PSYCHOLOGIA DZIECI I MŁODZIEŻY - wns.ug.edu.plwns.ug.edu.pl/.../files/psychologia_dzieci_i_mlodziezy_2016-2017.pdf · ROK AKADEMICKI 2016/2017 PSYCHOLOGIA DZIECI I MŁODZIEŻY OPIEKUN:

ROK AKADEMICKI 2016/2017

PSYCHOLOGIA DZIECI I MŁODZIEŻY

OPIEKUN: PROF. DR HAB MARTA BOGDANOWICZ

WPROWADZENIE

Zagadnienia realizowane w ramach ścieżki programowej Psychologia dzieci i młodzieży można zaklasyfikować

do bloków tematycznych wydzielonych ze względu na następujące kryteria:

wiek – dzieciństwo (wiek niemowlęcy, poniemowlęcy, przedszkolny), wiek szkolny, wiek dorastania,

środowisko rozwoju i wychowania (rodzina, przedszkole, szkoła i inne placówki wychowawczo-oświatowe) oraz

rodzaj zaburzeń,

formy oddziaływania - rozpatrywane w odniesieniu do diagnozy, terapii i profilaktyki takie jak wspomaganie

rozwoju, diagnozowanie i pomoc psychologiczna i inna (ujęcie interdyscyplinarne).

Ścieżka ma na celu przygotowanie studentów do pracy w roli psychologa w instytucjach oświaty i służby zdrowia,

zajmującego się problemami psychologii wychowawczej i klinicznej dzieci i młodzieży (zaburzeniami rozwoju i

zachowania). Absolwenci „ścieżki edukacyjnej”: Psychologia dzieci i młodzieży zdobędą, więc wiedzę i doświadczenia

praktyczne niezbędne w pracy na stanowisku psychologa zatrudnionego w: poradni psychologiczno-pedagogicznej,

poradni zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży, w szkole i w przedszkolu (integracyjnym/ specjalnym), w domu

dziecka, w klinikach leczących dzieci i młodzież (pediatrycznej, psychiatrycznej, neurologicznej itp.), w ośrodkach

szkolno-wychowawczych dla dzieci z upośledzeniem umysłowym, z wadami zmysłów: niesłyszących / niedosłyszących

niewidomych/niedowidzących, ze sprzężonymi zaburzeniami rozwojowymi oraz w ośrodkach wczesnej interwencji.

Program „ścieżki edukacyjnej” - Psychologia dzieci i młodzieży - stwarza możliwość ukończenia dodatkowo Kursu

pedagogicznego (90 godzin) i uzyskania przygotowania pedagogicznego, które jest niezbędne dla pracowników

placówek oświatowych.

SEMESTR ZIMOWY

PROWADZĄCY NAZWA WYKŁADU LICZBA GODZIN

PROF. MARTA BOGDANOWICZ B - SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ; SPECYFICZNE

ZABURZENIA UCZENIA SIĘ 30

PROF. DR HAB. TERESA ROSTOWSKA B - DOJRZAŁOŚĆ DO MAŁŻEŃSTWA I RODZICIELSTWA 30

DR ANNA BUDZIŃSKA B - CAŁOŚCIOWE ZABURZENIA ROZWOJU – DIAGNOZA I

TERAPIE 15

DR AGATA GOŹDZIEWICZ -

ROSTANKOWSKA

B - PSYCHOLOGIA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH W UJĘCIU

KLINICZNYM I ROZWOJOWYM 30

DR ARKADIUSZ MAŃSKI B - NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ W CHOROBACH RZADKICH -

PODSTAWY TEORETYCZNE 15

DR MARCIN SZULC B - PODSTAWY RESOCJALIZACJI NIELETNICH SPRAWCÓW

PRZESTĘPSTW 30

MGR ADW. MAREK KARCZMARZYK B - PRAWNA OCHRONA RODZINY 30

PROF. MARTA BOGDANOWICZ C – DIAGNOZA DYSLEKCJI 30

PROF. MAŁGORZATA LIPOWSKA C - PROWADZENIE „SZKOŁY DLA RODZICÓW” 30

DR PAWEŁ ATROSZKO C - MINDFULNESS - THEORY, RESEARCH AND PRACTICAL

APPLICATIONS 15

DR DOROTA DYKALSKA - BIECK C - PORADNICTWO PSYCHOLOGICZNO - PEDAGOGICZNE 15

DR ANNA JANKOWSKA C- SPECYFIKA ZABURZEŃ ROZWOJU DZIECKA KRZYWDZONEGO 15

DR ANNA JANKOWSKA

DR PAULINA PAWLICKA

C - CROSS-CULTURAL PERSPECTIVES ON CHILD DEVELOPMENT

AND PARENTING STRATEGIES 15

DR BOGUMIŁA KIEŁBRATOWSKA C - NOWOCZESNE POŁOŻNICTWO – PSYCHOLOGICZNE

ASPEKTY OPIEKI OKOŁOPORODOWEJ (ANULOWANE) 30

DR EDYTA SINACKA-KUBIK C - PRACA PSYCHOLOGA Z DZIEĆMI Z TRUDNOŚCIAMI W

FUNKCJONOWANIU SPOŁECZNYM (ANULOWANE) 30

SEMESTR LETNI

PROF. KAZIMIERZ KOSSAK-

GŁÓWCZEWSKI B – DYDAKTYKA OGÓLNA 30

PROF. MAŁGORZATA LIPOWSKA B- NADPOBUDLIWOŚĆ PSYCHORUCHOWA I ZABURZENIA 30

PROF. WIOLETA RADZIWIŁOWICZ B - ZABURZENIA AFEKTYWNE 30

DR DOROTA BRONK B- PEDAGOGIKA OGÓLNA 30

DR MAGDALENA CHRZAN – DĘTKOŚ B - PROBLEMATYKA KONTAKTU W DIAGNOZIE I TERAPII DZIECI 15

DR DOROTA DYKALSKA - BIECK C - NOWOCZESNE METODY I TECHNOLOGIE W DIAGNOZIE DZIECKA 15

DR DOROTA DYKALSKA - BIECK C - DIAGNOZA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ 15

DR AGATA HOFMAN C - PRAKTYKA EDUKACYJNA 30

MGR ALICJA KASICA - NOWAKOWSKA C - DEVELOPMENTAL MOVEMENT - VERONICA SHERBONE 15

DR ADRIANNA KILIKOWSKA; DR

ANNA WYSOKA B - GENETYCZNE UWARUNKOWANIA ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH 30

DR MARTA ŁOCKIEWICZ C - TEACHING READING & WRITING TO YOUNG LEARNERS 15

DR MARTA ŁOCKIEWICZ C - DEVELOPMENTAL DYSLEXIA 15

DR JUSTYNA MICHAŁEK C -PRACA PSYCHOLOGA Z RODZINĄ W REALIACH SZKOLNYCH 15

DR EDYTA ORŁOWSKA C - WYBRANE METODY PROJEKCYJNE W DIAGNOZIE DZIECI 15

DR PAULINA PAWLICKA, DR DOROTA

DYKALSKA - BIECK

C - NOWOCZESNE METODY REHABILITACJI DZIECI I MŁODZIEŻY ZE

SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI 15

DR EDYTA SINACKA-KUBIK

C - TOC FOR EDUCATION – WYKORZYSTANIE TEORII OGRANICZEŃ W

PRACY EDUKACYJNEJ I TERAPEUTYCZNEJ Z DZIEĆMI I MŁODZIEŻĄ

(ANULOWANE)

15

DR MARCIN SZULC C - PRACA PSYCHOLOGA PRAKTYKA Z MŁODZIEŻĄ 30

DR ALEKSANDRA SZULMAN-

WARDAL

DR ARKADIUSZ MAŃSKI

C - NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ W CHOROBACH RZADKICH - PRAKTYKA

REHABILITACYJNA 30

OPIS KURSÓW Z POZIOMU B

(1) Nazwa przedmiotu

Specyficzne zaburzenia uczenia się

(2) Kod ECTS

(3) Nazwa jednostki prowadzącej kierunek

Wydział Nauk Społecznych / Instytut Psychologii

(4) Studia Kierunek

Poziom

Studia pierwszego stopnia (licencjackie)

lub Studia drugiego stopnia

(magisterskie) lub

Jednolite magisterskie

Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne

Moduł specjalnościowy lub

specjalizacja (specjalizacja dotyczy wyłącznie specjalizacji nauczycielskiej)

Psychologia


stacjonarne/niestacjonarne

PDiM

(5) Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)

prof. zw. dr hab. Marta Bogdanowicz

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS 4 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materia-łów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 2 pkt ECTS (50-60 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji

A. Formy zajęć, zgodne z zarządzeniem Rektora UG

wykład

B. Sposób realizacji zajęć

zajęcia w sali dydaktycznej

C. Liczba godzin

30

(8) Cykl dydaktyczny

IV –V rok, semestr zimowy

(9) Status przedmiotu

obowiązkowy dla specjalizacji Psychologia

dzieci i młodzieży

fakultatywny

(10) Język wykładowy

Polski

(11) Metody dydaktyczne

wykład problemowy

z prezentacją multimedialną

ilustrowany materiałem klinicznym (analiza

przypadków) i filmami

(12) Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG

egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin testowy

D. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

egzamin z wykładów oraz lektury wskazane przez prowadzącego

E. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego

przedmiotu

arkusz egzaminu pisemnego

(13) Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: brak wymagań

B. Wymagania wstępne: zaliczenie podstawowych, obligatoryjnych przedmiotów z zakresu psychologii

(14) Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie studentom ogólnych wiadomości na temat specyficznych zaburzeń uczenia się czytania i pisania.

(15) Treści programowe A. Problematyka wykładu:

1. Specjalne potrzeby edukacyjne (SPE)

2. termin i pojęcie SPE (Warnock Report 1978)

3. specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z dysleksją

4. Historia badań nad dysleksją rozwojową

5. historia badań nad dysleksją nabytą i dysleksją rozwojową na świecie

6. historia badań nad dysleksją rozwojową w Polsce

7. Terminologia

8. terminologia w ujęciu historycznym

9. terminologia bazująca na symptomatologii i na patomechanizmie (klasyfikacje międzynarodowe - terminologia opisowa)

10. kontrowersje dot. terminologii

11. Częstość występowania

12. badania w Polsce

13. dane z międzynarodowych klasyfikacji ICD-10 i DSM-IV oraz badań zagranicznych

14. przyczyny zwiększania się przypadków dysleksji i niepowodzeń w nauce czytania i pisania

15. Podstawy teoretyczne i definicja dysleksji

16. Teorie zaburzeń czytania i pisania w świetle koncepcji neuropsychologicznych (A. Łurii; MBD - A.Gesella i H.Spionek; D.Bakkera;

N.Geschwinda, A.Galaburdy i J.Steina; A.Fawcett i R.Nicolsona;; H. Birch, L.Belmont, E.Koppitz, M.Wolf – P.Bowers),

psycholingwistycznych / L i B. Kaczmarków, E. Gomberta, G. Krasowicz-Kupis /, integracji perceocyjno-motorycznej (J.Ayres,

M.Bogdanowicz).

17. Definicje dysleksji rozwojowej (definicja Światowej Konferencji Neurologów w Dallas, definicja IDS i EDA)

18. Etiologia dysleksji rozwojowej (polietiologia)

19. koncepcja genetyczna

20. koncepcja organiczna

21. koncepcja opóźnienia dojrzewania o.u.n

22. Patomechanizm dysleksji

23. koncepcje patomechanizmu dysleksji: koncepcje zaburzeń lateralizacji czynności mózgu / D. Bakkera/; koncepcje mikrouszkodzeń

mózgu (MBD) oraz mikrozaburzeń i dysharmonii rozwoju psychomotorycznego dziecka /H. Spionek/; zaburzeń integracji

sensorycznej i percepcyjno - motorycznej / H.Bircha-L.Belmont, E.Kopittz, J.Ayres, M.Bogdanowicz/, deficytu móżdżkowego

/R.Nicolsona, A.Fawcett/; zaburzeń przetwarzania czasowego – zburzeń funkcjonowania systemów magnocelularnych /N.

Geschwinda i G.Galaburdy, J.Steina, P.Tallal/; przetrwania odruchów pierwotnych /M.McPhilipsa i in./; deficytu językowego (I.

Liberman, M. Snowling, P. Bryanta; G.Krasowicz-Kupis); podwójnego deficytu (M.Wolf-P.Bowers)

24. model patomechanizmu dysleksji rozwojowej.

25. Typologia dysleksji

26. przedstawicieli koncepcji psychomotorycznych zaburzeń (H.Spionek)

27. przedstawicieli koncepcji neuropsychologicznej (D.Bakker)

28. w świetle koncepcji integracji percepcyjno-motorycznej (M. Bogdanowicz)

29. Symptomatologia zaburzeń i dynamika objawów dysleksji

30. parcjalne zaburzenia rozwoju psychoruchowego w obszarze procesów instrumentalnych i mowy ( neurofizjologiczne podstawy

procesów, symptomatologia zaburzeń, diagnoza, terapia, profilaktyka):

31. zaburzenia procesów orientacyjno - poznawczych

32. zaburzenia procesów wykonawczych ( motoryki)

33. zaburzenia integracji percepcyjno – motorycznej

34. lateralizacja, leworęczność (podłoże neurofizjologiczne, modele, rozwój, geneza i częstość występowania lewo-

35. ręczności, postawy społeczne)

36. orientacja w schemacie ciała i przestrzeni

37. dynamika (stałość i zmienność obrazu klinicznego) wg. M. Bogdanowicz; dysleksja problemem całego życia.

38. Ryzyko dysleksji, profilaktyka i terapia specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu

39. pojęcie “ dziecko ryzyka dysleksji” i symptomatologia ryzyka dysleksji,

40. model diagnozowania dysleksji,

41. model pomocy w przypadkach dysleksji – 5.poziomowy system pomocy wg.M.Bogdanowicz

42. metody profilaktyki i terapii (np. Metoda Dobrego Startu, trening funkcji językowych).

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

1. Bogdanowicz, M. (2011). Ryzyko dysleksji, dysortografii i dysgrafii. Gdańsk: Wyd. Harmonia.

2. Bogdanowicz, M., Adryjanek, A. (2004). Uczeń z dysleksją w szkole. Gdynia: Operon.

3. Bogdanowicz, M., Adryjanek, A., Rożyńska, M. (2011). Uczeń z dysleksją w domu. Gdynia: Operon

4. Krasowicz-Kupis, G. (2006) (red). Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wyd. Harmonia.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Borkowska, A.R., Domańska, Ł. (2006) (red.). Neuropsychologia kliniczna dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

2. Krasowicz-Kupis, G. (2008.) Psychologia dysleksji. Warszawa: PWN

3. Lipowska, M. (2011). Dysleksja i ADHD – współwystępujące zaburzenia rozwoju. Neuropsychologiczna analiza deficytów pamięci.

Warszawa: Wydawnictwo Scholar.

B. Literatura uzupełniająca

1. Bogdanowicz, M. (2008). Portrety nie tylko sławnych osób z dysleksją. Gdańsk: Wyd. Harmonia.

2. Bogdanowicz, M.(2000). Integracja percepcyjno – motoryczna. Warszawa: CMPP-P MEN

3. Grabowska, A., Rymarczyk, K. (2004)(red). Dysleksja od badań mózgu do praktyki. Warszawa: Instytut Biologii Doświadczalnej im. M.

Nenckiego PAN

4. Łuria, A. (1976). Podstawy neuropsychologii. Warszawa, PWN.

5. Nartowska, H. (1986). Różnice indywidualne czy zaburzenia rozwoju dziecka przedszkolnego. Warszawa: WSiP.

1. Spionek, H. (1965). Zaburzenia psychoruchowego rozwoju dziecka. Warszawa: PWN.

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe)

(17 A) Wiedza K_W05; K_W09 Student dysponuje uporządkowaną i pogłębioną wiedzą na temat specyficznych trudności w uczeniu się i specjalnych potrzeb edukacyjnych. Student zna terminologię, teorię, charakterystyczne symptomy specyficznych trudności w uczeniu się i ich dynamikę, przyczyny tych trudności, rozumie patomechanizm tych zaburzeń. Wie jaką rolę odgrywa w tych przypadkach środowisko rodzinne dziecka oraz edukacyjne (przedszkole , szkoła). Ma orientacje w typologii tych zaburzeń. Zna częstość występowania dysleksji, dysortografii i dysgrafii. Wie jakie są objawy ryzyka dysleksji w poszczególnych okresach rozwojowych i potrzebne rodzaje interwencji. Student charakteryzuje i rozróżnia ogólne wskazania do kierowania procesem naprawczym w odniesieniu do specyficznych zaburzeń uczenia się.

(17 B) Umiejętności K_U02; K_U03; K_U08

Student potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią

dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, wychowawczych, pomocowych i

terapeutycznych. Umie je wykorzystać w procesie diagnozowania i projektowania działań pomocowych. Student

posiada umiejętność analizowania trudności szkolnych dziecka z perspektywy zaburzeń rozwoju w ujęciu

klinicznym.

Student umie porozumiewać się z konsultantami – specjalistami w obszarze współpracy interdyscyplinarnej

(pedagogami, logopedami, neurologami, psychiatrami) w procesie diagnozy i terapii specyficznych zaburzeń

uczenia się.

Potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi podczas analizowania wyników badania

diagnostycznego i ich interpretowania, mając na celu postawienie diagnozy (poznania i wyjaśnienia- rozpoznania

problemu dziecka) i podjęcia stosownych działań naprawczych. Student potrafi organizować pomoc edukacyjno-

terapeutyczną w odniesieniu do uczniów ze specyficznymi zaburzeniami uczenia się, kierując ich na badania

diagnostyczne i terapię pedagogiczną (w wymiarze wielospecjalistycznym). Potrafi korzystać z nowoczesnych

rozwiązań technologicznych i je proponować w pracy z uczniem ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i

pisaniu.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) K_K01; K_K03; K_K07

Student ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju

osobistego i zawodowego.

Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki – ucznia i jego prawidłowego funkcjonowania

społecznego w rodzinie i szkole. Ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej

dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy psychologa. Jest wrażliwy na problemy społeczne i

psychologiczne, gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, szczególnie osobami z

interdyscyplinarnego zespołu, który uczestniczy w diagnozowaniu i udzielaniu pomocy uczniom z

niepowodzeniami w uczeniu się. Student rozumie i docenia współpracę psychologa – terapeuty z rodzicami oraz

nauczycielami dziecka ze specyficznymi trudnościami w nauce, potrafi z nimi współdziałać.

(18) Kontakt [email protected]

(1) Nazwa przedmiotu : Prawna ochrona rodziny

(2) Kod ECTS

(3) Nazwa jednostki prowadzącej kierunek : Wydział Nauk Społecznych, Instytut Psychologii

(4) Studia Kierunek

Psychologia Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne


specjalizacja (specjalizacja dotyczy wyłącznie specjalizacji

nauczycielskiej)

(5) Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): adw. Marek Karczmarzyk

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin

(7) Liczba punktów ECTS 4 2 pkt ECTS (50-60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 2 pkt ECTS (50-60 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji


B. Sposób realizacji zajęć wykład

C. Liczba godzin 30

(8) Cykl dydaktyczny semestr zimowy


(10) Język wykładowy polski

(11) Metody dydaktyczne - wykład - studium przypadku



B. Formy zaliczenia obecność na zajęciach; zaliczenie ustne

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne uczestnictwo i aktywność na zajęciach D. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego

przedmiotu : zaliczenie ustne (13) Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne :brak B. Wymagania wstępne: brak

(14) Cele kształcenia: zapoznanie z podstawowymi instytucjami prawnymi dotyczącymi ochrony rodziny w Polsce

(15) Treści programowe: hierarchia aktów prawnych; metody wykładni ( interpretacji ) prawa; ochrona rodziny w wybranych aktach prawnych: kodeks karny, kodeks cywilny, kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich


A.1. wykorzystywana podczas zajęć: ustawy : kodeks karny, kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich – wszystkie akty prawne w zakresie wskazanym w toku wykładu

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: ustawy : kodeks karny, kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich – wszystkie akty prawne w zakresie wskazanym w toku wykładu (17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe)

(17 A) Wiedza: Student zna podstawowe regulacje dotyczące prawnej ochrony rodziny

(17 B) Umiejętności: Student stykając się z rodziną w kryzysie potrafi wskazać instytucjonalne kanały pomocy rodzinie i jej poszczególnym członkom

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy): empatia i szacunek dla drugiego człowieka, szacunek dla prawa i instytucji demokratycznego państwa, traktowanie państwa jako wspólnoty obywateli

(18) Kontakt 603586694; [email protected]


Mindfulness – theory, research and practical applications (2) Kod ECTS

(3) Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Instytut Psychologii

(4) Studia Kierunek

Psychologia Nuerobiopsychologia

Poziom Jednolite magisterskie

Forma Stacjonarne


specjalizacja (specjalizacja dotyczy wyłącznie specjalizacji

nauczycielskiej)

(5) Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Paweł Andrzej Atroszko

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS – 3 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materia-łów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 1 pkt ECTS (25-30 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji

A. Formy zajęć, zgodne z zarządzeniem Rektora UG Ćw. warsztatowe

B. Sposób realizacji zajęć zajęcia w sali dydaktycznej

C. Liczba godzin 15

(8) Cykl dydaktyczny 2016/2017 zimowy

(9) Status przedmiotu Fakultatywny do wyboru

(10) Język wykładowy angielski

(11) Metody dydaktyczne ćwiczenia audytoryjne: metoda projektów (praktyczny/ praktyczne ćwiczenia w zakresie treningu uważności / praca w grupach / analiza literatury / dyskusja / prezentacja multimedialna / praca pisemna practical workshop: project method, mindfulness exercises and practices, group work, literature analysis, discussions, presentation, written assignment


A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG Zaliczenie na ocenę

B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu oraz przedstawienie prezentacji credit conditions: presence and interaction within the classes, assignment – designing a project of workshops/trainings connected to mindfulness and created for a specific group of people, the project plan and assumptions will be presented during presentation during classes, the project plan should also be delivered in written form

D. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne Podstawowym kryterium jest obecność na zajęciach, aktywność oraz ocena wykonania pracy zaliczeniowej, polegającej na przygotowaniu projektu warsztatów/szkoleń/treningów dla określonej grupy odbiorców związanego z treningiem uważności. Założenia projektu zostaną przedstawione w formie prezentacji multimedialnej w trakcie zajęć. Założenia projektu powinny być też dostarczone w formie pisemnego opracowania.

E. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego przedmiotu

arkusz pracy zaliczeniowej

(13) Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne brak B. Wymagania wstępne znajomość języka angielskiego Preconditions: ability to communicate in and comprehend English.

(14) Cele kształcenia During the course students will learn about theoretical background of mindfulness practice and current relevant research, as well as will have opportunity to learn and practice basic mindfulness exercises and techniques throughout the course, including breathing exercises, body scan, mindful observation, listening, walking and talking, unfamiliarizing known objects, training senses etc. Training mindfulness will allow students to develop positive attitude towards this practice via personal experience. During the course students will learn definition of mindfulness and issues related to its assessment, including multidimensional psychometric tools for measuring different facets of dispositional mindfulness, as well as basic issues related to designing research projects about mindfulness. Students will learn about basics of biological and psychological mechanisms underlying mindfulness, with special focus on cognitive processes, brain correlates, and physiological changes appearing with short and long term mindfulness practice. Students will learn about the relationship between mindfulness and emotional regulation in the context of stress reactions. Students will learn about the relationship between mindfulness and health and well-being.

Students will learn about vast areas of practical applications of mindfulness from clinical settings and prisons to education and workplace, and from parenting, marriage and personal relationships to improving sport performance. Students will learn about basics of philosophical ramifications of mindfulness in western and eastern traditions. Through practical exercise of developing a project of workshops/trainings connected to mindfulness and created for a specific group of people, students will have opportunity to apply learned knowledge and skills in designing solutions for real life problems.

(15) Treści programowe • Theoretical background of mindfulness, and meditation traditions • Operational definitions of mindfulness and measurement issues • Mindfulness, stress and emotion regulation • Mindfulness and cognitive processes: attention, memory, critical thinking • Neuroscience of mindfulness: brain correlates and physiological changes • Mindfulness and (self-)acceptance, (self-)compassion, empathy, forgiveness and love • Mindfulness and health and well-being • Mindfulness and addictions • Mindfulness, marriage and personal relationships • Applications of mindfulness: clinical settings, education, workplace, prisons, seniors, adolescents and children, army, sport, parenting, health professions, quality of life interventions, stress reduction • Philosophical ramifications of mindfulness



1. Bishop, S.R., Lau, M., Shapiro, S. et al. (2004). Mindfulness: A proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice 11, (3), 230- 41.

2. Bergomi, C., Tschacher, W., & Kupper, Z. (2013). The assessment of mindfulness with self-report measures: existing scales and open issues. Mindfulness, 4(3), 191-202.

3. Killingsworth, M. A., Gilbert, D. T. (2010). A wandering mind is an unhappy mind. Science. 330, 932. 4. Gotink, R. A., Chu, P., Busschbach, J. J. V., Benson, H., Fricchione, G. L., & Hunink, M. G. M. (2015). Standardised Mindfulness-Based

Interventions in Healthcare: An Overview of Systematic Reviews and Meta-Analyses of RCTs. PLoS ONE, 10(4), e0124344. http://doi.org/10.1371/journal.pone.0124344

5. Davis, D. M., & Hayes, J. A. (2011). What are the benefits of mindfulness? A practice review of psychotherapy-related research. Psychotherapy, 48, 198-208.

6. Schutte, N.S., & Malouff, J.M. (2014). A Meta-Analytic Review of the Effects of Mindfulness Meditation on Telomerase Activity. Psychoneuroendocrinology, 42, 45-48.

7. Chiesa A., Serretti A., (2009). Mindfulness-based stress reduction for stress management in healthy people: a review and meta-analysis. Journal of Alternative and Complementary Medicine, 15(5), 593-600.

8. Davidson, R. J., Kabat-Zinn, J., Schumacher, J., Rosenkranz, M., Muller, D., Santorelli, S. F., et al. (2003). Alterations in brain and immune function produced by mindfulness meditation. Psychosomatic Medicine, 65(4), 564-570.

9. K. C. R. Fox, S. Nijeboer, M. L. Dixon, et al. (2014). Is meditation associated with altered brain structure? A systematic review and meta-analysis of morphometric neuroimaging in meditation practitioners. Neuroscience & Biobehavioral Reviews 4, 48–73.

10. Tang, Y.-Y., Ma, Y., Wang, J., Fan, Y., Feng, S., Lu, Q., Yu, Q., Sui, D., Rothbart, M. K., Fan, M., and Posner, M. I. (2007). Short-term meditation training improves attention and self-regulation. Proceedings of the National Academy of Sciences, 104 (43), 17152–17156.

11. Farb, N.A., Anderson A.K., Mayberg H., et al. (2010). Minding one's emotions: Mindfulness training alters the neural expression of sadness. Emotion, 10(1), 25-33.

12. Hölzel, B.K., Carmody, J., Vangel, M., Congleton, C., Yerramsetti, S.M., et al. (2011). Mindfulness Practice Leads to Increases in Regional Brain Gray Density Matter. Psychiatry Research: Neuroimagining, 191, 36-43.

13. Fredrickson, B. L., Cohn, M. A., Coffey, K. A., Pek, J., & Finkel, S. M. (2008). Open hearts build lives: Positive emotions, induced through loving-kindness meditation, build consequential personal resources. Journal of Personality and Social Psychology, 95(5), 1045-1062.

14. Barnes, S., Brown, K. W., Krusemark, E., Campbell, W. K., & Rogge, R. D. (2007). The role of mindfulness in romantic relationship satisfaction and responses to relationship stress. Journal of Marital & Family Therapy, 33(4), 482-500.

15. Leary, M. R., Tate, E. B., Adams, C. E., Batts Allen, A., & Hancock, J. (2007). Self-compassion and reactions to unpleasant self-relevant events: The implications of treating oneself kindly. Journal Of Personality And Social Psychology, 92(5), 887-904.

16. Jha, A. P., Stanley, E. A., Kiyonaga, A., Wong, L., & Gelfand, L. (2010). Examining the protective effects of mindfulness training on working memory capacity and affective experience. Emotion, 10, 54–64.

17. Ludwig, David S. & Kabat-Zinn, J. (2008). Mindfulness in medicine. JAMA, 300(11), 1350-1352. 18. Zenner, C., Herrnleben-Kurz, S., & Walach, H. (2014). Mindfulness-based interventions in schools—a systematic review and meta-

analysis. Frontiers in Psychology, 5, 603. http://doi.org/10.3389/fpsyg.2014.00603


1. Williams, M., Penman, D. (2014). Mindfulness. Trening uważności. Warszawa: Edgard.

(Williams, M., Penman, D. (2011) Mindfulness: A Practical Guide to Finding Peace in a Frantic World. London: Piatkus; New York: Rodale.)

B. Literatura uzupełniająca 1. Teasdale, J. D., Williams, J. M. G., Segal, Z. V., & Kabat-Zinn, J. (2014). The Mindful Way Workbook: An 8-Week Program to Free

Yourself from Depression and Emotional Distress. New York: The Guilford Press. (Teasdale, J. D., Williams, J. M. G., Segal, Z. V., & Kabat-Zinn, J. (2016). Praktyka uważności. Ośmiotygodniowy program ćwiczeń pozwalający uwolnić się od depresji i napięcia emocjonalnego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.)

2. Segal, Z. V., Williams, J. M. G., & Teasdale, J. D. (2002). Mindfulness-based cognitive therapy for depression: A new approach to preventing relapse. New York: Guilford Press. (Segal, Z., Williams, M., Teasdale, J. (2009). Terapia poznawcza depresji oparta na uważności. Nowa koncepcja profilaktyki

nawrotów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.)

3. Williams, M., Teasdale, J., Segal, Z., & Kabat-Zinn, J. (2007). The mindful way through depression: Freeing yourself from chronic unhappiness. New York: Guilford Press. (Williams, M., Teasdale, J., Segal, Z., & Kabat-Zinn, J. (2009). Świadomą drogą przez depresję. Warszawa: Czarna Owca.)

4. McKay, M., Wood, J.C., Brantley, J. (2015). Terapia dialektyczno-behawioralna (DBT) : praktyczne ćwiczenia rozwijające uważność, efektywność interpersonalną, regulację emocji i odporność na stres. Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. (McKay, M., Wood, J. C., & Brantley, J. (2007). The dialectical behavior therapy skills workbook. Oakland, CA: New Harbinger Publications.)

5. Strauss C, Cavanagh K, Oliver A, Pettman D (2014) Mindfulness-Based Interventions for People Diagnosed with a Current Episode of an Anxiety or Depressive Disorder: A Meta-Analysis of Randomised Controlled Trials. PLoS ONE 9(4): e96110. doi:10.1371/journal.pone.0096110

6. Grossman, P., Niemann, L., Schmidt, S., & Walach, H. (2004). Mindfulness-based stress reduction and health benefits: A meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 57, 35-43.

7. Cahn, B.R., Polich, J. (2006). Meditation states and traits : EEG, ERP, and neuroimaging studies. Psychological Bulletin ,132 (2), 180–211.

8. Baer, R.A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and empirical review. Clinical Psychology: Science and Practice 10, (2) (05), 125-43.

9. Holzel, B. K., J. Carmody, et al. (2010). Stress reduction correlates with structural changes in the amygdala. Soc Cogn Affect Neurosci, 5(1), 11-17.

10. Lutz, A., Greischar, L. L., Rawlings, N. B., Ricard, M., & Davidson, R. J. (2004). Long-term meditators self-induce high amplitude gamma synchrony during mental practice. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 101(46), 16369-16373.

11. Creswell, J. D., B. M. Way, et al. (2007). Neural correlates of dispositional mindfulness during affect labeling. Psychosomatic Medicine, 69(6), 560-565.

12. Grecucci, A., Pappaianni, E., Siugzdaite, R., Theuninck, A., & Job, R. (2015). Mindful Emotion Regulation: Exploring the Neurocognitive Mechanisms behind Mindfulness. BioMed Research International, 2015, 670724.

13. Moore, A., & Malinowski, P. (2009). Meditation, mindfulness and cognitive flexibility. Consciousness and Cognition, 18(1), 176-186.


K_W08 K_W10 K_U02 K_U04 K_U05 K_U07 K_U08 K_U09 K_U10

K_K01 K_K02 K_K03 K_K04 K_K05

(17 A) Wiedza • Student/studentka ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat psychologicznych podstaw funkcjonowania człowieka w kontekście treningu uważności • Student/studentka ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat biologicznych, pedagogicznych, społecznych i filozoficznych podstaw funkcjonowania psychicznego człowieka; rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i dysharmonii, normy i patologii

(17 B) Umiejętności • Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, wychowawczych, pomocowych czy terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych • Potrafi w sposób klarowny, spójny i precyzyjny wypowiadać się w mowie i na piśmie w języku polskim i języku obcym, posiada umiejętność konstruowania rozbudowanych ustnych i pisemnych uzasadnień na tematy dotyczące różnych zagadnień psychologicznych z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając z dorobku zarówno psychologii, jak i innych dyscyplin naukowych • Posiada pogłębione umiejętności prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierania ich rozbudowaną argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów, kierując się przy tym zasadami etycznymi

K_K06 K_K07 K_K08

• Ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji psychologicznych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań • Potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych • Potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów psychologicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań w określonych obszarach praktycznych • Potrafi wybrać i zastosować właściwy dla danej działalności psychologicznej sposób postępowania, potrafi dobierać środki i metody pracy w celu efektywnego wykonania pojawiających się zadań zawodowych

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) • Ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego • Jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie psychologii; angażuje się we współpracę • Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy psychologa • Utożsamia się z wartościami, celami i zadaniami realizowanymi w praktyce psychologicznej, odznacza się rozwagą, dojrzałością i zaangażowaniem w projektowaniu, planowaniu i realizowaniu działań psychologicznych • Jest przekonany o konieczności i doniosłości zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzega zasad etyki zawodowej; dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą; poszukuje optymalnych rozwiązań i możliwości korygowania nieprawidłowych działań psychologicznych • Odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone działania oraz ich skutki, czuje się odpowiedzialny wobec ludzi, dla których dobra stara się działać, wyraża taką postawę w środowisku specjalistów i pośrednio modeluje to podejście wśród innych • Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z osobami nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania psychologiczne • Jest świadomy istnienia etycznego wymiaru w badaniach naukowych



Dojrzałość do małżeństwa i rodzicielstwa

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



brak


prof. dr hab. Teresa Rostowska

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS

F. Formy zajęć, zgodne z zarządzeniem Rektora UG

konwersatorium

4 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materia-łów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 2 pkt ECTS (50-60 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji

G. Sposób realizacji zajęć


H. Liczba godzin

30





rodziny oraz Psychologia dzieci i młodzieży

fakultatywny


Polski


wykład z prezentacją multimedialną



zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia

kolokwium

I. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

J. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego

przedmiotu

arkusz pracy pisemnej


brak

(14) Cele kształcenia Pogłębienie i ugruntowanie wiedzy na temat psychologicznych uwarunkowań dojrzałości człowieka do realizacji ról związanych z małżeństwem i rodzicielstwem. Umiejętność definiowania pojęć oraz rozumienia i wyjaśniania mechanizmy psychologiczne leżące u podstaw wielu złożonych problemów małżeńskich i rodzinnych.

(15) Treści programowe 43. Małżeństwo i rodzicielstwo jako zadania rozwojowe

44. Psychologiczne uwarunkowania dojrzałości do małżeństwa i rodzicielstwa

45. Teorie wyboru partnera

46. Dojrzałość a motywy wyboru małżonka

47. Dojrzałość do małżeństwa w kontekście kulturowym i religijnym

48. Empatia i otwartość w podsystemach rodzinnych

49. Dojrzałość do realizacji ról rodzinnych

50. Znaczenie wsparcia w dojrzewaniu do ról rodzinnych

51. Odpowiedzialne rodzicielstwo

52. Rodzina, jako źródło doświadczeń indywidualnych i społecznych

53. Przemoc w rodzinie jako wyraz niedojrzałości do małżeństwa o rodzicielstwa

54. Wyznaczniki szczęścia małżeńskiego i rodzinnego.



6. Braun-Gałkowska M. (1992), Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin:

TN KUL.

7. Harwas-Napierała B., (2009), Rodzina jako wartość a współczesność. B. Harwas-Napierała (red.). ss. 11-24. Poznań .Wydawnictwo

Naukowe UAM

8. Kościelska M., (2007), Sens odpowiedzialności, Perspektywa psychologa klinicznego. Kraków. Oficyna Wydawnicza IMPULS.

9. Kościelska M. Odpowiedzialni rodzice. Z doswiadczeń psychologa. Kraków. Oficyna Wydawnicza IMPULS.

10. Liberska H., Matuszewska M. (red.) (2002), Małżeństwo, męskość, kobiecość, miłość, konflikt, Wyd. Fundacji Humaniora, Poznań.

11. Plopa M., (2005), Psychologia rodziny. Teoria i badania, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

12. Rostowska T. (2002), Rodzina –rozwój-praca. Wybrane zagadnienia. Łódź: Wyższa Szkoła Informatyki

13. Rostowski J. (1987), Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa . PWN.

14. Sęk, H., Cieślak, R. (2006). Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne. W: H.

Sęk, R. Cieślak (red.). Wsparcie społeczne, stres, zdrowie (s. 11–28). Warszawa: PWN.

15. Wojciszke B. (2000), Psychologia miłości. Intymność, namiętność, zaangażowanie.Gdańsk: GWP


2. Braun – Gałkowska (1985). Miłość aktywna. Psychiczne uwarunkowania powodzenia małżeństwa. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

3. Jarmołowska A. (2007), Adopcja dziecka. Psychologiczna analiza decyzji u kobiet i mężczyzn. Lublin. Towarzystwo Naukowe KUL.

4. Liberska H., (2003), Realizacja zadań rozwojowych dorosłości a rozwój indywidualny,[w:] Rodzina a rozwój człowieka dorosłego, red. B.

Harwas-Napierała, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 63-99.

5. Peplińska A., (2011) Małżeństwo a specyfika pracy marynarzy. Perspektywa psychologiczna. Kraków. Oficyna Wydawnicza IMPULS.

6. Plopa M. ( 20080. Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków. Wydawnictwo IMPULS.

7. Satir V. (2000), Rodzina, tu powstaje człowiek. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

8. Ryś M. (1993), Poziom zaspokojenia potrzeb w dzieciństwie a zaspokojenie potrzeb w małżeństwie. Problemy Rodziny, 1, 20-24.

9. Ziemska M. (1973), Postawy rodzicielskie. Warszawa: WP.


(17 A) Wiedza student ma pogłębioną wiedzę na temat teorii oraz psychologicznych mechanizmów dojrzałości do roli małżonka i rodzica (K_W04);(K_W05;); ma pogłębioną wiedzę na temat biologicznych i społecznych podstaw funkcjonowania psychicznego człowieka dorosłego oraz rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności w zachowaniach dotyczących życia małżeńskiego i rodzinnego (K_W10).

(17 B) Umiejętności posiada umiejętność obserwowania, wyszukiwani informacji na temat dojrzałych i niedojrzałych form

zachowania człowieka w sytuacjach rodzinnych (K_U01); potrafi w sposób komunikatywny i spójny wypowiadać

się na temat psychologicznych mechanizmów leżących u podstaw ról małżeńskich i rodzinnych (K_U04); ma

umiejętność obserwowania, diagnozowania i racjonalnego oceniania złożonych sytuacji związanych z

małżeństwem i rodzicielstwem (K_U07).

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Student posiada zdolność zespołowego działania, angażuje się we współpracę z innymi ( K_K01); docenia wiedzę

z zakresu innych dyscyplin psychologicznych dla rozwoju jednostki w zakresie kształtowania się dojrzałości

osobowej ( K_K03); trafnie formułuje pytania dotyczące problemów poruszanych w czasie zajęć ; zachowuje

ostrożność w wyrażaniu krytycznych opinii na temat innych osób ( K_K06).



Psychologia zachowań agresywnych w ujęciu

rozwojowym i klinicznym

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PSiPSP, PDiM, PK, NBP


dr Agata Goździewicz- Rostankowska

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS 4 (godziny zajęć: 30; czytanie i samodzielne analizowanie tekstów: 30; nauka do egzaminu: 60 ; konsultacje: 5)


Wykład



C. Liczba godzin

30




fakultatywny


Polski


wykład

(12) Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania

egzaminacyjne


egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin pisemny (pytania testowe)

C. Podstawowe kryteria

sprawdzenie wiedzy dotyczącej terminologii oraz sprawdzenie świadomości

znaczenia nauk psychologicznych w wyjaśnianiu zachowań agresywnych w

kontekście rozwoju jednostki i w odniesieniu do zaburzeń klinicznych: egzamin

sprawdzenie umiejętności analizowania motywów i wzorów agresywnych

zachowań: egzamin

D. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego przedmiotu

arkusz pracy egzaminacyjnej


A. Wymagania formalne:

psychologia społeczna, psychologia rozwoju człowieka, wstęp do psychologii klinicznej dorosłego, wstęp do psychologii klinicznej dzieci i

młodzieży

B. Wymagania wstępne:

(14) Cele kształcenia

Celem wykładu jest nabycie wiedzy psychologicznej dotyczącej uwarunkowań agresji oraz zapoznanie studentów ze związkiem zmian rozwojowych w ciągu życia z zachowaniami agresywnymi oraz zależnościami pomiędzy wybranymi zaburzeniami psychicznymi a zachowaniami agresywnymi, jak też technikami pomiaru agresji oraz możliwościami jej profilaktyki i terapii.

(15) Treści programowe A. Problematyka wykładu

Pojęcie agresji oraz uwarunkowania agresji

Techniki badania agresywnego zachowania

Zmiany rozwojowe a zachowania agresywne

Różnice indywidualne, rozwój psychiczny człowieka a zachowania agresywne

Socjalizacja a zachowania agresywne

Agresja w rodzinie

Agresja w różnych obszarach życia społecznego

Osobowość a agresja u ludzi dorosłych

Agresja a wybrane zaburzenia psychiczne dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych

Agresja a wybrane aspekty przestępczości dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1) Binczycka-Anholzer, M. (red.) (2001) Agresja i przemoc a zdrowie psychiczne. Warszawa-Poznań: Polskie Towarzystwo Higieny

Psychicznej. 2) Brzezińska, A. I. i Hornowska, E. (red.) (2007). Dzieci i młodzież wobec agresji i przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. 3) Frączek, A. i Zumkley, H. (red.) (1993). Socjalizacja a agresja. Warszawa: IPs PAN WSPS. 4) Kubacka-Jasiecka, D. (2006). Agresja i autoagresja z perspektywy obronno-adaptacyjnych dążeń Ja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu

Jagiellońskiego. 5) Obuchowska, I. (1989). Przemoc w wychowaniu, Kwartalnik Pedagogiczny, 4, 134, 27-41 A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: 1) Brzezińska, A. I. i Hornowska, E. (red.) (2007). Dzieci i młodzież wobec agresji i przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Krahé, B. (2005). Agresja. Gdańsk: GWP B. Literatura uzupełniająca 1) Czub, M. (1992). Zachowania agresywne – agresja – osiąganie. Analiza zjawiska agresji jako istotnego czynnika w procesie socjalizacji,

Kwartalnik Pedagogiczny, 1, 141, 123-132. 2) Grochulska, J. (1993). Agresja u dzieci. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. 3) Loeber, R. i Hay, D. (1997). Key issues in the development of aggression and violence from childhood to early adulthood, Annual Review

of Psychology, 48, 371-410. 4) Majchrzyk, Z. (2004). Nieletni, młodociani, dorośli zabójcy i mordercy. Gdzie kończy się norma a zaczyna patologia. Warszawa: Instytut

Psychiatrii i Neurologii. 5) Pastwa-Wojciechowska, B. (2004). Naruszanie norm prawnych w psychopatii. Analiza kryminologiczno-psychologiczna. Gdańsk:

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. 6) Ranschburg, J. (1993). Lęk, gniew, agresja. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. 7) Wolińska, J. M. (2010). Agresywność młodzieży. Problem indywidualny i społeczny. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) (K_W08) (K_W09) (K_U01) (K_U02) (K_K03) (K_K08)

(17 A) Wiedza - Student ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat psychologicznych podstaw zachowań agresywnych przejawianych przez człowieka w kontekście zmian rozwojowych oraz zaburzeń psychicznych - Student ma uporządkowaną wiedzę dotyczącą technik pomiaru zachowań agresywnych oraz możliwości ich profilaktyki i terapii

(17 B) Umiejętności - Student posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania informacji na temat zachowań agresywnych, przy użyciu różnych źródeł oraz interpretowania ich z punktu widzenia psychologii zaburzeń i psychologii rozwoju człowieka - Student potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii zachowań agresywnych w celu analizy złożonych problemów psychologicznych

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) - Student docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu psychologii zachowań agresywnych - Student jest świadomy istnienia etycznego wymiaru w badaniach naukowych dotyczących zachowań agresywnych człowieka



Podstawy resocjalizacji nieletnich sprawców

przestępstw

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Marcin Szulc



wykład



C. Liczba godzin

30




fakultatywny


Polski




egzaminacyjne


egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin pisemny: testowy


Zadana literatura plus wiedza z wykładów. Egzamin testowy 20 pytaniowy, pytania

zamknięte, 4 możliwe odpowiedzi, jedna prawidłowa


Arkusz testu zaliczeniowego oraz pisemny raport z analizy przypadku


A. Wymagania formalne: wprowadzenie do psychologii, psychologia społeczna, psychologia rozwoju człowieka, wstęp do psychologii

klinicznej dorosłego

B. Wymagania wstępne: wprowadzenie do psychologii, psychologia społeczna, psychologia rozwoju człowieka, wstęp do psychologii

klinicznej dorosłego

(14) Cele kształcenia Celem przedmiotu jest zaprezentowanie studentom podstawowych zagadnień z obszaru niedostosowania społecznego oraz resocjalizacji nieletnich sprawców przestępstw.

(15) Treści programowe A. Problematyka wykładu 1. Sens i bezsens resocjalizacji - wybrane czynniki zagrożeń młodzieży - warunki skutecznej resocjalizacji - motywacja do zmiany - polityka Państwa sprzyjająca resocjalizacji 2. Historyczne ujęcie traktowania nieletnich sprawców przestępstw (wybrane systemy resocjalizacji) - od kary odwetowej do sankcji poprawczej - domy poprawy i domy pracy przymusowej (Anglia / Holandia) - system celkowy - system pensylwański i system auburnski - system progresywny - system regresywny - system rodzinny (kolonia w Mettray, zakład w Hofwyl) - system republik i wiosek dziecięcych (Freeville, kolonia Makarenki) - rozwój resocjalizacji w Polsce (osada w Studzieńcu, zakład w Chojnicach) 3. Definicja pojęć: przestępstwo, przestępca, zbrodnia, występek, małoletni, nieletni, młodociany, podejrzany 4. Socjalizacja a resocjalizacja - czynniki wpływające na socjalizację - niedostosowanie społeczne, asocjalność, demoralizacja 5. Uwarunkowania wykolejenia przestępczego – perspektywa historyczna - teorie biologiczne (antropologiczna, endokrynologiczna, genetyczna, typów konstytucjonalnych) - teorie psychologiczne 6. Zaburzenia zachowania w perspektywie współczesnych koncepcji - czynniki biopsychiczne w etiologii zachowania przestępczego - teorie organiczne - syndrom HIA i CP - typologia Achenbacha - teorie temperamentu - teorie kontroli społecznej 7. Modele oddziaływań resocjalizacyjnych - psychologia hormistyczna - terapia behawioralna - korzyści i ryzyko stosowania metod behawioralnych w resocjalizacji - oddziaływanie społeczności terapeutycznej w kształtowaniu pozytywnej kultury rówieśniczej - ekonomia punktowa - trening sprawności psychologicznych - środki nieizolacyjne w resocjalizacji (mediacja, reorganizacja pracy pedagoga) - twórcza resocjalizacja 8. Kompetencje wychowawcze pedagoga i psychologa resocjalizacyjnego - kompetencje profesjonalne - doświadczenie zawodowe - predyspozycje osobowe 9. System instytucjonalny w Polsce 10. Przykładowe placówki diagnostyczne i resocjalizacyjne - zakłady poprawcze - ośrodki szkolno – wychowawcze - MOAS - Dom dziecka - Pogotowie opiekuńcze - Policyjna Izba Dziecka

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Bałandynowicz A., (2008) Profilaktyka i środki probacyjne w praktyce resocjalizacyjnej. W: Stanik, Urban (red) Reso cjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Dukaczewski E.J., (2008) Historia rozwoju praktyki resocjalizacyjnej w Polsce i na świecie. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Konopczyński M., (2006) Metody twórczej resocjalizacji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Konopczyński M. (2008) Współczesne nurty w resocjalizacji. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Konopczyński M., (2008) Współczesne systemy resocjalizacyjne. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydaw nictwo Naukowe PWN Machel H., (2006) Zagrożenia współczesnej młodzieży polskiej – potrzeba diagnozy. W: Bykowska, Szulc (red.), Za grożenia wspólczesnej młodzieży polskiej – w poszukiwaniu tożsamości. FRUG, Gdańsk Stanik J., (2008) Diagnozowanie niedostosowania społecznego i socjalności. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Urban B, (2008) Zaburzenia w zachowaniu i niedostosowanie społeczne w świetle współczesnych wyników badań. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Bałandynowicz A., (2008) Profilaktyka i środki probacyjne w praktyce resocjalizacyjnej. W: Stanik, Urban (red) Reso cjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Dukaczewski E.J., (2008) Historia rozwoju praktyki resocjalizacyjnej w Polsce i na świecie. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Konopczyński M., (2006) Metody twórczej resocjalizacji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Konopczyński M. (2008) Współczesne nurty w resocjalizacji. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Konopczyński M., (2008) Współczesne systemy resocjalizacyjne. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydaw nictwo Naukowe PWN Stanik J., (2008) Diagnozowanie niedostosowania społecznego i socjalności. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN Urban B, (2008) Zaburzenia w zachowaniu i niedostosowanie społeczne w świetle współczesnych wyników badań. W: Stanik, Urban (red) Resocjalizacja tom 1. Wydawnictwo Naukowe PWN B. Literatura uzupełniająca Bałandynowicz A. (2006) Profilaktyka patologii młodzieży w oparciu o paradygmat tożsamości osobowej, społecznej i kulturowej ich naturalne środowiska rodzinne. W: Bykowska, Szulc (red.), Zagrożenia wspólczesnej młodzieży polskiej – w poszukiwaniu tożsamości. FRUG, Gdańsk

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) K_W01 K_W05 K_U02 K_K01 K_K07

(17 A) Wiedza Absolwent potrafi zidentyfikować i opisać zjawisko niedostosowania społecznego. Rozumie pojęcia psychologiczne oraz rozróżnia podstawowe psychologiczno – społeczne mechanizmy dewiacji indywidualnej i społecznej. Charakteryzuje wybrane teorie niedostosowania społecznego oraz potrafi przedstawić historię resocjalizacji oraz techniki stosowane w resocjalizacji.

(17 B) Umiejętności Student potrafi klasyfikować podstawowe teorie resocjalizacji. Ustala kryteria niedostosowania społecznego. Rozpoznaje przyczyny powstawania niedostosowania społecznego. Poddaje dyskusji techniki resocjalizacji.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Absolwent wykazuje krytycyzm w analizie metod stosowanych w resocjalizacji. Jest świadomy „tailoringu”. Docenia rolę indywidualnego podejścia w resocjalizacji. Wykazuje odpowiedzialność za wychowanka.


Nazwa przedmiotu

Niepełnosprawność w chorobach rzadkich – praktyka rehabilitacyjna

Kod ECTS Uzupełnia pracownik toku studiów, według ustalonego w UG wzoru

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Nauk Społecznych Instytut Psychologii

Studia

kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja

Psychologia jednolite mgr stacjonarne/niestacjonarne nazwa* nazwa*

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Aleksandra Szulman-Wardal Dr Arkadiusz Mański

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Liczba punktów ECTS 4 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materia-łów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 2 pkt ECTS (50-60 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji

A. Formy zajęć ćwiczenia

B. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej z lustrem weneckim

C. Liczba godzin 30 godzin

Cykl dydaktyczny

semestr zimowy

Status przedmiotu Uzupełnia pracownik toku studiów:

obowiązkowy / fakultatywny

Język wykładowy język polski

Metody dydaktyczne spotkania diagnostyczno – terapeutyczne / analiza przypadków

Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

A. Sposób zaliczenia zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia pisemna

D. Podstawowe kryteria obecność, aktywność, program rehabilitacji / terapii

E.Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego przedmiotu

arkusz prac zaliczeniowych

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Należy określić: A. Wymagania formalne, wstęp do psychologii klinicznej, wstęp do psychologii rehabilitacji B. Wymagania wstępne, brak wymagań

Cele przedmiotu Wprowadzenie studentów w problematykę rehabilitacji osób niepełnosprawnych z chorobą rzadką. Wskazanie propozycji oddziaływań rehabilitacyjnych wobec osób niepełnosprawnych z chorobą rzadką. Prezentacja wybranych metod rehabilitacji osób niepełnosprawnych z wybranymi chorobami rzadkimi.

Treści programowe A. Problematyka ćwiczeń

1. Diagnostyka psychologiczna na potrzeby rehabilitacji osób niepełnosprawnych z wybranymi chorobami rzadkimi: a. Zespół Leigha (LS), b. Dystrofia mięśniowa Duchenne’a, c. Choroba Sanfilippo, d. Gangliozydozy, e. Zespół Marfana, f. Zespół Goldenhara, 2. Propozycje oddziaływań rehabilitacyjnych wobec osób niepełnosprawnych z w/w chorobami rzadkimi.

3. Przykłady zastosowania wybranych metod rehabilitacji w przebiegu praktyki rehabilitacyjnej osób niepełnosprawnych z w/w chorobami rzadkimi, 4. Pomoc psychologiczna dla rodzin osób niepełnosprawnych z chorobą rzadką – aspekty praktyczne,

Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Bobińska K., Pietras T., Gałecki P., (2012). Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia. Wrocław: Wydawnictwo Continuo. 2. Kaczan T., Śmigiel R., (2012) Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju u dzieci z chorobami genetycznymi. Kraków: Impuls. 3. Goffman E. (2005) Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. 4. Gustavsson A., Zakrzewska-Manterys E., (1997) Upośledzenie w społecznym zwierciadle. Warszawa: Wydawnictwo „Żak”. 5. Buchnat M., Pawelczak K., (2013) Nieznane? Poznane. Zaburzenia rozwojowe u dzieci z rzadkimi zespołami genetycznymi i wadami wrodzonymi. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. 6. Kowalik S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wyd. AiP. 7. Kowalik S. (1989) Upośledzenie umysłowe. Teoria i praktyka rehabilitacji. Warszawa-Poznań: PWN. 8. Plomin R. , DeFries J. , McLearn G. , McGuffin P. (2001) Genetyka zachowania. Warszawa: PWN, 9. Cytowska B., Winczura B., Stawarski A., (2008) Dzieci chore, niepełnosprawne i z utrudnieniami w rozwoju. Kraków: Impuls. 10. Witkowski T., Otrębski W., Wiącek G., Czusz A., Mariańczyk K., (2015) Narzędzia pomiaru w psychologii rehabilitacji. Gdańsk: PTPiP.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta 1. Bouras N., Holt G., (2010) Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania u osób niepełnosprawnych intelektualnie.

Wrocław: Elsevier Urban&Partner. 2. Drewa G. , Ferenc T. (2005) Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy. Wrocław: Urban&Partner. 3. Brown T.A. (2014) Genomy. Warszawa: PWN. 4. Cassidy S.B., Allanson J.E., (2010) Management of Genetic Syndromes. New Jersey: Wiley-Blackwell. 5. Kościelska M., (1995) Oblicza upośledzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 6. Hartl D.L., Clark A.G., (2009) Podstawy genetyki populacyjnej. Warszawa: WUW.

B. Literatura uzupełniająca 1. Witkowski, T. (1997) By podnieść poziom społecznego funkcjonowania osób z upośledzeniem umysłowym. FŚCEDS. Lublin

Efekty uczenia się K_W06 K_W10

Wiedza K_W06; K_W10 Student:

- posiada współcześnie dostępną wiedzę z zakresu epidemiologii, etiopatogenezy, diagnozy i terapii osób

z niepełnosprawnością na podłożu rzadkiej choroby.

- dysponuje wiedzą o funkcjonowaniu rodzin osób z różnymi niepełnosprawnościami w przebiegu chorób rzadkich.

Umiejętności K_U06; K_U08 Student: - dokonuje wstępnego rozpoznania osoby z niepełnosprawnością intelektualną ze względu na stopień po prezentacji fragmentu biografii tej osoby lub charakterystyki jej funkcjonowania. - integruje informacje o osobie z chorobą rzadką z różnych płaszczyzn: medycznej, psychologicznej, pedagogicznej i socjologicznej. - potrafi przygotować spójny i kompletny opis funkcjonowania osoby z chorobą rzadką na podstawie wybranego narzędzia.

Kompetencje społeczne (postawy) K_K01; K_K03 - ma świadomość wciąż zmieniającej się rzeczywistości naukowej związanej z niepełno sprawnościami w przebiegu choroby rzadkiej, co determinuje potrzebę ciągłego uzupełniania wiedzy i umiejętności. - jest wrażliwy na sygnały płynące od osób z chorobami rzadkimi i ich rodzin, komunikujące potrzebę uzyskiwania wsparcia służącego stawaniu się coraz bardziej samodzielnym w rodzinie i społeczeństwie człowiekiem. - ujmuje każdą niepełnosprawność także z perspektywy odkrywania w sobie wartości pozwalających na samorealizację.

Kontakt [email protected]


Całościowe Zaburzenia Rozwoju - diagnoza i terapia

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



NBP, PDiM, PK


dr Budzińska Anna

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS 2 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materia-łów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć;

K. Formy zajęć, zgodne z zarządzeniem Rektora UG

konwersatorium

L. Sposób realizacji zajęć


M. Liczba godzin

15




fakultatywny


Polski


wykład konwersatoryjny / wykład z prezentacją

multimedialną

ćwiczenia audytoryjne: analiza tekstów z dyskusją /

praca w grupach / analiza zdarzeń krytycznych

(przypadków) / dyskusja/ wywiady z

przedstawicielami innych kultur na temat specyfiki

opieki i wychowania dzieci, a także mechanizmów

rozwoju



zaliczenie bez oceny

B. Formy zaliczenia

obecność i aktywność na zajęciach

Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

obecność na zajęciach oraz aktywność rozumiana jako uczestniczenie w ćwiczeniach,

zadaniach, dyskusjach

Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego przedmiotu

weryfikacja obecności oraz aktywność


A. Wymagania formalne

Psychologia rozwoju człowieka

B. Wymagania wstępne

studentka/student zna podstawowe teorie i prawidłowości z zakresu psychologii rozwoju dziecka, prowadzenia wywiadu i obserwacji

(14) Cele kształcenia Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z klasyfikacją Całościowych Zaburzeń Rozwoju, ze szczególnym skoncentrowaniem uwagi na zaburzeniu autystycznym i zespole Aspergera. Opisane i pokazane są podstawowe zachowania charakterystyczne dla Całościowych Zaburzeń Rozwojowych. Studenci uczą się rozpoznawania rodzaju zaburzenia w wyniku odpowiednio przeprowadzonego wywiadu i obserwacji. Kolejnym krokiem jest wybór odpowiedniej terapii – opartej o udokumentowaną naukowo skuteczność.


klasyfikacje Całościowych Zaburzeń Rozwojowych wg DSM IV tr i ICD 10

opis zachowań charakterystycznych dla poszczególnych zaburzeń

diagnoza Całościowych Zaburzeń Rozwojowych – wywiad i obserwacja

rodzaje terapii

wybór odpowiedniej terapii – opartej o naukowo udokumentowana skuteczność

najskuteczniejszy model terapii w odniesieniu do zaburzenia autystycznego i innych zaburzeń z grupy całościowych zaburzeń rozwoju


Budzińska A., Wójcik, M. (2010). Zespół Aspergera. Księga pytań i odpowiedzi. Wydawnictwo Harmonia.

Cooper, J.O., Heron, T. E. & Heward, W. L. (1987). Applied Behavior Analysis. Columbus, Ohio: Merrill Publishing Company.


McClannahan L.E., Krantz P.J.Plany Aktywności dla dzieci z autyzmem, Gdańsk 2002 wyd. Stowarzyszenie Pomocy Osobom

Autystycznym

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) K_W05 K_W06 K_W07 K_W09 K_U02 K_U03 K_K01 K_K03 K_K06 K_K07

(17 A) Wiedza

Student/studentka ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat całościowych zaburzeń rozwoju

ma pogłębioną wiedzę na temat specyfiki zaburzenia autystycznego i Zespołu Aspergera

ma pogłębioną wiedzę na temat sposobu prowadzenia wywiadu i obserwacji pod kątem diagnozy całościowych zaburzeń rozwoju

zdobywa ogólne informacje na temat różnorodnych form terapii całościowych zaburzeń rozwoju

(17 B) Umiejętności

Poznaje kryteria doboru skutecznej terapii w odniesieniu do całościowych zaburzeń rozwoju, poznaje

właściwe modele prowadzenia terapii i sposoby postępowania w przypadku kontaktu z dzieckiem z

autyzmem

Potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną do rozpoznawania zaburzeń z grupy całościowych zaburzeń

rozwoju na podstawie przeprowadzonego wywiadu i obserwacji

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy)

Ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i

zawodowego w zakresie diagnozowania dzieci z zaburzeniami rozwoju

Docenia znaczenie psychologii behawioralnej dla pomocy dzieciom z zaburzeniem autystycznym i zespołem

Aspergera

Odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy i postępowanie wobec osób z którymi i

dla których pracuje, wyraża taką postawę wśród innych i pośrednio modeluje to podejście wśród innych

Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne związane z zaburzeniami rozwoju dzieci, odmiennością

form opieki i stylów wychowania, gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z

osobami nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i

organizacjach realizujących działania związane ze wsparciem rozwoju dziecka.



Zaburzenia afektywne

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



NBP, PK, PDiM


prof. UG, dr hab. Wioletta Radziwiłłowicz

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS 4 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) – zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materia-łów do zajęć; czas trwania egzaminu 2 pkt ECTS (50-60 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowanie do egzaminu

Formy zajęć, zgodne z zarządzeniem Rektora UG

wykład

Sposób realizacji zajęć


Liczba godzin

30


III –V rok, semestr letni



kliniczna oraz Psychologia dzieci i młodzieży

fakultatywny


Polski


- wykład



egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin pisemny: testowy


zgodne z kluczem odpowiedzi testowych w teście wielokrotnego

wyboru


arkusz egzaminu testowego



psychopatologia, psychologia kliniczna dziecka


pełen zakres wiedzy z wyżej wymienionych przedmiotów studiów

(14) Cele kształcenia Celem zajęć jest przedstawienie aktualnego stanu wiedzy na temat biologicznych, psychologicznych i społecznych czynników oraz procesów rozwojowych, które odgrywają rolę w etiologii depresji oraz innych zaburzeń afektywnych u dzieci, młodzieży i dorosłych oraz utrzymywaniu się ich objawów. Omówione badania kliniczne mają implikacje praktyczne, gdyż zmiana kontekstowych (czyli rodzicielskich, rodzinnych i społecznych) czynników ryzyka jest konieczna, by złagodzić trudności dzieci i młodzieży z zaburzeniami afektywnymi w realizacji kolejnych zadań rozwojowych. Celem zajęć jest poszerzenie wiedzy klinicznej o rodzinie z osobami cierpiącymi na zaburzenia afektywne oraz charakterystyka procesów wewnątrzrodzinnych, a także próba wyodrębnienia najważniejszych predyktorów, będących czynnikami ryzyka bądź czynnikami ochronnymi.


1. Epidemiologia depresji oraz innych zaburzeń afektywnych (rozpowszechnienie w Polsce i na świecie, przyczyny uzyskiwania

zróżnicowanych wyników badań nad epidemiologią zaburzeń afektywnych).

2. Obraz kliniczny depresji oraz innych zaburzeń afektywnych.

3. Konsekwencje psychospołeczne depresji oraz innych zaburzeń afektywnych.

4. Modele depresji.

4.1. Mechanizmy biologiczne w etiologii zaburzeń afektywnych (czynniki genetyczne, struktura i funkcja ośrodkowego układu nerwowego,

podłoże hormonalne zaburzeń afektywnych).

4.2. Teorie psychologiczne (psychodynamiczne, poznawcze, interpersonalne, model rozwojowy – synteza wszystkich podejść).

5. Metody terapii osób z rozpoznaniem depresji i innych zaburzeń afektywnych (psychodynamiczna, interpersonalna, systemowa,

poznawczo-behawioralna).


1. Garland C. (2009), Czym jest trauma. Podejście psychoanalityczne, Oficyna Ingenium, Warszawa.

2. Greszta E. (2006), Depresja wieku dorastania. Zachowania rodziców jako czynnik ochronny lub czynnik ryzyka depresji u

dorastających dzieci, Wydawnictwo SWPS „Academica”, Warszawa.

3. Segal H. (2005), Pozycja depresyjna [w:] Wprowadzenie do teorii Melanie Klein, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk,

85-99.

4. Yapko M. (1996), Kiedy życie boli. Dyrektywy w leczeniu depresji. Strategiczna terapia krótkoterminowa, Gdańskie Wydawnictwo

Psychologiczne, Gdańsk.

5. McCauley E., Pavlidis K., Kendall K. (2001), Developmental precursors of depression: the child and the social environment [in:] The

depressed child and adolescent, ed. I.M. Goodyer, Cambridge University Press, Cambridge, 46-78.

6. Huflejt-Łukasik M. (1994), Podejście psychodynamiczne [w:] Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy, red.

L. Grzesiuk, PWN, Warszawa, 405-420.

7. Huflejt-Łukasik M. (1999), Depresja – wybrane modele teoretyczne (część pierwsza), „Nowiny Psychologiczne”, 1, 5-20.

8. Radziwiłłowicz W. (2010), Depresja u dzieci i młodzieży. Analiza systemu rodzinnego – ujęcie kliniczne, Oficyna Wydawnicza

Impuls, Kraków.


1. Lebovici S. (2008), Depresja dziecięca [w:] Psychoanaliza współcześnie. Dziecko w terapii, red. K. Walewska, MediPage, Warszawa,

39-53.

2. Walewska K. (2003), Adolescencja z perspektywy terapii, „Dialogi”, 1-2, 7-14.

3. Świtała J. (2005), Teorie relacji z obiektem Otto F. Kernberga i Williama R.D. Fairbairna – analiza porównawcza wybranych zagadnień

teoretycznych [w:] Współczesna psychoanaliza. Modele konfliktu i deficytu, red. L. Cierpiałkowska, J. Gościniak, Wydawnictwo

Naukowe UAM, Poznań, 113-148.

4. Kostowski W. (2004), Współczesne kierunki badań nad patomechanizmem stresu i depresji i ich znaczenie w kształtowaniu

poglądów na działanie leków przeciwdepresyjnych, „Psychiatria”, 1(2), 63-71.

5. Rybakowski J. (2008), Koncepcja spektrum choroby afektywnej dwubiegunowej, „Psychiatria”, 5(3), 75-82.

6. Bierkowska B., Rybakowski J. (1994), Choroba afektywna dwubiegunowa z szybką zmianą faz, „Psychiatria Polska”, 28, 443-454.

7. Hauser J., Leszczyńska-Rodziewicz A. , Skibińska M. (2005), Wspólne podłoże genetyczne schizofrenii i choroby afektywnej

dwubiegunowej? „Psychiatria”, 2(3), 145-153.

8. Cuellar A.K., Johnson S.L, Winters R. (2006), Odrębności między depresją w chorobie afektywnej dwubiegunowej i jednobiegunowej,

„Psychiatria”, 3(1), 27-54.


(17 A) Wiedza K_W10 Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat biologicznych, psychologicznych i społecznych podstaw funkcjonowania psychicznego człowieka; rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i dysharmonii, normy i patologii.

(17 B) Umiejętności K_U02 Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią

dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, pomocowych i terapeutycznych, a także

diagnozowania i projektowania działań praktycznych.

K_U07 Ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji

psychologicznych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) K_K03 Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie,

ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania

warsztatu pracy psychologa.


Nazwa przedmiotu

Problematyka kontaktu w diagnozie i terapii dzieci i młodzieży Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Nauk Społecznych / Instytut Psychologii

Studia

kierunek Stopień tryb specjalność specjalizacja

psychologia I, II lub jednolite mgr stacjonarne/niestacjonarne nazwa* Psychologia

kliniczna,

psychologia

dzieci i

młodzieży.

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)

dr Magdalena Chrzan-Dętkoś

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Liczba punktów ECTS

2 1 pkt ECTS (25 - 30 godz) – zajęcia dydaktyczne z udziałem

prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia;

samodzielne studiowanie literatury i materiałów do zajęć;

czas trwania egzaminu

1 pkt ECTS (25 - 30 godz) – samodzielna praca studenta –

przygotowanie do egzaminu

A. Formy zajęć

konwersatorium,

B. Sposób realizacji


C. Liczba godzin

15 godzin

Cykl dydaktyczny

III – V rok, semestr letni

Status przedmiotu

fakultatywny

Język wykładowy

Polski

Metody dydaktyczne

wykład konwersatoryjny / wykład z prezentacją

multimedialną

analiza zdarzeń krytycznych (przypadków)

Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub

wymagania egzaminacyjne

A. Sposób zaliczenia

egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi / dłuższa

wypowiedź pisemna (rozwiązywanie problemu)


E.Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego

przedmiotu


Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

brak

Cele przedmiotu Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze specyfiką kontaktu klinicznego z dzieckiem i jego rodzicami. Charakterystyka i jakość kontaktu

dziecka/nastolatka z psychologiem stanowi istotny walor diagnostyczny umożliwiający rozumienie cierpienia/kłopotów konsultowanego

dziecka. Celem przedmiotu jest zdobycie wiedzy teoretycznej istotnej dla postępowania diagnostycznego jak i rozumienia indywidualnej sytuacji

danego dziecka i jego rodziny.

Treści programowe

- Kontakt kliniczny. Diagnoza dziecka. Zasady ustalenie kolejnych etapów kontaktu z dzieckiem i jego rodzicami.

- Specyfika kontaktu klinicznego z dzieckiem i jego rodzicami; sytuacja psychologiczna dziecka doświadczającego trudności rozwojowych

i jego rodziny; specyfika kontaktu klinicznego z rodzicami dziecka doświadczającego trudności rozwojowych .

- Konsultacje terapeutyczne dla rodziców z małymi dziećmi (w wieku 0- 3) – studia przypadku.

- Rozmowa i zabawa jako metoda pozostawania w kontakcie – analiza rozmów z rodzicami oraz zabaw, rysunków dzieci dokonanych przez

uczestników zajęć

- Nawiązywane kontaktu i sojuszu terapeutycznego z rodzicami dziecka

- Metody służące obserwacji kontaktu w sytuacji klinicznej, diagnoza więzi emocjonalnej łączącej dziecko z głównymi opiekunami.

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):


Czownicka, Zalewska, (1988). Więź emocjonalna dziecka z matką jako przedmiot diagnozy klinicznej. W: Kościelska (red.) Studia z

psychologii klinicznej dziecka

Senator D. (2004) Więź emocjonalna – poszukiwanie siebie w relacji z drugą osobą. W: Kmita, Kaczmarek (red) Wczesna interwencja

terapeutyczna wobec małego dziecka i jego rodziny. Święcicka, M. , Zalewska M. (red) (2005) Problematyka kontaktu w diagnozie i

terapii dzieci. Warszawa, Emu.

Duchy w dziecinnym pokoju: psychoanalityczne podejście do problemów zaburzonej relacji matka – dziecko. Selma Freiberg, Edna

Adelson, Vivian Shapiro (1975). Journal of the American Academy of Child Psychiatry, 14(3), 386–422.

Liebermann A. F. , Padro E. N, van Horn P., Harris W. W. (2005) Angels in the nursery: The intergenerational transmission of benevolent

parental influences. Vol. 26(6), 504–520.

Kaczmarek T. (2001) Psychoterapia dzieci z diagnozą poważnych zaburzeń w rozwoju. W: Swięcicka M. (2001) Pomoc psychologiczna dziecku

z zaburzeniami rozwoju i jego rodzinie. CMPP-P, Warszawa.

Gracka-Tomaszewska M. (2005) Kontakt w procesie terapii dziecka z zaburzeniami kontaktu. W: Święcicka, M. , Zalewska M. (red)

Problematyka kontaktu w diagnozie i terapii dzieci. Warszawa, Emu.

Radoszewska J. (2004) Rozmowa kliniczna. W: J. Przesmycka – Kamińska (red.) Diagnoza psychologiczna dzieci z trudnościami

porozumiewaniu się werbalnym. Wrocław. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego A.2. studiowana samodzielnie przez studenta


Radoszewska J. (2005) Natura kontaktu z dzieckiem odmawiającym jedzenia i jego matką. W: Święcicka, M. , Zalewska M. (red)

Problematyka kontaktu w diagnozie i terapii dzieci. Warszawa, Emu.

Zalewska, M. (1998). Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą. Psychiczne mechanizmy zaburzeń tożsamości dzieci głuchych i dzieci

słyszących z opóźnionym rozwojem mowy. Warszawa: Jacek Santorski & Co (wybrane rozdziały).

Święcicka, M. , Zalewska M. (red) (2005) Problematyka kontaktu w diagnozie i terapii dzieci. Warszawa, Emu.

Święcicka M., Schier K. (2011) Metody diagnozy w psychologii klinicznej dziecka i rodziny. Warszawa: WYd. Emu.

Efekty uczenia się

Wiedza

Student będzie potrafił zdefiniować specyfikę kontaktu z dziećmi w danej grupie wiekowej. Będzie

umiał odnieść aktualną sytuację dziecka, jego ewentualne trudności do aspektu rozwojowego. Będzie

umiał również wykorzystać dane płynące z kontaktu klinicznego z dzieckiem i jego rodzicami do

diagnozy psychologicznej dziecka i jego rodziny. Student będzie umiał rozróżnić zjawiska rozwojowe

od sytuacji psychopatologicznych.

Umiejętności

Studenci zapoznają się z przeglądem literatury dotyczącym nawiązywania kontaktu z dzieckiem,

nastolatkiem i jego rodzicami. Naucza się wyciągać wnioski na podstawie obserwacji sytuacji klinicznej.

Będą umieli również uargumentować swoje sądy sięgając do odpowiedniej literatury. Będą w stanie

również poddać krytyce i weryfikacji wstępne postawione hipotezy odnośnie rozumienia danej sytuacji

klinicznej.

Kompetencje społeczne (postawy)

Studenci uczestniczący w zajęciach nauczą się dyskutować, zachowując wrażliwość i otwartości dla

rozumieniu sytuacji poszczególnych pacjentów i ich rodzin. Zostaną uwrażliwieni na znaczenie

poszczególnych zachowań, zorientowani na indywidualne rozumienie poszczególnych sytuacji.



Genetyczne uwarunkowania zaburzeń psychicznych

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PK


dr Adrianna Kilikowska, dr Anna Wysocka



wykład



Liczba godzin

30




fakultatywny


Polski





mailto:[email protected]

z wykorzystaniem: gry symulacyjne,

rozwiązywanie zadań

egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin pisemny testowy


egzamin obejmuje materiał z wykładu

egzamin pisemny oceniany jest wg wskaźnika procentowego („Regulamin Studiów

UG”)






(14) Cele kształcenia 1. Zapoznanie studentów z podstawami genetyki z uwzględnieniem elementów genetyki zachowania. 2. Zrozumienie mechanizmów dziedziczenia chorób genetycznych. 3. Poznanie podstawowych metod badawczych genetyki zachowania. 4. Zapoznanie studentów z czynnikami genetycznymi w etiologii zaburzeń psychicznych. 5. Wprowadzenie podstaw genetyki molekularnej.

(15) Treści programowe A. Problematyka wykładu 1. Wprowadzenie do genetyki człowieka i genetyki zachowania: I i II prawo Mendla, cechy mendlowskie człowieka; analiza rodowodów;

współdziałanie alleliczne i niealleliczne genów; geny letalne, semiletalne i subwitalne; odziedziczalność; antycypacja genetyczna; imprinting genomowy; cechy sprzężone, ograniczone i związane z płcią; genetyka cech ilościowych; genetyka populacyjna.

2. Metody badawcze genetyki zachowania. 3. Podstawy genetyki molekularnej: budowa DNA i ekspresja genów; organizacja genomu człowieka; techniki molekularne stosowane w

badaniach genetycznych. 4. Czynniki genetyczne w etiologii zaburzeń psychicznych i niepełnosprawności intelektualnej: rodzaje i przyczyny mutacji; zaburzenia

dziedziczone monogenowo; zaburzenia wynikające z aberracji chromosomowych; zaburzenia o podłożu poligenowym. 5. Współczesne problemy genetyczne.



Piątkowska B., Goc A., Dąbrowska G. Zbiór zadań i pytań z genetyki, cz. I Genetyka ogólna. Wydawnictwo UMK, Toruń 1998.


Charon K. M., Świtoński M. Genetyka zwierząt. PWN Warszawa, 2000.

Bal J. Biologia molekularna w medycynie – Elementy genetyki klinicznej. PWN Warszawa, 2006.

Winter P.C., Hickey G.I., Fletcher H.L. Krótkie wykłady – Genetyka. PWN Warszawa, 2000.

Oniszczenko W., Dragan W. Genetyka zachowania w psychologii i psychiatrii. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa,

2008.


Drewa, G. Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy. Volumed Wrocław, 1995.

Korf, B. R. Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów medycznych. PWN Warszawa, 2003.

Plomin, R., DeFries, J.C., McClearn, G.E., McGuffin, P. Genetyka zachowania. PWN, Warszawa, 2001.

Rybakowski, J., Hauser, J. (red). Genetyka molekularna zaburzeń psychicznych. Polskie Towarzystwo

Psychiatryczne, Kraków, 2002

Zawadzki, B. Temperament-geny i środowisko. Porównania wewnątrz- i międzypopulacyjne. Gdańskie Wydawnictwo

Psychologiczne, Gdańsk, 2002.


(17 A) Wiedza K_W06; K_W10 rozumie rolę genów w rozwoju człowieka; rozumie, iż na indywidualność człowieka mają wpływ zarówno geny jak i środowisko; potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia genetyczne w aspekcie zaburzeń rozwoju; rozumie

prawa genetyki człowieka i mechanizmy dziedziczenia chorób genetycznych w przebiegu których występują zaburzenia natury psychicznej; zna główne metody badawcze genetyki zachowania z uwzględnieniem wybranych metod molekularnych; opisuje wybrane jednostki chorobowe;

(17 B) Umiejętności K_U04; K_U05; K_U12; K_U13; K_U15; K_U17

potrafi przeprowadzić analizę rodowodu cechy uwarunkowanej monogenowo; rozwiązuje proste zadania

genetyczne; potrafi ocenić potencjalny udział czynników genetycznych w zaburzeniu psychicznym w kontekście

terapii pacjenta; potrafi zastosować wiedzę o określonych zaburzeniach genetycznych w rozszerzenie kryteriów

diagnostycznych i dostosowaniu podejścia terapeutycznego do pacjenta; dyskutuje na temat współczesnych

problemów genetycznych;


zachowuje ostrożność w wyrażaniu opinii na temat niepełnosprawności intelektualnej u osób z zaburzeniami

genetycznymi; jest empatyczny i zorientowany na udzielanie wsparcia pacjentom z genetycznymi zaburzeniami

rozwoju; rozumie konieczność współpracy z zespołem specjalistów z dziedziny medycyny i żywienia dla

prawidłowej diagnozy i terapii pacjenta;

(18) Kontakt dr Adrianna Kilikowska, [email protected]; dr Anna Wysocka, [email protected]


Dydaktyka ogólna

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr hab. Kazimierz Kossak-Główczewski



wykład



Liczba godzin

30






fakultatywny


Polski


- wykład



zaliczenie na ocenę

B. Formy zaliczenia

Zaliczenie z oceną w formie pracy pisemnej z pytaniami otwartymi i

samodzielnym omówieniem jednej, wybranej pozycji literatury



arkusz pracy pisemnej



brak


podstawy filozofii, psychologii, socjologii

(14) Cele kształcenia Celem przedmiotu jest uzyskanie przez słuchaczy orientacji we współczesnej problematyce kształcenia z uwzględnieniem jej źródeł i kontekstów


1.Podstawowe pojęcia dydaktyki ogólnej, kształcenie, nauczanie, uczenie się

2.Znaczące nurty edukacji, różnice w ich modelu teoretycznym: modele edukacji europejskiej, pragmatyzm amerykański,

3.Elementy systemu dydaktycznego, teoretyczne i praktyczne znaczenie pojęć :cele kształcenia, treści, metody, efekty kształce-nia.

4. Krytyka podejścia systemowego,

5.Kształcenie „asystemowe”, koncepcje Nowego Wychowania, szkolnictwo alternatywne,

6 Reforma szkolnictwa(1999)w Polsce, założenia, realizacja.


Pedagogika,podręcznik akademicki,red .Z. Kwieciński,B. Śliwerski, t I ,II, 2002.


Klus-Stańska, Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń.2010,

R.I Arens, Uczymy się nauczać,1995

Uczenie się jako przedsięwzięcie na całe życie, red. T. Bauman,2006


(17 A) Wiedza Student powinien opanować wiedze z zakresu podstaw dydaktyki

(17 B) Umiejętności Student powinien opanować umiejętności analitycznego i krytycznego różnicowania

podejść do kształcenia ludzi, rozumieć konteksty edukacji: społeczny, ideologiczny i

ekonomiczny, znać ich przejawy w praktyce edukacyjnej.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Student zachowuje ostrożność/krytycyzm w wyrażaniu opinii, dyskutuje, zachowuje

otwartość na nowe idee w dydaktyce, pracuje samodzielnie


Nazwa przedmiotu

Nadpobudliwość psychoruchowa wśród dzieci i młodzieży Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Psychologii

Studia


psychologia jednolite studia mgr stacjonarne/niestacjonarne PDiM PK

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr hab. Małgorzata Lipowska

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Liczba punktów ECTS - 4 2 pkt ECTS (50 - 60 godz )– zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materiałów do zajęć; czas trwania egzaminu 2 pkt ECTS (50 - 60 godz)) – samodzielna praca studenta – przygotowanie do egzaminu

A. Formy

wykład



C. Liczba godzin

wykład – 30

Cykl dydaktyczny

III – V rok, semestr letni

Status przedmiotu

fakultatywny

Język wykładowy polski

Metody dydaktyczne

wykład problemowy z prezentacją multimedialną



egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin testowy

D. Podstawowe kryteria

egzamin z wykładów wskazanej przez Prowadzącego problematyki z listy lektur

E.Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego przedmiotu


Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Należy określić: A. Wymagania formalne: brak wymagań B. Wymagania wstępne: zaliczenie podstawowych, obligatoryjnych przedmiotów z zakresu psychologii

Cele przedmiotu Przekazanie studentom wiadomości na temat zespołu hiperkinetycznego u dzieci i młodzieży oraz współwystępujących z nim zaburzeń rozwojowych.

Treści programowe A. Problematyka wykładu

Definicja nadpobudliwości psychoruchowej,

Klasyfikacja – ADHD, HK czy nadpobudliwość,

Częstość występowania,

Etiologia zespołu hiperkinetycznego,

Symptomy zaburzeń,

Typologia zespołu hiperkinetycznego,

Funkcjonowanie szkolne uczniów nadpobudliwych,

Współwystępowanie innych zaburzeń,

Metody pracy z dzieckiem nadpobudliwym.



Kołakowski, A., Wolańczyk, T., Pisula, A., Skotnicka, M., Bryńska, A. (2010). ADHD – zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Lipowska, M. (2011). Dysleksja i ADHD – współwystępujące zaburzenia rozwoju. Neuropsychologiczna analiza deficytów pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.


Borkowska, A.R. (2008). Procesy uwagi i hamowania reakcji u dzieci z ADHD z perspektywy rozwojowej neuropsychologii klinicznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Cooper, P., Idens, K. (2001). Zrozumieć dziecko z nadpobudliwością psychoruchową. Warszawa: APS.

Święcicka, M. (2003) (red). Problemy psychologiczne dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Warszawa: Wydawnictwo Emu.


Barkley, R.A. (2006). Attention-deficit/ hyperactivity disorder – A handbook for diagnosis and treatment. New York: The Guilford Press.

Efekty uczenia się

Wiedza K_W05; K_W10 Ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat specjalizacji psychologii, obejmującą terminologię, teorię i metodykę. Student definiuje zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Rozpoznaje objawy kryterialne ADHD, wymienia zachowania charakterystyczne dla zespołu. Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat biologicznych, pedagogicznych, społecznych i filozoficznych podstaw funkcjonowania psychicznego człowieka; rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i dysharmonii, normy i patologii. Student rozróżnia zespół hiperkinetyczny od spektrum zachowań nadpobudliwych wyjaśnia podłoże ADHD.

Umiejętności K_U02; K_U07; K_U08 Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, wychowawczych, pomocowych czy terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych. Student posiada umiejętność analizowania zachowań ze spektrum nadpobudliwości i klasyfikuje je do grup objawów ADHD. Ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji psychologicznych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań. Student weryfikuje zachowania nadpobudliwe z perspektywy objawów ADHD. Analizuje obszar zaburzeń współwystępujących z zespołem hiperkinetycznym. Potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych. Student poddaje krytyce teorie nt. etiologii ADHD i ocenia szanse skuteczności podejmowania konkretnych kroków terapeutycznych odwołując się do objawów kryterialnych.

Kompetencje społeczne (postawy) K_K01; K_K03 Ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego. Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy psychologa. Student zachowuje ostrożność w wyrażaniu opinii dotyczących diagnozy ADHD i wyboru adekwatnych metod oddziaływania terapeutycznego.



Pedagogika ogólna

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Dorota Bronk



wykład



Liczba godzin

30






fakultatywny


Polski


- wykład



egzamin

B. Formy zaliczenia

egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi

wykonanie pracy zaliczeniowej







psychologia ogólna i rozwojowa, filozofia i socjologia


wystarczające w toku studiów pięcioletnich

(14) Cele kształcenia Zapoznanie studentów z podstawowymi kategoriami i zjawiskami (praktykami) społeczno – edukacyjnymi a także z różny-mi koncepcjami myślenia pedagogicznego. Zwrócenie uwagi na różne teoretyczności pedagogiki (paradygmaty) na tle pro-cesów globalizacji i różnicowania.


1.Kryzys kultury współczesnej (kryzys scjentyzmu, kryzys kultury/wartości, kryzys państwa narodowego itp.) a kryzys edukacji w świetle

światowych

raportów edukacyjnych (min. Foura, Botkina, Delorsa).

2.Dwa procesy społeczne globalizacja i regionalność ich epistemologie, ontologie, aksjologie – i racjonalności preferowane przez nie a

problematyka

tożsamości (teorie rozwoju tożsamości) i podmiotowości itp. jako wyzwania dla współczesnej edukacji w teorii i praktyce.

3.Pedagogika i jej naukowa tożsamość, podziały nauk o wychowaniu, dylematy metodologiczne pedagogiki (np. pedagogika jako dyscyplina

naukowa czy dyscyplina humanistyki). Pedagogika a inne nauki humanistyki. Zależność sposobu uprawiania pedagogiki od rozumienia

wychowania.

Aporie pedagogiczne.

4.Wybrane, główne paradygmaty pedagogiczne (pedagogika naukowa, instrumentalna, ideologiczna, humanistyczna, pedago-gika dialogu,

pedagogika postmodernistyczna i krytyczna oraz emancypacyjna i alterntywna). Adaptacja a emancypacja.

5.Przykładowa charakterystyka szkoły herbartowskiej, progresywistycznej i socjalistycznej. Złożenia filozoficzne, cele, struktura teorii itp.

6.Problematyka socjalizacji, wychowania, kulturacji. Zależności między wychowaniem a kulturą. Znaczenie socjalizacji dla rozwoju człowieka i

społeczeństwa; osobowość – kultura - socjalizacja. Socjalizacja w małej grupie (socjalizacja w szkole, w grupie przestępczej itp.).

7.Edukacja regionalna, narodowa, globalna, dylematy i pytania o kulturę masową.



1.Śliwerski B. (1998). Współczesne teorie i nurty wychowania. Warszawa

2.Pedagogika. (2003) (Red.) Kwieciński Z., Śliwerski B. Warszawa. T. 1.

3.Sośnicki K. (1967). Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku. Gdańsk.

4.Herbart J.F. (1967) Pisma pedagogiczne. Wrocław-Warszawa-Kraków.

5.Hejnicka-Bezwińska T. (1990) Paradygmat instrumentalny w Polsce. W: Kwieciński Z.,

Witkowski L. (Red.) Ku pedagogii pogranicza. Toruń.

6.Freinet C. (1967) O szkołę ludową. Warszawa.

7.Dewey J. (1966) Demokracja i wychowanie. Wstęp do filozofii wychowania. Warszawa.

8.Pedagogika. (2006) (Red.) Śliwerski B. Gdańsk. T. 1-2-3.


1. Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa.


1.Gadamer H.-G. (1992) Dziedzictwo Europy. Warszawa.

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) Wiedza K_WO3

(17 A) Wiedza student wie jakie są dylematy metodologiczne pedagogiki, nazywa je poprawnie, potrafi wyjaśnić różnice między szkołami, koncepcjami, opisuje poprawnie różne paradygmaty edukacyjne.

(17 B) Umiejętności stosuje wiedzę do oceny koncepcji edukacyjnych, potrafi dowieść jakie założenia

Umiejętności K_UO8 Kompetencje społeczne (postawy) K_KO3

filozoficzne lub ideologiczne zawierają w sobie różne rozwiązania edukacyjne.

Nauczył się także umiejętności analizowania koncepcji pedagogicznych. Klasyfikuje

je.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) do proponowanych rozwiązań edukacyjnych w skali kraju, gminy. Za punkt wyjścia

w swych analizach i refleksjach przyjmuje punkt widzenia jednostki i grupy lokalnej.


OPIS KURSÓW Z POZIOMU C


Diagnoza dysleksji

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom Forma

Stacjonarne Moduł specjalnościowy

lub



(magisterskie) lub


lub Niestacjonarne


Psychologia



NBP, PDiM


prof. zw. dr hab. Marta Bogdanowicz



ćwiczenia: warsztatowe



Liczba godzin

30




fakultatywny


polski


ćwiczenia warsztatowe:

praca indywidualna i w parach

analiza przypadków

dyskusja


prowadzenie badań diagnostycznych: klinicznych i eksperymentalnych


A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia kolokwium w formie testu ocena opracowania na piśmie zadań, zlecanych podczas semestru

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne kolokwium 70% prace pisemne 30%


arkusz kolokwium



brak


zaliczenie przedmiotu Specyficzne trudności w uczeniu się

(14) Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie studentom ogólnych wiadomości na temat diagnozy specyficznych trudności w uczeniu się czytania i

pisania oraz praktycznych doświadczeń w posługiwaniu się narzędziami diagnostycznymi.

(15) Treści programowe A. Problematyka ćwiczeń

Wprowadzenie do zagadnienia diagnozy dziecięcej; Diagnoza i diagnozowanie; Metody kliniczne i eksperymentalne

Diagnoza dysleksji w Polsce

Model diagnozowania dysleksji

Struktura badania diagnostycznego

Metody w diagnozie dysleksji rozwojowej- prezentacja metod i technik badania:

metody i techniki badania funkcji intelektualnych: ocena poziomu rozwoju umysłowego, analiza jakościowa wyników, analiza profilu ACID -

charakterystycznego dla dysleksji rozwojowej / WISC - R/

metody i techniki badania funkcji poznawczych, uczestniczących w czytaniu i pisaniu:

funkcji wzrokowo-przestrzennych: ocena percepcji wzrokowej, koordynacji wzrokowo - ruchowej, pamięci wzrokowej

funkcji słuchowo-językowych: ocena percepcji słuchowej mowy, pamięci słuchowej

funkcji motorycznych

lateralizacji

orientacji w schemacie ciała i przestrzeni

integracji percepcyjno-motorycznej

Bateria metod do oceny gotowości szkolnej (Bateria 5/6; 5/6 S i in.)

Bateria metod do oceny ryzyka dysleksji (SRD-6, SRD)

Bateria metod do wstępnej diagnozy dysleksji (Bateria 8; 8S)

Bateria metod do diagnozy dysleksji (dla poradni i dla specjalistów szkolnych – wersja skrócona)

Ocena czytania i pisania

Opracowanie i interpretacja wyników badania – przeprowadzonych przez studentów oraz materiałów z badań przeprowadzonych w poradni

obliczania wyników i opracowanie protokołu z badań psychologicznych (synteza wyników ilościowych i jakościowych) lub analiza protokołów

z badań

interpretacja wyników (objaśnianie patomechanizmu dysleksji )

wskazania co do sposobu udzielanie pomocy

Opracowanie opinii z badania psychologicznego

opinia a orzeczenie

rodzaje opinii

Trudności i kontrowersje w diagnozowaniu dysleksji

dyskutowanie opinii z poradni

dyskutowanie własnych doświadczeń i stanowisk

przekazywanie wyników badań rodzicom

Podstawy prawne pomocy uczniom z dysleksją w szkole

Model systemu pomocy osobom z dysleksją w Polsce

Ćwiczenia profilaktyki agresji, rozwiązywanie konfliktów, radzenie sobie z negatywnymi emocjami

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć

Bogdanowicz, M. (2011). Ryzyko dysleksji, dysortografii i dysgrafii. Gdańsk: Wyd. Harmonia.

Bogdanowicz, M. (2012). Diagnoza dysleksji rozwojowej. W : E. Czaplewska, S. Milewski (red). Diagnoza logopedyczna. Podręcznik

akademicki. Gdańsk: GWP. 121-177.

Bogdanowicz, M., Czabaj, R., Bućko, A.(2008). Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom z dysleksją.

Gdynia: Wyd. Operon (oraz www.ptd.edu.pl).

Krasowicz-Kupis G. (2009)(red). Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy. Gdańsk: Wyd. Harmonia A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

ICD-10. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne (2000) Kraków – Warszawa: Vesalius.

Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne (2000). Kraków-Warszawa: Vesalius.


American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4th ed.). Washington, DC: Authors.

Bogdanowicz, M. (1991). Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.

Bogdanowicz, M. (1992). Leworęczność u dzieci. Warszawa: WSiP

Bogdanowicz, M. (2000). Integracja percepcyjno – motoryczna, Warszawa: CMPPP.

Bogdanowicz, M., Sayles, A. (2004). Rights of Dyslexic Children in Europe. Gdańsk: Wyd. Harmonia.

Bogdanowicz, M. (2009). Fakty, mity i kontrowersje wokół diagnozowania dysleksji. W: Krasowicz-Kupis G. (red). Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy. Gdańsk: Wyd. Harmonia, s. 16 - 40.

Bogdanowicz, M. (2009). Test czytania głośnego „Dom Marka”. Gdańsk: Pracownia Testów Psychologicznych i Pedagogicznych.

Kaja, B. (2003)(red). Diagnoza dysleksji. Bydgoszcz: Wyd. AB.

Krasowicz-Kupis, G. (2008)(red). Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wyd. Harmonia.

Spionek, H. (1965). Zaburzenia psychoruchowego rozwoju dziecka. Warszawa: PWN.

Zazzo, R.(1974). Metody psychologicznego badania dziecka. Warszawa: PZWL.


(17 A) Wiedza K_W09; K_W10 Student ma uporządkowaną wiedzę na temat rozwoju dziecka od urodzenia do okresu adolescencji; zna prawidłowości rządzące procesem uczenia się oraz zaburzeniami tego procesu: objawami i przyczynami. Rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i dysharmonii rozwoju, normy i patologii. Rozumie specyfikę trudności w uczeniu sie czytania i pisania, odróżnia specyficzne trudności w uczeniu się od innych zaburzeń. Student zna i rozumie ogólne wskazania do kierowania procesem diagnostycznym w odniesieniu do przypadków specyficznych zaburzeń uczenia się. Zna techniki i metody diagnozy dysleksji oraz potrafi dokonać ich wyboru i selekcji w zależności od wieku badanych, objawów zaburzeń uczenia się czytania i pisania.

(17 B) Umiejętności K_U02; K_U09

Student potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią

dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, wychowawczych, pomocowych czy

terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych. Analizuje podłoże problemów

edukacyjnych dziecka, rozpoznaje ich przyczyny.

Posiada umiejętność zastosowania konkretnych metod i technik diagnozy trudności szkolnych dziecka. Potrafii

zaprogramować badanie - konstruuje warsztat diagnostyczny. Sprawnie integruje informacje pozyskane podczas

badania i je trafnie interpretuje. Planuje proces korekty oddziaływania terapeutycznego w odniesieniu do

konkretnego dziecka

Student potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów diagnostycznych i prognozować

przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań w określonych obszarach

praktycznych.


Ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju

osobistego i zawodowego oraz budowania warsztatu pracy psychologa.. Rozumie doniosłość formułowanych

sądów i odpowiedzialność za formułowane przez siebie interpretacje wyników, rozpoznania (diagnozy). Jest

świadomy konieczności rzetelnej pracy diagnostycznej.

Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie,

Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, gotowy do komunikowania się i współpracy z badanym

oraz jego rodziną, kolegami, innymi osobami w otoczeniu; ze specjalistami biorącymi udział w opiece nad

badanym oraz z osobami nie będącymi specjalistami. Student jest zorientowany na współpracę psychologa –

terapeuty z rodzicami, nauczycielami dziecka ze specyficznymi trudnościami w nauce oraz innymi specjalistami

wchodzącymi w dany zespół interdyscyplinarny.


Nazwa przedmiotu

Specyfika zaburzeń rozwoju dziecka krzywdzonego i zaniedbanego emocjonalnie

Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Nauk Społecznych / Instytut Psychologii

Studia


psychologia jednolite studia mgr stacjonarne PDiM

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Anna Jankowska

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Liczba punktów ECTS - 2 1 pkt ECTS (25 – 30 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 1 pkt ECTS (25 – 30 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji

A. Formy ćwiczenia warsztatowe


zajęcia w pomieszczeniu dydaktycznym UG

C. Liczba godzin 15

Cykl dydaktyczny IV – V rok, semestr zimowy

Status przedmiotu

fakultatywny

Język wykładowy polski

Metody dydaktyczne

prezentacje multimedialne

metody eksponujące: filmy

metody aktywizujące: analiza przypadków, dyskusje dydaktyczne

metody praktyczne: projekty



zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia

wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu i jego prezentacja

C. Podstawowe kryteria zakres przygotowanego tematu, poprawność merytoryczna, sposób i

atrakcyjność prezentacji


arkusz kolokwium

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Należy określić: A. Wymagania formalne: Psychologia rozwoju człowieka B. Wymagania wstępne: wiedza z zakresu podstawowych, obligatoryjnych przedmiotów z zakresu psychologii

Cele przedmiotu Celem przedmiotu jest przekazanie studentom wiedzy na temat specyfiki zaburzeń rozwoju u dzieci i młodzieży krzywdzonych i zaniedbanych emocjonalnie. Ponadto zapoznanie uczestników z różnorodnymi formami działań interwencyjnych na rzecz ochrony i pomocy dzieciom doświadczającym przemocy psychicznej, jak również przygotowanie do udzielania pomocy terapeutycznej.

Treści programowe

Zjawisko krzywdzenia dziecka:

częstość występowania zjawiska krzywdzenia dzieci

definicja przemocy oraz trudności z nią związane

wymiary krzywdzenia dzieci:

- przemoc fizyczna - przemoc seksualna - przemoc emocjonalna - zaniedbanie wychowawcze

zaniedbanie wychowawcze jako forma krzywdzenia emocjonalnego dziecka

Przyczyny krzywdzenia emocjonalnego dziecka:

czynniki ryzyka krzywdzenia i zaniedbania emocjonalnego dziecka - czynniki ze strony dziecka - czynniki ze strony opiekunów: zachowania i postawy rodzicielskie a ryzyko krzywdzenia i zaniedbania emocjonalnego dziecka; zjawisko przemocy domowej - czynniki społeczne i kulturowe: przyczyny mikro i makro społeczne

choroba przewlekła a ryzyko krzywdzenia emocjonalnego dziecka

Zjawisko sieroctwa społecznego: definicja sieroctwa naturalnego i społecznego pojęcie straty i żałoby u dziecka

częstość występowania zjawiska sieroctwa społecznego konsekwencje psychospołeczne sieroctwa społecznego

Rozpoznanie krzywdzenia i zaniedbania emocjonalnego dziecka definicja krzywdzenia i zaniedbania emocjonalnego dzieci zagadnienia związane z badaniem i ewaluacją sytuacji krzywdzenia i zaniedbania dziecka modele rozpoznania zagrożenia s symptomy krzywdzenia emocjonalnego dziecka symptomy zaniedbania emocjonalnego i wychowawczego dziecka specyfika rozwoju poznawczego i psychospołecznego dzieci krzywdzonych i zaniedbanych emocjonalnie problemy związane z diagnozą zaburzeń rozwoju dzieci krzywdzonych emocjonalnie

Konsekwencje krzywdzenia i zaniedbania emocjonalnego dzieci odpowiedz organizmu i psychiki dziecka na krzywdzenie i zaniedbania wychowawcze wskaźniki zaburzeń u dziecka krzywdzonego emocjonalnie:

- stan emocjonalny - stan fizyczny i somatyczny - prezentowane zachowania - relacje rówieśnicze - przebieg edukacji i problemy z nią związane

Zespół Zaburzenia Rozwoju Dziecka Krzywdzonego Emocjonalnie definicja Zespołu Zaburzenia Rozwoju dzieci krzywdzonych emocjonalnie rozpoznanie i klasyfikacja Zespołu Zaburzenia Rozwoju dzieci krzywdzonych emocjonalnie częstość występowania Zespołu Zaburzenia Rozwoju dzieci krzywdzonych emocjonalnie formy pomocy terapeutycznej

Zjawisko dysocjacji u dzieci krzywdzonych i zaniedbanych emocjonalnie pojęcie dysocjacji diagnoza zaburzeń dysocjacyjnych u dzieci odmiany zaburzeń dysocjacyjnych sensoryczne reakcje dysocjacyjne formy pomocy terapeutycznej

Zespół Dziecka Maltretowanego definicja Zespołu Dziecka Maltretowanego diagnoza Zespołu Dziecka Maltretowanego częstość występowania Zespołu Dziecka Maltretowanego formy przeciwdziałania i pomocy

Zaburzenie rozwoju przywiązania u dzieci krzywdzonych i zaniedbanych emocjonalnie reaktywne zaburzenia przywiązania jako konsekwencja krzywdzenia i zaniedbania emocjonalnego dziecka selektywne zaburzenia przywiązania jako konsekwencja krzywdzenia i zaniedbania emocjonalnego dziecka formy pomocy

Zespół Dziecka Potrząsanego jako konsekwencja krzywdzenia fizycznego dziecka przyczyny i czynniki ryzyka występowania Zespołu Dziecka Potrząsanego diagnoza Zespołu Dziecka Potrząsanego częstość występowania Zespołu Dziecka Potrząsanego formy przeciwdziałania i pomocy

Planowanie interwencji i pomocy terapeutycznej dziecku krzywdzonemu i jego rodzinie

formy i wielkozakresowość działań profilaktycznych diagnoza sytuacji rodziny dziecka krzywdzonego czynniki wpływające na zakres i sposób podejmowanej pomocy procedury i modele interwencji wobec dzieci krzywdzonych standardy prowadzenia rozmowy z dzieckiem krzywdzonym podstawy terapii dziecka krzywdzonego emocjonalnie instytucjonalne i rodzinne formy pomocy dziecku krzywdzonemu odpowiedzialność psychologów, pedagogów, nauczycieli i lekarzy w sytuacji krzywdzenia dziecka prawne aspekty ochrony dziecka w rodzinie



Brągiel, J. (1996). Zrozumieć dziecko skrzywdzone. Opole: Wydawnictwo Krupski i S-ka.

Czyż E., Szymańczak J., red. (1995), Dziecko krzywdzone. Próba opisu zjawiska, Warszawa: Fundacja Dzieci Niczyje.

Herman J. L. (1999), Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi, Gdańsk: GWP.

Jundziłł I. (1993). Dziecko- ofiara przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

Kmiecik-Baran K. (1999), Przemoc wobec dzieci – diagnoza i interwencja, w: J. Papież, A. Płukis (red.), Przemoc dzieci i młodzieży, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek

Lipowska-Teutsch A. (1993). Rodzina a przemoc. Kraków: Ośrodek Pomocy i Interwencji Psychologicznej.

Pacewicz A. (1996), Przemoc wobec dzieci, Warszawa: PARPA.

Pospiszyl I. (2000), Przemoc w rodzinie, Warszawa: WSiP. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

Jarosz E. (1998), Przemoc wobec dzieci: reakcje środowisk szkolnych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Margolis-Edelman A. (2000), Zespół dziecka maltretowanego: diagnostyka medyczna, Warszawa: Fundacja Dzieci Niczyje.

Soriano A. (2002), Przemoc wobec dzieci, Kraków: Wydawnictwo eSPe.

Śniegulska A. (2003), Przemoc wobec dziecka w rodzinie i szkole, Przemyśl: PZWL.

Zmarzlik J., Piwnik E. (1999), Dziecko pod parasolem prawa: poradnik dla osób pomagających dzieciom, Warszawa: Fundacja Dzieci Niczyje.


Ketterman G. (2004), Jak uchronić dziecko przed przemocą. Poradnik dla rodziców, Kraków: Wydawnictwo WAM.

Sasal H. D. (2005), Niebieskie Karty. Przewodnik do procedury interwencji wobec przemocy w rodzinie, Warszawa: PARPA.

Efekty uczenia się

Wiedza K_W05; K_W10 Student ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat zjawiska krzywdzenia i zaniedbywania emocjonalnego dziecka. Wiedza ta dotyczy nie tylko różnorodnych przyczyn i form przemocy psychicznej ale przede wszystkim jej skutków dla rozwoju psychofizycznego dziecka. Student identyfikuje i różnicuje różnego typu zaburzenia psychiczne i psychosomatyczne będące następstwem ekspozycji dziecka na doświadczenie traumy. Posiada również pogłębioną wiedzę z zakresu modeli i procedur interweniowania wobec dzieci zagrożonych lub doświadczających przemocy psychicznej i zaniedbania emocjonalnego. Na podstawie pogłębionej wiedzy na temat biologicznych, pedagogicznych, społeczny podstaw funkcjonowania psychicznego człowieka rozumie przyczyny występowania i przebieg zaburzeń rozwoju i trudności w funkcjonowaniu psychicznym dzieci krzywdzonych emocjonalnie.

Umiejętności K_U02; K_U03; K_U09; K_U10 Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, wychowawczych, pomocowych czy terapeutycznych dzieci krzywdzonych emocjonalnie, a także diagnozowania zaburzeń rozwojowych tych dzieci oraz projektowania działań interwencyjnych i profilaktycznych. Potrafi sprawnie porozumiewać się przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie psychologii, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów, korzystając z nowoczesnych rozwiązań technologicznych Potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów psychologicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki w planowanych działaniach interwencyjnych i terapeutycznych na rzecz dzieci krzywdzonych emocjonalnie. Potrafi wybrać i zastosować właściwą dla sytuacji przemocy wobec dziecka formę pomocy psychologicznej, potrafi dobierać środki i metody pracy w celu efektywnej pomocy dziecku i rodzinie.

Kompetencje społeczne (postawy) K_K02 K_K03 K_K06 Student jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie psychologii na rzecz dzieci doświadczających przemocy psychicznej; angażuje się we współpracę z instytucjami i innymi specjalistami. Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy psychologa. Odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone działania oraz ich skutki, czuje się odpowiedzialny wobec dzieci i młodzieży, dla których

dobra stara się działać, wyraża taką postawę w środowisku specjalistów i pośrednio modeluje to podejście wśród innych.



Prowadzenie „Szkoły dla rodziców”

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM, PR


dr Paulina Pawlicka






C. Liczba godzin

30




fakultatywny


polski


ćwiczenia warsztatowe:

praca w grupach

gry symulacyjne

analiza zdarzeń przypadków

dyskusja



A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG zaliczenie bez oceny

B. Formy zaliczenia aktywny udział w zajęciach

D. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

obecność na zajęciach 70% aktywne udział w symulacjach 30%

E. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego

przedmiotu





brak


zaliczenie podstawowych, obligatoryjnych przedmiotów z zakresu psychologii

(14) Cele kształcenia Zapoznanie uczestników z metodą wychowywania dzieci bazującą na koncepcji Tomasa Gordona – „Wychowanie bez porażek”. Podstawowym założeniem jest przejście od przedmiotowego do podmiotowego traktowania dzieci.

(15) Treści programowe A. Problematyka ćwiczeń

Rozpoznawanie i radzenie sobie z uczuciami dziecka oraz własnymi,

Wyznaczanie i wzajemne szanowanie naszych granic,

Sposoby unikania kar,

Udzielanie pochwał,

Zachęcanie dziecka do samodzielności,

Zachęcanie dziecka do współpracy ,

Uwalnianie od grania ról.

(16) Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć

Sakowska, J. (1999). Szkoła dla rodziców i wychowawców. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej


Faber, A., Mazlish, E. (2010). Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Poznań: Media Rodzina.

B. Literatura uzupełniająca Gordon, T. (2008). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Wydawnictwo P A X


(17 A) Wiedza K_W06; K_W09 Student ma pogłębioną wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia zarówno w aspekcie biologicznym, psychologicznym, jak i społecznym. Student rozumie specyfikę funkcjonowania w okresie dzieciństwa i adolescencji. Student wyciąga proste wnioski dotyczące podłoża problemów wychowawczych i relacji w rodzinie dziecka. Ma uporządkowaną wiedzę na temat teorii wychowania, uczenia się i nauczania, innych procesów edukacyjnych oraz o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących. Student identyfikuje symptomatyczne sytuacje problemowe w relacjach dziecko – rodzic, rozróżnia prawidłowe i nieprawidłowe sposoby reagowania w procesie wychowawczym.

(17 B) Umiejętności Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, wychowawczych, pomocowych czy terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych. Student konstruuje warsztat oddziaływań wychowawczych dostosowany do konkretnych wymagań i oczekiwań rodziny. Planuje proces korekty oddziaływania wychowawczego w danej rodzinie. Potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów psychologicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań w określonych obszarach praktycznych . Student analizuje podłoże problemów wychowawczych w rodzinie, rozpoznaje motywy lub przyczyny konfliktów.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego. Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy psychologa. Student zachowuje ostrożność w wyrażaniu opinii dotyczących relacji w rodzinach i funkcjonowania zasad i norm wychowawczych. Student docenia rolę specyfiki rozwoju i interakcji czynników rozwoju w rodzinie.


(1) Course Title

Cross-cultural perspectives on child development and parenting strategies

(2) ECTS Code

(3) Name of Unit Administrating Study Institute of Psychology

(4) Field of Study

Psychology Program

Master’s degree program Form

Course available to all students Specialization

Course available to all students

(5) Course Lecturers dr Paulina Pawlicka, dr Anna Jankowska

(6) Forms of classes, the realization and number of hours (7) ECTS credits 3

A. Forms of classes Seminars

B. Teaching strategies Lectures, in-class discussions, presentations

C. Hours 15

(8) The academic cycle winter semester

(9) Type of course Elective course

(10) Language: English

(11) Teaching methods

lectures and power point presentations

discussions

weekly readings

group projects

case studies

video clips

podcasts

(12) Form and method of assessment and basic criteria for evaluation or examination requirements

A. Grading system Student will receive a numerical grade in a scale of 2-5, where grades 3-5 indicate that student successfully met all the course requirements.

B. Final grade requirements Comprehensive exam, classroom participation and attendance

C. Basic evaluation criteria Minimum 50% of comprehensive exam, classroom participation, including homework and active participation in discussions, and 90% of attendance

D. Methods of measuring learning outcomes Comprehensive exam results and classroom participation, including quality of out-of-class projects and active participation in discussions.

(13) Required courses (A) and introductory requirements (B)

A. Prior attending the course student has to successfully complete classes in Developmental Psychology, Social Psychology, and

Introduction to gender differences and cross-cultural psychology. B. Student attending the course is expected to know and understand basic theories and processes in child development, cognitive and

social psychology, and cross-cultural psychology.

(14) Learning Objectives The aim of this course is to provide advanced knowledge on culture related factors influencing human development and child rearing strategies.

Course participants will learn about the diversity of traditions and customs in raising and caring for a child. During the class we will focus on analysis of developmental theories, their universal and culture specific aspects, as well as the influence of parenting strategies on cultural identity development. Furthermore, we will discuss differences in cultural specific developmental milestones and consequences of culture specific child rearing strategies, including the importance of parenting styles for further development in cognitive, emotional and social domains of development. The course will provide the knowledge on the various aspects of socialization and culture internalization within the process of universal human development and cultural specific parenting strategies. (15) Course outline The influence of culture on child development in motor, cognitive, language, emotional, and social domains. Western theories of human development (theories of Piaget, Erikson, & Freud) and their validation in various cultures across the world. Cultural differences in prenatal care and caring for a newborn. Culture influences on attachment development. Child care in cultural context: Traditions and rituals in childcare and childrearing practices. Social influences on child development. Universal vs. culture specific aspects of human development; causes and consequences of culture specific differences in developmental process.

(16) Readings A. Mandatory Readings

• Bornstein, M.H. (2009). Handbook of Cultural Developmental Science. London: Psychology Press. • Matsumoto D. i Juang L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP • Price, W., Carpo, R. (2003). Psychologia w badaniach międzykulturowych. Gdańsk: GWP.\ • Keller, H. (2007). Cultures of infancy. Mahwah, NJ: Erlbaum.

B. Suplemental Readings • Worthman, C.M., Plotsky, P.M., Schechter, D.S., Cummings, C.A. (Eds.) (2010). Formative Experiences: The Interaction of Caregiving, Culture, and

Developmental Psychobiology. New York: Cambridge University Press. (17) Learning outcomes K_W05 K_W06 K_W07 K_W09 K_U02 K_U03 K_K01 K_K03 K_K06 K_K07

(17 A) Knowledge Student presents advanced knowledge on child development and childrearing practices in different cultural contexts. Student comprehends culture specific differences in physical and psychosocial domains of human development. Student understands and can discuss various aspects of social interactions in distinct cultural contexts. Student poses knowledge on child rearing theories and social learning theories regarding different cultural contexts. (17 B) Abilities Student can combine information on human development and cross-cultural psychology as well as other disciplines related to child development and social psychology in order to analyse and discuss issues in parenting strategies, discipline practices, child and family counselling, as well as assessment and intervention implementation. Student can effectively communicate the knowledge in the area of cultural contexts of human development by applying the most appropriate techniques and technologies. (17 C) Social competences Student appreciates the knowledge gained during the course, comprehends its importance for the professional development, furthermore, presents sensitive attitude regarding different courses of human development and child rearing strategies in various cultural contexts.

Student understands the importance of cross-cultural psychology for enhancing social relationships and developing social justice. Furthermore, student comprehends the significance of this knowledge for counselling for families and children. Student presents sensitive attitude towards social and psychological problems related to differences in parenting styles and child caring practices across various cultures, demonstrates ability to communicate and collaborate with others, including individuals who are not child development specialist, and engages in various social projects and in collaboration with organizations that support child development. Student presents responsible attitude regarding professional development and respectful behavior towards clients and employers.

(18) Contact information [email protected] [email protected]


Nowoczesne położnictwo –psychologiczne aspekty

opieki okołoporodowej

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PR


dr n. med. Bogumiła Kiełbratowska

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS 4 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 2 pkt ECTS (50 - 60 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji


ćwiczenia: audytoryjne



C. Liczba godzin

30




fakultatywny


Polski




Wykład informacyjny,

Wykład problemowy wykład z prezentacją multimedialną

studium przypadku,

metoda sytuacyjna,

pogadanka,

burza mózgów.



B. Formy zaliczenia

wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie prezentacji na jeden z omawianych tematów z uwzględnieniem aspektów psychologicznych.

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

aktywny udział,

obecność na wszystkich zajęciach.




Wymagania formalne

brak

(14) Cele kształcenia Celem jest zapoznanie Studentów z problemami położniczo – pielęgnacyjnymi u ciężarnych z ciążą prawidłową, rodzących w przebiegu porodu prawidłowego, położnic w połogu prawidłowym oraz ze specyficznymi problemami psychologicznymi i etycznymi dotyczącymi powyższych zagadnień.

(15) Treści programowe

1. Opieka przedkoncepcyjna i prenatalna w przebiegu ciąży prawidłowej. 2. czym jest medyczna opieka przedkoncepcyjna i co znaczy „opiekować się sobą przed poczęciem?” 3. po czym poznać, że to ciąża? (subiektywne i obiektywne objawy ciąży) 4. pojęcie samoopieki w ciąży prawidłowej 5. wystandaryzowana opieka medyczna w ciąży prawidłowej 6. Przebieg porodu prawidłowego 7. kiedy się zaczyna a kiedy kończy proces porodu? 8. poród jako wydarzenie wpisane w naturalny rytm życia kobiety 9. zalecenia WHO dotyczące przebiegu porodu 10. Psychoprofilaktyka porodu 11. czy poród boli? 12. naturalne metody łagodzenia bólu porodowego, 13. stres i strach – wrogowie dziecka i matki, 14. czy poród można znieczulić? 15. wizualizacja porodu 16. pojęcie spełnienia rodzącej a profesjonalizm prowadzącego poród 17. Alternatywne metody prowadzenia porodu 18. o czym należy pamiętać? – antropologia i historia położnictwa w służbie dzisiejszym rodzącym 19. instynkt jako główny doradca w rodzeniu 20. położna jako towarzysz a nie nadzorca 21. Prawa dziecka w opiece szpitalnej – mały pacjent wielkie prawa; prawa rodzącej w opiece szpitalnej – poród nie jest chorobą. 22. Trudne macierzyństwo 23. moje dziecko urodziło się za wcześnie 24. Badania prenatalne w polskich regulacjach prawnych 25. płód jako pacjent 26. czy badania prenatalne są w Polsce legalne i kto ma do niech dostęp? 27. wrongful birth – nowość w polskim prawie medycznym podsumowanie zjawiska w liczbach – trochę danych statystycznych 28. Diagnostyka położnicza i ocena dobrostanu płodu w badaniu USG. 29. Rozwój embrionalny dziecka oraz czynniki wpływające na jego rozwój. 30. Laktacja – zależność od właściwej edukacji i opieki okołoporodowej. 31. Piersi w żałobie 32. Najważniejsze zagadnienia profilaktyki zdrowotnej.


1. A.1. wykorzystywana podczas zajęć 2. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta 3. Al. – Azzawi F.: Atlas porodu i zabiegów położniczych. Libramed, Warszawa 1999 4. Bad – Ellzey K.: Podejmowanie decyzji w neonatologii. ( Tłum pod red i w interpretacji J. Gadzinowskiego). D.W. Publishing, Co.

Cleveland, OH, USA 1993. 5. Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo. Podręcznik dla położnych

i pielęgniarek. Wyd. lekarskie PZWL, Warszawa 2002. 6. Miller A. W. F. Hanretty K.P.: Położnictwo ilustrowane (red) Dębski R., Wyd. Libramed, W –wa 2000. 7. Troszyński M.: Ćwiczenia położnicze PZWL Warszawa 1996 8. Bullinger H.: Mężczyzna czy ojciec? Niezależna Oficyna Wydawnicza

Warszawa 1997 9. Odent M.: Odrodzone narodziny. Czym poród może i powinien być? Niezależna

Oficyna Wydawnicza Warszawa 1997 10. Odent M.: Odrodzone narodziny. Czym poród może i powinien być? Niezależna

Oficyna Wydawnicza Warszawa 1997 11. Nowoczesne Położnictwo t. 1-4. Pod red. Jo Alexander , Valerie Levy, Sarah

Roch. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 1995 12. B. Literatura uzupełniająca 13. Troszyński M.: Ćwiczenia położnicze PZWL W –wa 1996 14. Balaskas J.: Naturalna opieka w ciąży. Delta W-Z, W-wa 1990 15. Kitzinger S.: Rodzić w domu. PWN, W-wa 1995 16. Kitzinger S.: Karmienie piersią. PZWL, W-wa 1988 17. Czasopisma: 18. Magazyn Pielęgniarki i Położnej; Pielęgniarka i Położna. 19. Ginekologia po Dyplomie; Ginekologia Praktyczna. 20. Przegląd Menopauzalny 1. Położna- nauka i praktyka


(17 A) Wiedza Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę z zakresu wybranej problematyki współczesnego położnictwa w świetle aktualnego stanu wiedzy. Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat fizjologicznych i psychologicznych zależności funkcjonowania człowieka

(17 B) Umiejętności Ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji psychologicznych okresu okołoporodowego oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z osobami nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania psychologiczne wspierające kobiety w sytuacji trudnej okresu okołoporodowego.



Poradnictwo psychologiczno - pedagogiczne

(2) Kod ECTS


Instytut Psychologii

(4) Studia

Kierunek

Poziom Forma

Stacjonarne

Moduł specjalnościowy

lub

Studia pierwszego stopnia

(licencjackie)

lub

Studia drugiego stopnia

(magisterskie)

lub


lub

Niestacjonarne

specjalizacja (specjalizacja dotyczy wyłącznie

specjalizacji nauczycielskiej)

Psychologia Jednolite magisterskie stacjonarne/niestacjonarne PDiM


dr Dorota Dykalska- Bieck

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS –

2

1 pkt ECTS (25-30 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem

prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne

studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do

poszczególnych zajęć;

1 pkt ECTS (25-30 godz) – samodzielna praca studenta –

przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy

zaliczeniowej, projektu, prezentacji


konwersatorium



C. Liczba godzin 15




fakultatywny


polski


Konwersatorium z prezentacją multimedialną


egzaminacyjne


zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia

test


uzyskanie minimum 51% punktów z testu końcowego

C. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego przedmiotu

arkusz testu pisemnego




znajomość podstawowych zagadnień z psychologii rozwoju


Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zadaniami stojącymi przed poradniami psychologiczno- pedagogicznymi w Polsce.

Zapozna się z zasadami funkcjonowania placówki, obiegiem dokumentacji oraz poszczególnymi formami udzielania pomocy psychologiczno-

pedagogicznej dzieciom, młodzieży oraz ich rodzinom. Student pozna podstawowe narzędzia

w pracy psychologa oraz zaznajomi się ze sposobami ewaluacji pracy psychologa w placówce publicznej. Będzie potrafił zaplanować pomoc

psychologiczno- pedagogiczną wobec uczniów

z różnymi trudnościami rozwojowymi i edukacyjnymi. Student zostanie zapoznany z aktualnymi przepisami prawnymi regulującymi

funkcjonowanie poradni psychologiczno- pedagogicznej.


A. Problematyka ćwiczeń

Udzielanie pomocy psychologiczno- pedagogicznej: na czym polega, zasady pierwszego kontaktu z klientem, współpraca zespołu

psychologów, pedagogów, logopedów i innych specjalistów w procesie pomocy dzieciom i ich rodzinom

Formy udzielania pomocy psychologicznej w poradni publicznej

Podstawowe narzędzia w pracy psychologa w poradni

Opiniowanie

Przygotowanie dokumentacji dla Zespołu Orzekającego- analiza przypadków

Ewaluacja pracy psychologa: ankietowanie, jakość udzielanej pomocy psychologiczno- pedagogicznej

Aktualny stan prawny oraz wynikające z zaleceń ministerialnych zasady diagnozy i terapii uczniów ze specyficznymi trudnościami w

uczeniu się




Frydrychowicz Anna Jakość pracy poradni psychologiczno-pedagogicznej. Mierzenie, budowanie systemu, zarządzanie, CMPPP, 2006

Kargulowa A., O teorii i praktyce poradnictwa, Warszawa 2005.

Drabik-Podgna V., Poradnictwo miedzy etyką a praktyką, Kraków 2007.

Murgatroyd S., Poradnictwo i pomoc, Poznań 2000.

Okun B., Skuteczna pomoc psychologiczna, Warszawa 2002.

Skałbania B., Poradnictwo pedagogiczne. Przegląd wybranych zagadnień, Kraków 2009.


Materiały szkoleniowe dostępne na stronach Instytutu Badań Edukacyjnych http://www.ibe.edu.pl

Materiały szkoleniowe dostępne na stronach Ośrodka Rozwoju Edukacji http://www.ore.edu.pl/

Wybrane ustawy Ministerstwa Edukacji Narodowej


1. Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne

2. Frydrychowicz, A. (1996). Rysunek rodziny. Projekcyjna metoda badania

stosunków rodzinnych. Warszawa

3. Frydrychowicz A., Koźniewska, E. Sobolewsk, M. (2004). Testy psychologiczne i pedagogiczne w poradnictwie. Przewodnik metodyczny.

4. Ziemski, S. (1972). Problemy dobrej diagnozy. Warszawa: Wiedza Powszechna.

(17) Efekty kształcenia

(obszarowe i

kierunkowe)

(17 A) Wiedza

Student, który zaliczył przedmiot

- zna i rozumie podstawowe zadania stojące przed publiczną poradnią psychologiczno- pedagogiczną

- zna zasady udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej

- zna i rozumie wpływ osoby udzielającej pomocy na klienta

- zna specyfikę i procesy zachodzące podczas udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej

- zna przepisy oświatowe regulujące uprawnienia i obowiązki psychologa w pracy z klientem

http://www.practest.com.pl/ksiazki-autor/Frydrychowicz%20Anna

http://www.practest.com.pl/ksiazki-wydawnictwo/CMPPP

http://www.ibe.edu.pl/



- potrafi zdefiniować i zastosować w praktyce podstawowe formy udzielania pomocy psychologiczno-

pedagogicznej

- potrafi w oparciu o zdobytą wiedzę wybrać i zastosować właściwy dla okresu rozwoju dziecka sposób

postępowania w celu rozpoznania etapu rozwoju oraz dobrać środki i metody pracy w celu efektywnego

usprawnienia jego rozwoju



- odznacza się rozwagą, dojrzałością i zaangażowaniem w planowaniu działań mających na celu rozpoznanie

problemu klienta i działań niwelujących trudności rozwojowe

(18) Kontakt

[email protected]


Praca psychologa z dziećmi z trudnościami w

funkcjonowaniu społecznym

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Edyta Sinacka-Kubik






Liczba godzin

30




fakultatywny


polski


ćwiczenia audytoryjne: analiza tekstów z dyskusją /

metoda projektów (projekt praktyczny – scena-riusz

zajęć) / gry symulacyjne / praca w grupach / analiza

przypadków/ dyskusja / rozwiązywanie zadań /



B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie scenariusza zajęć terapeutycznych dla dzieci lub młodzieży przygotowanie studium przypadku dziecka przejawiającego trudności w funkcjonowaniu społecznym

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne • prawidłowa identyfikacja zachowań zaburzonych pacjenta oraz jego urazowych przekonań • wnikliwa analiza przyczyn zachowań zaburzonych pacjenta • skonstruowanie planu terapeutycznego dla pacjenta, adekwat-nego do jego wieku i prezentowanych zaburzeń pacjenta • uwzględnienie potrzeb wynikających z wieku dzieci i doświad-czanych trudności w funkcjonowaniu społecznym w prezento-wanym scenariuszu zajęć





brak


podstawowe wiadomości z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii

(14) Cele kształcenia Zapoznanie studentów z przyczynami i objawami trudności w funkcjonowaniu społecznym u dzieci, przedstawienie metod pracy indywidualnej i grupowej z dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu psychospołecznym oraz nabywanie umie-jętności konstruowania własnych scenariuszy zajęć dla dzieci niedostosowanych społecznie.

(15) Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń • Portret psychologiczny dziecka niedostosowanego społecznie. • Pojęcie urazu. Praca nad korygowaniem urazów podczas indywidualnego kontaktu i zajęć grupowych. • Współpraca z rodzicami dzieci z trudnościami w funkcjonowaniu społecznym. • Metody indywidualnej pracy z dzieckiem. • Metody prowadzenia zajęć grupowych. • Konstruowanie własnego scenariusza zajęć dla dzieci z trudnościami w funkcjonowaniu społecznym.


1. Babich M. (2002) Jak współpracować z rodzicami „trudnych uczniów”? Warszawa,

2. Corey G., Corey Schneider M. (2002) Grupy. Metody grupowej pomocy psychologiczne.j Warszawa, IPZ, PTP.

3. Kurzępa J. (2002) Kompetencje nauczyciela w diagnozowaniu i profilaktyce zachowan patologicznych. W: Ferenc K., Kozioł E. (red.) Kompetencje nauczyciela – wychowawcy. Zielona Góra,

4. Sawicka K. (red.) (1998) Socjoterapia. Warszawa, CMPP-P MEN

5. Sokołowska – Dzioba T. (red.) (2002) Kształtowanie umiejętności wychowawczych. Lublin, A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Clarke D. (2005) Zachowanie prospołeczne i antyspołeczne . Gdańsk: GWP.

2. Urban B. (2001). Dewiacje wśród młodzieży: uwarunkowania i profilaktyka. Kraków: WUJ.


(17 A) Wiedza definiuje pojęcie niedostosowania społecznego i urazu psychicznego wymienia najważniejsze symptomy niedostosowania społecznego wyjaśnia przyczyny zachowań niedostosowanych u dzieci i młodzieży identyfikuje potrzeby dzieci i młodzieży ze względu na ich wiek i rodzaj przejawianych zaburzeń zna etapy procesu grupowego wymienia techniki stosowane w indywidualnej i grupowej pracy z pacjentem potrafi wymienić metody radzenia sobie z oporem pacjenta

(17 B) Umiejętności identyfikuje urazowe przekonania pacjenta przejawiającego trudności w funkcjonowaniu społecznym rozpoznaje motywy lub przyczyny zaburzonych zachowań pacjenta adekwatnie dobiera wskazówki terapeutyczne do problemów pacjenta ocenia zasoby pacjenta pomocne w pracy terapeutycznej konstruuje scenariusz zajęć terapeutycznych dla dzieci i młodzieży z uwzględnieniem ich potrzeb

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) zachowuje ostrożność w wydawaniu diagnozy zaburzeń pacjenta, wykazuje kreatywność w tworzeniu scenariuszy zajęć terapeutycznych dla dzieci i młodzieży, wykazuje odpowiedzialność za działania terapeutyczne kierowane do pacjentów przestrzega zasad etycznych w pracy terapeutycznej, chętnie podejmuje się szkoleń mających na celu podnoszenie umiejętności terapeutycznych, docenia współpracę różnych specjalistów: psychologów, pedagogów, nauczycieli, psychiatrów, policjantów w obszarze oddziaływań psychokorekcyjnych względem dzieci i młodzieży, traktuje z szacunkiem rodziców dzieci społecznie niedostosowanych.



Praca psychologa z rodziną w realiach szkolnych

(2) Kod ECTS


Instytut Psychologii

(4) Studia

Kierunek

Poziom

Studia pierwszego stopnia

(licencjackie)

lub

Studia drugiego stopnia

(magisterskie)

lub


Forma

Stacjonarne

lub

Niestacjonarne

Moduł specjalnościowy

lub

specjalizacja (specjalizacja dotyczy wyłącznie

specjalizacji nauczycielskiej)

Psychologia Jednolite magisterskie stacjonarne/niestacjonarne PR, PDiM


dr Justyna Michałek

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS –

2

1 pkt ECTS (25-30 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem

prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne

studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do

poszczególnych zajęć;

1 pkt ECTS (25-30 godz) – samodzielna praca studenta –

przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy

zaliczeniowej, projektu, prezentacji

D. Formy zajęć, zgodne z zarządzeniem Rektora UG


E. Sposób realizacji zajęć


C. Liczba godzin 15


IV –V rok, semestr letni

(9) Status przedmiotu (10) Język wykładowy

fakultatywny polski



ćwiczenia audytoryjne: analiza tekstów z

dyskusją / gry symulacyjne / praca w grupach /

analiza przypadków / dyskusja / rozwiązywanie

zadań


egzaminacyjne


zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia

wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji

aktywność w czasie zajęć


Końcowa ocena będzie wypadkową ocen cząstkowych z pracy pisemnej –

projekt/prezentacja (75%) oraz aktywności na zajęciach (25%)

F. Sposób weryfikacji założonych efektów kształcenia w ramach danego przedmiotu




Psychologia rozwoju człowieka, Wstęp do psychologii rodziny, Psychologia wychowawcza


zakres wiadomości – student zna mechanizmy funkcjonowania człowieka związane z kolejnymi fazami rozwojowymi, zna

podstawowe teorie i pojęcia z zakresu psychologii rodziny i psychologii wychowawczej,

umiejętności – student potrafi przeprowadzać wywiad kliniczny i obserwację zachowania, a także wnioskować na ich podstawie

o funkcjonowaniu człowieka; student potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej, psychologii rodziny oraz

psychologii wychowawczej do analizowania problemów rodziny i jej członków

kompetencje – jest gotowy do współpracy w grupie w ramach ćwiczeń warsztatowych, a także ma świadomość poziomu swojej

wiedzy i umiejętności, szczególnie w zakresie kompetencji pracy z rodziną


Zapoznanie studentów z aspektami pracy psychologa szkolnego z uczniem i jego systemem rodzinnym. Zajęcia mają przybliżyć spektrum

problemów, z którymi trafiają uczniowie i ich rodziny do psychologa w szkole. Zaprezentowanie możliwych działań podejmowanych w

zakresie pracy z rodziną na terenie placówki oświatowej, m.in.: diagnostycznych, psychoedukacyjnych, wspierających, profilaktycznych,

interwencyjnych.


A. Problematyka ćwiczeń

Charakterystyka środowiska szkolnego, specyfika pracy psychologa w placówce oświatowej oraz prawne podstawy pracy psychologa w szkole

Kontakt i praca z rodziną w realiach szkolnych, różnorodność podejmowanych działań ukierunkowanych na ucznia i jego rodzinę (działania monitorujące, działania interwencyjne, psychoprofilaktyka problemów wychowawczych i edukacyjnych)

Metody pracy z rodziną mające zastosowanie w szkole

Praca z rodziną dziecka w młodszym wieku szkolnym (głównie specyficzne problemy rozwoju dziecka w tym wieku jak deficyty uwagi, nadpobudliwość, niedojrzałość emocjonalna, trudności w przystosowaniu społecznym, itd.)

Praca z rodziną dziecka w wieku dorastania (głównie zachowania ryzykowne, myśli i próby samobójcze, zaburzenia zachowania i emocji, problemy związane ze sferą zachowań seksualnych)

Praca z rodziną dziecka w kryzysie

Praca z „trudnym rodzicem”




Katra, G., Sokołowska, E. (2010). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole. Warszawa: Wolters Kluwer.

Herbert, M. (2007). Kiedy dziecko i jego rodzice potrzebują pomocy. Gdańsk: GWP.

Feldman, L. (2001). Łączenie terapii indywidualnej i rodzinnej. Gdańsk: GWP. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

Hyene, D., Rollings, S. (2008). Niechęć ucznia do szkoły. Jak pomóc dziecku, które opuszcza lekcje i wagaruje. Gdańsk: GWP.

Herbert, M. (2005). Rozwód w rodzinie. Jak wesprzeć dzieci. Gdańsk: GWP.

Dambach K. E. (2003). Mobbing w szkole. Jak zapobiegać przemocy grupowej. Gdańsk: GWP.

Ribner, N. (2005). Terapia nastolatków – problemy okresu dorastania, współpraca z rodziną (…). Gdańsk: GWP. B. Literatura uzupełniająca

Herbert, M. (2008). Rozwój społeczny ucznia. Poznanie potrzeb i problemów dzieci w okresie dorastania. Gdańsk: GWP.

Guerin, S., Hennessy, E. (2004). Przemoc i prześladowanie w szkole. Skuteczne przeciwdziałanie agresji wśród młodzieży. Gdańsk: GWP.

(17) Efekty kształcenia

(obszarowe i

kierunkowe)

K_W01

K_W07

K_W11

K_U01

K_U07

K_U10

K_K07

K_K02

K_K01

(17 A) Wiedza

Student posiada wiedzę w dziedzinie specyfiki pracy z rodziną w placówkach oświatowych. Student posiada

pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat możliwości pracy z rodziną ucznia w szkole, w zależności od

zgłaszanych problemów. Student nabywa wiedzę na temat pracy psychologa z rodziną ucznia na terenie szkoły

oraz poznaje jej aspekty etyczne.


Posiada umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania informacji na temat trudności przejawianych

przez uczniów i ich rodziny, przy użyciu różnych źródeł oraz interpretowania ich z punktu widzenia problemów

psychologicznych, zdrowotnych. Ma umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania

sytuacji psychologicznych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań w kontekście pracy z rodziną

ucznia. Potrafi wybrać i zastosować właściwy dla danej rodziny i ucznia sposób postępowania, potrafi dobierać

środki i metody pracy w celu udzielenia jej efektywnej pomocy psychologicznej.


Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne rodziny i jej członków wiążące się z trudnościami

przejawianymi przez dzieci i młodzież na terenie szkoły. Jest gotowy do komunikowania się i współpracy z

otoczeniem, w tym z osobami nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie oraz do aktywnego uczestnictwa w

grupach i organizacjach realizujących działania psychologiczne skierowane do pracy z dzieckiem i jego rodziną.

Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, szczególnie w zakresie kompetencji pracy z dziećmi i ich

rodzinami.

(18) Kontakt

[email protected]

(1) Nazwa przedmiotu (2) Kod ECTS

Praca psychologa praktyka z młodzieżą



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM, PSiPSP


dr Marcin Szulc






Liczba godzin

30




fakultatywny


polski


ćwiczenia audytoryjne: gry symulacyjne / praca w grupach / rozwiązywanie zadań



B. Formy zaliczenia aktywny udział w warsztacie przygotowanie projektu

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne Przygotowanie warsztatu na wylosowany temat dla uczniów i przeprowadzenie wybranego fragmentu warsztatu podczas zajęć dla uczestników (studentów). Ocenie podlega: 1. bogactwo źródeł i liczba oraz adekwatność zadań (aspekt merytoryczny) 2. dynamika pracy (tempo warsztatu, płynność) 3. komunikacja z grupą (wytworzenie relacji – ten aspekt ocenia grupa)


arkusz pracy zaliczeniowej/projektu



wprowadzenie do psychologii, psychologia społeczna, psychologia rozwoju człowieka, wstęp do psychologii klinicznej dorosłego


wprowadzenie do psychologii, psychologia społeczna, psychologia rozwoju człowieka, wstęp do psychologii klinicznej dorosłego


Celem przedmiotu jest przybliżenie studentom realiów pracy z młodzieżą w szkole, dokumentacji pracy psychologa szkolnego, technik pracy z młodzieżą oraz stworzenie projektów warsztatów lub szkoleń adresowanych do młodzieży, które w przyszłości zostaną wykorzystane w praktyce (np. w szkole).

(15) Treści programowe Problematyka ćwiczeń:

1. Dokumentacja w pracy psychologa szkolnego

- sposób prowadzenia dziennika pracy psychologa

- kluczowe kontakty z instytucjami w pracy psychologa szkolnego

- zakres działań psychologa szkolnego

- specyfika mikrospołeczności szkolnej

- psycholog a pedagodzy i nauczyciele

- procedura awansu zawodowy psychologa

- sytuacje niespecyficzne w szkole

- prowadzenie godzin wychowawczych

2. Organizacja warsztatów psychologicznych dla młodzieży

- zajęcia integracyjne

- trening twórczego myślenia

- zarządzanie wrażeniem i wywierania wpływu

- negocjacje jako skuteczny sposób rozwiązywania problemów

- techniki radzenia sobie ze stresem

- trening asertywności

- trening technik zapamiętywania (skutecznego uczenia się)

- warsztaty na temat współczesnych zagrożeń

- warsztat na temat przeciwdziałania agresji i przemocy w szkole

- przeciwdziałanie depresjom i samobójstwom

- trening autoprezentacji

- trening podnoszący samoocenę

- warsztat zwiększający zaufanie w grupie

- teambuilding

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Literaturę do warsztatów wybierają studenci (w zależności od przygotowywanego tematu). Inne materiały są pozyski wane przez prowadzącego, stanowią wewnętrzną dokumentację pracy szkoły (pedagoga i psychologa) i służą jako przy kłady ewaluacji. Zajęcia mają charakter całkowicie warsztatowy są przygotowywane przez studentów i w 1/3 oceniane przez studentów. Prowadzący pełni jedynie rolę moderatora i superwizora

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) Student zna zasady prowadzenia dokumentacji w szkole. Zna zasady konstruowania zajęć warsztatowych dla młodzieży.

(17 A) Wiedza Absolwent potrafi określić specyfikę pracy w szkole, zna dokumentacje szkoły, wie jak uzupełniać dziennik pracy. Zna zasady konstruowania zajęć warsztatowych dla młodzieży.

(17 B) Umiejętności Student potrafi uzupełniać dziennik pracy w szkole. Potrafi przeprowadzić zajęcia dla młodzieży podczas godziny

wychowawczej oraz warsztaty na wybrany temat. Umie nawiązać kontakt z grupą, zna zasady tworzenia

kontraktu.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Absolwent wykazuje krytycyzm w wyrażaniu opinii na temat niewłaściwego zachowania uczniów (potrafi określić

zachowania typu acting out) wykazuje odpowiedzialność podczas prowadzenia warsztatów dla młodzieży

(delikatność i wrażliwość), sam przestrzega ustaleń kontraktu (dobry przykład), docenia wartość zajęć

warsztatowych dla młodzieży i bezpośredniego kontaktu, potrafi docenić warsztat jako metodę pogłębienia

wiedzy o drugim człowieku



Developmental dyslexia

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



NBP, PDiM


dr Marta Łockiewicz

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS 2 1 pkt ECTS (25-30 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 1 pkt ECTS (25-30 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji


seminar/workshop


in classroom

Liczba godzin

15




fakultatywny


polski


lecture with multimedial presentation

seminar: text analysis & discussion/ group work / case study / discussion / carrying out tasks



grade

B. Formy zaliczenia

written test with open questions (tasks)

written assignment: case study

final grade based on term work

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne earning at least half number of points as possible to earn for: written test (factual correctness, comprehensibility), written assignment (factual correctness, originality & correctness of suggested solutions), active class participation (reading assignments, discussions), attendance


test sheet



none


none

(14) Cele kształcenia The aim of the programme is to present the phenomenon of developmental dyslexia in children & adults. By the end of the course student

will have gained: a basic theoretical & practical knowledge about developmental dyslexia, characteristic deficits, suffered difficulties,

diagnostics & therapeutic tools; advanced specialist vocabulary.

(15) Treści programowe Content areas:

Theoretical bases (specific learning difficulties, pathomechanism, aetiology)

Developmental dyslexia in lifespan - problem recognition in Poland and abroad (legislation), deficits in adults as compared to symptoms in

children, secondary psychological consequences of primary cognitive deficits

Theories suggesting potential strengths characteristic of developmental dyslexia

Education and employment of adult dyslexics

Diagnostic tools and support systems in Poland and abroad

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Rice, M., Brooks, G. (2004). Developmental dyslexia in adults: a research review. London: National Research and Development Centre for

adult literacy and numeracy.

2. Riddick, B., Sterling, Ch., Farmer, M., Morgan, S. (1999). Self-esteem and anxiety in the educational histories of adult dyslexic students.

Dyslexia, 5, 4, 227-248.

3. Everatt, J. (1997). The Abilities and Disabilities Associated with Adult Developmental Dyslexia. Journal of Research in Reading, 20, 1, 13 –

21.

4. Lyon Reid, G., Shaywitz, S. E., Shaywitz, B. A. (2003). A Definition of Dyslexia. Defining Dyslexia, Comorbidity, Teachers’ Knowledge of

Language and Reading. Annals of Dyslexia, 53, 1-14.

5. Bannatyne, A. (1979). Spatial Competence, Learning Disabilities, Auditory-Vocal Deficits and a WISC-R Subtest Recategorization. Journal of

Clinical Child Psychology, 8, 3, 194 – 200.

6. Nicolson, R. I., Fawcett, A. J. (2008). Dyslexia, Learning, and the Brain. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. Rozdział 2.


1. Bogdanowicz, M. (2008). Portrety nie tylko sławnych osób z dysleksją. Gdańsk: Harmonia.

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) K_W01 K_W10 K_U02 K_U04 K_K04

(17 A) Wiedza By the end of the course student will have gained:

a knowledge of English terminology concerning specific learning difficulties used in psychology & related disciplines on an advanced level

an advanced & comprehensive knowledge about biological, educational, social bases of psychological functioning of a person with specific learning difficulties

Student defines concepts related to developmental dyslexia, differentiates between developmental dyslexia & borderline intellectual functioning, lists symptoms characteristic of developmental dyslexia throughout a lifespan, describes/explains the essence of pathomechanism and aetiology of developmental dyslexia in the light of different approaches; understands the essence of functionality & dysfunctionality, harmony & disharmony, normality & abnormality. Student knows the rules of organising psychological & educational help for persons with developmental dyslexia.

(17 B) Umiejętności Student is able to use & integrate theoretical knowledge within the area of psychology & related disciplines

(widely understood education) in order to analyse complex psychological, educational, therapeutic problems; to

diagnose & design practical actions for persons with specific difficulties in reading & writing (remedial teaching).

Student is able to:

Communicate orally & in written form in English – clearly, comprehensively, precisely;

Produce structured oral & written theses concerning different psychological issues related to specific difficulties

in reading & writing, rooted in diverse theoretical approaches, both psychological & other (mostly educational);

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Student:

Identifies with values, aims, & tasks carried out in psychological practice;

Is sensible, mature, & engaged in designing, planning, & implementing psychological actions, especially those

intended for persons with specific difficulties in reading & writing, including children (cues for remedial

teaching);

Is careful/critical about expressing opinions;

Works independently & in a team, which is task-depending;

Is creative in problem solving



Teaching reading& writing to young learners

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Marta Łockiewicz



seminar/workshop,


in room

Liczba godzin

15




fakultatywny


polski


seminar: text analysis & discussion/ group work / discussion / carrying out tasks / skills training with the usage of audio materials & teaching materials


A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG grade

B. Formy zaliczenia written assignment: the plan of a GSM session with materials;

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne written assignment (factual correctness, originality & correctness of suggested solutions, attractiveness for children), active class participation (reading assignments, discussions), attendance


assignment sheet



brak


brak

(14) Cele kształcenia The aim of the course is to present Marta Bogdanowicz’s Good Start Method. By the end of the course student will have gained: basic

theoretical & practical knowledge about early education & Good Start Method; the skill of planning & holding GSM sessions.

(15) Treści programowe B. Content areas

Theoretical bases (reading & writing, sensory-motor integration, specific learning difficulties, the risk of dyslexia, multisensory learning, early

development support),

the origins of GSM, the assumptions, structure & sessions planning of, adjustment to various age groups;

practical activities

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Lyon Reid, G., Shaywitz, S. E., Shaywitz, B. A. (2003). A Definition of Dyslexia. Defining Dyslexia, Comorbidity, Teachers’ Knowledge of

Language and Reading. Annals of Dyslexia, 53, 1-14.

2. Nicolson, R. I., Fawcett, A. J. (2008). Dyslexia, Learning, and the Brain. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. Chapter 3.

3. Schaaf, R. C., Miller, L. J. (2005). Occupational therapy using a sensory integrative approach for children with developmental disabilities.

Research Reviews, 11, 143-148.

B. Literatura uzupełniająca 1. Bogdanowicz M. (1999 ed.I, 2007 ed.VII) Metoda Dobrego Startu. Warszawa: WSiP. 2. Bogdanowicz M. (1997 ed.I, 2003 ed.III) Integracja percepcyjno - motoryczna. Teoria - diagnoza - terapia. Warszawa : CMP P-P. 3. Bogdanowicz M., Tomaszewska M.(1993) Piosenki na literki. Podręcznik i kasety z nagraniami. Gdynia: Elfax. 4. Bogdanowicz M., Szlagowska D.(1996 ed.I, 1998 ed.III) Piosenki do rysowania. Podręcznik, materiały do ćwiczeń, kaseta z nagraniami. Gdańsk ed.I. Ed. Fokus. 5. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E. (2005) Od piosenki do literki. Podręcznik, Materiały do ćwiczeń, 3 płyty CD z piosenkami. Cz. 1. Gdańsk: Ed. Harmonia 6. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E.(2006) Piosenki do rysowania. Gdańsk: Ed. Harmonia 7. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E.(2006) Od wierszyka do rysunku. Zeszyt 1 i 2 . Gdańsk:Ed. Harmonia 8. Bogdanowicz M.(2006) Skala Oceny Skuteczności Metody Dobrego Startu. Gdańsk: Ed.Harmonia 9. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E.(2006) Od wierszyka do literki . Zeszyt 1 i 2. Gdańsk: Ed. Harmonia.

10. Bogdanowicz M., Szewczyk M. (2007) Metoda Dobrego Startu. Od słowa do zdania, od zdania do tekstu. Gdańsk: Ed. Harmonia. 11. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E. (2008) Metoda Dobrego Startu. Od wierszyka do literki, dwuznaku i zmiękczenia. Gdańsk: Ed. Harmonia. 12. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E., (2008) Metoda Dobrego Startu. Od wierszyka do rysunku: dla dzieci 3-4 letnich. Gdańsk: Ed. Harmonia. 13. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E., (2008) Metoda Dobrego Startu. Od wierszyka do rysunku: dla dzieci 5 letnich. Gdańsk: Ed. Harmonia. 14. Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E., (2008): Dobry Start. Program wychowania przedszkolnego dla dzieci 3-5 letnich. Gdańsk: Ed. Harmonia.

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) K_W01 K_W10 K_U02 K_K04

(17 A) Wiedza By the end of the course student will have gained:

a knowledge of English terminology concerning early education & Good Start Method used in psychology & related disciplines on an advanced level

an advanced & comprehensive knowledge about biological, educational, social bases of psychological functioning of children at risk of dyslexia & children with specific learning difficulties

Student defines concepts related to developmental dyslexia, lists symptoms characteristic of developmental dyslexia & the risk of dyslexia, understands the essence of functionality & dysfunctionality, harmony & disharmony, normality & abnormality. Student knows the rules of organising psychological & educational help for children with developmental dyslexia. Student knows selected nursery rhymes & games for preschoolers & primary school students.

(17 B) Umiejętności Student is able to use & integrate theoretical knowledge within the area of psychology & related disciplines

(widely understood education) in order to analyse complex psychological, educational, aiding, or therapeutic

problems; to diagnose & design practical actions for children at risk of dyslexia & children with specific difficulties

in reading & writing (remedial teaching).

Student is able to prepare & hold sessions in accordance with the assumptions & structure of Marta

Bogdanowicz’s Good Start Method in English.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Student:

Identifies with values, aims, & tasks carried out in psychological practice;

Is sensible, mature, & engaged in designing, planning, & implementing psychological actions, especially those

intended for children at risk of dyslexia & children with specific difficulties in reading & writing, including children

(cues for remedial teaching);

Is careful/critical about expressing opinions;

Works independently & in a team, which is task-depending;

Is creative in problem solving



TOC for Education – wykorzystanie teorii ograniczeń w

pracy edukacyjnej i terapeutycznej z dziećmi i młodzieżą.

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub

Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne




Psychologia



PDiM


dr Edyta Sinacka-Kubik






Liczba godzin

15




fakultatywny


polski


/ gry symulacyjne / praca w grupach / analiza przypadków) / dyskusja / rozwiązywanie zadań


A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG zaliczenie bez oceny

B. Formy zaliczenia Obecność na zajęciach

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne Aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach Zabieranie głosu w dyskusji


protokół z listą obecności



brak


podstawowa wiedza z zakresu psychologii rozwojowej

(14) Cele kształcenia Celem zajęć jest zapoznanie studentów programem TOC for Eduaction, który w sposób bezpieczny i niedyrektywny daje możliwość

korygowania trudności szkolno – wychowawczych dzieci i młodzieży oraz nabycie praktycznych umiejętności wykorzystywania programu w

pracy indywidualnej i grupowej z dziećmi i młodzieżą

(15) Treści programowe A.Problematyka ćwiczeń

Podstawy teoretyczne programu TOC for Education.

Chmurka, Gałązka i Drzewko – logiczne narzędzia, które uczą myśleć, rozumieć i rozwiązywać konflikty, planować, przewidywać

konsekwencje, korygować zachowanie.

Wykorzystanie narzędzi TOC w pracy edukacyjnej i terapeutycznej – analiza przypadków

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Goldratt E. M. (2007). Cel I: Doskonałość w produkcji. Warszawa: Wydawnictwo MINT Books.

2. Borisvlajevic S. (2006). Materiały szkoleniowe TOCFE, prezentacja multimedialna. Gdańsk: Transfer Learning.


(17 A) Wiedza Student

definiuje pojęcie ograniczenia w rozumieniu E. Goldratta,

wymienia nazwy narzędzi logicznych stosowanych w programie TOC for Education,

opisuje etapy stosowania chmurki, gałązki i drzewka ambitnego celu.

(17 B) Umiejętności Student

wykorzystuje narzędzia TOC przy rozwiązywaniu konfliktów, korygowaniu zachowań dzieci i młodzieży

oraz planowaniu drobnych przedsięwzięć

stosuje narzędzia TOC w zadaniach służących rozwijaniu kreatywności dzieci i młodzieży

konstruuje indywidualne plany terapeutyczne dzieci i młodzieży przy wykorzystaniu drzewka ambitnego

celu

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Student

wykazuje kreatywność w tworzeniu twórczych zabaw dla dzieci przy zastosowaniu narzędzi TOC,

angażuje się w pracę zespołu,

chętnie podejmuje się rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży

jest wrażliwy na potrzeby dzieci i młodzieży, które stoją za ich określonymi zachowaniami



Wybrane metody projekcyjne w diagnozie dziecka

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Edyta Orłowska

(6) Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin (7) Liczba punktów ECTS 2 1 pkt ECTS (25-30 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne





studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 1 pkt ECTS (25-30 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji

Liczba godzin

15




fakultatywny


polski


ćwiczenia audytoryjne analiza tekstów z dyskusją, praca w grupach, analiza zdarzeń krytycznych (przypadków), przeprowadzenie diagnozy z zastosowaniem metod projekcyjnych omawianych w trakcie zajęć


A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG zaliczenie na ocenę

B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej ; przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (pisemna)






brak


brak

(14) Cele kształcenia Podczas zajęć studenci będą mieli okazję do nabycia wiedzy niezbędnej przy posługiwaniu się wybranymi technikami diagnostycznymi

wykorzystującymi mechanizm i zjawisko projekcji. Tematyka zajęć obejmuje ogólne założenia zjawiska projekcji oraz zasady stosowania i

interpretacji wybranych metod projekcyjnych w diagnozie dziecka


• rysunek Drzewa Kocha,

• rysunek Rodziny

• Test Piramid Barwnych

• Rysunek Postaci Ludzkiej wg Goodenougha-Harrisa

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Stasiakiewicz, M. (2000). Testy projekcyjne. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, tom I (s. 491-503). Gdańsk: GWP.

2. Frank, L.K. (1989). Metody projekcyjne w badaniu osobowości W: Stasiakiewicz M. i Szustrowa T. (red.). Wybra-ne zagadnienia testów

projekcyjnych, Biblioteka Psychologa Praktyka, t.3, (str. 9-28). Warszawa: Laboratorium Technik Diagnostycznych PTP i Wydziału Psychologii

UW

3. Lachowska B., Braun-Gałkowska M. (2003), Agresja u dzieci i jej ekspresja w rysunku rodziny. [w:] M. Łaguna, B. Lachowska (red.), Rysunek

projekcyjny jako metoda badań psychologicznych, 97-124. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

4. Frydrychowicz, A. (1996) Rysunek rodziny : projekcyjna metoda badania stosunków rodzinnych. Warszawa : Cen-trum Metodyczne Pomocy

Psychologiczno-Pedagogicznej MEN

B.Literatura uzupełniająca

1. Wallon, P., Cambier A., Engelhart D. tł. Rafał Gałkowski (1993 ). Rysunek dziecka. Warszawa : Wydawnictwa Szkol-ne i Pedagogiczne.

(17) Efekty kształcenia (obszarowe i kierunkowe) Wiedza, Umiejętności, Kompetencje społeczne K_W10 K¬¬_U07 K_U11 K_U12 K_U18 K_K11

(17 A) Wiedza Zajęcia mają umożliwić pogłębienie i rozszerzenie wiedzy na temat podstaw funkcjonowania psychicznego człowieka; lepsze rozumienie istoty funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i dysharmonii, normy i patologii

(17 B) Umiejętności W trakcie zajęć studenci będą mieli okazję do pogłębienia umiejętności obserwowania, diagnozowania,

racjonalnego oceniania złożonych sytuacji psychologicznych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich

zachowań nabędą też umiejętność stosowania podstawowych technik i narzędzi badawczych o charakterze

projekcyjnym. Umożliwi to w przyszłości identyfikowanie problemów klienta. Zajęcia kształcą także umiejętność

pracy zespołowej.

(17 C) Kompetencje społeczne (postawy) Celem zajęć jest także nabycie kompetencji formułowania opinii dotyczących funkcjonowania dziecka w oparciu

o metody projekcyjne



Developmental Movement- Veronica Sherbone

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Edyta Orłowska





classroom sessions (only 2 classes: one theoretical session at the

beginning of the course and one summary session at the end of the

course including the final test and presentation of the assignments)

practical sessions in the Jan Brzechwa Kindergarten in Sopot.


Liczba godzin

15


IV –V rok (year), semestr letni (summer semester)


fakultatywny


polski


lecture with presentation

practical sessions of SDM with children in kindergarten

pair/group work

text analyses with discussions


A. Sposób zaliczenia, zgodny z Regulaminem Studiów UG credit with grade

B. Formy zaliczenia

test

preparing and performing a set of exercises within the SDM session in the kindergarten (to be prepared in pairs/groups as a homework and performed during the session in kindergarten)

performing the assessment of one child’s functioning during the SDM sessions with use of “Scale ” by M. Bogdanowicz (to be performed during the sessions and analyzed at home)

two written assignments: a) a plan of the whole SDM session for a chosen group including theoretical background, analysis of children’s needs and therapeutic needs; b) case study based on the assessments of the functioning of one chosen at the beginning and at the end of the academic year – to be presented to the whole group.

active participation in all the theoretical and practical sessions (2 absences in semester allowed).


Passing grade (60% correct answers) gained from the test checking the knowledge of the theory underlying SDM, structure of the sessions, types of exercises etc.

Active participation in the SDM sessions, including performance of self-prepared set of exercises (assessment criteria include the correct choice of exercises, ability to perform them with the group of children and coherence with the method’s objectives and goals)

Written assignments will be assessed for their merit content, understanding the objectives of SDM, ability to observe and analyze the children’s performance during the sessions.


test sheet



none


Communicative English

(14) Cele kształcenia The aim of the subject is to present the overview of Sherborne Developmental Movement, a well known method used as a form of therapy

of children with various disorders and difficulties as well as a way of development stimulation of any group of children. The students will

learn both the theoretical background underlying SDM therapy and practical ways of implying this method while working with kindergarten

children.

ATTENTION: This is NOT a course certified by International Sherborne Association.

(15) Treści programowe B.

History of SDM – the founder of the method, Veronica Sherborne, and her followers

Theory of Rudolf Laban – theoretical background of the method

Structure of SDM classes and the whole therapeutic process

Methods of designing SDM classes for particular groups and purposes

Practical sessions in bilingual kindergarten group of 4-6-years old children (Jan Brzechwa Kindergarten in Sopot) – students will work

with children as co-therapists under the guidance of the course tutor, sessions will be run in English, as all the children learn this

language.

Evaluation of effectiveness of the therapeutic process

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Sherborne, V. (2001) Developmental Movement for Children. Worth Publishing.

Bogdanowicz, M. (2003) Scales of Observation of Behaviour of Children and Parents. Gdańsk, Harmonia.

A.2.

Sherborne, V. (2001) Developmental Movement for Children. Worth Publishing.

Hill, C. (2006) Communication through Movement: Sherborne Developmental Movement: towards a broadening perspective. Sunfield

Publications.

B.Literatura uzupełniająca

Bogdanowicz. M., Kasica A. Ruch rozwijający dla wszystkich. Efektywność metody Weroniki Sherborne. Gdańsk: Harmonia.

Bogdanowicz M., Okrzesik D. Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Gdańsk, Harmonia.

In Touch – journal of the Sherborne Association, UK (current and archive issues).

Elizabeth Marsden and Jo Eggerton. (2007) Moving with research, evidence-based practice in Sherborne Developmental Movement. Clent:

Sunfield Publications.

Dibbo, J., Gerry, S. (Ed.) (1995) Caring and Sharing: Physical Education, Therapy and Sherborne Developmental Movement. University of

Plymouth


(17 A) Wiedza The student understands the objectives of the Sherborne Developmental Movement, the structure of the single session and the whole curriculum. The student has a deepened knowledge of the theories underlying the SDM, including the theory of Rudolf Laban. The student identifies the areas of child’s development that are stimulated during SDM sessions and knows the methods of their assessment.

(17 B) Umiejętności The student is able to choose and perform with the small group of children the exercises typical for Sherborne

Developmental Movement.

The student is able to design one full session of SDM.

The student is able to observe, assess and analyze the behaviours of children during the SDM session and draw

conclusions about the child’s development.

(18 C) Kompetencje społeczne (postawy) The student understands the need of stimulation of children’s development and is willing to learn and improve

the techniques that enable it.

The student cares for the children’s well-being and safety, knows how to encourage the child to take part in the

exercise without unduly pressure.

The student is creative in designing the exercises that enable children’s further development.



Praktyka edukacyjna

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Agata Hofman





zajęcia w sali dydaktycznej, zajęcia terenowe

Liczba godzin

30




fakultatywny


polski


ćwiczenia audytoryjne



B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej ; - przygotowanie prezentacji naukowej przedstawiającej najnowsze badania naukowe dotyczące wybranego zagadnienia omawianego na zajęciach - stworzenie własnej biblioteki wirtualnej o profilu psycho- pedagogicznym - przeprowadzenie własnych badań/ obserwacji pedagogiczno-psychologicznych

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne Student otrzymuje zaliczenie na podstawie: obecności na wykładach- 30% kolokwium z wykładów i autorskich projektów - 70%





brak


brak

(14) Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przedstawienie najnowszych trendów naukowych w odniesieniu do wybranych aspektów teorii psycho-

pedagogicznych. Studenci są przygotowywani i zachęcani do pracy twórczej w edukacji w oparciu o poznane teorie pedagogiczne; projektują

własne badania, obserwacje oraz kompletują indywidualny warsztat naukowo-badawczy do dalszej innowacyjnej pracy w obrębie pedagogiki

w perspektywie przyszłego rozwoju nauki i edukacji.


Nowy model komunikacji jako kontekst nowego modelu edukacji

Pogląd Arystotelesa na wczesną edukację

Krytyczna analiza teorii Piageta w świetle wybranych teorii psychodydaktycznych

Rozwój dziecka według Wygotskiego i Brunera

Reggio Emilia jako przykład specjalizacji pedagogiki wczesnoszkolnej i przedszkolnej

Freinet, Montessori i Steiner wobec rutyny pedagogicznej

Koncepcja unschooling Johna Holta

Kształcenie pozasystemowe

P4C – twórczy rozwój myśli dziecka wg Mathew Lipmana

(16) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): 1. Bednarek J. 2008 Multimedia w kształceniu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

2. Bruner J.S. (1960) Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawczej. Warszawa: PIW.

3. Draganski B. et. al. (2004) Neuroplasticity: changes in gray master induced by training. Nature 2004/427, s.311-312.

4. Donaldson M. (1986) Myślenie dzieci. Warszawa: Wiedza Powszechna.

5. Dynarski M. et. al. (2007). Effectiveness of reading and mathematics software products: Findings from the first student cohort.

04.27.2007, Institute of Education Sciences, U.S. Department of Education, No. 2007-4005.

6. Fedrig R. E., Mishra P. (2004) Emotional responses to computers: experiences in unfairness, anger and spite. Journal of Educational

Multimedia and Hypermedia. 13/2, s.143-161.

7. Freinet C. (1976) O szkołę ludową. Warszawa: Ossolineum.

8. Hofman A. (2007) Metoda guwernerska we współczesnej glottodydaktyce. Poliglota, 2 (6).

9. Lipman M., Sharp A.M., Oscanyan F.S. (1997) Filozofia w szkole. Warszawa: CODN.

10. Majchrowicz F. (1920) Historja Pedagogji. Lwów: Polskie Towarzystwo Pedagogiczne, s. 19-27.

11. Piaget J., Inhelder B. (1996) Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg.

12. Semenowicz H. (1980) Freinet w Polsce. Warszawa: WSzP.

13. Wygotski L. (1978) Narzędzia i znaki w rozwoju dziecka. Warszawa: PWN.

14. Materiały pokonferencyjne z I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej: PRZYSZŁOŚĆ EDUKACJI W KONTEKŚCIE INICJATYW POZASZKOLNYCH

14 stycznia 2012, SWPD Gdynia.


(17 A) Wiedza - Student jest świadomy przemian cywilizacyjnych oraz ich wpływu na obraz edukacji - Student ma świadomość problematyki aktualizacji danych psycho-pedagogicznych oraz umiejętnie selekcjonuje przedstawiane materiały źródłowe - Student odchodzi od schematu zapamiętywania wiadomości w kierunku twórczej selekcji danych oraz indywidualnej kompilacji narzędziach potrzebnych mu do specjalizacji w obrębie wybranej przez siebie ścieżki psychopedagogicznej

(17 B) Umiejętności - tworzy własne koncepcje badań i obserwacji w procesie edukacji

- tworzy indywidualną bibliotekę online (diigo)

- tworzy grupy dyskusyjne i badawcze wymieniając się poglądami i wynikami obserwacji

- analizuje i twórczo operuje nowo poznanymi teoriami i badaniami tworząc własny specjalistyczny materiał

badawczo-dydaktyczny

(19 C) Kompetencje społeczne (postawy) - student zorientowany jest na twórczą analizę badań naukowych

- odchodzi od prymatu wyuczonej wiedzy w kierunku indywidualizacji zainteresowań badawczych

- student odchodzi od schematów pamięciowych w kierunku innowacyjnego użycia narzędzi TIK

- jest świadomy funkcjonowania w cywilizacji opartej na aktualizowanej informacji

- podejmuje próby specjalizacji naukowej

- odchodzi od ogólnych trendów schematycznego nauczania

- dąży do kreatywnej realizacji pasji naukowych

(18) Kontakt [email protected],


Nowoczesne metody i technologie w diagnozie dziecka

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM








Liczba godzin

15




fakultatywny


polski


ćwiczenia audytoryjne: analiza przypadków na podstawie dokumentacji psychologicznych i medycznych pacjentów oraz materiałów filmowych, praca w grupach i indywidualna



B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej (100% oceny): napisanie całościowej opinii psychologicznej dziecka

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne adekwatność opisu funkcjonowania dziecka do danych uzyskanych z analizy przypadku, samodzielność w formułowaniu zaleceń do dalszej pracy z dzieckiem


ocena wystawiona za całokształt osiągnięć z całego przedmiotu w postaci pisemnej



brak



(14) Cele kształcenia Celem zajęć jest praktyczne i teoretyczne przygotowanie studentów do przeprowadzenia całościowej diagnozy dziecka w wieku

niemowlęcym i przedszkolnym.


1. Etapy diagnozy dziecka w wieku niemowlęcym i przedszkolnym

2. Zapoznanie się z nowoczesnymi narzędziami używanymi w diagnostyce małego dziecka:

a) Szczegółowe zapoznanie się z testem Dziecięca Skala Rozwojowa (DSR)

b) Szczegółowe zapoznanie się z testem Międzynarodowa Wykonaniowa Skala Leitera

c) Szczegółowe zapoznanie się z testem Test Pamięci Roboczej (TPR)- test przeprowadzany na tablecie

d) Zapoznanie się z pozostałymi testami używanymi w diagnostyce dziecka

3. Przygotowanie opinii psychologicznej po badaniu


1. Jarosz E., Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego, Katowice, 2007

2. Jarosz E., Wysocka E., Diagnoza psychopedagogiczna. Wybrane problemy i

rozwiązania, Warszawa 2006

3. Spionek H., Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne. Warszawa 1973

4. Wigocka-Okoń B., Gotowość szkolna dzieci 6 letnich. Warszawa 2003

5. Diagnostyka pedagogiczna i profilaktyka w szkole i środowisku lokalnym /

Red. Maria Deptuła .- Bydgoszcz: Wydaw. Akademii Bydgoskiej, 2004

6. Stemplewska – Żakowicz K., Diagnoza psychologiczna, GWP, Gdańsk 2009

Podręczniki testów DSR, Leiter, TPR


1. Górniewicz E. (1994) Pedagogiczna diagnoza specyficznych trudności w

czytaniu i pisaniu. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek. Rozdział 3.

2. Poćwiardowska B. (2009) Diagnozowanie kompetencji wychowawczych rodziców

dzieci w wieku przedszkolnym. W: M. Deptuła (red.) Profilaktyka w grupach

ryzyka. Część I. Diagnoza. Warszawa, Wydawnictwo Edukacyjne PAPRAMEDIA, s.

111-148.

3. Podręczniki testów DSR, Leiter, TPR


1. Appelt K. (2005) Wiek poniemowlęcy. Jak rozpoznawać potencjał dziecka? W:

A. Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna

psychologia rozwojowa. Gdańsk, GWP, s. 96-130.

2. Appelt K. (2005) Wiek szkolny. Jak rozpoznawać potencjał dziecka? W: A.

Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk, GWP, s. 259-303.

3. Brzezińska A. (2003) Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S.

Jabłoński, M. Marchow (red.) Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie

dzieciństwa. Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 11-37.

4.Feltham lan Horton C., Psychoterapia i poradnictwo, GWP, Sopot 2013


(17 A) Wiedza Student, który zaliczył przedmiot

- potrafi przedstawić poszczególne etapy diagnozy dziecka wieku niemowlęcym i przedszkolnym

- potrafi podać podstawowe narzędzia diagnostyczne składające się na warsztat psychologa dziecięcego

- umie przedstawić zasady sporządzania opinii psychologicznych na podstawie omówionych narzędzi

(17 B) Umiejętności Student, który zaliczył przedmiot

- samodzielnie formułuje opinię psychologiczną

- prawidłowo identyfikuje objawy z właściwą kategorią nozologiczną

- organizuje i hierarchizuje uzyskane w trakcie procesu diagnostycznego informacje

- potrafi zaplanować w całości przebieg procesu diagnostycznego

(20 C) Kompetencje społeczne (postawy) Student, który zaliczył przedmiot

- jest samodzielny w zakresie analizowania wyników poszczególnych testów prezentowanych na zajęciach

- wykazuje gotowość na zbieranie informacji o dziecku z różnych źródeł

- prezentuje postawę otwartości na niespójne dane pojawiające się w toku analizy funkcjonowania

dziecka

- zachowuje ostrożność w wyrażaniu opinii

- wykazuje empatię w sytuacji przedstawiania wyników diagnozy rodzicom/ opiekunom



Diagnoza gotowości szkolnej

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM









Liczba godzin

15




fakultatywny


polski


ćwiczenia audytoryjne: analiza przypadków na podstawie dokumentacji psychologicznych i medycznych pacjentów oraz materiałów filmowych, praca w grupach i indywidualna,



B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej (100% oceny): napisanie całościowej opinii psychologicznej dziecka

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne adekwatność opisu funkcjonowania dziecka do danych uzyskanych z analizy przypadku, samodzielność w formułowaniu zaleceń do dalszej pracy z dzieckiem





brak



(14) Cele kształcenia Celem zajęć jest praktyczne i teoretyczne przygotowanie studentów do przeprowadzenia całościowej diagnozy gotowości szkolnej dziecka w

wieku przedszkolnym.


4. Etapy diagnozy dziecka w wieku przedszkolnym

5. Zapoznanie się z aktualnymi narzędziami używanymi w procesie diagnozy gotowości szkolnej:

e) Szczegółowe zapoznanie się z testem Intelligence and Development Scales (IDS)

f) Szczegółowe zapoznanie się z testem Test Umiejętności na Starcie Szkolnym (TUNSS)- test przeprowadzany na tablecie

g) Szczegółowe zapoznanie się z wybranymi podskalami testu Bateria metod diagnozy rozwoju psychomotorycznego dzieci pięcio- i

sześcioletnich (Bateria- 5/6)

6. Przygotowanie opinii psychologicznej po badaniu


1. Bogdanowicz, M. (2011). Zagadnienia ryzyka dysleksji a gotowość szkolna.

Diagnozowanie gotowości szkolnej i ryzyka dysleksji. Objawy ryzyka

dysleksji. Model wczesnego diagnozowania specyficznych trudności w

czytaniu i pisaniu: dysleksji, dysortografii i dysgrafii. W: Ryzyko

specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu: dysleksji, dysortografii i

dysgrafii. Skala Ryzyka Dysleksji wraz z normami dla klas I i II I (s.

12-23, 50-81). Gdańsk: Harmonia Universalis

2. Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E. (2011). Nauczycielska diagnoza

gotowości do podjęcia nauki szkolnej. Jak prowadzić obserwację dzieci,

interpretować wyniki i formułować wnioski. Kraków: Bliżej przedszkola.

3. Kołodziejczyk, A. (2011). Późne dzieciństwo - młodszy wiek szkolny. W: J.

Trempała (red.). Psychologia rozwoju człowieka (s. 234-258). Warszawa:

Wydawnictwo Naukowe PWN.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta ---

1. Krasowicz-Kupis, G., Wiejak, K. (2008). Skala inteligencji Wechslera dla

dzieci (WISC-R) w praktyce psychologicznej. Warszawa: Wydawnictwo naukowe

PWN

2. Wiatrowska, L., Dmochowska, H. (2013). Dziecko u progu szkoły. Dojrzałość

szkolna dzieci a ich gotowość do nauki. Kraków: Impuls.

3. podręczniki testów: IDS, TUNSS, Bateria 5/6


1. Wilgocka–Okoń, B. (2003). Gotowość szkolna dzieci sześcioletnich.

Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak

2. Brejnak W. (red.) O pomyślny start ucznia w szkole, Biuletyn Informacyjny

Polskiego Towarzystwa Dysleksji Wydanie Specjalne, Warszawa 2002

3. Brzezińska A.I. (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna

psychologia rozwojowa, GWP, Gdańsk 2005

4. Wilgocka-Okoń B., Gotowość szkolna dzieci sześcioletnich, WydawnictwoŻak,

Warszawa 2003

5. Schaffer H.R., Psychologia dziecka, Warszawa 2006


(17 A) Wiedza Student, który zaliczył przedmiot

- potrafi przedstawić poszczególne etapy diagnozy dziecka wieku przedszkolnym

- potrafi podać podstawowe narzędzia diagnostyczne składające się na warsztat psychologa dziecięcego

- umie przedstawić zasady sporządzania opinii psychologicznych na podstawie omówionych narzędzi


- samodzielnie formułuje opinię psychologiczną w sprawie gotowości szkolnej

- organizuje i hierarchizuje uzyskane w trakcie procesu diagnostycznego informacje

- potrafi zaplanować w całości przebieg procesu diagnostycznego na potrzeby oceny gotowości szkolnej


- jest samodzielny w zakresie analizowania wyników poszczególnych testów prezentowanych na zajęciach

- wykazuje gotowość na zbieranie informacji o dziecku z różnych źródeł

- prezentuje postawę otwartości na niespójne dane pojawiające się w toku analizy funkcjonowania

dziecka

- zachowuje ostrożność w wyrażaniu opinii

- wykazuje empatię w sytuacji przedstawiania wyników diagnozy rodzicom/ opiekunom



Nowoczesne metody rehabilitacji dzieci i młodzieży ze

specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

(2) Kod ECTS



(4) Studia Kierunek

Poziom



(magisterskie) lub


Forma Stacjonarne

lub Niestacjonarne



Psychologia



PDiM


dr Dorota Dykalska- Bieck, dr Paulina Pawlicka






Liczba godzin

15




fakultatywny


polski


ćwiczenia audytoryjne



B. Formy zaliczenia sprawdzian wiedzy z zakresu przedmiotu

C. Podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne uzyskanie minimum 60% punktów z egzaminu końcowego; aktywność podczas zajęć





brak


znajomość podstawowych zagadnień z psychologii rozwoju człowieka

(14) Cele kształcenia Celem zajęć jest zapoznanie studentek i studentów z nowoczesnymi metodami pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Studenci podczas zajęć poznają podstawy i założenia teoretyczne stosowanych narzędzi. Przedstawione zostaną szczegółowo wybrane formy

rehabilitacji dzieci i młodzieży wraz ze szczegółowym opisem i pokazem stosowanych metod. Studenci zapoznają się z możliwościami

stosowania tych narzędzi wobec klientów z różnego rodzaju dysfunkcjami i deficytami rozwojowymi. Będą mogli praktycznie doświadczyć

omawianych metod.


1. Terapia metodą Instrumental Enrichment ®- usprawnianie procesów poznawczych poprzez wzrost samodzielności klienta w procesie

myślowym

2. Metoda Warnkego – metoda diagnozy i treningu deficytów w zakresie centralnego przetwarzania sygnałów spostrzeżeniowych w

obszarze słuchu, wzroku oraz sprawności motorycznych (trening funkcji podstawowych)

3. Wspomaganie rozwoju dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu według programu integracji odruchów Sally Goddard- sposoby

testowania przetrwałych odruchów prymitywnych oraz sposoby korekcji w formie ćwiczeń ruchowych


1. Gruszczyk – Kolczyńska E., Zielińska E. (2007). Wspomaganie dzieci w rozwoju do skupiania uwagi i zapamiętywania. Uwarunkowania

psychologiczne i pedagogiczne, programy i metody. Warszawa: WSiP

2. Cytowska B. Winczura B.(red) (2006). Dziecko z zaburzeniami w rozwoju. Konteksty diagnostyczne i terapeutyczne. Kraków: Impuls.

3. Osik, D., Wojnarska A. (2001). Wspomaganie rozwoju uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

4. Lovaas O. I. (1993). Nauczanie dzieci niepełnosprawnych umysłowo. Warszawa: WSiP.

5. Brzezińska A.I. (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Sopot: GWP.

6. Cytowska B., Wilczura B. (2006, 2014). Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. Kraków: Impuls.

7. Warnke, F. (2014). Metoda Warnkego - słuch, wzrok, ruch. Skuteczna pomoc w problemach automatyzacji funkcji. Dysleksja STOP.

Wrocław: Wydawnictwo BIOMED Neurotechnologie.


1. Bogdanowicz M., (2002) Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie

2. Krasowicz-Kupis G. (2003) Język, czytanie i dysleksja

3. Schopler E., Lansing M., Waters L., Davis J. H., (1994) Ćwiczenia edukacyjne dla dzieci autystycznych

4. Bogdanowicz M., (1992) Metoda Dobrego Startu


(17 A) Wiedza Student, który zaliczył przedmiot - zna i rozumie podstawowe założenia teoretyczne leżące u podstaw rehabilitacji dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - zna zasady udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom i młodzieży - zna specyfikę i procesy zachodzące podczas pracy terapeutycznej z klientem


- potrafi zdefiniować i zastosować w praktyce poznane narzędzia terapeutyczne

- potrafi w oparciu o zdobytą wiedzę wybrać i zastosować właściwy dla okresu rozwoju dziecka sposób

postępowania w celu rozpoznania etapu rozwoju oraz dobrać środki i metody pracy w celu efektywnego

usprawnienia jego rozwoju


- odznacza się rozwagą, dojrzałością i zaangażowaniem w planowaniu działań mających na celu rozpoznanie

problemu klienta i działań niwelujących trudności rozwojowe

(18) Kontakt [email protected], [email protected],

Nazwa przedmiotu

Niepełnosprawność w chorobach rzadkich – podstawy teoretyczne

Kod ECTS Uzupełnia pracownik toku studiów, według ustalonego w UG wzoru

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Nauk Społecznych Instytut Psychologii

Studia


Psychologia jednolite mgr stacjonarne/niestacjonarne nazwa* nazwa*

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Arkadiusz mański

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Liczba punktów ECTS 2 1 pkt ECTS (25 - 30 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz przygotowanie do poszczególnych zajęć; 1 pkt ECTS (25 - 30 godz) – samodzielna praca studenta – przygotowywanie pracy zaliczeniowej

E. Formy zajęć wykład

F. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej

G. Liczba godzin 15 godzin

Cykl dydaktyczny

semestr letni

Status przedmiotu Uzupełnia pracownik toku studiów:

obowiązkowy / fakultatywny

Język wykładowy język polski

Metody dydaktyczne wykład z prezentacją multimedialną


C. Sposób zaliczenia egzamin

D. Formy zaliczenia egzamin pisemny / test wyboru

E. Podstawowe kryteria egzamin z wykładów oraz wskazanej przez prowadzącego problematyki z listy lektur

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Należy określić: A. Wymagania formalne, wstęp do psychologii klinicznej, wstęp do psychologii rehabilitacji B. Wymagania wstępne, brak wymagań

Cele przedmiotu Wprowadzenie teoretyczne studentów w problematykę chorób rzadkich. Ukazanie procesu powstawania niepełnosprawności w przebiegu wybranych chorób rzadkich. Prezentacja podstaw teoretycznych wybranych metod rehabilitacji osób z chorobami rzadkimi.

Treści programowe A. Problematyka wykładu

1. Prezentacja wybranych chorób rzadkich – podłoże genetyczne, obraz kliniczny i charakterystyka psychologiczna: a. Zespół Leigha (LS), b. Dystrofia mięśniowa Duchenne’a, c. Choroba Sanfilippo, d. Gangliozydozy, e. Zespół Marfana, f. Zespół Goldenhara, 2. Biomedyczne podejście do niepełnosprawności i rehabilitacji, 3. Perspektywa humanistyczna w podejściu do osób niepełnosprawnych, 4. Niepełnosprawność w ujęciu neoewolucjonizmu, 5. Prezentacja wybranych modeli przebiegu procesu rehabilitacji:

a. Model interpersonalny S. Kowalika, b. Model interakcyjny W. Otrębskiego, 6. Psycholog a rodzina dziecka z chorobą rzadką, 7. Prezentacja podstaw teoretycznych wybranych narzędzi pomiaru w psychologii rehabilitacji: a. AS-5-R, URK-R, PCH-R, IWM, d. PAC – 1,PAC -2, PPAC, PAS, 8. Prezentacja wybranych metod rehabilitacji osób z chorobami rzadkimi.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Brown T.A. (2014) Genomy. Warszawa: PWN. 2. Cebrat S., Cebrat M., (2012) Człowiek przejrzysty czyli jego problemy z własną genetyką. Wydawnictwo Kubajak. 3. Otrębski W., Wiącek G., (2014) Przepis na rehabilitację. Metodologie oraz metody w badaniach i transdyscyplinarnej praktyce rehabilitacyjnej. Lublin: Wydawnictwo KUL. 4. Kowalik S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wyd. AiP. 5. Kowalik S. (1989) Upośledzenie umysłowe. Teoria i praktyka rehabilitacji. Warszawa-Poznań: PWN. 6. Otrębski W. (2007). Interakcyjny model rehabilitacji zawodowej osób z upośledzeniem umysłowym. Lublin: Wyd. KUL.

7. Plomin R. , DeFries J. , McLearn G. , McGuffin P. (2001) Genetyka zachowania. Warszawa: PWN. 8. Cytowska B., Winczura B., Stawarski A., (2008) Dzieci chore, niepełnosprawne i z utrudnieniami w rozwoju. Kraków: Impuls. 9. Witkowski T., Otrębski W., Wiącek G., Czusz A., Mariańczyk K., (2015) Narzędzia pomiaru w psychologii rehabilitacji. Gdańsk: PTPiP.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta 1. Bouras N., Holt G., (2010) Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania u osób niepełnosprawnych intelektualnie.

Wrocław: Elsevier Urban&Partner. 2. Cassidy S.B., Allanson J.E., (2010) Management of Genetic Syndromes. New Jersey: Wiley-Blackwell. 3. Kościelska M., (1995) Oblicza upośledzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 4. Hartl D.L., Clark A.G., (2009) Podstawy genetyki populacyjnej. Warszawa: WUW. 5. Kirenko J. (2007) Indywidualna i społeczna percepcja niepełnosprawności. Lublin: Wydawnictwo UMCS. 6.Kubiak H., Jakoniuk-Diallo A., (2011) Człowiek niepełnosprawny w otoczeniu społecznym. Warszawa: Difin/engram.

B. Literatura uzupełniająca 1. Frankl V.E., (2010) Wola sensu. Założenia i zastosowanie logo terapii. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca. 2. Kijak R.J., (2012) Niepełnosprawność w zwierciadle dorosłości. Kraków: Impuls. 3. Witkowski, T. (1997) By podnieść poziom społecznego funkcjonowania osób z upośledzeniem umysłowym. FŚCEDS. Lublin

Efekty uczenia się K_W06 K_W10

Wiedza K_W06; K_W10 Student:

- posiada podstawową i aktualną wiedzę o niepełnosprawności powstającej na podłożu rzadkich chorób

uwarunkowanych genetycznie.

- zna nozologię wybranych chorób rzadkich i potrafi trafnie scharakteryzować psychologiczne problemy wynikające z istnienia niepełnosprawności w przebiegu tych chorób. - dysponuje wiedzą o funkcjonowaniu rodzin osób z niepełnosprawnością na podłożu genetycznym.

Umiejętności K_U06; K_U08 Student: - dokonuje wstępnego rozpoznania osoby z niepełnosprawnością intelektualną ze względu na stopień po prezentacji fragmentu biografii tej osoby lub charakterystyki jej funkcjonowania. - integruje informacje o osobie z niepełnosprawnością na podłożu rzadkiej choroby genetycznej z różnych płaszczyzn: medycznej, psychologicznej, pedagogicznej i socjologicznej. - potrafi przygotować spójny i kompletny opis funkcjonowania osoby z niepełnosprawnością na podłożu genetycznym na podstawie wybranego narzędzia.

Kompetencje społeczne (postawy) K_K01; K_K03 - ma świadomość wciąż zmieniającej się rzeczywistości naukowej związanej z niepełnosprawnością, co determinuje potrzebę ciągłego uzupełniania wiedzy i umiejętności. - jest wrażliwy na sygnały płynące od osób z różnymi niepełnosprawnościami i ich rodzin, komunikujące potrzebę uzyskiwania wsparcia służącego stawaniu się coraz bardziej samodzielnym w rodzinie i społeczeństwie człowiekiem. - ujmuje niepełnosprawność na podłożu genetycznym także z perspektywy odkrywania w sobie wartości pozwalających na samorealizację.


Documents

PSYCHOLOGIA DZIECI I MŁODZIEŻY - wns.ug.edu.plwns.ug.edu.pl/.../files/psychologia_dzieci_i_mlodziezy_2016-2017.pdf · ROK AKADEMICKI 2016/2017 PSYCHOLOGIA DZIECI I MŁODZIEŻY OPIEKUN: