการดำเนนการ

4) นำผลการดำเนนการมารายงานตอผบรหาร และถายทอดการเรยนรระหวางบคลากรเพอ

ปองกนปญหามใหเกดขน

27หมวด 1 การนำองคกร

โดยมขนตอนการทบทวนผลการดำเนนการ และการนำผลการทบทวนไปใชในการกำหนด

ทศทางองคกรดงภาพ

ศกษาเพมเตมจาก

* คมอการนำองคกรเขาสการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ สำนกงาน ก.พ.ร. หนา 70

(7) - ผบรหารของสวนราชการในแตละระดบไดรบการประเมนผลงานอยางไร

- สวนราชการนำผลจากการประเมนผลงานของผบรหารไปปรบปรงระบบการนำองคกรของ ผบรหารทกระดบอยางไร

(การประเมนผลงานผบรหาร และนำผลการประเมนไปปรบระบบการนำองคกร)

แนวทางการดำเนนการ

1. กำหนดใหมตวชวดผลการปฏบตงานทชดเจน โดยคำนงถงผลสำเรจและผลสมฤทธของ

งานเปนหลก

2. จดทำขอตกลงในการปฏบตงานรวมกน ซงถายทอดตวชวดระดบองคกรสระดบบคคล

(Individual Scorecard) โดยผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชา

3. ผบงคบบญชาระดบสงขนไปตองมการประเมนผลงานตามทไดรบเปาหมาย (ทไดรบการ

ถายทอด) อยางนอยปละ 2 ครง

4. จดใหมคณะกรรมการพจารณากลนกรองผลการประเมนเพอใหเกดมาตรฐานและความ

เปนธรรม

5. ควรมการเปดเผยหลกเกณฑการประเมนและผลการประเมนใหบคลากรรบทราบ

28 หมวด 1 การนำองคกร

6. ผบงคบบญชานำผลการประเมนไปพจารณาในการเลอนขนเงนเดอน ใหรางวลจงใจ และ

การบรหารงานบคคลเรองอน ๆ และควรนำผลการประเมนแจงกลบไปยงบคลากร รวมถงการนำไปใช

ประกอบการใหคำปรกษาแนะนำแกบคลากรเพอใหมการแกไขปรบปรงการปฏบตงาน และพฒนา

ขดสมรรถนะและผลสมฤทธการปฏบตงานดยงขน

1.2 ความรบผดชอบตอสงคม

ก. ความรบผดชอบตอสงคม

(8) - ในกรณทการบรการและการปฏบตงานมผลกระทบในทางลบตอสงคม สวนราชการดำเนนการอยางไร

(การดำเนนการตองานทมผลกระทบทางลบตอสงคม (เหตการณเกดขนแลว)

แนวทางการดำเนนการ

หากการดำเนนงานหรอบรการขององคกรสงผลกระทบทางลบตอสงคม องคกรตองรบแกไข

อยางเรงดวน โดยดำเนนการไดดงน

1) จดตงคณะทำงานในการศกษาวเคราะหผลกระทบโดยเฉพาะผลกระทบทางลบทเกดขน

ในประเดนตางๆ ดงน

กลมผไดรบผลกระทบทางลบอนเกดจากผลการดำเนนงานและการบรการขององคกร และ

ผลเสยทเกดขนในแตละกลม

ศกษาแนวทางในการแกไขผลกระทบทางลบทเกดขน

2) เสนอฝายบรหารเพอกำหนดมาตรการในการบรหารจดการผลกระทบทางลบทเกดขนจาก

การดำเนนงานขององคกร

3) ดำเนนการแกไขผลกระทบทางลบตามมาตรการทกำหนด

4) ประเมนผลการดำเนนการแกไขผลกระทบทางลบ และนำผลจากการประเมนไปปรบปรง

มาตรการ หรอแนวทางในการจดการผลกระทบทางลบ

(9) - กระบวนการ เปาประสงค ตวชวด และเปาหมายของสวนราชการในการจดการกบผลกระทบในทางลบทเกดขนคออะไร

(10) - สวนราชการไดคาดการณลวงหนาถงผลกระทบในทางลบของการบรการและการปฏบตงานทอาจเกดขนตอสงคมทงในปจจบนและอนาคตอยางไร

- สวนราชการมการเตรยมการเชงรกในประเดนดงกลาวอยางไร

(การดำเนนการตองานทมผลกระทบทางลบตอสงคม (การประเมนและปองกน))

29หมวด 1 การนำองคกร

แนวทางการดำเนนการ

การวเคราะหผลกระทบตอชมชน คอการวเคราะหหรอประเมนผลและคาดคะเนผลกระทบท

อาจเกดขนจากการดำเนนงานหรอบรการขององคกรทงในปจจบนและอนาคต ซงในการวเคราะหควรให

ความสำคญกบประเดนทมผลตอคณภาพชวตของประชาชน ประเดนทเกยวของกบความปลอดภย

วฒนธรรม วถชวต ความเปนอย การทำงาน อาชพและการบรการตอโดยมขนตอนในการดำเนนการ

ดงน

1) จดตงคณะทำงานในการศกษาวเคราะหผลกระทบทอาจจะเกดขนจากการดำเนนการและ

บรการขององคกรในปจจบนและอนาคต

2) คณะทำงานศกษาและระบความเสยงทจะเกดผลกระทบทางลบตอสงคมเนองจากการ

ดำเนนงานและบรการขององคกรทงในปจจบนและอนาคตโดยพจารณาจากรายละเอยดขอมลชมชน

และการรบฟงความคดเหนของประชาชน

3) ศกษาวธการและแนวทางในการปองกนปญหาทจะเกดจากการดำเนนงานขององคกร

ทงในปจจบนและอนาคต

4) คณะทำงานเสนอฝายบรหารเพอกำหนดมาตรการและวธการในการรองรบและปองกน

ความเสยงทอาจเกดขนจากการดำเนนงานทงในปจจบนและอนาคต

5) นำมาตรการและวธการทไดรบความเหนชอบจากฝายบรหารไปใชในการปองกนผล

กระทบทางลบทอาจเกดขนจากการดำเนนงานและบรการขององคกร

6) ประเมนผลการดำเนนการเพอปองกนผลกระทบทางลบ และนำผลจากการประเมนไป

ปรบปรงมาตรการหรอแนวทางในการปองกนผลกระทบทางลบ

ศกษาเพมเตมจาก

* คมอเทคนคและวธการบรหารจดการสมยใหม ตามแนวทางการบรหารกจการบานเมองทด เรอง การ

วเคราะหผลกระทบ (ผลดและผลเสย) ตอประชาชน และระบบรบฟงความคดเหนของประชาชน

และการสำรวจความพงพอใจของประชาชนผรบบรการ

ข. การดำเนนการอยางมจรยธรรม

(11) - ผบรหารของสวนราชการไดกำหนดวธปฏบตเพอใหสวนราชการมการดำเนนการอยางมจรยธรรมอยางไร

(การการกำหนดวธปฏบตใหดำเนนการอยางมจรยธรรมในการปฏบตงาน)

30 หมวด 1 การนำองคกร

แนวทางการดำเนนการ

1. สวนราชการตองกำหนดใหมการวเคราะหคานยมหลก

2. จดทำนโยบายการกำกบดแลองคการทด (Governance Policy) ซงประกอบดวย นโยบาย

ขอกำหนดและแนวปฎบตในระดบองคกรและระดบบคคล

3. สรางความเขาใจแกบคคลากรในองคกรใหรบรทวกนโดยการฝกอบรม ประชาสมพนธ

ผานสอตาง ๆ

4. ตดตามผลการดำเนนงาน ทงน จะตองมการกำหนดมาตราการสำหรบการละเมดจรยธรรม

(Compliance) เชน การวากลาว การตกเตอน และการลงโทษทางวนย

ค. การใหการสนบสนนตอชมชนทสำคญดำเนนการขององคกร

(12) - สวนราชการดำเนนการอยางไรในการสนบสนนและเสรมสรางความเขมแขงใหแกชมชนทสำคญตอสวนราชการ

- ชมชนใดทสำคญกบสวนราชการของทาน และมวธเลอกชมชนดงกลาวอยางไร

- มวธการอยางไรในการเลอกกจกรรมทจะสนบสนนชมชน

- ผบรหารของสวนราชการและบคลากรมสวนรวมในกจกรรมการพฒนาชมชนดงกลาวอยางไร

(การสนบสนนชมชนทสำคญ)

นโยบายการกำกบดแลองคการทด (Governance Policy)

31หมวด 1 การนำองคกร

แนวทางการดำเนนการ

องคกรควรตระหนกถงความรบผดชอบตอสงคมดวยจตวญญาณทจะตอบแทนกลบตอสงคม

อยางแทจรง ตามแนวคดการสรางความรบผดชอบตอสงคม (Corporate Social Responsibility :

CSR) ซงองคกรทกขนาดมโอกาสบำเพญตนเปนพลเมองด โดยครอบคลมถงการสงเสรมและสนบสนน

บคลากรในการใหบรการชมชน ตวอยางของการมสวนรวมในชมชน รวมถงความรวมมอกบโรงเรยนและ

คณะกรรมการโรงเรยนเพอปรบปรงการศกษา ความรวมมอกบผใหบรการดานสาธารณสขเพอปรบปรง

สขอนามยของชมชนทองถน โดยการใหการศกษาและเปนอาสาสมครเพอแกไขปญหาสาธารณสข รวมทง

ความรวมมอในการมบทบาทในการชกชวนองคกรอนใหมสวนรวมในกจกรรมทเปนประโยชน เชน การ

แลกเปลยนวธปฏบตทเปนเลศเพอเพมศกยภาพในการปฏบตงานหรอการแขงขนขององคกร และเพอ

ปรบปรงสงแวดลอม

ทงน ในการดำเนนการดงกลาวตองไดรบความเหนชอบของคนสวนใหญในองคกรและรวมมอกน

ในการสนบสนนชมชน โดยมขนตอนในการคดเลอกชมชนและสนบสนนชมชนดงน

1) ผบรหารและบคลากรในองคกร เขามามสวนรวมในการคดเลอกชมชน โดยกำหนดปจจย

ทสำคญในการใชคดเลอกชมชน เชนเปนชมชนทองคกรตงอย หรอชมชนทไดรบผลกระทบจากการดำเนนการ

ขององคกร หรอเปนชมชนทเหนควรสนบสนนในกจกรรมสาธารณกศล

2) สำรวจ จำแนก และจดลำดบความตองการของชมชนทเลอก ทงน ควรใหการสนบสนน

โดยคำนงถงทรพยากร และขดความสามารถขององคกร

3) ดำเนนการสนบสนนชมชนตามกจกรรมทกำหนด และสงเสรมใหบคลากรเขามามสวนรวม

ในการสนบสนนกจกรรมของชมชน

4) ตดตามประเมนผลการดำเนนการเพอใหตรงกบความตองการของชมชน

คำถามขอนอาจตองมการปรบปรงใหเหมาะสมกบบรบทภาคราชการไทย

32 หมวด 1 การนำองคกร

ตวอยางเครองมอ หรอ เทคนคทนำมาใชในการปรบปรงองคกร

หมวด 1 การนำองคกร

1. การสอสารทมประสทธภาพ (Communication Effectiveness)

2. โครงสรางระบบธรรมาภบาล (Governance System Structure)

3. กระบวนการนำองคกร (Leadership Process )

4. แผนสบทอดตำแหนง (Succession Planning)

5. การบรหารการเปลยนแปลง (Change Management)

หลกการแนวคดของเครองมอโดยสงเขป

1. การสอสารทมประสทธภาพ (Communication Effectiveness)

หลกการ

การกำหนดทศทางทชดเจนและเหมาะสมขององคกรเปนสงจำเปนตอความยงยนขององคกร

และสงสำคญในการขบเคลอนใหองคกรไปสทศทางนนตองอาศยความรวมมอของบคลากรทกคนใน

องคกร ดงนนผบรหารองคกรตองมวธการทชดเจนและเหมาะสมในการสอสารถงทศทาง เปาหมายของ

องคกรใหบคลากรในองคกรรบทราบ เขาใจ และมความมงมนทจะบรรลซงเปาหมาย

การสอสารทมประสทธภาพเปนสงทจำเปนในสอทศทาง เปาหมาย กลยทธจากผบรหารส

พนกงาน และตองมวธการทเหมาะสมในการสอสารความเหน มมมอง แนวคดและขอเสนอแนะจากพนกงาน

กลบสผบรหารในลกษณะการสอสารสองทาง รวมทงการสอสารผลการดำเนนงานในแตละชวงเวลาวาเปน

อยางไร บรรลเปาหมายและเปนไปในทศทางทบรษทกำหนดหรอไมใหกบบคลากรทกคนในองคกร

กระบวนการ

1. ทราบอยางชดเจนถงเนอหาของสารทตองการสอใหผรบสารทราบ พรอมทงทราบถง

กลมเปาหมายหลกทตองการใหรบทราบ

2. วเคราะหกลมเปาหมายหลกวามพฤตกรรมอยางไรทงในเรองของลกษณะการทำงาน

และกลมสงคม เพอเลอกและกำหนดวธการสงสารทเหมาะสมและมประสทธภาพ อาจพจารณาวธการสอสาร

ทงทเปนทางการและไมเปนทางการเพอใหกลมเปาหมายทราบถงสงทตองการสอออกไป

3. ดำเนนการสอสารออกไปตามแนวทางทกำหนด พรอมทงพจารณาความเหมาะสม ดวยวา

ควรเปนการสอสารทางเดยวหรอสองทศทางซงขนอยกบเนอหาและวตถประสงคของสารทจะสงออกไป

33หมวด 1 การนำองคกร

4. เฝาตดตามและประเมนวาผรบสารไดรบสารและเขาใจในสงทตองการใหทราบหรอไม

พรอมทงตองตระหนกวาเปนบทบาทหนาทของผรบสารทตองคดและหาวธการทเหมาะสมกบกลม

ผรบสารเปาหมาย

5. ปรบปรงและหาแนวทางทเหมาะสมเพอใหการสอสารมประสทธภาพและประสทธผล

ดขน อยางตอเนอง

2. โครงสรางระบบธรรมาภบาล (Governance System Structure)

หลกการ

หลกธรรมมาภบาลเปนสงสำคญทหลายองคกรในปจจบนไดนำมาประยกตใช และเปน

ความคาดหวงของผมสวนไดสวนเสยขององคกร รวมทงเปนความคาดหวงของลกคาและผรบบรการ เพอ

ใหเกดการบรหารจดการทเปนไปตามหลกธรรมมาภบาลโครงสรางองคกรดานการบรหารตามหลกธรรม

มาภบาลเปนสงสำคญ เพอวางระบบ กำหนดแนวทาง การนำไปใช การกำกบดแลการบรหารงานของ

องคกร

โครงสรางทชดเจน เปนอสระ และยอมรบจากทกหนวยงานเปนสงสำคญ พรอมกระบวน

บรหารหลกธรรมาภบาลทชดเจนและเปนระบบ

กระบวนการ

1. กำหนดวสยทศนทชดเจนของผนำองคกร กำหนดและแบงแยกบทบาทหนาททชดเจน

ของคณะกรรมการชดตาง ๆ และฝายจดการขององคกร อาท คณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการ

สรรหา คณะกรรมการกำกบดแลกจการทด คณะกรรมการกำหนดคาตอบแทน ทงน องคกรตอง

พจารณาความถวงดลของคณะกรรมการฯ ทประกอบดวยผบรหารและผทไมเปนผบรหารเพอใหไดขอเสนอ

ทเปนธรรมและอสระ

2. กำหนดนโยบายเกยวกบการดแลกจการในเรองสทธและความเทาเทยมกนของผมสวนได

สวนเสย

3. คณะกรรมการฯ ประกาศใหเกดการรบรสทธและความเทาเทยมของกลมผมสวนได

สวนเสย กลมตาง ๆ กลมบคลากร ลกจาง ผตรวจสอบ หนวยงานทเกยวของ ผใชบรการ เพอใหเกดความ

ชดเจนและเปดเผย

4. คณะกรรมการฯ จดทำแนวทางเกยวกบจรยธรรมหรอจรรยาบรรณ (Code of ethics or

statement of business conduct) พรอมทงเผยแพรใหผมสวนไดสวนเสยรบทราบ รวมทงบคลากร

ขององคกร

5. ดำเนนการเปดเผยขอมลและความโปรงใส และจรยธรรมของธรกจ

6. กำหนดวาระการประชมทชดเจน

7. จดตงคณะอนกรรมการชดตาง ๆ เพอศกษารายละเอยดและกลนกรองงานตาม

ความจำเปนของสถานการณตาง ๆ ทเปลยนแปลงไป

34 หมวด 1 การนำองคกร

8. ดำเนนการจดทำ รกษาไวและทบทวนระบบการควบคม อาท การควบคมทางการเงน

การปฏบตงาน การจดการความเสยง และรายการผดปกตทงหลาย

9. จดทำรายงานใหครอบคลมถงเรองสำคญ ๆ ตามขอพงปฏบตทดและเปดเผยตอสาธารณชน

และพรอมรบการตรวจสอบ

3. กระบวนการนำองคกร (Leadership Process )

หลกการ

องคกรยคใหม ไมวาจะขนาดเลก กลาง หรอใหญ จะประสบความสำเรจได หวใจสำคญ

หรอคำตอบสดทายอยท ผนำ ซงผนำยคใหมตองรเทาทนตอการเปลยนแปลงของโลก และทสำคญตองม

ภาวะผนำ หรอความสามารถในการเปนผนำ เนองจากองคกรยคใหมเนนทมการทำงาน ผนำทชาญฉลาด

ตองมวสยทศน และกลยทธในการนำทม สามารถแสดงบทบาทผนำไดอยางเหมาะสม ตลอดจนเปนผผลกดน

พฒนาทม กระบวนการทำงาน และนำองคกรสความแขงแกรง ตลอดจนตองม Model ในการเปนผนำ

อนจะนำไปสการปรบเปลยนพฤตกรรมของตน สการเปนผนำทผตามยอมรบและใหความเชอมน

กระบวนการ

1. ผบรหารระดบสง หรอคณะผบรหารรวมกำหนดวสยทศน หรอเปาหมายการดำเนนงาน

ขององคกร โดยพจารณาจากพนธกจหลกและนโยบายการพฒนาประเทศ

2. กำหนดคานยมหลกเพอใชเปนแนวทางในการปฏบตงานรวมกนของบคลากร

3. สรางระบบการสอสารและถายทอดวสยทศน พนธกจ เปาประสงค และคานยม

องคกร

4. สรางระบบการตรวจสอบความเขาใจและการปฏบตตามวสยทศน พนธกจ และคานยม

องคกร

5. สรางระบบตรวจตดตามประเมนผลการดำเนนงานตามเปาประสงคทกำหนด

6. กำหนดบทบาทหนาทของคณะผบรหารดานจรยธรรมในการบรหารและการประพฤต

ปฏบตทด

7. สรางระบบการสงเสรมใหบคลากรมสวนรวมในการเสนอแนะและการสรางนวตกรรม

โดยอาจใชเครองมอ เชน กจกรรมขอเสนอแนะ (Suggestion System) กจกรรมกลมควบคมคณภาพ

(QCC)

8. กำหนดตวชวดหลกเพอประเมนระบบการนำองคกร และถอเปนผลการปฏบตงานท

สำคญของคณะผบรหารจดทำแผนการสงเสรมดานความรบผดชอบตอสงคม และสงเสรมใหบคลากร

มสวนรวมในการดำเนนการตามแผน รวมทงจดใหมการประชาสมพนธเผยแพรทงภายในและภายนอก

องคกร

35หมวด 1 การนำองคกร

4. แผนสบทอดตำแหนง (Succession Planning)

หลกการ

ในการบรหารองคกรใหประสบความสำเรจอยางตอเนอง ปจจยทสำคญนอกเหนอจาก

การมระบบการบรหารจดการทดแลวองคกรตองประกอบดวยบคลากรทมความสามารถ ศกยภาพ ทศนคต

และมศลปะในการบรหารงานทด ในองคกรทมอายงานทยาวนานอาจประสบปญหาการเกษยณอายของ

บคลากร โดยเฉพาะในตำแหนงผบรหารระดบกลางขนไป เพอใหเกดความตอเนองและไมกระทบตอ

ระบบการบรหารจดการองคกรจำเปนตองมการประเมน วางแนวทางและดำเนนการในการสรางและ

พฒนาบคลากรเพอทดแทนในตำแหนงงานทมการเกษยณอายหรอลาออก

กระบวนการ

1. สรรหาและคดเลอกผมคณสมบตเหมาะสมมาทดแทนตำแหนง โดยกำหนด Competency

ของตำแหนงงานทจะหาคนมาทดแทนใหชดเจนกำหนดพฤตกรรมทคาดหวงตาม Competency แตละตว

เปน Role Model ใหชดเจน ประเมน Competency ของบคคลตามเกณฑ Competency ของตำแหนงท

กำหนดไวพจารณาจดลำดบคดเลอกบคคลทตรงกบ Role Model มากทสดโดยเรยงจากมากไปหานอย

สามารถเลอกได 3 ลำดบสำรองไวในกรณ Successor ลำดบแรกลาออกไป

2. จดทำแผนพฒนาและฝกอบรม

2.1 ผเปนเจาของตำแหนงประเมนจดแขง/จดออนหรอหาชองวาง (Gap) จดทตองพฒนา

ปรบปรงของ Successor แตละคน

2.2 จดทำแผนพฒนาและฝกอบรมรายบคคล (Individual Development Plan) แกกลม

Successors โดยใหโอกาสแก Successor ลำดบแรกกอน หากมงบประมาณมากพอกใหพฒนา

Successor ทงหมดไปพรอมกน

3. พจารณาจายคาตอบแทนและปรบเปลยนสวสดการตามความเหมาะสมเมอเลอน

ตำแหนง

5. การบรหารความเปลยนแปลง (Change Management)

การบรหารการเปลยนแปลง หมายถง การวางแผนและการดำเนนการตางๆ ทจะลดผล

กระทบทเกดขนจากการเปลยนแปลง รวมทงการสนบสนนใหเกดการปรบตวและสรางการยอมรบ ตลอดจน

การพฒนาศกยภาพใหม ๆ เพอรองรบใหการเปลยนแปลงเกดขนอยางบรรลผลตามเปาหมายทวางไว

การบรหารการเปลยนแปลงนนจะสงผลในสองระดบ กลาวคอ

(1) ระดบองคการ หมายถง การเปลยนแปลงมผลหรออาจเปนผลจากการปรบเปลยนของ

กลยทธซงนำไปสการกำหนดกระบวนการทางธรกจขององคการ โครงสรางองคการทอาจตองปรบเปลยน

เพอรองรบกบวธการทำงานหรอกจกรรมใหม ๆ ซงอาจสงผลใหงานตาง ๆ ทวางไวตองถกปรบเปลยนให

เหมาะสม รวมทงการวดผลลพธทจะนำไปสการใหรางวลและแรงจงใจตาง ๆ ทกำหนดไวสำหรบบคลากร

ในองคการเมอสามารถปรบตวกบการเปลยนแปลงได

36 หมวด 1 การนำองคกร

(2) ระดบของตวบคคล หมายถง การเปลยนแปลงเขามาสการรบรของบคลากรแตละคนมาส

ความรความเขาใจ การทดลองปฏบต และประเมนผลวาการเปลยนแปลงนนเปนอยางไรกอนไปสการ

ยอมรบและการปรบตวกบการเปลยนแปลง

บทบาทหลก ๆ ทสำคญตอการนำพาการเปลยนแปลงไปสความสำเรจนน สามารถสรปไดดงน

1. ผสงเสรมการเปลยนแปลง

ผสงเสรมการเปลยนแปลง (Change Sponsor) หมายถง ผกำหนดและตดสนใจวาการ

เปลยนแปลงใดจะเกดขนอยางไร เปนผทมอำนาจตดสนใจและแกไขปญหาตาง ๆ โดยเฉพาะปญหาทมผล

กระทบสงตอความสำเรจของการเปลยนแปลง จงควรเปนผบรหารระดบสงขององคการหรอหนวยงานทเกด

การเปลยนแปลง ผตดสนใจทมประสทธภาพจะตองมมมมองทดตอการเปลยนแปลง มความเขาใจตอ

ความจำเปนในการเปลยนแปลง รวมทงตระหนกและเขาใจวาภาวะผนำมความสำคญตอความสำเรจ

ในการเปลยนแปลงอยางไร เพอจะเขาใจบทบาทและทำหนาทของตนในการเปนผนำในการเปลยนแปลง

ไดอยางสมบรณ

2. ผสนบสนนการเปลยนแปลง

ผสนบสนนการเปลยนแปลง (Change Advocate) หมายถง ผทใหการผลกดนและ

สนบสนนการเปลยนแปลงใหเกดขนอยางเปนรปธรรม พรอมทงสามารถสอสารเกยวกบการเปลยนแปลง

ไปยงกลมเปาหมายตาง ๆ ในองคการ ผสนบสนนการเปลยนแปลงควรมความรความเขาใจเกยวกบ

องคการ และการเปลยนแปลงทจะเกดขนเปนอยางด รวมทงมทกษะในการบรหารจดการและแกไข

ปญหา ตลอดจน ความสามารถในการโนมนาว จงใจใหกลมเปาหมายตาง ๆ ในองคการเกดการยอมรบ

และสนบสนนการเปลยนแปลง

3. ผเปนตวแทนใหเกดการเปลยนแปลง

ผเปนตวแทนใหเกดการเปลยนแปลง (Change Agent) หมายถง ผทมสวนชวยและ

ดำเนนกจกรรมทเกยวของกบการเปลยนแปลงตาง ๆ ตลอดจนชวยควบคมดแลและตดตามใหการบรหาร

การเปลยนแปลงนน ๆ ดำเนนไปไดอยางราบรน และไดผลลพธอยางทคาดหวงไว โดยจะเปนตวกลางใน

การประสานงาน และทำการสอสารถงปญหาทพบในการปฏบตงานตลอดจนขอกงวลและความคดเหนตาง ๆ

ของกลมเปาหมายใหผสงเสรมการเปลยนแปลงและผสนบสนนการเปลยนแปลงไดรบทราบ เพอหาแนวทาง

ทเหมาะสมในการแกไขปญหา หรอนำไปสการปรบเปลยนหรอเพมเตมกจกรรมอน ๆ ทจะทำใหการ

เปลยนแปลงแปลงนนประสบความสำเรจ ดงนนผเปนตวแทนใหเกดการการเปลยนแปลงควรจะมความร

ความเขาใจทชดเจนเกยวกบองคการและหนวยงานทตนรบผดชอบ ตลอดจนกระบวนงานตาง ๆ อก

ทงควรมความใกลชดกบกลมเปาหมาย (Change Target) และเปนศนยกลางในการตดตอของแตละ

กลมเปาหมาย

37หมวด 1 การนำองคกร

4. ผเปนกลมเปาหมายของการเปลยนแปลง

ผเปนกลมเปาหมายของการเปลยนแปลง หมายถง ผทตองทำการปรบตวใหเขากบการ

เปลยนแปลงทจะเกดขน โดยกลมบคคลเหลานจะตองไดรบการสอสารใหเกดความรความเขาใจเกยวกบ

การเปลยนแปลงทกำลงจะเกดขน ตลอดจนผลกระทบตาง ๆ ทงในระดบองคการ ระดบหนวยงานและ

ในระดบบคลากรเอง พรอมทงตองมการปรบทศนคต แนวคดใหสอดคลองกบสงทองคการจะเดนไปขางหนา

และมความเตมใจ ยนยอม และกระตอรอรนทจะสนบสนนการตลอดจนผลกระทบตาง ๆ ทงในระดบ

องคการ ระดบหนวยงานและในระดบบคลากรเอง พรอมทงตองมการปรบทศนคต แนวคดใหสอดคลอง

กบสงทองคการจะเดนไปขางหนา มความเตมใจ ยนยอม และกระตอรอรนทจะสนบสนนการเปลยนแปลง

ดงกลาวอยางจรงจงและเปนรปธรรม รวมทงแสวงหาความรใหม ๆ เพอพฒนาตนเองใหสอดรบกบการ

เปลยนแปลงขององคการ

กรอบการบรหารการเปลยนแปลง

การบรหารการเปลยนแปลงใหเปนผลสำเรจนน เกดจากดำเนนกจกรรมเกยวกบการบรหาร

การเปลยนแปลง ทเหมาะสมทงในระดบองคการและระดบตวบคคล กรอบแนวทางของการบรหารการ

เปลยนแปลงทดนนจะชวยในการวางแผนและการดำเนนกจกรรมตาง ๆ เพอใหการบรหารการเปลยนแปลง

นนประสบผลสำเรจ ซงมองคประกอบสำคญ ๆ รวม 4 ประการ

1. การนำทาง (Navigation)

หมายถง การวางแผน การกำกบทศทาง การบรหารจดการ และการวดผล อนจะนำไปส

เปาหมายหรอจดหมายปลายทางทกำหนดไว การวางแผนการเปลยนแปลง จะประกอบไปดวยการกำหนด

กจกรรมตาง ๆ ทจะทำใหรวาการเปลยนแปลงทเกดขนนนมอะไรบาง มแนวทางดำเนนการอยางไร รวมทง

ตองมการกำหนดระยะเวลาของแตละกจกรรมในการปรบปรงองคประกอบตาง ๆ ขององคกรเพอสนบสนน

การเปลยนแปลง โดยคำนงถงความสามารถและระยะเวลาสำหรบการปรบเปลยนองคประกอบเหลานน

ดวยซงแผนทกำหนดไวนจะชวยทำใหมองเหนภาพรวมทงหมดของแนวทางการเปลยนแปลง ผลลพธท

สามารถวดผลไดเปนระยะ ๆ และแสดงใหเหนวากำลงจะกาวไปในทศทางทถกตอง

2. ภาวะผนำ (Leadership)

หมายถงการสรางผนำในการเปลยนแปลงใหมภาวะผนำทมประสทธภาพสามารถกำหนด

ทศทางการเปลยนแปลงไดอยางชดเจน และมความมงมนตอการสรางภาพใหมขององคการ นอกจากนนแลว

การวางบทบาทและใหผนำไดรบรความสำคญของบทบาทผสงเสรมการเปลยนแปลง (Change Sponsor)

หรอ ผนำการเปลยนแปลง (Change Leader) จะชวยใหเกดการตดสนใจ การแกปญหา การสนบสนน

ทเหมาะสมเพอใหการเปลยนแปลงดำเนนไปไดอยางมประสทธภาพ บทบาทของผบรหารหรอผนำในการ

เปลยนแปลงเกยวของมากกบการสอใหคนในองคกรเขาใจและตระหนกใหเหนถงความสำคญและความ

จำเปนในการเปลยนแปลง หากผนำขาดความตองการในการเปลยนแปลง กไมอาจสรางความตองการให

เกดขนกบบคลากรอนๆ ในองคกรได

38 หมวด 1 การนำองคกร

3. การปรบแตงหรอสรางพลง (Enablement)

หมายถงการสรางความพรอม ทงในดานศกยภาพและองคประกอบทจำเปนแกบคลากรและองคกร เพอสนบสนนใหการเปลยนแปลงเกดขนได ไมวาจะเปนการเปลยนพฤตกรรมในการทำงาน การสรางทกษะ ความร การสนบสนนเครองมอใหม ๆ ใหกลมบคลากรทไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลง สามารถปรบตวและตอบรบกบการเปลยนแปลงได การปรบปรงกระบวนการตาง ๆ เพอตอบสนองกบสภาพแวดลอมในการทำงานใหม ๆ การใชเทคโนโลยเขามาชวยในการทำงาน การปรบเปลยนขอบเขตหนาทของงานตาง ๆ ภายในโครงสราง เพอใหเหมาะสมกบแนวทางใหม ๆ การประเมนผลการปฏบตงาน รวมทงการกำหนดแรงจงใจตาง ๆ เปนตน

4. ความรสกเปนสวนหนงของการเปลยนแปลง (Ownership)

หมายถง การสรางความรสกเปนสวนหนงของการเปลยนแปลงและความตองการในการเปลยนแปลง ซงเปนสงสำคญทจำเปนตองสรางในองคกร โดยมกจกรรมหลกคอการสอสารทำความเขาใจในองคกร มการสราง “ภาพ” ของการเปลยนแปลงทจะเกดขนเปนอยางไร จะมผลอยางไรกบบคลากรและองคกร เพอใหทกคนเหนจดหมายปลายทางใน “ภาพ” เดยวกนตงแตตน การสรางเครอขาย (Network) ของการเปลยนแปลงไมวาจะเปนผเปนตวแทนใหเกดการเปลยนแปลง (Change Agent)ทจะเปนแรงสนบสนนใหคนในหนวยงานไดรบขอมล และเขาใจสงตาง ๆ ไดถกตอง สามารถปรบตวไดด นอกจากนนการสรางเครอขายตาง ๆ นจะชวยใหเขาใจทมาของแรงตอตานไดดมากขน เพอจะบรหารจดการไดถกประเดน

จากภาพไดแสดงใหเหนวาการบรหารการเปลยนแปลงใหบรรลผลสำเรจนน จะตองเกดขนจากการดำเนนกจกรรมทเหมาะสมทงในระดบองคกรและระดบตวบคคล โดยอาศยขอมลจากการวเคราะหผลกระทบของการเปลยนแปลงในทงสองระดบ นอกจากนการพจารณาถงความสมดลระหวาง “การผลกดน” และ “ความตองการ” กเปนสงสำคญ เพราะหากขาดความตองการแลวการเปลยนแปลงยอมเกดขนในองคกรไมได ทงน แตละองคประกอบของการบรหารการเปลยนแปลง จะมความสำคญแตกตางกนในแตละชวงระยะของการเปลยนแปลง ฉะนน ความสำเรจของการบรหารการเปลยนแปลงกจะขนอยกบความเหมาะสมกบสถานการณและเวลา