คมสน บรรชรรตน

นสตปรญญาโท สาขาวชาวทยาศาสตรชวภาพปาไม

บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน

ค ำน ำ

วตถประสงค

ตรวจเอกสำร

พนทศกษำ

อปกรณ วธกำร และกำรวเครำะหขอมล

ระยะเวลำท ำกำรศกษำ

ผลทคำดวำจะไดรบ

จงหวดกำญจนบรมพนททประกอบไปดวยพนท คมครองมำกมำยหลำยพนท โดยแบงเปน อทยำนแหงชำต 7 แหง

เขตรกษำพนธสตวปำ 2 แหง

เพอหำควำมหลำกชนด ควำมชกชม บทบำท และสถำนภำพ

เปรยบเทยบควำมหลำกชนด และควำมถในกำรเขำใชพนทของสตว

เพอใชเปนขอมลพนฐำนใหแกพนทศกษำ

สตวเลยงลกดวยนมเปนสตวทม 4 เทา เปนสตวทมกระดกสนหลง (Vertebrate) โดยสตวเลยงลกดวยนมทงหมดนนอยในClass Mammalia ทงหมด(Van Gelder, 1969)

นนท (2551) ไดแนะน าหลกจ าแนกสตวเลยงลกดวยนมออกเปน 3 กลม โดยใชขนาดเปนเกณฑ แบงเปน

สตวเลยงลกดวยนมขนาดเลก < 50 กรม สตวเลยงลกดวยนมขนาดกลาง 50 กรม ≤ x ≤ 5 กโลกรม สตวเลยงลกดวยนมขนาดใหญ > 5 กโลกรม

ทวโลกพบทงหมดประมำณ 4,500 ชนด

สตวเลยงลกดวยนม (ไมรวมคำงคำว) 13 อนดบ 28 วงศ 197 ชนด (ประทป, 2554)

พบคำงคำว 11 วงศ 138 ชนด (พพฒน, 2554)

อทศ และ มงคล (2540) เคยรวบรวมและรำยงำนวำพบในพนท 11 อนดบ 29 วงศ 54 สกล 72 ชนด พบเองในพนท 33 ชนด

กลองดกถำยภำพสตวปำแบบอตโนมต

กรงดกหน

ตำขำย ขนำด 2.6 x 12 เมตร

ตำชง

ถงมอ

เวอรเนยคำลปเปอร และสำยวดตว

เครองมอพกดภมศำสตร

กรรไกร

ถงผำ

กลองถำยรป

คมอจ ำแนกสตวเลยงลกดวยนม

วธกำร

กำรใชกลองดกถำยภำพสตวปำ

ตดตงพรอมๆกน สงคมพชละ 4-6 ตว ทง 3 สงคมพช

Bushnell #9

Moultrie D55IR # 6

กำรตงคำภำยในเครอง Bushnell Trophytrail camera รน Trophycam HD 119437c

•ตงคำเปนวดโอ ทมควำมละเอยดสงสด

•ควำมยำวคลป 30 วนำท

•หลง 5 วนำทบนทกครงตอไป

การตงคาภายในเครอง Bushnell Trophytrail camera รน Trophycam HD 119437c (ตอ)

•ตงคำเวลำ และ วนท

•ไมมแฟลช

•พรอมใชงำน

กำรตงคำภำยในเครอง Moultrie D55IR GameSpy digital Camera

กำรตงคำภำยในเครอง Moultrie D55IR GameSpy digital Camera (ตอ)

•ตงชอจดได

•บอกอณหภมได

•พรอมใชงำน

30 – 40 cm. (Maffei

et. al, 2011)

2.5 – 3.5 m. (Mohd and Dionysius, 2003)

เมดสำรดดควำมชน

ตงไวในพนทครงละ 12-26 วน (Lynam et. al, 2009)

ระบต ำแหนงพกดดวยเครองมอ GPS

1วน 1ครง 12ครง

1พนท 4-6 48 - 156 576 – 1,872

ทงหมด 15 180 - 390 2,160 – 4,680

เกง Barking Deer (Muntiacus muntjak )

ชะมดแผงหำงปลอง Large Indian Civet (Viverra zibetha )

หมปำ Wild Boar (Sus scrofa )

สตวเลยงลกดวยนมในกลมคำงคำว

สง 3 เมตร(Ministry of Environment,

Lands & Parks,1998)

วดขนำด

ตงทงหมด 1- 2 ผน ครงละ 5-9 วน

1วน 1ครง 12ครง

1พนท 1 - 2 5 - 18 60 - 108

ทงหมด 3 - 6 15 - 54 180 - 648

สตวเลยงลกดวยนมขนำดเลก ใชกรงดก (Live trap) วำงแปลงส ำรวจเปนกรด 3 x 3 ใชกรงเหลกขนำด 15

x 15 x 30 cm. ระยะหำงของแตละกรง 10 เมตร (Medellin and Equihua, 1998)จงไดทงหมด 9 กรง/แปลง (พงศพทกษ, 2553)

กำรชงน ำหนกและวดขนำด

VI = 6

วำงทงหมด 9 กรง/พนท ครงละ 5-9 วน

1วน 1ครง 12ครง

1พนท 9 45 - 81 540 - 972

ทงหมด 27 135 - 243 1,620 – 2,916

กำรส ำรวจโดยวธกำรเดนส ำรวจ จ ำแนกชนดจำกรองรอยตำงๆ ทง รอยตน กองมล เสยงรอง รองรอยอนทชวยใหสำมำรถจ ำแนกชนดได (กตต และ มงคล, 2544)

1. คำดรรชนควำมหลำกหลำย (Diversity index) ของสตวเลยงลกดวยนมในพนท โดยใชสมกำรของ Shanon-Wiener

s

H = - (Pi ln Pi) i

H = คำดชนควำมหลำกหลำยของพนท Pi = สดสวนของจ ำนวนชนดพนธท l (ni) ตอผลรวม ของ จ ำนวนทงหมดทกชนดในสงคม(N) หรอ Pi

ni/N , n = 1,2,3,… S = จ ำนวนชนดพนธทงหมดในพนท

2. กำรค ำนวณหำปรมำณชกชม (Relative abundance)ของสตวเลยงลกดวยนมชนดแตละชนดทงกำรใชกลองดกถำยภำพ กรงดก และตำขำย สำมำรถค ำนวณไดจำก (เกรยงศกด, 2542)

Relative abundance (RA) =NO. of Capture x 100

Trap night

NO. of Capture = จ ำนวนคลป,กรง และตำขำย ทงหมด ทบกทกภำพหรอดกสตวได Trap night = จ ำนวนกลองทท ำกำรวำงตอคนคณ จ ำนวนวนทงหมด

3. กำรค ำนวณหำควำมถ (Relative frequency)ของกำรเขำใชพนทของสตวเลยงลกดวยนมแตละชนด โดยดดแปลงกำรค ำนวณจำก (Simcharoen, 2008)

Relative frequency (RF) = fi X 100

12

f = จ ำนวนครงทพบของสตวเลยงลกดวยนมแตละชนด

N = จ ำนวนครงทท ำกำรส ำรวจ (= 12 เดอน)

4. กำรจ ำแนกสงคมของสตวเลยงลกดวยนมในพนทศกษำทง 3 สงคมพช ไดแก ปำผสมผลดใบ พนทไรรำง และและบรเวณขอบปำไรรำงบรเวณทตดตอกบแนวปำผสมผลดใบ ใชกำรจ ำแนกดวยวธกำรวเครำะหกำรจดกลม (Cluster analysis)

บทบำทของสตวเลยงลกดวยนม

5. จ ำแนกสถำนภำพของสตวปำโดยอำงองตำมกำรจดสถำนภำพสตวปำของ-- ส ำนกงำนนโยบำยและแผนทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม และ

- กำรจดของ IUCN (International Union of Conservation of Nature and Natural Resources ) Red List of Treatened Species.

สถานภาพของสตว

1. สญพนธ (Extinct – EX ) 2. สญพนธจำกธรรมชำต ( Extinct in the Wild – EX ) 3. ใกลสญพนธอยำงยง ( Critically Endangered – CR ) 4. ใกลสญพนธ ( Endangered – EN ) 5. มแนวโนมใกลสญพนธ ( Vulnerable – VU ) 6. ใกลถกคกคำม ( Near Threatened – NT )

7. มควำมเสยงนอย ( Least Concern – LC ) 8. ขอมลไมเพยงพอ ( Data Deficient – DD )

ตงแตมถนำยน พ.ศ. 2555 ถงพฤษภำคม พ.ศ. 2556

ควำมหลำกชนด ควำมชกชม บทบำท และสถำนภำพ

ควำมแตกตำงของควำมหลำกชนด และควำมถในกำรเขำใชพนท

ไดขอมลพนฐำนทำงดำนสตวปำในกำรจดกำร

ส ำนกงำนคณะกรรมกำรวจยแหงชำต (วช.)

1. อ. ดร. ประทป ดวงแค อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก 2. รศ. ดร. ดอกรก มารอด อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม 3. ผศ. ดร. อทยวรรณ แสงวณช อาจารยผควบคมการสมมนา 4. คณ ส าเรง ปานอทย หวหนาสถานวจยตนน าแมกลอง 5. คณ สมเดช ผาสก และครอบครว 6. เจาหนาททสถานวจยตนน าแมกลองทกทาน

ลงกงเหนอ Northern Pig-tailed Macaque (Macaca leonina )