EL FILIBUSTERISMO

#ENRIQUEZ, Art Javan M.

KABANATA 14:Sa Bahay Ng Mga

Estudyante

Isagani-pamangkin ni Padre Florentino Juanito Pelaez-ang bumuo ngsamahan ng mga kalalakihangestudyanteng inululunsad angpagbubukas ng Akademya Sandoval-isang Español na maka-Pilipino Pecson-ang nag aalinlangang kasaping pangkat ng mga kabataang naisilunsad ang Akademya

Mga Tauhan:

Macaraig-ang nagpamalita ngpagkapanalo ng Akademya sa unanghakbangin nito Padre Irene-ang lumalaban para samga estudyante at sa Akademya saharap ng mga pagpupulong atkonsultasyon Padre Sibyla-isa sa mga tumututol sapagbubukas ng Akademya Simoun-ang mag-aalahas na kumampisa mga kalaban ng mga estudyante

Mga Tauhan:

Quiroga-ang intsik na kumukuwestyonsa Akademya Don Custodio-dating kasapi ngKataastaasang Komisyon ngMalawakang Edukasyon Pepay-ang nakokoleratahangnangungunang mananayaw Senyor Pasta-ang tagapayo ni DonCustodio

Mga Tauhan:

buod Ang gulo at ingay ng dormitoryo ay napalitan ng sari-saringpag-usisa sa mga bagong dating na kalalakihang estudyanteukol sa kinahinatnan ng ipinaglalaban na payagang mabuksanang Akademya sa pagdedesisyon ng Kapitan Heneral. Ayon kay Isagani at Sandoval, humanga ang pamahalaansa pagmamahal ng mga estudyante sa pagmamahal sasariling bayan. Agad namang tumutol si Pecson at sinabinghindi iyon magiging batayan ng kapitan heneral parapahintulutan ang Akademya dahil madalas nitong ikonsultaang kanyang pagpapasya sa mga kaibigan niyang mga kurang simbahan.

buod Patuloy sila Pecson at Sandoval sa kanilang sagutan ukolsa ganitong pag-uugali ng Kapitan Heneral. Pinagdiinan pa niPecson na nasa panganib ang pamahalaan kung kaya't hindisila masasang-ayunan. Dagdag pa niya na marahil takot angpamahalaan na matuto ang mga kabataan ng wikang Kastilana magbibigay kaalaman sa mga tao ng mga batas at mgakarapatan mula rito. At kung magsanib ang kabataan atnakatatandang may karanasan, paano na lamang angEspanyang tinitingala ng nakararami? Paano na angpamahalaan at simbahang nangungunang institusyon ngbansa?

buod Kanya ring isinambit na maaaring gamitin ng pamahalaanna makokompromiso ang seguridad ng kabataan sapagbubukas ng paaralan sa gabi. Nagpatuloy ang argumento, pinunto naman ni Sandoval nadapat matustusan ng Unibersidad ang pangangailangan ngmga kabataan, kung kaya't dapat igalang ang kagustuhannilang mas matuto pa at humanap ng paraan upang mapunopa ng kaalaman ang isipan nila. Ipinahayag nila ang kanilang pag-aalala sa maaringpagkaunsyami ng mga kabataan sa pagtutol ng pamahalaan.Ipinagdikdikan naman ni Sandoval na siya ay tatayo at igigiitang kanilang karapatan at mamumuno sa paglaban sapamahalaan kahit hindi siya purong Pilipino.

buod Nagambala naman ni Makaraig ang diskusyon atipinamalita na nanalo sa unang hakbangin ang kanilangkahilingang pagbubukas ng Akademya. Isiniwalat niyangipinaglaban ito ni Padre Irene na tinuligsa naman nila PadreSibyla at mga kakampi nito kabilang sina Simoun na mag-aalahas, ang Direktor ng Administrasyong Sibil, at ang Intsikna si Quiroga. Hinanapan din sila ng petisyon na siya namang itinuro niPadre Irene kay Don Custodio na dating miyempro ngKataastaasang Komisyon ng Malawakang Edukasyon namagsisilbing tagapamagitan ng mga humihiling nq kabataanat ng pamahalaan, na nais mapa-oo ng mga kabataan.

buod

Kanilang pinag-usapan kung paano nilamaiimpluwensiyahan si Don Custodio. Una, si Quiroga namaaring magbigay ng malalaking regalo kay Don Custodio.Ikalawa, si Pepay na tila may kakayahang mapapirma ang DonCustodio sa mga kontratista nito. Ikatlo, himukin ang tagapayoni Don Custodio na si Señor Pasta gamit ang mananahingkinagigiliwan nito. Tumindig naman si Juanito na dapat ay walang purininuman ang ipain at unahin nila ang mga malilinis na paraanupang makamtan ang kanilang inaasam.

Tatlong Aral1. Bilang mga mag-aaral, dapat nating ipinaglalaban angating karapatan sa maganda at may mataas na antas nakalidad ng edukasyon. 2. Siyam man sa sampu ang tumuligsa sa makatwirangpinaglalaban, hanggang may isang naniniwala, ituloy langang laban. 3. Minsan, mas Pilipino pa kung umasta at magsalita angdayuhan, halimbawa na lang si Sandoval.

Dalawang Realisasyon1. Tila hawak ng mga pari sa leeg ang kapitanheneral, na sa bawat pagde-desisyong gagawinnito laging kailangang may payo, pananaw, atpaghusga ang mga pari. 2. Hindi matatawaran ang pagmamahal ng isangEspanyol na lumaki sa Pilipinas sa katauhan niSandoval na handang tumindig para sa tama atpara sa bayan.

Isang Salita

Paninindigan