96
พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผูสูงอายุในกรุงเทพมหานคร โดย ศิริสุข นาคะเสนีย สนับสนุนงบประมาณโดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร ประจําปงบประมาณ 2559

repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร

โดย

ศรสข นาคะเสนย

สนบสนนงบประมาณโดย

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร

ประจาปงบประมาณ 2559

Page 2: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

Self-Healthcare Behavior of the elderly in Bangkok

by

Sirisuk Nakasaney

Granted by

Rajamangala University of Technology Rattanakosin

Fiscal year 2016

Page 3: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

กตตกรรมประกาศ

การทาวจยเรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร เพราะไดรบ

ความกรณาจาก คณะกรรมการพจารณาโครงการวจย สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลรตนโกสนทร ทใหการสนบสนนเงนงบประมาณในการวจย และขอเสนอแนะทเปนประโยชน

ตอการวจย ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางยงไว ณ โอกาสน

ผวจยขอขอบพระคณทกทานทใหความรวมมอและความชวยเหลอในการทาวจยครงน ทาให

รายงานการวจยเลมนสาเรจสมบรณ และหวงวาการวจยนคงจะมคณคาและเปนประโยชนตอผสงอาย

และมหาวทยาลยตามสมควร

ศรสข นาคะเสนย

สงหาคม 2559

Page 4: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

บทคดยอ

รหสโครงการ : A 100/2559

ชอโครงการ : พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร

ชอนกวจย : นางสาวศรสข นาคะเสนย

การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ พฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเอง และความตองการสวสดการจากรฐของผสงอายในกรงเทพมหานคร กลมตวอยางทใชใน

การวจย คอ ผสงอาย จานวน 400 คน โดยใชวธสมตวอยางแบบหลายขนตอน เครองมอทใชในการเกบ

รวบรวมขอมล เปนแบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวน

เบยงเบนมาตรฐาน ทดสอบคาท และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว

ผลการวจย พบวา

1. กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยภาพรวม อยในระดบปานกลาง

2. กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยภาพรวม อยในระดบมากทสด

3. กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยภาพรวม อยในระดบมากทสด

4. กลมตวอยางทมเพศแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบส ขภาพโดยภาพรวมไม

แตกตางกน สวนกลมตวอยางทมอาย และระดบการศกษาแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพโดยภาพรวม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

5. กลมตวอยางทมเพศ และระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

โดยภาพรวมแตกตางกน สวนกลมตวอยางทมอายแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดย

ภาพรวมไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

คาสาคญ: ผสงอาย การเปดรบขาวสาร พฤตกรรมการดแลสขภาพ ความตองการสวสดการจากรฐ

____________________________________________________________ E-mail Address : [email protected]

ระยะเวลาโครงการ : ตลาคม 2558 - กนยายน 2559

Page 5: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

Abstract

Code of project : A 100/2559

Project name : Self - Healthcare Behavior of the elderly in Bangkok

Researcher name : Miss Sirisuk Nakasaney

The purposes of this research were to study information exposure to health;

self - healthcare behavior; and state welfare needs of the elderly in Bangkok. The

sample group of 400 elderly people were selected by multi-stage random sampling

method. The instrument used for collecting data was a questionnaire. Data were

analyzed by using the percentage, mean, standard deviation, t-test and the analysis of

variance.

The research findings were as follows:

1. The exposure level of sample group’s information on health was overall at a

moderate level.

2. The overall self-healthcare behavior of the sample group was at the highest

level.

3. The level of sample group’s state welfare needs overall was at the highest

level.

4. Different genders did not have differences in information exposure to health

overall. Sample group by age and education level revealed the different information

exposure to health overall significantly at statistic level of 0.05.

5. Different genders and education level had an effect on self-healthcare

behavior overall. Sample group by age did not have an effect on self-healthcare

behavior overall significantly at statistic level of 0.05.

Keywords: Elderly, Information Exposure, Healthcare Behavior, State Welfare Needs

___________________________________________________________________________

E-mail Address : [email protected]

Period of project : October 2015 - September 2016

Page 6: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

สารบญ

หนา

กตตกรรมประกาศ ก

บทคดยอภาษาไทย ข

บทคดยอภาษาองกฤษ ค

สารบญ ง

สารบญตาราง ฉ

บทท 1 บทนา 1

1. ความสาคญและความเปนมาของปญหา 1

2. ปญหานาการวจย 2

3. วตถประสงคของการวจย 2

4. สมมตฐานการวจย 2

5. ขอบเขตของการวจย 2

6. นยามศพทเฉพาะ 3

7. ผลการวจยทคาดวาจะไดรบ 3

8. แนวทางในการนาผลการวจยไปใชประโยชน 3

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 5

1. แนวคดเกยวกบการเปดรบขาวสาร 5

2. แนวคดเกยวกบการดแลสขภาพ 6

3. แนวคดเกยวกบรปแบบสวสดการสงคมของผสงอายในประเทศไทย 9

4. แนวคดเกยวกบผสงอาย และความตองการของมนษย 13

5. งานวจยทเกยวของ 15

6. กรอบแนวคดในการวจย 32

บทท 3 วธดาเนนการวจย 33

1. ประชากรและกลมตวอยาง 33

2. เครองมอทใชในการวจย 33

3. การสรางเครองมอทใชในการวจย 33

4. การเกบรวบรวมขอมล 35

5. การวเคราะหขอมล 35

Page 7: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 4 ผลการวจย 36

1. ผลการวเคราะหตอนท 1 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลของผสงอาย 36

2. ผลการวเคราะหตอนท 2 การวเคราะหขอมลการเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพของผสงอาย 38

3. ผลการวเคราะหตอนท 3 การวเคราะหขอมลพฤตกรรมการดแลสขภาพ

ตนเองของผสงอาย 40

4. ผลการวเคราะหตอนท 4 การวเคราะหขอมลความตองการสวสดการจาก

รฐของผสงอาย 43

5. ผลการวเคราะหตอนท 5 การทดสอบสมมตฐาน 47

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ 62

1. สรปผลการวจย 62

2. อภปรายผล 63

3. ขอเสนอแนะ 67

บรรณานกรม 69

ภาคผนวก 76

ประวตผวจย 85

Page 8: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

สารบญตาราง

หนา

ตารางท

1 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ 36

2 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาย 37

3 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามระดบการศกษา 37

4 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

ของผสงอาย 38

5 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของ

ผสงอายจากสอบคคล 38

6 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของ

ผสงอายจากสอมวลชน 39

7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของ

ผสงอายจากสออนๆ 39

8 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

ของผสงอาย 40

9 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของ

ผสงอายดานการปองกนโรค 40

10 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของ

ผสงอายดานการสงเสรมสขภาพ 41

11 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของ

ผสงอายดานการฟนฟสขภาพ 42

12 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย 43

13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

ดานสขภาพอนามย 43

14 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

ดานการศกษา 44

15 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

ดานนนทนาการ 45

16 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

ดานทอยอาศย 46

Page 9: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

สารบญตาราง(ตอ)

หนา

ตารางท

17 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของ

ผสงอายดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน 46

18 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของ

ผสงอายดานการแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส 47

19 การเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

จาแนกตามเพศ 48

20 การเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

จาแนกตามอาย 48

21 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจาก

สอมวลชนจาแนกตามอาย 49

22 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจาก

สออนๆ จาแนกตามอาย 49

23 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจาก

สอโดยภาพรวม จาแนกตามอาย 50

24 การเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

จาแนกตามระดบการศกษา 51

25 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคล

จาแนกตามระดบการศกษา 52

26 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ

จาแนกตามระดบการศกษา 53

27 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอ

โดยภาพรวมจาแนกตามระดบการศกษา 54

28 การเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

จาแนกตามเพศ 55

29 การเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

จาแนกตามอาย 56

30 การเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

จาแนกตามระดบการศกษา 57

Page 10: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

สารบญตาราง(ตอ)

หนา

ตารางท

31 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

ดานการปองกนโรค จาแนกตามระดบการศกษา 58

32 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

ดานการสงเสรมสขภาพ จาแนกตามระดบการศกษา 59

33 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

ดานการฟนฟสขภาพ จาแนกตามระดบการศกษา 60

34 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

โดยภาพรวม จาแนกตามระดบการศกษา 61

Page 11: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

บทท 1

บทนา

1. ความสาคญและความเปนมาของปญหา

สถานการณของประชากรทกาลงไดรบความสนใจของสงคมโลกปจจบน นนคอโครงสรางของ

ประชากรทกาลงมการเปลยนแปลงเขาส “สงคมผสงอาย” ในประเทศไทยกเชนเดยวกน เนองจาก

ประชากรในวยเดก และวยแรงงาน มจานวนลดลง สงผลใหจานวนประชากรผสงอายมจานวนเพมมาก

ขน อนเปนผลมาจากการเปลยนแปลงอตราการเพมของประชากร ประกอบกบความเจรญกาวหนาทาง

วทยาการทางการแพทยสมยใหม และการดาเนนงานทางดานสาธารณสข ทาใหอตราการเสยชวตจาก

โรคภยไขเจบตางๆ ลดลง ทาใหผสงอายมชวตยนยาวขน โดยตวเลขจาการคาดประมาณแนวโนมของ

ประชากรสงอายในประเทศไทย ป พ.ศ. 2563 หรออก 5 ปขางหนา จะมจานวนประชากรผสงอายจะ

เพมขนกวารอยละ 15 และอกเกอบ 20 ปขางหนา ประเทศไทยจะมผสงอายราว 1 ใน 4 ของประเทศ

ในขณะทแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11(พ.ศ. 2555-2559) นน คาดวา

ประชากรผสงอายในโลกจะมจานวนเพมขนประมาณ 81.9 ลานคน ซงจะมผลกระทบตอการเคลอนยาย

กาลงคนขามประเทศ ทาใหเกดความหลากหลายทางดานวฒนธรรม สวนโครงสรางการผลตไดมการ

ปรบเปลยนจากการใชแรงงานคนเปนการใชองคความรและเทคโนโลยเพมมากขน มผลทาใหเกดการ

พฒนากาลงคนทมงสรางใหมความร ทกษะและความเชยวชาญในงานมากขนตามไปดวย ในขณะท

สงคมผสงอายจะมคาใชจายดานสขภาพเพมขน ตามโครงสรางประชากรทมวยสงอายเพมขน ขณะท

ประชากรวยเดกและวยแรงงานลดลง โดยประเทศไทยจะกาวเปนสงคมผสงอายอยางสมบรณในป พ.ศ.

2568 ซงมผลกระทบตอความตองการแรงงานในระบบเศรษฐกจในอนาคต การแขงขนเพอแยงชง

แรงงานจะมมากขน โดยเฉพาะแรงงานทมคณภาพ ทาใหภาครฐและครวเรอนจะมภาระดานคาใชจาย

เพมขนในการดแลและพฒนาคณภาพชวตของผสงอายในดานตางๆ อนจะสงผลตอภาระงบประมาณ

ของภาครฐ และคาใชจายของภาคครวเรอนในการดแลสขภาพอนามย และการจดสวสดการทางสงคม

(แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11) จากผลการวจยทผานมาชใหเหนวา ปญหาสาคญ

ทผสงอายไทยประสบกคอ ปญหาทางเศรษฐกจ และสขภาพ เกอบครงหนงของผสงอายมรายไดไม

เพยงพอตอการเลยงชพ มสขภาพอยในระดบปานกลางถงไมดมาก เชน มอาการปวดหลง ปวดเอว ไข

ขออกเสบ ความดนโลหตสง โรคกระเพาะ โรคหวใจ เปนตน จงเปนประเดนทนาสนใจวาจะทาอยางไร

ใหผสงอายมอายยนยาวขน มสขภาพแขงแรง ไมเปนภาระของบตรหลาน สามารถชวยเหลอตนเองไดทง

ทางสงคมและเศรษฐกจ

Page 12: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

2

ดวยเหตน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาวาผสงอายในกรงเทพมหานครมการเปดรบ ขาวสาร

เกยวกบสขภาพอยในระดบใด มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองอยางไร ตลอดจนผสงอายมความ

ตองการสวสดการจากรฐในดานใดบาง เพอเปนขอมลพนฐานตอการกาหนดนโยบายในการสรางเสรม

สขภาพของผสงอายใหสอดคลองกบสถานการณในปจจบน และเปนแนวทางในการสรางเสรมสขภาพ

ของผสงอายโดยการมสวนรวมของคนในครอบครว ชมชน ตลอดจนเครอขายตางๆ ในการจดกจกรรมท

หลากหลายเพอสงผลตอการสรางความตระหนกในการดแลสขภาพของผสงอายตอไป

2. ปญหานาการวจย

1. ผสงอายในกรงเทพมหานครมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพอยางไร

2. ผสงอายในกรงเทพมหานครมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองอยางไร

3. ผสงอายในกรงเทพมหานครมความตองการสวสดการจากรฐอยางไร

3. วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอายในกรงเทพมหานคร

2. เพอศกษาพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร

3. เพอศกษาความตองการสวสดการจากรฐของผสงอายในกรงเทพมหานคร

4. สมมตฐานการวจย

1. ผสงอายทมปจจยสวนบคคลแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพแตกตางกน

2. ผสงอายทมปจจยสวนบคคลแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

5. ขอบเขตของการวจย

1. ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจย ไดแก ผสงอายจาก 50 เขตในกรงเทพมหานคร โดยมอายตงแต 60 ป

ขนไป

กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ผสงอายในกรงเทพมหานคร ทมอายตงแต 60 ปขนไป ใช

การสมตวอยางแบบหลายขนตอน จาก 5 เขต เขตละ 80 คน รวมจานวน 400 คน

2. ขอบเขตดานตวแปรทศกษา

ตวแปรทใชในการศกษา ประกอบดวย

ตวแปรอสระ : ปจจยสวนบคคลของกลมตวอยาง ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา

ตวแปรตาม : การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย และพฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเองของผสงอาย

3. ขอบเขตดานสถานททาวจย

สถานททาการวจย ใน 5 เขต ของกรงเทพมหานคร ไดแก

1. เขตพระนคร ไดแก สวนรมณนาถ และบรเวณใกลเคยง

Page 13: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

3

2. เขตปทมวน ไดแก สวนลมพน และบรเวณใกลเคยง

3. เขตทววฒนา ไดแก สวนทววนารมย และบรเวณใกลเคยง

4. เขตทงคร ไดแก สวนธนบรรมย และบรเวณใกลเคยง

5. เขตจตจกร ไดแก สวนรถไฟ และบรเวณใกลเคยง

4. ขอบเขตดานเนอหา

1. ทฤษฎการเปดรบขาวสาร

2. ทฤษฎการดแลสขภาพ

3. ทฤษฎความตองการ

4. รปแบบสวสดการสงคม

6. นยามศพทเฉพาะ

ผสงอาย หมายถง ประชาชนทมอาย 60 ปขนไป และอาศยอยในกรงเทพมหานคร

การเปดรบขาวสาร หมายถง ผสงอายมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคล

สอมวลชน และสออนๆ

พฤตกรรมการดแลสขภาพ หมายถง การดแลรกษาสขภาพตนเองของผสงอายในดานการ

ปองกนโรค ดานการสงเสรมสขภาพ และดานการฟนฟสขภาพ

ความตองการสวสดการจากรฐ หมายถง ความตองการของผสงอายในการรบสวสดการจากรฐ

ในดานสขภาพอนามย ดานการศกษา ดานนนทนาการ ดานทอยอาศย ดานความปลอดภยในชวตและ

ทรพยสน และดานการแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส

7. ผลการวจยทคาดวาจะไดรบ

1. ทาใหทราบถงการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอายในกรงเทพมหานคร

2. ทาใหทราบถงพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร

3. ทาใหทราบถงความตองการสวสดการจากรฐของผสงอายในกรงเทพมหานคร

4. เปนแนวทางในการสรางเสรมสขภาพของผสงอายโดยการมสวนรวมของคนในครอบครว

ชมชน ตลอดจนเครอขายตางๆ ในการจดกจกรรมทหลากหลายเพอสงผลตอการสรางความตระหนกใน

การดแลสขภาพของผสงอายตอไป

5. เปนขอมลพนฐานตอการกาหนดนโยบายในการสรางเสรมสขภาพของผสงอายใหสอดคลอง

กบสถานการณในปจจบน

8. แนวทางในการนาผลการวจยไปใชประโยชน

1. เชงองคความร

- เปนการเตรยมความพรอมทงทางดานรางกาย จตใจ อารมณและสงคมแกผสงอาย ซงจะชวย

ลดความเสยงตอการเจบปวย

Page 14: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

4

- ทาใหเกดคณคา เพมศกยภาพ และเปนการสงเสรมบทบาทของผสงอายในฐานะทเปนปชนย

บคคลของชมชนและสงคม

2. เชงการทอดถายเทคโนโลย

- การใหความรและคาแนะนาในการดแลสขภาพ เพอใหผสงอายเกดการยอมรบความจรงของ

การเปลยนแปลงทงทางรางกาย จตใจ อารมณ และสามารถปรบตวเขากบสงคม

- เปนการสรางกจกรรมดานสงคม การแลกเปลยนเรยนรผานการถายทอดประสบการณ การ

ปรกษาหารอรวมกน เพอชวยเหลอ พงพาซงกนและกน ทาใหเกดความรสกอบอนและมนคงในชวต

3. เชงสาธารณะ

- ทาใหเกดเครอขายในการจดกจกรรมทางสงคมทมความหลากหลาย และมความเหมาะสมกบ

ผสงอาย ในชมชนและสงคม

- เปนการกาหนดนโยบายในการสรางเสรมสขภาพของผสงอายใหสอดคลองกบสถานการณ

ปจจบน

- เปนการใชเวลาวางใหเกดประโยชน และมคณคาสาหรบผสงอาย เพอคณภาพชวตทดและ

สามารถพงตนเองได

Page 15: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยเรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร ผวจยได

ศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของ เพอกาหนดกรอบแนวคดในการวจย ดงน

1. แนวคดเกยวกบการเปดรบขาวสาร

2. แนวคดเกยวกบการดแลสขภาพ

3. แนวคดเกยวกบรปแบบสวสดการสงคมผสงอายในประเทศไทย

4. แนวคดเกยวกบผสงอาย และความตองการของมนษย

5. งานวจยทเกยวของ

6. กรอบแนวคดในการวจย

1. แนวคดเกยวกบการเปดรบขาวสาร

วจตร อาวะกล (2541) กลาววาในการเปดรบขาวสาร ควรพจารณาเลอกสอ เพอการ

ประชาสมพนธ มปจจยทเปนองคประกอบ ดงน

1. เหมาะสมตรงกบกลมเปาหมายทจะรบเรองราวจากสอนนๆ สามารถแพรกระจายไปยงผรบ

จานวนมาก

2. ประหยดคาใชจาย

3. มลกษณะยดหยน ปรบตวเขาไดทกกลม ทกระดบ

4. สอสาร แพรกระจายรวดเรว ทนตอเหตการณตามตองการ

5. สอนนๆ อาจดาเนนการผานสอ หรอเครองมอหลายชนดหรอรวมกน เพอใหครอบคลมกลม

ผรบไดอยางทวถง

6. สอนนเปดรบการเผยแพรขององคการไดสะดวก เตมท ไมจากดเนอท เ วลา ชวงเวลาท

เหมาะสมไดตามประสงค

วรช ลภรตนกล (2546) ไดจาแนกประเภทของสอมวลชน 2 ประเภท คอ

1. ประเภทสงพมพ (Printed media) ไดแก หนงสอพมพ นตยสาร

2. ประเภทแสงเสยง (Electronic media) ไดแก วทยกระจายเสยง โทรทศน ภาพยนตร

โดยเครองมอหรอสอทใชในการดาเนนการประชาสมพนธมหลายประเภท เชน

สอบคคล ไดแก คาพด

สอมวลชน ไดแก วทยกระจายเสยง หนงสอพมพ โทรทศน ภาพยนตร

Page 16: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

6

สออนๆ ไดแก สงพมพ และเอกสาร วารสาร นตยสาร ภาพนง จดหมายขาว

โปสเตอรและปายประกาศ การจดเหตการณพเศษตางๆ เปนตน

สรปไดวา การเปดรบขาวสารนน ผรบสารควรจะพจารณาเลอกสอในการรบขาวสารให

เหมาะสมกบตนเอง ในการวจยครงน ผวจยจะทาการศกษาการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของ

ผสงอายจากสอบคคล สอมวลชน และสออนๆ

2. แนวคดเกยวกบการดแลสขภาพ

วรวรรณ พลคามน และคณะ (2558) ไดกลาวถงการดแลผสงอาย สรปไดดงน

1. การดแลใหผสงอายอาศยอยในทเดม (Ageing in Place) จากแนวโนมของผสงอายทม

จานวนเพมขนและประสบกบภาวะเจบปวยเรอรง โดยจะเขารบการดแลในสถานบรการดแลระยะยาว

แตมอตราการตายเพมขนเมอเทยบกบการดแลทบาน ในประเทศไทยมการจดบรการสขภาพสาหรบ

ผสงอายในการใหบรการทบาน ในลกษณะทมสหวชาชพ จากโรงพยาบาลชมชนและโรงพยาบาลประจา

จงหวด ประกอบดวยแพทย พยาบาล นกกายภาพบาบด นกจตวทยา นกสงคมสงเคราะห เปนตน ทให

การเยยมเยยนและดแลผสงอายอยางสมาเสมอ มการสนบสนนการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคใน

ผสงอาย

2. การดแลทมชมชนเปนฐาน (Community based care) โดยจดบรการทมชมชนและ

ครอบครวเปนศนยกลางในการใหบรการ ใหผสงอายสามารถเขาถงไดงาย ไดแก การดแลตนเอง การ

ดแลดานการปองกน การดแลในบรบทของชมชน การดแลตอเนอง และการประสานความรวมมอในการ

ดแล มการจดกจกรรมหลายประเภท โดยมหนวยงานตางๆ ใหการสนบสนนเพอนาไปสการมคณภาพทด

ของผสงอาย

3. เมองทเปนมตรกบผสงอาย (Age-friendly City) ผสงอายมความตองการสภาพแวดลอม สง

อานวยความสะดวก และการใหบรการพเศษทสามารถตอบสนองการเปลยนแปลงของรางกายและ

สงคมตามอายทมากขน สาหรบองคประกอบของการเปนเมองทเปนมตรกบผสงอาย ม 8 ประการ คอ

องคประกอบดานกายภาพ ทมผลตอการใชชวตนอกบาน ความปลอดภยและการมสวนรวมในสงคม

องคประกอบดานสภาพแวดลอมทางสงคม ทสะทอนถงภาวะทางจตใจและอารมณทด องคประกอบ

ดานสขภาพอนามยและการใหบรการทางสงคม

4. การมนวตกรรมการออกกาลงกายทเหมาะสมกบผสงอาย การสรางเสรมสขภาพเปนปจจย

สาคญในการพฒนาคณภาพชวตและสขภาวะของประชาชน เนองจากผสงอายมการเปลยนแปลงทาง

สรรวทยา จงจาเปนตองมกจกรรมทางกายทเหมาะสมกบแตละกลมของผสงอาย เชน กลมตดสงคม เนน

กจกรรมการเคลอนไหวรางกายเพอเพมความแขงแรงของกลามเนอ กลมตดบาน การออกกาลงกายจะ

เปนเรองสาคญ ทาใหการไหลเวยนของเลอดสะดวก ขอไมตด กลามเนอมแรง และกลมตดเตยง จะเนน

การฟนฟกายภาพบาบด ชวยใหผสงอายมการเคลอนไปไหวเพอไมใหขอตด

Page 17: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

7

สวนการดแลสขภาพผสงอายโดยครอบครว ลกหลานควรคานงถงคณคาและประโยชนของ

ผสงอาย ซงผสงอายกมความยนดและเตมใจใหขอคดเหนตางๆ รวมทงใหคาปรกษาแกผทออนวยกวา

ดงนนเพอชวยใหผสงอายมสขภาพจตทด สมาชกในครอบครว อนประกอบดวย ลก หลาน ควรปฏบต

ตอผสงอาย ดงน

1. ชวยทาใหผสงอายรสกวาตนเองยงมคณคา มความสาคญและมความหวงในชวต

2. ควรระมดระวงคาพดหรอการกระทาทแสดงออกตอผสงอาย

3. ชวนผสงอายเลาเรองเหตการณประทบใจในอดตของทานใหฟง และรบฟงอยา ง

ตงใจ

4. อานวยความสะดวกใหแกผสงอายปฏบตกจกรรมทสนใจตางๆ

5. เอาใจใสดแลเรองอาหาร และออกกาลงกายหรอทางานตามความถนดใหเหมาะสม

กบวย

6. ทพกอาศย หากผสงอายตองการแยกบานอย หรอตองการไปอยสถานททรฐจดใหก

ควรตามใจ และพาลกหลานไปเยยมเยยนเมอมโอกาส

7. ชวยใหผสงอายมโอกาสพบปะสงสรรคกบญาตสนท หรอเพอนรวมวยเดยวกน

8. ใหความสาคญเหนคณคา และเคารพยกยองนบถอ ดวยการเชอฟงคาสงสอนและ

ขอแนะนาจากผสงอาย

9. ใหอภยในความหลงลม และความผดพลาดทผสงอายกระทา

10. ชวยเหลอดแลรกษาพยาบาลยามเจบปวย หรอพาไปตรวจสขภาพใหการดแลอยาง

ใกลชด

การดแลสงเสรมสขภาพผสงอายโดยชมชน ทกคนในชมชนจะตองไดรบการปลกฝงใหมพนฐาน

จตสานก ความคด และการปฏบตของทกคนในชมชน ตองตระหนกถงคณคา ความสาคญของผสงอาย

เสมอเหมอนปชนยบคคลทเปยมไปดวยประสบการณชวต ซงเปนแบบอยางในการดาเนนชวตของ

ลกหลาน โดยชมชนควรดาเนนการ ดงน

1. ชมชนควรจดตง สวนรวมแรง รวมใจ รวมรก พทกษสขภาพ โดยความรวมมอของ

ประชาชนในชมชน ประกอบดวย สนามออกกาลงกาย สนามเดกเลน ลานกจกรรม เปนตน

2. การประสานงานรวมกนระหวางชมรมผสงอายกบองคการบรหารสวนตาบล เพอ

การรณรงคสงเสรมงบประมาณดาเนนกจกรรมตางๆ เชน การตรวจสขภาพ จดนทรรศการ ทศนาจรใน

และนอกสถานทของจงหวด จดฟงเทศน และปฏบตธรรมทกวนพระ

3. ชมชนจดตงกลมสงเสรมภมปญญาชาวบาน เชน กลมจดทาสงของเครองใช อาหาร

พนบานทมประโยชน เพอจาหนายในรานคาของชมชน และกลมการนวดแผนไทยใหแพรหลาย

4. ชมชนประกาศเกยรตคณลกหลาน หรอผดแลผสงอายดเดนในชมชน เพอเปน

แบบอยางทดงาม ใหลกหลานมจตสานกในความรบผดชอบดแลผสงอายอยางตอเนอง

Page 18: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

8

5. ชมชนสรางเสรมสอการดแลรกษาสขภาพและสงเสรมการดาเนนกจกรรมของชมรม

ผสงอายใหดารงอยตลอดไปอยางมประสทธภาพ

6. ชมชนใหความสาคญและจดเตรยมความพรอมบคคล ทจะเขาสวยผสงอาย (55-60

ป) เพอการยอมรบและปรบตวใหเขากบสถานการณสงคมและสงแวดลอมทงรางกาย จตใจ ไดอยางม

ความสข

7. ชมชนจดตงศนยดแลสงเสรมสขภาพเดกอาย 0-3 ป โดยผอยในวยกอนสงอาย หรอ

ผสงอายทมความพรอม และสมครใจเพอการแสดงถงคณคา และการอยรวมกนอยางมคณภาพ

(www.hp.anamai.moph.go.th, สบคน 16 มกราคม 2558)

ในการดแลสขภาพและโภชนาการสาหรบผสงอายนน ผสงอายมความตองการสารอาหาร

โปรตนแตละวน คอ โปรตน 1 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรม สาหรบกาลงงานตองการนอยกวาวยอนๆ

คอตองการประมาณวนละ 1,600-1,800 กโลแคลอร ทงนเพราะวยผสงอายมกจกรรมตางๆ ลดลง การ

ทางานของกลามเนอลดลง ทาใหความตองการของพลงงานลดลง สวนความตองการเกลอแร วตามน ใย

อาหาร และนา มความตองการเทากบวยผใหญ ดงนน ผสงอายควรเลอกรบประทานอาหารทมปรมาณ

พลงงานนอยลง มการออกกาลงกายสมาเสมอ

แนวทางการบรโภคอาหารเพอสขภาพทด มดงน

1. ทานอาหารครบ 5 หม แตละหมใหหลากหลาย ในปรมาณเพยงพอ หมนดแลนาหนกตวอย

ในเกณฑมาตรฐาน

2. ทานขาวเปนอาหารหลก สลบกบอาหารประเภทแปงเปนบางมอ ผสงอายควรทานขาวซอม

มอ เพอใหไดวตามน แรธาต ตลอดจนใยอาหารควบคไปกบคารโบไฮเดรต

3. ทานพชผกใหมาก และทานผลไมเปนประจา พชผกผลไมใหวตามน แรธาต ใยอาหาร และ

สารแอนตออกซแดนท ชวยปองกนอนมลอสระมาทาลายเซลล ลดความเสยงตอการเกดโรคหวใจขาด

เลอดและโรคมะเรงบางชนด

4. ทานปลา เนอสตวไมตดมน ไข ถวเมลดแหง ซงเปนแหลงโปรตน เนนปลาและผลตภณฑถว

เหลอง เชน เตาห สวนไขไมเกน 3 ฟองตอสปดาห งดไขแดงสาหรบผทมโคเลสเตอรอลในเลอดสง

5. ดมนมใหเหมาะสมกบวย นมเปนแหลงโปรตน แคลเซยม วตามนบ 2 ผสงอายควรดมนมวน

ละ 1 แกว โดยดมนมพรองมนเนย

6. ทานอาหารทมไขมนแตพอควร ใชนามนพช เชน นามนถวเหลอง นามนรา ในการปรง

อาหาร หลกเลยงการใชนามนสตวและกะท ลดการบรโภคอาหารทอด ผด ใชการปรงโดยการตม นง อบ

บรโภคอาหาร ประเภท นาพรกปลาท ผกตม หรอแกงสม แกงเลยง

7. หลกเลยงอาหารรสหวานจด เคมจด ซงอาหารรสหวานจด ถาทานมากจะเปนพลงงาน

สวนเกนสามารถเปลยนเปนไขมนสะสมในรางกาย สาหรบอาหารรสเคมจด ถาทานเปนประจาจะทาให

เกดภาวะความดนโลหตสงได หลกเลยงการเตมเครองปรงรส ลดการบรโภคอาหารหมกดอง

Page 19: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

9

8. ทานอาหารสะอาดปราศจากการปนเปอน ลางผกใหสะอาดกอนปรง เกบอาหารทปรงสกปด

ฝาใหมดชด ถามอาหารเหลอใหเกบในตเยน เลอกซออาหารทปรงสกใหมๆ หลกเลยงอาหารทเตมสและ

อาหารสกๆ ดบๆ

9. งดหรอลดเครองดมทมแอลกอฮอล ซงเปนสารเสพตด บนทอนสขภาพ ทาใหการทางานของ

ระบบประสาทและสมองชาลง

(www.thailabonline.com/food-elder, สบคน 16 มกราคม 2558)

จะเหนไดวา ในการดแลสขภาพของผสงอาย มความหลากหลายวธ เชน ครอบครว ชมชน

สถานบรการสขภาพ เปนตน เพอใหผสงอายมสขภาพและคณภาพชวตทด ในการวจยครงน ผวจยจะ

ทาการศกษาพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย ใน 3 ดาน คอ ดานการปองกนโรค ดานการ

สงเสรมสขภาพ และดานการฟนฟสขภาพ

3. แนวคดเกยวกบรปแบบสวสดการสงคมผสงอายในประเทศไทย

สดารตน สดสมบรณ (2556) ไดสรปรปแบบสวสดการสงคมผสงอายในประเทศไทยดงน

1. การประกนสงคม (Social Insurance) เปนการสรางหลกประกนความมนคงในการ

ดารงชวตและคมครองลกจาง

2. การชวยเหลอสาธารณะ (Public Assistance) เปนการสงเคราะหแบบใหเปลาสาหรบผท

ตองการความชวยเหลอ เนองจากชวยเหลอตนเองไมได ดอยโอกาสทางสงคม และไรทพง

3. การบรการสงคม (Social Service) เปนระบบบรการทตอบสนองความตองการขนพนฐาน

ของประชาชนประกอบดวยบรการดานตาง ๆ 5 ดาน คอ ดานสขภาพอนามย ดานการศกษา ดานทอย

อาศย ดานการมงานทาและการมรายได และดานบรการสงคมและนนทนาการ

4. การชวยเหลอเกอกลของภาคประชาชนเปนการจดสวสดการสงคมโดยกลมตาง ๆ เปน

ผดาเนนการหลก เชน การจดสวสดการชมชนทครอบคลมการเกด แก เจบ ตาย กลมออมทรพย ทม

รปธรรมกาวหนาชดเจนทงเชงองคความร กลไก และพนทดาเนนการ

ณชาน ฉนฉลาด(2558) ไดกลาวถงระบบสวสดการสงคม หมายถง กระบวนการทเกยวของ

โดยตรงตอการปองกนและแกไขปญหาสงคม พฒนาทรพยากรบคคล และคณภาพชวต ตาม

เปาหมายทสงคมกาหนด โดยการกระตนใหสงคมปรบปรงและพฒนาสถาบนสงคมทเปนอปสรรคตอ

การพฒนาคณภาพชวตของบคคล เพ อนาไปส การ เปนสงคมอดมคต ซ งในรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย(ฉบบชวคราว) พทธศกราช 2557 ไดตระหนกถงการจดสวสดการสงคม ทาใหสภา

ปฏรปนาประเดนมาศกษาและเสนอแนะภายใตแนวคด 4 ประการคอ

1. เปนสวสดการทดแลคนไทยตงแตเกดจนตาย

2. เปนสวสดการทชวยลดความเหลอมลาของสงคมไทยในระยะยาวและเปนระบบสวสดการ

ทนาไปสความเปนสงคมของระบบสวสดการ

Page 20: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

10

3. มการมองเปนภาพรวมโดยยดองคประกอบของระบบสวสดการสงคม 4 องคประกอบ คอ

การใหบรการสงคม ระบบประกนสงคม ระบบการชวยเหลอสงคม และระบบการสงเสรมสนบสนน

หนสวนทางสงคม

4. ตองคานงถงความเปนไปไดทางการเงนและการบรหารจดการวาสงคมไทยตองรบภาระ

และพรอมใจกนในการจดการ โดยภาคสวนตางๆ ตองเขามามบทบาทไมวาจะเปนชมชน ภาคธรกจ

องคกรทไมแสวงหาผลกาไร

ซงสภาปฏรปแหงชาตไดมมตและดาเนนการเพอรองรบสงคมผสงวยของประเทศไทยดาน

เศรษฐกจ สภาพแวดลอม สขภาพ และสงคม ดงน

1. ประชากรไทยพงตนเองไดนานทสด มหลกประกนทางรายไดทมนคงไปจนบนปลายของ

ชวต และมสวนรวมเปนพลงใหกบสงคมไดนานทสด

2. รฐ เอกชน ทองถน ภาคประชาชน มสวนรวมในการสงเสรมความอยดมสขของประชากร

ทกวย ตลอดจนเสรมสรางศกยภาพของครอบครวและชมชนในการรองรบสงคมสงวย

ดงนน รปแบบสวสดการสงคมทเหมาะสมแกผสงอาย ควรเปนหลกประกนความมนคงและ

ปลอดภย ในการดารงชวตของผสงอายในทกๆ ดาน

ตวอยางการจดสวสดการจากรฐใหแกผสงอาย

1. การจายเบยยงชพผสงอาย (รวมคนพการ ผปวยเอดส หรอโรคภมคมกนบกพรอง)

คณสมบตของผมสทธรบเบยยงชพผสงอาย มดงน

1.1. สญชาตไทย

1.2 มอาย 59 ปบรบรณขนไป

1.3 ขอรบเบยตามทอยในทะเบยนบาน

1.4 ไมเป นผ ท ไดร บสวสดการหรอส ทธประโยชนอ นใดจากหนวยงานของร ฐ

รฐวสาหกจ หรอ เทศบาล องคการบรหารสวนตาบล ไดแก ผรบเงนบานาญ เบยหวด บานาญพเศษ

หรอ เงนอนใดในลกษณะเดยวกน ผสงอายทอยในสถานสงเคราะหของรฐ หรอองคกรปกครอง สวน

ทองถน ผทไดรบเงนเดอน คาตอบแทน รายไดประจา หรอผลประโยชนตอบแทนอยางอนทรฐหรอ

เทศบาล องคการบรหารสวนตาบล จดใหเปนประจา ยกเวนผพการ และผปวยเอดสตามระเบยบ

เอกสารทใช ไดแก สาเนาบตรประจาตวประชาชน สาเนาทะเบยนบาน และสาเนา

สมดบญชเงนฝากออมทรพย

ผอนสามารถยนเอกสารแทนผสงอายได และหากผสงอายมความประสงคโอนเงน

เขาบญชผอน ตองมหนงสอมอบอานาจตวจรงพรอมสาเนาบตรประชาชนและทะเบยนบานของผรบ

มอบอานาจ อยางละ 1 ชด โดยผสงอายทขนทะเบยนไว ตงแตวนท 1-30 พฤศจกายน ของทกป จะ

ไดรบเงนเบยยงชพ เรมตงแตเดอนตลาคมของปถดไป โดยไมมการจายยอนหลง

สาหรบเบยยงชพผสงอาย จะมการจายเงนแบบขนบนได ดงน

Page 21: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

11

อาย 60-69 ป จะไดรบ 600 บาท

อาย 70-79 ป จะไดรบ 700 บาท

อาย 80-89 ป จะไดรบ 800 บาท

อาย 90 ปขนไป จะไดรบ 1,000 บาท

(www.m-society.go.th, สบคน 1 มนาคม 2559)

2. การจดตงกรมกจการผสงอาย

การจดตงกรมกจการผสงอาย(Department of Older Persons) เปนสวนราชการมฐานะ

เปนกรมในสงกดกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กอตงเมอวนท 6 มนาคม 2558

ตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบบท 14) พ.ศ. 2558 โดยมภารกจเกยวกบการ

สงเสรมและพฒนาศกยภาพ การจดสวสดการ และการคมครองพทกษสทธผสงอาย โดยการเสนอ

นโยบาย การพฒนางานวชาการดานมาตรการ กลไก องคความร และนวตกรรมในการปฏบตงาน

การสงเสรมและสนบสนนในเชงวชาการและการปฏบตงานในพนทเปาหมายภายใตการบรณาการ

ความรวมมอของทกภาคสวนทเกยวของ โดยมกลไกองคกรปกครองสวนทองถน และชมรมผ สงอาย

เปนแกนหลกในการดาเนนงานในรปแบบหนสวนในงานพฒนาดานผสงอาย ตลอดจนการตดตาม

ประเมนผลการดาเนนงาน โดยมศนยพฒนาการจดสวสดการสงคมผสงอาย และศนยการเรยนรและ

ฝกอบรมดานผสงอายในกากบเปนศนยแหงการเรยนรและพฒนาแบบเบดเสรจครบว งจร(ศนย

ตนแบบ) เพอความมคณภาพชวตทดและเสรมสรางหลกประกนความมนคงในการดารงชวตของ

ผสงอาย (www.dop.go.th, สบคน 19 มนาคม 2559)

3. การจดตงโรงเรยนผสงอาย

ในการสงเสรมคณภาพชวตทดของผสงอาย ถอเปนอกงานหนงทสานกงานกองทนสนบสนน

การสรางเสรมสขภาพ(สสส.) ซง ดวงพร เฮงบณยพนธ (2558) ไดกลาวถงการจดตงโรงเรยน

ผสงอาย วา สสส.ไดรวมกบภาคเครอขายโดยเอาศกยภาพและทนทางสงคมของพนทเปนตวตง เพอ

เสรมความเขมแขงใหกบชมชนทองถนใหมศกยภาพในการจดการระบบการดแลผ ส งอายผาน

กระบวนการทางาน รวมมอกบหลายหนวยงาน องคกร และทนทางสงคมในพนท มองคกรปกครอง

สวนทองถนเปนกลไกขบเคลอน โดยมวตถประสงคใน 3 สวน ไดแก

1. เพอสนบสนนการพฒนาระบบการดแลผสงอายโดยเอาพนทเปนตวตง

2. เพอสงเสรมกระบวนการเรยนร และจดการความรเกยวกบการพฒนาระบบการ

ดแลผสงอาย นาไปสการเพมประสทธภาพและคณภาพในการดแลและชวยเหลอผสงอาย

3. เพอขยายเครอขายการพฒนา ระบบการดแลผสงอายโดยเอาพนทเปนตวตงให

เปนพลงสงคมในการขบเคลอนนโยบายดานการดแลและชวยเหลอผสงอายในทกระดบ

ในปจจบนมองคกรปกครองสวนทองถนสมครเขารวมดาเนนการจานวน 150 พนท

กระจายอยในภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

Page 22: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

12

ยกตวอยางโรงเรยนผสงอายตาบลหวงม อาเภอพาน จงหวดเชยงราย ซงตงขนเมอวนท 5 กรกฏาคม

2553 โดยพระครสจนกลปยาณธรรม เจาคณะอาเภอพาน จงหวดเชยงราย สบเนองจากในพนทน

เดมมปญหาเกยวกบโรคซมเศราของผสงอาย อนเกดจากถกลกหลานทอดทง มฐานะยากจน ไมไดรบ

การเอาใจใส และขาดโอกาส นาไปส การทารายตนเอง ดงนนในการจดตงโรงเร ยนน ไดเนน

กระบวนการเรยนการสอนตามแนวคด “แกอยางสงา ชราอยางมคณภาพ” ในภาควชาการจะม 3

วชา คอ 1) วชาพระพทธศาสนา ซงทางโรงเรยนคาดหวงวาผสงอายจะนาเอาเรอง ราวทไดรบจาก

การเรยนไปถายทอดและเปนแบบอยางทดแกคนรนใหม 2) วชาการดแลสขภาพ เนองจากผสงอาย

ไมคอยดแลตวเอง ดงนนวชานจงสอนในเรองการรบประทานอาหาร การออกกาลงกาย ดแลสขภาพ

ใหแขงแรง การดแลความสะอาดรางกายและการแตงกาย 3) วชาสงคมวฒนธรรม สอนวชา

ภาษาองกฤษ ภาษาไทย ภาษาจน ภาษาญปน กฎหมาย คอมพวเตอร และกจกรรมการเรยนตาม

ความชอบและความถนด เชน การจกสาร ราไมพลอง เปตอง ราวงยอนยค เปนตน ภายหลงจากการ

เปดทาการของโรงเรยนพบวา ในปจจบนพนทแหงนไมมสถตของการทารายตวเองของผสงอาย สถต

ในการขอยาจากสถานอนามยลดลงกวารอยละ 50 และไดรบการตอบรบอยางดจากลกหลาน

ตองการใหผสงอายมาเขารวมเพอสามารถดแลตวเองได

4. การจดโครงการฝกอบรมใหความรแกผดแลผสงอายทบาน

สานกอนามย กรงเทพมหานครไดกลาววา กรงเทพมหานครมประชากรวยสงอายเพมขน

ตอเนอง สาเหตจากคณภาพชวตและประสทธภาพดานสาธารณสขดขน ทาใหผสงอายมชวตทยนยาว

ขน ในขณะน กรงเทพมหานครมผสงอาย 60 ปขนไปประมาณ 800,000 คน มผสงอายทออกพบปะ

สงคม ชวยเหลอสงคมหรอออกมาจากบานมาจบจายซอของหรอเดนเองไดประมาณรอยละ 92

ขณะทผสงอายทไมสามารถชวยเหลอตวเองไดหรอนอนตดเตยงตองการผดแลอยทบานมประมาณ

รอยละ 2 แตส งท น าเป นหวงคอกล มผ ส งอายท ไม สามารถชวยเหลอตวเองได สานกอนามย

กรงเทพมหานครไดมโครงการฝกอบรมใหความรแกผดแลผสงอายทบาน ทงรณรงคเพอใหประชาชน

มสวนรวมเปนอาสาดแลผสงอายทบานใหเพมมากขน โดยปนสานกอนามยจดฝกอบรมแลว 1,200

คน สวนใหญเปนประชาชนทมจตอาสาหรอเปนลกหลานทตองการดแลผสงอายทอยตดบานและ จะ

ดาเนนการเพมจานวนอาสาสมครดแลผสงอายใหมากขน ทงนอนาคตกรงเทพมหานครจะกลายเปน

สงคมผสงอาย จงนาหวงสาหรบกลมผสงอายตดบานหรอตดเตยงเพราะไมสามารถชวยเหลอตวเอง

ได ตองการใหกลมนมคณภาพชวตทดขน นอกจากนตองสงเสรมใหผ สงอายกลมทชวยเหลอตวเองได

ม ส ขภาพแขงแรงมากข นและให สามารถชวยเหล อส งคมได ในขณะท สาน กพ ฒนาส งคม

กรงเทพมหานคร ไดวางแนวทางดแลผสงอาย โดยสรางกจกรรมททาใหผสงอายเหนถงคณคาของ

ตนเอง ซงกรงเทพมหานครมศนยฝกอาชพประจาเขตตางๆ จงจดใหผสงอายทมความสามารถพเศษ

หรอทกษะวชาชพตางๆ เชน การประดษฐ การทาอาหาร มาเปนวทยากรอบรมประชาชนทสนใจใน

ทกษะนนๆ ซงจะเปนการอบรมระยะสน(คมชดลก, 23 มนาคม 2559)

Page 23: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

13

5. การจดตงชมรมผสงอาย

สานกพฒนาสงคม กรงเทพมหานคร ไดสรปขอมลเกยวกบการจดตงชมรมผสงอายใน

กรงเทพมหานครทง 50 เขต รวม 395 ชมรม จานวนสมาชก 44,344 คน โดยแบงเปน 4 ประเภท

คอ 1)การจดตงชมรมผสงอายในชมชน รวม 244 ชมรม จานวนสมาชก 19,827 คน 2)การจดตง

ชมรมผ สงอายในหมบานจดสรร รวม 38 ชมรม จานวนสมาชก 3,555 คน 3)การจดตงชมรม

ผสงอายในศนยบรการสาธารณสข รวม 98 ชมรม จานวนสมาชก 14,958 คน และ 4)การจดตง

ชมรมผสงอายในโรงพยาบาล รวม 14 ชมรม จานวนสมาชก 5,924 คน โดยมงเนนใหผสงอายม

โอกาสพบปะสงสรรค ทากจกรรมรวมกน (www.bangkok.go.th, สบคน 1 เมษายน 2559)

6. การจดตงศนยบรการผสงอายดนแดง

การจดสวสดการแกผสงอายในศนยบรการผสงอายดนแดง แบงเปน 2 สวน คอ 1)การ

ใหบรการแกผสงอายทวไป เปนการพบปะพดคย แลกเปลยนความร ประสบการณ และจดกจกรรม

ตางๆ รวมกน เพอสงเสรมใหผสงอายมสขภาพกายและสขภาพจตท ด 2)การใหบรการผสงอาย

บานพกฉกเฉน เปนการใหความชวยเหลอหรอใหการสงเคราะหผส งอายทประสบปญหาความ

เดอดรอนเฉพาะหนา ไมมท พกอาศย ขาดคนเลยงด เปนตน(www.bangkok.go.th, สบคน 1

เมษายน 2559)

7. การจดตงคลนกผสงอายในโรงพยาบาล

ในปจจ บ น กร งเทพมหานคร ไดม การจดต งคลนกผ ส งอายในโรงพยาบาล ส งกด

กรงเทพมหานคร และศนยบรการสาธารณสข เพอใหคาปรกษา สงเสรม ปองกน รกษา และฟนฟ

สขภาพ โดยใหบรการฟร(www.bangkok.go.th, สบคน 1 เมษายน 2559)

8. การใหบรการดานระบบขนสงสาธารณะ

ตามมตของคณะรฐมนตร ไดเหนชอบใหขยายเวลาโครงการรถไฟฟร รถเมลฟร ตอไป

อก 6 เดอน เร มตงแต 1 พฤษภาคม – 31 ตลาคม 2559 เพอเปนการลดภาระคาครองชพให

ประชาชนผมรายไดนอย โดยโครงการรถไฟฟร จะมใหบรการวนละ 160 ขบวน สวนรถเมลฟร

องคการขนสงมวลชนกรงเทพมหานคร ไดจดบรการรถเมลฟร วนละ 800 คน จานวน 73 เสนทาง

(www.mthainews และไทยรฐออนไลน, สบคน 1 พฤษภาคม 2559)

4. แนวคดเกยวกบผสงอายและความตองการของมนษย

เตมศกด คทวณช (2553) ไดกลาวถงผสงอาย จะอยในชวงอายตงแต 60 ปขนไป มการ

เปลยนแปลงในดานตางๆ ซงมลกษณะเสอมลงอยางเหนไดชด ดงน

1. การเจรญเตบโตและพฒนาการทางรางกาย สภาพรางกายภายนอก ผวหนงจะเหยวยน ส

ผวมจดดาง-ขาว หรอตกกระ ผมและขนเรมเปลยนเปนสขาว กลามเนอลบลง กระดกเปราะบาง

สวนสภาพการทางานของอวยวะตางๆ ในรางกายจะลดประสทธภาพลง มสาเหตจากโลหตท

Page 24: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

14

หมนเวยนไปเลยงอวยวะตางๆ เรมนอยลง ทาใหการทางานของสมองสงงานชา คดชา ตดสนใจชา

หลงลมงาย ระบบยอยอาหารและระบบขบถายทางานไดไมเตมท ตอมไรทอตางๆ เสอมสภาพจน

ผลตฮอรโมนท ม ความสาคญตอร างกายไดไม เพยงพอ และกอใหเก ดโรคตางๆ ไดง าย เช น

โรคเบาหวาน โรคหวใจ ไขมนในเสนเลอด และความดนโลหตสง

2. พฒนาการทางดานอารมณ สภาวะทางอารมณในวยน เนองมาจากการเปลยนแปลงทาง

รางกายทเสอมลง ไมสามารถจะทาอะไรดวยตนเอง จาเปนตองพงพาลกหลาน สญเสยบคคลทรก ทา

ใหเกดปญหาทางอารมณ ไดแก เศรา ทอแท นอยใจ เครยด หงดหงดงาย ดงนนผสงอายจงควรรจก

สงบจตใจ ทาใจใหแจมใส กจะชวยลดปญหาทางอารมณได

3. พฒนาการทางสงคม บทบาทและความสาคญทางสงคมจะถกจากดลง เนองจากสขภาพ

ไมแขงแรง เดนทางไมสะดวก จงทาใหผส งอายมกจะถกทอดทงใหอยบานตามลาพง มผลทาให

ผสงอายรสกวาตนเองหมดคณคา จากเดมเคยเปนทพงใหกบสมาชกในครอบครว แตตองมาเปนผท

ตองไดรบการชวยเหลอ หากบตรหลานไมเขาใจและดแลเอาใจใส อาจทาให ผสงอายเกดอาการ

ซมเศรา หนออกจากบาน หรอฆาตวตายได

4. พฒนาการทางสตปญญา ในวยนจะพบกบปญหาความเสอมของเซลลสมอง หากสมอง

ขาดการบารงหรอขาดการสงเสรมใหใชงานทางสมองอยางเหมาะสม กอาจจะประสบกบปญหาโรค

สมองฝอ ทาใหเกดความจาเสอม สบสนเรองเวลา สถานท บคคล และระบบขบถาย

ณฐภร อนทยศ (2556) ไดกลาวถงความตองการของมนษย ตามทฤษฎความตองการ

ตามลาดบขนของมาสโลว ม 5 ขน ดงน

ขนท 1 ความตองการทางดานรางกาย เปนความตองการขนพ นฐาน ไดแก อาหาร นา

อากาศ การพกผอน เปนความตองการทตองไดรบการตอบสนองเพอการมชวตรอดและการดารงอย

ของมนษย

ขนท 2 ความตองการความปลอดภย เปนความตองการทจะเปนอสระและปกปองตนเอง

จากการคกคามหรอสงทจะกอใหเกดอนตรายทงตอรางกายและจตใจในทกดาน

ขนท 3 ความตองการความรกและความเปนเจาของ เปนความตองการทพฒนาขนจาก

ความตองการความปลอดภยไดรบการตอบสนอง รวมทงความตองการความรก ความอบอน ความ

เปนเจาของ การไดมเพอน

ขนท 4 ความตองการทจะเปนทยอมรบและไดรบการยกยอง เปนความตองการทงการ

ยอมรบนบถอตนเอง เชน การเคารพตนเอง ความเปนตวของตวเอง และความตองการการยอมรบ

นบถอจากบคคลอน เชน เปนทรจกและจดจาไดของคนทวไป เปนคนมชอเสยง

ขนท 5 ความตองการทจะตระหนกในความสามารถของตนเอง เปนความตองการทจะรจก

ตนเองตามสภาพทเปนอย เขาใจถงความสามารถ ความสนใจ ความถนด พจารณาตนเองอยางใจ

เปนธรรม สามารถใชศกยภาพและความสามารถทตนเองมอยไดอยางเตมท

Page 25: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

15

นอกจากน บรรล ศรพานช (2555)ไดกลาวถงความตองการของผสงอายในชวงบนปลายชวต

ในเวทเสวนา “รวมพฒนาระบบสขภาพชมชน” ครงท 8 วา ความสขซงเกดจากการมคณภาพชวตทด

อนประกอบดวย 3 เสาหลก คอ

เสาหลกท 1 สขภาพ เมอเขาสระยะสดทาย ปญหาเรองความเสอมของสขภาพรางกาย

ยอมตามมา ดงนนสขภาพกาย จต สงคม และปญญา จงเปนสงทตองใหความสนใจ

เสาหลกท 2 ผสงอายจะมคณภาพชวตทด มชวตชวา จะตองมสวนรวมกบสงคม ได

ทางานรวมกบผอน สรางปฏสมพนธ โดยเปนไดทงการทางานเพอใหเกดประโยชนแกตนเอง หาเลยงชพ

ใหมอาชพเสรม หรอทาประโยชนกบผอนหรอสงคม ใหมคณคา เปนภมปญญาของสงคม

เสาหลกท 3 ความมนคง การมรายได มสภาวะเศรษฐกจทดเพยงพอจะดแลตวเอง

จนถงบนปลายชวต มความปลอดภย มครอบครวอบอน มชมชนและสงแวดลอมทด ทาใหมชวตอยอยาง

มความสข

จะเหนไดวา ผสงอายมการเปลยนแปลงทงทางรางกาย จตใจ และสงคม จงจาเปนทบตร

หลาน ตองด แลเอาใจใส ผ ส งอายให เหมาะสมตามลาดบความตองการ และยอมรบในการ

เปลยนแปลง เพอใหผสงอายสามารถใชชวตไดอยางมความสข สาหรบความตองการสวสดการจากรฐ

ของผสงอายนน ผวจยจะทาการศกษาในดานสขภาพอนามย ดานการศกษา ดานนนทนาการ ดานท

อยอาศย ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน และดานการแกไขปญหาความยากจนและดอย

โอกาสตอไป

5. งานวจยทเกยวของ

งานวจยเกยวกบพฤตกรรมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

อนญญา ศรสาอางค (2552) ไดทาวจยเรองการเปดรบ การใชประโยชน และความพงพอใจท

มตอรายการโทรทศนดานอาหารและสขภาพของผสงอายในเขตกรงเทพมหานคร พบวา กลมตวอยาง

สวนใหญเปดรบชมรายการ 1-2 วนตอสปดาห ระยะเวลาในการชมประมาณ 1 ชวโมงตอวน ชวงเวลา

กลางวน (เวลา 09.01 – 16.00 น.) รบชมรายการรวมกบครอบครว/ลกหลาน/ญาตพนอง ลกษณะการ

เปดรบชมจะตงใจชมพอสมควรโดยเปลยนไปดชองอนบางเมอถงบางชวงทไมนาสนใจ สาเหตในการเปด

รบชมเพราะตองการรบรขาวสารดานอาหารและสขภาพ จากสอโทรทศนทางสถานโทรทศนสชอง 7

กลมตวอยางมการใชประโยชนและความพงพอใจในการเปดรบชมรายการโทรทศนดานอาหารและ

สขภาพในระดบมาก และชวยใหผสงอายรบทราบขอมลขาวสารดานอาหารและสขภาพทจาเปนและ

สาคญมากทสด จากการทดสอบสมมตฐานพบวา ลกษณะทางประชากรศาสตรไมมความสมพนธกบ

พฤตกรรมการเปดรบชมรายการโทรทศนดานอาหารและสขภาพ และลกษณะทางประชากรศาสตรไมม

ความสมพนธกบการใชประโยชนและความพงพอใจในการเปดรบชมรายการโทรทศนดานอาหารและ

สขภาพทระดบนยสาคญ 0.05 และพบวาพฤตกรรมการเปดรบชมรายการโทรทศนดานอาหารและ

Page 26: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

16

สขภาพของผสงอายในเขตกรงเทพมหานคร ไมมความสมพนธกบการใชประโยชนและความพงพอใจท

ระดบนยสาคญ 0.05

พณณา ตงวรรณวทย และคณะ (2554) ไดทาวจยเรอง การพฒนารปแบบการใหความรเรอง

สขภาพโดยใชสอแอนเมชนเพอเสรมศกยภาพชมชนอยางยงยน พบวา ผลการพฒนารปแบบ กลม

ตวอยางเหนดวยกบรปแบบทสงเคราะห ขนในระดบมาก สามารถนาไปพฒนาสอแอนเมชนตอไปได

สวนผลการวเคราะหประสทธภาพของสอแอนเมชนในรปแบบ 2 มต เรองสขภาพพอเพยงทาไดดวยตว

หนเอง โดยผเชยวชาญทง 3 ดาน พบวา ประสทธภาพของสอแอนเมชนทพฒนาขน มความเหมาะสมอย

ในระดบมาก และผลการประเมนความพงพอใจของผใชภายหลงการทดลองใชสอแอนเมชน อยในระดบ

มากทสด

นชจร คาโชตรส (2556) ไดทาวจยเรอง การเปดรบการใชประโยชนและความพงพอใจสอ

เกยวกบการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในจงหวดเชยงใหม พบวา ความตองการดานรางกายและ

อารมณ-สงคม มความสมพนธเชงบวกกบความคาดหวงดานเนอหา และรปแบบการนาเสนอ ผสงอายท

มความตองการหรอมการประเมนวารางกายของตนเองมสขภาพดและสภาพจตใจ และยงพบวาความ

คาดหวงทมตอเนอหาสอมความสมพนธเชงบวกกบการเปดรบสอนตยสาร สอวทย และสอโทรทศน และ

ความคาดหวงทมตอรปแบบมความสมพนธเชงบวกกบการเปดรบสอโทรทศนและสออนเทอรเนต การ

นาเสนอมความสมพนธกบความถในการเปดรบสอโทรทศนและอนเทอรเนต ความคาดหวงทมตอ

รปแบบการนาเสนอมความสมพนธกบความถในการเปดรบสอโทรทศน ความคาดหวงทมตอเนอหาและ

รปแบบมความสมพนธกบความถในการเปดรบสอทมเนอหาปองกนโรค เสรมสรางสขภาพ การรกษา

อาการเจบปวย และการฟนฟสขภาพกายและใจ สวนความถในการเปดรบสอหนงสอพมพและนตยสาร

มความสมพนธเชงบวกกบความพงพอใจทมตอเนอหาและระยะเวลาการนาเสนอ ความถในการเปดรบ

สอวทยมความสมพนธเชงบวกกบความพงพอใจทมตอเนอหา และพบวาการเปดรบสอสงพมพม

ความสมพนธเชงบวกกบการนาไปใชประโยชนในการสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค การวนจฉยโรค

และการรกษาพยาบาล สวนสอวทยมความสมพนธเชงบวกกบการสงเสรมสขภาพ ความพงพอใจทมตอ

เนอหา รปแบบการนาเสนอ และระยะเวลาการนาเสนอมความสมพนธกบการใชประโยชนในดานการ

สงเสรมสขภาพ การปองกนโรค การวนจฉยโรคและการรกษาพยาบาล

สค ศรวงศพากร (2556) ไดทาวจยเรอง การศกษาพฤตกรรมการเปดรบขาวสารทม

ความสมพนธกบความสามารถในการพงตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร พบวา พฤตกรรมการ

เปดรบสอเกยวกบผสงอายสวนใหญเปดรบสอโทรทศนเปนประจา เปดรบสอวทยกระจายเสยงนานๆ

ครง เปดรบสอสงพมพนานๆ ครง เปดรบสออนเทอรเนตนานๆ ครง เปดรบสอกจกรรมนานๆ ครง และ

เปดรบสอบคคลบอยครง และมความสามารถในการพงตนเองของผสงอายโดยภาพรวมอยในระดบปาน

กลาง ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา การศกษา รายได และจานวนสมาชกในครอบครวตางกน

ความสามารถในการพงตนเองของผสงอายแตกตางกน อยางมนยสาคญทระดบ 0.05 สวนเพศและ

Page 27: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

17

สถานการณพกอาศยตางกน ความสามารถในการพงตนเองของผสงอายไมแตกตางกน และพฤตกรรม

การเปดรบขาวสารเกยวกบผสงอายจากทกสอ มความสมพนธกบความสามารถในการพงตนเอ งของ

ผสงอาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

สรกล สทธพร ถนจนทร (2557) ไดทาวจยเรอง การเปดรบขอมลขาวสารดานสขภาพของ

ประชาชนผสงอายในเขตอาเภอเมองจงหวดพษณโลก พบวา ผสงอายในเขตอาเภอเมองจงหวด

พษณโลกสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 60-66 ป สถานภาพสมรส การศกษาระดบประถมศกษา รายได

ตอเดอนประมาณ 2,500-6,000 บาท อาชพรบจางทวไป และมโรคประจาตวคอ โรคความดนโลหตสง

โรคเบาหวาน โรคมะเรงตอมลกหมาก โรคไตและโรคมะเรงเตานม ดานการเปดรบขอมลขาวสารดาน

สขภาพ พบวา สอทผสงอายเปดรบมากเปนอนดบแรกคอ วทย รองลงมาคอ สอสงพมพ และเจาหนาท

สาธารณสขเปนประเภทสอบคคล ตามลาดบ สวนขอมลขาวสารดานสขภาพทผสงอายรบจากสอวทย

โดยสวนใหญคอ โรคทางสมอง โรคเกาต โรคความดนโลหตสง โรคเกยวกบตา โรคหวใจขาดเลอด และ

โรคมะเรงเตานม

งานวจยเกยวกบพฤตกรรมการดแลสขภาพและการสงเสรมสขภาพ

วภาพร สทธศาสตร และสชาดา สวนนม (2550) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมสงเสรมสขภาพ

ของผสงอายในชมชนเขตความรบผดชอบของสถานอนามยบานเสาหน ตาบลวดพรก อาเภอเมอง

จงหวดพษณโลก พบวา 1) พฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานความรบผดชอบตอสขภาพทปฏบตมากทสด

คอ กลมตวอยางมการปรกษาแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสขทนท เมอมอาการผดปกต 2)

พฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานความสมพนธระหวางบคคลทปฏบตมากทสด คอ มคนในครอบครวดแล

และชวยเหลอ 3) พฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานการออกกาลงกายทปฏบตมากทสด คอ มการทา

กจกรรมเพอยดเสนยดสาย เชน แกวงแขน ยดขา 4) พฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานโภชนาการทปฏบต

มากทสดคอ รบประทานอาหารรสเคมจด 5) พฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานการพฒนาดานจตวญญาณ

ทปฏบตมากทสดคอ พยายามทาใหรสกวาตนเองมคณคา 6) พฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานการพฒนา

ดานการจดการกบความเครยดทปฏบตมากทสดคอ สามารถทจะเผชญกบปญหาตางๆ ไดอยางมสต

สรพร สธญญา (2550) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมการดแลตนเองกบความพงพอใจในชวตของ

ผสงอายในสวนรมณนาถ กรงเทพมหานคร พบวา ผสงอายมพฤตกรรมการดแลตนเองโดยรวมใน

ระดบสง และผสงอายทมระดบการศกษา ฐานะทางเศรษฐกจ และสภาพการเปนอยแตกตางกน ม

พฤตกรรมการดแลตนเองแตกตางกน สวนเพศ และสถานภาพสมรสมพฤตกรรมการดแลตนเองไม

แตกตางกน ในการศกษาความพงพอใจในชวตของผสงอาย พบวาผสงอายมความพงพอใจในชวต

โดยรวมอยในระดบปานกลาง และผสงอายทมระดบการศกษาตางกน มความพงพอใจในชวตแตกตาง

กน สวนผสงอายทมเพศ สถานภาพสมรส ฐานะทางเศรษฐกจ และสภาพการเปนอยแตกตางกน มความ

พงพอใจในชวตไมแตกตางกน และพบวาพฤตกรรมการดแลตนเองมความสมพนธทางบวกกบความพง

พอใจในชวต ทระดบนยสาคญทางสถต 0.05

Page 28: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

18

ชนดดา เกดแพร (2551) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพผสงอายตาบลมะขาม

สง อาเภอเมอง จงหวดพษณโลก พบวา พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพของกลมตวอยางโดยรวมอยใน

ระดบด เมอพจารณารายละเอยดในแตละดานพบวา ดานท 1 ดานความรบผดชอบตอสขภาพทปฏบต

มากทสด คอ การสงเกตอาการผดปกตในตนเองปฏบตอยในระดบด ดานท 2 ดานสมพนธระหวาง

บคคลทปฏบตมากทสด คอ มคนในครอบครวดแลและชวยเหลอ ปฏบตอยในระดบดมาก ดานท

3 ดานการออกกาลงกาย ทปฏบตมากทสด ดานท 4 พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพดานโภชนาการ ท

ปฏบตมากทสด คอ การดมนาสะอาดอยางนอยวนละ 6-8 แกว ปฏบตอยในระดบดมาก ดานท 5

พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพดานจตวญญาณ ทปฏบตมากทสด คอ เปนทเคารพนบถอของเพอน

บาน ปฏบตอยในระดบดมาก และดานท 6 พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพดานการจดการกบ

ความเครยด ทปฏบตมากทสด คอ การบอกกบตนเองวาปญหาทกอยางแกไขได ปฏบตอยในระดบด

เบญจมาศ นาควจตร(2551) ไดทาวจยเรอง ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการ

ดแลสขภาพตนเองและความสขของผสงอาย ในชมรมผสงอายของโรงพยาบาลสงกดสานกการแพทย

กรงเทพมหานคร พบวา 1) ผสงอายทมอาย เพศ สถานภาพสมรส และลกษณะครอบครวทตางกนม

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองไมแตกตางกน แตผสงอายทมระดบการศกษาและรายไดตางกนม

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 2) การรบร

ความสามารถของตนดานการดแลสขภาพตนเอง เจตคตทดตอการดแลสขภาพตนเอง และความเชอ

อานาจภายใน-ภายนอกตนเกยวกบการดแลสขภาพตนเองมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเองของผสงอาย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 3) การสนบสนนดานการดแล

สขภาพตนเองจากครอบครวและการสนบสนนดานการดแลสขภาพตนเองจากบคลากรทางการแพทยม

ความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ

0.01 4) พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองมความสมพนธทางบวกกบความสขของผสงอายอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 5) การรบรความสามารถของตนดานการดแลสขภาพตนเอง เจตคตทด

ตอการดแลสขภาพตนเอง การสนบสนนดานการดแลสขภาพตนเองจากครอบครว และความเชออานาจ

ภายใน-ภายนอกตนเกยวกบการดแลสขภาพตนเอง สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการดแลสขภาพ

ตนเองของผสงอายได รอยละ 54.9 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

ปยพรรณ ตระกลทพย และคณะ (2552) ไดทาวจยเรอง การศกษารปแบบการสงเสรมสขภาพ

ดานอาหารและการออกกาลงกาย สาหรบผสงอาย ตาบลหอกลาง อาเภอพรหมพราม จงหวดพษณโลก

พบวา พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพทมคาเฉลยตาสด 3 ลาดบแรก ไดแก พฤตกรรมดานการออกกาลง

กาย ดานโภชนาการ และดานการจดการความเครยด ผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย พบวา กลม

ตวอยางมปญหาดานการแขงแรงของกลามเนอสวนบน และสวนลาง โดยเพศหญงมปญหาการงอแขน

พบขอศอก การเดนยาเทา 2 นาท การลก เดนจากเกาอไป กลบ 16 ฟต สวนเพศชายพบปญหาการงอ

แขนพกขอศอก การเดนยาเทา 2 นาททกราย สรปวากระบวนการจดการความรรปแบบการสงเสรม

Page 29: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

19

สขภาพดานอาหารควรเนนเปนอาหารทหาไดงายในทองถน สาหรบการสรางกระแสรปแบบอาหาร

สาหรบผสงอายในชมชน ตองจดกรรมการประกวดอาหารเพอสขภาพสาหรบผสงอาย เพอใหเหนภาพ

และเกดความตระหนกตอการรบประทานอาหารทถกตอง ไมเนนการคานวณคณคาพลงงานของอาหาร

รปแบบอาหารเนนการปรงทปราศจากนามน หรอใชนามนเลกนอย ลดหวานและเคม รสชาตอรอย

เหมาะสาหรบผสงอาย รปแบบการสงเสรมสขภาพดานการออกกาลงกาย ควรเนนกจกรรมทสรางความ

สนกสนานและกจกรรมหลากหลายใหกบผสงอาย

วรศา จนทรงสวรกล (2552) ไดทาวจยเรองพฤตกรรมสงเสรมสขภาพและภาวะสขภาพของ

ผสงอายทสถานสงเคราะหคนชราจงหวดนครสวรรค พบวา พฤตกรรมสงเสรมสขภาพโดยรวมของ

ผสงอายอยในระดบปานกลาง ภาวะสขภาพของผสงอายโดยรวมอยในระดบปานกลาง และพฤตกรรม

สงเสรมสขภาพมความสมพนธทางบวกกบภาวะสขภาพอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 (r = .53)

วชย เสนชม และคณะ (2552) ไดทาวจยเรอง ปจจยพยากรณบทบาทของสมาชกครอบครวใน

การดแลและสงเสรมสขภาพผสงอายตาบลพะวอ อาเภอแมสอด จงหวดตาก พบวา ปจจยทม

ความสมพนธทางบวกกบบทบาทของสมาชกครอบครวในการดแลและสงเสรมสขภาพผสงอาย คอ

การศกษาระดบการศกษา (r = 0.19) การมและเขาถงทรพยากร (r = 0.22) สมพนธภาพในครอบครว

(r = 0.18) การสนบสนนจากภาครฐ (r = 0.25) ปจจยทมความสมพนธทางลบกบบทบาทของสมาชกใน

ครอบครวในการดแลและสงเสรมสขภาพผสงอาย คอ การมโรคประจาตวของผสงอาย (r = -0.14)

จานวนผสงอายทตองรบผดชอบดแล (r = -0.14) และปจจยทมอานาจพยากรณบทบาทของสมาชก

ครอบครวในการดแลและสงเสรมสขภาพผสงอายไดแก การไดรบการสนบสนนจากภาครฐสมพนธภาพ

ในครอบครว การมและเขาถงทรพยากร การมโรคประจาตวของผสงอาย มประสทธภาพการพยากรณ

รอยละ 38.0 (R2 = 0.38)

วลาวลย รตนา (2552) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพ และการสนบสนนทางสงคม

กบคณภาพชวตผสงอาย ชมรมผสงอายโรงพยาบาลสราษฎรธาน พบวา 1) ผสงอายทไดเรยนหนงสอ ม

คณภาพชวตดกวาผสงอายทไมไดเรยนหนงสออยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 2) ผสงอายท

ประกอบอาชพ มคณภาพชวตดกวางผสงอายทไมไดประกอบอาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ

0.05 3) ผสงอายทมรายไดสงกวา มคณภาพชวตดกวาผสงอายทมรายไดตากวา อยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ 0.05 4)การสนบสนนทางสงคมทกดาน ยกเวนดานสงอานวยความสะดวกมความสมพนธ

ทางบวกกบพฤตกรรมการดแลสขภาพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 และพบวาพฤตกรรมการ

ดแลสขภาพ และการสนบสนนทางสงคมทกดานยกเวนดานการประเมนพฤตกรรมมความสมพนธกบ

คณภาพชวตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 5)พฤตกรรมการดแลสขภาพดานการพกผอน ดาน

โภชนาการ และดานการออกกาลงกาย สามารถรวมกนทานายคณภาพชวตของผสงอายไดรอยละ 30.1

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.001 6)การสนบสนนทางสงคมดานอารมณและสงคม สามารถ

ทานายคณภาพชวตของผสงอายไดรอยละ 23.9 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.001 และ7)

Page 30: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

20

พฤตกรรมการดแลสขภาพและการสนบสนนทางสงคม สามารถรวมกนทานายคณภาพชวตของผสงอาย

ไดรอยละ 30.3 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.001

วนชย นอยจนทร (2552) ไดทาวจยเรอง การพฒนาความสามารถในการดแลสขภาพตนเอง

ของผสงอายบานปงเหนอ อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม พบวา ผสงอายมการพฒนาความสามารถใน

การดแลสขภาพตนเอง โดยผสงอายสามารถรวมคด รวมวเคราะห รวมวางแผน และรวมกนตดสนใจจน

ได โครงการพฒนาดานสขภาพ 3 โครงการ ไดแก โครงการสมนไพร โครงการราไมพลอง และโครงการ

ฟอนเจง และมการจดตงคณะกรรมการรบผดชอบดวย และยงพบวา หลงจากการดาเนนงานตาม

โครงการไปแลวทงในสปดาหท 3 และ 6 ผสงอายยงมารวมกจกรรมอยางสมาเสมอ มการชกชวน

ลกหลาน หรอเพอนบานมารวมทากจกรรมดวย และการทผสงอายมการสรางสมพนธภาพทดตอกนทา

ใหผสงอายมการรวมกลมในการออกกาลงกายเพมขน และเปนตนแบบในการนากลมออกกาลงกาย ทา

ใหผสงอายมสขภาพด แสดงใหเหนวาผสงอายมความตระหนกในการดแลสขภาพ และเหนความสาคญ

ของการดแลสขภาพตนเองมากขน

องศมาลน บวแกว (2552) ไดทาวจยเรอง การดแลสขภาพดวยตนเองรวมกบแรงสนบสนน

จากครอบครวทมผลตอพฤตกรรมสขภาพของผสงอายโรคขอเขาเสอม อาเภอลอง จงหวดแพร พบวา 1)

กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง อาย 60-69 ป สถานภาพสมรส นบถอศาสนาพทธ ไดรบการศกษา

ระดบประถมศกษา ไมไดประกอบอาชพ รายไดเฉลย 3245 บาทตอเดอน มรายไดจากบตรหลาน อาศย

อยกบครอบครวแบบขยาย ผดแลหลกเมอเจบปวยคอบตรหลาน มโรคประจาตวอนๆ นอกจากโรคขอ

เขาเสอม มระยะเวลาของการเปนโรคเฉลย 3.1 ป ระยะเวลาทไดรบการรกษาเฉลย 1.97 ป เปนโรคขอ

เขาเสอมทงสองขอเขา สวนใหญไดรบคาแนะนาเรองขอเขาเสอมจากเจาหนาทสาธารณสขและพยาบาล

ทใหการดแลรกษา 2) ระดบการสนบสนนทางสงคมทไดรบจากครอบครวและสงคมของผสงอายโรคขอ

เขาเสอม เปรยบเทยบกอนและหลงการเขารวมกจกรรมพบวาทงโดยรวมและรายดานเพมขนจากเดม

ระดบปานกลางเปนระดบมาก 3) การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนสมรรถนะรางกาย

ของกลมตวอยางกอนเขารวมกจกรรม พบวามผลการทดสอบสมรรถนะรางกายโดยรวมในระดบปาน

กลาง และภายหลงจากเขารวมกจกรรมการสงเสรมการดแลสขภาพดวยตนเองรวมกบแรงสนบสนนจาก

ครอบครวแลว พบวา กลมตวอยางสวนใหญมผลการทดสอบสมรรถนะรางกายโดยรวมอยในระดบปาน

กลางแตมคาเฉลยโดยรวมเพมขน 4) พฤตกรรมสขภาพของผสงอายโรคขอเขาเสอมเปรยบเทยบกอน

และหลงเขารวมกจกรรม พบวา มระดบพฤตกรรมสขภาพเพมขนหลงจากเขารวมกจกรรมการสงเสรม

ดแลสขภาพดวยตนเองรวมกบแรงสนบสนนจากครอบครว จากระดบปานกลางเปนระดบสง และจาก

การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนของกลมตวอยางกอนและหลงเขารวมกจกรรมการ

ดแลสขภาพดวยตนเองรวมกบแรงสนบสนนจากครอบครวทมตอพฤตกรรมสขภาพของผสงอายโรคขอ

เขาเสอม พบวามความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.001

Page 31: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

21

เกษมณ โคกตาทอง และคณะ (2553) ไดทาวจยเรอง พฒนารปแบบการดแลสขภาพผสงอาย

ระยะยาวในชมชน จงหวดเพชรบร พบวา ผสงอายสวนใหญเปนเพศหญง อาศยอยกบคสมรสและบตร/

หลาน สามารถพงตนเองและชวยสงคมได เปรยบเทยบความแตกตางระหวางสถานะสขภาพดานการ

ดแลสขภาพและสงแวดลอม ความรสกตอภาวะผสงอาย ดานสงคมวฒนธรรมและการเมอง บรการ

สวสดการสงคม ความตองการของผสงอาย การบรการจดการดานสขภาพ และความตองการความ

มนคงและปลอดภยในชวต หลงดาเนนงานมคะแนนเฉลยสงกวากอนดาเนนงาน สวนรปแบบการดแล

สขภาพผสงอาย มแผนการดแลดานสขภาพ ครอบครว สงคม เศรษฐกจ สวสดการและสงแวดลอม

จาร ศรปาน (2553) ไดทาวจยเรองพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพของผสงอาย อาเภอหลงสวน

จงหวดชมพร พบวา ผสงอายมการรบรภาวะสขภาพของตนเองโดยรวมอยในระดบปานกลาง รบรภาวะ

สขภาพในอดตอยในระดบสง รบรภาวะสขภาพในปจจบนอยในระดบปานกลาง รบรภาวะสขภาพใน

อนาคตอยในระดบปานกลาง และรบรเกยวกบความวตกกงวลและความสนใจเกยวกบสขภาพอยใน

ระดบปานกลาง ยงพบวาผสงอายรบรเกยวกบความเขาใจของการเจบปวยอยในระดบสง จากการ

สารวจพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพของผสงอายอยในระดบด มความรบผดชอบตอสขภาพอยในระดบ

ดมาก ออกกาลงกายอยในระดบดมาก รบประทานอาหารอยในระดบด สามารถจดการกบความเครยด

อยในระดบปานกลาง พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพของผสงอายมความแตกตางกนตามปจจยสวน

บคคลและการรบรภาวะสขภาพ

ภรณ ตงสรตน และวมลฤด พงษหรญญ (2553) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพ

ของผสงอาย ในเขตเทศบาลตาบลบางเมอง อาเภอเมอง จงหวดสมทรปราการ พบวา ระดบพฤตกรรม

การดแลสขภาพของผสงอายในเขตเทศบาลตาบลบางเมอง อาเภอเมอง จงหวดสมทรปราการ โดยรวม

อยในระดบปานกลาง ระดบความรเกยวพฤตกรรมการดแลสขภาพ โดยรวมอยในระดบมาก การ

เปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการดแลสขภาพของผสงอาย พบวาแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ 0.05 ตามเพศ ระดบการศกษา ภาวการณมโรคประจาตว การรบรขาวสารสขภาพ และระดบ

ความรเกยวกบสขภาพแตไมแตกตางกนตามสถานภาพสมรส

มานพ ตนสภายน และธฤษณ ฉตรกมลวรกจ (2553) ไดทาวจยเรอง การประเมนมาตรฐาน

การสงเสรมสวสดภาพและคมครองพทกษสทธผสงอายแบบมสวนรวมในชมชนเทศบาลตาบลหนองตอง

พฒนา อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม พบวา ผสงอายในตาบลหนองตองผานเกณฑตวชวดตาม

มาตรฐานผสงอายทง 4 ดาน ดงน ดชนดานความมนคงในชวตดานสขภาพ สวนใหญไดรบการตรวจ

สขภาพทวไปประจาป ไดรบการดแลและรกษาโรคเมอเจบปวย ดานครอบครวและการอยอาศย สวน

ใหญอยกบครอบครว เชนอยกบบตร/ธดา และคสมรส ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน ไมถก

เอารดเอาเปรยบหรอถกทารายรางกายและจตใจ ในดชนดานการศกษา สวนใหญไดรบการศกษา

อบรม เรยนรตามความสนใจ ความถนดหรอความตองการ และสามารถเขาถงบรการขอมลขาวสาร ใน

ดชนดานเศรษฐกจ สวนใหญมรายไดเพยงพอกบคาใชจายของตนเอง ตองการทางานและมงานทา มเงน

Page 32: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

22

ออม ในดชนดานสงคม สวนใหญไดปฏบตศาสนกจทตนนบถอ มสวนรวมในกจกรรมทางสงคมอยางนอย

เดอนละ 1 ครง มการถายทอดภมปญญา/องคความรหรอทกษะชวตใหกบลกหลานหรอชมชน ซงเปน

ผลมาจากการดาเนนนโยบายการพฒนาทองถน การมสวนรวมของชมชนทองถนและการหนนเสรม

ศกยภาพของกลมผสงอายในตาบลหนองตองเปนสาคญ

วชราพรรณ เทพน (2553) ไดทาวจยเรอง ปจจยทางชวจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการ

ดแลสขภาพผสงอายของผดแลผสงอาย พบวา 1) ผดแลผสงอายทมระดบอายมาก มพฤตกรรมการดแล

สขภาพผสงอายดกวาผดแลผสงอายทมระดบอายนอยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 2) ผดแล

ผสงอายทมความเครยดในบทบาทผดแลผสงอาย ความรในการดแลสขภาพผสงอาย ทศนคตตอการดแล

ผสงอาย ความเชออานาจภายในตนดานสขภาพสมพนธภาพระหวางผดแลกบผสงอายในกลมสง ม

พฤตกรรมการดแลสขภาพผสงอายดกวาผดแลผสงอายทมปจจยทางจตในกลมตาอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ 0.01 3) สมพนธภาพระหวางผดแลกบผสงอาย ความรในการดแลสขภาพผสงอาย ความ

เชอภายในตนดานสขภาพของผดแล สามารถทานายพฤตกรรมการดแลสขภาพผสงอายของผดแลได

รอยละ 19.2, 5.0 และ 3.1 ตามลาดบ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

ขวญดาว กลารตน และคณะ (2554) ไดทาวจยเรองปจจยเชงสาเหตของพฤตกรรมสขภาพของ

ผสงอายในเขตภมภาคตะวนตกของประเทศไทย พบวา 1) กจกรรมทางสงคม ความเชอวฒนธรรม

ทองถน การเขาถงแหลงเรยนร และการชนาตนเอง อยในระดบตาสวนแรงสนบสนนทางสงคมอยใน

ระดบสง 2) พฤตกรรมสขภาพของผสงอายในเขตภมภาคตะวนตกของประเทศไทย เมอจาแนกตามเพศ

สถานภาพสมรส ระดบการศกษา รายไดตอเดอน สภาพการดแลผสงอาย และบทบาทในชมชนมความ

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 3) แบบจาลองปจจยเชงสาเหตของพฤตกรรม

สขภาพของผสงอายในเขตภมภาคตะวนตกของประเทศไทย มความสอดคลอง กลมกลนกบขอมลการ

วจย โดยปจจยทสงผลทางบวกและมนยสาคญทางสถตตอพฤตกรรมสขภาพของผสงอาย ไดแก การชนา

ตนเอง ความเชอดานสขภาพ แรงสนบสนนทางสงคม การเขาถงแหลงเรยนร และความเชอ

ประสทธภาพแหงตนสวนปจจยทสงผลทางลบและมนยสาคญทางสถตตอพฤตกรรมสขภาพของผสงอาย

ไดแก ความเชอวฒนธรรมทองถน และความรการดแลสขภาพ

งามนตย ราชกจ และคณะ (2554) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมสขภาพของผสงอายทมอายยนใน

พนทอาเภอแมจน จงหวดเชยงใหม พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง อายเฉลย 94.7 ป พก

อาศยอยกบบตร ไมไดประกอบอาชพ มรายไดจากเบยยงชพคนชรา มโรคประจาตวและตองใชยาเปน

ประจา ไมเคยตรวจสขภาพประจาป โดยกลมตวอยางสวนใหญนอนหลบทงในกลางวนและกลางคนโดย

ใชเวลานอนเฉลย 2 และ 9 ชวโมงตามลาดบ สามารถดารงชวตไดเปนปกต คอ สามารถมองเหน ไดยน

เสยง พดคยสอสาร จดจาเรองราวทเกดขนระหวางวน เรองราวในอดตทงระยะสนและระยะยาวได

สามารถเดนไปสถานทตางๆ ขนลงบนได เคลอนไหวรางกายไดโดยไมตองมผชวยเหลอ ในสวนของ

พฤตกรรมการดแลสขภาพ พบวา กลมตวอยางทงหมดไมไดออกกาลงกาย มเพยงการเคลอนไหว

Page 33: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

23

รางกายเพยงเลกนอย สวนใหญยงคงสวดมนตไหวพระเปนประจา รบประทานอาหารครบทง 3 มอ

อาหารทบรโภคปรงสกโดยผดแลสวนใหญเปนบตร อาหารเปนประเภทตม แกง นาพรกทมผกพนบาน

เปนสวนประกอบ กลมตวอยางสวนใหญใชชวตตามความเคยชนและตามแบบแผนวฒนธรรมดงเดมของ

ตนเอง ยอมรบการเปลยนแปลงตางๆ ไดบาง มหนวยงานทเกยวของเขามาสงเสรมสขภาพและคณภาพ

ชวตยงไมมากเทาทควร

ณฐฐตา เพชรประไพ (2554) ไดทาวจยเรอง การสารวจภาวะสขภาพของผสงอายในเขต

อาเภอเมอง นครราชสมา พบวา ผสงอายมอายเฉลย 70.4 ป เปนเพศหญง ยงประกอบอาชพ มรายได

เฉลย 2,300 บาทตอเดอน มโรคประจาตว คอ ความดนโลหตสง ปวดขอ และปวดหลง ไดรบการตรวจ

รางกายประจาป เลอกใชบรการสขภาพจากสถานบรการทมแพทยประจา ปญหาสขภาพทพบ ไดแก

ดานการมองเหน การกลนปสสาวะ และการหกลม ผสงอายสวนใหญสามารถทากจวตรตางๆ ไดเอง

รวมทงกจวตรประจาวนทตองใชอปกรณ มสขภาพจตในระดบด แตยงดมนาประปาหรอนาฝนโดยไม

ผานการกรองหรอตม ผสงอายเขาถงบรการสขภาพไดดและมภาวะสขภาพทด แตการสรางเสรมสขภาพ

และการปองกนโรคยงไมครอบคลม ซงอาจกอใหเกดปญหาสขภาพในอนาคตได

เยาวลกษณ วงษประภารตน(2554) ไดทาวจยเรอง การศกษาแนวทางการดแลและเสรมสราง

สขภาวะกลมผสงอายบานสนทรายหลวง อาเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม พบวา ผสงอายสวนใหญเปน

เพศหญง มอายระหวาง 70-79 ป จบการศกษาชนประถมศกษาปท 4 สถานภาพสมรสค อาชพคอ

ขาราชการเกษยณอาย รายไดอยในชวงมากกวา 4,000 บาทขนไป รายไดของผสงอายเมอเทยบกบ

รายจายสวนใหญพอเพยงและเหลอเกบ แหลงทมาของรายไดสวนใหญคอจากตนเอง ผสงอายสวนใหญ

ไมมโรคประจาตว ผสงอายมสขภาพรางกายโดยรวมทแขงแรง แตพบวามผสงอายทมระดบนาตาลใน

เลอดระดบสง มดชนมวลกายอยในระดบสมสวน และมความดนโลหตในระดบสงกวาปกต และพบโรค

ประจาตวคอ โรคกระเพาะอาหาร โรคเบาหวาน และโรคกระดกบางตามลาดบ ผสงอายมความร ความ

เขาใจในการสงเสรมสขภาพ มความรเรองการดแลตนเองดานสขวทยาสวนบคคล การรบประทาน

อาหารทมประโยชน ระดบพฤตกรรมสขภาพของผสงอาย มคาเฉลยพฤตกรรมสขภาพสงสด 3 ลาดบ

ดงน ดานการออกกาลงกาย ดานการปฏบตตนในภาวะเจบปวย และดานการจดการความเครยด

ตามลาดบ โดยมพฤตกรรมสขภาพของผสงอายโดยรวมอยในระดบพอใช

เบญจพร สวางศร และ เสรมศร แตงงาม (2555) ไดทาวจยเรอง การดแลสขภาพตนเองของ

ผสงอาย อาเภอสามชก จงหวดสพรรณบร พบวา ระดบการดแลสขภาพตนเองของผสงอายโดยภาพรวม

ทงดานการปองกนโรค การสงเสรมสขภาพ และการฟนฟสขภาพอยในระดบปานกลาง ผสงอายทมอาย

60-65 ป การศกษาระดบมธยมศกษา ประกอบอาชพคาขาย/ธรกจสวนตวมระดบการดแลสขภาพ

ตนเองสงสด ผสงอายทเปนเพศหญงมระดบการดแลสขภาพตนเองสงกวาเพศชาย ผสงอายทม

สถานภาพโสดมระดบการดแลสขภาพตนเองสงกวาสถานภาพสมรส

Page 34: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

24

พชยณรงค กงแกว (2555) ไดทาวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการกฬาและการออก

กาลงกายโดยองคการบรหารสวนตาบลสาหรบผสงอาย ในเขตภาคเหนอตอนบน พบวา การจดการกฬา

และการออกกาลงกายโดยองคการบรหารสวนตาบลสาหรบผสงอายในเขตภาคเหนอตอนบนโดยรวม

และรายดานมสภาพในระดบปานกลาง ซงสภาพทมการจดการสงทสด คอ องคการบรหารสวนตาบลม

กจกรรมหรอโครงการในการเลนกฬาและการออกกาลงกายสาหรบผสงอาย รองลงมาระดบมาก คอ ได

มการตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผลการดาเนนงานตามแผนเปนไปตามมาตรฐานทกาหนดไว ผล

การพฒนาพบวา ม 5 องคประกอบ คอ ปจจยนาเขา กระบวนการ ผลผลต ผลลพธ และขอมลยอนกลบ

และตรวจสอบรปแบบ พบวารปแบบมความเหมาะสมและความถกตองครอบคลมอยในระดบมาก ผล

การประเมนความเปนไปไดและความมประโยชนของรปแบบอยในระดบมาก

มนตร เกดมมล (2555) ไดทาวจยเรอง ปจจยทมผลตอความพงพอใจในคณภาพชวตของ

ผสงอาย พบวาปจจยทมผลตอความพงพอใจในคณภาพชวต ไดแก อาชพ สถานภาพสมรส ความพง

พอใจในคณภาพชวตดานสงแวดลอม ดานการทางาน ดานสขภาพ ดานครอบครว การเปนเจาของ

บานพกอาศย และการมเงนออม

สามารถ ใจเตย และ ดารารตน จาเกด (2555) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมการสรางเสรม

สขภาพของผสงอายในเขตเมอง พบวา พฤตกรรมสรางเสรมสขภาพทปฏบตมากทสด คอ ดานการม

ปฏสมพนธกบคนอน สวนการสนบสนนทางสงคมเพอสรางพฤตกรรมการสรางเสรมสขภาพของผสงอาย

พบวา ผสงอายตองใหสนบสนนดานอารมณมากทสด ความสมพนธระหวางการสนบสนนเพอสราง

พฤตกรรมการสรางเสรมสขภาพกบพฤตกรรมการสรางเสรมสขภาพของผสงอายมความสมพนธเชงบวก

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.001 และยงพบวา ผสงอายไมไดสนใจภาวะสขภาพของตนเองมาก

นก เมอเจบปวยจะหาแนวทางในการรกษาดวยตนเอง และยงมการบรโภคเครองดมผสมแอลกอฮอล

กาแฟ และเครองดมเสรมสขภาพทบางโอกาสบตรหลานนามาให

กตตศกด ไกรจนทร และคณะ (2556) ไดทาวจยเรอง การศกษาการสรางเสรมสขภาพของ

ผสงอายในพนทเมองชมชนสามคค ตาบลตลาด อาเภอเมอง จงหวดมหาสารคาม พบวา ผสงอายใน

ชมชนเจบปวยดวยโรคเรอรง ใชบรการสถานพยาบาลทมแพทย ดแลสขภาพดวยการออกกาลงกาย

สปดาหละ 3 วน ครงละ 30 นาท ในชมชนมการจดตงกลมดแลสขภาพ เชน กลมชมรมรกษสขภาพ

ชมรมผสงอาย เปนตน มการจดกจกรรมเพอเปนการสงเสรมสขภาพ โดยกลม อสม. ในการสรางพนท

ตนแบบในการสรางเสรมสขภาพของผสงอายม 3 รปแบบ คอ โดยการมสวนรวมของคนในชมชนสามคค

โดยศนยสขภาพของชมชนเมองสามคค และโดยวทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม

ปรยาภรณ ตงคณานนต (2556) ไดทาวจยเรอง การศกษาตลอดชวตสาหรบสงคมไทยสสงคม

ผสงอาย พบวา ระหวางป พ.ศ. 2537-2554 ประเทศไทยมรอยละของผสงอายเพมขนอยางตอเนองและ

เมอมองแนวโนมจากวนนเปนตนไปจนถงป พ.ศ. 2583 สดสวนประชากรอาย 60 ปขนไป มแนวโนม

เพมขนอยางตอเนองมากกวารอยละ 10 แสดงใหเหนวา ขณะนสงคมไทยไดเขาสสภาวะสงคมผสงอาย

Page 35: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

25

แลว สงผลใหประชากรวยแรงงานจะตองรบภาระผสงวยเพมมากขน เนองจากผสงวยมแตภาวะเสอม

ถอยทงทางรางกายและจตใจ ดงนน การนาแนวคดการศกษาตลอดชวตดวยรปแบบทหลากหลาย มาใช

ในการเพมพนความร สรางทกษะในงานอาชพ และการพฒนาดานจตใจ สงคมใหแกผสงอาย จงเปน

ยทธศาสตรทสาคญในการเตรยมความพรอมสงคมไทยในการเขาสสภาวะสงคมผสงอาย

ไพบลย พงษแสงพนธ และยวด รอดจากภย (2556) ไดทาวจยเรอง การมสวนรวมของชมชน

ในการสงเสรมสขภาพของผสงอายในภาคตะวนออกของประเทศไทย พบวา ผสงอายสวนใหญมการรบร

ภาวะสขภาพของตนเองมสขภาพด พฤตกรรมสงเสรมสขภาพทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการสขาภบาลท

อยอาศย รองลงมา คอ ดานจตวญญาณและการปฏบตเพอความปลอดภย และดานการปฏสมพนธทาง

สงคม ระดบการปฏบตพฤตกรรมสงเสรมสขภาพโดยภาพรวมอยในระดบดและดมาก การศกษา

กระบวนการมสวนรวมของชมชนในการสงเสรมสขภาพของผสงอายในชมชน ประกอบดวย 1)การจด

ประชมแลกเปลยนเรยนรและการวางแผนดาเนนงานอยางมสวนรวม และกาหนดประเดนในการสงเสรม

สขภาพ ประกอบดวย การสงเสรมสขภาพกาย สขภาพจตของผสงอายในชมชน 2)เจาหนาทสาธารณสข

อาสาสมครสาธารณสขในชมชน ผสงอายและประชาชนในชมชน เขาใจแนวคดและกระบวนการสงเสรม

สขภาพมากขน โดยประยกตแนวคดเกยวกบการพฒนาสขภาพภาคประชาชน แนวคดเกยวกบสขภาพ

แนวคดเกยวกบการสรางพลงอานาจ แนวคดเกยวกบการทางานโดยอาศยภาคเครอขาย ซงเปน

กระบวนการทสาคญในการสงเสรมความเขมแขงใหชมชนพฒนาศกยภาพดานการสงเสรมสขภาพดวย

ตนเอง และเกดการปฏบตดานพฤตกรรมสงเสรมสขภาพทเหมาะสม

เยาวเรศ แตงจวง (2556) ไดทาวจยเรอง แนวทางการพฒนาคณภาพชวตผสงอายอาเภอลบ

แล จงหวดอตรดตถ พบวา ระดบคณภาพชวตของผสงอายอาเภอลบแล จงหวดอตรดตถในภาพรวมอย

ในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน ดานจตใจมคาเฉลยสงสด รองลงมาคอ ดานสงแวดลอม

และดานรางกาย แนวทางการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย พบวาดานรางกายควรสงเสรมใหผสงอายม

ความรเกยวกบการดแลสขภาพของตนเองและสงเสรมการออกกาลงกาย ปลกจตสานกใหคนใน

ครอบครวบตรหลาน มความกตญเอาใจใส ใหความรกความอบอนแกผสงอาย มรถรบสงผสงอายท

เดนทางไปสถานพยาบาล และมอาสาสมครคอยดแลและตรวจเยยมบาน และรบฟงปญหา ดานจตใจ

ควรสงเสรมใหชมชนเขามามสวนรวมในการดแลผสงอาย ควรสนบสนนใหผสงอายไดมบทบาทในการ

ถายทอดภมปญญาทองถนแกเดกและเยาวชน ควรจดกจกรรมแสดงความรกความกตญแกผสงอาย

เชน รดนาดาหวผสงอาย กจกรรมนนทนาการรวมกนโดยมสมาชกหลายวย มวยเดก ผใหญและผสงอาย

จดกจกรรมมการแสดงธรรมเทศนา และจดใหมการทศนศกษา ดานความสมพนธทางสงคม ควรจดใหม

การทากจกรรมรวมกน เดอนละ 1 ครง เชน การพบปะพดคยกน เลาปญหาใหกนฟง ชวยกนหาทาง

แกปญหา สงเสรมกจกรรมชมรมผสงอายใหมความเขมแขงและมประสทธภาพในการบรหารชมรม และ

ดานสงแวดลอม ควรจดทาโครงการชมชนนาอย เชน การประกวดหมบาน การสงเสรมชมชนบรหาร

Page 36: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

26

จดการขยะโดยทาปยชวภาพและปลกพชปลอดสารเคม ปรบปรงสวนสาธารณะ ควรมสงอานวยความ

สะดวกสาหรบผสงอาย เชน ในหองนาสาธารณะใหมราวจบ

เกวล เครอจกร และสนทร สรตน (2557) ไดทาวจยเรอง รปแบบการสงเสรมสขภาพผสงอาย

โดยกระบวนการมสวนรวมขององคการปกครองสวนทองถน เครอขายภาคประชาสงคมและชมรม

ผสงอายเทศบาลตาบลแมจน อาเภอแมจน จงหวดเชยงราย พบวา ชมรมผสงอายเทศบาลแมจน ม

ตาแหนงยทธศาสตรการทางานในเชงรก มงเนนการใชปจจยภายในทเปนจดแขงในการรายงาน /

กจกรรมทมอยเดม พรอมกบใชปจจยภายนอกทเปนโอกาสสรางกจกรรมใหม เพอสงเสรมสขภาพ

ผสงอายโดยทาแผนระยะสนและแผนระยะยาว และชมรมผสงอายเทศบาลตาบลแมจนกไดดาเนนการ

ตามโครงการ/กจกรรมทไดวางแผนไวทงหมด โดยการมสวนรวมของทกฝาย จากการประเมนรปแบบ

การสงเสรมสขภาพผสงอายโดยกระบวนการมสวนรวมขององคการปกครองสวนทองถนและเครอขาย

ภาคประชาสงคมพบวา มความเหมาะสม สอดคลอง เพยงพอและสามารถดาเนนการไดมากทสด ใน

กระบวนการถายทอดรปแบบการสงเสรมสขภาพผสงอายสชมชนอน ไดมการจดเวทแลกเปลยนเรยนร

โดยมชมรมผสงอายทใหการตอบรบและจะนารปแบบไปปรบใชใหเหมาะสมกบบรบทของพนทตอไป

มนฑญา กงลา และจรวย กงลา(2557) ไดทาวจ ยเร องพฤตกรรมสงเสรมสขภาพของ

ผสงอายในเขตรบผดชอบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลทาไฮ อาเภอศรธาต จงหว ดอดรธาน

พบวา ผสงอายในเขตรบผดชอบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลทาไฮมพฤตกรรมสงเสรมสขภาพ

ในระดบปานกลาง ปจจยเออดานการเขาถงสถานบรการในการสงเสรมสขภาพและดานการมสวน

รวมในกจกรรมตางๆ ในชมชนมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมสงเสรมสขภาพผ สงอายอยางม

นยสาคญทางสถต ปจจยเสรมดานการไดรบคาแนะนาสนบสนนจากบคคลและดานการไดรบขอมล

ขาวสารจากสอตางๆ มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมสงเสรมสขภาพผสงอายอยางมนยสาคญ

ทางสถต สวนปจจยนาดานอายและดานการรบรภาวะสขภาพไมความสมพนธกบพฤตกรรมสงเสรม

สขภาพผสงอาย

วชพลประสทธ กอนแกว (2557) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมสขภาพของผสงอายทอาศยใน

เขตเทศบาลตาบลคลองตาหร อาเภอเมองชลบร พบวา ผสงอายสวนใหญเปนเพศหญง อายระหวาง

60-69 ป สถานภาพสมรส การศกษาระดบประถมศกษา มรายไดไมเกน 5,000 บาทตอเดอน ม

รายไดนอยกวารายจาย แหลงทมาของรายไดจากสวสดการจากรฐ มภาวะสขภาพอยในเกณฑปาน

กลาง มสดสวนผมโรคประจาตวและไมมโรคประจาตวใกลเคยงกน โดยเปนโรคความดนโลหตสง

และโรคเบาหวาน ผสงอายมพฤตกรรมสขภาพโดยรวมอยในระดบปานกลางทกดาน โดยมพฤตกรรม

ดานการรบประทานอาหารเปนพฤตกรรมดทสด รองลงมาคอ การปฏบตตนในภาวะเจบปวย การ

จดการความเครยด และมพฤตกรรมการออกกาลงกายแยท สด จากการเปรยบเทยบพฤตกรรม

สขภาพโดยรวมของผสงอายจาแนกตามขอมลสวนบคคล พบวา ผสงอายทมอาย สถานภาพสมรส

รายได ความพอเพยงของรายได และภาวการณมโรคประจาตวแตกตางกน มพฤตกรรมสขภาพ

Page 37: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

27

โดยรวมไมแตกตางกน สวนผสงอายทมเพศ ระดบการศกษา แหลงทมาของรายไดสวนใหญแตกตาง

กน มพฤตกรรมสขภาพโดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

สามารถ ใจเตย และดารารตน จาเกด (2557) ไดทาวจยเรอง การพฒนาแนวทางการสราง

เสรมสขภาพผสงอายโดยฐานการมสวนรวมของชมชน พบวา ความสมพนธระหวางการสนบสนนทาง

สงคมเพอสรางพฤตกรรมการสรางเสรมสขภาพกบพฤตกรรมการสรางเสรมสขภาพของผสงอายม

ความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนแนวทางการพฒนารปแบบการ

เสรมสรางสขภาพในผสงอายพบวา ควรเรมตนจากการรบรภาวะสขภาพของตนเอง การฝกปฏบต

พฤตกรรมการสรางเสรมสขภาพ การอบรมเชงปฏบตการเพอ เพมพนองคความรดานการสรางเสรม

สขภาพ และการบรณาการแนวทางการสรางเสรมพฤตกรรมสขภาพเขากบวถการดาเนนชวต ตามลาดบ

อนสรณ เปาสงเนน และคณะ (2557) ไดทาวจยเรอง พฤตกรรมสงเสรมสขภาพผสงอายใน

เขตพนทรบผดชอบของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลกดจก อาเภอสงเนน จงหวดนครราชสมา

พบวา สวนใหญผสงอายมพฤตกรรมสงเสรมสขภาพอยในระดบด และพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพ

ของผสงอายรายดาน พบวา พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพดานโภชนาการ มคะแนนสงสด รองลงมา

คอ ดานการจดการความเครยดและดานการออกกาลงกาย ตามลาดบ

งานวจยเกยวกบความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย

ตรภพ กองศรมา (2553) ไดทาวจยเรอง ความตองการบรการสวสดการสงคมโดยภาครฐ

ของผสงอาย: กรณศกษาผสงอายทอาศยอยในเขตพนทอาเภอตาลสม จงหวดอบลราชธาน พบวา

ความตองการบรการสวสดการสงคมโดยภาครฐของผสงอายโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณา

รายดานพบวา การจดบรการดานการปองกนและรกษาความปลอดภยมคาเฉลยสงสด รองลงมาคอ

การใหความชวยเหลอปรกษาใหคาแนะนาดานตางๆ การบรการทางการแพทยและสขภาพอนามย

การสงเคราะหเบยยงชพผสงอาย คนพการและผปวยเอดส การจดทพกอาศยและใหการดแลอยาง

เหมาะสม การใหการศกษาหรอฝกอาชพเพอเปนรายได ตามลาดบ สวนปจจยความเหลอมลาทาง

รายได ภาวะความยากจน ภาวะเศรษฐกจและขาดโอกาสประกอบอาชพ และสภาพสงคม

วฒนธรรมในชมชน มอทธพลตอความตองการบรการสวสดการสงคมโดยภาครฐอยในระดบมาก

และพบวา ความไมเทาเทยมกนในการกระจายบรการทจดขนโดยภาครฐ ภาวะเศรษฐกจและขาด

โอกาสประกอบอาชพ สภาพสงคม วฒนธรรมในชมชน ความเหล อมลาทางรายได ภาวะความ

ยากจน ม ความส มพ นธ ทางบวกก บความตองการบรการสว สด การสงคมโดยภาคร ฐ ส วน

ความสมพนธภายในครอบครวและบคคลภายนอก มความสมพนธทางลบกบความตองการบรการ

สวสดการสงคมโดยภาครฐ และการลมสลายของวฒนธรรมและระบบสายพนธทางสงคมในชมชนไม

มความสมพนธกบความตองการบรการสวสดการสงคมโดยภาครฐ

พรพรม ไขชยภม (2553) ไดทาวจยเรอง ความตองการสวสดการสาหรบผสงอายของเทศบาล

ตาบลโนนไทย อาเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา พบวา ผสงอายของเทศบาลตาบลโนนไทย ไดรบ

Page 38: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

28

สวสดการการสงเคราะหเบยยงชพอยางทวถง แตตองการใหเพมวงเงนเบยยงชพ เปนเดอนละ 1,000

บาท ความตองการอนทสาคญ คอ ตองการพฒนาตนเองและตองการมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม

และตองการการรวมกลมในลกษณะเครอขาย ตองการใหมศนยบรการผสงอายในชมชน ขอเสนอแนะ

จากการศกษาครงน คอ เทศบาลควรจดใหมศนยบรการชมชนเอนกประสงคแกผสงอาย จดใหม

บคลากรทรบผดชอบดานผสงอาย สงเสรมใหมอาสาสมครดแลผสงอาย และมการจดตงกองทนสงเสรม

สวสดการผสงอายในชมชน

รจราพร ศรพทยากร (2553) ไดทาวจยเรอง แนวทางการจดสวสดการสงคมผสงอาย ของ

องคการบรหารสวนตาบลบงไหม อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน พบวา 1)สภาพการจด

สวสดการสงคมผสงอายสวนใหญเปนการไดรบเบยยงชพผสงอาย รองลงมาเปนการอบรมใหความร

เกยวกบการดแลและรกษาสขภาพ 2)สภาพปญหาการจดสวสดการสงคมผ สงอายสวนใหญเปน

ปญหาดานผสงอาย คอ ไมมการจดสวสดการดานสขภาพ ดานรายได ดานนนทนาการ และดาน

ความมนคงทางสงคม ครอบครวและการคมครองใหครอบคลมกบความตองการของผสงอาย 3)แนว

ทางการจดสวสดการสงคมผสงอายสวนใหญผสงอายตองการทางดานจตใจ คอ ควรมการตงชมร ม

ผสงอาย เพอเปนการรวมกลมในการทากจกรรมตามความสนใจ

อภษฎา เหลาวฒนพงษ (2553) ไดทาวจยเร อง ความตองการและแนวทางในการจด

สวสดการของผสงอายดานอาชพ: โครงการสงเสรมอาชพ พนทกรงเทพมหานคร พบวา ผสงอาย

ตองการเขารวมกจกรรมลกษณะทกอใหเกดปฏสมพนธกบสงคม และชนดของโครงการทผสงอาย

ตองการมากทสด คอ โครงการทเกยวของกบศลปกรรม และตองการใหภาครฐเขามาดาเนนการใน

สวนของการตลาดภายหลง การเขารวมโครงการสงเสรมอาชพในลกษณะของการใหภาครฐจดหา

งานใหโดยภาครฐใหทนแกผส งอาย ในดานของปญหาในการเขารวมโครงการ พบวา ผสงอายม

ขอจากดสวนบคคลทางดานเวลามากทสด ผสงอายเหนวาความไมสะดวกในการตดตอกบหนวยงาน

ทเกยวของเปนปญหามากทสด ผสงอายไมตองการมบทบาทใดๆ ในสงคม แตตองการทากจกรรมใน

ลกษณะททาใหไดเขาสงคมและเปนกจกรรมทสามารถสรางรายไดไดดวยตนเอง และเหนวาโครงการ

สงเสรมอาชพมประโยชนตอพวกเราในดานจดมงหมายทางสงคมและดานผลตอบแทนปจจยทาง

เศรษฐกจ

เนตรนภา จารชาต (2554) ไดทาวจยเรอง การจดสวสดการสงคมของผสงอายในเขตองคการ

บรหารสวนตาบลโพธประทบชาง อาเภอโพธประทบชาง จงหวดพจตร พบวา ผสงอายสวนใหญมอาย

ระหวาง 60-69 ป การศกษาระดบประถมศกษาและไมไดรบการศกษา มอาชพเกษตรกรรม รายไดนอย

กวา 1,000 บาท มความพงพอใจตอการรบสวสดการสงคมทองคการบรหารสวนตาบลโพธประทบชาง

จดใหอยในระดบปานกลาง ผสงอายมความตองการสวสดการสงคมทกดาน ไดแก ดานสขภาพอนามย

ดานนนทนาการ ดานทอยอาศย ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน และดานการแกปญหาความ

Page 39: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

29

ยากจนและดอยโอกาสอยในระดบมาก และตองการสวสดการสงคมเรงดวนทสดในดานการแกปญหา

ความยากจนและดอยโอกาส

วนชย ชประดษฐ (2554) ไดทาวจยเร อง การศกษาความตองการสวสดการสงคมของ

ผสงอายในเขตเทศบาลตาบลลาทบ อาเภอลาทบ จงหวดกระบ พบวา ผ สงอายมความตองการ

สวสดการสงคมโดยภาพรวมอยในระดบมาก และคาใชจายในการใชบรการเทศบาลตาบลลาทบ จะม

ผลตอความตองการไดรบสวสดการ หากมคาใชจายในการใชบรการมากขน จะทาใหผสงอายมความ

ตองการไดรบสวสดการเพ มขน กล มผ ส งอายท มอายนอย จะมผลทาใหม ความตองการไดร บ

สวสดการเพมขน และหากรายไดของผสงอายนอย จะทาใหความตองการไดรบสวสดการเพมขนดวย

จนทรเพญ ลอยแกว และคณะ (2555) ไดทาวจยเรอง การศกษาความตองการในการไดรบ

สวสดการสงคมของผสงอาย ในเขตเทศบาลเมองอโยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา พบวา 1)กลม

ตวอยางมความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของผสงอายในเขตเทศบาลเมองอโยธยา จงหวด

พระนครศรอยธยา ภาพรวมอยในระดบมาก และพจารณารายมาตรฐานพบวา ผ สงอายมความ

ตองการในการไดรบสวสดการสงคมอยในระดบมากทกมาตรฐาน ยกเวนมาตรฐานดานการสราง

บรการและเครอขายการเกอหนน ซงผสงอายมความตองการในระดบปานกลาง โดยผสงอายมความ

ตองการในการไดรบสวสดการสงคมสงสดในมาตรฐานดานสขภาพและการรกษาพยาบาล และม

ความตองการไดรบสวสดการสงคมตาสดในมาตรฐานดานการสรางบรการและเครอขายการเกอหนน

2) ความตองการของกลมตวอยางทจาแนกตามคณลกษณะสวนบคคลไมมความแตกตางกน ยกเวน

ในดานรายไดและลกษณะทอยอาศยตางกน มความตองการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท

ระด บ 0 .05 และ 0.01 ตามลาดบ 3)กล มต วอย างประสบปญหาในดานสขภาพและการ

รกษาพยาบาล ดานรายไดและดานทพกอาศย มขอเสนอแนะใหเทศบาลจดบรการรถรบ สงไปยง

สถานพยาบาล และจดใหมการรกษาพยาบาลทบาน จดใหมหนวยแพทยเคลอนท สงเสรมอาชพ

และจดใหมโครงการซอมแซมหรอจดหาทพกอาศย

ทศนวรรณ พนธเสน และกศยา ลฬหาวงศ (2555) ไดทาวจยเรอง การพฒนาระบบการจด

สวสดการสงคมผสงอายในเขตเทศบาลตาบลธญบร อาเภอธญบร จงหวดปทมธาน พบวา การจด

สวสดการสงคมผสงอายของเทศบาลตาบลธญบรมปญหาและอปสรรคเรยงลาดบดงน สวสดการดาน

บรการทางสงคม ดานสขภาพ ดานการปฏบตงานของเจาหนาท ดานการทางานและการมรายได ดาน

ความมนคงทางสงคม ดานนนทนาการ ดานทอยอาศย และดานการศกษา สวนแนวทางพฒนาทตอง

แกไขปรบปรงใหมประสทธภาพ คอ ควรตรวจเยยมและดแลรกษาสขภาพผสงอายในชมชนอยาง

ตอเนอง ควรมกจกรรมนนทนาการเพอสงเสรมสขภาพรางก ายและจตใจเพมมากขน ควรให

ความสาคญกบกลมผสงอายทชวยเหลอตวเองไมไดมากขน ควรมการประเมนผลการจดระบบสวสดการ

ผสงอายตลอดเวลา ควรพฒนาเจาหนาทผใหบรการดานสวสดการสงคมใหมประสทธภาพ ควรม

Page 40: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

30

กจกรรมสงเสรมความสมพนธในครอบครวในทกชมชน ควรมการใหการชวยเหลอผสงอายทถกทอดทง

ใหมทพกอาศยทปลอดภยและมความสข และควรมกจกรรมสงเสรมอาชพและพฒนารายไดเพมมากขน

ขนษฐา คงบรรทด (2556) ไดทาวจยเรอง การศกษาความตองการดานการจดสวสดการ

ผสงอายจากองคกรปกครองสวนทองถน กรณศกษา เทศบาลตาบลบานแฮด อาเภอบานแฮด จงหวด

ขอนแกน พบวา องคกรปกครองสวนทองถนไดจดสรรสวสดการของผสงอาย ครบ 5 ดาน ซงสอดคลอง

ความตองการของผสงอาย จานวน 4 ดาน และไมสอดคลอง 1 ดาน คอ ดานสขภาพอนามย ผสงอาย

ตองการไดรบการจดสวสดการ คอ การจดอบรมใหความรการดแลสขภาพผสงอาย ซงการจดสวสดการ

ขององคกรปกครองสวนทองถน คอ การจดบรการรถรบสงผปวยกรณฉกเฉนและผปวยเรอรง ดงนน

ควรนาผลการศกษาไปวางแผน ปรบปรงกลยทธในการจดสวสดการผสงอาย เพอใหสามารถแกปญหา

และสอดคลองกบความตองการของผสงอายตอไป

นนทนา อยสบาย(2556) ไดทาวจยเรอง ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ในองคการ

บรหารสวนตาบลศรษะจรเขนอย อาเภอบางเสาธง จงหวดสมทรปราการ พบวา ผสงอายสวนใหญเปน

เพศหญง อาย 60-65 ป สถานภาพสมรส การศกษาระดบประถมศกษา อาชพรบจาง มรายไดตอเดอน

5,001-10,000 บาท มความตองการสวสดการสงคมโดยรวมอยในระดบมาก ดานทมความตองการมาก

ทสด คอ ดานความปลอดภยในชวต รองลงมา ดานสขภาพอนามย ดานนนทนาการ และดานการศกษา

นอยทสดคอ ดานทอยอาศย ผสงอายทมอาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดตอเดอนแตกตางกน ม

ความตองการสวสดการสงคมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

สมสมย พลาแดง (2556) ไดทาวจยเรอง ความตองการสวสดการสงคมของผสงอายในเขต

องคการบรหารสวนตาบลดงพยง อาเภอดอนจาน จงหวดกาฬสนธ พบวา ผสงอายสวนใหญเปนเพศ

หญง อาย 63 ป การศกษาระดบประถมศกษา สถานภาพสมรส อาชพเกษตรกรรม รายไดเฉลยตอเดอน

2,001-3,000 บาท มความตองการสวสดการสงคมโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส รองลงมาคอ ดาน

นนทนาการ ดานสขภาพอนามย ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน ดานทอยอาศย และดาน

การศกษา ตามลาดบ สาหรบแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของผสงอาย ดานสขภาพอนามย ควร

จดเจาหนาทออกใหบรการแพทยแผนไทย มการอบรมใหความรเรองการดแลสขภาพอนามยเปนประจา

อยางตอเนอง ในดานการศกษา ควรมการอบรมใหความรความเขาใจเกยวกบขอมลขาวสารทจาเปน จด

สถานทเพอเปนแหลงคนควาใหผสงอาย ดานนนทนาการ ควรมการจดกจกรรมทมความเหมาะสมกบ

ผสงอาย เชนกจกรรมทางศาสนา หรอแหลงทองเทยว การจดสถานทสาธารณะในชมชนใหเปนทออก

กาลงกาย โดยมเจาหนาทใหคาแนะนาในการออกกาลงกายทถกตองและเหมาะสม และดานทอยอาศย

ควรเรงดาเนนการจดทาโครงการกเพอทอยอาศยสาหรบผสงอายในการปรบปรงทอยอาศย มการ

สงเสรมใหความรกบคนในครอบครวและผสงอายในการปรบปรงทอยอาศยเพอรองรบผสงอาย

Page 41: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

31

อบล วดแจง (2556) ไดทาวจยเรอง ความตองการสวสดการสงคมของผสงอายในเขตองคการ

บรหารสวนตาบลนครปาหมาก อาเภอบางกระทม จงหวดพษณโลก พบวา ผตอบแบบสอบถามสวน

ใหญเปนเพศหญง อาย 60-70 ป การศกษาระดบประถมศกษา รายไดเฉลยตอเดอน 3,001-4,000 บาท

มทอยอาศยเปนของตนเอง มโรคประจาตวคอ โรคเบาหวาน ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย

ในเขตองคการบรหารสวนตาบลนครปาหมาก อาเภอบางกระทม จงหวดพษณโลก พบวา โดยภาพรวม

อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมความตองการมากทสด ไดแก ดานการแกไข

ปญหาความยากจนและดอยโอกาส อยในระดบมาก รองลงมาไดแก ดานความปลอดภยในชวตและ

ทรพยสน ดานการศกษา และดานสขภาพอนามย อยในระดบมาก สวนดานนนทนาการและดานทอย

อาศยอยในระดบปานกลาง

วจตรา (ฟงลดดา) วเชยรชม (2557) ไดทาวจยเรอง การจดสวสดการสงคมสาหรบผสงอาย ใน

ดานของกลไกหรอองคกรบรหารจดการ สทธของผสงอาย และกองทนสาหรบการจดสวสดการสาหรบ

ผสงอาย พบวา องคกรบรหารจดการยงไมมความเหมาะสม เนองจากประธานคณะกรรมการผสงอาย

แหงชาตยงไมทราบถงปญหาและมเวลาอยางเตมทในการแกไขปญหาเกยวกบผสงอาย การขาดการม

สวนรวมของผสงอายในองคประกอบขององคกร ในเรองสทธของผสงอายยงขาดบทบญญตแหง

กฎหมาย กาหนดหลกเกณฑและวธการทชดเจนในการใหบรการเพอใหผสงอายเขาถงสทธไดอยาง

แทจรง และในสวนของกองทนผสงอายแหงชาตกยงมเงนไมเพยงพอสาหรบเปนคาใชจายในการจด

สวสดการสงคมสาหรบผสงอาย ดงนน การแกปญหากระทาโดยปรบแกประธานกรรมการ

องคประกอบของคณะกรรมการมอานาจหนาทดแลบรหารจดการโดยใหความสาคญกบการคมครอง

การสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตของผสงอาย กาหนดหลกเกณฑและวธการจดสวสดการสงคมอยาง

ชดเจนเพอใหผสงอายสามารถเขาถงสทธและใชสทธไดอยางแทจรง มเงนอยางเพยงพอจากกองทน

สาหรบเปนคาใชจายในการดาเนนการ เพอใหผสงอายมสขภาพอนามยทแขงแรงทงทางรางกายและ

จตใจ สามารถดาเนนชวตโดยพงพาตนเองได หากไมสามารถใชชวตเองได อาจจดใหบคคลซงมจตอาสา

รกงานดานการดแลผสงอายมาเปนผดแล เพอใหผสงอายมคณภาพชวตทด มความสขในบนปลายของ

ชวต โดยคานงถงการมสวนรวมของผสงอาย หนวยงาน หรอองคกรทเกยวของทงภาคเอกชนและภาครฐ

จรวฒนา กลาหาญ (2558) ไดทาวจยเรอง แนวทางการพฒนาการจดสวสดการสงคมสาหรบ

ผสงอายทรบเบยยงชพ เทศบาลตาบลหนองไผลอม อาเภอเมอง จงหวดนครราชสมา พบวา ผสงอายม

ความตองการรบสวสดการโดยรวมอยในระดบมาก เพศชายมความตองการรบสวสดการสงคมมากกวา

เพศหญงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 กลมรายได 10,000 บาทขนไปมความตองการรบ

สวสดการสงคมมากกวากลมรายไดนอยกวา 5,000 บาทอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวน

กลมอายและระดบการศกษาทแตกตางกนมความตองการรบสวสดการสงคมไมแตกตางกน แนวทางการ

พฒนาการจดสวสดการสงคมสาหรบผสงอายทรบเบยยงชพ พบวาควรมงเนนไปทความตองการรบ

สวสดการสงคมสาหรบผสงอายทมความตองการอยในระดบมาก จานวน 5 ดาน ประกอบดวย ดาน

Page 42: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

32

สขภาพ ดานทพกอาศย อาหารและเครองนงหม ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน ดานการ

สงเคราะหเบยยงชพ และดานการสงเคราะหการจดการศพตามประเพณ ซงควรประกอบดวยปจจย

ตางๆ ทสมพนธกนหลากหลายปจจยในลกษณะการดแลเปนเครอขาย เปนสงทชวยใหการดแลผสงอาย

สมบรณยงขน

จากงานวจยทเกยวของ สรปไดวา กลมตวอยางสวนใหญมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

ผานสอโทรทศน สอวทย และสอบคคล สวนการดแลสขภาพตนเองโดยรวมอยในระดบปานกลาง และม

ความตองการสวสดการจากรฐอยในระดบมาก

6. กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม

ปจจยสวนบคคล ไดแก

-เพศ

-อาย

-ระดบการศกษา

การเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพ

-สอบคคล

-สอมวลชน

-สออนๆ

พฤตกรรมการดแลสขภาพ

ตนเอง

-ดานการปองกนโรค

-ดานการสงเสรมสขภาพ

-ดานการฟนฟสขภาพ

Page 43: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

บทท 3

วธดาเนนการวจย

ในการวจยเรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร ผวจยได

ดาเนนการวจย โดยมขนตอน ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจย คอ ผสงอายในกรงเทพมหานคร ทมอายตงแต 60 ปขนไป จานวน

942,586 คน(สานกงานสถตแหงชาต, 2557)

กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ผสงอายในกรงเทพมหานคร ทมอายตงแต 60 ปขนไป จาก 50

เขต โดยใชวธการสมตวอยางแบบหลายขนตอน จานวน 5 เขต ไดแก เขตพระนคร เขตทงคร เขตทว

วฒนา เขตจตจกร และเขตปทมวน กลมตวอยางจานวน 400 คน จากการกาหนดขนาดของกลม

ตวอยางของ Taro Yamane ทระดบความเชอมน 95%(ณรงค โพธพฤกษานนท, 2556)

2. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถาม ซงผวจยไดสรางเครองมอขนโดยยดวตถประสงค

ของการวจยเปนหลก ทาการศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยตางๆ ทเกยวของ เพอเปน

แนวทางในการสรางเครองมอดงกลาว

3. การสรางเครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน ผวจยไดสรางขนโดยยดตามวตถประสงคของการ

วจย มขนตอนในการสรางเครองมอ ดงน

1. ศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยตางๆ ทเกยวของ โดยผวจยไดศกษาและ

วเคราะหตามวตถประสงคของการวจย เพอเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม

2. กาหนดขอบเขตเนอหาของเครองมอทใชในการวจย ประกอบดวยเนอหา 4 สวน คอ

สวนท 1 เปนคาถามเกยวกบปจจยสวนบคคลของผสงอาย มลกษณะเปนคาถามปลายปด

ใหเลอกตอบเพยงขอละ 1 คาตอบ มจานวน 3 ขอ ไดแก เพศ อาย และระดบการศกษา

สวนท 2 เปนคาถามเกยวกบการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย มลกษณะเปน

คาถามปลายปด จากสอบคคล จานวน 3 ขอ สอมวลชน จานวน 3 ขอ และสออนๆ จานวน 5 ขอ โดย

ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงอนดบ (Ordinal Scale) มจานวนทงหมด 11 ขอ ใชมาตราสวน

Page 44: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

34

ประมาณคาของลเคต (Likert Scale) เปนการวดระดบของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ ม 5

ระดบ โดยกาหนดคะแนนระดบการเปดรบขาวสาร ดงน

มากทสด มคาเทากบ 5 คะแนน

มาก มคาเทากบ 4 คะแนน

ปานกลาง มคาเทากบ 3 คะแนน

นอย มคาเทากบ 2 คะแนน

นอยทสด มคาเทากบ 1 คะแนน

สวนท 3 เปนคาถามเกยวกบพฤตกรรมการดแลสขภาพของผสงอาย มลกษณะเปนคาถาม

ปลายปด แบงเปน 3 ดาน คอ ดานการปองกนโรค จานวน 11 ขอ ดานการสงเสรมสขภาพ จานวน 12

ขอ และดานการฟนฟสขภาพ จานวน 7 ขอ โดยใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงอนดบ (Ordinal

Scale) มจานวนทงหมด 30 ขอ ใชมาตราสวนประมาณคาของลเคต (Likert Scale) เปนการวดระดบ

ของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง ม 5 ระดบ โดยกาหนดคะแนนระดบของพฤตกรรมการดแล

สขภาพ ดงน

มากทสด/ทกครง หมายถง มการปฏบต ทกวน/เกอบทกวน

มคาเทากบ 5 คะแนน

มาก/บอยครง หมายถง มการปฏบต สปดาหละ 3-4 ครง

มคาเทากบ 4 คะแนน

ปานกลาง/บางครง หมายถง มการปฏบต สปดาหละ 1-2 ครง

มคาเทากบ 3 คะแนน

นอย/นานๆ ครง หมายถง มการปฏบต เดอนละครง/นอยกวานน

มคาเทากบ 2 คะแนน

นอยทสด/ไมเคยเลย หมายถง ไมเคยมการปฏบตเลย

มคาเทากบ 1 คะแนน

สวนท 4 เปนคาถามเกยวกบความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย มลกษณะเปนคาถาม

ปลายปด แบง 6 ดาน คอ ดานสขภาพอนามย จานวน 5 ขอ ดานการศกษา จานวน 6 ขอ ดาน

นนทนาการ จานวน 6 ขอ ดานทอยอาศย จานวน 3 ขอ ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน

จานวน 3 ขอ และดานการแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส จานวน 4 ขอ โดยใชระดบการวด

ขอมลประเภทเรยงอนดบ(Ordinal Scale) มจานวนทงหมด 27 ขอ ใชมาตราสวนประมาณคาของลเคต

(Likert Scale) เปนการวดระดบของความตองการสวสดการจากรฐ ม 5 ระดบ โดยกาหนดคะแนน

ระดบความตองการสวสดการจากรฐ ดงน

มากทสด มคาเทากบ 5 คะแนน

มาก มคาเทากบ 4 คะแนน

Page 45: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

35

ปานกลาง มคาเทากบ 3 คะแนน

นอย มคาเทากบ 2 คะแนน

นอยทสด มคาเทากบ 1 คะแนน

3. การตรวจสอบเครองมอ ผวจยไดนาเครองมอทใชในการวจยทผานการปรบปรงแกไขแลวไป

ทดลองใชกบประชาชนผสงอายทไมใชกลมตวอยาง จานวน 20 ชด และนาไปทดสอบเพอหาคาความ

เชอมนของเครองมอทใชในการวจย ไดคาความเชอมน ดงน

3.1 แบบสอบถามสวนท 2 เกยวกบการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

คาความเชอมนเทากบ 0.7692

3.2 แบบสอบถามสวนท 3 เกยวกบพฤตกรรมการดแลสขภาพของผสงอาย คาความ

เชอมนเทากบ 0.8961

3.3 แบบสอบถามสวนท 4 เกยวกบความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย คา

ความเชอมนเทากบ 0.9688

4. การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดทาการศกษาและเกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมล 2 ประเภท ดงน

1. ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนขอมลทไดมาจากการรวบรวมขอมลจากหนงสอ

ตารา บทความ อนเทอรเนต และรายงานวจยทเกยวของ

2. ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทไดมาจากกลมตวอยาง ผวจยไดดาเนนการแจก

แบบสอบถาม ระหวางวนท 1-30 เมษายน 2559 ใน 5 เขต ไดแก เขตพระนคร เขตปทมวน เขตทว

วฒนา เขตทงคร และเขตจตจกร จานวน 400 ชด ไดรบแบบสอบถามกลบคนมา และมความสมบรณ

สามารถนาไปวเคราะหขอมล จานวน 400 ชด คดเปนรอยละ 100

5. การวเคราะหขอมล

ผวจยไดทาการวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสาเรจรปในการวเคราะหคาความเชอมนของ

แบบสอบถาม การวเคราะหคาความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาท

(t-test) การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว(One Way ANOVA) การเปรยบเทยบความแตกตางเปน

รายคดวยวธ Scheffe

ในการแปลความหมายคาเฉลย ใชเกณฑ(สรชย พศาลบตร, 2551) ดงน

คาเฉลย 4.21-5.00 หมายถง มากทสด

คาเฉลย 3.41-4.20 หมายถง มาก

คาเฉลย 2.61-3.40 หมายถง ปานกลาง

คาเฉลย 1.81-2.60 หมายถง นอย

คาเฉลย 1.00-1.80 หมายถง นอยทสด

Page 46: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

บทท 4

ผลการวจย

ในการวจยเรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร ผวจยได

จาแนกการนาเสนอผลการวจยออกเปน 5 ตอน ดงน

1. ผลการวเคราะหตอนท 1 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลของผสงอาย

2. ผลการวเคราะหตอนท 2 การวเคราะหขอมลการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของ

ผสงอาย

3. ผลการวเคราะหตอนท 3 การวเคราะหขอมลพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของ

ผสงอาย

4. ผลการวเคราะหตอนท 4 การวเคราะหขอมลความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

5. ผลการวเคราะหตอนท 5 การทดสอบสมมตฐาน

1. ผลการวเคราะหตอนท 1 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลของผสงอาย

ขอมลเกยวกบปจจยสวนบคคลของกลมตวอยาง มรายละเอยด ดงน

ตารางท 1 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ

เพศ จานวน รอยละ

ชาย

หญง

173

227

43.25

56.75

รวม 400 100.00

จากตารางท 1 พบวากลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง จานวน 227 คน คดเปนรอยละ

56.75 เปนเพศชาย จานวน 173 คน คดเปนรอยละ 43.25

Page 47: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

37

ตารางท 2 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาย

อาย จานวน รอยละ

60-64 ป

65-69 ป

70-74 ป

75 ปขนไป

165

123

79

33

41.25

30.75

19.75

8.25

รวม 400 100.00

จากตารางท 2 พบวา กลมตวอยางสวนใหญมอายระหวาง 60-64 ป จานวน 165 คน คดเปน

รอยละ 41.25 รองลงมา อายระหวาง 65-69 ป จานวน 123 คน คดเปนรอยละ 30.75 อายระหวาง

70-74 ป จานวน 79 คน คดเปนรอยละ 19.75 และอาย 75 ปขนไป จานวน 33 คน คดเปนรอยละ

8.25 ตามลาดบ

ตารางท 3 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบการศกษา จานวน รอยละ

ไมไดรบการศกษา

ประถมศกษา

มธยมศกษา/ปวช.

ปวส.

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

28

215

70

7

71

9

7.00

53.75

17.50

1.75

17.75

2.25

รวม 400 100.00

จากตารางท 3 พบวา กลมตวอยางสวนใหญมการศกษาระดบประถมศกษา จานวน 215 คน

คดเปนรอยละ 53.75 รองลงมา การศกษาระดบปรญญาตร จานวน 71 คน คดเปนรอยละ 17.75

ระดบมธยมศกษา/ปวช. จานวน 70 คน คดเปนรอยละ 17.50 ไมไดรบการศกษา จานวน 28 คน คด

เปนรอยละ 7.00 สงกวาปรญญาตร จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 2.25 และระดบปวส. จานวน 7 คน

คดเปนรอยละ 1.75 ตามลาดบ

Page 48: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

38

2. ผลการวเคราะหตอนท 2 การวเคราะหขอมลการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

ตารางท 4 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ X S.D. ความหมาย

สอบคคล

สอมวลชน

สออนๆ

3.43

3.37

2.22

.818

.926

.956

มาก

ปานกลาง

นอย

เฉลยรวม 3.01 .721 ปานกลาง

จากตารางท 4 พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยรวมอยในระดบ

ปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.01 เมอพจารณารายดาน พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสาร

เกยวกบสขภาพจากสอบคคล อยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 3.43 มการเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพจากสอมวลชน อยในระดบปานกลาง คาเฉลยเทากบ 3.37 และมการเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพจากสออนๆ อยในระดบนอย ซงมคาเฉลยเทากบ 2.22

ตารางท 5 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

จากสอบคคล

การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ X S.D. ความหมาย

สอบคคล

1. บคคลในครอบครว

2. ญาตพนอง

3. เพอน

3.65

3.25

3.40

1.091

.993

1.092

มาก

ปานกลาง

ปานกลาง

เฉลยรวม 3.43 .818 มาก

จากตารางท 5 พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคลโดยรวม

อยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 3.43 เมอพจารณารายขอ พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสาร

เกยวกบสขภาพจากบคคลในครอบครวอยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 3.65 มการเปดรบขาวสาร

เกยวกบสขภาพ จากเพอน และญาตพนอง อยในระดบปานกลาง ซงมคาเฉลยเทากบ 3.40 และ 3.25

ตามลาดบ

Page 49: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

39

ตารางท 6 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

จากสอมวลชน

การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ X S.D. ความหมาย

สอมวลชน

1. วทย

2. โทรทศน

3. หนงสอพมพ

2.89

4.17

3.06

1.443

1.015

1.373

ปานกลาง

มาก

ปานกลาง

เฉลยรวม 3.37 .926 ปานกลาง

จากตารางท 6 พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอมวลชนโดยรวม

อยในระดบปานกลาง คาเฉลยเทากบ 3.37 เมอพจารณารายขอ พบวากลมตวอยางมการเปดรบขาวสาร

เกยวกบสขภาพจากโทรทศน อยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 4.17 มการเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพจากหนงสอพมพ และวทย อยในระดบปานกลาง ซงมคาเฉลยเทากบ 3.06 และ 2.89 ตามลาดบ

ตารางท 7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

จากสออนๆ

การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ X S.D. ความหมาย

สออนๆ

1. วารสาร/นตยสาร

2. จดหมายขาว/แผนพบ

3. ปายประกาศ

4. การอบรม

5. อนเทอรเนต

2.24

2.14

2.27

2.20

2.24

1.199

1.096

1.104

1.201

1.423

นอย

นอย

นอย

นอย

นอย

เฉลยรวม 2.22 .956 นอย

จากตารางท 7 พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ โดยรวม

อยในระดบนอย คาเฉลยเทากบ 2.22 เมอพจารณารายขอ พบวา มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

จากปายประกาศ วารสาร/นตยสาร อนเทอรเนต การอบรม และจดหมายขาว/แผนพบ อยในระดบนอย

ซงมคาเฉลยเทากบ 2.27, 2.24, 2.24, 2.20 และ 2.14 ตามลาดบ

Page 50: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

40

3. ผลการวเคราะหตอนท 3 การวเคราะหขอมลพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

ตารางท 8 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง X S.D. ความหมาย

ดานการปองกนโรค 4.32 .537 มากทสด

ดานการสงเสรมสขภาพ 4.28 .570 มากทสด

ดานการฟนฟสขภาพ 4.32 .533 มากทสด

เฉลยรวม 4.31 .464 มากทสด

จากตารางท 8 พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยรวม อยในระดบมาก

ทสด คาเฉลยเทากบ 4.31 เมอพจารณารายดาน พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

ดานการปองกนโรค ดานการฟนฟสขภาพ และดานการสงเสรมสขภาพ อยในระดบมากทสด ซงม

คาเฉลยเทากบ 4.32, 4.32 และ 4.28 ตามลาดบ

ตารางท 9 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย ดาน

การปองกนโรค

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง X S.D. ความหมาย

ดานการปองกนโรค

1. ทานอาบนาและแปรงพนทกวน 4.86 .407 มากทสด

2. ทานสวมเสอผาทซกสะอาดแลว 4.87 .357 มากทสด

3. ทานทาความสะอาดหองนอน/หองนา 4.35 .860 มากทสด

4. ทานทานอาหารทปรงสกแลว 4.71 .538 มากทสด

5. ทานทานอาหารครบ 5 หม 4.29 .829 มากทสด

6. ทานลางมอกอนทานอาหาร 4.27 .884 มากทสด

7. ทานออกกาลงกายครงละ 20-30 นาท 3.78 1.161 มาก

8. ทานเลอกประเภทการออกกาลงกายทเหมาะสม

กบสขภาพของทาน

3.94 1.104 มาก

9. ทานทากจกรรมเพอยดเสนยดสาย 3.98 1.065 มาก

10. ทานมการตรวจสขภาพประจาป/ตามแพทยนด 4.41 .886 มากทสด

11. ทานรกษานาหนกตวใหอยในเกณฑมาตรฐาน 4.01 1.097 มาก

เฉลยรวม 4.32 .537 มากทสด

จากตารางท 9 พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการปองกนโรค

โดยรวมอยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.32 เมอพจารณารายขอ พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรม

Page 51: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

41

การดแลสขภาพตนเองโดยสวมเสอผาทซกสะอาดแลว อาบนาและแปรงฟนทกวน ทานอาหารทปรงสก

แลว ตรวจสขภาพประจาป/ตามแพทยนด ทาความสะอาดหองนอน/หองนา ทานอาหารครบ 5 หม

และลางมอกอนทานอาหาร อยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.87, 4.86, 4.71, 4.41, 4.35, 4.29

และ 4.27 ตามลาดบ สวนพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยรกษานาหนกตวใหอยในเกณฑ

มาตรฐาน ทากจกรรมเพอยดเสนยดสาย เลอกประเภทการออกกาลงกายทเหมาะสมกบสขภาพ และ

ออกกาลงกายครงละ 20-30 นาท อยในระดบมาก ซงมคาเฉลยเทากบ 4.01, 3.98, 3.94 และ 3.78

ตามลาดบ

ตารางท 10 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

ดานการสงเสรมสขภาพ

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง X S.D. ความหมาย

ดานการสงเสรมสขภาพ

1. ทานหลกเลยงการใชยาเสพตด 4.81 .686 มากทสด

2. ทานดมนาสะอาดวนละ 6-8 แกว 4.56 .683 มากทสด

3. ทานขบถายอจจาระเปนประจา 4.47 .771 มากทสด

4. ทานหลกเลยงการกลนปสสาวะ 4.36 .955 มากทสด

5. ทานหลกเลยงการใชยานอนหลบ 4.54 .967 มากทสด

6. ทานหลกเลยงเครองดมทมแอลกอฮอล 4.41 1.031 มากทสด

7. ทานหลกเลยงการสบบหร 4.54 .987 มากทสด

8. ทานหลกเลยงอาหารทมไขมนสง 3.94 1.075 มาก

9. ทานหลกเลยงเครองดมทมคาเฟอน 3.68 1.203 มาก

10. ทานหลกเลยงอาหารทมรสหวานจด เคมจด 3.83 1.040 มาก

11. ทานนอนหลบพกผอนอยางเพยงพอ 4.24 .850 มากทสด

12. ทานคลายเครยดดวยการทากจกรรมตางๆ 4.05 1.011 มาก

เฉลยรวม 4.28 .570 มากทสด

จากตารางท 10 พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการสงเสรม

สขภาพโดยรวม อยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.28 เมอพจารณารายขอ พบวา กลมตวอยางม

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยหลกเลยงการใชยาเสพตด ดมนาสะอาดวนละ 6-8 แกว หลกเลยง

การใชยานอนหลบ หลกเลยงการสบบหร ขบถายอจจาระเปนประจา หลกเลยงเครองดมทมแอลกอฮอล

หลกเลยงการกลนปสสาวะ และนอนหลบพกผอนอยางเพยงพอ อยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ

4.81, 4.56, 4.54, 4.54, 4.47, 4.41, 4.36 และ 4.24 ตามลาดบ สวนพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

Page 52: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

42

โดยคลายเครยดดวยการทากจกรรมตางๆ หลกเลยงอาหารทมไขมนสง หลกเลยงอาหารทมรสหวานจด

เคมจด และหลกเลยงเครองดมทมคาเฟอน อยในระดบมาก ซงมคาเฉลยเทากบ 4.05, 3.94, 3.83 และ

3.68 ตามลาดบ

ตารางท 11 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

ดานการฟนฟสขภาพ

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง X S.D. ความหมาย

ดานการฟนฟสขภาพ

1. ทานพกผอนอยางเพยงพอขณะเจบปวย 4.52 .711 มากทสด

2. ทานไมซอยามาทานเอง 3.94 1.064 มาก

3. ทานไปพบแพทยทนททมอาการเจบปวย/

ผดปกต

4.48 .738 มากทสด

4. ทานจะปฏบตตนตามคาแนะนาของแพทย 4.63 .622 มากทสด

5. ทานสามารถสงเกตอาการผดปกตดวยตนเอง 4.31 .813 มากทสด

6. ทานหาขอมลความรทเปนประโยชนตอสขภาพ 4.09 .972 มาก

7. ทานจดพนทภายในบานใหเหมาะสม/เปน

ระเบยบ

4.26 .838 มากทสด

เฉลยรวม 4.32 .533 มากทสด

จากตารางท 11 พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการฟนฟสขภาพ

โดยรวม อยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.32 เมอพจารณารายขอ พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรม

การดแลสขภาพตนเองโดยจะปฏบตตนตามคาแนะนาของแพทย พกผอนอยางเพยงพอขณะเจบปวย ไป

พบแพทยทนททมอาการเจบปวย/ผดปกต สามารถสงเกตอาการผดปกตดวยตนเอง และจดพนทภายใน

บานใหเหมาะสม/เปนระเบยบ อยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.63, 4.52, 4.48, 4.31 และ

4.26 ตามลาดบ สวนพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยหาขอมลความรทเปนประโยชนตอสขภาพ

และไมซอยามาทานเอง อยในระดบมาก ซงมคาเฉลยเทากบ 4.09 และ 3.94 ตามลาดบ

Page 53: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

43

4. ผลการวเคราะหตอนท 4 การวเคราะหขอมลความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

ตารางท 12 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

ความตองการสวสดการจากรฐ X SD ความหมาย

ดานสขภาพอนามย 4.45 .678 มากทสด

ดานการศกษา 4.30 .787 มากทสด

ดานนนทนาการ 4.26 .755 มากทสด

ดานทอยอาศย 4.34 .872 มากทสด

ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน 4.51 .787 มากทสด

ดานการแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส 4.36 .783 มากทสด

เฉลยรวม 4.37 .659 มากทสด

จากตารางท 12 พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐ โดยรวมอยในระดบมาก

ทสด คาเฉลยเทากบ 4.37 เมอพจารณารายดาน พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐใน

ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน ดานสขภาพอนามย ดานการแกไขปญหาความยากจนและดอย

โอกาส ดานทอยอาศย ดานการศกษา และดานนนทนาการ อยในระดบมากทสด ซงมคาเฉลยเทากบ

4.51, 4.45, 4.36, 4.34, 4.30 และ 4.26 ตามลาดบ

ตารางท 13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย ดาน

สขภาพอนามย

ความตองการสวสดการจากรฐ X SD ความหมาย

ดานสขภาพอนามย

1. มการตรวจรกษาพยาบาลฟร 4.67 .693 มากทสด

2. มชองทางพเศษสาหรบผสงอายในโรงพยาบาล 4.59 .701 มากทสด

3. มสถานบรการสาธารณสขใกลบาน 4.58 .717 มากทสด

4. มการตรวจเยยมบาน/ใหคาแนะนาการดแลสขภาพ

จากเจาหนาทสาธารณสข

4.28 1.020 มากทสด

5. มการบรการแพทยแผนไทย 4.14 1.079 มาก

เฉลยรวม 4.45 .678 มากทสด

จากตารางท 13 พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐดานสขภาพอนามย

โดยรวม อยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.45 เมอพจารณารายขอ พบวา กลมตวอยางมความ

ตองการสวสดการจากรฐโดยมการตรวจรกษาพยาบาลฟร มชองทางพเศษสาหรบผสงอายใน

โรงพยาบาล มสถานบรการสาธารณสขใกลบาน และมการตรวจเยยมบาน/ใหคาแนะนาการดแลสขภาพ

Page 54: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

44

จากเจาหนาทสาธารณสข อยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.67, 4.59, 4.58 และ 4.28

ตามลาดบ สวนความตองการสวสดการจากรฐมการบรการแพทยแผนไทย อยในระดบมาก ซงมคาเฉลย

เทากบ 4.14

ตารางท 14 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย ดาน

การศกษา

ความตองการสวสดการจากรฐ X SD ความหมาย

ดานการศกษา

1. ไดรบความรดานสขภาพ/สวสดการจากรฐ 4.45 .824 มากทสด

2. ไดรบความรจากการเผยแพรทางสอตางๆ 4.31 .872 มากทสด

3. ไดรบการฝกอบรมดานอาชพ/ความรทจาเปน 4.19 1.022 มาก

4. ใหโอกาสผสงอายไดแสดงความสามารถในชมชน 4.14 .999 มาก

5. มสถานทใหผสงอายไดอานหนงสอ/คนควา 4.27 .974 มากทสด

6. มการรณรงคใหสงคมมจตสานก/ตระหนกถงคณคาของ

ผสงอาย

4.45 .863 มากทสด

เฉลยรวม 4.30 .787 มากทสด

จากตารางท 14 พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐดานการศกษาโดยรวม

อยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.30 เมอพจารณารายขอ พบวา กลมตวอยางมความตองการ

สวสดการจากรฐโดยตองการไดรบความรดานสขภาพ/สวสดการจากรฐ การรณรงคใหสงคมมจตสานก/

ตระหนกถงคณคาของผสงอาย ไดรบความรจากการเผยแพรทางสอตางๆ มสถานทใหผสงอายไดอาน

หนงสอ/คนควา อยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.45, 4.45, 4.31, 4.27 สวนความตองการ

สวสดการจากรฐโดยตองการไดรบการฝกอบรมดานอาชพ/ความรทจาเปน และใหโอกาสผสงอายได

แสดงความสามารถในชมชน อยในระดบมาก ซงมคาเฉลยเทากบ 4.19 และ 4.14 ตามลาดบ

Page 55: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

45

ตารางท 15 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของ ความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย ดาน

นนทนาการ

ความตองการสวสดการจากรฐ X SD ความหมาย

ดานนนทนาการ

1. มการจดตงชมรมผสงอาย/เครอขายผสงอาย 4.22 .927 มากทสด

2. มการลดราคาคาโดยสารตางๆ เพอสงเสรมใหผสงอาย

ไดทองเทยวและพกผอน

4.43 .843 มากทสด

3. มการจดสนามกฬา/สวนสาธารณะทเหมาะสม

ปลอดภยแกผสงอาย

4.35 .854 มากทสด

4. มเจาหนาทใหคาแนะนาการออกกาลงกายทถกตอง/

เหมาะสม

4.25 .901 มากทสด

5. มการจดกจกรรมทางศาสนา/ทองเทยวใหผสงอาย 4.19 .906 มาก

6. มการจดกจกรรมสงเสรมความสมพนธในชมชน 4.15 .913 มาก

เฉลยรวม 4.26 .755 มากทสด

จากตารางท 15 พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐดานนนทนาการ โดยรวม

อยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.26 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา กลมตวอยางมความตองการ

สวสดการจากรฐโดยตองการมการลดราคาคาโดยสารตางๆ เพอสงเสรมใหผสงอายไดทองเทยวและ

พกผอน มการจดสนามกฬา/สวนสาธารณะทเหมาะสม ปลอดภยแกผสงอาย มเจาหนาทใหคาแนะนา

การออกกาลงกายทถกตอง/เหมาะสม และมการจดตงชมรมผสงอาย/เครอขายผสงอาย อยในระดบมาก

ทสด มคาเฉลยเทากบ 4.43, 4.35, 4.25 และ 4.22 ตามลาดบ สวนความตองการสวสดการจากรฐโดย

ตองการมการจดกจกรรมทางศาสนา/ทองเทยวใหผสงอาย และมการจดกจกรรมสงเสรมความสมพนธ

ในชมชน อยในระดบมาก ซงมคาเฉลยเทากบ 4.19 และ 4.15 ตามลาดบ

Page 56: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

46

ตารางท 16 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย ดานท

อยอาศย

ความตองการสวสดการจากรฐ X SD ความหมาย

ดานทอยอาศย

1. มการจดตงสถานสงเคราะหผสงอายอยางทวถง 4.38 .935 มากทสด

2. มการจดสวสดการสงเคราะหแกผสงอายฟร 4.53 .800 มากทสด

3. มการจดโครงการเงนกดอกเบยตาเพอปรบปรงทอย

อาศยแกผสงอาย

4.12 1.184 มาก

เฉลยรวม 4.34 .872 มากทสด

จากตารางท 16 พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐดานทอยอาศยโดยรวมอย

ในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.34 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา กลมตวอยางมความตองการ

สวสดการจากรฐโดยตองการมการจดสวสดการสงเคราะหแกผสงอายฟร มการจดตงสถานสงเคราะห

ผสงอายอยางทวถง อยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.53 และ 4.38 ตามลาดบ สวนความ

ตองการสวสดการจากรฐโดยมการจดโครงการเงนกดอกเบยตาเพอปรบปรงทอยอาศยแกผสงอาย อยใน

ระดบมาก ซงมคาเฉลยเทากบ 4.12

ตารางท 17 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย ดาน

ความปลอดภยในชวตและทรพยสน

ความตองการสวสดการจากรฐ X SD ความหมาย

ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน

1. มการจดการรกษาความปลอดภยแกผสงอายในอาคาร/

สถานทสาธารณะ

4.47 .881 มากทสด

2. มหนวยงาน/เจาหนาทรบผดชอบชวยเหลอผสงอายท

ไดรบอนตรายจากการทารณกรรม การทอดทง และการ

แสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ

4.52 .855 มากทสด

3. มการจดสงอานวยความสะดวกในสถานทสาธารณะแก

ผสงอาย เชน ทางเดน ทจอดรถ สขา

4.52 .778 มากทสด

เฉลยรวม 4.51 .787 มากทสด

จากตารางท 17 พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐ ดานความปลอดภยใน

ชวตและทรพยสน โดยรวมอยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.51 เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา

กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยตองการมหนวยงาน/เจาหนาทรบผดชอบ ชวยเหลอ

Page 57: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

47

ผสงอายทไดรบอนตรายจากการทารณกรรม การทอดทง และการแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ มการ

จดสงอานวยความสะดวกในสถานทสาธารณะแกผสงอาย เชน ทางเดน ทจอดรถ สขา และมการจดการ

รกษาความปลอดภยแกผสงอายภายในอาคาร/สถานทสาธารณะ อยในระดบมากทสด ซงมคาเฉลย

เทากบ 4.52, 4.52 และ 4.47 ตามลาดบ

ตารางท 18 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย ดาน

การแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส

ความตองการสวสดการจากรฐ X SD ความหมาย

ดานการแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส

1. มการเพมจานวนเงนเบยยงชพรายเดอนแกผสงอายท

ขาดคนดแล/ไมสามารถประกอบอาชพได

4.26 .968 มากทสด

2. มการจดตงกองทนในชมชนเพอชวยเหลอผสงอาย 4.40 .867 มากทสด

3. มหนวยงาน/เจาหนาทตดตอประสานงานแกผสงอายท

ตองการทางาน

4.37 .889 มากทสด

4. มการจดตงศนยบรการทางสงคมแกผสงอายทกเขต 4.39 .849 มากทสด

เฉลยรวม 4.36 .783 มากทสด

จากตารางท 18 พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐดานการแกไขปญหาความ

ยากจนและดอยโอกาส โดยรวมอยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.36 เมอพจารณาเปนรายขอ

พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยตองการมการจดตงกองทนในชมชนเพอ

ชวยเหลอผสงอาย มการจดตงศนยบรการทางสงคมแกผสงอายทกเขต มหนวยงาน/เจาหนาทตดตอ

ประสานงานแกผสงอายทตองการทางาน และมการเพมจานวนเงนเบยยงชพรายเดอนแกผสงอายทขาด

คนดแล/ไมสามารถประกอบอาชพได อยในระดบมากทสด ซงมคาเฉลยเทากบ 4.40, 4.39, 4.37 และ

4.26 ตามลาดบ

5. ผลการวเคราะหตอนท 5 การทดสอบสมมตฐาน

5.1 การวเคราะหขอมลเปรยบเทยบระหวางปจจยสวนบคคลของผสงอายกบการเปดรบ

ขาวสารเกยวกบสขภาพ

1. ผสงอายทมเพศแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพแตกตางกน

Ho: ผสงอายทมเพศแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพไมแตกตางกน

H1: ผสงอายทมเพศแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพแตกตางกน

Page 58: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

48

ตารางท 19 การเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ จาแนกตามเพศ

การเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพ

เพศชาย เพศหญง t p

X S.D. X S.D.

ภาพรวม

สอบคคล

สอมวลชน

สออนๆ

2.95

3.45

3.33

2.09

.712

.818

.886

.949

3.04

3.42

3.40

2.32

.727

.820

.956

.951

-1.22

.35

-.73

-2.36

.22

.72

.46

.01*

*ทระดบนยสาคญ 0.05

จากตารางท 19 พบวา ผสงอายทมเพศแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดย

ภาพรวม ไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สาหรบประเภทสอ พบวา ม

ความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ในประเภทสออนๆ โดยผสงอายเพศหญงมการ

เปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพมากกวาผสงอายเพศชาย

2. ผสงอายทมอายแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพแตกตางกน

Ho: ผสงอายทมอายแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพไมแตกตางกน

H1: ผสงอายทมอายแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพแตกตางกน

ตารางท 20 การเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ จาแนกตามอาย

ประเภทสอ แหลงความ

แปรปรวน

Sum of

Squares df

Mean

Square F Sig.

สอบคคล Between Groups 3.475 3 1.158 1.737 .159

Within Groups 264.125 396 .667

Total 267.600 399

สอมวลชน Between Groups 8.230 3 2.743 3.251 .022*

Within Groups 334.157 396

Total 342.386 399

สออนๆ Between Groups 14.094 3 4.698 5.304 .001*

Within Groups 350.766 396 .886

Total 364.859 399

ภาพรวม Between Groups 7.739 3 2.580 5.108 .002*

Within Groups 200.013 396 .505

Total 207.752 399

*ทระดบนยสาคญ 0.05

Page 59: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

49

จากตารางท 20 พบวา อายกบการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยภาพรวม และประเภท

สอมวลชน และสออนๆ มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จงไดทาการทดสอบ

เปนรายคของแตละประเภทสอ ดวยวธ Scheffe ดงตารางท 21-23

ตารางท 21 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอมวลชน

จาแนกตามอาย

อาย

X

60-64 ป 65-69 ป 70-74 ป 75 ปขนไป

3.49 3.39 3.25 2.98

60-64 ป 3.49 - .10 .23 .50*

65-69 ป 3.39 .13 .40

70-74 ป 3.25 .26

75 ปขนไป 2.98

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 21 เมอทดสอบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจาก

สอมวลชน โดยจาแนกตามอาย เปนรายค พบวา อายแตกตางกน ทาใหมการเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพจากสอมวลชนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา ผสงอายทมอาย

ระหวาง 60-64 ป มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอมวลชนมากกวาผสงอายทมอาย 75 ปขน

ไป

ตารางท 22 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ

จาแนกตามอาย

อาย

X

60-64 ป 65-69 ป 70-74 ป 75 ปขนไป

2.35 2.31 1.96 1.83

60-64 ป 2.35 - .03 .38* .52*

65-69 ป 2.31 .34 .48

70-74 ป 1.96 .13

75 ปขนไป 1.83

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 22 เมอทดสอบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ

โดยจาแนกตามอาย เปนรายค พบวา อายแตกตางกน ทาใหมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจาก

สออนๆ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา ผสงอายทมอายระหวาง 60-64 ป

มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ มากกวาผสงอายทมอายระหวาง 70-74 ป และ

ผสงอายทมอาย 75 ปขนไป

Page 60: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

50

ตารางท 23 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอ

โดยภาพรวม จาแนกตามอาย

อาย

X

60-64 ป 65-69 ป 70-74 ป 75 ปขนไป

3.12 3.04 2.85 2.67

60-64 ป 3.12 - .07 .26 .44*

65-69 ป 3.04 .18 .37

70-74 ป 2.85 .18

75 ปขนไป 2.67

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 23 เมอทดสอบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอโดย

ภาพรวม จาแนกตามอาย เปนรายค พบวา อายแตกตางกน ทาใหมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

จากสอโดยภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา ผสงอายทมอายระหวาง

60-64 ป มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอโดยภาพรวมมากกวาผสงอายทมอาย 75 ปขนไป

Page 61: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

51

3. ผสงอายทมระดบการศกษาแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพแตกตางกน

Ho: ผสงอายทมระดบการศกษาแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพไม

แตกตางกน

H1: ผสงอายทมระดบการศกษาแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

แตกตางกน

ตารางท 24 การเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ จาแนกตามระดบ

การศกษา

ประเภทสอ แหลงความ

แปรปรวน

Sum of

Squares df

Mean

Square F Sig.

สอบคคล Between Groups 18.576 5 3.715 5.878 .000*

Within Groups 249.024 394 .632

Total 267.600 399

สอมวลชน Between Groups 3.941 5 .788 .918 .469

Within Groups 338.445 394 .859

Total 342.386 399

สออนๆ Between Groups 29.496 5 5.899 6.931 .000*

Within Groups 335.363 394 .851

Total 364.859 399

ภาพรวม Between Groups 13.872 5 2.774 5.638 .000*

Within Groups 193.879 394 .492

Total 207.752 399

*ทระดบนยสาคญ 0.05

จากตารางท 24 พบวา ระดบการศกษากบการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยภาพรวม

ประเภทสอบคคล และสออนๆ มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จงไดทาการ

ทดสอบเปนรายคของแตละประเภทสอ ดวยวธ Scheffe ดงตารางท 25-27

Page 62: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

52

ตารางท 25 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคล

จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบ

การศกษา

X

ไมไดรบ

การศกษา

ประถม

ศกษา

มธยมศกษา

/ปวช.

ปวส. ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร

3.02 3.33 3.44 3.80 3.80 3.74

ไมไดรบ

การศกษา

3.02 - .31 .42 .78 .78* .71

ประถมศกษา 3.33 .11 .47 .47* .40

มธยมศกษา/

ปวช.

3.44 .36 .35 .29

ปวส. 3.80 .00 .06

ปรญญาตร 3.80 .06

สงกวา

ปรญญาตร

3.74

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 25 เมอทดสอบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอ

บคคล โดยจาแนกตามระดบการศกษา เปนรายค พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน ทาใหมการ

เปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคลแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา

ผสงอายทมการศกษาระดบปรญญาตร มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคลมากกวา

ผสงอายทไมไดรบการศกษา และมการศกษาระดบประถมศกษา

Page 63: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

53

ตารางท 26 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ

จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบ

การศกษา

X

ไมไดรบ

การศกษา

ประถม

ศกษา

มธยมศกษา

/ปวช.

ปวส. ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร

1.79 2.08 2.25 2.40 2.70 2.80

ไมไดรบ

การศกษา

1.79 - .28 .46 .60 .91* 1.00

ประถมศกษา 2.08 .17 .32 .62* .72

มธยมศกษา/

ปวช.

2.25 .14 .45 .54

ปวส. 2.40 .30 .40

ปรญญาตร 2.70 .09

สงกวา

ปรญญาตร

2.80

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 26 เมอทดสอบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ

โดยจาแนกตามระดบการศกษา เปนรายค พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน ทาใหมการเปดรบ

ขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา

ผสงอายทมการศกษาระดบปรญญาตร มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ มากกวา

ผสงอายทไมไดรบการศกษา และมการศกษาระดบประถมศกษา

Page 64: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

54

ตารางท 27 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอ

โดยภาพรวม จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบ

การศกษา

X

ไมไดรบ

การศกษา

ประถม

ศกษา

มธยมศกษา

/ปวช.

ปวส. ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร

2.69 2.92 2.99 3.22 3.35 3.22

ไมไดรบ

การศกษา

2.69 - .23 .30 .53 .66* .53

ประถมศกษา 2.92 .07 .30 .43* .30

มธยมศกษา/

ปวช.

2.99 .22 .36 .23

ปวส. 3.22 .13 .00

ปรญญาตร 3.35 .12

สงกวา

ปรญญาตร

3.22

* มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 27 เมอทดสอบความแตกตางของการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอโดย

ภาพรวม จาแนกตามระดบการศกษา เปนรายค พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน ทาใหมการเปดรบ

ขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอโดยภาพรวม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา

ผสงอายทมการศกษาระดบปรญญาตร มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอ โดยภาพรวม

มากกวาผสงอายทไมไดรบการศกษา และมการศกษาระดบประถมศกษา

Page 65: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

55

5.2 ผสงอายทมปจจยสวนบคคลแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

1. ผสงอายทมเพศแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

Ho: ผสงอายทมเพศแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองไมแตกตางกน

H1: ผสงอายทมเพศแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

ตารางท 28 การเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง จาแนกตามเพศ

พฤตกรรมการดแลสขภาพ

ตนเอง

เพศชาย เพศหญง t p

X S.D. X S.D.

ภาพรวม

ดานการปองกนโรค

ดานการสงเสรมสขภาพ

ดานการฟนฟสขภาพ

4.37

4.41

4.34

4.36

.476

.549

.576

.543

4.26

4.24

4.24

4.28

.449

.516

.564

.524

2.48

3.28

1.58

1.46

.01*

.00*

.11

.14

*ทระดบนยสาคญ 0.05

จากตารางท 28 พบวา ผสงอายทมเพศแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดย

ภาพรวม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สาหรบรายดาน พบวา มความแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ในดานการปองกนโรค โดยผสงอายเพศชายมพฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเองมากกวาผสงอายเพศหญง

Page 66: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

56

2. ผสงอายทมอายแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

Ho: ผสงอายทมอายแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองไมแตกตางกน

H1: ผสงอายทมอายแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

ตารางท 29 การเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง จาแนกตามอาย

พฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเอง

แหลงความ

แปรปรวน

Sum of

Squares df

Mean

Square F Sig.

ดานการปองกนโรค Between Groups .990 3 .330 1.144 .331

Within Groups 114.149 396 .288

Total 115.139 399

ดานการสงเสรมสขภาพ Between Groups .328 3 .109 .333 .801

Within Groups 129.739 396 .328

Total 130.067 399

ดานการฟนฟสขภาพ Between Groups 1.633 3 .544 1.924 .125

Within Groups 112.039 396 .283

Total 113.672 399

ภาพรวม Between Groups .789 3 .263 1.223 .301

Within Groups 85.145 396 .215

Total 85.935 399

ทระดบนยสาคญ 0.05

จากตารางท 29 พบวา ผสงอายทมอายแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดย

ภาพรวมและรายดาน ไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

Page 67: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

57

3. ผสงอายทมระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

Ho: ผสงอายทมระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองไม

แตกตางกน

H1: ผสงอายทมระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

แตกตางกน

ตารางท 30 การเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง จาแนกตามระดบ

การศกษา

พฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเอง

แหลงความ

แปรปรวน

Sum of

Squares df

Mean

Square F Sig.

ดานการปองกนโรค Between Groups 5.101 5 1.020 3.653 .003*

Within Groups 110.038 394 .279

Total 115.139 399

ดานการสงเสรมสขภาพ Between Groups 5.815 5 1.163 3.688 .003*

Within Groups 124.252 394 .315

Total 130.067 399

ดานการฟนฟสขภาพ Between Groups 4.911 5 .982 3.558 .004*

Within Groups 108.761 394 .276

Total 113.672 399

ภาพรวม Between Groups 4.913 5 .983 4.778 .000*

Within Groups 81.022 394 .206

Total 85.935 399

*ทระดบนยสาคญ 0.05

จากตารางท 30 พบวา ผสงอายทมระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพ

ตนเองโดยภาพรวมและรายดาน มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 จงไดทาการ

ทดสอบเปนรายคของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตละดาน ดวยวธ Scheffe ดงตารางท 31-34

Page 68: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

58

ตารางท 31 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการปองกน

โรค จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบ

การศกษา

X

ไมไดรบ

การศกษา

ประถม

ศกษา

มธยมศกษา

/ปวช.

ปวส. ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร

4.12 4.25 4.44 4.15 4.46 4.48

ไมไดรบ

การศกษา

4.12 - .12 .31 .02 .33* .35

ประถมศกษา 4.25 .19 .09 .21* .23

มธยมศกษา/

ปวช.

4.44 .29 .01 .03

ปวส. 4.15 .31 .32

ปรญญาตร 4.46 .01

สงกวา

ปรญญาตร

4.48

*มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 31 เมอทดสอบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง ดานการ

ปองกนโรค จาแนกตามระดบการศกษา เปนรายค พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน ทาใหม

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการปองกนโรคแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

แสดงวา ผสงอายทมการศกษาระดบปรญญาตร มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการปองกนโรค

มากกวาผสงอายทไมไดรบการศกษา และมการศกษาระดบประถมศกษา

Page 69: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

59

ตารางท 32 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการสงเสรม

สขภาพ จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบ

การศกษา

X

ไมไดรบ

การศกษา

ประถม

ศกษา

มธยมศกษา

/ปวช.

ปวส. ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร

4.07 4.22 4.43 4.09 4.44 4.41

ไมไดรบ

การศกษา

4.07 - .14 .35 .01 .36* .33

ประถมศกษา 4.22 .21 .12 .22* .19

มธยมศกษา/

ปวช.

4.43 .33 .01 .01

ปวส. 4.09 .34 .32

ปรญญาตร 4.44 .02

สงกวา

ปรญญาตร

4.41

*มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 32 เมอทดสอบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง ดานการ

สงเสรมสขภาพ จาแนกตามระดบการศกษา เปนรายค พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน ทาใหม

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการสงเสรมสขภาพแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ

0.05 แสดงวา ผสงอายทมการศกษาระดบปรญญาตร มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการ

สงเสรมสขภาพมากกวาผสงอายทไมไดรบการศกษา และมการศกษาระดบประถมศกษา

Page 70: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

60

ตารางท 33 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการฟนฟ

สขภาพ จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบ

การศกษา

X

ไมไดรบ

การศกษา

ประถม

ศกษา

มธยมศกษา

/ปวช.

ปวส. ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร

4.16 4.27 4.52 4.02 4.35 4.47

ไมไดรบ

การศกษา

4.16 - .11 .35 .14 .18 .31

ประถมศกษา 4.27 .24* .25 .07 .20

มธยมศกษา/

ปวช.

4.52 .50 .17 .04

ปวส. 4.02 .32 .45

ปรญญาตร 4.35 .12

สงกวา

ปรญญาตร

4.47

*มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 33 เมอทดสอบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการฟนฟ

สขภาพ จาแนกตามระดบการศกษา เปนรายค พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน ทาใหมพฤตกรรม

การดแลสขภาพตนเองดานการฟนฟสขภาพแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตระดบ 0.05 แสดงวา

ผสงอายทมการศกษาระดบมธยมศกษา/ปวช. มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองดานการฟนฟสขภาพ

มากกวาผสงอายทมการศกษาระดบประถมศกษา

Page 71: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

61

ตารางท 34 คาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยภาพรวม

จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบ

การศกษา

X

ไมไดรบ

การศกษา

ประถม

ศกษา

มธยมศกษา

/ปวช.

ปวส. ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร

4.12 4.24 4.46 4.09 4.41 4.45

ไมไดรบ

การศกษา

4.12 - .12 .34* .03 .29 .33

ประถมศกษา 4.24 .21* .15 .17 .21

มธยมศกษา/

ปวช.

4.46 .37 .04 .00

ปวส. 4.09 .32 .36

ปรญญาตร 4.41 .03

สงกวา

ปรญญาตร

4.45

*มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 34 เมอทดสอบความแตกตางของพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยภาพรวม

จาแนกตามระดบการศกษา เปนรายค พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน ทาใหมพฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเองโดยภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงวา ผสงอายทม

การศกษาระดบมธยมศกษา/ปวช. มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยภาพรวมมากกวาผสงอายทม

ไมไดรบการศกษา และมการศกษาระดบประถมศกษา

Page 72: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

ในการวจยเรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร ผวจยขอ

นาเสนอสรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ดงน

1. สรปผลการวจย

ตอนท 1 ผลการวเคราะหปจจยสวนบคคลของกลมตวอยาง

กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง อายระหวาง 60-64 ป การศกษาระดบประถมศกษา

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณา

ตามประเภทสอ พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคลอยในระดบมาก

สวนการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอมวลชน อยในระดบปานกลาง และสออนๆ อยในระดบ

นอย

ตอนท 3 ผลการวเคราะหขอมลพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยรวม และรายดาน อยในระดบมากทสด

ตอนท 4 ผลการวเคราะหขอมลความตองการสวสดการจากรฐ

กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยรวม และรายดาน อยในระดบมากทสด

ตอนท 5 ผลการวเคราะหขอมลการทดสอบสมมตฐาน

กลมตวอยางทมเพศแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยภาพรวมไมแตกตาง

กน สวนกลมตวอยางทมอาย และระดบการศกษาแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดย

ภาพรวม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

กลมตวอยางทมเพศ และระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดย

ภาพรวมแตกตางกน สวนกลมตวอยางทมอายแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดย

ภาพรวมไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

Page 73: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

63

2. อภปรายผล

1. การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณา

ตามประเภทสอ พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอบคคลโดยรวมอยใน

ระดบมาก โดยมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากบคคลในครอบครวอยในระดบมาก มการเปดรบ

ขาวสารเกยวกบสขภาพ จากเพอน และญาตพนอง อยในระดบปานกลาง ในขณะทกลมตวอยางมการ

เปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอมวลชนโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมการเปดรบขาวสาร

เกยวกบสขภาพจากโทรทศน อยในระดบมาก มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากหนงสอพมพ

และวทย อยในระดบปานกลาง นอกจากนกลมตวอยางมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสออนๆ

โดยรวมอยในระดบนอย โดยมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากปายประกาศ วารสาร/นตยสาร

อนเทอรเนต การอบรม และจดหมายขาว/แผนพบ อยในระดบนอย ซงสอดคลองกบงานวจยของ

อนญญา ศรสาอางค (2552) พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปดรบชมรายการโทรทศนดานอาหารและ

สขภาพ 1-2 วนตอสปดาห ระยะเวลาในการชม 1 ชวโมงตอวน ชวงเวลากลางวน รวมกบครอบครว/

ลกหลาน/ญาตพนอง เพราะตองการรบรขาวสารดานอาหารและสขภาพ จากสถานโทรทศนสชอง 7

กลมตวอยางมการใชประโยชนและความพงพอใจในการเปดรบชมรายการโทรทศนดานอาหารและ

สขภาพในระดบมาก และชวยใหผสงอายรบทราบขอมลขาวสารดานอาหารและสขภาพทจาเปนมาก

ทสด สอดคลองกบงานวจยของสค ศรวงศพากร (2556) พบวา ผสงอายสวนใหญเปดรบสอโทรทศน

เปนประจา เปดรบสอวทย สงพมพ อนเทอรเนต กจกรรมตางๆ นานๆ ครง สวนสอบคคลมการเปดรบ

บอยครง เชนเดยวกบงานวจยของ นชจร คาโชตรส (2556) ทพบวา ผสงอายมความคาดหวงทมตอ

เนอหาสอมความสมพนธเชงบวกกบการเปดรบสอนตยสาร สอวทย และสอโทรทศน และความคาดหวง

ทมตอรปแบบมความสมพนธเชงบวกกบการเปดรบสอโทรทศนและสออนเทอรเนต และจากงานวจย

ของมนฑญา กงลา และจรวย กงลา (2557) ซงพบวา ปจจยเสรมดานการไดรบคาแนะนาสนบสนนจาก

บคคลและดานการไดรบขอมลขาวสารจากสอตางๆ มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมสงเสรม

สขภาพผสงอายอยางมนยสาคญทางสถต จะเหนไดวา จากการทกลมตวอยางผสงอายมการเปดรบ

ขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอโทรทศน เนองจาก สอประเภทนมการนาเสนอทงภาพและเสยง ซง

เหมาะกบวยของผสงอาย ในปจจบนน รายการโทรทศนเกยวกบสขภาพมการนาเสนอขาวสารททนสมย

เปนประโยชนตอผสงอายในการเลอกรบชม และสามารถนาความรทไดรบจากการชมรายการไปปฏบต

ไดอยางเหมาะสมตอตนเองและครอบครว

2. พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยรวม และรายดานอยในระดบมากทสด เมอ

พจารณาในดานการปองกนโรค พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยสวมเสอผาท

Page 74: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

64

ซกสะอาดแลว อาบนาและแปรงฟนทกวน ทานอาหารทปรงสกแลว ตรวจสขภาพประจาป/ตามแพทย

นด ทาความสะอาดหองนอน/หองนา ทานอาหารครบ 5 หม และลางมอกอนทานอาหาร อยในระดบ

มากทสด สวนพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยรกษานาหนกตวใหอยในเกณฑมาตรฐาน ทา

กจกรรมเพอยดเสนยดสาย เลอกประเภทการออกกาลงกายทเหมาะสมกบสขภาพ และออกกาลงกาย

ครงละ 20-30 นาท อยในระดบมาก สวนในดานการสงเสรมสขภาพ กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเองโดยหลกเลยงการใชยาเสพตด ดมนาสะอาดวนละ 6-8 แกว หลกเลยงการใชยานอนหลบ

หลกเลยงการสบบหร ขบถายอจจาระเปนประจา หลกเลยงเครองดมทมแอลกอฮอล หลกเลยงการกลน

ปสสาวะ และนอนหลบพกผอนอยางเพยงพอ อยในระดบมากทสด ในขณะทการดแลสขภาพตนเองโดย

คลายเครยดดวยการทากจกรรมตางๆ หลกเลยงอาหารทมไขมนสง หลกเลยงอาหารทมรสหวานจด เคม

จด และหลกเลยงเครองดมทมคาเฟอน อยในระดบมาก สาหรบดานการฟนฟสขภาพ กลมตวอยางม

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยจะปฏบตตนตามคาแนะนาของแพทย พกผอนอยางเพยงพอขณะ

เจบปวย ไปพบแพทยทนททมอาการเจบปวย/ผดปกต สามารถสงเกตอาการผดปกตดวยตนเอง และจด

พนทภายในบานใหเหมาะสม/เปนระเบยบ อยในระดบมากทสด สวนการดแลสขภาพตนเองโดยหา

ขอมลความรทเปนประโยชนตอสขภาพ และไมซอยามาทานเอง อยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจย

ของ สรพร สธญญา (2550) และชนดดา เกดแพร (2551) พบวา กลมตวอยางมพฤตกรรมการดแล

ตนเองโดยรวมอยในระดบสง มการสงเกตอาการผดปกตในตนเอง การดมนาสะอาดวนละ 6-8 แกว

ระดบมากทสด จากงานวจยของจาร ศรปาน (2553) อนสรณ เปาสงเนน และคณะ (2557) พบวา

กลมตวอยางมพฤตกรรมสงเสรมสขภาพอยในระดบด มความรบผดชอบตอสขภาพ โดยพฤตกรรมการ

สงเสรมสขภาพดานโภชนาการมคะแนนสงสด รองลงมา คอ การจดการความเครยด และการออกกาลง

กาย จากงานวจยของวภาพร สทธศาสตร และสชาดา สวนนม(2550) พบวา กลมตวอยางมความ

รบผดชอบตอสขภาพทปฏบตมากทสด โดยการปรกษาแพทย พยาบาล หรอเจาหนาทสาธารณสขทนท

เมอมอาการผดปกต ดานความสมพนธระหวางบคคลทปฏบตมากทสด โดยมคนในครอบครวดแลและ

ชวยเหลอ ดานการออกกาลงกายทปฏบตมากทสด จะมการทากจกรรมเพอยดเสนยดสาย เชน แกวง

แขน ยดขา และดานการจดการกบความเครยดทปฏบตมากทสด โดยสามารถทจะเผชญกบปญหาตางๆ

ไดอยางมสต นอกจากน ยงสอดคลองกบงานวจยของ ไพบลย พงษแสงพนธ และยวด รอดจากภย

(2556) ซงพบวา กลมตวอยางสวนใหญมการรบรภาวะสขภาพของตนเองมสขภาพด พฤตกรรมสงเสรม

สขภาพทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการสขาภบาลทอยอาศย รองลงมา คอ ดานจตวญญาณและการ

ปฏบตเพอความปลอดภย และดานการปฏสมพนธทางสงคม ระดบการปฏบตพฤตกรรมสงเสรมสขภาพ

โดยภาพรวมอยในระดบดและดมาก จะเหนไดวา ในปจจบนนผสงอายไดใหความสาคญ และสนใจทจะ

ดแลสขภาพตนเองเพมมากขน ไมวาจะเปนในเรองการเลอกรบประทานอาหาร การออกกาลงกาย การ

จดการความเครยด การมปฏสมพนธทางสงคม เปนตน อนเปนการลดอาการเจบปวย ลดภาระคาใชจาย

ในครอบครว และเพอใหผสงอายสามารถดารงชวตอยไดอยางมความสข

Page 75: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

65

3. ความตองการสวสดการจากรฐ

กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐ โดยรวมและรายดาน อยในระดบมากทสดเมอ

พจารณาในดานสขภาพอนามย กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยมการตรวจ

รกษาพยาบาลฟร มชองทางพเศษสาหรบผสงอายในโรงพยาบาล มสถานบรการสาธารณสขใกลบาน

และมการตรวจเยยมบาน/ใหคาแนะนาการดแลสขภาพจากเจาหนาทสาธารณสขอยในระดบมากทสด

สวนความตองการสวสดการจากรฐมการบรการแพทยแผนไทย อยในระดบมาก ดานการศกษา กลม

ตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยตองการไดรบความรดานสขภาพ/สวสดการจากรฐ การ

รณรงคใหสงคมมจตสานก/ตระหนกถงคณคาของผสงอาย ไดรบความรจากการเผยแพรทางสอตางๆ ม

สถานทใหผสงอายไดอานหนงสอ/คนควา อยในระดบมากทสด สวนความตองการสวสดการจากรฐโดย

ตองการไดรบการฝกอบรมดานอาชพ/ความรทจาเปน และใหโอกาสผสงอายไดแสดงความสามารถใน

ชมชน อยในระดบมาก ดานนนทนาการ กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยตองการม

การลดราคาคาโดยสารตางๆ เพอสงเสรมใหผสงอายไดทองเทยวและพกผอน มการจดสนามกฬา /

สวนสาธารณะทเหมาะสม ปลอดภยแกผสงอาย มเจาหนาทใหคาแนะนาการออกกาลงกายทถกตอง /

เหมาะสม และมการจดตงชมรมผสงอาย/เครอขายผสงอาย อยในระดบมากทสด สวนความตองการ

สวสดการจากรฐโดยตองการมการจดกจกรรมทางศาสนา/ทองเทยวใหผสงอาย และมการจดกจกรรม

สงเสรมความสมพนธในชมชน อยในระดบมาก ดานทอยอาศย กลมตวอยางมความตองการสวสดการ

จากรฐโดยตองการมการจดสวสดการสงเคราะหแกผสงอายฟร มการจดตงสถานสงเคราะหผสงอาย

อยางทวถง อยในระดบมากทสด สวนความตองการสวสดการจากรฐโดยมการจดโครงการเงนกดอกเบย

ตาเพอปรบปรงทอยอาศยแกผสงอาย อยในระดบมาก ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน กลม

ตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยตองการมหนวยงาน/เจาหนาทรบผดชอบ ชวยเหลอ

ผสงอายทไดรบอนตรายจากการทารณกรรม การทอดทง และการแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ มการ

จดสงอานวยความสะดวกในสถานทสาธารณะแกผสงอาย เชน ทางเดน ทจอดรถ สขา และมการจดการ

รกษาความปลอดภยแกผสงอายภายในอาคาร/สถานทสาธารณะ อยในระดบมากทสด ดานการแกไข

ปญหาความยากจนและดอยโอกาส กลมตวอยางมความตองการสวสดการจากรฐโดยตองการมการ

จดตงกองทนในชมชนเพอชวยเหลอผสงอาย มการจดตงศนยบรการทางสงคมแกผสงอายทกเขต ม

หนวยงาน/เจาหนาทตดตอประสานงานแกผสงอายทตองการทางาน และมการเพมจานวนเงนเบยยงชพ

รายเดอนแกผสงอายทขาดคนดแล/ไมสามารถประกอบอาชพได อยในระดบมากทสด สอดคลองกบ

งานวจยของวนชย ชประดษฐ (2554) จนทรเพญ ลอยแกว และคณะ (2555) และจรวฒนา กลา

หาญ (2558) พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการสงคมโดยภาพรวมอยในระดบมาก ใน

งานวจยของสมสมย พลาแดง (2556) และอบล วดแจง (2556) พบวา กลมตวอยางมความตองการ

สวสดการสงคมโดยรวมอยในระดบมาก โดยดานทตองการมากทสด คอ ดานการแกไขปญหาความ

ยากจนและดอยโอกาส และในงานวจยของ ตรภพ กองศรมา(2553) และนนทนา อยสบาย (2556)

Page 76: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

66

พบวา กลมตวอยางมความตองการสวสดการสงคมโดยรวมอยในระดบมาก โดยดานทตองการมากทสด

คอ ดานความปลอดภยในชวต เนองจากในปจจบนน ประเทศไทยกาลงเขาสสงคมผสงอาย ดงนน จง

เปนหนาทของหนวยงานภาครฐในการดแลและจดสวสดการตางๆ เพอตอบสนองความตองการของ

ผสงอายในการใชชวตอยางปกตสขในสงคม โดยสวสดการสงคมในทกดานนน นบวาเปนความตองการ

ขนพนฐานตามทฤษฎลาดบขนความตองการของมนษยของ Maslow ทงสน

4. เปรยบเทยบระหวางปจจยสวนบคคลของผสงอายกบการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

กลมตวอยางทมเพศแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดยภาพรวมไมแตกตาง

กน สวนกลมตวอยางทมอาย และระดบการศกษาแตกตางกน มการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพโดย

ภาพรวม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สอดคลองกบงานวจยของ ภรณ ตงสรตน

และวมลฤด พงษหรญญ (2553) พบวา ระดบความรเกยวพฤตกรรมการดแลสขภาพ โดยรวมอยใน

ระดบมาก การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการดแลสขภาพของผสงอาย พบวาแตกตางกนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ตามเพศ ระดบการศกษา การรบรขาวสารสขภาพ จะเหนไดวา กลม

ตวอยางผสงอายทงเพศชายและเพศหญง จะใหความสนใจและมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ

เหมอนกน ในขณะทกลมตวอยางผสงอายทมอายนอยจะมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอ

โดยภาพรวมมากกวาผสงอายทมอายมาก เชนเดยวกบกลมตวอยางผสงอายทมระดบการศกษาสงจะม

การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพจากสอโดยภาพรวมมากกวาผสงอายทมการศกษานอย เนองดวย

ผสงอายทมอายมาก สวนใหญจะมปญหาเรองสายตาในการมองภาพหรออานหนงสอ สวนผสงอายทม

ระดบการศกษาสงจะมความไดเปรยบในเรองการคนหาขอมล ขาวสารตางๆ เกยวกบสขภาพไดมากกวา

5. เปรยบเทยบระหวางปจจยสวนบคคลของผสงอายกบพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

กลมตวอยางทมเพศ และระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดย

ภาพรวมแตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของจาร ศรปาน (2553) ภรณ ตงสรตน และวมลฤด พงษ

หรญญ (2553) ขวญดาว กลารตน และคณะ (2554) วชพลประสทธ กอนแกว (2557) พบวา กลม

ตวอยางทมเพศ ระดบการศกษา แตกตางกน มพฤตกรรมสขภาพโดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ 0.05 งานวจยของเบญจพร สวางศร และ เสรมศร แตงงาม (2555) พบวา กลม

ตวอยางทมเพศตางกน มการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน สวนงานวจยของเบญจมาศ นาควจตร

(2551) พบวา กลมตวอยางทมระดบการศกษาตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 และงานวจยของวชย เสนชม และคณะ (2552) ทพบวา ปจจย

ดานการศกษามความสมพนธทางบวกกบการสงเสรมสขภาพผสงอาย แสดงใหเหนวา กลมตวอยางท

เปนเพศชายและเพศหญง จะมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองแตกตางกน ซงในงานวจยครงนพบวา

พฤตกรรมการดแลสขภาพในภาพรวม กลมตวอยางเพศชายมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองมากกวา

กลมตวอยางทเปนเพศหญง สาหรบกลมตวอยางทมระดบการศกษาแตกตางกน มพฤตกรรมการดแล

Page 77: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

67

สขภาพตนเองแตกตางกนนน ในงานวจยพบวา กลมตวอยางทมระดบการศกษาสง จะมพฤตกรรมการ

ดแลสขภาพตนเองมากกวากลมตวอยางทมระดบการศกษานอยกวา ระดบการศกษาจงเปนปจจยทม

ความสาคญและมผลตอความสามารถในการแสวงหาความรในการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

สวนกลมตวอยางทมอายแตกตางกน มพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองโดยภาพรวมไม

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สอดคลองกบงานวจยของมนฑญา กงลา และจรวย

กงลา (2557) และวชพลประสทธ กอนแกว (2557) พบวา กลมตวอยางทมอายแตกตางกน ม

พฤตกรรมสขภาพโดยรวมไมแตกตางกน แสดงใหเหนวา กลมตวอยางผสงอายทกชวงอาย จะม

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองไมแตกตางกน

3. ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะจากผสงอาย

1. ควรเพมเบยยงชพสาหรบผสงอายใหมากขน

2. ควรตงศนยบรการสงคมในทกเขต

3. ควรดแลเอาใจใสผสงอายใหมากกวาน

4. ควรสนบสนนสวสดการตางๆ แกผสงอายในทกดาน

ขอเสนอแนะสาหรบการนาผลการวจยไปใช

1. เปนขอมลพนฐานตอการกาหนดนโยบายในการสรางเสรมสขภาพของผสงอาย สาหรบ

หนวยงานทเกยวของใหสอดคลองกบสถานการณในปจจบน

2. เปนแนวทางในการสรางเสรมสขภาพของผสงอายโดยการมสวนรวมของสมาชกในครอบครว

ชมชน ตลอดจนเครอขายตางๆ ในการจดกจกรรมทหลากหลายเพอสงผลตอการสรางความตระหนกใน

การดแลสขภาพของผสงอายตอไป

3. เปนแนวทางในการจดตงศนยการเรยนรเพอการเสรมสรางสขภาพของผสงอายตอไป

4. เปนแนวทางสาหรบหนวยงานทเกยวของในการวางแผน รณรงค และจดกจกรรมเพอ

สงเสรมสขภาพใหเหมาะสมแกผสงอายตอไป

5. เปนแนวทางในการจดสวสดการสาหรบผสงอายใหเหมาะสมและตอบสนองความตองการ

ของผสงอายอยางแทจรงและยงยน

ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป

1. ควรทาการศกษาเกยวกบคณภาพชวตของผสงอายในกรงเทพมหานคร

2. ควรทาการศกษาเกยวกบปจจยทมผลตอพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

3. ควรทาการศกษาเกยวกบความพงพอใจในสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร

4. ควรทาการศกษาเกยวกบการมสวนรวมของชมชนตอการสรางเสรมสขภาพของผสงอายใน

กรงเทพมหานคร

Page 78: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

68

5. ควรทาการศกษาเกยวกบการรบรภาวะสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร

6. ควรทาการศกษาเกยวกบรปแบบการเสรมสรางสขภาพตนเองของผสงอาย

7. ควรทาการศกษาเกยวกบปจจยทมผลตอการมชวตยนยาวของผสงอาย

8. ควรทาการศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางแบบแผนชวตกบพฤตกรรมการดแลสขภาพ

ตนเองของผสงอาย

Page 79: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

69

บรรณานกรม

กรงเทพมหานคร. การจดสวสดการใหแกผสงอาย. เขาถงไดจาก www.bangkok.go.th,

สบคน 1 เมษายน 2559.

การจดตงกรมกจการผสงอาย. เขาถงไดจาก www.dop.go.th, สบคน 19 มนาคม 2559.

การจายเบยยงชพผสงอาย. เขาถงไดจาก www.m-society.go.th, สบคน 1 มนาคม 2559.

การดแลสขภาพและโภชนาการผสงอาย. เขาถงไดจาก www.thailabonline.com/food-elder,

สบคน 16 มกราคม 2558.

การใหบรการดานระบบขนสงสาธารณะ. เขาถงไดจาก www.mthainews และ ไทยรฐออนไลน,

สบคน 1 พฤษภาคม 2559.

กจกรรมสงเสรมสขภาพและเครอขายผสงอาย. เขาถงไดจาก www.hp.anamai.moph.go.th,

สบคน 16 มกราคม 2558.

กตตศกด ไกรจนทร และคณะ. 2556. การศกษาการสรางเสรมสขภาพของผสงอายในพนทเมอง

ชมชนสามคค ตาบลตลาด อาเภอเมอง จงหวดมหาสารคาม. วารสารวจยเพอการพฒนา

เชงพนท 6(6) กรกฎาคม – สงหาคม 2557: 52-66.

เกวล เครอจกร และสนทร สรตน. 2557. รปแบบการสงเสรมสขภาพผสงอายโดยกระบวนการม

สวนรวมขององคการปกครองสวนทองถน เครอขายภาคประชาสงคมและชมรมผสงอาย

เทศบาลตาบลแมจน อาเภอแมจน จงหวดเชยงราย. วารสารการพฒนาชมชนและคณภาพ

ชวต 3(2) พฤษภาคม – สงหาคม 2558: 161-171.

เกษมณ โคกตาทอง และคณะ. 2553. พฒนารปแบบการดแลสขภาพผสงอายระยะยาวในชมชน

จงหวดเพชรบร. วารสารสมาคมนกวจย 18(1) มกราคม – เมษายน 2556: 69-77.

ขนษฐา คงบรรทด. 2556. การศกษาความตองการดานการจดสวสดการผสงอายจากองคกร

ปกครองสวนทองถน กรณศกษา เทศบาลตาบลบานแฮด อาเภอบานแฮด จงหวดขอนแกน.

วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการ

ปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน.

ขวญดาว กลารตน และคณะ. 2554. ปจจยเชงสาเหตของพฤตกรรมสขภาพของผสงอายในเขต

ภมภาคตะวนตกของประเทศไทย. วารสารมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม. 7(3) กนยายน -

ธนวาคม 2556: 93 – 104.

คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, สานกงาน. 2555. แผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต ฉบบท 11 พ.ศ. 2555 – 2559.

คอลมนชมชนทองถน. “เรงพฒนาคณภาพชวตคนชรา.” หนงสอพมพคมชดลก. 23 มนาคม 2559:

11.

Page 80: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

70

งามนตย ราชกจ และคณะ. 2554. พฤตกรรมสขภาพของผสงอายทมอายยนในพนทอาเภอแมจน

จงหวดเชยงใหม. รายงานการประชมวชาการระดบชาต เครอขายวจยสถาบนอดมศกษา

ประจาป 2555 ระหวางวนท 16-18 พฤษภาคม 2555 ณ ศนยประชมนานาชาต

โรงแรมดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม.

จรวฒนา กลาหาญ. 2558. แนวทางการพฒนาการจดสวสดการสงคมสาหรบผสงอายทรบเบยยง

ชพ เทศบาลตาบลหนองไผลอม อาเภอเมอง จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธ

สาธารณสขศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการพฒนาสขภาพชมชน มหาวทยาลยราชภฏ

นครราชสมา.

จาร ศรปาน. 2553. พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพของผสงอาย อาเภอหลงสวน จงหวดชมพร.

วารสารมหาวทยาลยราชภฏยะลา 6(2) กรกฎาคม – ธนวาคม 2554: 123-130.

จนทรเพญ ลอยแกว และคณะ. 2555. การศกษาความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของ

ผสงอาย ในเขตเทศบาลเมองอโยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา . วทยานพนธรฐ

ประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลย

อลงกรณ.

ชนดดา เกดแพร. 2551. พฤตกรรมการสงเสรมสขภาพผสงอายตาบลมะขามสง อาเภอเมอง

จงหวดพษณโลก. รายงานประจาปของศนยสงเสรมสขภาพ 9 จงหวดพษณโลก เขาถงไดจาก

www.hpc9.anamai.moph.go.th/research, สบคน 10 กมภาพนธ 2558.

ณรงค โพธพฤกษานนท. 2556. ระเบยบวธวจย. พมพครงท 8. กรงเทพมหานคร: แอคทฟ พรนท.

ณชาน ฉนฉลาด. 2558. การจดสวสดการสงคมสาหรบผสงอายในประเทศไทย. กลมงานพฒนา

ทรพยากรสารสนเทศ สานกวชาการ สานกงานเลขาธการวฒสภา. เขาถงไดจาก

www.library2.parliament.go.th, สบคน 8 มถนายน 2559.

ณฐฐตา เพชรประไพ. 2554. การสารวจภาวะสขภาพของผสงอายในเขตอาเภอเมอง นครราชสมา.

สงขลานครนทรเวชสาร 33(1) มกราคม – กมภาพนธ 2558: 21-30.

ณฐภร อนทยศ. 2556. จตวทยาทวไป. กรงเทพมหานคร: ว. พรนท(1991).

ดวงพร เฮงบณยพนธ. 2558. โรงเรยนผสงอาย. จดหมายขาวชมชนคนรกสขภาพฉบบสรางสข.

11(162) เมษยน 2558: 4-7.

ตรภพ กองศรมา. 2553. ความตองการบรการสวสดการสงคมโดยภาครฐของผสงอาย: กรณ

ศกษาผสงอายทอาศยอยในเขตพนทอาเภอตาลสม จงหวดอบลราชธาน. วทยานพนธ

รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยอบลราชธาน.

เตมศกด คทวณช. 2553. จตวทยาทวไป. กรงเทพมหานคร: ส. เอเชยเพรส(1989).

ทศนวรรณ พนธเสน และกศยา ลฬหาวงศ. 2555. การพฒนาระบบการจดสวสดการสงคมผสงอาย

ในเขตเทศบาลตาบลธญบร อาเภอธญบร จงหวดปทมธาน. วารสารวชาการ คณะ

บรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 8(2) พฤศจกายน 2556: 215-224.

Page 81: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

71

นชจร คาโชตรส. 2556. การเปดรบการใชประโยชนและความพงพอใจสอเกยวกบการดแลสขภาพ

ตนเองของผสงอายในจงหวดเชยงใหม. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ

สอสารศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม.

นนทนา อยสบาย. 2556. ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ในองคการบรหารสวนตาบล

ศรษะจรเขนอย อาเภอบางเสาธง จงหวดสมทรปราการ. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารทวไป มหาวทยาลยบรพา.

เนตรนภา จารชาต. 2554. การจดสวสดการสงคมของผสงอายในเขตองคการบรหารสวนตาบล

โพธประทบชาง อาเภอโพธประทบชาง จงหวดพจตร. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ มหาวทยาลยนเรศวร.

บรรล ศรพานช. 2555. การดแลผสงอายแบบบรณาการในชมชน. เวทเสวนา “รวมพฒนาระบบ

สขภาพชมชน” ครงท 8. จดโดยสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ สานกงาน

วจยและพฒนาระบบสขภาพชมชน และสถาบนพฒนาสขภาพอาเซยน มหาวทยาลยมหดล.

นครปฐม: ท คว พ.

เบญจพร สวางศร และเสรมศร แตงงาม. 2555. การดแลสขภาพตนเองของผสงอายอาเภอสามชก

จงหวดสพรรณบร. วารสารวจยมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม 1(2) กรกฎาคม-

ธนวาคม 2556: 128-137.

เบญจมาศ นาควจตร. 2551. ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

และความสขของผสงอาย ในชมรมผสงอายของโรงพยาบาลสงกดสานกการแพทย

กรงเทพมหานคร. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการวจยพฤตกรรมศาสตร

ประยกต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

ปรยาภรณ ตงคณานนต. 2556. การศกษาตลอดชวตสาหรบสงคมไทยสสงคมผสงอาย. วารสารคร

ศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 2(1) มกราคม-มถนายน 2557:

1-8.

ปยพรรณ ตระกลทพย และคณะ. 2552. การศกษารปแบบการสงเสรมสขภาพดานอาหารและการ

ออกกาลงกาย สาหรบผสงอาย ตาบลหอกลาง อาเภอพรหมพราม จงหวดพษณโลก.

รายงานประจาปของศนยสงเสรมสขภาพ 9 จงหวดพษณโลก เขาถงไดจาก

www.hpc9.anamai.moph.go.th/research, สบคน 10 กมภาพนธ 2558.

พณณา ตงวรรณวทย และคณะ. 2554. การพฒนารปแบบการใหความรเรองสขภาพโดยใชสอ

แอนเมชนเพอเสรมศกยภาพชมชนอยางยงยน. รายงานการประชมวชาการระดบชาต

เครอขายวจยสถาบนอดมศกษา ประจาป 2555 ระหวางวนท 16-18 พฤษภาคม 2555

ณ ศนยประชมนานาชาต โรงแรมดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม.

Page 82: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

72

พรพรม ไขชยภม. 2553. ความตองการสวสดการสาหรบผสงอายของเทศบาลตาบลโนนไทย อาเภอ

โนนไทย จงหวดนครราชสมา. วารสารมนษยศาสตร สงคมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

28(1) มกราคม-เมษายน 2554: 85-100.

พชยณรงค กงแกว. 2555. การพฒนารปแบบการจดการกฬาและการออกกาลงกายโดยองคการ

บรหารสวนตาบลสาหรบผสงอาย ในเขตภาคเหนอตอนบน. วารสารวจยราชภฏเชยงใหม

15(1) ตลาคม 2556 – มนาคม 2557: 15-26.

ไพบลย พงษแสงพนธ และยวด รอดจากภย. 2556. การมสวนรวมของชมชนในการสงเสรมสขภาพ

ของผสงอายในภาคตะวนออกของประเทศไทย. วารสารสาธารณสข มหาวทยาลยบรพา 9(2)

กรกฎาคม-ธนวาคม 2557: 13-20.

ภรณ ตงสรตน และวมลฤด พงษหรญญ. 2553. พฤตกรรมการดแลสขภาพของผสงอาย ในเขต

เทศบาลตาบลบางเมอง อาเภอเมอง จงหวดสมทรปราการ. วารสารเผยแพรความรทาง

วชาการและงานวจย มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม 20(1) 2558: 57-69.

มนฑญา กงลา และจรวย กงลา. 2557. พฤตกรรมสงเสรมสขภาพของผสงอายในเขต

รบผดชอบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลทาไฮ อาเภอศรธาต จงหวดอดรธาน.

การประชมวชาการและเสนอผลงานวจยระดบชาต “สรางสรรคและพฒนา เพอกาวหนาส

ประชาคมอาเซยน” ครงท 2 18-19 มถนายน 2558 ณ วทยาลยนครราชสมา อาเภอเมอง

จงหวดนครราชสมา: 101-107.

มนตร เกดมมล. 2555. ปจจยทมผลตอความพงพอใจในคณภาพชวตของผสงอาย. วารสารพฒน

บรหารศาสตร 55(1) มกราคม – มนาคม 2558: 81-102.

มานพ ตนสภายน และธฤษณ ฉตรกมลวรกจ. 2553. รายงานวจยเรอง การประเมนมาตรฐานการ

สงเสรมสวสดภาพและคมครองพทกษสทธผสงอายแบบมสวนรวมในชมชนเทศบาลตาบล

หนองตองพฒนา อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม. เครอขายชมรมผสงอายตาบลหนองตอง

อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม.

เยาวเรศ แตงจวง. 2556. แนวทางการพฒนาคณภาพชวตผสงอายอาเภอลบแล จงหวดอตรดตถ.

วารสารราชภฏเพชรบรณสาร 16(2) กรกฎาคม-ธนวาคม 2557: 84-92.

เยาวลกษณ วงษประภารตน. 2554. รายงานวจยเรอง การศกษาแนวทางการดแลและเสรมสราง

สขภาวะกลมผสงอายบานสนทรายหลวง อ.สนทราย จ.เชยงใหม. สานกงานกองทน

สนบสนนการวจย.

รจราพร ศรพทยากร. 2553. แนวทางการจดสวสดการสงคมผสงอาย ขององคการบรหารสวน

ตาบลบงไหม อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน.

วรวรรณ พลคามน และคณะ. 2558. การจดระบบการดแลและสงแวดลอมทเหมาะสมกบผสงอาย

ในสงคมสงวย. วารสารเศรษฐกจและสงคม 52(3) กรกฎาคม-กนยายน 2558: 17-25.

Page 83: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

73

วชราพรรณ เทพน. 2553. ปจจยทางชวจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการดแลสขภาพผสงอาย

ของผดแลผสงอาย. สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วรศา จนทรงสวรกล. 2552. พฤตกรรมสงเสรมสขภาพและภาวะสขภาพของผสงอายทสถาน

สงเคราะหคนชราจงหวดนครสวรรค วารสารวจยทางวทยาศาสตรสขภาพ 4(2) : กรกฎาคม –

ธนวาคม 2553: 12-20.

วจตร อาวะกล. 2541. เทคนคการประชาสมพนธ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร:

สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วจตรา (ฟงลดดา) วเชยรชม. 2557. รายงานวจยเรองการจดสวสดการสงคมสาหรบผสงอาย.

คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วชย เสนชม และคณะ. 2552. ปจจยพยากรณบทบาทของสมาชกครอบครวในการดแลและ

สงเสรมสขภาพผสงอายตาบลพะวอ อาเภอแมสอด จงหวดตาก. วารสารการพยาบาลและ

สขภาพ 5(2) พฤษภาคม - สงหาคม 2554: 23-33.

วภาพร สทธสาตร และสชาดา สวนนม. 2550. รายงานวจยเรอง พฤตกรรมสงเสรมสขภาพของ

ผสงอายในชมชนเขตความรบผดชอบของสถานอนามยบานเสาหนตาบลวดพรก อาเภอ

เมอง จงหวดพษณโลก . วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพทธชนราช สถาบนพระบรมราชชนก

สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข.

วรช ลภรตนกล. 2546. การประชาสมพนธ. พมพครงท 10. กรงเทพมหานคร: สานกพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วลาวลย รตนา. 2552. พฤตกรรมการดแลสขภาพ และการสนบสนนทางสงคม กบคณภาพชวต

ผสงอาย ชมรมผสงอายโรงพยาบาลสราษฎรธาน. สารนพนธการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วชพลประสทธ กอนแกว. 2557. พฤตกรรมสขภาพของผสงอายทอาศยในเขตเทศบาลตาบล

คลองตาหร อาเภอเมองชลบร. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ

บรหารทวไป มหาวทยาลยบรพา.

วนชย ชประดษฐ. 2554. การศกษาความตองการสวสดการสงคมของผสงอายในเขตเทศบาล

ตาบลลาทบ อาเภอลาทบ จงหวดกระบ. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ.

วนชย นอยจนทร. 2552. การพฒนาความสามารถในการดแลสขภาพตนเองของผสงอายบานปง

เหนอ อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ

สงเสรมสขภาพ มหาวทยาลยเชยงใหม.

Page 84: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

74

สถตแหงชาต, สานกงาน. 2557. รายงานผลเบองตนการสารวจประชากรสงอายในประเทศไทย

พ.ศ. 2557. กรงเทพมหานคร: สานกงานสถตพยากรณ สานกงานสถตแหงชาต.

สมสมย พลาแดง. 2556. ความตองการสวสดการสงคมของผสงอายในเขตองคการบรหารสวน

ตาบลดงพยง อาเภอดอนจาน จงหวดกาฬสนธ. วารสารรฐศาสตรและนตศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ 3(1) มกราคม-มถนายน 2557: 133-148.

สรชย พศาลบตร. 2551. การวจยตลาด. กรงเทพมหานคร: วทยพฒน.

สามารถ ใจเตย และ ดารารตน จาเกด. 2555. พฤตกรรมการสรางเสรมสขภาพของผสงอายใน

เขตเมอง. วารสารราชภฏเพชรบรณสาร 14(2) กรกฎาคม-ธนวาคม 2555: 107-112.

__________. 2557. การพฒนาแนวทางการสรางเสรมสขภาพผสงอายโดยฐานการมสวนรวมของ

ชมชน. วารสารวจยราชภฎเชยงใหม 15(2) เมษายน-กนยายน 2557: 38-45.

สรกล สทธพร ถนจนทร. 2557. การเปดรบขอมลขาวสารดานสขภาพของประชาชนผสงอายในเขต

อาเภอเมองจงหวดพษณโลก. วทยานพนธนเทศศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยนเรศวร.

สรพร สธญญา. 2550. พฤตกรรมการดแลตนเองกบความพงพอใจในชวตของผสงอายในสวน

รมณนาถ กรงเทพมหานคร. สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สค ศรวงศพากร. 2556. รายงานวจยเรองการศกษาพฤตกรรมการเปดรบขาวสารทมความสมพนธ

กบความสามารถในการพงตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร. มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลพระนคร.

สดารตน สดสมบรณ. 2556. สวสดการสงคมของผสงอายในประเทศไทย. วารสารเทคโนโลย

ภาคใต 7(1) มกราคม – มถนายน 2557: 73-82.

อนสรณ เปาสงเนน และคณะ. 2557. พฤตกรรมสงเสรมสขภาพผสงอายในเขตพนทรบผดชอบ

ของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลกดจก อาเภอสงเนน จงหวดนครราชสมา. การ

ประชมหาดใหญวชาการระดบชาต ครงท 6 26 มถนายน 2558 มหาวทยาลยหาดใหญ:

1339-1349.

อนญญา ศรสาอางค. 2552. รายงานวจยเรองการเปดรบ การใชประโยชนและความพงพอใจทม

ตอรายการโทรทศนดานอาหารและสขภาพของผสงอายในเขตกรงเทพมหานคร.

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.

อภษฎา เหลาวฒนพงษ. 2553. ความตองการและแนวทางในการจดสวสดการของผสงอายดาน

อาชพ: โครงการสงเสรมอาชพ พนทกรงเทพมหานคร . วารสารวทยบรการ

มหาวทยาลยสงขลานครนทร 22(3) กนยายน-ธนวาคม 2554: 56-67.

อบล วดแจง. 2556. ความตองการสวสดการสงคมของผสงอายในเขตองคการบรหารสวนตาบล

นครปาหมาก อาเภอบางกระทม จงหวดพษณโลก. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยพษณโลก.

Page 85: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

75

องศมาลน บวแกว. 2552. การดแลสขภาพดวยตนเองรวมกบแรงสนบสนนจากครอบครวทมผลตอ

พฤตกรรมสขภาพของผสงอายโรคขอเขาเสอม อาเภอลอง จงหวดแพร. วทยานพนธศกษา

ศาสตรมหาบณฑต(การสงเสรมสขภาพ) มหาวทยาลยเชยงใหม.

Page 86: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

76

ภาคผนวก

แบบสอบถาม

Page 87: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

77

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอายในกรงเทพมหานคร

*********************************************************************************************

คาชแจง แบบสอบถามนแบงเปน 4 สวน คอ

สวนท 1 ปจจยสวนบคคลของผสงอาย

สวนท 2 การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

สวนท 3 พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

สวนท 4 ความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

แบบสอบถามฉบบนตองการทราบถงการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ พฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเอง และความตองการสวสดการจากรฐของผสงอายในกรงเทพมหานคร ซงผสงอายสามารถ

แสดงความรสก หรอแสดงความคดเหนในการตอบไดอยางอสระ คาตอบของทานไมมขอถกหรอผด

และจะไมมผลกระทบตอทานแตอยางใด ดงนนขอใหผสงอายตอบแบบสอบถามทกขอ ใหตรงกบ

ความรสก และความคดเหน เพอความสมบรณของแบบสอบถามน

ขอขอบคณทกทานทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามน

อาจารยศรสข นาคะเสนย

Page 88: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

78

สวนท 1 ปจจยสวนบคคลของผสงอาย

คาชแจง โปรดกาเครองหมาย ลงใน ( ) ทตรงกบความเปนจรงของทาน

1. เพศ

( ) 1. ชาย ( ) 2. หญง

2. อาย

( ) 1. 60-64 ป ( ) 2. 65-69 ป

( ) 3. 70-74 ป ( ) 4. 75 ปขนไป

3. ระดบการศกษา

( ) 1. ไมไดรบการศกษา ( ) 2. ประถมศกษา

( ) 3. มธยมศกษา/ปวช. ( ) 4. ปวส.

( ) 5. ปรญญาตร ( ) 6. สงกวาปรญญาตร

สวนท 2 การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพของผสงอาย

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ลงในชองวางทางขวาทตรงกบระดบการเปดรบขาวสารเกยวกบ

สขภาพของทาน ขอละ 1 ชอง ซงแตละชองมความหมายดงน

มากทสด หมายถง ผสงอายมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพในขอน

อยในระดบมากทสด มคาเทากบ 5 คะแนน

มาก หมายถง ผสงอายมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพในขอน

อยในระดบมาก มคาเทากบ 4 คะแนน

ปานกลาง หมายถง ผสงอายมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพในขอน

อยในระดบปานกลาง มคาเทากบ 3 คะแนน

นอย หมายถง ผสงอายมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพในขอน

อยในระดบนอย มคาเทากบ 2 คะแนน

นอยทสด หมายถง ผสงอายมการเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพในขอน

อยในระดบนอยทสด มคาเทากบ 1 คะแนน

การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ ระดบการเปดรบขาวสาร

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

สอบคคล

1. บคคลในครอบครว

2. ญาตพนอง

3. เพอน

Page 89: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

79

การเปดรบขาวสารเกยวกบสขภาพ ระดบการเปดรบขาวสาร

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

สอมวลชน

4. วทย

5. โทรทศน

6. หนงสอพมพ

สออนๆ

7. วารสาร/นตยสาร

8. จดหมายขาว/แผนพบ

9. ปายประกาศ

10. การอบรม

11. อนเทอรเนต

สวนท 3 พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ลงในชองวางทางขวาทตรงกบระดบการปฏบตเกยวกบการดแล

สขภาพของทาน ขอละ 1 ชอง ซงแตละชองมความหมายดงน

มากทสด/ทกครง หมายถง ผสงอายมการปฏบตเกยวกบการดแลสขภาพในขอน

ทกวน/เกอบทกวน มคาเทากบ 5 คะแนน

มาก/บอยครง หมายถง ผสงอายมการปฏบตเกยวกบการดแลสขภาพในขอน

สปดาหละ 3-4 ครง มคาเทากบ 4 คะแนน

ปานกลาง/บางครง หมายถง ผสงอายมการปฏบตเกยวกบการดแลสขภาพในขอน

สปดาหละ 1-2 ครง มคาเทากบ 3 คะแนน

นอย/นานๆ ครง หมายถง ผสงอายมการปฏบตเกยวกบการดแลสขภาพในขอน

เดอนละครง/นอยกวานน มคาเทากบ 2 คะแนน

นอยทสด/ไมเคยเลย หมายถง ผสงอายมการปฏบตเกยวกบการดแลสขภาพในขอน

ไมเคยมการปฏบตเลย มคาเทากบ 1 คะแนน

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง ระดบการปฏบต

ทกครง บอยครง บางครง นานๆครง ไมเคยเลย

ดานการปองกนโรค

1. ทานอาบนาและแปรงพนทกวน

2. ทานสวมเสอผาทซกสะอาดแลว

Page 90: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

80

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง ระดบการปฏบต

ทกครง บอยครง บางครง นานๆครง ไมเคยเลย

3. ทานทาความสะอาดหองนอน/หองนา

4. ทานทานอาหารทปรงสกแลว

5. ทานทานอาหารครบ 5 หม

6. ทานลางมอกอนทานอาหาร

7. ทานออกกาลงกายครงละ 20-30 นาท

8. ทานเลอกประเภทการออกกาลงกายท

เหมาะสมกบสขภาพของทาน

9. ทานทากจกรรมเพอยดเสนยดสาย

10. ทานมการตรวจสขภาพประจาป/ตาม

แพทยนด

11. ทานรกษานาหนกตวใหอยในเกณฑ

มาตรฐาน

ดานการสงเสรมสขภาพ

12. ทานหลกเลยงการใชยาเสพตด

13. ทานดมนาสะอาดวนละ 6-8 แกว

14. ทานขบถายอจจาระเปนประจา

15. ทานหลกเลยงการกลนปสสาวะ

16. ทานหลกเลยงการใชยานอนหลบ

17. ทานหลกเลยงเครองดมทมแอลกอฮอล

18. ทานหลกเลยงการสบบหร

19. ทานหลกเลยงอาหารทมไขมนสง

20. ทานหลกเลยงเครองดมทมคาเฟอน

21. ทานหลกเลยงอาหารทมรสหวานจด เคม

จด

22. ทานนอนหลบพกผอนอยางเพยงพอ

23. ทานคลายเครยดดวยการทากจกรรม

ตางๆ

ดานการฟนฟสขภาพ

24. ทานพกผอนอยางเพยงพอขณะเจบปวย

Page 91: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

81

พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง ระดบการปฏบต

ทกครง บอยครง บางครง นานๆครง ไมเคยเลย

25. ทานไมซอยามาทานเอง

26. ทานไปพบแพทยทนททมอาการเจบปวย/

ผดปกต

27. ทานจะปฏบตตนตามคาแนะนาของ

แพทย

28. ทานสามารถสงเกตอาการผดปกตดวย

ตนเอง

29. ทานหาขอมลความรทเปนประโยชนตอ

สขภาพ

30. ทานจดพนทภายในบานใหเหมาะสม/

เปนระเบยบ

สวนท 4 ความตองการสวสดการจากรฐของผสงอาย

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ลงในชองวางทางขวาทตรงกบระดบความตองการสวสดการจาก

รฐของทาน ขอละ 1 ชอง ซงแตละชองมความหมายดงน

มากทสด หมายถง ผสงอายมความตองการสวสดการจากรฐในขอน

อยในระดบมากทสด มคาเทากบ 5 คะแนน

มาก หมายถง ผสงอายมความตองการสวสดการจากรฐในขอน

อยในระดบมาก มคาเทากบ 4 คะแนน

ปานกลาง หมายถง ผสงอายมความตองการสวสดการจากรฐในขอน

อยในระดบปานกลาง มคาเทากบ 3 คะแนน

นอย หมายถง ผสงอายมความตองการสวสดการจากรฐในขอน

อยในระดบนอย มคาเทากบ 2 คะแนน

นอยทสด หมายถง ผสงอายมความตองการสวสดการจากรฐในขอน

อยในระดบนอยทสด มคาเทากบ 1 คะแนน

Page 92: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

82

ความตองการสวสดการจากรฐ ระดบความตองการ

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ดานสขภาพอนามย

1. มการตรวจรกษาพยาบาลฟร

2. มชองทางพเศษสาหรบผสงอายใน

โรงพยาบาล

3. มสถานบรการสาธารณสขใกลบาน

4. มการตรวจเยยมบาน/ใหคาแนะนาการ

ดแลสขภาพจากเจาหนาทสาธารณสข

5. มการบรการแพทยแผนไทย

ดานการศกษา

6. ไดรบความรดานสขภาพ/สวสดการจากรฐ

7. ไดรบความรจากการเผยแพรทางสอตางๆ

8. ไดรบการฝกอบรมดานอาชพ/ความรท

จาเปน

9. ใหโอกาสผสงอายไดแสดงความสามารถใน

ชมชน

10. มสถานทใหผสงอายไดอานหนงสอ/

คนควา

11. มการรณรงคใหสงคมมจตสานก/

ตระหนกถงคณคาของผสงอาย

ดานนนทนาการ

12. มการจดตงชมรมผสงอาย/เครอขาย

ผสงอาย

13. มการลดราคาคาโดยสารตางๆ เพอ

สงเสรมใหผสงอายไดทองเทยวและพกผอน

14. มการจดสนามกฬา/สวนสาธารณะท

เหมาะสม ปลอดภยแกผสงอาย

15. มเจาหนาทใหคาแนะนาการออกกาลง

กายทถกตอง/เหมาะสม

Page 93: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

83

ความตองการสวสดการจากรฐ ระดบความตองการ

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

16. มการจดกจกรรมทางศาสนา/ทองเทยวให

ผสงอาย

17. มการจดกจกรรมสงเสรมความสมพนธใน

ชมชน

ดานทอยอาศย

18. มการจดตงสถานสงเคราะหผสงอายอยาง

ทวถง

19. มการจดสวสดการสงเคราะหแกผสงอาย

ฟร

20. มการจดโครงการเงนกดอกเบยตาเพอ

ปรบปรงทอยอาศยแกผสงอาย

ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน

21. มการจดการรกษาความปลอดภยแก

ผสงอายในอาคาร/สถานทสาธารณะ

22. มหนวยงาน/เจาหนาทรบผดชอบ

ชวยเหลอผสงอายทไดรบอนตรายจากการ

ทารณกรรม การทอดทง และการแสวงหา

ผลประโยชนโดยมชอบ

23. มการจดสงอานวยความสะดวกในสถานท

สาธารณะแกผสงอาย เชน ทางเดน ทจอดรถ

สขา

ดานการแกไขปญหาความยากจนและดอยโอกาส

24. มการเพมจานวนเงนเบยยงชพรายเดอน

แกผสงอายทขาดคนดแล/ไมสามารถประกอบ

อาชพได

25. มการจดตงกองทนในชมชนเพอชวยเหลอ

ผสงอาย

26. มหนวยงาน/เจาหนาทตดตอประสานงาน

แกผสงอายทตองการทางาน

Page 94: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

84

ความตองการสวสดการจากรฐ ระดบความตองการ

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

27. มการจดตงศนยบรการทางสงคมแก

ผสงอายทกเขต

ขอเสนอแนะ

........................................................................................................................................ ............................

……………………………………………………………………………………………………………………………………….…………

………………………………………………………………………………………………….………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………….……………………………………………

Page 95: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

85

ประวตผวจย

Page 96: repository.rmutr.ac.th › bitstream › handle › 123456789 › ... พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู สูงอายุในกรุงเทพมหานคร

86

1. ชอ – นามสกล (ภาษาไทย) นางสาวศรสข นาคะเสนย

(ภาษาองกฤษ) Miss Sirisuk Nakasaney

2. ตาแหนงปจจบน อาจารย

3. หนวยงานทสามารถตดตอได

คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร

264 ถนนจกรวรรด แขวงจกรวรรด

เขตสมพนธวงศ กรงเทพฯ 10100

4. ประวตการศกษา

ปรญญาตร กศ.บ. (สงคมศกษา) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พลศกษา

ปรญญาโท ค.ม. (การสอนสงคมศกษา) จฬาลงกรณมหาวทยาลย

5. สาขาวชาการทมความชานาญพเศษ

สงคมวทยา และ การศกษา

6. ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจย

หวหนาโครงการวจย

1. แรงจงใจในการเลอกศกษาตอระดบปรญญาตรของนกศกษา

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร ปททาวจย 2549

2. พฤตกรรมการเปดรบขาวสาร ความร ความตระหนก และการมสวนรวมในการประหยด

พลงงานของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร ปททาวจย 2551

3. ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกสถานทฝกงานของนกศกษาคณะศลปศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร ปททาวจย 2552

4. พฤตกรรมการทองเทยวเชงสงเสรมสขภาพของประชาชนในการทองเทยวตลาดนา

วดลาพญา อาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม ปททาวจย 2554

5. รปแบบการเรยนรของนกศกษาคณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

รตนโกสนทร ปททาวจย 2555

6. ผลการเรยนรจากการจดการเรยนการสอนวชามนษยกบสงคมทเนนผเรยนใหม

จตสาธารณะ ปททาวจย 2556

7. ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมจตสาธารณะของนกศกษาคณะศลปศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร ปททาวจย 2557

8. การสรางความเขมแขงของชมชนรมแมนานครชยศร จงหวดนครปฐม เพอ

การทองเทยวและการรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน ปททาวจย 2558