42
Düşük ve orta riskli Düşük ve orta riskli Endometrium Endometrium kanserinde kanserinde Radyoterapinin yeri Radyoterapinin yeri Prof. Dr. Turhan USLU Prof. Dr. Turhan USLU Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fak Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fak ültesi ültesi İzmir İzmir

Düşük ve orta riskli Endometrium kanserinde Radyoterapinin yeri

  • Upload
    omana

  • View
    105

  • Download
    11

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Düşük ve orta riskli Endometrium kanserinde Radyoterapinin yeri. Prof. Dr. Turhan USLU Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fak ültesi İzmir. Endometrium Kanseri. Gelişmiş ülkelerde en sık görülen kadın genital organ kanseridir Kadınlarda kanserden ölüm nedenleri arasında 7. sırayı almaktadır - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Düşük ve orta riskli Düşük ve orta riskli Endometrium Endometrium

kanserinde kanserinde Radyoterapinin yeriRadyoterapinin yeri

Prof. Dr. Turhan USLUProf. Dr. Turhan USLUDokuz Eylül Üniversitesi Tıp FakDokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesiültesi

İzmirİzmir

Page 2: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Endometrium KanseriEndometrium Kanseri

• Gelişmiş ülkelerde en sık görülen Gelişmiş ülkelerde en sık görülen kadın genital organ kanseridirkadın genital organ kanseridir

• Kadınlarda kanserden ölüm Kadınlarda kanserden ölüm nedenleri arasında 7. sırayı nedenleri arasında 7. sırayı almaktadıralmaktadır

• Olguların yaklaşık %75’i evre I’de Olguların yaklaşık %75’i evre I’de tanı almaktadırtanı almaktadır

Page 3: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Endometrium kanseri Endometrium kanseri 1971 1971

(Klinik evreleme)(Klinik evreleme)Evre 0: Karsinoma in situEvre 0: Karsinoma in situ

Evre I: Karsinom korpusda lokalizeEvre I: Karsinom korpusda lokalize

Evre Ia: Uterus kavitesinin boyu 8 cm den kısa Evre Ia: Uterus kavitesinin boyu 8 cm den kısa

Evre Ib: Uterus kavitesinin boyu 8 cm den uzunEvre Ib: Uterus kavitesinin boyu 8 cm den uzun

Evre I hastalar histolojik olarak aşağıdaki gradeleri gösterirlerEvre I hastalar histolojik olarak aşağıdaki gradeleri gösterirler

G1: İyi diferansiye adenomatöz karsinom G1: İyi diferansiye adenomatöz karsinom

G2: Kısmen solid alanların bulunduğu orta derecede diferansiye G2: Kısmen solid alanların bulunduğu orta derecede diferansiye adenomatöz karsinomadenomatöz karsinom

G3: Genel olarak solid veya indiferansiye karsinom G3: Genel olarak solid veya indiferansiye karsinom

Evre II: Karsinom korpus ve serviksi içine almıştır ancak uterus Evre II: Karsinom korpus ve serviksi içine almıştır ancak uterus dışına taşmamıştır. dışına taşmamıştır.

Evre III: Karsinom uterus dışına yayılmış ancak gerçek pelvis Evre III: Karsinom uterus dışına yayılmış ancak gerçek pelvis dışına yaylımamıştır. dışına yaylımamıştır.

Evre IV: Karsinom gerçek pelvis dışına yayılmıştır veya belirgin Evre IV: Karsinom gerçek pelvis dışına yayılmıştır veya belirgin olarak mesane veya rektum mukozası tutulmuştur.olarak mesane veya rektum mukozası tutulmuştur.

Evre IVa: Komşu organlara yayılma vardır. Evre IVa: Komşu organlara yayılma vardır.

Evre IVb: Uzak organ metastazı vardır. Evre IVb: Uzak organ metastazı vardır.

Page 4: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Medikal İnoperabl Medikal İnoperabl OlgularOlgular

• Evrelendirme FIGO 1971 kriterlerine Evrelendirme FIGO 1971 kriterlerine göre yapılır.göre yapılır.

• Tüm olgular eksternal ve intrakaviter RT Tüm olgular eksternal ve intrakaviter RT ile tedavi edilmelidir.ile tedavi edilmelidir.

• Primer radyoterapi endometrium Ca Primer radyoterapi endometrium Ca tedavisinde tek başına kullanılabilir tedavisinde tek başına kullanılabilir ancak tüm Evre I olgular için %80 olan ancak tüm Evre I olgular için %80 olan kür oranı kür oranı sadece radyoterapi sadece radyoterapi uygulandığında %50’ye düşer. uygulandığında %50’ye düşer.

• Bu yüzden primer radyoterapi sadece Bu yüzden primer radyoterapi sadece cerrahi girişim riskinin çok yüksek cerrahi girişim riskinin çok yüksek olduğu hastalarda düşünülmelidir.olduğu hastalarda düşünülmelidir.

Page 5: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

<% 10<% 10 inoperablinoperabl

AnesteziAnesteziKan bankalarıKan bankaları

Postoperatif bakımPostoperatif bakım

Page 6: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Endometrium kanseri Endometrium kanseri 1988 (Cerrahi evreleme)1988 (Cerrahi evreleme)

Evre Ia: Tümör endometriumdaEvre Ia: Tümör endometriumda

Evre Ib: ½ den az myometriyal invazyonEvre Ib: ½ den az myometriyal invazyon

Evre Ic: ½ den fazla myometriyal invazyonEvre Ic: ½ den fazla myometriyal invazyon

Evre IIa: Endoservikal glandüler tutulumEvre IIa: Endoservikal glandüler tutulum

Evre IIb: Servikal stromal invazyonEvre IIb: Servikal stromal invazyon

Evre IIIa: Seroza ve/veya adneks invazyonu vardır Evre IIIa: Seroza ve/veya adneks invazyonu vardır ve/veya pozitif sitolojik bulgular vardırve/veya pozitif sitolojik bulgular vardır

Evre IIIb: Vaginal metastazEvre IIIb: Vaginal metastaz

Evre IIIc: Pelvik ve/veya paraaortik lenf nod Evre IIIc: Pelvik ve/veya paraaortik lenf nod metastazımetastazı

Evre IVa: Mesane ve/veya barsak mukoza invazyonuEvre IVa: Mesane ve/veya barsak mukoza invazyonu

EvreIVb: Uzak metastaz, intraabdominal ve/veya EvreIVb: Uzak metastaz, intraabdominal ve/veya inguinal lenf nod metastazıinguinal lenf nod metastazı

Page 7: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Endometruim kanserinde Endometruim kanserinde Cerrahi evreleme Cerrahi evreleme (Konvansiyonel – (Konvansiyonel –

Endoskopik)Endoskopik)• SitolojiSitoloji• TAH + BSOTAH + BSO• İnfrakolik omentektomiİnfrakolik omentektomi• Pelvik – Paraaortik lenf Pelvik – Paraaortik lenf

nod disseksiyonunod disseksiyonu

Page 8: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Neden cerrahi evrelemeNeden cerrahi evreleme

Klinik ve cerrahi evreleme Klinik ve cerrahi evreleme arasındaki uyuşmazlık (arasındaki uyuşmazlık (~~ %25) %25)– 23.2 % 23.2 % upstageupstage

(Orretal, 1996)(Orretal, 1996)

– 25.7 %25.7 % (Ayhan et al, 1994) (Ayhan et al, 1994)

Page 9: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Cerrahi - Patolojik Cerrahi - Patolojik evrelemenin faydalarıevrelemenin faydaları

Gerçek anatomik tümör yaygınlığıPrognostik bilgiAdjuvant tedavi

Grade ve histolojik tip

Page 10: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Evre I Endometrium Evre I Endometrium KanseriKanseri

Tümör endometriumda sınırlı

Myometrial invazyon

1/2’den az

Myometrial invazyon

1/2’den fazla

IA ICIB

Page 11: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Postoperatif Postoperatif DeğerlendirmeDeğerlendirme

• Peritoneal sitolojiPeritoneal sitoloji• GradeGrade• LVSILVSI• Servikal veya istmik tutulumServikal veya istmik tutulum• Lenf nodu metastazıLenf nodu metastazı• Adneksiyal metastazAdneksiyal metastaz• Histopatolojik tipHistopatolojik tip• İntraabdominal veya uzak metastazlara göre İntraabdominal veya uzak metastazlara göre

yapılıryapılır

• Buna göre hastalar düşük, orta ve yüksek Buna göre hastalar düşük, orta ve yüksek riskli olarak üçe ayrılırriskli olarak üçe ayrılır

Page 12: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Düşük Riskli GrupDüşük Riskli Grup

• G1, G2 ve myometrial invazyon < G1, G2 ve myometrial invazyon < ½ ise (Evre IA, IB; G1-2)½ ise (Evre IA, IB; G1-2)

• Servikal ve istmik tutulum yoksaServikal ve istmik tutulum yoksa• Peritoneal sitoloji negatifsePeritoneal sitoloji negatifse• LVSI (-) iseLVSI (-) ise• Metastaz yoksaMetastaz yoksa

• Bu grupta adjuvant tedaviye Bu grupta adjuvant tedaviye gerek yokturgerek yoktur

Page 13: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Orta Riskli GrupOrta Riskli Grup• G1, G2 ve myometrial invazyon > ½ G1, G2 ve myometrial invazyon > ½ • G1, G2 ve servikal / istmik tutulum varsaG1, G2 ve servikal / istmik tutulum varsa• Myometrial invazyonun olmadığı G3 olgularMyometrial invazyonun olmadığı G3 olgular• Peritoneal sitoloji (-) isePeritoneal sitoloji (-) ise• LVSI yoksaLVSI yoksa• Metastaz yoksaMetastaz yoksa

• Bu gruba postoperatif adjuvant Bu gruba postoperatif adjuvant intravaginal brakiterapi uygulanabilir intravaginal brakiterapi uygulanabilir

• İntrakaviter vaginal radyoterapi vagen İntrakaviter vaginal radyoterapi vagen kubbesi nüksünü belirgin olarak kubbesi nüksünü belirgin olarak azaltmaktadır. azaltmaktadır.

Page 14: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Endometrium kanserindeEndometrium kanserindeLenf nod tutulumu (GOG Lenf nod tutulumu (GOG

çalışması)çalışması)

Morrow CP, Bundy BN, Kurman RJ, Creasman WT, Heller P, Homesley HD, et al. Relationship between surgical-pathological risk factors and outcome in clinical Stage I and II carcinoma of the endometrium: a Gynecologic Oncology Group Study. Gynecol Oncol 1991;40:55– 65.

En önemli prognostik faktör.

Nükslerin %50 si nod metastazı olan hastalarda görülür.

Page 15: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Görüntüleme yöntemleriGörüntüleme yöntemleri

Bilgisayarlı tomografi Bilgisayarlı tomografi

ekstrauterin hastalığı göstermekte ekstrauterin hastalığı göstermekte

yeterli değildir. yeterli değildir.

Zerbe et al, 2000Zerbe et al, 2000

Page 16: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

1Mariani A, Webb MJ, Keeney GL, Aletti G, Podratz KC. Predictors of lymphatic failure in endometrial cancer. Gynecol Oncol 2002; 84(3):437–42.2Mariani A, Webb MJ, Rao SK, Lesnick TG, Podratz KC. Significance of pathologic patterns of pelvic lymph node metastases in endometrial cancer. Gynecol Oncol 2001;80(2):113–203Podratz K et al: Staging and therapetic value of Lymphadenectomy in endometrial cancer. Gynecol Oncol 1998 ;70:163-164.

Negatif lenf nodu örneklemesi yapılan hastalarda pelvis yan duvarında ve lenfatik alanlarda

nüks görülmesi – selektif evrelemenin yetersizliğini göstermektedir.

Yetersiz Lenf nodu sayısı ?1

Sayıdan ziyade +NM/nod oranı önemli2

Ayrıca terapötik fayda sağlamak için sistemik lenfadenektomi şarttır3

Page 17: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Sistematik cerrahi evrelemeSistematik cerrahi evrelemeRadyoterapiye yol gösterici Radyoterapiye yol gösterici

olabilirmi?olabilirmi?(1C , NM- ise)(1C , NM- ise)

EVET

Ayhan et al , 2002 (Cerrahi RT)Rittenberg et al, 2003 (Cerrahi Brakiterapi)

Fanning et al, 2001 (G3,1C Cerrahi + Brakiterapi)

Page 18: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Yüksek riskli evre I olgularda Yüksek riskli evre I olgularda adjuvan RT’nin sağ kalım üzerine adjuvan RT’nin sağ kalım üzerine

etkisi varmı?etkisi varmı?• 198 olgu (Hepsi Endometroid Adeno CA)198 olgu (Hepsi Endometroid Adeno CA)• Yüksek risk kriteri: IC ve/veya Grade IIIYüksek risk kriteri: IC ve/veya Grade III• 10 yıl izlem sonucu sağ kalım oranları:10 yıl izlem sonucu sağ kalım oranları:

Adjuvan RT alanlardaAdjuvan RT alanlarda% 96% 96Adjuvan tedavi almayanlardaAdjuvan tedavi almayanlarda

% 92% 92

P = 0.53P = 0.53

Yorum: Evre I endometroid adenokarsinomda evre IC ve/veya Gr III olgularda adjuvan RT sağ kalım üzerine olumlu katkı sağlamaz. RT rekürrent olgular için rezerve edilmelidirAyhan A. Gynecologic Oncology,

2002

Page 19: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

AYRICAPara-aortik metastazı olan hastalara sistematik cerrahi Evreleme yapılmadıysa , Pelvik Radyoterapi bu bölgeyi içermediğinden hastalara sınırlı bir fayda sağlayacaktır.

Yokoyama Y et al: Indispensability of Pelvic and Paraaortic Yokoyama Y et al: Indispensability of Pelvic and Paraaortic LymphadenectomyLymphadenectomyin Endometrial Cancers GYNECOLOGIC ONCOLOGY 64, 411–417 in Endometrial Cancers GYNECOLOGIC ONCOLOGY 64, 411–417 (1997)(1997)

Page 20: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Adjuvan Adjuvan Radyoterapinin Radyoterapinin

sağkalım avantajı sağkalım avantajı varmıdır?varmıdır?

HAYIRHAYIRAalders et alPORTECGOG 99Ayhan et al 2002 (1C/G3)

Sadece nüksleri azaltır

Page 21: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Evre 1 Adjuvan Evre 1 Adjuvan RadyoterapiRadyoterapi

Radyoterapiye bağlı nüks oranları düşükSağkalım avantajı yok

Radyoterapi morbiditeyi arttırıyor

Page 22: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

1A-B DFS

1A-B OS

1C-2 DFS

1C-2 OS

Macdonald OK et al: Gynecologic Oncology 103 (2006) 661–666

Page 23: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Adjuvant Radiotherapy in Women with Stage I Endometrial Cancer:

A Clinical Practice GuidelineEvidence-based Series #4-10: Section 1

Report Date: March 9, 2006

RT ile rekürrenslerin azalma oranı

•Düşük riskte 2%-5% •Orta riskte 5%-10%

•Yüksek riskte 15%

Page 24: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

PORTEC çalışmasındaPORTEC çalışmasındaNükslerle ilgili multivariate analizlerde Nükslerle ilgili multivariate analizlerde grade 3grade 3 en önemli prognostik faktör olarak belirlenmiştiren önemli prognostik faktör olarak belirlenmiştir

(HR 5.5, p<0.001)(HR 5.5, p<0.001)

Page 25: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

PORTECPORTEC

• Cerrahi olarak evrelenmemiş belirgin evre 1 700 hastalık seri bu bulguları desteklemektedir : – Sağkalım avantajı gösterilememiştir.– Pelvik kontrol artmıştır– Nüksler azalmıştır– Radyasyona bağlı morbidite 4 misli

artmıştır.

Creutzberg CL, van Putten WL, Koper PC, et al.: Surgery and postoperative radiotherapy versus surgery alone for

patients with stage I endometrial carcinoma: multicenter randomized trial. Lancet 2000, 355:1404–1411.

Page 26: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

PORTEC PORTEC • 20 merkez tarafından yapılmış prospektif 20 merkez tarafından yapılmış prospektif

randomize bir araştırmadır (Creutzberg Lancet randomize bir araştırmadır (Creutzberg Lancet 2000). 2000).

• Evre I endometrium kanser tanısı almış olan derin Evre I endometrium kanser tanısı almış olan derin invazyonlu G1 tm., herhangi bir invazyonla G2 tm. invazyonlu G1 tm., herhangi bir invazyonla G2 tm. ya da <%50 yüzeyel tutulumlu G3 hastalar ya da <%50 yüzeyel tutulumlu G3 hastalar çalışmaya alınmıştır. Median izlem 52 aydır. çalışmaya alınmıştır. Median izlem 52 aydır. Lenfadenektomisiz cerrahi sonrası pelvik RT (354 Lenfadenektomisiz cerrahi sonrası pelvik RT (354 hasta) ve kontrol grubu (361) hasta olarak hasta) ve kontrol grubu (361) hasta olarak gruplara ayrılmış. 5 yıllık lokal nüks RT grubunda gruplara ayrılmış. 5 yıllık lokal nüks RT grubunda %4, kontrolde ise %14 saptanmıştır. %4, kontrolde ise %14 saptanmıştır.

• Yazarlar yorumda, Evre I hastalarda yüzeyel Yazarlar yorumda, Evre I hastalarda yüzeyel invazif G2 tümörler ve 60 yaş altı hastalarda invazif G2 tümörler ve 60 yaş altı hastalarda yineleme riski %5’in altında olduğu için yineleme riski %5’in altında olduğu için radyoterapinin gerekli olmadığını savunmuşlardır.radyoterapinin gerekli olmadığını savunmuşlardır.

Page 27: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

PORTECPORTEC• Hastaların hiç birine lenfadenektomi Hastaların hiç birine lenfadenektomi

yapılmazken, peritoneal sitolojide tüm yapılmazken, peritoneal sitolojide tüm hastalarda değerlendirilmemiştir! hastalarda değerlendirilmemiştir!

• Tümör grade’i ile ilgili veriler merkezi Tümör grade’i ile ilgili veriler merkezi kontrolde değişmiştir! %68 olan G2 oranı kontrolde değişmiştir! %68 olan G2 oranı %38’e düşmüş, %21 olan G1 oranı %60’a %38’e düşmüş, %21 olan G1 oranı %60’a yükselmiştir. Konu ile ilgili herhangi bir yükselmiştir. Konu ile ilgili herhangi bir bilgi verilmemiştir. bilgi verilmemiştir.

• Diğer taraftan çalışma orta risk Diğer taraftan çalışma orta risk grubundan çok, düşük risk grubuna grubundan çok, düşük risk grubuna uyduğu için evre I hastalarda uygulanan uyduğu için evre I hastalarda uygulanan radyoterapi ile ilgili belirsizliklere katkısı radyoterapi ile ilgili belirsizliklere katkısı olmamıştır. olmamıştır.

Page 28: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

GOG 99GOG 99

Lenfadenektomi yapılmış Lenfadenektomi yapılmış orta riskli hastalarda orta riskli hastalarda

sadece cerrahi ve cerrahi + sadece cerrahi ve cerrahi + RT kombinasyonunu RT kombinasyonunu değerlendiriyor…değerlendiriyor…

Page 29: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Tam Cerrahi evrelemeTam Cerrahi evrelemeTakip Takip nüks çıkınca RT nüks çıkınca RT11

• Lenf nod tulumu en Lenf nod tulumu en önemli prognostik önemli prognostik faktördürfaktördür

• Rutin LND küçük Rutin LND küçük bir sağkalım bir sağkalım avantajı sağlaravantajı sağlar

• Tecrübeli ellerde Tecrübeli ellerde lenfadenektomi lenfadenektomi minimal morbidite minimal morbidite ile yapılabilir.ile yapılabilir.

1Fanning et al : Cost-effectiveness analysis of the treatment for intermediate risk endometrial cancer: postoperative brachytherapy vs. observation Gynecologic Oncology (2004) , Oral Presentation at the 33rd Annual Meeting of the Society of Gynecologic Oncologists2Roberts JA, Brunetto VL, Keys HM, Zaino R, Spirtos NM, Bloss JD, et al. A phase III randomized study of surgery vs. surgery plus adjunctive radiation therapy in intermediate-risk endometrial adenocarcinoma. Gynecol Oncol 1998;68:135.

• Tam bir cerrahi Tam bir cerrahi evrelemeyi takiben evrelemeyi takiben Brakiterapi veya Brakiterapi veya Nüks çıkınca RT Nüks çıkınca RT uygun bir tedavi uygun bir tedavi seçeneğidir.seçeneğidir.

• Vajen nüksü %8 Vajen nüksü %8 hastada görülürhastada görülür

• Tüm nükslerin %50 Tüm nükslerin %50 si vaginada görülürsi vaginada görülür22

• Vaginal nüksü olan Vaginal nüksü olan hastaların hastaların ~~%70 i %70 i RT ile kurtarılır.RT ile kurtarılır.

Page 30: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Vajen nükslerinde Vajen nükslerinde salvage RTsalvage RT

• PORTEC ve GOG de % 70 nüks vajendePORTEC ve GOG de % 70 nüks vajende

RT ile % 60 lokal kontrol, % 50 salvageRT ile % 60 lokal kontrol, % 50 salvage11

• MD Anderson % 70 salvage, % 50 MD Anderson % 70 salvage, % 50 sağkalımsağkalım22

• Kabaca vajen nükslerinin %50 si Kabaca vajen nükslerinin %50 si kurtarılabilir kurtarılabilir

1 Creutzberg CL, van Putten WL, Koper PC et al. Survival after relapse in patients with endometrial cancer: results from a randomized trial. Gynecol Oncol 2003.2 Jhingran A, Burke TW, Eifel PJ. Definitive radiotherapy for patients with isolated vaginal recurrence of endometrial carcinoma after hysterectomy. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003

Page 31: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

BrakiterapiBrakiterapi

Page 32: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Erken evre Endometrium Erken evre Endometrium kanserinde kanserinde

sadece brakiterapisadece brakiterapi hangi vakalarda yeterlidir?hangi vakalarda yeterlidir?

•Evre IA–B, G 3 Evre IA–B, G 3 •Tam evrelenmiş Evre IC, G Tam evrelenmiş Evre IC, G

1–31–3•Evre IIA–B, G 1–3 de Evre IIA–B, G 1–3 de

alabilir ?alabilir ?

Page 33: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Yürüyen çalışmalarYürüyen çalışmalar

Page 34: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Birçok retrospektif çalışma gerçek olarak evrelenmiş Birçok retrospektif çalışma gerçek olarak evrelenmiş Evre 1 tümörlerde adujan RT ilave edilmeden mükemmel Evre 1 tümörlerde adujan RT ilave edilmeden mükemmel

sağkalımlara ulaşıldığı gösterilmektedirsağkalımlara ulaşıldığı gösterilmektedir..

Cerrahi olarak evrelenmiş gerçek evre 1 tümörlerde Cerrahi olarak evrelenmiş gerçek evre 1 tümörlerde adjuvan radyoterapinin sağkalım avantajıadjuvan radyoterapinin sağkalım avantajı

ihmal edilebilir düzeydedir. ihmal edilebilir düzeydedir.

Orr JW Jr: Surgical staging of endometrial cancer: does the patient benefit? Gynecol Oncol 1998, 71:335–339. 7 Podratz K, Mariani A, Webb M: Editorial staging and therapeutic value of lymphadenectomy in endometrial cancer. Gynecol Oncol 1998, 10:163–164.Straughn JM, Kleinberg MJ, Leath CA, et al.: Conservative management of endometrial carcinoma with myometrial invasion after surgical staging. Gynecol Oncol 2001, 80:275.

Page 35: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Histerektomi sonrası tanıHisterektomi sonrası tanıEndometrium CAEndometrium CA

1.1. Akciğer grafisi -- normalAkciğer grafisi -- normal

2.2. Abdominopelvik BT/MR -- normalAbdominopelvik BT/MR -- normal

3.3. Ca 125 – normalCa 125 – normal

4.4. IA-B, G1-2, LVSI yoksaIA-B, G1-2, LVSI yoksa

1.1. Tedavi etmeTedavi etme2.2. BSO (Over Ca riski! Bilhassa ailevi hikaye varsa)BSO (Over Ca riski! Bilhassa ailevi hikaye varsa)

Tüm diğer durumlar – BSO+Cerrahi evreleme+Adjuvan RxTüm diğer durumlar – BSO+Cerrahi evreleme+Adjuvan Rx

Page 36: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Histerektomi Sonrası TanıHisterektomi Sonrası Tanı

• Bu durum, çıkarılan her uterusun Bu durum, çıkarılan her uterusun rutin olarak rutin olarak operasyonoperasyon odasında odasında açılıp içine bakılması ile büyük açılıp içine bakılması ile büyük ölçüde önlenirölçüde önlenir. .

• Böylece adnekslerin bırakılıp Böylece adnekslerin bırakılıp bırakılmamasına ve evrelendirici bırakılmamasına ve evrelendirici operasyonun yapılmasına imkan operasyonun yapılmasına imkan sağlanır sağlanır

Page 37: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Evre I Olgularda Cerrahi TedaviEvre I Olgularda Cerrahi Tedavi (DEJOG)(DEJOG)

TAH+BSOTAH+BSOPeritoneal sitolojiPeritoneal sitoloji

BPLNÖBPLNÖOmentektomiOmentektomi

Uterus ve adnekslerin frozen ile incelenmesiUterus ve adnekslerin frozen ile incelenmesi

Evre IA-B Gr3Evre IA-B Gr3Evre IA-B Gr2,>2cmEvre IA-B Gr2,>2cm

Evre IC Gr 1Evre IC Gr 1

Evre IA Gr 1-2Evre IA Gr 1-2Evre IB Gr 1Evre IB Gr 1

Perop değerlendirmedePerop değerlendirmedeGros pozitif pelvik LNGros pozitif pelvik LNveya adneks ve/veyaveya adneks ve/veya

Berrak hücreliBerrak hücreliPapiller serözPapiller seröz

Evre IC Gr 2-3Evre IC Gr 2-3

+BPLND+BPLND BPLND+PALNDBPLND+PALND

Evre IB Gr2Evre IB Gr2 > Evre IB Gr2> Evre IB Gr2

İKRTİKRT ERT+İKRTERT+İKRT

TakipTakip

Page 38: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri
Page 39: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri
Page 40: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

SonuçlarSonuçlar• Cerrahi evreleme tümör yaygınlığını prognostik Cerrahi evreleme tümör yaygınlığını prognostik

faktörleri ve nihai tedaviyi belirlemede önemlidir.faktörleri ve nihai tedaviyi belirlemede önemlidir.• Klinik Evre 1 gibi görünen hastaların % 25 inde Klinik Evre 1 gibi görünen hastaların % 25 inde

ekstrauterin hastalık vardır.ekstrauterin hastalık vardır.• Ekstrauterin hastalık ve/veya nüksleri belirlemede Ekstrauterin hastalık ve/veya nüksleri belirlemede

kullanılabilecek moleküler indikatörler bulununcaya kullanılabilecek moleküler indikatörler bulununcaya kadar endometrial biopside G2 ve G3 gelen kanserler kadar endometrial biopside G2 ve G3 gelen kanserler sistematik olarak evrelendirilmelidir.sistematik olarak evrelendirilmelidir.

• Tecrübeli cerrahların tedaviye/evrelendirmeye Tecrübeli cerrahların tedaviye/evrelendirmeye lenfadenektomi ilave etmesi komplikasyon ve lenfadenektomi ilave etmesi komplikasyon ve morbidite oranlarını etkilemezmorbidite oranlarını etkilemez

• Lenfadenektominin terapötik faydası daha da Lenfadenektominin terapötik faydası daha da netleşmelidir.netleşmelidir.

• Düşük ve orta riskte Adjuvan RT nin sağkalım Düşük ve orta riskte Adjuvan RT nin sağkalım avantajı yoktur, ayrıca nükslerin %30 unu önleyemezavantajı yoktur, ayrıca nükslerin %30 unu önleyemez

Page 41: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

Son sözSon söz Tüm Endometrium kanserli hastalar Tüm Endometrium kanserli hastalar

cerrahi olarak evrelendirilmelidir. cerrahi olarak evrelendirilmelidir. Sistemik Lenfadenektomi standart Sistemik Lenfadenektomi standart cerrahi uygulanabilmesi ve sağkalım cerrahi uygulanabilmesi ve sağkalım avantajı sebebiyle bu hastalar avantajı sebebiyle bu hastalar referans hastanelerdereferans hastanelerde tedavi tedavi edilmelidirler edilmelidirler

Endometrium Ca’da adjuvant Endometrium Ca’da adjuvant radyoterapinin sağkalımı arttırıcı radyoterapinin sağkalımı arttırıcı etkisi gösterilememiştir. Ancak etkisi gösterilememiştir. Ancak adjuvant radyoterapi nüksleri adjuvant radyoterapi nüksleri önlemede ve lokal kontrolü önlemede ve lokal kontrolü sağlamada etkindir. sağlamada etkindir.

Page 42: Düşük ve orta riskli  Endometrium  kanserinde  Radyoterapinin yeri

GENEL SAGKALIM

ZAMAN (AY)

6050403020100

GE

NE

L S

AG

KA

LIM

1,0

,8

,6

,4

,2

EVRE

IV

III

II

I

DEJOG DEJOG 5 yıllık 5 yıllık SSağkalımağkalım (n: 214) (n: 214)