[1]

บทท 1

บทน ำ 1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

ปจจบน เทคโนโลยสารสนเทศเขามามบทบาทในชวตประจ าวนของคนเรามากยงขนกวาแตกอน ผใชอนเทอรเนต และเครอขายสงคมออนไลน ไมวาจะเปนเฟซบค ไลน ทวตเตอร ยทบ อนสตาแกรม เปนตน ไดเพมจ านวนมากขนอยางกาวกระโดด เนองจากมอปกรณทผใชสามารถเขาถงอนเทอรเนตไดหลากหลายชนด ทงโนตบคคอมพวเตอร สมารทโฟน แทบเลต สามารถเขาถงไดทกททกเวลา ประกอบกบกบนโยบายของรฐบาลไทยมงเนนแนวทางการพฒนาประเทศไปส ประเทศไทย 4.0 (Thailand 4.0) ดวยการขบเคลอนเศรษฐกจดวยนวตกรรม นนกคอการน าเอาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยในการสรางนวตกรรมใหมๆ ซงจะเปนการชวยยกระดบรายไดของประชากรในประเทศไทยจากประเทศทมรายไดปานกลางไปสประเทศทมรายไดสง ในขณะเดยวกนกตองเผชญกบความทาทายตางๆ อยางมากมาย โดยเฉพาะเรองเกยวกบการละเมดจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เนองจากสงแวดลอมทางคอมพวเตอรมความซบซอนมากขน ผใชมความคาดหวงสงขน จ านวนของผใชงานดานคอมพวเตอรไดเพมขยายขนอยางตอเนอง ระบบการท างานและระบบคอมพวเตอรมการเปลยนแปลง มการเชอมตอเครอขายเพมมากขนเปนล าดบ องคกรและพนกงานเปนจ านวนมากหนมาใชคอมพวเตอรแบบกลมเมฆ (Cloud Computing) ในการท างานและใชงานในการจดเกบขอมล การใหบรการผานอนเทอรเนต รวมถงซอฟตแวรยงมชองโหว มผใชบางคนใชงานคอมพวเตอรอยางขาดคณธรรมและจรยธรรม ไดแก (1). การใชงานคอมพวเตอรอยางขาดความรบผดชอบ (2).การละเมดความเปนสวนตวของผอน (3). การขโมยอตลกษณ (4). การเจาะระบบ การท าลายขอมล การลวงความลบสวนบคคลและองคกร (5). การโจมตดวยไวรสประเภทตางๆ (6). การละเมดลขสทธ (7). การสงอเมลทไมไดรบเชญ รบกวนสรางความร าคาญใหกบผอน (8).การใช Facebook Like ถายทอดสดในเรองทไมเหมาะสม เชน การเปลองผาโชวสดสวนลามกอนาจาร การฆาตกรรมผอน และฆาตวตายตาม (9). การกออาชญากรรมคอมพวเตอรในลกษณะตางๆ เชน การปลอมแปลง การหลอกหลวงทางอนเทอรเนตท าใหผใชคอมพวเตอรทวไปเกดความรสกไมปลอดภย นอกจากน การสอสารและการแลกเปลยนสารสนเทศเปนไปอยางรวดเรวกวางขวาง ไมวาจะเปนการแลกเปลยนขอมลสวนตวหรอองคกร ดงนน องคกรตางๆ จงตองใหความส าคญเกยวกบความมนคงปลอดภยของสารสนเทศดวย เชน ความลบทางธรกจ ขอมลสวนตวของลกคา ขอมลดานการศกษาและขอมลของพนกงาน เปนตน ควรไดรบการดแลปกปองเปนอยางด และระบบขององคกรจะตองสามารถปองกนการกระท าทมงรายของผไมหวงด หรอการกระท าทขดขวางการท างานของคอมพวเตอร ตวอยางเชน เรองราวเกยวกบจรยธรรมและความปลอดภยของเทคโนโลยสารสนเทศ

[2]

มปรมาณเพมมากขน ตามทไดมการด าเนนการศกษาเกณฑการเปรยบเทยบบรษทในสหรฐอเมรกา โดยสถาบนโพนมอน เมอเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 2010 พบวาการโจมตทางไซเบอรไดกลายเปนเหตการณทเกดขนรวมกน แตละบรษท รวม 45 บรษท จากรายงานการศกษายงพบอกวา บรษทเหลานน ไดตกเปนเหยอการโจมตอยางนอย 1 ครงตอสปดาห แสดงใหเหนถงการเพมขนของเหตการณดานความปลอดภยของคอมพวเตอร ทมการส ารวจองคกรมากถง 443 องคกรในสหรฐ ทสงคนตอบแบบสอบถาม ในป ค.ศ. 2009 ส าหรบในประเทศไทย มรายงานจากหนงสอพมพ "ประชำชำตธรกจ" (ฉบบออนไลน) วนท 19 มถนายน พ.ศ.2558 พบวา สถตขอมลภยคกคามไซเบอรทรวบรวมโดย ศนยประสานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย หรอไทยเซรต (ThaiCERT) พบวา ป พ.ศ.2557 ทผานมา มการแจงเหตภยคกคาม จ านวน 4,008 กรณ และ 3 อนดบแรก ไดแก การโจมตดวยโปรแกรมไมพงประสงค (Malicious Code) 40.1% (1,735 กรณ) การหลอกลวงออนไลน (Fraud) เพอการไดมาซงขอมลหรอทรพยสนของผอน 26.4% (1,010 กรณ) และการบกรก/เจาะระบบคอมพวเตอรจนสามารถดงขอมลไดส าเรจ (Intrusion) 19.8% (711 กรณ) ขณะท 5 เดอนแรกของป พ.ศ.2558 มการแจงแลว 1,797 กรณ อนดบแรกเปนการโจมตดวยมลแวร 644 กรณ การหลอกลวงออนไลน 503 กรณ ความพยายามบกรกเขาระบบ 324 กรณ และเจาะระบบไดส าเรจ 323 กรณ ดวยสาเหตดงกลาว ผวจยจงตองการศกษาวเคราะหถงปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ทมผลกระทบตอวถชวตความเปนอยของคนในสงคมอดมศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล แนวคด หลกกำร ทฤษฏทำงคณธรรมจรยธรรม

แนวคด หลกการ ทฤษฏ รวมทงหลกค าสอนทางศาสนาตางๆ มอยมากมาย ผบรหารควรศกษานอมน ามาพจารณาเปนแนวทางปฏบตตนและการด าเนนงาน หลกค าสอนทจะน ามาพอเปนตวอยางตอไปนมทงจากค าสอนทางศาสนา หลกปรชญา แนวคดของนกปราชญทงในอดตกาล และแนวใหม ทงของประเทศทางตะวนตก และประเทศตะวนออก ทมปรากฎในเวบไซต www.baanjomyut.com มรายละเอยดดงตอไปน คอ:

ตามหลกของจรยศาสตรนน พระพทธเจาทรงสอนพทธจรยศาสตรอนเปนหลกค าสอนทาง พระพทธศาสนาไดทรงบญญตไว เพอเปนมาตรฐานความประพฤตของมนษย โดยแบงออกเปน 3 ระดบ ไดแก

1. พทธจรยศาสตรระดบตน บญญตไวเพอความสงบเรยบรอยของสงคม หลกธรรม คอ ศล 5 ธรรม 5 ทศ 6 เปนตน

2. พทธจรยศาสตรระดบกลาง บญญตไวเพอใหทกคนประพฤตปฏบตอบรมขดเกลาตนเองใหมคณธรรมสงขน หลกธรรม คอ ศล 5 กศลกรรมบถ 10

3. พทธจรยศาสตรระดบสง เปนจรยศาสตรเพอพฒนาตนเปนอรยบคคล หลกธรรม คอ มรรค 8 สวนหวใจส าคญของพทธจรยศาสตร หรอหวใจส าคญของพระพทธศาสนากคอ

1. ไมท าชวทงปวง 2. ท ากศลคอความดใหพรงพรอม 3. ท าจตของตนใหผองแผว

[3]

พระรำชวรมน : ประยทธ ปยตโต (2562:2). พระนกปราชญทางพระพทธศาสนาไดกลาวถงความหมายของจรยธรรมเอาไววา จรยธรรมในความหมายอยางกวาง หมายถง กำรด ำเนนชวตควำมเปนอย กำรคลองชวตกำรใชชวตกำรเคลอนไหวของชวตทกดำนทกระดบ ทงทำงกำย ทำงวำจำ ทำงใจ กำรปฏบตกรรมฐำนเจรญสมำธ บ ำเพญสมถะ เจรญวปสสนำ จากนยามขางตน แมวาจรยธรรมไมสามารถแยกเดดขาดจากศลธรรม แตค าวาจรยธรรม จะมความหมายกวางกวาศลธรรม เพราะศลธรรมเปนหลกค าสอนทางศาสนาทวาดวยความประพฤตปฏบตชอบ สวนจรยธรรม หมายถง หลกแหงความประพฤตปฏบตชอบ ซงมรากฐานอยบนหลกค าสอนของศาสนา ปรชญาและขนบธรรมเนยมประเพณ เปนแนวทางประพฤตปฏบตตนเพอการบรรลถงสภาพชวตอนทรงคณคาทพงประสงค ทงน เหตทจรยธรรมมกองอยกบศาสนา เนองจากค าสอนทางศาสนามสวนสรางระบบจรยธรรมใหสงคม แตไมไดหมายความวาจรยธรรมองอยกบหลกค าสอนทางศาสนาเพยงอยางเดยว แททจรงจรยธรรมยงหยงรากอยบนวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ และโดยนยน บางทานเรยกหลกแหงความประพฤตอนเนองมาจากค าสอนทางศาสนาวา ศลธรรม และเรยกหลกแหงความประพฤตอนพฒนามาจากแหลงอนวาจรยธรรม นอกจากนจรยธรรมยงมใชกฎหมาย เนองจากกฎหมายเปนสงบงคบใหคนท าตาม และมบทลงโทษส าหรบผฝาฝน สาเหตทคนเคารพเชอฟงกฎหมายเพราะกลวถกลงโทษ ขณะทจรยธรรมไมมบทลงโทษ ดงนน คนมจรยธรรมเพราะมแรงจงใจ อยางไรกตาม กฎหมายกมสวนเกยวของกบจรยธรรมในฐานะเปนแรงหนนจากภายนอกเพอใหคนมจรยธรรม

สวนค าวา จรยศาสตร มาจากภาษาสนสกฤต 2 ค า คอ จรย หมายถงความประพฤต กบ ศาสตร หมายถงความร ถาจะแปลความตามตวอกษร จรยศาสตร หมายถงความรเกยวกบความประพฤต จรยศาสตรในภาษาองกฤษ คอ Ethicslซงมาจากค าภาษากรกวา Ethos มความหมายวา Customllคอ ขนบธรรมเนยม หรอ ธรรมเนยมปฏบต และค าวา Ethics มความหมายวา ศาสตรแหงศลธรรม (Science of Morals) ทงน ตามพจนานกรมราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ไดใหความหมายจรยศาสตรวา เปนปรชญาสาขาหนงวาดวยความประพฤต และการครองชวต วาอะไรด อะไรชว อะไรถก อะไรผด หรออะไรควร อะไรไมควร

ดงนน จรยศาสตรจงหมายถง ความร หลกการ หรอทฤษฎทใชเหตผลแยกความดออกจากความชว เปนสาขาหนงของปรชญา และเปนศาสตรทเปนบรรทดฐานของความประพฤตของมนษย ท าใหจรยศาสตรมความเดนชดแตกตางไปจากศาสตรทมรปแบบอน ๆ อาท คณตศาสตร ตรรกศาสตร และวทยาศาสตรเชงผสสะตางๆ (Empirical Sciences) เชน เคม และฟสกส นอกจากน ยงมค าทมความหมายใกลเคยงกบค าวาจรยธรรม ซงบางกรณอาจกอใหเกดความสบสน มการน าไปใชในความหมายทแตกตางกน และไมตรงกบความหมายทแทจรง อาทค าวา จรรยา คณธรรม ศลธรรม จรรยาบรรณ มโนธรรม มารยาท ธรรมาภบาล กลาวคอ

“จรรยา” (Etiquette) หมายถง ความประพฤต กรยาทควรประพฤตในหมคณะ เชน จรรยาคร จรรยาต ารวจ ฯลฯ

“คณธรรม” (Virtue) คอ คณ + ธรรมะ เปนคณงามความดทเปนธรรมชาต กอใหเกดประโยชนตอตนเองและสงคม คณธรรมจงเปนจรยธรรมทแยกเปนรายละเอยดแตละประเภท หากประพฤตปฏบตอยางสม าเสมอกจะเปนสภาพคณงามความดทางความประพฤตและจตใจของ ผนน คณธรรมจงเปนจรยธรรมทฝกฝนจนเปนนสย เชน ซอสตย ขยน อดทน เสยสละ รบผดชอบ

[4]

“จรรยาบรรณ” (Code of Conduct) หมายถง ประมวลความประพฤตทผประกอบอาชพการงานแตละอยางก าหนดขน เพอรกษาและสงเสรมเกยรตคณ ชอเสยง และฐานะของสมาชก

“มโนธรรม” (Conscience)หมายถง ความรสกผดชอบชวด ความรสกวาอะไรควรท า อะไรไมควรท า เชอกนวา มนษยทกคนมมโนธรรม เนองจากบางขณะเราจะเกดความรสกขดแยงในใจระหวางความรสกวาตองการท าสงหนง และรวาควรท าอกสงหนง “มารยาท” (Manner) หมายถง กรยา วาจา ทสงคมก าหนดไวเปนทยอมรบในกลมแตละทองถนซงมแตกตางกนไป

“ธรรมาภบาล” (Good Governance) หมายถง การจดการปกครอง การบรหารกจการบานเมอง การควบคมดแลกจการ การก ากบดแลทด อนเปนเรองทเกยวของกบกระบวนการ (Process) และระบบ (System)lซงองคการหรอสงคมไดมการปฏบตหรอด าเนนการ (Operate) ปกครองดวยคณความด ซอตรงตอกน มนคงในสญญาทมตอกน ซงจะครอบคลมประเดนเรองการมสวนรวมของประชาชน นตธรรม ความโปรงใส การตอบสนอง การแสวงหาฉนทามต ความถกตอง ความเสมอภาค ยตธรรม เทยงธรรม ประสทธผลและประสทธภาพ ภาระรบผดชอบ นอกจากน ยงค าทมความเกยวของกบค าวา จรยธรรม อกหนงค า คอ ค าวา ทศพธราชธรรม (Virtues of the King) ซงหมายถงจรยวตร 10 ประการทพระเจาแผนดนทรงประพฤตเปนหลกธรรมประจ าพระองค หรอเปนคณธรรมประจ าตนของผปกครองบานเมอง ใหมความเปนไปโดยธรรมและยงประโยชนสขใหเกดแกประชาชน ถอไดวาเปนหลกจรยธรรมอกอนหนงส าหรบนกการเมอง ทตองน าไปปฏบตในหนาททางการงานการปกครอง คณธรรมทง 10 ประการ สามารถแจกแจงได ดงน

ทำน คอ การให การเสยสละ การใหน าใจ ศล คอ ความประพฤตทดงาม ทง กาย วาจา ใจ ใหปราศจากโทษ บรจำค คอ การเสยสละความสขสวนตน เพอความสขสวนรวม ควำมซอตรง คอ ความซอตรงในฐานะทเปนผปกครอง ด ารงอยในสตยสจรต ควำมออนโยน คอ การมอธยาศยออนโยน เคารพในเหตผลทควร มสมมาคารวะตอ ผอาวโส ควำมเพยร คอ ความอตสาหะในการปฏบตงาน โดยปราศจากความเกยจคราน ไมโกรธ คอ ไมมงรายผอน แมจะลงโทษผท าผดกท าตามเหตผล ควำมไมเบยดเบยน คอ การไมกอทกขหรอเบยดเบยนผอน ควำมอดทน คอ การรกษาอาการ กาย วาจา ใจใหเรยบรอย การอดทนตอสงทงปวง ควำมยตธรรม คอ ความหนกแนน ถอความถกตอง เทยงธรรมเปนหลก

จากทกลาวมาขางตนค าวาจรยธรรม คณธรรม ศลธรรม จรรยาบรรณ ลวนมเปาหมายเพอการควบคมตนเอง และสงผลตอพฤตกรรมของบคคลนน สวนค าวาธรรมาภบาลใชเพอเปนกลไกควบคม โครงสราง ระบบ และกระบวนการสงผลตอการปฏบตงานของหนวยงานหรอองคกร กลาวโดยสรปจรยธรรมคอ สงทมอยแลวในตวมนษย โดยธรรมชาต ซงจะตองพฒนาขนโดยอาศยกฎเกณฑความประพฤตทมนษยควรประพฤตทไดจากหลกการทางศลธรรม หลกปรชญา วฒนธรรม กฎหมายหรอจารตประเพณ เพอประโยชนสขแกตนเองและสงคม นอกจากน จรยธรรมยงใชเปนแนวทางประกอบการตดสนใจเลอกความประพฤต การกระท าทถกตองเหมาะสมในแตละสถานการณ เปนศลธรรมทใชเฉพาะกลม

ม.ร.ว.คกฤทธ ปรำโมช (2562:1). อดตนายกรฐมนตรและนกคดนกเขยนทานหนงไดกลาวถงความหมายของจรยธรรมเอาไววา “จรยธรรมของสงคมไทยขนอยกบระบบศลธรรมของ

[5]

พทธศำสนำวำ ก ำหนดหลกในกำรปฏบตในชวตประจ ำไวอยำงไร หลกจรยธรรมกจะก ำหนดใหปฏบตตำมนน”

ทงน จรยธรรมมาจากค าวา จรย กบ ธรรมะ จรย หมายถง ความประพฤต กรยาทควรประพฤต ธรรมะหมายถง คณความด ค าสงสอนในศาสนา หลกประพฤตปฏบตในศาสนา ความจรง ความยตธรรม ความถกตอง กฎเกณฑ กฎหมาย สงของทงหลาย เมอพจารณาตามรปค าจากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2535 ใหค านยามวา “จรยธรรม” คอ ธรรมทเปน ขอประพฤตปฏบต ศลธรรม กฎศลธรรม

แสง จนทรงำม (2562:1) นกปราชญทางพระพทธศาสนาอกทานหนง ไดกลาวถงจรยธรรมเอาไววา จรยธรรมกบคานยมมความหมายแตกตางกนเฉพาะในทางทฤษฎ แตในทางปฏบตยากทจะชใหเหนความแตกตางกนอยางชดเจน กลาวคอ

จรยธรรม หมายถง คณสมบตทางความประพฤต ทสงคมมงหวงใหคนในสงคมนนประพฤต มความถกตองในความประพฤต มเสรภาพภายในขอบเขตของมโนธรรม (Conscience) เปนหนาทท สมาชกในสงคมพงประพฤตปฏบตตอตนเอง ตอผอน และตอสงคม ทงนเพอกอใหเกดความเจรญรงเรองขนในสงคม การทจะปฏบตใหเปนไปเชนนนได ผปฏบตจะตองรวาสงใดถกสงใดผด

คำนยม หมายถง ความโนมเอยง หรอแนวทางทคนจะประพฤตตนไปในแนวทางใดแนวทางหนงทตวเองไดพจารณาไตรตรองแลววา เปนสงทดส าหรบตนหรอสงคมยอมรบนบถอและปฏบตตามแนวคดนน ๆ อยางสม าเสมอ อยางนอยกชวงระยะเวลาหนง คานยมมความหมายถงแนวคดเกยวกบความดงามในความประพฤต โดยผานการพจารณาอยางรอบคอบถงผลทจะเกดขนจากความประพฤตนน ๆ ถาหากเปนเพยงเจตคต (Attitude) ความเชอ (Belief) ยงไมอาจเรยกไดวาเปนคานยมจนกวาจะไดพจารณาถงผลทจะตามมาจากความประพฤตหรอการกระท านนๆ อยางรอบคอบและมการปฏบตตามอยางสม าเสมอ

นอกจากน ยงเหนวาโครงสรางของแนวคดดานจรยธรรม จะประกอบดวยคณธรรมหลายประการ ซงสวนมากมาจากค าสอนทางศาสนา ดงน

1. ความรบผดชอบ (Accountability) คอ ความมงมนทจะปฏบตหนาทดวยความผกพน ดวยความพากเพยร และความละเอยดรอบคอบ ยอมรบผลการกระท าในการปฏบตหนาท เพอใหบรรลผลส าเรจตามความมงหมาย ทงพยายามทจะปฏบตหนาท ใหดยงขน

2. ความซอสตย (Honesty) คอ การประพฤตอยางเหมาะสม และตรงตอความเปนจรง ประพฤต ปฏบต อยางตรงไปตรงมา ทงกาย วาจา ใจ ตอตนเองและผอน

3. ความมเหตผล (Rationality) คอ ความสามารถในการใชปญญา ในการประพฤตปฏบต รจกไตรตรอง พสจนใหประจกษ ไมหลงงมงาย มความยบยงชงใจ โดยไมผกพนกบอารมณและความยดมนของตนเอง ทมอยเดมซงอาจผดได

4. ความกตญญกตเวท (Gratitude) คอ ความรส านกในอปการคณหรอบญคณทผอนมตอเรา 5. ความมระเบยบวนย (Disciplined) คอ การควบคมความประพฤตปฏบตใหถกตองและ

เหมาะสมกบจรรยามารยาท ขอบงคบ ขอตกลง กฎหมาย และศลธรรม 6. ความเสยสละ (Sacrifice) คอ การละความเหนแกตว การใหปนแกบคคลทควรใหดวย

ก าลงกาย ก าลงสตปญญา รวมทงการรจกสลดทงอารมณรายในตนเอง 7. การประหยด (Thrifty) คอ การใชสงของพอเหมาะพอควรใหไดประโยชนมากทสด ไมใหม

[6]

สวนเกนมากนก รวมทงการรจกระมดระวง รจกยบยงความตองการใหอยในกรอบและขอบเขตทพอเหมาะ

8. ความอตสาหะ (Diligence) คอ ความพยายามอยางเขมแขง เพอใหเกดความส าเรจในงาน 9. ความสามคค (Harmony) คอ ความเปนน าหนงใจเดยวกน มความพรอมเพรยงรวมมอกน

กระท ากจการใหส าเรจลลวงดวยด โดยเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตว 10. ความเมตตาและกรณา (Loving Kindness and Compassion) คอ ความรกใคร

ปรารถนาจะใหผอนมสข กรณา หมายถง ความสงสาร คดจะชวยใหผอนพนทกข 11. ความยตธรรม (Justice) คอ การปฏบตดวยความเทยงตรง สอดคลองกบความเปนจรง

และเหตผล ไมมความล าเอยง ควำมส ำคญของคณธรรมจรยธรรม

คณธรรมจรยธรรมนบวาเปนพนฐานทส าคญของคนทกคนและทกวชาชพ หากบคคลใดหรอวชาชพใดไมมคณธรรมจรยธรรมเปนหลกยดเบองตนแลวกยากทจะกาวไปสความส าเรจแหงตนและแหงวชาชพนนๆ ทยงกวานนกคอการขาดคณธรรมจรยธรรมทงในสวนบคคลและในวชาชพ อาจมผลรายตอตนเอง สงคมและวงการวชาชพในอนาคตไดอกดวย ดงจะพบเหนไดจากการเกดวกฤตศรทธาในวชาชพหลายแขนงในปจจบน ทงวงการวชาชพคร แพทย ต ารวจ ทหาร นกการเมองการปกครอง ฯลฯ จงมค ากลาววาเราไมสามารถสรางครดบนพนฐานของคนไมด และไมสามารถสรางแพทย ต ารวจ ทหารและนกการเมองทด ถาบคคลเหลานนมพนฐานทางนสยและความประพฤตทไมด ดงพระบรมราโชวาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ ในพระราชพธบวงสรวงสมเดจพระมหากษตร-ยาธราช ณ ทองสนามหลวง เมอวนจนทรท 5 เมษายน พ. ศ.2525 ไว ดงน

“.....การจะท างานใหสมฤทธผลทพงปรารถนา คอใหเปนประโยชนและเปนธรรมดวยนน จะอาศยความรแตเพยงอยางเดยวมได จ าเปนตองอาศยความสจรต ความบรสทธใจ และความถกตองเปนธรรม ประกอบดวย เพราะเหตวาความรนน เสมอนเครองยนตทท าใหยวดยานเคลอนทไปไดประการเดยว สวนคณธรรมดงกลาวแลว เปนเสมอนหนงพวงมาลยหรอหางเสอ ซงเปนปจจยทน าทางใหยวดยานด าเนนไปถกทางดวยความสวสด คอ ปลอดภย บรรลจดประสงค..”

จรยธรรมจงเปนสงส าคญในสงคม ทจะน าความสขสงบและความและความเจรญกาวหนามาสสงคมนนๆ เพราะเมอคนในสงคมมจรยธรรม จตใจกยอมสงสง มความสะอาด และสวางในจตใจ จะท าการงานใดกไมกอใหเกดความเดอดรอน ไมกอใหเกดทกขแกตนเองและผอน เปนบคคลมคณคามประโยชน และสรางสรรคคณงามความด อนเปนประโยชนตอบานเมองตอไป

วศน อนทสระ (2562 : 6-9) นกปราชญทางพระพทธศาสนาไดกลาวถงความส าคญและประโยชนของจรยธรรมดงจะกลาวโดยยอดงน

1.จรยธรรมเปนรากฐานอนส าคญแหงความเจรญรงเรอง ความมนคงและความสงบสขของปจเจกชน สงคมและประเทศชาตอยางยง รฐควรสงเสรมประชาชนใหมจรยธรรมเปนอนดบแรก เพอใหเปนแกนกลางของการพฒนาดานอนๆ ทงเศรษฐกจ การศกษา การเมองการปกครอง ฯลฯ การพฒนาทขาดจรยธรรมเปนหลกยดยอมเกดผลรายมากกวาด เพราะผมความรแตขาดคณธรรม ยอมกอใหเกดความเสอมเสยไดมากกวาผดอยความร โดยทานกลาววา “ผมความรแตไมรวธทจะประพฤตตน ยอมกอใหเกดความเสอมเสยไดมากกวาผมความรนอย ถาเปรยบความรเหมอนดน จรยธรรมยอมเปนเหมอนน า ดนทไมมน ายดเหนยวเกาะกมยอมเปนฝนละอองใหความร าคาญ

[7]

มากกวาใหประโยชน คนทมความรแตไมมจรยธรรมจงมกเปนคนทกอความร าคาญหรอเดอดรอนใหแกผอนอยเนองๆ”

2. การพฒนาบานเมอง ตองพฒนาจตใจคนกอน หรออยางนอยกใหพรอมๆไปกบการพฒนา เศรษฐกจ สงคม การศกษาวชาการอนๆ เพราะการพฒนาทไมมจรยธรรมเปนแกนน านนจะสญเปลาและเกดผลเสยเปนอนมากท าใหบคคลลมหลงในวตถและอบายมข การทเศรษฐกจตองเสอมโทรม ประชาชนทกขยาก เพราะคนในสงคมละเลยจรยธรรม กอบโกยทรพยสนเปนประโยชนสวนตวมากเกนไปขาดความเมตตาปราณ แลงน าใจในการด าเนนชวตซงกนและกน

3. จรยธรรม มไดหมายถง การถอศล กนเพล เขาวดฟงธรรม จ าศลภาวนา โดยไมชวยเหลอท าประโยชนใหแกสงคม แตจรยธรรมหมายถงความประพฤต การกระท าและความคดทถกตองเหมาะสมการท าหนาทของตนอยางถกตองสมบรณ เวนสงควรเวน ท าสงควรท า ดวยความฉลาดรอบคอบ รเหตรผลถกตองตามกาลเทศะและบคคล ดงนนจะเหนวาจรยธรรมจงจ าเปนและมคณคาส าหรบทกคนในทกวชาชพทกสงคม สงคมจะอยรอดดวยจรยธรรม

4. การทจรต คดโกง การเบยดเบยนกนในรปแบบตางๆอนเปนเหตใหสงคมเสอมโทรม มสาเหตมาจากการขาดจรยธรรมของคนในสงคม ทรพยากรธรรมชาตในโลกนนาจะพอเลยงชาวโลกไปไดอกนาน ถาชาวโลกชวยกนละทงความละโมบโลภมาก แลวมามชวตอยอยางเรยบงาย ชวยกนสรางสรรคสงคม ยดเอาจรยธรรมเปนทางด าเนนชวต ไมใชยดเอาลาภยศความมหนามตาในสงคมเปนจดหมาย ถาสงนนจะเกดขนกถอเปนเพยงผลพลอยไดและน ามาใชเปนเครองมอในการประพฤตธรรม เชน อาศยลาภผลเปนเครองมอในการบ าเพญสาธารณประโยชนอาศยยศและความมหนามเกยรตในสงคมเปนเครองมอในการจงใจคนผเคารพนบถอเขาหาธรรม

5. จรยธรรมสอนใหเราเลกดหมนกดขคนจน ใหเอาใจใสดแลเอออาทรตอผสงอาย ซงเปนบพการของชาต สอนใหเราถอมตวเพอเขาหากนไดดกบคนทงหลาย และไมวางโตโอหงอวดดหรอกาวราวผอน สอนใหเราลดทฏฐมานะลงใหมากๆเพอจะไดมองเหนสงตางๆตามความจรง ไมหลงส าคญตววารดกวา มความสามารถกวาใคร ผน าทมจรยธรรมสงยอมเปนทเคารพกราบไหวของทงหลายไดอยางสนทใจ เราควรเลอกผน าทสามารถน าความสงบสขทางใจมาสมวลชนไดดวย เพอสนตสขจะเกดขนทงภายในและภายนอก ความแขงแกรงทางก าลงกายก าลงทรพยและอาวธนน ถาปราศจากความแขงแกรงทางจรยธรรมเสยแลว บคคลหรอประเทศชาตจะมนคงอยไดไมนาน สงคมทเจรญมนคงตองมจรยธรรมเปนเครองรบรอบหรอเปนแกนกลาง เหมอนถนนทมนคงหรอตกทแขงแรง เขาใชคอนกรตเสรมเหลกแมเหลกจะไมปรากฏออกมาใหเหนภายนอก แตมความส าคญอยภายในนายชางยอมรด ท านองเดยวกนกบบณฑตยอมมองเหนอยางแจมแจงวาจรยธรรมมความส าคญในสงคมเพยงใด

โสครำตส (2560: 1) กลาวถงคณธรรมวา คณธรรมคอความร การแสวงหาความรเกยวกบศลธรรม จรยธรรม คอการแสวงหาคณธรรม เพราะคณธรรมคอความรทแทจรง ถาบคคลรและเขาใจถงธรรมชาตของความดจรงๆ แลว เขาจะไมพลาดจากการประกอบความดละเวนความชว คณธรรมทท าใหคนเปนมนษยม 5 ประการ คอ

1. ปญญา หรอความร หมายถง รวาอะไรด อะไรไมด 2. การปฏบตหนาททางศาสนา คอ การท าความด การเคารพยกยองสงทควรเคารพ เชน

พระผเปนเจา พระธรรม การปฏบตตามค าสอนของศาสนา 3. ความกลาหาญ คอกลาในสงควรกลาและกลวในสงควรกลว

[8]

4. การควบคมตนเอง คอ การใชปญญาควบคมอารมณ ความรสก 5. ยตธรรม คอการปฏบตตอผอน และตอตนเองอยางเหมาะสม ไมเบยดเบยนตนเองและ

ผอน เพลโต (2560:1) กลาววา คณธรรม คอ การปฏบตทดตามหนาทของวญญาณ และคณธรรม

ไมสารถเกดขนไดโดยบงเอญ เพราะมนษยจะตองรวาเขาก าลงท าอะไร เพออะไร และท าอยางไร คณธรรมจงเกดขนจากความร ไมใชความรทฤษฏ แตเปนความรทมาจากการปฏบตจรง คณธรรมตามแนวคดของเพลโต ม 4 ประการ คอ

1. ปญญาหรอความร คอการหยงรวาอะไรถก อะไรผด อะไรด อะไรไมด อะไรควรประพฤตหรอไมควรประพฤต

2. ประมาณ คอ การรจกควบคมตวเองใหอยในขอบเขตของจดมงหมายชวต มความรบผดชอบ รจกบทบาทหนาทของตนเอง

3. กลาหาญ คอ กลาเสยงตอความยากล าบาก อนตราย เพออดมการณของตนเอง หรอดวยความมนใจวาไดกระท าดทสดแลว

4. ยตธรรม คอการใหแกทกคนอยางเหมาะสม เชน การใหแกตนเอง ครอบครว มตรสหาย ผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา อยางมเหตผลอนควร

อรสโตเตล (2560:1) ไดน าคณธรรมของเพลโต มาอธบายวาคณธรรม ไดแก การเดนสายกลางระหวางความไมพอดกบความพอด หรอคณธรรมคอความพอดพองาม ไมเอยงสดไปทางดานใดดานหนง เชน ความกลาหาญจะอยระหวางความบาบนกบความขลาด ความสภาพอยระหวางความขอายกบความไรยางอาย และความเออเฟออยระหวางความฟมเฟอยกบความตระหน คณธรรมจงแบงออกเปน 2 ประเภทคอ

1. คณธรรมทางสตปญญา เปนเรองของความรทงภาคทฤษฏและภาคปฏบต เปนสวนหนงของวญญาณทมเหตผล และหนาทของวญญาณคอการรและคนหาความจรงนนเอง

2. คณธรรมทางศลธรรม เปนสวนหนงของวญญาณ อยในรปค าสอน ละมงเพอความดงาม คนมคณธรรมกคอคนทมความพอด ท าดวยเจตนาด มเหตผล เหนแกสวนรวม อรสโตเตลเสนอคณธรรมพเศษไว 4 ประการ คอ มตรภาพ ประมาณ กลาหาญ และยตธรรม ดงนน จะเหนไดวา แนวคด หลกการ ทฤษฏทางคณธรรมจรยธรรมนน มความสอดคลองสมพนธกน ไมวาจะเปนหลกค าสอนในทางพระพทธศาสนา และหลกปรชญาทงประเทศทางตะวนออก และตะวนตก ในสวนทวาสมพนธกบหลกของค าสอนในทางพระพทธศานา ซงจดเปนหลกพทธจรยศาสตรระดบตน ทพระพทธเจาไดทรงบญญตไว เพอความสงบเรยบรอยของคนในสงคม เชน หลกของศล 5 ขอท 2 ทวา อทนนาทานา เวรมณ หมายถง การเวนจากการลกทรพย หรอทรพยทเจาของเขาไมไดใหสอดคลองกบความหมายในการไมละเมดจรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก การไมลกทรพยทเปนฮารดแวร ซอฟตแวร ขอมล การเจาะระบบเพอลวงความลบทางการคาตา งๆ รวมถงทรพยสนทางปญญาอนๆ แนวคด หลกกำร ทฤษฏเรองควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ กำร บ. เชอรร : Gary B. Shelly (2006:556) ไดแสดงทรรศนะเกยวกบเทคโนโลยการรกษาความมนคงปลอดภยทางเทคโนโลยสารสนเทศดวยระบบทเรยกวา ไบโอเมตทรกซเทคโนโลย (Biometrics Technologies) คอ เทคโนโลยทส าหรบยนยนตวบคคล โดยผสมผสานเทคโนโลย

[9]

ทางดานชวภาพ และทางการแพทยเขาดวยกน หรอแนวคดการน าเอาเทคโนโลยดานชวภาพทางการแพทย และเทคโนโลยดานคอมพวเตอรมาบรณาการเขาดวยกน เพอใชก าหนดหรอระบคณลกษณะเฉพาะสวนบคคลทงดานกายภาพ และพฤตกรรม ไดแก ลายพมพนวมอ ฝามอ มานตา ใบหนา เสยงพด ลายเซน ดเอนเอ เปนตน ซงการพสจนคณลกษณะเฉพาะสวนบคคลดวยวธการเชนน เปนวธการทแมนย าและไดรบความนาเชอถอมากทสด เนองจากมนษยทเกดมาทกคน ยอมมลกษณะเฉพาะเหลานไมเหมอนกน แมกระทงพนองฝาแฝดทเกดไลเลยกนเพยงไมกนาท เคยมผลสรปทางวทยาศาสตรกลาววา มนษยชาตจ านวน 600 ลานคน เมอผานมาเปนระยะเวลา 300 ป จะมโอกาสทลายนวมอซ ากนเพยง 1 คเทานน ในสวนของทารกเมออยในครรภมารดาเปนเวลา 7 เดอนกมลายนวมอเปนของตวเอง ครนเมอเจรญเตบโตขนมาเปนผใหญ เสนลายมอเหลานนไมไดเปลยนแปลงเลย เมอพบอบตเหตกบลายนวมอ ลายมอ รางกายกจะท าการซอมแซมสวนทสกหรอไดดงเดม เพราะฉะนนธรรมชาตของลายมอจงเปนเอกลกษณของแตละบคคล (www.hitop.co.th) ลกษณะการท างานของเทคโนโลย Biometrics นน จะมการแปลคณลกษณะเฉพาะสวนบคคลผานเขาไปทางอปกรณน าเขาขอมล (Input) และแปลงเปนรหสดจตอล เพอท าการเปรยบเทยบกบรหสดจตอลทถกจดเกบไวในคอมพวเตอร ถารหสดจตอลในคอมพวเตอรนนไมสมพนธกบ (Match) รหสคณลกษณะสวนบคคล คอมพวเตอรนนกจะปฏเสธการเขาถงขอมลนนทนท Biometrics เทคโนโลย ทไดรบความนยมอยางแพรหลายในปจจบนมหลายประเภท คอ : เครองสแกนลายพมพนวมอ (Fingerprint Scanner) ซงราคาปจจบนประมาณ 1 ดอลลาร

สหรฐ โดยสามารถน าเอาเทคโนโลยนไปใชภายในบาน หรอในธรกจขนาดเลก บางบรษทซอเครองคอมพวเตอรชนดทมเครองพมพลายนวมอตดกบแปนพมพมาดวย เพอใหพนกงานพมพลายนวมอแทนการเขาชอผใช (User Name) และรหสผาน (Password) กอนเขาใชงานคอมพวเตอร, โนตบค คอมพวเตอร หรอแมกระทงการเขาสเวบไซต ตามรานขายของช า และรานขายปลก ในปจจบนมการน าเอาเครองสแกนลายพมพนวมอเขาไปใชกนเปนจ านวนมาก โดยเฉพาะเกยวกบเรองการช าระเงน ไมวาลกคาจะอยทไหน ลกคาสามารถผานการพมพลายนวมอลงบนเครองพมพลายนวมอ เสรจแลวกจะมการเชอมโยงไปในเรองทฤษฎการเลอกช าระเงนวาผใชเลอกใชรปแบบไหน ซงระบบจะมการตรวจสอบบญชของลกคา รวมทงสนเชอบตรเครดตของลกคาไดดวย ภาพประกอบ 1.1 การสแกนลายพมพนวมอเพอตรวจสอบเอกลกษณสวนบคคลของนกทองเทยว (Gary B. Shelly, 2007:568)

[10]

ระบบเครองจดจ าใบหนา (A Face Recognition Systems) โดยระบบจะดงรปภาพของ

ใบหนา และท าการเปรยบเทยบกบรปภาพจรงของผใชทถกตองตามกฎหมาย ระบบการจดจ าใบหนานถกพฒนาขนมาใชเพอรกษาความปลอดภยของผทเดนเขาออกในหองท างาน, การด าเนนการกบผกระท าผดทางกฎหมาย, การตรวจตรารกษาความปลอดภย และใชจดจ าใบหนาของบคคลทผานเขาออกตามสนามบนเพอปองกนความปลอดภย เครองโนตบคคอมพวเตอรบางชนดใชเทคโนโลยน เพอรกษาความปลอดภยของคอมพวเตอร เครองคอมพวเตอรจะไมสามารถท างานไดหากผใชคนนนไมมสทธโดยชอบดวยกฎหมาย เทคโนโลยนมความชาญฉลาดมาก มนสามารถทจะจดจ าคนไดทงคนทสวมแวนตา และไมไดสวมแวนตา คนทไปท าศลยกรรมตกแตงใบหนา หรอคนทสวมใสเครองประดบ และแมกระทงคนทปรบเปลยนทรงผมใหม หรอใสวกผมปลอมกตาม ภาพประกอบ 1.2 การจดจ าใบหนา, สแกนมานตา และการพมพลายเสนบนฝามอเพอท าบตร ประจ าตวทไดรบการอนญาตใหพกอยอาศย (Gary B. Shelly, 2007:568) เครองพมพลายเสนบนฝามอ (A Hand Geometry) อปกรณชนดน จะท าการวดสณฐาน

และขนาดของเสนลายมอบนฝามอของแตละบคคล ซงจะมลายเสนทแตกตางกนไป ราคาของเครองสแกนพมพลายฝามอน ราคาประมาณ 1,000 ดอลลารสหรฐ บางองคกร หรอบางมหาวทยาลย ใชอปกรณชนดน เพอลงเวลาการเขาท างานของพนกงาน ซงเปนเสมอนระบบการรกษาความปลอดภยไปในตว ใชตรวจสอบนกศกษาทเขาไปใชหองสนทนาการ หรอแมกระทงในสถานทรบเลยงเดก และโรงพยาบาล ก ใช เทคโนโลยน ส าหรบตรวจสอบผปกครองทมารบเดกและบตรของตน (http://nwes.bbc.co.uk) ระบบการพสจนหรอจดจ าเสยง (A Voice Verification System) ระบบนจะท าการ

เปรยบเทยบเสยงพดสดจรงกบรปแบบของเสยงทถดจดเกบเอาไววาตรงกนหรอไม บางองค กรใชเทคโนโลยนลงเวลาการเขาท างาน และมอกหลายบรษทใชเทคโนโลยน ในการเขาถงแฟมขอมลและเครอขายคอมพวเตอรทเสยงตอความเสยหายไดงาย หรอแฟมขอมลทเปนความลบขององคกร สถาบนการเงนบางแหงใชเพอรกษาความปลอดภยเกยวกบการประมวลรายการทา งธรกจของธนาคารผานโทรศพท (Telephone Banking)

[11]

ระบบการตรวจพสจนลายเซน (A Signature Verification System) เทคโนโลยน.ใชการ จดจ ารปรางเสนสายลายเซนซงเซนโดยใชปากกาพเศษหรอปากกาส าหรบรบขอมลเขาสคอมพวเตอร (Tablet) โดยจะวดจากแรงกด และอารมณในการเซน (Gary B. Shelly : 2008 : 263) ระบบการจดจ ามานตา (Iris Recognition System) เปนระบบรกษาความปลอดภยทม

ประสทธภาพสงมาก โดยจะมกลองส าหรบถายรปมานตาของคน และอานจดจ าบนทกเปรยบเทยบรปแบบของมานตาทถกจดเกบไวในคอมพวเตอรเชนเดยวกบการพมพลายนวมอ ระบบการจดจ ามานตามราคาแพงมาก สวนใหญมกใชในการรกษาความปลอดภยในหนวยงานของรฐบาล ในกองทพ รวมถงสถาบนทางดานการเงน ในมลรฐเทกซสมการใชเทคโนโลยน ในการท าบตร ATM ใหกบลกคาและสามารถเบกถอนเงนสดไดอยางรวดเรว ดงนนจะเหนไดวา Biometrics เทคโนโลย มประโยชนมาก สามารถใชงานไดงาย เปนทยอมรบของผใช และมอตราเสยงตอการตดเชอต า เนองจากไมตองน าอวยวะทไวตอการตดเชอ เชน ดวงตา ไปสมผสกบอปกรณทใชในการอานขอมล นอกจากนน ยงเปนการเพมความปลอดภยใหกบองคกรและประเทศชาตได หากมบคคลผตองสงสยเขามาโดยมจดประสงครายหรอกอการราย (www.matcom.co.th) ในปจจบนมการน าเอา Biometric เทคโนโลยนมาใชกนอยางแพรหลาย เพราะถอวาเปนระบบการรกษาความปลอดภยทมประสทธภาพสงมาก เชน การจดเกบฐานขอมลของเหลาอาชญากร การตรวจสอบคนเขาเมอง การตรวจจบผรายขามแดนและยงมธนาคารอกเปนจ านวนมากใชเทคโนโลยเหลาน เพอปองกนปญหาอาชญากรรมตางๆ ทอาจจะเกดขนไดจากการระบตวบคคลผดพลาด การควบคมความลมเหลวของ คอมพวเตอร (Computer Failure Controls) เมอ

คอมพวเตอรเกดความลมเหลว ยอมท าใหเสยใจ สาเหตอาจมาจากสงเหลาน คอกระแสไฟแรง ต า กระชาก, ไวรสคอมพวเตอร, ปญหาเรองการสอสารเครอขายทางไกล เปนตน ดงนน ตองมระบบปองกนความปลอดภยทด ระบบทนทานตอขอผดพรอง (Fault Tolerant Systems) หลายบรษททเคยใชเครอง

คอมพวเตอร ลวนเจอะเจอกบปญหาตางๆ ทเกดขอบกพรองขนจากการท างานของเครองคอมพวเตอร ไมวาจะเปนการประมวลผลขอมลทซ าซอน, อปกรณรอบขางคอมพวเตอรมปญหา, หรอองคประกอบการท างานของซอฟตแวร และฮารดแวรไมสมบรณ ท าใหเกดความหงดหงด หรอความเสยหายบางอยาง ซงกตองจ าทนรบสภาพกบเหตการณทเกดขน ซงไมรวาจะเกดขนตอนไหน และเมอไหร ขนอยกบชวงเวลาของการใชงาน การกคนขอมลทเสยหาย (Disaster Recovery) ในปจจบนภยคกคามทเกดขนมมากมาย

ทงทมาจากธรรมชาต คอ แผนดนไหว, น าทวม, โคลนถลม, ลมพาย, ภเขาไฟระเบด หรอความเสยหายทเกดจากฝมอมนษย คอ ไฟไหม, การท าลายขอมลขององคกรโดยรเทาไมถงการณ หรอแมปญหาเรองสขภาพ สงเหลานลวนเปนอนตรายตอการท าธรกจพาณชยอเลกทรอนกส, การขายสง-ขายปลก สายการบน และธนาคาร ดงนน องคกรหรอบรษทตองมการพฒนาคมอการกคนขอมลทเสยหายจากภยเหลาน เรยกวา การวางแผนการกคนขอมลทเสยหาย (Disaster Recovery Plan) เพอปองกนความเสยหายทจะเกดขน

[12]

แนวคด หลกกำร ทฤษฏระบบกำรควบคมและตรวจสอบ (System Controls and Audits) การจดการควบคมความปลอดภยทจะกลาวถงสดทาย ซงเปนเรองจ าเปนตองม ทงนเพอดแลระบบสารสนเทศใหมความปลอดภย และสามารถใชงานในองคกรไดตอไป ซงเรองทจะกลาวถงน 2 เรอง คอ การควบคมระบบสารสนเทศ และการตรวจสอบความปลอดภยดานเทคโนโลยสารสนเทศ การควบคมระบบสารสนเทศ (Information System Controls) การควบคมระบบ

สารสนเทศเกยวของกบทฤษฎความพยายามทจะท าใหขอมลสารสนเทศมความถกตอง ไมมขอผดพลาด หรอการปองกนทรพยสนทางปญญา การควบคมระบบสารสนเทศ จ าเปนตองพฒนาระบบขนมา นนคอ (1) การปอนขอมล (Data Entry), (2) ทฤษฎเทคนคการประมวลผล (Processing Techniques), (3) ทฤษฎการจดเกบขอมล (Storage Methods) และ (4) การแสดงผลลพธของสารสนเทศ (Information Output) นอกจากน การควบคมระบบสารสนเทศ ตองมการออกแบบการตดตามและการดแลคณภาพ และความปลอดภยของการน าเขาขอมล , การประมวลผล, การแสดงผลลพธ และการจดเกบสารสนเทศดวย ภาพประกอบ 1.3 การควบคมความปลอดภยของระบบสารสนเทศ (James A.O’Brien : 2008 : 527) การตรวจสอบความปลอดภยของเทคโนโลยสารสนเทศ (Auditing IT Security) การ

ตรวจสอบโดยปกตแลวจะมทงการตรวจสอบภายในโดยพนกงานและผบรหาร และมการตรวจสอบภายนอก ซงสวนใหญจะเปนผทรงวฒจากภายนอก เชน ระบบการตรวจสอบดานบญช ส าหรบในทางธรกจตองมการตรวจสอบความซอสตยในการท างานทเรยกวา ตามรอยตรวจสอบ (Audit Trail) ซงจะตรวจสอบเกยวกบเรองเอกสาร หรอคมอการปฏบตงาน ในสวนของเทคโนโลยสารสนเทศ หรอระบบคอมพวเตอรทงหมด จะมการตรวจสอบโดยใชซอฟทแวรเขามาตรวจสอบทเรยกวา ตรวจสอบการประมวลผลขอมลอเลกทรอนกส (Electronic Data Processing : EDP) ซงกจะท าใหขอมลและเทคโนโลยสารสนเทศมความผดพลาดนอยลง

[13]

แนวคดเกยวกบกำรจดกำรเทคโนโลยสำรสนเทศ การน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใช จ าเปนตองอาศยงบประมาณคาใชจายดานวสดอปกรณสง ไมวาจะเปนระบบคอมพวเตอร ซอฟตแวร และระบบเครอขาย ตองมผเชยวชาญพรอมผปฏบตงานทมความสามารถ รวมทงการวางแผนการพฒนาระบบและการน าวสดอปกรณไปใชอยางรอบคอบรดกม จงจะบรรลผลตามเปาหมาย แมเทคโนโลยสารสนเทศจะมประโยชน แตการน ามาใชใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสดไมใชเรองงาย เพราะเทคโนโลยสารสนเทศมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา เชน ซอฟตแวรบางตว กวาจะเรยนรวธใชประโยชนไดครบถวน อาจมซอฟตแวรรนใหมออกจ าหนายอกแลว การจดการเทคโนโลยสารสนเทศจงตองมวธการทเหมาะสม มฉะนนอาจเกดปญหากบหนวยงานได การจดการเทคโนโลยสารสนเทศ ลดดา โกรส (2553:1) สามารถจ าแนกเปนกลยทธการจดการทส าคญ 3 ดาน คอ กลยทธระบบสารสนเทศ กลยทธเทคโนโลยสารสนเทศ และกลยทธระบบการจดการสารสนเทศ ซงกลยทธทง 3 น ตองสมพนธและสอดคลองกบนโยบายกลยทธ วตถประสงค แผนงานขององคการรวมทงวธการด าเนนงาน กลาวคอ ตองการจดท าระบบสารสนเทศอะไร ใครเปนผใชระบบ ใชในงานลกษณะใด ใชเทคโนโลยสารสนเทศอะไรในการสรางระบบจงจะบรรลผลส าเรจ ตามวตถประสงค และมระบบการจดการอะไรในการจดสรรทรพยากรควบคมการใชใหเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล 1. กลยทธระบบสารสนเทศ คอ การก าหนดระบบสารสนเทศทตองการวา ตองการสราง ระบบสารสนเทศอะไร (What) และเพราะอะไร (Why) เชน เปนระบบสารสนเทศทงองคการ หรอเปนระบบระดบฝายงานในองคการ ลกษณะและรปแบบของสารสนเทศทตองการคออะไร ซงความตองการสารสนเทศตองสอดคลองกบแผนกลยทธขององคการ ซงเปนแผนงานองคการทก าหนดวาหนวยงานควรมระบบสารสนเทศอะไรบางในชวง 3 ถง 5 ปขางหนา รวมทงแผนปฏบตการประจ าปเพอใหสนองเปาหมายดงกลาว ระบบเหลานมโครงสรางขอมล ฐานขอมลอะไร และมความสมพนธกนอยางไร การก าหนดความตองการระบบสารสนเทศวา องคการตองการระบบใด อาจใชการวเคราะหระบบสารสนเทศของทงองคการ จ าแนกตามหนาทการท างาน กระบวนการท างาน และขอมลทตองใช หรออาจใชการวเคราะหเชงกลยทธ โดยใชวธวเคราะหปจจยแหงความส าเรจ โดยทวไประบบสารสนเทศในองคการจ าแนกไดหลายประเภท ไดแก ระบบสารสนเทศตามระดบการจดการในองคการ ระบบสารสนเทศตามหนาทงาน และระบบสารสนเทศสนบสนนการท างานขององคการ ซงบางระบบอาจเปนสามารถจ าแนกไดมากกวาหนงประเภท และระบบสารสนเทศใดๆ กอาจน าไปใชเปนระบบสารสนเทศเชงกลยทธกไดขนอยกบกลยทธขององคการในขณะนน เชน ระบบสารสนเทศบรหารลกคาสมพนธ ใชเปนกลยทธเพอรกษาลกคาเดม และหาลกคาใหม ระบบสารสนเทศการบญชเปนระบบงานของฝายบญช แตอาจน าผลหรอสารสนเทศทไดไปใชในระบบสนบสนนการตดสนใจ เปนตน 2. กลยทธเทคโนโลยสารสนเทศ คอ การน าเทคโนโลยสารสนเทศไปใช เพอจดท าหรอ พฒนาระบบสารสนเทศ โดยพจารณาวา ระบบสารสนเทศทตองการนนมกจกรรมหรอกระบวนการท างานใด ทตองใชเทคโนโลย ใชอปกรณ เทคนคอะไร จะท าไดอยางไร (How) เปนตนวา ตองการเครองคอมพวเตอรแบบใด จ านวนเทาไร ซอฟตแวรอะไร อปกรณส าหรบใชบนทก จดเกบขอมล และ

[14]

แสดงผลลพธ ระบบจดการฐานขอมล และฐานขอมลทเกยวของ รวมถงการสอสารขอมลและเครอขายคอมพวเตอรตาง ๆ เพอน าไปใชในงานแตละงานทเกยวของ 3. กลยทธระบบการจดการสารสนเทศ คอ การบรหารจดการเพอใหการจดท าระบบ สารสนเทศส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทตงไว โดยพจารณาวา จะสามารถท าไดอยางไร และท าอยางไรจงเกดประสทธภาพ ดงนนกลยทธระบบการจดการสารสนเทศจงเกยวของกบประเดนการจดการ 3 ประการ คอ 1) ประเดนปญหาของการพฒนาระบบสารสนเทศและ การท าแผนการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 2) ประเดนการจดการทรพยากรในการจดการระบบสารสนเทศ ซงไดแก การจดองคการเทคโนโลยสารสนเทศ การจดการทรพยากรบคคล ทรพยากรการเงน และ 3) ประเดนการควบคมความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ ลดดา โกรส (2553) ยทธศำสตรกำรพฒนำดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม เพอใหวสยทศนและเปาหมายในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดวยเทคโนโลยดจทลบรรลผลแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมจงไดก าหนด กรอบยทธศาสตรการพฒนา 6 ดานคอ ยทธศำสตรท 1 พฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสงใหครอบคลมทวประเทศ จะมงพฒนาโครงสรางพนฐานดจทลประสทธภาพสง ทประชาชนทกคนสามารถเขาถ งและใชประโยชนไดแบบทกท ทกเวลา โดยก าหนดใหเทคโนโลยทใชมความเรวพอเพยงกบความตองการและใหมราคาคาบรการทไมเปนอปสรรคในการเขาถงบรการของประชาชนอกตอไป นอกจากน ในระยะยาว โครงสรางพนฐานอนเทอรเนตความเรวสง จะกลายเปนสาธารณปโภคขนพนฐาน เชนเดยวกบ ถนนไฟฟา น าประปา ทสามารถรองรบการเชอมตอของ ทกคน และทกสรรพสง โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 4 ดาน คอ 1. พฒนาโครงสรางพนฐานอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมทวประเทศ มความทนสมย มเสถยรภาพตอบสนองความตองการใชงานของทกภาคสวนในราคาทเหมาะสมและเปนธรรม 2.ผลกดนใหประเทศไทยเปนหนงในศนยกลางการเชอมตอและแลกเปลยนขอมลของอาเซยน โดยเปนเสนทางผานการจราจรของขอมลในภมภาค และเปนทตงของผประกอบการเนอหารายใหญของโลก 3. จดใหมนโยบายและแผนบรหารจดการโครงสรางพนฐาน คลนความถ และการหลอมรวมของเทคโนโลยในอนาคต เพอใหเกดการใชทรพยากรของประเทศอยางมประสทธภาพสงสด 4.ปรบรฐวสาหกจโทรคมนาคมใหเหมาะสมกบสถานการณและความกาวหนาของอตสาหกรรมดจทลเพอใหเทาทนการเปลยนแปลงในอนาคต ยทธศำสตรท 2 ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล จะกระตนเศรษฐกจของประเทศโดยผลกดนใหภาคธรกจไทยใชเทคโนโลยดจทลในการลดตนทนการผลตสนคาและบรการ เพมประสทธภาพในการ ด าเนนธรกจ ตลอดจนพฒนาไปสการแขงขนเชงธรกจรปแบบใหมในระยะยาว นอกจากน ยทธศาสตรยงมงเนนการสรางระบบนเวศส าหรบธรกจดจทล เพอเสรมความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจไทยทจะสงผลตอการขยาย

[15]

ฐานเศรษฐกจและอตราการจางงานของไทยอยางยงยนในอนาคต โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 4 ดาน คอ 1. เพมขดความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจตลอดหวงโซคณคา โดยผลกดนธรกจใหเขาสระบบการคาดจทลสสากล และใหเกดการใชเทคโนโลยและขอมลเพอปฏรปการผลตสนคาและบรการ 2. เรงสรางธรกจเทคโนโลยดจทล (Digital Technology Startup) ใหเปนฟนเฟองส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจดจทล 3. พฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยดจทลของไทยใหมความเขมแขงและสามารถแขงขนเชง นวตกรรมไดในอนาคต โดยเฉพาะอยางยงอตสาหกรรมทไทยมศกยภาพและเปนอตสาหกรรมแหงอนาคต 4. เพมโอกาสทางอาชพเกษตรและการคาขายสนคาของชมชนผานเทคโนโลยดจทล โดย ด าเนนการรวมกนระหวางหนวยงานจากทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน ยทธศำสตรท 3 สรางสงคมคณภาพททวถงเทาเทยมดวยเทคโนโลยดจทล จะมงสรางประเทศไทยทประชาชนทกกลมโดยเฉพาะอยางยงกลมเกษตรกร ผท อยในชมชนหางไกล ผสงอาย ผดอยโอกาส และคนพการ สามารถ เขาถงและใชประโยชนจากบรการตาง ๆ ของรฐผานเทคโนโลยดจทล มขอมล องคความร ทงระดบประเทศและระดบทองถน ในรปแบบดจทลทประชาชนสามารถเขาถงและน าไปใชประโยชนไดโดยงายและสะดวก และมประชาชนทรเทาทนขอมลขาวสาร และมทกษะในการใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางมความรบผดชอบตอสงคม โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 5 ดาน คอ 1. สรางโอกาสและความเทาเทยมในการเขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลส าหรบ ประชาชนโดยเฉพาะอยางยงกลมผสงอายกลมผพการ กลมผทอยอาศยในพนทหางไกล 2. พฒนาศกยภาพของประชาชนในการใชเทคโนโลยดจทลใหเกดประโยชนและสรางสรรค รวมถงความสามารถในการคดวเคราะห และแยกแยะขอมลขาวสารในสงคมดจทลทเปดกวางและเสร 3. สรางสอ คลงสอและแหลงเรยนรดจทลเพอการเรยนรตลอดชวตทประชาชนเขาถงไดอยางสะดวก ผานทงระบบโทรคมนาคม ระบบแพรภาพกระจายเสยง และสอหลอมรวม 4. เพมโอกาสการไดรบการศกษาทมมาตรฐานของนกเรยนและประชาชน แบบทกวย ทกท ทกเวลาดวยเทคโนโลยดจทล 5. เพมโอกาสการไดรบบรการทางการแพทยและสขภาพททนสมยทวถง และเทาเทยม สสงคมสงวย ดวยเทคโนโลยดจทล ยทธศำสตรท 4 ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล จะมงใชเทคโนโลยดจทลในการปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการของหนวยงานรฐทงสวนกลางและสวนภมภาค ใหเกดบรการภาครฐในรปแบบดจทลทประชาชนสามารถเขาถงบรการไดโดยไมมขอจ ากดทางกายภาพ พนท และภาษาน าไปสการหลอมรวมการท างานของภาครฐเสมอนเปนองคกรเดยว นอกจากน รฐบาลดจทลในอนาคตจะเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการพฒนาสงคมและเศรษฐกจ การบรหารบานเมอง และเสนอความคดเหนตอการด าเนนงานของภาครฐ โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 4 ดาน คอ

[16]

1. จดใหมบรการอจฉรยะทขบเคลอนโดยความตองการของประชาชนหรอผใชบรการ โดยเฉพาะอยางยงบรการทอ านวยความสะดวกตอประชาชนนกธรกจ และนกทองเทยว 2. ปรบเปลยนการท างานของภาครฐดวยเทคโนโลยดจทล ใหมประสทธภาพ และธรรมาภบาลโดยเนนบรณาการการลงทนในทรพยากรการเชอมโยงขอมล และการท างานของหนวยงานรฐเขาดวยกน 3. สนบสนนใหมการเปดเผยขอมลทเปนประโยชนตามมาตรฐาน open data และสงเสรมใหเกดการมสวนรวมของประชาชนและภาคธรกจในกระบวนการท างานของรฐ 4. พฒนาแพลตฟอรมบรการพนฐานภาครฐ (government service platform) เพอรองรบการพฒนาตอยอดแอปพลเคชนหรอบรการรปแบบใหม ยทธศำสตรท 5 พฒนาก าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล จะใหความส าคญกบการพฒนาก าลงคนวยท างานทกสาขาอาชพ ทงบคลากรภาครฐ และภาคเอกชน ใหมความสามารถในการสรางสรรคและใชเทคโนโลยดจทลอยางชาญฉลาดในการประกอบอาชพ และการพฒนาบคลากรในสาขาเทคโนโลยดจทลโดยตรง ใหมความร ความสามารถ และความ เชยวชาญเฉพาะดาน ในระดบมาตรฐานสากลเพอน าไปสการสรางและจางงานทมคณคาสงในยคเศรษฐกจและสงคมทใชเทคโนโลยดจทลเปนปจจย หลกในการขบเคลอน โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 3 ดาน คอ 1. พฒนาทกษะดานเทคโนโลยดจทลใหแกบคลากรในตลาดแรงงาน ทรวมถงบคลากรภาครฐภาคเอกชน บคลากรทกสาขาอาชพ และบคลากรทกชวงวย 2. สงเสรมการพฒนาทกษะ ความเชยวชาญเทคโนโลยเฉพาะดาน ใหกบบคลากรในสายวชาชพดานเทคโนโลยดจทล ทปฏบตงานในภาครฐและเอกชน เพอรองรบความตองการในอนาคต 3. พฒนาผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศใหสามารถวางแผนการน าเทคโนโลยดจทลไปพฒนา ภารกจ ตลอดจนสามารถสรางคณคาจากขอมลขององคกร ยทธศำสตรท 6 สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทล จะมงเนนการมกฎหมาย กฎระเบยบ กตกาและมาตรฐานทมประสทธภาพ ทนสมย และสอดคลองกบหลกเกณฑสากล เพออ านวยความสะดวก ลดอปสรรคเพมประสทธภาพในการประกอบกจกรรมและท าธรกรรมออนไลนตางๆ รวมถงสรางความมนคงปลอดภย และความเชอมน ตลอดจนคมครองสทธใหแกผใชงานเทคโนโลยดจทลในทกภาคสวนเพอรองรบการเตบโตของเทคโนโลยดจทลและการใชงานทเพมขนในอนาคต โดยยทธศาสตรนประกอบดวยแผนงานเพอขบเคลอนยทธศาสตร 3 ดาน คอ 1. ก าหนดมาตรฐาน กฎ ระเบยบ และกตกาดานดจทลใหมความทนสมยและมประสทธภาพโดยเฉพาะอยางยงเพออ านวยความสะดวกดานการคาและการใชประโยชนในภาคเศรษฐกจและสงคม 2. ปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบเศรษฐกจและสงคมดจทลใหมความทนสมย สอดคลองตอ พลวตของเทคโนโลยดจทลและบรบทของสงคม 3. สรางความเชอมนในการใชเทคโนโลยดจทลและการท าธรกรรมออนไลน ดวยการสรางความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศและการสอสารการคมครองขอมลสวนบคคล การคมครองผบรโภค

[17]

กลไกกำรขบเคลอนยทธศำสตรกำรพฒนำดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม การพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทลในครงนจะตองด าเนนการผานกลไกการขบเคลอนยทธศาสตรอยางครบวงจรและเตมรปแบบเพอวางรากฐาน เศรษฐกจและสงคมไทยใหพรอมเขาสยคดจทล โดยมประเดน ใน 4 ดาน ดงตอไปน 1.การขบเคลอนทเปนรปธรรมในระยะเรงดวนโดยจดใหมกจกรรมและโครงการระยะเรงดวน ทสด (1 ป 6 เดอน) ทมงเนนการลงทนดานโครงสรางพนฐานดจทลและสรางรากฐานการพฒนาดจทลใน 6 ดานตามยทธศาสตรการพฒนาดจทลฯ ตงแต การพฒนาความพรอมดานโครงสรางพนฐาน การเรงพฒนาระบบเศรษฐกจดจทล การพฒนาเขาสสงคมดจทล การปฏรปการด าเนนการภาครฐ การพฒนาทนมนษย ไปจนถงการวางรากฐานดานกฎ กตกามาตรฐานดานดจทล 2. การเปลยนแปลงโครงสรางเชงสถาบนโดยจะตองมการปรบปรงรปแบบและวธการท างาน ของภาครฐ บรณาการการท างานในลกษณะขามกระทรวงเพมประสทธภาพของระบบราชการ ลดบทบาทภาครฐกระจายและมอบอ านาจการปฏบตราชการ นอกจากนกลไกขอนจะรวมถงการจดใหมหนวยงานกลาง เพอท าหนาทก าหนดนโยบาย ประสาน และขบเคลอนใหการพฒนาดจทลของประเทศ เปนไปอยางมเอกภาพ และประสทธภาพ ประสทธผลสงสด 3. การบรณาการงาน งบประมาณ และทรพยากรในการด าเนนงาน โดยจะตองบรณาการการท างานรวมกนหรอเชอมโยงงานและขอมลในลกษณะทเปนองครวม ก าหนดเจาภาพรบผดชอบแตละภารกจ ปรบปรงกฎระเบยบ และระบบงบประมาณใหเอออ านวยตอการท างานรวมกนของสวนราชการ มระบบประสานงานระหวางสวนราชการในการใหบรการประชาชน นอกจากน กลไกขอนจะรวมถงการจดตงกองทนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ใหเปนกลไกทางเลอกในการสนบสนนทางการเงนกบโครงการดานการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม นอกเหนอจากการสนบสนนดวยงบประมาณรายจายประจ าปของภาครฐ 4. กลไกตดตามความกาวหนาของนโยบายแผนงาน โดยจะตองมการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลความเปนไปไดอยางตอเนองเปนระยะเมอพบปญหาและอปสรรคในการน านโยบายสการปฏบต ตองจดใหมกลไกชวยเหลอแกปญหาหรอจดสรรทรพยากรเพมเตมตามความจ าเปนและเหมาะสมอยางเพยงพอและทนทวงท และน าผลทไดจากการตดตามมาทบทวนเพอปรบปรงใหสามารถด าเนนการไดอยางเปนรปธรรม นอกจากน จะตองเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนรวมตงแตกระบวนการปรกษาหารอ การเปดรบฟงความเหนของประชาชนไปจนถงการตรวจสอบ ตดตามความคบหนาการด าเนนงาน เพอน าไปสการบรหารจดการภาครฐทมงเนนความโปรงใสและผลสมฤทธของการปฏบตงานเปนหลก (วกซอรซ: https://th.wikisource.org) ผลกระทบของเทคโนโลยสำรสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศมบทบาทในชวตประจ าวนของมนษยมากขน ขณะเดยวกนเครองคอมพวเตอรกมราคาถกลง ดงนนการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบงานตาง ๆ จงเปนไปอยางกวางขวาง ซงการประยกตใชเทคโนโลยนนมผลกระทบตอการด ารงชวตของมนษยทงดานบวกและดานลบ ในบทความของปรานอม หยวกทอง ไดเขยนถงผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศ ดงน

[18]

1. ผลกระทบทำงบวกของเทคโนโลยสำรสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบทางบวกตอการด ารงชวตของมนษย ดงน 1) ดานคณภาพชวต เทคโนโลยสารสนเทศท าใหไดรบความสะดวกสบายขน ไดแก -มนษยใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและโปรแกรมออฟฟศชวยใหเกดความรวดเรวและเพมประสทธภาพในการท างาน -มนษยใชระบบโทรคมนาคมในการสอสารทรวดเรว เชน การใชโทรศพทเคลอนทตดตอสอสารในขณะเดนทางไปยงทตาง ๆ มนษยใชหนยนตชวยในอตสาหกรรมการผลตทตองเสยงกบอนตราย หรอในงานทตองการความแมนย าและความรวดเรวในการผลต เชน หนยนตส าหรบงานส ารวจ หนยนตทใชงานในอวกาศ เปนตน - มนษยน า เอาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกต ใช ในดานการแพทย ใหมความเจรญกาวหนาขนมาก เชน เครองมอตรวจคลนหวใจททนสมย มเครองเอกซเรยภาคตดขวางทสามารถตรวจดอวยวะตาง ๆ ของรางกายไดอยางละเอยด เครองมอชวยในการผาตดทท าใหคนไขปลอดภยมากยงขน รวมทงการผลตยา และวคซนสมยใหมทใชเทคโนโลยขนสงเขาชวยดวย ภาพประกอบ 1.4 เครอง Computed Tomography Scanner : CT Scan เปนเครองเอกซเรย ทใชคอมพวเตอรค านวณและสรางภาพออกมา (ทมา: www.thewaltoncentre.nhs.uk)

2) ดานสงคม เทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบทางดานบวกตอสงคม ดงน -เทคโนโลยสารสนเทศท าให เกดการเปลยนแปลงจากสงคมอตสาหกรรมมาเปนสงคมสารสนเทศ กลาวคอเปนสงคมทใชสารสนเทศในการตดสนใจและการกระจายขอมลขาวสารไปไดทวทกหนแหงแมแตถนทรกนดาร ซงจะกอใหเกดความเสมอภาคเทาเทยมกนในสงคม -เทคโนโลยสารสนเทศท าใหเกดชมชนเสมอน ซงเปนกลมคนทมความสนใจเรองเดยวกน สามารถแลกเปลยนความคดเหน ความรซงกนและกนได และความรเหลานจะถกบนทกไวในระบบคอมพวเตอรและสามารถเรยกใชไดตามตองการ

[19]

ภาพประกอบ 1.5 จานดาวเทยมส าหรบการศกษาทางไกล (ทมา: http://www.chaoprayanews.com)

3) ดานการเรยนการสอน เทคโนโลยสารสนเทศท าใหเกดประสทธภาพการเรยนร - การสรางโปรแกรมจ าลองสถานการณตาง ๆ ท าใหนกเรยนเขาใจเนอหาของบทเรยนไดอยางชดเจน เชน การจ าลองสภาวะสงแวดลอม การจ าลองระบบมลภาวะ การจ าลองการไหลของของเหลว หรอแมแตการน าเอาคอมพวเตอรมาจ าลองใหผเรยนไดอยในสภาพทเสมอนจรง เชน จ าลองการเดนเรอ จ าลองการขบเครองบน จ าลองการขบรถยนต เปนตน ซงลดความผดพลาดจากความเสยหายและความเสยงจากการไดรบอนตรายของผเรยนลงได ภาพประกอบ 1.6 โปรแกรมจ าลองการบนเสมอนจรง (ทมา: http://sro33671.blogspot.com)

[20]

- เทคโนโลยสารสนเทศท าใหเกดการเรยนรตลอดชวต (Lifelong learning) ไดอยางมประสทธภาพ กลาวคอ การเปลยนแปลงของสงคม การเมอง เศรษฐกจโลก รวมทงเทคโนโลยทรวดเรว ท าใหมนษยตองขวนขวายพฒนาตนเอง และปรบตนเองใหกาวทนความเปลยนแปลงตาง ๆ โดยการเรยนรดวยตนเองจากแหลงความรตาง ๆ ทวโลก

ภาพประกอบ 1.7 ตารางการเรยนทางไกลผานดาวเทยมในถนทรกนดาร (ทมา: http://www.thailibrary.in.th)

2. ผลกระทบทางลบของเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบทางลบตอการด ารงชวตของมนษย ดงน 1) คณภาพชวต เทคโนโลยสารสนเทศกอใหเกดผลกระทบดานคณภาพชวต ซงสวนใหญมกเกดผลกระทบตอสขภาพกายและสขภาพจต ดงน - โรคอนเกดจากการใชงานเครองคอมพวเตอรเปนเวลานาน ไดแก อาการบาดเจบของกลามเนอบรเวณขอมอเนองจากจบเมาส หรอใชแปนพมพเปนเวลานาน อาการปวดคอ ไหล และหลง การเกดปญหาดานสายตาเนองจากเพงมองทหนาจอคอมพวเตอรเปนเวลานานตดตอกน เปนตน

[21]

ภาพประกอบ 1.8 ตวอยางทานงโตะท างานคอมพวเตอรทถกตอง (ทมา: http://www.safetechthailand.net)

ภาพประกอบ 1.9 ตวอยางทานงโตะท างานคอมพวเตอรทไมถกตอง (ทมา: http://www.safetechthailand.net)

- โรคทนรอไมได (Hurry Sickness) เกดกบผทใชงานอนเทอรเนต ซงท าใหผใชเปนคนขเบอ หงดหงดงาย ใจรอน เครยดงาย ความอดทนลดลง ทนรอเครองดาวนโหลด นาน ๆ ไมได จะกระวนกระวาย ซ งจะเปนพฤตกรรมตดตวไปใชในการด า เนนกจกรรมในชวตประจ าวนดวย หากมอาการมาก ๆ อาจจะเขาขายโรคประสาทได ภาพประกอบ 1.10 โรคทนรอไมได (ทมา: https://sites.google.com/site/kroonom)

[22]

- มนษยเกดความเครยดจากการเลอกใชขอมลและสารสนเทศทมอยอยางมากมายรวมถงความเครยดจากความวตกกงวลวาจะมการน าคอมพวเตอรมาทดแทนแรงงานของคน ภาพประกอบ 1.11 โรคเครยด (ทมา: https://sites.google.com/site/kroonom)

2) ดานสงคม เทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบทางดานลบตอสงคม ดงน - การขาดทกษะทางสงคม เนองจากอนเทอรเนตท าใหเกดการสอสารพนไดโดยไมตองพบเจอกน ซงพบวาปจจบนคนในสงคมจะนยมใชบรการเครอขายสงคม หรอทเรยกวา social network มากขน เชน เวบไซต Hi5 และเวบไซต Facebook ท าใหความสมพนธระหวาบคคลในสงคมนอยลง ทกษะทางสงคมตาง ๆ ทใชในการปฏสมพนธและการสอสารระหวางกน ไดแก ทกษะการพด การฟง การท างานรวมกน รวมทงความสามารถในการเขาใจถงสถานการณทหลากหลาย กฎกตกาตาง ๆ ในสงคม และการคดค านงถงคนรอบขางอยางเขาอกเขาใจ ซงทกษะทางสงคมเปนสงทส าคญและจ าเปนส าหรบทกเพศทกวย ดงนนการขาดทกษะทางสงคมจะท าใหคนขาดการท าความเขาใจผอน ไมมการท างานรวมกน จนกระทงอาจกอใหเกดความขดแยงกนในสงคมขนได ภาพประกอบ 1.12 สอทท าใหเกดความขดแยงทางความคดบนโลกไซเบอร (ทมา: https://sites.google.com/site/kroonom)

- การเกดอาชญากรรมคอมพวเตอรมากขนและรนแรงขน เทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอหนงในการกออาชญากรรมไดงาย ผไมหวงดอาจใชเทคโนโลยสารสนเทศในทางทผด เชน

[23]

การขโมยขอมลของบรษทและน าไปเปดเผยกบบรษทคแขง การเจาะระบบของธนาคารและเปลยนแปลงขอมลเงนในบญชธนาคารใหสงขน การลอลวงผทเลนอนเทอรเนตและกอคดลวงละเมดทางเพศ การเผยแพรขอมลทไมชอบดวยกฎหมายในแงมมตาง ๆ ทงภาพลามกอนาจ การพนนออนไลน การจ าหนายของผดกฎหมาย หรอเผยแพรขอมลทมเนอหาแอบแฝงแนวคด กาวราว รนแรง การสงไวรสเขาไปท าลายขอมลของผอน เปนตน ภาพประกอบ 1.13 กอใหเกดปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอร (ทมา: http://www.aseanthai.net)

3) ดานการเรยนการสอน ผลกระทบในทางลบกบการเรยนการสอนจะเกดขนหากผสอน ใชเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการเรยนการสอนทงหมด และปลอยใหผเรยนศกษาและเรยนรดวยตนเอง ผเรยนทมประสบการณนอยอาจตความไดไมถกตอง รวมถงการใชอนเทอรเนตในทางทผด ดงนน ผสอนจ าเปนอยางยงทจะตองเรยนรการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการเรยนการสอน รวมทงใหค าแนะน า อบรมสงสอนดานคณธรรม จรยธรรมควบคไปกบการใชเครอขายอนเทอรเนต ภาพประกอบ 1.14 ปญหาเดกตดเกมคอมพวเตอรทมาของอาชญากรรม (ทมา: https://sites.google.com/site/kroonom)

[24]

1.2 วตถประสงคของกำรวจย

การวจยนเปนการวจยองคความรเพอใหทราบถงปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมทางและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 โดยมวตถประสงค ดงน

1. เพอศกษาการละเมดจรยธรรมและภยคกคามความมนคงปลอดภยทางดาน เทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: ของสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล 2. เพอก าหนดประเภทของการละเมดจรยธรรม และภยคกคามทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ

3. เพอหาแนวทางปองกนและการแกไขปญหาเกยวกบการละเมดจรยธรรมและความ มนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ 1.3 ค ำถำมกำรวจย

ค าถามวจยไดก าหนดขนตามวตถประสงคของการวจย สามารถจ าแนกออกเปนได 3 ขอ ดงตอไปน คอ : 1. อะไรคอปจจย-ปญหาการละเมดจรยธรรม และภยคกคามความมนคงปลอดภยทางดาน เทคโนโลยสารสนเทศในปจจบน

2. ประเภทของการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมกประเภท อะไรบาง

3. แนวทางในการแกปญหาการละเมดจรยธรรม และความปลอดภยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ สามารถท าไดอยางไรบาง 1.4 สมมตฐำนกำรวจย 1. ในปจจบนปญหาการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ มความรนแรงมาก

2. ประเภทของการการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศม 7 ประเภท ไดแก (1) การใชงานคอมพวเตอรอยางขาดความรบผดชอบ (2) การละเมดความเปนสวนตวของผอน (3) การขโมยอตลกษณ (4) การเจาะระบบ (5) การใชไวรสโจมต (6) การละเมดลขสทธ (7) การสงอเมลทไมไดรบเชญ (Spamming) รบกวนสรางความร าคาญใหกบผอน

3. ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมทวไป และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ ไดแก (1) ความรเกยวกบคอมพวเตอร (2) ความรเกยวกบพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดทางคอมพวเตอร และกฎหมายทเกยวของอนๆ (3) ปจจยทางสงคม (4) ปจจยทางดานเศรษฐกจ (5) ปจจยทางดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร

[25]

1.5 ขอบเขตของกำรวจย งานวจยเรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษำสถำบนอดมศกษำในเขตกรงเทพมหำนคร และปรมณฑล” มเนอหาครอบคลมถงเรองคณธรรมจรยธรรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศทงในประเทศและตางประเทศ ซงสมาคมผเปนมออาชพทางเทคโนโลยสารสนเทศ (Association of Information Technology Professional : AITP) ไดรวมกนก าหนดกฎเกณฑทางดานจรยธรรมทางเทคโนโลยสารสนเทศขน ไดแก (1) ตองมความซอสตยสจรต (2) เพมสมรรถนะความเปนมออาชพของตนเอง (3) ตงเกณฑการท างานไวใหสง (4) มความรบผดชอบในการท างาน และ (5) รกษาสขภาพ, รกษาความเปนสวนตว และ ดแลสวสดการสาธารณะชนทวไปและยงตองพยายามหลกเลยงจากปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอร และเพมการพฒนาระบบความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศใหมากขน ผวจยไดเลอกกลมประชากรตวอยางคอกลมของสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล เนองจากผวจยตองการศกษาถงปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทงในชวงของกรอบระยะเวลาทนกศกษาไดใชชวตการศกษาในรวมหาวทยาลย มตงแต 1-4 ป และบคลากรทท างานอยประจ าทกวนอาจไดพบเจอกบการละเมดจรยธรรมบางในบางกรณ 1.6 นยำมศพท 1.6.1 จรยธรรม (Ethics) คอ ชดของความเชอเกยวกบพฤตกรรมทถกตอง และไมถกตอง ของคนในสงคม จรยธรรมความประพฤตนนจะตองสอดคลองกบมาตรฐานทไดรบการยอมรบ ทกพฤตกรรมเหลานนจะตองไดรบการยอมรบในระดบสากล 1.6.2 จรยธรรมทางธรกจ (Ethics in Business) คอ การท าธรกจอยางมจรยธรรม หมายถง เปนผประกอบการไมวาจะเปนผผลตจ าหนายหรอบรการดวยจรยวตรทดงาม มคณธรรม มความ ซอตรง ยตธรรม 1.6.3 จรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Ethics in Information Technology) คอ การใชเทคโนโลยสารสนเทศอยางมจรยธรรม เชน การไมละเมดความเปนสวนตวของผอน การไมละเมดลขสทธซอฟตแวร ไมเขาถงเครองคอมพวเตอรของผอนโดยไมไดรบอนญาต เปนตน 1.6.4 ศลธรรม (Morals) เปนความเชอของคนเกยวกบความถกตอง หรอไมถกตอง หรอ อกนยหนง ตามความหมายของวกพเดย ศลธรรม (องกฤษ: Morality) หมายถงความประพฤตทดทชอบทงศลและธรรมศลธรรม ในค าวดหมายถง เบญจศล และ เบญจธรรม คอศล 5 และธรรม 5 ซงเปนกฎเกณฑของสงคมระดบตนส าหรบใหสมาชกสงคมประพฤตปฏบตเพอใหเกดความสงบสข ไมสะดงกลว ไมหวาดระแวงภย เปนหลกประกนสงคมทส าคญ สงคมทสงบสข ไววางใจกนได เออเฟอเผอแผตอกน ไมเบยดเบยน ไมทะเลาะ ไมกดขขมเหง ไมเอารดเอาเปรยบกน เปนตน 1.6.5 ความเปนสวนตว (Privacy) คอ “สทธอนชอบธรรมทจะอยคนเดยวโดยล าพง ซง ครอบคลมไปถงเรองความถกตองทงหมด และ เปนความถกตองทมมลคา และค านงถงอสระของประชาชน” หรอ “สทธอนชอบธรรมทจะอยคนเดยวโดยล าพง โดยปราศจากการรบกวนจากบคคลอน หรอองคกรอน”

[26]

1.6.6 อาชญากรรมคอมพวเตอร (Computer Crime) คอ การใชคอมพวเตอร, เครอขาย และอนเทอรเนตกระท าผดทางดานอาชญากรรม เชน การเจาะระบบ การโจมตดวยไวรส และการหลอกลวงทางอนเทอรเนต เปนตน 1.6.7 การขโมยอตลกษณ (Identity Theft) หรอลกษณะเฉพาะตน อตลกษณ หรอ ลกษณะเฉพาะตว ไดแกขอมลทใชระบตวตน ใชในการตดตอสอสาร หรอใชคนหาบคคล หรอเปนขอมลทใชรวมกบขอมลอนเพอระบตวบคคล ตวอยางตอไปน คอ สงทระบวาเปนอตลกษณ คอ ชอเตม นามสกลของมารดากอนแตงงาน ทอย วน เดอน ปเกด สถานทเกด ขอมลพนธกรรม หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน หมายเลขบตรประกนสงคม หมายเลขใบอนญาตขบข หมายเลขทะเบยนยานพาหนะ หมายเลขหนงสอเดนทาง หมายเลขบตรเครดต ใบหนา มานตา ลายพมพนวมอ ลายมอ ลายเซน เปนตน 1.6.8 ความมนคงปลอดภย (Security) คอ การท าใหรอดพนจากอนตรายหรออยใน สถานะทมความปลอดภยไรความกงวลและไรความกลว และไดรบการปองกนจากภยอนตรายทงทเกดขนโดยตงใจหรอโดยบงเอญ 1.6.9 ประเทศไทย 4.0 (Thailand 4.0) คอการเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจ หรอ “เศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม” โดยมเปาหมายมงไปสความคมคาทางเศรษฐกจ (Value-Based Economy) 1.6.10 ความรดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology Knowledge) หมายถง มความรเรองฮารดแวร (Hardware) ซอฟตแวร (Software) บคคล (People) ขอมล (Data) และเครอขายคอมพวเตอร (Network) รวมไปถงกจกรรมของระบบสารสนเทศ คอ การน าเขาขอมล (Input) การประมวลผล (Process) และการน าออกขอมล หรอแสดงผลลพธ (Output) 1.6.11 ความรเกยวกบพระราชบญญต (ACT.) คอ มความรเกยวเกยวกบพระราชบญญตตาง ไดแก พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 แกไขเพมเตม พ.ศ.2560 พระราชบญวาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส พ.ศ.2544 พระราชบญญตลขสทธ พ.ศ.2537 พระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ.2499 พระราชบญญตการพนน พ.ศ.2475 พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ.2546 พระราชบญญตสทธบตร พ.ศ.2522 แกไขเพมเตม พ.ศ.2542 พระราชบญตเครองหมายการคา พ.ศ.2534 แกไขเพมเตม พ.ศ.2543 พระราชบญญตการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม พ.ศ.2560 1.6.12 ปจจยทางดานสงคม (Social Factors) หมายถง ปจจยทสงผลกระทบทงในดานบวก และดานลบ ไดแก การทประเทศไทยกาวเขาสสงคมผสงอาย กอใหเกดแอพพลชนทเขามาดแลผสงอายมากมาย รวมถงแอพลเคชนเรองของการดแลสขภาพกายและสขภาพใจ, กระแสการเปลยนแปลงของโลกกอใหเกดการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม ภมอากาศ และปรากฎการณตางๆ ทกอใหเกดความเสยหาย, สงคมโลกาภวฒน ท าใหเกดการสอสารไรพรมแดน มความเปลยนแปลงอยางรวดเรวทงดานความเปนอย ดานกฎหมายระหวางประเทศ รวมถงดานสงคม และการเมอง, สอสงคมออนไลน มประโยชนในทางบวก คอ ชวยใหมความสะดวกรวดเรวในการตดตอสอสาร การท าธรกจ ในทางลบกอใหเกดความวนวายในสงคม เชน การละเมดความเปนสวนตว การปลอมแปลงเฟซบค การโพสตภาพลามกอนาจาร การพนนออนไลน 1.6.13 ปจจยดานเศรษฐกจ (Economy Factor) หมายถง ปจจยทมผลกระทบตอเศรษฐกจทงในดานบวกและดานลบ ในดานบวก คอ เทคโนโลยสารสนเทศและอนเทอรเนตชวยสรางการเตบโต

[27]

ทางเศรษฐกจท าให GDP ของประเทศสงขน, เทคโนโลยสารสนเทศกอใหเกดนวตกรรม, เทคโนโลยสารสนเทศชวยอ านวยความสะดวกรวดเรวในการตดตอสอสารไมวาจะเปนการสงไปรษณยอเลกทรอนกส การประชมผานจอภาพวดโอ การขายสนคาออนไลน การประชาสมพนธ การสรรหาบคลากร การฝกอบรมการเปดตลาดใหม และการท างานรวมถงการตดสนใจของผบรหาร, เทคโนโลยสารสนเทศ ชวยอ านวยความสะดวกเรองการผลตสนคา และการบรการไดรวดเรวมากขน ในทางลบเทคโนโลยสารสนเทศ เขามาท าลายลางระบบเดม (Disruptive) เชน Fintech ท าใหสาขาของธนาคารปดตวลงเปนจ านวนมาก ลดการจางพนกงานลง หรอการผลตชนสวนอปกรณคอมพวเตอรบางอยางกอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม 1.6.14 ปจจยดานพฤตกรรม (behavior Factor) หมายถง พฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และเทคโนโลยสารสนเทศ มทงในดานบวก และดานลบ ในดานบวก ไดแก เทคโนโลยสารสนเทศคอมพวเตอร และอนเทอรเนตท าใหการตดตอสอสารสะดวกรวดเรว ไมวาจะเปนการตดตอสอสารกบเพอน ครอบครว การแสวงหาความร การตดตามขาวสาร การซอขายสนคาและการบรการ และการสรางความบนเทง ในดานลบ การใชเทคโนโลยสารสนเทศไปในทางทไมถกตอง เชน การเลนการพนนออนไลน หรอการเลมเกมออนไลนนานเกนไป ท าใหเสยงาน นอกจากนน การใชคอมพวเตอรเปนเวลานานอาจท าใหเกดอาการปวดหว น าตาไหล ปวดหลง หรอบางครงการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลนอาจท าใหเกดความหลงไหล เมอไมไดใชเครองคอมพวเตอรอาจท าใหเกดอารมณเสย มความกระวนกระวาย 1.6.15 การหลอกลวงทางอนเทอรเนต หรอ ฟชชง (Phishing) ฟชชง คอ เปนการใชอเมลตลบตะแลง โดยพยายามใหผรบท าการเปดเผยขอมลสวนบคคลออกมา เชน รหสผานหรอหมายเลขบตรเครดต, ชอและชอผใชทอยและหมายเลขโทรศพท,รหสผานหรอ PIN, หมายเลขบญชธนาคาร, บตรเดบต/บตรเอทเอม, รหสการตรวจสอบความถกตองของการด (CVC) หรอคาการตรวจสอบการด (CVV) หมายเลขประกนสงคม (SSN) เปนตน ซงเปนเสมอนการใชเหยอเกยวเบดเพอลอปลาใหมาตดเบด หรอการปลอมแปลงอเมลจากเหลาแฮกเกอร โดยจะท าใหเหมอนวา ถกสงมาจากจากเวบไซตทท าธรกรรมดานคาขายทางอนเทอรเนต เวบไซตท าการประมลซอขายทางออนไลน ธนาคาร และแหลงสนเชอบตรเครดต เชน Citibank eBay และ PayPal ลกษณะการหลอกหลวงไดแก สงอเมลไปตามเหลาสมาชกหรอลกคาเหลานน รวมถงการสงขอความมาทาง Messenger เปนลงคใหเขาไปยงเวบหลอกทถกสรางขนมาเหมอนกบเวบของจรง เพอใหเหยอกรอกขอมลสวนตว เชน User Name} Password หมายเลขบตรเครดตตางๆ ทนเมอเหยอกรอกขอมลลงไปแลว พวกแฮกเกอรกจะน าขอมลเหลานนไปใชหาผลประโยชนตออกท ท าใหความเสยหายตกอยกบเจาของขอมลเหลานน ซงพฤตกรรมเหลานกคลายกบการออยเหยอตกปลา โดยหวงใหปลามาฮบเหยอไปกน การหลอกลวงทางอนเทอรเนต เปนการหลอกลอผใชอนเทอรเนตเพอขโมยสารสนเทศสวนบคคล เชน หมายเลขบตรเครดต, หมายเลขบตรประกนสงคม หรอสารสนเทศทออนไหวอนๆ ซงกอใหเกดการขโมยอตลกษณ บคคลผสรางเลหอบายจะสงขอความไปทางอเมลวา เปนเหมอนพวกเขาด าเนนธรกจถกตองตามกฎหมาย เชน ธนาคารออนไลน สภาพของอเมลนนผรบตองการปรบใหทนสมย หรอใหยนยนวาเขาหรอเธอตองการปรบสารสนเทศทางบญชใหทนสมย เมอผรบคลกลงคจดการ, เขา หรอเธอกจะเขาสเวบไซต เวบไซตนนดคลายจะถกตองตามกฎหมาย แตจรงๆ แลวคอการหลอกลวงคดลอกดวยเลหอบายทถกสรางขน ประการหนงเมอผรบอเมลยนยนสารสนเทศของเขาหรอเธอ ผสรางเลหอบายนกจะท าการจบเอาสารสนเทศเหลานน และสามารถทจะเรมใชงานมนได

[28]

1.6.16 ขยะไปรษณยอเลกทรอนกสหรอ สแปม (Spam) คอ ชอเรยกของการสงขอความทผรบไมไดรองขอ หรอไมไดรบเชญของบคคลเปนจ านวนมาก ผานทางระบบอเลกทรอนกส เปนการสงอเมลในทางทผด โดยสวนมากจะท าใหเกดความไมพอใจตอผรบขอความ สแปมทพบเหนไดบอยไดแก การสงสแปมผานทางอเมล ในการโฆษณาชวนเชอ หรอโฆษณาขายของ โดยการสงอเมลประเภทหนงทเราไมตองการ ซงจะมาจากทวโลก โดยทเราไมรเลยวา ผทสงมาใหนนเปนใคร จดประสงคคอ ผสงสวนใหญตองการทจะโฆษณา สนคาหรอบรการตาง ๆ ของบรษทของตนเอง ซงเปนประเภทหนงของเมลขยะซงนอกจากจะท าใหผรบร าคาญใจและเสยเวลาในการก าจดขอความเหลานแลว ผทนยมใชสแปมในการสงขอความเปนเพราะมตนทนต า เปนทฤษฎหนงในการท าการตลาด หรอบางครงเกดมาจากงานหรอเวบไซตลามก เราสามารถพบเหนสแปมไดโดยทวไป บางครงสแปมสงไปเพอใหตอบแบบสอบเกยวกบสนคาและผลตภณฑ บางครงสแปมกถกน าไปใชโดยบรษททถกตองตามกฎหมายจ านวนมาก สแปมยงท าใหประสทธภาพการขนสงขอมลบนอนเทอรเนตลดลงดวย สแปมในรปแบบอนนอกจาก อเมลสแปม ไดแก เมสเซนเจอรสแปม นวสกรปสแปม บลอกสแปม และเอสเอมเอสสแปม การสงสแปมเรมแพรหลายเนองจากคาใชจายในการสงขอความผานทางระบบอเลกทรอนกส มคาใชจายนอยมากเมอเทยบการการสงขอความชกชวนทางอน เชนทางจดหมาย หรอการโฆษณาทางสอตางๆ ท าใหผสงประหยดคาใชจายในการสงขอความเชญชวน และในขณะเดยวกนกฎหมายเกยวกบระบบอเลกทรอนกสทเกยวของกบสแปมยงไมครอบคลม จนกระทงเรมมใชครงแรกป พ.ศ. 2546 (ค.ศ. 2003) ในประเทศสหรฐอเมรกา หลายบรษทไดสงออกขยะไปรษณยอเลกทรอนกส-สงทไมเปนทตองการ หรอไปรณยอเลกทรอนกสทโยนทงแลว คนหาทอยไปรษณยอเลกทรอนกสของคณ หรอไมกคนหาดจากรายการซอสนคา หรอซอฟตแวรทมองหาทอยไปรษณยอเลกทรอนกสบนอนเทอรเนต (ขอความรบดวนทไมไดเชญซงเปนรปแบบของขยะไปรษณยอเลกทรอนกส ถกเรยกวา สปม (spim) ถาคณเคยใชทอยไปรษณยอเลกทรอนกสซอของหลายอยางบนระบบออนไลน, เปดบญชออนไลน, เขารวมในเวบเครอขายสงคมออนไลน เชน เฟซบก ในทสดทอยไปรษณยอเลกทรอนกสของคณจะปรากฏอยบนหนงในรายการทจะไดรบขยะไปรษณยอเลกทรอนกส 1.6.17 สารสนเทศความเปนสวนตว (Information Privacy) นยามความเปนสวนตว คอ “สทธอนชอบธรรมทจะอยคนเดยว- ซงครอบคลมไปถงเรองความถกตองทงหมด และ เปนความถกตองทถกเพมใหมลคาโดยความเปนอสระของประชาชน” หรออกความหมายหนงตามวกพเดย คอ สทธในความเปนสวนตวหรอ สทธสวนบคคล หมายถงสทธของบคคลทประกอบไปดวยสทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอยสวนตว ในเรองดงกลาวนาจะจดอยในเรองของความเปนอยสวนตวซงหมายความวา สถานะทบคคลจะรอดพนจากการสงเกต การรเหน การสบความลบ การรบกวนตางๆ และความมสนโดษ ไมตดตอสมพนธกบสงคม โดยทงน ขอบเขตทบคคลควรไดรบการคมครองและการเคารพในสทธสวนบคคลกคอการด ารงชวตอยางเปนอสระ มการพฒนาบคลกลกษณะตามทตองการ สทธทจะแสวงหาความสขในชวตตามวถทางทอาจเปนไปไดและเปนความพอใจตราบเทาทไมขดตอกฎหมาย ไมขดตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนและไมเปนการลวงละเมดสทธเสรภาพของผอน ซงสทธในความเปนสวนตวหรอสทธสวนบคคล นเปน สทธขนพนฐาน มบญญตไวใน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 35 ความวา สทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง ตลอดจนความเปนอย สวนตว ยอมไดรบความคมครอง การกลาวหรอไขขาวแพรหลายซงขอความหรอภาพไมวาดวยวธใดไปยงสาธารณชน อนเปนการละเมดหรอกระทบถงสทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอย

[29]

สวนตว จะกระท ามได เวนแตกรณทเปนประโยชนตอสาธารณะ บคคลยอมมสทธไดรบความคมครองจากการแสวงประโยชนโดยมชอบจากขอมล สวนบคคลทเกยวกบตน ทงน ตามทกฎหมายบญญต เปนตน ส าหรบสารสนเทศความเปนสวนตวนนเปนการรวมหลายอยางเขาดวยกน ประกอบดวย : (1). ความเปนสวนตวเรองการสอสาร (Communications privacy) ไดแก ความสามารถในการสอสารกบคนอน โดยปราศจากการตดตามโดยบคคล หรอองคกรอน และ ขอมลความเปนสวนตว (Data privacy) ไดแก ความสามารถในการจ ากดการเขาถงขอมลสวนบคคลของคนๆ หนง โดยปจเจกชน และองคกรนน จะตองมค าสงในการปฏบตในแตละระดบทแนนอน เพอควบคมขอมลเหลานน รวมถงการน าไปใชประโยชนดวย 1.6.18 ทรพยสนทางปญญา (Intellectual Property) หมายถง “ความเปนเจาของ” หรอ งานทถกสรางสรรคขนโดยบคคล หรอกลมบคคล เชน งานศลปะ หนงสอ ฟลม สตร สงประดษฐ เพลง และกระบวนการซงมความแตกตาง ทรพยสนทางปญญานนเปนสงทถกปกปองคมครอง รวมถงงานทมการจดลขสทธ สทธบตร และกฎหมายทมการคมครองเกยวกบความลบในการแลกเปลยนสนคาวกพเดย สารานกรมเสร ไดใหความของทรพยทางปญญาเอาไววา ทรพยสนทางปญญา หมายถง สทธทางกฎหมายทใหเจาของสทธ หรอ "ผทรงสทธ" มอยเหนอสงทเกดจากความคดสรางสรรคทางปญญาของมนษย โดยอาจแบงทรพยสนทางปญญาออกได 2 ประเภทหลก คอ (1)ทรพยสนทางอตสาหกรรมและ (2)ลขสทธ ส าหรบทรพยสนทางอตสาหกรรมยงแบงออกไดอก 5 ประเภท ไดแก (1)สทธบตร (2) อนสทธบตร (3) เครองหมายการคา (4) ความลบทางการคา และ (5)สงบงชทางภมศาสตร (6)แบบผงภมของวงจรรวม (7)คมครองพนธพช (8)ภมปญญาทองถน 1.6.19 ลขสทธ (Copyrights) คอ การใหสทธกบผสรางสรรคงานตนฉบบขนมาอยางถกตองตามกฎหมายแตเพยงผเดยว ในการเผยแพร, แสดง, กระท า, ผลตงานใหม, ตระเตรยมงานหรอสงทพฒนามาจากสงอนซงตงอยบนพนฐานของเรองงาน ผเขยน มสทธแตเพยงผเดยวในการยนยอมมอบใหกบผอน ผลงานทไดชอวา เปนงานมลขสทธ ไดแก : (1) งานสถาปตยกรรม (Architecture), (2) งานศลปะ (Art), (3) งานโสตทศน (Audiovisual works) (4) การเตน (Choreography), (5) บทละคร (Drama), (6) ภาพพมพ (Graphics), (7) การประพนธ (Literature) (8) ภาพเคลอนไหว (Motion pictures), (9) เพลง (Music), (10) ละครใบ (Pantomimes), (11) รปภาพ (Pictures), (12) งานแกะสลก (Sculptures), (13) การบนทกเสยง (Sound recordings), (14) งานทางสตปญญาอนๆ (Other intellectual works) 1.6.20 สทธบตร (Patents) คอ การใหสทธอยางถกตองกบทรพยสนทางปญญาของผประดษฐ เรองนถกประกาศโดยส านกงานสทธบตร และส านกงานเครองหมายการคาของสหรฐอเมรกา (U.S. Patent and Trademark Office: USPTO) อนญาตใหผทเปนเจาของแตเพยงผเดยว ทสามารถเผยแพรตอสาธารณะ ไดแก การท า, การใช, การขาย เพอปกปองงานประดษฐของผประดษฐ อนญาตใหด าเนนการไดตามกฎหมายแกบคคลผทฝาฝน สามารถปองกนงานประดษฐของตนเองไดอยางอสระทงการสราง และการท าส าเนา สวนประเภทของสทธบตร มอย 3 ประเภท คอ (1). สทธบตรการประดษฐ หมายถง การคดคนเกยวกบ กลไก โครงสราง สวนประกอบ ของสงของเครองใช เชน กลไกของกลองถายรป, กลไกของเครองยนต, ยารกษาโรค เปนตน หรอการคดคนกรรมวธในการผลตสงของ เชน วธการในการผลตสนคา, วธการในการเกบรกษาพชผกผลไมไมใหเนาเสยเรวเกนไป เปนตน

[30]

(2). สทธบตรการออกแบบผลตภณฑ หมายถง การออกแบบรปราง ลวดลาย หรอสสน ทมองเหนไดจากภายนอก เชน การออกแบบแกวน าใหมรปรางเหมอนรองเทา เปนตน (3). อนสทธบตร (Petty patent) เปนการใหความคมครองสงประดษฐคดคน เชนเดยวกบสทธบตรการประดษฐ แตแตกตางกนตรงทการประดษฐทจะขอรบอนสทธบตร เปนการประดษฐทมเปนการปรบปรงเพยงเลกนอย และมประโยชนใชสอยมากขนมาก 1.6.21 เครอขายสงคมออนไลน (Social Networking) คอ การสรางชมชนออนไลนของผใชอนเทอรเนต ซงท าใหสามารถขจดอปสรรคในเรองของเวลา, ระยะทางไกล, และความแตกตางทางดานวฒนธรรม อนญาตใหประชาชนสามารถมปฏสมพนธออนไลนกบบคคลอนได โดยการแบงปนความคดเหน, เชาวปญญา, สารสนเทศ, เรองราวทสนใจ และประสบการณชวต สมาชกอาจจะใชเวบไซตท าการปฏสมพนธกบเพอน, สมาชกในครอบครว, และเพอนรวมงานทพวกเขารจก สมาชก อาจจะปรารถนาในการสรางบคลกภาพสวนบคคลใหม และสรางความสมพนธกบคนทเปนมออาชพเปนการรวมกลมคนผทสนใจเรองเดยวกนอยางไมมขอบเขต

ภาพประกอบ 1.15 เครอขายสงคมออนไลนซงไดรบความนยมมาก 15 อนดบ (ทมา: http://www.bloggermentor.com) 1.6.22 อนธพาล (Cyberbullying) คอ การขมข, การรบกวน, การท าใหรสกอปยศ, หรอ จดหมายขของใครคนหนง โดยเหนวาไมส าคญ หรอกลมของบคคลบนอนเทอรเนต หรอขทางโทรศพทอนธพาล อาจกลายเปนเรองทเขมขนรนแรงได, หรออาจท าใหเดกคดฆาตวตายได 1.6.23 การเฝาตดตามทางอนเทอรเนต (Cyberstalking) หมายถงพฤตกรรมคกคามหรอพฤตกรรมทไมพงประสงคโดยใชความล าหนาของการใชอนเทอรเนตและการสอสารอเลกทรอนกสออนไลนเปนเครองมอ การกลนแกลงทางอนเทอรเนตของผใหญ พอจะขยายใจความไดคอ: ความไมเหมาะสมในการใชสายโทรศพทมากจนเกนไป, สงจดหมายคกคามหรอเกยวกบเรองลามกอนาจาร, การละเมด, การกระท าในเรองทปาเถอนทสงคมยอมรบไมได, การคกคามทางกายภาพ, การท าราย

[31]

รางกาย เปนตน ในสหรฐอเมรกามรฐมากวา 30 รฐทมกฎหมายหามเกยวกบเรองเหลาน แตกฎหมายกมชองวางขนาดใหญระหวางของรฐบาลกลางและรฐตางๆ 1.6.24 การเผชญหนากบนกลาทางเพศ (Encounters with sexual predators) ในเวบไซตเครอขายสงคมบางเวบไซตจะวพากษวจารณและไมปกปองผเยาวจากการไลลาทางเพศ เวบไซต MySpace ถกไมอนญาต ใหเผยแพรการกระท าผดทางเพศ ซงมผทลงทะเบยนในเวบไซตจ านวนมากวา 90,000 คน ทมการกระท าผดทางเพศในเวบไซตของมายสเปซ (MySpace) 1.6.25 การสรางรหสลบ (Encryption) เกยวของกบทฤษฎของคณตศาสตร ในการถายโอนขอมลดจทลถงกน และมการแปลงรหส มการถอดรหส เพอสรางความความปลอดภยใหเกดขนในระบบ เพอปองไมใหผอนสามารถลวงรได ซอฟตแวรทใชในการสรางรหสลบทนยมกนอยางแพรหลายมอย 2 ชนด คอ RSA ซงพฒนาโดย RSA Data Security และอกชนดหนง คอ PGP (Pretty good privacy) เปนซอฟตแวรใชงานบนอนเทอรเนต

[32]

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ 2.1 ควำมรพนฐำนเกยวกบเรองทวจย กำรวจย (Research) ตามความหมายของพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน คอ การสะสม การรวบรวม. (ป. ส.).น. การคนควาเพอหาขอมลอยางถถวนตามหลกวชา เชน วจยเรองปญหาการจราจรในกรงเทพมหานคร. ก. คนควาเพอหาขอมลอยางถถวนตามหลกวชา เชน เขาก าลงวจยเรองมลพษทางอากาศอย.ว. ทคนควาเพอหาขอมลอยางถถวนตามหลกวชา เชน งานวจย.(อ. research). กำรวจยทำงวทยำศำสตร อาศยการประยกตระเบยบวธทางวทยาศาสตรทไดแรงผลกดนจากความอยากรอยากเหน การวจยเปนตวสรางขอมลขาวสารเชงวทยาศาสตรและทฤษฎทมนษยน ามาใชในการอธบายธรรมชาตและคณสมบตของสรรพสงตาง ๆ รอบตวเรา การวจยชวยใหการประยกตทฤษฎตาง ๆ มความเปนไปไดในเชงปฏบต การวจยทางวทยาศาสตรไดรบเงนสนบสนนจากหนวยงานของรฐ องคการการกศล กลมเอกชนซงรวมถงบรษทตาง ๆ งานวจยทางวทยาศาสตรจ าแนกไดเปนประเภทตามสาขาวทยาการและวชาเฉพาะทาง ค าวาการวจยยงใชหมายถงการเกบรวบรวมขอมลขาวสารทเกยวกบวชาการบางสาขาอกดวย วตถประสงคหลกของการวจยขนพนฐานคอการสรางความกาวหนาในความรและความเขาใจเชงทฤษฎของสงทเชอมโยงระหวางตวแปรตาง ๆ ดวยการบกเบกทเกดจากการผลกดนของความอยากรอยากเหน, ความสนใจ และการรเองของตวผวจยเอง เปนการด าเนนการทยงไมมการค านงถงการน าไปใชประโยชนไวลวงหนาแมวาในระหวางการวจยจะมการสอวาอาจน าผลไปประยกตเชงปฏบตไดกตาม ค าวา “พนฐำน” เปนการบงชวาการวจยขนพนฐานเปนการวางรากฐานใหเกดการกาวไปขางหนาดวยการสรางทฤษฎทบางครงอาจน าไปประยกตในเชงปฏบตได เนองจากการทไมอาจประกนไดวาการวจยจะมประโยชนเชงปฏบตไดในระยะสนไดนเองทท าใหนกวจยขนพนฐานหาแหลงเงนทนสนบสนนไดยากกวาการวจยแบบอน อกนยหนง (Best and Kahn, 2561:17) ไดใหความหมายของวจยไวดงน กำรวจย หมายถง การวเคราะหทมระบบ ระเบยบ และจดมงหมายทชดเจน อนจะน าไปสการพฒนาเปนขอสรปทเปนนยทวไป หรอไดมาซงหลกเกณฑหรอทฤษฎอนสามารถน าไปใชในการพยากรณไดและมคณลกษณะตาง ๆ ดงตอไปน 1. การวจยจะตองน าไปสการแกปญหาเพอบรรลเปาหมายสดทาย (Ultimate Goal) กลาวคอการคนพบความสมพนธเชงเหตและผลระหวางตวแปร (Variable) ตาง ๆ 2. การวจยควรเนนการพฒนาขอสรปทเปนนยทวไป (Generalization) หลกการ (Principle) หรอทฤษฎ (Theory) ซงจะเปนประโยชนในการพยากรณสงทจะเกดขนในอนาคต 3. การวจยตองอยบนพนฐานของประสบการณทสามารถสงเกตได (Observable

[33]

Experience) หรอหลกฐานเชงประจกษ (Empirical Evidence) ซงในหลายกรณจะเหนวามค าถามทนาสนใจหลายประการทไมสามารถน าไปสกระบวนการท าวจยได เพราะไมสามารถสงเกตได 4. การวจยตองมการสงเกตทถกตอง (Accurate Observation) และพรรณาความไดนกวจยอาจเลอกวธการวดและเครองมอทางดานปรมาณ หากมความเหมาะสมในการหาค าตอบได นกวจยกจะตองใชวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) หรอวธการทไมใชเชงปรมาณ (Non Qualitative Method) แทน 5. การวจยเกยวของกบการเกบขอมลใหม ซงเปนขอมลปฐมภมหรอขอมลทใชเปนครงแรก หรอมฉะนนกจะเปนการใชขอมลทมอยแลวส าหรบวตถประสงคใหม ในทางตรงขามการจดการใหม (Reorganizing) หรอการน าเอาผลงานของผท าวจยไวแลวมาศกษาใหม (Restating) ไมถอวาเปนการท าวจย เพราะการศกษาดงกลาวไมไดท าใหเกดความรใหมขนมา 6. การวจยมวธการหรอแบบการวจย (Research Procedure or Research Design) ซงน าไปสการวเคราะหทเขมแขงและถอไดวาเปนการวจย 7. การท าวจยตองการความร ความช านาญ หรอความเชยวชาญ (Expertise) ดงนน ผท าวจยจะตองรและเขาใจปญหา (Problem) ทจะท าพรอมกบตองรดวยวาคนอนไดท าวจยอะไรไวบางและอยางไรผท าวจยจะตองรถอยค าทใช (Terminology) แนวคด (Concept) และทกษะดานเทคนค (Technical Skill) เพอทจะเขาใจและวเคราะหขอมลทเกบรวบรวมมาไดอยางถกตอง 8. การวจยตองมวตถประสงคและเหตผลถกตองตามหลกตรรกวทยา ดงนน ผทจะท าการวจยจงควรใชเครองทดสอบทกอนทเปนไปไดเพอท าใหวธ การศกษา (Procedure) ทใชขอมลทเกบรวบรวมมา หรอแมแตขอสรปของงานวจยทคนพบมเหตผลและนกวจยตองพยายามขจดอคตสวนตว (Bias) หรอไมใชอารมณในการวเคราะหหากแตใชเหตผลและความรทางวชาการในการท าวจย 9. งานวจยทจะท าจะตองเกยวของกบค าถามทตองการค าตอบของปญหาทยงแกไมได 10. การท าวจยเปนกจกรรมทตองใชความอดทน นกวจยควรคาดการณไวกอนถงความ ผดหวงหรอความหมดก าลงใจ หากถงตอนทจะหาค าตอบส าหรบค าถามทตงขนไดอยางยากล าบาก 11. การท าวจยจะตองมการบนทกและรายงานอยางระมดระวง โดยจะตองใหค านยาม (Definition) ค าศพทส าคญ (Key Word) และจะตองตระหนกถงขอจ ากด (Limitation) ตางๆ ดวยวธการศกษาจะตองกลาวโดยละเอยดนอกจากนการอางอง (Reference) กตองกระท าอยางระมดระวงผลการวจยจะตองมการบนทกไวอยางชดเจนและจะตองเสนอขอสรป (Conclusion) ดวยความระมดระวง 12. การท าวจยบางครงตองการก าลงใจหรอการสนบสนน ไมวางานวจยนนจะมผลเกอกล หรอขดทางตอกลมคนใดกตาม ประเภทกำรวจย การแบงประเภทของการวจย มหลากหลายแบบขนอยกบเกณฑทจะใชในการแบง ตอไปนขอกลาวถงประเภทของการวจยทใชเกณฑตาง ๆกนดงน

[34]

แบงตำมจดมงหมำยของกำรวจย แบงออกเปน 3 ประเภท 1. การวจยเชงพยากรณ (Predictive Research) เปนการวจยเพอน าผลไปใชท านายสงทจะเกดในอนาคตซงอาจพยากรณไดไมถกตองเสมอไป เพราะอาจมสาเหตอนท าใหเกดคลาดเคลอนได 2. การวจยเชงวนจฉย (Diagnostic Research) เปนการวจยเพอศกษาสาเหตของปญหาตาง ๆทเกดขนกบบคคล กลมชน หรอชมชน เพอใหเขาใจถงสาเหตของปญหารถงพฤตกรรม จะไดใหความชวยเหลอและแกไขตอไปการวจยประเภทน นกสงคมสงเคราะหนยมใชกนมาก 3. การวจยเชงอรรถาธบาย (Explanatory Research) เปนการวจยเพอศกษาเหตการณทเกดขนแลววาเกดขนอยางไร มสาเหตมาจากอะไรและท าไมจงเปนเชนนนในเชงเหตและผล นอกจากน ยงมวจยอก 2 ประเภท คอ กำรวจยเชงปรมำณและกำรวจยเชงคณภำพ ดงมรายละเอยดดงน คอ 1. กำรวจยเชงปรมำณ (Quantitative Research) เปนการวจยทมงหาขอเทจจรงและขอสรปเชงปรมาณ เนนการใชขอมลทเปนตวเลขเปนหลกฐานยนยนความถกตองของขอคนพบ และสรปตางๆ มการใชเครองมอทมความเปนปรนยในการเกบรวบรวมขอมลเชน แบบสอบถามแบบทดสอบ การสงเกต การสมภาษณ การทดลอง เปนตน 2. กำรวจยเชงคณภำพ (Qualitative Research) เปนการวจยทนกวจยจะตองลงไปศกษาสงเกต และกลมบคคลทตองการศกษาโดยละเอยดทกดานในลกษณะเจาะลก ใชวธการสงเกตแบบมสวนรวม และการสมภาษณแบบไมเปนทางการเปนหลกในการเกบรวบรวมขอมลการวเคราะหขอมลจะใชการวเคราะหเชงเหตผลไมไดมงเกบเปนตวเลขมาท าการวเคราะห ค าวา คณภาพในการวจย หมายถง ขอมลทไมเปนตวเลขหรอหมวดหมและมรหสเลขทจะไปวเคราะหกนในทางสถต แตเปนขอมลทไดจากค าถามปลายเปดหรอ จากการบนทกสงเกตของผวจยหรอจากค าใหสมภาษณของกลมผใหขอมลหลก เปนขอมลทไมไดวดออกมาเปนตวเลข ขอแตกตำงระหวำงกำรวจยเชงเชงคณภำพและกำรวจยปรมำณ การวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพมทมาแตกตางกน กลาวคอ การวจยเชงคณภาพมพนฐานปรชญาแบบธรรมชาตนยม (Naturalism) ในขณะทการวจยเชงปรมาณมพนฐานแบบปรชญาแบบปฏฐานนยม (Positivism) ดงนน การคนหาความจรงดวยวธวจยเชงคณภาพจะเนนปรากฏการณทเกดขนตามสภาพการณทเปนธรรมชาต ซงบางครงเรยกวา แนวคดแบบปรากฎการณนยม (Phenomenalism) แลวอาศยวธการพรรณนาเปนส าคญ ในขณะทการคนหาความจรงดวยวธการวจยเชงปรมาณตองอาศยกระบวนการหรอวธการทางวทยาศาสตรทอยบนรากฐานของขอมลเชงประจกษ และขนตอนทมระเบยบแบบแผน ค าวา ปรมาณในทางวจย หมายถง ขอมลเปนตวเลขสามารถน าไปใชในทางสถตได มระดบการวดเปนกลม เปนชวง และเปนอตราสวน ในทางสถตของการวจย . สชาต ประสทธรฐสนธ ( 2550 : 292-293 ) ส าหรบการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณนมการเปรยบเทยบไดดงท มนส สวรรณ ( 2544 : 16 ) ความวา (1). การวจยเชงคณภาพมพนฐานมาจากแนวคดแบบธรรมชาตนยม แตในเชงปรมาณมาจากปฏฐานนยม (2). เชงคณภาพมงเนนปรากฏการณทเกดขนอยางลกซง แตเชงปรมาณมงหาความจรงทคนทวไปยอมรบ (common reality) (3).เชงคณภาพเปนการวจยเนนการพรรณนา /

[35]

อธบาย (Descriptive approach) แตเชงปรมาณเนนการวเคราะห ทดลอง (Analytical and Experimental) ตองอาศยวธการทางสถตเขาชวย (4) . เชงคณภาพใหความส าคญกบกระบวนการไดมาซงความจรงแบบองครวม ( Wholistic view ) แตเชงปรมาณใหความส าคญตอผลทจะไดรบมากกวากระบวนการ (5). เชงคณภาพใชวธวเคราะหแบบอปมาน แตเชงปรมาณใชแบบอนมาน ดวยการทดสอบค าตอบทคาดคดไวลวงหนา (Hypothesis) (6). เชงคณภาพมงแสวงหาความรเพอสรางเปนทฤษฎ (Theory building) แตเชงปรมาณเรมตนศกษาวจยดวยทฤษฎ (Hypothesis testing) (7). เชงคณภาพสนสดการวจยดวยทฤษฎ (Ends with theory ) แตเชงปรมาณกบเรมตนดวยทฤษฎ (Begins with theory) (8).เชงคณภาพสวนใหญเปนการวจยในสาขาวชามนษยศาสตรและสงคมศาสตร แตเชงปรมาณนนสวนใหญเปนการวจยในสาขาวชาวทยาศาสตร แบงตำมประโยชนของกำรวจย แบงออกเปน 2 ประเภท ดงน 1. การวจยพนฐาน (Basic Research) หรอการวจยบรสทธ (Pure Research) หรอการวจยเชงทฤษฎ (Theoretical Research) เปนการวจยทเสาะแสวงหาความรใหม เพอสรางเปนทฤษฎเพมพนความรตาง ๆ ทมความลกซงและสลบซบซอน ไดแก การวจยทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร 2. การวจยประยกต (Applied Research) หรอการวจยเชงปฏบต (Applied Research) หรอการวจยเชงปฏบต (Action Research) หรอการวจยเพอหาแนวทางปฏบต (Operational Research) เปนการวจยทมงเสาะแสวงหาความรและประยกตใชความรใหเปนประโยชนในทางปฏบต หรอน าผลวจยไปแกไขปญหาโดยตรงการวจยประเภทนอาจน าผลการวจยพนฐานมาวจยตอแลวทดลองใช เชน การวจยเกยวกบอาหาร ยารกษาโรค การเกษตร และการเรยนการสอน ดงนนเราจงไมสามารถทจะแยกการวจยพนฐานและวจยประยกตออกจากกนได โดยเดดขาด นภำ ศรไพโรจน (2561:2) การวจยจะมประโยชนอยางแทจรงหรอไมยอมขนอยกบความรบผดชอบของนกวจย ตลอดจนความรวมมอของผใหขอมลดวย โดยทวไปแลวอาจกลาวไดวา การวจยมประโยชนดงตอไปน (1) การวจยชวยใหเกดวทยาการใหม ๆ เพมพนมากยงขนทงทางดานทฤษฎและปฏบต (2) การวจยสามารถใชแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ ถกตองและยตธรรม (3) การวจยจะชวยใหเขาใจปรากฏการณและพฤตกรรมตาง ๆ ไดดขน และสามารถใชท านายปรากฏการณและพฤตกรรมตาง ๆ ไดอยางถกตอง และมประสทธภาพมากกวาการคาดคะเนแบบสามญส านก (4) การวจยสามารถชวยในดานการก าหนดนโยบาย การวางแผนงาน การตดสนปญหาหรอการวนจฉยสงการของผบรหารใหเปนไดอยางถกตองและรวดเรว (5). การวจยสามารถตอบค าถามทยงคลมเครอใหกระจางชดยงขน (6) การวจยจะชวยกระตนความสนใจของนกวชาการ ใหมการใชผลการวจยและท างานคนควาวจยตอไป (7) การวจยจะท าใหทราบขอเทจจรงตาง ๆ ซงน ามาใชเปนประโยชนเพอการปรบปรงหรอพฒนาบคคลและหนวยงานตาง ๆ ใหเจรญกาวหนาดยงขน (8) การวจยท าใหมผลงานวจยเพมมากขน ซงจะชวยเสรมใหทราบขอเทจจรงไดกวางขวางและแจมชดยงขน (9) การวจยจะชวยกระตนบคคลใหมเหตผล รจกคด และคนควาหาความรอยเสมอ (10) การวจยชวยใหมเครองมอและเทคโนโลยใหม ๆ ททนสมยเกดขนอยตลอดเวลา ซงอ านวยความสะดวกสบายใหแกมนษยเปนอยางมาก (http://mcpswis.mcp.ac.th)

[36]

แบงตำมวธกำรเกบรวบรวมขอมล แบงออกเปน 7 ประเภท ดงน 1. การวจยจากเอกสาร (Documentary Research) เปนการวจยทผวจยท าการเกบรวบรวมขอมลจากเอกสาร รายงาน จดหมายเหต ศลาจารก แลวเสนอผลในเชงวเคราะห สวนใหญเอกสารทผวจยเกบรวบรวมนจะอยในหองสมด ดงนนจงอาจเรยกการวจยประเภทนอกอยางหนงวา การวจยจากหองสมด (Library Research) 2. การวจยจากการสงเกต (Observation Research) เปนการวจยทผวจยท าการเกบ รวบรวมขอมลดวยวธการสงเกต การวจยประเภทนนยมใชมากทางดานมานษยวทยา ซงสวนใหญเปนการสงเกตพฤตกรรมของบคคลในสงคมในแงของสถานภาพ (Status) และบทบาท (Role) 3. การวจยแบบส ามะโน (Census Research) เปนการวจยทผวจยท าการเกบรวบรวมขอมลจากทกๆหนวยของประชาการ 4. การวจยแบบส ารวจจากตวอยาง (Sample Survey Research) เปนการวจยทผวจยท าการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง 5. การศกษาเฉพาะกรณ (Case Study) การศกษาเฉพาะกรณเปนการวจยทนกสงคมสงเคราะหนยมใชมาก ทเรยกวาการศกษาเฉพาะกรณกเพราะเปนการศกษาเรองทสนใจในขอบเขตจ ากดหรอแคบ ๆ และใชจ านวนตวอยางไมมากนก แตจะศกษาอยางลกซงในเรองนน ๆ เพอใหไดมาซงขอเทจจรงทจะท าใหทราบวาบคคลนนหรอกลมบคคลนนมความบกพรองในเรองใด เนองมาจากสาเหตใดเพอจะไดหาทางแกไขหรอชวยเหลอตอไป 6. การศกษาแบบตอเนอง (Panel Study) เปนการศกษาทมการเกบขอมลเปนระยะๆ เพอดการเปลยนแปลงตามกาลเวลาของกลมตวอยาง ซงการศกษาแบบตอเนองนจะชวยใหเขาใจและทราบถงลกษณะการเปลยนแปลงไดเปนอยางด 7. การวจยเชงทดลอง (Experimental Research) เปนการวจยทผวจยเกบขอมลมาจากการทดลองซงเปนผลมาจากการกระท า (Treatment) โดยมการควบคมตวแปรตาง ๆ ใหเปนไปตามวตถประสงคทก าหนดไว แบงตำมลกษณะกำรวเครำะหขอมล แบงออกเปน 2 ประเภท ดงน 1. การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เปนการวจยทน าเอาขอมลทางดานคณภาพเปนขอมลทไมเปนตวเลขแตจะเปนขอความบรรยายลกษณะสภาพเหตการณของสงตาง ๆ ทเกยวของและการเสนอผลการวจยกจะออกมาในรปของขอความทไมมตวเลขทางสถตสนบสนนเชนเดยวกน การวจยประเภทนจงมงบรรยายหรออธบายเหตการณตางๆโดยอาศยความคดวเคราะห เพอประเมนผลหรอสรปผลนนเอง 2. การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) เปนการวจยทน าเอาขอมลเชงปรมาณมาวเคราะหกลาวคอใชตวเลขประกอบการวเคราะห สรปผล และการเสนอผลการวจยกออกมาเปนตวเลขเชนเดยวกน ดงนน การวจยประเภทนจงมงทจะอธบายเหตการณตาง ๆ โดยอาศยตวเลขยนยนแสดงปรมาณมากนอยแทนทจะใชขอความบรรยายใหเหตผล อนงการวจยทดนนไมควรใชแบบใดแบบหนงโดยเฉพาะ เพราะจะท าใหผลทไดไมแจมชดเทาทควร ดงนนในการปฏบตมกจะประยกตการวจยทง 2 ประเภทนเขาดวยกนเพอใหผลการวจยมทงเหตและผลและมตวเลขสนบสนนอนจะท าใหผลการวจยนาเชอถอมากยงขน

[37]

แบงตำมลกษณะวชำหรอศำสตร แบงออกเปน 2 ประเภท ดงน 1. การวจยทางวทยาศาสตร (Scientific Research) เปนการวจยเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตของสงมชวตและไมมชวต ทงทมองเหนและมองไมเหนการวจยประเภทนไดกระท ากนมานานแลว และกอใหเกดประโยชนตอมวลมนษยอยางมากมายเชน การคนพบยา รกษาโรค การคนพบสงประดษฐใหมๆ เปนตน นอกจากนการวจยทางวทยาศาสตรยงสามารถใชแกปญหาทเกดจากธรรมชาตไดอกดวย เนองจากการวจยทางวทยาศาสตรมเครองมอและอปกรณทเทยงตรงและมกฎเกณฑแนนอน ตลอดจนสามารถควบคมการทดลองไดเพราะท าการทดลองในหองปฏบตการ จงท าใหผลการวจยทางดานวทยาศาสตรไดรบความเชอถอมาก 2. วจยทางสงคมศาสตร (Social Research) เปนการวจยทเกยวกบสภาพแวดลอม สงคม วฒนธรรมและพฤตกรรมของมนษย เชน การวจยดานปรชญา สงคมวทยาศาสตร เศรษฐศาสตร เปนตน การวจยทางสงคมศาสตรนแตกตางกบการวจยทางวทยาศาสตรมาก เนองจากสงคมศาสตรเปนวชาทวาดวยสงคม สงแวดลอม และพฤตกรรมของมนษย ซงวดไมไดโดยตรงและควบคมไดยาก แตมนษยกไดพยายามวดโดยใชเครองมอวดทางออม เชน ใชแบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบวดเจตคต ฯลฯ และไดน าเอาวธการทางวทยาศาสตรมาชวยในกาวจยท าใหผลการวจยเปนทนาเชอถอมากยงขน แมวาการวจยทางสงคมศาสตรจะมขอจ ากดอยหลายประการกตาม แตการวจยทางดานนกสามารถศกษาพฤตกรรมของมนษยไดมากพอสมควร แบงตำมระเบยบวธวจย แบงออกเปน 3 ประเภท ดงน 1. การวจยเชงประวตศาสตร (Historical Research) เปนการวจยเพอคนหาขอเทจจรงของเหตการณทผานมาแลวในอดต โดยมจดมงหมายทจะบนทกอดตอยางมระบบ และมความเปนปรนยจากการรวบรวมประเมนผล ตรวจสอบ และวเคราะหเหตการณเพอคนหาขอเทจจรงในอนทจะน ามาสรปอยางมเหตผล การวจยประเภทนตองอางองเอกสารและวตถโบราณทมเหลออย ซงโดยสวนใหญแลวมกไมใชสถต สรปไดวาการวจยประเภทนมงทจะบอกวา “เปนอะไรในอดต” (What was) 2. การวจยเชงบรรยายหรอพรรณนา (Descriptive Research) เปนการวจยเพอคนหาขอเทจจรงในสภาพการณหรอภาวการณของสงทเปนอยในปจจบนวาเปนอยางไร การวจยประเภทนมกจะท าการส ารวจหรอหาความสมพนธตาง ๆ เกยวกบเรองของความเชอ ความคดเหน และเจตคตจงกลาวไดวาเปนการวจยทมงจะบอกวา เปนอะไรในปจจบน (What is) นนเองเชน การวจยเรอง “เจตคตของครนอยทมตอผบรหารการศกษา” 3. การวจยเชงทดลอง (Experimental Research) เปนการวจยเพอคนหาความสมพนธเชงเหตและผลของปรากฏการณตาง ๆ การวจยประเภทนตองมการควบคมตวแปรตน เพอสงเกตตวแปรตามทเปลยนแปลงไปเพอจะไดทราบวาอะไรเปนสาเหตทท าใหเกดผล ดงนนตวแปรในการวจยจงตองมทงกลมควบคมและกลมทดลอง สรปไดวา การวจยประเภทนมงทจะบอกวา “อะไรอาจจะเกดขน” (What may be) (https://www.gotoknow.org/posts/625137)

[38]

2.2 ทฤษฎทรองรบเรองทวจย สงคมสารสนเทศ (The Information Society) คลงศพทไทย ไดใหนยามค าวา สงคมสารสนเทศเอาไววา คอสงคมทมการน าขอมลสารสนเทศในรปแบบตางๆ มาชวยด าเนนกจกรรมทงเพอประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม สงคมสารสนเทศเรมมความเดนชดในสงคมโลกเมอ ป ค.ศ. 1996-1998 ททวโลกตางยอมรบรวมกนวา สารสนเทศจะเปนสงทเปนพนฐานสการขบเคลอนตาง ๆ ของโลก สงคมอตสาหกรรม เศรษฐกจ และวฒนธรรม ตางถกขบเคลอนดวยขอมลขาวสาร ท าใหมการก าหนดรวมกนวา ยคปจจบนคอยคของสงคมสารสนเทศ หรอยคของสงคมขอมลขาวสาร ในทศวรรษทผานมา เทคโนโลยสารสนเทศซงรวมทงเทคโนโลยคอมพวเตอร และเทคโนโลยการสอสาร (ICT: Information and Communication Technology) อกทงยงรวมถงเทคโนโลยน าสมยอน ๆ เชน เทคโนโลยชวภาพและพนธวศวกรรมศาสตร ไดกอใหเกดผลกระทบเกยวกบกจกรรมตาง ๆ ของสงคม รวมทงกจกรรมทางเศรษฐกจอยางกวางขวาง กอใหเกดความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจบนพนฐานของ "เศรษฐกจแหงภมปญญาและการเรยนร" (knowledge-Based Economy) กอปรกบการเตบโตของระบบการสอสารททนสมย ท าใหเกดภาวะการณการเปลยนแปลงอยางกาวกระโดดในดานเศรษฐกจอยางรวดเรว เกดเปนระบบ เศรษฐกจใหม (New Economy) ทแตกตางไปจากระบบเศรษฐกจในรปแบบเดมทเนนการใชแรงงานและทนเปนหลก ระบบเศรษฐกจใหมดงกลาวนบวาเปนผลผลตทเกดจากการใชประโยชนจากปจจยการผลตประเภท "สารสนเทศ" (Information) และ "ความร" (Knowledge)ในระดบสงอยางไมเคยเปนมากอน การเจรญเตบโตของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกอใหเกดกระบวนการผลตทมประสทธภาพ (Productivity) มความเปลยนแปลงและผนแปรอยางรวดเรว (High Volatility) มนวตกรรมใหม ๆ (Innovation) เกดขนตลอดเวลาทงในสวนของโครงสรางองคกรและในระบบธรกจทกระดบ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารท าใหเกดปฏสมพนธใกลชดและรวดเรวระหวางหนวยตาง ๆ ของประชาสงคม (Civil Society) ไมวาจะเปนภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรพฒนาเอกชน สภาวการณของเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบน ท าให สารสนเทศ และ ความร มบทบาทสงมากโดยเฉพาะในระบบเศรษฐกจ และในสวนของการชวยเสรมสรางความมงคงและงานอาชพตาง ๆ ใหกบสงคมทกระดบ (Wealth & Employment Creation) สภาวการณดงกลาวท าใหเกดกระแสการใช "เทคโนโลยสารสนเทศการสอสารและความร" เปนกลไกส าคญในการขบเคลอนกจกรรมตาง ๆ ในสงคมทามกลางกระแสโลกาภวตน โดยมความหวงรวมกนวา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารดงกลาว จะสามารถชวยใหสงคมพฒนาอยางเทาเทยมกน และสามารถสงผลตอการพฒนาคณภาพชวตของประชาชนในสงคมดขนกวาเดม กองบรรณำธกำร (2560:24-27) ไดรายงานใน Section Security Report วารสาร CIO World & Business เรอง “โจรไซเบอรอาศยชองโหว DDoS และ POS ฉกเงนรานคา” จากรายงานของแคสเปอรสก แลป เรอง IT Security Economics Report พบวา บรษทมากกวา 77% ไดรบความเสยหายจากการโจมตทางไซเบอรในชวง 12 เดอนทผานมา ขณะทการโจมต DDoS และชองโหวของระบบขายหนาราน (POS system) มการระบาดเพมขน 16% ซงจากตวเลขนยงชใหเหนวา โจรไซเบอรมการวางแผนการโจมตเพมขนในชวงเทศกาลครสตมาสและปใหมทผคนจะออกมาจบจายใชสอยหนาแนนมากกวาปกต

[39]

ในป 2017 น มการรายงานการรกล าระบบความปลอดภยไซเบอรระดบสงในระบบการจายเงนของแบรนดใหญๆ มากมาย ไดแก Chipotle, Hyatt Hotels และจากรายงานลาสดของแคสเปอรสก แลป เรอง DDoS Intelligence Report กพบการโจมต Botnet DDoS ทเพมจ านวนมากขนและแพรระบาดในชวงไตรมาสท 3 ของปน ซงมเปาหมายการโจมตประเทศตางๆ ทวโลกจ านวนมากถง 98 ประเทศ (เปรยบเทยบกบไตรมาสท 2 ม 82 ประเทศ) ชนนทร นำทะพนธ (2555:29) ไดรายงานในงานวจยเรอง “การศกษาดชนความสขมวลรวมในประเทศไทยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ” ผลวจยพบวา ปจจยความสขในประเทศไทยครอบคลมทกปจจยของปจจยความสขสากล แตมบางปจจยทไมมในการวดความสขสากลซงอาจเปนปจจยทก าหนดขนเพอใหเขากบวฒนธรรม หรอเหตการณในประเทศทเกดขน ผเชยวชาญมความเหนวา เทคโนโลยสารสนเทศทมผลกระทบตอความสขมากทสด คอ การมบรการเทคโนโลยสารสนเทศทมผลตอดานเศรษฐกจ (รอยละ 80.00 ของจ านวนผเชยวชาญ) รองลงมาคอ ความสามารถในการเขารบบรการของประชาชน (รอยละ 79.02) ของจ านวนผเชยวชาญ) และมการบรการเทคโนโลยสารสนเทศทมผลตอธรรมาภบาล (รอยละ 74.63 ของผเชยวชาญ) โดยรวม เทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบตอความสขจรง ในระดบกลาง (คาเฉลย 3.29) แสดงใหเหนวา ในปจจบน เทคโนโลยสารสนเทศมบทบาทในการด าเนนชวตประจ าวน และควรพจารณาใชเปนปจจยหนงในการวดความสขของประชากรได พงศสข หรญพฤกษ (2560:2) ปจจบนมเทคโนโลย และ Applications ใหมๆ เกดขนเปนจ านวนมาก เรยกกนวาเปนสงกอใหเกด Disruptive คอ การท าลายลางระบบเดมทเคยเปนมา เชน การจองตวเครองบน, การจองหองพกโรงแรม เปนตน ในประเทศไทยเรามแผนเหมอนกนทจะรองรบในเรองน นนคอ Thailand 4.0 ทกคนเคยไดยนค าวา Thailand 4.0 เรองนเปนเรองของความตงใจทดมากของรฐบาลชดน ซงกคอ การน าเอา Innovation มาใชนนเอง กอนหนาเราอาจเคยไดยนค าวา Creative Economy, Digital Economy พอเปลยนรฐบาลทหนงเรากจะไดยนแคมเปญใหมๆ เกดขนเรอยๆ แตค าๆ นคอ Thailand 4.0 นาสนใจมาก คนทพดเปนคนแรกคอนายกรฐมนตร เปนผประกาศขนมา และเบองหลงกระทรวงการคลง คอ ดร.สมคด จาตศรพทกษ กคดใหทะลมากขน แตกอนจะมาถง Thailand 4.0 นนกตองมาดววฒนาการกนกอน Thailand 4.0 เรมมมาตงแต Thailand 1.0 คอยคเกษตรกรรม เนนการผลต การขายพชพนธทางการเกษตร เชน ขายขาว ขายพชผก พชไร สกร เปด ไก เปนตน เราคงเคยไดยนเพลงทเปดทางทวชอง 7 ส ทมขอความวา กสกรแขงขนคอกระดกสนหลงของชาต ไทยจะเรองอ านาจ เพราะเราเปนชาตกสกรรม แตจรงๆ แลว เราจะเรองอ านาจไดไหมครบ เหนมแตธนาคารกสกรไทยเทานนทเรองอ านาจจากการเกบดอกเบย เพราะประชาชนทเปนชนชนกสกรรมไมสามารถจะสรางแตมตอทางดานเศรษฐกจได ตอมาเขาสยค Thailand 2.0 ยคอตสำหกรรมเบำ เนนการผลตสนคาทมน าหนกเบา เปนอตสาหกรรมทไมตองใชทนมากนก เชน การผลตเครองนงหม รองเทา กระเปา เครองดม เครองเขยน การท าอาหารกระปอง การผลตยา และเครองเวชภณฑ การผลตอลมเนยม เครองวทย โทรทศน การผลตเครองเดกเลน รวมถงการผลตแปงชนดตางๆ ในยคนเปนยคทนายกรฐมนตรของไทย คอ พลเอกชาตชาย ชณหวรรณ ทบอกวาประเทศไทยจะเปนนค (New Industry Country) ประเทศอตสาหกรรมใหม จนกระทงคณแอด คาราบาวแตงเพลง เมดอนไทยแลนด ตอมาเศรษฐกจพฒนาเขามาสยค Thailand 3.0 เนนอตสำหกรรมหนกและกำรสงออก เชน ผลต และสงออกขายเหลกกลา เชน รถยนต กลนน ามน กาซธรรมชาต ปนซเมนต เปนตน และมค าหนงทบอกวา เราจะเปน ดทรอยด

[40]

แหงเอเชย คอ การผลตรถยนตสงออกไปขายยงตางประเทศ รวมไปถงการผลตฮารดดสก ซงเรากตนเตนทมแบรนดตางชาตใหมๆ ทเขามา และแรงงานไทยกไดเขาไปท างานในอตสาหกรรมเหลานนตงแตฐานลางสดคอแรงงานไปถงต าแหนงผบรหาร แตมนกไมใชแบรนดของเรา สดทายคอยค Thailand 4.0 เปนวสยทศนเชงนโยบายโมเดลพฒนาเศรษฐกจของรฐบาลทยดหลก “มนคง มงคง และยงยน” เพอรบมอกบการเปลยนแปลงของโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ท าใหประเทศไทยจ าเปนตองม Innovation หรอนวตกรรม จงจะสามารถแขงขนกบประเทศอนได สวนทเรยกวา 4.0 เพราะไปสอดคลองกบประเทศเยอรมนน ทเปนศนยกลางของประเทศยโรปทเขาเขาสอตสาหกรรม 4.0 แลว ตงชอวา Industry 4.0 หรออาจะเรยกวา Machine Learning หมายถงการสอนใหเครองจกรสามารถเรยนรไดดวยตนเอง และคดแทน และคดตอไดดวย ซงมนกตองมคณสมบตหลายๆ อยาง เราจะเหนรปภาพ Infographic ทมอปกรณแตละชนดมการเชอมตอกน หรอ Connection กนนนนนเองคอ การสงขอมลถงกน เมอกอนการผลตสนคาออกมาเปนจ านวนมาก ไมทราบวาเหลออกเทาไร คางอยในสตอกอกเทาไร แตยคใหมนสามารถจะท าใหทราบไดวาเหลอสนคาอกเทาไร และถงเวลาจะผลตพชพนธทางการเกษตรเพมไดหรอยง เพราะการเกษตรเหลานนมการเชอมตออปกรณดวย Internet of Things (IoT) รวมไปถงสามารถจบความเรวแรงลม น า ฝนจะตกหรอไม ทางดานการเกษตรจะผลตทนหรอเปลา และน าขอมลเหลานนมาท าการประมวลผลวา จะเปดไลนการผลตเมอไร เปนอยางไร สมควรจะผลตพชผลไดหรอยง นอกจากน ยงมการพฒนา Application ใหมๆ ขนมา รวมถงการน า Application เหลานนมาใชกบระบบธนาคาร คณธนา เธยรอจฉรยะ (โจ) รกษาการ Chief Marketing Officer ธนาคารไทยพาณชย ไดรวมกลมของธนาคารพยามยามทพฒนาสงใหมๆ ขนมา เพราะใกลมของธนาคารมโอกาสเสยงทจะสญพนธมากทสด และพนกงานธนาคารกกลวตกงานกนมากทสด ตวอยางทเหนไดชดเจนของ Application ใหมทเขามา คอ พรอมเพย (PromptPay) คอ การช าระเงนโดยไมตองเสยคาธรรมเนยม และมาตรฐานใหมอกอยางหนงทเกดขน คอ การช าระเงนผาน QR Code ดวยการสแกนช าระเงนระหวางธนาคาร ซงไมตองเสยคาธรรมเนยม ศกรย ศรสำรคำม (2557:2) ไดรายงานในวจยเรอง “ปจจยทมผลตอคณธรรม จรยธรรมในการใชอนเทอรเนต” ผลการวจยพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศหญง มอายต ากวาหรอเทากบ 13 ป ศกษาอยชนมธยมศกษาปท 2 การใชอนเทอรเนตสวนใหญใชชวงเวลาหลงเลกเรยนในวนจนทร-ศกร และวนเสาร-อาทตย ใชอนเทอรเนตในชวงเวลา ตงแต 18.01-24.00 น. โดยใชโทรศพทมอถอเปนอปกรณในการใชอนเทอรเนต สวนใหญใชทบาน ศกษาการใชอนเทอรเนตดวยตนเอง พอมความรบางเกยวกบกฎหมายในการใชอนเทอรเนต ใชระบบเครอขายอนเทอรเนตเพอความบนเทง เพอคนหาขอมลภายในประเทศและจากตางประเทศ ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา เพศ อาย และระดบชนการศกษา มผลตอคณธรรม จรยธรรมในการใชอนเทอรเนตในภาพรวม และชวงเวลา สถานทในการใชอนเทอรเนต การใชระบบเครอขายอนเทอรเนตมผลตอคณธรรม จรยธรรมในการใชอนเทอรเนตในภาพรวม สำวตร สขศร และคณะ (2555: 261-262) ไดเสนอไวในงานวจยเรอง “ผลกระทบจำกพระรำชบญญตวำดวยกำรกระท ำควำมผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2550 และนโยบำยของรฐกบสทธเสรภำพในกำรแสดงควำมคดเหน” ความวา ส าหรบอาชญากรรมคอมพวเตอร กบการเผยแพรเนอหาผดกฎหมายในสอออนไลนนน ในประเทศสหพนธรฐเยอรมนนน ถอวาเปนประเทศตนๆ ในทวปยโรปทใหความส าคญกบปญหาการกระท าความผดทเกยวกบคอมพวเตอรและ

[41]

อนเทอรเนต การถกเถยงในวงวชาการเพอแสวงหามาตรการทางกฎหมายรวมทงมาตรการอนๆ ทเหมาะสมเพอปองกนและปราบปรามการกระท าผดเหลานเกดขนตงแตกอนป 1986 ทงน เนองจากอตราการกระท าความผดในลกษณะดงกลาวเพมขนอยางตอเนองไมวาจะเปน การฉอโกงทางคอมพวเตอร (Computerbetrug) การปลอมแปลงขอมลคอมพวเตอร (Datenveranderung) การเจาะรบบคอมพวเตอร การจารกรรมขอมลสวนบคคลหรอขอมลทางการคา (Computerspionage) การพนนผดกฎหมายออนไลน รวมไปถงการเผยแพรภาพลามกอนาจารเดกและเยาวชน (Kinderpornographie) เคยมรายงานส ารวจการกระท าความผดเหลานในยคตนๆ ในเยอรมนนพบวา ประมาณรอยละ 1 ของเวบไซตทใหบรการอยในประเทศทงหมดเปนเวบไซตทมเนอหาผดกฎหมาย ปญหาตางๆ ทเกดขน สงผลใหหนวยงานผรบผดชอบเรงหาแนวทางในการปองกนและปราบปรามทมประสทธภาพไมวาจะเปนการจดตงหนวยงานพเศษเพอรบผดชอบการกระท าความผดดานนเปนการเฉพาะ ซงในบางกรณกจ าเปนตองก าหนด หรอใชมาตรการบางประการทสงผลกระทบทงตอผใหบรการและผใชบรการอนเทอรเนตดวย แมอนสญญาวาดวยอาชญากรรมไซเบอร (Convention on Cybercrime) ซงออกโดยคณะมนตรยโรป (Europarat) จะมผลตงแตวนท 1 กรกฎคม 2004 ภายหลงมประเทศลงนามใหสตยาบนครบ 5 ประเทศ ตามเงอนไขทก าหนด แตประเทศเยอรมนซงลงนามในอนสญญาฉบบดงกลาวตงแตวนท 23 พฤศจกายน 2001 กลบใหสตยาบนและยงผลใหประเทศมหนาทตองบญญตหรอปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองกบอนสญญาฉบบนเมอวนท 9 มนาคม 2009 สาเหตทเยอรมนใหสตยาบนรวมทงอนวตการตามอนสญญา (วนท 1 กรกฎาคม 2009) คอนขางลาชา เยอรมนใหเหตผลวาขอก าหนด และหลกเกณฑหลายขอในอนสญญาดงกลาวไมสอดคลองกบนโยบาย และมาตรการทประเทศเยอรมนใชบงคบอยแลว จงตองใชเวลาในการศกษาวจย และพจารณาวาจะสามารถปรบเปลยนขอกฎหมายภายในไดมากนอยเพยงใด อยางไรกตาม หากกลาวถงประวตการบญญต รวมทงการแกไขปรบปรงกฎหมายเพอรองรบปญหาการกระท าความผดในรปแบบใหมเหลาน ตองนบวา ประเทศเยอรมนตนตวและด าเนนการมาเปนระยะเวลานานแลว ตงแตป 1986 ซงมการปฏรปกฎหมายหลายฉบบเพอปองกนและปราบปรามอาชญากรรมทางเศรษฐกจ (2.WiKG) เยอรมนเพมเตมฐานความผดหลกๆ ทเกยวกบคอมพวเตอรไวในประมวลกฎหมายอาญารวมกบฐานความผดดงเดมในหมวดเดยวกน ในขณะทฐานความผดเฉพาะอนๆ อาท ความผดเกยวกบการละเมดทรพยสนทางปญญาบนอนเทอรเนต ขอก าหนดเกยวกบภาระหนาทรวมทงความรบผดชอบของผใหบรการอนเทอรเนตประเภทตางๆ จะถกบญญตแยกไวในกฎหมายเฉพาะ ส าหรบปญหาในทางแพงและพาณชยกมกฎหมายในเรองนนตางหากเชนกน โดยฌพาะอยางยง เพอรองรบปฏบตการและธรกรรมรปแบบใหมๆ อมรรตน วงศโสภำ (2561:2) ไดรายงานวจยเรอง “พฤตกรรมการใชและผลกระทบของสอสงคมออนไลนประเภทเฟซบคตอการด าเนนชวตของนกศกษา กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏเลย” ผลการวจยพบวาพฤตกรรมการใชงานเฟซบคของนกศกษา ใชงานสอสงคมออนไลนมากกวา 1 ประเภท เกอบทงหมดใชงานสอสงคมออนไลนประเภทเฟซบค รจกเฟซบคจากเพอนแนะน า และมจ านวนเพอนในเฟซบค 501 คนขนไป ใชเฟซบค 3-4 ป มจ านวนบญชเฟซบค 1 บญช และสวนใหญใชงานอนเทอรเนตจากหอพกโดยเชอมตอเฟซบคผานโนตบค เนตบค และไอแพด ใชงานเฟซบคทกวน เฉลย 1-3 ครง/วน แตละครงใชเวลามากกวา 4 ชวโมง ชวงเวลาทใชเฟซบค ในวนจนทร-ศกร

[42]

เวลา 19:01 – 24:00 น. และวนเสาร-อาทตย และวนหยดนกขตฤกษ เวลา 13.01 – 19:00 น. วตถประสงคหลกทใชเฟซบคใชเพอผอนคลาย และตดตอสอสาร ผลกระทบจากการใชสอสงคมออนไลนประเภทเฟซบคตอนกศกษาเรยงตามล าดบคอ ดานสขภาพ ดานการด าเนนชวตประจ าวนและดานการศกษาตามล าดบ โดยผลกระทบดานสขภาพพบวามอาการปวดตา ปวดศรษะ เมอยมอ ปวดไหล เวลาเลนนาน ๆ ผลกระทบดานการด าเนนชวตประจ าวน พบวานกศกษาเลอกใชงานเฟซบคมากกวาท ากจกรรมอนในชวงเวลาวาง ท าใหท ากจกรรมอนนอยลง มโลกสวนตวสง คยกบคนในครอบครวนอยลง คนรอบขางรสกหงดหงด หวาดระแวง และเกดการทะเลาะกน เนองจากความคดเหนไมตรงกน และผลกระทบดานการศกษา พบวานกศกษาท าการบานและงานทรบมอบหมายตางๆ เสรจชา เนองจากใชเวลาสวนใหญอยกบการใชงานเฟซบค ผลกระทบทตามมาพบวานกศกษาไมสงงาน สงงานชา ขาดสมาธในการเรยน เกรดตกในบางรายวชา ขาดสมาธในการท างานและการอานหนงสอสอบ ขาดเรยน ใชภาษาไมถกตองใชค าแสลงในยคสมยใหม และสะกดค าไมถกตองตามหลกภาษา พชญำณ ภตระกล (2561:2) ไดท ารายงานวจยเรอง “การเปดเผยตนเองในเครอขายสงคมออนไลน: แนวทางการศกษา ปจจยทมอทธพล และผลกระทบ” การวจยพบวา การเปดเผยตนเองไมไดสงผลกระทบ ดานลบตอผใชเพยงดานเดยว แตยงสรางผลกระทบดานบวกไดเชนเดยวกน กลาวคอ การเปดเผยตนเอง มความสมพนธกบการไดรบทนทางสงคม (Social Capital) ทสงเสรมใหบคคลมเครอขายทางสงคม (Social Network) โดยเครอขายสงคมออนไลนเปนพนทใหบคคลสามารถสรางทนทางสงคมดวยการเชอมโยง กระชบ และ รกษาความสมพนธกบผใชคนอนในเครอขายสงคมออนไลน รวมทง การเปดเผยตนเองยงท าใหบคคลไดรบการสนบสนนทางสงคม (Social Support) คอ ไดรบความชวยเหลอดานขอมล ค าแนะน า สงของตางๆ จากผใชคนอน ในเครอขายสงคมออนไลน และการไดรบการสนบสนนทางดานอารมณท าใหไดรบรถงความรกใครผกพน รสกวา มคนรกและสนใจ และการเปนสวนหนงของสงคม นอกจากนผลจากการวจยยงสามารถยนยนไดวา การไดรบทน ทางสงคม และการไดรบการสนบสนนทางสงคมในเครอขายสงคมออนไลนสงผลใหผใชมคณภาพชวตและมสขภาวะ ทางจตทดขน (Ellison et al., 2007; กฤษณพร ประสทธวเศษ, 2557; Leung & Lee, 2005) โพสตทเดย (2560: B1) หนงสอพมพโพสตทเดย Section ธรกจการตลาด ไดรายงานเกยวกบ“แนวโนมภยไซเบอรป 61” โมเดลธรกจหลกของอาชญากรไซเบอร พบวา ในป 2556 ซอฟตแวรเรยกคาไถ CryptoLocker เขารหสไฟลเลอกระบบและเรยกรองเงน 300 ดอลลาร, ป 2557 ซอฟตแวรเรยกคาไถ BitCrypt เขารหสไฟลและเรยกรองเงนเปนบดคอยน, ป 2558 ซอฟตแวรเรยกคาไถเตบโตขน และยงเขารหสเรยกรองเงน, ป 2559 จ านวนซอฟตแวรเรยกคาไถตระกลใหมเพมขน 752% เรมมการใชซอฟตแวรเรยกคาไถในฐานะบรการ (Ransomware-as-s-Service-RaaS), ป 2560 การแพรระบาดของซอฟตแวรเรยกคาไถทไมเคยเกดขนมากอนผานทาง WannaCry และ Petya, ป 2561 ซอฟตแวรเรยกคาไถ และการกรรโชกทางดจทลจะกลายเปนแหลงหาเงนของอาชญากรคอมพวเตอร (ทมา: บรษท เทรนด ไมโคร, 2560) 2.2.1 กำรจดกำรเทคโนโลยสำรสนเทศ (Managing Information Technology) แรงกดดนในการท าธรกจในปจจบน คอเรองของเทคโนโลยสารสนเทศ เนองจากลกคาและรานคาตางๆ ลวนตองเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยในการท างาน ดงนน นบจากนไป เทคโนโลยสารสนเทศ จะกลายมาเปนองคประกอบหลกส าคญในการท าธรกจ ซงตองมการปรบเปลยนการบรหารจดการใหม

[43]

เพอใหทนกบสถานการณ ไมวาจะเปนอนเตอรเนต อนทราเนต เอกทราเนต หรอเครอขายผรบ/ผใหบรการ(Client/Server networks) ดงนน เทคโนโลยสารสนเทศเปนตวท าใหเกดการเปลยนแปลงในการพฒนาการโฆษณาสนคา การบรหารตดสนใจ ปรบเปลยนโครงสรางขององคกร และมาชวยเรองกจกรรมการท างานในองคกรทมอยทวโลก บล เกต (Bill Gates) ประธานผบรหารของบรษทไมโครซอฟต (Microsoft Corporation) ซงเปนบรษทผผลตซอฟตแวรรายใหญของโลก บรษทของเขามการบรหารในลกษณะกลมบคคลผมประสบการณ บรษทของเขาไดรบผลกระทบอยางมากจากการทปจจบนมหลายบรษทหนมาใชเทคโนโลยสารสนเทศไมวาจะเปนการท าธรกจอเลกทรอนกส (e-Business) และการท าพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) มการใชกลยทธการสงแฟมขอมลถงกนดวยระบบอเลกทรอนกสทงหมด ท าใหองคกรของเขาตองปรบเปลยนกลยทธมากมาย แมกระทงการลดจ านวนพนกงานใหมจ านวนนอยลง เปนตน การจดการดานเทคโนโลยสารสนเทศจะชวยสนบสนนกระบวนการท างานของบรษทและองคกร เพราะฉะนน จงเปนความทาทายอยางมากส าหรบผบรหาร และผท าธรกจมออาชพในปจจบน ส าหรบแนวทางในการจดการเทคโนโลยสารสนเทศนนมหลกการใหญ 3 ประการ คอ การจดการรวมกนพฒนาและการพฒนาธรกจ/กลยทธเทคโนโลยสารสนเทศ (Managing the joint implementation of business/IT strategies) ในขนตอนน หวหนาผส านกงานฝายบรหาร (Chief Executive Officer : CEO) และหวหนาส านกงานสารสนเทศ (Chief Information Officer : CIO) จะเปนผรองขอเสนอใหมการพฒนาทางธรกจ เพอใหผบรหารและผทเปนมออาชพทางธรกจใชเทคโนโลยสารสนเทศสนบสนนกลยทธทางธรกจของบรษทกอนเปนอนดบแรก นอกจากนนจะมการปรบน าเอากระบวนการวางแผนทางเทคโนโลยสารสนเทศทางธรกจ มาประยกตใชงานรวมกบกลยทธเปาหมายทางธรกจ ส าหรบกระบวนการนนมการรวมไปถงการประเมนผลลกษณะของธรกจทเหมาะสมทจะลงทนพฒนา และมการพฒนาขอเสนอของแตละธรกจ แตละโครงการของเทคโนโลยสารสนเทศขนมาตามโอกาสอนควร การจดการพฒนาและการพฒนาประยกตใชธรกจ/เทคโนโลยสารสนเทศใหม และเทคโนโลย (Managing the development and implementation of new business/IT applications and technology) ในขนตอนนเปนความรบผดชอบพนฐานเบองตนของหวหนาส านกงานสารสนเทศ และหวหนาส านกงานเทคโนโลย (Chief Technology Officer : CTO) การจดการเทคโนโลยสารสนเทศในพนทน เกยวของกบการจดการกระบวนการการพฒนาระบบสารสนเทศ และแนวทางการพฒนาทางดานธรกจ และมความรบผดชอบในการท าวจยการใชกลยทธทางธรกจส าหรบระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหมๆ

[44]

ภาพประกอบ 2.1 องคประกอบในการจดการเทคโนโลยสารสนเทศ (James A.O’Brien : 2008 : 541) การจดการเทคโนโลยสารสนเทศในองคกรและโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศ (Managing the IT organization and the IT infrastructure) หวหนาส านกงานสารสนเทศ และผบรหารดานเทคโนโลยสารสนเทศตองแบงปนความรบผดชอบส าหรบจดการเทคโนโลยสารสนเทศใหเหมาะสมกบผเปนมออาชพทางธรกจ ซงเปนผทรวบรวมกลมคนท างานโครงการตางๆ และโครงการในหนวยยอยขององคกร นนกคอหวหนาส านกงานสารสนเทศ และผบรหารดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตองรบผดชอบเกยวกบการจดการโครงสรางพนฐานดานฮารดแวร, ซอฟตแวร, ฐานขอมล, เครอขายการสอสารโทรคมนาคม, และทรพยากรเทคโนโลยสารสนเทศ ซงตองมการจดหา, ปฏบตการ, ตดตาม และดแลรกษาดวย 2.2.2 กำรวำงแผนธรกจและเทคโนโลยสำรสนเทศ (Business/IT Planning) กระบวนการวางแผนธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศน มเปาหมายเนนไปทการเพมมลคาใหกบธรกจและลกคา กระบวนการวางแผนนจะน าไปสการพฒนากลยทธ และตวแบบการประยกตใชธรกจแนวใหม, กระบวนการ, ผลตภณฑ และการบรการ ดงนน องคกรตองมการพฒนากลยทธเทคโนโลยสารสนเทศ และสถาปตยกรรมเทคโนโลยสารสนเทศ เพอสนบสนนการสรางและการพฒนาการวางแผนการประยกตใชในธรกจใหมของพวกเขา เพราะฉะนน หวหนาส านกงานผบรหาร และหวหนาส านกงานสารสนเทศของบรษทตองจดการพฒนาองคประกอบทสมบรณทางธรกจและกลยทธเทคโนโลยสารสนเทศรวมกนเพอเปนวสยทศนสรางมลคาเพมใหกบธรกจและลกคา เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศมการเปลยนแปลงไปรวดเรวมาก และองคประกอบทส าคญและกลยทธทางธรกจทจ าเปนตองท ากอนเปนอนดบแรกคอ กระบวนการวางแผนธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ ซงมอย 3 ประการหลก คอ การพฒนากลยทธ (Strategy Development) การพฒนากลยทธทางธรกจนน จะชวย สนบสนนวสยทศนทางธรกจขององคกร ตวอยางเชน การใชเทคโนโลยสารสนเทศสรางระบบธรกจอเลกทรอนกสขนมา โดยเนนไปทการสรางมลคาเพมใหกบธรกจ และลกคา การจดการทรพยากร (Resource Management) กลยทธการวางแผนพฒนาส าหรบใชจดการ เรองการท างาน และจดการเทคโนโลยสารสนเทศในองคกรนน รวมไปถงการจดการระบบสารสนเทศสวนบคคล, ฮารดแวร, ซอฟตแวร, ขอมล และทรพยากรของเครอขายคอมพวเตอร

[45]

สถาปตยกรรมเทคโนโลย (Technology Architecture) ไดแกการสรางตวเลอกของกลยทธวา รปแบบของสถาปตยกรรมเทคโนโลยแบบไหน มความเหมาะสมทจะน ามาชวยสนบสนนธรกจ และดานเทคโนโลยสารสนเทศขององคกร ภาพประกอบ 2.2 กระบวนการวางแผนธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ (James A.O’Brien : 2006 : 479) สถาปตยกรรมของเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology Architecture) สถาปตยกรรมของเทคโนโลยสารสนเทศน กถกสรางขนมาโดยกระบวนการวางแผนกลยทธทางธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ ซงไดแก แนวความคดในการออกแบบ หรอการจดท าพมพเขยว และรวมทงองคประกอบหลกตอไปน คอ รปแบบแนวราบพนฐานของเทคโนโลย (Technology Platform) ซงไดแก อนเทอรเนต, อนทราเนต เอกทราเนตและเครอขายประเภทอน, ระบบคอมพวเตอร, ซอฟตแวรระบบ, ซอฟตแวรแบบรวมประยกตใชงานภายในองคกรเพอจดการดานการท างานของคอมพวเตอร และเพอเปนโครงสรางทางการสอสาร หรอเรยกอกอยางหนงวา รปแบบแนวราบพนฐาน (Platform) สวนระบบการสนบสนนนน รวมไปถงกลยทธการใชเทคโนโลยสารสนเทศส าหรบธรกจอเลกทรอนกส, พาณชยอเลกทรอนกส, หรอการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในธรกจอนๆ ทรพยากรขอมล (Data Resources) มฐานขอมลชนดพเศษและฐานขอมลเพอปฏบตการหลายประเภท รวมทงขอมลโกดงสนคา, ฐานขอมลบนอนทราเนต อนเตอรเนต ทถกจดเกบเอาไวเพอน ามาชวยสนบสนนการตดสนใจในธรกจ สถาปตยกรรมการประยกตใช (Application Architecture) การประยกตเทคโนโลย สารสนเทศในธรกจนน ไดถกออกแบบมาอยางรวม หรอ ระบบการประยกตใชกระเปาเอกสารในองคกร (Portfolio) ซงมสวนชวยสนบสนนธรกจ เชนเดยวกบกระบวนการของระบบการใชงานไขวหรอสลบขามหนาทกน (Cross-Functional) ในธรกจ ตวอยางเชน สถาปตยกรรมการประยกตใชอาจจะชวยสนบสนนการพฒนาและดแลเกยวกบการประยกตใชหวงโซอปทาน, การวางแผนทรพยากรในองคกร และการจดการความสมพนธระหวางลกคา เทคโนโลยสารสนเทศในองคกร (IT Organization) โครงสรางหนาทของระบบสารสนเทศใน องคกรนน และการเผยแพรสารสนเทศนน ไดถกออกแบบมารวมกบกลยทธการเปลยนแปลงธรกจ ซงรปแบบของเทคโนโลยสารสนเทศในองคกรจะขนอยกบปรชญาในการบรหารจดการและกลยทธ

[46]

ธรกจ/เทคโนโลยสารสนเทศ ซงไดถกจดเปนสตรส าเรจ ในระหวางทมการจดท าเรองกระบวนการกลยทธการวางแผน 2.2.3 หนำทกำรจดกำรของระบบสำรสนเทศ (Managing the IS Function) ตงแตป ค.ศ.1980 และมาถง ป 1990 แผนกและองคกรตางๆ หนมาใชคอมพวเตอรสวนบคคลและซอฟตแวร, ระบบเครอขายผรบ/ผใหบรการ (Client/Server Networks) และหลงจากนนมาอก 2-3 ป เมออนเตอรเนตไดรบความนยมมาก กท าใหองคกรตางๆ มการเชอมตออนเตอรเนต และอนทราเนตกนมากมาย โดยไมไดใสหนาททางธรกจของพวกเขาลงไป ดงนน จงมการดแลเอาใจใสเครองคอมพวเตอรสวนบคคลบนเครอขายคอมพวเตอรกนมากขน และจนกระทงมความตองการจะเปลยนมาเปนการประมวลผลแบบรวมศนย (Centralization) การรวบรวมเทคโนโลยสารสนเทศ (Organizing IT) การบรหารของระบบธรกจเทาทผานมา มการใชเทคโนโลยสารสนเทศการประมวลผลแบบรวมศนยและการประมวลผลแบบกระจายศนย เพอมาชวยจดการรวบรวมการท างานของเทคโนโลยสารสนเทศใหเหมาะสมกบงานในแตละรปแบบ ซงระบบทง 2 อยางน สามารถสนบสนนดานระบบสารสนเทศ, การด าเนนการ และการตดสนใจ ซงมการใชคอมพวเตอรภายในองคกรนนเอง ตวอยางเชน ระบบการประมวลผลแบบรวมศนย (Centralization) จะอ านวยความสะดวกในเรองของการเชอมตอสวนหรอแผนกทงหมดขององคกร โดยเครอขายการสอสารโทรคมนาคม ซงสามารถทจะอนญาตใหผบรหารระดบสงเปนผสทธในการตดสนใจเปนหลก หรอรวบอ านาจในการตดสนใจนนเอง สวนเครองคอมพวเตอรอาจใชเมนเฟรมคอมพวเตอรเปนหลก นนหมายถงการประมวลผลทงหมดตองขนอยกบเครองคอมพวเตอรศนยกลาย เชน ธนาคารส านกงานใหญ ระบบรวมศนยจะชวยจดการทรพยากรเทคโนโลยสารสนเทศในองคกร ซงเปนกลยทธบรการใหกบธรกจยอย, ธรกจอเลกทรอนกส และพาณชยอเลกทรอนกส สวนแนวโนมตอไปกจะมการใชมนคอมพวเตอรและไมโครคอมพวเตอรเชอมโยงกน ท าใหการตดตอสอสารรวดเรวและขนาดขององคกรเลกลง (Downsizing) สวนการประมวลผลแบบกระจายศนย (Decentralization) การด าเนนการ หรอการปฏบตการจะมการกระจายอ านาจในการประมวลผลไปยงเครองคอมพวเตอรสาขา (Branch Office) หมายถงเครองศนยกลางจะเปนเมนเฟรมคอมพวเตอร และมการเชอมโยงไปยงสาขาดวยเครองมนคอมพวเตอร ซงสามารถประมวลผลไดดวยตวเองเปนอสระ เชน สาขาของธนาคาร ในปจจบนมการพฒนาระบบรวมศนย และกระจายศนยเขาดวยกนเพอจดการเกยวกบการท าธรกจเปนกลม หรอกลมยอย บางบรษทกมการจางใหบรษทภายนอกมารบจดท าให (Outsource) ท าหนาทจดการใหทกอยางตงแตการพฒนาซอฟตแวรจนถงการบ ารงรกษา

[47]

ภาพประกอบ 2.3 องคประกอบขององคกรเทคโนโลยสารสนเทศ (James A.O’Brien : 2008 : 542) การพฒนาจดการประยกตใช (Managing Application Development) เกยวของกบการ จดท ากจกรรมตางๆ เชน การวเคราะห และออกแบบระบบ, การจดท าตนแบบ, การประยกตใชการเขยนโปรแกรม, การจดการโครงการ, การรบประกนคณภาพงาน, และการดแลรกษาระบบเพอพฒนางานตามโครงการของเทคโนโลยสารสนเทศ และทางธรกจ ในสวนการพฒนาการจดการประยกตใชน สงทตองการในกจกรรมการท างาน คอ กลมของนกวเคราะหระบบ, กลมคนผพฒนาซอฟตแวร, หรอกลมคนผเปนมออาชพทางระบบสารสนเทศ เพอมาชวยกนท างานพฒนาโครงการในดานธรกจ ดงนน การจดการโครงการจงเปนเรองหลกเพอรบผดชอบการจดการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศตามงบประมาณในองคกร และในสวนของกลมผออกแบบตองมการประชมรวมกน นอกจากน ยงตองมศนยกลางการพฒนา (Development Centers) เพอเปนศนยรวมของกลมนกพฒนาซอฟตแวร การจดการระบบสารสนเทศเพอการปฏบตการ (Managing IS Operations) เกยวของกบการใชฮารดแวร, ซอฟตแวร, เครอขายคอมพวเตอร, ทรพยากรสวนบคคลในองคกร หรอในหนวยของศนยขอมลธรกจ หรอศนยคอมพวเตอร (Data Centers or Computer Centers) ขององคกร ในสวนของกจกรรมการปฏบตการนน ตองมการจดการเรองระบบปฏบตการของเครองคอมพวเตอร, การจดการเครอขายคอมพวเตอร, การควบคมการผลต, และการสนบสนนการผลต ระบบการจดการสารสนเทศเพอการปฏบตการน สวนใหญใชชดของซอฟทแวรส าหรบจดการดานการท างานของระบบคอมพวเตอร มระบบตดตามการท างาน (System performance monitors) เพอชวยตดตามการประมวลผลท างานของคอมพวเตอร การจดการทรพยากรมนษยดวยเทคโนโลยสารสนเทศ (Human Resource Management of IT) ซงไดแก การรบสมครงาน, การฝกอบรม, การฝกอบรมพนกงานใหม เพอใหไดคณภาพสงสด. และเกยวของกบการจดการสารสนเทศ ไดแก การบรหารจดการในองคกร, การจดการดานเทคนค แลดานบคคล และทส าคญมากทสด คอ การรบสมครคนเขามาท างาน รวมไปถงกระบวนการพฒนา, การจดรวบรวมขดความสามารถของบคคลทมอยเพอจดเกบเอาไวในฐานขอมลขององคกร หวหนาส านกงานสารสนเทศและผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ (The CIO and Other

[48]

ITExecutives)หวหนาส านกงานสารสนเทศทท างานอยทวโลกจะมการใชเทคโนโลยสารสนเทศในบรษท และมการน าพวกเขาใหเขารวมสเปาหมายทางธรกจ ดงนน ธรรมเนยมของการบรการดวยระบบคอมพวเตอร, การบรการดวยเทคโนโลยอนเตอรเนต, การบรการดวยการสอสารโทรคมนาคม และการบรการดวยการสนบสนนดวยเทคโนโลยตางๆ เปนความรบผดชอบของผบรหาร ดงนน หวหนาส านกงานสารสนเทศไมไดท างานบรการสารสนเทศวนตอวนอยางเดยว แตยงท าหนาทในการวางแผนกลยทธในธรกจ และกลยทธดานเทคโนโลยสารสนเทศดวย ส าหรบ CIO ยงท างานรวมกบ CEO และผบรหารระดบสงในธรกจ เพอพฒนากลยทธการใชสารสนเทศในระบบธรกจอเลกทรอนกส ทงนเพอใหบรษทสามารถแขงในตลาดโลกได การจดการเทคโนโลย (Technology Management) ปรชญาของการจดการทรพยากร สารสนเทศนน รวมไปถงกระบวนการของเทคโนโลยทงหมดไมวาจะเปนการจดเกบ การขนสงขอมล และการจดการสารสนเทศในองคกร ในสวนของเทคโนโลยนนรวมทงอนเตอรเนต อนทราเนต พาณชยอเลกทรอนกส และระบบการท างานรวมกนซงกคอกระบวนการประมวลผลสารสนเทศนนเอง การจดการทรพยากรสารสนเทศนน เปนความรบผดชอบของหวหนาส านกงานสารสนเทศ (Chief Information Officer : CIO) ส าหรบในสวนของการจดการนนยงมอกหลายสวน ดงจะกลาวตอไป คอ (1) การจดการเครอขายคอมพวเตอร (Network Management) ระบบทองคกรตางๆ ใชกนอยในปจจบน ไมวาจะเปน อนเตอรเนต อนทราเนต เอกทราเนต และเครอขายผรบ/ผใหบรการ ลวนแลวแตเปนการจดการโดยการจดการเครอขายคอมพวเตอร (Network Management) ทงนน การจดการเครอขายคอมพวเตอรน จ าเปนตองมทรพยากรฮารดแวร ซอฟทแวร สวนผบรหารเครอขายนน รบผดชอบในการประเมนผล และการบรการดานอนเตอร อนทราเนต เวบบราวเซอร ตลอดจนการตดตอเชอมโยงสอสารเกยวกบฮารดแวร ซอฟทแวร ถาเปนผบรหารเกยวกบธรกจ จะท าหนาทในการปรบปรงการออกแบบ คณภาพของการด าเนนการ การบรการ และดแลระบบความปลอดภยของเครอขายการสอสารโทรคมนาคมขององคกร และ (2) ความกาวหนาในการจดการเทคโนโลย (Advanced Technology Management : ATGs) เปนการจดการโดยการใชอนเตอรเนต อนทราเนต เอกทราเนต และเครอขายผรบ/ผใหบรการ บางบรษทมการสรางกลมยอยขนมา เพอก าหนด, แนะน า และตดตามการน าเอาเทคโนโลยสารสนเทศใหมๆ มาใชในองคกร โดยเฉพาะระบบทสามารถทจะช าระเงนไดเรวและไดหมด กลมยอยทวาน อาจเรยกวา การจดการเทคโนโลย(Technology Management), หนวยประสานงานดานเทคโนโลย (Emerging Technology), หรอกลมความกาวหนาทางเทคโนโลย (Advance Technology Group) หนาทของบคคลกลมน ยงมหนาทรายงานผลการท างานตอหวหนาส านกงานสารสนเทศอกทหนงดวย การจดการดานบรการใหกบผใชงาน (Managing User Service) ผรบผดชอบในฝายน ตองท าหนาทในการจดการทรพยากรและการบรการสารสนเทศใหกบผใชอยางมประสทธภาพภายในธรกจ อาจจะใชเครองคอมพวเตอรสวนบคคลสถานงาน (PC Workstations) หรอหนวยงานของตนเอง ซงอาจะมการท างานเปนกลม นอกจากน ยงรวมไปถง การพฒนาโครงการใหมๆ ขนมา, การจดการดานฮารดแวร ซอฟทแวร ทรพยากรขอมล หนวยงานของตนเอง และระบบหนงซงเปนทนยมมากส าหรบการจดการบรการใหกบผใชงาน คอระบบผรบ/ผใหบรการ (Client/Server Systems) หรอศนยบรการสารสนเทศ (Information Center)

[49]

2.2.4 ควำมลมเหลวในกำรจดกำรเทคโนโลยสำรสนเทศ (Failures in IT Management) มบางองคกรน าเอาระบบสารสนเทศไปใชแลวประสบผลผลส าเรจมใหเหนอยมากมาย เชน ธนาคาร มหาวทยาลย เปนตน แตทไมประสบผลส าเรจตามเปาหมายกมบางเหมอนกน เนองจากอาจมขอผดพลาดเกดขนเปนเพราะสารสนเทศทยงมขอผพลาด, เพราะเทคโนโลยเกดการตดขด เชน เครองคอมพวเตอรเสย หรอระบบออนไลนมปญหา เปนตน ท าใหการท างานหยดชะงก ดงนน ความลมเหลวของการน าเอาเทคโนโลยสารนเทศไปใชกอใหเกดผลเสย 3 ดาน คอ ดานประสทธภาพ (Effectively) ดานประสทธผล (Efficiently) เศรษฐกจ (Economically) ตวอยางเชน Empire Blue Cross/Blue Shield เปนบรษท ประกนสขภาพ เคยเกดปญหา คอมพวเตอรท างานตดขด เนองจากเครองคอมพวเตอรเกาลาสมย ใชงานมาแลวกวา 25 ป เปนตน การเกยวของกบการจดการและการปกครอง (Management Involvement and Governance) ผบรหารบางคนในหนวยงานการปกครองไมช านาญการใช IT ท าใหผลงานออกมาลาชา ดงนน ผบรหารตองมความสมพนธกน คอ ตองรการจดการทดและตองมความรเรอง IT ของในหนวยงานปกครองของตนเอง ในสวนของการจดการเทคโนโลยสารสนเทศทเกยวของกบการปกครองนน มรายละเอยดดงน ผบรหารในฐานะเปนกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศ (Executive IT Committee) ซงใน ทน คอ หวหนาส านกงานสารสนเทศ (Chief Information Officer : CIO) ตองท าหนาทในการวางแผน การประสานงานในการพฒนาโครงการของการพฒนาระบบสารสนเทศหลกๆ ขององคกร คณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Steering Committee) เปนคณะกรรมการ บรหารงานในระบบธรกจ ซงมหลายต าแหนง ไมวาจะเปนผจดการดานปฏบตการ, ผจดการดานบคคล ไปจนถงผจดการสารสนเทศ ซงมหนาทในการสรางโครงการระบบสารสนเทศใหมๆ ขนมา นอกจากนน ยงท าหนาทในการน าเอางานมาทบทวนท าใหม หรอปรบเปลยนตามความเหมาะสม 2.2.5 มตระหวำงประเทศ (The International Dimension) ในการท าธรกจระหวางประเทศ เปนการใชการเชอมตอระหวางประเทศ (Internetworked) ท าใหระบบเศรษฐกจและการตลาดสามารถเชอมโยงกนอยางไรพรมแดน จะเหนไดวาปจจบนหลายประเภทมการเชอมโยงถงกนหมดทวโลกไดแกเรอง เศรษฐกจ, การตลาด, บญช, การเงน, การผลต, ทรพยากรมนษย และระบบสารสนเทศอนๆ ถาใครกตามคดจะท าธรกจขนมาสกอยางหนงไมวาจะเปนขนาดเลกหรอขนาดใหญ ยอมไดรบผลกระทบในเรองเหลานหมดถาไมมการปรบตว และตองมการพฒนาระบบธรกจใหเปนการเชอมโยงถงกนระหวางประเทศหมด นนคอสามารถทจะเชอมโยงกบคนหรอลกคา แหลงผลตภณฑ และการบรการจากบานหรอบรษทของตนเอง 2.2.6 กำรจดกำรไอทไรพรมแดน (Global IT Management) การจดการเทคโนโลยสารสนเทศไรพรมแดนเกยวของกบ วฒนธรรม, นโยบาย, และความทาทายเศรษฐกจภมภาค (Geoeconomics Challenges) เนองจากเปนการท าธรกจในลกษณะระหวางประเทศ และยงเกยวพนธยอยลงมาถงการพฒนากลยทธเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในธรกจ (Business/IT Strategies),

[50]

และผบรหารตองน าเอากจกรรมตางๆ ขององคกรมาชวยในการสนบการวางแผนการท างานทเรยกวา การประยกตใชกระเปาเอกสารหรอแฟมสะสมงาน (Application Portfolios), มการน าเอาฮารดแวร ซอฟตแวร เทคโนโลยเครอขายคอมพวเตอรมาสนบสนนดวยทเรยกวา การประยกตใชเทคโนโลยแบบแนวราบ (Technology Platforms), ในสวนของการจดการขอมลนน ฐานขอมลนบวามสวนส าคญในการสนบสนนการจดการขอมล (Data Management), และสดทายเปนการพฒนาระบบ (Systems Development) ขนมา เพอพฒนาโครงการใหมๆ ขนมาสนบสนนและผลตระบบสารสนเทศเพอการกระจายขอมลไปอยางไรพรมแดน

ภาพประกอบ 2.4 มตการจดการเทคโนโลยสารสนเทศไรพรมแดน (James A.O’Brien : 2008 : 554) ความส าคญของการจดการไอท (The important of IT management) แรงกดดนทวโลกท าใหเกดสงใหม ๆ ในธรกจ เกดรปแบบการคาขายบน Web ทเรยกวา E-Commerce มจดการองคความร (Knowledge Management) น าความรจากประสบการณในอดตกลบมาใชใหม โดยอาศย IT (Information Technology) มเทคนคในการสกดขอมล (Data Mining) กองโตทอยในฐานขอมล เพอใหเหนถงขอมลทซอนเรนอย และเปนขอมลทเราไมเคยรมากอน (Unknow) มการจดการความสมพนธกบลกคา (Cutomer Relationship Management :CRM) ใหความส าคญกบลกคามากกวาในอดต เพอเปนการชกจงลกคาและตองการความจงรกภกดจากลกคา ตลอดจนใชระบบวางแผนการใชทรพยากร (Enterprise Resource Planing :ERP) เชน น าไปใชกบโรงงานผลตในการจดท าระบบจดซอ วางบล หรอจดการกบระดบสนคาคงเหลอทเหมาะสม จะเหนไดวาสงทกลาวมาน ลวนแลวแตเปนเรองทองคกรธรกจไมควรมองขาม และตองใหความส าคญเปนอยางยงตอการจดการ IT เพอความอยรอดของธรกจ และเพอสรางระบบสารสนเทศเพอน ามาซงความไดเปรยบในการแขงขน ในโลกปจจบนทเตมไปดวยระบบขาวสาร (Information System: IS) จ านวนมหาศาล จงเปนสงทเลยงไมไดทองคกรจะตองน าเทคโนโลย (Technology) เขามาเพอชวยจดการกบขาวสาร ซงถาเราน า 2 สงมารวมกน จะเรยกวา “เทคโนโลยขาวสาร” หรอ “เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology:IT)” นนเอง ซงความหมายของ IS จะมงเนนในเรองของการบรหาร

[51]

จดการขาวสารในองคกร โดยอาจจะใชเทคโนโลยมาชวยหรอไมกได โดย IS จะมความหมายในเชงกวาง สวนความหมายของ IT เปนเรองของการน าเทคโนโลยมาใชเปนเครองมอในการท างานรวมกบขาวสารในองคกร ซง IT จะมความหมายในเชงแคบ ในบางครง IS กบ IT สามารถใชแทนกนได ดงนนกอนทองคกรจะเรมใหความส าคญกบการจดการ IT ผบรหารขององคกรจะตองเขาใจความหมายของ IT ใหถองแทเสยกอน โดยแยกตว I ออกจาก ตว T กจะพบไดวา I ตวแรกคอขาวสาร (Information) สวน T ตวหลงคอเทคโนโลย (Technology) และตองตระหนกเสมอวาเราจะน า T เขามาใชเปนเครองมอเพอสนบสนน (support) I มไดหมายความวาจะปรบ I ทงหมดขององคกรใหขนอยกบ T ทจะน าเขามาใช หากธรกจทกองคกรสามารถปรบตวใหเขากบยคเทคโนโลยขาวสารได องคกรนนกจะสามารถอยรอดในธรกจ ซงถาเรามองยอนไปในอดตในธรกจประเภทสอจดเกบขอมลในคอมพวเตอร เชน แผน Disk ขนาด 5” จขอมลไดนอย และไมเหมาะสมกบราคา ในปจจบนสอชนดนไดเลกผลตไปนานแลวและหากเราตองการเปดอานขอมลทเคยเกบเอาไวในแผน Disk ขนาด 5” น กจะไมมสอทจะเปดอานได เนองจากผผลตไดเลกผลตและไดปรบตวไปตามววฒนาการของเทคโนโลย หรอแมแตปจจบนแผน Disk ขนาด 3.5” กจะถกแทนทดวย Thumb Drive มวนวดโอจะถกแทนทดวยแผน VCD และแผน VCD จะถกแทนทดวยแผน DVD เปนตน ดงนนจงสรปไดวา ผบรหารจ าเปนตองใหความส าคญในการจดการ IT พยายามมองถงระบบขาวสารในอดตและล าดบเหตการณมาถงปจจบน เพอใหเหนววฒนาการและการเปลยนแปลง และอยาลมวาจะตองมองอนาคตดวย เพราะปจจบนในวนนจะกลายเปนอดตในวนขางหนา และอนาคตกจะกลายมาเปนปจจบน หากเราจดการ IT ใหสอดคลองกบระบบงานปจจบนและรองรบการขยายตวในอนาคตไดด กจะสงผลดตอองคกร อยางไรกดมหลายองคกรทสามารถเปลยนวกฤตใหกลายเปนโอกาส เปลยนเหตการณรายใหกลายเปนด เนองจากองคกรเหลานนใหความส าคญกบการจดการ IT ตวอยางเชน ธรกจรานถายรป มการปรบเปลยนกระบวนการท างานโดยการน า IT เขามาใช ซงขอเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางระหวางธรกจในรปแบบเดมกบรปแบบใหมดงน (Efraim Turban, Ephraim Mclean and James Wetherbe,2002:6) ตารางท 2.1 เปรยบเทยบธรกจรปแบบเดมและรปแบบใหม ธรกจรปแบบเดม (Old Economy) ธรกจรปแบบใหม (New Economy) -ซอฟลมทรานและใชกลอง Manual เพอถายภาพ

-ใชกลองถายรปดจตอล และใช Flat Memory ซงเกบภาพไดมากกวาฟลม

-เมอถายภาพยงไมหมดมวน อาจตองรอเปนสปดาหหรอเปนเดอน จงจะสงไปอดภาพและลางภาพ

-สามารถสงลางไดทกเมอตามตองการ ในเวลาเพยงไมกชวโมง

-ไมสามารถสงภาพใหกบเพอนหรอครอบครวอยางทนททนใด

- สงภาพไดทนทในรปแบบของ File โดยผานทาง E-mail หรอเครอขายการสอสาร

-กลอง Manual มฟงกชนในการท างานนอย -กลองดจตอล ท างานไดหลากหลายฟงกชน เชนถายวดโอ

[52]

สามารถถายภาพนงไดอยางเดยว บนทกเสยง ถายภาพนงและภาพเคลอนไหว นอกจากนยงสามารถใช Software ในการตกแตง File ภาพ หรอน า File วดโอ ไปสรางเปน Movie โดยก าหนด Sine ตามตองการ

-ไมสามารถเชอมตอกบอปกรณการสอสาร (Communication) ได

เชอมตอกบอปกรณ Wireless เชน palm หรอ Cell Phone เพอความสามารถในการถายโอน File ไดในเวลาอนรวดเรว

จากตวอยางในตารางจะพบวา ถาเจาของรานถายรปเหนความส าคญของผลกระทบทเกดจาก IT และยอมรบทจะน า IT เขามาใชงาน มวธการจดการ IT ทเหมาะสมกบรปแบบการท างานของราน กสามารถเปลยนผลกระทบนนใหกลบกลายเปนเหตการณทดขน เพราะสงเกตเหนไดวาผคนมการถายภาพมากขนเนองจาก Flat Memory ในกลองดจตอลไมจ ากดจ านวนภาพท 36 ภาพเหมอนกลอง Manual ในอดต อกทงทางรานถายรปยงมบรการทรวดเรวขน โดยการน า IT เขามาสนบสนนการท างาน มบรการตกแตงภาพตามความตองการของผใชบรการ นอกจากผบรหารองคกรจะน า IT เขามาสนบสนนการท างานแลว ยงควรมองถงรปแบบธระกจใหม ๆ (Business Models) ซงเปนรปแบบทางดานการคา ทสามารถเพมคณคาทางธรกจใหกบองคกร โดยท างานบนพนฐาน IT ซงมหลากหลายรปแบบ ดงน (Efraim Turban, Ephraim Mclean and James Wetherbe : 2002) Name-Your-Own-Price : เปนรปแบบทยอมใหลกคาทราบราคาสนคากอนซอสนคาและบรการหรอใหลกคาบอกราคาทตองการจาย เชน การประกาศซอรถ ซงผขายจะเขามาตอบกลบ Dynamic Brokering : เปนรปแบบทยอมใหลกคาสามารถก าหนดความตองการดานผลตภณฑและบรการได โดยลกคาจะประกาศบน Web และใหผทตองการขายมาเสนอราคา Reverse Auctions : การประมล เปนวธการทรวดเรวโดยผขายก าหนดราคาเรมตนของผลตภณฑ และใหผซอรวมเคาะราคาการประมลผานทาง Web คนไหนเสนอราคาเปนทพอใจกขายใหกบคนนน Affiliate marketing : การเขารวมซอขายในตลาด มการจดหมวดหมของการคา มคคาทางการตลาดทงภาคเอกชน รฐวสาหกจ เปนการหาพรรคพวกทางการตลาด ม Banner โมษณาชอบรษท Group Purchasing : เปนการรวมกนซอเปนกลม สามารถซอสนคาไดในราคาถก เมอซอในปรมาณมากจะมสวนลดสนคาE-marketplaces and Exchanges: การตลาดบน Web และการแลกเปลยน จะประกอบไดดวยกลมสนคาทมความแตกตางและหลากหลาย รปแบบธรกจทกลาวมาในขางตนน มพนฐานการท างานโดยอาศยเทคโนโลยและการสอสารผานเครอขาย เมอองคกรมการลงทนดาน IT แลว กควรทจะใชความสามารถของ IT นนใหเตมประสทธภาพ โดยพจาณาถงรปแบบธรกจ (Business Models) ใหม ๆ วามรปแบบใดทองคกรสามารถน ามาปรบใชประโยชน เพอเพมคณคาในทางธรกจได อยางไรกดการท IT มผลกระทบตอการด าเนนงานดานธรกจอยางมากในประเทศไทย อาจมสาเหตจากหลายปจจย เชน ผลกระทบของตลาดโลกโดยการยายถนฐานการลงทนของตางชาตเขามาลงทนในประเทศ เชน ธรกจคาปลกของบรษท TESCO LOTUS ขององกฤษเมอขยายฐานการลงทนเขามาในไทย กมการน า IT เขามาใชกบธรกจของตน เพอประสทธภาพในการจดการขาวสาร

[53]

และการบรการลกคา ซงสงผลกระทบตอธรกจคแขงดวย องคกรอนกจะตองมการปรบกลยทธของตนเอง เพอเพมขดความสามารถในการแขงขน ซงแนวคดของกลยทธทธรกจไทยน ามาใชสวนใหญ จะเปนการน าเขาแนวคดหรอกลยทธของตางชาต โดยขอยกตวอยางบคคล 3 ทานทจดเปนกร (ปรมจารย) ซงแนวคดของ 3 ทานนมอทธพลตอเศรษฐกจไทยและการศกษา ดงน (www.businessthai.co.th) 1. ศ.ดร.ไมเคล อ ฟอรเตอร: แหงฮารวารด เจาต ารบความคด “การเพมขดความสามารถเชงการแขงขน “ โดยผลงานทสรางชอเสยงแก Porter มากทสดไดแกหนงสอเรอง Competitive Strategy ในหนงสอเลมนไดเสนอ Model “พลงทง 5” หรอ FIVE Force อธบายถงการวางต าแหนงบรษทในอตสาหกรรม แลวใชพลงทง 5 เปนแรงกดดนเพอสรางกลยทธในการตอบสนองทางธรกจ 3 กลยทธหลก ไดแก 1) COST LEADERSHIP คอ การเปนผน าดานราคา เชน การขายสนคาในราคาทต ากวาคแขง 2) DIFFERENTATION คอ ความแตกตางดานผลตภณฑและบรการ สรางความเปนหนงในคณภาพทเหนอกวาคแขง 3) FOCUS คอ เอาขอดดานราคาและคณภาพมารวมกน เชน ขายสนคาในราคาทต ากวาแตคณภาพไมไดลดลงแตอยางใด 2. จอหน ซ แมกซ- เวลล: เจาของหนงสอ “The 21 Irrefutable Laws of Leadership” หรอ “21 กฎเหลกแหงการเปนผน า” เปนหนงสอททรงพลงอยางยง มเนอหาชดเจนแจมแจง ชนดวา ถาหากใครตองการจะเปนผน าทยงใหญตองไมพลาดทจะอานหนงสอเลมน 3.ซ.เค.ปราฮาลาด: เจาของแนวคดใหมทไดรบความนยมอยางสง เจาของหนงสอ “Competing for The Future” เปนเจาของแนวคดทตรงกนขามกบ Porter อยางสนเชง เพราะเขาเสนอการเปลยนกฎเกณฑการแขงขนเสยใหม พรอม ๆ กบการสรางตลาดใหม และเคยโจมตทฤษฎของ Porter วาใชไมไดผลในปจจบน จากการศกษาเรองความส าคญในการจดการ IT สามารถสรปไดวา แนวคดของกร (GURU) ตางชาต ทง 3 ทานน มอทธพลอยางมากในการด าเนนธรกจของไทย อกทงการศกษาของไทยกยงเปนการศกษาแบบน าเขา (Import) ทงน าเขาอาจารย และต ารา ดงนนผบรหารขององคกร ควรใชดลยพนจในการปรบใชกลยทธรวมกบ IT ไมใหขดตอหลกกฎหมาย สงคมและจรยธรรมของไทยดวย นอกจากผบรหารองคกรจะน า IT เขามาสนบสนนการท างานแลว ยงควรมองถงรปแบบธระกจใหม ๆ (Business Models) ซงเปนรปแบบทางดานการคา ทสามารถเพมคณคาทางธรกจใหกบองคกร โดยท างานบนพนฐาน IT ซงมหลากหลายรปแบบ ดงน (Efraim Turban, Ephraim Mclean and James Wetherbe : 2002) Name-Your-Own-Price : เปนรปแบบทยอมใหลกคาทราบราคาสนคากอนซอสนคาและบรการหรอใหลกคาบอกราคาทตองการจาย เชน การประกาศซอรถ ซงผขายจะเขามาตอบกลบ Dynamic Brokering : เปนรปแบบทยอมใหลกคาสามารถก าหนดความตองการดานผลตภณฑและ บรการได โดยลกคาจะประกาศบน Web และใหผทตองการขายมาเสนอราคา Reverse Auctions : การประมล เปนวธการทรวดเรวโดยผขายก าหนดราคาเรมตนของผลตภณฑ และใหผซอรวมเคาะราคาการประมลผานทาง Web คนไหนเสนอราคาเปนทพอใจกขายใหกบคนนน Affiliate marketing : การเขารวมซอขายในตลาด มการจดหมวดหมของการคา มคคาทางการตลาดทงภาคเอกชน รฐวสาหกจ เปนการหาพรรคพวกทางการตลาด ม Banner โมษณาชอบรษท

[54]

Group Purchasing : เปนการรวมกนซอเปนกลม สามารถซอสนคาไดในราคาถก เมอซอในปรมาณมากจะมสวนลดสนคา E-marketplaces and Exchanges: การตลาดบน Web และการแลกเปลยน จะประกอบไดดวยกลมสนคาทมความแตกตางและหลากหลาย รปแบบธรกจทกลาวมาในขางตนน มพนฐานการท างานโดยอาศยเทคโนโลยและการสอสารผานเครอขาย เมอองคกรมการลงทนดาน IT แลว กควรทจะใชความสามารถของ IT นนใหเตมประสทธภาพ โดยพจาณาถงรปแบบธรกจ (Business Models) ใหม ๆ วามรปแบบใดทองคกรสามารถน ามาปรบใชประโยชน เพอเพมคณคาในทางธรกจได อยางไรกดการท IT มผลกระทบตอการด าเนนงานดานธรกจอยางมากในประเทศไทย อาจมสาเหตจากหลายปจจย เชน ผลกระทบของตลาดโลกโดยการยายถนฐานการลงทนของตางชาตเขามาลงทนในประเทศ เชน ธรกจคาปลกของบรษท TESCO LOTUS ขององกฤษเมอขยายฐานการลงทนเขามาในไทย กมการน า IT เขามาใชกบธรกจของตน เพอประสทธภาพในการจดการขาวสารและการบรการลกคา ซงสงผลกระทบตอธรกจคแขงดวย องคกรอนกจะตองมการปรบกลยทธของตนเอง เพอเพมขดความสามารถในการแขงขน ซงแนวคดของกลยทธทธรกจไทยน ามาใชสวนใหญ จะเปนการน าเขาแนวคดหรอกลยทธของตางชาต โดยขอยกตวอยางบคคล 3 ทานทจดเปนกร (ปรมจารย) ซงแนวคดของ 3 ทานนมอทธพลตอเศรษฐกจไทยและการศกษา ดงน (www.businessthai.co.th) 2.2.7 ประโยชนของกำรใหควำมส ำคญในกำรจดกำร IT หากผบรหารขององคกรมองเหนความส าคญของการจดการ IT และสามารถปรบใชไดอยางเหมาะสมกบแผนธรกจในระยะสนและระยะยาวขององคกรแลว กจะน ามาซงประโยชนหลากหลายดาน ดงตวอยางตอไปน บรษท BMS (Bristol-Myers Squibb) ในอเมรกา เปนผน าทางดานการผลตยา เวชภณฑ ผลตภณฑอาหารเพอสขภาพและความสวยความงาม จ าหนวยสนคาใหกบบรษท เชน รานขายยา โรงพยาบาล และรานคาปลก บรษทมคแขงทางธรกจประเภทเดยวกนเปนจ านวนมากทงบรษทผขายตรงขนาดเลกและขนาดใหญ และยากมากทบรษทจะรกษาคคา (Partner) เอาไวกบตนเอง ดงนนบรษทจงพยายามปรบตว เพอใหสามารถอยรอดไดโดยการน า IT เขามาใชและพฒนาโครงการ Web-Base ระบบ Supply Chain และระบบ E-procement รวมทงไดปรบโครงสรางองคกรเสยใหม จากเหตการณนท าใหบรษทไดรบประโยชนในการลดจ านวนเอกสารในการด าเนนงาน (paperless) ลดขอผดพลาดเรองขอมลขาวสาร (Cut down on error) และสามารถขายตรงได หางสรรพสนคา Wall Mart Department storeในอเมรกา ด าเนนธรกจคาปลกไดรบยกยองวามระบบบรหารจดการ IT ยอดเยยม เชน สามารถตดยอดสตอกสนคา ณ. ขาย(Point of Sale :POS) สงตรงไปยงบรษทคคาทนททนใด (Just- in-Time) ชวยลดปญหาการมสนคาคงเหลอ (Discount Store) ลนคลง บรษท Dell Computer ในอเมรกา ไดน า IT มาใชโดยปรบกระบวนการทางธรกจ (Business Process) มการควบคมการท างานทงระบบ เชน ระบบขาย ระบบผลต ซง Dell จะใชวธขายสนคาทาง Internet และจะสงยอดค าสงซอ (Order) ของลกคาไปยงผผลต ( Supplier) จงท าให Dell มสนคาคงเหลอนอยมากและไดสนคาททนสมย เหนไดวาเมอองคกรตาง ๆ น า IT มาใชจะท าใหไดรบประโยชน และมตนทนในการด าเนนงานทต าลง ทงนผบรหารตองใหความส าคญถงผลกระทบในการใช IT ทมกบองคกรดวย

[55]

เนองจากการน า IT เขามาใชนนไมไดหมายความวาทกองคกรจะประสบความส าเรจเสมอไป ยงมองคกรอกจ านวนมากทลมเหลวจากการน า IT มาใช เนองจากผบรหารองคกรหรอ CEO สวนใหญขององคกรถกแตงตงมากจากบคคลทสงกดฝายบรหารหรอการเงน (แตในปจจบนบคคลดาน IT จะถกแตงตงมากขนแตตองเพมทกษะทางดานการบรหารดวย) ซงขาดทกษะและความรอบรทางดาน IT ท าใหไมสามารถบรหารจดการกระบวนการปรบเปลยนระบบ ขาดความสามารถในการปรบใช IT ใหสอดคลองกบแผนกลยทธ ขาดความรทางดานเทคนควธ ดงนนองคกรตองปรบวฒนธรรมภายใน ใหกลายเปนองคกรแหงการเรยนร ผบรหารจะตองมความรดาน IT สามารถปรบใช IT กบการท างานไดอยางเหมาะสมและเปนทยอมรบของพนกงานในองคกร 2.2.8 เรองราวเกยวกบความปลอดภย : สวนใหญเกยวกบ (IT Security Incidents: A Major Concern)

ในปจจบนการสอสารและการแลกเปลยนสารสนเทศเปนไปอยางรวดเรวกวางขวาง ไมวาจะเปนการแลกเปลยนสวนตวหรอการแลกเปลยนระหวางองคกร ดงนน องคกรตางๆ จงตองใหความส าคญเกยวกบความปลอดภยของสารสนเทศ ความปลอดภย ดานเทคโนโลยสารสนเทศทถกน ามาใชในธรกจ เปนสงทมความส าคญมากทสด ขอมลความลบทางธรกจ และขอมลสวนตวของลกคา และสารสนเทศของพนกงานจะตองไดรบการปกปอง และระบบขององคกรจะตองสามารถปองกนการกระท าทมงรายของขโมย หรอการกระท าทขดขวาง ถงแมวา ความจ าเปนในเรองของความปลอดภยนนตองมการกระท าใหชดเจน มนมกจะตองสมดลกบความตองการทางธรกจประเภทอน ๆ ผบรหารทางธรกจ คนเปนมออาชพทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และผใชงานไอททงหมดตองเผชญกบการตดสนใจทางดานจรยธรรมทเกยวของกบความปลอดภยทางเทคโนโลยสารสนเทศ จ านวนมาก ตวอยาง เชนถา บรษท ทตกเปนเหยอของอาชญากรรมคอมพวเตอร กควรมการตดตามการฟองรองจากอาชญากรซงอาจมคาใชจายจ านวนมาก ในการรกษารายละเอยดเกยวกบประวตสวนตวของลกคาทมการดแลไมคอยด และเพอหลกเลยงการประชาสมพนธเชงลบ และควรมการแจงใหกบลกคาซงไดรบผลกระทบไดรบทราบ จากการถกกระท าของอาชญากรทกระท าตอองคกร ซงตองใชเวลาบางสวนในการกระท าอน ๆ ในลกษณะเชนนหรอ?จะใชเงน และความพยายามเทาใดในการปองกนอาชญากรรมคอมพวเตอร?หาก บรษท ไดตระหนกวา เมอมการผลตซอฟตแวรทมขอบกพรองขนมา ซงท าใหมนมโอกาสจะเปนไปไดวา อาจถกแฮกเกอรโจมตขอมลของลกคาและขอมลทมอยในคอมพวเตอร เมอเปนเชนน การกระท าอะไรทบรษทควรจะท าตอไป? ค าแนะน าอะไร คอสงทควรท า ในการปองกนรกษาความปลอดภยของคอมพวเตอร อนจะสงผลใหชวตของลกคาและพนกงาน มความเปนอยทยากล าบากมากขน ซงผลลพธกคอยอดขายทหายไปและคาใชจายทเพมขน? เปนทนาเสยทสด จ านวนตวเลขของเหตการณเรองราวเกยวกบทางดานความปลอดภยของเทคโนโลยสารสนเทศ มปรมาณเพมมากขน ตามทไดมการด าเนนการศกษาเกณฑการเปรยบเทยบบรษทในสหรฐอเมรกา โดยสถาบนโพนมอน เมอเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 2010 การโจมตทางไซเบอรไดกลายเปน

[56]

เหตการณทเกดขนรวมกน แตละ บรษท รวม 45 บรษท จากรายงานการศกษาพบวา บรษทเหลานน ไดตกเปนเหยอการโจมตอยางนอย 1 อยางตอสปดาห ตารางท 3.1 แสดงใหเหนถงการเพมขนของเหตการณดานความปลอดภยของคอมพวเตอร ทมการส ารวจองคกรมากถง 443 องคกรในสหรฐ ทสงคนตอบแบบสอบถาม ในป ค.ศ. 2009 ซงสอบถามเกยวกบเรองอาชญากรรมคอมพวเตอร และความปลอดภยทางดานคอมพวเตอร ตารางท 2.2 เหตการณดานความปลอดภยทพบมากทสด Credit: “2009 Computer Security Institute Computer Crime & Security Survey”, courtesy of the Computer Security Institute. (George W. Reynolds: 2012)

เหตการณดานความปลอดภยของคอมพวเตอร ค.ศ.2009 ค.ศ.2008

ผตอบแบบสอบถามทมประสบการณการตดเชอมลแวร 64.3% 50%

ผตอบแบบสอบถามทมประสบการณการโจมตการปฏเสธการใหบรการ 29.2% 21%

ผตอบแบบสอบถามทมประสบการณรหสผาน การดมกลน 17.3% 9%

ผตอบแบบสอบถามทมประสบการณท าใหเวบไซตเสยหาย 13.5% 6%

ผตอบแบบสอบถามทมประสบการณการท าผดกฎเกยวขอความโตตอบ

แบบทนท

7.6% 21%

2.2.9 ท าไมเรองราวเกยวกบความปลอดภยของคอมพวเตอร จงสามารถพบเหนไดบอยๆ เนองสภาวการณปจจบน สงแวดลอมทางคอมพวเตอรมความซบซอนมากขน ผใชมความคาดหวงสง จ านวนของผใชงานดานคอมพวเตอรไดเพมขยายขนอยางตอเนอง ระบบการท างานและระบบคอมพวเตอรมการเปลยนแปลง และความเชอมนในซอฟตแวรกมเพมขน ทงๆ ทกพอรกนดวา มนยอมมชองโหวบาง จงเปนเรองทไมนาแปลกใจวา ท าไมผลกระทบของเหตการณเกยวกบการรกษาความปลอดภยทางดานคอมพวเตอรจงตองมเพมขนอยางมาก เหตการณการรกษาความปลอดภยของคอมพวเตอรทวโลกเรมมและตระหนกกนมากขนเปนล าดบ ตาราง ท 3.2 แสดงใหเหนถงการจดอนดบของหกประเทศทมกจกรรมทเปนอนตรายมากทสดในป ค.ศ. 2009 ซงมการวดโดย บรษท ไซเมนเทค (Symantec)

[57]

ตาราง ท 2.3 การจดอนดบ 6 ประเทศทมกจกรรมทเปนอนตรายมากทสด ในป ค.ศ. 2009 (Source: George W. Reynolds: 2012)

ประเทศ การจดอนดบในป 2009 การจดอนดบในป 2008

สหรฐอเมรกา 1 1

จน 2 2

บราซล 3 3

เยอรมนน 4 4

อนเดย 5 5

องกฤษ 6 6

ความซบซอนเพมมากขน ความไมมนคงจงเพมขนตามไปดวย (Increasing Complexity

Increases Vulnerability) สงแวดลอมทางคอมพวเตอรมความซบซอนเกดขนอยางมากมาย ไดแก เครอขายคอมพวเตอร เครองคอมพวเตอร การปฏบตการ ระบบ การประยกตใช เวบไซต สวตช เราเตอร และ เกตเวย ทเชอมตอและผลกดนจากหลายรอยลานเสนทางของรหสการเขยนโปรแกรม สงแวดลอมของความซบซอนทางคอมพวเตอรน ยงคงมเพมมากขนอยางตอเนองทกวน จ านวนตวเลขของเครอขายคอมพวเตอรทเชอมตอเขามายงมการขยายเพมมากขนอยางตอเนองตวอยางเชน การเชอมตอจากอปกรณตางๆ อยางมากมาย ในขณะเดยวกนกมการละเมดความปลอดภยทางดานคอมพวเตอรอยางตอเนองดวยเชนกน นอกจากน องคกรและพนกงานเปนจ านวนมากหนมาใชคอมพวเตอรแบบกลมเมฆ (Cloud computing) ในการท างานและใชในการจดเกบขอมลการใหบรการผานอนเทอรเนต และซอฟตแวรเสมอนจรงกเชนเดยวกน ซอฟตแวรเสมอนจรงเปนซอฟตแวรทเลยนแบบการท างานของคอมพวเตอรฮารดแวรโดยสามารถปฏบตการไดหลายระบบทท างานอยบนคอมพวเตอรแมขายทเดยว

[58]

ผใชคอมพวเตอร มความคาดหวงสงมากขน (Higher Computer User Expectations)

เนองจากปจจบนน เวลาเปนเงนเปนทอง คอมพวเตอรมความเรวมากขน ผใชสามารถแกปญหาเองได ในอนาคตไมชาน ผใชสามารถทจะผลตไดเอง ดวยเหตผลดงกลาวน คนท างานคอมพวเตอรทแผนกชวยเหลอ (Help desks) ตกอยภายใตแรงกดดนในการทจะใหค าตอบจากผใชทรองขอขอมลเขามาอยางรวดเรว จากภายใตแรงกดดนทวาน บางครง พนกงานคอมพวเตอรทแผนกชวยเหลอ มการลมตรวจสอบไอดของผใช (users’ IDs) หรอ ลมตรวจสอบการอนญาต และผใชคอมพวเตอรบางคน ไดแบงปน ไอดการเขาสระบบ และรหสผาน (login IDs and passwords) การขยายตว/การเปลยนแปลงระบบ ซงเทากบการมความเสยงใหม (Expanding and

Changing Systems Introduce New Risks) ธรกจไดเคลอนยายจากยคของการใชเครองคอมพวเตอรท างานเครองเดยว ซงมการการเกบ

ขอมลทส าคญไวในคอมพวเตอรเมนเฟรมแยกไวในหองจดเกบ จนตอมาไดเขาสยคทคอมพวเตอรสวนบคคลทเชอมตอกบเครอขายคอมพวเตอรอนๆ ทมจ านวนนบลานๆ เครองทมความสามารถในการใชขอมลรวมกน ทเรยกวาเปนยคของเครอขาย (Network era) และคอมพวเตอรทเชอมตอกนทงหมดเหลานน สามารถแบงปนสารสนเทศรวมกนได เมอกลาวถงเรองของเทคโนโลยสารสนเทศ ซงในปจจบน เราสามารถพบเหนไดโดยทวไป ทกคนตางยอมรบโดยดษฎวา เทคโนโลยสารสนเทศถอวาเปนเครองมออนทรงพลงอยางหนง ซงมสวนชวยผลกดนท าใหองคกรประสบความส าเรจตามเปาหมายทไดวางเอาไว และดวยความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศนเอง ท าใหมความยากเพมขนในการทจะท าใหการเปลยนแปลงเทคโนโลยน ามาปรบใหเขากนได

เมอคณจะใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนต คณจะตองมวธการปองกนการเลนอนเทอรเนตของคณกอน เมอคณใชจดเชอมโยงสาธารณะ (public hotspot) ในการเลนอนเทอรเนต เนองจากกจกรรมการเลนอนเทอรเนตของคณนน มคนสอดแนม (snooping) ทอยากรอยากเหนความเคลอนไหวของคณ เวบไซต hotspotshield.com เปนเวบไซตทบรการซอฟตแวรทเปนประโยชน (software utility) เพอใหแนใจวา ขอมลของคณทงหมดทถกสงไปบนอนเทอรเนตตลอดจนถงเครอขายเสมอนจรงสวนบคคล (virtual private network : VPN) วพเอน คอ เสนทางความปลอดภยของอนเทอรเนต มบรษทใหญๆ จ านวนมาก ใชในการปองกนขอมลทไวสมผส การใชวพเอนเปนเกราะปองกนขอมล (shields your data)จากบคคลผตองการอยากรอยากเหน เชน สารสนเทศทคณกรอกแบบฟอรม, ขอมลบตรเครดต, การสงขอความรบดวน และกจกรรมของเวบบราวซง ดงนน ปจจบนจงมการตดตงเกราะปองกนทจดเชอมโยง และเพมระดบการปองกนขอมลของคณ

2.2.10 การรกษาความปลอดภยขอมลของคณ สอทเปนเรองราวสมบรณเกยวกบโปรแกรมความมงรายทสรางความเสยหายใหกบคอมพวเตอร, เรองราวเกยวกบการกระท าความผด

[59]

ดวยการก าหนดอตลกษณของประชาชนทางระบบออนไลน และการโจมตเวบไซตของบรษท ซงน ามาสปญหาหลกของบรษทกยงคงมอยจรง ตวอยางเหลานเรยกวา อาชญากรรมไซเบอร (cybercrime) ซงกคอ การถกระบดวยการกระท าผดกฎหมายบนพนฐานในการใชคอมพวเตอร การทอาชญากรรมไซเบอรทยงคงมอยนน หมายความวา ผใชคอมพวเตอรจะตองระมดระวงเอาไวกอนในการปองกนความปลอดภยของตวเอง ใครคออาชญากรรมคอมพวเตอรกระท าผดเกยวกบกฎหมาย? การกระท าผดกฎหมายไซเบอร (Cybercriminal) คอ บคคลผใชคอมพวเตอร, เครอขาย และอนเทอรเนตกระท าผดทางดานอาชญากรรม ใครกตามเปนคนทมความรซงมคอมพวเตอรอยในมอของเขา หรอของหลอนสามารถจะเปนผกระท าความผดเกยวกบกฎหมายไซเบอรไดทงนน 2.2.11 ประเภทของความประพฤตเกยวกบอาชญากรรมไซเบอรบนอนเทอรเนตมอะไรบาง?

ศนยรบการรองเรยนความไมพอใจเกยวกบอาชญากรรมทางอนเทอรเนต (Internet Crime Complaint Center : IC3) เปนหนวยงานทเปนหนสวนระหวางส านกงานสหพนธรฐการสบสวน (Federal Bureau of Investigation : FBI) และศนยอาชญากรรมแหงชาตไวทคอลาร (National White Collar Crime Center : NW3C) ในป ค.ศ. 2009 ลาสด ซงมขอมลทไมเหมาะสมเปนจ านวนมาก IC3 ไดด าเนนการเรองทไดรบการรองเรยนเกยวกบอาชญากรรมทางอนเทอรเนตมมากกวา 336,000 ครง ซงเพมขน 22 เปอรเซนตจากป ค.ศ. 2008 เรองทไดรบการรองเรยนเปนจ านวนมากเปนเรองเกยวกบการโกง เชน การโกงการประมล, การไมสงสนคาตามใบสงซอ, บตรเครดต และบตรหกบญช และเลหอบายเกยวกบเรองคาธรรมเนยม การรองเรยนทไมไดเกยวของกบการโกงแตเปนเรองอนตราย เชน การบกรกทางคอมพวเตอร, ไปรษณยอเลกทรอนกสทไมไดรบเชญ, และเรองเราทางกามารมณ ทพบเหนเปนจ านวนมาก คอ การโกงเกยวกบบตรเครดตอนเปนการกระท าทผดกฎหมาย เมอหมายเลขบตรเครดตถกขโมยโดยเลหกลการกระท าผดของใครบางคน ทมการเผยขอมลสารสนเทศใหร โดยมการใชโปรแกรมคอมพวเตอรขโมยขอมลบตรเครดต จากการรายงานขาวทงหมด เกยวกบอาชญากรรมไซเบอร มสงอนๆ อกทประชาชนไมไดระมดระวง? (With all the news coverage about cybercrimes, aren’t people being more cautious?) โชคไมด, ทพวกเขาไมไดระมดระวง ถงแมวา ประชาชนสวนใหญจะระมดระวงเกยวกบ ขยะไปรษณยอเลกทรอนกส, ปจจบนจากการส ารวจโดยกลมคนทท างานเกยวกบการปองกนการกระท าผดทางดานขอความ (Messaging Anti-Abuse Working Group : MAAWG) พบวา ครงหนงของผใชไปรษณยอเลกทรอนกสในอเมรกาเหนอ และยโรป มขยะไปรษณยอเลกทรอนกส MAAWG ไดคนพบวา 46 เปอรเซนของประชาชนผทเปดอานขยะไปรษณยอเลกทรอนกสอยางตงใจ การทจะออกจากขอความทไรสาระเหลานนคอการยกเลกการเปนสมาชกการเวบไซตทเชอมโยง เพอไมตองการไดรบไปรษณยอเลกทรอนกสทไมตองการอก (อนจะน ามาซงขยะไปรษณยอเลกทรอนกส)

[60]

การทประชาชนไดรบขยะไปรษณยอเลกทรอนกส กเพราะวาพวกเขามความสนใจในบรรดาสนคาทงหลาย ทชดเจนกคอสวนใหญมกเปนขอมลทมาจากฝายตรงขามหรอศตร 2.2.12 ความมนใจในซอฟตแวรทางการคามเพมมากขน ซงเปนทรกนดวา มนยงมความไม

มนคงแฝงอย (Increased reliance on commercial software with known vulnerabilities) ซงความไมมนคงนนมสาเหตมาจากหลายประการ คอ:

การเอารดเอาเปรยบหาประโยชนใสตว (Exploit) เชน การโจมตระบบสารสนเทศ

การหาประโยชนจากความออนแอไมมนคงของระบบ, มการก าหนดออกแบบระบบทแยมาก หรอการท าใหเกดผลตอการน าไปปฏบต

การตดตง (Patch) มการก าหนดการขจดปญหา, ผใชสามารถไดรบการสนองตอบ

และการไมตดตง, ความลาชาในการเปดเผยออกมาถงการใชงานของผใชในการฝาฝนความปลอดภยของระบบคอมพวเตอร

การโจมตดวยซโรเดย (Zero-day attack) คอการโจมตทใชประโยชนจากชองโหว

ทไมรจกกอนหนานในโปรแกรมคอมพวเตอร ทมความหมายวาการโจมตทเกดขนบน "วนศนย" ของการรบรของความเสยง เปนลกษณะของการก าหนดวนโจมตทแนนอน แตความหมายทางคอมพวเตอร ไวรสมลแวรกจะกระจายออกมา เหมอนกบการวางระเบดเวลาเอาไวทเลขศนย เมอเวลาเดนไปถงเลขศนยระเบดเวลากท างาน หรอกลาวอกนยหนง คอ นกพฒนาระบบทเปนพวกแฮกเกอร ไดพฒนาระบบขนมาโดยอาศยชองโหวของโปรแกรมคอมพวเตอร และมการใชซอฟตแวรมลแวร (Malware) ยอมาจากค าวา Malicious Software ซงหมายถงโปรแกรมประสงครายตางๆ โดยท างานในลกษณะทเปนการโจมตระบบ การท าใหระบบเสยหาย รวมไปถงการโจรกรรมขอมล มลแวร แบงออกไดหลากหลายประเภท อาทเชน ไวรส (Virus) เวรม (Worm) หรอหนอนอนเทอรเนต มาโทรจน (Trojan Horse) การแอบดกจบขอมล (Spyware) คย ลอกเกอร (Key Logger) บนเครองคอมพวเตอรของผใชงาน ตลอดจนโปรแกรมประเภทขโมยขอมล (Cookie) และการฝง Malicious Mobile Code (MMC) ผานทางชองโหวของโปรแกรม Internet Explorer (IE Vulnerability) ทเกดขน โดยโปรแกรมจะท าการควบคมการท างานโปรแกรม Internet Explorer ใหเปนไปตามความตองการของผทไมหวงด เชน การแสดงโฆษณาในลกษณะของการ Pop-Up หนาตางโฆษณาออกมาเปนระยะ ซงเราเรยกโปรแกรมประเภทนวา แอดแวร (Adware) ซงภยเหลานในปจจบนไดเพมขนอยางรวดเรว ซงอาจจะเกดผลกระทบแกผใชงานได ถารบโปรแกรมเหลานเขามาในเครองคอมพวเตอร นอกจากนนโปรแกรมประเภทน ยงมอกหลายชนดเชน Toolbar, BHO, Hijacker, Downloader, Phishing, Exploit malware รวมไปถง Zero-day attack, Zombie

[61]

network เปนตน ดงนน บรษทในสหรฐอเมรกาไดพงพาอาศยซอฟตแวรในการท าธรกจ ดวยเปนทรกนดวามนมชองโหวทคนรจกอย 2.2.13 ประเภทของการหาประโยชนอยางไมถกตอง (Types of Exploits) ปจจบนมจ านวนประเภทการโจมตทางคอมพวเตอรหลายประเภท มการสรางแนวทางใหมๆ เพอการโจมตอยตลอดเวลา ซงในสวนนจะไดกลาวถงประเภทของการโจมตบางอยาง ซงรวมถง ไวรส หนอน มาโทรจน การปฏเสธการใหบรการแบงปน (Distributed denial of service) การโจมตแบบพเศษทสามารถซอนตวอยในโปรแกรมหลก (Root) ในระบบทตดไวรส ซงผดแลไมสามารถเหนได จงไมสามารถตรวจจบได (Rootkit) อเมลขยะ การหลอกลวงทางอนเทอรเนต เปนตน ในปจจบนผโจมตไดมงเปาหมายการโจมตมาทคอมพวเตอร และสมารทโฟนมากขน เชน โทรศพท iPhone ของบรษทแอปเปล, แบลคเบอรร และเนองจากจ านวนตวเลขของคอมพวเตอร และโทรศพทสมารทโฟนทใชระบบปฏบตการ Andriod ของกเกลเพมมากขนเรอยๆ และจ านวนเหลานน พวกเขาไดบรรจขอมลสวนบคคลลงไปมาก ไดแก หมายเลขบตรเครดต หมายเลขบญชธนาคาร พวกเขาสามารถใชอนเทอรเนตเวบไซต และท าการประมวลผลรายการทางธรกจตางๆ ได จงท าใหตกเปนเปาหมายในการโจมตของพวกมจฉาชพทงหลาย ส าหรบประเภทของการโจมตนน มรายละเอยดดงตอไปน คอ: ไวรส (Viruses) ไวรสคอมพวเตอรไดกลายเปนค าทครอบคลมส าหรบรหสทเปนอนตรายหลาย

ประเภท ในทางเทคนค ไวรสคอมพวเตอรเปนสวนเลกๆ ของรหสการเขยนโปรแกรม โดยปกตแลว มนจะถกปลอมแปลงใหไปเปนอยางอน เปนสาเหตทางคอมพวเตอรทไมมใครอยากคาดหวงจะใหเกดขน และเปนพฤตกรรมทไมเปนทตองการ ไวรสคอมพวเตอรทมกพบเหนบอย มกเกดมาจากการแนบไฟล ดงนน เมอไฟลตดเชอถกเปดขน ไวรสคอมพวเตอรกจะท างาน เมอไวรสคอมพวเตอรเขาไปอยในหนวยความจ าของคอมพวเตอร เมอไฟลหรอแฟมขอมลทถกเปดขนมากจะตดเชอ, มการเปลยนแปลง, และมการสรางการแพรกระจายออกไป ไวรสคอมพวเตอรเปนซอฟตแวรทมงราย และเปนสาเหตใหเครองคอมพวเตอรท างานไมเปนไปตามทคาดหวง ตวอยางเชน ไวรสอาจจะถกเขยนขนมาเพอใหแสดงขอความบางอยางทหนาจอของคอมพวเตอร, อาจจะลบ หรอแกไขเอกสารบางอยาง หรอท าใหมการเปลยนรปของฮารดไดรฟ ความจรงไวรสคอมพวเตอรไมแพรกระจายดวยตวของมนเองจากคอมพวเตอรเครองหนงไปยงคอมพวเตอรอกเครองหนงได ไวรสคอมพวเตอรจะแพรกระจายไปยงคอมพวเตอรเครองอนกตอเมอมผใชคอมพวเตอรเปดไปรษณยอเลกทรอนกสทตดเชอมา, การดาวนโหลดโปรแกรมทตดเชอ หรอการเขาไปเยยมชมเวบไซต อกความหมายหนงกคอ ไวรสคอมพวเตอรจะแพรกระจายโดยการกระท าใหตดเชอโดยผใช มาโครไวรสไดกลายเปนเรองธรรมดาทพบเหนโดยทวไปและงายมากทจะสามารถถกสรางขนจากไวรส ผแนบไฟลใชภาษามาโครในการประยกตใช เชนภาษา Visual Basic หรอ VBScript ในการสรางโปรแกรมใหเอกสารและแบบฟอรมส าเรจรปใหตดเชอ มาโครไวรส

[62]

สามารถทจะแทรกค า, หมายเลข หรอวล ซงไมเปนทตองการในเอกสาร หรอเปลยนแปลงการท างานของค าสง หลงจากมาโครไวรสตดเชอในการประยกตใชงานของผใช มนสามารถฝงตวของมนเองในเอกสารทงหมดทจะถกสรางขนในอนาคต เมอมการน าเอาไปประยกตใชงาน

ไวรสบางชนดซอนตวอยบนเวบไซตจากสงทเขยนขน สครปหรอสงทเขยนขนคอ ล าดบของค าสง-อยางทเกดขนตามจรง, โปรแกรมขนาดเลก ซงถกบรการโดยปราศจากความรของคณ สครปไดถกน าไปใชปฏบตในแนวทางทเปนประโยชน หนาทการท างานของมนถกตองตามกฎหมายบนเวบ เชน การเกบรวบรวมชอ และสารสนเทศทอยจากลกคา อยางไรกตาม บางสครปมความมงราย ตวอยางเชน คณไดรบไปรษณยอเลกทรอนกสทกระตนคณใหเขาไปเยยมชมเวบไซตเตมของโปรแกรม และสารสนเทศ เมอคณคลกลงคทแสดงวดโอบนเวบไซตเพอบอกทางไปยงเวบ, สครปกจะท างานท าใหคอมพวเตอรของคณตดเชอไวรสโดยการปราศจากความรของคณ ไวรสค าสงทผใชเขยนขนเองหรอมาโครไวรส คอ ไวรสทแนบมากบตวของมนเองทเอกสาร (เชน แฟมขอมลของ word และ excel) ทใชมาโคร มาโครคอล าดบของค าสงสนๆ ซงโดยปกตแลวมนจะท างานภารกจทเกดขนซ าๆ ไดโดยอตโนมต อยางไรกตามภาษาของมาโครปจจบนกยงเปนเรองทซบซอน ซงไวรสสามารถทจะเขยนดวยตวของมนเอง เมลสสาไวรส (Melissa virus) กลายเปนไวรสมาโครตวแรกทเปนสาเหตใหเกดปญหาทวโลกในปจจบน เมลสสาไวรสเปนไวรสทใชงานไดจรงตวแรกจากตวอยางของไวรสไปรษณยอเลกทรอนกส E-mail Viruses ใชหนงสอทอยในระบบไปรษณยอเลกทรอนกสของเหยอในการเผยแพรไวรส การเปดเอกสารทตดเชอทกๆ ครง ไวรสกจะถกกระตน และท าใหคอมพวเตอรของเหยอทมเอกสารในโปรแกรมเวรดตดเชอ การกระตนครงหนง มาลสสาไวรสจะสงตวของมนเอง ไปยงหนงสอทอยของประชาชนท าใหตดเชอบนคอมพวเตอรของ 50 คนแรก ดวยการชวยเหลอตวเองน ท าใหมาลสสาไวรสกลายเปนไวรสเวอรชนทแพรกระจายไปอยางกวางขวางทสด ไวรสการเขารหสลบ (Encryption Viruses) เมอไวรสการเขารหสลบตดเชอบนคอมพวเตอรของคณ มนจะรนโปรแกรมในการคนหาประเภทของแฟมขอมลทวไป (เชน แฟมขอมลในโปรแกรมไมโครซอฟทเวรด และเอกเซล) และท าการบบอดแฟมขอมลเหลานน ดวยการปรบใชการเขารหสทซบซอนสงผลใหแฟมขอมลของคณใชการไมได และหลงจากนน คณจะไดรบขอความซงถามคณในการสงเงนเขาบญช ถาคณตองการรบโปรแกรมการถอดรหสทแฟมขอมลของคณ ดวยขอบกพรองของไวรสประเภทน ทถกเกบเอาไวมนกจะแพรกระจายไปทว ซงส านกงานผบงคบใชกฏหมายสามารถทจะตดตามรองรอยการช าระเงนเขาบญช และอาจเปนไปไดวา คณอาจจะถกจบในฐานะเปนผกระท าความผดได แมในขณะน เราไดพบเหนไวรสชนดนตลอดเวลา การจ าแนกประเภทของไวรส (Virus Classifications) ไวรสสามารถถกจ าแนกออกไดตามทฤษฏดวยการหลกเลยงปองกนดวยซอฟตแวรตอตานปองกนไวรส:

[63]

ไวรสมพหสณฐาน (polymorphic virus) มนจะเปลยนรหสดวยตวของมนเอง (หรอเขยน

รหสดวยตวของมนCเองตามก าหนดเวลา) เพอหลกเลยงการปองกน แฟมขอมลทตดเชอ

ไวรสมพหสณฐานมากทสดโดยปกตแลวจะเปนแฟมขอมล (แฟมขอมล.EXE เปนตวอยาง)

ไวรสหลายฝาย (multipartite virus) ไดถกออกแบบมาใหตดเชอกบแฟมขอมลหลาย

ประเภททพยายามหลอกลวงดวยซอฟตแวรปองกนไวรส ทมนก าลงมองหาอย

ไวรสพฤตการณลบ (Stealth viruses) การลบรหสชวคราวของเขาจากแฟมขอมลทมนอาศย

อย หรอซอนตวอยในขณะทหนวยความจ าของคอมพวเตอรก าลงท างานอย ดวยความ

ชวยเหลอใหมนหลกเลยงจากการปองกน แมวามเพยงฮารดไดรฟทถกคนหาอยส าหรบไวรส

ดวยความโชคด ทซอฟตแวรปองกนไวรสปจจบนสามารถตรวจสอบหนวยความจ าในฮารด

ไดรฟไดเปนอยางด

จากตวอยางของการสรางของผเขยนโปรแกรมไวรสทใหไวแลวน เพอใหเกดความแนใจ คณจะ สามารถดประเภทของไวรสอนๆ ทปรากฏออกมาในอนาคต ในหมวดตอไป เราจะไดอภปรายการขดขวางการตดเชอไวรส

ไวรสภาคของการปลกเครองคออะไร? (What are boot-sector viruses?) ไวรสภาคของการปลกเครองจะท าซ าหรอท าส าเนาใหมตวของมนเองไปยงระเบยนการปลกเครองของตวควบคมฮารดไดรฟ ไวรสภาคของการปลกเครองคอโปรแกรมทใชบรหารซงเมอไหรกตามทเรมมการปลกเครอง เพอใหแนใจวา ไวรสจะถกถายเทขอมลไปยงหนวยความจ าในทนท แมวากอนหนานนจะมการถายเทโปรแกรมปองกนไวรสไวแลวกตาม ไวรสภาคของการปลกเครองจะถกสงไปยงชองเสยบแฟลซไดรฟซงอยทางดานซายมอ เมอคอมพวเตอรเรมปลกเครองดวยการเชอมตอกบแฟลซไดรฟ คอมพวเตอรกจะพยายามปฏบตการระเบยนการปลกตวควบคมจากแฟลซไดรฟ ซงโดยปกตแลว มนจะเปนตวกระตนไวรสใหตดเชอไปยงฮารดไดรฟ

ลกระเบดของความมเหตผลคออะไร? (What is a logic bombs?) ลกระเบดของความมเหตผล คอ ไวรสทถกกระตน เมอไดพบกบเงอนไขบางอยางของความมเหตผลบางอยาง เชน การเปดแฟมขอมล หรอการเรมตนโปรแกรมบางอยางทเปนตวเลขเวลา สวนลกระเบดเวลา คอ ไวรสทถกกระตนโดยเวลาทผานไป หรอบนวนทซงแนนอน ตวอยางเชน ไวรสไมเคลแองจโล (Michelangelo virus) เปนไวรสลกระเบดเวลาทดงมาก มนถกตงเวลากระตนทกๆ ปในวนท 6 เดอนมนาคม ซงเปนวนเกดของไมเคลแองจโล แบลคเวรมไวรส (BlackWorm virus) (ไมเชนนกรจกกนอกในนาม Kama Sutra, Mywife หรอ CME-24) เปนลกระเบดเวลาอกชนดหนงทแพรกระจายผานไปกบการแนบไฟล

[64]

ไปรษณยอเลกทรอนกส การเปดไฟลทแนบมาท าใหคอมพวเตอรตดเชอไวรส และทกวนท 3 ของทกๆ เดอน และไวรสมนจะท าการคนหาอยางหนก และลบประเภทของแฟมขอมลบางอยาง (เชน แฟมขอมลบรหารงาน หรอ .EXE) ของวนโดวบนคอมพวเตอร ผลกระทบของลกระบดของความมเหตผล และลกระเบดเวลาจะแสดงเปนแถวขอความทนาร าคาญบนจอเพอท าการแกไขใหตรงกบเจตนาของฮารดไดรฟ ซงเปนสาเหตใหขอมลสญเสยโดยสมบรณ

2.2.14 การปองกนคอมพวเตอร : ซอฟตแวรปองกนไวรส และซอฟตแวรปรบใหทนสมย (Computer Safeguard: Antivirus Software and Software Updates) ซอฟตแวรบางชนดปรากฏขนเพยงแตสรางความร าคาญใหเพยงเลกนอยเทานน เชน การสมดวยการสงภาพกราฟกของรถพยาบาลขามไปทปมหนาจอ กรณอยางนเรยกวา ไวรสสภากาชาด (Red Cross virus) ไวรสอนๆ บางชนด มลกษณะท าใหคอมพวเตอร และเครอขายท างานชาลง หรอท าลายแฟมขอมลส าคญ หรอท าลายเนอหาทอยในฮารดไดรฟ วธการปองกนไวรสทดทสดคอการตดตงซอฟตแวรปองกนไวรส บรษท Symantec, Kaspersky, AVG และ McAfee เปนบรษททเสนอขายซอฟตแวรปองกนไวรสทมอตราสง การปองกนไวรสรวมถงชดทครอบคลมความปลอดภยบนอนเทอรเนตดวย เชน Norton Internet Security, Kaspersky Internet Security หรอ McAfee Total Protection ซงเปนชดซอฟตแวรจะชวยปองกนคณจากภยคกคามจากไวรสคอมพวเตอรไดเปนอยางด

ซอฟตแวรปองกนไวรส (Antivirus Software) ท าอยางไร ฉนจะสามารถใหซอฟตแวร ปองกนไวรสด าเนนงานไดบอยครง? แมวาซอฟตแวรปองกนไวรสจะถกออกแบบมาเพอปองกนกจกรรมทไมนาไวใจบนเครองคอมพวเตอรของคณตลอดเวลา คณจะตองตรวจสอบการด าเนนงานซอฟตแวรปองกนไวรสในระบบของคณอยางแขงขนอยางนอยอาทตยละครง ดวยการกระท าดงน แฟมขอมลทอยบนคอมพวเตอรของคณทงหมดจะถกตรวจสอบการทไมไดท าการปองกนไวรสเอาไว ซงในการตรวจสอบดงกลาวนมนจะตองใชเวลา คณจะตองปรบแตงการด าเนนงานของซอฟตแวรใหเปนอตโนมต เมอคณไมไดใชระบบของคณ ยกตวอยาง เมอคนทผานมา ทางเลอก ถาคณสงสยวามนจะมปญหา คณสามารถด าเนนการตรวจสอบ และใหมนด าเนนงานไดทนทคณวาจะลบทง หรอซอมแซมแฟมขอมลทตดเชอนน หากโชคไมด ทซอฟตแวรปองกนไวรสนน ไมสามารถซอมแซมแฟมขอมลทตดเชอไดนน ในการท าใหมนสามารถใชการไดอกครงหนง คณตองเกบส าเนาส ารองขอมลทวกฤตนนเอาไว และคณสามารถเรยกคนกลบมาใหมได เพอปองกนแฟมขอมลเสยหายหรอใชการไมได

ซอฟตแวรปองกนไวรสสวนใหญ จะพยายามขดขวางการตดเชอ ดวยการฉดวคซนไปทแฟมขอมลทส าคญของคณ การฉดวคซน (inoculation) คอการทซอฟตแวรปองกนไวรสบนทกคณสมบตทส าคญเกยวกบแฟมขอมลบนคอมพวเตอรของคณ (เชน ขนาดของแฟมขอมล และวนท

[65]

สราง) และท าการเกบสถตเหลานเอาไวในทซงปลอดภยบนฮารดไดรฟของคณ เมอมการตรวจสอบไวรส ซอฟตแวรปองกนไวรสจะท าการเปรยบเทยบแฟมขอมลทถกบนทกคณสมบตทผานมาเอาไว เพอชวยปองกนความพยายามของโปรแกรมไวรสทเขามาแกไขแฟมขอมลของคณ

ซอฟตแวรปองกนไวรสสามารถหยดยงไวรสไดเสมอหรอ? ซอฟตแวรปองกนไวรสจะ

ตรวจจบไวรสอยางมประสทธผลเฉพาะไวรสทมนรจกเทานน โชคไมด ไวรสใหมๆ ถกเขยนมาตลอดเวลา การสรบกบไวรสทไมรจกเปนเรองไมงาย ซอฟตแวรปองกนไวรสยคใหม จะคนหาไวรสทนาสงสย คลายกบทมลกษณะกจกรรมทมสญลกษณไวรสเทานน อยางไรกตาม ผเขยนไวรสจะรวา ซอฟตแวรปองกนไวรสท างานอยางไร พวกเขาจงท าการวดพเศษการปลอมแปลงรหสไวรสของเขา และซอนไวรสทไดรบผลกระทบจนกระทงไวรสนนไดแพรกระจายไปอยางรวดเรว และกระจายออกไป ดงนน คอมพวเตอรของคณสามารถถกโจมตโดยไวรส ดงนน ซอฟตแวรปองกนไวรสจะไมสามารถจดจ าได ในการลดความเสยงเหลาน คณตองท าการปรบซอฟตแวรปองกนไวรสของคณใหทนสมยอยเสมอ

ท าอยางไร ฉนจงสามารถแนใจไดวาซอฟตแวรปองกนไวรสของฉนมการปรบให ทนสมยอยเสมอ? ซอฟตแวรปองกนไวรสสวนใหญมลกษณะปรบใหทนสมยอยางอตโนมต ดวยการดาวนโหลดการปรบใหทนสมยส าหรบแฟมขอมลทมสญลกษณของไวรสทกๆ ครงทคณเขาถงระบบออนไลน

ฉนจะตองท าอยางไร ถาฉนคดวาคอมพวเตอรของฉนตดเชอไวรส? การปลกเครองคอมพวเตอรของคณดวยการใชแผนดสกตดตงซอฟตแวรปองกนไวรส (ขอสงเกต: ถาคณดาวนโหลดซอฟตแวรปองกนไวรสของคณจากอนเทอรเนต มนเปนความคดทดมากในการทจะท าส าเนาซอฟตแวรปองกนไวรสนนเกบไวในแผนดวด ในกรณทคณมปญหาในอนาคต) ดวยวธน จะชวยปองกนโปรแกรมไวรสทงหมดจากการโหลดมา และจะอนญาตใหคณด าเนนงานซอฟตแวรปองกนไวรสไดโดยตรงทแผนดสกของคณ ถาซอฟตแวรนนไดตรวจสอบไวรสแลว, คณอาจตองการคนหามนตอไปเพอทจะระบมน ไมวาซอฟตแวรปองกนไวรสของคณจะสามารถขจดไวรสออกไปไดอยางสมบรณหรอไม เวบไซตซอฟตแวรปองกนไวรสสวนใหญ เชน Symantec.com จะบรรจไปดวยสารสนเทศเกยวกบไวรสทส าคญเอาไว และจดการแตละขนตอนของเงอนไขเพอลบไวรสออกไป

โปรแกรมการสงขอความรบดวนปลอดภยจากการโจมตของไวรสหรอ? การโจมตดวยไวรส และอนๆ จากการมงรายเจาะระบบสามารถท าผดไดผานโปรแกรมการสงขอความรบดวน เชน Google Talk, Skype, Facebook Chat และ iChat ถงแมวาคณจะมการตดตงซอฟตแวรการปองกนไวรส คนอนกยงสามารถตดตอคณไดดวยวตถประสงคเลหกลเพอใหคณเปดเผยขอมลสารสนเทศทออนไหวใหร ดงนน คณตองพยายามทจะซอนกจกรรมการสงขอความรบดวนของคณ

[66]

จากทกๆ คนยกเวนคนทคณรจก ในการเกบการประชมขอความรบดวนของคณใหปลอดภย คณตองระมดระวงเอาไวกอนดวยการปฏบตตามขนตอนตอไปน :

อนญาตการตดตอใหเฉพาะผใชทอยในรายการเปนเพอนสนทของคณ (Allow

contact only from users on your Buddy or Friends List) การขดขวางอยางน จะท าให

คณปลอดจากความร าคาญจากกลมทคนทคณไมรจก ในเฟซบกนน คณจะตองจ ากดสารสนเทศในโปร

ไฟลของคณในการใหเปดดไดเฉพาะผทเปนเพอนของคณเทานน และยอมรบการเปนเพอนจากคนท

คณรจกและเชอถอไดในการจดหนาจอส าหรบโปรแกรมการสงขอความรบดวน (ดรปท 9.6) ทเลอก

อนญาตใหเฉพาะผใชในรายการเพอนสนทของฉนเทานน และแทจรงแลว อยาใสชอคนทคณไมรจก

และไมนาเชอถอลงไปในรายการเพอนสนทของคณ

ไมรบขอมลทสงตอโดยอตโนมตมาอยางเดดขาด (Never automatically accept

Transfers of data) แมวาการสงแฟมวดโอรบดวน และขอความรบดวนจะมศกยภาพทมประโยชน

มากในการแลกเปลยนแฟมขอมลกนผานการสงขอความรบดวน (ดรปท 9.6) แตมนกเปนแนวทางการ

สงแฟมขอมลทมงรายอยางหนง ซงอาจจะท าใหคอมพวเตอรของคณตดเชอไวรสได การบขอมลทถก

สงตอโดยอตโนมตไมไดเปนแนวความคดทดเลย

หลกเลยงโปรแกรมการสงขอความรบดวนบนคอมพวเตอรสาธารณะ (Avoid using

instant messaging program on public computer) ถาคณใชคอมพวเตอรทมการแบงปน

เชน เครองคอมพวเตอรเครองหนงในหองปฏบตการคอมพวเตอรของโรงเรยน ตองแนใจวา คณไมได

เลอกลกษณะทมการจ ารหสผานของคณ หรอตดตอคณอตโนมต คนใชคนตอไปผทเขาใช

คอมพวเตอรอาจจะสามารถตดตอการบรการสงขอความรบดวนกบหนาจอชอของคณ (หรอหนาบญช

เฟซบกของคณ) และอาจปลอมแปลงเปนคณได

หนอน (Worms) เวรมหรอหนอน ไมเหมอนกบไวรสคอมพวเตอร ซงตองอาศยผใชในการแพรกระจายของไฟลทตดเชอไปยงผใชคนอนๆ เวรมหรอหนอนเปนโปรแกรมทเปนอนตราย ซงอาศยอยในหนวยความจ าของคอมพวเตอรทท างานอย และท าการท าซ าดวยตวของมนเอง เวรมจะแตกตางจากไวรสคอมพวเตอร นนกคอเวรมสามารถแพรพนธหรอแพรกระจายไป โดยปราศจากการแทรกแซงของมนษย, มการสงส าเนาดวยตวของมนเองไปยงคอมพวเตอรเครองอนโดยทางไปรษณยอเลกทรอนกส หรอการสนทนาผานทางอนเทอรเนต เวรมจะแตกตางจากไวรสเลกนอย นนคอ เวรมจะพยายามเดนทางไประหวางระบบตลอดจนการเชอมตอเครอขาย ดวยการกระจายไปท าใหระบบตดเชอ แฟมของขอมลแมขายทตดเชอ และรอจนกระทงแฟมขอมลนนถกบรหารบนเครอง

[67]

คอมพวเตอรเครองอนจงท าการท าซ าหรอท าส าเนาใหม อยางไรกตามเวรมจะท างานดวยตวเองเกยวกบแฟมขอมลบรหารของแมขาย และมการกระจายไปอกมากมายดวยตวของมนเอง เมอเวรม คอนฟคเกอร (Conficker) ไดแตกกระจายแพรออก มนท าใหคอมพวเตอรสวนบคคลตดเชออยางรวดเรวประมาณ 9 ถง 15 ลานเครอง เวรมไดแพรกระจายไปทามกลางความออนแอของรหสโปรแกรมวนโดว และการประนประนอมของคอมพวเตอร โดยท าใหการบรการของซอฟตแวรบางอยางไรความสามารถ และซอฟตแวรอนทเปนประโยช (เชน การปรบปรงวนโดว) ดวยความโชคด, มนเปนการงายทจะปองกนคอมพวเตอรของคณจากเวรมใหมากทสด การตดตงซอฟตแวรปองกนไวรส (antivirus software) ซงเปนซอฟตแวรทถกออกแบบมาเปนพเศษในการตรวจสอบไวรส และปองกนคอมพวเตอรของคณ และแฟมขอมลจากอนตราย ซงนบวาเปนการเรมตนทด คณจะตองสมครในสวนของ (เรองการปรบขอมลใหมความทนสมยจากบรษทผผลตซอฟตแวร เชน วนโดว ซงจะชวยซอมแซมปญหาความปลอดภยทมนรจก) คอมพวเตอรของคณ เมอไหรกตามทมนมปญหาเกยวกบเรองเหลาน เราจะไดอภปรายเกยวกบการวดการปองกนภายหลงบทน

ผลกระทบในทางลบของการโจมตดวยเวรม คอ ท าใหคอมพวเตอรขององคกรไดรบความเสย เชน ท าใหขอมล และโปรแกรมเสยหาย ท าใหการเพมผลผลตสญหาย ท าใหตองเพมความพยายาม ของคนท างานดานไอทมากขน นนคอ ตองมการกคนขอมลและโปรแกรมทเสยหายไปกลบมาใหม รวมไปถงคนท างานดานไอทตองฟนฟ ท าความสะอาดเครองคอมพวเตอรใหม เสยคาใชจายไปในการซอมแซมรหสโปรแกรมทเสยหายไป เวรมทชอวา SirCam และ Melissa คาดวาจะเกน $1 พนลานดอลลารสหรฐ เมอรวมทงเวรมทชอ Conflicker, Storm และ ILOVEYOU ยอดรวมมากกวา $5 พนลานดอลลารสหรฐ ภาพประกอบ 2.5 แสดงประวตความเปนมาของมาโทรจน (Source: www.911review.com)

มาโทรจน (Trojan Horses) เปนรหสโปรแกรมทมงราย ซงซอนตวอยภายใน ดเหมอนวา

เปนโปรแกรมไมเปนอนตรายผใชหลงเลหเหลยม ในการตดตงมาโทรจนและท าใหเกดอนตราย มาโทร

[68]

จนเปนโปรแกรมทถกออกแบบมาเพอใหผเจาะระบบ สามารถท าลายฮารดไดรฟ, ทจรตไฟล, ควบคมระบบคอมพวเตอร, เปดการโจมตคอมพวเตอรเครองอน, ขโมยรหสผาน, รหสบตรประกนสงคม หรอเลขทบตรประชาชน หรอสบผใชคนอนๆ เพอทจะบนทกการเคาะแปนพมพ และท าการสงขอมลเหลานนไปยงเซรฟเวอรทปฏบตการโดยบคคลทสาม มาโทรจนอาจถกปลอยมาผานการแนบอเมล, การดาวนโหลด, จากเวบไซต, ขอสญญา ผานการเคลอนยายอปกรณสอ, หรอการเชอมตอผานอปกรณเคลอนยาย เชน ซดฝดวด หรอ ยเอสบแฟลซไดรฟ สวนอกประเภทหนงของมาโทรจนคอ ระเบด ตรรกศาสตร (Logic bomb) ท างาน เมอถกกระตน โดยเหตการณทก าหนดไวแนนอน เชน ระเบดตรรกะสามารถเรยกมาใหเกดโดยการเปลยนแปลง โดยเฉพาะอยางยงไฟล โดยการเคาะแปนพมพตามล าดบ หรอตามชนดของวน และเวลา

โดยปกตแลวผเจาะระบบใชคอมพวเตอรสวนบคคลเปนพนทส าหรบการกอกวน กระท าความผดดวยการโจมตทางคอมพวเตอรอยางแพรหลาย ตวอยางเชน ผเจาะระบบตองการทจะควบคมคอมพวเตอรหลายๆ เครองในเวลาเดยวกน พอเสรจแลว ผเจาะระบบกจะใชมาโทรจนตดตงโปรแกรมอนๆ ลงบนคอมพวเตอร มาโทรจน คอ โปรแกรมทแสดงตวบางอยางทเปนประโยชน และเปนทนาตองการ (อยางเกม หรอผชวยใหหนาจอปลอดภย) แตในขณะทมนท างานบางอยางเปนการมงรายตอสงแวดลอมโดยปราศจากความรของคณ ค าศพทวา Trojan horse เปนแรงขบมาจากต านานของกรก และกลาวถงมาไมทชาวกรกทใชแอบพาเขาไปในเมองทรอย และชนะสงคราม ดงนน โปรแกรมคอมพวเตอรกจะบรรจดวยสงทซอนอย (และโดยปกตแลวเปนสงทเลวรายมาก) “ประหลาดใจ” จงใชอางองเรยกชอวา มาโทรจนมาโทรจนท าใหอะไรเสยหาย? บอยครง ทกจกรรมมงรายท าผดโดยมาโทรจนโปรแกรม คอ การตดตงโปรแกรม วถทางทผดกฎหมาย (backdoor program) ดวยวธนโปรแกรมจะอนญาตใหผเจาะระบบเขาควบคมคอมพวเตอรทงหมดของคณอยางสมบรณโดปราศจากความรของคณ การใชโปรแกรมวถทางทผดกฏหมายน ผเจาะระบบสามารถเขาถง และลบแฟมขอมลทอยบนคอมพวเตอรของคณทงหมด, การสงไปรษณยอเลกทรอนกส, การด าเนนงานโปรแกรม, และท าอยางอนๆ ทกอยางเหมอนกบคณสามารถท าบนคอมพวเตอรของคณ วธการทผเจาะระบบเขาควบคมคอมพวเตอรนถกเรยกวา คนโงหรอซอมบ (zombie) ซอมบถกใชในการปฏบตการการโจมตซงปฏเสธการใหบรการอยบอยครงบนคอมพวเตอร

โจมตปฏเสธการใหบรการ (Distributed Denial-of-Service (DDoS) Attacks) เปนอกโปรแกรมหนงทมงราย คอ กระบวนการทแฮกเกอรสามารถทเขาไปควบคมผานอนเทอรเนต โดยทพวกเขามเปาหมายตองการทจะใหขอมลและขอมลขนาดเลกทวมทนเวบไซต การปฏเสธการใหบรการแบงปนไมไดเกยวของกบการแทรกซมเปาหมายของระบบ แตมนเปนการเขาไปแทนท ท าใหระบบเปาหมายไมวางในการตอบสนองตอกระแสของการรองขออตโนมตทผใชถกตองตามกฎหมายรองขอเขามา ผใชจงไมสามารถเขาถงขอมลในอนเทอรเนตได การกระท าลกษณะน มนจะ

[69]

กอกวนจดการหมายเลขโทรศพททซ าแลวซ าอกเพอใหสายอน ๆ ทงหมดทไดยนสญญาณไมวาง ผใชจงไมสามารถไดรบการใหบรการได กระบวนการทเครองคอมพวเตอรถกเขาท าการควบคมเรยกวา ซอมบ หรอคนโง สวนบอทเนต (Botnet)เปนกลมทมขนาดใหญมากของเครองคอมพวเตอรดงกลาว มบอยครงทมการใชบอทเนตในการกระจายอเมลขยะ และรหสทมงราย ความสามารถในการประมวลผลเมอรวมกนเปนกลมใหญของบอทเนตแลว มนเกนกวาทซเปอรคอมพวเตอรทมประสทธภาพมากทสดในโลกจะมขดความสามารถทจะรองรบได โดยความเปนจรงแลวมนไมไดไมเกยวของกบการหยดการท างานของเครองคอมพวเตอรเปาหมาย แตเครองคอมพวเตอรเปาหมายจะมสญญาณไมวางในการตอบสนองตอกระแสของการรองขอโดยอตโนมต จงท าใหผใชถกตองตามกฎหมายไมสามารถเขาถงเครองคอมพวเตอรเปาหมายไดดงกลาว

การโจมตปฏเสธการใหบรการคออะไร? (What are denial-of-service attacks?) ในการโจมตปฏเสธการใหบรการ denial-of-service (DoS) attack คอ การทผใชถกตองตามกฎหมายถกปฏเสธการเขาถงระบบคอมพวเตอร เพราะวาผเจาะระบบกระท าการรองขอไปยงระบบคอมพวเตอรอยางซ าๆ ผานไปยงคอมพวเตอรของเขาหรอหลอนผานซอมบ และคอมพวเตอรสามารถจดการเฉพาะหมายเลขทแนนอนทมการรองขอสารสนเทศในหนงครง เมอมนกระจายออกไปดวยการรองขอในการโจมตปฏเสธการใหบรการ คอมพวเตอรมนจะปดลง และไมยอมรบค าถามจ านวนมากทรองขอสารสนเทศเขามา แมวาการรองขอนนจะมาจากผใชทถกตองตามกฎหมาย ดงนน คอมพวเตอรมนจะยงมากจากการตอบสนองจากการปลอมรองขอสารสนเทศเขามา ดงนนผใชทถกตองตามกฎหมายนนจงไมสามารถเขาถงคอมพวเตอรได

การโจมตปฏเสธการใหบรการไมสามารถถกตดตามรองรอยโดยคอมพวเตอรท ปฏบตการหรอ? การปฏบตการโจมตดวยปฏเสธการใหบรการบนระบบคอมพวเตอรจากคอมพวเตอรเครองเดยวมนงายทจะตดตามรองรอย ดงนน ผเจาะระบบทฉลาดจะใชการโจมตปฏเสธการใหบรการ ดวยการปฏบตการโจมตดวย DoS จากซอมบหลายโปรแกรม (บางครงเปนจ านวนพนซอมบ) ในเวลาเดยวกน รปท 9.9 อธบายถงการท างานของการโจมตดวย DoS ท างานอยางไร ผเจาะระบบสรางหลายซอมบ และมประสานงานกน ดงนน เขาจงเรมสงค ารองขอปลอมไปทคอมพวเตอรเหมอนกนในเวลาเดยวกน ผบรหารระบบซงเปนคอมพวเตอรเหยอ เขาไดมการประสานงานทแตกตางกนใหญมากเพอทจะหยดจากการถกโจมต เพราะวามนมาจากคอมพวเตอรหลายๆ เครอง บอยครงการโจมตไดถกประสานงานกนโดยอตโนมตโดยบอตเนต บอตเนต (botnet) คอ กลมของโปรแกรมซอฟตแวรทใหญมาก (ถกเรยกวา robots หรอ bots) ซงจะมการด าเนนงานโดยอตโนมตบนคอมพวเตอรซอมบ บางบอตเนตเปนทรจกกนในการทอดขามคอมพวเตอร 1.5 ลานเครอง

การโจมตดวย DDoS เปนปญหาทสาหสมาก ในเดอนเมษายน ค.ศ. 2009 เวบไซตของสหพนธรฐนานาชาตแหงโรงงานอตสาหกรรมเครองเลนจานเสยง (International Federation of the Phonographic Industry : IFPI) และ สมาคมผใหสญญาณรปภาพเคลอนทแหงอเมรกา

[70]

(Motion Picture Association of America : MPAA)ถกเปนเปาหมายโจมต ในการคดคานการถกพพากษาลงโทษของอาวการละเมดลขสทธของเขาเอง (ซงเปนเวบไซตแบงปนแฟมขอมลซงมชอไมนาเชอถอ) ในการปรบความชวยเหลอในฐานะละเมดลขสทธ ในเดอนสงหาคม ค.ศ.2009 เวบเครอขายสงคมออนไลน รวมถงทวตเตอร และเฟซบก ถกเปนเปาหมายโจมตดวย DDoS โดยเฉพาะเปาหมายทชดเจนคอผเขยนบลอก ผใชทมประสบการณการใชทวตเตอร และเฟซบก ใชเวลาในการเขาถงเวบไซตเปนชวโมงในระหวางการถกโจมต เพราะวาเวบไซตจ านวนมากมรายไดจากผใชโดยตรง (เชน ผานการสมครเปนสมาชกเกมออนไลน) หรอโดยออม (เชน เมอมการคลกทเวบทมการโฆษณา) การโจมตดวย DDoS สามารถท าใหเวบไซตสถาบนดานการเงนไมมความสขจากการไดรบผลกระทบจากการโจมตลกษณะน

รทคด (Rootkits) เปนชดของโปรแกรมชนดหนง ทมความลกลบและเปนอนตราย ออกแบบมาเพอซอนตว หรอด ารงอยในกระบวนการท างานของคอมพวเตอร สามารถชวยใหผใชหรอผโจมตไดรบสทธพเศษในการเขาถงเครองคอมพวเตอรของผอนในระดบผดแล โดยปราศจากความยนยอมหรอความรของผใชปลายทาง ค าวา " ชด " หมายถง องคประกอบของซอฟตแวรทใชเปนเครองมอในการโจมต สวนค าวา " rootkit " มความหมาย เชงลบ ผานการเชอมโยงกบมลแวร ผโจมตทใชโปรแกรมรทคทนนสามารถไดรบการควบคมอยางเตมรปแบบของระบบและยงปดบงสถานะของรทคทไวไดอกดวย รทคทเปนโปรแกรมทสามารถตดตงไดโดยอตโนมต หรอสามารถโจมตตดตงไดทนท โดยอาศยชองโหวจากรหสผาน ปญหาพนฐานทเกดขน กคอ ระบบปฏบตการทท างานอยในปจจบน ไมสามารถทจะท าใหเกดความเชอมนวา สามารถตรวจสอบและใหผลการตรวจสอบรทคททถกตองได เพราะการตรวจสอบรทคทถอวาเปนเรองยาก เนองจากรทคทสามารถทจะลมลาง ซอฟตแวรทท าหนาทตรวจสอบ การแกปญหาของรทคท กคอ การตดตงระบบปฏบตการใหมและตองเปลยนฮารดแวร หรอ อปกรณพเศษอนๆ ทจ าเปน

ขยะไปรษณยอเลกทรอนกสหรอ สแปม (Spam) คอ ชอเรยกของการสงขอความทผรบ

ไมไดรองขอ หรอไมไดรบเชญของบคคลเปนจ านวนมาก ผานทางระบบอเลกทรอนกส เปนการสง

อเมลในทางทผด โดยสวนมากจะท าใหเกดความไมพอใจตอผรบขอความ สแปมทพบเหนไดบอยไดแก

การสงสแปมผานทางอเมล ในการโฆษณาชวนเชอ หรอโฆษณาขายของ โดยการสงอเมลประเภทหนง

ทเราไมตองการ ซงจะมาจากทวโลก โดยทเราไมรเลยวา ผทสงมาใหนนเปนใคร จดประสงคคอ ผสง

สวนใหญตองการทจะโฆษณา สนคาหรอบรการตาง ๆ ของบรษทของตนเอง ซงเปนประเภทหนงของ

เมลขยะซงนอกจากจะท าใหผรบร าคาญใจและเสยเวลาในการก าจดขอความเหลานแลว ผทนยมใชส

แปมในการสงขอความเปนเพราะมตนทนต า เปนทฤษฎหนงในการท าการตลาด หรอบางครงเกดมา

จากงานหรอเวบไซตลามก เราสามารถพบเหนสแปมไดโดยทวไป บางครงสแปมสงไปเพอใหตอบแบบ

สอบเกยวกบสนคาและผลตภณฑ บางครงสแปมกถกน าไปใชโดยบรษททถกตองตามกฎหมายจ านวน

[71]

มาก สแปมยงท าใหประสทธภาพการขนสงขอมลบนอนเทอรเนตลดลงดวย สแปมในรปแบบอน

นอกจาก อเมลสแปม ไดแก เมสเซนเจอรสแปม นวสกรปสแปม บลอกสแปม และเอสเอมเอสสแปม

การสงสแปมเรมแพรหลายเนองจากคาใชจายในการสงขอความผานทางระบบอเลกทรอนกส มคาใชจายนอยมากเมอเทยบการการสงขอความชกชวนทางอน เชนทางจดหมาย หรอการโฆษณาทางสอตางๆ ท าใหผสงประหยดคาใชจายในการสงขอความเชญชวน และในขณะเดยวกนกฎหมายเกยวกบระบบอเลกทรอนกสทเกยวของกบสแปมยงไมครอบคลม จนกระทงเรมมใชครงแรกป พ.ศ. 2546 (ค.ศ. 2003) ในประเทศสหรฐอเมรกาหลายบรษทไดสงออกขยะไปรษณยอเลกทรอนกส-สงทไมเปนทตองการ หรอไปรณยอเลกทรอนกสทโยนทงแลว คนหาทอยไปรษณยอเลกทรอนกสของคณ หรอไมกคนหาดจากรายการซอสนคา หรอซอฟตแวรทมองหาทอยไปรษณยอเลกทรอนกสบนอนเทอรเนต (ขอความรบดวนทไมไดเชญซงเปนรปแบบของขยะไปรษณยอเลกทรอนกส ถกเรยกวา สปม (spim) ถาคณเคยใชทอยไปรษณยอเลกทรอนกสซอของหลายอยางบนระบบออนไลน, เปดบญชออนไลน, เขารวมในเวบเครอขายสงคมออนไลน เชน เฟซบก ในทสดทอยไปรษณยอเลกทรอนกสของคณจะปรากฏอยบนหนงในรายการทจะไดรบขยะไปรษณยอเลกทรอนกสแนวทางหนงในกาหลกเลยงขยะไปรษณยอเลกทรอนกสในบญชพนฐานของคณคอ การสรางทอยไปรษณยอเลกทรอนกสฟรของเวบไซต ซงคณใชในตอนกรอกแบบฟอรม หรอซอรายการสนคาบนเวบไซต มเวบทใหบรการทอยอเมล 2 เวบ คอ Windows Live Mail และ Yahoo! อนญาตใหคณตดตงบญชไปรษณยอเลกทรอนกสฟร ถาเวบไซตฟรอเมลเหลานนเตมไปดวยขยะไปรษณยอเลกทรอนกส คณสามารถทจะยกเลกบญชทไมมความสะดวกเลกนอยเหลานน ถามนมความสะดวกทจะยกเลกคณกควรจะยกเลกทอยไปรษณยอเลกทรอนกสนน

อกแนวทางหนงในการหลกเลยงขยะไปรษณยอเลกทรอนกสคอ เครองกรอง เครองกรองขยะไปรษณยอเลกทรอนกสคอขอเสนอหนงทคณสามารถจะเลอกไดในบญชทอยอเมลของคณซงคณร หรอถกสงสยวาขอความขยะไปรษณยอเลกทรอนกสซงอยในทเกบแฟมเอกสารนอกจากกลองไปรษณยของคณ เวบ 2 เวบไซตทมขอเสนอเครองกรอง คอ Office Live Mail และ Yahoo! แฟมขอมลทถกรบรจะเปนสแปมทถกแยกออกจากกลมในลกษณะทเกบเอกสารพเศษ (ทถกเรยกบอยๆ วา Spam หรอ Junk Mail) โปรแกรม Microsoft Outlook กมขอเสนอเครองกรองดวยเหมอนกน โปรแกรมทหลายบรษทผลตรวมกน จะมการจดการควบคมบางอยางเกยวกบ สแปม รวมทงเวบ SPAMfighter และ Cactus Spam Filter ทง 2 เวบน สามารถถกบรรจอยใน download.com

เครองกรองขยะไปรษณยอเลกทรอนกสท างานอยางไร? เครองกรอง สแปม และซอฟตแวรการกรอง สามารถทจะจบขยะไปรษณยอเลกทรอนกสไดถง 95 เปอรเซนต โดยตรวจสอบหวขอเรองอเมลทเขามา และทอยของผสงทเกยวของกบฐานขอมลเหตการณทรวาเปนสแปม เครองกรองสแปมกเหมอนกน มนกจะตรวจสอบอเมลของคณส าหรบรปแบบของสแปมทถกใชงานอยบอยๆ

[72]

และค าส าคญ (เชน ค าวา ฟร และเกนกวา 21) อเมลนนกจะก าหนดการกรองสแปมไมใหเขาไปสกลองไปรษณยของคณ แทนทแหลงเกบเอกสารนนจะรบเอาสแปมไว เครองกรองสแปม ไมไดสมบรณทเดยว คณจะตองตรวจสอบแหลงเกบเอกสารสแปมกอนทจะลบเนอหามนทง เพราะวาอเมลทถกตองตามกฎหมายอาจจะถกลบทงไปดวยความผดพลาด โปรแกรมสวนใหญจะจดการใหคณดวยเครองมอในการจ าแนกก าหนดอเมลทเตมไปดวยสแปมใหมอกครง

ท าอยางไรอนอกทฉนจะขดขวางขยะไปรษณยอเลกทรอนกส? (How else can I prevent spam?) ยงมแนวทางอนๆ เพมเตมทคณสามารถขดขวางสแปม :กอนการลงทะเบยนทเวบไซต อานมนเกยวกบนโยบายความเปนสวนตวเพอทจะไดร จะใชทอยอเมลของคณอยางไร อยาอนญาตใหเวบไซตน าทอยอเมลของคณผานไปใหบคคลท 3 อยาตอบกลบสแปมในการทจะลบคณออกจากรายการสแปม ในการตอบกลบ อนจะเปนการยนยนวา ทอยอเมลของคณท างานอย แทนทจะหยดยงสแปม คณอาจไดรบสแปมมากขน

การสมครสมาชกการบรการสงตออเมล เชน emaillias.com หรอ sneakemail.com

การบรการนจะคดกรองขอความในไปรษณยอเลกทรอนกสของคณ การสงตอเพยงขอความเหลาน

คณตองก าหนดทจะตกลงวาจะรบ

ภาพประกอบ 2.6 แสดงถง แคปทชา (CAPTCHA) ซงเปนการทดสอบเขาสระบบคอมพวเตอร (ทมา: www.zdnet.com, 2019)

ปจจบนไดมการพฒนา แคปทชา (CAPTCHA) คอการทดสอบเพอเขาสระบบคอมพวเตอรแบบโตตอบชนดหนง เพอทดสอบวาผใชงานเปนมนษยจรงหรอไม (วาไมใชบอตหรอโปรแกรมอตโนมต) ค าวา CAPTCHA ยอมาจาก "Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart" (การทดสอบของทวรงสาธารณะแบบอตโนมตเพอแยกแยะวาเปนคอมพวเตอรกบมนษยอยางสมบรณ) เปนเครองหมายการคาของมหาวทยาลยคารเนกเมลลอน

[73]

สหรฐอเมรกา คดคนขนในป ค.ศ. 2000 โดย ลอส วอน อาหน (Luis von Ahn) แมนล บลม (Manuel Blum) นโคลส เจ. ฮอปเปอร (Nicholas J. Hopper) และ จอหน แลงฟอรด (John Langford) (สามคนแรกมาจากมหาวทยาลย สวนคนสดทายมาจากไอบเอม) ระบบ CAPTCHA เกยวของกบคอมพวเตอรเครองหนงซงเปนเครองแมขาย จะถามผใชงานดวยการทดสอบอยางหนงทสรางขนมา และผใชจ าเปนตองตอบใหถกตองเพอใหสามารถเขาสระบบได แตคอมพวเตอรเองนนไมสามารถแกปญหาทตวมนเองสรางขนได

สามารถตรวจไดแควาถกหรอผดตามทระบไวตอนตนเทานน ระบบ CAPTCHA โดยทวไปจะใหผใชตอบค าถามดวยการกดแปนตวอกษรตามทปรากฏในรปภาพทบดเบยว บางครงอาจมการเพมจด แถบส หรอเสนหงกงอลงในรปภาพนน เพอวตถประสงคในการหลกเลยงการตรวจจบของโปรแกรมประเภทโอซอาร ซงอาจแกปญหาททดสอบไดโดยอตโนมตบางครงมการอธบายระบบ CAPTCHA วาเปนการทดสอบของทวรงแบบยอนกลบ เพราะเปนการทดสอบจากคอมพวเตอรทสงไปยงมนษย ซงในทางตรงขาม การทดสอบของทวรงเปนการทดสอบจากมนษยทสงไปยงคอมพวเตอร หรอเครองจกรทวรง CAPTCHA อาจใชในการตอบกลบฟอรมหรอเวบบอรดสาธารณะทวไปตามอนเทอรเนต ทงนเพอปองกนบอตหรอโปรแกรมอตโนมตท าการสงขอความไมพงประสงค เชน สแปมหรอโฆษณา กรรมวธนเปนการทดสอบการบอกตอไปยงคอมพวเตอร และ โดยอตโนมตสมบรณ โดยทไมไดมเจตนา (Computers and Humans Apart : CAPTCHA) เปนการทดสอบซอฟตแวรโดยทวไปวา มนษยสามารถสงผาน แตโปรแกรมคอมพวเตอรไมสามารถสงผาน

ภาพประกอบ 2.7 แสดงถงวธการใชโปรแกรมเหยอลอปลาใหเขามาตดเบด

(ทมา: www.wit279.wordpress.com, 2019)

โปรแกรม CAPTCHA: ชวยเกบรกษาเวบไซตใหปลอดภยจากการโกง โปรแกรมอตโนมตทถกเรยกวา bots (or Web robots) ถกใชใหท างานงายๆ บนอนเทอรเนต โปรแกรมการคนหาขอมลใชบอทเปนเทคนคทถกเรยกวา แมงมม (spidering) ในการคนหา และดรรชนของเวบเพจ, โชคไมด, บอทสามารถถกใชเพอมงราย หรอวตถประสงคในทางทผดกฎหมาย เพราะวา บอทเหลานสามารถท างานการค านวณบางอยางทเรวมากกวามนษย ตวอยางเชน บอทสามารถใชในการสงซอตว

[74]

จากเวบไซต และพยายามทจะซอชวงตกใหใหญมากขนของความตองการทสงของตวเขาชมดนตร หรอการท าซ าเพอเขาไปแขงขนในความพยายามทจะเพมโอกาสของการชนะพนน หรอรางวล ทพบบอยๆ บอทถกใชประกาศขยะไปรษณยอเลกทรอนกสในภาคของการแสดงความคดเหนของบลอก โชคดทผเปนเจาของเวบไซตสามารถใชซอฟตแวรท าการแปรแถวทรจกกนในนามโปรแกรม CAPTCHA ในการปองกนกจกรรมของบอท CAPTCHA (Completely Automate Public Turing Test to Tell Computers and Humans Apart) เปนโปรแกรมทวไปทท าใหขอความผดรป และตองการใหมการพมพลงไปในกลองขอความ เพราะวาบอทยงคงไมสามารถถกเขยนโปรแกรมใหการอานขอความทผดรป ซงประชาชนสวนใหญมกนยมใช โปรแกรม CAPTCHA ถกใชในการตรวจสอบวา มนษยท างานอะไร และอะไรทเขาถกทดสอบอย โปรแกรมนจะชวยผทเปนเจาของเวบไซตในการตอตานในการไดรบประเภทของเลหอบายอตโนมต ถาคณตองการทจะบรณาการโปรแกรม CAPTCHA ทเวบไซตของคณ (ในการปองกนทอยไปรษณยอเลกทรอนกสของคณ), ใหเขาไปทเวบไซต recaptcha.net , ซงมขอเสนอเครองมอ CAPTCHA ฟร ในการทจะชวยปกปองขอมลของคณ

แพคเกตสนฟเฟอรคออะไร? (What’s a packet sniffer?) ขอมลทเดนทางไปบน อนเทอรเนตชนเลกๆ แตละชนถกเรยกวา กลมหรอหบหอ (packet) แพคเกตจะถกก าหนดดวย IP address ซงเปนสวนทชวยก าหนดคอมพวเตอรซงเปนตวทสงขอมล แพคเกตหนงจะเออมไปทปลายทางของมน พวกมนจะรวมตวกนใหมใหมขอความตดอยดวยกน แพคเกตสนฟเฟอร คอ โปรแกรมคอมพวเตอรทถกแปรแถวโดยผเจาะระบบทก าลงมองหา (หรอคนทสดจมก) แตละแพคเกตทมนเดนทางไปอยบนอนเทอรเนต ไมเพยงแตคอมพวเตอรทมทอยเทานน แตวาทกแพคเกต แพคเกตสนฟเฟอรบางชนดถกปรบแตงโดยการดงแพคเกตทงหมดในหนวยความจ า เพราะเหตวามนจะดงเอาเฉพาะแพคเกตทบรรจดวยเนอหาเฉพาะแตละชนด (เชน หมายเลขบตรเครดต) โดยเฉพาะเครอขายไรสายเสยงจากการแสวงหาผลประโยชนจากประเภทน เพราะวามประชาชนจ านวนมากทเขาไมไดสรางรหสลบของขอมล เมอเขาท าการตดตงเครอขายไรสายของเขา ผเจาะระบบอาจจะนงอยทรานกาแฟและเชอมตอเครอขายไรสายอย และใหแพคเกตสนฟเฟอรด าเนนงานดงขอมลจากคนอน ผซงใชเครอขายไรสาย วธการท าเชนนมนงายส าหรบผเจาะระบบในการดก และอานสารสนเทศทมความออนไหวซงถกสงไปโดยปราศจากการสรางรหสลบ เชน หมายเลขบตรเครดต หรอ เนอหาของไปรษณยอเลกทรอนกส ผเจาะระบบท าอะไรกบสารสนเทศดวย “สนฟเฟอร”? สงหนงทผเจาะระบบมคอสารสนเทศบตรเครดตของคณ เขาหรอหลอนสามารถใชมนซอสงของทผดกฎหมายหรอขายหมายเลขใหกบใครบางคนทเขาตองการ ถาผเจาะระบบขโมยหมายเลขการเขาสระบบ และรหสผานบญชเพอรวาคณมสารสนเทศบตรเครดตถกจดเกบไวในทไหน (เชน ใน ebay หรอ amazon) เขาหรอหลอนสามารถใชชอบญชของคณซอรายการสนคา และใหท าการสงสนคาใหเขาหรอหลอนแทนทจะเปนคณ

[75]

ถาผเจาะระบบรวบรวมสารสนเทศบตรเครดตของคณไดมากพอแลว เขาอาจสามารถกระท าความผดดวยการขโมยอตลกษณ

การหลอกลวงทางอนเทอรเนต หรอ ฟชชง (Phishing) ฟชชง คอ เปนการใชอเมล

ตลบตะแลง โดยพยายามใหผรบท าการเปดเผยขอมลสวนบคคลออกมา เชน รหสผานหรอหมายเลข

บตรเครดต, ชอและชอผใชทอยและหมายเลขโทรศพท,รหสผานหรอ PIN, หมายเลขบญชธนาคาร,

บตรเดบต/บตรเอทเอม, รหสการตรวจสอบความถกตองของการด (CVC) หรอคาการตรวจสอบการด

(CVV) หมายเลขประกนสงคม (SSN) เปนตน ซงเปนเสมอนการใชเหยอเกยวเบดเพอลอปลาใหมาตด

เบด หรอการปลอมแปลงอเมลจากเหลาแฮกเกอร โดยจะท าใหเหมอนวา ถกสงมาจากจากเวบไซตท

ท าธรกรรมดานคาขายทางอนเทอรเนต เวบไซตท าการประมลซอขายทางออนไลน ธนาคาร และ

แหลงสนเชอบตรเครดต เชน Citibank eBay และ PayPal ลกษณะการหลอกหลวงไดแก สงอเมลไป

ตามเหลาสมาชกหรอลกคาเหลานน รวมถงการสงขอความมาทาง Messenger เปนลงคใหเขาไปยง

เวบหลอกทถกสรางขนมาเหมอนกบเวบของจรง เพอใหเหยอกรอกขอมลสวนตว เชน User Name}

Password หมายเลขบตรเครดตตางๆ ทนเมอเหยอกรอกขอมลลงไปแลว พวกแฮกเกอรกจะน าขอมล

เหลานนไปใชหาผลประโยชนตออกท ท าใหความเสยหายตกอยกบเจาของขอมลเหลานน ซง

พฤตกรรมเหลานกคลายกบการออยเหยอตกปลา โดยหวงใหปลามาฮบเหยอไปกน

การหลอกลวงทางอนเทอรเนต (อานออกเสยงวา “ฟชชง”) เปนการหลอกลอผใชอนเทอรเนตเพอขโมยสารสนเทศสวนบคคล เชน หมายเลขบตรเครดต, หมายเลขบตรประกนสงคม หรอสารสนเทศทออนไหวอนๆ ซงกอใหเกดการขโมยอตลกษณ บคคลผสรางเลหอบายจะสงขอความไปทางอเมลวา เปนเหมอนพวกเขาด าเนนธรกจถกตองตามกฎหมาย เชน ธนาคารออนไลน สภาพของอเมลนนผรบตองการปรบใหทนสมย หรอใหยนยนวาเขาหรอเธอตองการปรบสารสนเทศทางบญชใหทนสมย เมอผรบคลกลงคจดการ, เขา หรอเธอกจะเขาสเวบไซต เวบไซตนนดคลายจะถกตองตามกฎหมาย แตจรงๆ แลวคอการหลอกลวงคดลอกดวยเลหอบายทถกสรางขน ประการหนงเมอผรบอเมลยนยนสารสนเทศของเขาหรอเธอ ผสรางเลหอบายนกจะท าการจบเอาสารสนเทศเหลานน และสามารถทจะเรมใชงานมนได

มประเภทของเลหอบายการหลอกลวงทางอนเทอรเนตหรอ? การรกษานนมเงอนง ามากกวาการหลอกลวงทางอนเทอรเนต การหลอกลวงทางอนเทอรเนตตองการการกระท าในเชงบวกโดยบคคลผใชเลหอบาย เชน การเขาไปสเวบไซต อางถงอเมล และการพมพสารสนเทศในบญชธนาคารของคณ สวนเลหอบายการปลอมแปลง (Pharming) เปนรหสมงรายทถกปลกอยในคอมพวเตอรของคณ ซงสามารถปรบเปลยนความสามารถของบราวเซอรในการคนหาทอยของเวบ

[76]

ผใชจะถกแนะน าดวยในการปลอมเวบไซต แมวาเขาเขาไปสทอยทถกตองของเวบไซตจรง หรออนญาตใหท าการคนหนาเวบ นนหมายถงวาเขาไดสรางส าหรบเวบไซตทผานมาแลว ดงนน มนจะเขาไปแทนทในทสดทเวบไซตธนาคารของคณ เมอคณพมพขอมลลงไปในเวบ ในทสดคณกจะถกปลอมแปลงเวบไซต ซงเหมอนกบเวบไซตธนาคารของคณ แตมนจะท าการตดตงอยางรวดเรว เพอวตถประสงคในการรวบรวมขอมล

ท าอยางไรฉนจะสามารถหลกเลยงสาเหตโดยการหลอกลวงทางอนเทอรเนต และเลหอบาย?คณจะตองไมเคยตอบกลบโดยตรงทกอเมลทถามสารสนเทศสวนบคคลของคณ คณตองไมเคยคลกลงคในอเมลเพอใหเขาไปสเวบไซต แทนทจะพมพชอทอยของเวบไซตในเวบบราวเซอร ตรวจสอบบรษททถามสารสนเทศของคณ และใหเพยงสารสนเทศ ถาคณไววางใจไดวาถกตองการเหมอนกน, คณตองไมเคยใหสารสนเทศสวนบคคลผานอนเทอรเนต ถาคณไมรจกวาเวบไซตนนปลอดภย มองหาแพสลอกปด, https, หรอตราสญลกษณทไดรบการรบรอง เชน VeriSign ในการชวยเรยกความมนใจของคณวาเวบไซตนนปลอดภย เวอรชนลาสดของ Firefox, Chrome, และ Internet Explorer มการสรางกลนกรองการหลอกลวงทางอนเทอรเนตดวย ดงนน แตละครงทคณเขาถงเวบไซต ทกลนกรองการหลอกลวงทางอนเทอรเนตจะตรวจสอบเวบไซตวาถกตองตามกฎหมายหรอไม และเตอนคณในสงทเปนไปไดในการปลอมแปลงเวบไซต ทายทสด ตองแนใจวา คณมการตดตงซอฟตแวรรกษาความปลอดภยทางอนเทอรเนต และมการปรบใหทนสมยอยอยางสม าเสมอ สวนใหญชดของความปลอดภยบนอนเทอรเนตสามารถปองกน และขดขวางการโจมตดวยเลหอบายชดของความปลอดภยทางอนเทอรเนตหลกๆ ตวอยางเชน McAfee และ Norton เหลานเปนเครองมอขอเสนอการปองกนการหลอกลวงทางอนเทอรเนต เมอคณมโปรแกรม Norton ทแถบเครองมอจะแสดงทบราวเซอรของคณ คณกจะถกแจงสม าเสมอเกยวกบเวบไซตทถกตองตามกฎหมายทคณเขาไปเยยมชมอกอยางหนงในการปองกนของคณเอง คณตองไมเคยใชหมายเลขบตรเครดต เมอคณซอสนคาทางออนไลน ถงแมวา ดเหมอนวามนจะเปนไปไมได ผใหบรการบตรเครดต เชน Citibank จะมขอเสนอการบรการ เชน “หมายเลขบญชโดยแทจรง” ส าหรบลกคาของเขา กอนทคณจะซอสนคาทางออนไลน, คณเขาไปเยยมเวบไซตออนไลน ทไหนทคณถกมอบหมายซงหมายเลขบญชใหมเสมอนจรงในแตละครงทคณเขาไปเยยมชม หมายเลขนมนเหมอนหมายเลขบตรเครดตโดยปกต และ มนกจะวนวายไปทหมายเลขบตรเครดตทแทจรงของคณ อยางไรกตาม หมายเลขบญชเสมอนจรงสามารถถกใชเพยงครงเดยว นนหมายความวา หมายเลขนนเปนของโจร มนไมดในการขโมย พวกเขาไมสามารถใชบญชเสมอนจรง เพราะวาคณไดใชมนเรยบรอยแลว ประเภทของการหลอกลวงทางอนเทอรเนต แบบสรางลงคหลอกไปยงเวบไซตทสรางขนมาเพอใหเหยอหลงกรอกขอมล

[77]

แบบรปภาพแลวท าลงคไปยงเวบไซต เพอหลบหลกโปรแกรมทชวยกรอกขอมลทเปน

Phishing

แบบเวบไซตทสรางขนมา เพอใหเหยอหลงไปสมครสมาชกแลวกรอกขอมลตางๆ ลงไป เพอ

สมครแลวถงจะเขาเวบไซตนนได

แบบโทรศพทหาเหยอ ลกษณะแบบนจะแอบอางมาวา ในชวงเวลานเหยออาจจะไมสามารถ

เขาไปยงเวบทตวเองตองท าธรกรรมตางๆ ได แตถาหากตองการใชงานนนกเพยงแตบอกกบ

เจาหนาททโทรศพทมาหา แลวใหรายละเอยดเกยวกบขอมลของตนไป กจะใชงานได

ตามปกต

เปนการมองหาอเมลของผใชทถกตองตามกฎหมาย แลวท าการปลอมแปลงเวบไซต

หอก-ตะลบตะแลง (Spear-phishing) เปนการตลบตะแลงอเมลของพนกงานในองคกร

การหลอกลวง (Smishing) เปนการหลอกลวงผานขอความตวหนงสอ

การอวตาล (Vishing) เปนการหลอกลวงผานไปรษณยเสยง

การปองกนโดนการหลอกลวงทางอนเทอรเนต ใชโปรแกรมกรองขอมลจากในบราวเซอร เวอรชนใหมๆ ของ IE และ Mozilla Firefox

สงเกตวา เวบนนมสญลกษณของการปองกนและรกษาความปลอดภยของขอมลหรอไม

คอยตดตามขาวคราวของเรองการโดน Phishing (พษณ ประศร : 2552) 15/12/2013)

ตวอยาง กรณศกษาของการหลอกลวงทางอนเทอรเนต

ส านกขาว The Guardian รายงานวานกวเคราะหออกมาประกาศเตอนภยยสเซอร ถง ววฒนาการของกระบวนการฟชชง (Phishing) เทคนคลาสดทพบในการส ารวจตวอยางการโจรกรรมขอมลแบบฟชชง คอการอาศยโปรแกรมมาโทรจน (Trojan horse) เปนเครองมอในการสงตรงหนาเวบไซตปลอมของธนาคาร ใหปรากฏบนหนาจอของยสเซอร ฟชชงเปนพฤตกรรมการหลอกลวงผานทางเครอขายอนเตอรเนตเพอลวงขอมลสวนตว ทผานมาวธการฟชชงจะเรมตนจากการสมสงอเมลไปยงสมาชกของผใหบรการอนเตอรเนต (ไอเอสพ) หรอบรษทการเงนทนาเชอถอ เนอหาในอเมลทสงไปมกจะขอใหผเปนสมาชกตดตอกลบ เชนการโกหกวาขณะนมการเบกเงนเกนจ านวน ท าใหยสเซอรตองรบเขาไปตรวจสอบ ซงกระบวนการตรวจสอบยอมจะตองใชรหสผาน หรอขอมลลบเฉพาะอนๆ โดยจะมเวบเพจทตองการใหตดตอกลบระบไวในตอนทายของอเมล สดยอดของกลลวงฟชชงคอการลวงโดยใช URL เดยวกนกบเวบไซตแทของบรษทชอดงทคนสวนใหญรจก ท าใหยสเซอรหลงเชอคลกเขาไปทเวบเพจดงกลาว โดยจะเชอมตอไปยงเวบไซตทถกเลยนแบบใหมรปลกษณหนาตาคลายคลง

[78]

กบเวบไซตแทบรษทนนมากในหนาเวบไซตปลอม จะมขอความใหยสเซอรกรอกรายละเอยดขอมลลบตางๆ ไมวาจะเปนรหสผานหรอหมายเลขบตรเครดต กลลวงฟชชงนสรางความเสยหายใหกบสถาบนการเงนทวโลกหลายลานปอนดตอป (www. http://hitech.sanook.com) 21/01/2019)

มลแวรคออะไร? (What is Malware?) มลแวร คอซอฟตแวรทมเจตนามงราย (ดงนน จงมค าน าหนาวา มล) ซอฟตแวรมลแวรพนฐานม 3 รปแบบ คอ แอดแวร, สปายแวร และไวรส (ซงไดอภปรายไปเรยบรอยแลว) แอดแวร และสปายแวร มการท าลายไมเปนรปธรรมเหมอนกบไวรสและเวรม (หนอน) ซงสามารถท าลายขอมล เปนทรจกกนในกลม เกรแวร (Grayware) สวนใหญเปนเครองมอ, การสรางความร าคาญ หรอเปนโปรแกรมทสรางความไมพอใจ ซงถกดาวนโหลดไปทคอมพวเตอรของคณ เมอคณตดตง หรอใชเนอหาออนไลน เชน โปรแกรม Freeware หรอฟรแวร (โปรแกรมทมการจดลขสทธ แตอนญาตใหคดลอกไดโดยไมคดเงน), เกม หรอสงทเปนประโยชนอนๆ

แอดแวรคออะไร? (What is Adware?) แอดแวรคอซอฟตแวรทแสดงการโฆษณาของผสนบสนนในหมวดของหนาตางเวบบราวเซอรของคณ หรออนเปนกลองโฆษณาทเปนปอปอพ แตมนถกพจารณาวาถกตองตามกฎหมาย (ถงแมวา บางครงมนจะสรางความร าคาญ) อนเปนวธการสรางรายไดทวไปส าหรบผพฒนาระบบนขนมา ผชงไมไดมคาปรบส าหรบซอฟตแวร และสารสนเทศของเขา หนาตางปอปอพ (กลองเลกๆ ทเปดอตโนมตบนหนาจอของคณ) มการอางองถงประกาศหรอโฆษณาบนอนเทอรเนต เพราะวา มนจะปรากฏ และแสดงการโฆษณา หรอการสงเสรมสารสนเทศอนๆ เมอคณตดตงโปรแกรมฟรแวร หรอเขาถงเวบแนนอน ณ จดนหนาตางของปอปอพจะเปนแบบธรรมดา ซงท าใหมนไมนาเชอถอ ท าใหโมโห และนาร าคาญอยางไรกตาม, บางหนาตางปอปอพ, มนถกตองตามกฎหมาย และเพมหนาทการประดษฐคดคนขนทหนาเวบไซต ตวอยางเชน ยอดบญชเงนคงเหลอของคณอาจจะมหนาตางปอปอพเกดขนทเวบไซตธนาคารของคณ โชคด เพราะวาเวบบราวเซอรอยางไฟรฟอกซ , ซาฟาร, และอนเทอรเนตเอกพลอเรอรมการสรางปอปอพกดขวางทเวบบราวเซอรของเขา ความร าคาญของปอปอพทเกดขนกจะชวยลดความร าคาญไดอยางมาก คณสามารถเขาถงการตดตงปอปอพผกดขวางในบราวเซอรของคณ และเพมเวบไซต ซงคณจะอนญาตปอปอพ เมอปอปอพถกกดขวาง บราวเซอรจะไมแถบแสดงสารสนเทศทอยดานบนของหนาตางบราวเซอร หรอแจงการเลนเสยงไปทคณ ถาคณรสกวา ปอปอพนนมนถกตองตามกฎหมาย คณสามารถปดการรบมนได

สปายแวรคออะไร? (What is Spyware?) สปายแวร คอโปรแกรมทไมพงประสงคทอาศยมาดวย โดยปกตแลวจะมาจากการดาวนโหลดซอฟตแวรอนๆ ทคณตองการตดตงจากอนเทอรเนต มนจะด าเนนงานอยบนฉากหลงในระบบของคณ ถาคณไมมความร สปายแวรจะสงสารสนเทศ

[79]

เกยวกบคณ เชน นสยการเลนอนเทอรเนตของคณ ไปจนถงการเปนเจาของซอฟตแวร ดงนน สารสนเทศเหลานนสามารถถกใชเพอเปนวตถประสงคทางการตลาด มโปรแกรมสปายแวรจ านวนมากใชคกกตดตาม (แฟมขอมลขอความขนาดเลกทถกจดเกบอยบนคอมพวเตอรของคณ) ในการรวบรวมสารสนเทศ ในทางตรงกนขามอนๆ มนจะถกปลอมแปลงใหเปนโปรแกรมทมลกษณะด ซงแททจรงแลวมนเปนโปรแกรมทมงราย (เชน มาโทรจน) มโปรแกรมสปายแวรอกชนดหนงซงเปนทรจกกนในชอ Keystroke Logger ซงจะตดตามการเคาะแปนพมพซงมเจตนาทจะขโมยรหสผาน, รหสการเขาสระบบ หรอสารสนเทศเกยวกบหมายเลขบตรเครดต

เราสามารถขดขวางสปายแวรไดหรอ? (Can I prevent Spyware?) มชดความปลอดภยของอนเทอรเนตจ านวนมาก รวมทงซอฟตแวรปองกนสปายแวร อยางไรกตาม คณสามารถไดรบซอฟตแวรเคลอนยายสปายแวรทบนคอมพวเตอรเครองเดยว และรนมนบนคอมพวเตอรของคณเพอลบสปายแวรซงไมเปนทตองการ เพราะวา มสปายแวรจ านวนมากทผนแปรได, ซอฟตแวรความปลอดภยบนอนเทอรเนตของคณอาจจะไมสามารถปองกนสปายแวรทงหมดได ทมนพยายามจะตดตงตวของมนเองลงบนคอมพวเตอรของคณ ถาจะเปนความคดทด คณตองควรตดตงซอฟตแวรปองกนสปายแวรหนง หรอสองโปรแกรมบนเครองคอมพวเตอรเครองเดยวของคณ เพราะวา สปายแวรใหมๆ ไดถกสรางขนตลอดเวลา คณจะตองปรบใหทนสมย และรนการด าเนนงานของมนซงเปนซอฟตแวรเคลอนยายสปายแวรอยอยางสม าเสมอ บนโปรแกรมวนโดวกมโปรแกรมนตดมาดวยเหมอนกนเรยกวา Windows Defender ซงสามารถตรวจสอบระบบของคณเพอหาสปายแวร และศกยภาพซอฟตแวรอนๆ ทไมพงประสงค โปรแกรม Malwarebytes AntiMalware, Ad-Aware, และ Spybot-Search & Destroy (โปรแกรมเหลานสามารถดาวนโหลดไดท download.com) และเปนโปรแกรมทงายตอการตดตง และปรบใหทนสมย รปท 9.24 แสดงตวอยาง การท างานของโปรแกรม Ad-Aware และ Spybot มนสามารถปองกนโปรแกรมทไมพงประสงค และอนญาตใหคณลบซอฟตแวรซงท าใหขนเคองไดบอยๆ

2.2.15 ประเภทของผกอการหรอผกระท าความผด (Types of Perpetrators) ประเภทของบคคลกระท าความผดมอยหลายประเภทดวยกน ซงอาจรวมถง บคคลผแสวงหาความหาทาทายตนเตน, ผกระท าผดทางกฎหมายโดยทวไป ทพยายามมองหาการไดรบผลประโยชนทางดานการเงน, ผสอดแนมในโรงงานอตสาหกรรมเพอทจะไดรบประโยชนทางการแขงขน, ผกอการรายทก าลงมองหาสาเหตทจะท าลาย จะเหนไดวา บคคลผกระท าความผดนนมวตถประสงคทแตกตางกนออกไป เพอทจะใชความพยายามของตนในการเขาถงซงทรพยากรตางๆ อนจะเหนไดวาบคคลเหลาน เปนผสมครใจทจะกระท าความผด โดยใชความเสยงในระดบทแตกตางกนออกไป ทงนเพอ

[80]

ยนดทจะใหบรรลวตถประสงคตามทตนเองไดตงเอาไว ส าหรบประเภทของบคคลทกระท าความผดหรอเปนผกอการนน โดยทวไปทพบเหนไดชดเจน ไดแกบคคลเหลาน คอ:

ผเจาะระบบ และ พวกบาคลง (Hackers and Crackers) ผเจาะระบบ หรอแฮกเกอร (Hackers) แฮกเกอร คอ บคคลทมความสนใจใครรลกลงไปในความลบและความซบซอนของการท างานของคอมพวเตอร โดยเฉพาะระบบปฏบตการและซอฟตแวรตางๆ และสวนใหญจะเปนโปรแกรมเมอรมฝมอดดวย จงอาจกลาวไดวา คนประเภทน เปนผมความลกซงในเรองระบบปฏบตการและการเขยนโปรแกรม พวกเขารชองโหวตางๆ และรไปถงตนเหตของชองโหวเหลานนในระบบ แฮกเกอรคอผทหาความรอยตลอดเวลา และยนดถายทอดความรทมอยอยางไมหวง และไมมเจตนาท าความเสยหายใหกบขอมลและระบบแมแตนดเดยว แฮกเกอรบางคนเกดมาจากการทดสอบระบบ ดวยความอยากรอยากเหน หรอทดสอบสตปญญาความรความสามารถของตนเอง บางคนฉลาดอจฉรยะ บางคนมพรสวรรค และมความสามารถพเศษ บางคนอาจขาดความสามารถ ทเรยกวา “โห” หรอเปน “งานเขยนแบบเดกๆ” แฮกเกอร ผใชความรความสามารถไปในทางทผด ไดชอวาเปนผกอการเบองตนในการสรางความเสยหายใหแกบคคลอน หรอองคกรอน รวมไปถงอาจสรางความเสยหายใหกบระบบเศรษฐกจดวย แมวาจะมการประสานงานทยงใหญมากของผทมความคดเหนไมตรงกน เชน เกยวกบเรองอะไรทผเจาะระบบไดกระท าลงไป (โดยเฉพาะระหวางผเจาะระบบดวยกนเอง) ผเจาะระบบ คอ ชอของบคคลผถกนยามเรยกชอธรรมดาทวไป ผซงกระท าการละเมดสงมชอบดวยกฎหมายตอระบบคอมพวเตอรสวนบคคลหรอไมกเครอขายคอมพวเตอร

ผเจาะระบบมประเภททแตกตางกนหรอ? ผเจาะระบบบางคนท าใหเกดความไมพอใจโดยถกตราหนาวาเปนผกระท าผด ดงนน ความพยายามนนไดถกแยกแยะออกเปนประเภทของผเจาะระบบ ผเจาะระบบผซงกระท าผดในระบบขณะน นบวาเปนความทาทายอยางยง (และผทไมไดปรารถนาทจะขโมย หรอท าใหเกดความหายนะตอระบบ) อาจจะกลาวถงเขาและหลอนวา ผเจาะระบบหมวกสขาว (White-Hat Hacker) บคคลเหลานจะชกชวนพวกเขาเองทเชยวชาญผชงมความตองการทจะท างานบรการเพอสงคม โดยใหความชวยเหลอบรษททไมไดมการปองกนความออนของระบบของพวกเขาเอาไว ผเจาะระบบหมวกขาวมองไปทกลมผเจาะระบบ ผซงใชความรของเขาท าลายสารสนเทศ หรอเพอไดรบประโยชนจากสงทไมถกตองตามกฏหมาย ค าศพททใชเรยกกลมผเจาะระบบชวรายนคอ ผเจาะระบบหมวกสด า (Black-Hat Hacker) (ค าศพททวา หมวกสขาว และหมวกสด า อางองมาจากภาพยนตรเกาของทางตะวนตกซงพระเอกหรอวระบรษจะสวมใสหมวกสขาว และพวกทท าผดกฎหมายจะสวมใสหมวกสด า) ความคดเหนเกยวกบผเจาะระบบ กฎหมายในสหรฐอเมรกา และหลายประเทศอนๆ พจารณาวา การเขาถงระบบของผอนทไมไดมอบอ านาจถอวาเปนอาชญากรรม

[81]

อะไรเกยวกบผเจาะระบบทเปนวยรน บคคลซงถกจบอยบอยๆ ผเจาะระบบมอสมครเลนเหลานถกกลาวถงวาเปน งานเขยนเดก (Script Kiddies) งานเขยนเดกไมไดสรางโปรแกรม เขาใชการเจาะระบบคอมพวเตอร แทนท พวกเขาใชเครองมอทถกสรางโดยผเจาะระบบทช านาญ แตเนองจากเปนผซงก าลงเรมตนจงยงไมมความช านาญในการท าลายขอมลใหเกดความหายนะเหมอนกบผเจาะระบบทเปนมออาชพโชคด เนองจากผใชโปรแกรมเหลานเปนมอสมครเลน โดยปกตแลว พวกเขาจะไมช าชองครอบคลมเสนทางอเลกทรอนกสของพวกเขา ดงนน ดวยความสมพนธคลายกนน มนเปนการงายทส านกงานผบงคบใชกฏหมายตดตามรองรอย และความปลอดภยของพวกเขาไมมาก ถงอยางไรกตาม งานเขยนเดก สามารถเปนสาเหตขดขวาง และท าความเสยหายใหกบคอมพวเตอร, เครอขาย, และเวบไซตได

ท าไมพวกผเจาะระบบจงมความสนใจในการท าลายคอมพวเตอรของฉนทบาน? ผเจาะระบบบางคนเปนพวกสอดรสอดเหน พวกเขามความสนกทาทายในการท าลายระบบ และก าลงมองหาสารสนเทศทพวกเขาสามารถหาไดพบ มผเจาะระบบคนอนๆ อกเปนผท างานอดเรกในการคนหาสารสนเทศเกยวกบหวขอใดหวขอหนงโดยเฉพาะไมวาจะทไหนกตามทเขาสามารถจะคนพบ เพราะวามประชาชนจ านวนมากเกบรกษาสารสนเทศทเขาเปนเจาของกรรมสทธเอาไวทคอมพวเตอรทบานของเขา ผเจาะระบบเชยวชาญในการจารกรรมในโรงงานอตสาหกรรม และอาจท าลายขอมลคอมพวเตอรซงอยทบานดวยกได ส าหรบผเจาะระบบคนอนๆ การเจาะระบบกคออปกรณการจบเวลาเลยง

ผเจาะระบบขโมยอะไร ถาคณปฏบตการประมวลผลรายการทางธรกจบนระบบออนไลน เชน ธนาคาร หรอซอสนคา และบรการ ซงโดยปกตแลวคณจะใชบตรเครดต (หรอบตรการหกบญช) บตรเครดต และสารสนเทศเกยวบญชธนาคารทมอยในฮารดไดรฟของคณ อาจถกตรวจจบโดยผเจาะระบบ มหลายเวบไซตตองการใหคณกรอกรหสเขาสระบบ (Login ID) และรหสผานในการเขาสระบบ แมวาขอมลนไมไดถกจดเกบไวในคอมพวเตอรของคณ ผเจาะระบบอาจจะเขายดจบมนได เมอคณออนไลนโดยใชกลมของคนทสดจมกดม (packet sniffer) หรอกญแจลอก หรอ Keylogger (อนเปนโปรแกรมทท าการเขายดจบจากการเคาะแปนพมพบนคอมพวเตอรทงหมด)

แพคเกตสนฟเฟอรคออะไร? (What’s a Packet Sniffer?) ขอมลทเดนทางไปบนอนเทอรเนตชนเลกๆ แตละชนถกเรยกวา กลมหรอหบหอ (packet) แพคเกตจะถกก าหนดดวย IP Address ซงเปนสวนทชวยก าหนดคอมพวเตอรซงเปนตวทสงขอมล แพคเกตหนงจะเออมไปทปลายทางของมน พวกมนจะรวมตวกนใหมใหมขอความตดอยดวยกน แพคเกตสนฟเฟอร คอ โปรแกรมคอมพวเตอรทถกแปรแถวโดยผเจาะระบบทก าลงมองหา (หรอคนทสดจมก) แตละแพคเกตทมนเดนทางไปอยบนอนเทอรเนต ไมเพยงแตคอมพวเตอรทมทอยเทานน แตวาทกแพคเกต แพคเกตสนฟเฟอรบางชนดถกปรบแตงโดยการดงแพคเกตทงหมดในหนวยความจ า เพราะเหตวามนจะดงเอาเฉพาะแพคเกตทบรรจดวยเนอหาเฉพาะแตละชนด (เชน หมายเลขบตรเครดต) โดยเฉพาะ

[82]

เครอขายไรสายเสยงจากการแสวงหาผลประโยชนจากประเภทน เพราะวามประชาชนจ านวนมากทเขาไมไดสรางรหสลบของขอมล เมอเขาท าการตดตงเครอขายไรสายของเขา (เนอหานครอบคลมอยในบทท 7) ผเจาะระบบอาจจะนงอยทรานกาแฟและเชอมตอเครอขายไรสายอย และใหแพคเกตสนฟเฟอรด าเนนงานดงขอมลจากคนอน ผซงใชเครอขายไรสาย วธการท าเชนนมนงายส าหรบผเจาะระบบในการดก และอานสารสนเทศทมความออนไหวซงถกสงไปโดยปราศจากการสรางรหสลบ เชน หมายเลขบตรเครดต หรอ เนอหาของไปรษณยอเลกทรอนกส

ผเจาะระบบท าอะไรกบสารสนเทศดวย “สนฟเฟอร”? สงหนงทผเจาะระบบมคอสารสนเทศบตรเครดตของคณ เขาหรอหลอนสามารถใชมนซอสงของทผดกฎหมายหรอขายหมายเลขใหกบใครบางคนทเขาตองการ ถาผเจาะระบบขโมยหมายเลขการเขาสระบบ และรหสผานบญชเพอรวาคณมสารสนเทศบตรเครดตถกจดเกบไวในทไหน (เชน ใน Ebay หรอ Amazon) เขาหรอหลอนสามารถใชชอบญชของคณซอรายการสนคา และใหท าการสงสนคาใหเขาหรอหลอนแทนทจะเปนคณ ถาผเจาะระบบรวบรวมสารสนเทศบตรเครดตของคณไดมากพอแลว เขาอาจสามารถกระท าความผดดวยการขโมยอตลกษณ การขโมยอตลกษณ (Identity Theft) คอ การแสดงลกษณะพเศษโดยบางคนดวยการใชสารสนเทศสวนบคคลเกยวกบคณ (เชน ชอของคณ, ทอย หรอหมายเลขบตรประกนสงคม) ทกทกเอาอตลกษณของคณไปเพอวตถประสงคในการฉอโกง ถงแมวา เรองทไดยนนเปนเรองทนากลว คณสามารถปองกนตวของคณอยางงายจากแพคเกตสนฟเฟอร ดวยการตดตงซอฟตแวรดานกนบกรก (ซงเราจะไดอภปรายในภายหลงบทน) และการใชการสรางรหสลบขอมลบนเครอขายไรสาย

พวกบาคลง หรอแครกเคอร (Crackers) แครกเกอร คอ บคคลทบกเขาไปในระบบของผอน โดยไมไดรบอนญาต โดยมจดประสงครายแอบแฝงอย ไมวาจะเปนการขโมยขอมล การท าลายขอมล การท าใหผอนใชระบบไมได และการสรางปญหาอนๆ ใหเกดขนในระบบ ซงผลลพธทออกมาลวนแลวแตสรางความเดอดรอนใหกบผทเกยวของ วญญ กงหรญวฒนา (2545) วตถประสงคหลกของ Cracker คอ ตองการท าลายระบบคอมพวเตอรหรอระบบสารสนเทศ การกระท าของ Cracker นนเรยกวา Cracking คอ การบกรกเขาไปในระบบคอมพวเตอรของผใชใดๆ โดยใชวธเจาะรหสผาน เรมตนจากการคดลอกไฟล SAM (Security Account Manager) ซงเปนไฟลทใชเกบรหสผานผใช โดยจะท าการถอดรหสดวยอลกอรทม จนกวาจะไดรหสผานทถกตอง Cracker ทมความบาคลงนนทมสาเหตมาจากการเจาะระบบเปนกจกรรมของการกระท าความผดอยางชดเจน ตวอยางของพวกบาคลง เชน พวกคลงลทธ

คนภายในมงราย (Malicious Insiders) สวนใหญเปนเรองความปลอดภยเกยวกบบรษท โดยเฉพาะปญหาเรองการโกง ซงในปจจบนมขาวเกยวกบเรองเหลานมากขนทกขณะ และเปนความเสยงขององคกรตางๆ ทจะตองพบเจอกบปญหาเหลาน ปญหาเรองการโกงมอยหลายประการ ไดแก

[83]

การยกยอก การฉอโกง การขโมยทรพยสนขององคกร การโกงเกยวกบการเชอมตอกระบวนการเรองการประมล การโกงใบก ากบสนคา และการช าระเงน การโกงคอมพวเตอร การโกงบตรเครดตสนเชอ ดวยพฤตกรรมการโกงการโกงภายในองคกรเหลาน ท าใหองคกรเกดความออนแอ โดยเฉพาะอยางยงความออนแอของคมอการท างานภายในองคกรเอง การโกงภายในองคกรอาจเกดจากการสมรรวมคดของพนกงานภายใน ซงอาจมสาเหตมาจากรการท างานรวมกนระหวางพนกงานภายในของบรษท กบบคคลภายนอก สวนความหมายของคนภายในองคกรอาจไมไดหมายถงพนกงานของบรษท แตอาจเปนทปรกษา หรอผรบเหมากได เรองเหลานมนเปนการยากมากในการปองกน หรอหยดไมใหกระท า เชน ในบางครงมการมอบหมายอ านาจใหบคคลสามารถเขาถงขอมลไดทกระบบ แตพวกเขาอาจน าอ านาจนนไปใชในทางทผด ดงนนความพลงเผลอของคนภายใน มศกยภาพทอาจกอใหเกดความเสยหายกบบรษทไดอยางมากทเดยว ตวอยางทเหนไดชดเจนเกยวกบ คนภายในบรษทมงราย กคอ พนกงานบรษทเขยนรหสโปรแกรมคอมพวเตอร เพอน าเงนจายเขาบญชของตนเอง โดยไมมการบนทกกจกรรม ตวอยางมธนาคารของอเมรกาเคยโดนมาแลว

การสอดแนมในโรงงานอตสาหกรรม (Industrial Spies) หมายถงการกระท าโดยผดกฎหมาย เพอใหไดความลบในการแลกเปลยนสนคาจากคแขงขน เปนลกษณะการสอดแนมหรอขโมยความลบทางการคาไปใหกบคแขงขนทางธรกจ ปจจบนไดมการไดมการออกกฎหมายเรองจารกรรมทางเศรษฐกจในป ค.ศ.1996 เพอปองกนการสอดแนมความลบในการแลกเปลยนสนคา ในขณะเดยวกนกมบางคนบางกลมไดใชความฉลาดเกยวกบการใหไดขอมลความลบเกยวกบการแขงขน มนเปนการใชความสามารถพเศษอยางถกกฎหมาย หรอการอาศยชองโหวทางกฎหมายมาชวยเพอใหไดขอมลความลบเหลานน เชนความพยายามเกบรวบรวมสารสนเทศทมความไมเหมาะสมน าไปเผยแพรในทสาธารณะ ดงนน การสอดแนมหรอการจารกรรมในโรงงานอตสาหกรรม จงหมายถง การใชงานอยางไมถกตองตามกฎหมาย เพอใหไดรบสารสนเทศอยางไมเหมาะสมและน าไปเปดเผยในทสาธารณะ

คนทเลยงชพในทางทผดดานไซเบอร (Cybercriminals) หรออาชญากรไซเบอร ไดแกบคลผกระท าความผดโดยอาศยเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอในการแสวงหาผลประโยชนทดานการเงนเปนหลก เชน การเจาะระบบคอมพวเตอรของธนาคารเพอขโมยเงนในบญชลกคามาเปนของตนเอง หรอการเจาะระบบเขาไปขโมยขอมลในระบบคอมพวเตอรของบรษท อาชญากรไซเบอรมความหมายรวมถง รปแบบการโกงทางคอมพวเตอรทงหมด ไดแก การขโมย การขายซ าหมายเลขบตรเครดต การขโมยลกษณสวนบคคล และการขโมยหมายเลขโทรศพท นอกจากนนอาจจะมวธการทท าใหคอมพวเตอรประมวลผลผดพลาด ซงจะสงผลกระทบและสรางความเสยหายใหบรษทเปนอยางมาก และขาดความเชอถอจากลกคา สวนวธการปองกนและลดการโกงบตรเครดตออนไลนนน

[84]

สามารถท าไดโดย (1) การใชเทคโนโลยสรางรหสลบ, (2) ตรวจสอบทอยทยนเสนอเขามาทางออนไลน ซงดขดแยงกบธนาคาร , (3). ตองมรองขอใหมการตรวจสอบมลคาบตร และ (4) ใชซอฟตแวรประมวลผลความเสยงในเรองแตมคะแนน ในขณะเดยวกนตองพยายามศกษาเรยนรเกยวกบบตรประเภทตางๆ เชน บตรสมารทการด ซงประกอบไปดวย : (1) บรรจไปดวยซฟหนวยความจ า (2) มการปรบปรงเปลยนรหสอยเสมอ (3) บตรสมารทการดนยมใชกนมากในยโรป และ (4). ยงไมมแพรหลายในสหรฐอเมรกา

นกเจาะระบบ และผกอการรายไซเบอร (Hacktivists and Cyberterrorists) เปนลกษณะการกอการรายบนโลกไซเบอร หรอผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สวนใหญเปนการเจาะระบบเพอใหบรรลเปาหมายทางการเมองหรอสงคม เชน การเจาะระบบขององคกรนาโต ดวยการสงอเมลทมงรายไปยงคอมพวเตอรเครอขายขององคกรนาโต โดยกลมผกอการรายทไมเหนดวยกบการทงระเบดของนาโต นอกจากน ยงรวมไปถงการโจมตเพอขเขญ หรอบบบงคบรฐบาล เพอวตถประสงคทางการเมองและสงคม หรออกตวหนง เมอป ค.ศ.2010 ทผกอการรายใชชอวา “นรนาม” ใช DDoS โจมต บรษท มาสเตอรการด เพพาล ซตแบงค และวซา โดยเจาของเวบไซต วกลกส (WikiLeaks) นกเจาะระบบ และผกอการรายทางไซเบอรน สวนใหญมองหาแนวทางทตองการจะไดรบสารสนเทศทส าคญ โดยใชเทคนคการท าลายหรอท าใหระบบการใหบรการเกดความยงเหยง

กฎหมายของรฐบาลกลางอยการเพอโจมตคอมพวเตอร (Federal Laws for Prosecuting Computer Attacks) กฎหมายเกยวกบอาชญากรรมทางคอมพวเตอรในสหรฐอเมรกา ถกน ามาใชเปนครงแรกในป ค.ศ.1950 ซงกอนหนาน ยงไมมกฎหมายออกมาบงคบใชอยางจรงเกยวกบดานน ตอมาเมอเหตการณทอาชญากรไซเบอรกลมหนงเขามาจขโมยเงนทธนาคารไป จงมการตรากฎหมายนขน

2.2.16 การน าคอมพวเตอรทนาเชอถอไปใชประโยชน (Implementing Trustworthy Computing) ลกษณะของคอมพวเตอรทนาเชอถอ ตองประกอบดวย (1). การถายโอนขอมลมความปลอดภย มความเปนสวนตว และคอมพวเตอรมความนาเชอถอ (2) อยบนพนฐานของการด าเนนธรกจ (3) ทกระบบหรอเครอขายมความปลอดภย นนคอมการผสมผสานกนระหวางเทคโนโลย นโยบาย และพนกงาน และตองตองสามารถท ากจกรรมไดอยางกวางขวางเพอใหบรรลความส าเรจทด (3) ระบบจะตองมการตดตามและปองกนผบกรก (4) มการวางแผนการตอบสนองอยางชดเจน คอ มการแจงเตอน มหลกฐานการปองกน มกจกรรมการเขาไปดแลเรองการบ ารงรกษา มการควบคมเอาไว มการก าจดและท าลาย และมการกคนขอมลทเสยหาย

[85]

2.2.17 การประเมนคาความเสยง (Risk Assessment) ความเสยง (Risk) หมายถง ความเปนไปไดของเหตการณทอาจจะเกดขนทสงผลกระทบในทางลบตอการบรรลวตถประสงค (COSO : Committee of Sponsoring Organization of the Tread way Commission) การประเมนความเสยง (Risk Assessment) หมายถง การจ าแนกและพจารณาจดล าดบความส าคญของความเสยงทมอย โดยการประเมนจากโอกาสทจะเกด (Likelihood) และผลกระทบ (Impact) - โอกาสทจะเกด (Likelihood) เปนการพจารณาความเปนไปไดทจะเกดเหตการณความเสยงในชวงเวลาหนง หรอจะเรยกวา ความถหรอโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยงกได - ผลกระทบ (Impact) ระดบความรนแรงของผลเสยหายทเกดขน จากความเสยงและ มผลกระทบตอองคกรซงอาจเปนไดทงในดานบวกและดานลบ โดยสามารถแบงเปนผลกระทบทางดานการเงนและผลกระทบทไมใชทางการเงน (สวนงานบรหารความเสยง ส านกแผนยทธศาสตร กรกฎาคม : 2553 ) กระบวนการของการประเมนความเสยงดานความปลอดภยทเกยวของกบหลายอยางดวยกนคอ ประเมนคอมพวเตอรและเครอขายขององคกรจากภยคกคามทงภายในและภายนอกองคกร ในล าดบตอมาตอง มการก าหนดการลงทวาโครงการไหนทมรายไดดทสดและมภยคกคามมากทสด และ เนนไปทการใชความพยามยามใหเกดความปลอดกบพนทซงมโอกาสจายเงนไดหมดมากทสด กระบวนการประเมนคาความเสยง 8 ขนตอน

1.ระบสนทรพยทมความกงวลมากทสด 2.ระบเหตการณความสญเสยซงอาจเกดขน 3.ประเมนโอกาสของแตละภยคกคามทอาจเกดขน 4.ตรวจสอบผลกระทบของแตละภยคกคาม 5.ก าหนดวธการคกคามแตละแหงซงอาจจะท าใหลดลง

6.ประเมนความเปนไปไดของตวเลอกการบรรเทาเบาบางลง 7.ด าเนนการวเคราะหตนทนผลประโยชน 8.ตดสนใจทจะด าเนนการวดการน าไปใชประโยชน

2.2.18 นโยบายการสรางความปลอดภย (Establishing a Security Policy) การก าหนดดานความปลอดภยนน ตองค านงถง ความตองการดานความปลอดภยขององคกร การควบคม และการใหการสนบสนนทตรงกบความตองการ มการอธบายหรอวาดภาพความรบผดชอบใหเหนชดเจน และมความคาดหวงของพฤตกรรมนนๆ วาจะท าใหประสบความส าเรจไดตามพฤตกรรมทตองการ มการจดท าโครงรางขนมาวา อะไรบางทตองการอยากจะท า และจะท ามนไดอยางไร เรองของนโยบายตองการจดท าใหเปนระบบอตโนมต ซงจะเปนเสมอนกระจกเงาทสองใหเหนถงนโยบายทมการเขยนหรอวางแผนเอาไวแลวอยางชดเจน หากเปนนโยบายเกยวกบการ

[86]

แลกเปลยน ตองงายตอการใชงาน พรอมทงมการเพมเรองความปลอดภยทด โดยเฉพาะความปลอดภยทางดานคอมพวเตอร เชน การแนบไฟลอเมล การใชอปกรณไรสาย หรอแมกระทง เครอขายสวนบคคลเสมอนจรงทมการใชวธถายทอดการสอสารผานทางอนเทอรเนต และในขณะเดยวกนตองคอยดแลเรองความเปนสวนตว ตลอดจนความปลอดภยในลกษณะอนๆ ดวย

การใหการศกษาแกพนกงาน, ผรบเหมา, และคนท างานลวงเวลา ส าหรบปญหาดานความปลอดภยของบรษทนน ทางบรษทเองตองตระหนกดวยการสรางและสงเสรมสนบสนนใหผใชงานเกดความระมดระวงเกยวกบเรองนโยบายดานความปลอดภย คนท างานซงเปนพนกงานและผรบเหมาจะตองศกษาเรยนรเกยวกบความส าคญของความปลอดภย ดงนนพวกเขาจะตองถกกระตนใหเขาใจ และปฏบตตามนโยบายของบรษท ดวยเหตผลประการดงกลาวนจะท าใหองคกรสามารถบรรลเปาหมายได โดยการอภปรายถกเถยงกนถงกรณของความปลอดภยทเกดขนอยในปจจบนอนสงผลกระทบตอองคกร ผใชงานจะตองมความเขาใจ เนองจากพวกเขาเปนสวนหนงของความส าคญเกยวกบระบบความปลอดภย และพวกเขาจะตองมสวนในเรองของความรบผดชอบอยางแนนอน ตวอยางเชน ผใชจะตองชวยปองกนระบบสารสนเทศและขอมลขององคกร ดวยการปฏบตตามระเบยบตอไปน คอ: การปองกนรหสผานไวใหด

ตองไมแบงปนรหสผาน

ตองมการประยกตใชในเรองการควบคมการเขาถงขอมลอยางเขมงวด

มการจดท ากจกรรมรายงานประจ าปเอาไวทงหมด

มการปองกนอปกรณในการจดเกบขอมลและเครองคอมพวเตอรทเคลอนยายไดเอาไวอยางด

การปองกน (Prevention)

โดยทวไปแลว มกจะพบวาไมมองคใดทสามารถมระบบปองการการโจมตไดอยางสมบรณ เรองทส าคญคอ อปกรณเครองใชตองมการจดวางและวธแกปญหาระบบความปลอดภยเอาไวเปนชนๆ ดวยการทท าใหระบบคอมพวเตอรมความยงยากตอการถกโจมตจากผบกรก จนกระทงท าใหผบกรกละทงทจะเขามาโจมต ส าหรบวธแกปญหาเกยวกบการปองกนตางๆ เหลาน สามารถท าไดโดย: (1). การตดตงโปรแกรมไฟรวอลลขององคกร นนคอ มการก าหนดขอจ ากดในการเขาถงเครอขาย (2). มระบบปองกนการบกรก คอ มการสกดกนไวรส การปองกนการท าใหผดรปหรอผดสวน และมการปองกนภยคกคาม

[87]

(3). มการตดตงโปรแกรมตรวจสอบและท าลายไวรส คอ การการตรวจจบอยเปนล าดบในทกไบต หรอมการลงนามความรวมมอ หรอซอโปรแกรมไวรสทสามารถอพเดทออนไลนได เชน ในประเทศสหรฐอเมรกา มกลมหนวยงานกลางทรบหนาทบรการแบบฉกเฉนมาท างานให

ภาพประกอบ 2.8 แสดงวธการท างานของโปรแกรมไฟรวอลล (ทมา: www.wikipedia.org, 2019)

(4). การปกปองตอสจากการโจมต โดยผมงรายภายใน เมอกลาวกนโดยปกตแลว พนกงาน

ของบรษทจะตองมชอบญชผใชงานคอมพวเตอร และยงสามารถใชงานไดอยอยางเปนปกต แมลาออกจากงานไปแลว ดงนน ชอบญชผใชของพนกงานทลาออกไปแลว เปนชอบญชทมความเสยง ดงนน เพอตองการลดความเสยงของภยคกคามในการถกโจมต พนกงานไอทตองท าการลบชอบญช รหสการเขาสระบบ รวมถงรหสผานของพนกงานทลาออไปแลวออกจากระบบของแผนกทพนกงานคนนนท างานอยอยางทนทวงท รวมถงผรบเหมาตางๆ ดวย นอกจากนน ในการก าหนดบทบาทของพนกงานกตองมความระมดระวงอยางเปนพเศษ และควรมการแยกความส าคญของความรบผดชอบ ในการก าหนดและมอบหมายบทบาทใหกบพนกงาน ไมวาจะเปนเรองการก าหนดใหชอบญชผใชงาน ควรมขดจ ากด (5) การแกตางหรอกลาวแยงตอตานคนทเลยงชพในทางทผด ในอเมรกา มหนวยงานทดแล เรองความปลอดภย และมนกเปนสวนหนงทถกก าหนดไวในการก ากบดแลความปลอดภยทางดานอนเทอรเนตหรอไซเบอร ซงกเปนเสมอนแหลงรวบรวมขอมลทรพยากรทางดานน คอ มหนาทในการสรางและดแลรกษาเกยวกบระบบตอบสนองความปลอดภยทางดานอนเทอรเนตของประเทศชาต และท าหนาทในการพฒนาโปรแกรมขนมาจดการดแลเกยวกบความเสยงทางอนเทอรเนต เพอปองกน

[88]

โครงสรางพนฐานทวกฤต รวมถงดแลเรองการเงนการธนาคาร เรองน า เรองการท างานของรฐบาล และการบรการแบบฉกเฉน (6).มการก าหนดระยะเวลาในการตรวจสอบทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ นนคอ มการประเมนผลนโยบาย หรอไมกการปฏบตตามกฎของพนกงาน ควรมการทบทวนการเขาถงขอมลในระบบ และมล าดบของผทมสทธ มการทดสอบระบบการปกปอง มชดเครองมอส าหรบปองกนสารสนเทศ ทมความเหมาะสมจากสถาบนทรกษาความปลอดภยทางคอมพวเตอร การตรวจตรา (Detection) ในการตรวจตรานน สงทตองท าคอ (1) มระบบตรวจตรา มการตรวจจบผทกระท าการบกรก (2) มระบบปองกนผบกรก ไดแก มการตดตามระบบและทรพยากรเครอขาย และการจดท ากจกรรม (3) มการก าหนดสทธใหมผรบผดชอบงานอยางเหมาะสม ถาเปนไปไดตองมระบบปองกนการบกรกจากบคคลทอยภายนอกองคกร มการตรวจตราดแลการใชคอมพวเตอรในทางทผดภายในองคกร มการสรางฐานความรเรองความปลอดในองคกร และมการรณรงคสรางพฤตกรรมทมความเหมาะสมใหเกดขน การตอบสนอง (Response) ควรมการจดท าแนวทางตามขนตอนตอไปน คอ (1) การวางแผนการตอบสนอง มการพฒนาเรองความกาวหนาทดหลายๆ อยาง มการอนมตโดย หนวยงานทางดานกฎหมาย และมล าดบของการจดการแบบผมประสบการณ (2) มเปาหมายพนฐาน ไดแก มการควบคมการกคน และท าใหเกดความเสยหายนอยทสด มการตดตามจบผทท าการบกรก (3) การวางแผนการการตอบสนองอยาคดเพยงแค 56% เทานน ควรหวงใหสงไปกวานนดวย (4) มการก าหนดการแจงเตอนวา ใครทจะท าการแจงเตอน และใครทไมตองการแจงเตอน (5) มบคคลผเชยวชาญดานความปลอดคอยใหค าแนะน าในการเผยแพรสารสนเทศประเภทตางๆ และควรเปนผทมความสามารถในการประณประนอมในสภาสาธารณะได (6) มรายละเอยดของเอกสารเหตการณความปลอดภยตางๆ รวมถง สถานการณของระบบทงหมด ชนดของการกระท า และการสนทนาแลกเปลยนกบบคคลภายนอกองคกร (7) มการทบทวน คอ มการก าหนดการตดสนใจวาอะไรบางทจะเกดขน มการประเมนผลการตอบสนองขององคกร (8) มความระมดระวงในการน าเอาผกอการออกมา กระท าดวยความเทยงธรรม (9) มนคอยพจารณาสงทมแนวโนมวาจะเกดผลในทางลบ (10) ควรมการน าค าพพากษาทเคยมมากอนน ามาเปนแบบอยางในการพจารณา การใหผคนจ านวนมากใชชอบญชขององคกรนน ถอวาเปนจดออนขององค ดงนน ตองระมดระวงเปนพเศษ

2.2.19 กระบวนการกฎหมายทางคอมพวเตอร (Computer Forensics) องคประกอบทางกฎหมายนน มหลายอยางหลายประการ รวมถงวทยาการคอมพวเตอรดวย

ตองมการก าหนด การรวบรวม การทดสอบ และมการจดรวบรวมขอมลเอาไวใหเปนหมวดหม ตลอดจนเรองของความซอสตยนน เปนสงจ าเปนทตองรณรงคใหคงมอยตอไป กระบวนการกฎหมาย

[89]

ทางคอมพวเตอรนน ตองมการสบสวนอยางกวางขวาง รวมทงมการฝกอบรม และมความรทางกฎหมาย เพอทจะน าเอามาประยกตใชในกาน าผกระท าผดมาลงโทษไดอยางเหมาะสม กรณศกษา กรณศกษาเกยวกบ อาชญากรรมคอมพวเตอร และ การใชกฎหมายการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอรในกระบวนการยตธรรมของประเทศเกาหลใต by A.Pinya Hom-anek, GCFW, CISSP, CISA, (ISC)2 Asian Advisory Board President, ACIS Professional Center

ปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอรทวโลก ในชวงป พ.ศ. 2547-2548 มอตราเพมสงขน ยกตวอยาง จ านวนคดดานอาชญากรรมในประเทศเกาหลใตมจ านวนทงหมด 77,099 คด ในป 2547 และเพมเปน 88,731 คด ในป 2548 ทางประเทศเกาหลใต ไดออกกฎหมายการการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอรตงแตป พ.ศ. 2539 และมการปรบปรงอยางตอเนองใหทนยคทนสมยกบเทคโนโลย ใหม ๆ ของแฮกเกอร ในปจจบนมเทคนคการโจมตใหม ๆ เชน Phishing attack หรอ Pharming attack ทางฝายกฎหมายกมความจ าเปนตองปรบปรงรางกฎหมาย ใหสามารถน ามาใชกบเทคนคใหม ๆ ดงกลาว เนองจาก ทางเกาหลใตมการฝกอบรมพฒนาความรใหกบเจาหนาทอยางสม าเสมอ ท าใหสามารถปดคดอาชญากรรมคอมพวเตอรไดกวา 99 เปอรเซนต โดยอางองกระบวนการพสจนหลกฐานทมแนวทางเหมอนประเทศญปน, อตาล และ ฝรงเศส ท าใหเกดความผดพลาดนอยมากในการพสจนหลกฐาน ยกตวอยาง กฎหมายของเกาหลอนญาต ใหเกบหลกฐานทกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอรไวไดนานสงสดถง 15 ป (ตามค าสงศาล) และสามารถยดหลกฐานไวจนกวาจะพจารณาคดเสรจสน เชน ยดเครองคอมพวเตอรโนตบกไวในการควบคมของฝายยตธรรมเปนตน ส าหรบกฎหมายของประเทศไทย ในประเดนน มความแตกตางจากของประเทศเกาหลใต ซงผมเหนควรทจะมการปรบปรงในสอดคลองกบสากลขณะทกฎหมายการกระท าผด เกยวกบคอมพวเตอรยงอยในชวงพจารณาเวลานโครงสรางของหนวยงานทางกระบวนการยตธรรมของเกาหลใตนน มสองหนวยงาน ทมศนยพสจนหลกฐานทางดจตอล (Digital Forensic Center) คอ ส านกงานอยการสงสด (Supreme Prosecutor’s Office) และ กรมต ารวจแหงชาตฝายปราบปรามอาชญากรรมคอมพวเตอร (National Korean Cyber Police) โดยกรมต ารวจเปนหนวยงานทควบคมโดยส านกงานอยการสงสดอกทหนง ผมไดมโอกาสเขาเยยมชม ศนย ปฏบตการพสจนหลกฐานทางคอมพวเตอรของทงสองหนวยงาน นบวาทนสมยมาก สามารถพสจนหลกฐานจาก ฮารดดสก (Hard disk) ของคอมพวเตอรทกรนตลอดจนหนวยความจ าในโทรศพทมอถอ มโปรแกรมทใชใน

[90]

การพสจนหลกฐานทางคอมพวเตอร (Computer Forensic Software) ทงแบบ Commercial และ Open Source Software เพอทจะสามารถน าผลลพธมาตรวจสอบซงกนและกน ตลอดจนมการใชเครองคอมพวเตอรทออกแบบมาทางดานการพสจนหลกฐานทางดจตอลโดยเฉพาะ ทเราเรยก วา FRED (Forensic Recovery of Evidence Device) ทมผเชยวชาญของทงสองหนวยงานมหลายสบคนทเชยวชาญทงดาน Computer Forensic ซงเปนการพสจนหลกฐานในหนวยความจ าหรออปกรณเกบขอมลทเครองคอมพวเตอร และ ดาน Internet Forensic เกยวกบการสบสวนหาพยานหลกฐานทางระบบอนเทอรเนต เชน การตามหาแหลงทมาของแฮกเกอร หรอ การตามแกะรอย อเลกทรอนกสเมลเปนตน

กฎหมายกระท าเกยวกบคอมพวเตอรของประเทศไทยนนมความจ าเปนอยางยงยวดในการเรงพจารณาเพอทจะสามารถน ามาใชในการแกปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอรทมกรณศกษาเกดขนแลวหลายกรณในชวงปทผานมา ทางฝายยตธรรมจ าเปนตองน ากฎหมายเดมมาปรบใชซงใชไดในบางกรณเทานน ขณะเดยวกบประเทศไทยมความจ าเปนตองเรงฝกอบรมผเกยวกบทงหมดเกยวกบกระบวนการยตธรรมไมวาจะเปน ต ารวจของส านกงานต ารวจแหงชาต, เจาหนาทพสจนหลกฐานของสถาบนนตวทยาศาสตร,เจาหนาทฝายสบสวนของกรมสวบสวนคดพเศษตลอดจนผพพากษา และ อยการ ใหเกดความรความเขาใจเตรยมพรอมกบกฎหมายการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอรทก าลงจะถกน ามาบงคบใชในอนาคตอนใกล

ในปจจบน เจาหนาทของกรมสอบสวนคดพเศษ หรอ “DSI” นนไดรบการฝกอบรมความรทางดานการพสจนหลกฐานทางคอมพวเตอรทงจากผเชยวชาญทงจากในประเทศและตางประเทศ และ มศนยพสจนหลกฐานทางดานคอมพวเตอรทมอปกรณพสจนหลกฐานตลอดจนโปรแกรมเฉพาะทางทเปนเครองมอใหทมสอบสวนท างานไดงายขน แสดงใหเหนถงความพรอมในการปฏบตงานดาน “Computer Forensic” ซงหลายหนวยงานควรน าไปเปนตนแบบ จะเหนไดวาหนวยงานภาครฐของประเทศเกาหล ไดมความตนตวการฝกอบรมดานเทคโนโลยการพสจนหลกฐานคอมพวเตอรอยางมาก รวมทงหนวยงานระดบโลกอยาง UNODC (United Nation Office on Drugs and Crime) ยงใหการสนบสนน เรองการฝกอบรมดานนแกประเทศในโลกทสาม เชนกน ทางประเทศไทยของเรากควรจดสมมนาเปนฟอรมในลกษณะ ความรวมมอระหวางหนวยงานของภาครฐ เปนการจดสมมนาทมความเกยวของกบกฎหมายและกระบวนการยตธรรมโดยเนนไปทการพฒนาความรบคลากรใหมความเขาใจถงเทคโนโลยสมยใหม ของเหลาอาชญากรคอมพวเตอร ตลอดจนการจดตงคณะกรรมการผเชยวชาญพจารณารางกฎหมายการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอรเพอใหความเหนทางวชาการทเหมาะสม กบเทคโนโลยดงกลาว โดยมวตถประสงคหลกใหกฎหมายสามารถถกน ามาใชโดยผพทกษกฎหมายอยางไดผลในทางปฏบต สามารถน าตวผกระท าผดมาลงโทษไดโดยปราศจากขอโตแยงทางดานเทคนค ดงทประเทศเกาหลใตและประเทศในเอเชยประสบความส าเรจมาแลวและยงมการพฒนาแกไขกฎหมายอยางตอเนอง ดงนนประเดนเรองกฎหมายทเหมาะสมและความรทางดานการ

[91]

พสจนหลกฐานทางดจตอล (Digital Forensic) ของผพทกษกฎหมายทเพยงพอเปนประเดนส าคญในระดบประเทศททกคนไมควรจะมองขามและการใหความส าคญกบเรองนอยางจรงจง จากบทสรปในงานประชมผเชยวชาญดานอาชญากรรมคอมพวเตอรเมอวนท 27 – 30 มถนายน 2549 ทกรงโซล ประเทศเกาหลใต ซงจดโดย KICJP (Korean Institute of Criminal Justice Policy) และ UNODC (United Nation Office on Drugs and Crime) ทผมไดมโอกาสเขารวมประชมนน ไดเนนถงความส าคญของการฝกอบรมถายทอดความรดานการพสจนหลกฐานทางคอมพวเตอร หรอ “Computer Forensic” ใหกบผรกษากฎหมายไมวาจะเปน ต ารวจ อยการ และ ผพพากษา เพอใหมความรความเขาใจสามารถในการพจารณาคด ทเกยวของกบ การกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร ในยคสมยทอาชญากรรมคอมพวเตอรมแนวโนมเพมขนเปนทวคณ (แหลงทมา: http://www.acisonline.net)

ภาพประกอบ 2.9 สถตอาชญากรรมคอมพวเตอรในประเทศเกหลใต (ทมา: : หนงสอ eBusinessWeek และ (http://www.acisonline.net, 2019)

[92]

2.3 ผลกำรวจยทเกยวของ การวจยองคความรเรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและควำมมนคงปลอดภย ทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษำ สถำบนอดมศกษำในเขตกรงเทพมหำนครและปรมณฑล” เพอใชเปนแนวทางในการปองกนการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศนน มกรอบแนวคดและทฤษฎทเกยวของมากมายไดแกหลกค าสอนของพระพทธเจาเรองพทธจรยศาสตร ไดแก (1).ระดบตน (2). ระดบกลาง และ (3). ระดบสง และอรสโตเตล (Aristotle) รวมถงกฎเกณฑทางดานจรยธรรมทางเทคโนโลยสารสนเทศ โดยสมาคมผเปนมออาชพทางเทคโนโลยสารสนเทศ ไดรวมกนก าหนดขน รวมถงงานวจยอนๆ ทน ามาอางองเพอใชเปนแนวทางในการศกษา ดงน ชำญวทย พรนภดล (2561:21) หนงสอพมพประชาชาตธรกจ Section ไอซท ไดรายงานเกยวกบวจยเรอง “เปดวจย Cyberbullying เยำวชนไทยกบควำมเสยงยค 4.0” ของภาควชาจตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร ศรราชพยาบาล ระบวา การกลนแกลงบนโลกไซเบอร หรอ Cyberbullying หมายถง การกลนแกลงโดยใชสอดจทล เชน คอมพวเตอร สมารทโฟน แทบเลต โพสต สง หรอแชรขอความ รปภาพ หรอคลปวดโอทมเนอหาดานลบของผอนสโลกออนไลน เพอลอเลยนใหผถกกลนแกลงอบอายหรอเสอมเสยชอเสยง ผลการศกษาเรอง “กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรในนกเรยนระดบมธยมศกษำตอนตน” ซงไดด าเนนการภายใตความรวมมอกบอก 13 มหาวทยาลยทวโลก อาท ฟนแลนด, ลทวเนย, รสเซย, อสราเอล, จน, ญปน, สงคโปร, เวยดนาม, อนเดย, อนโดนเซย, ไอซแลนด, นอรเวย, กรซ โดยเปนการส ารวจในชวงระหวางมกราคม-ธนวาคม 2560 ส าหรบในประเทศไทย ไดส ารวจกลมนกเรยนมธยมตน อายระหวาง 12-16 ป จ านวน 3,667 คน จาก 8 โรงเรยนในกรงเทพมหานคร พบวา กลมตวอยางใชงานโซเชยลมเดย 4.8 ชวโมงตอวน ใชงาน YouTube มากทสด 82.79% Line 82.17% เฟซบค 74.48% ในจ านวนน 55.9% รบคนไมรจกเปนเพอน ขอมลทนาสนใจและตกใจคอ 56.5% ใชรปจรงโชวเปนรปโปรไฟลในการใชงานโซเชยลมเดย 55.9% มคนอนทไมรจกมากอนเปนเพอนในโซเชยลมเดย 46.9% เคยแชตกบคนแปลกหนา 6.4% เคยนดพบกบคนแปลกหนา และ 65% เคยใหเพอนยมใชสมารทโฟน ขณะทยง login อย บนโซเชยลมเดย 28% เคยลม logout หลงเลกใชคอมพวเตอรสาธารณะ ขณะทการใชงานโซเชยลมเดยมถง 48% ทมผอนรรหสผานเขาบญชใชงาน ซง 32.5% คอเพอน อก 26.3% คอพอแม และ 80% รวธการตงคาความเปนสวนตวในการใชงาน แตมเพยง 39% เทานนทตงไวตลอดเวลา กวา 30% เคยแกลง-ถกแกลง โดย 37.8% เคยถกกลนแกลง และ 34.6% เคยแกลงผอน ซงเมอแยกตามเพศแลว เพศหญงจะเคยแกลงผอน 37% เคยถกแกลง 40.8% ขณะทเพศชาย 32% เคยแกลงผอน และ 34.7% จะเคยถกแกลง ทงยงมถง 39.1% ทเคยแชรหรอกลไลกเวลาเหนขอความ รปภาพ หรอคลปของเพอนทก าลงถกแกลงบนโลกไซเบอร (bystander) สวนผลกระทบทเกดขน หลงถก Cyberbullying พบวา ม 2.2% ทจะไปโรงเรยน 6.6% ครอบครวไมเขาใจต าหน ซ าเตม 8.3% เพอนเขาใจผดเลกคบ 9% นอนไมหลบ 18.6 ตองการแกแคน 23.1% เศรา เครยด วตกกงวล และ 32.1% รสกโกรธ ยงเสพตดออนไลนยงเสยงสง กลมทกลนแกลงผอนยงมพฤตกรรมเกเร สมาธสน มปญหาดานอารมณและจตใจ ขณะทพฤตกรรมตดสอสงคมออนไลนยงมความสมพนธกบการเปนผกลนแกลง ผถกแกลง ผทรวมกดไลกกดแชร (bystander)

[93]

“คนทตดสงคมออนไลนมากมแนวโนมจะเปนผกลนแกลงผอนบนโลกไซเบอรมากกวาคนทไมตดออนไลนถง 3.25 เทา ในทางกลบกน ผทตดสงคมออนไลนมากกมแนวโนมจะเปนผถกกลนแกลงบนโลกไซเบอรมากกวาคนทไมตดถง 2.13 เทา ทงยงมแนวโนมทจะเปนผกดไลก/แชรขอความ รปภาพ หรอคลปทก าลงถกแกลงบนโลกไซเบอรมากกวาคนทไมตดออนไลน 2.38 เทา” หยดพฤตกรรมเสยง รศ.นพ.ชาญวทยย าวา การใชงานอนเทอรเนตอยางปลอดภยมผลสมพนธกบความเสยงทจะถกกลนแกลงบนโลกออนไลนอยางมาก การเปดเผยขอมลสวนตวมากยงเปนความเสยง ทงการรบคนอนทไมรจกมากอนมาเปนเพอน การแชตหรอการออกไปพบกบคนแปลกหนา ใชรปจรงเปนรปโปรไฟล การไมตงคาความเปนสวนตวในการใชงาน การปลอยใหผอนรรหสเขาใชงาน รวมถงการไม logout ออก เมอใชงานเสรจหรอใหผอนยมโทรศพท “การแกไขปญหาอยางยงยนจะตองมองไปทตนตอของปญหา นนคอการสรางวฒนธรรมการใชอนเทอรเนตอยางปลอดภยและสรางสรรค ซงจ าเปนตองอาศยความรวมมอระหวางภาครฐ เอกชน และประชาสงคม ในการรวมกนแกปญหาและปลกฝงวฒนธรรมน” เดกเปลยนวธสรำงสมพนธ “ลำรส นอรลง” ประธานเจาหนาทบรหาร บมจ.โทเทล แอคเชส คอมมนเคชน (ดแทค) เปดเผยวา จากขอมลลาสดเกยวกบการส ารวจความคดเหนของครวเรอนในประเทศไทยเกยวกบการใชไอซท เมอป 2560 โดยส านกงานสถตแหงชาต พบวา การใชอนเทอรเนตของวยรนมสงถง 80-90% โดยผทมอาย 19-25 ป 95.6% ใชอนเทอรเนตผานทางสมารทโฟน “กำรเปลยนแปลงขอมลดจทลท ำใหโลกเปลยนไป เดกๆ เปลยนวธทจะสรำงและรกษำควำมสมพนธกบเพอนของตนเอง รวมถงกำรใชเวลำวำงดวยกำรฟดวดโอ วดโอโซเชยลมเดยและเกมแบบ immersive อยำงตอเนอง ซงมควำมเสยงทจะท ำใหเกดกำรกลนแกลงบนอนเทอรเนตและภำวะซมเศรำในทสด” ดแทคจงไดจดท าโครงการ Safe Internet ตงแตป พ.ศ.2557 ซงทผานมาไดมการจดเวรกชอปใหความรกบนกเรยนกวา 27,000 คนทวประเทศ รวมถงเปดบรการหองแชต “Child Chat Line” เพอใหค าปรกษากบเดกๆ ทมปญหาถกกลนแกลง โดยตงแต ม.ย.2560 มผเขามาปรกษาแลว 278 คน และมผเขาชมเวบไซตกวา 40,000 ครง เปนสงยนยนถงปญหานในกลมเดกและเยาวชน ดอเปดชองปรกษำ “พเชฐ ดรงคเวโรจน” รฐมนตรวาการกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม (ดอ) กลาววา ผลกระทบจากการใชอนเทอรเนตในกลมเดกและเยาวชน เรมเหนปญหาไดชดขน จงไดบรการใหค าปรกษาผาน “Stop Bullying Chat Line” ทงจะประสานกบกองบงคบการปราบปรามการกระท าความผดเกยวกบอาชญากรรมทางเทคโนโลย (ปอท.) เพอใหเขามาใหค าปรกษาเบองตนทางเทคนคส าหรบการสงตอกรณทมการกลนแกลงรงแกบนโลกออนไลน ในชวงเวลา 16.00-22.00 น.ของทกวน รวมถงจดกจกรรมอบรมการใชอนเทอรเนตอยางปลอดภยผานศนยดจทลชมชนดวย ณมน จรงสวรรณ (2561:2) การวเคราะหผลกระทบทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกบนกสอสารมวลชนอเลกทรอนกส การวจยพบวา 3. ปจจยทสงผลกระทบตอการปรบตวของนกสอสารมวลชน อเลกทรอนกส พบวา ปจจยทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสงผลให รปแบบการใชชวตของผบรโภคขาวสารเปลยนไป ท าใหการอานหนงสอพมพฉบบ กระดาษลดนอยลง ท าใหองคกรสอสารมวลชนจ าเปนตองขยายรปแบบการ น าเสนอไปบนสออน เชน อนเทอรเนต บนเครอขายสงคมออนไลน สมารทโฟน เพอหารายไดและท าก าไรใหกบองคกร เปนลกษณะการปรบเปลยนบรบททาง นโยบายใหสอดคลองกบเทคโนโลยและสภาพแวดลอม ปจจยทางเศรษฐกจ ในดานตนทนของกระดาษและ

[94]

คาแรงงานทเพม สงขน เปนแรงกดดนทท าใหสอตองแสวงหารายไดจากชองทางสอ Media Outlets ใหมๆจากทรพยากรขาวทมอย เพราะในอนาคตองคกรสอจะพงพารายไดจากสอ สงพมพแบบดงเดมอยางหนงสอพมพไดนอยลง ปจจยทสงผลกระทบอกปจจยหนงคอ การมสวนรวมของภาค ประชาชน ในบทบาทของการเปน นกขาวพลเมอง (Citizen Journalism) ทประชาชน ทวๆ ไปทไมไดผานการฝกฝนใหเปนนกขาวมออาชพ แตสามารถใชเครองมอ อปกรณเทคโนโลยอนทนสมย รวมถงการใชอนเทอรเนตในการสรางสรรค โตแยง หรอตรวจสอบขอมลของสอดวยตวเอง ณฐนนท ศรเจรญ (2558:52-53) รปแบบการสอสารเพอการรเทาทนสอและสารสนเทศจากสออนเทอรเนตของเยาวชนไทย การวจยพบวา รปแบบการสอสารเพอการรเทาทนสอและสารสนเทศ ทมประสทธภาพม อย 3 รปแบบ คอ (1) รปแบบการสอสารทมงเนนเพอบอกสอนชแนะเรอง “การสอสารกบตนเองหรอการสอสารภายในบคคล” มาเปนอนดบแรกทส าคญมาก เพราะโดยพนฐานแลว การชแนะบอกสอนใหเยาวชนรจกทจะท าการสอสารภายในตนเองใหเปนไปในทางทถกตองเหมาะสม ถอวาเปนปจจยส าคญมากทสดอนดบแรกของมนษยทกคนทกเพศทกวย (2) การมงเนนน าเสนอเนอหาสอดแทรกในละครวยรน ซงแอบแฝงดวยความบนเทงผสมกบความรเนอหาสาระดานวชาการทสะทอนใหเหนถงลกษณะชวตความเปนอย คานยม ขนบธรรมเนยมประเพณ และศลปวฒนธรรมในดานตางๆ ของสงคมนนๆ ไดเปนอยางด (3) การมงเนนทใชสออนเทอรเนตทเปนเวบไซตเฉพาะเรองทถกออกแบบมาอยางเหมาะสม เพอใหเปนทดงดดใจและท าใหนาสนใจในสายตาของเยาวชน ธรนทร เกตวชต (2557:74-75) การพฒนาระบบแลกเปลยนสารสนเทศทางการแพทยในระบบสงตอผปวย ผลการวจยพบวา ไดพฒนาระบบการสงตอขอมลทางการแพทยในการสงตอผปวย ผานเวบเซอรวสเจสน เพอการแลกเปลยนขอมลทางการแพทยระหวางระบบสารสนเทศ สามารถเชอมโยงขอมลสงตอผปวย และมความพงพอใจของบคลากรดานสาธารณสขทเกยวของ สามารถใชงานไดอยางงายๆ ไมยงยากซบซอน ลดการท างานทซ าซอนลง ประชำชำตธรกจ, 2561:3) หนงสอพมพประชาชาตธรกจ Section ไอซท ไดรายงานเกยวกบวจยเรอง “เปดวจย Cyberbullying เยำวชนไทยกบควำมเสยงยค 4.0” ความวา เยาวชนไทย 55.9% รบคนทไมรจกเปนเพอน กวา 30% เคยแกลง-ถกแกลง 39.1% เคยแชรหรอกดไลกเวลาเหนขอความ รปภาพ หรอคลปของเพอนทก าลงถกแกลงบนโลกไซเบอร (Bystander) ประจต ลมสำยพรหม (2557:200-201) ตวแบบการวเคราะหความมนคงปลอดภยและวชวลไลเซชนของความมนคงปลอดภยในเครอขายสงคมออนไลน โดยใชเทคนคเหมองขอมลและโครงขายกราฟ ผลการวจยพบวา ตวอยางชดขอมลประเทศไทย เดอนเมษายน 2556 พบความผดปกตและโอกาสถกโจมตสงสดดวยการกระท าใหระบบสอสารขดของสงถง 16.10% รองลงมาเปนความผดปกตของ HTTP 12.85% และถกเปดเผยขอมลโดยผบกรกทใชเสนทางในการเขาถงขอมลขาวสารผานมางระบบทตกเปนเหยอ 12.30% ประสงค ประณตพลกรง (2558:43) ความมนคงปลอดภยทางไซเบอร (Cyber Security) สรปวา กระบวนการหรอการกระท าทงหมดทจ าเปน เพอท าใหองคกรปราศจากความเสยง และความเสยหายทมผลตอความมนคงปลอดภยของขอมลขาวสาร ทงในรปแบบเชงกายภาพและอเลกทรอนกส ความมนคงปลอดภยของระบบ และเครอขายทใชในการเกบ เขาถง ประมวลผล และ

[95]

กระจายขอมล Cyber Security ยงรวมถงการระวงปองกนตออาชญากรรม การโจมต การบอนท าลาย การจารกรรม อบตเหต และความผดพลาดตางๆ อกดวย ธนกร มหนกอง (2556:96) ตวแบบการจดหารการบกรกเชงเวลาจรงแบบปรบตวในการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรบนพนฐานของสถาปตยกรรมความรดานความมนคงปลอดภยไซเบอร ผลการวจยพบวา ระดบความพรอมดานความมนคงปลอดภยไซเบอรส าหรบสถาบนกรมพลศกษาโดยรวมอยในระดบปานกลางมคาเฉลย 2.80 และทกดานมระดบความพรอมปานกลาง ดานทมคาเฉลยสงสดคอดานกายภาพสงแวดลอมมคาเฉลย 3.00 ดานทมคาเฉลยต าทสดคอดานการจดการเหตการณ มคาเฉลย 2.63 นอกนน มคาเฉลยเรยงตามล าดบจากสงไปหาต าคอ ดานบคลากรคาเฉลย 2.94 ดานการจดการทรพยสนคาเฉลย 2.93 ดานนโยบายและโครงสรางคาเฉลย 2.90 ดานการบรหารจดการคาเฉลย 2.88 ดานการจดกาพฒนาบ ารงคาเฉลย 2.75 ดานปฏบตตามขอก าหนดคาเฉลย 2.72 ดานการควบคมการเขาถงสารสนเทศคาเฉลย 2.71 ดานการบนทกและจดเกบสารสนเทศคาเฉลย 2.69 ดานการแลกเปลยนขอมลคาเฉลย 2.69 ศกด เสกขนทด (2560:7) งานวจยดานธรกรรมอเลกทนอนกส สรปวา ผลกระทบตอการท างานในยคดจทล คอ กำรท ำงำนแบบเดม คอ (1) จดเกบขอมลโดยเอกสาร (2) ปกปด (3) เชงรบและท างานประจ าวน (4) ท างานแบบแยกสวน. กำรท ำงำนแบบใหม คอ (1) จดเกบขอมลในรปแบบดจทล (2) เปดเผยความโปรงใสและสงเสรมการมสวนรวม (3) เชงรก และสรางสรรค (4) ท างานแบบบรณาการ ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพรอมดานความมนคงปลอดภยไซเบอรส าหรบสถาบนการพลศกษา ไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว นนคอมระดบความพรอมฯ อยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 2.80 Dag Elgesem (2017:1) What is special about the ethical issues in online research? สรปวา ในการวเคราะหปญหาทางจรยธรรมของการวจยทางออนไลน มปญหาหนงเกยวกบการวจยทางออนไลน ทคลายคลงกน คอ รปแบบการวเคราะหความเปนสวนตว การปกปองความเปนสวนตว และการปองกนขอมล

Elizabeth A. Buchahan, Erin E. Hvizdak (2017:1) Online Survey Tools: Ethical and Methodological Concerns of Human Research Ethics Committees สรปวา จากการส ารวจคณะกรรมการจรรยาบรรณดานการวจยของมหาวทยาลยในประเทศสหรฐอเมรกา (750 HRECs) จ านวน 750 คน เปดเผยวา การวจยทางอนเทอรเนตทเกยวของกบการส ารวจออนไลนหรอเวบไซต (94% ของผตอบแบบสอบถาม) แสดงใหเหนถงความแพรหลายของงานวจยทางดานวชาการดานนมเพมขนมาก ผตอบแบบส ารวจชใหเหนวา ลกษณะทางอเลกทรอนกสและออนไลนของขอมลการส ารวจเหลาน สวนใหญเปนเรองทาทายหลกการจรยธรรมในการวจยแบบดงเดม เชน ความยนยอมรบความเสยง การละเมดความเปนสวนตว การเปดเผยขอมล, การรกษาความลบ เปนตน George W Reynolds (2012:22) จรยธรรมในดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Ethics in Information Technology)

[96]

สรปความวา ดวยปจจบนอนเทอรเนตมการเจรญเตบโตขนอยางรวดเรว ความสามารถในการดง และการจดเกบขอมลสวนบคคลมจ านวนมหาศาล ความไววางใจในระบบสารสนเทศกมมากขนดวย ในขณะเดยวกนในอกมมมองหนง กมความเสยงในการด าเนนชวตมากขนดวย นนกคอ มการใชเทคโนโลยสารสนเทศอยางไมมจรยธรรม ขาดความรบผดชอบของบางกลม บางคน เนองจากในปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศสามารถเขาไดงายจากอปกรณคอมพวเตอรลกษณะตางๆ ไมวาจะเปนสมารทโฟน แทบเลต เปนตน มวธการท าลายและการโจมตผานเทคโนโลยสารสนเทศ ซงสวนใหญแลวจะเกยวของกบละเมดจรยธรรมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก พนกงานมการถกตรวจสอบตดตามจากนายจาง, การดาวนโหลดเพลง ซอฟตแวร และภาพยนตร ทละเมดกฎหมายลขสทธ,การสงอเมลทไมไดรบเชญ เปนจ านวนมากเพอใชในการโฆษณาสนคาและสรางความร าคาญใหกบผอน, การเจาะระบบเขาสฐานขอมลของสถาบนการเงนและบรษทคาปลก เพอทจะขโมยขอมลลกคา เปนตน 2.4 สรป

สงคมสำรสนเทศ (The Information Society) คลงศพทไทย ไดใหนยามค าวา สงคมสารสนเทศเอาไววา คอสงคมทมการน าขอมลสารสนเทศในรปแบบตางๆ มาชวยด าเนนกจกรรมทงเพอประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม สารสนเทศจะเปนสงทเปนพนฐานสการขบเคลอนตาง ๆ ของโลก สงคมอตสาหกรรม เศรษฐกจ และวฒนธรรม ตางถกขบเคลอนดวยขอมลขาวสาร ท าใหมการก าหนดรวมกนวา ยคปจจบนคอยคของสงคมสารสนเทศ หรอยคของสงคมขอมลขาวสาร ในทศวรรษทผานมา เทคโนโลยสารสนเทศซงรวมทงเทคโนโลยคอมพวเตอร และเทคโนโลยการสอสาร (ICT: Information and Communication Technology) อกทงยงรวมถงเทคโนโลยน าสมยอน ๆ เชน เทคโนโลยชวภาพและพนธวศวกรรมศาสตร ไดกอใหเกดผลกระทบเกยวกบกจกรรมตาง ๆ ของสงคม รวมทงกจกรรมทางเศรษฐกจอยางกวางขวาง สวนความหมายของ Thailand 4.0 คอ เปนวสยทศนเชงนโยบายโมเดลพฒนาเศรษฐกจของรฐบาลทยดหลก “มนคง มงคง และยงยน” เพอรบมอกบการเปลยนแปลงของโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ท าใหประเทศไทยจ าเปนตองม Innovation หรอนวตกรรม จงจะสามารถแขงขนกบประเทศอนได

ส าหรบกรอบแนวคดและทฤษฎของผวจยเองนน ในตอนท 1 คอ ตวแปรอสระประกอบดวย (1). (2). อาย (3). เพศ (4). ระดบการศกษา (5). ประสบการณในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ตอนท 2 ปจจย ประกอบดวย (1).ปจจยลกษณะประชากร คอ ผบรหาร คณาจารย เจาหนาท และนกศกษา (2).ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก ความรเกยวกบคอมพวเตอร, ความรเกยวกบพระราชบญญตวาดวย การกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร และกฎหมายอนๆ ปจจยทางดานสงคม, ปจจยทางดานเศรษฐกจ, ปจจยเกยวกบพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร

สวนตวแปรตามประกอบดวย (1). จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 แยกยอยออกมาเปน จรยธรรม คอ การมความรบผดชอบประพฤตด, ความซอสตยสจรต, การไมละเมดความเปนสวนตว,การไมขโมยอตลกษณ, และการไมกออาชญากรรมคอมพวเตอร

[97]

ตวแปรอสระ ตวแปรตำม ส าหรบปจจยทมผลตอคณธรรม

จรยธรรมในการใชอนเทอรเนต มผลการวจยพบวา สวนใหญใชโทรศพทมอถอเปนอปกรณในการเขาถงอนเทอรเนต และใชทบาน ศกษาการใชอนเทอรเนตดวยตนเอง พอมความรบางเกยวกบกฎหมายในการใชอนเทอรเนต ใชระบบเครอขายอนเทอรเนตเพอความบนเทง เพอคนหาขอมลภายในประเทศและจากตางประเทศ ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา เพศ อาย และระดบชนการศกษา มผลตอคณธรรม จรยธรรมในการใชอนเทอรเนตในภาพรวม และชวงเวลา สถานทในการใชอนเทอรเนต การใชระบบเครอขายอนเทอรเนตมผลตอคณธรรม จรยธรรมในการใชอนเทอรเนตในภาพรวม สวนกรณของอาชญากรรมคอมพวเตอร เหตการณทเกดขนสวนใหญเกยวของกบการฉอโกงทางคอมพวเตอร,การปลอมแปลงขอมลคอมพวเตอร, การเจาะรบบคอมพวเตอร, การจารกรรมขอมล

สถานภาพ 1. อาย 2. เพศ 3. ระดบการศกษา 4. ประสบการณในการใชเทคโนโลย สารสนเทศ 5. ปจจยลกษณะประชากร คอ ผบรหาร คณาจารย เจาหนาท และนกศกษา 6. ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดาน เทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก

6.1 ความรเกยวกบคอมพวเตอร 6.2 ความรเกยวกบพระราชบญญต วาดวย การกระท าความผด เกยวกบคอมพวเตอร และ กฎหมายอนๆ 6.3 ปจจยทางดานสงคม 6.4 ปจจยทางดานเศรษฐกจ 6.5 ปจจยเกยวกบพฤตกรรมการใช คอมพวเตอร

1. จรยธรรมและความมนคงปลอดภย ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ใน บรบทของประเทศไทย 4.0 1.1 จรยธรรม - การมความรบผดชอบประพฤตด - ความซอสตยสจรต -การไมละเมดความเปนสวนตว -การไมขโมยอตลกษณ -การไมกออาชญากรรมคอมพวเตอร 1.2 ความมนคงปลอดภย ไดแก -การสรางรหสลบ -การตดตงโปรแกรมตรวจสอบและ ท าลายไวรส -การตดตงโปรแกรมไฟรวอลล -มระบบตรวจตราผบกรก

[98]

สวนบคคลหรอขอมลทางการคา การพนนผดกฎหมายออนไลน รวมไปถงการเผยแพรภาพลามกอนาจารเดกและเยาวชน เปนตน ทายสดเปนเรองของผลกระทบจากการใชสอสงคมออนไลนประเภทเฟซบคตอนกศกษาเรยงตามล าดบคอ ดานสขภาพ ดานการด าเนนชวตประจ าวนและดานการศกษาตามล าดบ โดยผลกระทบดานสขภาพพบวามอาการปวดตา ปวดศรษะ เมอยมอ ปวดไหล เวลาเลนนาน ๆ ผลกระทบดานการด าเนนชวตประจ าวน พบวานกศกษาเลอกใชงานเฟซบคมากกวาท ากจกรรมอนในชวงเวลาวาง ท าใหท ากจกรรมอนนอยลง มโลกสวนตวสง คยกบคนในครอบครวนอยลง คนรอบขางรสกหงดหงด หวาดระแวง และเกดการทะเลาะกน เนองจากความคดเหนไมตรงกน และผลกระทบดานการศกษา พบวานกศกษาท าการบานและงานทรบมอบหมายตางๆ เสรจชา เนองจากใชเวลาสวนใหญอยกบการใชงานเฟซบค ผลกระทบทตามมาพบวานกศกษาไมสงงาน สงงานชา ขาดสมาธในการเรยน เกรดตกในบางรายวชา ขาดสมาธในการท างานและการอานหนงสอสอบ ขาดเรยน ใชภาษาไมถกตองใชค าแสลงในยคสมยใหม และสะกดค าไมถกตองตามหลกภาษา

[99]

บทท 3

ระเบยบวธวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ เพอศกษาปจจยและปญหาของผใชเทคโนโลยสารสนเทศ ทไดรบผลกระทบจากการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ของสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล โดยแยกประเดนออกเปน 5 เรองหลก คอ (1). ศกษาถงปญหาการละเมดจรยธรรมและภยคกคามความปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล (2). ศกษาถงประเภทของการละเมดจรยธรรม และภยคกคามทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ (3). ศกษาถงจรยธรรมทางธรกจทวไป และส าหรบคนทท างานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ (4). ศกษาวเคราะหถงปจจยทมผลผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และ (5).เพอศกษาหาแนวทางปองกนและการแกไขปญหาเกยวกบการละเมดจรยธรรมและความปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศโดยมขนตอนการด าเนนงาน ไดเลอกกลมประชากรตวอยาง 58 สถาบน ตามทมการสงรายงานขอมลมาทส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา (สกอ.) งานวจยมแบบแผนการวจย ดงน 3.1 แบบแผนทำงกำรวจย

ด าเนนการสรางแบบสอบถาม น าแบบสอบถามไปแจกตามสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล ทงบคลากรและนกศกษาจาก 61 สถาบน พรอมเกบรวบรวม น าเนอหารายละเอยดของแบบสอบถามเกยวกบปญหาการละเมดจรยธรรมและภยคกคามควาปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล, ประเภทของการละเมดจรยธรรม และภยคกคามทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ, กฎเกณฑจรยธรรมทางธรกจทวไป และส าหรบคนทท างานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ, การวเคราะหถงปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศตอสถาบนอดมศกษา รวมถงสงคมและประเทศไทย, แนวทางปองกนและการแกไขปญหาเกยวกบการละเมดจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเมอสนสดป พ.ศ. 2561 แลว น าขอมลทไดมาท าการวเคราะหดวยสถตเชงพรรณา และสถตเชงอนมาน สรปผลและเขยนรายงานวจยในชนองคความร

3.2 ขนตอนกำรด ำเนนงำน ด าเนนการเขยน แบบเสนอโครงการวจยส าหรบบคลากรภายใน (FM วจ.-01), ด าเนนการหาผทรงคณวฒมาเปนทปรกษาในการท าวจย จดเตรยมรวบรวมเนอหารายละเอยดของ ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศจากหองสมดและการศกษาคนควาจากสออนเทอรเนต สอบถามผมประสบการณการท าวจย เขารบการฝกอบรมในการ

[100]

ท าวจย ตดตอส านกวจยของมหาวทยาลย เพอน ารายละเอยดขอมลตางๆ มาบรณาการประกอบการศกษา การตงค าถามวจย การเขยนเสนอโครงการวจย และการวเคราะหถงขอดขอเสย และสรปผลการวจยและเขยนรายงาน 3.3 ประชำกรและกลมตวอยำง ประชากร คอ ผ บรหาร คณาจารย พนกงาน นกศกษา จากสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑลรวม 61 สถาบน โดยแบงกลมมหาวทยาลยออกตามลกษณะของมหาวทยาลย ไดแก (1). มหาวทยาลยของรฐบาล (จ ากดจ านวนรบ) (2). มหาวทยาลยราชภฎ (3). มหาวทยาลยราชมงคล และ (4). มหาวทยาลยเอกชน บคลากรทงสน 38 ,591 คน และนกศกษารวมทงสน 696,796 คน ใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอนโดย ขนตอนท 1 จ าแนกมหาวทยาลยออกเปน 4 กลม ตามลกษณะของมหาวทยาลยไดแก มหาวทยาลยของรฐบาล(จ ากดจ านวนรบ) มหาวทยาลยราชภฎ มหาวทยาลยราชมงคล และ มหาวทยาลยเอกชน แลวใชวธการสมตวอยางแบบชนภมก าหนดจ านวน 10 สถาบน ดงตารางท 1 ตารางท 3.1. จ านวนมหาวทยาลยจ าแนกตามกลม

มหาวทยาลย จ านวนประชากร จ านวนตวอยาง 1) มหาวทยาลยของรฐบาล 12 2 2) มหาวทยาลยราชภฎ 7 1 3) มหาวทยาลยราชมงคล 7 1 4) มหาวทยาลยเอกชน 35 6 รวม 60 10 ขนตอนท 2 สมตวอยางมหาวทยาลยจากแตละกลมโดยการสมตวอยางอยางงายดวยวธจบฉลาก ไดมหาวทยาลยทใชเปนตวอยางดงตาราง 2 ขนตอนท 3 ก าหนดขนาดตวอยางของจ านวนบคลากรทจะใชในการเกบรวบรวมขอมลจากจ านวนประชากรใน 10 สถาบน ดวยวธการก าหนดขนาดของ ทอมสน (Thompson, S.K.2002) ทระดบความเชอมน 99% คาความคลาดเคลอน (e) เทากบ 0.05 สมประสทธความผนแปรของประชากร (CV) เทากบ 0.5 ไดขนาดตวอยางดงน จ านวนตวอยางบคลากร

N

1

(CV)Z

e

1n

22

2

N แทน จ านวนประชาชนทงหมด n แทน จ านวนตวอยาง

[101]

จ านวนตวอยางบคลากร

8,900

1

(.5)575.2

.05

1n

22

2

= 617 ตวอยาง จ านวนตวอยางนกศกษา

172,312

1

(.5)575.2

.05

1n

22

2

= 661 ตวอยาง ตารางท 3.2 จ านวนประชากรกลมตวอยางของแตละมหาวทยาลย (ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการอมศกษา (สกอ.) (www.info.mua.go.th) ณ วนท 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2560

สถำบน จ ำนวนบคลำกร จ ำนวนนกศกษำ ประชากร ตวอยาง ประชากร ตวอยาง

1. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 1,176 82 23,316 90 2. มหาวทยาลยธรรมศาสตร 2,297 159 35,903 138 3. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 993 69 25,390 97 4. มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม 353 24 11,168 43 5. มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานตร 340 24 5,101 20 6. มหาวทยาลยกรงเทพ 1,473 102 20,505 79 7. มหาวทยาลยศรปทม 712 49 21,146 81 8. มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต 517 36 10,113 39 9. มหาวทยาลยอสสมชญ 896 62 15,857 61 10. มหาวทยาลยราชพฤกษ 143 10 3,813 15

รวม 8,900 617 148,996 661 ขนตอนท 4 ส มตวอยางแบบบงเอญจากมหาวทยาลยท ง 10 แหง ตามจ านวนขนาดตวอยางทไดจากการค านวณสดสวนในประชากรรวมเปนจ านวนบคลากร 617 ราย และ นกศกษา 661 ราย รวมทงหมด 1,278 ราย ดงตารางท 2

ตวแปรทศกษำ ตวแปรอสระ ประกอบดวย 1.1 ขอมลทวไป ไดแก อาย เพศ ระดบการศกษา สถานะของกลมประชากรตวอยาง 1.2 ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภย

[102]

- ดานเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก (1) ความรเกยวกบคอมพวเตอร (2) ความรเกยวกบพระราชบญญตวาดวย การกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร และกฎหมายอนๆ (3) ปจจยทางดานสงคม (4) ปจจยทางดานเศรษฐกจ และ (5) ปจจยเกยวกบพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร ตวแปรตำม คอ จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 รวมถงจรยธรรมตางๆ ไดแก (1) การไมละเมดความเปนสวนตว (2) การไมเจาระบบ (3) การไมละเมดทรพยสนทางปญญา และไมละเมดลขสทธซอฟตแวร (4) ไมสงอเมลล สรางความร าคาญใหกบผอน (5) การไมขโมยอตลกษณ เปนตน 3.4 เครองมอกำรวจย การศกษาครงนแบงเครองมอในการวจยออกเปน 3 ประเภทไดดงน 1. ฮารดแวรทใชในการวจย 1.1 เครองคอมพวเตอรแบบตงโตะหรอแบบพกพาทมซพยไมต ากวา Core 2 Duo 1.2 ฮารดดสกทมความจไมต ากวา 200 GB และหนวยความจ าไมต ากวา 4GB and HP L1706 Intel Pentium D Inside 1.3 เครองพมพ HP Laser Jet Professional P1102 and Konica Print Multifunction 2. ซอฟตแวรทใชในการท าวจย 2.1 ระบบปฏบตการ Windows 7 2.2 โปรแกรม MS-Office 2010 2.3 โปรแกรม SPSS for Windows Version 17 3. แบบสอบถามการวจย 3.5 กำรรวบรวมขอมล การเกบและขอมลมการด าเนนการดงน ดงน เกบรวบรวมขอมลแบบสอบถาม ซงสงไปยงสถาบนอดมศกษา และมหาวทยาลยของรฐและเอกชนตางๆ ใหได 70% ขนไป ดวยการตามเกบแบบสอบถาม หากยงไมครบ ตองน าไปแจกใหมใหไดครบตามจ านวนเกบรวบรวมขอมลเกยวกบปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยดานเทคโนโลยสารสนเทศของผบรหาร คณาจารย เจาหนาท และนกศกษา เพอรวบรวมมาท าการประเมนลผล และวเคราะหหาบทสรป

[103]

3.6 กำรวเครำะหขอมล การวเคราะหขอมลในการวจยครงนวเคราะหขอมลโดยใช คอมพวเตอรและโปรแกรมส าเรจรป สถตทใชในการวเคราะหมดงน 1. สถตเชงพรรณนา ไดแก จ านวน รอยละ คาเฉลยเลขคณต ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของแตมเฉลยทไดจากการท าแบบสอบถามเจตคตของผบรหาร คณาจารย เจาหนาท นกศกษา 2. สถตเชงอนมาน การวเคราะหถดถอยพหคณ (Multiple Regressions Analysis) ศกษาปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

[104]

บทท 4

ผลกำรวเครำะหขอมล การวจยเรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษำ สถำบนอดมศกษำในเขตกรงเทพมหำนคร และปรมณฑล” น าเสนอในรปตารางประกอบความเรยงจ าแนกเปน ... ขนตอนตามล าดบดงน

4.1 ขอมลเกยวกบสถำนภำพทวไปของผบรหำร คณำจำรย บคลำกร พนกงำน และนกศกษำ ตารางท 4.1 : จ านวนรอยละขอมลทวไปของตวอยางทใชในการศกษา

ขอมลทวไป จ านวน รอยละ เพศ ชาย 488 48.80 หญง 445 44.50 ไมระบเพศ 67 6.70 อำย ต ากวา 20 ป 204 20.40 20 - 25 ป 614 61.40 26 - 30 ป 30 3.00 31 - 35 ป 40 4.00 36 - 40 ป 45 4.50 มากกวา 40 ป 67 6.70

ระดบกำรศกษำสงสด

ต ากวาปรญญาตร 191 19.10

ปรญญาตร 688 68.80 ปรญญาโท 101 10.10 ปรญญาเอก 20 2.00

ประสบกำรณในกำรใชเทคโนโลยสำรสนเทศ

มำกทสด 99 9.90

มาก 347 34.70 ปานกลาง 338 33.80 นอย 45 4.50 นอยทสด 171 17.10

จากตารางท 4.1 พบวากลมตวอยางทใชในการศกษาเปนเพศชายรอยละ 48.80 เพศหญงรอยละ 44.50 และไมระบเพศรอยละ 6.70 สวนใหญมอาย 20 – 25 ป คดเปนรอยละ 61.40 รองลงมาเปน

[105]

อายต ากวา 20 ป คดเปนรอยละ 20.40 กลมตวอยางทใชในการศกษาสาวนใหญจบการศกษาสงสดระดบปรญญาตรคดเปนรอยละ 68.80 และต ากวาปรญญาตรคดเปนรอยละ 19.10 กลมตวอยางสวนมากมประสบการณในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ อยในระดบมากและระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 34.70 และ 33.80 ตามล าดบ

4.2 ปจจยดำน ดำนควำมรควำมเขำใจเรองเทคโนโลยสำรสนเทศ ควำมรควำมเขำใจเกยวกบพระรำชบญญต (พ.ร.บ.) ดำนสงคม ดำนเศรษฐกจและ ดำนพฤตกรรมกำรใชคอมพวเตอร และดำนสอสงคมออนไลน ในบรบทของประเทศไทย 4.0: ในการศกษาครงนจ าแนกปจจยออกเปน 5 ดาน ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) ดานสงคม ดานเศรษฐกจและ ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และสอสงคมออนไลน น าเสนอผลการวเคราะหในรปคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ทงในภาพรวม รายดาน และรายขอ ดงตอไปน ตารางท 4.2 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ภาพรวมปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0:

ดาน X S. D. ความหมาย 1. ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ 3.72 .66 มาก 2. ความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) 3.14 .91 ปานกลาง 3. ทางสงคม 3.96 .65 มาก 4. เศรษฐกจ 3.85 .68 มาก 5. พฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน 3.98 .70 มาก รวม 3.72 .56 มาก

จากตารางท 4.2 พบวาภาพรวมปจจยทง 5 ดาน มคาเฉลยเทากบ 3.72 อยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยสงทสดใน 5 ดานน คอ ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน มคาเฉลยเทากบ 3.98 อยในระดบมาก รองลงมาเปนดานสงคม มคาเฉลยเทากบ 3.96 อยในระดบมาก เชนกน สวนดานทมคาเฉลยต าทสด คอ ดานความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) มคาเฉลยเทากบ 3.14 อยในระดบปานกลาง

[106]

ตารางท 4.3 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ

รายละเอยด X S.D. ความหมาย 1) ความรเรองเทคโนโลยสารสนเทศ และคอมพวเตอรของบคลากรในองคกร 3.69 .80 มำก 2) ความรเรองอปกรณฮารดแวร เชน หนวยประมวลผลกลาง (CPU) หนวยบนทกขอมล ไดแก ฮารดดสก

3.60 .87 มำก

3) ความรเรองซอฟตแวร เชน Windows, MS-Office 3.66 .86 มำก 4) ความรเรองเครอขายคอมพวเตอร เชน เครอขายทองถน หรอแลนด (LAN)ไวไฟ (WiFi)

3.56 .90 มำก

5) ความรเรองขอมล เชน การจดการขอมล และฐานขอมล (Database) 3.50 .90 มำก 6) ความรเรองของอนเทอรเนต เชน การสอสารผานเวบไซต อเมล การสนทนา การประชมผานจอภาพวดโอ

3.84 .85 มำก

7) ความรเรองเวบเครอขายสงคมออนไลน เชน Facebook Line Twitter YouTube Instagram

3.99 .84 มำก

8) ความรเรองการจดเกบขอมล เชน การสรางโฟลเดอร (Folder) การจดการแฟมขอมล (File) การส ารองขอมล (Backup)

3.86 .86 มำก

9) ความรเรองการพฒนาระบบ เชน ระบบการลงทะเบยนเรยน และ แอพพลเคชน เชน แอพลเคชน Line แอพพลเคชนเรยกแทกซ (Grab Taxi)

3.71 .90 มำก

10) ความรเรองการประยกตใชคอมพวเตอรในธรกจ เชน การใชชองทาง ออนไลนในการขายสนคา การจองหองพกโรงแรม การจองตวเครองบน ออนไลน

3.76 .87 มำก

รวม 3.72 .66 มำก

จากตารางท 4.3 พบวาภาพรวมความรความเขาใจดานเทคโนโลย มคาเฉลยเทากบ 3.72 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ ความรเรองเวบเครอขายสงคมออนไลน เชน Facebook Line Twitter YouTube Instagram มคาเฉลยเทากบ 3.99 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองความรเรองการจดเกบขอมล เชน การสรางโฟลเดอร (Folder) การจดการแฟมขอมล (File) การส ารองขอมล (Backup) มคาเฉลยเทากบ 3.86 อยในระดบมาก เชนกน สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ ความรเรองขอมล เชน การจดการขอมล และฐานขอมล (Database) มคาเฉลยเทากบ 3.50 อยในระดบมาก

[107]

ตารางท 4.4 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.)

รายละเอยด X S.D. ความหมาย

11). พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 3.24 1.01 ปานกลาง 12). พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 แกไขเพมเตม ป พ.ศ.2560

3.22 1.04 ปานกลาง

13). พระราชบญญตวาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส ป พ.ศ.2544 3.11 1.03 ปานกลาง 14) พระราชบญญต การพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ป พ.ศ.2560 3.15 1.05 ปานกลาง 15). พระราชบญญตลขสทธ ป พ.ศ.2537 3.14 1.02 ปานกลาง 16) พระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ.2499 3.09 1.04 ปานกลาง 17) พระราชบญญตลทธบตร ป พ.ศ.2522 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2542 3.07 1.03 ปานกลาง 18) พระราชบญญตเครองหมายการคา ป พ.ศ.2534 แกไขเพมเตม พ.ศ.2543 3.09 1.02 ปานกลาง 19) พระราชบญญตการพนน ป พ.ศ.2478 3.13 1.05 ปานกลาง 20) พระราชบญญตการคมครองเดก ป พ.ศ.2546 3.18 1.05 ปานกลาง

รวม 3.14 .91 ปานกลาง

จากตารางท 4.4 พบวาภาพรวมความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) มคาเฉลยเทากบ 3.14 อยในระดบปานกลาง โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 มคาเฉลยเทากบ 3.24 อยในระดบปานกลางรองลงมาเปนเรองพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 แกไขเพมเตม ป พ.ศ.2560 มคาเฉลยเทากบ 3.22 อยในระดบปานกลาง เชนกน สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ ความรเรองพระราชบญญตลทธบตร ป พ.ศ.2522 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2542 มคาเฉลยเทากบ 3.07 อยในระดบปานกลาง

[108]

ตารางท 4.5 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ปจจยดานสงคม

รายละเอยด X S.D. ความหมาย

21) เกดกลมความสมพนธทางออนไลน เชน ครอบครว เพอน คนรจก ตลอดจน อาจารย เพอนรวมหองเรยน

3.97 .88 มาก

22) เกดการพบปะสนทนาออนไลน การใชโทรศพทผาน อนเทอรเนต และ Facebook, Line, Instagram มากขน

4.04 .85 มาก

23) รปแบบการเรยนรเปลยนแปลงไป การเรยนในหองเรยนลดลง การเรยนทาง ออนไลนเพมมากขน

3.84 .82 มาก

24) เกดแอพลเคชนใหมเพมมากขน เชน แอพลเคชนเรยก รถแทกซ (Grab Taxi), แอพลเคชนเคลมประกน (Claim Di)

3.92 .85 มาก

25) ดานบนเทงคนดภาพยนตรและโทรทศนลดลง เพราะหนมาดทางออนไลน มากขน เชน YouTube

4.08 .86 มาก

26) สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานด เชน ท าใหการตดตอสอสาร สะดวกสบาย เปนชองทางการสรางรายได และมคณภาพชวตดขน

4.00 .87 มาก

27) สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานลบ เชน มการหลอกลวง การปลอมเฟซบค การละเมดความเปนสวนตว การโพสตภาพลามกอนาจาร การคายาเสพตด ตลอดจนการเลนพนนออนไลน

4.06 .85 มาก

28). สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานบวก เชน ชวยลดความเหลอมล า ทางสงคม โนตบคคอมพวเตอร และสมารทโฟนมราคาถกลง

3.83 .86 มาก

29) สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานลบ เชน การสงไวรส และสแปม ลงกมลแวร

3.91 .85 มาก

รวม 3.96 .65 มาก

จากตารางท 4.5 พบวาภาพรวมปจจยดานสงคมมคาเฉลยเทากบ 3.96 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ เรองบนเทงคนดภาพยนตรและโทรทศนลดลง เพราะหนมาดทางออนไลนมากขน เชน YouTube มคาเฉลยเทากบ 4.08 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองสอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานลบ เชน มการหลอกลวงการปลอมเฟซบค การละเมดความเปนสวนตว การโพสตภาพลามกอนาจารการคายาเสพตด ตลอดจนการเลนพนนออนไลน มคาเฉลยเทากบ 4.06 อยในระดบมาก เชนกน สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานบวก เชน ชวยลดความเหลอมล าทางสงคม โนตบคคอมพวเตอร และสมารทโฟนมราคาถกลง มคาเฉลยเทากบ 3.83 อยในระดบมาก

[109]

ตารางท 4.6 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ปจจยดานเศรษฐกจ

รายละเอยด X S.D. ความหมาย

30) การจางงานของภาคธรกจบางกลมลดลง เชน ธนาคาร หางสรรพสนคา ราน จ าหนายสนคา

3.78 .84 มาก

31) เกดธรกจประเภทตวแทนทางดานการเงนในการจดซอสนคาทางออนไลน 3.89 .83 มาก

32) เกดธรกจบรการใหมๆ เชน การรบสงสนคาพสดแบบรบดวน เชน Kerry Express ฯลฯ

3.98 .88 มาก

33) การจางงานภาคบรการลดลง เพราะเกดนวตกรรมใหมๆ ขนมาแทนท เชน Fintech

3.79 .84 มาก

34) ระบบการคาการลงทนเปลยนไป มความสะดวกรวดเรว สามารถลงทนได ตลอด 24 ชวโมง

3.88 .84 มาก

35) ระบบการเงนส าหรบซอขายแลกเปลยนมการเปลยนแปลงไป เกดสกลเงน ใหมๆ เชน Bitcoin

3.78 .88 มาก

36) มการลดขนตอนแรงงานการผลตในภาคการผลตดวยการใชระบบอตโนมต และการใชหนยนต

3.79 .85 มาก

37) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนตวผลกดนทกอใหเกดการขยายตว ทางเศรษฐกจ และมการแขงขนกนรนแรงมากขน เชน ระบบพาณชย อเลกทรอนกส (e-Commerce)

3.88 .85 มาก

รวม 3.85 .68 มาก

จากตารางท 4.6 พบวาภาพรวมปจจยดานเศรษฐกจมคาเฉลยเทากบ 3.85 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ เกดธรกจบรการใหมๆ เชน การรบสงสนคาพสดแบบรบดวน เชน Kerry Express ฯลฯ มคาเฉลยเทากบ 3.98 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรอง เกดธรกจประเภทตวแทนทางดานการเงนในการจดซอสนคาทางออนไลนมคาเฉลยเทากบ 3.89 อยในระดบมาก สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ การจางงานของภาคธรกจบางกลมลดลง เชน ธนาคาร หางสรรพสนคา ราน จ าหนายสนคา มคาเฉลยเทากบ 3.78 อยในระดบมาก

[110]

ตารางท 4.7 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ปจจยดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน

รายละเอยด X S.D. ความหมาย

38) พฤตกรรมการเรยนรของเยาวชนเปลยนแปลงไป โดยหนมาศกษาเรยนรจาก อนเทอรเนตและสอสงคมออนไลน เชน Google Facebook Line YouTube เปนเวลานานมากขน

4.12 .83 มาก

39) พฤตกรรมการซอขายสนคาเปลยนไป โดยผซอ และผขาย หนมาใชบรการทาง ออนไลนมากขน

4.06 .80 มาก

40) การท าธรกรรมทางการเงนระหวางผซอและผขายเปลยนไป โดยหนมาใชระบบ การบรการโอนเงน และรบเงนทางออนไลนกนมากขน เชน การช าระเงนดวย พรอมเพย (Prompt Pay) และควอารโคต (Quick Response Code)

4.01 .89 มาก

41) พฤตกรรมการแสดงออกใหเปนทยอมรบของสงคมเปลยนไป โดยมการหนมา ใชการกดไลค การแชร และการโหวตทางออนไลนมากขน

3.98 .87 มาก

42) พฤตกรรมทางสงคมเปลยนจากการพดคยแบบเผชญหนาลดนอยลง และหนมา ใชการสอสารบนแอพพลเคชนบนสมารทโฟน และการสอสารทางออนไลนมาก ขน เชน Facebook, Line

3.95 .88 มาก

43) พฤตกรรมการสอสารทางดานภาษาพดเปลยนไป มการใชภาษาใหมๆ เกดขน และมการสนทนาแบบมองเหนหนากน (Face to Face) รวมถงอวจนะภาษา หรอ ภาษากาย

3.89 .88 มาก

44) พฤตกรรมดานบนเทงเปลยนไป คนดภาพยนตรในโรงหนงลดลง โดยหนมาด ภาพยนตร และวดโอทางออนไลนมาก และนานขน เชน YouTube, Netflix

3.95 .88 มาก

45) เกดพฤตกรรมการใชเทคโนโลยอนเทอรเนต และสอสงคมออนไลนทงในเวลา การท างาน-ในชวงเวลาเรยน และในชวงเวลาอนๆ เชน Facebook Line และ YouTube เปนเวลานานมากขน

4.01 .87 มาก

46) เกดพฤตกรรมหลงไหลการตดเกม และการพนนออนไลนเพมมากขน 3.88 .91 มาก 47) เกดพฤตกรรมการเลยนแบบการแสดงออกและกจกรรมของดารา หรอบคคลท ตนเองชนชอบ และอยากท าตาม ทเรยกวา เนตไอดอล (Net Idol)

3.92 .90 มาก

48) เกดพฤตกรรมการโฆษณาสนคาทางออนไลนเพมมากขน เชน บน Google Facebook Line เนองจากมคาใชจายทถกกวาการโฆษณาบนสอกระแสหลก อยางหนงสอพมพ และวทย โทรทศน

4.00 .89 มาก

รวม 3.98 .70 มาก

จากตารางท 4.7 พบวาภาพรวมปจจยดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน มคาเฉลยเทากบ 3.98 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ พฤตกรรมการเรยนรของเยาวชนเปลยนแปลงไป โดยหนมาศกษาเรยนรจาก อนเทอรเนตและสอสงคมออนไลน เชน Google Facebook Line YouTube เปนเวลานานมากขน มคาเฉลยเทากบ 4.12 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรอง พฤตกรรมการซอขายสนคาเปลยนไป โดยผซอ และผขาย หนมาใชบรการทางออนไลนมากขน มคาเฉลยเทากบ 4.06 อยในระดบมาก สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ เกดพฤตกรรมหลงใหลการตดเกม และการพนนออนไลนเพมมากขน มคาเฉลยเทากบ 3.78 อยในระดบมา

[111]

ตอนท 4.3 จรยธรรมและควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของ ประเทศไทย 4.0

ตารางท 4.8 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ ในบรบทของประเทศ ไทย 4.0

ดาน X S.D. ความหมาย จรยธรรม 3.93 .73 มาก

ความมนคงปลอดภย 3.80 .70 มาก

รวม 3.86 .67 มาก

จากตารางท 4.8 พบวาภาพรวมจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 มคาเฉลยเทากบ 3.86 อยในระดบมาก โดยดานจรยธรรม มคาเฉลยเทากบ 3.93 อยในระดบมาก เชนเดยวกบดานความมนคงปลอดภย มเฉลยเทากบ 3.80 อยในระดบมากเชนกน

ตารางท 4.9 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดานจรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของ ประเทศไทย 4.0

รายละเอยด X S.D. ความหมาย

49) มปญหาเรองการโกหกหลอกลวงทางอนเทอรเนต และทางสอสงคมออนไลนเพม มากขน 4.01 .85

มาก

50) ความมวนยเรยนรในการท างานลดลง 3.83 .82 มาก 51) การเขาถงภาพลามกอนาจาร ความรนแรง และความนากลวมมากเพมขน 3.96 .87 มาก 52) มการกอปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอร เชน การขโมยขอมล และการปลอย ไวรส การโจมตประเภทตางๆ

3.92 .86 มาก

53) มการแสดงการท าลามกอนาจารออนไลนเพมมากขน 3.93 .88 มาก 54) มการละเมดลขสทธภาพ ขอมล และซอฟตแวร ดวยความรเทาไมถงการณมากขน 3.94 .87 มาก 55) มการละเมดความเปนสวนตวเพมมากขน 3.93 .87 มาก 56) มการสงอเมลโฆษณาทไมไดรบเชญ (Spamming) จ านวนมากทงทางอเมล และ ทางสอสงคมออนไลน 3.91 .88

มาก

รวม 3.93 .73 มาก

จากตารางท 4.9 พบวาภาพรวมจรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 มคาเฉลยเทากบ 3.93 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอมปญหาเรองการโกหกหลอกลวงทางอนเทอรเนต และทางสอสงคมออนไลนเพม มากขน มคาเฉลยเทากบ 4.01 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองการเขาถงภาพลามกอนาจาร ความรนแรง และความนากลวมมากเพมขนมคาเฉลยเทากบ 3.96 อยในระดบมากสวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอความมวนยเรยนรในการท างานลดลงมคาเฉลยเทากบ 3.83 อยในระดบมาก

[112]

ตารางท 4.10 : คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดานความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0

รายละเอยด X S.D. ความหมาย 1) รฐ และองคกร ตองเพมความเขมงวดดานนโยบาย ดานความมนคงปลอดภย ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศใหสงขน

3.84 .90 มาก

2) รฐ และองคกรตองเพมงบประมาณดานความปลอดภยมากขน เชน การตดตง โปรแกรมไฟรวอลล และโปรแกรมการตรวจสอบ และปองกนไวรสคอมพวเตอร

3.79 .88 มาก

3) รฐ และองคกรตองจางบคลการดานไอทเพมขน 3.79 .88 มาก 4) เกดอาชญากรรมทางดานการเงนและธนาคารสงขน 3.79 .87 มาก 5) เกดปญหาทางดานอาชญากรรมไซเบอร เชน การเจาะระบบ ขโมยขอมล และ ท าลายขอมล

3.81 .86 มาก

6) มการซอขายสนคาและการดาวนโหลดซอฟตแวรทมลขสทธ 3.79 .86 มาก 7) มการขมข กรรโชก ทางอเมล และสอสงคมออนไลน 3.78 .88 มาก 8) มการน าความลบสวนบคคลและองคกรไปเปดเผยในทางทไมเหมาะสม 3.82 .85 มาก 9) อนเทอรเนตและสอสงคมออนไลน เปนแหลงการกออาชญากรรมทาง คอมพวเตอร เพราะสามารถใชไดทกททกเวลา

3.86 .89 มาก

10) มการแกไขกฎหมาย และเพมโทษมากขน เชน พ.ร.บ คอมพวเตอร ป 2550 แกไขเพมเตม พ.ศ.2560

3.78 .88 มาก

11) มการโจมตดวยไวรสประเภทตางๆ เพอใหไดรหสผาน แลการโจรกรรมขอมล 3.80 .88 มาก รวม 3.80 .70 มาก

จากตารางท 4.10 พบวาภาพรวมดานความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 มคาเฉลยเทากบ 3.80 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คออนเทอรเนตและสอสงคมออนไลน เปนแหลงการกออาชญากรรมทาง คอมพวเตอร เพราะสามารถใชไดทกททกเวลามคาเฉลยเทากบ 3.86 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองรฐ และองคกร ตองเพมความเขมงวดดานนโยบาย ดานความมนคงปลอดภย ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศใหสงขน มคาเฉลยเทากบ 3.84 อยในระดบมากสวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอมการขมข กรรโชก ทางอเมล และสอสงคมออนไลน และ มการแกไขกฎหมาย และเพมโทษมากขน เชน พ.ร.บ คอมพวเตอร ป 2550 แกไขเพมเตม พ.ศ.2560 มคาเฉลยเทากบ 3.78 อยในระดบมา

[113]

ตอนท 4.4 ควำมสมพนธระหวำง ควำมรควำมเขำใจเรองเทคโนโลยสำรสนเทศ ควำมรควำมเขำใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม กบ จรยธรรมและควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0

ตารางท 4.11 : ความสมพนธระหวางปจจยกบจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0

ความรความเขาใจเรองเทคโน

ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ.

สงคม เศรษฐกจ พฤตกรรมการใชคอมพวเตอรฯ

รวมปจจย จรยธรรม ความมนคง ปลอดภย

ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ

1.00

ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ.

.555** 1.00

สงคม .601** .275** 1.00 เศรษฐกจ .557** .297** .709** 1.00

พฤตกรรมการใชคอมพวเตอร

.509** .187** .722** .742** 1.00

รวมปจจย .828** .654** .815** .813** .789** 1.00 จรยธรรม .451** .179** .638** .623** .727** .650** 1.00

ความมนคงปลอดภย .497** .250** .591** .628** .708** .671** .770** 1.00 จรยธรรมและความมนคง .507** .233** .649** .665** .760** .702** .922** .957**

จากตารางท 4.11 พบวา ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขา ใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม มความสมพนธกบ ความมนคงปลอดภยและจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ในทศทางเดยวกน ดวยขนาดความสมพนธเทากบ 0.507 0.233 0.649 0.665 และ 0.760 ตามล าดบ นอกจากนนยงพบวาภาพรวมของทง 5 ปจจยมความสมพนธทางสถตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดวยขนาดความสมพนธเทากบ 0.702 ในทศทางเดยวกน

[114]

ตอนท 4.5 อทธพลทปจจยดำน ควำมรควำมเขำใจเรองเทคโนโลยสำรสนเทศ ควำมรควำมเขำใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม มตอ จรยธรรมและควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0

ตารางท 4.12 : อทธพลทปจจยมตอความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0

Coefficientsa

Unstandardized Coefficients

Standardized Coefficients

t Sig.

B Std. Error Beta คาคงท .503 .091 5.509 .000 ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ .084 .030 .082 2.818 .005 ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. .011 .018 .015 .623 .534 สงคม .117 .033 .113 3.495 .000 เศรษฐกจ .140 .032 .142 4.387 .000 พฤตกรรมการใชคอมพวเตอร .504 .031 .529 16.228 .000 F 317.239** R 0.784 R2 0.615 Std. Error of the Estimate 0.418 Durbin-Watson 1.866

จากตารางท 4.12 พบวา ตวแปรอสระทง 5 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม สามารถอธบายความฝนแปรของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.05 (F = 317.239) ตวแปรอสระทง 5 มความสมพนธกบจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 รอยละ 78.4 และสามารถอธบายการเปลยนแปลงของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดรอยละ 61.5 เมอพจารณาอทธพลพบวาปจจยทมอทธพลตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบนยส าคญ 0.05 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ปจจยทางสงคม ปจจยเศรษฐกจ และพฤตกรรม ดวยขนาดอทธพลเทากบ 0.084 0.117 0.140 และ 0.504

[115]

บทท 5

สรปกำรด ำเนนงำนวจย สรปผลกำรวจย อภปรำยผล ขอเสนอแนะเพอด ำเนนกำร ขอเสนอแนะเพอกำรท ำวจยครงตอไป

5.1 สรปผลกำรด ำเนนงำนวจย ในการด าเนนงานวจยเรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษำ สถำบนอดมศกษำในเขตกรงเทพมหำนคร และปรมณฑล” โดยมล าดบการด าเนนงานวจย ดงน คอ: (1). เขยนแบบเสนอโครงการวจยส าหรบบคลากรภายใน (FM วจ.-01), (2).การตดตอหาผทรงคณวฒมาเปนทปรกษาในการท าวจย (3).จดเตรยมรวบรวมเนอหารายละเอยดของปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศจากหองสมดและการศกษาคนควาขอมลเพมเตมจากสอตางๆ เชน อนเทอรเนต และสอสงคมออนไลน (4).สอบถามผมประสบการณการท าวจย (5).เขารบการฝกอบรมเพมเตมในการท าวจย (6).ตดตอส านกวจยของมหาวทยาลยศรปทม เพอน ารายละเอยดขอมลตางๆ มาบรณาการประกอบการศกษา การตงค าถามวจย การเขยนเสนอโครงการวจย และการวเคราะหถงขอดขอเสย และสรปผลการวจยและเขยนรายงาน (6).การจดท าแบบสอบถามวจย และเสนอใหผทรงคณวฒท าการตรวจประเมน (7). แจกแบบสอบถามวจยไปยงสถาบนการศกษาในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล (8).เกบแบบสอบถามทไดน าไปแจกไวตามสถาบนและมหาวทยาลย (9).น าขอมลทไดจาการตอบแบบสอบถามมาท าการสรปผลวเคราะห และอภปรายผล งานวจยน เปนการวจยเพอใหทราบถงปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยมประชากรกลมตวอยาง คอ ผบรหาร คณาจารย พนกงาน นกศกษา จากสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑลรวม 61 สถาบน โดยแบงกลมมหาวทยาลยออกตามลกษณะของมหาวทยาลย ไดแก (1). มหาวทยาลยของรฐบาล (จ ากดจ านวนรบ) (2). มหาวทยาลยราชภฎ (3). มหาวทยาลยราชมงคล และ (4). มหาวทยาลยเอกชน บคลากรทงสน 38,591 คน และนกศกษารวมทงสน 696,796 คน ใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอนโดยการจ าแนกมหาวทยาลยออกเปน 4 กลม ตามลกษณะของมหาวทยาลยไดแก มหาวทยาลยของรฐบาล (จ ากดจ านวนรบ) มหาวทยาลยราชภฎ มหาวทยาลยราชมงคล และ มหาวทยาลยเอกชน แลวใชวธการสมตวอยางแบบชนภมก าหนดจ านวน 10 สถาบน การจ าแนกกลมเหลาน เพอวดปจจยทมผลกระทบ คอ (1).เพอศกษาการละเมดจรยธรรมและภยคกคามความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: ของสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล (2). เพอก าหนดประเภทของการละเมดจรยธรรม และภยคกคามทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ (3). เพอแสวงหาแนวทางปองกนและการแกไขปญหาเกยวกบการละเมดจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และท าการแจกแบบสอบถามหรอแบบส ารวจ ตงเกณฑเปาหมายเอาไวจ านวน 1,000 ชด และไดท าการแจกไป 1,200 ชด โดยตงเปาในการจดเกบขอมลใหได 70% ขนไปและสามารถเกบรวบรวมไดทงหมดจ านวน 1,004 ชด กรอบ

[116]

แนวคดในการท าวจยครงน ไดก าหนดขนาดตวอยางของจ านวนบคลากรทจะใชในการเกบรวบรวมขอมลจากจ านวนประชากรใน 10 สถาบน ดวยการก าหนดขนาดของทอมสน (Thompson, S.K.2002) ในสวนของสถตเชงพรรณา ไดแกจ านวนรอยละ คาเฉลยเลขคณต ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของแตมเฉลยทไดจากการท าแบบสอบถามเจตคตของผบรหาร คณาจารย เจาหนาท นกศกษา และสถตเชงอนมาน การวเคราะหถดถอยพหคณ (Multiple Regressions Analysis) ศกษาปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ วตถประสงคในการท าวจยครงน เพอศกษาการละเมดจรยธรรมและภยคกคามความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: ของสถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล, เพอก าหนดประเภทของการละเมดจรยธรรม และภยคกคามทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และเพอแสวงหาแนวทางปองกนและการแกไขปญหาเกยวกบการละเมดจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ การศกษาวเคราะหวจยน เปนลกษณะการวจยเชงส ารวจ และสถตเชงอนมาย มการแบงแบบสอบถามออกเปน 4 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลเกยวกบสถานภาพทวไปของผบรหาร คณาจารย บคลากร พนกงาน และนกศกษา ตอนท 2 ปจจยทมผลกระทบดานความรทางเทคโนโลยสารสนเทศ, พระราชบญญต (พ.ร.บ.) ตางๆ, ดานสงคม, ดานเศรษฐกจ, ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และสอสงคมออนไลน โดยยดระดบความรความเขาใจ และใหผตอบแบบส ารวจใหระดบคาคะแนน ตงแต 1 ถง 5 ตอนท 3 ปจจยทมผลกระทบดานจรยธรรม และความมนคงปลอดภย โดยยดระดบความคดเหน และตอนท 4 ความคดเหน และขอเสนอแนะเกยวกบปจจยทมผลกระทบตอการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ 5.2 สรปผลกำรวจย จากการส ารวจกลมประชากรตวอยางของงานวจยครงน มผตอบแบบส ารวจระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร จนถงระดบปรญญาเอก โดยพบวา กลมตวอยางทใชในการศกษาเปนเพศชายรอยละ 48.80 เพศหญงรอยละ 44.50 จะเหนไดวาจ านวนผตอบแบบสอบถามเปนเพศชายมากกวาเพศหญงและไมระบเพศรอยละ 6.70 สวนใหญมอาย 20 – 25 ป ซงเปนเยาวชนคนรนใหม คดเปนรอยละ 61.40 รองลงมาเปน อายต ากวา 20 ป คดเปนรอยละ 20.40 กลมตวอยางทใชในการศกษาสวนใหญจบการศกษาสงสดระดบปรญญาตรคดเปนรอยละ 68.80 และต ากวาปรญญาตรคดเปนรอยละ 19.10 กลมตวอยางสวนมากมประสบการณในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ อยในระดบมากและระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 34.70 และ 33.80 ตามล าดบ

ตอมาเมอกลาวถงภาพรวมในการศกษาครงนจ าแนกปจจยออกเปน 5 ดาน ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) ดานสงคม ดานเศรษฐกจและ ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และสอสงคมออนไลน ขอน าเสนอผลการวเคราะหในรปคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ทงในภาพรวม รายดาน และรายขอ แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ภาพรวมปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคง

[117]

ปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: พบวาภาพรวมปจจยทง 5 ดาน มคาเฉลยเทากบ 3.72 อยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยสงทสดใน 5 ดานน คอ ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน มคาเฉลยเทากบ 3.98 อยในระดบมาก ซงแสดงใหเหนวา ผตอบแบบสอบถามคนไทยสวนใหญมพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลนกนมาก สอดคลองกบ WP ไดรายงานในเวบไซต www.brandbuffet.in.th วา ประเทศไทยมประชากร 69.11 ลานคน (53% อยในเขตเมอง) แบงเปนประชากรผหญง 51.3% – ผชาย 48.7% มผใชงานอนเทอรเนต 57 ลานคน ผใชงาน Social Media มากถง 51 ลานคน ผใชงานโทรศพทมอถอ สงถง 93.61 ลานเลขหมาย มากกวาจ านวนประชากรทงประเทศในจ านวนผใชงานอนเทอรเนตทงหมด มผใช Social Media เปนประจ าผาน Smart Device 46 ลานคน “คนไทย” ใชเวลาเขาอนเทอรเนตตอวนมากทสดในโลก – กรงเทพฯ ยงคงครองแชมปเมองทมผใช Facebook มากสดในโลก แสดงใหเหนชดเจนวาปจจบน “ประเทศไทย” เปนประเทศทใชเวลาตอวนอยกบอนเทอรเนตมากทสดในโลก (รวมทกอปกรณ) โดยเฉลยอยท 9 ชวโมง 38 นาทตอวน และถาวดเฉพาะการใชงานอนเทอรเนตบนสมารทโฟน “ไทย” ยงคงเปนประเทศทใชเวลาทองเนตตอวนมากทสดในโลกเชนกน โดยเฉลยอยท 4 ชวโมง 56 นาท สวนรองลงมาเปนดานสงคม มคาเฉลยเทากบ 3.96 อยในระดบมาก เชนกน สวนดานทมคาเฉลยต าทสด คอ ดานความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) มคาเฉลยเทากบ 3.14 อยในระดบปานกลาง ซงในประเดนทายนจะเหนวา ประชากรกลมตวอยาง มการใชสอสงคมออนไลนกนอยางมากมายกวางขวาง เพราะคาเฉลยอยในระดบมาก และนอกจากน มขอสงเกตวา ประชากรกลมตวอยางยงไมคอยมความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ.คอมพวเตอร และ พ.ร.บ. อนๆ มคาเฉลยต า ซงมความจ าเปนอยางมากตอการด ารงชวตในยคดจทล ดวยขอมลวจยตรงนเอง จงมความจ าเปนทสถาบนการศกษาทงภาครฐและเอกชน ควรรณรงคสงเสรมและใหความรแกประชาชนเกยวกบพระราชบญญตตางๆ โดยเฉพาะพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 และปรบปรงป พ.ศ.2560 ส าหรบการส ารวจเกยวกบความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศพบวาภาพรวมความรความเขาใจดานเทคโนโลย มคาเฉลยเทากบ 3.72 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ ความรเรองเวบเครอขายสงคมออนไลน เชน Facebook Line Twitter YouTube Instagram มคาเฉลยเทากบ 3.99 อยในระดบมาก ตรงกบ Narongyod Mahittivanicha, The Flight 19 Agency ไดรายงานในเวบ ETDA Thailand และเวบ www.twfdigital.com วา คนไทยใช YouTube, Line, Facebook เปน Top 3 Social/Chat platform โดยใช Youtube ใชเปดดไฟลวดโอตางๆ มากทสด รองลงมาเปนเรองความรเรองการจดเกบขอมล เชน การสรางโฟลเดอร (Folder) การจดการแฟมขอมล (File) การส ารองขอมล (Backup) มคาเฉลยเทากบ 3.86 อยในระดบมาก เชนกน สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ ความรเรองขอมล เชน การจดการขอมล และฐานขอมล (Database) มคาเฉลยเทากบ 3.50 อยในระดบมาก แตเมอเปรยบเทยบกบความรเรองอนๆ เกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ เชน เรองฮารดแวร ซอฟตแวร เครอขายคอมพวเตอร ความรเรองการจดการขอมล และฐานขอมลยงต ากวาดานอนๆ

ในขนตอนตอมาเปนความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) พบวาภาพรวมความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) มคาเฉลยเทากบ 3.14 อยในระดบปานกลาง โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบ

[118]

คอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 มคาเฉลยเทากบ 3.24 อยในระดบปานกลางรองลงมาเปนเรองพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 แกไขเพมเตม ป พ.ศ.2560 มคาเฉลยเทากบ 3.22 อยในระดบปานกลาง เชนกน สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ ความรเรองพระราชบญญตลทธบตร ป พ.ศ.2522 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2542 มคาเฉลยเทากบ 3.07 อยในระดบปานกลาง ในประเดนน จะเหนวา เมอกลาวถงพระราชบญญตทงหลาย นกศกษาและประชาชนทวไป พอรเรองเกยวกบพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอรมากกวา พระราชบญญตดานอนๆ ซงในทนจะเหนไดวา นกศกษา และประชาชนทวไปมความรเกยวกบเรองสทธบตรนอยมาก ซงควรจะมการใหความรในดานนใหมากขน เพราะจะชวยสงเสรมใหคนมการจดสทธบตรกนมากขน ซงจะตรงกบนโยบายของรฐบาลทตองการยกระดบรายไดของประชากรไทยใหสงขนทเรยกเรยกวา นโยบายประเทศไทย 4.0 (Thailand 4.0)

ตอมาเปนคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ปจจยดานสงคมพบวา ภาพรวมปจจยดานสงคมมคาเฉลยเทากบ 3.96 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ เรองบนเทงคนดภาพยนตรและโทรทศนลดลง เพราะหนมาดทางออนไลนมากขน เชน YouTube มคาเฉลยเทากบ 4.08 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองสอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานลบ เชน มการหลอกลวงการปลอมเฟซบค การละเมดความเปนสวนตว การโพสตภาพลามกอนาจารการคายาเสพตด ตลอดจนการเลนพนนออนไลน มคาเฉลยเทากบ 4.06 อยในระดบมาก เชนกน สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานบวก เชน ชวยลดความเหลอมล าทางสงคม การมโนตบค คอมพวเตอร และสมารทโฟนมราคาถกลง มคาเฉลยเทากบ 3.83 อยในระดบมาก ในกรณน ชใหเหนวา คนไทย มนสยชอบเรองความบนเทงสนกสนาน โดยเบนความสนใจมาดวดโอออนไลนผาน YouTube กนมากขน ในขณะเดยวกนการชมภาพยนตรและการบนเทงทางโทรทศนลดนอยลง อนนกจะเปนประโยชนส าหรบภาคธรกจและเอกชน แมกระทงหนวยงานของรฐบาลเอง ควรใชชองทางการสอสารตางๆ ไปยงคนไทยทวประเทศผานชองทางสอสงคมออนไลนอยาง YouTube ใหมากขน

ส าหรบ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ปจจยดานเศรษฐกจ พบวา ภาพรวมปจจยดานเศรษฐกจมคาเฉลยเทากบ 3.85 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ เกดธรกจบรการใหมๆ เชน การรบสงสนคาพสดแบบรบดวน เชน Kerry Express ฯลฯ มคาเฉลยเทากบ 3.98 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรอง เกดธรกจประเภทตวแทนทางดานการเงนในการจดซอสนคาทางออนไลนมคาเฉลยเทากบ 3.89 อยในระดบมาก สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ การจางงานของภาคธรกจบางกลมลดลง เชน ธนาคาร หางสรรพสนคา ราน จ าหนายสนคา มคาเฉลยเทากบ 3.78 อยในระดบมาก ในประเดนน มองวา ธรกจพาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce) มการเจรญเตบโตอยางมาก สงเกตไดจากธรกจดานโลจสตกส (logistic) อยาง Kerry Express เตบโตรวดเรวมาก

สวนคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ปจจยดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน พบวาภาพรวมปจจยดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน มคาเฉลยเทากบ 3.98 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอ พฤตกรรมการเรยนรของเยาวชนเปลยนแปลงไป โดยหนมาศกษาเรยนรจาก อนเทอรเนตและสอสงคมออนไลนมากขน

[119]

เปนล าดบ เชน Google Facebook Line YouTube เปนเวลานานมากขน มคาเฉลยเทากบ 4.12 อยในระดบมาก รองลงมาเปนเรอง พฤตกรรมการซอขายสนคาเปลยนไป โดยผซอ และผขาย หนมาใชบรการทางออนไลนมากขน มคาเฉลยเทากบ 4.06 อยในระดบมาก สวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอ เกดพฤตกรรมหลงใหลการตดเกม และการพนนออนไลนเพมมากขน มคาเฉลยเทากบ 3.78 อยในระดบมากคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศ ไทย 4.0 พบวา ภาพรวมจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 มคาเฉลยเทากบ 3.86 อยในระดบมาก โดยดานจรยธรรม มคาเฉลยเทากบ 3.93 อยในระดบมาก เชนเดยวกบดานความมนคงปลอดภย มเฉลยเทากบ 3.80 อยในระดบมากเชนกน ในประเดนน เหนวา นกศกษาและประชาชนทวไป ยงมความรความเขาใจเกยวกบความมนคงปลอดภยนอย ไมวาจะเปนการตงรหสผาน การปองกนความปลอดภยตางๆ ของขอมล เชน การใชซอฟตแวรปองกนความปลอดภยจากไวรส และจากการโจมตจากแฮกเกอร คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดานจรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 พบวาภาพรวมจรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 มคาเฉลยเทากบ 3.93 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอมปญหาเรองการโกหกหลอกลวงทางอนเทอรเนต และทางสอสงคมออนไลนเพม มากขน มคาเฉลยเทากบ 4.01 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองการเขาถงภาพลามกอนาจาร ความรนแรง และความนากลวมมากเพมขนมคาเฉลยเทากบ 3.96 อยในระดบมากสวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอความมวนยเรยนรในการท างานลดลงมคาเฉลยเทากบ 3.83 อยในระดบมาก ประเดนน ชใหเหนวา ปจจบนภยคกคามทางอนเทอรเนต และสอสงคมออนไลนมมากขนตามล าดบ คาเฉลยนท าใหเปนทนาสงเกตวา คนรบรขาวสารการหลอกลวงทางอนเทอรเนตและสอสงคมออนไลนอยางตอเนองสม าเสมอ

คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดานความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 พบวาภาพรวมดานความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 มคาเฉลยเทากบ 3.80 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คออนเทอรเนตและสอสงคมออนไลน เปนแหลงการกออาชญากรรมทางคอมพวเตอร เพราะสามารถใชไดทกททกเวลามคาเฉลยเทากบ 3.86 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองรฐ และองคกร ตองเพมความเขมงวดดานนโยบาย ดานความมนคงปลอดภย ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศใหสงขน มคาเฉลยเทากบ 3.84 อยในระดบมากสวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอมการขมข กรรโชก ทางอเมล และสอสงคมออนไลน และ มการแกไขกฎหมาย และเพมโทษมากขน เชน พ.ร.บ คอมพวเตอร ป 2550 แกไขเพมเตม พ.ศ.2560 มคาเฉลยเทากบ 3.78 อยในระดบมาก ความสมพนธระหวางความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม กบ จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 พบวา ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม มความสมพนธกบ ความมนคงปลอดภยและ

[120]

จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ในทศทางเดยวกน ดวยขนาดความสมพนธเทากบ 0.507 0.233 0.649 0.665 และ 0.760 ตามล าดบ นอกจากนนยงพบวาภาพรวมของทง 5 ปจจยมความสมพนธทางสถตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดวยขนาดความสมพนธเทากบ 0.702 ในทศทางเดยวกน

อทธพลทปจจยดานความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม มตอ จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 พบวา ตวแปรอสระทง 5 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม สามารถอธบายความฝนแปรของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.05 (F = 317.239) ตวแปรอสระทง 5 มความสมพนธกบจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 รอยละ 78.4 และสามารถอธบายการเปลยนแปลงของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดรอยละ 61.5 เมอพจารณาอทธพลพบวาปจจยทมอทธพลตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบนยส าคญ 0.05 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ปจจยทางสงคม ปจจยเศรษฐกจ และพฤตกรรม ดวยขนาดอทธพลเทากบ 0.084 0.117 0.140 และ 0.504

5.3 กำรอภปรำยผล จากขอมลตารางเรอง อทธพลทปจจยมตอความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 พบวา ตวแปรอสระทง 5 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร สามารถอธบายความผนแปรของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.05 (F = 317.239) ตวแปรอสระทง 5 มความสมพนธกบจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 รอยละ 78.4 และสามารถอธบายการเปลยนแปลงของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดรอยละ 61.5 เมอพจารณาอทธพลพบวา ปจจยทมอทธพลตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบนยส าคญ 0.05 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ปจจยทางสงคม ปจจยเศรษฐกจ และพฤตกรรม ดวยขนาดอทธพลเทากบ 0.084 0.117 0.140 และ 0.504 วเคราะหในประเดนน จะเหนไดวา ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร มคาเฉลยต ากวา

[121]

0.05 แสดงวา มอทธพล สอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงเอาไววา ปจจบนปญหาและการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมความรนแรงมากขน และสอดคลองกบงานวจยของ สพชญา อาชวรดา ทสรปผลการวจยประเดนหนงวา ระดบการรกษาความมนคงปลอดภย นอกจากจะขนอยกบการรบรถงภยคกคาม และพฤตกรรมการใชระบบสารสนเทศในองคกร ตามทฤษฎพฤตกรรมตามแผนแลว ยงขนอยกบปจจยดานความรความเขาใจในความปลอดภยของระบบสารสนเทศ การฝกอบรมและการใหความร และการตระหนกถงความปลอดภย สวนปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางเทคโนโลยสารสนเทศ ตามงานวจยเรองน คอ ผบรหาร คณาจารย บคลากร พนกงาน และนกศกษา ยงมความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศไมมากนก รวมถงไดรบทราบพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลนมการละเมดจรยธรรมทางเทคโนโลยสารสนเทศของบคคลทวไปในสงคม ซงไดสรางผลกระทบตอสงคม และเศรษฐกจของประเทศชาตโดยรวม นอกจากน เมอดตามค าถามวจยในขอท 1 ทถามวา อะไรคอปจจย-ปญหาการละเมดจรยธรรม และภยคกคามความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบน สามารถตอบไดวา การขาดความรความเขาใจเกยวเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) ตางๆ หรอคนไมไดใหความส าคญเกยวกบพระราชบญญต โดยเฉพาะพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดทางคอมพวเตอร รวมถงพระราชบญญตลขสทธ และสทธบตรดวย ในประเดนตอมา ค าถามวจยขอท 2 และสมมตฐานการวจย ขอ 2 ประเภทของการละเมดจรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมกประเภทอะไรบาง ตอบไดวาม 7 ประเภท ไดแก (1) การใชงานคอมพวเตอรอยางขาดความรบผดชอบ รวมไปถง การโพสตภาพลามกอนาจาร การสรางความรนแรงในลกษณะตางๆ (2) การละเมดความเปนสวนตวของผอน (3) การขโมยอตลกษณ การหลอกลวงทางอนเทอรเนต (4) การเจาะระบบ (5) การใชไวรสโจมต (6) การละเมดลขสทธ (7) การสงอเมลทไมไดรบเชญ (Spamming) รบกวนสรางความร าคาญใหกบผอน และจากการวจยพบวา ภาพรวมจรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 มคาเฉลยเทากบ 3.93 อยในระดบมาก โดยเรองทมคาเฉลยสงทสดในดานน คอมปญหาเรองการโกหกหลอกลวงทางอนเทอรเนต และทางสอสงคมออนไลนเพมมากขน มคาเฉลยเทากบ 4.01 อยในระดบมากรองลงมาเปนเรองการเขาถงภาพลามกอนาจาร ความรนแรง และความนากลวมมากเพมขนมคาเฉลยเทากบ 3.96 อยในระดบมากสวนเรองทมคาเฉลยต าทสด คอความมวนยเรยนรในการท างานลดลงมคาเฉลยเทากบ 3.83 อยในระดบมาก ในประเดนน จะเหนไดวา ปจจบนการโกหกหลอกลวงทางอนเทอรเนต และทางสอสงคมออนไลนเพมมากขนเปนล าดบ สอดคลองกบรายงานของ ฟอรตเนต ผน าระดบโลกดานโซลชนการรกษาความปลอดภยแบบไซเบอรแบบบรณาการและแบบอตโนมตเผยถงแนวโนมภยคกคามในป 2019 รวบรวมโดยทมงานฟอรตเนต แลบส (FortiGuard Labs) ซงการคาดการณเหลานแสดงใหเหนถงวธการและเทคนคทนกวจยคาดวาจะเกดขนในอนาคตอนใกลน ทอาชญกรไซเบอรนยมใช 1 ในนน คอ การใชกลยทธการหลอกลวงขนสง: องคกรควรรวมเทคนคการหลอกลวงทงหลายเขากบกลยทธดานความปลอดภยขององคกรเพอให

[122]

ใหไดเครอขายทสรางขนจากขอมลทเปนเทจ ซงจะบงคบใหผประสงครายตรวจสอบขอมลดานภยคกคามอจฉรยะ (Threat Intelligence) ของตนตลอดเวลา จะใชเวลาและทรพยากรในการตรวจหาขอมลทผดพลาดไมเปนความจรง (False Positive) มากขน และจะตรวจสอบวา ทรพยากรเครอขายทตนเหนนนถกตองมจรง ในประเดนสดทายของสมมตฐานการวจยในขอ 3 ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมทวไป และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ไดแก (1) ความรเกยวกบคอมพวเตอร (2) ความรเกยวกบพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดทางคอมพวเตอร และกฎหมายทเกยวของอนๆ (3) ปจจยทางสงคม (4) ปจจยทางดานเศรษฐกจ (5) ปจจยทางดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร จากการวจยพบวา ปจจยดาน ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม มตอ จรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 พบวา ตวแปรอสระทง 5 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. สงคม เศรษฐกจ และพฤตกรรม สามารถอธบายความฝนแปรของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.05 (F = 317.239) ตวแปรอสระทง 5 มความสมพนธกบจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 รอยละ 78.4 และสามารถอธบายการเปลยนแปลงของจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 ไดรอยละ 61.5 เมอพจารณาอทธพลพบวาปจจยทมอทธพลตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบนยส าคญ 0.05 ไดแก ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ ปจจยทางสงคม ปจจยเศรษฐกจ และพฤตกรรม ดวยขนาดอทธพลเทากบ 0.084 0.117 0.140 และ 0.504 ประเดนนสอดคลองกบงานวจยเรอง เปดวจย Cyberbullying เยาวชนไทยกบความเสยงยค 4.0 เกยวกบพฤตกรรมเสยง โดย รศ.นพ.ชาญวทยย าวา การใชงานอนเทอรเนตอยางปลอดภยมผลสมพนธกบความเสยงทจะถกกลนแกลงบนโลกออนไลนอยางมาก การเปดเผยขอมลสวนตวมากยงเปนความเสยง ทงการรบคนอนทไมรจกมาเปนเพอน การแชตหรอการออกไปพบคนแปลกหนา ใชรปจรงเปนรปโปรไฟล การไมตงคาความเปนสวนตวในการใชงาน การปลอยใหผอนรรหสการใชงาน รวมถงไม Logout ออกจากระบบ เมอใชงานเสรจหรอใหผอนยมใชโทรศพท “การแกปญหาอยางยงยนจะตองมองไปถงตนตอของปญหา นนคอการสรางวฒนธรรมการใชอนเทอรเนตอยางปลอดภยและสรางสรรค ซงจ าเปนตองอาศยความรวมมอระหวางภาครฐเอกชน และประชาคม ในการรวมกนแกปญหาและปลกฝงวฒนธรรมน” สวนนายพเชษฐ ดรงคเวโรจน รฐมนตรวาการกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม (ดอ) กลาววา ผลกระทบจากการใชอนเทอรเนตในกลมเดกและเยาวชน เรมเหนปญหาไดชดขน จงไดบรการใหค าปรกษาผาน “Stop Bullying Chat Line” ทงจะประสานกบกองบงคบการปราบปรามการกระท าความผดเกยวกบอาชญากรรมทางเทคโนโลย (ปอท.) เพอใหเขามาใหค าปรกษาเบองตนทางเทคนคส าหรบการสงตอกรณทมการกลนแกลงรงแกในโลกออนไลน ในชวงเวลา 16.00-22.00 น. ของทกวน รวมถงจดกจกรรมอบรมการใชอนเทอรเนตอยางปลอดภยผานศนยดจทลชมชนดวย

[123]

5.4 ขอเสนอแนะเพอด ำเนนกำร 1. การด าเนนการวจยเรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษำสถำบนอดมศกษำในเขตกรงเทพมหำนคร และปรมณฑล” ตามทไดท าการสรปผลแลว จะเหนไดวา มหลายประเดนทนาสนใจ เชน ผตอบแบบสอบถามมพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน มคาเฉลยเทากบ 3.98 อยในระดบมาก แตมความรความเขาใจเกยวพระราชบญญต (พ.ร.บ.) มคาเฉลยเทากบ 3.14 ในระดบปานกลาง ซงขอน สถาบนการศกษาตางๆ ควรใหความส าคญและใหสนใจในการปรบปรงหลกสตร หรอเสนอแนะใหอาจารยผสอนเพมความรในสวนทเกยวของกบพระราชบญญตใสเขาในชวโมงการสอน เชน พระราชบญญตสทธบตร ป พ.ศ.2522 แกไขเพมเตม พ.ศ.2542, พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร, พระราชบญญตวาดวยธรกรรรมอเลกทรอนกส เปนตน 2.นอกจากน ปจจยทมอทธพลตอความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จะเหนไดวา ความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ มคาเฉลยต ากวา 0.05 แสดงใหเหนวา พฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และสอสงคมออนไลน มผใชเปนจ านวนมาก แตขาดความรความเขาใจทด ซงจะสงผลกระทบตอสงคม เชน การละเมดความเปนสวนตว หรอโพสตเรองทไมเหมาะสมลงไป เชน ภาพลามกอนาจาร, การคายาเสพตด, การสรางความรนแรงดวยการท ารายรางกายผอน, หรอแมกระทงการใสขอมลเทจลงไป โดยไมรวา เปนสงทผดกฎหมาย เปนตน 3. ในประเดนตอมา ขอเสนอแนะใหขอมลเพมเตมเรองความรความเขาใจเรองเทคโนโลย สารสนเทศ จะเหนไดวา ผตอบแบบสอบถามมความรเรองเวบเครอขายสงคมออนไลน เชน Facebook, Line, Twitter, YouTube และ Instagram มคาเฉลยเทากบ 3.99 อยในระดบมาก แตมความรเรองขอมล เชน การจดการขอมล และฐานขอมล (Database) มคาเฉลย 3.50 อยในระดบมาก แตครนเปรยบเทยบกบดานอนๆ เชน ความรเรองอปกรณฮารดแวร หนวยประมวลผลกลาง หนวยบยทกขอมลไดแก ฮารดดสก และซอฟตแวร เชน Windows, MS-Office จะเหนไดวา ต ากวาเรองอนๆ ขอน ชใหเหนวา สถาบนการศกษาควรเพมพนความรในเรองนใสเขาไป 5.5 ขอเสนอแนะเพอกำรท ำวจยครงตอไป 1. งานวจยน เปนการวจยเรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรม และควำมมนคงปลอดภยทำงดำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษำสถำบนอดมศกษำในเขตกรงเทพมหำนคร และปรมณฑล” ดงนน จะเหนไดวา ขอบเขตของการท าวจย จ ากดอยภายในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑลเทานน หากมโอกาสท าในครงตอไป อาจท าครอบคมถงภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคตะวนออก และภาคใต หรออาจท าครอบคมทงประเทศกเปนได ซงผลสรปการวจยจะไดรบในอกลกษณะหนงทแตกตางกนออกไป 2. การวจยในครงน ไดท าการสมตวอยางมหาวทยาลยจากแตละกลมโดยการสมตวอยางจาก

[124]

10 สถาบน ดวยวธการสมอยางงายคอวธจบฉลาก ซงมหาวทยาลยในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑลมจ านวนมากถง 61 สถาบน จงไมอาจสามารถเกบขอมลไดหมดทกสถาบน 3. การท าวจยครงน ยงไมไดเนนไปทการแสวงหาแนวทางในการแกไขปญหาผลกระทบตอ จรยธรรม และความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ หากมโอกาสไดท าครงตอไป อาจจะไดท าในสวนน ซงจะท าใหงานวจยมความสมบรณมากขน 4. ขอสงเกตอกอยางหนงในการเกบขอมล คอ มบางมหาวทยาลยใหความรวมมอในการตอบ แบบสอบถามดมาก แตมบางมหาวทยาไมคอยจะใหความรวมมอ และมขนตอนยงยากมาก หรอบางครงเขาอาจจคดวา มหาวทยาลยอนจะเขาไปรความลบของเขาและน ามาเปดเผย ซงตามความเปนจรงแลวในแบบสอบถามวจยนนกไดระบวา ขอมลทไดรบมาจะน ามาใชเพอเปนประโยชนทางวชาการเทานน และจะไมกระทบตอตวทานแตประการใด 5. ในการศกษาวจยครงนจ าแนกปจจยออกเปน 5 ดาน ไดแก ความรความเขาใจเรอง เทคโนโลยสารสนเทศ ความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) ดานสงคม ดานเศรษฐกจและ ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และสอสงคมออนไลน ในการท าวจยครงตอไป อาจเพมปจจยในดานอนๆ เขามา เชน ดานการเมอง เพราะปจจบนมนกการเมองจ านวนมาก ใชสอสงคมออนไลนเขามาชวยในการหาเสยง และท าใหไดรบชยชนะ เชน นายบารค โอบามา ประธานาธบดสหรฐอเมรกา เปนตน

[125]

บรรณำนกรม

[126]

บรรณำนกรม กนกวรรณ ตาลเสยน. 2560. “ความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ” สบคน เมอวนท 29

พฤษภาคม 2560, จาก https://sites.google.com/site/kanokwant551/prawati- swn-taw คกฤทธ ปราโมช, ม.ร.ว. 2562. “ความหมายของจรยธรรม”. สบคน เมอวนท 31 มนาคม 2562,

จาก www.baanjomyut.com ชนนทร นาทะพนธ. 2555. “การศกษาดชนความสขมวลรวมในประเทศไทย ทางดานเทคโนโลย สารสนเทศ” วำรสำรศรปทมปรทศน ฉบบวทยำศำสตรและเทคโนโลย ปท 4, ฉบบท 1 :29. ชาญวทย พรนภดล, (2561). “เปดวจย Cyberbullying เยาวชนไทยกบความเสยงยค 4.0”

หนงสอพมพประชำชำตธรกจ: 21. ณมน จรงสวรรณ. 2561. “การวเคราะหผลกระทบทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกบนก สอสารมวลชนอเลกทรอนกส” สบคน เมอวนท 17 มกราคม 2561, จาก https://www.tci- thaijo.org/index.php/abc/article/view/.../44951 ณฐนนท ศรเจรญ. 2558. “รปแบบการสอสารเพอการรเทาทนสอและสารสนเทศจากสออนเทอรเนตของ

เยาวชนไทย.” วำรสำรศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศำสตรและสงคมศำตร ปท 15, ฉบบท 1 : 52-53.

ธนกร มหนกอง. 2556. “ตวแบบการจดหารการบกรกเชงเวลาจรงแบบปรบตวในการรกษาความ มนคงปลอดภยไซเบอรบนพนฐานของสถาปตยกรรมความรดานความมนคงปลอดภยไซ เบอร” วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรปทม. ธรนทร เกตวชต. 2557. “การพฒนาระบบแลกเปลยนสารสนเทศทางการแพทยในระบบสงตอผปวย”

วำรสำรศรปทมปรทศน ฉบบวทยำศำสตรและเทคโนโลย ปท 6, ฉบบท 1: 74-75. นภา ศรไพโรจน. 2561. “ความรเบองตนเกยวกบการวจย” สบคน เมอวนท 15 มกราคม 2561,

จาก http://mcpswis.mcp.ac.th. ประจต ลมสายพรหม. 2557. “ตวแบบการวเคราะหความมนคงปลอดภยและวชวลไลเซชนของความ มนคงปลอดภยในเครอขายสงคมออนไลน โดยใชเทคนคเหมองขอมลและโครงขายกราฟ” วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศร ปทม.

[127]

ประชาชาตธรกจ. 2558. “อาชญากรไซเบอรจองถลมภาครฐ สถต 5 เดอนแรกพง-แชรขอมลใน" โซเชยล"สดเสยง” สบคน เมอวนท 30 มถนายน 2560, จาก www.prachachat.net/news

ประสงค ประณตพลกรง. 2558. “ความมนคงปลอดภยทางไซเบอร (Cyber Security)” เอกสาร ประกอบการบรรยาย บณฑตวทยาลย คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม. (มถนายน 2558): 43.

ปรานอม หยวกทอง. 2562. “ผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศ” สบคน เมอวนท 7 เมษายน 2562, จาก https://sites.google.com/site/kroonom/phlk-ra-thb-khxng- thekhnoloyi-sarsnthes

พงศสข หรญพฤกษ. 2560. “TREND IT 2018 Live สดทนท ทมเรองกบหนยแบไต” Teck Talk #9 คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม, วนท 8 พฤศจกายน 2560. พระราชวรมน (ประยทธ ปยตโต). 2562. “ความหมายของจรยธรรม”. สบคน เมอวนท 31 มนาคม 2562, จาก www.baanjomyut.com พชญาณ ภตระกล. 2561. “การเปดเผยตนเองในเครอขายสงคมออนไลน: แนวทางการศกษา ปจจยทม

อทธพล และผลกระทบ” วำรสำรพฤตกรรมศำสตรเพอกำรพฒนำ สบคน เมอวนท 15 มกราคม 2561, จาก http://bsris.swu.ac.th/jbsd/592/1.pdf

โพสตทเดย. 2560 : B/1. เพลโต. 2560.“แนวคด หลกการ ทฤษฏทางคณธรรมจรยธรรม” สบคน เมอวนท 13 กรกฎาคม 2560, จาก http://www.baanjomyut.com/library ภาณพงษ วงษรอด, บรรณาธการ. 2560. “โจรไซเบอรอาศยชองโหว DDoS และ POS ฉกเงน รานคา.” วำรสำร CIO World & Business ISSUE 187, December 2017: 20. แนวโนมกลยทธของอาชญากรรมไซเบอรในป 2019. 2562. Security Report, วำรสำร CIO World & Business Issue 198, November 2018. ราชกจจานเบกษา. 2562. “พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร (ฉบบท 2) สบคน เมอวนท 22 เมษายน 2562, จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/A/010/24.PDF ราชบณฑตยสถาน, พจนานกรม. 2562. “การวจย” สบคน. เมอวนท 3 กมภาพนธ 2562, จาก https://dictionary.sanook.com/search/dict-th-th-royal-institute ลดดา โกรส. 2010. “แนวคดเกยวกบการจดการเทคโนโลยสารสนเทศ”. สบคน เมอวนท 11 มนาคม 2010, จาก http://www.mua.go.th วศน อนทสระ. 2562. “ความหมายของคณธรรมจรยธรรม” สบคน เมอวนท 31 มนาคม 2562, จาก http://first66bobo.blogspot.com. วกซอรซ, 2562 “แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม” สบคน เมอวนท 26 มนาคม 2562, จาก https://th.wikisource.org/wiki วพ (WP).2562, สถตผใชดจทลทวโลก “ไทย” เสพตดเนตมากสดในโลก-“กรงเทพ” เมองผใช Facebook สงสด, สบคน เมอวนท 20 มกราคม 2562, จาก www.brandbuffet.in.th ศกด เสกขนทด. 2560. “งานวจยดานธรกรรมอเลกทนอนกส” เอกสารประกอบการบรรยาย

[128]

บณฑตวทยาลย คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม. (มนาคม 2560): 7. ศกรย ศรสารคาม. 2557. “ปจจยทมผลตอคณธรรม จรยธรรมในการใชอนเทอรเนต”. สบคน เมอ วนท 21 มกราคม 2561, จาก www.repository.rmutt.ac.th/bitstream/.../RMUTT- 106601.pdf? สมชาย กรสวนสมบต (ซม). 2560. “ประเทศไทย 4.0 คออะไร? จะไปสฝนไดจรงหรอไม?” สบคน เมอวนท 1 กรกฎาคม 2560, จาก https://www.thairath.co.th/content/617496 สาวตร สขศร และคณะ. 2555. “ผลกระทบจากพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบ คอมพวเตอร พ.ศ.2550 และนโยบายของรฐกบสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหน” โรง พมพภาพพมพ, 2555: 261-262. แสง จนทรงาม. 2562 “ความหมายของจรยธรรม”. สบคน เมอวนท 31 มนาคม 2562, จาก www.baanjomyut.com สพล พรหมมาพนธ. 2555. “กลยทธการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส าหรบการแขงขน ของมหาวทยาลยเอกชน” การประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2555 สมาคม สถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย (APHET CONFERENCE 2012). สพล พรหมมาพนธ. 2556.“ระบบสำรสนเทศเพอกำรจดกำรธรกจ” พมพครงท 4 ฉบบปรบปรง ใหมโรงพมพมหาวทยาลยศรปทม. สพล พรหมมาพนธ. 2561. “กฎหมายและจรยธรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ” เอกสาร ประกอบค าสอน มหาวทยาลยศรปทม. สพชญา อาชวรดา. 2559. “ปจจยทสงผลตอระดบการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบ สารสนเทศในองคกร”, วำรสำรระบบสำรสนเทศดำนธรกจ (JISB) ปท 2 ฉบบท 2 : 78. สบคนเมอ 21 มกราคม 2562, จาก www.jisb.tbs.tu.ac.th/wp- content/uploads/2018/02/Jisb2559Vol2No2_5Supitchaya.pdf โสคราตส. 2560. “แนวคด หลกการ ทฤษฏทางคณธรรมจรยธรรม” สบคน เมอวนท 13 กรกฎาคม 2560,จาก http://www.baanjomyut.com/library อมรรตน วงศโสภา. 2561. “พฤตกรรมการใชและผลกระทบของสอสงคมออนไลนประเภทเฟซบคตอ การด าเนนชวตของนกศกษา กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏเลย” (ออนไลน). เขาถงเมอ 15 มกราคม 2561, จาก https://www.tci-thaijo.org/index.php/researchjournal-lru อรสโตเตล. 2560.“แนวคด หลกการ ทฤษฏทางคณธรรมจรยธรรม” สบคน เมอวนท 13 กรกฎาคม 2560,จาก http://www.baanjomyut.com/library อทย เอกสะพง. 2562. “เปรยบเทยบการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ” สบคน เมอวนท 10 กมภาพนธ 2562, จาก https://www.gotoknow.org/posts/491814 ไอซท. 2561, “เปดวจย Cyberbullying เยาวชนไทยกบความเสยงยค 4.0” หนงสอพมพ ประชำชำตธรกจ ฉบบวนจนทรท 23 – วนพธท 25 เมษายน 2561: 21. Best and Kahn. 2561. “”What is research?” Retrieved January 15, 2018, From https://www.gotoknow.org/posts/625137 Dag Elgesem. 2017 “What is special about the ethical issues in online research?” Retrieved July 2, 2017, From https://link.springer.com/article/10.1023%2FA%3A1021320510186?LI=true

[129]

Elizabeth A. Buchahan and Erin E. Hvizdak. 2017. “Online Survey Tools: Ethical and Methodological Concerns of Human Research Ethics Committees” Journal of Empirical Research on Human Research Ethics. Retrieved July 2, 2017, from http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1525/jer.2009.4.2.37

Gary B. Shelly. 2006. “Discovering Computers 2006: A Gateway to Information, Web Enhanced Introductory” Thomson Course Technology, 2006. George W. Reynolds. 2012. “Ethics in Information Technology” 4th Edition, CENGAGE Learning. 2012: 22-23. Jame A. O’Brien. 2008. “Management Information Systems” Eighth Edition, McGraw- Hill Irwin, 2008. Narongyod Mahittivanicha. 2019, DIGITAL MARKETING CONSULTANCY. Retrieved January 20, 2019, from www.twfdigital.com. Thanakrit k. 2019. “Quantitative Research and Qualitative Research”.Retrieved

February 10, 2019, from https://rewsung.wordpress.com/tag

[130]

ภำคผนวก

[131]

ภำคผนวก ก แบบสอบถำมเพอกำรวจย

แบบสอบถามวจย เรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษา สถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล” ค าชแจง แบบสอบถามน สรางขน เพอเปนเครองมอในการด าเนนการวจยเรอง “ปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษา สถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล” ซงผลการศกษาจะเปนประโยชนตอการน าไปปรบปรงเกยวกบการละเมดจรยธรรมและความนคงปลอดภยของเทคโนโลยสารเทศ อนจะเปนประโยชนตอบคลากร นกศกษา พนกงานของสถาบนอดมศกษา และประชาชนทวไปตอไป ผวจย จงขอความรวมมอจากทาน ชวยกรณาเสยสละเวลาตอบแบบสอบถามดวยตวเองใหตรงกบความเปนจรงตามความคดเหนของทานมากทสด ขอมลทไดรบจะน ามาใชเพอเปนประโยชนทางวชาการเทานน และจะไมมผลกระทบตอตวทานแตประการใด ซงการวจยครงนแบงแบบสอบถามออกเปน 4 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลเกยวกบสภาพทวไปของผบรหาร คณาจารย บคลากร พนกงาน และนกศกษา ตอนท 2 ปจจยทมผลกระทบดานความรทางเทคโนโลยสารสนเทศ, พระราชบญญต (พ.ร.บ.) ตางๆ, ดาน สงคม, ดานเศรษฐกจ, ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และสอสงคมออนไลน ตอนท 3 ปจจยทมผลกระทบดานจรยธรรม และความมนคงปลอดภย ตอนท 4 ความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบปจจยทมผลกระทบตอจรยธรรมและความมนคงปลอดภย ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในบรบทของประเทศไทย 4.0: กรณศกษา สถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล ตอนท 1 ขอมลเกยวกบสถานภาพทวไปของผบรหาร คณาจารย บคลากร พนกงาน และนกศกษา ค าชแจง กรณาขดเครองหมาย ลงใชชอง หนาขอความตามความคดเหนของทานทตรงกบความจรง เพศ ชาย ไมตองการระบเพศ หญง

[132]

อาย ต ากวา 20 ป อาย 20 - 25 ป อาย 26 -30 ป อาย 31 -35 ป อาย 36 – 40 ป อายมากกวา 40 ป ระดบการศกษาสงสด ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก ประสบการณในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยมาก ตอนท 2 ปจจยทมผลกระทบดานความรทางเทคโนโลยสารสนเทศ, พระราชบญญต (พ.ร.บ.) ตางๆ, ดาน สงคม, ดานเศรษฐกจ, ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอร และสอสงคมออนไลน

ค าชแจง กรณาขดเครองหมาย ลงในชองแสดงความคดเหนความรความเขาใจ และพฤตกรรมใหตรงกบความคดเหน ของทานใหมากทสด ตามระดบความคดเหน จดเปน 5 ระดบ ดงน 1 หมายถง เหนดวย/ความรความเขาใจ/มพฤตกรรมเปนจรง นอยทสด 2 หมายถง เหนดวย/ความรความเขาใจ/มพฤตกรรมเปนจรง นอย 3 หมายถง เหนดวย/ความรความเขาใจ/มพฤตกรรมเปนจรง ปานกลาง 4 หมายถง เหนดวย/ความรความเขาใจ/มพฤตกรรมเปนจรง มาก 5 หมายถง เหนดวย/ความรความเขาใจ/มพฤตกรรมเปนจรง มากทสด

ราบละเอยด

ระดบความรความเขาใจ

มากทสด 5

มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด 1

1. การมความรความเขาใจเรองเทคโนโลยสารสนเทศ 1) ความรเรองเทคโนโลยสารสนเทศ และคอมพวเตอรของบคลากรในองคกร

2) ความรเรองอปกรณฮารดแวร เชน หนวยประมวลผลกลาง (CPU), หนวยบนทกขอมล ไดแก ฮารดดสก

3) ความรเรองซอฟตแวร เชน Windows, MS-Office

4) ความรเรองเครอขายคอมพวเตอร เชน เครอขายทองถน หรอแลนด (LAN), ไวไฟ (WiFi)

5) ความรเรองขอมล เชน การจดการขอมล และฐานขอมล (Database)

6) ความรเรองของอนเทอรเนต เชน การสอสารผานเวบไซต, อเมล, การสนทนา, การประชมผานจอภาพวดโอ

[133]

7) ความรเรองเวบเครอขายสงคมออนไลน เชน Facebook, Line, Twitter, YouTube, Instagram

8) ความรเรองการจดเกบขอมล เชน การสรางโฟลเดอร (Folder), การจดการแฟมขอมล (File), การส ารองขอมล (Backup)

9) ความรเรองการพฒนาระบบ เชน ระบบการลงทะเบยนเรยน และแอพพลเคชน เชน แอพลเคชน Line, แอพลอเคชนเรยกแทกซ Grab Taxi

10) ความรเรองการประยกตใชคอมพวเตอรในธรกจ เชน การใชชองทางออนไลนในการขายสนคา, การจองหองพกโรงแรม, การจองตวเครองบนออนไลน

รายละเอยด

ระดบความรความเขาใจ

มากทสด 5

มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด

1

2. การมความรความเขาใจเกยวกบพระราชบญญต (พ.ร.บ.) ตางๆ ทานมความรความเขาใจเกยวกบ พ.ร.บ. ตอไปน

11). พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 12). พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ป พ.ศ.2550 แกไขเพมเตม ป พ.ศ.2560

13). พระราชบญญตวาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส ป พ.ศ.2544 14) พระราชบญญต การพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ป พ.ศ.2560

15). พระราชบญญตลขสทธ ป พ.ศ.2537 16) พระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ.2499 17) พระราชบญญตลทธบตร ป พ.ศ.2522 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2542

18) พระราชบญญตเครองหมายการคา ป พ.ศ.2534 แกไขเพมเตม พ.ศ.2543 19) พระราชบญญตการพนน ป พ.ศ.2478 20) พระราชบญญตการคมครองเดก ป พ.ศ.2546

[134]

รายละเอยด

ระดบความรความคดเหน

มากทสด 5

มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด

1

3. ดานสงคม 21) เกดกลมความสมพนธทางออนไลน เชน ครอบครว เพอน คนรจก ตลอดจนอาจารย เพอนรวมหองเรยน

22) เกดการพบปะสนทนาออนไลน การใชโทรศพทผาน อนเทอรเนต และ Facebook, Line, Instagram มากขน

23) รปแบบการเรยนรเปลยนแปลงไป การเรยนในหองเรยนลดลง การเรยนทาง ออนไลนเพมมากขน

24) เกดแอพลเคชนใหมเพมมากขน เชน แอพลเคชนเรยก รถแทกซ (Grab Taxi), แอพลเคชนเคลมประกน (Claim Di)

25) ดานบนเทงคนดภาพยนตรและโทรทศนลดลง เพราะหนมาดทางออนไลนมากขน เชน YouTube

26) สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานด เชน ท าใหการตดตอสอสารสะดวกสบาย เปนชองทางการสรางรายได และมคณภาพชวตดขน

27) สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานลบ เชน มการหลอกลวง การ ปลอมเฟซบค การละเมดความเปนสวนตว การโพสตภาพลามกอนาจาร การคายาเสพตด ตลอดจนการเลนพนนออนไลน

28). สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานบวก เชน ชวยลดความเหลอมล า ทางสงคม โนตบคคอมพวเตอร และสมารทโฟนมราคาถกลง

29) สอสงคมออนไลนมผลกระทบตอสงคมในดานลบ เชน การสงไวรส และสแปม ลงกมลแวร

รายละเอยด

ระดบความรความเขาใจ

มากทสด 5

มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด

1

4. ดานเศรษฐกจ 30) การจางงานของภาคธรกจบางกลมลดลง เชน ธนาคาร หางสรรพสนคา รานจ าหนายสนคา

31) เกดธรกจประเภทตวแทนทางดานการเงนในการจดซอสนคาทางออนไลน 32) เกดธรกจบรการใหมๆ เชน การรบสงสนคาพสดแบบรบดวน เชน Kerry

[135]

Express ฯลฯ 33) การจางงานภาคบรการลดลง เพราะเกดนวตกรรมใหมๆ ขนมาแทนท เชน Fintech

34) ระบบการคาการลงทนเปลยนไป มความสะดวกรวดเรว สามารถลงทนไดตลอด 24 ชวโมง

35) ระบบการเงนส าหรบซอขายแลกเปลยนมการเปลยนแปลงไป เกดสกลเงนใหมๆ เชน Bitcoin

36) มการลดขนตอนแรงงานการผลตในภาคการผลตดวยการใชระบบอตโนมต และการใชหนยนต

37) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนตวผลกดนทกอใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจ และมการแขงขนกนรนแรงมากขน เชน ระบบพาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce)

รายละเอยด

ระดบพฤตกรรม มากทสด

5 มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด 1

5. ดานพฤตกรรมการใชคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน

38) พฤตกรรมการเรยนรของเยาวชนเปลยนแปลงไป โดยหนมาศกษาเรยนรจาก อนเทอรเนตและสอสงคมออนไลน เชน Google Facebook Line YouTube เปนเวลานานมากขน

39) พฤตกรรมการซอขายสนคาเปลยนไป โดยผซอ และผขาย หนมาใชบรการทาง ออนไลนมากขน

40) การท าธรกรรมทางการเงนระหวางผซอและผขายเปลยนไป โดยหนมาใชระบบ การบรการโอนเงน และรบเงนทางออนไลนกนมากขน เชน การช าระเงนดวยพรอมเพย (Prompt Pay) และควอารโคต (Quick Response Code)

41) พฤตกรรมการแสดงออกใหเปนทยอมรบของสงคมเปลยนไป โดยมการหนมาใช การกดไลค การแชร และการโหวตทางออนไลนมากขน

42) พฤตกรรมทางสงคมเปลยนจากการพดคยแบบเผชญหนาลดนอยลง และหนมาใชการสอสารบนแอพพลเคชนบนสมารทโฟน และการสอสารทางออนไลนมากขน เชน Facebook, Line

43) พฤตกรรมการสอสารทางดานภาษาพดเปลยนไป มการใชภาษาใหมๆ เกดขน และมการสนทนาแบบมองเหนหนากน (Face to Face) รวมถงอวจนะภาษา หรอ ภาษากาย

[136]

44) พฤตกรรมดานบนเทงเปลยนไป คนดภาพยนตรในโรงหนงลดลง โดยหนมาด ภาพยนตร และวดโอทางออนไลนมาก และนานขน เชน YouTube, Netflix

45) เกดพฤตกรรมการใชเทคโนโลยอนเทอรเนต และสอสงคมออนไลนทงในเวลา การท างาน-ในชวงเวลาเรยน และในชวงเวลาอนๆ เชน Facebook Line และ YouTube เปนเวลานานมากขน

46) เกดพฤตกรรมหลงไหลการตดเกม และการพนนออนไลนเพมมากขน 47) เกดพฤตกรรมการเลยนแบบการแสดงออกและกจกรรมของดารา หรอบคคลท ตนเองชนชอบ และอยากท าตาม ทเรยกวา เนตไอดอล (Net Idol)

48) เกดพฤตกรรมการโฆษณาสนคาทางออนไลนเพมมากขน เชน บน Google Facebook Line เนองจากมคาใชจายทถกกวาการโฆษณาบนสอกระแสหลกอยางหนงสอพมพ และวทย โทรทศน

ตอนท 3 ปจจยทมผลกระทบดานจรยธรรม และความมนคงปลอดภย

รายละเอยด

ระดบความคดเหน มากทสด

5 มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด 1

6. ดานจรยธรรม

49) มปญหาเรองการโกหกหลอกลวงทางอนเทอรเนต และทางสอสงคมออนไลนเพมมากขน

50) ความมวนยเรยนรในการท างานลดลง

51) การเขาถงภาพลามกอนาจาร ความรนแรง และความนากลวมมากเพมขน 52) มการกอปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอร เชน การขโมยขอมล และการปลอยไวรส การโจมตประเภทตางๆ

53) มการแสดงการท าลามกอนาจารออนไลนเพมมากขน 54) มการละเมดลขสทธภาพ ขอมล และซอฟตแวร ดวยความรเทาไมถงการณมากขน

55) มการละเมดความเปนสวนตวเพมมากขน 56) มการสงอเมลโฆษณาทไมไดรบเชญ (Spamming) จ านวนมากทงทางอเมล และทางสอสงคมออนไลน

รายละเอยด

ระดบความคดเหน มากทสด

5 มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด 1

7. ดานความมนคงปลอดภย 57) รฐ และองคกร ตองเพมความเขมงวดดานนโยบาย ดานความมนคงปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศใหสงขน

58) รฐ และองคกรตองเพมงบประมาณดานความปลอดภยมากขน เชน การตดตง

[137]

โปรแกรมไฟรวอลล และโปรแกรมการตรวจสอบ และปองกนไวรสคอมพวเตอร 59) รฐ และองคกรตองจางบคลการดานไอทเพมขน

60) เกดอาชญากรรมทางดานการเงนและธนาคารสงขน 61) เกดปญหาทางดานอาชญากรรมไซเบอร เชน การเจาะระบบ ขโมยขอมล และท าลายขอมล

62) มการซอขายสนคาและการดาวนโหลดซอฟตแวรทมลขสทธ 63) มการขมข กรรโชก ทางอเมล และสอสงคมมออนไลน 64) มการน าความลบสวนบคคลและองคกรไปเปดเผยในทางทไมเหมาะสม 65) อนเทอรเนตและสอสงคมออนไลน เปนแหลงการกออาชญากรรมทางคอมพวเตอร เพราะสามาถใชไดทกททกเวลา

66) มการแกไขกฎหมาย และเพมโทษมากขน เชน พ.ร.บคอมพวเตอร ป 2550 แกไขเพมเตม พ.ศ.2560

67) มการโจมตดวยไวรสประเภทตางๆ เพอใหไดรหสผาน แลการโจรกรรมขอมล

ตอนท 4 ความคดเหน และขอเสนอแนะเกยวกบปจจยทมผลกระทบตอการละเมดจรยธรรม และความ

ปลอดภยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ขอขอบคณในความรวมมอตอบแบบสอบถาม

[138]

ภาคผนวก ข

พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร (ฉบบท 2)

พ.ศ.2560

[139]

หนา ๒๔ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

พระราชบญญต

วาดวยการกระท าความผดเกยวกบ คอมพวเตอร (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ใหไว ณ วนท ๒๓ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๐

เปนปท ๒ ในรชกาลปจจบน สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร มพระราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวาโดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอรจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของสภานตบญญตแหงชาต ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐”

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก าหนดหนงรอยยสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา ๓ ใหยกเลกความในมาตรา ๔ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผด เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๔ ใหรฐมนตรวาการกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมรกษาการ ตามพระราชบญญตน และใหมอ านาจแตงตงพนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวงและประกาศเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

กฎกระทรวงและประกาศนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได” มาตรา ๔ ใหเพมความตอไปนเปนวรรคสองและวรรคสามของมาตรา ๑๑ แหง

พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

[140]

หนา ๒๕ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

“ผใดสงขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกสแกบคคลอนอนมลกษณะเปนการกอใหเกดความเดอดรอนร าคาญแกผรบขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกส โดยไมเปดโอกาสใหผรบสามารถบอกเลกหรอแจงความประสงคเพอปฏเสธการตอบรบไดโดยงาย ตองระวางโทษปรบไมเกนสองแสนบาท

ใหรฐมนตรออกประกาศก าหนดลกษณะและวธการสง รวมทงลกษณะและปรมาณของ ขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกส ซงไมเปนการกอใหเกดความเดอดรอนร าคาญแกผรบและลกษณะอนเปนการบอกเลกหรอแจงความประสงคเพอปฏเสธการตอบรบไดโดยงาย”

มาตรา ๕ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๒ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผด เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๑๒ ถาการกระท าความผดตามมาตรา ๕ มาตรา ๖ มาตรา ๗ มาตรา ๘ หรอมาตรา ๑๑ เปนการกระท าตอขอมลคอมพวเตอรหรอระบบคอมพวเตอรทเกยวกบการรกษาความมนคงปลอดภยของประเทศ ความปลอดภยสาธารณะ ความมนคงในทางเศรษฐกจของประเทศหรอโครงสรางพนฐานอนเปนประโยชนสาธารณะ ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงเจดป และปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนสหมนบาท ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงเปนเหตใหเกดความเสยหายตอขอมลคอมพวเตอร หรอระบบคอมพวเตอรดงกลาว ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท

ถาการกระท าความผดตามมาตรา ๙ หรอมาตรา ๑๐ เปนการกระท าตอขอมลคอมพวเตอรหรอระบบคอมพวเตอรตามวรรคหนง ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงสบหาป และปรบตงแตหกหมนบาทถงสามแสนบาท

ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงหรอวรรคสามโดยมไดมเจตนาฆา แตเปนเหตใหบคคลอนถงแกความตาย ตองระวางโทษจ าคกตงแตหาปถงยสบป และปรบตงแตหนงแสนบาทถงสแสนบาท”

มาตรา ๖ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๑๒/๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท า ความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

“มาตรา ๑๒/๑ ถาการกระท าความผดตามมาตรา ๙ หรอมาตรา ๑๐ เปนเหตใหเกดอนตรายแกบคคลอนหรอทรพยสนของผอน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสบป และปรบไมเกนสองแสนบาท

ถาการกระท าความผดตามมาตรา ๙ หรอมาตรา ๑๐ โดยมไดมเจตนาฆา แตเปนเหตใหบคคลอนถงแกความตาย ตองระวางโทษจ าคกตงแตหาปถงยสบป และปรบตงแตหนงแสนบาทถงสแสนบาท”

มาตรา ๗ ใหเพมความตอไปนเปนวรรคสอง วรรคสาม วรรคส และวรรคหาของมาตรา ๑๓ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

[141]

หนา ๒๖ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

“ผใดจ าหนายหรอเผยแพรชดค าสงทจดท าขนโดยเฉพาะเพอน าไปใชเปนเครองมอในการกระท าความผดตามมาตรา ๑๒ วรรคหนงหรอวรรคสาม ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาทหรอทงจ าทงปรบ

ผใดจ าหนายหรอเผยแพรชดค าสงทจดท าขนโดยเฉพาะเพอน าไปใชเปนเครองมอในการกระท าความผดตามมาตรา ๕ มาตรา ๖ มาตรา ๗ มาตรา ๘ มาตรา ๙ มาตรา ๑๐ หรอมาตรา ๑๑ หากผน าไปใชไดกระท าความผดตามมาตรา ๑๒ วรรคหนงหรอวรรคสาม หรอตองรบผดตามมาตรา ๑๒ วรรคสองหรอวรรคส หรอมาตรา ๑๒/๑ ผจ าหนายหรอเผยแพรชดค าสงดงกลาวจะตองรบผดทางอาญาตามความผดทมก าหนดโทษสงขนดวย กเฉพาะเมอตนไดรหรออาจเลงเหนไดวาจะเกดผลเชนทเกดขนนน

ผใดจ าหนายหรอเผยแพรชดค าสงทจดท าขนโดยเฉพาะเพอน าไปใชเปนเครองมอในการกระท าความผดตามมาตรา ๑๒ วรรคหนงหรอวรรคสาม หากผน าไปใชไดกระท าความผดตามมาตรา ๑๒ วรรคหนงหรอวรรคสาม หรอตองรบผดตามมาตรา ๑๒ วรรคสองหรอวรรคส หรอมาตรา ๑๒/๑ ผจ าหนายหรอเผยแพรชดค าสงดงกลาวตองรบผดทางอาญาตามความผดทมก าหนดโทษสงขนนนดวย

ในกรณทผจ าหนายหรอเผยแพรชดค าสงผใดตองรบผดตามวรรคหนงหรอวรรคสอง และตามวรรคสามหรอวรรคสดวย ใหผนนตองรบโทษทมอตราโทษสงทสดแตกระทงเดยว”

มาตรา ๘ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๔ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผด เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๑๔ ผใดกระท าความผดทระบไวดงตอไปน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

(๑) โดยทจรต หรอโดยหลอกลวง น าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรทบดเบอนหรอปลอมไมวาทงหมดหรอบางสวน หรอขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจ โดยประการทนาจะเกดความเสยหายแกประชาชน อนมใชการกระท าความผดฐานหมนประมาทตามประมวลกฎหมายอาญา

(๒) น าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจ โดยประการทนาจะเกดความเสยหายตอการรกษาความมนคงปลอดภยของประเทศ ความปลอดภยสาธารณะ ความมนคงในทางเศรษฐกจของประเทศ หรอโครงสรางพนฐานอนเปนประโยชนสาธารณะของประเทศ หรอกอใหเกดความตนตระหนกแกประชาชน

(๓) น าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใด ๆ อนเปนความผดเกยวกบความมนคงแหงราชอาณาจกรหรอความผดเกยวกบการกอการรายตามประมวลกฎหมายอาญา

(๔) น าเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใด ๆ ทมลกษณะอนลามกและขอมลคอมพวเตอรนนประชาชนทวไปอาจเขาถงได

[142]

หนา ๒๗ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

(๕) เผยแพรหรอสงตอซงขอมลคอมพวเตอรโดยรอยแลววาเปนขอมลคอมพวเตอรตาม (๑)(๒) (๓) หรอ (๔)

ถาการกระท าความผดตามวรรคหนง (๑) มไดกระท าตอประชาชน แตเปนการกระท าตอบคคลใดบคคลหนง ผกระท า ผเผยแพรหรอสงตอซงขอมลคอมพวเตอรดงกลาวตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ และใหเปนความผดอนยอมความได”

มาตรา ๙ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๕ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผด เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๑๕ ผใหบรการผใดใหความรวมมอ ยนยอม หรอรเหนเปนใจใหมการกระท าความผดตามมาตรา ๑๔ ในระบบคอมพวเตอรทอยในความควบคมของตน ตองระวางโทษเชนเดยวกบผกระท าความผดตามมาตรา ๑๔

ใหรฐมนตรออกประกาศก าหนดขนตอนการแจงเตอน การระงบการท าใหแพรหลายของขอมลคอมพวเตอร และการน าขอมลคอมพวเตอรนนออกจากระบบคอมพวเตอร ถาผใหบรการพสจนไดวาตนไดปฏบตตามประกาศของรฐมนตรทออกตามวรรคสอง ผนนไมตอง รบโทษ”

มาตรา ๑๐ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๖ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๑๖ ผใดน าเขาสระบบคอมพวเตอรทประชาชนทวไปอาจเขาถงไดซงขอมลคอมพวเตอรทปรากฏเปนภาพของผอน และภาพนนเปนภาพทเกดจากการสรางขน ตดตอ เตม หรอดดแปลงดวยวธการทางอเลกทรอนกสหรอวธการอนใด โดยประการทนาจะท าใหผอนนนเสยชอเสยง ถกดหมนถกเกลยดชง หรอไดรบความอบอาย ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป และปรบไมเกนสองแสนบาท

ถาการกระท าตามวรรคหนงเปนการกระท าตอภาพของผตาย และการกระท านนนาจะท าใหบดามารดา คสมรส หรอบตรของผตายเสยชอเสยง ถกดหมน หรอถกเกลยดชง หรอไดรบความอบอายผกระท าตองระวางโทษดงทบญญตไวในวรรคหนง

ถาการกระท าตามวรรคหนงหรอวรรคสอง เปนการน าเขาสระบบคอมพวเตอรโดยสจรตอนเปนการตชมดวยความเปนธรรม ซงบคคลหรอสงใดอนเปนวสยของประชาชนยอมกระท า ผกระท าไมมความผดความผดตามวรรคหนงและวรรคสองเปนความผดอนยอมความได

ถาผเสยหายในความผดตามวรรคหนงหรอวรรคสองตายเสยกอนรองทกข ใหบดา มารดา คสมรสหรอบตรของผเสยหายรองทกขได และใหถอวาเปนผเสยหาย”

มาตรา ๑๑ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๑๖/๑ และมาตรา ๑๖/๒ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

[143]

หนา ๒๘ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

“มาตรา ๑๖/๑ ในคดความผดตามมาตรา ๑๔ หรอมาตรา ๑๖ ซงมค าพพากษาวาจ าเลยมความผด ศาลอาจสง

(๑) ใหท าลายขอมลตามมาตราดงกลาว (๒) ใหโฆษณาหรอเผยแพรค าพพากษาทงหมดหรอแตบางสวนในสออเลกทรอนกส

วทยกระจายเสยงวทยโทรทศน หนงสอพมพ หรอสออนใด ตามทศาลเหนสมควร โดยใหจ าเลยเปนผช าระคาโฆษณาหรอเผยแพร

(๓) ใหด าเนนการอนตามทศาลเหนสมควรเพอบรรเทาความเสยหายทเกดขนจากการกระท าความผดนน

มาตรา ๑๖/๒ ผใดรวาขอมลคอมพวเตอรในความครอบครองของตนเปนขอมลทศาลสงใหท าลายตามมาตรา ๑๖/๑ ผนนตองท าลายขอมลดงกลาว หากฝาฝนตองระวางโทษกงหนงของโทษทบญญตไวในมาตรา ๑๔ หรอมาตรา ๑๖ แลวแตกรณ”

มาตรา ๑๒ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๑๗/๑ ในหมวด ๑ ความผดเกยวกบคอมพวเตอรแหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

“มาตรา ๑๗/๑ ความผดตามมาตรา ๕ มาตรา ๖ มาตรา ๗ มาตรา ๑๑ มาตรา ๑๓ วรรคหนงมาตรา ๑๖/๒ มาตรา ๒๓ มาตรา ๒๔ และมาตรา ๒๗ ใหคณะกรรมการเปรยบเทยบทรฐมนตรแตงตงมอ านาจเปรยบเทยบได

คณะกรรมการเปรยบเทยบทรฐมนตรแตงตงตามวรรคหนงใหมจ านวนสามคนซงคนหนงตองเปนพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

เมอคณะกรรมการเปรยบเทยบไดท าการเปรยบเทยบกรณใดและผตองหาไดช าระเงนคาปรบตามค าเปรยบเทยบภายในระยะเวลาทคณะกรรมการเปรยบเทยบก าหนดแลว ใหถอวาคดนนเปนอนเลกกนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

ในกรณทผตองหาไมช าระเงนคาปรบภายในระยะเวลาทก าหนด ใหเรมนบอายความในการฟองคดใหมนบตงแตวนทครบก าหนดระยะเวลาดงกลาว”

มาตรา ๑๓ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๘ และมาตรา ๑๙ แหงพระราชบญญตวาดวย การกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๑๘ ภายใตบงคบมาตรา ๑๙ เพอประโยชนในการสบสวนและสอบสวนในกรณทมเหตอนควรเชอไดวามการกระท าความผดตามพระราชบญญตน หรอในกรณทมการรองขอตามวรรคสองใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจอยางหนงอยางใด ดงตอไปน เฉพาะทจ าเปนเพอประโยชนในการใชเปนหลกฐานเกยวกบการกระท าความผดและหาตวผกระท าความผด

[144]

หนา ๒๙ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

(๑) มหนงสอสอบถามหรอเรยกบคคลทเกยวของกบการกระท าความผดมาเพอใหถอยค าสงค าชแจงเปนหนงสอ หรอสงเอกสาร ขอมล หรอหลกฐานอนใดทอยในรปแบบทสามารถเขาใจได

(๒) เรยกขอมลจราจรทางคอมพวเตอรจากผใหบรการเกยวกบการตดตอสอสารผานระบบคอมพวเตอรหรอจากบคคลอนทเกยวของ

(๓) สงใหผใหบรการสงมอบขอมลเกยวกบผใชบรการทตองเกบตามมาตรา ๒๖ หรอทอยในความครอบครองหรอควบคมของผใหบรการใหแกพนกงานเจาหนาทหรอใหเกบขอมลดงกลาวไวกอน

(๔) ท าส าเนาขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอรจากระบบคอมพวเตอรทมเหตอนควรเชอไดวามการกระท าความผด ในกรณทระบบคอมพวเตอรนนยงมไดอยในความครอบครองของพนกงานเจาหนาท

(๕) สงใหบคคลซงครอบครองหรอควบคมขอมลคอมพวเตอร หรออปกรณทใชเกบขอมลคอมพวเตอรสงมอบขอมลคอมพวเตอร หรออปกรณดงกลาวใหแกพนกงานเจาหนาท

(๖) ตรวจสอบหรอเขาถงระบบคอมพวเตอร ขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอรหรออปกรณทใชเกบขอมลคอมพวเตอรของบคคลใด อนเปนหลกฐานหรออาจใชเปนหลกฐานเกยวกบการกระท าความผด หรอเพอสบสวนหาตวผกระท าความผดและสงใหบคคลนนสงขอมลคอมพวเตอรขอมลจราจรทางคอมพวเตอร ทเกยวของเทาทจ าเปนใหดวยกได

(๗) ถอดรหสลบของขอมลคอมพวเตอรของบคคลใด หรอสงใหบคคลทเกยวของกบการเขารหสลบของขอมลคอมพวเตอร ท าการถอดรหสลบ หรอใหความรวมมอกบพนกงานเจาหนาทในการถอดรหสลบดงกลาว

(๘) ยดหรออายดระบบคอมพวเตอรเทาทจ าเปนเฉพาะเพอประโยชนในการทราบรายละเอยดแหงความผดและผกระท าความผด

เพอประโยชนในการสบสวนและสอบสวนของพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ในบรรดาความผดอาญาตอกฎหมายอนซงไดใชระบบคอมพวเตอร ขอมลคอมพวเตอรหรออปกรณทใชเกบขอมลคอมพวเตอรเปนองคประกอบหรอเปนสวนหนงในการกระท าความผดหรอมขอมลคอมพวเตอรทเกยวของกบการกระท าความผดอาญาตามกฎหมายอน พนกงานสอบสวนอาจรองขอใหพนกงานเจาหนาทตามวรรคหนงด าเนนการตามวรรคหนงกได หรอหากปรากฏขอเทจจรงดงกลาวตอพนกงานเจาหนาทเนองจากการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทรบรวบรวมขอเทจจรงและหลกฐานแลวแจงไปยงเจาหนาททเกยวของเพอด าเนนการตอไป

ใหผไดรบการรองขอจากพนกงานเจาหนาทตามวรรคหนง (๑) (๒) และ (๓) ด าเนนการ ตามค ารองขอโดยไมชกชา แตตองไมเกนเจดวนนบแตวนทไดรบค ารองขอ หรอภายในระยะเวลาทพนกงาน

[145]

หนา ๓๐ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐ เจาหนาทก าหนดซงตองไมนอยกวาเจดวนและไมเกนสบหาวน เวนแตในกรณทมเหตสมควร ตองไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ทงน รฐมนตรอาจประกาศในราชกจจานเบกษาก าหนดระยะเวลาทตองด าเนนการทเหมาะสมกบประเภทของผใหบรการกได

มาตรา ๑๙ การใชอ านาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา ๑๘ (๔) (๕) (๖) (๗) และ (๘) ใหพนกงานเจาหนาทยนค ารองตอศาลทมเขตอ านาจเพอมค าสงอนญาตใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการตามค ารอง ทงน ค ารองตองระบเหตอนควรเชอไดวาบคคลใดกระท าหรอก าลงจะกระท าการอยางหนงอยางใดอนเปนความผด เหตทตองใชอ านาจ ลกษณะของการกระท าความผด รายละเอยดเกยวกบอปกรณทใชในการกระท าความผดและผกระท าความผด เทาทสามารถจะระบได ประกอบค ารองดวย ในการพจารณาค ารองใหศาลพจารณาค ารองดงกลาวโดยเรว

เมอศาลมค าสงอนญาตแลว กอนด าเนนการตามค าสงของศาล ใหพนกงานเจาหนาทสงส าเนาบนทกเหตอนควรเชอทท าใหตองใชอ านาจตามมาตรา ๑๘ (๔) (๕) (๖) (๗) และ (๘) มอบใหเจาของหรอผครอบครองระบบคอมพวเตอรนนไวเปนหลกฐาน แตถาไมมเจาของหรอผครอบครองเครองคอมพวเตอรอยณ ทนน ใหพนกงานเจาหนาทสงมอบส าเนาบนทกนนใหแกเจาของหรอผครอบครองดงกลาวในทนททกระท าได

ใหพนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาในการด าเนนการตามมาตรา ๑๘ (๔) (๕) (๖) (๗) และ (๘)สงส าเนาบนทกรายละเอยดการด าเนนการและเหตผลแหงการด าเนนการใหศาลทมเขตอ านาจภายในสสบแปดชวโมงนบแตเวลาลงมอด าเนนการ เพอเปนหลกฐาน

การท าส าเนาขอมลคอมพวเตอรตามมาตรา ๑๘ (๔) ใหกระท าไดเฉพาะเมอมเหตอนควรเชอไดวามการกระท าความผด และตองไมเปนอปสรรคในการด าเนนกจการของเจาของหรอผครอบครองขอมลคอมพวเตอรนนเกนความจ าเปน

การยดหรออายดตามมาตรา ๑๘ (๘) นอกจากจะตองสงมอบส าเนาหนงสอแสดงการยดหรออายดใหเจาของหรอผครอบครองระบบคอมพวเตอรนนไวเปนหลกฐานแลว พนกงานเจาหนาทจะสงยดหรออายดไวเกนสามสบวนมได ในกรณจ าเปนทตองยดหรออายดไวนานกวานน ใหยนค ารองตอศาลทมเขตอ านาจเพอขอขยายเวลายดหรออายดได แตศาลจะอนญาตใหขยายเวลาครงเดยวหรอหลายครงรวมกนไดอกไมเกนหกสบวน เมอหมดความจ าเปนทจะยดหรออายดหรอครบก าหนดเวลาดงกลาวแลวพนกงานเจาหนาทตองสงคนระบบคอมพวเตอรทยดหรอถอนการอายดโดยพลน

หนงสอแสดงการยดหรออายดตามวรรคหาใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง” มาตรา ๑๔ ใหยกเลกความในมาตรา ๒๐ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผด

เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

[146]

หนา ๓๑ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

“มาตรา ๒๐ ในกรณทมการท าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอร ดงตอไปน พนกงาน

เจาหนาทโดยไดรบความเหนชอบจากรฐมนตรอาจยนค ารองพรอมแสดงพยานหลกฐานตอศาลทมเขตอ านาจขอใหมค าสงระงบการท าใหแพรหลายหรอลบขอมลคอมพวเตอรนนออกจากระ บบคอมพวเตอรได

(๑) ขอมลคอมพวเตอรทเปนความผดตามพระราชบญญตน (๒) ขอมลคอมพวเตอรทอาจกระทบกระเทอนตอความมนคงแหงราชอาณาจกรตามท

ก าหนดไวในภาค ๒ ลกษณะ ๑ หรอลกษณะ ๑/๑ แหงประมวลกฎหมายอาญา (๓) ขอมลคอมพวเตอรทเปนความผดอาญาตามกฎหมายเกยวกบทรพยสนทางปญญา

หรอกฎหมายอนซงขอมลคอมพวเตอรนนมลกษณะขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชนและเจาหนาทตามกฎหมายนนหรอพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาไดรองขอ

ในกรณทมการท าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรทมลกษณะขดตอความสงบเรยบรอย หรอศลธรรมอนดของประชาชน รฐมนตรโดยความเหนชอบของคณะกรรมการกลนกรองขอมลคอมพวเตอรจะมอบหมายใหพนกงานเจาหนาทยนค ารองพรอมแสดงพยานหลกฐานตอศาลทมเขตอ านาจขอใหมค าสงระงบการท าใหแพรหลายหรอลบซงขอมลคอมพวเตอรนนออกจากระบบคอมพวเตอรได ทงน ใหน าบทบญญตวาดวยคณะกรรมการทมอ านาจด าเนนการพจารณาทางปกครองตามกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองมาใชบงคบกบการประชมของคณะกรรมการกลนกรองขอมลคอมพวเตอรโดยอนโลม

ใหรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการกลนกรองขอมลคอมพวเตอรตามวรรคสองขนคณะหนง หรอหลายคณะ แตละคณะใหมกรรมการจ านวนเกาคนซงสามในเกาคนตองมาจากผแทนภาคเอกชนดานสทธมนษยชน ดานสอสารมวลชน ดานเทคโนโลยสารสนเทศ หรอดานอนทเกยวของ และใหกรรมการไดรบคาตอบแทนตามหลกเกณฑทรฐมนตรก าหนดโดยไดรบความเหนชอบจากกระทรวงการคลง

การด าเนนการของศาลตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหน าประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาใชบงคบโดยอนโลม ในกรณทศาลมค าสงใหระงบการท าใหแพรหลายหรอลบขอมลคอมพวเตอรตามวรรคหนงหรอวรรคสอง พนกงานเจาหนาทจะท าการระงบการท าใหแพรหลายหรอลบขอมลคอมพวเตอรนนเองหรอจะสงใหผใหบรการระงบการท าใหแพรหลายหรอลบขอมลคอมพวเตอรนนกได ทงน ใหรฐมนตรประกาศก าหนดหลกเกณฑ ระยะเวลา และวธการปฏบตส าหรบการระงบการท าใหแพรหลายหรอลบขอมลคอมพวเตอรของพนกงานเจาหนาทหรอผใหบรการใหเปนไปในแนวทางเดยวกนโดยค านงถงพฒนาการทางเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป เวนแตศาลจะมค าสงเปนอยางอน

ในกรณทมเหตจ าเปนเรงดวน พนกงานเจาหนาทจะยนค ารองตามวรรคหนงไปกอนทจะไดรบ ความเหนชอบจากรฐมนตร หรอพนกงานเจาหนาทโดยความเหนชอบของคณะกรรมการกลนกรองขอมลคอมพวเตอรจะยนค ารองตามวรรคสองไปกอนทรฐมนตรจะมอบหมายกได แตทงนตองรายงานใหรฐมนตรทราบโดยเรว”

[147]

หนา ๓๒ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

มาตรา ๑๕ ใหยกเลกความในวรรคสองของมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวย การกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“ชดค าสงไมพงประสงคตามวรรคหนงหมายถงชดค าสงทมผลท าใหขอมลคอมพวเตอร หรอระบบคอมพวเตอรหรอชดค าสงอนเกดความเสยหาย ถกท าลาย ถกแกไขเปลยนแปลงหรอเพมเตมขดของหรอปฏบตงานไมตรงตามค าสง หรอโดยประการอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง เวนแตเปนชดค าสงไมพงประสงคทอาจน ามาใชเพอปองกนหรอแกไขชดค าสงดงกลาวขางตน ทงน รฐมนตรอาจประกาศในราชกจจานเบกษาก าหนดรายชอ ลกษณะ หรอรายละเอยดของชดค าสงไมพงประสงคซงอาจน ามาใชเพอปองกนหรอแกไขชดค าสงไมพงประสงคกได”

มาตรา ๑๖ ใหยกเลกความในมาตรา ๒๒ มาตรา ๒๓ มาตรา ๒๔ และมาตรา ๒๕ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๒๒ หามมใหพนกงานเจาหนาทและพนกงานสอบสวนในกรณตามมาตรา ๑๘ วรรคสองเปดเผยหรอสงมอบขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรอขอมลของผใชบรการทไดมาตามมาตรา ๑๘ ใหแกบคคลใด

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบกบการกระท าเพอประโยชนในการด าเนนคดกบผกระท าความผดตามพระราชบญญตนหรอผกระท าความผดตามกฎหมายอนในกรณตามมาตรา ๑๘ วรรคสองหรอเพอประโยชนในการด าเนนคดกบพนกงานเจาหนาทเกยวกบการใชอ านาจหนาทโดยมชอบหรอกบพนกงานสอบสวนในสวนทเกยวกบการปฏบตหนาทตามมาตรา ๑๘ วรรคสอง โดยมชอบหรอเปนการกระท าตามค าสงหรอทไดรบอนญาตจากศาล

พนกงานเจาหนาทหรอพนกงานสอบสวนผใดฝาฝนวรรคหนงตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๒๓ พนกงานเจาหนาทหรอพนกงานสอบสวนในกรณตามมาตรา ๑๘ วรรคสอง ผใดกระท าโดยประมาทเปนเหตใหผอนลวงรขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรอขอมลของผใชบรการ ทไดมาตามมาตรา ๑๘ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาทหรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๒๔ ผใดลวงรขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรอขอมลของ ผใชบรการทพนกงานเจาหนาทหรอพนกงานสอบสวนไดมาตามมาตรา ๑๘ และเปดเผยขอมลนนตอผหนงผใด ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา ๒๕ ขอมล ขอมลคอมพวเตอร หรอขอมลจราจรทางคอมพวเตอรทพนกงานเจาหนาทไดมาตามพระราชบญญตนหรอทพนกงานสอบสวนไดมาตามมาตรา ๑๘ วรรคสอง ใหอางและรบฟงเปนพยานหลกฐานตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาหรอกฎหมายอนอนวาดวย

[148]

หนา ๓๓ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐ การสบพยานได แตตองเปนชนดทมไดเกดขนจากการจงใจ มค ามนสญญา ขเขญ หลอกลวง หรอโดยมชอบประการอน”

มาตรา ๑๗ ใหยกเลกความในวรรคหนงของมาตรา ๒๖ แหงพระราชบญญตวาดวย การกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๒๖ ผใหบรการตองเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรไวไมนอยกวาเกาสบวนนบแตวนทขอมลนนเขาสระบบคอมพวเตอร แตในกรณจ าเปน พนกงานเจาหนาทจะสงใหผใหบรการผใดเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรไวเกนเกาสบวนแตไมเกนสองปเปนกรณพเศษเฉพาะรายและเฉพาะคราวกได”

มาตรา ๑๘ ใหเพมความตอไปนเปนวรรคสองและวรรคสามของมาตรา ๒๘ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

“ผทไดรบการแตงตงเปนพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตน อาจไดรบคาตอบแทนพเศษตามทรฐมนตรก าหนดโดยไดรบความเหนชอบจากกระทรวงการคลง

ในการก าหนดใหไดรบคาตอบแทนพเศษตองค านงถงภาระหนาท ความรความเชยวชาญความขาดแคลนในการหาผมาปฏบตหนาทหรอมการสญเสยผปฏบตงานออกจากระบบราชการเปนจ านวนมากคณภาพของงาน และการด ารงตนอยในความยตธรรมโดยเปรยบเทยบคาตอบแทนของผปฏบตงานอนในกระบวนการยตธรรมดวย”

มาตรา ๑๙ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๓๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

“มาตรา ๓๑ คาใชจายในเรองดงตอไปน รวมทงวธการเบกจายใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรก าหนดโดยไดรบความเหนชอบจากกระทรวงการคลง

(๑) การสบสวน การแสวงหาขอมล และรวบรวมพยานหลกฐานในคดความผดตามพระราชบญญตน

(๒) การด าเนนการตามมาตรา ๑๘ วรรคหนง (๔) (๕) (๖) (๗) และ (๘) และมาตรา ๒๐ (๓) การด าเนนการอนใดอนจ าเปนแกการปองกนและปราบปรามการกระท าความผด

ตามพระราชบญญตน” มาตรา ๒๐ บรรดาระเบยบหรอประกาศทออกตามพระราชบญญตวาดวยการกระท า

ความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ ทใชบงคบอยในวนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหยงคงใชบงคบตอไปเทาทไมขดหรอแยงกบบทบญญตแหงพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตน จนกวาจะมระเบยบหรอประกาศทตองออกตามพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตน ใชบงคบ

[149]

หนา ๓๔ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐

การด าเนนการออกระเบยบหรอประกาศตามวรรคหนง ใหด าเนนการใหแลวเสรจภายในหกสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ หากไมสามารถด าเนนการไดใหรฐมนตรวาการกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมรายงานเหตผลทไมอาจด าเนนการไดตอคณะรฐมนตรเพอทราบ

มาตรา ๒๑ ใหรฐมนตรวาการกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมรกษาการ ตามพระราชบญญตน ผรบสนองพระราชโองการ พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร

[150]

หนา ๓๕ เลม ๑๓๔ ตอนท ๑๐ ก ราชกจจานเบกษา ๒๔ มกราคม ๒๕๖๐ หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ มบทบญญตบางประการทไมเหมาะสมตอการปองกนและปราบปรามการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอรในปจจบน ซงมรปแบบการกระท าความผดทมความซบซอนมากขนตามพฒนาการทางเทคโนโลยซงเปลยนแปลงอยางรวดเรวและโดยทมการจดตงกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมซงมภารกจในการก าหนดมาตรฐานและมาตรการในการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร รวมทงการเฝาระวงและตดตามสถานการณดานความมนคงปลอดภยของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศสมควรปรบปรงบทบญญตในสวนทเกยวกบผรกษาการตามกฎหมาย ก าหนดฐานความผดขนใหม และแกไขเพมเตมฐานความผดเดม รวมทงบทก าหนดโทษของความผดดงกลาว การปรบปรงกระบวนการและหลกเกณฑในการระงบการท าใหแพรหลายหรอลบขอมลคอมพวเตอร ตลอดจนก าหนดใหมคณะกรรมการเปรยบเทยบซงมอ านาจเปรยบเทยบความผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และแกไขเพมเตมอ านาจหนาทของพนกงานเจาหนาทใหเหมาะสมยงขน จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน__

[151]

ประวตยอผวจย

ชอ นายสพล พรหมมาพนธ วน เดอน ป เกด วนท 6 พฤศจกายน พ.ศ. 2505 สถานทเกด อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ สถานทอยปจจบน บานเลขท 36/3 หม 3 หมบานวมานแกววว ต าบลบงค าพรอย

อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน 12130

ต าแหนงหนาทการงานปจจบน อาจารยประจ า สถานทท างานปจจบน สาขาวชาคอมพวเตอรธรกจ คณะเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยศรปทม

ประวตการศกษา พ.ศ. 2530 ศน.บ. ปรชญา จากมหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย กรงเทพฯ

พ.ศ. 2535 M.S. Information Systems (IS), Strayer University Washington D.C. (U.S.A.)