9
ISTILAH KADAZANDUSUN DAN MURUT RIUH MENDORIG HEIDYA JOHN MELANIA DINGKIM

Presentation Bahasa KadazanDusun

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Presentation Bahasa KadazanDusun

ISTILAH KADAZANDUSUN DAN

MURUTRIUH MENDORIGHEIDYA JOHN

MELANIA DINGKIM

Page 2: Presentation Bahasa KadazanDusun

KOPOINTUTUNAN ISTILAH KADAZANDUSUN

Tinaru Kadazandusun nopo nga tinaru di poimbilang tu’, hiti no pulau Borneo i

pungaranan do pogun Sabah o kiharo tinaru Kadazan Dusun. Tumanud nopo kooturan

do Kadazandusun Cultural Association (KDCA), haro 40 subetnik Kadazan Dusun

miagal ko’ Bonggi, Bundu, Dumpas, Gana, Garo, Idaan, Kadayan, Kimaragang om suai

poh.

Tumanud di Dayu Sansalu, Boros Kadazandusun nopo nga mantad boros Kadazan

om Dusun di numangan piomungo’ dumadi Kadazandusun sabaagi morujuk do

kaum, tulun, tinaru, masyarakat tulun sandad Sabah toi tulun di igulu pongion id

Sabah.

Tumanud di Low, Pinosotol om pinidot di Huguan Siou, Datuk Joseph Pairin Kitingan

o pomogunoon do istilah Kadazandusun soira pinudali kawagu ngaran di Kadazan

Cultural Association (KCA) nadadi do KDCA ontok toun 1989.

Page 3: Presentation Bahasa KadazanDusun

KOGUNOON OM KOPONSOLON DO ISTILAH KADAZANDUSUN.

Istilah “KADAZANDUSUN” id suang koposion tinaru masyarakat sabah nopo nga iso “Fenomena kawawagu”

pinaimbulai iti istilah “KADAZANDUSUN” sabap do gunoon do tulun politik om media

Kopomogunaan diti istilah nopo nga kitudu do popoiso do tinaru hiti sandad sabah.

Istilah “KADAZANDUSUN” diti nopo ogumu Manahak kasanangan do popoiso do majoriti tinaru id sandad sabah.

Page 4: Presentation Bahasa KadazanDusun

ISTILAH MURUT

KOPOINTUTUNAN “MURUT” id sabah nopo nga iso tinaru toi’ko masyarakat id poingion id tisan do

nuluhon toi’ko id poingion id tana di takawas.

tinaru “MURUT” nogi haro piagalan do tinaru “dusun” miagal ko koubasanan.

tumanud di PORLLARD, istilah murut nopo nga mantad boros “Purut” ih kikokomoi do “ Borian toi’ko nopung”.

Koubasanan nopo Tinaru “MURUT” it haro id sabah nga poingion id “ wilayah Kalimantan om Sarawak”

Page 5: Presentation Bahasa KadazanDusun

“RINAIT”KOPOINTUTUNAN

Pogulu po ih amu po nokorikot ugama Monotheis ih no ugama Islam om

Kristian tulun kadazandusun raitan do Pagan Om haro nogi minomungaran

diolo do “Kapir” tumanud di (Arena Wati ,1978). Mulong po ugudi tinaru

diti au obuli do anggapon do asio kotumbayaan sabap yolo toi’ko tinaru

kadazandusun diti haro no iso kotumbayaan ih raiton do “ Polytheis”.

Tumanud di Raymond Toim Tombung ( 1997) minimboros do tulun

kadazandusun di pogulu nopo nga haro iso kotumbayaan ih roitan do

animisme.

Page 6: Presentation Bahasa KadazanDusun

RINAIT

Tulun toi’ko tinaru kadazandusun di pogulu gisom nogi do baino diti nga

haro iso kotumbayaan di raitan do “rinait”. Rinait nopo diti nga iso

bontuk “hiis” id poboroson toi”ko sisindingon do bobolian.

KOGUOON DO RANAIT

Gunoon soira haro ritual toi’ko soira haro karamaian,momolingos toruol.

gunoon do tinaru kadazandusun di pogulu do momogompi do totonomon.

mokianu do kasanagan id koposion.

popoidu do sunduan di taraat id mogigion id tana.

Page 7: Presentation Bahasa KadazanDusun

RINAITImpit kou mion mogindo,

mogiigion hiti id tana.

Impit kou dalom tana,

insog kou misogundur,

impit kou hilo id sodu.

Kada kou ongoi ion hilo siba tu oliidan kou do watu,

Kada kou ongoi ion hilo sokid tu olisunan kou tutudan ku.

Impit kou mion mogindo,

mion do kayu,

mion do pampang, mion do tana.

Impit kou mion koromit,

kobinsakit dahai mindahu.

Tana topoit lagit toporot,

impit kou no tu au dati sunion do tanom-tanom,

kobinsakit dahai.

Simbual kou tundu undu diti tana,

tana toomis,lagit di kipaha tu sunion do tanom-tanom

Page 8: Presentation Bahasa KadazanDusun

I mion mogindo,potuntugo’ dikoyu hiti tana di umoon ku,pongiruak do tanom-tanom.Haro nopo dikoyu i kakung,i au kotunud,ngoyo no dikoyu gulio’.Hondii… nopongo no boros ku,monuturan dikoyu,sokiro au kou magakun,poipio’ om popointodon hiti dumoon ku om oilaan ku.Sokiro mindahu oku hiti nga tanak no tikus o adaan ku.

(Rosinah Sinti, Soince Bukut , Josnah Ali Amat, 2008:199)

Page 9: Presentation Bahasa KadazanDusun

KOMBURONGOH

Supik ku Komburongoh

Komburongoh rinokian

Supik ku pandaian himboh

Burok ku yang halib

Himboh ku tandaruh ngasuk

Supik ku pipompodok

Burok poinsolugok

Poimpompodok di munong

Poinsalugok di dila.

(Arena Wati, 1978 :73)

(Terjemahan bebas)

Aku bersama Komburongoh

Komburongoh semangat jantan

Kubersama yang lebih sakti

Kubuka ruang lalu

Sakti membuka panas memanjang

Kubersama jalan merentas

Kubuka lorong jalan setapak

Jalan singkat ke bibir atas

Jalan setapak di lidah.