คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

1

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

คมอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest)

สำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสข ประจำ�ปงบประม�ณ พ.ศ. 2560

โดย ศนยปฏบตการตอตานการทจรตกระทรวงสาธารณสข(ศปท.)

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

พมพครงท ๑

วนท ๒๔กมภาพนธ๒๕๖๐

จำานวน ๒๐,๐๐๐เลม

สงวนลขสทธ

หามพมพจำาหนายและหามคดลอกหรอตดตอนไปเผยแพรทางสอทกชนด

โดยไมไดรบอนญาตจากผเขยน

ทงนสามารถดาวนโหลดจากwww.stopcorruption.moph.go.th

ดำ�เนนก�รพมพโดย

หจก.คอมพ-อารต

เลขท๕๑๓/๑๑๔ซอยจรญสนทวงศ๓๗ถนนจรญสนทวงศ

แขวงบางขนศรเขตบางกอกนอยกรงเทพฯ๑๐๗๐๐

โทรศพท๐๒๔๑๒๗๓๓๖-๗โทรสาร๐๒๔๑๒๕๙๗๕

2คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ประเทศไทยไดพยายามแกปญหาการทจรตในระดบประเทศมาอยางตอเนอง รวมทงการบรณาการทกภาคสวนใหเหนถงภยรายทสงผลเสยตอประเทศอยางมหาศาล อกทงเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศทงดานเศรษฐกจ สงคมและการเมองในทกมต รปแบบการทจรตเปลยนแปลงไปจากเดมทเปนทจรตทางตรงไมซบซอนอาทการรบสนบนการจดซอจดจางไดมการปรบเปลยนเปนรปแบบทซบซอนมากขน เชนการทจรตเชงนโยบายการทจรตขามแดนขามชาต เชอมโยงไปสอาชญากรรมอนๆ มากมาย สงผลกระทบทางลบในวงกวางรฐบาลภายใตการนำาของพลเอกประยทธจนทรโอชามการผลกดนใหการปองกนและปราบปรามการทจรตเปนวาระแหงชาต ไดกำาหนดทศทางแนวทางการปฏบตมาตรการปองกนและปราบปรามเพอแกไขปญหาการทจรตและประพฤตมชอบ มงเนนการตอตานการทจรตและสรางการรบรในทกภาคสวนทสงผลตอทศทางการปองกนและปราบปรามการทจรตของหนวยงานภาครฐในอนาคต

กลไกสำาคญในการปองกนการทจรตและชวยฟนฟและชวยสงเสรมการตอตานการทจรตเชงบวกในภาครฐใหแกระบบราชการไทยนนคอระบบคด เพราะระบบการคดทสรางปญหาใหแกสงคมคอ ระบบการคดทไมสามารถแยกเรองประโยชนสวนตนออกจากเรองประโยชนสวนรวมไดอยางชดเจน โดยมกจะนำาประโยชนสวนตนมาปะปนกบประโยชนสวนรวม เหนแกประโยชนของตนเองเปนหลก เหนแกประโยชนของเครอญาตและพวกพองสำาคญกวาประโยชนของประเทศชาต ระบบการคดดงกลาวจงเปนตนเหตสำาคญทจะนำาไปสการทจรตดงนนแนวทางการแกปญหาการทจรตอยางยงยนตองเรมตนแกไขทตวบคคล โดยการปรบเปลยนระบบการคดของคนในสงคมใหสามารถแยกแยะไดวา “เรองใดเปนประโยชนสวนตน และเรองใดเปนประโยชนสวนรวม”

คำ�นำ�

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

3

ดวยเหตดงกลาวศนยปฏบตการตอตานการทจรตกระทรวงสาธารณสข(ศปท.) จงจดทำาคมอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขประจำาปงบประมาณพ.ศ.๒๕๖๐ โดยใชแนวคดวชาคณตศาสตรเปรยบเทยบวธคดในระบบเลขฐานสบและระบบเลขฐานสองเปนการนำาวธคดมาประยกตใชและเปรยบเทยบเพอใหเจาหนาทของรฐนำาไปเปน “หลกคด” ในการปฏบตงาน ใหส�ม�รถแยกประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมไดอย�งเดดข�ดเปนทนายนดอยางยงทศนยปฏบตการตอตานการทจรตกระทรวงสาธารณสข(ศปท.)ไดรบเกยรตจากนายอทศบวศรผชวยเลขาธการคณะกรรมการป.ป.ช.เปนทปรกษาในการจดทำาคมอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ประจำาปงบประมาณพ.ศ.๒๕๖๐และขอบคณมาณโอกาสน

หวงเปนอยางยงวาคมอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest)สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ประจำาปงบประมาณพ.ศ. ๒๕๖๐ เลมนจะเปนประโยชนใหแกบคลากรสาธารณสขในการปฏบตหนาทราชการใหเปนไปดวยความซอสตย สจรต รวมสรางวฒนธรรมสจรตสรางสงคมทไมทนตอการทจรตในกระทรวงสาธารณสขตอไป

ศนยปฏบตก�รตอต�นก�รทจรต กระทรวงส�ธ�รณสข (ศปท.)14 กมภ�พนธ 2560

4คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

คำานำา ๒

เกรนนำา ทศทางการปองกนการทจรตในประเทศไทย ๕

บทท๑ แกทจรตตองคดแยกแยะ ๑๓

บทท๒ รางพระราชบญญตวาดวยความผด ๓๓

เกยวกบการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคล

กบประโยชนสวนรวมพ.ศ.....

บทท๓ ความเสยงเกยวกบการปฏบตงาน ๓๙

ทเกยวกบการปฏบตงานทอาจเกดผลประโยชนทบซอน

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

บทท๔ หลกการจดการผลประโยชนทบซอน ๔๙

บทท๕ การขดกนแหงผลประโยชนตามนโยบาย ๖๕

ของกระทรวงสาธารณสข

บทท๖ กฎหมายเกยวกบการปองกนผลประโยชนทบชอน ๘๕

ภาคผนวก ๙๐

บรรณานกรม ๙๑

ส�รบญ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

5

เกรนนำ�

ทศท�งก�รปองกนก�รทจรตของประเทศไทย

การทจรตในสงคมไทยระหวางชวงกวาทศวรรษสงผลเสยตอประเทศ

อยางมหาศาลและเปนอปสรรคสำาคญตอการพฒนาประเทศในทกมต

รปแบบการทจรตจากเดมทเปนทจรตทางตรงไมซบซอน อาท การรบสนบน

การจดซอจดจาง ในปจจบนไดปรบเปลยนเปนการทจรตทซบซอนมากขน

ตวอยางเชนการทจรตเชงนโยบายการทจรตขามแดนขามชาตซงเชอมโยง

สอาชญากรรมอนๆมากมายและสงผลกระทบทางลบในวงกวาง

ประเทศไทยมความพยายามแกไขปญหาการทจรต โดยหนวยงานท

เกยวของไดรวมกนสรางเครองมอ กลไก และกำาหนดเปาหมายสำาหรบ

การปฏบตงานดานการปองกนและปราบปรามการทจรต เรมตงแต

ชวงปพ.ศ.๒๕๕๑จนถงปจจบนการดำาเนนงานไดสรางความตนตวและ

เขามามสวนรวมในการปองกนและปราบปรามการทจรตตามบทบาท

ของแตละหนวยงาน จงมความจำาเปนอยางยงทจะตองปรบฐานความคด

และสรางความตระหนกรใหทกภาคสวนของสงคม

สำาหรบประเทศไทยไดกำาหนดทศทางการปองกนและปราบปราม

การทจรตซงมความสอดคลองกบสถานการณทางการเมองเศรษฐกจสงคม

และวฒนธรรมรวมถงการสรางความตระหนกในการประพฤตปฏบตตน

ดวยความซอสตยสจรตของคนในสงคมโดยเฉพาะการบรหารงานดวยความ

ซอสตยสจรต คณธรรมจรยธรรมในการเปนตวแบบทด ดงนนสาระสำาคญ

ทมความเชอมโยงสำาหรบทศทางการปองกนและปราบปรามการทจรต

ของกระทรวงสาธารณสขประกอบดวย

6คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

๑. รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.....

๒. วาระการปฏรปท ๑ การปองกนและปราบปรามการทจรต

และประพฤตมชอบของสภาปฏรปแหงชาต

๓. ยทธศาสตรชาตระยะ๒๐ป(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙)

๔. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ.

๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕. โมเดลประเทศไทยสความมนคงมงคงและยงยน(Thailand

๔.๐)

๖. ยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการ

ทจรตและประพฤตมชอบระยะท๓(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๗. มาตรการปองกนและปราบปรามการทจรตกระทรวงสาธารณสข

๓ป. ๑ ค. (ปลกจตสำานก ปองกน ปราบปราม และสราง

เครอขาย)

๘. ยทธศาสตรระยะ๒๐ป(ดานสาธารณสข)

รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.....กำาหนดในหมวด

ท ๔ หนาทของประชาชนชาวไทยวา “...บคคลมหนาทไมรวมมอหรอ

สนบสนนการทจรตและประพฤตมชอบทกรปแบบ” ถอไดวาเปนครงแรกท

รฐธรรมนญไดกำาหนดใหการปองกนและปราบปรามการทจรตเปนหนาท

ของประชาชนชาวไทยทกคนนอกจากนยงกำาหนดชดเจนในหมวดท๕

หนาทของรฐวา“รฐตองสงเสรม สนบสนน และใหคว�มรแกประช�ชน

ถงอนตร�ยทเกดจ�กก�รทจรตและประพฤตมชอบทงในภ�ครฐและ

ภ�คเอกชน และจดใหมม�ตรก�รและกลไกทมประสทธภ�พ เพอปองกน

และขจดก�รทจรตและประพฤตมชอบดงกล�วอย�งเขมงวด รวมทงกลไก

ในก�รสงเสรมใหประช�ชนรวมตวกนเพอมสวนรวมในก�รรณรงค

ใหคว�มรตอต�นก�รทจรต หรอชเบ�ะแส โดยไดรบคว�มคมครองจ�กรฐ

ต�มทกฎหม�ยบญญต” การบรหารราชการแผนดนรฐตองเสรมสรางให

ประชาชนไดรบบรการทสะดวกมประสทธภาพทสำาคญคอไมเลอกปฏบต

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

7

ตามหลกการบรหารกจการบานเมองทด ซงการบรหารงานบคคลของ

หนวยงานของรฐตองเปนไปตามระบบคณธรรมตามทกฎหมายบญญต

อยางนอยตองมมาตรการปองกนมใหผใดใชอำานาจหรอกระทำาการ

โดยมชอบทเปนการแทรกแซงการปฏบตหนาทหรอกระบวนการแตงตงหรอ

การพจารณาความดความชอบของเจาหนาทของรฐ และรฐตองจดใหม

มาตรฐานทางจรยธรรมเพอใหหนวยงานของรฐใชเปนหลกในการกำาหนด

ประมวลจรยธรรมสำาหรบเจาหนาทในหนวยงานนนๆ ซงตองไมตำากวา

มาตรฐานทางจรยธรรมดงกลาว การทรฐธรรมนญไดใหความสำาคญตอ

การบรหารราชการทมประสทธภาพและการบรหารบคคลทมคณธรรม

นน สบเนองมาจากชวงระยะเวลาทผานมาไดเกดปญหาทเกยวของ

กบการบรหารบคคล มการโยกยายแตงตงทไมเปนธรรม บงคบหรอ

ชนำาใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐปฏบตงานโดยไมยดมนในหลก

ผลประโยชนแหงรฐ รวมถงการมงเนนการแสวงหาผลประโยชนใหกบ

ตนเองรวมถงพวกพอง รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. .....

จงไดมความพยายามทจะแสดงใหเหนอยางชดเจนวาตองการสราง

ประสทธภาพในระบบการบรหารงานราชการแผนดนและเจาหนาทของรฐ

ตองยดมนในหลกธรรมาภบาลและมคณธรรมจรยธรรมตามทกำาหนดเอาไว

ว�ระก�รปฏรปท 1 การปองกนและปราบปรามการทจรตและ

ประพฤตมชอบของสภาปฏรปแหงชาตสภาปฏรปแหงชาตในฐานะองคกร

ทมบทบาทและอำานาจหนาทในการปฏรปกลไก และปฏบตงานดาน

การบรหารราชการแผนดน ไดมขอเสนอเพอปฏรปดานการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ เพอแกไขปญหาดงกลาวให

เปนระบบ มประสทธภาพ ยงยน เปนรปธรรมปฏบตได สอดคลองกบ

มาตรฐานสากลและบรบทของสงคมไทย โดยเสนอใหมยทธศาสตร

การแกไขปญหา๓ยทธศาสตรประกอบดวย(๑)ยทธศาสตรการปลกฝง

“คนไทยไมโกง” เพอปฏรปคนใหมจตสำานก สรางจตสำานกทตวบคคล

8คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

รบผดชอบชวด อะไรควรทำาอะไรไมควรทำา มองวาการทจรตเปนเรอง

นารงเกยจเปนการเอาเปรยบสงคมและสงคมไมยอมรบ(๒)ยทธศาสตร

การปองกนดวยการเสรมสรางสงคมธรรมาภบาลเพอเปนระบบปองกน

การทจรต เสมอนการสรางระบบภมตานทานแกทกภาคสวนในสงคม

และ (๓) ยทธศาสตรการปราบปราม เพอปฏรประบบและกระบวนการ

จดการตอกรณการทจรตใหมประสทธภาพ ใหสามารถเอาตวผกระทำา

ความผดมาลงโทษได ซงจะทำาใหเกดความเกรงกลวไมกลาทจะกระทำาการ

ทจรตขนอกในอนาคต

ยทธศ�สตรช�ตระยะ 20 ป (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙)สภาปฏบต

การปฏรปประเทศไดกำาหนดใหกฎหมายวาดวยยทธศาสตรชาตมผลบงคบ

ภายในป พ.ศ. ๒๕๕๙ หรอภายในรฐบาลน และกำาหนดใหหนวยงาน

ของรฐทกหนวยงานนำายทธศาสตรชาต ยทธศาสตรดานตางๆ แผน

พฒนาดานตางๆ มาเปนแผนแมบทหลกในการกำาหนดแผนปฏบตการ

และแผนงบประมาณ ยทธศาสตรชาตดงกลาวเปนยทธศาสตรทยด

วตถประสงคหลกแหงชาตเปนแมบทหลก ทศทางการดานการปองกน

และปราบปรามการทจรต การสรางความโปรงใสและธรรมาภบาล

ในการบรหารราชการแผนดนของหนวยงานภาครฐทกหนวยงานจะถก

กำาหนดจากยทธศาสตรชาต

สภาการปฏรปแหงชาตจงไดวางกรอบยทธศาสตรชาตในระยะ๒๐ป

โดยมกรอบวสยทศนวา“ประเทศไทยมความมนคงมงคงยงยนเปน

ประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง”คตพจนประจำาชาตวา“มนคง มงคง ยงยน”ประกอบดวย

๖ยทธศาสตรคอยทธศาสตรท๑ความมนคงยทธศาสตรท๒การ

สรางความสามารถในการแขงขนยทธศาสตรท๓การพฒนาและเสรมสราง

ศกยภาพคนยทธศาสตรท๔การสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกน

ทางสงคมยทธศาสตรท๕การสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอ

สงแวดลอม และยทธศาสตรท ๖ การปรบสมดลและพฒนาการบรหาร

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

9

จดการภาครฐ ในยทธศาสตรท ๖น กำาหนดกรอบแนวทางทสำาคญ๗

กรอบแนวทาง ไดแก (๑) การปรบปรงการบรหารจดการรายไดและรายจาย

ของภาครฐ(๒)การพฒนาระบบการใหบรการประชาชนของหนวยงานภาครฐ

(๓)การปรบปรงบทบาทภารกจและโครงสรางของหนวยงานภาครฐให

มขนาดทเหมาะสม(๔)การวางระบบบรหารงานราชการแบบบรณาการ

(๕) การพฒนาระบบบรหารจดการกำาลงคนและพฒนาบคลากรภาครฐ

ในการปฏบตราชการ (๖)การตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ (๗)

การปรบปรงแกไขกฎหมายระเบยบและขอบงคบใหมความชดเจนทนสมย

เปนธรรม และสอดคลองกบขอบงคบสากลหรอขอตกลงระหวางประเทศ

ตลอดจน พฒนาหนวยงานภาครฐและบคลากรทมหนาทเสนอความเหนทาง

กฎหมายใหมศกยภาพ

แผนพฒน�เศรษฐกจและสงคมแหงช�ต ฉบบท 12 (พ.ศ.

๒๕๖๐-๒๕๖๔) กำาหนดในยทธศาสตรท ๖ การบรหารจดการภาครฐ

การปองกนการทจรตและประพฤตมชอบและธรรมาภบาลในสงคมไทย

ในยทธศาสตรนไดกำาหนดกรอบแนวทางการปองกนและปราบปรามการทจรต

และคอรรปชน มงเนนการสงเสรมและพฒนาปลกฝงคานยม วฒนธรรม

วธคด และกระบวนทศนใหคนมความตระหนก มความรเทาทนและ

มภมตานทานตอโอกาสและการชกจงใหเกดการทจรตคอรรปชน และม

พฤตกรรมไมยอมรบการทจรตประพฤตมชอบ รวมทงสนบสนนทกภาค

สวนในสงคมไดเขามามสวนรวมในการปองกนปราบปรามการทจรตและ

มงเนนใหเกดการสงเสรมธรรมาภบาลในภาคเอกชน เพอเปนการตดวงจร

การทจรตระหวางนกการเมอง ขาราชการ และนกธรกจออกจากกน ทงน

การบรหารงานของสวนราชการจะตองมความโปรงใสและตรวจสอบได

โมเดลประเทศไทยสคว�มมนคง มงคง และยงยน (Thailand 4.0)

เปนโมเดลทนอมนำาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเปนแนวคดหลก

ในการบรหารประเทศ ถอดรหสออกมาเปน ๒ ยทธศาสตรสำาคญ คอ

(๑)การสรางความเขมแขงจากภายใน(StrengthfromWithin)และ(๒)

10คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

การเชอมโยงกบประชาคมโลก ในยทธศาสตรการสรางความเขมแขง

จากภายในThailand๔.๐เนนการปรบเปลยน๔ทศทางและเนนการ

พฒนาทสมดลใน ๔ มต มตทหยบยกคอการยกระดบศกยภาพและคณคา

ของมนษย (HumanWisdom)ดวยการพฒนาคนไทยใหเปน“มนษยท

สมบรณ” ผานการปรบเปลยนระบบนเวศนการเรยนรเพอเสรมสราง

แรงบนดาลใจ บมเพาะความคดสรางสรรค ปลกฝงจตสาธารณะ ยด

ประโยชนสวนรวมเปนทตง มความซอสตย สจรต มวนย มคณธรรม

จรยธรรม มความรบผดชอบ เนนการสรางคณคารวม และคานยมทด

คอสงคมทมความหวง(Hope)สงคมทเปยมสข(Happiness)และสงคม

ทมความสมานฉนท(Harmony)

ยทธศ�สตรช�ต ว�ดวยก�รปองกนและปร�บปร�มก�รทจรต

และประพฤตมชอบ ระยะท 3 (พ.ศ. 2560-2564)ทกำาหนดวสยทศน

“ประเทศไทยใสสะอาดไทยทงชาตตานทจรต”(ZeroTolerance&Clean

Thailand)กำาหนดยทธศาสตรหลกออกเปน๖ยทธศาสตรยทธศาสตรท

สำาคญคอยทธศาสตรท๑สรางสงคมทไมทนตอการทจรตเปนยทธศาสตร

ทมงเนนกระบวนการปรบสภาพทางสงคมใหเกดภาวะ “ไมทนตอการทจรต”

โดยเรมตงแตกระบวนการกลอมเกลาทางสงคมสรางวฒนธรรมตอตาน

การทจรตปลกฝงความพอเพยงมวนยซอสตยสจรตมจตสาธารณะ

จตอาสาและความเสยสละเพอสวนรวมปลกฝงความคดแบบDigitalThinking

ใหสามารถคดแยกแยะระหวางผลประโยชนสวนตวและผลประโยชนสวนรวม

และประยกตหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนเครองมอตานทจรต

ม�ตรก�รปองกนและปร�บปร�มก�รทจรต กระทรวงส�ธ�รณสข

๓ป.๑ค.(ปลก/ปลกจตสำานกปองกนปราบปรามและสรางเครอขาย)มงเนน

การปองกนการทจรตใหมความเขมแขงและมประสทธภาพ กำาหนดใหม

การบรหารงานทโปรงใสตามหลกธรรมาภบาล ซงเปน๑ใน๔ยทธศาสตร

สำาคญในการปฏรปกระทรวงสาธารณสขประกอบดวยปลก/ปลกจตสำ�นก

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

11

สร�งจตสำ�นก ปรบฐานความคดดานการตอตานการทจรตทตวบคคล

สรางพลงคณธรรมขบเคลอนสงคม ปองกน สรางระบบคณธรรมและ

ยกระดบความโปรงใสในการดำาเนนงานใหมประสทธภาพและเขมแขง

ปร�บปร�ม ปรบปรงกฎ ระเบยบทเออตอการทจรตและปดชองโหว

กำาหนดมาตรการลงโทษผกระทำาผดอยางรวดเรวและเปนธรรม เครอข�ย

สรางกลไกภาคประชาชน (อสม.) ภาคประชาสงคมในการเฝาระวง

แจงเบาะแสและสรางความเขมแขงของกลไกการตรวจสอบ

ยทธศ�สตรระยะ 20 ป (ด�นส�ธ�รณสข) ภายใตวสยทศน

“เปนองคกรหลกดานสขภาพทรวมพลงสงคม เพอประชาชนสขภาพด”

มเปาหมายให “ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพ

ยงยน”โดยพฒนาความเปนเลศ๔ดานไดแก(๑)การสงเสรมสขภาพ

และการปองกนโรค(P&PExcellence)(๒)ระบบบรการเปนเลศ(Service

Excellence)(๓)บคลากรเปนเลศ(PeopleExcellence)และ(๔)ระบบ

บรหารจดการเปนเลศ (Governance Excellence) มงเนนการใชเครอง

มอวดระดบคณธรรมและความโปรงใสในการดำาเนนงานของหนวยงาน

(IntegrityandTransparencyAssessment : ITA)ทเปนมาตรฐานและ

ไดรบการยอมรบในระดบประเทศ เครองมอวดนหนวยงานจะตองปรบ

สภาพทางสงคมของหนวยงาน ใหเกดภาวะ “ไมทนตอการทจรต” โดย

เรมตงแตกระบวนการกลอมเกลาทางสงคม สรางวฒนธรรมตอตานการ

ทจรตปลกฝงความพอเพยงมวนยซอสตยสจรตมจตสาธารณะจตอาสา

และความเสยสละเพอสวนรวม ปลกฝงความคดแบบ Digital Thinking

ใหสามารถคดแยกแยะระหวางผลประโยชนสวนตวและผลประโยชน

สวนรวม และประยกตหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนเครองมอ

ตานทจรต

จงกลาวไดวา ระบบการคดจงเปนสงสำาคญอยางยง ทสรางปญหา

ใหแกสงคมคอระบบการคดทไมสามารถแยกเรองประโยชนสวนตนและ

ประโยชนสวนรวมออกจากกนใหไดอยางชดเจน โดยมกจะนำาประโยชน

12คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

สวนตนและประโยชนสวนรวมมาปะปนกน นำาประโยชนสวนรวมมาเปน

ประโยชนสวนตน เหนแกประโยชนสวนตนเปนหลก เหนแกประโยชน

ของเครอญาตและพวกพองสำาคญกวาประโยชนของประเทศชาตระบบ

การคดดงกลาวจงเปนตนเหตสำาคญทจะนำาไปสการทจรต ดงนน การปรบ

สภาพทางสงคมของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข ใหเกดภาวะ

ทเรยกวา “ไมทนตอก�รทจรต” จงตองปลกฝงความคดแบบ Digital

Thinking ใหสามารถคดแยกแยะระหวางผลประโยชนสวนตวและ

ผลประโยชนสวนรวม ประยกตหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปน

เครองมอตานทจรตเพอเสรมสรางพฤตกรรมทไมยอมรบและตอตาน

การทจรตในทกรปแบบ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

13

บทท๑แก “ทจรต”

ตองคดแยกแยะ

14คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ปรบวธคดพฤตกรรมเปลยน สงคมเปลยน

ประเทศช�ตเปลยน โลกเปลยน

แก “ทจรต”

ตองคดแยกแยะ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

15

ทำ�ไมจงใชระบบเลขฐ�นสบ (Analog)

และ ระบบเลขฐ�นสอง (Digital)ม�ใชแยกแยะก�ร แก “ทจรต”

16คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ระบบเลข“ฐ�นสบ” (decimalnumbersystem)หมายถงระบบเลขทมตวเลข๑๐ตวคอ๐,๑,๒,๓,๔,๕,๖,๗,๘,๙เปนระบบคดเลขทเราใชในชวตประจำาวนกนมาตงแตจำาความกนไดไมวาจะเปนการใชบอกปรมาณหรอบอกขนาดชวยใหเกดความเขาใจทตรงกนในการสอความหมายสอดคลองกบระบบ“Analog”ทใชคาตอเนองหรอสญญาณซงเปนคาตอเนองหรอแทนความหมายของขอมลโดยการใชฟงชนทตอเนองหรอContinuous

ระบบคด “ฐานสบ” หรอ Analog Thinking เปนระบบการคดวเคราะหขอมลทมตวเลขหลายตวและอาจหมายถงโอกาสทจะเลอกไดหลายทาง เกดความคดทหลากหลาย ซบซอน หากนำามาเปรยบเทยบกบการปฏบตงานของเจาหนาทของรฐ จะทำาใหเจาหนาทของรฐตองคดเยอะตองใชดลยพนจเยอะอาจจะนำาประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมมาปะปนกนได แยกประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมออกจากกนไมได

เร�ม�เข�ใจและม�คดแบบระบบเลขกนเถอะ

Analog Thinking

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

17

ระบบเลข“ฐานสอง”(binarynumbersystem) หมายถง ระบบเลขทมสญลกษณเพยงสองตว คอ ๐ (ศนย) กบ ๑ (หนง)สอดคลองกบการทำางานระบบ Digital ทมลกษณะการทำางานภายในเพยง ๒ จงหวะคอ๐กบ๑หรอONกบOFFตดเดดขาดหรอDiscrete

ระบบคด “ฐานสอง” หรอ DigitalThinking เปนระบบการคดวเคราะหขอมลทสามารถเลอกไดเพยง ๒ ทางเทานน คอ ๐(ศนย)กบ๑(หนง)และอาจหมายถงโอกาสทจะเลอกไดเพยง๒ทางเชนใชกบไมใชเทจกบจรงทำาไดกบทำาไมไดประโยชนสวนตนกบประโยชนสวนรวม เปนตน จงเหมาะกบการนำามาเปรยบเทยบกบ

การปฏบตงานของเจาหนาทของรฐทตองสามารถแยกเรองตำาแหนงหนาทกบเรองสวนตวออกจากกนไดอยางเดดขาด และไมกระทำาการทเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม

Digital Thinking

18คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เมอนำ�ระบบเลข “ฐ�นสบ Analog”

และ ระบบเลข “ฐ�นสอง Digital” ม�ปรบใชเปนแนวคด คอ

ระบบคด “ฐ�นสบ Analog” และ ระบบคด “ฐ�นสอง Digital”

จะเหนไดว�...

ระบบคด “ฐานสบ Analog” เปนระบบการคดวเคราะหขอมลทมตวเลขหลายตว และอาจหมายถงโอกาสทจะเลอกไดหลายทาง เกดความคดทหลากหลาย ซบซอน หากนำามาเปรยบเทยบกบการปฏบตงานของเจาหนาทของรฐจะทำาใหเจาหนาทของรฐตองคดเยอะ ตองใชดลยพนจเยอะอาจจะนำาประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมมาปะปนกนไดแยกประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมออกจากกนไมได

ระบบคด “ฐานสอง Digital” เปนระบบการคดวเคราะหขอมลทสามารถเลอกไดเพยง๒ทางเทานน คอ ๐ (ศนย) กบ ๑ (หนง) และอาจหมายถงโอกาสทจะเลอกไดเพยง๒ทางเชนใชกบไมใช,เทจกบจรง,ทำาไดกบทำาไมได,ประโยชนสวนตนกบประโยชนสวนรวมเปนตน จงเหมาะกบการนำามาเปรยบเทยบกบการปฏบตงานของเจาหนาทของรฐทตองสามารถแยกเรองตำาแหนงหนาทกบเรองสวนตวออกจากกนไดอยางเดดขาดและไมกระทำาการท เปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

19

ระบบคว�มคด

“แยกแยะใหไดเรองผลประโยชนทบซอน”

ระบบคด

Analog

สงคมโลกสมยใหมยคDigital

แยกประโยชนสวนตนออกจากประโยชนสวนรวม

คดแบบระบบเลขฐาน๒

(เลข๐กบเลข๑)คดแบบ

ระบบเลขฐาน๑๐(เลข๐ถงเลข๙)

ไมสามารถแยกประโยชนสวนตนออกจากประโยชน

สวนรวมได

สงคมโลกยคAnalog

Digital

20คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

Analog Digital

ไมใชนำ�ประป�หลวงล�งรถสวนตว

ใชนำ�ประป�หลวงล�งรถสวนตว

ไมนำ�อปกรณไฟฟ�สวนตวม�ช�รตททำ�ง�น

นำ�อปกรณไฟฟ�สวนตวม�ช�รตททำ�ง�น

ไมใชโทรศพทหลวงในเรองสวนตว

ใชโทรศพทหลวงในเรองสวนตว

ไมนำ�รถยนตหลวงม�ใชธระสวนตว

นำ�รถยนตหลวงม�ใชธระสวนตว

ไมนำ�วสดครภณฑหลวงไปใชสวนตว

นำ�วสดครภณฑหลวงไปใชสวนตว

ไมรบของขวญจ�กผม�ตดตอร�ชก�ร

รบของขวญจ�กผม�ตดตอร�ชก�ร

ระบบคด

ฐ�น ๒

ฐ�น ๑๐

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

21

คดใหได คดใหด คดใหเปน

๑.คดแยกเรองประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม ออกจากกนอยางชดเจน๒.คดแยกเรองตำาแหนงหนาทกบเรองสวนตวออกจากกน๓.คดทจะไมนำาประโยชนสวนตนกบประโยชนสวนรวมมา ปะปนกนมากาวกายกน๔.คดทจะไมเอาประโยชนสวนรวมมาเปนประโยชนสวนตน๕.คดทจะไมเอาผลประโยชนสวนรวมมาตอบแทนบญคณ สวนตน๖.คดเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน เครอญาตและพวกพอง

๑.คดแบบพอเพยงไมเบยดเบยนตนเอง ไมเบยดเบยนผอนและไมเบยดเบยนประเทศชาต๒.คดอยางรบผดชอบตามบทบาทหนาทกฎระเบยบ๓.คดตามคณธรรมวา“ทำาดไดดทำาชวไดชว”

เลกเถอะ..ม�คดฐ�นสอง และทงฐ�นสบ

เพอประเทศไทยของเร�

คดใหด

คดใหเปน

๑.คดกอนทำา(กอนกระทำาการทจรต)๒.คดถงผลเสยผลกระทบตอประเทศชาต (ความเสยหายทเกดขนกบประเทศในทกๆดาน)๓.คดถงผไดรบบทลงโทษจากการกระทำาการทจรต (เอามาเปนบทเรยน)๔.คดถงผลเสยผลกระทบทจะเกดขนกบตนเอง(จะตอง อยกบความเสยงทจะถกรองเรยนถกลงโทษไลออกและตดคก)๕.คดถงคนรอบขาง(เสอมเสยตอครอบครวและวงศตระกล)๖.คดอยางมสตสมปชญญะ

คดใหได

22คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

การทเจาหนาทของรฐมระบบการคดทสามารถแยกออกอยางชดเจนวาสงไหนถกสงไหนผดสงไหนทำาไดสงไหนทำาไมไดสงไหนคอประโยชนสวนตนสงไหนคอประโยชนสวนรวมไมนำามาปะปนกนไมนำาสงของราชการมาใชเพอประโยชนสวนตนไมเบยดบงราชการเหนแกประโยชนสวนรวมหรอของหนวยงานเหนอกวาประโยชนของสวนตนไมแสวงหาประโยชนจากตำาแหนงหนาทราชการไมรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากการปฏบตหนาทกรณเกดการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมจะตองยดประโยชนสวนรวมเปนหลก

การทเจาหนาทของรฐยงมระบบการคดทนำาประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมมาปะปนกนไปหมดแยกแยะไมออกวาสงไหนคอประโยชนสวนตนสงไหนคอประโยชนสวนรวมนำาสงของราชการมาใชเพอประโยชนสวนตนเบยดบงราชการเหนแกประโยชนสวนตนเหนอกวาประโยชนของสวนรวมหรอของหนวยงานจะคอยแสวงหาประโยชนจากตำาแหนงหนาทราชการเพอตนเองเครอญาตหรอพวกพองกรณเกดการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมจะตองยดประโยชนสวนตนเปนหลก

ก�รปฏบตง�นแบบใชระบบคดฐ�นสอง (Digital)

ก�รปฏบตง�นแบบใชระบบคดฐ�นสบ (Analog)

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

23

ก�รใชรถหลวง

บอกเล�ฐ�นสบ ทคดแบบ Analog

ก�รใชรถหลวงสวนกล�งเปนพ�หนะไป-กลบระหว�งบ�นพกกบททำ�ง�นไดหรอไม

มประเดนตวอยางวา ขาราชการหนวยงานของรฐแหงหนง ไดนำารถยนตสวนกลางซงเปนรถทมไวเพอกจการอนเปนสวนรวมของหนวยงานไปใชในลกษณะรถประจำาตำาแหนง โดยขาราชการหนวยงานของรฐจะโทรศพทสงการพนกงานขบรถโดยตรง และใหพนกงานขบรถเปนผเกบกญแจรถไว และยงใหพนกงานขบรถนำารถยนตดงกลาวไปรบ-สงตนเองระหวางบานพกกบหนวยงานในชวงเชาและเยนดวยโดยไมมการจดทำาเอกสารควบคมการใชรถตามระเบยบทางราชการ ทำาใหไมสามารถตรวจสอบไดวาใชรถเพองานราชการหรอไมหรอเมอเสรจสนการใชงานในแตละวนไดนำารถมาเกบรกษาทโรงเกบรถภายในหนวยงานหรอไม กรณนสำานกงานการตรวจเงนแผนดนชมลวาเปนการไมปฏบตตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยรถราชการ พ.ศ.๒๕๒๓กระทำาการทจรตและใชอำานาจหนาทโดยมชอบ กอใหเกดความเสยหายแกเงนหรอทรพยสนของทางราชการ โดยอาศยโอกาสทตนมอำานาจหนาทในการพจารณา อนญาตใชรถยนตสวนกลาง แตกลบนำารถยนตไปใชในลกษณะทเปนรถประจำาสวนตวการใชรถยนตไป-กลบทพกเปนประจำาสวนตว แมจะมระยะทางสนๆหรอใชรถยนตไปในสถานทอนๆ เชน ไปรบประทานอาหารกลางวนหรอไปทำาธระสวนตวกถอวาเปน

การใชรถยนตทไมเปนไปตามระเบยบของทางราชการ และเปนการกระทำาการทจรตซงจะตองถกดำาเนนการทางอาญาและทางวนย นอกจากคนใชรถยนตจะมความผดแลวเจาหนาทฝายพสดเจาหนาทฝายการเงนและผอนมตเบกจายคานำามนกจะถกดำาเนนการทางวนยดวย รวมทงเรยกเงนคานำามนทงหมดคนราชการ ดงนน การใชรถยนตสวนกลางตองดำาเนนการตามหลกเกณฑททางราชการกำาหนดไวไมควรใชในลกษณะทเปนการสวนตว และหากมความจำาเปนทจะใชนอกเหนอจากภารกจทไดรบมอบหมายนน กควรจะไดรบอนญาตเปนหนงสอกอน เพอไมใหเกดความเสยหายในภายหนา กรณน เปนเรองลอแหลมทมการกระทำากนแทบทกหนวยงานดวยความเคยชนโดยคดไปเองวาเปนเรองเลกนอย เมอไหรทพลาดพลงมการเอาผดกนขนมากจะเกดความเสยหายแกผกระทำาความผดโดยใชเหต

คดลอกจากคอลมน มมขาราชการ หนงสอพมพไทยรฐ ฉบบท 21548 ปท 68

ฉบบวนพฤหสบดท 19 มกราคม 2560

24คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เรอง หมอขอไปประชม

ใชงบประม�ณจ�กบรษทย�ไปประชม สมมน� อบรม ดง�นไดหรอไม มประเดนวาคณหมอทานหนงจะเดนทางไปประชมทจงหวดหนง โดยไดรบการสนบสนนจากบรษทยา ซงคณหมอแจงวาบรษทยาไมมความสมพนธกบตนภายในหนวยงานจะสมพนธกบตนเฉพาะทคลนกเทานน โดยทผบงคบบญชาไมพจารณาอนญาตใหไปประชมจงขอใชวนลาพกผอนเพอไปประชม

กรณน ถอวาเปนการไมปฏบตตามประกาศคณะกรรมการ ป.ป.ช. วาดวยหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยา พ.ศ. ๒๕๔๓ ซงออกตามความมาตรา๑๐๓แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒ ทกำาหนดหามเจาหนาทของรฐรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลนอกเหนอจากทรพยสนหรอประโยชนอนใดอนควรไดตามกฎหมายหรอกฎขอบงคบทออกโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมายเวนแตการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใด ตามธรรมจรรยาทประกาศไวในประกาศน คอการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากญาตหรอบคคลทใหกนในโอกาสตางๆ โดยปกตตามขนบธรรมเนยมประเพณหรอวฒนธรรม หรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม โดยกำาหนดใหรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากญาตซงใหโดยเสนหาตามจำานวนทเหมาะสมตามฐานานรปรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลอนซงมใชญาตมราคาหรอมลคาในการรบจากแตละบคคล แตละโอกาสไมเกนสามพนบาท รบทรพยสนหรอประโยชนอนใดทการใหนนเปนการใหในลกษณะบคคลทวไปหากการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดไมเปนไปตามหลกเกณฑ หรอมราคาหรอมมลคาเกนกวาสามพนบาทซงเจาหนาทของรฐไดรบมาแลวโดยมความจำาเปนอยางยงทตองรบไวเพอรกษาไมตรมตรภาพหรอความสมพนธอนดระหวางบคคล เจาหนาทของรฐผนนตองแจงรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนนนตอผบงคบบญชา ซงเปนหวหนาสวนราชการทเจาหนาทของรฐผนนสงกดในทนททสามารถกระทำาได เพอใหวนจฉยวามความจำาเปน ความเหมาะสม และสมควรทจะใหเจาหนาทของรฐผนนรบทรพยสนหรอประโยชนนนไวเปนของตนหรอไม ทงนเพอปองกนไมใหเกดการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลและประโยชนสวนรวมทเกดจากการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดของเจาหนาทของรฐทจะเกดขนในอนาคต ซงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรตพ.ศ.๒๕๔๒แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๕๔ มาตรา ๑๐๓/๑ ใหถอเปนความผดฐานทจรตตอหนาทหรอความผดตอตำาแหนงหนาทราชการ ตองระวางโทษตามมาตรา ๑๒๒ จำาคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาทหรอทงจำาทงปรบ

เรองนเปนเรองลอแหลมทอาจมการกระทำากนดวยการรเทาไมถงการณโดยคดวาใชวนพกรอนซงถอเปนเรองสวนตว และบรษทยามความสมพนธกบตนเฉพาะทคลนกเทานนการกระทำาดงกลาว จำาเปนทคณหมอ จะตองขออนมตจากผบงคบบญชาเปนลายลกษณอกษรตองระบดวยวาไดรบการสนบสนนจากบรษทยาหรอบรษทเวชภณฑทมใชยาไปประชมสมมนาอบรมดงานหรอบรรยายทางวชาการทงในและตางประเทศหากแมผบงคบบญชาจะไมอนญาตแมจะใชวนลาพกผอนกตาม

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

25

เรอง ลกกตญญ

นายบญม ตำาแหนงเจาพนกงานสาธารณสขชมชน ๕ ไดเขยนใบเสรจรบเงนของสถานอนามย (ตนฉบบ) วาไดรบเงนคายาจากนางบญนอย มารดาของตนซงเปนเจาหนาทสงกดหนวยงานหนง และเขยนชอของตนเองและเขยนชอและตำาแหนงของเจาหนาทอนของสถานอนามยลงในใบเสรจรบเงนทงตนฉบบและฉบบสำาเนาวาเปนผรบเงนจากนางบญนอย โดยทนางบญนอย ไมไดมาตรวจและรกษาพยาบาลทสถานอนามยแตอยางใด สวนสำาเนาใบเสรจรบเงนนนนายบญมไดเขยนวนทรบเงนมทงทตรงและไมตรงกบตนฉบบและเขยนวาไดรบเงนคาบรการจำานวน๓๐บาทจากผมารบบรการรายอนและนำาเงนตามจำานวนทระบในสำาเนาใบเสรจรบเงนจำานวน๙ฉบบๆละ๓๐บาท รวมจำานวน๒๗๐บาทสงเปนรายไดเงนบำารงของสถานอนามย สวนใบเสรจรบเงนตนฉบบจำานวน๙ฉบบเขยนวาไดรบเงนคายาจากนางบญนอย จำานวน ๒,๔๐๐ บาท ๒,๘๕๐ บาท๗๖๐บาท๓,๒๔๐บาท๓,๖๑๐บาท๔,๗๓๐บาท๓,๗๕๐บาท๔,๖๒๐บาทและ๔,๕๐๐บาทตามลำาดบ จากนนไดนำาไปใหกบนางบญนอย ใชเปนหลกฐานและเบกเงนสวสดการเกยวกบการรกษาพยาบาลจากหนวยงานตนสงกด เปนเงนรวมจำานวน๓๐,๑๐๐บาทนายบญมไดใหการยอมรบวาตนไดออกใบเสรจรบเงนดงกลาวจรงโดยใหเหตผลวาตนตองการชวยเหลอมารดาทตองการใชเงนตนไมมเงนเกบมบตร๒คนและมหลานฝายภรรยาทตนตองรบผดชอบสงเรยนอก๓คนทงน ไดมการคนเงนทเบกคารกษาพยาบาลจำานวน๓๐,๑๐๐บาทใหกบหนวยงานตนสงกดของนางบญนอยแลว พฤตกรรมของนายบญมดงกลาวเปนการกระทำาผดวนยอยางรายแรงฐานทจรตตอหนาทราชการ ฐานปฏบตหนาทราชการโดยจงใจไมปฏบตตามกฎหมายระเบยบของทางราชการ มตคณะรฐมนตรหรอนโยบายรฐบาล อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง และฐานกระทำาการอนใดอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรงตามมาตรา๘๒วรรคสามมาตรา๘๕วรรคสองและมาตรา๙๘วรรคสองแหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๓๕จงหวดไดมคำาสงลงโทษปลดนายบญมออกจากราชการอนงกรณของนายบญมควรลงโทษไลออกจากราชการตามมตคณะรฐมนตรตามหนงสอสำานกเลขาธการคณะรฐมนตรทนร๐๒๐๕/ว๒๓๔ลงวนท๒๔ธนวาคม๒๕๓๖ดงกลาว

เรองเล�ข�นช�วฐ�นสบของสำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสข

26คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เรอง กนหมกกบกระด�ษ

พนกงานอยการ ไดเปนโจทกฟองนายยโส ตำาแหนงสาธารณสขอำาเภอเปนจำาเลยสรปวานายยโสไดเบกเงนนอกงบประมาณประเภทเงนบำารงของสถานบรการสาธารณสข จำานวน ๙,๐๐๐ บาทในบญชธนาคารกรงไทย จำากด แลวเบยดบงเอาเงนไปเปนของตนหรอของผอนโดยทจรต และสงการใหผชวยสาธารณสขอำาเภอจดทำาเอกสารบนทกขอความเรองขออนมตยมเงนบำารงของสถานบรการสาธารณสขเพอจดซอวสดสำานกงาน คอ กระดาษโรเนยว กระดาษไข และหมกโรเนยวเปนเงน๙,๐๐๐บาทแลวนายยโสลงลายมอชออนมตใหยมเงนดงกลาวโดยลงวนทยอนหลง ซงความจรงแลวไมไดมการจดซอวสดดงกลาว และ นายยโสไดขอใหหางหนสวนจำากดวทยา ออกใบเสรจรบเงนเปนคาวสดสำานกงาน รวมเงน๙,๐๐๐ บาท ใหตนเพอนำาไปใชเปนพยานหลกฐานยนยนวาไดซอสนคาดงกลาวจากหางหนสวนจำากดวทยา อนเปนความเทจ ซงความจรงไมไดมการซอสนคาและมไดจายเงนตามใบเสรจรบเงนดงกลาวแตอยางใด ศาลชนตนพพากษาวานายยโส มความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๔๗ (เจาพนกงานยกยอกทรพย) และมาตรา ๑๖๒(๑) (เจาพนกงานรบรองเอกสารเทจ) ลงโทษจำาคกรวม๖ปจำาเลยฎกาวาตนไมมความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา๑๔๗ศาลฎกาพจารณาแลวเหนวา“จำาเลยรบราชการในตำาแหนงสาธารณสขอำาเภอเปนเจาพนกงานตามกฎหมายมหนาทรกษาเงนตามทโจทกฟองเมอจำาเลยถอนเงนดงกลาวมาแลวเบยดบงเอาเปนของจำาเลยเสยโดยทจรต แมเงนดงกลาวจะเปนเงนของสถานอนามยไมใชเงนของสำานกงานสาธารณสขอำาเภอทจำาเลยเปนเจาพนกงานอย และเงนดงกลาวเปนเงนบำารงนอกงบประมาณดงทจำาเลยฎกากตามการกระทำาของจำาเลยเขาลกษณะเปนเจาพนกงานมหนาทรกษาทรพยแลวเบยดบงทรพยนนเปนของตนโดยทจรต จงมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา๑๔๗ ดงทโจทกฟอง” พพากษายน(คำาพพากษาศาลฎกาท ๗๗๙๗/๒๕๓๘) และจงหวดไดลงโทษไลนายยโสออกจากราชการอกดวย

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

27

เรอง นำ�เกลอของหมอ

เรอง เทจเจดรอยบ�ท

นางเกบ ตำาแหนงนกวชาการสาธารณสขชำานาญการ ไดรกษาพยาบาลนางสายทบนสถานอนามยซงมอาการคลนไสอาเจยนเวยนศรษะทองเสยและความดนโลหตตำานางเกบ ไดคดคาใหนำาเกลอทางเสนเลอด เปนเงน ๒๐๐ บาทโดยไมไดออกใบเสรจรบเงนใหเพราะเปนนำาเกลอสวนตวของนางเกบ ตอมาไดมผรองเรยนในเรองนขน นอกจากน นางเกบ ซงมหนาทเกยวกบการจดการอบรมอาสาสมครสาธารณสข (อสม.) ยงไดเรยกเกบเงนจากนายหยด ซงเขาอบรมเปนอสม.โดยอางวาเพอเปนคาใชจายในการอบรมและไดนำาเงนดงกลาวไปใชสวนตว พฤตการณของนางเกบ ดงกลาว เปนการกระทำาผดวนยอยางไมรายแรงฐานอาศยตำาแหนงหนาทราชการของตนหาผลประโยชนใหแกตนเองและฐานกระทำาการหาผลประโยชนอนอาจทำาใหเสอมเสยเกยรตศกดของตำาแหนงหนาทราชการตามมาตรา๘๓(๓)และมาตรา๘๓(๕)ประกอบมาตรา๘๔แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑ลงโทษตดเงนเดอนจำานวน๕%เปนเวลา๓เดอน

นายบญม ขาราชการ ไมไดออกไปปฏบตราชการในการออกหนวยเพอใหบรการตรวจรกษาผปวยนอกสถานทแตไดทำาเอกสารรายงานวาตนไดออกไปปฏบตราชการและขอเบกเงนคาตอบแทนในการออกไปปฏบตงานนอกสถานทและไดรบเงนคาตอบแทนไปจำานวน ๗๐๐ บาท โดยทไมไดออกไปปฏบตงานจรงเมอมการตรวจสอบเรองรองเรยนในเรองดงกลาวนายบญมไดจดทำาเอกสารเปนเทจนำามาแสดงวาตนไดตรวจรกษาผปวยจำานวนหนงและเปนผทบนทกขอมลในเอกสารการตรวจรกษาผปวยดวยลายมอของตนเอง เพอเปนหลกฐานยนยนวาตนไดไปปฏบตงานในวนทมการเบกจายเงนดงกลาวจรง พฤตการณของนายบญมดงกลาวเปนการกระทำาผดวนยอยางรายแรงฐานกระทำาการอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๕ (๔) แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑ลงโทษปลดออกจากราชการ อนงก.พ.ไดมมตกำาหนดโทษทางวนยแกขาราชการทเบกเบยเลยงคาพาหนะเดนทางและเงนอนในทำานองเดยวกนเปนเทจตามหนงสอสำานกงานก.พ.ทนร๐๗๐๙.๒/ว๘ลงวนท๒๖กรกฎาคม๒๕๓๖สรปวาการใชสทธขอเบกเงนราชการเปนเทจโดยเจตนาทจรตฉอโกงเงนของทางราชการอยางแนชดนน เปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรง จะตองลงโทษวนยอยางรายแรงตามควรแกกรณ

28คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เรอง ข�ยของหลวง

เรอง เวชกรรม (ของ) ครอบครว

นายสมยา ขาราชการ มหนาทใหบรการจายยาผปวยนอก ไดนำายาของทางราชการไปจำาหนาย ผานทางเวบไซต ชอ www.phramasomyar.com เมอทางหวหนาหองจายยาผปวยนอกและหวหนากลมงาน เภสชกรรมทราบเรองนจงไดปรกษากนและทำาการลอซอยาจำานวน๓ รายการคอยาTELFAST๖๐มลลกรม๑๐๐เมดยาSERITIDEACCUHALERจำานวน๑หลอดและยาRHINO-CORT จำานวน ๑ หลอดโดยไดทำาสญลกษณเปนจดดวยปากกาเมจกทกลองยาทงสามชนด ซงเปนยาของโรงพยาบาลและวางไวทบนชนวางยาจำาหนายทงชน ซงตงอยในหองบรการจายยาผปวยนอกจากนนกไดทำาการสงซอยาทงสามชนดดงกลาวผานทางเวบไซตดงกลาว และเมอไดรบกลองพสดทสงซอมาแลว พบวาหนากลองพสดระบชอผสงคอรานสมยาเภสชซงเปนของนายสมยาและภายในกลองพสดพบวามยาTELFAST๖๐มลลกรม๑๐๐เมดยาSERITIDEACCUHALERจำานวน๑หลอดและยาRHINOCORTจำานวน๑หลอดตามจำานวนทสงซอและเปนยาของทางราชการทไดทำาสญลกษณไว พฤตการณของนายสมยาดงกลาว เปนการกระทำาผดวนยอยางรายแรง ฐานปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต ตามมาตรา ๘๕(๑) แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑ลงโทษไลออกจากราชการ

นายแพทยเวชกรรม ผอำานวยการโรงพยาบาลแหงหนง เหนวามแพทยปฏบตงานไมเพยงพอกบปรมาณคนไข ซงมวนละประมาณ ๒๐๐-๓๐๐ คนประกอบกบในเดอนกมภาพนธ–มนาคมของทกป แพทยทปฏบตงานใกลจะครบกำาหนดระยะเวลาชดใชทนและใชสทธขอลากจ ลาพกผอน กอนขอลาออกจากราชการหรอเตรยมตวลาศกษาตอแพทยประจำาบาน ทำาใหในชวงเวลาดงกลาวโรงพยาบาลประสบปญหาขาดแคลนแพทยเกอบทกปนายแพทยเวชกรรมผอำานวยการโรงพยาบาลจงขอใหสำานกงานสาธารณสขจงหวด สนบสนนแพทยจากโรงพยาบาลอนทอยใกลเคยงมาชวยอยเวรปฏบตงานในชวงนอกเวลาราชการตงแต๑๖.๓๐-๐๘.๓๐น.สวนในเวลาราชการปกต๐๘.๓๐–๑๖.๓๐น.แพทยแตละคนตองปฏบตงานในหนวยงานของตนเองจงไมมแพทยมาชวยปฏบตงานตรวจรกษาผปวยจงหาทางแกไขปญหาการขาดแคลนแพทยตรวจในเวลาราชการ โดยการใชพยาบาลเวชปฏบตชวยแพทย

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

29

ตรวจรกษา แตผปวยไมใหการยอมรบ ตองการตรวจรกษากบแพทยเทานนและมผรองเรยนวาไมมแพทยตรวจจงประกาศรบสมครแพทยปฏบตงานในเวลาราชการทางเวบไซตและตดตอแพทยตามเอกชนใกลเคยงเพอชวยตรวจรกษาผปวย แตไมคอยมแพทยสนใจ นายแพทยเวชกรรม ผอำานวยการโรงพยาบาล จงขอใหนายชวยซงเปนบตรและนางสาวเพอน เพอนของบตรซงไดรบหนงสอรบรองวาจะจบการศกษาแพทยศาสตรบณฑตจากมหาวทยาลยแหงหนง มาชวยตรวจคนไขในเวลาราชการชวคราวไปกอน จนกวาจะหาแพทยได เรมตงแตเดอนกมภาพนธ–เมษายน๒๕๕๖ในอตรา๔,๐๐๐บาทตอเวรโดยการตรวจของบคคลทงสองอยในความควบคมของนายสอนโดยนายแพทยเวชกรรมใหเหตผลวาเหตทตองจางบตรและเพอนของบตร(นายชวยและนางสาวเพอน)ทำาการตรวจรกษาคนไขเนองจากมผปวยนอกจำานวนมากแตแพทยไมเพยงพอซงเปนปญหาทเคยเกดขนหลายครงเปนประโยชนตอทางราชการและประชาชนสวนอตราคาจางกเปนอตราเดยวกบทจางแพทยอน พฤตการณของนายแพทยเวชกรรม แมวาไมมเจตนาทจรต แตการทจางบคคลทไมมใบประกอบวชาชพเวชกรรมจากแพทยสภา แมไดรบการรบรองจากสำานกทะเบยนและประมวลผล มหาวทยาลยฯ วาเปนนกศกษาชนปท ๖ คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยฯและคาดวาจะสำาเรจการศกษาในภาคการศกษาตนปการศกษา ๒๕๕๖ ทำาการตรวจรกษาผปวย ในอตรา ๔,๐๐๐ บาทตอ ๘ ชวโมงแตเปนการไมจางแพทยทมใบอนญาตในการตรวจรกษาผปวย แมขอเทจจรงยงฟงไมไดวานายแพทยเวชกรรม กระทำาการโดยมเจตนาเพอแสวงหาประโยชน อนมควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย สำาหรบตนเองหรอผอนโดยทจรต แตเปนการกระทำาผดวนยอยางไมรายแรง ฐานไมปฏบตตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ ตามมาตรา๘๒ (๒)ประกอบดวยมาตรา๘๔แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑แตนายแพทยเวชกรรมไดเกษยณอายราชการจงใหงดโทษความผดวนยไมรายแรง ตามมาตรา๑๐๐ วรรคสอง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑ประกอบขอ๗๒ของกฎก.พ.วาดวยการดำาเนนการทางวนยพ.ศ.๒๕๕๖

30คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เรอง เบกให... หมด

นายแพทยเบกหมดผอำานวยการโรงพยาบาลกำาหนดใหแพทยอยเวรนอกเวลาราชการและเบกคาตอบแทนเพมเปนเวรละ ๒ คน โดยไมไดคำานงถงสถานะเงนบำารงและความจำาเปนและมไดเสนอใหคณะกรรมการบรหารโรงพยาบาลพจารณา และมไดเกดจากการเสนอความเหนของผเกยวของ เชน องคกรแพทยฝายการพยาบาล ฝายบรหารทวไป เพอพจารณาเหตผลความจำาเปน แตเปนการสงการดวยการใชอำานาจหนาทในฐานะผอำานวยการโรงพยาบาล และมไดปฏบตตามขอบงคบของกระทรวงสาธารณสขกำาหนด พ.ศ. ๒๕๔๔ ขอ ๕ ซงกำาหนดวาการจายเงนคาตอบแทนใหแกเจาหนาททปฏบตงานใหกบหนวยบรการในสงกดทไดรบคำาสงหรอไดรบมอบหมายใหบรการหรอสนบสนนบรการในงานดานตางๆใหพจารณาตามความเหมาะสมกบความจำาเปนและไมเปนภาระตอสถานะเงนบำารงของหนวยบรการ ฯลฯ โดยกอนนนโรงพยาบาล ไดจดใหแพทยอยเวรนอกเวลาราชการเพอรอรบคำาสง (oncall) เพยง๑คนแตในป๒๕๕๐นายแพทยเบกหมดไดสงการใหแพทยอยเวร (oncall) เพมเปน๒คนทำาใหโรงพยาบาลตองรบภาระในการเบกจายคาตอบแทนเปนจำานวนมาก ทงทปรมาณงานและคนไขมไดเพมขนเมอเปรยบเทยบกบจำานวนประชากรและโรงพยาบาลใกลเคยงทมขนาดเดยวกน จากการตรวจสอบวนทอยเวรบางเวรยงปรากฏวาซำาซอนกบวนท นายแพทยเบกหมดไดรกษาคนไขทคลนกของตนเอง จงเปนไปไมไดทจะไดอยเวรทโรงพยาบาลและรกษาคนไขทคลนกในเวลาเดยวกนโดยทเจาหนาทไดทกทวงเชนหวหนาฝายบรหารงานทวไป หวหนาฝายเภสชกรรม และนำาเรองหารอนายแพทยสาธารณสขจงหวด แตนายแพทยเบกหมด ไมรบฟงและกระทำาการตามทตนเองตองการทำาใหโรงพยาบาลตองจายเงนคาตอบแทนเพมมากขนโดยไมมความจำาเปนทำาใหนายแพทยเบกหมดและแพทยคนอนๆ ไดรบประโยชน ทำาใหโรงพยาบาลเสยหายเปนเงนจำานวน๑,๐๘๘,๑๐๐บาทตอมาหลงจากทนายแพทยเบกหมดไดรบคำาสงยายไปปฏบตราชการแหงอนในระหวางการสอบสวน คณะกรรมการบรหารโรงพยาบาลไดมการประชมและมมตใหมแพทยอยเวรและไมมการจดเวรซำาซอน ทำาใหคาตอบแทนจากเดมทตองจายคาตอบแทนแพทยเวร ลดลงจากเดมเดอนละประมาณ๑๐๐,๐๐๐บาทพฤตการณของนายแพทยเบกหมด เปนการใชอำานาจหนาทในฐานะผอำานวยการโดยมชอบโดยเจตนาเพอใหตนเองไดประโยชนรบเงนคาตอบแทนจากการสงใหจดแพทยเพมและเบกจายเงนคาตอบแทนจากอตราทประเภท on call เปนการเบกคาตอบแทนในอตราประเภทอยเวรเพอรกษาพยาบาลประจำาสถานบรการ ในอตราเวรละ๙๐๐บาทโดยไมมเหตผลและความจำาเปนเพยงพอ เปนการใชอำานาจโดยมชอบเพอใหตนเองและบคคลอนได

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

31

ประโยชนทมควรได เปนเหตใหโรงพยาบาลไดรบความเสยหายทตองเบกจายเงนคาตอบแทน เปนเงนจำานวน ๑,๐๘๘,๑๐๐ บาท เปนความผดวนยอยางรายแรงตามมาตรา๘๒วรรคสามและมาตรา๘๕วรรคสองและมาตรา๙๘วรรคสองแหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.๒๕๓๕ ประกอบกบมาตรา๑๓๑และมาตรา๑๓๓แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑ลงโทษไลออกจากราชการและชดใชเงนจำานวนดงกลาว

เรอง คนหลวงใชของหลวง

นายแพทยฐานสบ ตำาแหนงผอำานวยการโรงพยาบาล ถกรองเรยนวาเปดสถานพยาบาลสวนตว (คลนก) ไดอาศยตำาแหนงหนาทราชการ ในฐานะแพทยผตรวจรกษาและสงใหงานชนสตรของโรงพยาบาลทำาการตรวจเลอดและสงชนสตรของคนไขทคลนกสวนตวโดยใชวสดอปกรณและนำายาของโรงพยาบาล ตงแตปพ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๕๕ คดเปนคาใชจายจำานวนเงน ๙๒๔,๖๑๐ บาท นายแพทยฐานสบชแจงวาตนเองเปนเจาของสถานพยาบาล (คลนก) ไดมอบหมายใหภรรยาเปนผดแลสถานพยาบาล (คลนก) และทำาหนาทสงเลอดและสงชนสตรตรวจทโรงพยาบาลซงตนเองเปนผอำานวยการฯ เมอมการเรยกเกบเงน ภรรยาจะเปนผดำาเนนการทงหมด ประกอบกบมภาระงานมากจงไมรวาโรงพยาบาลไดมการเรยกเกบเงนจากสถานพยาบาล(คลนก)ของตนหรอไมแตตอมาเมอมการรองเรยนไดนำาเงนชำาระคาสงตรวจเลอดและสงชนสตรใหแกโรงพยาบาลจำานวนเงน๙๒๔,๖๑๐บาทแลว พฤตการณของนายแพทยฐานสบ ซงเปนผอำานวยการโรงพยาบาล เปนการไมรกษาชอเสยงและเสอมเสยตอเกยรตศกดของตำาแหนงหนาทราชการ ฐานกระทำาการอนใดอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง ตามมาตรา ๙๘ วรรคสอง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๓๕ประกอบกบมาตรา๑๓๓แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑และฐานกระทำาการอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง ตามมาตรา ๘๕ (๔) แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑ลงโทษปลดออกจากราชการ

32คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เรอง ไมใชย�ตำ�ร�หลวง

นายแพทยแอนาลอกผอำานวยการโรงพยาบาลและเปนประธานคณะกรรมการสวสดการโรงพยาบาล และมหนาทอนมตจดซอยาและควบคมกำากบการปฏบตงานของนายแดง เภสชกรชำานาญการ ซงมหนาทจดซอยาและเวชภณฑ ในปพ.ศ.๒๕๕๔นายแดง ตำาแหนงเภสชกรชำานาญการ ไดสงซอยาแกหวดสตรผสม ทมสวนประกอบซโดอเฟดรน(pseudoephedrine)โดยนายแพทยแอนาลอกผอำานวยการโรงพยาบาลลงนามในใบสงซอยา โดยใชเงนสวสดการของโรงพยาบาล ซอยาจากบรษทยาหลายแหงรวม๓๗ครง คดเปนจำานวน๑,๓๑๑,๐๐๐ เมด ซงมปรมาณการจดซอสงมากเกนกวาความจำาเปนทตองใชในโรงพยาบาล โดยไมนำายาทซอลงบญชคลงเวชภณฑของโรงพยาบาล แตไดนำาไปขายใหกบนายขายยา ผแทนยาไดกำาไรเมดละ๐.๘๐บาทและตอมาเจาหนาทตำารวจจบกมดำาเนนคดอาญา พฤตการณของนายแพทยแอนาลอก ผอำานวยการโรงพยาบาล ในฐานะประธานกรรมการเงนสวสดการ และนายแดง เภสชกรชำานาญการ กรรมการสวสดการ(บรหารกองทนยา/หารายได) ของโรงพยาบาล ซงมอำานาจลงนามเบกถอนเงนสวสดการและเบกจายเงนชำาระคายาแกหวดสตรผสมทมสวนประกอบซโดอเฟดรน(pseudoephedrine) จงเปนการสงซอยาแกหวดสตรผสมทมสวนประกอบ ซโดอเฟดรน (pseudoephedrine) จำานวนมากถง ๑,๓๑๑,๐๐๐ เมด หากสงจายใหแกผปวยครงละ ๒๐ เมด ตองจายใหแกคนไขมากกวา ๕๐,๐๐๐ คน ซงเปนปรมาณเกนกวาโรงพยาบาลขนาด๓๐เตยงพฤตการณเปนการใชอำานาจหนาทโดยมชอบเปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต ตามมาตรา ๘๕ (๑) แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.๒๕๕๑ลงโทษไลนายแพทยแอนาลอกและนายแดงออกจากราชการ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

33

บทท๒ร�ง พระร�ชบญญตว�ดวยคว�มผดเกยวกบก�รขดกนระหว�งประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวม พ.ศ. ....

34คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศไดเสนอรางพระราชบญญตวา

ดวยความผดเกยวกบการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลกบประโยชน

สวนรวม พ.ศ. .... มวตถประสงคเพอใหการบรหารงานของรฐเปนไป

ดวยความโปรงใสและเกดประโยชนสงสดตอประชาชน รวมทงตองให

ประชาชนปราศจากความเคลอบแคลงสงสยในความซอสตยสจรต ของ

ผมหนาทในการบรหารงานของรฐ จงตองหามการกระทำาอนเปนการ

ขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลของผมหนาทดงกลาวกบประโยชน

สวนรวม อกทงยงเปนการแสดงเจตจำานงอยางเดนชดของรฐบาลไทย

ตอประชาคมโลกถงความมงมนอยางตอเนองในการแกไขปญหาการ

ทจรตและประพฤตมชอบอยางจรงจงเพอความมนคงและภาพลกษณทด

ของประเทศ

รางพระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการขดกนระหวาง

ประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวม พ.ศ. .... ทจะตองมความร

ความเขาใจโดยขอหยบยกในมาตรา๕มาตรา๗มาตรา๒๐และมาตรา

๒๑ดงน

มาตรา๕หามมใหเจาหนาทของรฐเขามสวนไดเสยไมวาทางตรง

หรอทางออมเพอประโยชนของตนเองหรอบคคลอน ซงเปนการขดกน

ระหวางประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวม แตการใชตำาแหนงหนาท

แทนหนวยงานของรฐเพอประโยชนของหนวยงานทเจาหนาทของรฐสงกด

อยมใหถอวาเปนการกระทำาตามมาตราน

ร�ง พระร�ชบญญตว�ดวยคว�มผด

เกยวกบก�รขดกนระหว�งประโยชนสวนบคคล

กบประโยชนสวนรวม พ.ศ. ....

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

35

การกระทำาอยางหนงอยางใดดงตอไปน ใหถอวาเปนการขดกน

ระหวางประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวมตามวรรคหนงดวย

(๑) การกระทำาทเกยวกบการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคล

กบประโยชนสวนรวมตามทบญญตไวในพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต เวนแตทกำาหนดไว

เปนอยางอนในพระราชบญญตน

(๒) การกำาหนดนโยบายหรอการเสนอหรอใหความเหนชอบราง

กฎหมายหรอรางกฎซงเออประโยชนเปนการเฉพาะตอกจการทตน คสมรส

บตรหรอบดามารดามสวนไดเสยเกนกวาสวนไดเสยตามปกตทบคคลทวไป

มอย ในกรณทเปนนตบคคล การเปนหนสวนหรอถอหนเกนรอยละหา

ของนตบคคลนนถอวาเปนการมสวนไดเสยเกนกวาสวนไดเสยตามปกต

เวนแตเปนการดำาเนนการตามคำาสงของผบงคบบญชาหรอผกำากบดแล

(๓) การใชขอมลภายในของรฐทยงเปนความลบอยซงตนไดรบ

หรอจากการปฏบตราชการการปฏบตหนาทหรอการใชอำานาจในตำาแหนง

หนาทโดยทจรต

(๔) การรเรม เสนอ จดทำา หรออนมตโครงการของรฐหรอของ

หนวยงานของรฐโดยทจรต หรอเพอเออประโยชนตอตนเองหรอบคคลหนง

บคคลใดโดยเฉพาะไมวาทางตรงหรอทางออม

(๕) การใชทรพยสนของหนวยงานทตนสงกดหรอทตนปฏบตหนาท

อยไปเพอประโยชนของตนหรอผอนเวนแตไดรบอนญาตโดยชอบดวย

กฎหมายหรอกฎหรอทรพยสนนนมราคาเลกนอย

(๖) การใชตำาแหนงหรออำานาจหนาทซงตนมอยโดยทจรต ไปม

อทธพลตอการตดสนใจโดยอสระในการใชอำานาจตามตำาแหนงหนาทของ

เจาหนาทของรฐซงดำารงตำาแหนงอนไมวาทางตรงหรอทางออมเพอให

เจาหนาทของรฐนนกระทำาการหรอไมกระทำาการอยางหนงอยางใดดงตอไปน

(ก)อนมตอนญาตรบจดทะเบยนหรอออกคำาสงทางปกครอง

อนทใหสทธประโยชนอนอาจคำานวณเปนเงนได

36คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

(ข)ใหสมปทาน ทำาสญญา หรอทำานตกรรม อนเปนการให

ประโยชนแกบคคลหนงบคคลใด

(ค)บรรจ แตงตง เลอนเงนเดอน เลอนขนเงนเดอน โอน ยาย

ดำาเนนการทางวนย หรอใหเจาหนาทของรฐในบงคบบญชา

หรอกำากบดแลของเจาหนาทของรฐซงดำารงตำาแหนงอน

ดงกลาวพนจากตำาแหนงหรอพนจากการปฏบตหนาท

(ง)ไมแจงความหรอไมรองทกขเพอดำาเนนคดอาญา

(จ)ไมฟองคด ไมอทธรณ ไมฎกา หรอไมดำาเนนการอนใด

เกยวกบคดหรอใหถอนคำารองทกข ใหถอนฟอง ใหถอน

อทธรณหรอใหถอนฎกาไมวาจะเปนคดประเภทใด

(ฉ)ดำาเนนกระบวนพจารณาทำาคำาพพากษาคำาสงคำาวนจฉย

หรอคำาชขาด

(ช)ไมบงคบทางปกครองไมบงคบคดหรอไมบงคบตามคำาชขาด

การกระทำาตามวรรคสอง (๒) (๓)และ (๔) ใหใชบงคบแกผดำารง

ตำาแหนงระดบสงผบรหารระดบสงและผอำานวยการกองตามพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต และ

เจาหนาทของรฐตามทคณะกรรมการ ป.ป.ช. ประกาศกำาหนด ใหนำาความ

ในวรรคหนง วรรคสอง และวรรคสาม มาใชบงคบแกคสมรสหรอบตร

ของเจาหนาทของรฐซงกระทำาโดยอาศยอทธพลของเจาหนาทของรฐดวย

และในกรณทเจาหนาทของรฐไดมสวนรเหนเปนใจหรอยนยอมดวยในการ

กระทำาของคสมรสหรอบตรดงกลาวหรอรแลวเพกเฉยมไดดำาเนนการแกไข

ใหเจาหนาทของรฐผนนรบโทษเชนเดยวกบคสมรสหรอบตรดวย

ใหนำาความในวรรคหนงวรรคสองและวรรคสามมาใชบงคบแก

บคคลซงมใชบคคลตามวรรคส และเปนผกระทำาโดยอาศยอทธพลของ

เจาหนาทของรฐทดำาเนนการในลกษณะผใชผถกใชผรวมดำาเนนการหรอ

ผไดรบมอบหมายจากเจาหนาทของรฐใหกระทำาการตามวรรคหนงและ

วรรคสองดวย

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

37

เพอประโยชนในการบงคบใชวรรคสอง (๕) ใหคณะรฐมนตร

คณะกรรมการขาราชการรฐสภาคณะกรรมการบรหารศาลองคกรอสระ

ตามรฐธรรมนญ หรอหวหนาหนวยงานอนของรฐ จดใหมระเบยบวาดวย

การอนญาตใหใชทรพยสนตามวรรคสอง(๕)สำาหรบเจาหนาทของรฐทอย

ในบงคบบญชาหรอกำากบดแล ทงน โดยมมาตรฐานไมตำากวาระเบยบ

ทคณะรฐมนตรกำาหนด ระเบยบดงกลาวอยางนอยตองกำาหนดในเรอง

ทรพยสนดงตอไปน

(1) ย�นพ�หนะ

(2) เครองมอสอส�ร

(3) อ�ค�รสถ�นท

(4) วสด อปกรณ เครองใชในสำ�นกง�น

(5) สงส�ธ�รณปโภค

มาตรา ๗ หามมใหเจาหนาทของรฐรบของขวญ ของทระลก เงน

ทรพยสนหรอประโยชนอนใดอนอาจคำานวณเปนเงนไดทมผมอบใหใน

โอกาสทเจาหนาทของรฐปฏบตงานตามตำาแหนงหนาทของตนหรอตาม

ทไดรบมอบหมาย แมวาผมอบหมายจะระบใหเปนการสวนตวกตาม

เวนแตเปนสงทอาจไดรบตามกฎหมายหรอกฎ หรอเปนสงทไดรบตามจำานวน

ทสมควรตามปกตประเพณนยมในการปฏบตหนาทหรอเปนการรบการให

ในลกษณะใหแกบคคลทวไปหรอตามทคณะกรรมการป.ป.ช.กำาหนด

เจ�หน�ทของรฐทไดรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดต�ม

วรรคหนงทตนไมมสทธไดรบ ตองร�ยง�นและสงมอบสงนนใหหนวยง�น

ทตนสงกดในโอก�สแรกทกระทำ�ไดไมเกนส�มสบวนนบแตวนทไดรบ

สงนนไว และใหสงนนตกเปนของหนวยง�นของรฐ โดยใหหนวยง�น

นนจดทำ�บญชไวเปนหลกฐ�นและเกบรกษ�หรอจดก�รสงนน ทงน

ต�มระเบยบทคณะกรรมก�ร ป.ป.ช. กำ�หนด

38คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ใหนำาความในวรรคหนงมาใชบงคบแกคสมรสและญาตของเจาหนาท

ของรฐซงไดรบของขวญ ของทระลก เงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใด

อนอาจคำานวณเปนเงนไดเนองจากการปฏบตหนาทของเจาหนาท

ของรฐดวยโดยอนโลม ในกรณทคสมรสหรอญาตไมมสทธรบทรพยสน

หรอประโยชนดงกลาว ใหมหนาทแจงใหเจาหนาทของรฐทราบในโอกาสแรก

ทกระทำาไดแตไมเกนสามสบวนนบแตวนทไดรบสงนนไว เพอใหเจาหนาท

ของรฐดำาเนนการตามวรรคสองตอไป

มาตรา๒๐เจาหนาทของรฐคสมรสหรอบตรของเจาหนาทของรฐ

หรอบคคลตามมาตรา๕วรรคหาผใดกระทำาการอนเปนความผดตาม

มาตรา ๕ ตองระวางโทษจำาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท

หรอทงจำาทงปรบ

มาตรา ๒๑ เจาหนาทของรฐ คสมรสหรอญาตของเจาหนาท

ของรฐ ผใดไมปฏบตตามมาตรา ๗ โดยไมแจงรายงานหรอไมสงมอบ

ทรพยสนภายในเวลาทกำาหนด ตองระวางโทษจำาคกไมเกนสามป หรอ

ปรบไมเกนหกหมนบาทหรอทงจำาทงปรบ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

39

บทท๓คว�มเสยงเกยวกบก�รปฏบตง�นทเกยวกบก�รปฏบตง�นทอ�จเกดผลประโยชนทบซอน สำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสข

40คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ศนยปฏบตการตอตานการทจรต กระทรวงสาธารณสข (ศปท.)

ดำาเนนการวเคราะหความเสยงเกยวกบการปฏบตงานทอาจเกดผลประโยชน

ทบซอนโดยวเคราะหความเสยงเกยวกบการปฏบตงานทอาจเกดผลประโยชน

ทบซอนตามมาตรฐานCOSO(TheCommitteeofSponsoringOr-

ganizations of the Tread way Commission) เปนกรอบการวเคราะห

ความเสยงเกยวกบผลประโยชนทบซอน

การวเคราะหความเสยงดานผลประโยชนทบซอน เปนการวเคราะห

ระดบโอกาสทจะเกดผลกระทบของความเสยงตางๆ เพอประเมนโอกาสและ

ผลกระทบของความเสยง และดำาเนนการวเคราะหและจดลำาดบความเสยง

โดยกำาหนดเกณฑการประเมนมาตรฐานทจะใชในการประเมนความเสยง

ดานผลประโยชนทบซอน ไดแก ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง (Likeli-

hood)และความรนแรงของผลกระทบ(Impact)และระดบความเสยงทงน

กำาหนดเกณฑในเชงคณภาพเนองจากเปนขอมลเชงพรรณนาทไมสามารถ

ระบเปนตวเลขหรอจำานวนเงนทชดเจนได

เกณฑระดบโอก�สทจะเกดคว�มเสยง (Likelihood) เชงคณภ�พ

ระดบ โอก�สทเกด คำ�อธบ�ย

๕ สงมาก มโอกาสเกดขนเปนประจำา

๔ สง มโอกาสเกดขนบอยครง

๓ ปานกลาง มโอกาสเกดขนบางครง

๒ นอย มโอกาสเกดขนนอยครง

๑ นอยมาก มโอกาสเกดขนยาก

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

41

เกณฑระดบคว�มรนแรงของผลกระทบ (Impact) เชงคณภ�พ

ทสงผลกระทบด�นก�รดำ�เนนง�น (บคล�กร)

ระดบ โอก�สทเกด คำ�อธบ�ย

๕ สงมาก ถกลงโทษทางวนยรายแรง

๔ สง ถกลงโทษทางวนยอยางไมรายแรง

๓ ปานกลาง สรางบรรยากาศในการทำางานทไมเหมาะสม

๒ นอย สรางความไมสะดวกตอการปฏบตงานบอยครง

๑ นอยมาก สรางความไมสะดวกตอการปฏบตงานนานๆครง

ระดบของความเสยง (DegreeofRisk)แสดงถงระดบความสำาคญ

ในการบรหารความเสยง โดยพจารณาจากผลคณของระดบโอกาสทจะเกด

ความเสยง(Likelihood)กบระดบความรนแรงของผลกระทบ(Impact)ของ

ความเสยงแตละสาเหต (โอกาส×ผลกระทบ)กำาหนดเกณฑไว๔ระดบ

ดงน

ระดบ ระดบคว�มเสยง ชวงคะแนน

๑ ความเสยงระดบสงมาก(ExtremeRisk:E) ๑๕-๒๕คะแนน

๒ ความเสยงระดบสง(HighRisk:H) ๙-๑๔คะแนน

๓ ความเสยงระดบปานกลาง(ModerateRisk:M) ๔-๘คะแนน

๔ ความเสยงระดบตำา(LowRisk:L) ๑-๓คะแนน

ในการวเคราะหความเสยงจะตองมการกำาหนดแผนภมความเสยง

(Risk Profile) ทไดจากการพจารณาจดระดบความสำาคญของความเสยง

จากโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และผลกระทบทเกดขน

(Impact) และขอบเขตของระดบความเสยงทสามารถยอมรบได (Risk

AppetiteBoundary)โดยท

42คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ซงจดแบงเปน๔ระดบสามารถแสดงเปนRiskProfileแบงพนท

เปน๔สวน(4Quadrants)ใชเกณฑในการจดแบงดงน

ระดบคว�มเสยงคะแนนระดบ

คว�มเสยงม�ตรก�รกำ�หนด

ก�รแสดงส

สญลกษณ

ตำา(Low) ๑–๓คะแนน ยอมรบความเสยง สเขยว

ปานกลาง(Medium) ๔–๘คะแนนยอมรบความเสยงแตมมาตรการควบคมความเสยง

สเหลอง

เสยงสง(High) ๙-๑๔คะแนน มมาตรการลดความเสยง สสม

เสยงสงมาก(Extreme)

๑๕-๒๕คะแนนมมาตรการลดและประเมนซำาหรอถายโอนความเสยง

สแดง

ผลการวเคราะหความเสยงเกยวกบการปฏบตงานทอาจเกด

ผลประโยชนทบซอนสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขสวนกลางประจำาป

งบประมาณพ.ศ.๒๕๖๐

ผลก�รวเคร�ะหคว�มเสยง

ด�นผลประโยชนทบซอน

จดลำ�ดบคว�มสำ�คญ

ของคว�มเสยง

(๑)การจดหาพสด ลำาดบ๑(สงมาก=๒๕คะแนน)

(๒)การจดทำาโครงการฝกอบรมศกษาดงานประชมและสมมนา

ลำาดบ๑(สงมาก=๒๕คะแนน)

(๓)การเบกคาตอบแทน ลำาดบ๒(สงมาก=๑๖คะแนน)

(๔)การใชรถราชการ ลำาดบ๒(สงมาก=๑๖คะแนน)

ระดบคว�มเสยง

=

โอก�สในก�รเกดเหตก�รณต�งๆ x คว�มรนแรงของเหตก�รณต�งๆ

(Likelihood x Impact)

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

43

ก�รจดทำ�แผนภมคว�มเสยง (Risk Map)

ความเสยงทยอมรบไมได

โอกาสทจะเกดความเสยหาย(Likelihood)

ความเสยงทยอมรบได

ความเสยงทยอมรบไมได

ความเสยงทยอมรบได

ความ

รนแรงของ

ผลกร

ะทบ(Im

pact)

44คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ม�ตรก�รปองกนและปร�บปร�มก�รทจรต กระทรวงส�ธ�รณสข

๑. มาตรการปองกนและปราบปรามการทจรต กระทรวงสาธารณสข๓ป.๑ค.(ปลก/ปลกจตสำานกปองกนปราบปรามและสรางเครอขาย)

มงเนนการปองกนการทจรตใหมความเขมแขงและมประสทธภาพกำาหนดใหมการบรหารงานทโปรงใสตามหลกธรรมาภบาล ซงเปน ๑ ใน ๔ยทธศาสตรสำาคญในการปฏรปกระทรวงสาธารณสข ประกอบดวยปลก/ปลกจตสำ�นกสรางจตสำานกปรบฐานความคดดานการตอตานการทจรตทตวบคคลสรางพลงคณธรรมขบเคลอนสงคมปองกน สรางระบบคณธรรมและยกระดบความโปรงใสในการดำาเนนงานใหมประสทธภาพ เขมแขงปร�บปร�ม ปรบปรงกฎ ระเบยบทเออตอการทจรตและปดชองโหวกำาหนดมาตรการลงโทษผกระทำาผดอยางรวดเรวและเปนธรรมเครอข�ย สรางกลไกภาคประชาชน (อสม.) ภาคประชาสงคมในการเฝาระวงแจงเบาะแสและสรางความเขมแขงของกลไกการตรวจสอบ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

45

๒. ประกาศสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข เรอง มาตรการ

ปองกนการทจรตและแกไขการกระทำาผดวนยของเจาหนาทรฐ

ในสงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขประจำาปงบประมาณ

พ.ศ.๒๕๖๐

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ประกาศมาตรการปองกน

การทจรตและแกไขการกระทำาผดวนยของเจาหนาทรฐในสงกดสำานกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสข ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ โดย

กำาหนดมาตรการสำาคญเรงดวนเชงรกในการปองกนการทจรต การบรหาร

งานทโปรงใส ตรวจสอบได และการแกไขปญหาการกระทำาผดวนยของ

เจาหนาทรฐทสอดคลองกบผลการวเคราะหความเสยงเกยวกบการปฏบตงาน

ทอาจเกดผลประโยชนทบซอนสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

สวนกลาง ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยเฉพาะอยางยง

ผลการวเคราะหความเสยงเกยวกบการปฏบตงานทอาจเกดผลประโยชน

ทบซอนสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขสวนกลางพบวา (๑)การจดหา

พสดมความเสยงสงมากมคะแนน๒๕คะแนน(๒)การจดทำาโครงการ

ฝกอบรมศกษาดงานประชมและสมมนามความเสยงสงมากมคะแนน

๒๕คะแนน (๓) การเบกคาตอบแทนมความเสยงสงมากมคะแนน

๑๖คะแนนและ(๔)การใชรถราชการมความเสยงสงมากมคะแนน

๑๖ คะแนน ผลการวเคราะหความเสยงฯ ยงมความสอดคลองกบ

ผลการตรวจสอบของสำานกงานผตรวจการแผนดน และรายงานผล

การกระทำาผดวนยขาราชการพลเรอนทไดจากการรองเรยน กลาวโทษ และ

พบเปนสาเหตของการกระทำาผดวนยมากทสดของสำานกงานปลด

กระทรวงสาธารณสขในรอบ๓ปคอตงแตปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๗

ถงปงบประมาณพ.ศ.๒๕๕๙ของกลมเสรมสรางวนยและระบบคณธรรม

อกดวย

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กำาหนดมาตรการสำาคญเรงดวน

เชงรกในการปองกนการทจรต การบรหารงานทโปรงใส ตรวจสอบได

46คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

และการแกไขปญหาการกระทำาผดวนยของเจาหนาทรฐ ตามประกาศ

มาตรการปองกนการทจรตและแกไขการกระทำาผดวนยของเจาหนาทรฐ

ในสงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ประจำาปงบประมาณ

พ.ศ.๒๕๖๐ดงตอไปน

๑. มาตรการการใชรถราชการ

๒. มาตรการการเบกคาตอบแทน

๓. มาตรการการจดทำาโครงการฝกอบรม ศกษาดงาน ประชม

และสมมนา

๔. มาตรการการจดหาพสด

มวตถประสงคเพอ

๑. สราง สบทอดวฒนธรรมสจรต และแสดงเจตจำานงสจรตใน

การบรหารราชการใหเกดความคดแยกแยะผลประโยชนสวนตนกบ

ผลประโยชนสวนรวม

๒. แสดงความมงมนในการบรหารราชการโดยใชหลกธรรมาภบาล

๓. ตรวจสอบการบรหารงานและการปฏบตราชการของเจาหนาท

รฐไมใหเกดการแสวงหาผลประโยชนสวนตวในตำาแหนงหนาทอนมควรได

โดยชอบตามกฎหมายใหยดมนในคณธรรมจรยธรรมเปนแบบอยางทด

ยนหยดทำาในสงทถกตองเปนธรรมถกกฎหมายโปรงใสและตรวจสอบได

๔. สรางความเชอมนศรทธาตอการบรหารราชการแผนดนแก

ผรบบรการผมสวนไดสวนเสยและประชาชน

โดยกำ�หนดนโยบ�ยหลกและแนวท�งปฏบต ดงน

นโยบ�ยหลก

๑. มงเนนการสราง สบทอดวฒนธรรมสจรตไมใหเกดการแสวงหา

ผลประโยชนสวนตวในตำาแหนงหนาทอนมควรไดโดยชอบตามกฎหมาย

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

47

๒. สงเสรมใหเจาหนาทของรฐมความสข มคณธรรม จรยธรรม

ในความรบผดชอบตอหนาท

๓. มงเนนการจดหาพสดภาครฐโดยการซอจางเชาแลกเปลยน

หรอโดยวธอนใดใหสอดคลองกบประกาศ ระเบยบ หลกเกณฑ วธปฏบต

และมตคณะรฐมนตรทเกยวของรวมถงดำาเนนการตามเกณฑการประเมน

คณธรรมและความโปรงใสในการดำาเนนงานของหนวยงานภาครฐ

(IntegrityandTransparencyAssessment:ITA)

แนวท�งปฏบต

๑. เจาหนาทรฐตองปฏบตตามกฎหมายและระเบยบ

(๑.๑) ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยรถราชการ

พ.ศ.๒๕๒๓และทแกไขเพมเตม

(๑.๒) ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการเบกจายเงน

ตอบแทนการปฏบตงานนอกเวลาราชการพ.ศ.๒๕๕๐

(๑.๓) ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยคาใชจายในการ

ฝกอบรม การจดงาน และการประชมระหวางประเทศ พ.ศ. ๒๕๔๙

และทแกไขเพมเตม

(๑.๔) ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.

๒๕๓๕และทแกไขเพมเตม

(๑.๕) พระราชกฤษฎกามตคณะรฐมนตรประกาศขอบงคบ

หลกเกณฑและอนๆทเกยวของ

๒. หนวยงานดำาเนนการตามเกณฑการควบคมภายในและ

การบรหารความเสยง

๓. หากพบวามการกระทำาผด ตองดำาเนนการทางวนย ละเมด

และอาญาอยางเครงครด

48คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

49

บทท๔หลกก�รจดก�รผลประโยชนทบซอน

50คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

1. ปกปองประโยชนส�ธ�รณะ :

การปฏบตหนาทไมใหผลประโยชนสวนตวมาแทรกซอนรวมถงความเหน

และทศนคตสวนบคคลมความเปนกลางไมมอคตลำาเอยง

๒. สนบสนนคว�มโปรงใสและคว�มพรอมรบผด :

เปดโอกาสใหตรวจสอบ หรอการเปดเผยผลประโยชนสวนตว หรอ

ความสมพนธทอาจมผลตอการปฏบตหนาท

3. สงเสรมคว�มรบผดชอบสวนบคคลและปฏบตตนเปนแบบอย�ง :

การปฏบตตนทยดหลกคณธรรมและความเปนมออาชพของเจาหนาท

ในการหลกเลยงผลประโยชนทบซอนโดยเฉพาะผบรหารตองเปน

แบบอยาง

4. สร�งวฒนธรรมองคกร :

สรางสภาพแวดลอมสนบสนนการหลกเลยงประโยชนทบซอน และ

สรางวฒนธรรมแหงความซอสตย

จดเสยงของผลประโยชนทบซอน

๑.การปฏสมพนธกบภาคเอกชน

๒.การทำาสญญาจดซอจดจาง

๓.การตรวจตราเพอควบคมคณภาพมาตรฐานของการทำางานหรอ

อปกรณ

๔.การอนมต/อนญาตการออกใบอนญาตใหประกอบวชาชพ

๕.การกระจายงบประมาณ

๖.การปรบการลงโทษ

๗.การใหเงนหรอสงของชวยเหลอผเดอดรอนการตดสนขอพพาท

๘.การรบของขวญของกำานลจากผทมาตดตออนเกยวของในการ

ปฏบตหนาท

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

51

แนวท�งก�รปองกนผลประโยชนทบซอน

ก�รให-ก�รรบของขวญและผลประโยชน

หลกการและแนวคดนสามารถประยกตใชประกอบการดำาเนนการ

ตามนโยบายการใหและรบของขวญและผลประโยชนของขาราชการ

พลเรอนและเจาหนาทภาครฐในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

ขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการของสวนราชการ ตามพระราชบญญต

ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ และประกาศคณะกรรมการ

ปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรอง หลกเกณฑการรบทรพยสน

หรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๓

และรางพระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการขดกนระหวางประโยชน

สวนบคคลกบประโยชนสวนรวมพ.ศ.....

1. รบในฐ�นะเจ�หน�ทของรฐ โดยหลกก�รรบไมไดทกกรณ ไมว�กอน ขณะ หรอ

หลงก�รปฏบตหน�ท เวนแตมกฎหม�ยใหรบ

2. รบในฐ�นะสวนตวไมไดห�มรบ แตตองปฏบตต�มกฎหม�ย

หลกเกณฑ และตองร�ยง�นต�มเงอนไขทกำ�หนด

ก�รรบทรพยสน แบงเปน 2 กรณ คอ

52คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เจตน�รมณ

เนองจากความเชอถอไววางใจของประชาชนตอการปฏบตงานของ

ขาราชการและเจาหนาทภาครฐวา จะตองตดสนใจและกระทำาหนาทโดย

ยดผลประโยชนสาธารณะเปนหลกปราศจากผลประโยชนสวนบคคลหาก

ขาราชการและเจาหนาทภาครฐคนใดรบของขวญและผลประโยชนททำาให

มอทธพลตอการตดสนใจและการกระทำาหนาทถอวาเปนการประพฤตมชอบ

ยอมทำาลายความเชอถอไววางใจของประชาชน กระทบตอความถกตอง

ชอบธรรมทองคกรภาครฐยดถอในการบรหารราชการ รวมทงกระทบตอ

กระบวนการปกครองในระบอบประชาธปไตยและทสำาคญคอ หลกเกณฑ

ของคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ขาราชการ

และเจาหนาทภาครฐจะรบของขวญหรอประโยชนอนใดไมได เวนแตโดย

ธรรมจรรยาเทานน ซงกหมายถงตามปกตธรรมเนยมประเพณเชน วนเกด

วนปใหมและตองอยในเงอนไขวาจะรบของขวญหรอประโยชนอนใดจาก

ญาตพนองตามฐานานรปแตถาเปนบคคลอนไมเกน๓,๐๐๐บาท

รวมถงเจตนารมณของรางพระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบ

การขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวมพ.ศ.....เพอ

ใหการบรหารงานของรฐเปนไปดวยความโปรงใสและเกดประโยชนสงสด

ตอประชาชน รวมทงตองใหประชาชนปราศจากความเคลอบแคลงสงสย

ในความซอสตยสจรต ของผมหนาทในการบรหารงานของรฐ จงตองหาม

การกระทำาอนเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลของผมหนาทดง

กลาวกบประโยชนสวนรวม อกทงยงเปนการแสดงเจตจำานงอยางเดนชด

ของรฐบาลไทยตอประชาคมโลกถงความมงมนอยางตอเนองในการแกไข

ปญหาการทจรตและประพฤตมชอบอยางจรงจงเพอความมนคงและ

ภาพลกษณทดของประเทศ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

53

๒. ของขวญและผลประโยชนอนใด สามารถตคาตราคาเปนเงน

หรออาจไมสามารถตคาตราคาได

๓. ของขวญทสามารถคดราคาได (Tangible gifts) หมายรวมถง

สนคาบรโภค ความบนเทง การตอนรบใหทพก การเดนทาง อปกรณ

เครองใช เชน ตวอยางสนคา บตรของขวญ เครองใชสวนตว บตรกำานล

บตรลดราคาสนคาหรอบรการและเงนเปนตน

๔. ของขวญและประโยชนอนใดทคดเปนราคาไมได (Intangible

GiftsandBenefits)หมายถงสงใดๆหรอบรการใดๆทไมสามารถคดเปน

ราคาทจะซอขายไดอาทเชนการใหบรการสวนตวการปฏบตดวยความชอบ

สวนตน การเขาถงประโยชนหรอการสญญาวาจะใหหรอการสญญาวาจะได

รบประโยชนมากกวาคนอนๆ

อะไรคอของขวญและประโยชนอนใดทใชในคว�มหม�ยน

๑. ของขวญและประโยชนอนใดหมายถงสงใดๆหรอบรการใดๆ

(เงนทรพยสน สงของ บรการหรออนๆ ทมมลคา) ทขาราชการและเจาหนาท

ภาครฐใหและ/หรอไดรบทนอกเหนอจากเงนเดอนรายไดและผลประโยชน

จากการจางงานในราชการปกต

54คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ขอเสนอแนะในก�รพจ�รณ�เกยวกบก�รให-รบของขวญและหรอผลประโยชนอนใด

เราจะจดการอยางไร

ขอคำาถามทใชในการตดสนใจวาจะรบหรอ

ไมรบของขวญและ/หรอผลประโยชนม๓คำาถาม

คอ

1. เร�ควรรบหรอไม

2. เร�ตองร�ยง�นหรอไม

3. เร�ส�ม�รถเกบไวเปนของตนเองไดหรอไม

1. เร�ควรรบหรอไม

ตามหลกการทางจรยธรรมแมวาเราจะไมควรรบ แตมหลายโอกาส

ทเราไมสามารถปฏเสธได หรอเปนการรบในโอกาสทเหมาะสมตาม

ขนบธรรมเนยมประเพณวฒนธรรมหรอใหกนตามมารยาททปฏบตกน

ในสงคมอยางไรกตามมหลายโอกาสทไมเปนการเหมาะสมอยางยงทจะรบ

1) ถ�เปนก�รใหเงน ท�นจะตองปฏเสธไมว�จะเปนโอก�สใดๆ

การรบเงนสดหรอสงใดๆ ทสามารถเปลยนกลบมาเปนเงน เชน ลอตเตอร

หนพนธบตรเปนการฝาฝนประมวลจรยธรรมและอาจเขาขายการรบสนบน

๑.๑) การถกเสนอสงใดๆ นอกเหนอจากเงนนน สงทควรนำา

มาเปนเหตผลในการตดสนใจคอ

๑.๑.๑) ทำาไมเขาจงเสนอให เชน ใหแทนคำาขอบคณ

การเสนอใหมผลตอการตดสนใจในการปฏบตตนหรอไม

๑.๑.๒) ความประทบใจของทานตอของขวญ และ/หรอ

ผลประโยชนทจะสงผลตอการทำางานในอนาคต

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

55

๑.๒) ถาทานทำางานอยในกลมเสยง ออนไหวหรออยในขาย

ทตองไดรบความไววางใจเปนพเศษ เชน งานตรวจสอบภายใน และงาน

ตรวจคณภาพตางๆการจดซอจดจางการออกใบอนญาตหรอการอนมต/

อนญาตตางๆฯลฯทานจะตองปฏบตตามนโยบายและหลกจรยธรรมเรองน

มากกวาบคคลกลมอน

2) ก�รรบกอใหเกดก�รขดแยงระหว�งผลประโยชนสวนตน

และสวนรวมหรอไม หากการรบกอใหเกดความขดแยงระหวางผลประโยชน

สวนตนและผลประโยชนสาธารณะ แลวผลประโยชนสวนตนทไดรบกลาย

เปนมอทธพลตอการปฏบตหนาทราชการ หรอกอใหเกดขอสงสยตอ

สาธารณชนวาเปนการประพฤตโดยมชอบ

“ไมว�ของขวญและหรอผลประโยชนนนจะมค�เพยงเลกนอยกไมควรรบเพร�ะกอใหเกดคว�มรสกผกพน

หรอพนธะกบผใหและอ�จกอใหเกดคว�มเสอมศรทธ�

ตอประช�ชน”

การขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวม เปนตวกระตน

ใหเกดการประพฤตมชอบ และการทจรตคอรรปชน ในแตละสวนราชการ

ควรกำาหนดนโยบายการรบของขวญและผลประโยชนของตนเอง โดย

สวนราชการทอยในกลมปฏบตหนาททเสยงตอการประพฤตมชอบควร

กำาหนดนโยบายดานนอยางเครงครดมากกวาหนวยงานอนๆ

56คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

หลกการการปฏบตงานในภาครฐอยบนพนฐานทวา “ก�รกระทำ�และก�รตดสนใจใดๆ จะตองกระทำ�ดวยคว�มเปนกล�ง ปร�ศจ�กก�รมสวนไดสวนเสยในก�รใหบรก�ร และปกปองผลประโยชนของสงคมไทยโดยรวม” ดงนน องคกรหรอบคคลใดๆ ไมควรใชของขวญหรอผลประโยชนมาแสวงหาความชอบธรรมผลประโยชนใหกบองคกรของตนหรอตนเองเหนอองคกรหรอบคคลอน ทำาใหเกดความสนคลอนความเชอถอไววางใจทประชาสงคมมตอภาครฐและทำาใหเกดความไมเปนธรรมในสงคม ประการสำาคญ สมาชกทงหมดในสงคม ตองไดรบการปฏบตอยางเปนธรรมภายใตระบอบประชาธปไตย ขาราชการและเจาหนาทภาครฐมพนธะผกพนทจะตองปฏบตงานอยางเปนธรรม โดยกระทำาและแสดงออกโดยยดมาตรฐานความโปรงใสความพรอมรบผดชอบและแสดงพฤตกรรมทถกตองเทยงธรรมตลอดเวลาทมอาชพรบขาราชการ

2. เร�ตองร�ยง�นหรอไม

การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชน ตดสนจากหลกการตอไปน 1) ธรรมช�ตของผให พจารณาตามกฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของ เชน ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต รวมทงนโยบายของหนวยงาน เชน การหามรบของขวญหรอประโยชนจากคสญญา/องคกรหรอบคคลทกำาลงจะมาทำาการคา การสญญาวาจะให-รบกบองคกรหรอบคคลทจะขอทำาใบอนญาตหรอรบการตรวจสอบดานตางๆฯลฯ หนวยงานควรกำาหนดนโยบายดานนใหเครงครดและมกระบวนการทชวยใหขาราชการ และเจาหนาทภาครฐสามารถจดการเรองนไดอยางเหมาะสม การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ตองม

การลงทะเบยนรบอยางเปนทางการ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

57

2) บทบ�ทหน�ทของท�นในองคกรถาขาราชการนนๆทำางาน

ในขอบขายทออนไหว และตองการความเชอถอไววางใจเปนพเศษ และ

หรอกลมทเกยวกบการไดประโยชนหรอเสยประโยชนทงจากระดบองคกร

และระดบบคคล อาทเชน งานตรวจสอบ งานจดซอจดจาง การให

ใบอนญาต/ยดใบอนญาต ฯลฯ ควรใหแนใจทสดวาตวทานและองคกร

มความเทยงธรรม และจะไมถกตงขอสงสย แมวาหนวยงานของทานมได

กำาหนดนโยบายเกยวกบการหามรบของขวญหรอผลประโยชนใดๆ และ

มไดกำาหนดใหรายงานการรบของขวญและผลประโยชนทานควรดำารง

ความถกตองดวยการรายงานหรอปฏเสธทจะรบของขวญและหรอ

ผลประโยชนนนๆ

หลกการการกำาหนดวาของขวญและผลประโยชนอนใดตองควร

รายงานหรอไมควรจะตองใหองคกรเกบรกษาไวหรอไมหรอควรตกเปนของ

ขาราชการใหเทยบกบคาตามราคาตลาดโดยตองมคานอยกวา๓,๐๐๐บาท

ทงน ใหปฏบตตามประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามทจรต

แหงชาต เรอง หลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดย

ธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐพ.ศ.๒๕๔๓และเปนไปตามมาตรา๗

แหงรางพระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการขดกนระหวางประโยชน

สวนบคคลกบประโยชนสวนรวมพ.ศ.....

แนวท�งปฏบต

•ของขวญทงหมดทมคณคาทางวฒนธรรมหรอประวตศาสตรเชน

งานศลปะพระพทธรปเครองประดบโบราณฯลฯแมจะมขนาดเลกหรอ

เปนเรองเลกนอยของขวญนนๆยอมเปนทรพยสนขององคกร ไมวาจะ

มคาราคาเทาใด

• ของขวญหรอผลประโยชนทไดรบเมอเทยบกบราคาตลาด มคา

นอยกวา๓,๐๐๐บาทไมตองรายงานและอาจเกบเปนของตนเองได

58คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

• ของขวญหรอผลประโยชนใดๆ เมอเทยบกบราคาตลาดมคา

เกน๓,๐๐๐บาทตองรายงานหนวยงานและลงทะเบยนไว

• ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาด ระหวาง

๓,๐๐๐-๑๕,๐๐๐ บาท และเจาหนาทมความจำาเปนตองรบใหองคกรโดย

หวหนาสวนราชการตดสนวาสมควรใหขาราชการ หรอเจาหนาทของรฐ

คนนนๆรบทรพยสนดงกลาวหรอไม

• ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาดมากกวา

๑๕,๐๐๐บาทใหสงมอบเปนทรพยสนขององคกรเพอใชประโยชนสาธารณะ

และหรอตามความเหมาะสมองคกรอาจพจารณาอนญาตใหขาราชการ

หรอเจาหนาทของรฐผนนเกบรกษาของไวเปนกรณไป เชน ของขวญใน

การยายหนวยงานในขณะดำารงตำาแหนงเดม ของขวญในโอกาสเกษยณ

อายราชการหรอลาออกจากงาน ของขวญหรอผลประโยชนทเพอนรวมงาน

ใหเมอเจบปวยฯลฯ

• ถาในปงบประมาณใดๆคณคารวมของขวญและหรอผลประโยชน

ทไดรบจากผใหคนเดยวกน กลมเดยวกน หรอผใหมความสมพนธกน

หลายๆ ครง เมอรวมกนทงปมคามากกวา ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงาน

ของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางทไดรบ

• ถาในปงบประมาณใดๆไดของขวญและหรอผลประโยชนจาก

ผรบบรการแมจะตางคนตางกลมเพอเปนการขอบคณในการใหบรการทด

แตเมอรวมกนแลวมคามากกวาสามพนบาท ตองรายงานของขวญหรอ

ผลประโยชนแตละอยางนน

• ของขวญและหรอผลประโยชนใดๆทไดรบเพอเปนการขอบคณ

จากผรบบรการ (ประชาชนองคกรเอกชน) ทไดอยางสมำาเสมอ บอยครง

อาจทำาใหเกดขอสงสยจากประชาชนวามอทธพลบดเบอน กอใหเกดอคต

ในการใหบรการของขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐ หรออาจกอใหเกด

ความรสกชอบและคาดหวงวาจะไดรบของขวญและหรอผลประโยชนเมอ

มผมารบบรการควรปฏเสธการรบ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

59

• เงนสดหรอสงใดๆ ทสามารถเปลยนเปนเงนได ตวอยางเชน

หนพนธบตรลอตเตอรตองปฏเสธไมรบไมวาจะอยในสถานการณใดๆ

3. เร�จะเกบรกษ�ไวเองไดหรอไม

๑) ปกตสามารถเกบรกษาไวเองหากมคาไมเกน๓,๐๐๐บาท

๒) หากมราคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐-๑๕,๐๐๐ บาท

สวนราชการตองพจารณาตดสนวา ขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐนนๆ

จะเกบไวเองไดหรอไม

๓) หากราคามากกวา๑๕,๐๐๐บาทจะตองใหเปนทรพยสนของ

สวนราชการและสวนราชการพจารณาตดสนวาจะใชประโยชนอยางไร

ก�รฝ�ฝนกฎนมโทษอย�งไร

การฝาฝนนโยบายวาดวยการรบของขวญหรอผลประโยชนนน

และพรอมฝาฝนการปฏบตตามประมวลจรยธรรมอาจถกลงโทษตกเตอน

ตดเงนเดอนจนกระทงถงไลออกขนกบความรายแรงของการฝาฝน

นอกจากนน หากการรบของขวญหรอผลประโยชนนนๆ เขาขาย

การรบสนบน ฉอฉล ทจรต และสามารถพสจนไดวาขาราชการและหรอ

เจาหนาทภาครฐนนๆรบของขวญหรอผลประโยชนซงมผลตอความเปนธรรม

กอใหเกดผลประโยชนแกผใหโดยมชอบ หากถกตดสนวาผดจรง ผมสวน

เกยวของทกคนอาจมสวนรวมในการรบโทษทางอาญาดวย

กรณฝาฝนหลกเกณฑของคณะกรรมการปองกนและปราบปราม

การทจรตแหงชาตจะมโทษจำาคกไมเกน ๓ ป ปรบไมเกน ๖๐,๐๐๐ บาท

หรอทงจำาทงปรบและยงมความผดฐานกระทำาความผดตอตำาแหนงหนาท

หรอทจรตตอหนาทตามประมวลกฎหมายของอาญาดวย

60คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

รางพระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวมพ.ศ. .... มาตรา๗หามมใหเจาหนาทของรฐรบของขวญ ของทระลก เงน ทรพยสนหรอประโยชนอนใดอนอาจคำานวณเปนเงนไดทมผมอบใหในโอกาสทเจาหนาทของรฐปฏบตงานตามตำาแหนงหนาทของตนหรอตามทไดรบมอบหมาย แมวาผมอบหมายจะระบใหเปนการสวนตวกตาม เวนแตเปนสงทอาจไดรบตามกฎหมายหรอกฎ หรอเปนสงทไดรบตามจำานวนทสมควรตามปกตประเพณนยมในการปฏบตหนาท หรอเปนการรบการใหในลกษณะใหแกบคคลทวไปหรอตามทคณะกรรมการป.ป.ช.กำาหนด เจาหนาทของรฐทไดรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดตามวรรคหนงทตนไมมสทธไดรบ ตองรายงานและสงมอบสงนนใหหนวยงานทตนสงกดในโอกาสแรกทกระทำาไดไมเกนสามสบวนนบแตวนทไดรบสงนนไวและใหสงนนตกเปนของหนวยงานของรฐ โดยใหหนวยงานนนจดทำาบญชไวเปนหลกฐานและเกบรกษาหรอจดการสงนน ทงน ตามระเบยบทคณะกรรมการป.ป.ช.กำาหนด ใหนำาความในวรรคหนงมาใชบงคบแกคสมรสและญาตของเจาหนาทของรฐซงไดรบของขวญ ของทระลก เงน ทรพยสน หรอประโยชนอนใดอนอาจคำานวณเปนเงนไดเนองจากการปฏบตหนาทของเจาหนาทของรฐ ดวยโดยอนโลม ในกรณทคสมรสหรอญาตไมมสทธรบทรพยสนหรอประโยชนดงกลาว ใหมหนาทแจงใหเจาหนาทของรฐทราบในโอกาสแรกทกระทำาไดแตไมเกนสามสบวนนบแตวนทไดรบสงนนไว เพอใหเจาหนาทของรฐดำาเนนการตามวรรคสองตอไป หากเจาหนาทของรฐ คสมรสหรอญาตของเจาหนาทของรฐผใดไมปฏบตตามมาตรา๗โดยไมแจงรายงานหรอไมสงมอบทรพยสนภายในเวลาทกำาหนด ตองระวางโทษจำาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจำาทงปรบ ตามมาตรา ๒๑ แหงรางพระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลกบประโยชน

สวนรวมพ.ศ.....

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

61

ก�รรบของขวญและผลประโยชน : กญแจแหงคว�มเสยง

การรบของขวญและผลประโยชนใดๆ เปนสาเหตใหสาธารณชน

รบรวามการปฏบตอยางมอคต มอทธพลตอการตดสนใจในการปฏบตหนาท

ราชการกอใหเกดการทำาลายความเชอถอศรทธาของประชาชนตอภาครฐ

และตอขาราชการกญแจแหงความเสยง๒ประการทสำาคญคอ

1. คว�มพย�ย�มทจะหลบเลยงกฎเกณฑโดยตค�ร�ค�

ของขวญและหรอผลประโยชนนอยกว�คว�มเปนจรง การตคาราคา

ตำากวาความเปนจรงนน บคคลอาจจงใจตนเองหรอจงใจผอนใหคดวา

ของขวญและหรอผลประโยชนนนๆ มคาตำากวาทเปนจรง เพอหลกเลยง

การรายงาน การกระทำาดงกลาว นบวาเปนการคดโกงและหลอกลวงซง

เขาขายฝาฝนประมวลจรยธรรม

2. ก�รเพกเฉยมองข�มคว�มผดและละเลยตอผลทเกดขน

การรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ อาจทำาใหตดเปนนสย

อยางรวดเรวและกอใหเกดความคาดหวงเสมอวาจะไดรบของขวญและ

หรอผลประโยชนใดๆ ในการปฏบตหนาทราชการ ทำาใหเกดความรสก

ชอบหรออยากปฏบตตอผรบบรการหรอผรบงาน-รบจาง-รบเหมา ฯลฯ

ทเปนผใหของขวญและหรอผลประโยชนโดยอทธพลของความชอบหรอ

ประโยชนตอบแทนทไดรบทำาใหมการปฏบตตอบแทนเกนกวามาตรฐาน

ทกำาหนด

ในสถานการณเชนนผรบจางผรบเหมาและหรอผรบจดซออาจ

รบรผดพลาดและเขาใจวาการรบจางตางๆ ไมตองทำาในระดบมาตรฐานหรอ

ลดคณคาการบรการ นอกจากนนหากเกดการปฏบตเปนวฒนธรรมการ

ทำางานขององคกรขาราชการ และหรอเจาหนาทของรฐจะมพฤตกรรม

เคยชนกบ “ก�รรบร�งวล” จากการปฏบตหนาท และละเวนการปฏบต

หนาทโดยความรบผดชอบซงจดไดวาเปนการรบสนบน

62คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

การแสวงหาเหตผลเพอบดเบอนความจรง มแนวโนมทเปนไปได

มากทเราจะรบของขวญและผลประโยชน โดยเฉพาะสงทถกใจเรา บคคล

อาจสงสยวาการรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ถอไดวาเปน

ความผดแตผรบมกจะหาเหตผลเขาขางตนเองดงน

“ฉนรวาไมควรรบของดงกลาว

แตดวยมารยาทจงไมกลาจะปฏเสธนำาใจหรอหากไมรบจะเปนการทำาลายสมพนธภาพระหวางผใหกบองคกร

หรอกบตนเอง”“ดซฉนอทศเวลา

นอกเวลาราชการทำางานดงนนมนเปนการยตธรรม

ทเราจะไดรางวลผลประโยชนพเศษบาง”

“คนอนๆกทำาเชนนทำาไมฉน

จะทำาบางไมได”

“มนเปนแคตวอยางฟรใหทดลองใชและฉนกไมคดวาหนวยงานของฉนจะสงสนคาชนดนแมวาฉนจะใหคำาแนะนำา

กตาม”

“เพราะฉนเปนคนพเศษจรงๆดงนนผบงคบบญชาจงชมฉนและเปนเรองธรรมดาทฉนมกเปนคนแรกเสมอทไดรบโอกาส

ใหไปฝกอบรม/สมมนา”

“ฉนไมเหนมกฎระเบยบใดๆเกยวกบการใหของขวญดงนนฉนกไมไดฝาฝนกฎเกณฑใดๆ”

ท�นตองระลกอยเสมอว� เหตผลทท�นใชกล�วอ�งเชนน ไมส�ม�รถปกปองท�นจ�กก�รถกดำ�เนนก�รท�งวนย

ห�กก�รกระทำ�ของท�นเปน ก�รกระทำ�ทมชอบ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

63

ฝ�ฝน ม�ตร� 100 ม�ตร� 101 และม�ตร� 103๑. โทษจำาคกไมเกน๓ปปรบไมเกน๖๐,๐๐๐บาททงจำาทงปรบ

๒. ใหถอเปนความผดฐานทจรตตอหนาทหรอกระทำาความผดตอ

ตำาแหนงหนาท

ก�รขดกนระหว�งประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวม(Conflicts of Interest)

ม�ตร� 100

ห�มมใหเจ�หน�ทของรฐ หรอพนตำ�แหนงไมเกน 2 ป / คสมรส

• คสญญา/มสวนไดเสย ในสญญากบหนวยงานทปฏบตหรอ

กำากบ

• หนสวน/ผถอหนในหางหนสวนจำากดบรษททเขาเปนคสญญา

กบหนวยงานทปฏบตหรอกำากบ

• รบสมปทาน/คงไวซงสมปทานในหางหนสวนจำากด บรษทท

เขาเปนคสญญากบหนวยงาน

• กรรมการ/ทปรกษา/ตวแทน/พนกงาน/ลกจางในธรกจเอกชน

ซงกำากบฯ

• คณะกรรมการ ป.ป.ช. ประกาศกำาหนด ๔ ตำาแหนง (นายก

รฐมนตร/รฐมนตร/ผบรหารทองถน/รองผบรหารทองถน)

64คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

บทสรป ความเชอถอไววางใจ และจรยธรรมเปนรากฐานของการบรหาร

ภาครฐทดเมอทานเปนขาราชการและหรอเจาหนาทภาครฐไมวาจะ

สงกดหนวยงานใด ทานถกคาดหวงใหปฏบตหนาทและตดสนใจโดย

ปราศจากอคต ทานถกคาดหวงไมใหแสวงหารางวลหรอผลประโยชน

ในรปแบบใดๆนอกเหนอจากเงนเดอนและผลประโยชนทรฐจดให

แมวานโยบายของหนวยงานหลายแหงจะอนญาตใหรบของขวญ

ได ซงถอวาเปนของทระลกในโอกาสทเหมาะสม แตอยางไรกตามควร

มขอบเขตในการรบเสมอ การฝาฝนขอบเขตดวยการรบของขวญหรอ

ผลประโยชนทไมเหมาะสมจะนำาไปสความเสยงตอการทจรตและทำาลาย

ชอเสยงของทานรวมทงองคกรของทานเอง

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

65

บทท๕ก�รขดกนแหงผลประโยชน ต�มนโยบ�ยของ กระทรวงส�ธ�รณสข

66คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

เกณฑจรยธรรมก�รจดซอจดห�และก�รสงเสรมก�รข�ยย�และเวชภณฑทมใชย�ของ

กระทรวงส�ธ�รณสข พ.ศ. ๒๕๕๗

กระทรวงสาธารณสข ไดออกประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวย

เกณฑจรยธรรมการจดซอจดหาและการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑท

มใชยาของกระทรวงสาธารณสขพ.ศ.๒๕๕๗มหลกการและเหตผลดงน

การจดซอจดหาและการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยาท

ขาดจรยธรรม และการใชยาไมสมเหตผลสงผลใหเกดปญหาการบรโภคยา

และเวชภณฑทมใชยาเกนจำาเปน ราคาแพงเกนควร เปนปญหาสวนหนง

ของการเขาถงยาทจำาเปนของผปวย และมภาระคาใชจายดานการรกษา

พยาบาลของประเทศทสงขนอยางตอเนอง การสงเสรมการขายทขาด

จรยธรรม ไดดงเอาบคลากรสาธารณสขเขารวมรบผลประโยชนทบซอน

ในรปแบบตางจากบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา ทงทเปนผลประโยชน

ทางตรงและผลประโยชนแอบแฝง การสงเสรมการขายในกระบวนการ

จดซอจดหา ตลอดจนการใชยาและเวชภณฑทมใชยาในลกษณะดงกลาว

ไดกลายเปนสวนหนงของสถานการณปกตของสงคมไทย ทำาใหบคลากร

สาธารณสขบางสวนเขาใจผดและเชอวาผลประโยชนเหลานเปนสทธทพง

ไดรบหรอใชประโยชนได โดยมไดตระหนกวาจะสงผลกระทบโดยรวมตอ

ระบบสขภาพ

ในระดบสากล ประเทศสมาชกองคการอนามยโลกไดมมตสมชชา

อนามยโลกท ๔๑.๑๔ เมอป พ.ศ. ๒๕๓๑ รบรองเกณฑจรยธรรมวา

ดวยการสงเสรมการขายยา โดยขอใหประเทศตางๆ และทกภาคสวนท

เกยวของไดนำาเกณฑนไปสการปฏบตและลาสดในปพ.ศ.๒๕๕๓องคการ

อนามยโลกไดพฒนาชดเครองมอเพอใหประเทศตางๆ ไดดำาเนนการเพอ

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

67

ธรรมาภบาลในระบบยาและเวชภณฑทมใชยา โดยมเกณฑจรยธรรมเปน

สวนหนงของชดเครองมอนน ประเทศไทยโดยกระทรวงสาธารณสขได

เขารวมในโครงการพฒนาและนำาชดเครองมอดงกลาวไปสการปฏบต

สำาหรบประเทศไทยมการพฒนาเกณฑมาตรฐานทางจรยธรรมวา

ดวยการสงเสรมการขายเภสชภณฑเมอป๒๕๓๗แตยงไมเคยประกาศใช

ในปจจบนกระทรวงสาธารณสขไดมนโยบายและแผนในการพฒนาระบบ

ธรรมาภบาลของกระทรวงสาธารณสขโดยระบบบรหารยาและเวชภณฑท

มใชยาจดเปนสวนสำาคญในนโยบายดงกลาวทงนธรรมาภบาลมองคประกอบ

หลก๖ดานคอนตธรรม(Ruleoflaw)คณธรรม(ethics)ความโปรงใส

(transparency) ความสำานกรบผดชอบ (accountability) ความคมคา (value

formoney)และการมสวนรวม(participation)

เกณฑจรยธรรมจดเปนเครองมอชนหนงทจะทำาใหเกดธรรมาภบาล

กระทรวงสาธารณสขโดยคณะอนกรรมการจดทำารางเกณฑจรยธรรมการ

จดซอจดหายาและเวชภณฑทมใชยา จงไดพฒนาเกณฑจรยธรรมน โดย

อาศยเกณฑตางๆ ทไดทำาไวแลว ไดแก เกณฑจรยธรรมวาดวยการสงเสรม

การขายยาของประเทศไทย(ฉบบมมตเหนชอบเมอวนท๙สงหาคม๒๕๕๕)

โดยคณะทำางานขบเคลอนยทธศาสตรการสงเสรมจรยธรรมของผประกอบ

วชาชพ (CodeofConduct) เรองการปฏบตตนในกรณทมความสมพนธ

กบผประกอบธรกจเกยวกบผลตภณฑสขภาพ ซงอางองหลกการจากขอบงคบ

วาดวยจรยธรรมของแพทยสภา

กระทรวงสาธารณสขมเจตนารมณใหเกณฑจรยธรรมน เปนแนวทาง

ปฏบตสำาหรบสถานพยาบาลและหนวยงานของกระทรวงสาธารณสข

ตลอดจนผสงใชยาผประกอบวชาชพและบคลากรสาธารณสขทเกยวของ

กบกระบวนการการจดซอจดหา จนกระทงถงการใชยาและเวชภณฑทมใชยา

เพอใหองคกรสาธารณสขเปนแนวหนา กลายนหยดปฏบตหนาทดวย

ความซอสตยสจรตเพอความถกตอง ทำางานเพอประชาชน และเปน

แบบอยางใหกบหนวยงานอนตอไป

68คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

หมวด ๑ บททวไป

ย�

หมายความวายาตามกฎหมายวาดวยยายาเสพตดใหโทษตาม

กฎหมายวาดวยยาเสพตดใหโทษและวตถออกฤทธตามกฎหมาย

วาดวยวตถทออกฤทธตอจตและประสาท

เวชภณฑทมใชย�

หมายความวาวสดการแพทยวสดทนตกรรมวสดวทยาศาสตร

การแพทยวสดเอกซเรยวสดอนๆทใชในทางการแพทยและ

หมายรวมถงอปกรณทางการแพทยทใชกบผปวยเฉพาะราย

ก�รสงเสรมก�รข�ยย�และเวชภณฑทมใชย�

หมายความวาการใหขอมลขอความการชกชวนจงใจหรอ

การกระทำาดวยวธอนใดทมงหมายใหมการสงใชการสงซอหรอ

การใชยาและเวชภณฑทมใชยาเพอประโยชนทางการคา

ก�รโฆษณ�

หมายความวาการกระทำาไมวาดวยวธใดๆใหประชาชนเหนหรอทราบ

ขอความเกยวกบยาและเวชภณฑทมใชยาเพอประโยชนทางการคา

ขอคว�ม

หมายความวาเรองราวหรอขอเทจจรงไมวาปรากฏในรปแบบของ

ตวอกษรตวเลขภาพภาพยนตรแสงเสยงเครองหมายหรอรปแบบ

อนใดทสอความหมายไดโดยสภาพของสงนนเองหรอโดยผานวธการ

หรอสอใดๆ

ของขวญ

หมายความวาประโยชนอนเปนทรพยสนสงของของชำารวยท

บรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยามอบใหแกบคคลเพอประโยชน

ทางการคา

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

69

ของบรจ�ค

หมายความวาสงของทบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยามอบใหแก

สถานพยาบาลหรอหนวยงาน

ตวอย�งย�และเวชภณฑทมใชย�

หมายความวาตวอยางยาและเวชภณฑทมใชยาทแจกแกบคคลหรอ

หนวยงานเพอใหเกดความคนเคยกบรปแบบและลกษณะของยาและ

เวชภณฑทมใชยาหรอเพอเพมประสบการณการใชทางคลนก

โดยยกเวนเพอการศกษาหรอวจย

ผสงใช

หมายความวาผประกอบวชาชพทางการแพทยหรอบคลากร

ทางการสาธารณสขอนทมสทธหรอหนาทในการสงใชยาและ

เวชภณฑทมใชยา

ผประกอบวช�ชพ

หมายความวาผประกอบวชาชพเวชกรรมทนตกรรมเภสชกรรม

การสตวแพทยการพยาบาลเทคนคการแพทยกายภาพบำาบด

การแพทยแผนไทยและผประกอบวชาชพหรอผประกอบโรคศลปะ

สาขาอนตามพระราชกฤษฎกาทออกตามกฎหมายวาดวยการประกอบ

โรคศลปะ

ผแทนย� หรอพนกง�นข�ยย�และเวชภณฑทมใชย�

หมายความวาตวแทนของบรษทยาและบรษทผจดจำาหนาย

เวชภณฑทมใชยาทมหนาทเขาพบผประกอบวชาชพเพอนำาเสนอ

ขอมลยาและเวชภณฑทมใชยา

บรษทย�หรอเวชภณฑทมใชย�

หมายความวาบรษทหรอองคกรทเกยวของกบการผลตนำาเขาและ

จำาหนายยาและเวชภณฑทมใชยาทงในและตางประเทศ

70คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ผบรห�ร

หมายความวาผมอำานาจตดสนใจลงนามหรอมอำานาจสงการ

ในการคดเลอกจดซอจดหายาและเวชภณฑทมใชยาของ

สถานพยาบาลหรอหนวยงาน

ผมอำ�น�จ

หมายความวาบคคลหรกลมบคคลททำาหนาทคดเลอกเสนอจดหา

หรอดำาเนนการสงซอยาและเวชภณฑทมใชยาในสถานพยาบาลหรอ

หนวยงาน

บคล�กรทเกยวของกบก�รจดซอจดห�

หมายความวาเจาหนาทโดยตำาแหนงหรอทไดรบมอบหมายให

ดำาเนนการเกยวกบการจดซอจดหาของสถานพยาบาลหรอหนวยงาน

นกศกษ�

หมายความวาผทกำาลงศกษาระดบกอนปรญญาในสถานศกษา

สถ�นศกษ�

หมายความวาสถาบนการศกษาระดบวทยาลยและมหาวทยาลย

หรอสถาบนรวมสอนในสาขาทางการแพทยและสาธารณสข

สถ�นพย�บ�ล

หมายความวาสถานพยาบาลทกระดบในสงกดกระทรวงสาธารณสข

หนวยง�น

หมายความวาหนวยงานระดบกองหรอเทยบเทาขนไปหนวยบรการ

และหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขซงดำาเนนการอนเปนไป

เพอการรกษาพยาบาลสงเสรมสขภาพการควบคมปองกนและ

กำาจดโรคการฟนฟสมรรถภาพการคมครองผบรโภคการศกษา

การศกษาคนควาวจยตางๆตลอดจนการชนสตรและวเคราะหทาง

วทยาศาสตรการแพทยดานใดดานหนงหรอมากกวาซงม

การดำาเนนการในการจดหาหรอควบคมการใชยาและเวชภณฑทมใชยา

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

71

หมวด ๒ ผสงใช

๒.๑ ผสงใชไมพงรบประโยชนจากบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยาดงน

๒.๑.๑ รบเงนไมวากรณใดๆ ยกเวนกรณรบคาตอบแทนจากการ

เปนวทยากรการบรรยายทางวชาการเปนผไดรบทนวจย

จากบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา

๒.๑.๒ รบของขวญหรอนนทนาการไมวากรณใดๆยกเวน

(๑) ของขวญทมมลคาไมเกนสามพนบาทในโอกาส

พเศษหรอวาระตามประเพณ

(๒) สงทกอใหเกดประโยชนแกงานดานวชาการทสงผล

ถงการบรการทางการแพทยและสาธารณสขทยง

ประโยชนแกผปวย โดยใหรบในนามของสถาน

พยาบาลหรอหนวยงาน

๒.๑.๓ รบบรการอนเปนกจสวนตวใดๆจากบรษทยาหรอเวชภณฑ

ทมใชยาและผแทนยา หรอพนกงานขายยาและเวชภณฑ

ทมใชยา

๒.๒ ผสงใชไมพงแสดงตนในการโฆษณาหรอการสงเสรมการขายยาและ

เวชภณฑทมใชยาใดๆตอสาธารณชนในเชงธรกจ

๒.๓ ผสงใชไมพงรบการสนบสนนจากบรษทยาหรอบรษทเวชภณฑท

มใชยาไปประชม สมมนา อบรม ดงาน หรอบรรยายทางวชาการ

ทงในและตางประเทศโดยตรง

๒.๔ ผสงใชพงเปดเผยวาตนมสวนเกยวของทางผลประโยชนกบบรษทยา

หรอเวชภณฑทมใชยานนในสถานะใดเมอแสดงความเหนตอสาธารณะ

โดยการพดการเขยนหรอโดยวธการอนใดทเกยวของกบยาและเวชภณฑ

ทมใชยาในทางวชาการ

๒.๕ ผสงใช สามารถรบการสนบสนนการวจย โดยผานระบบการรบ

สงสนบสนนและการกำากบดแลของสถานพยาบาลหรอหนวยงาน

72คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

๒.๖ ในการนำาตวอยางยาและเวชภณฑทมใชยามาจายใหกบผปวย

หรอหนวยงาน ผสงใชพงคำานงถงประโยชนและความปลอดภย

ของผปวยเปนสำาคญ ไมมงหวงเพอเปนการสงเสรมการขายยา

และเวชภณฑทมใชยาหรอประโยชนสวนตน โดยผานระบบกำากบ

ดแลการรบและการจายตวอยางยาและเวชภณฑทมใชยาของ

สถานพยาบาลหรอหนวยงานซงควรเปนระบบทตรวจสอบได

๒.๗ ผสงใชพงสงใชยาดวยชอสามญทางยา

หมวด ๓ ผบรห�รหรอผมอำ�น�จ

๓.๑ ผบรหารหรอผมอำานาจ ไมพงอนญาตใหมการจดกจกรรมทมงให

ความรดานสขภาพแกประชาชน โดยเชอมโยงถงชอทางการคาของ

ยาและเวชภณฑทมใชยาหรอการอนใดทเปนการโฆษณาแอบแฝง

ภายในสถานพยาบาลหรอหนวยงาน

๓.๒ ผบรหารหรอผมอำานาจ พงจดใหมระบบการคดเลอกยาและ

เวชภณฑทมใชยา การจดซอยาและเวชภณฑทมใชยา การคดเลอก

บรษทผผลตและผจดจำาหนายยาและเวชภณฑทมใชยา รวมทงการ

ตรวจสอบการจดซอยาและเวชภณฑทมใชยาทโปรงใส เปนธรรม

เพอใหไดยาและเวชภณฑทมใชยาทมคณภาพสงและเพอปองกน

ไมใหผบรหารหรอผมอำานาจมสวนไดเสย หรอมผลประโยชน

ทบซอนกบบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา

๓.๓ ผบรหารหรอผมอำานาจพงจดระบบการรบสงสนบสนนจากบรษท

ยาหรอเวชภณฑทมใชยาใหเปนไปอยางเปดเผยและไมเจาะจง

บคคล รวมทงจดระบบในการกำากบดแลใหเกดประโยชนแกสถาน

พยาบาลหรอหนวยงานอยางแทจรง

๓.๔ ผบรหารหรอผมอำานาจ พงกำาหนดนโยบายหรอกฎระเบยบเพอ

ควบคมกจกรรมการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยา

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

73

ในสถานพยาบาลหรอหนวยงาน เชน การกำาหนดบรเวณ หรอ

กำาหนดเวลาทอนญาตใหผแทนหรอพนกงานขายยาและเวชภณฑ

ทมใชยาเขามาทำากจกรรมได

๓.๕ ผบรหารหรอผมอำานาจพงกำาหนดนโยบายเกยวกบการใชยาและ

เวชภณฑทมใชยา ในสถานพยาบาลหรอหนวยงาน ทงน ตอง

คำานงถงประสทธผลความคมคาและความปลอดภยของผปวย

๓.๖ ผบรหารหรอผมอำานาจพงปฏบตตามเกณฑจรยธรรมเชนเดยวกบ

ผสงใชในขอ๒.๑ถงขอ๒.๔

หมวด ๔ เภสชกรหรอผประกอบวช�ชพอน และบคล�กรทเกยวของกบก�รจดซอจดห� ก�รจ�ยและ

สงมอบย�และเวชภณฑทมใชย�

๔.๑ เภสชกรหรอผประกอบวชาชพอน และบคลากรทเกยวของกบ

การจดซอจดหา การจายและสงมอบยาและเวชภณฑทมใชยาใน

สถานพยาบาลหรอหนวยงาน ไมพงเผยแพรเอกสาร แผนพบ

แผนปาย หรอสอชนดอนใดทมเนอหาเชงโฆษณาอวดอาง หรอ

เปนการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยาแกผปวยและ

ประชาชน

๔.๒ ในการนำาตวอยางยาและเวชภณฑทมใชยามาจายใหกบผปวย

เภสชกรหรอผประกอบวชาชพอนและบคลากรทเกยวของกบ

การจดซอจดหา การจายและสงมอบยาและเวชภณฑทมใชยาใน

สถานพยาบาลหรอหนวยงาน พงคำานงถงประโยชนและความ

ปลอดภยของผปวยเปนสำาคญ ไมมงหวงเพอเปนการสงเสรมการ

ขายยาและเวชภณฑทมใชยาหรอประโยชนสวนตน

๔.๓ เภสชกรหรอผประกอบวชาชพอน และบคลากรทเกยวของกบ

การจดหา การจายและสงมอบยาและเวชภณฑทมใชยาในสถาน

74คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

พยาบาลหรอหนวยงาน พงเสนอขอมลทมหลกฐานทางวชาการ

ทเชอถอไดเพอใชประกอบการตดสนใจคดเลอกยาและเวชภณฑ

ทมใชยาของคณะกรรมการเภสชกรรมและการบำาบดหรอคณะ

กรรมการทมชอเรยกอนซงมหนาทรบผดชอบคดเลอกรายการยา

และเวชภณฑทมใชยาของสถานพยาบาลหรอหนวยงาน โดยไม

มงหวงเพอเปนการสงเสรมการขาย หรอกดกนยาและเวชภณฑท

มใชยาของบรษทใดบรษทหนงหรอเพอประโยชนสวนตน

๔.๔ เภสชกรหรอผประกอบวชาชพอนและบคลากรทเกยวของกบการ

จดซอจดหา การจายและสงมอบยาและเวชภณฑทมใชยาในสถาน

พยาบาลหรอหนวยงานปฏบตตามเกณฑจรยธรรมเชนเดยวกบผ

สงใชในขอ๒.๑ถงขอ๒.๖

หมวด ๕ บรษทย�หรอเวชภณฑทมใชย� และผแทนย� หรอพนกง�นข�ยย�และเวชภณฑทมใชย�

๕.๑ กระทรวงสาธารณสขสนบสนนใหบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา

และผแทนยาหรอพนกงานขายยาและเวชภณฑทมใชยาปฏบตตาม

เกณฑจรยธรรมวาดวยการสงเสรมการขายยาของประเทศไทยท

คณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาตหรอคณะอนกรรมการใน

คณะกรรมการประกาศ

๕.๒ บรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยาพงสนบสนนและสงเสรมใหผแทน

ยาหรอพนกงานขายยาและเวชภณฑทมใชยาใหความรวมมอเพอ

ใหผทเกยวของสามารถปฏบตตามเกณฑจรยธรรมน

๕.๓ ในการดำาเนนการทเกยวของกบการจดซอจดหาและสงเสรมการขาย

และเวชภณฑทมใชยา ผแทนยาหรอพนกงานขายยาและเวชภณฑ

ทมใชยา พงเคารพและปฏบตตามขอกำาหนดของสถานพยาบาล

หรอหนวยงานอยางเครงครด

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

75

หมวด ๖ สถ�นพย�บ�ล

๖.๑ สถานพยาบาลหรอหนวยงาน พงกำาหนดแนวปฏบตตามเกณฑจรยธรรมวาดวยการจดซอจดหาและการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยาไวเปนลายลกษณอกษรใหเหมาะสมกบบคลากรแตละประเภทดงน

๖.๑.๑ ผสงใช เภสชกร ผประกอบวชาชพอน หรอบคลากรทเกยวของกบการจดซอจดหา การจายและสงมอบยาและเวชภณฑทมใชยา(๑) การรบเงนของขวญของบรจาคหรอบรการใดๆ

จากผแทนยาหรอพนกงานขายยาและเวชภณฑทมใชยาหรอบรษทขายยาและเวชภณฑทมใชยา

(๒) การแสดงตนในการโฆษณาหรอการสงเสรมการขายใดๆ ตอสาธารณชนในเชงธรกจ และการแสดงความคดเหนทางวชาการตอสาธารณะในกรณทมความสมพนธกบบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา

(๓) การรบการสนบสนนจากบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยาไปประชม สมมนา อบรม ดงาน หรอบรรยายทงในและตางประเทศ

(๔) การนำาตวอยางยาและเวชภณฑทมใชยามาจายหรอใชกบผปวย

(๕) การเผยแพรเอกสารแผนพบแผนปายเพอใหความรทางวชาการแกผปวย

(๖) การนำาเสนอขอมลเพอการคดเลอกยาและเวชภณฑทมใชยาของคณะกรรมการเภสชกรรมและการบำาบดหรอคณะกรรมการทมชอเรยกอน ซงมหนาทรบผดชอบ

คดเลอกรายการยาและเวชภณฑทมใชยาของสถาน

พยาบาลหรอหนวยงาน

76คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

๖.๑.๒ ผบรหารหรอผมอำานาจ(๑) การรบเงน ของขวญ ของบรจาค และบรการใดๆ

จากผแทนยาหรอพนกงานขายยาและเวชภณฑทมใชยาหรอบรษทยาและเวชภณฑทมใชยา

(๒) การจดกจกรรมในสถานพยาบาลหรอหนวยงานทใหความรแกประชาชนในดานสขภาพทเชอมโยงถงชอการคาหรอชอบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยาเพอปองกนการโฆษณาแอบแฝง

๖.๒ สถานพยาบาลหรอหนวยงานพงจดระบบและดำาเนนการตดตาม

กำากบดแล เพอใหบคลากรแตละประเภทสามารถปฏบตตามแนว

ปฏบตในขอ๖.๑

๖.๓ กรณทสถานพยาบาลหรอหนวยงานมการจดประชมวชาการ โดย

ไดรบการสนบสนนงบดำาเนนการ วทยากร หรอขอมลวชาการจาก

บรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา พงเปดเผยการสนบสนนดงกลาว

ใหผเขารวมประชมรบทราบทกครง

๖.๔ การรบการสนบสนนจากบรษทยาหรอบรษทเวชภณฑทมใชยาไป

ประชมสมมนาอบรมดงานหรอบรรยายทางวชาการทงในและ

ตางประเทศอนกอประโยชนใหสถานพยาบาลหรอหนวยงานและ

ไมมเงอนไขขอผกมดเพอสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใช

ยาใดๆทงสน โดยไดรบการสนบสนนในนามสถานพยาบาลหรอ

หนวยงาน และใหสถานพยาบาลหรอหนวยงาน จดทำาระบบการ

รบการสนบสนนและกำาหนดเกณฑการคดเลอกบคลากรทสมควร

ใหไปประชมสมมนาอบรมดงานหรอบรรยายทางวชาการทง

ในและตางประเทศ โดยพงรบการสนบสนนไดเฉพาะคาเดนทาง

คาลงทะเบยน คาวทยากร คาอาหาร และคาทพกสำาหรบตนเอง

เทานน และจำากดเฉพาะชวงเวลาและสถานทของการดงานใน

ตางประเทศจะตองขออนมตตอผบงคบบญชาตามลำาดบชน

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

77

หมวด ๗ สถ�นศกษ�

๗.๑ สถานศกษาไมพงอนญาตใหผแทนยา หรอพนกงานขายยาและ

เวชภณฑทมใชยาเขาพบนกศกษาเพอการโฆษณายาและเวชภณฑ

ทมใชยาหรอการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยา

๗.๒ สถานศกษาไมพงอนญาตใหมการจดกจกรรมใหขอมล ความร

เกยวกบยาและเวชภณฑทมใชยาแกนกศกษา ทเชอมโยงถงชอ

ทางการคาของยาและเวชภณฑทมใชยาหรอบรษทยาหรอเวชภณฑท

มใชยาเพอปองกนการโฆษณาแอบแฝง

๗.๓ สถานศกษาไมพงอนญาตใหนกศกษารบเงน ของขวญ ของบรจาค

หรอการสนบสนนอนๆจากบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยาโดยตรง

๗.๔ สถานศกษาพงจดระบบการรบการสนบสนนและการกำากบดแล

การสนบสนนการศกษาและกจกรรมทกประเภทจากบรษทยาหรอ

เวชภณฑทมใชยาใหมความโปรงใส เพอปองกนการโฆษณาและ

สงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยา

๗.๕ สถานศกษาพงควบคมดแลใหอาจารยและบคลากรของสถานศกษานน

ประพฤตตนเปนแบบอยางอนดแกนกศกษา ทงในแงจรยธรรมของ

บคลากรทเกยวของทกระดบ และความสมพนธทเหมาะสมกบ

บรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา หรอผแทนยาหรอพนกงานขายยา

และเวชภณฑทมใชยา

๗.๖ สถานศกษาพงจดหลกสตรการเรยนการสอนทมงเนนการใหความร

และเจตคตเกยวกบการใชยาและเวชภณฑทมใชยาอยางสมเหตผล

และการเขาถงแหลงขอมลทางยาและเวชภณฑทมใชยาทเชอถอได

โดยปราศจากการชนำาทางธรกจ

78คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

๗.๗ สถานศกษาพงจดหลกสตรใหแกนกศกษา ทมงเนนจรยธรรมของ

บคลากรทเกยวของทกระดบและความสมพนธทเหมาะสมกบ

บรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยา หรอผแทนยาหรอพนกงานขาย

ยาและเวชภณฑทมใชยา

๗.๘ สถานศกษาพงกำาหนดนโยบายใหอาจารยและบคลากร เปดเผย

ความเกยวของกบบรษทยาหรอเวชภณฑทมใชยาเมอมการแสดง

ความเหนตอสาธารณะ ไมวาโดยการพด การเขยน หรอวธการ

อนใดในทางวชาการ

แนวท�งก�รตรวจร�ชก�ร กระทรวงส�ธ�รณสข

ศาสตราจารยคลนกเกยรตคณนายแพทยปยะสกลสกลสตยาทร

รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข และผบรหารกระทรวงสาธารณสข

ขอความรวมมอจากสวนราชการในการตรวจราชการดงน

๑. หามมแผนปายรปรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขและรป

ผบรหารกระทรวงสาธารณสขทงภายนอกและภายในสถานท

ทำางานรวมทงในหองประชม

๒. หากมกจกรรมบนเวทใหเรยบงายกระชบและประหยด

๓. การจดนทรรศการขอใหสมเหตผล หากแสดงเพยงวนเดยวไมควร

ประดบตกแตงมากเกนความจำาเปน

๔. อาหารทรบรองควรเปนอาหารประจำาทองถนทราคาไมแพง หรอ

เปนอาหารจานเดยวตามความเหมาะสม

๕. ไมจำาเปนตองมของฝากหรอของทระลก เพราะของฝากและของ

ทระลกทดทสด คอความสามคค พลงและความมงมน ทจะนำา

องคกรของเราไปสความมนคงและยงยน

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

79

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ออกประกาศสำานกงานปลด

กระทรวงสาธารณสขวาดวยแนวทางปฏบตงานในหนวยงานดานการจดซอ

จดจาง พ.ศ. ๒๕๕๙ เพอใหผปฏบตงานดานการพสดและเจาหนาทใน

หนวยงานสงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข มแนวทางการปฏบต

ตนตามกรอบจรรยาบรรณของผปฏบตงานใหมความโปรงใส สามารถ

ตรวจสอบไดเกดประสทธภาพสงสดเปนไปดวยความชอบธรรมตามหลก

ระบบคณธรรม ตามประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๒

และจรรยาบรรณของผปฏบตงานดานพสดพ.ศ.๒๕๔๓โดยใหถอปฏบต

ตามประกาศสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขวาดวยแนวทางปฏบต

งานในหนวยงานดานการจดซอจดจางพ.ศ.๒๕๕๙อยางเครงครด

หนวยงานจะตองนำาประกาศสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

วาดวยแนวทางในการปฏบตในหนวยงานดานการจดซอจดจางพ.ศ.๒๕๕๙

และแบบแสดงความบรสทธใจในการจดซอจดจางทกวธของหนวยงาน

แนบทายเอกสารประกอบการจดซอจดจางทกประเภทในขนตอนรายงาน

ขอซอหรอขอจาง ในแบบแสดงความบรสทธใจในการจดซอจดจางทกวธของ

หนวยงานในการเปดเผยขอมลความขดแยงทางผลประโยชนของหวหนา

เจาหนาทพสด เจาหนาทพสด คณะกรรมการตรวจการจาง และคณะ

กรรมการตรวจรบพสด จะตองลงนามดวยลายมอชอ ใหคำารบรองวาไมม

ความเกยวของหรอมสวนไดสวนเสยไมวาโดยตรงหรอโดยออม หรอผล

ประโยชนใดๆทกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชนกบผขายผรบจาง

ผเสนองาน หรอผชนะประมล หรอผมสวนเกยวของทเขามามนตสมพนธ

ประก�ศสำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสขว�ดวยแนวท�งปฏบตง�นในหนวยง�นด�นก�รจดซอจดจ�ง พ.ศ. ๒๕๕๙

80คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

และวางตวเปนกลางในการดำาเนนการเกยวกบการพสด ปฏบตหนาทดวย

จตสำานก ดวยความโปรงใส สามารถใหมผเกยวของตรวจสอบไดทกเวลา

มงประโยชนสวนรวมเปนสำาคญ ตามทระบไวในประกาศสำานกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสขวาดวยแนวทางในการปฏบตในหนวยงาน

ดานการจดซอจดจาง พ.ศ. ๒๕๕๙ หากปรากฏวาเกดความขดแยง

ทางผลประโยชนระหวางขาพเจากบผขาย ผรบจาง ผเสนองาน หรอ

ผชนะประมล หรอ ผมสวนเกยวของทเขามามนตสมพนธ หวหนาเจาหนาท

พสดจะเปนผรายงานใหผบรหารทราบโดยทนท

เนองในโอกาสเทศกาลวนขนปใหม ขาราชการชนผนอยนยมมอบ

หรอเรยไรเพอจดหาของขวญใหแกขาราชการชนผใหญหรอผบงคบบญชา

ซงเปนการสรางทศนคตทผด ทงยงเปนชองทางใหเกดการประพฤตมชอบ

ในวงราชการมตคณะรฐมนตรเมอวนท๗มกราคม๒๕๔๐ใหถอปฏบต

วาขาราชการชนผนอยพงงดการใหของขวญแกขาราชการชนผใหญ ผบงคบ

บญชาหรอสมาชกในครอบครวของขาราชการชนผใหญ เพอเสรมสราง

คานยมใหเกดการประหยด และสรางทศนคตทถกตองโดยหวหนาสวน

ราชการและผบงคบบญชาตองดำารงตนเปนแบบอยางทด พรอมทงกำาชบ

ดแลขาราชการในสงกดใหประพฤตตนเกยวกบการเรยไร และการใหหรอ

รบของขวญหรอประโยชนอนใดใหถกตองสอดคลองกบกฎหมายและ

ระเบยบทเกยวของ

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ไดประกาศ

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเรองหลกเกณฑ

การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ

ก�รให/ก�รรบของขวญและผลประโยชนในเทศก�ลปใหม

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

81

พ.ศ.๒๕๔๓เจตนารมณขอ๔หามมใหเจาหนาทของรฐผใดรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลนอกเหนอจากทรพยสนหรอประโยชนอนควรไดตามกฎหมาย หรอกฎ ขอบงคบทออกโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย เวนแตการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาตามทกำาหนดไวในประกาศนขอ๕เจาหนาทของรฐจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาไดดงตอไปน(๑)รบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากญาตซงใหโดยเสนหาตามจำานวนทเหมาะสมตามฐานานรป (๒) รบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลอนซงมใชญาตมราคาหรอมลคาในการรบจากแตละบคคล แตละโอกาสไมเกนสามพนบาทและ(๓)รบทรพยสนหรอประโยชนอนใดทการใหนนเปนการใหในลกษณะใหกบบคคลทวไป นอกจากนระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการใหหรอรบของขวญของเจาหนาทของรฐพ.ศ.๒๕๔๔ขอ๑๒ระบ“เพอประโยชนในการเสรมสรางใหเกดทศนคตในการประหยดแกประชาชนทวไปในการแสดงความยนด การแสดงความปรารถนาด การแสดงการตอนรบหรอการแสดงความเสยใจในโอกาสตางๆ ตามปกตประเพณนยมใหเจาหนาทของรฐพยายามใชวธการแสดงออกโดยใชบตรอวยพร การลงนามในสมดอวยพรหรอใชบตรแแสดงความเสยใจแทนการใหของขวญ” กระทรวงสาธารณสข โดยรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข(ศาสตราจารยคลนกเกยรตคณ นายแพทยปยะสกล สกลสตยาทร) สงเสรมมาตรการการปองกนการทจรตและประพฤตมชอบในวงราชการ โดยการสรางคานยมมธยสถของขาราชการการเมอง ขาราชการชนผใหญในสงกดกระทรวงสาธารณสข เรอง การใหและรบของขวญแกขาราชการชนผใหญหรอผใตบงคบบญชาในเทศกาลปใหมพทธศกราช๒๕๖๐ซงขาราชการการเมองขาราชการชนผใหญในสงกดกระทรวงสาธารณสขผบงคบบญชาจะตองดำารงตนเปนแบบอยางทดพฒนาจตสำานกทศนคตและพฤตกรรมของผใตบงคบบญชาเพอปองกนการทจรตและประพฤตมชอบในวงราชการ

อกสถานหนงดงน

82คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ขอ๑ ในกรณประสงคจะแสดงความยนดหรอความปรารถนาด

ควรสงเสรมใหใชบตรอวยพร หรอการลงนามในสมดอวยพรแทน ทงน

ใหรวมถงสมาชกในครอบครวของขาราชการการเมองขาราชการชนผใหญ

ในสงกดกระทรวงสาธารณสขและผบงคบบญชาดวย

ขอ๒ การเรยไรในหมขาราชการหรอการใชเงนสวสดการใดๆ ของ

สวนรวมเพอการจดหาของขวญใหเปนอนงดโดยเดดขาด

โดยใหบคลากรสาธารณสขถอปฏบตอยางเครงครดและใหถอวา

การฝาฝนมตคณะรฐมนตรในเรองนเปนความผดวนยอยางหนงทง

ฝายผรบและผให

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ประกาศมาตรการปองกน

การทจรตและแกไขการกระทำาผดวนยของเจาหนาทรฐ ในสงกดสำานกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสขประจำาปงบประมาณพ.ศ.๒๕๖๐โดยกำาหนด

มาตรการสำาคญเรงดวนเชงรกในการปองกนการทจรตการบรหารงาน

ทโปรงใส ตรวจสอบได และการแกไขปญหาการกระทำาผดวนยของ

เจาหนาทรฐประเดน (1) ม�ตรก�รก�รใชรถร�ชก�ร (2) ม�ตรก�ร

ก�รเบกค�ตอบแทน (3) ม�ตรก�รก�รจดทำ�โครงก�รฝกอบรม

ศกษ�ดง�น ประชม และสมมน� และ (4) ม�ตรก�รก�รจดห�พสด

มวตถประสงคเพอ

ประก�ศสำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสข เรอง ม�ตรก�รปองกนก�รทจรต

และแกไขก�รกระทำ�ผดวนยของเจ�หน�ทรฐในสงกดสำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสข

ประจำ�ปงบประม�ณ พ.ศ. 2560

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

83

๑. สราง สบทอดวฒนธรรมสจรต และแสดงเจตจำานงสจรตในการ

บรหารราชการใหเกดความคดแยกแยะผลประโยชนสวนตนกบ

ผลประโยชนสวนรวม

๒. แสดงความมงมนในการบรหารราชการโดยใชหลกธรรมาภบาล

๓. ตรวจสอบการบรหารงานและการปฏบตราชการของเจาหนาทรฐ

ไมใหเกดการแสวงหาผลประโยชนสวนตวในตำาแหนงหนาทอนมควร

ไดโดยชอบตามกฎหมาย ใหยดมนในคณธรรมจรยธรรม เปน

แบบอยางทดยนหยดทำาในสงทถกตอง เปนธรรม ถกกฎหมาย

โปรงใสและตรวจสอบได

๔. สรางความเชอมนศรทธาตอการบรหารราชการแผนดนแกผรบบรการ

ผมสวนไดสวนเสย และประชาชนโดยกำาหนดนโยบายหลกและ

แนวทางปฏบตดงน

นโยบ�ยหลก๑. มงเนนการสราง สบทอดวฒนธรรมสจรตไมใหเกดการแสวงหา

ผลประโยชนสวนตวในตำาแหนงหนาทอนมควรไดโดยชอบตามกฎหมาย

๒. สงเสรมใหเจาหนาทของรฐมความสข มคณธรรม จรยธรรม

ในความรบผดชอบตอหนาท

๓. มงเนนการจดหาพสดภาครฐโดยการซอจางเชาแลกเปลยนหรอ

โดยวธอนใดใหสอดคลองกบประกาศระเบยบหลกเกณฑวธปฏบต

และมตคณะรฐมนตรทเกยวของ รวมถงดำาเนนการตามเกณฑ

การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการดำาเนนงานของหนวยงาน

ภาครฐ(IntegrityandTransparencyAssessment:ITA)

84คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

แนวท�งปฏบต๑. เจาหนาทรฐตองปฏบตตามกฎหมายและระเบยบ

(๑.๑) ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยรถราชการพ.ศ.๒๕๒๓และทแกไขเพมเตม

(๑.๒) ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการเบกจายเงนตอบแทนการปฏบตงานนอกเวลาราชการพ.ศ.๒๕๕๐

(๑.๓) ระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยคาใชจายในการฝกอบรม การจดงาน และการประชมระหวางประเทศพ.ศ.๒๕๔๙และทแกไขเพมเตม

(๑.๔) ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. ๒๕๓๕และทแกไขเพมเตม

(๑.๕) พระราชกฤษฎกา มตคณะรฐมนตร ประกาศ ขอบงคบหลกเกณฑและอนๆทเกยวของ

๒. หนวยงานดำาเนนการตามเกณฑการควบคมภายในและการบรหาร

ความเสยง

๓. หากพบวามการกระทำาผด ตองดำาเนนการทางวนย ละเมด และ

อาญาอยางเครงครด

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

85

บทท๖กฎหม�ยเกยวกบ ก�รปองกนผลประโยชนทบชอน

86คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

๑) พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและ

ปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม มาตรา

๑๐๐,๑๐๓และ๑๐๓/๑กำาหนดเรองการขดกนของผลประโยชน

สวนตวและสวนรวมไวเพอลดระบบอปถมภในสงคมไทยใหเจาหนาท

ของรฐมจตสำานกแยกแยะประโยชนสวนบคคลและประโยชนสวน

รวมออกจากกนไดหากเจาหนาทของรฐฝาฝนใหถอเปนความผด

ตามประมวลกฎหมายอาญาดวย

๒) ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต

เรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยา

ของเจาหนาทของรฐพ.ศ.๒๕๔๓ไดกำาหนดวาโดยอาศยอำานาจตาม

ความในมาตรา๑๐๓แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตไดกำาหนด

หลกเกณฑและจำานวนทรพยสนหรอประโยชนอนใดทเจาหนาท

ของรฐจะรบจากบคคลไดโดยธรรมจรรยากลาวคอการรบทรพยสน

หรอผลประโยชนอนใดจากบคคลทใหกนในโอกาสตางๆ โดย

ปกตตามขนบธรรมเนยมประเพณหรอวฒนธรรม หรอใหกนตาม

มารยาททปฏบตกนในสงคม

๓) ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

๓.๑) สวนคำาปรารภไดกลาวถงคานยมหลกของมาตรฐานจรยธรรม

สำาหรบผดำารงตำาแหนงทางการเมองและเจาหนาทของรฐ

๙ประการของสำานกงานผตรวจการแผนดน๙ขอดงน

(๑) การยดมนในคณธรรมและจรยธรรม

(๒) การมจตสำานกทดซอสตยสจรตและรบผดชอบ

(๓) การยดถอประโยชนของประเทศชาตเหนอกวา

ประโยชนสวนตนและไมมผลประโยชนทบชอน

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

87

(๔) การยนหยดทำาในสงทถกตองเปนธรรมและถกกฎหมาย(๕) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย

และไมเลอกปฏบต(๖)การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวนถกตอง

ไมบดเบอนขอเทจจรง(๗) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐานมคณภาพ

โปรงใสและตรวจสอบได(๘) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

ทรงเปนประมข(๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร

๓.๒) หมวด ๒ ขอ ๕ ใหขาราชการตองแยกเรองสวนตวออกจาก

ตำาแหนงหนาทและยดถอประโยชนสวนรวมของประเทศชาต

เหนอกวาประโยชนสวนตนโดยอยางนอยตองวางตนดงน(๑) ไมนำาความสมพนธสวนตวทตนมตอบคคลอน ไมวา

จะเปนญาตพนองพรรคพวก เพอนฝงหรอผมบญคณสวนตว มาประกอบการใชดลพนจใหเปนคณหรอเปนโทษแกบคคลนน หรอปฏบตตอบคคลนนตางจากบคคลอนเพราะความชอบหรอชง

(๒) ไมใชเวลาราชการ เงน ทรพยสน บคลากร บรการหรอสงอำานวยความสะดวกของทางราชการไปเพอประโยชนสวนตวของตนเองหรอผอน เวนแตไดรบอนญาตโดยชอบดวยกฎหมาย

(๓) ไมกระทำาการใด หรอดำารงตำาแหนง หรอปฏบตการใดในฐานะสวนตวซงกอใหเกดความเคลอบแคลงหรอสงสยวาจะขดกบประโยชนสวนรวมทอยในความรบผดชอบของหนาท

ทงนในกรณมความเคลอบแคลงหรอสงสยใหขาราชการผนนยตการกระทำาดงกลาวไวกอนแลวแจงใหผ

88คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

บงคบบญชา หวหนาสวนราชการและคณะกรรมการจรยธรรมพจารณา เมอคณะกรรมการจรยธรรมวนจฉยเปนประการใดแลวจงปฏบตตามนน

(๔) ในการปฏบตหนาททรบผดชอบในหนวยงานโดยตรงหรอหนาทอนในราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชนหรอหนวยงานของรฐ ขาราชการตองยดถอประโยชนของทางราชการเปนหลก

ในกรณทมความขดแยงระหวางประโยชนของทางราชการหรอประโยชนสวนรวม กบประโยชนสวนตนหรอสวนกลม อนจำาเปนตองวนจฉยหรอชขาด ตองยดประโยชนของทางราชการและประโยชนสวนรวมเปนสำาคญ

๓.๓) หมวด ๒ ขอ ๖ ใหขาราชการตองละเวนจากการแสวงหา

ประโยชนทมชอบโดยอาศยตำาแหนงหนาทและไมกระทำาการ

อนเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชน

สวนรวมโดยอยางนอยตองวางตนดงน(๑) ไมเรยก รบ หรอยอมจะรบ หรอยอมใหผอน เรยก รบ

หรอยอมจะรบซงของขวญแทนตนหรอญาตของตนไมวากอนหรอหลงดำารงตำาแหนง หรอปฏบตหนาทไมวาจะเกยวของ หรอไมเกยวของกบการปฏบตหนาทหรอไมกตามเวนแตเปนการใหโดยธรรมจรรยาหรอการใหตามประเพณหรอใหแกบคคลทวไป

(๒) ไมใชตำาแหนงหรอกระทำาการทเปนคณหรอโทษแกบคคลใดเพราะมอคต

(๓) ไมเสนอ หรออนมตโครงการ การดำาเนนการ หรอการทำานตกรรมหรอสญญา ซงตนเองหรอบคคลอนจะไดประโยชนอนมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายหรอประมวลจรยธรรมน

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

89

๔) มตคณะรฐมนตรเมอวนท๗มกราคม๒๕๔๐ใหถอปฏบตวาขาราชการชนผนอยพงงดการใหของขวญแกขาราชการชนผใหญ ผบงคบบญชาหรอสมาชกในครอบครวของขาราชการชนผใหญ เพอเสรมสรางคานยมใหเกดการประหยด และสรางทศนคตทถกตองโดยหวหนาสวนราชการและผบงคบบญชาตองดำารงตนเปนแบบอยางทด พรอมทงกำาชบดแลขาราชการในสงกดใหประพฤตตนเกยวกบการเรยไร และการใหหรอรบของขวญหรอประโยชนอนใดใหถกตองสอดคลองกบกฎหมายและระเบยบทเกยวของ หากฝาฝนมตคณะรฐมนตรในเรองน ใหถอวาเปนความผดวนยอยางหนงทงฝายผรบและผให

๕) ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการเรยไรของหนวยงานของรฐพ.ศ.๒๕๔๔และทแกไขเพมเตม

๖) ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการเรยไรของหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๔ และทแกไขเพมเตม(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๔๙

๗) ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการใหหรอรบของขวญของเจาหนาทของรฐพ.ศ.๒๕๔๔

90คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ไดกำาหนดมาตรฐานทางจรยธรรมของขาราชการพลเรอนในการปองกนปญหาผลประโยชนทบซอนในการปฏบตราชการหลายประการ โดยตองแยกเรองสวนตวออกจากตำาแหนงหนาทและยดถอประโยชนสวนรวมของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตวและตองละเวนการแสวงหาประโยชนสวนตนและประโยชนทมชอบโดยอาศยตำาแหนงหนาทและไมกระทำาการอนเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมดงปรากฏในหมวด๒ขอ๓(๓)ขอ๕(๑),(๒),(๓),(๔)ขอ๖(๑),(๒),(๓)ขอ๗(๔),(๕)ขอ๘(๕)ขอ๙(๑) ดงนน เพอใหเปนไปตามประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน สอดคลองกบกฎหมายและระเบยบทเกยวของ เสรมสรางทศนคต ความเขาใจทถกตองเรองผลประโยชนทบซอนของบคลากรในสงกดสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และสงเสรมวฒนธรรมการทำางานทด รกษาศกดศรขาราชการพลเรอนใหเปนทเชอมนศรทธาของประชาชน จงแตงตงคณะทำางานจดทำาคมอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขประจำาปงบประมาณพ.ศ.๒๕๖๐ดงตอไปน ๑) นายอทศบวศร ผชวยเลขาธการ ทปรกษา

คณะกรรมการป.ป.ช.

๒) นายยงยศธรรมวฒ ทปรกษาระดบกระทรวงนายแพทยทรงคณวฒ ประธาน

(ดานเวชกรรมปองกน)รกษาราชการแทน

หวหนาศนยปฏบตการตอตานการทจรต

กระทรวงสาธารณสข

๓) นายเสมอกาฬภกด นตกรชำานาญการพเศษ คณะทำางาน

๔) นายสรชยรตนกรกล นตกรชำานาญการพเศษ คณะทำางาน

๕) นางกรองกาญจนนานาศรรตน นตกรชำานาญการ คณะทำางาน

๖) นางสาวสชาฎาวรนทรเวช นกวเคราะหนโยบายและ คณะทำางาน

แผนชำานาญการ และเลขานการ

ทงนตงแตบดนเปนตนไป

สงณวนท๓๑มกราคมพ.ศ.๒๕๖๐

(ลงชอ) สมศกด อรรฆศลป (น�ยสมศกด อรรฆศลป)

รองปลดกระทรวงส�ธ�รณสข ปฏบตร�ชก�รแทน ปลดกระทรวงส�ธ�รณสข

ภ�คผนวก

คำ�สงสำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสขท 314 /2560

เรอง แตงตงคณะทำ�ง�นจดทำ�คมอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) สำ�นกง�นปลดกระทรวงส�ธ�รณสข ประจำ�ปงบประม�ณ พ.ศ. 2560

คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

91

บรรณ�นกรม

กระทรวงสาธารณสข. ประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเกณฑจรยธรรมการ

จดซอจดหาและการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยาของกระทรวง

สาธารณสขพ.ศ.๒๕๕๗.นนทบร:สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข,๒๕๕๗.

กลมงานคมครองจรยธรรม สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข. ประมวลจรยธรรม

ขาราชการพลเรอน จรรยาขาราชการ สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข.

กรงเทพฯ:บรษท๑๖๘พรนตงจำากด,๒๕๕๒.

กำาชยจงจกรพนธ.การขดกนแหงผลประโยชนและมาตรา๑๐๐.นนทบร:สำานกงาน

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต.

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต. ยทธศาสตรชาตวาดวย

การปองกนและปราบปรามการทจรตระยะท๒(พ.ศ.๒๕๕๖-๒๕๖๐).นนทบร

:สำานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต,๒๕๕๗.

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต. ยทธศาสตรชาตวาดวย

การปองกนและปราบปรามการทจรตระยะท๓(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๑).นนทบร

:สำานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต,๒๕๕๙.

สำานกงานก.พ..การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน.คมอการพฒนาและสงเสรม

การปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมขาราชการพลเรอน.นนทบร:สำานกงาน

ก.พ.,๒๕๕๔.

92คมอผลประโยชนทบซอนConflict of Interest

บนทก

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................