ค ำสนสกฤตในภำษำอนโดนเซยกบในภำษำไทย : ควำมตำงในควำมเหมอน The Sanskrit Words in Indonesian Language

and Thai Language

ศรพร มณชเกต Siriporn Maneechukate

บทคดยอ งานวจยนเปนการศกษาค าสนสกฤตทปรากฏในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทยโดยมวตถประสงคเพอศกษาเปรยบเทยบชนด, ความหมายและการใชค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทย โดยศกษาเฉพาะค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทยทมรากศพทสนสกฤตตรงกนจ านวน 261 ค า ผลการศกษาพบวาค าสนสกฤตในทงสองภาษาสวนใหญเปนชนดค านาม และค าสนสกฤตทมชนดของค าตางกน มจ านวน 35 ค า ในดานความหมายนน ผลการศกษาพบวา ค าสนสกฤตในทงสองภาษาม 3 กลม ไดแกกลมค าทมความหมายตรงกน กลมค าทมความหมายใกลเคยงกน และกลมค าทมความหมายตางกน ในดานการใชค าสนสกฤตนนพบวาทงภาษาอนโดนเซยและภาษาไทยมความเหมอนและแตกตางกน ขอแตกตางของการใชทนาสนใจ คอมค าสนสกฤตจ านวนหนงทในภาษาอนโดนเซยมใชทวไป แตในภาษาไทยไมมใชทวไป และมค าสนสกฤตจ านวนหนงทในภาษาไทยมใชทวไป แตในภาษาอนโดนเซยไมมใชทวไป ผลการศกษาเหลานแสดงใหเหนวาแมจะยมค าสนสกฤตมาเหมอนกน แตเมอเขาไปสภาษาใดยอมเปนไปตามระบบและการใชของภาษานน ค ำส ำคญ : ค าสนสกฤต, ภาษาอนโดนเซย, ภาษาไทย, ชนด, ความหมาย, การใช Abstract This research aims to study and compare the types, the meanings and the usage of 261 derivations of the Sanskrit words appearing in the Indonesian and Thai languages. The result of the study reveals that, in term of the word types, most of the Sanskrit words in both languages are nouns and there are 35 words that their types are varied. In terms of the meanings, the result shows that the Sanskrit words in both languages can be categorized into three groups, which are 1) the words with the same meanings, 2) the words with similar meanings and 3) the words with different meanings. For the usage of the Sanskrit words in both languages, the research reveals both similarities and differences. One significantly interesting finding is that whilst some of the Sanskrit words are commonly used in the Indonesian language, they are not commonly used in Thai. Likewise, some of the Sanskrit words that are commonly used in the Thai language are not commonly used in Indonesian. Accordingly, the result of the research points out that even though there are the same Sanskrit loan words in both languages, they, nonetheless, follow the system and the usage of each language.

Keywords : Sanskrit words, the Indonesian language, the Thai language, the type, the meaning,

the usage

1. บทน ำ ทกๆภาษาในโลกนตางมการสรางค าในภาษาของตนขนมาดวยวตถประสงคนานปการ หนงในวตถประสงคนน ซงนาจะเปนวตถประสงคหลกคอ เพอใหมค าศพทเพยงพอและครอบคลม ในการใช และวธหนงททกภาษาใช คอการยมค า โดยจะเหนไดจากตวอยางในชวตประจ าวน เชน ค าเกยวกบอาหาร, พช, สถานท, ดนตร และอนๆ (Hudson, Richard A., 1996 : 55) การยมค าเกดจากอทธพลดานตางๆ เชน การตดตอคาขาย ศาสนา การเปนอาณานคม หรอความเจรญดานเทคโนโลย เปนตน แตละภาษาอาจยมค าจากภาษาตางประเทศทแตกตางกนไป ขนอยกบวา ภาษาตางประเทศนนมอทธพลหรอมสวนเกยวของกบชนชาตทยมมากนอยเพยงใด จากการทผ วจยศกษาและสอนวชาภาษาอนโดนเซยใหกบนกเรยนนกศกษาไทย ผ วจยไดขอคนพบวาภาษาอนโดนเซยมค ายมจากภาษาตางประเทศเชนเดยวกนกบภาษาไทยทมค ายมภาษาตางประเทศ เพยงแตทง สองภาษาอาจมค ายมภาษาตางประเทศทแตกตางกน ขอทพอเหนไดชดเจนคอ ภาษาอนโดนเซยมค ายมจากภาษาดตชประเทศเนเธอรแลนดจ านวนมากซงในภาษาไทยไมม อยางไรกตามทนาสนใจกวานนคอ ในฐานะทผ วจยเปนคนไทยพดภาษาไทยเมอไดสอนและบรการวชาการดานภาษาอนโดนเซยจงพบขอสงเกตวา ภาษาอนโดนเซยมค ายมจากภาษาสนสกฤตอยพอสมควรเชนเดยวกบในภาษาไทยทมค ายมจากภาษาสนสกฤตเชนกน ภาษาสนสกฤตเขามามอทธพลในดนแดนอนโดนเซยราวศตวรรษท 1-14 (Sarujin, 2010 :12) อนเนองมาจากดนแดนอนโดนเซยสมยโบราณกอนเปนอาณานคมของเนเธอรแลนดนน มลทธความเชอ ศาสนา และลกษณะทางสงคมวฒนธรรมแบบฮนดพทธ (ทวศกด, 2555 : 17-18) ซารชน (Sarujin, 2010 :13)กลาววาภาษาสนสกฤตเขามาสภาษาอนโดนเซยสองทางดวยกน ทางแรกคอทางตรงและอกทางหนงคอทางออมซงทางออมนนภาษาสนสกฤตเขามาในภาษาชวากอนแลวจงมาสภาษาอนโดนเซยภายหลง ส าหรบในประเทศไทย ภาษาสนสกฤตเขามาพรอมกบศาสนาพทธเมอครงยงเปนแควนสวรรณภม(วสนต, 2545 : 3) หากเปรยบเทยบจ านวนค าสนสกฤตในภาษาไทยกบในภาษาอนโดนเซยพบวาค าสนสกฤตปรากฏอยในภาษาไทยจ านวนมากโดยพบในพจนนกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ถง 6,513 ค า (สกญญาโสภ, 2549 : 129)ในขณะทค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยมประมาณ 800 ค า แตในพจนานกรมภาษาอนโดน เซยปพ.ศ. 2551 หรอ Kamus Bahasa Indonesia 2008 (Departemen Pendidikan Nasional, 2008)นน มค าทระบวาเปนค าสนสกฤต(Skt.)เพยง 8 ค า และในจ านวนค าสนสกฤตทผ วจยไดรวบรวมมาศกษา 261 ค า ใน Kamus Besar Bahasa Indonesia Pusat Bahasa Edisi Keempat (Departemen Pendidikan Nasional, 2012) นน มค าทระบวาเปนค าสนสกฤต(Skt.)เพยง 4 ค า ผวจยไดสอบถามขอสงสยนกบ บาปะเตอกฮ เดวาภรต (Bapak Teguh Dewabrata) ซงเปนหนงในกรรมการผ ชวยเ รยบเรยงพจนานกรม Kamus Besar Bahasa Indonesia 2002 บาปะเตอกฮอธบายวา เหตผลทมค าทระบวาเปน

ค าสนสกฤต(Skt.)ในพจนานกรมระบภาษาสนสกฤตในจ านวนนอยเพราะค าสนสกฤตเขามาทางภาษาชวาจงไมไดระบเปนภาษาสนสกฤตซงสอดคลองกบซารชน (Sarujin, 2010 : 13)ทกลาววาภาษาสนสกฤตเขามาสภาษาอนโดนเซยสองทางดวยกน ทางแรกคอทางตรงและอกทางหนงคอทางออมซงทางออมนนภาษาสนสกฤตเขามาในภาษาชวากอนแลวจงมาสภาษาอนโดนเซยภายหลง อยางไรกตามมขอสงเกตวาค าสนสกฤตทพบเหนในภาษาชวตประจ าวนในภาษาอนโดนเซยนน ค าสนสกฤตดงกลาวกลบไมไดใชเปนภาษาในชวตประจ าวน ในภาษาไทย เชน warna = ส ตรงกบค าสนสกฤตในภาษาไทยคอ วรรณ ซงพบในชอของคน ตวอยางประโยค Sepatu saya berwarna hitam. รองเทาของฉนมสด า beda = แตกตาง ตรงกบค าสนสกฤตในภาษาไทยคอ เภท ซงพบในชอของค าฉนท คอ สามคคเภทค าฉนท ตวอยางประโยค Apa perbedaan cinta dan suka ? อะไรคอความแตกตางระหวางรกกบชอบ ? ขอสงเกตนท าใหผ วจยเกดความสนใจและไดยอนกลบไปพจารณาค าตางๆทไดสอนและบรการวชาการ จงพบวามค าสนสกฤตอนๆ อกทมใชทวไปในภาษาอนโดนเซย เชน asrama = หอพก ตรงกบค าสนสกฤตในภาษาไทยคอ อาศรม ทอาศยของนกพรต antara = ระหวาง ตรงกบค าสนสกฤตในภาษาไทยคอ อนตร ระหวาง, ใน เมอผวจยพบและสงเกตค าเหลาน แลวศกษาเพมเตมจงไดโจทยวจย 3 ประเดนใหญๆดงน

1. ชนดของค าสนสกฤตทปรากฏในภาษาอนโดนเซยและภาษาไทยเหมอนหรอตางกนอยางไร 2. ความหมายของค าสนสกฤตทมรากศพทเดยวกนทปรากฏในภาษาอนโดนเซยกบภาษาไทย

เหมอนหรอตางกนอยางไร 3. การใชค าสนสกฤตทปรากฏในภาษาอนโดนเซยกบภาษาไทยเหมอนหรอตางกนอยางไร

ผวจยไดด าเนนการวจยดงน 1. ศกษาเอกสารทเกยวของ 2. รวบรวมค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทยทมรากศพทตรงกนจ านวน 261 ค า

โดยยดพจนานกรม

- Kamus Besar Bahasa Indonesia Pusat Bahasa Edisi Keempat (Departemen Pendidikan Nasional, 2012). และหนงสอ Kosakata Bahasa Indonesia (Suwardi Notosudirjo,1990).

- พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวเนองใน โอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธนวาคม 2554 (ราชบณฑตยสถาน, 2556).

3. ตรวจสอบค าสนสกฤตทไดรวบรวมจ านวน 261 ค าจากรากศพทสนสกฤตโดยยดพจนานกรม - ส สกฤต-ไท-องกฤษ อภธาน (หลวงบวรบรรณรกษ (นยม รกไทย), 2552). - A Sanskrit – English Dictionary (Sir Monier Monier-Williams, 1997). และใชหนงสอเลมอนประกอบดงน -ค าไทยทมาจากภาษาบาลและภาษาสนสกฤต (บญธรรม และคณะ, 2553) -ภาษาบาลสนสกฤตทเกยวของกบภาษาไทย (วสนต, 2546)

4. สอบถามการใชค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยและการใชค าสนสกฤตในภาษาไทยจากเจาของภาษาอนโดนเซยและภาษาไทยทส าเรจการศกษาระดบปรญญาโทดานภาษา จ านวนภาษาละ 2 คน

5. น าค าสนสกฤตจ านวน 261 ค ามาศกษาเปรยบเทยบ ชนดของค าโดยอาศยการจ าแนกชนดของค า ต า ม ห ล ก ไ ว ย า ก ร ณ ข อ ง Kamus Besar Bahasa Indonesia Pusat Bahasa Edisi Keempat (Departemen Pendidikan Nasional, 2012) ส าหรบค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยและพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธนวาคม 2554 (ราชบณฑตยสถาน, 2556) ส าหรบค าสนสกฤต ในภาษาไทย ศกษาเปรยบเทยบความหมายของค าและการใชค าสนสกฤต โดยอาศยกรอบแนวคดตามทฤษฎภาษาศาสตรสงคม

6. สรปและอภปรายผลพรอมขอเสนอแนะ 2. เอกสำรและงำนทเกยวของ ซารชน(2010)ศกษาภาษาสนสกฤตทมตอการศกษาทมาของภาษาอนโดนเซย โดย ไดน า ค าสนสกฤตทปรากฏในภาษาอนโดนเซยจ านวน 50 ค า มาศกษาหาทมาของรากศพท

เชน Anugerah(Skt) : Anu = ตดตาม grah = ถอ เอา การใหโดยพระราชา (Sarujin, 2010 : 14)

Bahaya(Skt) : Bhaya = ความกลว; สงนากลวจากรากศพท bhi = กลว เชน ada bahaya มความกลว หรอบางสงทนากลว (Sarujin, 2010 :15) สงทซารชนเสนอนนยนยนไดวาภาษาสนสกฤตมสวนเกอกลตอภาษาอนโดนเซย ฮรดยนโตและอาเฟนด วดายต(Hardiyanto dan Afendy Widayat, 2006 : 1-21)ไดศกษาค าศพทภาษาสนสกฤตทมตอการพฒนาภาษาอนโดนเซยและภาษาชวาใหม โดยศกษาการเปลยนแปลงของ ค าสนสกฤตเมอเขามาเปนค ายมในภาษาอนโดนเซยและภาษาชวาใหม การเปลยนแปลงนฮรดยนโตและอาเฟนด วดายต ไดแบงลกษณะค าศพทภาษาอนโดนเซยและค าศพทภาษาชวาทมาจากภาษาสนสกฤต เปน 8 ลกษณะ ในทนผวจยขอกลาวถงเฉพาะลกษณะค าศพทภาษาอนโดนเซยดงน 1. ค ำศพททไมเปลยนแปลงเสยง ชนดและควำมหมำย

เชน mitra = เพอน aneka = มาก, หลายชนด nara = คน 2. ค ำศพททเปลยนเสยง แตไมเปลยนชนดและควำมหมำย

เชน graha = บาน มาจากรากศพทสนสกฤตเดม grha = บาน 3. ค ำศพททเปลยนเสยง เปลยนควำมหมำยเลกนอย แตไมเปลยนชนด

เชน negara = การบรหารทองถนทมอ านาจสงสดตามกฎหมายและใหประชาชนถอปฏบต มาจากรากศพทสนสกฤตเดม nagara = เมอง 4. ค ำศพททเสยงเปลยนไปเปนพยญชนะอน แตไมเปลยนชนดและควำมหมำย

เชน bayu = ลม มาจากรากศพทสนสกฤตเดม vayu = ลม 5. ค ำศพททเปลยนเสยงจำกสระเสยงยำวเปนสระเสยงสน แตไมเปลยนชนดและควำมหมำย

เชน karya = งาน มาจากรากศพทสนสกฤตเดม ka rya = งาน 6. ค ำศพททเปลยนเสยงพยญชนะซ ำเปนพยญชนะตวเดยว แตไมเปลยนชนดและควำมหมำย

เชน wisuda = เขารวมพธศกดสทธ มาจากรากศพทสนสกฤตเดม viuddha = สะอาด 7. ค ำศพททเพมเสยงจำกรำกศพทสนสกฤต แตไมเปลยนชนดและควำมหมำย

เชน gajah = ชาง มาจากรากศพทสนสกฤตเดม gaja = ชาง 8. ค ำศพททลดเสยงจำกรำกศพทสนสกฤต แตไมเปลยนชนดและควำมหมำย

เชน karma = การกระท า มาจากรากศพทสนสกฤตเดม karman = การกระท า อยางไรกตาม ฮรดยนโตและอาเฟนด วดายต (2006 : 20) ยงกลาววาอาจมลกษณะ การเปลยนแปลงของค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยทมากกวา 8 ลกษณะขางตน

ฮามม ซปรยาด (Hamam Supriyadi, 2011 : 280-289)ไดศกษาเปรยบเทยบค าสนสกฤตในภาษาไทยกบในภาษาชวา ฮามมจ าแนกความหมายของค ายมสนสกฤตในภาษาไทยและภาษาชวาออกเปน 14 ชนด (เรยงตามล าดบ รากศพทสนสกฤต ค าสนสกฤตในภาษาไทย ค าสนสกฤตในภาษาชวา) ดงน 1. ควำมหมำยแคบเขำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ paṇḍdita = ผมปญญา bandi t = ผจบปรญญา pendheta = นกพรต 2. ควำมหมำยคงเดม เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ ṣatru= ศตร ขาศก sa ttru: = ศตร satru = ศตร 3. ควำมหมำยเปลยน เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ a gama = การมาถง, การปรากฏ, a:khom = เวทยมนต สะกด agama = ศาสนา ความรลกลบ 4. ควำมหมำยกวำงออก เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ vicara = พจารณา wita:n = วจารณ wicara = พด, ค าพด, การสนทนา 5. ควำมหมำยแคบเขำในภำษำไทย แตควำมหมำยคงเดมในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ rasa = รส, ความรสก rot = รส rasa = รส, ความรสก 6. ควำมหมำยแคบเขำในภำษำไทย แตควำมหมำยเปลยนในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ kṣatriya = นกรบ, กษตรย ksa t = กษตรย satriya = ขนนาง 7. ควำมหมำยกวำงออกในภำษำไทย แตแคบเขำในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ ṣastra = ค าสง, กฎ, sa :t =ศาสตร, ความร sastra = วรรณกรรม ค าสอนทางศาสนาหรอต ารา

8. ควำมหมำยกวำงออกในภำษำไทย แตคงเดมในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ phala = ผลไม phon = ผล pala = ผลไม 9. ควำมหมำยกวำงออกในภำษำไทยแตควำมหมำยเปลยนในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ gambhira = ลกซง khamphi: = ต าราศกดสทธ gembira =ความสข 10. ควำมหมำยคงเดมในภำษำไทย แตภำษำแคบเขำในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ ja ti = เกด, เชอชาต, เผาพนธ tha :t = เกด, เชอชาต, เผาพนธ jati = จรง แท 11. ควำมหมำยคงเดมในภำษำไทย แตควำมหมำยแคบลงในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ aṡrama = ทอาศยของนกพรต a:so m = ทอาศยของนกพรต asrama = หอพก 12. ควำมหมำยคงเดมในภำษำไทย แตควำมหมำยเปลยนในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ janak = พอ thanok = พอ janaka = ชอของอรชน 13. ควำมหมำยเปลยนในภำษำไทยแตควำมหมำยกวำงออกในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ bhava = ลกษณะทเปนอย, pha:p = ภาพ, รปภาพ bawa = สถานการณ, ธรรมชาต, นสย เหตการณ, นสย 14.ควำมหมำยเปลยนในภำษำไทย แตควำมหมำยคงเดมในภำษำชวำ เชน รำกศพทสนสกฤต ค ำสนสกฤตในภำษำไทย ค ำสนสกฤตในภำษำชวำ upavasa = การอดอาหาร buat = บวช pasa = การอดอาหาร ความหมายของค าสนสกฤตจะเปลยนแปลงหรอคงเดมนน ขนอยกบพฒนาการวฒนธรรมสงคมของผพดจากชวงเวลาทรบค ายมมาจนถงชวงเวลาปจจบน (Hamam, 2011 : 288) งานวจยเกยวกบค ายมสนสกฤตทงสามเรองดงกลาวเปนการศกษาทเนนเรองทมาของค าและการศกษาเปรยบเทยบความหมายของค า และงานวจยดงกลาวชวยยนยนการคงอย การเกอกลของภาษาสนสกฤต(ในรปของค า)ในภาษาอนโดนเซยแมจะมการเปลยนแปลงดานเสยง ชนดหรอความหมายกตาม สวนงานวจยของผ วจยฉบบนไดแบงประเดนการศกษาเปน 3 ประเดน คอ ชนด ความหมาย และการใช ค าสนสกฤต

3. ค ำสนสกฤตในภำษำอนโดนเซยกบในภำษำไทย ผวจยไดศกษาค าสนสกฤตโดยแบงประเดนการศกษาเปน 3 ประเดน คอ ชนด ความหมาย และการใชค าสนสกฤตในทงสองภาษา 3.1 ชนดของค ำสนสกฤต ผวจยไดน าค าสนสกฤตจ านวน 261 ค า มาจ าแนกชนดของค าสนสกฤตในสองภาษา โดยอาศยการจ าแนกชนดของค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยตามหลกไวยากรณของ Kamus Besar Bahasa Indonesia และอาศยการจ าแนกชนดของค าสนสกฤตในภาษาไทยตามหลกไวยากรณของ พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 ซงมการจ าแนกคลายคลงกน ดงน ชนดของค ำสนสกฤตในภำษำอนโดนเซย พบจ านวน 7 ชนด ไดแก 1. ค านาม (nomina/n) 219 ค า 2. ค าคณศพท (adjektiva/a) 20 ค า 3. ค าทตองเชอมกบค าอน (bentuk terikat) 11 ค า 4. ค าแสดงจ านวน (numeralia/num) 5 ค า 5. ค ากรยา (verba/v) 3 ค า 6. ค าอนภาค (partikel/p) 2 ค า (ค าอนภาคนหมายถงค าบพบท, ค าสนธาน, ค าอทาน, ค าน าหนานาม และค าทกทาย) 7. ค าวเศษณ (adverbia/adv) 1 ค า ชนดของค ำสนสกฤตในภำษำไทย พบจ านวน 4 ชนด ไดแก 1. ค านาม (น.) 224 ค า 2. ค าวเศษณ (ว.) 25 ค า (ค าวเศษณนครอบคลมถงคณศพท และกรยาวเศษณ) 3. ค ากรยา (ก.) 11 ค า 4. ค าน าหนา 1 ค า เหนวาในจ านวนดงกลาว ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยกบค าสนสกฤตในภาษาไทยมชนดของค านามมากทสดซงถอเปนค าหลกและเปนค าทพบมากในทกๆภาษา รองลงมาคอค าคณศพทในภาษาอนโดนเซย และค าวเศษณในภาษาไทย อยางไรกตามมค าสนสกฤตจ านวน 35 ค าทชนดของค าตางกนโดยจ าแนกจากชนดของค าในภาษาอนโดนเซยไปเปนชนดของค าในภาษาไทยดงน

1. ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยจ านวน 15 ค าเปนค าคณศพท แตในภาษาไทยเปนค านาม 11 ค า และค ากรยา 4 ค า ตาราง 1 : ค าสนสกฤตทเปนค าคณศพทในภาษาอนโดนเซย แตเปนค านามและค ากรยาในภาษาไทย

ภำษำอนโดนเซย ภำษำไทย adikara [a:di:ka:ra:] (a) amerta [a:mrta:] (a) jaya [da:ja:] (a) loba [lo:ba:] (a) maya [ma:ja:] (a) moksa [moksa:] (a) sakti [sakti:] (a) sentosa [snto:sa:](a) setia [s:ti:a:] (a) suci [su:ci:] (a) suka [su:ka:] (a)

อธการ [athi ka:n] (น.) อมฤต [ammar t] (น.) ชย [chaj] (น.) โลภ [lo :p] (น.) มายา [ma:ja:] (น.) โมกษ-, โมกษะ [mo :k sa ] (น.) ศกด [sa k] (น.) สนโดษ [sa ndo :t] (น.) สตย [sa t] (น.) ศจ [su ci] (น.) สข [su k] (น.)

binasa [bi:na:sa:] (a) cinta [cinta:] (a) sempurna [smpurna:] (a) utama [u:ta:ma:] (a)

พนาศ [phi na :t] (ก.) จนต [cin] (ก.) สมบรณ [so mbu:n] (ก.) อตดม [u tdom] (ก.)

2. ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยจ านวน 10 ค าเปนค านาม แตในภาษาไทยเปนค ากรยา 6 ค า และค าวเศษณ 4 ค า ตาราง 2 : ค าสนสกฤตทเปนค านามในภาษาอนโดนเซย แตเปนค ากรยาและค าวเศษณในภาษาไทย

ภำษำอนโดนเซย ภำษำไทย anugerah [a:nu:g:rah] (n) avatar [a:va:tar] (n) bicara [bi:ca:ra:] (n) cahaya [ca:ha:ja:] (n) cengkeram [ck:ram] (n) puja [pu:da:] (n)

อนเคราะห [anu khr] (ก.) อวตาร [awata:n] (ก.) พจาร [phi ca:n] (ก.) ฉาย [cha :j] (ก.) จงกรม [cokrom] (ก.) บชา [bu:cha:] (ก.)

batara [ba:ta:ra:] (n) madya [matja:] (n) trimurti [tri:murti:] (n) wira [wi:ra:] (n)

ภทร [pha t] (ว.) มธย- [ma tthaya ] (ว.) ตรมรต [tri:mu:rati ] (ว.) วร- [wi:ra ] (ว.)

3. ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยจ านวน 5 ค าเปนค าแสดงจ านวน แตในภาษาไทยเปนค าวเศษณ 3 ค า และค านาม 2 ค า ตาราง 3 : ค าสนสกฤตทเปนค าแสดงจ านวนในภาษาอนโดนเซย แตเปนค าวเศษณและค านามในภาษาไทย

ภำษำอนโดนเซย ภำษำไทย nawa [na:wa:] (num) pertama [prta:ma:] (num) segela [s:g:la:] (num)

นว- [na wa ] (ว.) ประถม [pratho m] (ว.) สกล [sakon] (ว.)

laksa [laksa:] (num) perdana [prda:na:] (num)

ลกขะ [la kkha ] (น.) ประธาน [pratha:n] (น.)

4. ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยจ านวน 3 ค าเปนค ากรยา แตในภาษาไทยเปนค านามทง 3 ค า ตาราง 4 : ค าสนสกฤตทเปนค ากรยาในภาษาอนโดนเซย แตเปนค านามในภาษาไทย

ภำษำอนโดนเซย ภำษำไทย baca [ba:ca:] (v) sanggama [saga:ma:] (v) sangka [saka:] (v)

วาจา [wa:ca:] (น.) สงคม [sa khom] (น.) ศงกา [so ka:] (น.)

5. ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยจ านวน 2 ค าเปนค าอนภาค แตในภาษาไทยเปนค านามทง 2 ค า ตาราง 5 : ค าสนสกฤตทเปนค าอนภาคในภาษาอนโดนเซย แตเปนค านามในภาษาไทย

ภำษำอนโดนเซย ภำษำไทย karena [ka:r:na:] (p) sri [sri:] (p)

การณ [ka:n] (น.) ศร [si:] (น.)

ความแตกตางกนของชนดของค าขางตนสงผลตอการใชค าในทงสองภาษาซงจะกลาวถงในหวขอ 3.3 การใชค าสนสกฤต ตอไป

3.2 ควำมหมำยของค ำสนสกฤต ความหมายของค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทยสวนใหญมความหมายตรงกน โดยสามารถจ าแนกไดดงน 3.2.1 กลมค ำทมควำมหมำยตรงกน มจ านวน 199 ค า ดงตวอยางในตาราง ตาราง 6 : กลมค าทมความหมายตรงกน

3.2.2 กลมค ำท มควำมหมำยใกลเคยงกน มจ านวน 23 ค า กรณทรากศพทภาษาสนสกฤตมความหมายหลกความหมายรอง ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทยจะมความหมายหลกความหมายรองไมเหมอนกน หรอมเพยงความหมายเดยวเปนความหมายหลก แตกถอวามความหมายทใกลเคยงกน ดงตวอยางในตาราง

อนโดนเซย ไทย aneka a มากมาย(ชนด) อเนก ว. มาก, หลาย aswa n มา อศว- น.มา bahasa n ภาษา ภาษา น. ถอยค าทใชพดหรอเขยนเพอสอความของชน

กลมใดกลมหนง, เสยง, ตวหนงสอ biksu n พระสงฆ (พระ) ภกษ น. ชายทบวชเปนพระในพระพทธศาสนา bisa n 1. สารพษทท าใหเกดแผล, เนาหรอตายส าหรบ สงมชวต 2. สงทเสยทท าลายคนหรอผคน

พษ น. สงทรายเปนอนตรายแกรางกายหรอใหความเดอดรอนแกจตใจ สงทรายเมอเขาสรางกายจะท าใหตาย เจบปวดหรอพการได

giri n ภเขา คร น. ภเขา kencana n ทอง กาญจน-, กาญจนา น. ทอง

kepala n หว, สวนบนของรางกาย, ผน า, สมอง(ความคด)

กบาล น.สวนกลางของกะโหลกศรษะ, หว(ค าไมสภาพ)

madu n น าผง, ของเหลวผลตภณฑผงหวาน มธ น. น าหวาน, น าผง mega n เมฆ(ในทองฟา) เมฆ น.ไอน าทรวมตวกนเปนกลมกอนลอยอยในอากาศ

netra n ตา เนตร น. ตา, ดวงตา, ผน าทาง

ตาราง 7 : กลมค าทมความหมายใกลเคยงกน

3.2.3 กลมค ำทมควำมหมำยตำงกน มจ านวน 39 ค า ความตางกนทางความหมายในทนหมายถงมความแตกตางกนมากแมจะยงมเคาความหมายจากรากศพทเดมอยกตาม

อนโดนเซย ไทย angkasa n ชนบรรยากาศทปกคลมโลก อากาศ, อากาศ- น.แกสผสมทประกอบดวยไนโตรเจน

และออกซเจนเปนสวนใหญ ใชหายใจหรอชวยในการเผาไหม เปนตน, ทองฟา

asa n (ความ)หวง, มจตวญญาณ อาสา ก. เสนอตวเขารบท า, น. ความหวง, ความตองการ, ความอยาก

candala a 1.ต า, นารงเกยจ 2.รสกตอยต า จณฑาล ว.ต าชา น.ลกตางวรรณะ desa n หมบาน (หมบาน) : พนททไมใชเมอง การบรหารพนททเลกทสด

เทศ, เทศ-, เทศะ ว.ตางประเทศ, น. ถนท, ทองถน มกใชเปนสวนหนาสมาส

guna n ประโยชน, หนาท, ความด คณ น.ความดทมประจ าอยในสงนนๆ, ความเกอกล, ค าใชเรยกน าหนา

karena p 1. ค าเชอมส าหรบบอกเหตผล 2. เพราะวา การณ น.เหต, เคา, มล muka n ใบหนา มข น.หนา, ปาก, ทาง, หวหนา, สวนของตกหรอเรอนท

ยนออกมาจากสวนใหญมกอยดานหนา negara n ประเทศ นคร, นคร- น.เมองใหญ, กรง rahasia n เปนความลบ รหส น.เครองหมายหรอสญญาณลบซงรเฉพาะผ ทตกลง

กนไวขอความทเปลยนตวอกษรอนแทนอกษรทตองการจะใชหรอสลบต าแหนงอกษร

ตาราง 8 : กลมค าทมความหมายตางกน

ความแตกตางกนในเรองของความหมายจะสงผลตอการใชในทงสองภาษาเชนกน 3.3 กำรใชค ำสนสกฤต

1 ในภาษาอนโดนเซยมค าวา matahari แปลวา ดวงอาทตย มาจากค า mata “ตา” กบ hari “วน” ซงเปนค าสนสกฤต (Departemen Pendidikan Nasional, 2012) แตใน Kosakata Bahasa Indonesia ใหความหมายของค าสนสกฤต hari เพมวา “ชอหนงของพระวษณ” (Suwardi Notosudirjo, 1990 : 129) หากแปลค า matahari เปนภาษาไทย จงหมายถง ตาวน ทกรอนเปน ตะวน หรอ ตาของพระวษณหรอพระนารายณนนเอง

อนโดนเซย ไทย asrama n อาคารทพกส าหรบกลมคน อาศรม น.ทอยของนกพรต

agama n ศาสนา, ค าสอน อาคม น.เวทยมนตรบางทใชกบคาถา,การมา, การมาถง cerita n เรองราว, นยาย จารต น.ประเพณทถอสบตอกนมานาน cinta n ความรก, รก จนต-, จนต ก. คด

hari n วน เวลา1 หร น. ชอพระนารายณ ว. สขมน, สเหลองอมแดง, สเขยว

istri n ผหญงทแตงงานแลว อสตร, อสตร น.หญง sahaya n ฉน, คนรบใช สหาย น.เพอนรวมทกขรวมสข

sangka v เดา, คด ศงกา น.ความสงสย sanggama v การมเพศสมพนธ สงคม น.คนจ านวนหนงทมความสมพนธตอเนองกน

ตามระเบยบกฎเกณฑ โดยมวตถประสงคส าคญรวมกน ว.ทเกยวกบการพบปะสงสรรคหรอชมนมชน

udara n การผสมกนของแกสทไมมสและกลนทอยบน ภาคพนอากาศ, พนทเหนอพนดน,บรรยากาศ

อทร น. ทอง

wisuda n การเขารวมพธทศกดสทธ วสทธ ว. สะอาด, ใส, ขาว, หมดจด, บรสทธ

ผวจยไดน าค าทง 261 ค ามาสอบถามเจาของภาษาอนโดนเซยจ านวน 2 คน และเจาของภาษาไทยจ านวน 2 คน ทงสองภาษามการใชค าสนสกฤตทเหมอนและแตกตางกน ในทนผวจยไดคดเลอกคค าทมการใชแตกตางกนระหวางในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทยดงขอมลขางลางน 1. ค าสนสกฤตทมใชทวไปหรอเปนค าทรจกคนเคยในอนโดนเซย แตในภาษาไทยไมมใชทวไป หรอไมรจก ไดแก อาจาร องก อนตร อนตลกขะ อรรฆ เภตรา เภท ภควาน พญจน ภณฑ ภณฑาคาร ทธ คช ชค- การย กบาล มธ มงสะ รากษส สงกา สวระ อปจาร ตวอยางค าในประโยคภาษาอนโดนเซย : madu (มธ) ซงในภาษาไทย คนไทยทวไปรจกแตไมไดใชทวไป จะใชค าวา “น าผง” แทน และ harga (อรรฆ) ซงในภาษาไทย คนไทยทวไปไมรจก จะใชค าวา “ราคา” แทน 1. Saya tidak suka minum madu. ฉนไมชอบทานน าผง 2. Berapa harga tas ini? กระเปาใบนราคาเทาไร 2. ค าสนสกฤตทมใชทวไปหรอเปนค าท รจกในภาษาไทย แตในภาษาอนโดนเซยไมมใชทวไป หรอไมรจก ไดแก อธการ อมฤต อาตมา ภต จณฑาล ทกษณ ธล ครรภ กาม โลก มล มร- มาตรา มนา มถน ปกษ บณฑต สาคร อศว- อปทต พาหนะ วมาน วน- วานร วรางคนา วงศ ววาห โยชน ตวอยางค าในประโยคภาษาไทย : โลก (loka) ซงในภาษาอนโดนเซย คนอนโดนเซยทวไปรจกแตไมไดใชทวไป จะ ใชค าวา “dunia” แทน และ อปทต (upaduta) ซงในภาษาอนโดนเซย คนอนโดนเซยทวไปไมรจก จะใชค าวา “atase” แทน 1. ฉนไมจ าเปนทจะทองเทยวรอบโลก

Aku tidak perlu keliling dunia. 2. คณยนารดเปนอปทตดานการศกษาและวฒนธรรม ณ สถานทตอนโดนเซย กรงเทพฯ Bapak Yunardi adalah atase pendidikan dan kebudayaan KBRI Bangkok. 4. สรปและอภปรำยผล ภาษาอนโดนเซยและภาษาไทยตางมค ายมจากภาษาสนสกฤตเหมอนกนแตในความเหมอนกนน มความตางอยภายในภาษาทงดาน ชนด ความหมาย และการใชค า ผลการศกษาเปรยบเทยบชนดของค าสนสกฤตในสองภาษามความเหมอนกนตรงทค าสวนใหญเปนค านามซงเปนค าหลกและสามารถน ามาใชไดงาย และใชในวงกวาง อยางไรกตามพบวา สองภาษานมการจ าแนกชนดของค าตางกนคอ จากจ านวนค าสนสกฤต 261 ค า มจ านวน 35 ค าทชนดของค าตางกนในสองภาษา และการจ าแนกชนดของค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยมความละเอยดชดเจนกวา เหนไดจากจ านวนชนดของค ามมากกวาชนดของค าสนสกฤตในภาษาไทย ความตางกนนยอมสงผลใหการใช ค าสนสกฤตในสองภาษาตางกน ผลการศกษาเปรยบเทยบความหมาย สามารถแบงความหมายค าสนสกฤตในสองภาษาเปน 3 ลกษณะ คอ 1. มความหมายตรงกน 2. มความหมายใกลเคยงกน 3. มความหมายตางกน ขอคนพบความเหมอนและใกลเคยงกนของความหมายของค าสนสกฤตในสองภาษาจะมประโยชนตอการเรยนรภาษาของกนและกน กลาวคอ ท าใหการเรยนภาษางายขนและรสกสนกคนเคยกบค าสนสกฤตทพบซงมในภาษาของตนเชนกน ผลการศกษาเปรยบเทยบการใชค านน มค าสนสกฤตจ านวนหนงทในสองภาษามการใชตางกน ทงนมผลมาจากทงความเหมอนกนและความตางกนของชนดและความหมาย รวมทง การเปนทรจกหรอ ไมรจกโดยทวไปดวย เพอใหเหนภาพทชดเจนของความแตกตางของการใชค าในสองภาษา ผ วจยได น าตวอยางการแนะน าตวทผวจยแตง มาแสดงดงน Nama saya Siriporn. Saya berasal dari (1)negara Thai, saya berbicara bahasa Thai

ฉน ชอ ศรพร ฉน มาจาก ประ(1)เทศไทย, ฉน พด ภาษา ไทย

dan beragama Buddha. Di negara saya ada gajah.

และ นบถอศาสนา พทธ ท ประเทศ ของฉน ม ชาง

Saya suka gajah karena ia merupakan lambang kekuatan.

ฉน ชอบ ชาง เพราะวา มน เปน สญลกษณ ของความแขงแรง

Saya merasa (2)gembira dan mencintai negara, (3)bangsa, dan (4)raja saya.

ฉน รสก มความ(2)สข และ รก ประเทศ, (3)ชาต และ (4)กษตรยของฉน

Inilah cerita saya.

นคอ เรองราวของฉน

จากตวอยางการแนะน าตวขางตนซงถอเปนการใชภาษาในชวตประจ าวน เราสามารถพบ

ค าสนสกฤตปะปนอยตลอดเวลา แตทนาทงคอมค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยจ านวนหนงทมใชทวไปแตส าหรบในภาษาไทยแลว ไมไดใชโดยทวไป ดงตวอยางค าสนสกฤตทมเลขก ากบขางหนาซงมในทงสองภาษาแตความหมายและการใชตางกน คอ ในภาษาอนโดนเซย (1)negara ตรงกบค าไทยคอ นคร แตมความหมายวา ประเทศ ขณะทในภาษาไทยค าวา (1)เทศ ตรงกบค าอนโดนเซยคอ desa ซงมความหมายวา หมบาน ในภาษาอนโดนเซย (2)gembira ตรงกบค าไทยคอ คมภร แตมความหมายวา ความสข ขณะทในภาษาไทยค าวา (2)สข ตรงกบค าอนโดนเซยคอ suka ซงมความหมายวา ชอบ ในภาษาอนโดนเซย (3)bangsa ตรงกบค าไทยคอ วงศ แตมความหมายวา ชาต ขณะทในภาษาไทยค าวา (3)ชาต ตรงกบค าอนโดนเซยคอ jati ซงมความหมายวา จรง, แท ในภาษาอนโดนเซย (4)raja ตรงกบค าไทยคอ รำชำ และมความหมายวา กษตรย ขณะทในภาษาไทยค าวา (4)กษตรย ตรงกบค าอนโดนเซยคอ kesatria ซงมความหมายวา นกรบ ผลการศกษาเปรยบเทยบการใชค าทแตกตางกนท าใหผวจยจ าแนกสาเหตของความตางในการใชค าสนสกฤตในทงสองภาษาดงน 1. การใชค าตางกนเพราะมชนดและความหมายตางกน ดงความแตกตางทไดกลาวไปแลวในหวขอของชนดและความหมาย ซงถอเปนเรองสามญเมอชนดและความหมายของค าแตกตางกนการใชค ายอมแตกตางกน 2. การใชค าตางกนเพราะมสาเหตจากการใชค าของคนในแตละชาตตางกน กลาวคอ มความถในการใชตางกนสงผลใหการพบเหนคนเคยแตกตางกนทงๆทปรากฏอยในทงสองภาษาเหมอนกน ผลการศกษาแสดงใหเหนวา แมในภาษาไทยมค าสนสกฤตทตรงกนกบค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยแตอาจมชนด ความหมาย และการใชค าแตกตางกน และหากเปรยบเทยบการใชอนมเหตผลทางศาสนาเขามาเกยวของ กลาวคอชาวไทยสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ใหความส าคญกบศาสนาพทธ ภาษาทมาพรอมศาสนายอมมความศกดสทธไปดวย ท าใหค าสนสกฤตในภาษาไทยสวนใหญมใชในทางวชาการ พธการและเปนค าราชาศพท ในขณะเดยวกน ค าสนสกฤตในภาษาอนโดนเซยม ใชในระดบทวไปมากกวาเมอเทยบกบจ านวนค าสนสกฤตทมนอยกวาจ านวนค าสนสกฤตในภาษาไทย อาจกลาวไดวา

ปรากฏการณ ค าสนสกฤตทใชโดยทวไปในภาษาอนโดนเซยนนเปนกระบวนการลดความขลง ในขณะท ค าสนสกฤตทใชในภาษาไทยเปนกระบวนการเพมความขลง ผลการศกษาเหลานยงแสดงใหเหนวาแมในแตละภาษามการยมค าสนสกฤตมาเหมอนกน แตเมอเขาไปอยในภาษาใดยอมเปนไปตามระบบและการใชของภาษานนๆ เพราะภาษาเปนเรองของสงคมแตละสงคมก าหนดขนมา สงคมนนจงใชภาษาภายใตกฎเกณฑทตนก าหนดขน ซงสอดคลองกบขอสรปของ ฮามม (Hamam, 2011 : 288) กลาวคอ ขนอยกบวฒนธรรมสงคมของผพดทรบค ายมไปใช และแมวาไมมการระบถงความเปนภาษาสนสกฤตของค าในพจนานกรมภาษาอนโดนเซยดงทไดกลาวไวแลวกตาม แตค าสนสกฤตสญชาตอนโดนเซยยงคงมกลนอายเชอชาตสนสกฤตอยางเตมเปยมไมแพค าสนสกฤตสญชาตไทยดงผลการศกษาทแสดงใหเหนขางตน ทายสดแลวความตางในความเหมอนของค าสนสกฤตจ านวนหนงในภาษาอนโดนเซยกบภาษาไทยเปนเพยงปรากฏการณหนงทสามารถเกดขนไดกบทกภาษา แตเหนออนใดเราจะน าปรากฏการณเหลานมาเออประโยชนตอการเรยนการสอนภาษาทงสองภาษาโดยเฉพาะใหกบชาวตางชาตไดอยางไรตางหาก งานวจยนจะมประโยชนตอชาวไทยทเรยนภาษาอนโดนเซยตรงท จากความคนเคยค าสนสกฤตสญชาตไทยอยแลวยอมเกดความคนเคยกบค าสนสกฤตสญชาตอนโดนเซยไดอยางรวดเรว ในทางกลบกนชาวอนโดนเซยทคนเคยค าสนสกฤตสญชาตอนโดนเซยกยอมเรยนรค าสนสกฤตในภาษาไทยไดอยางงายดาย สามารถเชอมโยงความหมายไดงายขน สวนค าทมความหมายตางกนนน อยางนอยลกษณะของรปค าทมความใกลเคยงกบรปค าในภาษาของผ เรยน ยอมท าใหผ เรยนเรยนรความหมายใหมจากรปค าทคนเคยไดอยางไมล าบากใจ 5. ขอเสนอแนะ แมวาภาษาสนสกฤตเปนภาษาทตายแลวแตสงทนาสนใจในการท าวจยครงตอไปคอ การศกษาเปรยบเทยบวธการคงอยและการเบงบานงอกงามของค าสนสกฤตในฐานะค ายมในภาษาอนโดนเซยกบในภาษาไทยวาแตละภาษามวธการอยางไร เชน ในภาษาอนโดนเซยมวธการน าค าสนสกฤตทเปนค านามหรอค าชนดอนมาเปนค ากรยาตามระบบของภาษาอนโดนเซยเองดงน guna คณ meng+guna+kan ใช laksana ลกษณะ me+laksana+kan ท า ด าเนน nama นาม me+nama+kan ตงชอ cerita จารต men+cerita+kan เลา(เรอง) warna วรรณ me+warna+i ใสส เตมส ในขณะทในภาษาไทยมวธการบญญตศพททางวชาการ ศพทเฉพาะสาขาวชา ศพททางรฐศาสตรและการเมอง ฯลฯ ดวยค าสนสกฤต เชน โลกาภวตน พลวตร วาทกรรม ธรรมาภบาล เปนตน

บรรณำนกรม ทวศกด เผอกสม.(2555). ประวตศาสตรอนโดนเซย : รฐจารตบนหมเกาะ ความเปนสมยใหมแบบ

อาณานคม และสาธารณรฐแหงความหลากหลาย. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : เมองโบราณ. บญธรรม กรานทอง, ทพากรณ ธารเกษ, ชวนพศ เชาวสกล และพชนะ บญประดษฐ. (2553). ค ำไทยทมำ

จำกภำษำบำลและภำษำสนสกฤต. กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน. ราชบณฑตยสถาน.(2556). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลมพระเกยรต พระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา

7 รอบ 5 ธนวาคม 2554. กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน. วสนต กฏแกว.(2545). ภาษาบาลสนสกฤตทเกยวของกบภาษาไทย. กรงเทพฯ : พฒนาศกษา. สกญญาโสภ ใจกล า.(2549). การศกษาการเปลยนแปลงดานค าและความหมายของค าภาษาบาล-

สนสกฤตในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 และ พ.ศ. 2542. วทยานพนธ ศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยนเรศวร. หลวงบวรบรรณรกษ (นยม รกไทย).(2552). ส สกฤต-ไท-องกฤษ อภธำน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ : แสงดาว. Departemen Pendidikan Nasional.(2008). Kamus Bahasa Indonesia. Jakarta : Pusat Bahasa. Departemen Pendidikan Nasional.(2002). Kamus Besar Bahasa Indonesia Edisi Ketiga. Jakarta : Balai Pustaka. Departemen Pendidikan Nasional.(2012). Kamus Besar Bahasa Indonesia Pusat Bahasa Edisi

Keempat. Jakarta : PT Gramedia. Hamam Supriyadi. (2011). The Meanings of Sanskrit Loanwords in Thai and Javaness Languages. Humaniora, 23(3), 280-289. Hardiyanto dan Afendy Widayat. (2006). Sumbangan Kosa Kata Bahasa Sanskerta Terhadap Perkembangan Bahasa Indonesia dan Bahasa Jawa Baru. Jurnal Diksi, 1 Januari 2006, 1-21. diperoleh dari http://staff.uny.ac.id/sites/default/files/SANSKRIndWA.pdf. Hudson, Richard A. (1996). Sociolinguistics. Cambridge University Press. Sarujin. (2010). Sumbangan Bahasa Sanskerta Terhadap Etimologi Bahasa Indonesia. Prospektus, VIII(1), 12-17. Sir Monier Monier-Williams.(1997). A Sanskrit – English Dictionary. Delhi : Matilal Banarsidass. Suwardi Notosudirjo. (1990). Kosakata Bahasa Indonesia. Yogyakarta : Kanisius.