11.SINIF

İNKILAP TARİHİ

KONU ANLATIMI

1

2

3

4

5

Atatrük Resmi

6

Önsöz

7

İçindekiler

8

9

I.Ünite

1881’DEN 1919’A MUSTAFA KEMAL

10

Mustafa Kemal’in Hayatı

Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı

Mustafa Kemal’in Kişilik Özellikleri

KAZANIMLAR

11

A.MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ÜN HAYATI

1.Çocukluğu ve Öğrenim Hayatı

12

Kardeşi Makbule Hanım Annesi Zübeyde Hanım Babası AliRıza Efendi

Mustafa Kemal Atatürk 1881 yılında Selânik'te Kocakasım Mahallesi, Islâhhâne Caddesi'ndeki üç katlı pembe evde doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım'dır. Baba tarafından dedesi Hafız Ahmet Efendi XIV-XV. yüzyıllarda Konya ve Aydın'dan Makedonya'ya yerleştirilmiş Kocacık Yörüklerindendir. Annesi Zübeyde Hanım ise Selânik yakınlarındaki Langaza kasabasına yerleşmiş eski bir Türk ailesinin kızıdır. Milis subaylığı, evkaf katipliği ve kereste ticareti yapan Ali Rıza Efendi, 1871 yılında Zübeyde Hanım'la evlendi. Atatürk'ün beş kardeşinden dördü küçük yaşlarda öldü, sadece Makbule (Atadan) 1956 yılına kadar yaşadı.

13

Mustafa Kemal’in Doğduğu ev.

Bugün müze olarak kullanılmaktadır.

Atatürk’ün yetişdiği ortamın sosyal ve kültürel yapısı onun gelişmesini nasıl etkilemiş Olabilir?olabilir?

Mustafa Kemal’in Kardeşleri

14

Fatma

vefat

Ömer

vefat

Ahmet

vefat

Mustafa

1881

Makbule

1885

Naciye

18 89

vefat

Mustafa Kemal Atatürk’ün fikir hayatının gelişiminde Dört Önemli Şehir etkili ve önemli olmuştur.

Selanik, Manastır, İstanbul ve Sofya.

15

1885 yılında Selanik'te doğdu.

Balkan savaşlarından sonra annesi

Zübeyde Hanım ile birlikte İstanbul'a

yerleşti.

Cumhuriyetin ilanından hemen sonra Ankara'ya gitti.1930'da Atatürk'ün isteğiyle Fethi Okyar'ın kurduğu Serbest Cumhuriyet Fırkası’na giren Makbule Hanım, birkaç ay sonra parti kapatılınca siyasetten çekildi.1935 yılında Mecdi Boysan ile evlendi

Anılarını topladığı kitaplar

Büyük Kardeşim Atatürk(1952)

Ağabeyim Mustafa Kemal(1952)

1956’da 71 yaşındayken Ankara'da vefat etti.

MAKBULE ATADAN MAKBULE ATADAN

SELANİK (Mustafa Kemali’in doğduğu şehir)

Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki en gelişmiş şehri olan Selanik, İşlek bir limanı ve Avrupa ile demir yolu bağlantısı olan, aynı zamanda canlı bir ticaret ve sanayi merkezi idi. Çeşitli

din ve milletten oluşan nüfusuyla da renkli bir yapıya sahipti. Burada Türkçe, Rumca, İbranice ve Bulgarca yayımlanan remi vilayet gazetesinin yanında Avrupa’da çeşitli

dillerde basılan gazete ve kitapları anında okuma imkanı vardı. Mustafa Kemal’in 1907 yılında askeri görevle geldiği Selanik’te, gizli bir cemiyet olarak kurulan İttihat ve Terakki

Cemiyeti de faaliyet halinde idi. Mustafa Kemal de bu cemiyete katıldı.

Makedonya'nın en gelişmiş şehri olan Selânik'te, yeni fikirlere açık bir ortamda kendini geliştirme imkanı bulan Atatürk, renkli etnik yapısıyla farklı din ve ırkların bir arada yaşadığı bu şehirde büyük bir

vizyon kazandı.

MUSTAFA KEMAL’İN ÖĞRENİM HAYATI

16

Yaşadığı şehirler Mustafa Kemal’in düşünce hayatına nasıl katkıda bulunmuştur?

17

Mahalle Mektebi(Selanik)

Mustafa, Haziran 1887′de başladığı ilk öğrenimine bir süre annesinin arzusuna

uyarak Hafız Mehmet Efendi’nin mahalle mektebinde devam etti; fakat çok geçmeden babasının isteği ile Selanik’te çağdaş eğitim

yapan Şemsi Efendi Mektebi’ne geçti ve ilkokulu burada bitirdi. Şemsi Efendi, yeni

öğrencisinin yeteneklerini ve zekâsını takdir ettiğinden, küçük Mustafa’nın kendi okulunda bulunmasından son derece

memnundu.

Şemsi Efendi İlkokulu(Selanik)

Atatürk, okuma ve yazmayı ilk olarak Şemsi Efendi’den öğrenmiştir. O, ilkokula başlaması

ve Şemsi Efendi ile ilgili olarak şunları söylemiştir.

“Çocukluğuma dâir ilk hatırladığım şey, mektebe gitmek meselesine aittir. Bundan dolayı anamla babam arasında şiddetli bir

mücâdele vardı. Annem, ilâhilerle mektebe başlamamı ve mahalle mektebine gitmemi

istiyordu. Rüsûmâtda me’mur olan babam, o zaman yeni açılan Şemsî Efendi’nin

mektebine devam etmeme ve yeni usûl üzerine okumama taraftardı. Nihayet

babam işi mâhirâne bir sûretde halletti: Evvelâ merâsim-i mutâde ile mahalle

mektebine başladım. Bu suretle annemin gönlü yapılmış oldu. Birkaç gün sonra da

mahalle mektebinden çıktım. Şemsî Efendi’nin mektebine kaydedildim”.

İlk okula devam ederken babası Ali Rıza Efendi 1893 yılında vefat etmiş ve Mustafa ailesiyle dayısının çiftliğine gitmek zorunda

kalmıştır.

Selanik Mülkiye Rüştiyesi: ( Selanik)

Mustafa bu okulda çok kısa bir süre eğitim almıştır.Askeri okul sınavlarına girerek SelanikAskeri Rüştiyesini kazanmıştır.

Selanik Askeri Rüştiyesi : 1893-1895

( Selanik)

(Atatürk kısa bir süre Selânik Mülkiye Rüştiyesi'ne gitmişse de öğrenimine daha sonra Askerî Rüştiye'de devam etmiş ve okulu 1896 yılında bitirmiştir. Bu okulda

matematik öğretmeni. Mustafa Efendi, genç öğrencisi Mustafa'nın adının sonuna "Kemal"

ismini ilâve etmiştir.)

Manastır Askeri İdadisi: 1895-1899 (Manastır Şehri Makedonya)

Manastır Askerî İdadisi'ndeki eğitimi sırasında, arkadaşlarından Ömer Naci, Atatürk'ün edebiyata ilgi duymasında rol oynadı. Şiir ve hitabet sanatıyla yakından ilgilendi. Namık Kemal'den ve eserlerinden ciddi şekilde etkilendi.

Fransızca öğretmeni Yüzbaşı Naküyiddin Bey Mustafa Kemal'le yakından ilgileniyordu. Zira Mustafa Kemal başarılı bir öğrencisiydi ve bir kurmay subayının mutlaka

Harp Okulu: 13 Mart 1899-10 Şubat 1902 (İstanbul)

Atatürk, İstanbul’a gelerek 13-mart 1899’da Harp Okulu’ndaki eğitimine başladı. Burada

yıllarca dost kalacağı arkadaşları Ali Fuat Cebesoy ve Asım Gündüz’le tanıştı. Harp

Okulu’ndaki birinci yılı gençlik hayalleri ve çok sevdiği İstanbul’un çarpıcı havası içinde

geçiveren Atatürk, sınavlarını başarıyla vererek ikinci sınıfa başladı. İlk yıl, ağırlığı sosyal hayata vermesine rağmen oldukça başarılı olan Atatürk, İkinci ve üçüncü

MUSTAFA KEMAL’İN ASKERLİK HAYATI

18

1905-1907

Şam’da V.Orduda göreve başladı.Şam Mustafa

Kemal’in ilk görev

yeridir.Burası Mustafa Kemal’in istediği

Meşrutiyetin ilanı için gerekli siyasi ortama

sahip değildi.

1906’da VATAN VE HÜRRİYET CEMİYETİNİ KURDU. Arkadaşlarıyla beraber ilk olarak cemiyetin Beyrut, Yafa ve

Kudüs şubelerini açtılar. Daha sonra gizlice Mısır ve Yunanistan üzerinden hem annesini görmeye hem de cemiyetin Selanik şubesini açmak için Selanik' e gitti.Burada yeni şubeyi açtıktan sonra tekrar Şam'a döndü

1909

31 MART OLAYI

II.Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul'da Meşrutiyet yönetimine

karşı çıkmış büyük bir ayaklanmadır. Rumî Takvim'e göre 31 Mart 1325'te (13 Nisan 1909) başladığı için bu adla anılmıştır. 31Mart Olayını bastırmak için Kurulan Hareket ordusunda Mustafa Kemal’e de görev verildi.Hareket Ordusunun

Kurmay Başkanı olarak İstanbula geldi.Ordunun Komutanlığı ise Mahmut ŞevketPaşa tarfından

yapılmıştır.Mustafa Kemal Ayaklanmanın bastırılmasında rol

oynadı.

1910

Fransa’da Picardie manevralarına gözlemci

sıfatıyla katıldı.

1911

İstanbulda Osmanlı Genel Kurmayının emrinde

çalışmaya başladı.

Trablusgarp'da Şark Gönüllüleri komutanlığına

atandı.

1912

Trablusgarp'da İtalyanlara karşı Tobruk Savaşı'nı yönetti. Mustafa Kemal ilk askerî barısını Trablusgarp’ta kazanmıştır.. Yerli halkı örgütleyerek İtalyanlara karşı büyük başarılar elde etmiştir. Mustafa Kemal’in rütbesi burada iken binbaşılığa yükseltilmiştir..- Trablusgarp Savaşı sonunda İtalyanlarla Uşi Antlaflması imzalanmıştır. (15 Ekim 1912).Bu antlaflma ile Kuzey Afrika’daki son Osmanl› toprakları İtalyanlara b›rakılmışır.

Ayr›ca Oniki Ada geçici olarak ‹talyanlara verilmifltir. Ekim 1912'de

Balkan Savaşı başlayınca Mustafa Kemal Gelibolu ve Bolayır'daki

birliklerle savaşa katıldı. Dimetoka ve Edirne'nin geri alınışında büyük

hizmetleri görüldü

1913

Sofya'ya askeri ateşe atandı. Ateşemiliterlik görevi Ocak

1915'te sona erdi

1914

Rütbesi Yarbaylığa yükseltildi.

1907

Rütbesi kolağalığa(yüzbaşı) yükseltildi.

Merkezi Manastır’da bulunan III.. Ordu'ya atandı.

1915

Tekirdağ'da 19. Tümen'i kurdu.. 25 Nisan 1915'te

Arıburnu'na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa

Kemal'in komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırı'nda

durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa

yükseldi

1916

Mustafa Kemal'in Tuğgeneralliğe yükselidi.

Mustafa Kemal, Bitlis ve Muş'u Rus işgalinden

kurtardı.

1917

Mustafa Kemal, İstanbul'a döndü.

.

19

1918

Mustafa Kemal, Halep'in kuzeyinde bugünkü sınırlarımız üzerinde düşman saldırılarını

durdurdu.

Mondos Ateşkes antlaşmasının imzalanmasından 1 gün sonra Mustafa Kemal'in Yıldırım Orduları

Grup Komutanlığı'na atandı.

31 Ekim 19181918

Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı'nın

kaldırılması üzerine Mustafa Kemal İstanbul'a

döndü.13 Kasım 1918

1919

Mondros Mütarekesi'nden sonra İtilaf Devletleri'nin Osmanlı ordularını işgale

başlamaları üzerine; Mustafa Kemal 9. Ordu

Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919'da milli bilinci

uyandırmak Samsun'a çıktı.

1905 1915 1916 1917 19181907 1909 1910 19012 1913 1914

Şam’da 5.Ordu ilk görev yeriydi.

MUSTAFAK KEMAL’İN KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ

ESERLERİ

Mustafa Kemal Atatürk, yaşamının her döneminde kitapla bütünleşmiştir. Bu okuma sevgisinin kendisine sağladığı bilgi birikimini zaman zaman yazmaya dönüştüren Atatürk, yaşamının farklı dönemlerinde farklı konularda kitaplar yazmıştır. Yazdıkları gerek güncelliği, gerekse yol göstericiliği açısından bu gün dahi tartışmasız gerçekleri içermektedir.

20

VATANINI VE MİLLETİNİ SEVER.

YARATICI DÜŞÜNCEYE SAHİPTİR

MANTIKLI VE GERÇEKÇİDİR.

İNKILAPÇILIĞI :İLERİCİ VE YENİLİKÇİDİR

ÖNDER OLUŞU.

BİRLEŞTİRME VE BÜTÜNLEŞTİRME

GÜCÜ

KARARLI VE AZİMLİDİR.SABIRLI VE

DİSİPLİNLİDİR.

Atatürk’ün Çanakkale Savaşlarındaki başarısı onun hangi özelliğini göstermektedir?

Atatürk’ün askerî alanda başarılı olmasında neler etkili olmuştur? Açıklayınız.

O'nun günümüzde hala geçerliliğini koruması ileri görüşlülüğünün ve akılcılığının göstergelerinden biridir. Mustafa Kemal, özellikle II. Meşrutiyet'in (23 Temmuz 1908) ilanından sonra tüm dikkat ve çalışmasını askerlik üzerine yoğunlaştırılmıştır. O, mesleki bilgileri artıracak yayınların yapılmasını gerekli görüyordu. Bu amaçla mesleğinin ilk yıllarından itibaren askerlikle ilgili birikimlerini aşağıda isimleri belirtilen kitaplarda toparlanmıştır.

Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına ise ‘’Y’’ koyunuz.

21

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

TAKIMIN MUHAREBE TALİMİAlmanca'dan çeviri

- 1908)

CUMALI ORDUGAHI

1909

TABİYE TATBİKAT VE SEYAHATI 1911

TABİYE VE MESELENİN HALLİ VE EMİRLERİN SURETİ TAHRİRİNE

DAİR NESAYİH

ZABİT VE KUMANDAN İLE HASBİHAL

BÖLÜĞÜN MUHAREBE TALİMİ

(Almanca'dan çeviri - 1912)

NUTUK: Nutuk yeni Türkiye devletinin yazılan ilk tarihidir. Yazarı Mustafa Kemal Atatürk’tür. Nutuk,Atatürk tarafından kurulan Cumhuriyet Halk Partisinin 15-20 Ekim tarihleri arasında Ankara da toplanan İkinci Kongresinde okunmuştur. Konuşma otuz altı buçuk saat sürmüştür. Nutuk 1919’dan başlayarak 1927 ye kadar olan tarih dilimini incelemektedirNutuk 1919’dan başlayarak 1927 ye kadar olan tarih dilimini incelemektedir

Geometri Kitabı 1937 Vatandaş İçin Medeni Bilgiler (Manevi kızı Afet İnan adıyla

yayımlandı) (1930)

22