İKTİSAT TARİHİ

İKTİSAT TARİHİİKTİSAT TARİHİ

ÜNİTE 7ÜNİTE 7

EKONOMİK GÜÇ DENGESİNİN EKONOMİK GÜÇ DENGESİNİN DEĞİŞMESİDEĞİŞMESİ

GİRİŞGİRİŞ

15. yüzyıl15. yüzyıl sonunda Avrupa’da en gelişmiş sonunda Avrupa’da en gelişmiş alan, alan, Akdeniz BölgesiAkdeniz Bölgesi -özellikle de -özellikle de Orta ve Orta ve Kuzey İtalyaKuzey İtalya-- idi. idi.

16. yüzyıl16. yüzyıl boyunca Amerikan hazinelerinin boyunca Amerikan hazinelerinin İspanyaİspanya’ya akışı, Akdeniz’in ekonomik ’ya akışı, Akdeniz’in ekonomik üstünlüğünün sürmesini sağladı.üstünlüğünün sürmesini sağladı.

17. yüzyıl17. yüzyılın sonuna gelmeden artık Akdeniz, ın sonuna gelmeden artık Akdeniz, kesinlikle geri kalmış bir bölgeydi, Avrupa kesinlikle geri kalmış bir bölgeydi, Avrupa ekonomisinin ağırlık merkezi ekonomisinin ağırlık merkezi Kuzey Kuzey DeniziDenizi’ne kaymıştı. ’ne kaymıştı.

İSPANYA’NIN YÜKSELİŞİİSPANYA’NIN YÜKSELİŞİ

Toprak Genişliği: Toprak Genişliği: – 16. yüzyılda İspanya, 16. yüzyılda İspanya, Avrupa’nın en geniş Avrupa’nın en geniş

imparatorluğuimparatorluğuydu. ydu. – Habsburg toprakları, Alçak ülkeler ve İtalya’nın büyük bir Habsburg toprakları, Alçak ülkeler ve İtalya’nın büyük bir

bölümüne sahipti. bölümüne sahipti. – Amerika’da geniş bir sömürge imparatorluğuna sahipti. Amerika’da geniş bir sömürge imparatorluğuna sahipti.

Ekonomik Gelişmişlik:Ekonomik Gelişmişlik: – Müslümanlardan gelişmiş bir Müslümanlardan gelişmiş bir bahçe tarımıbahçe tarımı devralmıştı. devralmıştı. – Merinos koyunları tüm Avrupa’da şöhret bulmuştu. Merinos koyunları tüm Avrupa’da şöhret bulmuştu. – Kumaş ve demir sanayileri olmak üzere gelişmiş sanayileri vardı. Kumaş ve demir sanayileri olmak üzere gelişmiş sanayileri vardı. – Egemenliği altındaki Hollanda Egemenliği altındaki Hollanda en ileri tarım tekniklerien ileri tarım tekniklerine ne

sahipti.sahipti.

Gelir Kaynakları:Gelir Kaynakları:– Yeni Dünya’dan akmaya başlayan Yeni Dünya’dan akmaya başlayan altın ve gümüşaltın ve gümüşlerin büyük lerin büyük

bir bölümüne sahipti. bir bölümüne sahipti. – Geniş coğrafyası sayesinde yüksek gelir düzeyine sahipti.Geniş coğrafyası sayesinde yüksek gelir düzeyine sahipti.– Vergi gelirleri çok yüksekti. Vergi gelirleri çok yüksekti.

İspanya’nın ekonomik düşüşünü açıklayan faktörler;İspanya’nın ekonomik düşüşünü açıklayan faktörler;

• Avrupa ile girilen Avrupa ile girilen savaşlarsavaşlar• Ağır vergiAğır vergi yükü yükü• Aşırı Aşırı borçlanmaborçlanma• Uzun dönemliUzun dönemli ekonomi politikası eksikliği ekonomi politikası eksikliği• Kötü mali yönetimKötü mali yönetim• İmtiyazlarİmtiyazlar• Tekelci uygulamalarTekelci uygulamalar• Ülke içiÜlke içi gümrük birliğinin olmaması gümrük birliğinin olmaması• Dini politikalarDini politikalar• Amerika’daki topraklara yönelikAmerika’daki topraklara yönelik dar görüşlülük dar görüşlülük

İSPANYA’NIN EKONOMİK DÜŞÜŞÜİSPANYA’NIN EKONOMİK DÜŞÜŞÜ

Avrupa ile girişilen savaşlarAvrupa ile girişilen savaşlar– İspanya kralları Hıristiyan Avrupa’yı birleştirmek için uzun yıllar İspanya kralları Hıristiyan Avrupa’yı birleştirmek için uzun yıllar

süren büyük savaşlara giriştiler.süren büyük savaşlara giriştiler.

Ağır vergi yüküAğır vergi yükü– Krallar savaşları finanse etmek için ağır vergiler koydular.Krallar savaşları finanse etmek için ağır vergiler koydular.– İspanya 16. yüzyılda İspanya 16. yüzyılda en ağır vergi yüküen ağır vergi yükü uygulayan ülkeydi. uygulayan ülkeydi.– Vergi dağılımı da adaletsizdiVergi dağılımı da adaletsizdi– Krallık ailesi ve büyük toprak sahipleri vergiden muaftı.Krallık ailesi ve büyük toprak sahipleri vergiden muaftı.

BorçlanmaBorçlanma– Borçlanma Borçlanma olağan bir mali uygulamaolağan bir mali uygulama haline gelmişti. haline gelmişti.– Borçların faizleri gün geçtikçe yükseliyordu.Borçların faizleri gün geçtikçe yükseliyordu.– Borçlanmalar karşılığında tüccarlara Borçlanmalar karşılığında tüccarlara tavizlertavizler verilmeye verilmeye

başlanmıştı.başlanmıştı.

Uzun dönemli ekonomi politikası eksikliğiUzun dönemli ekonomi politikası eksikliği– Tahıl üretimi ve kumaş sanayiTahıl üretimi ve kumaş sanayi politika eksikliğine en iyi politika eksikliğine en iyi

örnektir.örnektir.– Amerika’dan altın ve gümüş ithali sonucunda oluşan fiyat Amerika’dan altın ve gümüş ithali sonucunda oluşan fiyat

artışlarından tüketiciler şikayet edince hükümet ekmek fiyatlarına artışlarından tüketiciler şikayet edince hükümet ekmek fiyatlarına narhnarh uygulamaya başladı. Ancak maliyet artışları kârın uygulamaya başladı. Ancak maliyet artışları kârın azalmasına neden oldu. Sonuçta iç üretim daraldı. Hükümet azalmasına neden oldu. Sonuçta iç üretim daraldı. Hükümet yüksek talep nedeniyle yüksek talep nedeniyle tahıl ithalitahıl ithalini serbest bıraktı.ni serbest bıraktı.

– Benzer durum kumaş sanayinde de geçerli oldu. Kumaş ithaline Benzer durum kumaş sanayinde de geçerli oldu. Kumaş ithaline izin verilirken kumaş ihracı yasaklandı.izin verilirken kumaş ihracı yasaklandı.

Kötü mali yönetimKötü mali yönetim– 1501’de bir krallık emri, sahiplerinin arzusuna bakılmaksızın daha 1501’de bir krallık emri, sahiplerinin arzusuna bakılmaksızın daha

önce sürülerin otlamış olduğu tüm alanları koyunlara önce sürülerin otlamış olduğu tüm alanları koyunlara çayırçayır olarak olarak tahsis etti.tahsis etti.

İmtiyazlar - Tekelci uygulamalarİmtiyazlar - Tekelci uygulamalar– 1494’te bir tüccar birliğine tüm İspanyol ham yününü 1494’te bir tüccar birliğine tüm İspanyol ham yününü ihraç tekeliihraç tekeli

verildi. verildi.

Ülke içi gümrük birliği eksikliğiÜlke içi gümrük birliği eksikliği– Geniş İspanyol İmparatorluğu’nda pazar bütünleşmesine imkan Geniş İspanyol İmparatorluğu’nda pazar bütünleşmesine imkan

verecek bir verecek bir gümrük birliği bulunmamaktaydıgümrük birliği bulunmamaktaydı. . – Çünkü hükümet iç gümrüklerden yüksek vergi geliri elde ediyordu.Çünkü hükümet iç gümrüklerden yüksek vergi geliri elde ediyordu.– Her bölge diğer bölgeye yabancı muamelesi yapıyordu.Her bölge diğer bölgeye yabancı muamelesi yapıyordu.

Dini politikalarDini politikalar– 1492’de 1492’de Yahudiler kovulduYahudiler kovuldu. Ülke pek çok tüccarını, bankerini, . Ülke pek çok tüccarını, bankerini,

fizikçisini ve esnafını kaybetti.fizikçisini ve esnafını kaybetti.– 1502’de 1502’de Müslüman Araplar kovulduMüslüman Araplar kovuldu. Tarımsal işgücünün önemli . Tarımsal işgücünün önemli

bir kısmını yitirdi. bir kısmını yitirdi. – İspanya’nın ekonomik gerilemesinin en önemli nedeni İspanya’nın ekonomik gerilemesinin en önemli nedeni nitelikli nitelikli

işgücü eksikliğiişgücü eksikliğidir. dir.

Amerika’daki topraklara yönelik dar görüşlülükAmerika’daki topraklara yönelik dar görüşlülük– Hükümet burada da tekelci ve sıkı kontrole dayalı politika izledi. Hükümet burada da tekelci ve sıkı kontrole dayalı politika izledi.

1503’te tekel hakkına sahip “1503’te tekel hakkına sahip “Casa de ContratacionCasa de Contratacion” kuruldu. ” kuruldu. – Tekelci politikalar vergiden kaçınmayı ve vergi kaçakçılığını besledi.Tekelci politikalar vergiden kaçınmayı ve vergi kaçakçılığını besledi.

İSPANYA - ÖZETİSPANYA - ÖZET

İspanya’nın Yükselişiİspanya’nın Yükselişi– Amerika’dan altın ve gümüş akışıAmerika’dan altın ve gümüş akışı– Efektif talebin genişlemesiEfektif talebin genişlemesi– Ekonomik gelişmenin yaşanmasıEkonomik gelişmenin yaşanması

İspanya’nın Düşüşüİspanya’nın Düşüşü– Arapların ve Yahudilerin kovulmasıArapların ve Yahudilerin kovulması– Ülkenin sanatkar ve tüccar sınıfının zayıflamasıÜlkenin sanatkar ve tüccar sınıfının zayıflaması– İhtisaslaşmış işgücünün azlığıİhtisaslaşmış işgücünün azlığı– Devletin isabetsiz politikalarıDevletin isabetsiz politikaları– Amerika’dan gelen madenlerin sömürgelerin ekonoik Amerika’dan gelen madenlerin sömürgelerin ekonoik

bağımsızlıklarını kazanmaları ve kısmen üretimin düşmesi bağımsızlıklarını kazanmaları ve kısmen üretimin düşmesi nedeni ile azalmasınedeni ile azalması

İTALYA’NIN YÜKSELİŞİİTALYA’NIN YÜKSELİŞİ

İTALYA’NIN YÜKSELİŞİİTALYA’NIN YÜKSELİŞİ– İhracat (Dış ticaret)İhracat (Dış ticaret)

İtalya’nın İtalya’nın sınırlı bir iç pazarsınırlı bir iç pazara sahip olması ve a sahip olması ve doğal doğal donanımdan yoksundonanımdan yoksun olmasına rağmen ekonomik olmasına rağmen ekonomik zenginliği, ürettiği mamul malların ve hizmetlerin çok yüksek zenginliği, ürettiği mamul malların ve hizmetlerin çok yüksek bir oranını bir oranını ihraç etmesiihraç etmesinden kaynaklanıyordu. nden kaynaklanıyordu.

İTALYA’NIN EKONOMİK DÜŞÜŞÜİTALYA’NIN EKONOMİK DÜŞÜŞÜ– Talebin daralması Talebin daralması – Üretimin azalmasıÜretimin azalması– Dış rekabetin artmasıDış rekabetin artması– Dış dünya ile fiyat farklılıklarının olmasıDış dünya ile fiyat farklılıklarının olması

Üretim metotlarının eski ve geri olmasıÜretim metotlarının eski ve geri olması Üretim maliyetlerinin yüksekliğiÜretim maliyetlerinin yüksekliği

– İşçilerin verimlerinin düşüklüğüİşçilerin verimlerinin düşüklüğü

Talebin DaralmasıTalebin Daralması– Amerika’dan gelen değerli maden miktarının azalması nedeniyle Amerika’dan gelen değerli maden miktarının azalması nedeniyle

İspanya’nın ekonomik açıdan gerilemesi ve talebin kısılmasıİspanya’nın ekonomik açıdan gerilemesi ve talebin kısılması– En önemli alıcılardan olan Almanya’nın 30 yıl Savaşları’na En önemli alıcılardan olan Almanya’nın 30 yıl Savaşları’na

girişmesigirişmesi– Osmanlı mahalli pazarlarının daralmasıOsmanlı mahalli pazarlarının daralması– Hem iç hem de dış pazarın daralması ülkedeki üretimin Hem iç hem de dış pazarın daralması ülkedeki üretimin

azalmasına neden olmuştur.azalmasına neden olmuştur.

Dış rekabetin artmasıDış rekabetin artması– Zaman içerisinde İngiliz, Hollandalı ve Fransız mal ve hizmetleri Zaman içerisinde İngiliz, Hollandalı ve Fransız mal ve hizmetleri

daha düşük fiyatlarladaha düşük fiyatlarla arz edilmeye başlandı. arz edilmeye başlandı.

İTALYA’NIN EKONOMİK DÜŞÜŞÜİTALYA’NIN EKONOMİK DÜŞÜŞÜ

Dış dünya ile fiyat farklılıklarının olması (İki nedeni vardır)Dış dünya ile fiyat farklılıklarının olması (İki nedeni vardır)– Birinci nedeni;Birinci nedeni;

İtalyan mallarının İtalyan mallarının daha kalitelidaha kaliteli olması olması Lonca geleneklerine bağlılıkLonca geleneklerine bağlılık

– İkinci nedeni;İkinci nedeni; Üretim Üretim maliyetlermaliyetlerinininin yüksekyüksek olmasıolması

– LoncalarınLoncaların geniş kapsamlı geniş kapsamlı kontrolükontrolü– İtalyan imalatçılarını İtalyan imalatçılarını eski ve geri üretim tekniklerieski ve geri üretim tekniklerini kullanmalarıni kullanmaları– Yine Yine eski ve geri organizasyon tekniklerieski ve geri organizasyon tekniklerini kullanmalarıni kullanmaları– VergiVergi baskısının baskısının yüksekyüksek olması olması– Vergi prosedürünün kötü bir şekilde düzenlenmesiVergi prosedürünün kötü bir şekilde düzenlenmesi– İtalya’daki İtalya’daki ücretlerinücretlerin diğer ülkelere göre daha diğer ülkelere göre daha yüksek olmasıyüksek olması

İşçilerin verimliliğinin düşüklüğüİşçilerin verimliliğinin düşüklüğü– İtalyan işçisinin verimliliği İngiliz, Fransız ve Hollandalı işçilerden İtalyan işçisinin verimliliği İngiliz, Fransız ve Hollandalı işçilerden

düşüktü.düşüktü.


Sonuçta;Sonuçta;

– İtalya’da zamanla İtalya’da zamanla ihracat düştüihracat düştü– İhracat sadece İhracat sadece tarımsal mallara ve yarı mamul mallaratarımsal mallara ve yarı mamul mallara yönelik yönelik

olduoldu– Emek ve sermaye Emek ve sermaye tarıma kaydıtarıma kaydı, hizmet ve imalat sanayinden , hizmet ve imalat sanayinden

çekildiçekildi– Dış Dış talebe göre üretimtalebe göre üretim yapılmaya başlandı. Bu mallar arasında yapılmaya başlandı. Bu mallar arasında

zeytinyağı, şarap ve ham ipekten bahsedilebilir. zeytinyağı, şarap ve ham ipekten bahsedilebilir. – DenizcilikDenizcilik hizmetlerinde de İtalya pasif kaldı ve İtalyan şehirleri hizmetlerinde de İtalya pasif kaldı ve İtalyan şehirleri

hayatiyetini kaybettihayatiyetini kaybetti..


GÜNEY HOLLANDAGÜNEY HOLLANDA

Hollanda 17 eyaletten oluşan iki bölgeye ayrılır. Hollanda 17 eyaletten oluşan iki bölgeye ayrılır.

11. ve 15. yüzyıllar arasında Avrupa’da gelişme 11. ve 15. yüzyıllar arasında Avrupa’da gelişme merkezlerinden biri de Güney Hollanda idi. merkezlerinden biri de Güney Hollanda idi.

13. ve 14. yüzyılda Kuzey Avrupa’nın en önemli 13. ve 14. yüzyılda Kuzey Avrupa’nın en önemli uluslararası iş merkeziuluslararası iş merkezi BrujBruj’dü.’dü.

15. ve 16. yüzyılda ise Güney Hollanda’daki 15. ve 16. yüzyılda ise Güney Hollanda’daki AntwerpAntwerp, , uluslar arası uluslar arası finans ve ticaret merkezifinans ve ticaret merkeziydi. ydi.

FlandraFlandra’nın tekstil ürünleri, Kuzey ve Orta Avrupa’nın en iyi ’nın tekstil ürünleri, Kuzey ve Orta Avrupa’nın en iyi yünlü kumaşlarıydı. yünlü kumaşlarıydı.

KUZEY HOLLANDAKUZEY HOLLANDA

KUZEY HOLLANDA EKONOMİSİNİN DURUMUKUZEY HOLLANDA EKONOMİSİNİN DURUMU

– Başlangıçta güney bölgelerinden daha geride idi.Başlangıçta güney bölgelerinden daha geride idi.

– En önemli sektörleri;En önemli sektörleri; TarımTarım Hayvan yetiştiriciliğiHayvan yetiştiriciliği Gemiciliğe bağlı olarak Baltık TicaretiGemiciliğe bağlı olarak Baltık Ticareti

– İhraç edilen mallar: Tuz, balık ve şarapİhraç edilen mallar: Tuz, balık ve şarap– İthal edilen mallar: Keten, buğday, kendir ve kereste (Hacimli mallar)İthal edilen mallar: Keten, buğday, kendir ve kereste (Hacimli mallar)

BalıkçılıkBalıkçılık

– 16. yüzyılda 16. yüzyılda hububat ve kerestedehububat ve kerestede uluslararası ticaretin ana uluslararası ticaretin ana merkezi merkezi AmsterdamAmsterdam’dı. ’dı.

1568’de Güney Hollanda İspanya egemenliğine düştü1568’de Güney Hollanda İspanya egemenliğine düştü Kuzey Hollanda’daki 7 eyalet bağımsızlığını ilan ettiKuzey Hollanda’daki 7 eyalet bağımsızlığını ilan etti Yeni kurulan bu devletin ekonomisi oldukça canlıydıYeni kurulan bu devletin ekonomisi oldukça canlıydı

KUZEY HOLLANDA’NIN GELİŞME NEDENLERİKUZEY HOLLANDA’NIN GELİŞME NEDENLERİ

– Güneyden Kuzeye kaçan insanlarGüneyden Kuzeye kaçan insanlar– Okyanus ticaretinde ve gemicilikte yaşanan gelişmelerOkyanus ticaretinde ve gemicilikte yaşanan gelişmeler– Tarım ve imalat sektöründe yaşanan gelişmelerTarım ve imalat sektöründe yaşanan gelişmeler– Enerji kaynaklarını kullanmadaki başarılarıEnerji kaynaklarını kullanmadaki başarıları– Fiyat rekabeti avantajıFiyat rekabeti avantajı

KUZEY HOLLANDA’NIN YÜKSELİŞİKUZEY HOLLANDA’NIN YÜKSELİŞİ


Güneyden Kuzeye kaçan insanlarGüneyden Kuzeye kaçan insanlar

– Canlılığın temel nedeni Canlılığın temel nedeni Güneyden Kuzeye kaçan Güneyden Kuzeye kaçan insanlarinsanlardır. Bunlar dır. Bunlar Kuzey Hollanda’nın Kuzey Hollanda’nın kalkınmasının temel direğikalkınmasının temel direğidir.dir.

UstalarUstalar SanatkârlarSanatkârlar DenizcilerDenizciler TüccarlarTüccarlar MaliyecilerMaliyeciler Meslek sahipleriMeslek sahipleri

– Kuzeye kaçan insanların beraberinde getirdikleri Kuzeye kaçan insanların beraberinde getirdikleri nitelikler;nitelikler;

SanatkârlıkSanatkârlık Ticari bilgiTicari bilgi Teşebbüs ruhuTeşebbüs ruhu Likit sermaye (Bu göçmenler Amsterdam’ın en büyük Likit sermaye (Bu göçmenler Amsterdam’ın en büyük

bankasındaki mevduatın yarısının sahibiydiler).bankasındaki mevduatın yarısının sahibiydiler).


Okyanus ticaretinde ve gemicilikte yaşanan gelişmelerOkyanus ticaretinde ve gemicilikte yaşanan gelişmeler– AmsterdamAmsterdam bütün dünyadan gelen malların satıldığı bütün dünyadan gelen malların satıldığı

uluslararası bir pazaruluslararası bir pazar konumuna geldi. Satılan mallar; konumuna geldi. Satılan mallar; Japon ve İsveç bakırıJapon ve İsveç bakırı Baltık hububatıBaltık hububatı İtalyan ipeğiİtalyan ipeği Fransız şarabıFransız şarabı Çin porseleniÇin porseleni Brezilya kahvesiBrezilya kahvesi Endonezya baharatıEndonezya baharatı

– 17. yüzyılda 17. yüzyılda gemicilikgemicilik ve ticarette en önde gelen ülke ve ticarette en önde gelen ülke idi. Ticaret filoları kalite ve sayı olarak üstündü. idi. Ticaret filoları kalite ve sayı olarak üstündü. Dış Dış ticaretin temel dinamiğiticaretin temel dinamiği gemicilikti. gemicilikti.


Tarım ve imalat sanayinden yaşanan gelişmelerTarım ve imalat sanayinden yaşanan gelişmeler

– TarımTarım Hollanda Avrupa’da tarım uzmanlarının merkezi Hollanda Avrupa’da tarım uzmanlarının merkezi

konumundaydı.konumundaydı. Zirai verim diğer bölgelere göre 2-3 kat daha yüksektiZirai verim diğer bölgelere göre 2-3 kat daha yüksekti

– İmalat İmalat İmalat faaliyetleri uluslararası ticaret ile ilgiliydiİmalat faaliyetleri uluslararası ticaret ile ilgiliydi Üretim hammaddelerin veya yarı mamullerin bitmiş Üretim hammaddelerin veya yarı mamullerin bitmiş

hale getirilmesine dayanıyorduhale getirilmesine dayanıyordu Ticaretin gelişmesi gemi yapımı, ölçme aletleri imali Ticaretin gelişmesi gemi yapımı, ölçme aletleri imali

ve harita çizimi gibi üretimleri teşvik ettive harita çizimi gibi üretimleri teşvik etti


Enerji kaynaklarının kullanımıEnerji kaynaklarının kullanımı

Tarım ticaret ve sanayideki gelişmenin arkasında iki cansız enerji Tarım ticaret ve sanayideki gelişmenin arkasında iki cansız enerji kaynağı –kaynağı –kamış ve rüzgarkamış ve rüzgar- bulunmaktadır. Bunlar;- bulunmaktadır. Bunlar;

– KamışKamış Hollanda orman bakımından yoksul, kamış bakımından Hollanda orman bakımından yoksul, kamış bakımından

zengindi. Isınmak için kamışı kullandılar.zengindi. Isınmak için kamışı kullandılar.

– RüzgarRüzgar Denizlerde yelkenlerden, karada ise rüzgar Denizlerde yelkenlerden, karada ise rüzgar

değirmenlerinden faydalandılar. değirmenlerinden faydalandılar.


Fiyat rekabeti avantajıFiyat rekabeti avantajı

– Hollandalıların ekonomik başarısının temel nedenlerinden biri malları Hollandalıların ekonomik başarısının temel nedenlerinden biri malları diğer ülkelerden diğer ülkelerden daha ucuzadaha ucuza satmayı başarabilmeleridir satmayı başarabilmeleridir

– Bunu da büyük ölçüde Bunu da büyük ölçüde maliyetleri düşürerekmaliyetleri düşürerek gerçekleştiriyorlardı gerçekleştiriyorlardı

– Ücretlerin yüksek olmasına ve ağır vergi yüküne rağmen Ücretlerin yüksek olmasına ve ağır vergi yüküne rağmen işçilerin işçilerin prodüktivitesi yüksekprodüktivitesi yüksek olduğu için birim maliyetler düşüktü olduğu için birim maliyetler düşüktü

– Hollandalılar eğer maliyeti düşüremezse Hollandalılar eğer maliyeti düşüremezse kaliteyi düşürüyorlardı. kaliteyi düşürüyorlardı.

– Ortaçağ’da ve Rönesans dönemi başlarında üretim birimi başına Ortaçağ’da ve Rönesans dönemi başlarında üretim birimi başına maksimum kâr amacı vardı. Bu nedenle yüksek kalitede ısrar maksimum kâr amacı vardı. Bu nedenle yüksek kalitede ısrar edilirdi. Hollandalılar ise edilirdi. Hollandalılar ise kitle üretimikitle üretimi ile mütevazi kârı yeterli ile mütevazi kârı yeterli görmekteydigörmekteydi


ÖZETÖZET– Hollanda Hollanda ekonomik büyümeyi başaran ilk ülkeekonomik büyümeyi başaran ilk ülkedir.dir.– Aynı zamanda Aynı zamanda fert başına geliri en yüksek ülkefert başına geliri en yüksek ülkedir. dir. – Kitle üretimiKitle üretimi önemlidir. önemlidir.– Düşük fiyatDüşük fiyat temel politikadır. temel politikadır. Kaliteyi düşürmekKaliteyi düşürmek diğer diğer

unsurdur.unsurdur.– Güneyden gelen insanlarGüneyden gelen insanlar kalkınmadaki temel dinamiktir kalkınmadaki temel dinamiktir– Okyanus ticareti, gemicilik, imalat sanayi, ileri tarım teknikleri Okyanus ticareti, gemicilik, imalat sanayi, ileri tarım teknikleri

ekonomik gelişmenin temel belirleyicileridir. ekonomik gelişmenin temel belirleyicileridir.

İNGİLTERE’NİN DURUMUİNGİLTERE’NİN DURUMU

15. yüzyıl sonunda İngiltere ekonomik açıdan geri bir 15. yüzyıl sonunda İngiltere ekonomik açıdan geri bir ülkeydi. ülkeydi.

Nüfusu azdıNüfusu azdı

Teknolojisi geriydiTeknolojisi geriydi

Dış ticaretin %40’ı yabancıların elindeydiDış ticaretin %40’ı yabancıların elindeydi

Londra diğer bölgelere göre geri kalmış bir bölgeydiLondra diğer bölgelere göre geri kalmış bir bölgeydi

Tek iyi özelliği, İngiltere’nin Tek iyi özelliği, İngiltere’nin iyi bir yün yetiştiricisiiyi bir yün yetiştiricisi olmasıdır. olmasıdır.

İNGİLTERE’NİN YÜKSELİŞİİNGİLTERE’NİN YÜKSELİŞİ

İngiltere iyi bir yün yetiştiricisidirİngiltere iyi bir yün yetiştiricisidir

Yünlü kumaşın ihracatını zamanla artırmaya başlamıştırYünlü kumaşın ihracatını zamanla artırmaya başlamıştır

İngiliz malları İngiliz malları Bruj ve Antwerp pazarlarına ihraç Bruj ve Antwerp pazarlarına ihraç ediliyorediliyor, oradan da kıtanın diğer kısımlarına yayılıyordu, oradan da kıtanın diğer kısımlarına yayılıyordu

İtalya’nın azalan nüfus nedeniyle Almanya’nın talebini İtalya’nın azalan nüfus nedeniyle Almanya’nın talebini karşılayamaması, karşılayamaması, Almanların Bruj ve Antwerp’ten İngiliz Almanların Bruj ve Antwerp’ten İngiliz mallarına yönelmelerimallarına yönelmelerine neden olmuştur. ne neden olmuştur.

Tekstildeki bu talep artışı diğer sektörleri de canlandırdı. Tekstildeki bu talep artışı diğer sektörleri de canlandırdı. Ekili alanlarEkili alanlar ham yün ihtiyacını karşılamak için ham yün ihtiyacını karşılamak için çayırlara çayırlara dönüştürüldüdönüştürüldü..

İNGİLTERE’NİN YÜKSELİŞİİNGİLTERE’NİN YÜKSELİŞİ

İngiltere’nin ekonomik büyümesinin en önemli nedeni İngiltere’nin ekonomik büyümesinin en önemli nedeni dış dış ticarette görülen büyük genişlemeticarette görülen büyük genişlemeydi. ydi.

Dış ticaret yüz yıl içinde 6 kat artmıştı.Dış ticaret yüz yıl içinde 6 kat artmıştı. Bu gelişen dünya içinde 18. yüzyılda Bu gelişen dünya içinde 18. yüzyılda LondraLondra en önemli en önemli

finans ve ticaret merkezi haline geldi.finans ve ticaret merkezi haline geldi.

İngiltere’nin bu denli gelişmesinin arkasında yatan nedenlerİngiltere’nin bu denli gelişmesinin arkasında yatan nedenler

– İyi gemicilerin ve yetenekli tüccarların çokluğuİyi gemicilerin ve yetenekli tüccarların çokluğu– Fizik ve mali kapitalin nispi bolluğuFizik ve mali kapitalin nispi bolluğu– Gelişmiş bir kredi, ticaret ve sigorta organizasyonunun varlığıGelişmiş bir kredi, ticaret ve sigorta organizasyonunun varlığı– Tüccar sınıfının isteklerine karşı duyarlı bir yönetimin Tüccar sınıfının isteklerine karşı duyarlı bir yönetimin

mevcudiyetimevcudiyeti– Krallık deniz gücünün üstünlüğüKrallık deniz gücünün üstünlüğü

İNGİLTERE’NİN YÜKSELİŞİİNGİLTERE’NİN YÜKSELİŞİ Uluslararası ticaretin İngiltere’nin gelişmesine katkıları;Uluslararası ticaretin İngiltere’nin gelişmesine katkıları;

– Dış ticaret, İngiliz sanayi mallarına Dış ticaret, İngiliz sanayi mallarına talep yaratmıştalep yaratmıştırtır– Dış ticaret, Dış ticaret, ihtisaslaşmaihtisaslaşma sağlayarak ölçek ekonomisinden sağlayarak ölçek ekonomisinden

yararlanmayı mümkün kılmıştıryararlanmayı mümkün kılmıştır– Dış ticaret, İngiliz Dış ticaret, İngiliz sanayi ürünlerinin sayısını artırmışsanayi ürünlerinin sayısını artırmıştırtır– Dış ticaret, İngiliz Dış ticaret, İngiliz sanayi ürünlerini ucuzlatan sanayi ürünlerini ucuzlatan

hammaddelerin elde edilmesihammaddelerin elde edilmesini sağlamıştırni sağlamıştır– Dış ticaret, yoksul ve azgelişmiş ülkelere İngiliz mallarını Dış ticaret, yoksul ve azgelişmiş ülkelere İngiliz mallarını satın satın

alma gücü sağlamışalma gücü sağlamıştırtır– Dış ticaret, sınai ve zirai gelişmeyi sağlayacak bir Dış ticaret, sınai ve zirai gelişmeyi sağlayacak bir ekonomik ekonomik

fazla yaratmışfazla yaratmıştırtır– Dış ticaret, Dış ticaret, kurumsal yapı ve iş ahlakıkurumsal yapı ve iş ahlakının doğmasını nın doğmasını

sağlamıştırsağlamıştır– Dış ticaret, Dış ticaret, düzenli pazarlama, sigorta, kalite kontrol ve düzenli pazarlama, sigorta, kalite kontrol ve

ürünün standartlaşmasıürünün standartlaşması sistemlerine kolaylık sağlamıştır sistemlerine kolaylık sağlamıştır– Dış ticaret, uluslararası büyük şehirlerin ve sanayi merkezlerinin Dış ticaret, uluslararası büyük şehirlerin ve sanayi merkezlerinin

gelişmesini sağlamıştır. gelişmesini sağlamıştır. Londra, Liverpool, Manchester, Londra, Liverpool, Manchester, Birmingham ve GlasgowBirmingham ve Glasgow bu şehirler arasında yer almaktadır. bu şehirler arasında yer almaktadır.

İNGİLTERE’NİN DURUMUİNGİLTERE’NİN DURUMU

Bu dönemde İngiltere’nin gösterdiği performansın temelinde İngiliz Bu dönemde İngiltere’nin gösterdiği performansın temelinde İngiliz toplumunun toplumunun karşılaştığı güçlükleri yeni gelişmelere bir karşılaştığı güçlükleri yeni gelişmelere bir başlangıç haline getirebilme gücübaşlangıç haline getirebilme gücü yatıyordu. yatıyordu.

İngiltere karşılaştığı ciddi kıtlıklara karşı sahip olduğu İngiltere karşılaştığı ciddi kıtlıklara karşı sahip olduğu daha bol daha bol kaynaklardan yararlanılmasını mümkün kılan yeni tekniklerkaynaklardan yararlanılmasını mümkün kılan yeni teknikler geliştirmekteydi. geliştirmekteydi. Enerji probleminin çözümüEnerji probleminin çözümü buna en iyi örnektir. buna en iyi örnektir.

İngiltere enerji krizine iki şekilde cevap verdi;İngiltere enerji krizine iki şekilde cevap verdi;– Birincisi; orman bakımından zengin olan Birincisi; orman bakımından zengin olan İskandinav ülkeleriyle İskandinav ülkeleriyle

ticareti geliştirditicareti geliştirdi..– İkincisi; İkincisi; İngiliz adalarında bol olarak bulunan yakıtlara (kömür) İngiliz adalarında bol olarak bulunan yakıtlara (kömür)

başvurdubaşvurdu. .

İngiltere İngiltere Sanayi İnkılabı’nı başaran ilk ülkeSanayi İnkılabı’nı başaran ilk ülkedir. dir.

Documents

İKTİSAT TARİHİ