26
Boloni nzete ya zamba ya mboka na biso pe nzete ya mbuma Lolenge kani tokoki kolona nzete ? Projet Makala «Gérer durablement la ressource bois énergie» Banso tozongisa zamba Buku ya projet Makala Guide pratique

Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

  • Upload
    vutram

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Boloni nzete ya zamba ya mboka na biso pe nzete ya mbuma

Lolenge kani tokoki kolona nzete ?

Projet Makala«Gérer durablement la ressource bois énergie»

Banso tozongisa zamba

Buku ya projet Makala

Guide pratique

Page 2: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 1

2

ElEko ya mpEla EbElEmi, tango ya boloni nzEtE Ekoki

Page 3: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 2

botimoli mabulu 1, monEnE ya libulu

30 cm30 cm

30cm

Na timoli mabulu ya 30cmx30cm

pe mosindo 30cm

Page 4: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 3

botimoli mabulu 2, ntaka

5 à 10 mètres

Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele

mitano pe nzete ya mbuma o ntaka ya metele zomi

Page 5: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 4

botimoli mabulu 3, Esika Elongobani

30 cm

30 cm

30 cm

Nakolona nzete kati-kati ya mikala to mpe kati-kati

ya nzela ya manioko

Keba, bonene ya libulu esengeli kozala

Page 6: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 5

bopasoli nzEla o EsobE to zamba EkE

5 mètres

Ntaka ya metele mitano

Tango nalingi kolona nzete o esobe, nakopasola yambo nzela

liboso ya boloni

Ebongi kotika ntaka elongobani kati ya ba nzela ozali kopasola

5 mètres

Page 7: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 6

bomEni pE bokitisi sasE pEnE na libulu

Page 8: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 7

boloni 1

Page 9: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 8

lolEngE kani tokoki kolongola sasi

Liboso ya boloni o elanga

Kata sasi na nse na likwangola (mbeli)

A.Yambo zongisa

mabele ya likolo

B.Pasola pe

longola sasi

C.zipa

libulu na mabele

oyo ewuti onse

Fina mabele

pembeli ya nzete

Page 10: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 9

ElEka ya mpEla Ezali kokoba

Lokola mbula ezali kobeta, ba nzete ekokola malamu pe ekokoma makasi liboso ya elaka ya elanga.

Page 11: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 10

bolongoli matiti mabE 1

Nazali kolongola matiti mabe mbala moko kati ya bilanga

Page 12: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 11

bolongoli matiti mabE 2

Na eteni ya nzete oyo ezali kobimisa nkasa, ebongi kotika nkasa ena mpo

été nzete yango ekola.

Page 13: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 12

bobatEli nzEtE

Soki nakolona nzete pembeni ya ndako, nakopika bitapi zinga-zinga po ya bobateli nzete bibwele balia yango te.

Page 14: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 13

Elaka ya Elanga Ezali kobElEmE

Page 15: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 14

bobatEli nzEtE na tina ya moto

Soki nakolona nzete o zamba, nakolongola matiti mabe penepene ya nzete yango. Sima nakopasola nzela ya bopekisi moto moleka kozikisa yango...

...te na ntaka ya metele mitano, to mpe nasala

bilanga zinga-zinga.

5 mètres

Page 16: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 15

kolongola matiti o nzEla ya bopEkisi moto

O eleka nyonso ya elenga, nakobongisa nzela wana ya bopekisi moto eleka kozikisa

nzete te

5 mètres

Page 17: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 16

sima ya botumbi zamba pEmbEni

Soki nakati matiti malamu o nzela oyo ekopekisa moto moleka te, nzete elonami ekozika te. Soki emeki koleka,

nakoluka naboma yango.

5 m

ètre

s

Page 18: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 17

bopikoli manioko

Manioc ekoli mpe etiyi nzete na n’kaka ya bokoli te. Bozwi na ngai ezali mingi na manioko

Acacias1 mètre

Nzete ya zamba50 cm

Page 19: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 18

matiti pE nzEtE ya bokomisi malamu Ezongi lisusu

Na ntango napikoli manioko na ngai, natiki matiti ezonga o esika yango, na tango yango nzete oyo elonamaki ezali kokola

Page 20: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 19

zamba Ezongi

Sika nazwi nzete ya nkoni pe ya bosali makala, ndako na biso ezali mpe na nse ya nzete na mopepe kitoko po ya bopemisi nzoto.Esengo pona famille mobimba !!

Nazalaki mwana moke penza tango baboti ba ngai balonaki nzete

To zui mbinso pe mayebo pona kolia. Na sali pe kozwa m’poso ya nzete po ya bosali nkisi ya

bokolongono bwa nzotu.

Page 21: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 20

bisika ya boloni

o Elanga ya manioko

zinga-zinga ya ndako

Page 22: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 21

o EsobE to zamba EkE

na boloni lopango zinga-zinga ya Elanga ya manioko

Page 23: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 22

Esika ya kokoma pona moloni nzete

Page 24: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Guide Pratique ya Projet Makala 23

Esika ya kokoma pona moloni nzete

Page 25: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano
Page 26: Projet Makala - Fonaredd · Guide Pratique ya Projet Makala 3 botmi oli m a b u l u 2, ntaka 5 à 10 mètres Esengeli boloni nzete ya zamba ya mboka na biso o ntaka ya metele mitano

Misala ya « projet Makala » ezwi lisalisi ya mosolo epai ya « Union Européenne » engebene na mokanda ya bopesi mbongo DCI-ENV/2008/151-384 na molongo 21 04 01(EuropeAid/126201/C/ACT/Multi). Mama ya likambo ya likanisi liye « projet Makala » : na bota-laka mposa ya bai - mboka ya kolamba na koni to makala ezali kokola mpe banzete ezali kosila , esengeli kobongisa bowumeli ya bozwi ya banzete basalelaka nkoni to makala na mboka Congo mpe mosika na etando ya Africa oyo ezali na ngunda. Ntina mokonzi ya likanisi oyo « projet Makala » : kosala te bato bazanga banzete mpo na makala to nkoni te na bingumba ebale ya ekolo Congo Demokratiki mpe ya ekolo Congo ya ngambo awa bazamba elonami to oyo Nzambe akela bikokatama na lolonge ebongi mpe makala to nkoni ekosalema na ndenge te bomoi ya bai – mboka ebongo na bambula ebele.

Emilien Dubiez (1); Adelaïde Larzillière (1); Pierre Proces (1); Cedric Vermeulen (2); Regis Peltier (3); Jean-Noël Marien (3)(1) Cirad dep ES, UR 36, c/o FHS Kinshasa Gombe – RDC [email protected] [email protected] [email protected](2) Gembloux Agro-BioTech (GABT), n°2 Passage des Déportés - Gembloux - Belgique [email protected](3) Cirad dep ES, UR 36, Baillarguet - Montpellier – France [email protected] [email protected]

Buku loye lobangisami na lisalisi ya mosolo ya Union Européenne. Maye makomami na kati awa matali bakomi ya buku oyo kasi bakambi ya misala ya

Union Européenne te.

Projet Makala :57 Av. des sénégalais – Gombe – Kinshasa – RDCSite web: http://projets.cirad.fr/makala Publication juin 2011